47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

50
8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 1/50 Η σφαγή της Π.Α.Ο. από το ΕΑΜ ΕΛΑΣ ΚΚΕ  Το Ιστορικότης πλ έον αδίκως χτυπ ημένης από τους κομμουνιστές ΒορειοΕλλαδικήςΑντιστασιακής Οργάνωσης, με πάνω από 1.300 αγρίως δολοφονημέναμέλη.

Transcript of 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

Page 1: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 1/50

Η σφαγή της Π.Α.Ο.από το ΕΑΜ�ΕΛΑΣ�ΚΚΕ 

Το Ιστορικότης πλέον αδίκως χτυπημένης από τους

κομμουνιστές

ΒορειοΕλλαδικήςΑντιστασιακής Οργάνωσης,

με πάνω από 1.300 αγρίως δολοφονημέναμέλη.

Page 2: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 2/50

Σύντομη Ιστορική Εισαγωγή

Η Πανελλήνιος Απελευθερωτική Οργάνωση (ΠΑΟ) είναιχρονολογικά, η Πρώτη Αντιστασιακή Οργάνωση. Ιδρύθηκε στις

10 Ιουλίου 1941 στη Θεσαλονίκη (αρχικά, ως Υ.Β.Ε.), αποπατριώτες αξιωματικούς του κεντροδεξιού πολιτικού χώρου.Ταυτόχρονα, είναι και η πλέον άγρια χτυπημένη απο τουςκομμουνιστές Αντιστασιακή Οργάνωση, με πάνω από 1.300αγρίως δολοφονημένα μέλη.----------------------------------------------------------------------

 Από το βιβλίο «Η Εθνική Αντίσταση των Ελλήνων, 1941-1945» της 

 Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Εθνικών Αντιστασιακών Οργανώσεων:

«… τα φοβερά εκείνα χρόνια, καθαγίασαν με το τίμιο αίμα τουςτα ιερά χώματα της Μακεδονίας μας και είχαν την ίδιαμαρτυρική τύχη με το Συντ/χη Δημήτριο Ψαρρό και ταπαλληκάρια του στο Ευπάλιο Δωρίδος, χωρίς όμως να γίνουνγνωστοί και στο Πανελλήνιο. Η μοίρα και οι άνθρωποι δεν τουςεπιφύλαξαν ούτε αυτό το τραγικό προνόμιο.»

Page 3: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 3/50

 

Page 4: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 4/50

Το πρακτικόν Ιδρύσεως της Υ.Β.Ε. (Υπερασπισταί Βορείου Ελλάδος)

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΝΤΑΡΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΠΑΟ

Page 5: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 5/50

Μετά την αυτοδιάλυση λόγω ελλείψεως οπλισμού καιπυρομαχικών των μεγάλων και διοικουμένων από την ΚεντρικήΕπιτροπή της οργανώσεως ανταρτικών μονάδων της ΠΑΟ,δημιουργήθηκαν, όπως ήταν επόμενο, δισεπίλυταπροβλήματα, οφειλόμενα κυρίως εις την εκδικητική μανία καιτην εσκεμμένη αντιπαράθεση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, που επιδίωκετην πλήρη και με κάθε τρόπο επικράτηση, εξουδετερώνονταςαδίστακτα τους αντιφρονούντες.Σε πολλές περιοχές, ιδιαίτερα στην Κεντρική και ΔυτικήΜακεδονία, τοπικοί παράγοντες και οπλαρχηγοί έδωσαν μεδική τους καθαρά πρωτοβουλία διέξοδο στην αντεθνική καιεγκληματική αντιπαλότητα των κομμουνιστών της εποχής,δρώντες ως ανεξάρτητες ομάδες προκειμένου ναπροστατεύσουν τη ζωή τους και τα χωριά τους.

Ο οπλαρχηγός ΖΑΠΡΟΥΔΗΣ ΑΠΟΣΤ. επέτυχε με επιτυχείςκαταδρομικές ενέργειες σε αποθήκες εγκαταλειφθέντωνπυρομαχικών από τον διαλυθέντα Ελληνικό Στρατό, εντός τηςΒουλγαροκρατούμενης ζώνης (παλαιά οχυρά “ΓραμμήςΜεταξά”) να εξοικονομήσει ικανές ποσότητες πυρομαχικών και

να συντηρήσει τον αντιστασιακό αγώνα σχεδόν μέχρι τέλους1944. Η έντονη αυτή δραστηριότητα του ΑΠ. ΖΑΠΡΟΥΔΗ

Page 6: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 6/50

ενισχύετο υπό του Ταγ/χου ΣΠ. ΣΠΥΡΙΔΗ, ο οποίος εκάλυπτετην ΒΙΣΑΛΤΙΑ και την παραστρυμόνιο περιοχή επιτυχώντελικώς επαφή με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής (ΣΜΑ). ΟΖΑΠΡΟΥΔΗΣ και οι παραπάνω οπλαρχηγοί, ύστερα απόπολλές συγκρούσεις με μικτά και ανοικτά συνεργαζόμενα σεολόκληρο τον Ελληνικό Βορρά Βουλγαρο-ΕΛΑΣίτικα τμήματα,διότι οι Γερμανοί είχαν ήδη περιορισθεί στη Θεσσαλονίκη καιείχαν εγκαταλείψει σχεδόν ολόκληρη τη Κεντρική Μακεδονία,δεν επέτρεψαν επικράτηση των κομμουνιστών στην περιοχήμέχρι τέλους Νοεμβρίου 1944 και διέσωσαν τη πόλη τηςΝιγρίτας από ολική καταστροφή, που απείλησαν οιαποσυρόμενοι εκδικητικοί Γερμανοί. Η συνέχεια όμως λόγωέλλειψης πυρομαχικών, αλλά και της παρεμβολής του τακτικούπλέον βουλγαρικού στρατού με βαρέα όπλα υπέρ του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, υπήρξε τραγική για τους πατριώτες αγωνιστές τηςΚεντρικής Μακεδονίας. Τα ολοκαυτώματα ΤΡΙΑΔΟΣ,ΠΡΟΜΑΧΩΝΟΣ, ΒΡΟΝΤΟΥΣ, ΤΡΑΠΕΖΙΩΝ- ΜΑΪΜΟΥΝΝΤΕΡΕ, ΑΡΝΑΙΑΣ, ΚΙΛΚΙΣ με εκατόμβες νεκρώναποδεικνύουν, όχι μόνο το μέγεθος της εθελοθυσίας, αλλά καιτην πατριωτική στάση των θυσιασθέντων, που παρέμεινανσταθεροί στα εθνικά τους πιστεύω μέχρι τέλους με πίστη στηνεθνική απελευθέρωση και την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, τηνκα¬ά της οποίας επίθεση πρώτοι αυτοί αντιμετώπισαν!Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί στις σελίδες αυτές ότι ηπαραπάνω επίσημη παρέμβαση του τακτικού πλέονβουλγαρικού στρατού υπέρ του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ περιγράφεταιλεπτομερώς και με στρατιωτική ορολογία στην επίσημη έκδοσητου ΓΕΣ / ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ με τον τίτλο “ΟΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ 1941-44″ Σελ.377-378, Σόφια 1987. Επίσης επιβεβαιώθηκε από τον επίσημο

 Διευθυντή του Ιστορικού Τμήματος του Βουλγαρικού ΓΕΣ, μετά

την κατάλυση του κομμουνιστικού καθεστώτος, Δρ. ΙορδάνηΜπάεφ σε ανακοίνωσή του στην Αθήνα κατά το Συνέδριο “Ο

 Δεκέμβρης 1944 στο πλαίσιο των μεταπολεμικών εξελίξεων”[13-15 Μαΐου, Εκδόσεις Φιλίστωρ, 1996].

ΣΦΑΓΗ 310 ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΠΑΟ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΣΕΡΡΩΝ –

ΒΡΟΝΤΟΥΣ (16ο χλμ.)

Page 7: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 7/50

 

Στις 21.9.1944, περίπου 1300 αντάρτες της ΠΑΟ, υπό τον

Συντ/ρχην ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ ΙΩΑΝΝΗ, εισήλθαν στηΒουλγαροκρατούμενη περιοχή, Ανατολικώς του ΣΤΡΥΜΟΝΟΣποταμού, κατευθυνόμενοι προς ΔΡΑΜΑ, για ενίσχυση των εκείΕθνικών ανταρτικών τμημάτων της ΕΣΕΑ (ΑντώνιοςΦωστηρίδης ή Αντών Τσαούς).Το τελευταίο συγκρότημα, δυνάμεως 560 ανταρτών, πουδιάβηκε τον Στρυμόνα ποταμό με τον Συντ/χη ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥκαι έφθασε το πρωί της 22.9.44 στην περιοχή ΜΥΡΙΝΗΣ-

 ΔΗΜΗΤΡΑΣ Νομού ΣΕΡΡΩΝ, δέχθηκε αιφνιδιαστικά πυρά υπότου Βουλγαρικού στρατού, ο οποίος εγκατέλειπε τα Ελληνικάεδάφη και εσυμπτύσσετο στο εσωτερικό της χώρας του, μετάτην αποχώρηση της Βουλγαρίας από τον Άξονα και τηνπροσχώρησή της στους Δυτικούς συμμάχους. Το συγκρότημαΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ ανέκοψε την πορεία του και προσπάθησε νασυνεννοηθεί με τον ανώτατο Δ/τήν των στρατιωτικών τμημάτωντης περιοχής, με την πεποίθηση, ότι αυτός θα είχε σχετικές

οδηγίες και διαταγές της κυβερνήσεώς του. Ο ανώτατοςΒούλγαρος Δ/τής εβεβαίωσε τον ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ, ότι ο

Page 8: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 8/50

Βουλγαρικός στρατός ευρίσκετο ήδη εν υποχωρήσει και θαεγκατέλειπε τα Ελληνικά εδάφη εντός της ημέρας, αλλά γιαλόγους ασφαλείας, δεν θα επέτρεπε να παρεμβληθούν ένοπλατμήματα, στον άξονα της πορείας του. Ο Συντ/χηςΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ επίστευσε στον ανώτατο Βούλγαρο Αξιωματικόκαι εδέχθη τη δικαιολογία, που προέβαλλε αυτός και παρέμεινεσε αναμονή. Στη διάρκεια όμως των συνεννοήσεων, οανώτατος Βούλγαρος αξ/κός παραβαίνοντας τον λόγο της τιμήςτου, διέταξε να μετακινηθούν κρυφά όλες οι διαθέσιμες υπ’αυτόν δυνάμεις τακτικού Βουλγαρικού Στρατού και ΕΛΑΣ και ναδημιουργήσουν ασφυκτικό κλοιό γύρω από το συγκρότημαΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ, ενώ αξίωσε και την παράδοση του άνευ όρων.

 Έτσι και παρά τις εν συνεχεία αντιδράσεις ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ, οιΒούλγαροι επέτυχαν να αιχμαλωτίσουν ένα μεγάλο τμήμα τουσυγκροτήματος εκ 310 ανδρών μετά του Συν/χουΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ, το οποίο και παρέδωσαν, βάσειπροϋπαρχούσης συμφωνίας, όπως απεδείχθη εκ τωνυστέρων, εις τον ΕΛΑΣ, ο οποίος εφυλάκισε τους άνδρεςτούτου εις τις φυλακές ΣΕΡΡΩΝ επί 12ήμερο.Από 5.10.44 έως 19.10.44, οι ΕΛΑΣίτες οδήγησαν τους 310κρατουμένους κατά τμήματα, με Βουλγαρικά στρατιωτικάαυτοκίνητα, στο δρόμο ΣΕΡΡΩΝ-ΒΡΟΝΤΟΥ, όπου τουςεξετέλεσαν μαρτυρικά στις εκατέρωθεν χαράδρες.Σαφή περιγραφή της εν ψυχρώ ομαδικής εκτελέσεως των 310πατριωτών μας δίνουν εκθέσεις δύο νεαρών κρατουμένων τουΒΛΑΔΙΜΗΡΟΥ ΚΟΝΙΑΡΗ εκ ΤΡΑΓΗΛΟΥ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ και τουφοιτητού ιατρικής ΒΑΓΓΕΛΗ ΤΣΟΓΚΑ εκ ΜΑΥΡΟΥΔΑΣΛΑΓΚΑΔΑ, οι οποίοι διασώθηκαν την τελευταία στιγμή απόΒούλγαρο αξιωματικό, λόγω του νεαρού της ηλικίας των, ως καιτου ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΠΕΧΤΣΗ, ο οποίος, καίτοι πληγείς απόσφαίρες αυτομάτου, κατεπλακώθη από τα σώματα άλλων

εκτελουμένων και διεσώθη βαρύτατα τραυματίας έπειτα απόπολλές περιπέτειες.Πρέπει ακόμη να αναφερθεί, ότι επίμονες παρεμβάσεις τωνπατριωτών ανταρτών της ΔΡΑΜΑΣ του Αντων. Φωστηρίδη καιιδιαίτερα από τον γενναίο καπετάνιο ΠΑΝΤΕΛΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ,τον Επιτελάρχη Ταγματάρχη ΙΩΑΝΝΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ καιτον αλησμόνητο ηρωικό αγωνιστή Ταγματάρχη ΓΕΩΡΓΙΟ

 ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟ για τη σωτηρία των αιχμαλώτων, προς τους

Υπουργούς της Κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητος του

Page 9: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 9/50

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, που είχαν έλθει ως ΚυβερνητικόΚλιμάκιο στην Ανατολική Μακεδονία, ΜΙΛΤ. ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΗ(ΚΚΕ) και ΛΑΜΠΡΙΑΝΙΔΗ, δεν απέδωσαν τίποτε, διότι οΛΑΜΠΡΙΑΝΙΔΗΣ δεν είχε απολύτως καμιά δύναμη, όπωςαποδείχθηκε κατά την παραμονή του εκεί, και διαρκώςυπέκυπτε στον ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΗ.Η τραγωδία αυτή της εξοντώσεως του τμήματοςΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ είναι ασφαλώς μοναδική και αποτελεί μια απότις χειρότερες σελίδες της ιστορίας της αντίστασης, διότιπουθενά στην ιστορία μας δεν αναφέρεται περίπτωσις οιΒούλγαροι κατακτηταί να σεβασθούν Έλληνες αιχμαλώτους,τους οποίους όμως εξετέλεσαν αργότερα οι Έλληνεςκομμουνισταί, στους οποίους τους παρέδωσαν οι πρώτοιαποσυρόμενοι !

Πραγματοποιείται κάθε Φθινόπωρο ετήσιο μνημόσυνο για τουςανωτέρω σφαγιασθέντες στην Άνω Βροντού Σερρών.

-------------------------------------------------------------------

ΣΦΑΓΗ 160 ΑΝΔΡΩΝ ΤΗΣ ΠΑΟ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ(1.11.1944)

Page 10: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 10/50

Μετά την υπογραφή του Συμφώνου ΛΕΙΒΑΔΙΟΥ την 1.9.44,μεταξύ του ΕΛΑΣ (Καπετάν ΚΙΤΣΟΣ) και των Γερμανών(Ταγ/χης ΦΕΝΣΚΕ) και την παραχώρηση του βαρέος οπλισμούτων αποχωρούντων Γερμανικών τμημάτων, ο ΕΛΑΣεπιτιθέμενος κατά των συμπτυσσομένων ομάδων ανταρτών τηςΠΑΟ εις ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ, επέτυχε να αιχμαλωτίσει 160 εξ αυτών,τους οποίους και εφυλάκισε στο Δημοτικό Σχολείο ΑΡΝΑΙΑΣ.Εξ αυτών 23 υπέκυψαν εκ των κακώσεων και βασανιστηρίων,στα οποία τους υπέβαλον μέσα στο σχολείο. Οι λοιποί 137,οδηγηθέντες 5 χλμ έξω από την ΑΡΝΑΙΑ, εις το ύψωμα ΜΑΡΩΒΡΥΣΗ (σήμερα, περιοχή «Σκοτωμένοι») εξετελέσθησαν διαμαχαίρας, πλην του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΓΙΩΝΑ, που επέτυχε,καίτοι σοβαρά τραυματισμένος, να διασωθεί, για να έχουμε έτσιαπό πρώτο χέρι μια αυθεντική και συγκλονιστική περιγραφή.

Page 11: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 11/50

ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ 810 ΑΝΔΡΩΝ, ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΩΝΣΤΗΝ ΤΡΙΑΔΑ ΣΕΡΡΩΝ

Στις 12.11.44, ο ΕΛΑΣ επιτίθεται με δύναμη χιλίων περίπουανταρτών και εκ πολλών κατευθύνσεων κατά της Τριάδος(φύσει οχυρά θέση, εις τους πρόποδες των Κρουσίων Ορέων).Οι 250 αμυνόμενοι αντάρτες υπό τον Οπλαρχηγό Ζαπρούδη

Απ. προβάλλουν σθεναρή αντίσταση και διατηρούν τις θέσειςτους επί 2ήμερον, παρά τις απώλειες τους. Οι επιτιθέμενοιΕΛΑΣίτες αποτυγχάνουν 4 φορές να γίνουν κύριοι τηςΤΡΙΑΔΟΣ, οπότε ζητούν την συνδρομή του Βουλγαρικούστρατού σε πυροβολικό και όλμους, με τα οποία ανασκάπτουνκυριολεκτικώς το αμυντικό οχυρό της ΤΡΙΑΔΟΣ καιαποδεκατίζουν τους αμυνομένους. Ο οπλαρχηγόςΖΑΠΡΟΥΔΗΣ ΑΠ., με την επέλευση του σκότους, επιχειρεί

διάσπαση του κλοιού των ΕΛΑΣιτών με τους εναπομείναντεςαγωνιστές και οι επιτιθέμενοι γίνονται κυρίαρχοι της ΤΡΙΑΔΟΣ.Επακολουθούν εμπρησμοί οικιών, λεηλασίες και γενική σφαγή810 ανδρών, γυναικών και παιδιών, οι οποίοι απετέλεσαν τονομαδικό τάφο της ΤΡΙΑΔΟΣ, που παραμένει ο αψευδήςμάρτυρας της κομμουνιστικής θηριωδίας και προδοσίας.Σημείωση: Κάθε Φθινόπωρο πραγματοποιείται ετήσιομνημόσυνο, για τους ανωτέρω σφαγιασθέντες αγωνιστές της

ΠΑΟ και απλούς κατοίκους, στο χωριό Τριάδα Σερρών.

ΣΦΑΓΗ 200 ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΠΑΟ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΩΝ ΣΤΟΝΠΡΟΜΑΧΩΝΑ ΣΕΡΡΩΝ

Page 12: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 12/50

Με την πτώση της ΤΡΙΑΔΟΣ και την επιχειρηθείσα έξοδο εκ τουκλοιού των ΕΛΑΣιτών, μία ομάς εκ 200 ανταρτών και χωρικών,συμπτύχθηκε προς το ΣΤΡΥΜΟΝΑ ποταμό, τον οποίο καιδιάβηκε. Εις το σημείο της διαβάσεως μια ομάς ΕΛΑΣιτών τουςεπεσήμανε και, για να παρεμποδίσει την διαφυγή τους, εζήτησετη συνδρομή του Βουλγαρικού στρατού της περιοχής, ο οποίοςεπενέβη ταχύτατα και έθεσε τους υποχωρούντες εις κλοιό.Μετά σφοδρή ανταλλαγή πυρών και αφού οι αμυνόμενοι

εξήντλησαν και το τελευταίο φυσίγγιο, που διέθεταν, ευρέθησαναιχμάλωτοι των Βουλγάρων, οι οποίοι τους παρέδωσαν εις τονΕΛΑΣ, στις 15.11.44.

 Δέσμιοι οι αιχμαλωτισθέντες, μεταφέρθησαν εις το χωριόΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ και εφυλακίσθηκαν εις μία χορταποθήκη, απότην οποία παρελαμβάνοντο κατά τετράδες και οδηγούμενοι ειςπαρακείμενη χαράδρα, εξετελούντο δια μαχαίρας. Μετά τηνεκτέλεση των πρώτων 80, οι ΕΛΑΣίτες επενόησαν άλλημέθοδο, περισσότερο σαδιστική για την εκτέλεση τωνυπολοίπων. Έβαλαν φωτιά στις 4 άκρες της χορταποθήκης, γιανα υποχρεωθούν οι φυλακισμένοι να μετακινηθούν προς τοκέντρο αυτής, οπότε τους εκτελούσαν με ριπές και λογχισμούς.Κάτω όμως από τον σωρό των πτωμάτων, επέζησαν, καίτοιβαρειά τραυματισμένοι, οι ΑΔΑΜΙΔΗΣ ΑΛΕΚΟΣ, ΧΟΛΙΔΗΣ

 ΔΗΜ., ΚΟΣΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛ., κάτοικοι ΤΡΙΑΔΟΣ, ως και οιΠΕΤΡΙΔΗΣ ΘΕΟΔ. (οπλαρχηγός), ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ ΔΑΥΙΔ,ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ, και ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΔΑΣ., από ταΡΙΖΙΑΝΑ, οι οποίοι κατάφεραν να βγουν από τις λίμνες αίματος

Page 13: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 13/50

των συντρόφων τους και μετά πολυήμερη περιπετειώδηπορεία, κατόρθωσαν να διαφύγουν, να επιβιώσουν και ναπεριγράψουν την τραγική συμφορά, όπως την έζησαν.------------------------------------------------------------------------------------

ΣΦΑΓΗ 220 ΑΝΔΡΩΝ ΤΗΣ ΠΑΟ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΩΝ

ΣΤΑ ΤΡΑΠΕΖΙΑ ΝΙΚΟΚΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΝΤΕΡΕ

Μετά τη μάχη της ΤΡΙΑΔΟΣ και την επιχειρηθείσαν ηρωικήνέξοδο εξ αυτής, οι διαφυγόντες διαχωρίστηκαν σε δύο ομάδες,

έκτων οποίων η μία ομάδα κατευθύνθηκε προς ΠΕΤΡΙΤΣΙ –ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ, αιχμαλωτισθείσα υπό των Βουλγάρων, οιοποίοι παρέδωσαν 200 συλληφθέντες στον ΕΛΑΣ, που τουςεξετέλεσε εν ψυχρώ στον ΠΡΟΜΑΧΩΝΑ, με τον τρόπο πουπεριγράφηκε προηγουμένως, και η μεγαλύτερη ομάδα, η οποίαετράπη προς την περιοχή ΒΕΡΤΙΣΚΟΥ- ΚΕΡΔΥΛΛΙΩΝ,αποκρυβείσα εκεί. Τούτο, γνωστοποιήθηκε, όπως ήτανεπόμενο εις το ΕΛΑΣ, ο οποίος, ανάνδρως φερόμενος, εκάλεσε

στις 15.11.44 τους αποκρυβέντες να επιστρέψουν στα χωριάτους άφοβα, με επίκληση των συγγενικών δεσμών, που είχαν

Page 14: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 14/50

ως συγχωριανοί, μεταξύ τους. Πολλοί έκ των κρυπτομένωνεπίστεψαν στην ειλικρίνεια της προσκλήσεως και έσπευσαν ναεπανέλθουν στα χωριά τους. Δυστυχώς, οι πρώτοι 180, πουεπέστρεψαν, μετά 2ήμερον συνελήφθησαν και εφυλακίσθησανστο Δημοτικό Σχολείο της ΝΙΚΟΚΛΕΙΑΣ.Στις 21.11.44 οι ΕΛΑΣίτες, αφού έδεσαν τους συλληφθέντες μεαγκαθωτό σύρμα ανά τέσσερις, τους οδήγησαν νύχτα στηντοποθεσία ΤΡΑΠΕΖΙΑ, όπου και τους εξετέλεσαν με μαχαίριακαι ριπές όπλων, κατά τον αγριότερο τρόπο. Αλλοι 40συλληφθέντες εξετελέσθησαν κατά παρόμοιο τρόπο στη θέσηΜΑΪΜΟΥ ΝΤΕΡΕ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ και επιχειρήθηκε να καούν ταπτώματά τους.Σημείωση: Κάθε Φθινόπωρο πραγματοποιείται το ετήσιομνημόσυνο, για τους ανωτέρω σφαγιασθέντες αγωνιστές τηςΠΑΟ και απλούς χωρικούς, στη θέση Τραπέζια Τερπνής(Νικόκλειας) Σερρών.

------------------------------------------------------------------------------

ΕΚΘΕΣΙΣ

Υποστρατήγου Τσακάρα Κωνσταντίνου

 

Περί της δράσεως του αντάρτικου τμήματος μου τής ΕθνικήςΑντιστασιακής Όργανώσεως Π.Α.Ο. (Πανελληνίου

Απελευθερωτικής Οργανώσεως) κατά την κατοχήν 1942-1944.

«Κατά τον Ελληνοϊταλικόν πόλεμον του 1940-41, φέρων τονβαθμόν του ανθυπομοιράρχου, υπηρέτησα εις την ΔιεύθυνσινΣτρατονομίας Ιωαννίνων και εκείθεν εν συνεχεία, μετακινηθείςτην 20ήν Φεβρουαρίου 1941, ανέλαβον την διοίκησιν του εξ 25ανδρών συγκροτηθέντος στρατονομικού αποσπάσματος παράτη VII Ταξιαρχία (Συγκρότημα Καραντάγ) με έδραν τηνΚοινότητα Βροντού-Δράμας, ένθα με εύρεν η κατά την 6ηνΛπριλίου 1941 γενομένη επίθεσις των Γερμανών. Μετά την

Page 15: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 15/50

γενομένην ανακωχήν την 10-4-41 μετά του αποσπάσματοςκατήλθον εις Σέρρας, ένθα τη παρακλήσει του τότε νομάρχουΣερρών μετέβην μετ' αυτού (αποσπάσματος) εις Νέαν Ζίχνην,ένθα ανέλαβον την διοίκησιν της εκεί ΥποδιοικήσεωςΧωροφυλακής και εν συνεχεία ανέλαβον την τοιαύτην του ΑουΑστυνομικού Τμήματος Σερρών μέχρι την 8ην Μαΐου 1941, ότεεντολή των Γερμανικών Αρχών κατοχής η εν γένει διοίκησις ωςκαι η άσκησις της αστυνομίας παρεδόθη εις τους Βουλγάρους.

Ακολούθως επανήλθον εις το Αστυνομικόν Τμήμα Κατερίνης,ένθα υπηρετούν προ τής κηρύξεως του ως άνω πολέμου και ειςου την δύναμιν οριστικώς ανήκον.

Εκείθεν την 17ην Σεπτεμβρίου 1941 μετεκινήθην εις τηνΥποδιοίκησιν Χωροφυλακής Κολινδρού-Πιερίας ως διοικητής

αυτής.

Εκεί υπηρετούν ως υπομοίραρχος κατά μήνα Οκτώβριον1942, ότε ο υπολοχαγός αυτοκινήτων Λιακόπουλος Γεώργιος,όστις διέμενε εις Κολινδρόν, στενός φίλος και συνεργάτης επίπαντός θέματος Εθνικού, μου έκαμε λόγον περί της εθνικήςοργανώσεως αντιστάσεως (Υ.Β.Ε. Υπερασπισταί ΒορείουΕλλάδος),

μετονομασθείσηςβραδύτερον εις Π.Α.Ο.(ΠανελλήνιοςΑπελευθερωτικήΟργάνωσις).

Μου είπεν ότι

επρόκειτο περίκαθαρώς πατριωτικήςοργανώσεως, ηςηγούντο ανώτεροιαξιωματικοί τουΣτρατού, επιστήμονεςκαι άλλα ευυπόληπταπρόσωπα και ότι

σκοπός της ήτο ηΑνθυπομοίραρχος Ευστάθιος Βαμβέτσος από τα Τρίκαλα.Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς το 1941 στηΘεσσαλονίκη για αντεθνική δράση και συγκεκριμένα γιατίεφοδίαζε τους Άγγλους που είχαν εναπομείνει με Ελληνικές

ταυτότητες.

Page 16: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 16/50

άπελευθέρωσις τής Πατρίδος από τούς κατακτητάς διά πάσηςμορφής αντιστάσεως και δη ενόπλου τοιαύτης, διάσυγκροτήσεως ένοπλων ανταρτικών τμημάτων, προς δεαπέβλεπε και εις την καταπολέμησιν τής βουλγαρικής καιρουμανικής προπαγάνδας, αι όποίαι υπό την προστασίαν τωνγερμανικών και ιταλικών άρχων κατοχής είχον αναπτύξειέντονον δράσιν εις βάρος του Ελληνικού στοιχείου τής ΒορείουΕλλάδος και ιδία του σλαβόφωνου και βλαχοφώνου τοιούτου,ως και εις την διατήρησιν ακμαίου του ηθικού και εθνικούφρονήματος του λαού κ.λ.π. Τέλος προσέθεσεν ότι ηΟργάνωσις μάς ενέγραψεν αμφότερους ως μέλη και ότι εζήτειαπό ημάς πίστιν και εργασίαν προς εκπλήρωσιν των ως άνωεπιδιώξεων της.

Κατόπιν τούτου, και σύμφωνα με τας οδηγίας αίτινες είχον

δοθή παρά της Οργανώσεως εις τον ανωτέρω υπολοχαγόν,ηρχισεν η δράσις εις όλους τούς τομείς και ιδία εις τον τοιούτοντής μυήσεως καταλλήλων εις έκαστον χωρίον της περιφερείαςπροσώπων, μυηθέντων παρ' εμού πρώτων των σταθμαρχώνΧωροφυλακής περιφερείας μου ως και έτερων καταλλήλωναστυνομικών οργάνων.

Κατά τον χρόνον τούτον εν Κολινδρώ εμυήθησαν πολλοί

κάτοικοι, μεταξύ των οποίων οι Αθανάσιος Λιναράς, ιερεύςεφημέριος Κολινδρού, Βασίλειος Καμψελίδης, τότε πρόεδροςτής Κοινότητος Κολινδρού, Δημήτριος Θεολογίδης, ιατρός,Σωτήριος Παπαϊωάννου, καθηγητής Γυμνασίου, ΚωνσταντίνοςΧασιώτης, δασονόμος, Παναγιώτης Γαλατσόπουλος,απόστρατος αξιωματικός Αεροπορίας, οι ιδιώται Βασίλειος,Σωτήριος και Λάκης Κομπατσιάρης και άλλοι. Ούτως, ειςδιαστήματα δύο μηνών περίπου, ως εκ των περιοδειών εις τα

χωρία τής Υποδιοικήσεως μου είχα διαπιστώσει, είχονπροσηλυτισθή εις την Οργάνωσιν πολλοί κάτοικοι, τόσον απότης ιδικής μας πλευράς, όσον και εξ άλλων κατευθύνσεων, ιδίατης Κατερίνης. Εκτός τούτου, θετικαί πληροφορίαι έφερον ειςχείρας των κατοίκων Πιερίων, και ιδία των τουρκόφωνωνπληθυσμών αυτών, ότι υπήρχε μεγάλος αριθμός όπλων, άτιναείχον μεταφερθή εκεί παρ' αυτών το έτος 1941 εκ Κοζάνης,Πτολεμαΐδος κ.λ.π. μετά την κατάρρευσιν του μετώπου.

Page 17: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 17/50

Εν τω μεταξύ κατά τον αυτόν ως άνω χρόνον (Οκτώβριος-Νοέμβριος 1942) ήρχισαν να περιέρχωνται πληροφορίαι, ότι ειςτας πέριξ του Ολύμπου περιοχάς είχον εμφανισθή ανταρτικαίομάδες άγνωστου οργανώσεως μέχρι τότε, αίτινες ενήργουνεπιθέσεις κατά Σταθμών Χωροφυλακής, ους ελεηλάτουν καιεπυρπόλουν, τους δε άνδρας αυτών αφού αφώπλιζον ενίουςτούτων απήγαγον.

Κατά μήνα Δεκέμβριον 1942 ομάδες τούτων διά τεχνάσματος(ψευδής ανακοίνωσις εις την Αρχήν περί ανευρέσεωςάγνωστου ατόμου φονευμένου) και εξ ενέδρας επέτυχον εις τηνπεριοχήν του χωρίου Παντελεήμονος-Κατερίνης την σύλληψινδυνάμεως Χωροφυλακής, την οποίαν αφού αφώπλισαν αφήκαντούς άνδρας ελευθέρους, κρατήσαντες μόνον τούς επικεφαλήςαυτής υπομοίραρχον Τωμαδάκην Αλέξανδρον, διοικητήν της

Υποδιοικήσεως Χωροφυλακής Κατερίνης και ανθυπασπιστήνΚουτσούκον Νικόλαον, διοικητήν του Σταθμού ΧωροφυλακήςΛιτόχωρου, ους μετά τινας ημέρας εξετέλεσαν.

Κατά το τρίτον δεκαήμερον του μηνός Ιανουαρίου 1943 ομάςτούτων, διαπεραιωθείσα εξ Ολύμπου εις την περιφέρειαν μου(Β Α Πιέρια) και μεταβάσα την 26ην του ως ανωτέρω μηνός ειςτο χωρίον Σφενδάμη - Πιερίας συνέλαβε τον, κατά την νύκτα

εκείνην διανυκτερεύοντα εις την οικίαν του ΑθανασίουΣακελλαρίου προέδρου τής Κοινότητος, ενωμοτάρχηνΣωτηρόπουλον Ηλίαν, διοικητήν του Σταθμού ΧωροφυλακήςΝέου Ελευθεροχωρίου-Μεθώνης-Πιερίας, ον αφού ωδήγησεδέσμιον έξωθι του χωρίου Σφενδάμης εξετέλεσε κατά τον πλέονάγριον τρόπον διά πληγμάτων μαχαίρας εις τον λαιμόν,αφήσασα επί του νεκρού του σημείωμα με τας λέξεις «Έτσιτιμωρεί το Έθνος τούς προδότας του».

Η ομάς αύτη ως και αι λοιπαί περί τον Όλυμπον δρώσαιτοιαύται, ως βραδύτερον διεπιστώθη, ανήκον εις τηνοργάνωσιν Ε.A.M. -Ε.Λ.Α.Σ. και ότι επικεφαλής της ομάδος ήτιςσυνέλαβε τον ενωμοτάρχην ήτο ο μετέπειτα φέρων τοψευδώνυμον καπετάν Άρης (γνωστός κομμουνιστής ΜιχαήλΣουγιουτζόγλου, υπάλληλος του Υποκαταστήματος ΑγροτικήςΤραπέζης Κατερίνης, προ τής εξόδου του εις τας ανταρτικάςομάδας).

Page 18: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 18/50

Ούτως ήρχισεν εις την περιφέρειαν της Υποδιοικήσεώς μουτον απελευθερωτικόν αγώνα το Ε.Α.Μ.-Ε.ΛΑ.Σ., με τον άγριονφόνον ως δήθεν προδότου του πλέον αγνού και θερμούπατριώτου, ενωμοτάρχου Σωτηροπούλου Ηλία, όστιςεπανειλημμένως είχε συλληφθή και τεθή υπό κατηγορίαν καιανάκρισιν εκ μέρους των Γερμανών δι' υπόθαλψιν Άγγλωνστρατιωτικών και δι' ετέρας πατριωτικάς πράξεις και όστιςετύγχανεν ενθουσιώδες και δραστήριον μέλος τήςΟργανώσεώς μας.

Το εις βάρος του ενωμοτάρχου τούτου έγκλημα του Ε.Λ.Α.Σ.,ως ήτο φυσικόν, συνεκίνησε και ετάραξε τους κατοίκους τήςπεριφερείας, παρ' ων πολύ εξετιμάτο και ηγαπάτο ούτος διάτην εν γένει έναντι των στοργικήν πολιτείαν και συμπεριφοράνκαι ανησύχησε σοβαρώς τους ανθρώπους της Οργανώσεώς

μας, πλην διεσκεδάσθη η εντύπωσις αύτη, διότι επιστεύθη κατ'αρχάς ότι ο φόνος ήτο έργον ομάδος κακοποιών, βραδύτερονδε, όταν εγνώσθη ότι τούτον διέπραξεν ο Ε.Λ.Α.Σ., εγένετοαντιληπτόν ότι ούτος (φόνος) απέβλεπεν εις την εξαφάνισινδραστήριων στοιχείων και εις την τρομοκράτησιν των υγιώςσκεπτόμενων Ελλήνων πατριωτών.

Την 5ην Μαρτίου 1943, εξακολουθών να υπηρετώ εις την

αυτήν Υποδιοίκησιν Χωροφυλακής Κολινδρού, έλαβονδιαταγήν των γερμανικών άρχων κατοχής, δι' ης διετάσσετο οαφοπλισμός των ανδρών και η παράδοσις εις αυτάς ολοκλήρουτου οπλισμού της Υποδιοικήσεως.

Διά τής ιδίας διαταγής και προς τον αυτόν σκοπόνδιετάσσοντο και αι Υποδιοικήσεις Χωροφυλακής Κατερίνης,Βεροίας και Ναούσης.

Ως ήμερα παραδόσεως ωρίζετο η 8η Μαρτίου 1943. Μετάτην διαταγήν ταύτην έλαβον την απόφασιν να μη συμμορφωθώκαι εξέλθω εις τα όρη προς διεξαγωγήν ανταρτικού αγώνοςκατά των κατακτητών.

Εις τούτο ήχθην άφ' ενός μεν διότι εκ των όσων εγνώριζα, ταπάντα ήσαν έτοιμα διά την οργάνωσιν μας επί των Πιερίων,προς δε από των μέσων του μηνός Φεβρουαρίου 1943 είχεν

εξέλθει και έδρα επί των Πιερίων ανταρτική ομάς της

Page 19: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 19/50

Οργανώσεώς μας, υπό τον τότε λοχαγόν ΓουλγουτζήνΓεώργιον, και ως εκ τούτου έκρινα ότι δεν ήτο πατριωτικόν ναπαραδώσω τον όπλισμόν εις τους κατακτητάς, αφού τούτουείχεν απόλυτον ανάγκην η Οργανωσίς μας και η Πατρίς.

Προς τούτο μεταβάς εις Βέροιαν, ένθα ήτο τότε η έδρα τηςπροϊσταμένης Διοικήσεως Χωροφυλακής και παρουσιασθείς εις

τον τότε διοικητήν μου ταγματάρχην Σταυρίδην Γεώργιον, όστιςήτο επίσης μέλος της Οργανώσεώς μας, του ανέφερον ταςσκέψεις και την απόφασιν μου. Ούτος, αφού με συγκίνησιν μεήκουσεν, ου μόνον δεν εξέφρασε δισταγμόν τινα, αλλά και διάδιαφόρων πατριωτικών λόγων με ενεθάρρυνε εις την εκτέλεσίντης, υποσχεθείς άμα συμπαράστασιν και πάσαν ενίσχυσιν ειςέμψυχον και άψυχον υλικόν από της θέσεως του ως διοικητούΧωροφυλακής.

Αμέσως δε με έφερε εις επαφήν με τον ως ανωτέρω ελέχθηλοχαγόν Γουλγουτζήν, όστις την ημέραν εκείνην είχε κατέλθειαπό τα Πιέρια και ευρίσκετο εκεί, και, αφού μετ' αυτούερρύθμισα το θέμα τής συναντήσεως της ομάδος του κατά τηνημέραν τής εξόδου μου, ανεχώρησα και επανήλθον αυθημερόνεις την έδραν μου. Την επομένην 6-3-43, αφού ανεκοίνωσακαταλλήλως την απόφασιν μου ταύτην εις τους σταθμάρχας

Χωροφυλακής και εις τούς άνδρας της έδρας μου και ώρισατόπον και χρόνον συναντήσεως διά τους ευρισκομένουςμακράν της έδρας άνδρας, οίτινες θα ήθελον να μεακολουθήσωσιν, περί ώραν 23ην της 7-3-43 ανεχώρησα εκΚολινδρού. Κατά την εξοδόν μου ταύτην με ηκολούθησε τομείζον μέρος των ανδρών της Υποδιοικήσεώς μου, ήτοι περίτούς 30 άνδρας, ως και εις ιδιώτης ονόματι ΚομπατσιάρηςΙωάννης, παραλαβόντες μεθ' εαυτών άπαντα τον οπλισμόν της

Υποδιοικήσεως, ως και όλα τα χρήσιμα υλικά άτινα ευρίσκοντοεις τας αποθήκας των Υπηρεσιών Χωροφυλακής(Υποδιοικήσεως και Σταθμών).

 

ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ

 

Page 20: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 20/50

Κατά την αναχώρησιν και ίνα μη εκτελεσθή διαταγή τωνάρχων κατοχής περί υποβολής ονομαστικής καταστάσεως τωνκομμουνιστών περιφερείας της Υποδιοικήσεως, προς δεεξαφανισθή παν στοιχείον αφορών αυτούς, άτινα υπήρχον ειςτα αρχεία των Υπηρεσιών, εδόθη διαταγή και παρελήφθησανπαρά των ανδρών άπαντες οι φάκελοι των κομμουνιστώνπεριφερείας της Υποδιοικήσεως ως και τα σχετικά βιβλία, ταόποια (φάκελοι και βιβλία) καθ' οδόν κατεστράφησαν διάπυρός.

Μετά ολονύκτιον πορείαν, τας πρωινάς ώρας της 8-3-43εφθάσαμε έξωθι του χωρίου Συκιά, ένθα λαβόντες τηνπληροφορίαν παρά του ιερέως Συκιάς Παπανέστορος, ότι ηομάς του Γουλγουτζή ευρίσκετο εις την ιεράν μονήν των ΑγίωνΠάντων μετέβημεν εκεί.

Εις την μονήν, τόσον οι επικεφαλής τής ανταρτικής ομάδοςμόνιμοι ανθυπολοχαγοί Τσαμασιώτης Σπυρίδων καίΠαπαθανασίου Αθανάσιος, όσον και οι άνδρες αυτής, μαςυπεδέχθησαν με ενθουσιασμόν και ποικιλοτρόπως εξεδήλωσαντην χαράν των. Κατά την εκεί παραμονήν μάς επεσκέφθη οτότε λοχαγός Μυτιληνάκης Λάμπρος, διαμένων εις Βέροιαν, ωςκαι τίνες κάτοικοι των πέριξ χωρίων. Μετά πάροδον 2-3

ημερών και την επάνοδον εκ Βεροίας του αρχηγού Γουλγουτζή,το τμήμα μας, αποτελούμενον εκ 50 ανδρών περίπου,εξεκίνησε διά την εκτέλεσιν του προγράμματος ενεργείας, οσυνίστατο εις την διέλευσιν τας βραδυνάς ώρας εκ των χωρίων,προς επαφήν μετά των κατοίκων, συγκρότησιν επιτροπώναγώνος, συγκέντρωσιν όπλων και λοιπών χρησίμων υλικών,συγκρότησιν εφεδρικών ομάδων δράσεως, δικτύωνπληροφοριών κ.λ.π.

Page 21: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 21/50

  Άποψη του χωριού Κούκος σήμερα (19 χιλιόμετρα έξω από την Κατερίνη). Κατοικείται απόπρόσφυγες Ποντίους, οι οποίοι υπέστησαν τα πάνδεινα από Τούρκους οπλισμένους με Σοβιετικά όπλακαι γι' αυτό δεν ήθελαν να ακούσουν για κομμουνισμό.

Λόγω της αγάπης τους για την Ελλάδα πήραν με ενθουσιασμό τα όπλα και με αρχηγό τον ΚυριάκοΠαπαδόπουλο ή Κισά Μπατζάκ (Κοντοπόδης) ενταχτήκανε στις Εθνικές δυνάμεις της ΠΑΟ. Φύσειαντίθετοι με τον κομμουνισμό αρνήθηκαν να ενταχτούν στον ΕΛΑΣ γι' αυτό καταδιώχτηκαν αγρίως απότους κομμουνιστές.

Μετά τη διάλυση της ΠΑΟ και για να σωθούν από τον ΕΛΑΣ που απειλούσε τόσο αυτούς όσο και τιςοικογένειες τους αναγκάστηκαν να υπερασπιστούν τους εαυτούς των παίρνοντας όπλα από τουςΓερμανούς.

Με την αποχώρηση των Γερμανών το χωριό καταλήφθηκε από τον ΕΛΑΣ στις 16-10-1944.Στη πλατεία υπάρχει στήλη με ονόματα κατοίκων που έπεσαν τόσο πολεμώντας τους Γερμανούς όσο

και κατά τον συμμοριτοπόλεμο.

Η έξοδος μας αύτη (τόσον τής ομάδος Γουλγουτζή, όσον καιεμού μετά των ανδρών μου) γνωσθείσα προκάλεσεν ακράτητονενθουσιασμόν μεταξύ των κατοίκων των Πιερίων, ως και των

πέριξ περιφερειών Κατερίνης και Βεροίας και, παρά πάνταφόβον του κατακτητού, έσπευδον ούτοι να μας συναντήσουνκαι να εκδηλώσουν την αγάπην και την πίστιν των εις τοναγώνα διά την απελευθέρωσιν της Πατρίδος και να μαςπροσφέρουν πάσαν εξυπηρέτησιν εις τας ανάγκας μας ειςτρόφιμα κ.λ.π. Εκεί δε που η έξοδος αύτη προκάλεσε ιδιαίτερονενθουσιασμόν, ήσαν οι τουρκόφωνοι πληθυσμοί των Πιερίων,οι όποιοι λόγω της διακρινούσης αυτούς ιδιαιτέρας συνοχής και

πειθαρχίας μεταξύ των ήγέρθησαν ως εις άνθρωπος και πολλοί

Page 22: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 22/50

τούτων, ως οι Κυριάκος Παπαδόπουλος (Κισά Μπασάκ),Παύλος Ασλανίδης, Θεόφιλος Λεοντιάδης, ΜατθαίοςΑσλανίδης, Μανασσής, Ανέστης Σαχινίδης κλπ., κάτοικοι τωνχωρίων Κούκος, Σεβαστή, Αγιάννηδες, παλαιοί οπλαρχηγοί τουΠόντου μεμυημένοι εις την Οργάνωσιν μας εσχημάτισαναμέσως ένοπλα τμήματα, με όπλα τα όποια, ως ανωτέρωαναφέρω, είχον μεταφέρει εκ Πτολεμαΐδος, Αμυνταίου, Κοζάνηςκ.λ.π. και απέκρυπτον επιμελώς εκεί και εξήλθον προςσυνάντησίν μας. Επίσης ενετάχθη εις τα τμήματα μας 5μελήςένοπλος ομάς υπό τον Αριστείδην Παπαδόπουλον εκΝησελλίου Βεροίας, ως και τρεις Ελληνοκύπριοι, οίτινεςανήκοντες εις το Αγγλικόν εκστρατευτικόν Σώμα κατά ταςμάχας του Ολύμπου είχον αποκοπή και παρέμενον έκτοτεκρυπτόμενοι εις την περιοχήν Κατερίνης. Ούτως εντός ολίγωνημερών η δύναμις των εν κινήσει τμημάτων μας ανήρχετο εις130 άνδρας, η δε τοιαύτη των εις τα χωρία εφεδρικώντμημάτων δράσεως υπερέβαινε τον αριθμόν τούτον καισυνεχιζόμενων των κινήσεων μας προς τα διάφορα χωρία αιδυνάμεις αύται ηύξανον καθημερινώς.

Και ενώ ούτως είχον τα πράγματα και τα τμήματα μαςεκινούντο εις την μεταξύ των χωρίων Συκιά, Καστανιά,Παληοστάνη, Σφενδάμη, Κούκος, Παληονέλληνη κ.λ.π.

περιοχήν, ήρχισαν εις την ζώνην ενεργείας μας ναεμφανίζωνται τμήματα της Οργανώσεως Ε.A.M.-Ε.Λ.Α.Σ.Ταύτα, κατ' αρχάς ανίσχυρα όντα, καθ' όσον δεν υπερέβαινοντούς 30 άνδρας, εζήτησαν την συνεργασίαν μας. Προς τούτο,κατά λαβούσαν χώραν την 16-3-43 συνάντησιν των τμημάτωνεις τοποθεσίαν μεταξύ Παληοστάνης - Παληονέλληνης και ενσυνεχεία συνάντησιν του αρχηγού μας Γουλγουτζή μετά του ωςτοιούτου παρουσιασθέντος εκ της πλευράς του Ε.Λ.Α.Σ.

μονίμου υπολοχαγού αυτοκινήτων Τσαλέφη Θωμά (καπετάνΒούρου), μετά συζήτησιν καθ' ην επεκράτησε ταυτότηςαντιλήψεων και σκοπών, επήλθε πλήρης συμφωνία και ωςπρος τον τρόπον συνεργασίας των τμημάτων και ως προς τοντοιούτον αλληλοϋποστηρίξεώς των εν περιπτώσεισυγκρούσεων μετά των Γερμανών κ.λ.π.

Μετά πάροδον όμως ημερών, ενισχυθέντα ταύτα διά δυνάμεων

εξ άλλων περιφερειών, ήλλαξαν στάσιν έναντι μας και ήρχισαννα έμφανίζωσιν εχθρικάς διαθέσεις και να ενεργώσιν εχθρικάς

Page 23: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 23/50

πράξεις εις βάρος μας. Κατ' αρχάς, και επί σκοπώ όπωςδημιουργήσωσι δυσπιστίαν εις τούς κατοίκους έναντι τωντμημάτων μας, διά ζώσης και κυκλοφορίας εκατοντάδωνεντύπων τόσον εν τη πόλει Κατερίνης, όσον και εις τα χωρία,εξαπέλυσαν σφοδράν συκοφαντικήν έπίθεσιν εναντίον μας,εμφανίζοντες τα τμήματα ως δήθεν συνεργαζόμενα μετά τωνΓερμανών, παρ' ων δήθεν εξωπλίζοντο και ετροφοδοτούντοκ.λ.π. Ακολούθως την 20-3-43 έξωθι του χωρίου Χράνηπροέβησαν εις την σύλληψιν των ανταρτών (χωροφυλάκων)Φαρασλή Αποστόλου και Βουλγαράκη Ιωάννου, ους αφούαφώπλισαν έθεσαν υπό κράτησιν.

Βραδύτερον δε τη επεμβάσει αξιωματούχου του Ε.Λ.Α.Σ.συγγενούς των αφήκαν τούτους ελευθέρους και βία τούςενέταξαν εις τα τμήματα των. Κατά τον ίδιον επίσης χρόνον

συνέλαβον δύο συνδέσμους της Οργανώσεώς μας, του ενόςονόματι Γουλγουντίνα, συγγενούς του αρχηγού Γουλγουτζή, οιόποιοι είχον μεταφέρει εκ Βεροίας άρβυλα και άλλα εφόδια διάτούς άνδρας μας, και τούς οποίους μετά τινας ημέραςεφόνευσαν. Διαβήματα και παραστάσεις εκ μέρους μας, όπωςαφήσουν ελευθέρους τόσον τους αντάρτας, όσον και τούςσυνδέσμους ούτε καν ελήφθησαν ύπ' όψιν.

Ωσαύτως δε δι' απειλών θανατώσεως ήρχισαν να ασκώσιτρομοκρατίαν εις βάρος των εις τα χωρία ανθρώπων τήςΟργανώσεώς μας, να προβαίνουν εις αφοπλισμόν ημετέρωνομάδων δράσεως κλπ. Παρά τ' ανωτέρω όμως οι κάτοικοι τωνχωρίων ούδ' επί στιγμήν έπαυσαν να προσβλέπουν μετ'εμπιστοσύνης προς τα τμήματα μας, να τα συνδράμουν εις τοέργον των, προς δε αι δυνάμεις των εν κινήσει και εφεδρείατμημάτων ν' αυξάνουν συνεχώς, ανελθούσαι εν συνόλω εις 250

περίπου άνδρας, πράγμα ο ανησυχεί τούς κομμουνιστάς καιτην Οργάνωσιν των Ε.Α.Μ.-Ε.Λ.Α.Σ., δι' ο και έθεσαν θέμαδιαλύσεως μας.

Ούτω τήν 23-3-43 και ώραν 9ην π.μ., ενώ τα τμήματα μαςείχον αναχωρήσει εκ του χωρίου Ρυάκια και εβάδιζαν επί τηςοδού προς το χωρίον Καστανιά, εις σημείον περί τα 3-4χιλιόμετρα εκ του χωρίου ευρέθησαν αιφνιδίως ενώπιοντμημάτων του Ε.Λ.Α.Σ., άτινα είχον αποκλείσει την οδόν καιείχον καταλάβει τα πέριξ υψώματα. Κατά την στάσιν των

Page 24: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 24/50

τμημάτων μας επεδιώχθη κατ' αρχάς, διά προσεγγίσεως τωνοπλαρχηγών μας παρά γνωστών των αξιωματικών καιανταρτών του Ε.Λ.Α.Σ. και της κατ' ιδίαν δήθεν συζητήσεως, νατούς παρασύρωσι προς τας γραμμάς των και να τούςσυλλάβωσι.

Γενομένου όμως αντιληπτού του τεχνάσματος των τούτου,

προσήλθον ενώπιον μας αξιωματικοί τίνες και ο πολιτικός τωνεπίτροπος με το ψευδώνυμον Κοσμάς (Αθανάσιος Γκέλος εκΝιγρίτης), όστις υπήρξεν ο κυρίως σφαγεύς των Πιερίων, καθ'όσον όλαι αι εκτελέσεις των εθνικοφρόνων κατοίκων(ανθρώπων της Οργανώσεώς μας), αίτινες έλαβον χώραν τότεεπί των Πιερίων, παρ' αυτού διετάχθησαν, όστις στραφείς προςημάς εις θρασύ και προκλητικόν ύφος είπε: «Η Οργάνωσίς μαςδεν ανέχεται άλλας Οργανώσεις και έχομεν εντολήν να σας

καλέσωμεν να προσχωρήσητε εις ημάς. Εις το Αρχηγείον πουθα πάμε θα σας απονεμηθούν κάθε διάκρισις και τιμή. Αν δενμάς ακολουθήσετε θα σάς κτυπήσωμεν».

Απαντών εις αυτόν ό αρχηγός μας είπε: «Μία τέτοια πρότασιςαπορρίπτεται ως απαράδεκτος. Ημείς εντολάς λαμβάνομενμόνον από την Οργάνωσιν μας. Σάς καλούμεν εν πνεύματιαγάπης και ομονοίας να συνεργασθούμε, ίνα φέρωμεν εις

πέρας τον κοινόν ίερόν σκοπόν, τουτέστιν την απελευθέρωσίντης Πατρίδος μας. Ημείς δεν θα είμεθα οι πρώτοι πού θαρίξουμε βόλι εναντίον Ελλήνων, σεις αν θέλετε κτυπήσατεμας». Και ταύτα ειπών έδωκεν εις στεντορείαν φωνήν τοσύνθημα της εκκινήσεως των τμημάτων μας προς τα εμπρός.Προ τής γενναίας στάσεως του αρχηγού μας και τηςαποφασιστικής εκκινήσεως των ανδρών, οι επικεφαλής τωντμημάτων του Ε.Λ.Α.Σ. έδωκαν εντολήν εις τα αποκλείοντα την

οδόν τμήματα των ν' αποσυρθώσι ταχέως, χωρίς να τολμήσωσινα μας ένοχλήσωσι. Και τούτο διότι την ημέραν εκείνην αιδυνάμεις των τμημάτων μας ανήρχοντο εις 140 άνδρας, ενώ αιδυνάμεις τούτων δεν υπερέβαινον τους 80, προς δε οι άνδρεςμας διέθετον ασυγκρίτως καλλίτερον οπλισμόν και πυρομαχικά.Και παρ' ότι μετά το ως άνω επεισόδιον αι εχθρικαί ενέργειαικαι πράξεις τούτων συνεχίσθησαν εις βάρος μας, ουδέποτεεπιστεύαμεν ότι θα εξωθούν ούτοι τα πράγματα μέχρις ένοπλου

ρήξεως και αιματοχυσίας. Τούτο όμως το όποιον ημείς δενηδυνάμεθα να φαντασθώμεν, αυτό και συνέβη μετά τινας

Page 25: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 25/50

ημέρας. Μετά την ανωτέρω συνάντησιν τα τμήματα μας,συνεχίσαντα την εφαρμογήν του προγράμματος δράσεως των,ήχθησαν την 27-3-43 εις την ως άνω μονήν των Αγίων Πάντωνπρος ανάπαυσιν, ένθα παρέμειναν μέχρι τής 4-4-43.

----------------------------------------------------------------------------------

ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΝΤΕΣ

Κατά το διάστημα τούτο μας επεσκέφθησαν πολλοί κάτοικοιτων πέριξ χωρίων της πεδιάδος Βεροίας, προς δε διήλθενεκείθεν η εξ 8 ανδρών εθνική ανταρτική ομάς με αρχηγόν τονΘεόφιλον Βαήν εκ Κατερίνης, ήτις έδρα ως ανεξάρτητος εις τηνπεδινήν περιοχήν Βεροίας και ήτις εδήλωσε συνεργασίαν μετάτων τμημάτων μας. Ωσαύτως, κατά το ως άνω χρονικόν

διάστημα, εις τον ανθυπολοχαγόν Τσαμασιώτην Σπυρίδωνασυνέβη ατύχημα, ετραυματίσθη δε εις την χείρα του εκ τυχαίαςεκπυρσοκροτήσεως του πιστολιού του, ου ένεκεν παρέστηανάγκη μεταφοράς του εις Βέροιαν προς θεραπείαν. Και ενώτην 4ην Απριλίου επρόκειτο να λάβη χώραν εις την μονήνλειτουργία εκ μέρους του ιερέως Συκιάς Παπανέστορος, ην θαπαρηκολούθουν και οι άνδρες του σώματος μας, περί ώραν5.30' π.μ. τής ημέρας ταύτης (4-4-43) προσήλθεν αγγελιαφόρος

του Ε.Λ.Α.Σ., όστις ενεχείρισε εις τον αρχηγόν Γουλγουτζήνσημείωμα αναγράφον τα εξής:

«Προς τον αρχηγόν των τμημάτων Ε.Σ. Γουλγουτζήν,οπλαρχηγούς Τσακάραν, Ασλανίδην κλπ. Είσθε κυκλωμένοιαπό 500 αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ. Σάς δίνουμε τον λόγον τήςεπαναστατικής μας τιμής, ότι αν παραδοθήτε δεν έχετε ναπάθετε τίποτε. Πάσα αντίστασις θα πνιγή εις το αίμα».

Κικίτσας – Βούρος

Ευθύς ως ο αρχηγός ανέγνωσε τούτο, έδωσεν εντολήνταχείας εξόδου των εν τη μονή ευρισκομένων ανδρών προςκατάληψιν των προκαθωρισμένων θέσεων και αντίστασιν.Ειρήσθω ενταύθα, ότι εκ Βεροίας μας είχε δοθή πληροφορίαπερί κινήσεως τμημάτων Γερμανών προς Πιέρια, δι' ενέργειανεκκαθαριστικών επιχειρήσεων εναντίον των ανταρτών, πράγμα

ο μάς υπεχρέωσε εις την λήψιν ηυξημένων μέτρων ασφαλείαςκαι επαγρυπνήσεως, ου ένεκεν εις τέσσαρα σημεία

Page 26: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 26/50

περιμετρικώς της μονής είχον εγκατασταθή από της εκείαφίξεώς μας φυλάκια με ικανόν αριθμόν ανδρών.

Εις εκτέλεσίν της διαταγής του αρχηγού άπαντες οι επίκεφαλής τμημάτων έκινήθησαν αμέσως, εγώ δε συγκεντρώσαςταχέως τούς εντός της μονής ευρισκομένους 15 άνδρας, καθ'όσον οι υπόλοιποι ήσαν εις τα φυλάκια, έσπευσα προς την

έξοδον του μανδροτοίχου της μονής. Καθ' ην δε στιγμήνεξερχόμην, ήρχισαν να ρίπτωνται βλήματα όλμων προς τηνμονήν και να ακούωνται πυκνοί πυροβολισμοί. Επηκολούθησεμάχη, ήτις διήρκεσε μέχρι των απογευματινών ωρών, οπότε,δοθείσης διαταγής, οι άνδρες του σώματος διέρρευσαν προςδιαφόρους κατευθύνσεις. Κατά την μάχην υπέστημεν βαρύπλήγμα. Τριάκοντα και πλέον άνδρες ως και ο ανθυπολοχαγόςΠαπαθανασίου Αθανάσιος, μη προλαβόντες να εξέλθωσι της

μονής και να καταλάβωσι τας θέσεις των, λόγω αιφνιδιασμούκαι μη προβολής αντιστάσεως του υπό τον έφεδρονανθυπολοχαγόν Σμυρνήν φυλακίου, ήχμαλωτίσθησαν. Εγώ δεκαι τίνες των ανδρών μου εις την κατά τας απογευματινός ώραςπροσπάθειαν διασπάσεως τής γραμμής των ελασιτών,εμπεσόντες εις πυκνά πυρά αυτομάτων όπλων, καθ' ην στιγμήνκαι ετραυματίσθην διά ριπής αυτομάτου εις την κνήμην τουαριστερού ποδός, ως εκ θαύματος διεσώθημεν. Μετά τον

τραυματισμόν και την πρόχειρον επίδεσιν του τραύματος, δι'ολονυκτίου πορείας ήχθημεν τας πρωινάς ώρας τής 5-4-43έξωθι του χωρίου Βεργίνα.

Εκεί μη δυνάμενος να συνεχίσω την πορείαν, λόγωφλεγμονής και ερεθισμού του τραύματος, επεβιβάσθην ίππου,όστις παρελήφθη εκ τής μονής Βουλτσίστης και μετεφέρθηνεκεί υπό του αντάρτου Μανίκα Θεοφάνους. Συνεχίσαντες την

πορείαν εφθάσαμεν εις την εκκλησίαν Μεγάλη Παναγία,κειμένην εις την περιοχήν Βουλτσίστης, ένθα συναντήσαμε καιτούς υπολοίπους άνδρας του τμήματος μου, απουσιάζοντοςμόνον του αντάρτου (χωροφύλακος) Κωνσταντινίδου Ιωάννου,όστις είχεν αιχμαλωτισθή παρά των ελασιτών, ως και τίνωνάλλων έτερων τμημάτων. Ακολούθως, αναχωρήσαντες εκείθεντας εσπερινάς ώρας (5-4-43), διήλθομεν έξωθι τήςκωμοπόλεως Κολινδρού, ένθα μας συνήντησεν ο ανωτέρω

υπολοχαγός Λιακόπουλος Γεώργιος και ο ιατρός Κολινδρού,όστις και μου παρέσχε ιατρικήν περίθαλψιν.

Page 27: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 27/50

Εν συνεχεία δι' ολονυκτίου πορείας και διά των περιοχώντων χωρίων Καταχά, Παλαιού Ελευθεροχωρίου, Σφενδάμης,εφθάσαμε τας πρωινάς ώρας της 6-4-43 εις το χωρίον Κούκος,ένθα είχον συγκεντρωθή και οι άνδρες όλων των άλλωντμημάτων, άτινα επέτυχον να διαφύγωσιν εκ της μονής. ΕιςΚούκον παρεμείναμεν επί πέντε ημέρας περίπου, καθ' οδιάστημα εγώ ενοσηλευόμην εις την οικίαν του οπλαρχηγούΠαύλου Ασλανίδου. Κατά τον χρόνον τούτον οι οπλαρχηγοίΚυριάκος Παπαδόπουλος, Ασλανίδης, Μανασσής, Σαχινίδης,ελθόντες εις συνεννόησιν και συνάντησιν με τούς αρχηγούς τωντμημάτων του Ε.Λ.Α.Σ., άτινα μας είχον προσβάλει εις τηνμονήν των Αγίων Πάντων, επέτυχον την απελευθέρωσιν τωνανταρτών οίτινες κατήγοντο εκ του χωρίου Κούκος, Σεβαστήκλπ. και είχον αιχμαλωτισθή κατά την ανωτέρω μάχην και ων όαριθμός ανήρχετο εις δώδεκα περίπου. Εκ των υπολοίπων δε20, οίτινες εκρατήθησαν, ο ανθυπολοχαγός ΠαπαθανασίουΑθανάσιος εκ Σφενδάμης, ο επιλοχίας Σπυρίδης Κων. εκΚατερίνης, δύο έτεροι λοχίαι εκ Σφενδάμης, συγγενείς τουανωτέρω ανθυπολοχαγού ως και του τοιούτου Τσαμασιώτου,ως και 4-5 αντάρται εξ άλλων χωρίων και ων τα ονόματα μουδιαφεύγουν, μετά τινας ημέρας εξετελέσθησαν. Εν τω μεταξύκαι καθ' όν χρόνον ο αρχηγός Γουλγουτζής απουσίαζεν ειςΘεσσαλονίκην, ένθα είχε μεταβή ίνα αναφέρη τα διατρέξαντα,αφίχθησαν εις Κούκον και ανέλαβον την διοίκησιν τωντμημάτων οι μόνιμοι αξιωματικοί τότε υπολοχαγοί ΒογιατζόγλουΑπόστολος, Κοττέας Ελπιδοφόρος και ανθυπολοχαγόςΠαπαγεωργίου Κωνσταντίνος.

Την 10ην Απριλίου 1943 τα τμήματα μας, ων ή δύναμιςανήρχετο εις 60 άνδρας περίπου, υπό την ηγεσίαν τωνανωτέρω αξιωματικών, των οπλαρχηγών Παπαδοπούλου,

Ασλανίδου κ.λ.π., μετά των ανδρών των παραμεινάντων ειςΚούκον και πέριξ χωρία, ανεχώρησαν εκείθεν και δι' ολονυκτίουπορείας διά των χωρίων Σφενδάμη, Παλαιού Ελευθεροχωρίου,Καταχά, αφίχθησαν τας πρωινάς ώρας της 11-4-43 ειςπεριοχήν Κολινδρού, ένθα εγώ, όστις ηκολούθουν ταύταεπιβαίνων ίππου, απεχωρίσθην και συνοδεία τουανθυπολοχαγού Παπαγεωργίου και του αντάρτου(υπενωμοτάρχου) Χριστοφιλοπούλου Γεωργίου μετέβην εις την

οικίαν του δασονόμου Κωνσταντίνου Χασιώτου, ήτις ευρίσκετο

Page 28: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 28/50

εις την παρυφήν της κωμοπόλεως. Εκεί με τον ανωτέρωαντάρτην Χριστοφιλόπουλον, του ως είρηται αξιωματικούΠαπαγεωργίου επανελθόντος εις τα τμήματα, παρεμείναμενόλην την ημέραν και την νύκτα της 11-4-43 διά τετράτροχουοχήματος (κάρρου) εξευρεθέντος παρά του ανωτέρωδασονόμου, με οδηγόν τον Κωνσταντίνον Κοιλίαν εκ Κολινδρού(φονευθέντα το 1946 υπό των κομμουνιστών), μετεφέρθη μενεις Αλεξάνδρειαν (Γιδά), ένθα φροντίδι του κτηνιάτρουΙερεσιώτου και του ιατρού Βελτσίδου, μελών της Οργανώσεώςμας, κατελύσαμεν εις την οικίαν του Κ. Τσόπελου. Τηνεπομένην, 12ην ιδίου μηνός, δι' αποσταλέντος παρά τηςΟργανώσεως Θεσσαλονίκης επιβατικού αυτοκινήτουμετεφέρθην εκεί, ένθα μερίμνη του τότε λοχαγού Καραφυλλίδουεισήχθην εις την κλινικήν Χριστοπούλου, ήτις εκείτο πλησίοντου Ι. Ναού Αγίας Σοφίας.

Εις ταύτην ενοσηλεύθην επί 15θήμερον, οπότε, λόγωπληροφοριών ότι επέκειτο έλεγχος των νοσοκομείων καικλινικών εκ μέρους των Γερμανών, εξήλθον και συνέχισα τηνθεραπείαν, παραμένων εις την οικίαν του τότε υπολοχαγού

  Δασκαλάκη Παναγ. (φονευθέντος το 1944 υπό τωνκομμουνιστών), ως και επί τινας ημέρας εις τας οικίας τωνΚυριακοπούλου Αναστασίου ανθυπασπιστού Χωροφυλακής

και Νικ. Αγαλιανού μελών της Οργανώσεως. Κατά το διάστηματούτο με επεσκέφθη εις την οικίαν του Δασκαλάκη δις οαείμνηστος συνταγματάρχης Αβδελάς, μέλος της διοικούσηςεπιτροπής της Οργανώσεως, την δε θεραπείαν του τραύματοςενήργει ο τότε αρχίατρος Καραγεωργίου.

--------------------------------------------------------------------------

ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΥΝΑΜΩΜΑ ΤΗΣ ΠΑΟ

Κατά το τέλος Ιουνίου 1943, θεραπευθείς επανήλθον καιπάλιν εις το τμήμα μου, ο συνήντησα εις την περιοχήν τουχωρίου Αγκαθιά-Βεροίας. Την περίοδον εκείνην επί τωνΠιερίων είχον διεξαχθή παρά των Γερμανών ευρείαιεκκαθαριστικαί επιχειρήσεις, αίτινες ηνάγκασαν τα τμήματα μας

Page 29: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 29/50

να συμπτυχθώσι προς τα βόρεια κράσπεδα αυτών (Πιερίων)και εις την κοιλάδα του Αλιάκμονος.

Το ηθικόν των ανδρών ήτο εις καλόν σημείον, η δε ανέντιμοςκαι συκοφαντική προπαγάνδα των εαμιτών-ελασιτών εις βάροςτων, ως και η λαβούσα χώραν παρ' αυτών απρόκλητοςαιφνιδιαστική επίθεσις εις την μονήν των Αγίων Πάντων (4-4-

43) και αι επακολουθήσασαι εκτελέσεις συμπολεμιστών μας,οίτινες είχον συλληφθή αιχμάλωτοι εις την μάχην ταύτην, ουμόνον δεν τους επτόησαν αλλά και εχαλύβδωσαν έτιπερισσότερον την ψυχήν και την πίστιν των εις τον αγώνα, διότιέβλεπον τώρα καθαρά ότι οι μόνοι οίτινες εμάχοντο πραγματικάδιά την Πατρίδα ήσαν αυτοί, ενώ οι άνθρωποι του Ε.A.M.-Ε.Λ.Α.Σ. παρ' ότι διεκήρυσσον ότι ηγωνίζοντο διά τηναπελευθέρωσιν της Πατρίδος, ως είχε καταστή πλέον φανερόν,

εις ουδέν άλλο απέβλεπον ειμή εις την κατάληψιν της εξουσίαςκαι εις την υποδούλωσιν της Πατρίδος εις τον κομμουνισμόν -σλαβισμόν.

Διά τούς ιδίους ως άνω λόγους είχεν εξεγερθή εναντίον τωνκαι η εθνική συνείδησις των κατοίκων των Πιερίων και τωνπεριφερειών Κατερίνης και Βεροίας, οίτινες με μεγαλύτερονπείσμα και προθυμίαν έσπευδον να μας εξυπηρετήσωσιν εις

τας ανάγκας.

Πολλοί δε κάτοικοι των χωρίων Βεροίας, ήτοι Νησελλίου,Αγκαθιάς, Μελίκης, Νεοκάστρου, Βεργίνας, Παλατιτσίων κ.λ.π.κατετάγησαν εις τα τμήματα μας ως αντάρται, επίσηςπροσήλθον και ενετάγησαν οι έφεδροι αξιωματικοίΑναγνωστόπουλος Δημήτριος, δημοδιδάσκαλος ειςΕλευθεροχώριον Πιερίας, Γεωργίου Ιωάννης, κτηνίατρος εκ

Βεροίας κ.λ.π. Τούτου ένεκεν παρέστη ανάγκη εκπαιδεύσεωςτων ανδρών των τμημάτων, ην εκπαίδευσιν ενήργουν οιυπολοχαγοί Κοττέας Ελπιδοφόρος, Βογιατζόγλου Απόστολοςκαι ανθυπολοχαγός Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος.

Καθ' εκάστην δε απεστέλλοντο μικραί ομάδες εις τα διάφοραχωρία των Πιερίων και τής πεδινής περιοχής Βεροίας προςεπαφήν μετά των κατοίκων, αναζήτησιν όπλων, πυρομαχικών,εφοδίων κ.λ.π.

Page 30: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 30/50

Περί τα τέλη Ιουλίου 1943 ευρισκόμεθα εις την περιοχήνΒουλτσίστης- Πιερίων. Τότε αφίχθη κατ' αρχάς ο λοχαγόςΜυτιληνάκης Λάμπρος και μετά τινας ημέρας ο τοιούτοςΣαρρής Δημήτριος.

Ούτοι,εξελθόντες

επικεφαλήςέκαστος ιδίωντμημάτων ειςΒέρμιον,ηπειλήθησαν διάπροσβολής υπότμημάτων τουΕ.Λ.Α.Σ.

υπέρτερωνδυνάμεων καιπρο τηςκαταστάσεωςταύτηςδιετάχθησανπαρά τουαρχηγού του

Κέντρου τηςΠ.Α.Ο. ΒεροίαςταγματάρχουΧονδροπούλουΚωνσταντίνουόπωςσυμπτυχθώσινεις Πιέρια και

ενωθώσι μεθ'ημών. Εις τα υπ'αυτούς τμήματα,ως ενθυμούμαι,υπηρετούνπολλοί μόνιμοιαξιωματικοί, εν

οις οι τότε λοχαγοί Γοργίας Ευάγγελος, Θεοφιλογιαννάκος

Ευστράτιος, Κάσιος Νικόλαος, ο ανθυπολοχαγός Καραμπέρης

Μοίραρχος Γεώργιος Στραβοσκιάδης του

Εμμανουήλ. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1901.Το 1942 υπηρετούσε διοικητήςΥποδιοικήσεως Χωροφυλακής ΛαγκαδάΘεσσαλονίκης. Την 2-7-1942 δολοφονήθηκεαπό αναρχικό επί της οδού Λαγκαδά-Λουτρών.

Page 31: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 31/50

Στέφανος, οι έφεδροι αξιωματικοί Παπαναστασίου Δημήτριοςκαι ο αδελφός του, Θωμαΐδης Ιωάννης κ.λ.π. Ούτως ή συνολικήδύναμις των τμημάτων, άτινα απετέλεσαν δύο σώματα, τουενός υπό την ηγεσίαν του λοχαγού Μυτιληνάκη και του ετέρουυπό την τοιαύτην του λοχαγού Σαρρή Δημητρίου, του δευτέρουτούτου έχοντος την γενικήν αρχηγίαν των σωμάτων, ανήρχετοεις 120 άνδρας περίπου.

Ο οπλισμός των ανδρών απετελείτο από ατομικά τυφέκιαΜάνλιχερ ως επί το πλείστον, από 6-8 αυτόματα Τόμσον καιΣτέν και από τρία οπλοπολυβόλα Σαίντ - Ετιέν και απόανάλογον αριθμόν φυσιγγίων. Από πλευράς ιματισμού οιπλείστοι των ανδρών έφερον πολιτικήν ενδυμασίαν καιελάχιστοι έφερον χακί στολήν, άπαντες δε έφερον δίκοχα με ταγράμματα Ε.Σ. (Ελληνικός Στρατός) και γαλανόλευκον ταινίαν.

Μετά την ως άνω συγκρότησιν, τα σώματα περί τας αρχάςΑυγούστου 1943 εκινήθησαν εκ Βουλτσίστης προς το χωρίονΚαστανιά και εν συνεχεία, πότε ομού και πότε κεχωρισμένως,διήλθον εκ των χωρίων Παληοστάνη, Μικρή Μηλιά, Σφενδάμη,Κούκος, Σεβαστή, Χράνη, Ρυάκια, Παληονέλληνη (Τρίκορφον)κλπ.

Οι κάτοικοι τούτων, πληροφορούμενοι την εις τα χωρία των

άφιξιν των σωμάτων, σπεύδουν παρά την συνεχιζομένην υπότων κομμουνιστών συκοφαντικήν προπαγάνδαν καιτρομοκρατίαν να υποδεχθούν τούς άνδρας μας, ναεκδηλώσουν την χαράν των και τον ενθουσιασμόν των και ναπαράσχουν πάσαν εξυπηρέτησιν.

Υπήρξαν όμως και περιπτώσεις καθ' ας οι κάτοικοι ενίωνχωρίων, επηρεαζόμενοι από την προπαγάνδαν, άμα τη

εμφανίσει των σωμάτων μας απεμακρύνοντο των οικιών καιτων χωρίων των, επανερχόμενοι όταν επληροφορούντο ότι οιάνδρες μας ούδεμίαν σχέσιν με τους Γερμανούς είχον, αλλάήσαν αγνοί Έλληνες πατριώται με επικεφαλής γνωστούς ειςτούς περισσοτέρους εξ αυτών μονίμους αξιωματικούς τουΣτρατού. Εκεί δε πού αύθις εσημειώθη εθνικός συναγερμός μεεκδηλώσεις πατριωτικές, άκρως συγκινητικές, ήσαν τα χωρίαΚούκος, Σεβαστή, Αγιάννηδες κλπ. ων οι κάτοικοι είναιτουρκόφωνοι.

Page 32: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 32/50

Οι οπλαρχηγοί των χωρίων τούτων, ΚυριάκοςΠαπαδόπουλος (Κισά - Μπατζάκ),  Παύλος Ασλανίδης,Θεόφιλος Λεοντιάδης, Ματθαίος Ασλανίδης, Μανασσής,Ανέστης Σαχινίδης, Κωνσταντίνος Τσαούς κ.λ.π., οίτινες μετάτην μάχην των Αγίων Πάντων είχον διαλύσει τα τμήματα τωνκαι παρέμειναν εις τα χωρία των, εις πατριωτικήν έκκλησιν τωναρχηγών των σωμάτων Σαρρή και Μυτιληνάκη έσπευσαν ναανασυγκροτήσουν ταύτα και να ενωθώσι μεθ' ημών.

Κατά το αυτό χρονικόν διάστημα (α' 10ήμερον του μηνόςΑυγούστου), προσεχώρησεν εις τα σώματα μας ομάς εκ 10ένοπλων υπό τον καπετάν Δίπλαν (Αθανάσιον Τάκον) εκΜοσχοποτάμου, προερχομένη εκ του Ε.Λ.Α.Σ., και ενετάχθηέτερα ομάς εκ 4 ένοπλων υπό τον έφεδρον ανθυπολοχαγόνΒαρμάζην Νικόλαον, δημοδιδάσκαλον εκ Μοσχοποτάμου.

Επίσης, κατά τον αυτόν χρόνον αφίχθη επί σκοπώσυνδέσεως εκ του σώματος της Π.Α.Ο. Κοζάνης 10μελήςένοπλος ομάς υπό τους ανθυπολοχαγόν Ελευθεριάδην καικαπετάν Φραγκίσκον Κολλάραν εκ Κορησού-Καστοριάς,παραμείνασα εις τα τμήματα μας μέχρι τής 15.8.43.

Ούτω, συνεχιζόμενων των κινήσεων των σωμάτων, αι

δυνάμεις αυτών, ως και των εις τα χωρία εφεδρικών τμημάτων,ηύξανον καθημερινώς, ανελθούσαι, περί τα μέσα Αυγούστου,εις 400 άνδρας και πλέον, πράγμα πού ανησύχησε σοβαρώςτην ηγεσίαν του Ε.Α.Μ.-Ε.Λ.Α.Σ., ήτις και ενέτεινε την εις βάροςμας προπαγάνδαν και τας πράξεις βίας και τρομοκρατίας. Τοτοιούτον, ως ήτο φυσικόν, έδιδεν αφορμήν όπως οι αρχηγοί καιοι αξιωματικοί των σωμάτων εις τας διαφόρους ομιλίας των ειςτα χωρία, στιγματίζωσι και καυτήριάζωσι τας πράξεις και

ενεργείας ταύτας των κομμουνιστών, ως αντεθνικάς καιπροδοτικάς. Και ενθυμούμαι τον αρχηγόν Σαρρήν εις ομιλίαντου, την 13-8-43, προς τούς κατοίκους της Παληονέλληνης(Τρικόρφου), να λέγη τα έξης περίπου:

 

«Η Πατρίς μας, με τας προσπάθειας όλων μας, αργά ήγρήγορα θα ελευθερωθή. Μετά την απελευθέρωσιν θα

υπάρχουν δύο κατηγορίαι ανθρώπων, αυτοί πού θα έχουν

Page 33: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 33/50

σηκωμένο υψηλά το κεφάλι και θα είναι υπερήφανοι, διότιεξετέλεσαν το καθήκον των προς την Πατρίδα, και εκείνοι πούθα έχουν σκυμμένο το κεφάλι και θα ντρέπονται, όχι μόνον διότιδεν εξετέλεσαν το καθήκον των προς την Πατρίδα, αλλά διότικαι την επρόδωσαν. Εις την δευτέραν αυτήν κατηγορίαν,αγαπητοί συμπατριώται, να είσθε βέβαιοι ότι δεν θα είμεθαημείς πού σάς ομιλούμε, αλλά αυτοί πού μας κατηγορούν επίσυνεργασία δήθεν μετά των Γερμανών. Εν ονόματι τηςΠατρίδος και του κοινού ιερού αγώνος, τούς καλούμε ειςσυνεργασίαν κατά των κατακτητών, κλπ.».

 

Ενδεικτικόν δε των ανησυχιών και εχθρικών διαθέσεων τωνέναντι μας ήτο και το περιεχόμενον σημειώματος, το όποιον

ανευρέθη την 13-8-43 επί συνδέσμου των εκ του χωρίουΓανόχωρα- Κατερίνης, και το όποιον μετέφερεν ούτος εκΚατερίνης εις τα τμήματα του Ε.Λ.Α.Σ. Πιερίων, εις ο μεταξύάλλων ανεγράφοντο:

 

«H Oργάνωσις Π.Α.Ο. πήρε φτερά .... οι αντάρται της είναιπάνω από 400. Πρέπει να κτυπηθή. Να ενταθή η προπαγάνδαεις τα χωρία, ότι πρόκειται περί Γερμανών κλπ.».

------------------------------------------------------------------------------

Ο ΕΛΑΣ ΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ

 

Την 14-8-43 ενώ τα σώματα ευρίσκοντο εις το χωρίονΚαλύβια Χαράδρας και ητοιμάζοντο να κινηθώσι προς τα χωρίαΜοσχοπόταμος, Ελατοχώρι, Ρητίνα, Ριζώματα, Συκιά,Πολυδένδρι κλπ., όπου κατά θετικάς πληροφορίας πολλοίκάτοικοι μάς ανέμενον να ενταχθώσιν ως αντάρται, αφίχθησανεκεί έφιπποι ο ανθυπολοχαγός Τσαμασιώτης Σπυρίδων και οιδιώτης Βασίλειος Κομπατσιάρης εκ Κολινδρού, κομίζοντεςδιαταγήν του Κέντρου τής Π.Α.Ο. Θεσσαλονίκης. Διά ταύτης τοΚέντρον εγνωστοποίει ότι Γερμανοί εκ Κατερίνης επρόκειτο να

Page 34: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 34/50

κινηθώσιν εναντίον μας, επίσης και ο Ε.Λ.Α.Σ. συνεκέντρωνεδυνάμεις διά να μάς κτυπήση. Και εδίδετο εντολή να ληφθώσιμέτρα ασφαλείας έναντι των Γερμανών και να αποφευχθή πάσηθυσία σύγκρουσις με τούς ελασίτας προς το συμφέρον τουκοινού αγώνος. Κατόπιν τούτου τα σώματα μας δεν εκινήθησανπρος Μοσχοπόταμον, αλλά προς το χωρίον Ρυάκια και ενσυνεχεία δι' ολονυκτίου πορείας έφθασαν τας πρωινάς ώραςτης 15-8-43 εις την περιοχήν του χωρίου Συκιά.

Ενώ ευρίσκοντο εκεί προσήλθε τας μεσημβρινάς ώρας τηςανωτέρω ημέρας αγγελιαφόρος του Ε.Λ.Α.Σ., όστις ενεχείρισενεις τον αρχηγόν Σαρρήν σημείωμα, δι' ου το Αρχηγείον τουΕ.Λ.Α.Σ. Πιερίων (έδρα χωρίον Ελαφίνα) ειδοποιεί ότι θαπροσέβαλλε τα τμήματα μας, εν η περιπτώσει δεναπεμακρύνοντο ταΰτα αμέσως της περιοχής εκείνης. Τας

απογευματινός ώρας τής ιδίας ημέρας, δι' ετέρουαγγελιαφόρου, ο αρχηγός του Ε.Λ.Α.Σ. Κικίτσας (ΣαράντηςΠρωτόπαπας, υπάλληλος του υποκαταστήματος της ΑγροτικήςΤραπέζης Κατερίνης προ τής εξόδου του εις τα ανταρτικά)ειδοποίησε τον αρχηγόν μας όπως αποστείλη εις Ελαφίναναξιωματικόν προς συνεννόησιν.

Προς τούτο απεστάλη ό έφεδρος ανθυπολοχαγός Θωμαΐδης

Ιωάννης (καπετάν Κεραυνός), όστις επιστρέψας την νύκτα15ης-16ης.8-43 ανέφερεν ότι εις Ελαφίναν συνηντήθη με τονΚικίτσαν κ.λ.π., ως και με τον Άγγλον σύνδεσμον λοχαγόν

 Ίντερ, και ότι μετά γενομένην συζήτησιν τελική απόφασις τουΚικίτσα και λοιπών αρχηγών του Ε.Λ.Α.Σ. ήτο, ότι τα τμήματαμας έδει να απομακρυνθώσιν εκ της περιοχής Συκιάς, ήτιςευρίσκεται εγγύς της τοιαύτης Ελαφίνας, και ότι εν περιπτώσειμη συμμορφώσεως ο Ε.Λ.Α.Σ. θα εκτύπα τα τμήματα μας. Εις

την απόφασιν ταύτην αντετάχθη ο Άγγλος σύνδεσμος, αλλά ηγνώμη του δεν ελήφθη υπ' όψιν.

Κατόπιν των ανωτέρω και προκειμένου ν' αποφευχθήσύγκρουσις των τμημάτων μας μετά του Ε.Λ.Α.Σ., ην δενεπεθύμει η Οργάνωσίς μας, διετάχθη παρά του αρχηγού τουκλιμακίου της Οργανώσεώς μας Βεροίας ταγματάρχουΧονδροπούλου Κωνσταντίνου μετακίνησις των σωμάτων ειςΒέρμιον. Μας εδηλώθη μάλιστα κατά την αναχώρησιν εκμέρους των αρχηγών ότι εκεί (Βέρμιον) επρόκειτο να μάς

Page 35: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 35/50

ριφθώσι δι' αεροπλάνων παρά των Συμμάχων όπλα και άλλαεφόδια.

Η εκκίνησις των σωμάτων διά το Βέρμιον έγινε ταςαπογευματινάς ώρας της 16-8-43. Το σώμα Σαρρή, εις ο ανήκετο τμήμα μου, ηκολούθησε το δρομολόγιον Συκιά - Παλατίτσια -έξωθι Βεργίνας - Ασώματα - Ράχη - Αγία Βαρβάρα-Κομνήνιον.

Εκεί έλαβε χώραν συνάντησις του σώματος μας μετά τουτοιούτου Μυτιληνάκη και ακολούθως ήχθημεν έξωθι χωρίουΚωστοχώριον, ένθα εγκατεστάθημεν.

Οι κάτοικοι του χωρίου τούτου, πληροφορηθέντες την εκείαφιξίν μας, έσπευσαν να μας χαιρετίσωσι, να μας φέρουντρόφιμα, ύδωρ κλπ. Εν συνεχεία τας εσπερινός ώρας τής 19-8-43 εφθάσαμεν εις το χωρίον Φυτιά. Εδώ οι κάτοικοι, με

επικεφαλής τον εν τιμητική διαθεσιμότητι τότε έφεδρονυπολοχαγόν Σκουλαριώτην, επεφύλαξαν εις τούς άνδρας τωνσωμάτων θερμήν υποδοχήν.

Ακολούθως την 20-8-43 εκινήθημεν προς Κάτω και ΆνωΒέρμιον. Την 22-8-43 τμήματα του Ε.Λ.Α.Σ. επιχειρήσαντα ειςτα χωρία Άγιος Παύλος και Μεταμόρφωσις να διακόψουν τονεφοδιασμόν των σωμάτων μας, συνεπλάκησαν με

προκεχωρημένα τμήματα μας. Τούτο ηνάγκασε τους αρχηγούςτων σωμάτων να διατάξωσιν ενέργειαν επιθετικής δράσεωςπρος όλας τας κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα τα τμήματα μαςνα επιτύχωσι την πλήρη διάλυσιν των τμημάτων του Ε.Λ.Α.Σ.,τον φόνον τριών και την σύλληψιν πέντε ελασιτών, μεταξύ τωνοποίων ήτο και η μνηστή του καπετάν Μαύρου, ήτις και αφέθηελευθέρα.

Την 25-8-43 αφιχθέντες τας πρωινάς ώρας δύο αξιωματικοίαντιπρόσωποι της Π.Α.Ο. και έτεροι δύο αντιπρόσωποι τουΕ.A.M. - Ε.Λ.Α.Σ. προσεκόμισαν το υπογραφέν εν Ελαφίναπρωτόκολλον συνεργασίας μεταξύ του Άγγλου συνδέσμουαντισυνταγματάρχου Έγκς, του συνταγματάρχου Μουστεράκη,αντιπροσώπου τής Οργανώσεως Π.Α.Ο., και του Κικίτσα(Πρωτόπαπα Σαράντη), ως αντιπροσώπου της ΟργανώσεωςΕ.Α.Μ.-Ε.Λ.Α.Σ., δι' ου πρωτοκόλλου η Οργάνωσις Π.Α.Ο. καιαι ανταρτικαί ομάδες Ε.Σ. (Ελληνικός Στρατός) ανεγνωρίζοντο

ως Εθνική Οργάνωσις, έχουσα αποστολήν να δράση εναντίον

Page 36: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 36/50

των κατακτητών και υπέρ των Συμμάχων κ.λ.π. Επίσηςκαθωρίζετο ό τρόπος συνεργασίας ανταρτικών ομάδων Ε.Σ. καιτοιούτων Ε.Λ.Α.Σ. εις περίπτωσιν συγκρούσεως μετάΓερμανών, Βουλγάρων κ.λ.π. και ωρίζετο η ζώνη δράσεως τωντμημάτων της Π.Α.Ο. κ.λ.π. Τα ανωτέρω, γνωσθέντα,ενεποίησαν εις τούς άνδρας χαράν, διότι ούτω θα ετίθετο τέρμαεις τας μεταξύ ελληνικών ανταρτικών τμημάτων προστριβάς καισυγκρούσεις έπ' ωφελεία του όλου αγώνος.

Αμέσως δε και σύμφωνα με σχετικήν παράγραφον τουπρωτοκόλλου παρεδόθησαν εις τούς αντιπροσώπους τουΕ.Α.Μ. - Ε.Λ.Α.Σ. οι πέντε ως άνω ελασίται, οίτινες εκρατούντοώς αιχμάλωτοι, και συνεφωνήθη όπως οι παρά του Ε.Λ.Α.Σ.κρατούμενοι ως τοιούτοι 25 περίπου αντάρται τηςΟργανώσεώς μας παραδοθώσιν εντός της επομένης ημέρας,

ήτις συμφωνία όμως δεν ετηρήθη παρ' αυτών.

Την 27-8-43 το σώμα Σαρρή, κατόπιν διαταγής του Κέντρουτης Π.Α.Ο. Βεροίας, μετέβη εις το χωρίον Κομνήνιον, ένθα οαρχηγός συνηντήθη μετ' αξιωματικού της Οργανώσεώς μας.

Εν τω μεταξύ το σώμα Μυτιληνάκη, τας ημέρας εκείναςκινούμενον εις την περιοχήν των χωρίων Φυτιάς Κωστοχωρίου,

συνεπλάκη επανειλημμένως με τμήματα του Ε.Λ.Α.Σ., άτιναετέλουν υπό την ηγεσίαν του καπετάν Νότη και είχον αφιχθή εξάλλης περιφερείας, και τα όποια πρώτα επετέθησαν κατά τουσώματος μας.

Εις επακολουθήσασαν δε συμφωνίαν μεταξύ αυτώναντηλλάγησαν αντιπρόσωποι αξιωματικοί ως σύνδεσμοι και ειςμεν το σώμα Μυτιληνάκη ετοποθετήθη ο έφεδρος αξιωματικόςτου Ε.Λ.Α.Σ. με ψευδώνυμον Φαρμάκης (Ευστρατιάδης εκΚατερίνης), εις δε το τοιούτον Νότη ετοποθετήθη ο μόνιμοςανθυπολοχαγός Καραμπέρης Στέφανος. Αλλά και η συμφωνίααύτη παρεβιάσθη κατόπιν αιφνιδιαστικής επιθέσεως τουτμήματος Νότη, οι δε δύο ως άνω σύνδεσμοι επανήλθον εις τατμήματα των.

Εν τω μεταξύ, διαταχθείσης της εκ νέου επανόδου τωνσωμάτων εις Πιέρια, επραγματοποιήθη αύτη την 29ην και 30-8-

43, οπότε τας απογευματινάς ώρας της δευτέρας ταύτης

Page 37: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 37/50

ημέρας εγκατεστάθησαν ταύτα εις τα βορείως της μονής ΑγίωνΠάντων κείμενα υψώματα.

Εκεί ευρισκόμεθα την πρωίαν της 2-9-43 ότε εξεδηλώθηεναντίον μας μεγάλη επίθεσις του Ε.Λ.Α.Σ. Κατά τας λαβούσαςχώραν μάχας, αίτινες υπήρξαν σκληροί, οι άνδρες τουτμήματος μου, ως και όλοι οι άνδρες των σωμάτων,

επολέμησαν γενναίως και παρά την αριθμητικήν υπεροχήν καιτην μεγάλην ισχύν πυρός των ελασιτών (διέθετον παντόςείδους αυτόματα όπλα, διότι από της 15-8-43 είχον αρχίσει ναεφοδιάζωνται διά ρίψεων παρ' αεροπλάνων εκ μέρους τωνΣυμμάχων) ημύνθησαν των θέσεων των επί δύο ημέρας, οπότετας απογευματινάς ώρας της 3-9-43 διετάχθη η σύμπτυξις τωντμημάτων προς τα χωρία Βούλτσισταν - Αγκαθιάν.

Κατά τας μάχας ταύτας εφονεύθησαν πολλοί των ανδρώνμας, μεταξύ των οποίων και ο έφεδρος υπολοχαγόςΑναγνωστόπουλος Δημήτριος, ό οπλαρχηγός Δίπλας (ΤάκοςΑθανάσιος) κλπ.

Εξ Αγκαθιάς εκινήθημεν προς τα χωρία Παληοστάνη -Κούκος. Αλλά και εκεί, κατάστασης μετά τινας ημέραςεπισφαλούς της θέσεως μας, ηναγκάσθημεν να επανέλθωμεν

εις Αγκαθιάν Βεροίας και να κατέλθωμεν εις την κοιλάδα τουΑλιάκμονος, ένθα κατατμηθέντες εις μικρά τμήματαεγκατεστάθημεν εις τα χωρία Σταυρός-Επισκοπή-Λουτρόν-Νησέλλι- Κορυφή, κρυπτόμενοι και κινούμενοι υπό την κάλυψιντων φυτειών αραβοσίτου. Εις τα χωρία Κούκος, Σεβαστήκ.λ.π. παρέμειναν τα τμήματα, άτινα είχον σχηματισθή απόκατοίκους και οπλαρχηγούς των χωρίων τούτων.

Την 29-9-43 εις τα ως άνω χωρία Λουτρόν-Νησέλλιεδέχθημεν νέας σφοδράς επιθέσεις των τμημάτων τοΰΕ.Λ.Α.Σ., κατά δε τας επακολουθήσασας μάχας υπέστημεννέας σοβαράς απωλείας εις άνδρας.

Εκ του τμήματος μου εφονεύθη ο αντάρτης (χωροφύλαξ)Ρώττας Νέστωρ. Είχομεν πλέον αντιληφθή ότι ο αγών εις ταΠιέρια είχεν απολεσθή και ότι ο Άγγλος αντισυνταγματάρχης

 Έγκς, όστις ήτο εις το Αρχηγείον του Ε.Λ.Α.Σ., ήτο δέσμιος των

Page 38: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 38/50

Page 39: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 39/50

όποιοι είχον αφιχθή εκ Μέσης Ανατολής και εξετέλουν μυστικήναποστολήν του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής,χρησιμοποιούντες άμα και ασυρμάτους. Επίσης εγένοντοσυναντήσεις και με έτερα εκεί πρόσωπα της Οργανώσεώς μας.Μετά ταύτα ο μεν ανωτέρω αρχηγός επέστρεψεν ειςΘεσσαλονίκην, ίνα δώση εντολήν μετακινήσεως των τμημάτωνεις Χαλκιδικήν, εγώ δε μετά του αντάρτου (υπενωμοτάρχου)Χριστοφιλοπούλου Γεωργίου μετέβην εις το χωρίον Βραστά,ένθα ήλθον εις επαφήν μετά του εκεί διαμένοντος αξιωματικούτης Οργανώσεώς μας Κυπαρίσση Βασιλείου, μεθ' ο δεερρυθμίσθη το θέμα υποδοχής, τροφοδοσίας των τμημάτων,κ.λ.π. Μετά παραμονήν εκεί 5-6 ημερών και αφιχθέντων εκεί εκΠιερίων των τμημάτων, ων η δύναμις ανήρχετο εις 70 περίπουάνδρας με επικεφαλής τούς ως άνω λοχαγούς Σαρρήν καιΓουλγουτζήν, ανέλαβον και πάλιν την διοίκησιν του τμήματοςμου. Κατά τον χρόνον τούτον, καθ' όν αφίχθησαν τα τμήματα,τόσον εις την περιοχήν Βραστών όσον και εις όλην τηνπεριφέρειαν Χαλκιδικής, δεν είχον εμφανισθή τμήματα τουΕ.Λ.Α.Σ. Εκινείτο και έδρα μόνον το ως ανωτέρω λεχθέν τμήμαυπό τον λοχαγόν Σκόρδαν, όστις με την άφιξιν των τμημάτωνήρχισε να κινήται εν συντονισμώ με αυτά.

Το ηθικόν των ανδρών, παρά τας ταλαιπωρίας και τας μάχας

ας ευρέθησαν εις την ανάγκην να δώσωσιν κατόπιν τωναπρόκλητων επιθέσεων του Ε.Λ.Α.Σ., εξηκολούθει ναευρίσκεται εις καλόν σημείον. Ετονώθη δε έτι περισσότερον,όταν εκ μέρους του αρχηγού Σαρρή ανεκοινώθη ότι επίυποβληθείσης σημαντικής αναφοράς, διαβιβασθείσης διά τωνασυρμάτων των ως άνω αξιωματικών Στεφανίδου, Ασλανίδουπρος την Ελληνικήν Κυβέρνησιν του Καΐρου, είχε δοθήαπάντησις ότι εντός ολίγων ημερών θ' απεστέλλοντο ημίν

όπλα, πυρομαχικά και άλλα εφόδια ως και Άγγλος αξιωματικόςως σύνδεσμος.

Ενώ όμως αι ημέραι παρήρχοντο, χωρίς τα υποσχεθένταόπλα κ.λ.π. να αποστέλλωνται, ήρχισαν να περιέρχωνται ημίνπληροφορίαι ότι ισχυραί δυνάμεις του Ε.Λ.Α.Σ. εκ Πιερίων καιεξ άλλων περιοχών είχον εισέλθει εις Χαλκιδικήν και ότι σκοπόςτης εκεί αφίξεώς των ήτο η προσβολή μας προς διάλυσιν.

Page 40: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 40/50

Ούτω την πρωίαν τής 3ης Νοεμβρίου 1943, ενώ είμεθαεγκατεστημένοι εις υψώματα κείμενα Β Δ του χωρίου Βραστών,εδέχθημεν επίθεσιν τμημάτων του Ε.Λ.Α.Σ., άτινα κατ' αρχάςπροσέβαλον το τμήμα Σκόρδα και εν συνεχεία τα ημέτερατοιαύτα.

Κατά τας επακολουθήσασας μάχας, καθ' ας εις τινα υψώματα

αι απώλειαι των ελασιτών ήσαν σοβαραί, εκ των ανδρών μαςετραυματίσθη ο αντάρτης Βασίλειος Κυπαρισσόπουλος εκΜοσχοποτάμου και έφονεύθη ο τοιούτος Ευάγγελος Ντόβανοςεκ Πολυδένδρου-Βεροίας.

Επίσης νεκρούς και τραυματίας είχε και το τμήμα του λοχαγούΣκόρδα. Μετά την μάχην ταύτην τά τμήματα μετεκινήθησανπρος την περιοχήν Μεταγγιτσίου, ένθα παρεμείναμεν επί τινας

ημέρας, κινούμενοι από τοποθεσίας εις τοποθεσίαν.

Επειδή τα πυρομαχικά μας είχον εξαντληθή και πάσα ελπίςενισχύσεως μας είχεν εκλείψει, προς δε, ως είχον τα πράγματα,η συνέχισις του αγώνος απέβαινεν εις βάρος των ανθρώπων,οι οποίοι μας συνέδραμον, απεφασίσθη η διακοπή τούτου.

Την 7ην Νοεμβρίου 1943, αφιχθέντων εις Άγιον ΝικόλαονΧαλκιδικής δύο πλοιαρίων εκ Σμύρνης κατόπιν ειδοποιήσεωςδιά των ασυρμάτων, επεβιβάσθημεν αυτών και ανεχωρήσαμεδιά Τουρκίαν, ένθα απεβιβάσθημεν εις Τσεσμέ. Εν συνεχείαμετεφέρθη μεν, μερίμνη των τουρκικών άρχων, εις Σμύρνην καιακολούθως σιδηροδρομικώς κατήλθομεν εις Αίγυπτον, αφούπροηγουμένως επί 15θήμερον περίπου παρεμείναμεν ειςΧαλέπιον-Συρίας, ένθα υπεβλήθημεν εις ανάκρισιν παρά τωνεκεί εδρευουσών υπηρεσιών πληροφοριών των Συμμάχων.

Μεθ' ημών ήσαν και οι τότε συνταγματάρχης ΓούλαςΠαναγιώτης και σμήναρχος Θεμελής Γεώργιος, οίτινεςκατήλθον εις Αίγυπτον ως αντιπρόσωποι της Οργανώσεώς μαςκατόπιν εντολής της Κυβερνήσεως του Καΐρου.

Επιστεύαμεν ότι, αφικνούμενοι εις Αίγυπτον και καθιστώντεςγνωστά τα όσα συνέβαινον εις την Ελλάδα, θα προσεφέραμενπολύτιμον υπηρεσίαν προς σωτηρίαν τής δοκιμαζόμενης και

κινδυνευούσης εκ του κομμουνισμού Πατρίδος μας. Αλλά

Page 41: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 41/50

ατυχώς επλανήθημεν, διότι και εκεί τα πάντα είχε διαβρώσει,παραλύσει και κατηύθυνεν ο κομμουνισμός.

Ούτως, ου μόνον δεν ελήφθησαν υπ' όψιν τα όσακατηγγείλαμεν, αλλά και τίνες εξ ημών, κατηγορηθέντεςeντέχνως και υπούλως ως άνθρωποι δήθεν φασιστικώναντιλήψεων, εξωρίσθημεν (εγώ δε απεστάλην εις Σουέζ) και

εδέχθημεν εν τη εξορία την σκληροτέραν των δοκιμασιών.

Ούτως έκλεισεν ό επίλογος μιάς καλής μας διά την Πατρίδαπροσπάθειας.

 

Αν η Οργάνωσις και τα τμήματα μας εις Πιέρια, Βέρμιον, καιΧαλκιδικήν δεν ηδυνήθησαν να φέρωσιν εις πέρας τηναποστολήν των και να διεξάγωσι πολεμικάς επιχειρήσεις κατάτων κατακτητών Γερμανών κ.λ.π., τούτο οφείλεται εις το ότιευρέθησαν αντιμέτωπα της Οργανώσεως Ε.Α.Μ.-Ε.ΛΑ.Σ., ήτιςαπό της πρώτης στιγμής έθεσεν ως σκοπόν την διάλυσίν των.Πάντως διά των κηρυγμάτων των επέτυχον να αποκαλύψωσινεγκαίρως τούς απωτέρους σκοπούς των ανθρώπων τηςξενοδούλου ταύτης Οργανώσεως, (οι όποιοι διεκήρυττον, προςπαραπλάνησιν του λαού, ότι εμάχοντο διά την απελευθέρωσιντης Πατρίδος μας), να τους καταγγείλωσιν εις την κοινήνγνώμην ως δρώντας αντεθνικώς και εγκληματικώς, νασυγκρατήσωσι χιλιάδας ατόμων, από του να εμπλακώσιν εις ταδίκτυα των και να δημιουργήσωσι κατ' αυτών εκατοντάδαςσκληρών μαχητών, επ' ωφελεία του βραδύτερον (1946-49)διεξαχθέντος αντισυμμοριακού αγώνος.

 

Κατωτέρω παραθέτω ονομαστικόν πίνακα των ανδρών τηςΥποδιοικήσεως Χωροφυλακής Κολινδρού κ.λ.π., οι όποιοι, εξαγάπης και μόνον προς την Πατρίδα κινούμενοι, ηρνήθησαν νασυμμορφωθώσι με διαταγήν των αρχών κατοχής (Γερμανών)περί αφοπλισμού των και παραδόσεως των όπλων των καιηκολούθησαν τον υπογεγραμμένον εις τα όρη προς διεξαγωγήναντάρτικου αγώνος κατά των κατακτητών, απετέλεσαν τούς

πρώτους πυρήνας συγκροτήσεως των τμημάτων Πιερίων καιεπί 9μηνον υπέμειναν αγογγύστως τας στερήσεις, κακουχίας

Page 42: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 42/50

και ταλαιπωρίας του σκληρού τούτου αγώνος καιαντιμετώπισαν τους εχθρούς της Πατρίδος εις τας μετ' αυτώνμάχας μετά γενναιότητος, αυτοθυσίας και αποφασιστικότητος,μέχρι τοιούτου βαθμού ώστε τινές των συναδέλφων των ναπέσωσιν υπέρ της Πατρίδος.

 

Ανθυπασπιστής:1.Παπαϊωάννου Άντ. του Δημητρίου, εφονεύθη υπό τωνκομμουνιστών.Ενωμοτάρχαι:2.Καλαθάς Γεώργιος του Δημητρίου, απεστρατεύθη ωςαντισυνταγματάρχης, 3. Κυριακόπουλος Αναστ. του Χριστ.,απεστρατεύθη ως ανθυπομοίραρχος.

Υπενωμοτάρχαι:4.Φαρασλής Απόστολος του Κωνστ.,5. Χριστοδουλόπουλος Δημ. του Χρήσ.,6. Χριστοδουλόπουλος Γεώρ. του Περ.,7. Αλεξιάς Γεώρ. του Αρ., οίτινες απεστρατεύθησαν ωςενωμοτάρχαι.Χωροφύλακες:8.Σιούτης Αντώνιος του Φιλίππου,

9. Μανίκας Θεοφάνης του Βαΐου,10. Βαλοτάσιος Γεώργιος του Στέργιου,11. Υφαντής Παναγιώτης του Φωτίου,12. Υφαντής Επαμεινώνδας του Βαΐου,13. Γκουλιώνης Χρήστος του Νικολάου,14. Φραγκάκος Νικόλαος του Ζαχαρίου,15. Κομνηνάκος Γεώργιος του Μιχαήλ,16. Σιδηρόπουλος Ιωάννης του Νικολάου,

17. Γκόνης Ευάγγελος του Ιωάννου,18. Κολωνίας Ηλίας του Δημητρίου,19. Βουλγαράκης Ιωάννης του Θωμά, αποστρατευθέντες.20.: Καρφής Στέφανος του Κωνσταντίνου,21. Μπούμπας Σωτήριος του Δημητρίου,22. Παναγιώτου Σταυρός του Δημητρίου, φονευθέντες εις μάχην,23. Χωροφύλαξ Αναγνωστόπουλος Κων. του Γεωργίου,αποστρατευθείς,

24. Χωροφύλαξ Λάζαρης Μάρκος του Σπυρίδωνος, εφονεύθη

Page 43: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 43/50

υπό των ελασιτών,25. Χωροφύλαξ Λακασάς Δημήτριος του Δημητρίου,απεστρατεύθη,26. Χωροφύλαξ Ρώττας Νέστωρ του Παντελή, εφονεύθη είςμάχην,27. Χωροφύλαξ Κωνσταντινίδης Ιωάννης του Βασιλείου,

απεστρατεύθη,28. Ανθυπασπιστής Σγουρός Ιωάννης τού Κωνσταντίνου,απεστρατεύθη ως ταγματάρχης, 29. ΕνωμοτάρχηςΖαχαρόπουλος Παναγιώτης του Βασιλ., απεστρατεύθη ωςύπομοίραρχος, 30. Χωροφύλαξ Σταφυλόπουλος Γεώργιος τουΆνδρ., απεστρατεύθη,31. Και τίνες άλλοι, ων τα ονόματα δεν ανεβρέθησαν»

ΣΥΜΦΩΝΟΝ

 

Εν Ελαφίνη σήμερον την 22 Αυγούστου 1943 οι υπογεγραμένοιΆγγλος αντισυνταγματάρχης Έγγξ, αντιπρόσωποςδιασυμμαχικού στρατηγείου εις τον ΕΛΑΣ, συνταγματάρχης Ι.Κλέος αντιπρόσωπος της ΠΑΟ και Γ. Κικίτσας αντιπρόσωποςτου ΕΛΑΣ, κατόπιν εγκρίσεως εκατέρας των οργανώσεωνσυνεφωνήσαμεν προσωρινώς τα κάτωθι:

 

1) Αναγνωρίζεται η οργάνωσις ΠΑΟ και αι ανταρτικαί ομάδες(ΕΣ) ως εθνική οργάνωσις έχουσα αποστολήν να κινηθήεναντίον του κατακτητού εν Ελλάδι υπερ αυτής και των

συμμάχων

2) Ο αντιπρόσωπος του διασυμμαχικού Στρατηγείου έχει τηνυποχρέωσιν να επιληφθή τα του ανεφοδιασμού των τμημάτωντου ΕΣ δι’ οπλισμού και πυρομαχικών διά ρίψεων.

3) Πας αρχηγός ενόπλου τμήματος οφείλει να γνωστοποιήτην παρουσία και την διέλευσιν του εκ των προτέρων ειςπάσα ένοπλον ομάδα εκατέρας των οργανώσεων προς

Page 44: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 44/50

πρόληψιν παρεξηγήσεων.

4) Από της υπογραφής του παρόντος πρωτοκόλου παςαρχηγός ενόπλου τμήματος φέρει βαρυτάτην ευθύνην, εάν τηυπαιτιότητί του λάβη χώραν σύγκρουσις.

5) Από της λήψεως του παρόντος πρωτοκόλλου και άνευχρονοτριβής θα αφεθώσι οι τυχόν κρατούμενοι εξ εκατέραςτων οργανώσεων οπαδοί της άλλης.

6) Πας αρχηγός ενόπλου τμήματος οφείλει να κοινοποιήσηεγγράφως ή προφορικώς το παρόν πρωτόκολλον εις τα εγγύςαυτού ευρισκόμενα τμήματα.

7) Αι ανταρτικαί ομάδες ΕΛΑΣ-ΠΑΟ αναλαμβάνουν τηνυποχρέωσιν αλληλοϋποστηρίξεως εις περίπτωσινσυγκρούσεων μετά των Ιταλών, Γερμανών ή Βουλγάρων

8) Ζώνη δράσεως του αναρτικού σώματος (στρατού τηςΠΑΟ) καθορίζεται το όρος Βέρμιον και συγκεκριμένως νοτίωςτης νοητής γραμμής Βέρμιον-Νάουσα.

 

 Διά την συμμαχική αποστολήν: ΕΓΓΞ

 Διά την ΠΑΟ: ΚΛΕΟΣ

 Διά τον ΕΛΑΣ: ΚΙΚΙΤΣΑΣ

 

Με τούτο το πρωτόκολλο ανά χείρας φθάνει ο Κλέος(Συνταγματάρχης Ι. Μουστεράκης) στο Περτούλι, όπου έχει τηνέδρα του το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ, το Κοινό ΓενικόΣτρατηγείο και η Βρετανική Αποστολή.

Αλλά εκεί θα πληροφορηθεί κατάπληκτος:

 

§ Ότι η οργάνωση ΠΑΟ κρίνεται μετεξεταστέα.

Page 45: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 45/50

§ Ότι συνελήφθη και κρατείται – σε κρατητήριο – οαπεσταλμένος αντιπρόσωπος του Παπάγου στρατηγός Ν.Τσιπούρας

§ Ότι διαλύθηκαν κι όλας στους Άγιους Πάντες τα τμήματατης ΠΑΟ με διαταγή του Σαράφη.

§ Ότι και ο ίδιος θα μείνει στο Περτούλι υπό επιτήρηση.

 

Για της κατηγορίες του ΕΑΜ κατά της ΠΑΟ και την απόφασητου κοινού γενικού, γράφει ο ίδιος ο Σαράφης:

 

«Κατά την συζήτηση που έγινε στο Κοινό Στρατηγείοπαρουσιάσαμε όλα τα στοιχεία που είχαμε στα χέρια μας για τηδράση της ΠΑΟ και αποκρούσαμε την συμμετοχή της καίτοιανήκαν σε αυτήν αξιωματικοί σαν τον Μουστεράκη,Αργυρόπουλο κλπ. Ο συνταγματάρχης Μουστεράκηςδιαβεβαίωσε πως η κεντρική διοίκηση της ΠΑΟ ήταν αντίθετησε τέτοιες ενέργειες των οργάνων της και ύστερα από ζωηρήσυζήτηση αποφασίστηκε από το Κοινό Στρατηγείο να δοθεί

καιρός στην ΠΑΟ να πάρει τα μέτρα της. Να απαλλαγεί από τααντιπατριωτικά στελέχη και οπαδούς που παρεισέφρησαν σ’αυτήν και έτσι να δημιουργηθούν με τις προϋποθέσεις για τηνσυνεργασία, την υπογραφή του συμφωνητικού και τηνσυμμετοχή στο Κοινό Στρατηγείο».

 

Με τις Κομουνιστικές δολοπλοκίες δεν βγάζεις άκρη. Από τημια υπογράφουν σύμφωνο φιλίας με μια οργάνωση και από τηνάλλη κατηγορούν την ίδια οργάνωση ότι έχει «αντιπατριωτικά»στελέχη.

 

Αλλά και με τις Αγγλικές δολοπλοκίες δεν βρίσκει κανείςεύκολα άκρη. Ο Σαράφης γράφει ότι έδρασε με την σύμφωνη

γνώμη του Κοινού Γενικού Στρατηγείου και δεν λέει ψέματα. Τοεπιβεβαιώνει και ο Χρήστος Ζαλοκώστας που εκθέτει πώς

Page 46: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 46/50

αποφασίστηκε η αποστολή στρατηγού της Ιεραρχίας στο ΚοινόΣτρατηγείο.

Γιατί όμως αυτή η καταδίκη σε θάνατο της ΠΑΟ. από τουςΆγγλους;

 

 Ένας λόγος είναι ότι η Βρετανική «S.O.E» είχε διαβρωθείαπό αριστερούς πράκτορες. Σημαίνων στέλεχος ο ταγματάρχηςΤζέημς Κλούγκμαν στέλεχος του Κ.Κ. Μ.Βρετανίας καισυνεργάτης του επίσης στελέχους του ΚΚΜΒ και πράκτορα τηςKGB από το 1935 Γκάυ Μπέρτζες. Το ίδιο και ο περιβόητοςΧάρολντ (Κιμ) Φίλμπυ κ.α. Οι κύριοι αυτοί ως πράκτορες τηςKGB είχαν επαφή με την Γ' κομμουνιστική Διεθνή της Μόσχαςκαι ακολουθούσαν εντολές...Ο Κρις Γουντχάουζ στη σελ.215 του βιβλίου του «Το μήλο τηςέριδος» γράφει:

«Υπήρχε στην πραγματικότητα μια υποσυνείδητη συμμαχίαανάμεσα στον Ε.Λ.Α.Σ και στην «S.O.E» Καΐρου...»

 

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η Αγγλική κατασκοπείαπροωθούσε εκείνη την περίοδο ένα δικό της πράκτορα στηΜακεδονία και στις γραμμές του ΕΛΑΣ.

 

Πρόκειται για τον μυστηριώδη κόκκινο συνταγματάρχηΜπακιρτζή. Ξεκίνησε από τον ΕΚΚΑ (Ψαρρός). Ότανυπογραφόταν η συνθήκη ανήκε στο ΕΚΚΑ, αλλά ήταν ο μόνοςπου είχε προταθεί τόσο από το ΕΚΚΑ, όσο και από τον ΕΛΑΣσαν αρχηγός του Κοινού Επιτελείου.

Τη περίοδο αυτή ακριβώς βρίσκονται στο Κάιρο τρίασημαίνοντα στελέχη του ΚΚΕ: Π. Ρούσσος, Α. Τζίμας, Κ.

 Δεσποτόπουλος και ένας συνοδοιπόρος ο Η. Τσιριμώκος. Μαζί

Page 47: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 47/50

τους οι αντιπρόσωποι της ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ Κ. Πυρομάλογλουκαι Γ. Καρτάλης εκεί βρίσκουν τον Μπακιρτζή.

 

Ο Μπακιρτζής έχει ήδη φτάσει και ασχολείται με «παράνομοτύπο στην Αίγυπτο» (αφηγείται ο Πυρομάλογλου). Οι Άγγλοι

θέλουν να τον στείλουν στη Νότιο Αφρική σαν «ανεπιθύμητο»,αλλά παρεμβαίνει τόσο ο Καρτάλης, όσο και ο Πυρομάλογλουκαι οι Άγγλοι …πείθονται να γυρίσει στην Ελλάδα. Γυρίζει μαζίμε την αποστολή που προαναφέρθηκε και τους τελευταίουςμήνες του 1943 αρχίζει κουβέντα με τον ΕΛΑΣ και τελικάπροσχωρεί στις τάξεις του.

Κοινώς πήγε στην Αίγυπτο και όταν γύρισε άρχισε

συνεννοήσεις με τον ΕΛΑΣ!Για τον Μπακιρτζή ο Κρις Γουντχάουζ γράφει στο «Μήλο της

 Έριδος»:

Ο Μπακιρτζής, που θα εμφανισθεί πολλές φορές σ' αυτή τηναφήγηση, ανήκε, από άποψη πολιτικών συμπαθειών, στηναριστερά του Κέντρου. Στην ασυνήθιστη σταδιοδρομία του, είχεαποκτήσει πολλούς και διάφορους τίτλους και ιδιότητες, που

αποτελούσαν μια παράξενη συλλογή. Για τις υπηρεσίες τουστον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε τιμηθεί με το βρετανικόπαράσημο Διακεκριμένων Υπηρεσιών. Για τη συμμετοχή του,μαζί με άλλους δημοκρατικούς αξιωματικούς (συγκεκριμένα τωνσυνταγματαρχών Ψαρού, Σαράφη και Τσιγάντε, που θα τουςσυναντήσουμε πάλι στα επόμενα), στο αντιμοναρχικό κίνηματου 1935, καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο και έγινε γνωστόςσαν "κόκκινος συνταγματάρχης". Στην πρώτη φάση της

Κατοχής, ήταν πράκτορας των βρετανικών αρχών, με ταψευδώνυμα "333" και "Προμηθέας"· πριν λήξει η φάση αυτή,διέφυγε στην Αίγυπτο και επέστρεψε στην Ελλάδα σαν έναςαπό τους ηγετικούς παράγοντες δυο διαφορετικών καιεχθρικών μεταξύ τους αντιστασιακών οργανώσεων, διαδοχικά.Επανήλθε στο στράτευμα με το βαθμό του στρατηγού. Υπήρξειδρυτικό μέλος σε μια σκιώδη κυβέρνηση της Αριστεράς, πουείχε προορισμό να ματαιώσει την κατάληψη της εξουσίας από

την αναγνωρισμένη εξόριστη κυβέρνηση· ωστόσο, βοήθησε

Page 48: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 48/50

πολύ στο ν' αποτραπεί επανάσταση της Αριστεράς στηΘεσσαλονίκη, ταυτόχρονα με τη δεκεμβριανή επανάσταση του1944 κατά της αναγνωρισμένης κυβερνήσεως στην Αθήνα.Άξιζε καλύτερο τέλος απ' αυτό που του επιφύλαξε η μοίρα: τονΣεπτέμβριο του 1946, η ελληνική κυβέρνηση τον εκτόπισε και,τον Μάιο του 1947, αυτοκτόνησε, στην Ικαρία.

Το 1944 είναι αρχηγός όλου του ΕΛΑΣ Μακεδονίας. Έναςπράκτορας των Άγγλων στρατηγός του ΕΛΑΣ και διοικητής τουΕΛΑΣ Μακεδονίας.

Κυβέρνηση του Βουνού». Με το βέλος ο πράκτορας των Άγγλων Μπακιρτζής.

Δεν είναι και λίγο. Και βέβαια βασικός λόγος να θυσιαστεί η(ανίδεη από τέτοια παιχνίδια) ΠΑΟ.

Page 49: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 49/50

Βέβαια το ΚΚΕ αρνείται ότι ο στρατηγός του ήταν πράκτοραςτων Άγγλων (όχι θα παραδεχόταν ότι ο δεύτερος τη τάξειστρατηγός του θα ήταν πράκτορας των Άγγλων), αλλά ταδεδομένα πείθουν ότι ο Κρις λέει αλήθεια.

Γράφει ο Κρις πάρα κάτω:Τα βρετανικά στρατεύματα ανακατέλαβαν την υπόλοιπη

Ελλάδα ανεμπόδιστα. Ο στρατηγός Μπακιρτζής έδειξε σεμεγάλο βαθμό πνεύμα συνεργασίας μαζί τους, κατά την είσοδότους στη Θεσσαλονίκη, στις 17 Ιανουαρίου.

Και να μην ξεχνάμε ότι άφησε τους Άγγλους στηΘεσσαλονίκη ελεύθερους να διαρρέουν στην Αθήνα κατά τηνεποχή των Δεκεμβριανών.

Όλα τα προαναφερόμενα είναι καλοί λόγοι για να εξηγηθούνοι Αγγλικές δολοπλοκίες σε βάρος της ΠΑΟ.

----------------------------------------------------------------------------------

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 Έτσι ετελείωσεν ο ένοπλος αγών της ΠΑΟ. Θαυμαστοίηρωισμοί και υψηλές ιδεολογικές τοποθετήσεις. Αφάνταστοςενθουσιασμός, άτεγκτος Εθνική γραμμή, μέχρις υπερβολής καιαφελείας έντιμος χειρισμός. Ανυπολόγιστος αριθμός θυμάτωνκαι ποταμοί αίματος. Μόνο οι επίσημοι πίνακες της

 ΔΕΠΑΘΑ/ΓΕΣ περιλαμβάνουν 2.500 φονευθέντες αγωνιστέςτης ΠΑΟ, από Γερμανο-Ιταλούς κατακτητές, αλλά και από τουςανοικτά συνεργαζόμενους τότε Βουλγάρους και ΕΛΑΣ.

 Όλα προς στιγμήν φάνηκαν μάταια, ευτυχώς όμως μόνον διαβραχύ χρόνο και εντυπωσιασμόν, διότι μακροπροθέσμως οόλος αγών της ΠΑΟ επέτυχε σπουδαία αποτελέσματα.1ον. Οργάνωσε αμέσως με την τόσο πρώιμη και έγκαιρηίδρυσή της την αντίδραση του λαού μας στους βάρβαρουςΓερμανο-Ιταλο-Βουλγάρους επιδρομείς της ιστορικής εκείνηςπεριόδου.2ον. Ανέκοψε, πρώτη στον Ελληνικό Βορρά, τις εσωτερικές

επιδιώξεις επικρατήσεως του τότε ΚΚΕ, που με τις γνωστές

Page 50: 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

8/7/2019 47788915-Η-Σφαγή-της-Π-Α-Ο

http://slidepdf.com/reader/full/47788915- 50/50

διεθνιστικές του απόψεις δημιουργούσαν φόβους απώλειαςΕθνικού εδάφους.3ον. Δημιούργησε τους πρώτους πυρήνες στη Μακεδονία, οιοποίοι μετά την απελευθέρωση ανδρώθηκαν και επέτρεψαντελικά την αποφυγή αναγκαστικής εντάξεως της χώρας στο τότεΣοβιετικό μπλόκ.Η σύγχρονος πλήρης ιδεολογική συντριβή όλων τωναντιπάλων της Φασισμού – Ναζισμού καιΚομμουνισμού, εναντίον των οποίων πολέμησε πρώτηστη Μακεδονία, κυριολεκτικά μέχρι το τελευταίοφυσίγγιο χωρίς βοήθεια από πουθενά παρά μόνοακούγοντας την ελληνική της καρδιά, δικαίωσεαπόλυτα τη θέση της και αποτελεί τον μεγαλύτεροτίτλο Τιμής.