ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ----------------------------------

“ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΙΟΥΛΙΑΣ &

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ N. ΔΙΟΜΗΔΟΥΣ”Είσοδος κοινού: Ιερά Οδός 403, Χαϊδάρι

Γραφεία: Ιερά Οδός 401, Χαϊδάρι 124 61

Τηλ.: 210 5811557, 210 5812582,210

5813049

FAX: 210 5813049

Ηλεκτρονική διεύθυνση:

uoabotgd@otenet.gr

Ιστοσελίδα: www.diomedes-bg.uoa.gr

Ο “Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν.

Διομήδους” οφείλει όχι μόνο την επωνυμία του

αλλά και την ύπαρξή του, στον Αλέξανδρο Ν.

Διομήδη.

Eίναι Κοινωφελές Ίδρυμα – Ν.Π.Ι.Δ.

Διοικείται από πενταμελή Διοικητική Επιτροπή, στην

οποία προεδρεύει ο εκάστοτε Πρύτανης του

Πανεπιστημίου Αθηνών.Έτος ίδρυσης: 1952 (ανοιχτός στο κοινό από το 1975)

Έκταση: 1860 στρέμματα – τα 200 καλλιεργημένα

Γεωγραφική θέση: Βόρειες  κλιτύες του Όρους

Αιγάλεω, απόσταση 8 χλμ. από το κέντρο της

Αθήνας, υψόμετρο 100-250

Η είσοδος του κοινού

Στην είσοδο του κοινού

Ο Κήπος φιλοξενεί στα 1860 στρέμματά του

περίπου 3000 είδη φυτών.

Η μεγαλύτερη έκταση καλύπτεται από φυσική κυρίως

βλάστηση, που περιλαμβάνει περίπου 550 είδη.

Εκτός από τον υψηλό βαθμό ποικιλότητας της

αυτοφυούς και καλλιεργούμενης χλωρίδας,

αποτελεί και ένα ιδανικό φυσικό καταφύγιο της

πανίδας, επειδή το οικοσύστημα προστατευμένο

από τις δυσμενείς ανθρώπινες επεμβάσεις παρέχει

τη δυνατότητα λειτουργίας ενός πλήρους

τροφικού πλέγματος.

Στη χώρα μας με την πλουσιότατη φυτική ποικιλότητα,

είναι σημαντικό στους Βοτανικούς Κήπους να μην γίνονται

σημαντικές παρεμβάσεις στο φυσικό τοπίο.

Έτσι δίνεται η δυνατότητα ανάπτυξης αυτοφυών ειδών

και διατήρησης της πανίδας.

ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΟΝΤΑΙ

ΟΙ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ!

Ελληνικά Ενδημικά taxa αυτοφυή στον ΒΚΔ

Crocus cartwrightianus (Κρόκος)

Fritillaria graeca (Φριτιλλαρία η

γραική)

Ελληνικά Ενδημικά taxa αυτοφυή στον ΒΚΔ

Campanula celsii subsp. celsii (Καμπανούλα η κέλσιος υποείδος

κέλσιος)

Anchusella variegata (Αγχουσέλλα η ποικιλόχρους)

Centaurea raphanina subsp. mixta – Scorzonera crocifolia

Ελληνικά Ενδημικά taxa αυτοφυή στον ΒΚΔ

Ελληνικά Ενδημικά taxa αυτοφυή στον ΒΚΔ

Aristolochia microstoma - Vicia villosa subsp.microphylla

Ελληνικά Ενδημικά taxa αυτοφυή στον ΒΚΔ

Campanula drabifolia – Inula methanaea

Cyclamen graecum

(Κυκλάμινον το γραικόν)

Barlia robertiana(Μπαρλία η ροβερτιανή)

Είδη προστατευόμενα από τη συνθήκη CITES

Τα 200 περίπου από τα 1.860 στρέμματα του Κήπου

Ι. & Α. Ν. Διομήδους είναι καλλιεργημένα και

φιλοξενούν περισσότερα από 2.500 είδη φυτών.

Είναι χωρισμένα στα εξής τμήματα:

•Φυτώριο•Δενδρώνας•Τμήμα Ιστορικών Φυτών•Τμήμα Καλλωπιστικών Φυτών•Τμήμα Φυτών με οικονομικό ενδιαφέρον•Τμήμα Φαρμακευτικών και Αρωματικών Φυτών •Συστηματικό Τμήμα•Θερμοκήπιο

Μία από τις σημαντικότερες φιλοδοξίες του

Ιδρύματος,

είναι η δημιουργία ενός νέου Τμήματος, το

οποίο θα

φιλοξενήσει τα Ενδημικά, Σπάνια και

Απειλούμενα είδη

της Ελληνικής Χλωρίδας.

Το Φυτώριό μας αποτελεί ένα καταφύγιο για

ένα

σύνολο ενδημικών, σπάνιων και

απειλούμενων ειδών της ελληνικής χλωρίδας,

που προορίζονται για το μελλοντικό ομώνυμο

τμήμα.

Το Φυτώριο είναι ο αρχικός χώρος

καλλιέργειας των φυτών, που αργότερα

μεταφυτεύονται στα άλλα Τμήματα του

Κήπου.

Ακόμη καλλιεργούνται σε αυτό είδη, με

σκοπό την αναπλήρωση φυτών, που ήδη

ανήκουν στις συλλογές μας.

Τέλος, αρκετά είδη καλλιεργούνται σε αυτό

το τμήμα του Κήπου με σκοπό την

προστασία τους.

Lomelosia hymettia

Στο Φυτώριο

Onopordon cyprium

Aquilegia ottonis subsp. αmaliae,Alyssum tenium,Silene holzmannii

Ο Δενδρώνας περιλαμβάνει δέντρα και θάμνους

και διαιρείται στα ακόλουθα υποτμήματα:

•Ευρώπη και Μεσόγειος•Μη Μεσογειακή Ασία•Αφρική (κυρίως Νότια)•Βόρεια και Κεντρική Αμερική •Νότια Αμερική•Ωκεανία

Άποψη του Δενδρώνα (Arboretum)

Dasylirion glaucophyllum (Δασυλείριον το

γλαυκόφυλλον) καιYucca baccata (Γιούκκα η

ραγώδης) Yucca baccata (Γιούκκα η ραγώδης)

ΔενδρώναςΥποτμήμα Β. & Κ. Αμερικής

Olea chrysophylla (Ελαία η χρυσόφυλλος)

(Δενδρώνας – Υποτμήμα Αφρικής)

Δενδρώνας – Υποτμήμα Μη Μεσογειακής Ασίας

Acer palmatum subsp.matsumurae

(Ακερ ο παλαμοειδής υποείδος ματσουμούρα)

Acanthopanax ricinifolius (Ακανθοπάναξ ο ρικινόφυλλος)

Άποψη του Δενδρώνα (Υποτμήμα Ευρώπης και Μεσογείου)

Bosea cypria (Μποζέα η κυπρία) – Quercus alnifolia (Δρυς η

κληθρόφυλλος)

Δενδρώνας – Υποτμήμα Ευρώπης και Μεσογείου

Κυπριακά ενδημικά

Phoenix theophrasti (Φοίνικας του Θεόφραστου)

Υποτμήμα Ευρώπης και Μεσογείου)

Άποψη του Δενδρώνα

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του ΒΚΔ είναι

μοναδικό.

Φιλοξενεί φυτικά είδη, που έχουν αναφερθεί

από τον Θεόφραστο, τον Διοσκουρίδη και

άλλους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς καθώς

και στην Αγία Γραφή.

Άποψη του Τμήματος Ιστορικών Φυτών

Απόψεις του Τμήματος Ιστορικών Φυτών

Ferula communis subsp. communis (κ.ν.άρθηκας, νάρθηκας, βανούκα)

«Νάρθηξ»

Mandragora autumnalis

κ.ν. μανδραγόρας

«Μανδραγόρας»

Delphinium staphisagria

κ.ν. ψειροβότανο,

ψειρόχορτο, ψειριάρικο

«Σταφίς αγρία»

Conium maculatum(Κώνειον το

στικτόν) «Κώνειον»

Viola odorata – Ίον το εύοσμον

κ.ν. μενεξές

« Ίον το μέλαν, Ίον » Muscari comosum κ.ν. βολβός

«Βολβίον, Βολβός»

Όρια μεταξύ των Τμημάτων Ιστορικών και Καλλωπιστικών Φυτών

Το Τμήμα των Καλλωπιστικών Φυτών αποτελείται

από 15 μεγάλα παρτέρια και 25 υδατοδεξαμενές.

Εκτός από τα παρτέρια, υπάρχει μεγάλος αριθμός

καλλιεργούμενων καλλωπιστικών δένδρων και

θάμνων καθώς και διάφορων εντυπωσιακών

αναρριχωμένων ειδών.

Απόψεις του Τμήματος Καλλωπιστικών Φυτών

Παρτέρια με ίριδες

Ροδώνας

Bauhinia yunnanensis

(Βαουχινία του Γιουννάν)αναρριχητικό

Άποψη του Τμήματος Καλλωπιστικών Φυτών

Απόψεις του ΤμήματοςΚαλλωπιστικών Φυτών

Απόψεις του Τμήματος Καλλωπιστικών Φυτών – Υδατοδεξαμενές

Υδρόβια φυτά (Τμήμα Καλλωπιστικών Φυτών)

Hedera helix Χεδέρα η έλιξ

κ.ν. κισσός

Acanthus mollis Άκανθος η απαλή

Τμήμα Καλλωπιστικών Φυτών

Το Τμήμα φυτών Οικονομικού Ενδιαφέροντος

φιλοξενεί αρωματικά, κτηνοτροφικά φυτά

και οπωροφόρα, λαχανικά, καθώς και βιομηχανικά

φυτικά είδη, που χρησιμοποιούνται για μαζική

παραγωγή ινών, κεριού, τανινών, ξυλείας, ελαίων,

καυσίμων, χρωστικών, αρωμάτων και τοξικών

ουσιών.

Manihot utilissima προϊόν: ταπιόκα

Απόψεις του Τμήματος Φυτών με οικονομικό

ενδιαφέρον

Quercus suber (Φελλοφόρος Δρυς)

Το Τμήμα Φαρμακευτικών και Αρωματικών Φυτών

φιλοξενεί είδη που έχουν χρησιμοποιηθεί για

ιατρικούς σκοπούς στον ρου της ανθρώπινης

ιστορίας.

Απόψεις του Τμήματος Φαρμακευτικών και Αρωματικών Φυτών

Origanum dictamnus (Ορίγανον η δίκταμνος - Δίκταμο)

(ελληνικό ενδημικό είδος)

Tanacetm parthenium

Paeonia officinalis

Ο κύριος σκοπός του Συστηματικού Τμήματος

είναι εκπαιδευτικός. Οι ομάδες των φυτών

παρουσιάζονται στον επισκέπτη με βάση

τη φυλογενετική τους εξέλιξη διαμέσου της

ιστορίας του πλανήτη μας.

Ginkgo biloba - Γκίγκο η δίλοβος

“ΖΩΝΤΑΝΟ ΑΠΟΛΙΘΩΜΑ”

Απόψεις του Συστηματικού Τμήματος

Απόψεις του Συστηματικού Τμήματος

Aπόψεις του Συστηματικού

Τμήματος (Μονοκοτυλήδονα)

Paeonia mascula subsp. hellenica

Το Θερμοκήπιο είναι το καταφύγιο ενός αριθμού

Φυτών, που απαιτούν ειδικές περιβαλλοντικές

συνθήκες, ειδικά όσον αφορά στη θερμοκρασία

και σχετική υγρασία αέρα.

Συνήθως αυτά τα είδη ανήκουν σε

συγκεκριμένες οικογένειες, όπως

Cactaceae, Euphorbiaceae, Aizoaceae,

Crassulaceae, Liliaceae και Compositae.

Απόψεις του θερμοκηπίου

Απόψεις του θερμοκηπίου

Mimosa pudica

(Μιμόζα η ντροπαλή)

Το σαρκοφάγοDrosera binnata

Η μεγαλύτερη συμβολή του Κήπου είναι

η ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου

σχετικά με την προστασία της φύσης.

Σε αυτό συμβάλλουν οι επισκέψεις των

εκατοντάδων σχολείων από όλη την Ελλάδα,

καθώς και άλλων κοινωνικών ομάδων,

που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο.

Υποδομές εξυπηρέτησης επισκεπτών

Ενδεικτικά ξεναγήθηκαν:

– Ιανουάριος - Ιούνιος 2009 :

10.580 μαθητές

– Σεπτέμβριος 2009 – Μάρτιος

2010 : 6.100 μαθητές

Ξεναγήσεις σχολείων

ΤΑ ΦΥΤΑ ΩΣ ΜΕΣΟ

ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΡΥΜΟΥ ΣΟΥΝΙΟΥ

Βοτανική Επιστήμη και Αρχαία Ελλάδα

Εισηγήσεις σε σεμινάρια εκπαιδευτικών:

Ιστορικά Φυτά - Βλάστηση αρχαιολογικών χώρων

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΦΥΤΑ

ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ

ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Ιστορικά Φυτά

Παρουσιάσεις σε σχολεία

Παρουσιάσεις σε σχολεία

Επισκέψεις ξένων επιστημόνων

από Βοτανικούς Κήπους

Αποθήκη μηχανημάτων, εργαστήριο, γραφεία,

οικία δασοφύλακα

Η Τράπεζα Γενετικού Υλικού περιλαμβάνει

σπέρματα περισσοτέρων των 950 ειδών,

τα οποία, κατά το μεγαλύτερό τους

ποσοστό, είναι διαθέσιμα για ανταλλαγή

με άλλους Βοτανικούς Κήπους.

Το σύστημα συλλογής, αποθήκευσης και

κωδικοποίησης των σπερμάτων είναι

εναρμονισμένο

με τις προδιαγραφές του Διεθνούς Δικτύου

Ανταλλαγής Φυτών (IPEN), που ίδρυσε η

Διεθνής Ένωση Βοτανικών Κήπων BGCI.

Μέρος της Τράπεζας Σπερμάτων

Μικρό μέρος της Φυτοθήκης

(Herbarium)

Στη Φυτοθήκη (Herbarium)

του Κήπου διατηρούνται

περίπου 19500

αποξηραμένα δείγματα

φυτών, το μεγαλύτερο

τμήμα των οποίων

προέρχεται από περιοχές,

που ανήκουν στο Δίκτυο

προστατευόμενων

περιοχών του

προγράμματος ‘’NATURA

2000’’.

Κύριες ερευνητικές κατευθύνσεις:

▪ Μελέτη της αναπαραγωγής Ενδημικών,

Σπάνιων και

Απειλούμενων ειδών της Ελληνικής Χλωρίδας.

▪ Μελέτη της κατάστασης των πληθυσμών

τέτοιων ειδών.

▪ Μελέτη της χλωρίδας και των φυτοκοινωνιών

περιοχών

της Ελλάδας. Ερευνητικό ενδιαφέρον για την

επιγενή

χλωρίδα.

▪ Μελέτη αναβλάστησης σε πολύ

υποβαθμισμένα οικο-

συστήματα.

Στον Κήπο μας εκπαιδεύονται φοιτητές και διεξάγονται διατριβές.

Συνεργαζόμαστε με ερευνητές παρέχοντας επιστημονικές συμβουλές και υλικό:‘ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ’, Μ.Α.Ι.Χ., Α.Ε.Ι. κ.λ.π.

Παρέχουμε δωρεάν επιστημονοκές συμβουλές και γενικότερα

επιστημονική εργασία, στα πλαίσια της Κοινωφέλειας του Ιδρύματος.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΣΑΜΕ:•Το ‘Κέντρο Ελέγχου Σπόρων’•Την ‘Επιτροπή Συντηρησης Μνημειων Ακροπολης’

Διαδίδουμε την ιδέα της ίδρυσης και άλλων Βοτανικών Κήπων στη χώρα μας

και συνεργαζόμαστε – βοηθάμε τους υπάρχοντες.ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ:

•Βοήθεια για την Ίδρυση του Ιπποκρατικού Βοτανικού Κήπου.

•Δημιουργία πινακίδων για αδελφούς κήπους.

•Παροχή συμβουλών και σπερμάτων και άλλου καλλιεργητικού υλικού για δημιουργία Βοτανικών Κήπων από την Κρήτη ως το Άγιον Όρος.

•Οργάνωση ημερίδας για δημιουργία Βοτανικού Κήπου εντός του Νομού Κορινθίας.

Σήμερα 12 άτομα προσωπικό:

7 δενδροανθοκηπουροί1 συντηρητής1 δασοφύλακας1 γεωπόνος1 βιολόγος 1 οικονομολόγος

Χώροι λιπασματοποίησης

Πυροφύλαξη - Πυροπροστασία

Στα πλαίσια της κοινωνικής προσφοράς μας:

• Συνεργαζόμαστε σε μόνιμη βάση με το

Περίπτερο Απεξάρτησης “18 άνω”

• Διατηρούμε φυτώριο, όπου

αναπαράγουμε ελληνικά δασικά είδη,

τα οποία δίνονται δωρεάν σε φορείς

για αναδασώσεις, σε σχολεία για

φυτεύσεις προαυλίων κ.λ.π.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!