ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 2ου ΓΤΜΝΑΙΟΤ

ΣΑΤΡΟΤΠΟΛΗ

Με την έγκριση και την υποστήριξη του 2ου

Γυμνασίου ταυρούπολης

Διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων – υμπόσιο

Όταν ιδείς ιδιώτη μόνο του να τρώει

Χωρίς να ΄χει συντροφιά

ή κανένα ποιητή να μη θέλει τα τραγούδια

ούτε και τη μουσική,

γι΄αυτούς πρέπει να πιστεύεις ότι χάσανε κι οι δύο

και ο δεύτερος επίσης τη μισή από όλη του την τέχνη.

Και στο κάτω της γραφής ζουν κι οι δύο χαμοζωή.

Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί, Β. 28

ΙΑΝΟΤΑΡΙΟ

Ἐρίφιον ἤ ὄρνιθα μετά κρίθου

Όταν μαγειρεύεις φαγητό με κατσίκι ή αρνί , η κάποια όρνιθα,

στρώσε σε αγγεία κοίλα κριθάρι που έχεις αλέσει μέσα σε

γουδί κι ανακάτεψέ το με λάδι. Την ώρα που σιγοψήνεται, βάλε

πλιγούρι και περίχυσέ το με ζεστό ζωμό από βρασμένο κατσίκι

ή όρνιθα. Σκέπασε το καλά και αυτό θα φουσκώσει.

ΥΕΒΡΟΤΑΡΙΟ

Μύμα

Κάθε είδους σφάγιο και από πουλερικό από τα σπλάχνα, το

οποίο τεμαχίζεται σε μικρά κομματάκια, περιχύνεται με ξίδι,

ψημένο τυρί, θρούμπι, πράσο, κρεμμύδι, κύμινο, σταφίδες,

σπόρο παπαρούνας, φρέσκο και ξερό θυμάρι, μέλι και ξινά

ρόδια.

ΜΑΡΣΙΟ

Πλακούντες - Πίτες

Oι αρχαίοι μεταχειρίζονταν την άριστη ποιότητα αλεύρου για

την πιο επιτηδευμένη πλακουντοποιία ή πεμματουργία. H

διαδικασία που ακολουθούσαν για την Παρασκευή των

πλακούντων ήταν η ίδια με εκείνη της παρασκευής των άρτων.

H διαφορά έγκειται στα υλικά. Στη ζύμη των πλακούντων

προσέθεταν ποικίλα αρτύματα: γάλα, τυρί, αυγά, λάδι, λίπος,

άνηθο, μάραθο, κύμινο, πιπέρι ή ακόμα κάρυα, αμύγδαλα,

σταφίδες .

ΑΠΡΙΛΙΟ

Μυττωτός

Φύραμα αποτελούμενο από τυρί, μέλι , σκόρδο λιωμένο καλά

δουλεμένα και όλα ανακατεμένα.

ΜΑΙΟ

Σηγανίται μετά μέλιτος καί συσαμίου

Αναμιγνύεις το αλεύρι, το νερό και μια κουταλιά μέλι για να

γίνει ζύμη. Ζεσταίνεις δύο κουταλιές λάδι στο τηγάνι και

ρίχνεις το ένα τέταρτο του μείγματος στο λάδι. Μόλις δέσει το

γυρίζεις δύο ή τρείς φορές για να αποκτήσει ομοιόμορφο

χρώμα Σερβίρεις τις τηγανίτες ζεστές περιχυμένες με μέλι και

πασπαλισμένες με σουσάμι.

ΙΟΤΝΙΟ

Ἄρτος

Λόγω της μεγάλης «αγάπης» των αρχαίων για το ψωμί, του

έδιναν διάφορα ονόματα, ανάλογα με τον τρόπο που

ψηνόταν, όπως:

- «Ιπνίτης» ήταν το ψωμί που έψηναν μέσα σε θερμή σκάφη.

- «Εσχαρίτης» το ψωμί που ψηνόταν στις σχάρες.

- «Άρτο τυρόεντα» τυρόπιτα θα τον λέγαμε σήμερα.

- «Κριβανίτης άρτος» γινόταν από σιμιγδάλι.

Το «όφωρος» ήταν ένα γλύκισμα από ζύμη, σουσάμι και μέλι.

Βέβαια αναφέρονται και από τους αρχαίους και διάφορα άλλα

είδη ψωμιού.

ΙΟΤΛΙΟ

Κυκεών

Το συνηθισμένο πρωινό ρόφημα, το αντίστοιχο του καφέ ας

πούμε, ήταν ο «κυκεών», ένα παχύρευστο μείγμα που

παρασκευαζόταν από κρασί, κριθάλευρο, , μέλι και διάφορα

αρωματικά χόρτα με τεράστια θερμιδική αξία, Αναφέρεται ότι

δίνονταν στους πολεμιστές πριν από τη μάχη και επίσης ότι το

μοιράζονταν μεταξύ τους και οι μύστες στα Ελευσίνια

μυστήρια.

ΑΤΓΟΤΣΟ

Ποικιλοτέρπη – αλάτα

Βάζουμε το πλιγούρι σε λεκάνη, με νερό, να μουλιάσει και το

στραγγίζουμε καλά. Κόβουμε το ρόδι στη μέση και αφαιρούμε

τους σπόρους από το μισό ενώ παίρνουμε το χυμό από το άλλο

μισό. Καθαρίζουμε, πλένουμε το κρεμμύδι, τον άνηθο και τα

ψιλοκόβουμε. Σε ένα γουδί σπάμε τα καρύδια. Προσθέτουμε

στο πλιγούρι τους σπόρους από το ρόδι, τα καρύδια, το

κρεμμύδι, τον άνηθο, το τυρί θρυμματισμένο και

ανακατεύουμε. Προσθέτουμε όσο αλάτι και πιπέρι θέλουμε.

Τέλος περιχύνουμε με το χυμό του ροδιού.

ΕΠΣΕΜΒΡΙΟ

Γοφάριον ὀπτόν μετά βοτάνου

Το φθινόπωρο όταν δύει η Πλειάς, είναι η καλύτερη εποχή για

να μαγειρέψεις το γοφάρι με οποιοδήποτε τρόπο . Βάλε το σε

φύλλα συκιάς και ρίξε λίγη, δέσε το και όχι πολλά λόγια.

Έπειτα να το βάλεις στη χόβολη και έχε το νου σου να ψηθεί

καλά χωρίς να καεί.

ΟΚΣΩΒΡΙΟ

Ὄψον

Τα δημητριακά σερβίρονταν συνήθως με ένα συνοδευτικό

γνωστό με τη γενική ονομασία ὄψον. Αρχικά η ονομασία

αναφερόταν σε ό,τι μαγειρευόταν στη φωτιά, και, κατ'

επέκταση, σε ο,τιδήποτε συνόδευε το ψωμί. Από την κλασική

εποχή και μετά, πρόκειται για ψάρι και λαχανικά: λάχανα,

κρεμμύδια (κρόμμυον), γλυκομπίζελα, πράσα, βολβούς,

μαρούλια, βλίτα, ραδίκια. Σερβίρονταν ως σούπα, βραστά ή

πολτοποιημένα (ἔτνος), καρυκευμένα με ελαιόλαδο, ξύδι,

χόρτα ή μια σάλτσα ψαριού γνωστή με την ονομασία γάρον.

ΝΟΕΜΒΡΙΟ

Οἶνος

Ο Εύβουλος βάζει τον Διόνυσο να λέει: «Τρείς μόνο κρατήρες

έχω, και ανακατεύω το κρασί για τους σώφρονες. Τον πρώτο

για την υγεία, που γι΄ αυτήν πίνουν πρώτα όλοι. Τον δεύτερο,

για τον έρωτα και την απόλαυση. Τον τρίτο, για τον ύπνο.

Μόλις πιουν οι καλεσμένοι, επιστρέφουν στο σπίτι τους. Ο

τέταρτος κρατήρας δεν μας ανήκει γιατί είναι για ύβρεις. Ο

πέμπτος, για θόρυβο, ο έκτος για το τρίκλισμα, ο έβδομος για

να πέφτεις, ο όγδοος για μηνύσεις, ο ένατος για κακία, ο

δέκατος για μανία.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ

Νωγαλεύματα-μπαχαρικά

Νωγαλεύματα έλεγαν οι αρχαίοι τα γλυκά φαγητά και γενικά

κάθε λιχουδιά. Οι Έλληνες φαίνεται να έδειχναν ιδιαίτερη

προτίμηση στα αρτύματα και στα διάφορα καρυκεύματα, που

έδιναν πικάντικες γεύσεις στα φαγητά τους. Έτσι ένα σπίτι της

Αθήνας φρόντιζε, να έχει πάντα στα ράφια του, αλάτι (άλας),

ρίγανη (ορίγανο), ξύδι (όξος), θυμάρι (θύμον), σουσάμι

(σύσαμο), σταφίδες, κάππαρη, αυγά, αλίπαστα, κάρδαμο,

συκόφυλλα, κύμινο, ελιές, σίλφιο, πετιμέζι, σκόρδα και

διάφορα άλλα.