ΛΙΠΗ

ΛΙΠΗΛΙΠΗ

Οικογενειακή Αγωγή ΙΟικογενειακή Αγωγή Ι

Κατερίνα ΚαρεκλάΚατερίνα Καρεκλά

Απαραίτητα Λιπαρά ΟξέαΑπαραίτητα Λιπαρά Οξέα

Ο οργανισμός συνθέτει όλα τα λιπαρά οξέα Ο οργανισμός συνθέτει όλα τα λιπαρά οξέα εκτός από δύο:εκτός από δύο: Λινελαϊκό οξύ (ω-6)Λινελαϊκό οξύ (ω-6) Α-λινολενικό οξύ (ω-3)Α-λινολενικό οξύ (ω-3)

Ονομάζονται Ονομάζονται απαραίτητααπαραίτητα και πρέπει να τα και πρέπει να τα παίρνει από τις τροφές.παίρνει από τις τροφές.


Λινελαϊκο οξύΛινελαϊκο οξύ Κυριότερο της ομάδας ω-6Κυριότερο της ομάδας ω-6 Βρίσκεται σε αφθονία στα φυτικά έλαιαΒρίσκεται σε αφθονία στα φυτικά έλαια

Α-Λινολενικό οξύΑ-Λινολενικό οξύ Κυριότερο της ομάδας ω-3Κυριότερο της ομάδας ω-3 Βρίσκεται σε αφθονία στα λιπαρά ψάρια: Βρίσκεται σε αφθονία στα λιπαρά ψάρια:

πέστροφα, σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες, πέστροφα, σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες, τόνοςτόνος


Ρόλος απαραίτητων λιπαρών Ρόλος απαραίτητων λιπαρών οξέωνοξέων

Συμμετέχουν στη λειτουργία του Συμμετέχουν στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και της όρασηςανοσοποιητικού συστήματος και της όρασης

Απαραίτητα για τη φυσιολογική ανάπτυξη Απαραίτητα για τη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματοςτου εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος

Βασικά συστατικά κυτταρικών μεμβρανώνΒασικά συστατικά κυτταρικών μεμβρανών Τα Τα ω-3ω-3 προστατεύουν τις αρτηρίες από προστατεύουν τις αρτηρίες από

αθηροσκλήρωση και μειώνουν τριγλυκερίδια αθηροσκλήρωση και μειώνουν τριγλυκερίδια και κακή χοληστερόληκαι κακή χοληστερόλη


ΤριγλυκερίδιαΤριγλυκερίδια

Τα λιπαρά οξέα σπάνια βρίσκονται Τα λιπαρά οξέα σπάνια βρίσκονται ελεύθερα στα τρόφιμα. ελεύθερα στα τρόφιμα.

Τρία λιπαρά οξέα + ένα μόριο γλυκερόληςΤρία λιπαρά οξέα + ένα μόριο γλυκερόλης Ο οργανισμός συνθέτει τα δικά του Ο οργανισμός συνθέτει τα δικά του

τριγλυκερίδιατριγλυκερίδια Ψηλά επίπεδα τρογλυκεριδίων στο αίμα Ψηλά επίπεδα τρογλυκεριδίων στο αίμα

συνδέονται με καρδιοπάθειεςσυνδέονται με καρδιοπάθειες Φυσιολογικά επίπεδα: 150-160 Φυσιολογικά επίπεδα: 150-160 mg/dlmg/dl


Τριγλυκερίδιο

ΓλυκερόληΓλυκερόλη

Λιπαρά οξέαΛιπαρά οξέα


ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ Η Η χοληστερόληχοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που ο ίδιος είναι μια λιπαρή ουσία που ο ίδιος

ο οργανισμός την παράγει ανάλογα με τις ανάγκες ο οργανισμός την παράγει ανάλογα με τις ανάγκες του. του.

Ο οργανισμός παράγει καθημερινά 400-Ο οργανισμός παράγει καθημερινά 400-10001000mg/mg/ημέρα.ημέρα.

Μόνο σε τρόφιμα ζωικής προέλευσηςΜόνο σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης Δομικό στοιχείο της μεμβράνης των κυττάρωνΔομικό στοιχείο της μεμβράνης των κυττάρων Πρόδρομη ουσία στερεοειδών ορμονών και Πρόδρομη ουσία στερεοειδών ορμονών και

βιταμίνης βιταμίνης DD Με τη δίαιτα 200-700 Με τη δίαιτα 200-700 mg/mg/ημέραημέρα Συστάσεις: 350 Συστάσεις: 350 mg/mg/ημέραημέρα


Κυρίως όμως τη χοληστερόλη την παίρνει ο Κυρίως όμως τη χοληστερόλη την παίρνει ο οργανισμός από τις τροφές οργανισμός από τις τροφές ζωϊκής ζωϊκής προέλευσης (κορεσμένα λίπη).προέλευσης (κορεσμένα λίπη).

Επίσης τροφές όπως ο κρόκος του αυγού, Επίσης τροφές όπως ο κρόκος του αυγού, τα εντόσθια και άλλα οστρακοειδή περιέχουν τα εντόσθια και άλλα οστρακοειδή περιέχουν μεγάλες ποσότητες χοληστερόλης. μεγάλες ποσότητες χοληστερόλης.

Ο περιορισμός της κατανάλωσης τροφίμων Ο περιορισμός της κατανάλωσης τροφίμων που περιέχουν χοληστερόλη, συμβάλλει στη που περιέχουν χοληστερόλη, συμβάλλει στη της χοληστερόλης στο αίμα.της χοληστερόλης στο αίμα.

Τα περισσότερα τρόφιμα Τα περισσότερα τρόφιμα φυτικής φυτικής προέλευσης δεν περιέχουν χοληστερόληπροέλευσης δεν περιέχουν χοληστερόλη. .


ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΖΟΥΝ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΤΗΝ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ


ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ Η χοληστερόλη Η χοληστερόλη

διακινείται στο διακινείται στο αίμα αίμα «δεσμευμένη» «δεσμευμένη» με πρωτεΐνες. με πρωτεΐνες. Το σύμπλεγμα Το σύμπλεγμα πρωτεΐνης και πρωτεΐνης και χοληστερόλης χοληστερόλης ονομάζεται ονομάζεται λιποπρωτεϊνη.λιποπρωτεϊνη.

ΠΡΩΤΕΪΝΗΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ

ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ

ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ


Λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας, Λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας, LDL (Low Density Lipoprotein)LDL (Low Density Lipoprotein)

Μεταφέρει τη χοληστερόληΜεταφέρει τη χοληστερόλη από το συκώτι προς τους από το συκώτι προς τους περιφερικούς ιστούς και ταπεριφερικούς ιστούς και τα κύτταρα του οργανισμούκύτταρα του οργανισμούκαι έτσι αυξάνει τον και έτσι αυξάνει τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης. κίνδυνο αθηρωμάτωσης.

Η χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνη Η χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνη ((LDLLDL)) έχει έχει συσχετιστεί με την συσχετιστεί με την απόφραξη των στεφανιαίων απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριώναρτηριών και γι’ αυτό έχει ονομαστεί και γι’ αυτό έχει ονομαστεί «κακή».«κακή».


Λιποπρωτεΐνη Λιποπρωτεΐνη ΨΨηλής ηλής ΠΠυκνότητας, υκνότητας, HDL (High Density LipoproteinHDL (High Density Lipoprotein))

Η ψηλή πυκνότητας Η ψηλή πυκνότητας λιποπρωτεϊνη λιποπρωτεϊνη ((HDLHDL)) Μεταφέρει Μεταφέρει τη χοληστερόλη από τους τη χοληστερόλη από τους περιφερικούς ιστούς στο περιφερικούς ιστούς στο συκώτι. συκώτι.

Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η εναπόθεση της χοληστερόλης εναπόθεση της χοληστερόλης στα τοιχώματα των αγγείων. στα τοιχώματα των αγγείων. Παράλληλα μειώνεται και ο Παράλληλα μειώνεται και ο κίνδυνος αθηρωμάτωσης κίνδυνος αθηρωμάτωσης και και απόφραξης των αρτηριώναπόφραξης των αρτηριών. .

Για το λόγο αυτό η λιποπρωτεΐνη HDL είναι γνωστή ως «καλή» χοληστερόλη«καλή» χοληστερόλη, γιατί απομακρύνει τη χοληστερόληαπομακρύνει τη χοληστερόλη από τις αρτηρίες και έτσι εμποδίζει την απόφραξη τους.


ΦυτοστερόλεςΦυτοστερόλες Παράγωγα στερόλων από φυτικές πηγέςΠαράγωγα στερόλων από φυτικές πηγές Σύσταση παρόμοια με την χοληστερόληΣύσταση παρόμοια με την χοληστερόλη Συναγωνίζονται στην απορρόφηση της Συναγωνίζονται στην απορρόφηση της

χοληστερόλης χοληστερόλης μειώνουν την ολική και την μειώνουν την ολική και την LDLLDL χοληστερόλη χοληστερόλη

Προϊόντα εμπλουτισμένα με φυτοστερόλεςΠροϊόντα εμπλουτισμένα με φυτοστερόλες


ΦωσφολιπίδιαΦωσφολιπίδια

Ένα μόριο γλυκερόλης + δύο μόνο λιπαρά Ένα μόριο γλυκερόλης + δύο μόνο λιπαρά οξέα + φωσφορική ομάδαοξέα + φωσφορική ομάδα

Δρουν ως γαλακτοματοποιήτες Δρουν ως γαλακτοματοποιήτες διασπούν διασπούν το λίπος σε μικρά σταγονίδιατο λίπος σε μικρά σταγονίδια

Διευκολύνεται η μεταφορά του λίπουςΔιευκολύνεται η μεταφορά του λίπους Συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών Συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών Τα πιο γνωστά: οι λεκιθίνεςΤα πιο γνωστά: οι λεκιθίνες


Υδρογονωμένα Λίπη Υδρογονωμένα Λίπη

Υδρογόνωση είναι μια χημική μέθοδος που Υδρογόνωση είναι μια χημική μέθοδος που μετατρέπει τα ρευστά λίπη σε στερεά.μετατρέπει τα ρευστά λίπη σε στερεά.

Άτομα υδρογόνου προστίθενται με ειδική Άτομα υδρογόνου προστίθενται με ειδική επεξεργασία επεξεργασία διπλοί δεσμοί – απλοί διπλοί δεσμοί – απλοί

Υδρογονωμένα προϊόντα: ημίρρευστα ή Υδρογονωμένα προϊόντα: ημίρρευστα ή στερεάστερεά

Μαργαρίνες προϊόν υδρογόνωσης Μαργαρίνες προϊόν υδρογόνωσης Υδρογόνωση: αντί σε κορεσμένα γίνονται Υδρογόνωση: αντί σε κορεσμένα γίνονται

trans trans λιπαρά οξέαλιπαρά οξέαΚατερίνα ΚαρεκλάΚατερίνα Καρεκλά

ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣΑΝΑΓΚΕΣ

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΛΙΠΟΥΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟ 30% ΤΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΑΝΑΓΚΩΝ ΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΟΧΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 10% ΚΟΡΕΣΜΕΝΑ ΛΙΠΗ

ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 7% ΠΟΛΥΑΚΟΡΕΣΤΑ ΛΙΠΗ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 10-15% ΜΟΝΟΑΚΟΡΕΣΤΑ ΛΙΠΗ

Η ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΟΦΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΑΠΟ

300mgΚατερίνα ΚαρεκλάΚατερίνα Καρεκλά

Να μην ξεχνάμε ότι η κατανάλωση όλων Να μην ξεχνάμε ότι η κατανάλωση όλων των λιπών ΔΕΝ πρέπει να είναι των λιπών ΔΕΝ πρέπει να είναι

απεριόριστη μια και ΟΛΑ περιέχουν απεριόριστη μια και ΟΛΑ περιέχουν ΠΟΛΛΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣΠΟΛΛΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ

ΛΙΠΗ ΙΣΟΝ ΘΕΡΜΙΔΕΣΤα λίπη είναι γεμάτα θερμίδες. Παρέχουν 9 θερμίδες

περίπου ανά γραμμάριο έναντι 4 μόνο θερμίδων ανά γραμμάριο υδατανθράκων που τρώτε.

Έτσι μπορείτε να τρώτε διπλάσια τροφή πλούσια σε υδατάνθρακες,

απ’ ότι λιπαρή τροφή και πάλι να εξοικονομείτε θερμίδες.


ΛΙΠΗ

Documents

Transcript of ΛΙΠΗ