Τσεχοσλοβακία

Τσεχοσλοβακία Η Τσεχοσλοβακία ήταν ένα κράτος που περιε- λάμβανε τα σημερινά κράτη της Τσεχίας και της Σλοβακίας. Πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο συ- μπεριελάμβανε και ένα μικρό κομμάτι της σημερινής Ουκρανίας. Δημιουργήθηκε επίσημα το 1919 και κα- ταλύθηκε από τους Γερμανούς το 1939. Απελευθερώ- θηκε το 1945 και την 1 Ιανουαρίου του 1993 διασπά- στηκε ειρηνικά, με πρωτοβουλία των Σλοβάκων, στη σημερινή Τσεχία και τη Σλοβακία. Η πρώην πρωτεύουσα Πράγα παρέμεινε πρωτεύουσα της Τσεχίας, ενώ πρωτεύουσα της Σλοβακίας ανακη- ρύχθηκε η Μπρατισλάβα. 1 Ιστορία Η Τσεχοσλοβακία ήταν χώρα της κεντρικής Ευρώπης. Συνόρευε με την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Ουκρανία (τότε Σοβιετική Σοσιαλιστική Δη- μοκρατία της Ουκρανίας), μέχρι το 1939 με τη Ρουμανία, με την Πολωνία και με τη Γερμανία (τότε Ανατολική Γερμανία, όπως και τη Δυτική Γερμανία). 1.1 Ίδρυση Ιδρύθηκε ανεπίσημα στις 28 Οκτωβρίου του 1918, οπότε έγινε η πρώτη ανακήρυξη ανεξαρτησίας στο δημαρχείο της Πράγας και επίσημα τον Σεπτέμ- βριο του 1919 με τη Συνθήκη του Αγίου Γερμανού, μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και τη διάλυση της Αυστρουγγαρίας. Στα χρόνια του μεσοπολέμου η πολιτική ζωή της Τσεχοσλοβακίας διαμορφώθηκε από τον μεγάλο πολιτικό Τόμας Μά- ζαρυκ [1] , ο οποίος χρίστηκε και πρώτος πρόεδρος της χώρας. Μετά τον θάνατό του το 1937 τον διαδέ- χθηκε ο συνιδρυτής του κράτους Έντουαρντ Μπένες, ο οποίος και είδε την εικοσάχρονη ανεξαρτησία της χώρας του να καταλύεται από τη χιτλερική Γερμανία. Από την αρχή της ίδρυσής της η Τσεχοσλοβακία απο- τελούσε ένα κράτος χωρίς συνέχεια ή παράδοση. Βα- σιζόταν στην ένωση δύο πολύ συγγενικών σλαβικών εθνών, των Τσέχων και των Σλοβάκων. Στο έδα- φος όμως αυτής προστέθηκε και η λεγόμενη Υπο- καρπαθική Ρουθηνία με τον ουκρανικό πληθυσμό της. Υπήρχε όμως και μια ισχυρή γερμανική ομάδα στις μεθοριακές περιοχές των τσεχικών εδαφών, οι καλούμενοι Σουδήτες, που πληθυσμιακά ήταν υπέρ- τεροι των Σλοβάκων. Συγκεκριμένα ο πληθυσμός του νέου κράτους συγκροτούνταν από Τσέχους κατά 51%, Σουδήτες 23%, Σλοβάκους 16%, Ούγγρους 5%, Ρουθηνούς 3,5%, Εβραίους 1,4%, Πολωνούς 0,55% κ.ά. Αυτό όμως αποτελούσε ένα μέρος της ανομοιογένειας του νέου αυτού κράτους. Τα δυτικά τσεχικά εδάφη, μέρος οροπεδίων της κεντρικής Ευρώπης, που ήταν προσαρτημένα στην πρωην Αυστροουγγαρία, αποτε- λούσαν μια ιδιαίτερα ανεπτυγμένη βιομηχανική ενό- τητα, όπου ο τσέχικος και γερμανικός πληθυσμός τους αποτελούσε μια πολιτικά και πολιτιστικά δρα- στήρια κοινωνία με σύγχρονη δομή. Αντίθετα η Σλο- βακία και η Υποκαρπαθική Ρουθηνία στα ανατο- λικά, παρά την κοιλάδα του Δούναβη, άλλοτε προ- σαρτημένες στην Ουγγαρία, ήταν κυρίως αγροτικές χώρες με ελάχιστη κοινωνική διαφοροποίηση. Από την αρχή της ίδρυσης υπήρξαν αμφιβολίες για το αν θα μπορούσε αυτή η νέα χώρα να επιβιώ- σει. Όλοι οι τότε παρατηρητές τη θεώρησαν ένα τε- χνητό κράτος ανάσχεσης και διέβλεπαν το τέλος της. Ωστόσο η πρώτη ηγεσία αυτού είχε τη θέληση να ζή- σει. Η ίδρυση της χώρας αποτελούσε μια έκφραση δυνά- μεων των δύο κυρίως λαών που είχαν αγωνιστεί επί γενεές για εθνική ταυτότητα και ελευθερία. Με βάση τα παραπάνω οι δύο κυρίαρχοι λαοί, Τσέχοι και Σλο- βάκοι, είχαν και συνεχίζουν να έχουν έως σήμερα κα- λές σχέσεις μεταξύ τους. Βέβαια τα χρόνια που ήταν ενωμένοι, οι Τσέχοι, έχοντας κυρίως τη βιομηχανία της χώρας, θεωρούσαν ότι συντηρούσαν τους Σλοβά- κους και οι Σλοβάκοι από την πλευρά τους έχοντας κυρίως τη γεωργία της χώρας, θεωρούσαν ότι «τάι- ζαν» τους Τσέχους. Τα τσέχικα και τα σλοβάκικα είναι συγγενικές γλώσ- σες και ένας Τσέχος με έναν Σλοβάκο μπορούν να συ- ζητήσουν μιλώντας ο καθένας τη γλώσσα του. Η Τσεχοσλοβακία συγκροτήθηκε με βάση τα δυτι- κοευρωπαϊκά και το αμερικανικό πρότυπο σε Προ- εδρική Δημοκρατία με εθνοσυνέλευση που είχε δύο Bουλές, τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώ- πων. Η Κυβέρνηση, που διοριζόταν από τον Πρόεδρο, ήταν συνασπισμός εκπροσώπων πολιτικών κομμά- των που βασιζόταν στα αποτελέσματα των βουλευ- τικών εκλογών. Υπήρχαν περίπου 30 κόμματα που άλλα προάσπιζαν συμφέροντα συγκεκριμένων ομά- δων, άλλα με εθνικιστικό προσανατολισμό και άλλα, τα περισσότερα, που υποστήριζαν την κοινοβουλευ- τική δημοκρατία. Από την ύπαρξη και συνεργασία αυτών δημιουργούνταν τρία πολιτικά ρεύματα, το 1

Τσεχοσλοβακία

Documents

Transcript of Τσεχοσλοβακία