1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η...

47
1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : 2015-2016 ΤΑΞΗ Α 3 Μάθημα : Τεχνολογία CAMERA OBSCURA Καθηγητής : ΗΡ. ΝΤΟΥΣΗΣ

Transcript of 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η...

Page 1: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : 2015-2016

ΤΑΞΗ Α3

Μάθημα : Τεχνολογία

CAMERA OBSCURA

Καθηγητής : ΗΡ. ΝΤΟΥΣΗΣ

Page 2: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ-ΕΝΟΤΗΤΕΣ Σελ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ……………………………………………………………………..………………..……....1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο : ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΩΝ 1α. Η σημασία των εργαλείων και των μηχανών…………………………...2 1β. Τα κυριότερα εργαλεία και οι κυριότερες μηχανές…………………....6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ CAMERA OBSCURA 2α. Οι πρώτες απόπειρες αποτύπωσης εικόνων ( 350π. χ.- 1816μ.Χ.) …………………………………………………….……10 2β. Χημική Φωτογραφία (1821-1887)…..……………………….…………..….....11 2γ. Ανακάλυψη του φιλμ - Έγχρωμες φωτογραφίες(1888-1989) ………….…13 2δ. Ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές ( 1990-μέχρι σήμερα)……………...…14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο : ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

3α. Πλεονεκτήματα & μειονεκτήματα της φωτογραφίας ..……………………16 3β. Χρησιμότητα των φωτογραφιών στην κοινωνία ,στην οικονομία και στον πολιτισμό .Γενική περιγραφή του επαγγέλματος του φωτογράφου………..….19

3γ. Η σχέση της φωτογραφικής μηχανής με το περιβάλλον……………....25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο : KATAΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ

ΘΑΛΑΜΟΥ (CAMERA OBSCURA) 4α. Περιγραφή του σκοτεινού θαλάμου (Camera Obscura) ……………………27 4β.Είδη φωτογραφικών μηχανών …………………….……………………..……28 4γ. Αρχή λειτουργίας του σκοτεινού θαλάμου (Camera Obscura)……………31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο : ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ ΘΑΛΑΜΟΥ (CAMERA

OBSCURA)………………………………………………………………………………………………36 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο : ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ

ΘΑΛΑΜΟΥ (CAMERA OBSCURA)…………………………………………………………………..37 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο : ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ……………..…42 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8ο : ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΉΣ ….…43

Page 3: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Οι φωτογραφικές μηχανές, κάμερες είναι κάτι που μου αρέσει και ασχολούμαι με αυτά, ίσως επηρεασμένος από τη δουλειά του μπαμπά μου, διευθυντής φωτογραφίας-οπερατέρ, από την αγάπη του γενικότερα για την φωτογραφία και η διαρκής ενασχόληση του με αυτή με έχουν κάνει από μικρό να ενδιαφέρομαι για όλα αυτά τα μηχανήματα. Πέρυσι όταν μιλήσαμε στο μάθημα της φυσικής για την κάμερα obscura εντυπωσιάστηκα. Οπότε φέτος αποφάσισα να την φτιάξω στο μάθημα της τεχνολογίας.

Είναι εντυπωσιακό μία τόσο απλή κατασκευή να αποτελεί την πρώτη φωτογραφική «μηχανή» δηλαδή ένα κουτί που στην μία άκρη του να διαθέτει μία γυαλιστερή επιφάνεια και στην απέναντι άκρη μία πολύ μικρή οπή , και όταν οι ακτίνες του φωτός περνούν την οπή διαδίδονται μέσα στο κουτί σχηματίζοντας πάνω στην γυαλιστερή επιφάνεια ένα αντεστραμμένο είδωλο των αντικειμένων που βρίσκονται έξω από το κουτί.

Όλα αυτά με κάνουν να θέλω να την κατασκευάσω, να την βλέπω να λειτουργεί και να μπορέσω να το δείξω και στους συμμαθητές μου. Πιστεύω πως θα εντυπωσιαστούν.

Page 4: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

2

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΩΝ

1α. Η σημασία των εργαλείων και μηχανών

Με τον όρο εργαλείο εννοείται μια συσκευή που παρέχει φυσική ή νοητική υποστήριξη στην εκπλήρωση ενός έργου. Τα περισσότερα εργαλεία είναι μορφές απλών μηχανών, ή συνδυασμός τους. Εργαλείο είναι κάθε αντικείμενο με το οποίο εφαρμόζεται ενέργεια για την εκτέλεση μιας εργασίας από το ανθρώπινο σώμα, μια συσκευή που εκτελεί μια εργασία με δική της αποκλειστικά ενέργεια, ανεξάρτητα από το ανθρώπινο σώμα, αποκαλείται μηχανή. Τα πρώτα εργαλεία που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος ήταν από ξύλο και πέτρα. Κατά την εξελικτική του πορεία ο άνθρωπος έμαθε να χρησιμοποιεί όλο και πιο σύνθετα εργαλεία για να αυξάνει την ικανότητα των χεριών του και να εκτελεί εργασίες για τις οποίες δεν αρκούσε η απλή δύναμη των μυών του. Τα πρώτα εργαλεία ήταν ακατέργαστα κλαδιά, ρόπαλα και πέτρες που ο άνθρωπος έβρισκε στο περιβάλλον του. Σύμφωνα με το Σύστημα τριών εποχών, τη χρήση λίθινων εργαλείων ακολούθησε η ανάπτυξη της μεταλλουργίας και η χρήση χάλκινων και αργότερα σιδερένιων εργαλείων. Αν και δεν αποτελεί τον κανόνα για όλους τους πολιτισμούς, οι περισσότεροι ακολούθησαν αυτή γενικά την πορεία. ΟΙ σημαντικότερες χρονολογικές περίοδοι είναι :

Η εποχή του λίθου ( 2.000.000 – 3.000 π.Χ. ): Η συνειδητή κατασκευή των εργαλείων ξεκίνησε στην Εποχή του Λίθου, όταν οι κυνηγοί τροφοσυλλέκτες κατασκεύασαν εργαλεία κοπής, αιχμές βελών,

πρωτόγονα αγκίστρια και σκεύη μεταφοράς. Έχουν βρεθεί εργαλεία κοπής φτιαγμένα από λίθο τα

οποία είναι πολύ αιχμηρά και πολύ δύσκολα στην κατασκευή τους, που γινόταν χτυπώντας τον οψόλιθο με κόκαλα. Αν το χτύπημα γινόταν σε λάθος γωνία ή με λάθος ένταση, το εργαλείο έσπαζε και αχρηστευόταν.

Εικ.1: Εργαλεία εποχής λίθου

Kατά τη Μέση Παλαιολιθική (100.000-35.000πριν από σήμερα) Η εργαλειοτεχνία της περιόδου περιλαμβάνει χειροπελέκεις και κεντροφερείς φολίδες, τυπικές μουστέριες αιχμές, μονά ή διπλά ξέστρα, εγκοπές, οδοντωτά και λεπίδες με φυσική ράχη. Οι λιθοτεχνίες της Ανώτερης Παλαιολιθικής (35.000-11.000 πριν από σήμερα) περιλαμβάνουν αιχμές βελών και δοράτων, φολίδες, ξέστρα, οπείς, λεπίδες και μικρολεπίδες. Tην περίοδο αυτή κατασκευάζονται εργαλεία και από οστό και ελαφοκέρατο: αιχμές βελών, βελόνες, οπείς και σπάτουλες. Η εποχή του χαλκού και ορειχάλκου ( 3.000 – 1400 π.Χ. ): Ως Εποχή του Ορείχαλκου ή Εποχή του Χαλκού εννοείται εκείνη η περίοδος ανάπτυξης ενός πολιτισμού κατά την οποία έχουν αναπτυχθεί μεταλλουργικές τεχνικές εξόρυξης του χαλκού από φυσικά κοιτάσματα και ανάμειξής του με άλλα μέταλλα για τη δημιουργία ορείχαλκου. Η Εποχή του Ορείχαλκου είναι τμήμα του Συστήματος τριών εποχών, μιας μεθόδου χρονολόγησης των προϊστορικών κοινωνιών και ακολουθεί την Νεολιθική σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη. Σε ορισμένες περιοχές μεταξύ της Νεολιθικής και της Εποχής του Ορείχαλκου υπήρξε και μια ενδιάμεση Χαλκολιθική περίοδος, μια μεταβατική περίοδος. Στα περισσότερα τμήματα της υποσαχάρειας Αφρικής την Νεολιθική διαδέχθηκε αμέσως η Εποχή του Σιδήρου. Τα περισσότερα ορειχάλκινα ευρήματα είναι εργαλεία ή όπλα και σπανιότερα τελετουργικά τέχνεργα.

Page 5: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

3

Εικ.2: Εργαλεία εποχής χαλκού

Η εποχή του σιδήρου ( 1400 – 500 μ.Χ. ): Στην αρχαιολογία, η Εποχή του Σιδήρου αναφέρεται σε

εκείνη την περίοδο της ιστορίας κατά την οποία οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το σίδηρο για την

κατασκευή εργαλείων και όπλων. Η υιοθέτηση αυτού του υλικού συνέπεσε με άλλες αλλαγές των κοινωνιών του παρελθόντος όσον αφορά στις καλλιεργητικές μεθόδους, τις θρησκευτικές πίστες, και

το καλλιτεχνικό ύφος. Η εποχή του σιδήρου στην Ελλάδα αρχίζει τον 11ο και φτάνει μέχρι τον 8ο π.Χ.

αιώνα. Συνοδεύεται με την πτώση του Μυκηναϊκού πολιτισμού της εποχής του χαλκού. Μερικά

ενδεικτικά παραδείγματα του τεχνολογικού επιπέδου του ελληνικού πολιτισμού είναι : η κατασκευή υδραγωγείων, ο καταπέλτης, η πολεμική τριήρης, ο οριζόντιος νερόμυλος, o κοχλίας[1] του

Αρχιμήδη για την άντληση του νερού, η κλεψύδρα, η λάμπα του Φίλωνα[2], η διόπτρα[3] του

Ήρωνα , η αιολόσφαιρα που θεωρείται η πρώτη ατμομηχανή, κλπ . Η σημαντικότερη ίσως έκφραση του επινοητικού πνεύματος των αρχαίων Ελλήνων είναι ο μηχανισμός των Αντικυθήρων ο οποίος μετρούσε αστρονομικά δεδομένα. Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων θεωρείται η απαρχή της

υψηλής τεχνολογίας

Εικ.3: Εργαλεία εποχής σιδήρου

Η μεσαιωνική εποχή ( 500 – 1450 μ.Χ.): Η ιστορία της τεχνολογίας κατά το Mεσαίωνα είναι

κυρίως η διατήρηση, η αξιοποίηση και η τροποποίηση των προηγούμενων τεχνολογικών επιτευγμάτων, παρόλο που η επιστημονική έρευνα παρεμποδίστηκε από τον έντονο θεολογικό χαρακτήρα της περιόδου. Την εποχή αυτή ο κινέζικος πολιτισμός ανέπτυξε ένα σύνολο τεχνικών μεθόδων άγνωστων στη δύση ( εφεύρεση πυρίτιδας, χύτευση μετάλλων, κατασκευή χαρτιού, πορσελάνης, κατασκευή ανεμόμυλων, κλπ. ). Τα επιτεύγματα του κινέζικου πολιτισμού ήρθαν στη

Page 6: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

4

δύση μέσω των Αράβων. Σταθμοί στην εξέλιξη της τεχνολογίας κατά το Mεσαίωνα ήσαν η κατασκευή μηχανικών ρολογιών, η ανακάλυψη της τυπογραφίας, η κατασκευή κανονιών, η παραγωγή του σαπουνιού, η κατασκευή της αγνητικής πυξίδας, η ανέγερση μεγάλων καθεδρικών ναών, κλπ

Εικ.4: Βαλλίστρα

Η εποχή της βιομηχανικής επανάστασης ( 1700 – 1900 μ.Χ. ): Η πρώτη βιομηχανική

επανάσταση ξεκίνησε από την Αγγλία – όπου η ατμομηχανή βρήκε εφαρμογή στην υφαντουργική βιομηχανία, στην αλευροποιία, στις μεταφορές ( ατμάμαξα, ατμόπλοιο, κλπ. ) Στα μέσα του 19ου αιώνα και μέσα από δυναμικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες η βιομηχανική επανάσταση έμπαινε στη δεύτερη φάση ανάπτυξης που στηρίχθηκε στην ανακάλυψη του ηλεκτρισμού. Το αποτέλεσμα ήταν μια σειρά εφευρέσεων όπως η ηλεκτρική γεννήτρια, ηλεκτροκινητήρας, το τηλέφωνο, ο τηλέγραφος, ο ηλεκτρικός λαμπτήρας. Παράλληλα κατασκευάστηκαν η πρώτη μηχανή εσωτερικής καύσης, η πρώτη βενζινομηχανή και η πρώτη πετρελαιομηχανή. Τα μηχανικά εργαλεία προέκυψαν κατά την Βιομηχανική επανάσταση, εξαιτίας της ανάγκης εκτέλεσης

πολύπλοκων και συγχρονισμένων ενεργειών, τις οποίες δεν μπορούσε να υποκαταστήσει η ανθρώπινη δραστηριότητα.

Εικ.5: Ατμομηχανή

Page 7: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

5

Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή της μηχανοποίησης η μηχανή αντικατέστησε τη μυϊκή δύναμη του ανθρώπου στη βιομηχανία αρχικά κι έπειτα στους άλλους τομείς παραγωγής ενώ η επιστημονική έρευνα έγινε αναπόσπαστο τμήμα της παραγωγικής δραστηριότητας. Η εργασία εξειδικεύτηκε και η παραγωγή των προϊόντων έγινε μαζική και οργανωμένη με την μέθοδο της γραμμής παραγωγής.

Εικ.6: Εργοστάσιο Ford μαζική παραγωγή

Η ηλεκτρονική και διαστημική εποχή ( 1945 – σήμερα ): Η θεαματική ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας σήμερα αποτελεί τη λεγόμενη επιστημονικο-τεχνολογική επανάσταση. Το χαρακτηριστικότερο στοιχείο της τεχνολογίας των τελευταίων δεκαετιών είναι η καταπληκτική ανάπτυξη της ηλεκτρονικής με εφαρμογές που καλύπτουν σχεδόν κάθε πεδίο ανθρώπινης δραστηριότητας. Η μεγαλύτερη επανάσταση ήταν η κατασκευή των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένας άλλος κλάδος ο οποίος προσφέρει τεράστιες δυνατότητες σήμερα είναι η ανάπτυξη της διαστημικής τεχνολογίας ( διαστημικά οχήματα, τεχνητοί δορυφόροι, νέα τεχνητά υλικά ).

Εικ.7: Σύγχρονα εργαλεία

Page 8: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

6

1β. Τα κυριότερα εργαλεία και οι κυριότερες μηχανές

Τα εργαλεία από άποψη κατασκευής διακρίνονται σε:

Στις απλές που χρησιμοποιούν τη μυϊκή ενέργεια και έχουν απλή κατασκευή π.χ.: μοχλός,

τροχός κ.ά.

Στις σύνθετες που χρησιμοποιούν διάφορες άλλες μορφές ενέργειας π.χ.: ηλεκτρική,

θερμική κ.ά.

Ζυγός

Είναι ένα είδος μοχλού

Ήταν γνωστός στην Αίγυπτο από το 5.000 π.Χ.

Εικ.8: Ζυγός

Εκκρεμές ρολόι: Το μηχανικό ρολόι-εκκρεμές αποτελείται από τέσσερα βασικά μέρη:

1. από το εκκρεμές το οποίο αιωρείται, 2. από την άγκυρα που είναι συνδεμένη με το εκκρεμές, με τρόπο που η αιώρηση του

εκκρεμούς να ακολουθείται από μια μπρος-πίσω κίνηση της άγκυρας, 3. από ένα βαρίδι το οποίο με την πτώση του προκαλεί την κίνηση των γραναζιών και της

ράβδου που είναι συνδεδεμένη με τους δείκτες του ρολογιού και 4. από τον δίσκο πάνω στον οποίο υπάρχουν οι ενδείξεις της ώρας και περιστρέφονται οι

δείκτες

Εικ.: 9: Μηχανισμός εκκρεμούς

Page 9: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

7

Εργαλεία μέτρησης

ΘΕΡΜΟΜΕΤΡΟ

Εικ.10: Ψηφιακό θερμόμετρο

ΠΙΕΣΟΜΕΤΡΟ

Εικ.11: Πιεσόμετρο

Page 10: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

8

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΦΥΣΙΚΗ

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ

Εικ.12: Μικροσκόπιο

ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ

Εικ.13: Τηλεσκόπιο

Page 11: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

9

ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ (ΟΡΓΑΝΟ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ)

Εικ.14: Βαρόμετρο

Page 12: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο :

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ CAMERA OBSCURA

2α. Οι πρώτες απόπειρες αποτύπωσης εικόνων ( 350π. Χ.- 1816μ.Χ.)

Γύρω στο 350 π.Χ. Ο Αριστοτέλης περιγράφει τον τρόπο που λειτουργεί η camera obscura,

η απλούστερη μορφή μηχανής (που στην ουσία καθρεπτίζει την εικόνα που βλέπουμε από

το σκόπευτρο).

Εικ.15: Κάμερα obscura

Το 1000. μ.Χ. Ο Άραβας σοφός Αλχαζέν, μετέφρασε την περιγραφή της μηχανής του Αριστοτέλη στη γλώσσα του για τον λαό του.

Το 1490 η camera obscura ήταν η πρώτη μεταφερόμενη φωτογραφική κατασκευή. Δεν μπορούμε να την πούμε ακριβώς φωτογραφική μηχανή, διότι δεν διέθετε φιλμ και φακό. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, γνώριζε και πιθανότατα χρησιμοποιούσε για την ζωγραφική τις δυνατότητες αυτής της κατασκευής.

Το 1530 ο Ντανιέλ Μπαρμπάρο τοποθέτησε πρώτος τον φακό στην camera obscura για καλύτερα αποτελέσματα.

Το 1550 ο Τζιρόλαμο Καρντάνο τοποθέτησε στο φακό και το μηχανισμό των διαφραγμάτων (αυξομείωση ποσότητας φωτός) για να πετυχαίνει μεγαλύτερη ευκρίνεια.

Το 1558 ο Τζιοβάνι Μπατίστα Ντέλα Πόρτα, στο βιβλίο του που ασχολείται με τη φύση, σχεδιάζει και δίνει πλήρη περιγραφή της camera obscura.

Εικ.16: Ο Γιόχαν Κέπλερ σκιτσάρει

Γύρω στο 1600-1620 φαίνεται ότι εμφανίστηκε η πρώτη φορητή μηχανή σε λογικές διαστάσεις, ώστε να μεταφέρεται από δύο άτομα, camera obscura, πρόγονος της σημερινής φωτογραφικής μηχανής. Τη χρησιμοποιούσε ο αυστριακής καταγωγής αστρονόμος Γιόχαν Κέπλερ. Με αυτή σκιτσάριζε σε μεγάλο μέγεθος χαρτιού τοπία με μεγάλη ακρίβεια. Στην κυριολεξία έστηνε μια σκηνή σε ένα χώρο, κλείνονταν μέσα και σχεδίαζε με το λίγο φως που περνούσε μέσα από το υποτυπώδες οπτικό σύστημα. Σήμερα το πετυχαίνουμε απλά με ένα κλικ.

Το 1676 έχουμε την πρώτη μηχανή με μεταβλητή εστιακή απόσταση (φακό ZOOM) και καθρέπτη αναστροφής της εικόνας, κατασκευή του Γιόχαν Στουρμ, Γερμανού μαθηματικού.

Page 13: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

11

Μετά τα πράγματα δείχνουν πως φωτομηχανικά δεν μπορούσαν να γίνουν πολλά πράγματα ακόμη, χρειαζόταν και η χημεία. Μέχρι την εμφάνιση της νταγκεροτυπίας (είδος φωτογραφικής αποτύπωσης) οι μηχανές αυτές χρησιμοποιούσαν απλό χαρτί, πάνω στο οποίο σκιτσάριζαν το είδωλο. Πολλοί ζωγράφοι βρήκαν την κατασκευή αυτή πολύτιμη στο να σχεδιάζουν με ακρίβεια εικόνες με προοπτική και τοπία. Είναι μυστήριο όμως γιατί αργότερα μερικοί από αυτούς δεν δέχονταν τη φωτογραφία ως μορφή τέχνης.

Το 1725 ένας ακόμη ερευνητής, ο Γερμανός Ιωάννης Σουλτζ, κατάφερε να πάρει μια εφήμερη φωτογραφία χρησιμοποιώντας άλατα αργύρου, που άφηνε να εκτεθούν στο φως του ήλιου.

Το 1800 ο Σερ Γουίλιαμ Χέρσελ ανακαλύπτει την υπέρυθρη ακτινοβολία. Σήμερα έχουμε το υπέρυθρο φιλμ που δίνει φωτογραφίες με βάση το υπέρυθρο φως, γι' αυτό και τα αποτελέσματα είναι διαφορετικά από αυτό που βλέπουν τα μάτια μας.

Το 1802 οι Ντάουι και Γουέντζγουντ καταφέρνουν να εκτυπώσουν περιγράμματα διαφόρων αντικειμένων, χωρίς τη χρήση φωτογραφικής μηχανής ή μηχανής εκτύπωσης. Τα είδωλα αυτά δεν μπορούν ακόμη να τα σταθεροποιήσουν με τη στερέωση που θα ανακαλυφθεί λίγα χρόνια αργότερα.

Το 1816 ο Νικηφόρος Νιεπς παίρνει τις πρώτες πειραματικές φωτογραφίες αντικειμένων, χωρίς φωτογραφική μηχανή, που ακόμη όμως δεν καταφέρνει να σταθεροποιήσει.

2β. Χημική Φωτογραφία (1821-1882)

Το 1821 ο Σερ Τζον Χέρσελ χρησιμοποιεί το υποσουλφίτ (βασικό συστατικό του στερεωτή,

το θειοθειϊκό νάτριο) και πετυχαίνει να σταθεροποιήσει το είδωλο. Η πραγματική εφαρμογή

όμως της χρήσης αυτής θα έρθει αργότερα (1839).

Το 1826 ο Νικηφόρος Νιεπς είναι ο πρώτος που κατάφερε να καταγράψει εικόνες με τη βοήθεια του φωτός και να τις διατηρεί. Ο πρώτος αυτός φωτογράφος πέθανε σαν όλους τους πρωτοπόρους, φτωχός και άγνωστος.

Εικ.17: Η παλιότερη φωτογραφία με κάμερα που έχει επιζήσει μέχρι σήμερα

Το 1829 ο Νιεπς και ο Ντάγκερ υπογράφουν ένα συμβόλαιο συνεργασίας και αρχίζουν να ενημερώνουν ο ένας τον άλλον για την πρόοδό τους πάνω στη φωτογραφία.

Το 1833 ο Φοξ Ταμπλότ στην Αγγλία ήταν ακόμη ένας ανήσυχος μαθηματικός, που είχε τις ίδιες ιδέες με τον Νταγκέρ και τον Νιεπς, αλλά αγνοούσε τι είχαν καταφέρει. Κατάφερε να πάρει αρνητικές φωτογραφίες σε χαρτί και να τις σταθεροποιήσει. Το 1835 η πρώτη αρνητική φωτογραφία του Τάλμποτσε χαρτί, το παράθυρο του σπιτιού του, ήταν γεγονός.

Εικ.18: Φωτογραφία Τάλμποτσε

Page 14: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

12

Το 1837 ο Νταγκέρ χρησιμοποιεί το θαλασσινό αλάτι για να σταθεροποιεί τις νταγκεροτυπίες του.

Το 1839 είναι η χρονιά δημοσιοποίησης της εφεύρεσης της φωτογραφίας στη Γαλλία. Η Ακαδημία των Επιστημών αναγνωρίζει επίσημα τη μέθοδο του Νταγκέρ(Daguerre).

Εικ.19: Φωτογραφία

Το 1840 ο Γουόλκοτ ανοίγει το πρώτο φωτογραφείο στη Νέα Υόρκη για φωτογράφηση πορτρέτων. Σχεδιάζεται ο πρώτος φωτογραφικός φακός που έγινε με μαθηματικούς τύπους και κατασκευάστηκε λίγο αργότερα από τον Βοϊκτλάιντερ.

Το 1841 ο Τάμπλοτ είχε τελειοποιήσει την εφεύρεσή του, οι χρόνοι έκθεσης ήταν περίπου 30 δευτερόλεπτα και έβγαζε ανάτυπα ξαναφωτογραφίζοντας την πρώτη αρνητική φωτογραφία. Ο Τάμπλοτ αποκτά την ευρεσιτεχνία της φωτογραφικής μεθόδου του αρνητικό/θετικό πάνω σε χαρτιά ιωδιούχου αργύρου. Την πατέντα του ονομάζει κολλοτυπία (από το ελληνικό κάλλος).

Το 1847 έχουμε την πρώτη πλάκα , το πρώτο αρνητικό φιλμ σε τζάμι. Παρουσιάστηκε στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών, από τον Άμπελ Νιέπς. Ήταν εύθραυστο και βαρύ υλικό και για τη συγκράτηση της ευαίσθητης στο φως επίστρωσης, είχε χρησιμοποιηθεί λεύκωμα αυγού. Την ίδια χρονιά τελειοποιείται η μέθοδος της κολλοτυπίας.

Το 1848 ο Νιέπς ντε Σαιν Βίκτορ χρησιμοποιεί το γυαλί σαν βάση των αρνητικών.

Το 1849 ο Σερ Ντ. Μπριούστερ, ανακαλύπτει το στερεοσκόπιο).

Το 1850 ο Άγγλος, χημικός, Ροβέρτος Μπίγκχαμ, πάντρεψε το κολλόδιο με τη φωτογραφία. Οι πλάκες αυτές φωτογράφιζαν όσο ακόμη το κολλόδιο ήταν σε υγρή μορφή, κάτι που δεν ήταν άνετο για ένα φωτογράφο στη δουλειά του. Το καλό όμως ήταν οι σύντομοι χρόνοι έκθεσης, γύρω στα πέντε δευτερόλεπτα.

Το 1851 οι Σκοτ και Άρτσερ, αντικατέστησαν τη μέθοδο του υγρού κολλοδίου με πλάκες, που έγινε το κύριο σύστημα φωτογράφησης για αρκετά χρόνια μετά. Οι Γουίπλ και Τζόουνς ανακαλύπτουν μια παρόμοια μέθοδο στην Αμερική, όπου το πίσω μέρος του γυαλιού ήταν βαμμένο μαύρο, για να φαίνεται η φωτογραφία σαν θετική

Το 1853 αναφέρεται ιστορικά σαν το πρώτο, γνωστό επαγγελματικό φωτογραφικό εργαστήριο, αυτό του Γάλλου Ναντάρ στο Παρίσι.

Το 1853 τη χρονιά αυτή έχουμε το πρώτο φωτογραφείο του Φίλιππου Μάργαρη στην Αθήνα και τις πρώτες κολλοτυπίες τραβηγμένες από Έλληνα φωτογράφο.

Το 1855 έχουμε φωτογραφίες από τον πόλεμο στην Κριμαία, από τους Ρότζερ Φέντον και Τζέιμς Ρόμπερτσον (οι πρώτοι πολεμικοί φωτορεπόρτερ). Την ίδια χρονιά ο Πουατεβίν τυπώνει φωτολιθογραφίες επάνω σε πέτρα. Η μέθοδος αυτή είναι γνωστή σαν μέθοδος εκτύπωσης διχρωμικού καλίου

Το 1857 η πρώτη αεροφωτογράφιση με αερόστατο από τον Ναντάρ, πάνω από το Παρίσι. Ο Ναντάρ κατάφερε και τράβηξε συνολικά 70 φωτογραφίες. Έχουμε την πρώτη στεγνή πλάκα. Εικ.20: Αεροφωτογραφία

Page 15: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

13

Το 1861 ο Μάξουελ και η πρώτη έγχρωμη αναπαραγωγή με χρήση τριών μαυρόασπρων διαφανειών με τη χρήση φίλτρων των τριών βασικών χρωμάτων.

Το 1865 ο Χουάιτ χρησιμοποιεί τη σκόνη μαγνησίου στην πρώτη φορητή, τεχνητή φωτιστική πηγή. Το πρώτο φλας είναι πραγματικότητα.

Το 1868 έχουμε τη μέθοδο έγχρωμης εκτύπωσης με την αφαιρετική τριχρωμία. Οι Ντουκός ντι Χάουρον (Ducow dy Hauron) και Γκρος έφτασαν σχεδόν μαζί στην περιγραφή αυτής της μεθόδου, από διαφορετικό δρόμο.

Το 1873 ο Βόγκελ πετυχαίνει με την προσθήκη χρωστικών ουσιών να κάνει το μαυρόασπρο φιλμ ευαίσθητο και στο πράσινο.

Το 1879 κατασκευάζονται οι πρώτες γυάλινες πλάκες βιομηχανικής παραγωγής από τον Γεώργιο Ίστμαν.

Το 1880 έχουμε την πρώτη εκτύπωση φωτογραφίας σε εφημερίδα με τη μέθοδο της φωτοτσιγκογραφίας.

Το 1882 αρχίζει η βιομηχανική παραγωγή ορθοχρωματικών πλακών

2γ. Ανακάλυψη του φιλμ-Έγχρωμες φωτογραφίες (1888-1989)

Το 1888 το πρώτο φιλμ (αμερικάνικο) Ίστμαν και τη χρονιά αυτή έχουμε την πρώτη Kodak με ρολό φιλμ. Η πρώτη, προσιτή στον κόσμο φωτογραφική μηχανή του 1888, που παρουσίασε ο Γεώργιος Ίστμαν.

Εικ.21: Φωτογραφική μηχανή με φιλμ

To 1889 κυκλοφορεί ο πρώτος αναστιγματικός φακός από το εργοστάσιο Zeiss .Tο πρώτο φιλμ που μπορεί να φορτιστεί στη φωτογραφική μηχανή, ακόμη και σε φως ημέρας.

Εικ.22: Φωτογραφική μηχανή

Το 1890 ο Χάρτερ & ο Ντρίφιλντ, οι πατέρες της φωτογραφικής φωτομετρίας..

Το 1904 ο Αύγουστος Λουμιέρ πήρε την πρώτη έγχρωμη φωτογραφία.

Το 1911-13: Έχουμε την πρώτη από τα 30 δοκιμαστικά μοντέλα της πλέον διάσημης φωτογραφικής μηχανής μικρού μεγέθους, τη γνωστή Leica και από το 1925 έχουμε μαζική παραγωγή. Ο Ρούντολφ Φίσερ παρουσίασε την πρώτη εμουλσιόν με τρεις έγχρωμες επιστρώσεις, μία για κάθε χρώμα. Έχουμε μαζικές φωτογραφικές εκτυπώσεις με θέματα μόδας στο περιοδικό Vogue.

Page 16: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

14

Εικ.23: Φωτογραφική μηχανή

Το 1916 κυκλοφορεί το πρώτο Agfachrome από την Agfa (φιλμ)..

Το 1921-28: ο Ε. Μπέλιν είναι ο άνθρωπος που πετυχαίνει να εκπέμψει και πάρει εικόνα με τη βοήθεια ασυρμάτου. Η πρώτη Leica κυκλοφορεί στη Γερμανία και είναι η μηχανή που με την ποιότητά της και το μικρό της μέγεθος έδωσε στο φωτογράφο τη μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων και σιγουριά μέχρι σήμερα. Η Ermanox είναι ακόμη μια αξιόλογη μηχανή, αγαπητή σε πολλούς φωτογράφους της εποχής αυτής, για το πολύ φωτεινό της φακό. Το 1928 ακόμη μια ιστορική φωτογραφική μηχανή κυκλοφορεί στη Γερμανία, η Rolleiflex, που είναι φτιαγμένη από τους Φρανκ και Χάιντεκε. Χρησιμοποιεί μεγαλύτερο φιλμ από τη Leica .

Το 1935 το πρώτο έγχρωμο, θετικό φιλμ για έγχρωμες διαφάνειες, το Kodachrome, από το εργαστήριο ερευνών του Ίστμαν είναι πραγματικότητα χάρη στους Λεοπόλδο Μέινς και Λεοπόλδο Γκοντόφσκι. Επίσης την ίδια χρονιά έχουμε από τον Λαπόρτ το πρώτο ηλεκτρονικό φλας.

Το 1940-47: Η φωτογραφία μπαίνει στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη. Κυκλοφορεί το έγχρωμο φωτογραφικό χαρτί AgfaColor για εκτύπωση έγχρωμων φωτογραφιών. Κυκλοφορεί το πρώτο Ektachrome έγχρωμο, θετικό φιλμ της Kodak.

Το 1948 κυκλοφορεί η πρώτη Polaroid. Ο Dennis Gabor διατυπώνει τη βασική θεωρία της ολογραφίας. Iδρύεται το ποιο γνωστό φωτοειδησεογραφικό πρακτορείο στον κόσμο, το Magnum.

Το 1963 κυκλοφορεί η μέθοδος εκτύπωσης έγχρωμων φωτογραφιών από έγχρωμες, θετικές διαφάνειες (Cibachrome)’

2δ. Ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές (1990-μέχρι σήμερα)

Η πρώτη εμπορική ψηφιακή φωτογραφική μηχανή παρουσιάστηκε το 1990. Σήμερα, οι ψηφιακές μηχανές αποτελούν ευρύτατα διαδεδομένα καταναλωτικά προϊόντα, ενώ συνεχίζουν να εξελίσσονται ενσωματώνοντας επιπλέον δυνατότητες, καθώς και βιντεοσκόπηση, με ή χωρίς καταγραφή ήχου.

Εικ.24: Ψηφιακή Φωτογραφική μηχανή

Page 17: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

15

Εικ.25: Ψηφιακή Φωτογραφική μηχανή

Το 1997 βλέπουμε τις πρώτες ψηφιακές φωτογραφίες από τον Άρη.

Εικ.26: Φωτογραφία του Άρη

Page 18: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

16

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο: ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

3α.Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της φωτογραφίας

Με τον όρο φωτογραφία αναφερόμαστε στην τέχνη και την επιστήμη της δημιουργίας

οπτικών εικόνων μέσω της καταγραφής και αποτύπωσης του φωτός, με χρήση κατάλληλων

συσκευών (φωτογραφικές μηχανές). Ετυμολογικά, η λέξη φωτογραφία είναι σύνθετη και

προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις -φως και -γραφή.

Η φωτογραφία, πέρα από την τεχνολογική της διάσταση, αναγνωρίζεται ως ένα από τα

ευρύτερα διαδεδομένα μέσα επικοινωνίας του 20ου αιώνα καθώς και ως μία

μορφή τέχνης συγγενική με τη ζωγραφική.

Νομίζω ότι είναι σκόπιμο να αναφέρω και τον ορισμό που δίνουν μεγάλοι φωτογράφοι για το τι είναι φωτογραφία: « Φωτογραφία είναι η ψευδαίσθηση της ακριβούς περιγραφής χρόνου και τόπου.» « Η φωτογραφία δεν έχει να κάνει με αυτό που φωτογραφίζεται. Η φωτογραφία έχει να κάνει με το πώς φαίνεται αυτό που φωτογραφίζεται .»

Garry Winogrand «Από όλα τα μέσα έκφρασης, η φωτογραφία είναι το μόνο που ακινητοποιεί μια συγκεκριμένη στιγμή στο χρόνο.» « Η φωτογραφία αυτή καθαυτή δεν μ’ ενδιαφέρει. Αυτό που θέλω είναι να συλλάβω ένα μικροσκοπικό τμήμα της πραγματικότητας.» « Από όλα τα μέσα έκφρασης, η φωτογραφία είναι το μόνο που ακινητοποιεί μια συγκεκριμένη στιγμή στο χρόνο.»

Henri Cartier-Bresson «Αυτό που η φωτογραφία αναπαράγει επ’ άπειρον δεν συμβαίνει παρά μόνο μια φορά.»

Roland Barthes « Η φωτογραφία είναι έργο του πνεύματος . Της νόησης. Δεν αρκεί το μηχάνημα και η μηχανική εργασία. Πίσω από αυτήν υπάρχει ένας σκεπτόμενος άνθρωπος, υπάρχει μία διανοητική και μία ψυχική λειτουργία. Και αυτές κάνουν την φωτογραφία.» Πλάτων Ριβέλλης

Από όλα αυτά συμπεραίνουμε ότι το βασικό πλεονέκτημα της φωτογραφίας είναι η ακριβής περιγραφή του φωτογραφημένου κόσμου την στιγμή που ο φωτογράφος πατάει το κουμπί της μηχανής του, αλλά το ίδιο ακριβώς πράγμα που είναι το πλεονέκτημα της είναι και το μειονέκτημα της ‘’που πολλές φορές όμως μεταφράζεται σε τέχνη’’, και αυτό είναι το ότι αυτό το κλάσμα του δευτερολέπτου που απομονώνει η φωτογραφία μέσα στις τέσσερις πλευρές του κάδρου, μπορεί να μην έχει ή δεν έχει καμία σχέση με αυτό που ζει και νιώθει αυτός που βρίσκεται εκεί την συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Η φωτογραφία τελικά, θα λέγαμε καλύτερα, δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα, αλλά μεταφράζει την πραγματικότητα, σύμφωνα με αυτόν που την τραβάει, και όσο πιο καλή είναι τόσο πιο πειστικά το κάνει. Αυτήν η ιδιότητα της υποκειμενικής καταγραφής του κόσμου δηλ. το πλεονέκτημα και συγχρόνως μειονέκτημα, χρησιμοποιούν οι κυβερνήσεις, οργανώσεις, άνθρωποι μεμονωμένοι, εταιρίες για να επηρεάσουν την κοινή γνώμη σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα.

Page 19: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

17

Εικ.27: Πορεία διαμαρτυρίας κατά του πολέμου Η.Π.Α –Βιετνάμ, ‘’Pentagon Flower, 1967»

Εικ.28: Ουγκάντα (1980)

Page 20: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

18

Εικ.29: Διαφήμιση BENETTON

Ένα άλλο πλεονέκτημα της φωτογραφίας είναι η δυνατότητα αναπαραγωγής απεριόριστων

αντίτυπων χωρίς να επηρεαστεί η ποιότητα του πρωτότυπου έργου.

"Μια εικόνα - χίλιες λέξεις". Μέσα από την θυμοσοφία του λαού καταλαβαίνουμε και το

ρόλο της φωτογραφικής μηχανής ως μέσο επικοινωνίας. Η αποτυπωμένη κίνηση ή η

ακινησία, η "γραφή" των ατόμων ή των αντικειμένων επάνω στο χαρτί είναι εύγλωττη

έκφραση συναισθημάτων και επικοινωνίας. Η εικόνα και το είδωλο λειτουργούν ως "πομπός"

και εμείς οι δέκτες στους οποίους μεταβιβάζεται το μήνυμα. Η φωτογραφική μηχανή είναι ένα

από τα πιο επικοινωνιακά μέσα που μας προσφέρει η τεχνολογία και το πιο βασικό είναι ότι

υπάρχει ιδιαίτερος μη λεκτικός κώδικας επικοινωνίας. Όταν δυο άνθρωποι συζητούν ο

κώδικας επικοινωνίας είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούν, στη φωτογραφία όμως, ενώ η

επικοινωνία είναι μη λεκτική μεταξύ του πομπού-ειδώλου και του θεατή-δέκτη παρόλα αυτά

είναι πιο ισχυρή, γιατί λειτουργεί η ελεύθερη σκέψη και ευαισθητοποιούνται τα προσωπικά

συναισθήματα και οι σκέψεις του θεατή δέκτη. Άρα, μπορούμε να καταλήξουμε στο

συμπέρασμα ότι ενώ τα περισσότερα τεχνολογικά μέσα επικοινωνίας προσπαθούν να

"καλουπώσουν" τη σκέψη του ανθρώπου, η φωτογραφία αντίθετα ενεργοποιεί το μυαλό και

την ψυχή. Ποιος θα μπορούσε να μείνει απαθής και ψυχρός μπροστά στην εικόνα των ματιών

ενός αβοήθητου και πεινασμένου παιδιού από την Αιθιοπία; Επίσης, η δυσκολία επικοινωνίας

όταν οι αποστάσεις είναι μεγάλες μειώνεται με την φωτογραφία. Η ανταλλαγή ιδεών,

κουλτούρας και πολιτισμού επιτυγχάνεται με τη δημοσίευση φωτογραφιών στον τύπο και με

τις εκθέσεις φωτογραφίας. Η φωτογραφία αποτελεί την πιο εξελιγμένη μη λεκτική μορφή

επικοινωνίας των προϊστορικών ανθρώπων. Εκείνοι ζωγράφιζαν κι έστελναν μηνύματα με

την στάση του σώματος, την εμφάνιση και τις χειρονομίες, ενώ τώρα η φωτογραφία που

αρχικά ήταν ασπρόμαυρη και στη συνέχεια εξελίχτηκε σε έγχρωμη μεταδίδει "

κωδικοποιημένα" μηνύματα.

Page 21: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

19

3β. Χρησιμότητα των φωτογραφιών στην κοινωνία ,στην οικονομία και στον

πολιτισμό .Γενική περιγραφή του επαγγέλματος του φωτογράφου

Η φωτογραφική μηχανή "αποθανατίζει" την κάθε στιγμή, το οποιοδήποτε θέμα. Κι επειδή

"μια εικόνα είναι χίλιες λέξεις" η χρησιμότητα της είναι πολύπλευρη. Την χρησιμοποιούν οι

οικογένειες για τις δικιές τους στιγμές που θα ήθελαν να αναπολήσουν αργότερα με την

βοήθεια της φωτογραφίας, την χρησιμοποιούν τα άτομα για να περιγράψουν αναλυτικότερα

κάποιες περιοχές (οικίες, τοπία, κλπ) ή κάποια γεγονότα, κάποιοι άλλοι για να περιγράψουν

ένα τρακάρισμα και να χρησιμοποιήσουν τις φωτογραφίες ως αποδεικτικό στοιχείο στο

δικαστήριο και κάποιοι άλλοι για να κρατήσουν στην μνήμη τους ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα.

Σε μερικούς βέβαια όπως τους δημοσιογράφους είναι εργαλείο δουλειάς, γιατί έτσι με ένα

εικονογραφημένο άρθρο μπορούν να προκαλέσουν καλύτερα την προσοχή του αναγνώστη,

να το κάνουν πιο ενημερωτικό και αντικειμενικό. Πιο πλήρες Ο κινηματογράφος παλαιότερα

στηριζόταν πάνω στη λειτουργία της φωτογραφικής μηχανής ("έτρεχαν" τα φιλμ). Οι

εκδρομές, οι γάμοι, τα βαφτίσια, οι ομορφότερες στιγμές της ζωής μας θέλουμε να βρίσκονται

σε φωτογραφία για να μένουν διαχρονικά. Στην ιατρική η φωτογραφία χρησιμοποιείται

εκτεταμένα για πιο ολοκληρωμένες γνωματεύσεις. καθημερινότητα μας επέβαλε πολλές

φωτοτυπίες. Για τις Δημόσιες υπηρεσίες, το σχολείο, το φροντιστήριο, κλπ. τα φωτοτυπικά

μηχανήματα έγιναν πια απαραίτητα κι όλα στηρίζονται στη λειτουργία της φωτογραφικής

μηχανής.

Πολιτισμός : Η συμβολή της φωτογραφικής μηχανής στον πολιτισμό είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς πρώτα απ' όλα έχει συντελέσει στην άμεση καταγραφή και άλλων επιστημονικών επιτευγμάτων, καθώς και στην ευρεία, ταχεία και άμεση διάδοσή τους. Παράλληλα αποτελεί η φωτογραφία από μόνη της μια ξεχωριστή πολιτισμική δραστηριότητα μέσα από την αποτύπωση παντός είδους εικόνων. Κάθε απαθανάτιση πολιτιστικών εργασιών, εκδηλώσεων, εκθέσεων, κάθε αποτύπωση μιας φωτογραφίας οποιασδήποτε στιγμής είναι ένα αυταπόδεικτο στοιχείο, ένα δηλωτικό κομμάτι της εποχής, της κουλτούρας, κάποιου εθίμου ή μιας παράδοσης. Είναι η εικόνα που μένει στο μυαλό κάποιου που έζησε σε μια κατάσταση, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να την μοιραστεί μαζί με πολλούς άλλους. Η φωτογραφική μηχανή με λίγα λόγια, αποτέλεσε ένα από τα πιο σπουδαία επιστημονικά κομμάτια της τεχνολογικής εξέλιξης, αφού χρησιμοποιήθηκε ως ένα πολύ σημαντικό ιστορικό όπλο, καθώς αποτύπωσε καταστάσεις και τα πιο σημαντικά γεγονότα τόσων λαών όπως οι διάφοροι πόλεμοι ( Μικρασιατική καταστροφή, εμφύλιοι πόλεμοι, Παγκόσμιοι Α & Β). Στον πολιτισμικό τομέα ο ρόλος της φωτογραφίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός με πολύ σπουδαία συμβολή βέβαια και στον τομέα της εκπαίδευσης. Φωτογραφίες αρχαίων και κλασικών χρόνων δεν υπάρχουν εφόσον η φωτογραφία είναι εφεύρεση του 19ου αιώνα. Όμως είναι ένα χρήσιμο και απαραίτητο εργαλείο στα χέρια των ερευνητών, οι οποίοι φωτογραφίζουν σύγχρονα αλλά και τα παλαιότερα ευρήματα και έτσι ακόμα κι αν αυτά καταστραφούν ή κλαπούν θα εξακολουθούν να είναι γνωστά στις νεώτερες γενιές. Από τις φωτογραφίες των μνημείων και των έργων τέχνης κατέστη γνωστός στον πολύ κόσμο, αλλά και αντικείμενο μελέτης, ο πολιτισμός των άλλων χωρών. Από τις φωτογραφίες γνωρίζουν άλλους τόπους οι άνθρωποι που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τους επισκεφθούν.

Page 22: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

20

Εικ.30: Παρθενώνας

Τέχνη και πολιτισμός επηρεάστηκαν άμεσα από την δυνατότητα φωτογραφικής λήψης

των καλλιτεχνικών έργων και των πολιτιστικών παραδοχών κάθε κοινωνικού περιβάλλοντος. Η φωτογραφία, πέρα από την τεχνική της διάσταση, αναγνωρίζεται ως ένα από τα ευρύτερα διαδεδομένα μέσα επικοινωνίας του 20ου αιώνα καθώς και ως μία μορφή τέχνης συγγενικής με την ζωγραφική. Ήταν πολλοί αυτοί που προσπάθησαν να αποτυπώσουν μια ξεχωριστή στιγμή ή να τραβήξουν ένα υπέροχο τοπίο, ακόμη και να συνδυάσουν αργότερα την φωτογραφία με την ζωγραφική και την εικαστική παρέμβαση καθώς και την καλλιτεχνική προβολή. Ας μην ξεχνάμε ακόμη ότι η φωτογραφική μηχανή αποτέλεσε και το εφαλτήριο για την δημιουργία του κινηματόγραφου, όπως ονομαζόταν τότε, με αρχική ιδέα το κουτί της απλής φωτογραφικής μηχανής που με το διάφραγμα, τον φωτοφράχτη και την εστιακή απόσταση των φακών έκαναν τη λήψη της φωτογραφίας να μοιάζει με μια απλοϊκή διαδικασία και κατέληξε στην κινηματογραφική λήψη σε φιλμ.

Εικ.31: Πήλινος στρατός, Σιάν, Κίνα

Τέλος, αξίζει να παραδεχτούμε ότι στην ιστορία του πολιτισμού ήταν η πρώτη φορά που

μία τεχνική εφεύρεση και οι εξελίξεις της, επηρέασαν όχι πια τα μέσα ενός σημαντικού καλλιτεχνικού κλάδου, αλλά το περιεχόμενο του.

Οικονομία-Κοινωνία-Καθημερινή ζωή : Είναι γεγονός ότι η φωτογραφική μηχανή και η εμφάνιση της στο επιστημονικό-τεχνολογικό όσο και στο καθημερινό προσκήνιο αποτέλεσε μία επανάσταση. Εισήγαγε νέες δυνατότητες και νέα δεδομένα στη ζωή των ανθρώπων. Παρείχε στον άνθρωπο πρώτα την δυνατότητα να «κλειδώνει» την αξία μιας όμορφης στιγμής, έτσι ώστε αυτή να μένει στην αιωνιότητα. Η συμβολή της, στην εξέλιξη των ανθρωπίνων σχέσεων, ιδιαίτερα τα παλαιότερα χρόνια είναι αναμφισβήτητη, καθώς, διευκόλυνε την επικοινωνία των ανθρώπων γεφυρώνοντας το χάσμα των μεγάλων αποστάσεων, τη στιγμή που η μετακίνηση ήταν δύσκολη και η επικοινωνία βασιζόταν στα γράμματα και στην αλληλογραφία. Η αποστολή φωτογραφιών μαζί με τα γράμματα έφερνε κατά μια έννοια πιο κοντά τους ανθρώπους και ελάττωνε κατά κάποιο τρόπο το πλήθος των χιλιομέτρων που τους χώριζε. Η ανακάλυψη της φωτογραφικής μηχανής και η λειτουργίας της έδωσε την δυνατότητα στον άνθρωπο να οργανώσει αρτιότερα την δημόσια ζωή σε όλες τις πτυχές της ( διοίκηση, οικονομία, κοινωνικές δραστηριότητες). Στον οικονομικό τομέα η

Page 23: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

21

συμβολή της φωτογραφία είναι ιδιαίτερα σημαντική. Εξαρχής έπαιξε και εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο στη διαφήμιση, επομένως και στην προώθηση των προϊόντων μέσω αυτής. Τα προϊόντα γίνονται γρήγορα γνωστά και με μια καλή φωτογραφία ιδιαίτερα επιθυμητά από τον πολύ κόσμο. Επίσης οι φωτογραφίες βοήθησαν πολύ στην ανάπτυξη του τουρισμού, καθώς μέσω αυτών προβάλλονται τοπία και τόποι, τα αξιοθέατα αλλά και τα έργα τέχνης καθώς και τα μνημεία μιας χώρας, με αποτέλεσμα να θέλουν οι κάτοικοι άλλων χωρών να την επισκεφθούν και να τη γνωρίσουν.

Ως ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα της όλης τεχνολογικής ανάπτυξης, η φωτογραφική μηχανή θεωρήθηκε σε κάποια στιγμή της δημόσιας οικονομικής ευχέρειας ένα προϊόν με αρκετή ζήτηση και άρα περισσότερη παραγωγή από τις επιχειρησιακές μονάδες. Έτσι ενώ παλαιότερα ήταν ίσως το πιο ακριβό αντικείμενο και σίγουρα το πιο δύσκολο να αποκτηθεί από τις μεσαίες λαϊκές τάξεις και τον φτωχό πολίτη, λόγω της μοναδικότητας των υλικών, στη σύγχρονη εποχή θεωρείται εφικτό το να την αποκτήσεις και πιθανόν είναι και απαραίτητο εργαλείο για πολλούς. Άλλωστε πλέον είναι τόσες πολλές οι εταιρείες παραγωγής (ενδεικτικά αναφέρονται Kodak, Polaroid, Benq, Sony, Olympus, Samsung) και παράγονται τόσα πολλά και διαφορετικά μοντέλα που η γκάμα επιλογής ποικίλει, όπως ακριβώς ανάλογα κυμαίνονται και οι αγοραστικές τιμές. Τουλάχιστον 8 στις δέκα οικογένειες διαθέτουν φωτογραφική μηχανή στο σπίτι τους είτε ψηφιακή είτε αναλογική για τις εκδρομές τους και την απαθανάτιση των ωραίων τους στιγμών. Ακόμη η διεύρυνση των επαγγελματικών οριζόντων με την δημιουργία καταστημάτων- φωτογραφείων προϋποθέτει και την ύπαρξη και εξελιξιμότητα του προς χρήση αντικειμένου- της φωτομηχανής.

Είναι προφανές πως η προτίμησή μας για την έκδοση των φωτογραφικών εικόνων μας, συγκλίνει και με την καινοτομική χρήση εξελιγμένων μηχανών του εκάστοτε φωτογραφείου. Όμως πέρα από όλα αυτά, ραγδαία εξέλιξη στην οικονομία αποτέλεσε και η εμφάνιση του φωτογραφικού φακού και η δυνατότητα φωτογραφικής λήψης και από τα κινητά μας τηλέφωνα. Η φωτογραφική μηχανή αποτέλεσε και αποτελεί αυταπόδεικτο οικονομικό στοιχείο του σύγχρονου καταναλωτικού κοινού μιας και που η χρησιμότητα της είναι πολλαπλή (βλέπε χρησιμότητα και επιπτώσεις στο περιβάλλον). Η εφεύρεση της φωτογραφικής μηχανής και η ανάπτυξή της, μαζί με την τέχνη που συνεπάγεται η χρήση της, επηρέασε τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία αλλά και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων γενικότερα. Καταρχήν επηρεάστηκαν ευνοϊκά οι συναφείς τεχνικοί τομείς της λεπτομηχανικής, της οπτικής και της χημείας, στη συνέχεια δημιουργήθηκαν νέα επαγγέλματα και θέσεις εργασίας στον τεχνικό και καλλιτεχνικό τομέα. Μια ακόμα, απρόβλεπτη επίδραση προέκυψε για την τέχνη της ζωγραφικής, όπου οι καλλιτέχνες, έχοντας από πολύ καιρό αναπτύξει τις τεχνικές και τα υλικά της τέχνης τους σε πολύ υψηλό βαθμό και έχοντας πετύχει επί 5-6 αιώνες θαυμαστά έργα με την αποτύπωση προσώπων, αντικειμένων και της φύσης, βρέθηκαν μπροστά σε μια εφεύρεση, η οποία ήταν σε θέση να αποτυπώνει ακριβέστερα και ανά πάσα στιγμή τον υπαρκτό κόσμο. Ο ζωγράφος Giovanni Antonio Canal (1697-1768), ο επονομαζόμενος Canaletto (), ζωγράφιζε τα τοπία της Βενετίας με τέτοια μεγάλη ακρίβεια, σαν να επρόκειτο, με τη δική μας ορολογία, για τεχνικά σχέδια. Σήμερα αξιοποιούν οι μηχανικοί τους πίνακές του για να εκτιμήσουν πόσο ανέβηκε η στάθμη της θάλασσας ή πόσο βυθίστηκε η Βενετία κατά τα τελευταία 300 χρόνια. Αυτή η αποτύπωση της πραγματικότητας έπαψε πια να απασχολεί τους ζωγράφους, αφού υπήρχε πλέον μια τεχνική συσκευή που την αποτύπωνε πολύ ακριβέστερα. Γι' αυτό η ζωγραφική άλλαξε: οι ζωγράφοι υπέκυψαν στη γοητεία του φωτογραφικού στιγμιότυπου (instantane) που δίδαξε η στιγμιαία εικόνα και απέβλεπαν με τη ζωγραφική, αρχικά στην απόδοση των στιγμιαίων εντυπώσεων (ιμπρεσιονισμός) που εισέπρατταν από τον πραγματικό κόσμο, στη συνέχεια δε, μεταχειριζόμενοι την τέχνη ως μέσο διαμαρτυρίας, στην καταγραφή των προεκτάσεων (εξπρεσιονισμός) του πραγματικού προς το υποσυνείδητο, το ονειρικό και το άλογο. Ο Claude Monet (1840-1926) αποκαλούσε τη ζωγραφική του instantaneite από το instantane).

Η φωτογραφία επηρέασε επίσης και τον πολιτικό τομέα. Η φωτογραφία χρησιμοποιείται ευρέως από τους πολιτικούς ως μέσο προβολής και διαφήμισης προκειμένου οι ψηφοφόροι τους να τους εκλέξουν. Η φωτογραφία έχει επίσης χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στις στρατιωτικές επιχειρήσεις και συγκεκριμένα στη στρατιωτική κατασκοπεία, όπου φωτογραφίζονται με ειδικές φωτογραφικές μηχανές τα σχέδια και οι κινήσεις των εχθρών.

Page 24: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

22

Στον τομέα επίσης, της ενημέρωσης συντελεί σημαντικά καθώς αποτελεί σπουδαίο μέσο για την καταγραφή γεγονότων και πληροφοριών και την άμεση μετάδοση τους στο κοινό.

Εικ.32: Φωτ. με το νεκρό προσφυγόπουλο που συγκλόνισε ολόκληρο τον πλανήτη.

Αλλά και στον περιβαλλοντικό τομέα δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε ότι η χρήση της φωτογραφικής μηχανής δεν βοήθησε τον άνθρωπο να γνωρίσει το περιβάλλον και την ομορφιά της φύσης. Το 1969 οι αστροναύτες με ειδικές φωτογραφικές μηχανές τράβηξαν φωτογραφίες της επιφάνειας της σελήνης. Με αυτές αλλά και με άλλες που οι δορυφόροι τραβούν κατά καιρούς έγινε γνωστός ο κόσμος του διαστήματος. Επίσης με ειδικές αδιάβροχες φωτογραφικές μηχανές μπορούμε να φωτογραφίσουμε οτιδήποτε βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Με αυτές όλοι οι άνθρωποι μπόρεσαν να γνωρίσουν τον υπέροχο κόσμο του βυθού.

Εικ.33: Φωτογραφία της ΝΑΣΑ από το διάστημα

Τελειώνοντας, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι στον ηθικό τομέα δυστυχώς έχουμε πολλές αρνητικές συνέπειες. Η αλλοίωση και η παραποίηση των φωτογραφιών, που πραγματοποιούνται με σύγχρονες μεθόδους, οδήγησαν σε γελοιοποιήσεις ανθρώπων, εκβιασμούς, παραπληροφόρηση κ.τ.λ. Η τελειοποίηση της τέχνης της φωτογραφίας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πιστών αντιγράφων, η οποία οδηγεί συχνά σε μεγάλα προβλήματα. Η πιστή, για παράδειγμα, φωτογράφηση των νομισμάτων οδήγησε στην παραχάραξη, φαινόμενο ιδιαίτερα διαδεδομένο τα τελευταία χρόνια.

Page 25: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

23

Φωτογράφος Φωτογράφος είναι ο παραγωγός–δημιουργός εικόνας (φωτογραφίας) με το φως (φυσικό

ή τεχνητό), θερμοκρασία – υπέρυθρο φωτισμό ή ηλεκτρικό φορτίο – ψηφιακό. Ο επαγγελματίας φωτογράφος δημιουργεί πρωτότυπες εικόνες ή αναλαμβάνει τη

διεκπεραίωση φωτογραφικού έργου με οποιοδήποτε μέσο κατόπιν ανάθεσης. Οι διάφορες ειδικότητες στην φωτογραφία είναι πολλές, φωτογραφία μόδας, πορτραίτου,

διαφημιστική φωτογραφία, ρεπορτάζ, αρχιτεκτονική, τουριστική, εργαστηριακή, ψηφιακή επεξεργασία με υπολογιστές και πολλές άλλες, και κάθε είδος μπορεί να ειδικεύεται σε υποκατηγορίες όπως πχ αθλητικό ρεπορτάζ, ρεπορτάζ επικαιρότητας, κοινωνικό κλπ. καθώς επίσης και νέες μορφές εφαρμογής που αναπτύσσονται παράλληλα με την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, βίντεο, πολυμέσα κλπ. (Μία λίστα με τις εφαρμογές της φωτογραφίας θα ήταν εξαιρετικά μεγάλη.)

Εικ.34: Το επάγγελμα φωτογράφου και η περιπέτεια.

Οι υψηλές απαιτήσεις του επαγγέλματος στις ημέρες μας προϋποθέτουν σπουδές σοβαρές.

Διαφορετικά η απόκτηση φωτογραφικής εμπειρίας και γνώσης είναι πολύ δύσκολη και χρονοβόρα. Κυρίως όμως θα πρέπει να έχει κανείς αυτό το ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή μεράκι να γίνει καλός διότι η αγορά της φωτογραφικής εικόνας υπολογίζει, αξιολογεί και αμείβει μόνο σύμφωνα με το φωτογραφικό αποτέλεσμα χωρίς οι τίτλοι σπουδών να την επηρεάζουν

Ικανότητες – Δεξιότητες : Ο επαγγελματίας φωτογράφος πρέπει να διαθέτει ευρύτερο ενδιαφέρον και ευαισθησία για τις ανθρώπινες σχέσεις με τον τρόπο που αυτές παρουσιάζονται στην εξωτερική τους μορφή και προβολή. Ακόμα, απαραίτητο στοιχείο είναι η αφαιρετική ικανότητα και η ύπαρξη κριτικού βλέμματος προκειμένου να μπορεί να χειρίζεται το φωτογραφικό υλικό με ποικίλους τρόπους αλλά και σύμφωνα με την αντίστοιχη δεοντολογία που επιβάλλει ο σεβασμός προς τον άνθρωπο και την προσωπική του ζωή. Σ΄αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται και η τάση για δημιουργικότητα που στοιχειοθετεί προϋπόθεση για την καλλιτεχνική διάσταση του επαγγέλματος. Άμεσα συνδεδεμένη ικανότητα με τα παραπάνω, είναι η συνεχής διάθεση για ενημέρωση και παρακολούθηση των καλλιτεχνικών και τεχνολογικών εξελίξεων δηλ. η δια βίου μάθηση προκειμένου αυτός να παρουσιάζεται καταρτισμένος στο χώρο δουλειάς του για να μπορεί να διατυπώνει άποψη. Επιπλέον, μια ικανότητα που είναι βασικής σημασίας αποτελεί η επικοινωνιακότητα που στηρίζει τη συνεργασία καθώς ο φωτογράφος έχει να αντιμετωπίσει στο μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του ανθρώπινο υλικό. Σ' αυτό το σημείο, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί η ανάγκη για κοινωνικότητα από τη στιγμή που συχνά βρίσκεται σε εκδηλώσεις ή παρίσταται σε γεγονότα που λαμβάνουν χώρα σε τόπους κοινωνικών συναθροίσεων.

Επιπρόσθετα, οφείλει να είναι παρατηρητικός και να διαθέτει οξύνοια και καλαισθησία με δυνατότητα διείσδυσης στον εσωτερικό κόσμο των εικόνων. Πολλές φορές, απαιτείται συχνή μετακίνηση στα πλαίσιο επαγγελματικού ταξιδιού ή και μακρόχρονη απουσία του από τον τόπο μόνιμης κατοικίας του, επομένως χρειάζεται να

Page 26: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

24

διάκειται θετικά προς τα ταξίδια και να μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα σε αλλαγές περιβάλλοντος και προγράμματος.

Τέλος, ως επαγγελματίας, πρέπει να είναι συνεπής και εχέμυθος προκειμένου να προστατεύει τη χρήση του υλικού που παράγει εφόσον αυτό αποτελεί προσωπικό δεδομένο και πνευματική ιδιοκτησία του ιδίου.

Εικ.35: Φωτορεπόρτερ

Συνθήκες εργασίας: Οι συνθήκες εργασίας του φωτογράφου διαμορφώνονται ανάλογα με τα πεδία απασχόλησης δηλ. τόσο σε κλειστούς όσο και σε ανοιχτούς χώρους. Οι χώροι απασχόλησης είναι το εργαστήριο – studio ή το γραφείο του που συνδυάζεται κυρίως με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ενώ όσον αφορά τους εξωτερικούς, οποιοσδήποτε χώρος που απαιτείται για τη λήψη πράγμα που προϋποθέτει εργασία σε όρθια στάση.

Εικ.36: Φωτογραφικό στούντιο Σχετικά με την εργασία στο χώρο του εργαστηρίου, πρέπει να επισημανθεί ότι ο

φωτογράφος χειρίζεται ένα σύνολο μηχανημάτων και χημικών υλικών που πολλές φορές είναι επιβαρυντικό για την υγεία του και πρέπει να παίρνει τις κατάλληλες προφυλάξεις για τον ίδιο και για το περιβάλλον.

Συχνά, οι υποχρεώσεις του περιλαμβάνουν το συντονισμό άλλων επαγγελματιών όπως κομμωτών, ψυμιθιολόγων και φωτομοντέλων ή καλλιτεχνικών διευθυντών διαφημιστικών εταιρειών ή επιστημόνων όσον αφορά διάφορες μορφές επιστημονικής φωτογραφίας. Ως προς το ωράριο εργασίας, αυτό είναι ελεύθερο στο τμήμα που σχετίζεται με δημιουργική φωτογραφία αλλά όταν πρόκειται για εμπορική δραστηριότητα ακολουθεί το ωράριο καταστημάτων.

Page 27: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

25

3γ. Η σχέση της φωτογραφικής μηχανής με το περιβάλλον

Η σχέση της φωτογραφικής μηχανής με το περιβάλλον έχει όπως κάθε άλλο προϊόν θετικές αλλά και αρνητικές επιπτώσεις. Το θέμα όμως είναι στο τέλος της ημέρας τι υπερτερεί, αν ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος χωρίς την φωτογραφική μηχανή, και δεν νομίζω ότι υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος στον κόσμο που να μπορεί να ισχυριστεί ότι θα ήταν καλύτερα να μην υπήρχε.

Οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από την κατασκευή των φωτογραφικών μηχανών δεν είναι περισσότερες από τις επιπτώσεις για την κατασκευή οποιουδήποτε καταναλωτικού προϊόντος νέας υψηλής τεχνολογίας, όπως η κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι φωτογραφικές μηχανές επιβαρύνουν το περιβάλλον με στερεά και τοξικά απόβλητα, που δημιουργούνται σε όλα τα στάδια της ζωής τους, από την παραγωγή των επιμέρους τμημάτων τους έως το τέλος της ζωής τους. Τα απόβλητα της βιομηχανίας φωτογραφικών μηχανών, ειδικά των εργοστασίων παραγωγής, μολύνουν τον αέρα, το έδαφος και τα υπόγεια νερά. Ορισμένα υλικά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά μέρη των φωτογραφικών μηχανών περιέχουν μόλυβδο, κάδμιο και άλλα βαρέα μέταλλα, γεγονός που τα κάνει τοξικά.

Παλαιότερα πριν την ψηφιακή εποχή, την εποχή που στην φωτογραφία κυριαρχούσαν τα φιλμ, υπήρχαν σοβαρές επιπτώσεις από την χρήση των χημικών που χρειάζονταν για την κατασκευή τους και την εμφάνισή τους.

Μία άλλη αρνητική συνέπεια για το περιβάλλον προερχόταν την εποχή των φιλμ από την αναγκαστική εκτύπωση σε χαρτί των αρνητικών ώστε να μπορείς να τις δεις, γιατί το χαρτί παράγεται από το ξύλο των δέντρων και κατά επέκταση προκαλεί την καταστροφή των δασών. Φυσικά ακόμα και σήμερα που οι φωτογραφίες είναι ψηφιακά αρχεία εκτυπώνονται σε χαρτί αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό.

Στην ψηφιακή εποχή που ζούμε ο όγκος δεδομένων που παράγεται από τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές είναι τέτοιος και τόσος μεγάλος που τελικά μπορεί οι κακές επιπτώσεις στο περιβάλλον να είναι περισσότερες από παλιότερα. Αυτές είναι, η κατανάλωση ενέργειας και πρώτων υλών για την κατασκευή αποθηκευτικών μέσων, όπως σκληρών δίσκων, η κατανάλωση τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας για την αποθήκευση και αναπαραγωγή αυτών στο διαδίκτυο και στους υπολογιστές κ.α.

Εικ.37: Κατανάλωση ενέργειας από την Google

Page 28: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

26

Οι θετικές επιπτώσεις για το περιβάλλον από την χρήση της φωτογραφικής μηχανής είναι φυσικά περισσότερες και μερικές από αυτές είναι η χρησιμοποίηση της φωτογραφίας στην επιστήμη της φυσικής, οικολογίας, βιολογίας, αστροφυσικής και χιλιάδες άλλες επιστημονικές εφαρμογές ώστε να παρατηρούν οι επιστήμονες διαφορά πράγματα που μετά χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας και την προστασία της χλωρίδας και πανίδας της Γης.

Page 29: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

27

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο : KATAΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ

ΘΑΛΑΜΟΥ (CAMERA OBSCURA)

4α. Περιγραφή του σκοτεινού θαλάμου (Camera Obscura)

Ο «σκοτεινός

θάλαμος» (Camera

Obscura, στα Λατινικά

camera σημαίνει

αίθουσα – δωμάτιο, ενώ

obscura σημαίνει

σκοτεινό) είναι μία

οπτική συσκευή (ίσως

το απλούστερο οπτικό

όργανο) που προβάλλει

το είδωλο του

περιβάλλοντος χώρου

σε μία οθόνη. Η

συσκευή αποτελείται

από ένα φωτοστεγές

κουτί ή ένα δωμάτιο με μία οπή στη μία πλευρά. Το φως από τα αντικείμενα του εξωτερικού

περιβάλλοντος, διέρχεται μέσα από την οπή και πέφτει πάνω σε μία επιφάνεια στο εσωτερικό

της, όπου και τα αναπαράγει. Τα αντικείμενα αποτυπώνονται ανεστραμμένα, αλλά με

διατήρηση του χρώματος και της προοπτικής. Η εικόνα αυτή μπορεί να προβληθεί σε χαρτί,

και στη συνέχεια να ζωγραφιστεί για να παραχθεί μια εξαιρετικά ακριβής αναπαράσταση.

Χρησιμοποιώντας κάτοπτρα, είναι

δυνατόν το είδωλο να μην είναι

ανεστραμμένο αλλά ορθό. Μία άλλη πιο

φορητή έκδοση είναι ένα κουτί με ένα

κάτοπτρο υπό γωνία που προβάλει

πάνω σε χαρτί αντιγραφής το οποίο έχει

τοποθετηθεί στο γυάλινο πάνω μέρος

του κουτιού. Η εικόνα αυτή βλέποντάς

την από πίσω είναι και σε αυτή την

περίπτωση ορθή.

Εικόνα 38

Εικόνα 39

Page 30: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

28

Εικόνα 40 : Κάτοπτρα για την λειτουργία της CAMERA OBSURA

Εικ.41: Οθόνη της CAMERA OBSURA

4β.Είδη φωτογραφικών μηχανών

Σήμερα υπάρχουν πολλοί τύποι φωτογραφικών μηχανών αλλά ο βασικός και αρχικός

διαχωρισμός που υπάρχει είναι το μέσον που χρησιμοποιούν για την καταγραφή της εικόνας.

Page 31: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

29

1. Μηχανές που χρησιμοποιούν FILM

Εικ.42: FILM τοποθετημένο μέσα στην φωτογραφική μηχανή

2. Μηχανές με ψηφιακό αισθητήρα CCD ή CMOS

Μετά ο επόμενος διαχωρισμός είναι ίδιος και για τα δύο αυτά είδη και γίνεται

ανάλογα με τις διαστάσεις του φιλμ ή ψηφιακού αισθητήρα που χρησιμοποιούν.

Εικ.43: Ψηφιακός αισθητήρας στην θέση του FILM

Page 32: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

30

Σε αυτήν την φωτογραφία δείχνω τα ψηφιακά μεγέθη αισθητήρων που υπάρχουν και

είναι τα συνήθη που χρησιμοποιούν οι φωτογράφοι από τους επαγγελματίες μέχρι

τους ερασιτέχνες.

Εικ.44: Συνήθη μεγέθη ψηφιακών αισθητήρων

Υπάρχουν και άλλα μεγαλύτερα μεγέθη αισθητήρων που χρησιμοποιούνται στην

διαφημιστική φωτογραφία και την φωτογραφία τοπίου και είναι πολύ μεγαλύτερα όπως

φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία

Εικ.45: Σύγκριση μεγέθους FULL FRAME αισθητήρα με MEDIUM FORMAT

Page 33: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

31

Άλλος διαχωρισμός που υπάρχει σε φωτογραφικές μηχανές είναι στις μηχανές που

μπορείς να αλλάξεις φακούς και να χρησιμοποιήσεις μια τεράστια γκάμα από αυτούς ανάλογα

με το τι φωτογραφία θέλεις να τραβήξεις και λέγονται

1.DSLR φωτογραφικές μηχανές.

Αυτές οι μηχανές απευθύνονται περισσότερο σε επαγγελματίες φωτογράφους λόγω του

μεγάλου κόστους αγοράς τους αλλά και πολύ μεγαλύτερου κόστους αγοράς των φακών.

Εικ.46: Διάφορα μεγέθη φωτογραφικών εναλλάξιμων φακών

2. COMPACT φωτογραφικές μηχανές

Αυτές είναι οι μηχανές που απευθύνονται περισσότερο στους ερασιτέχνες φωτογράφους

λόγω του χαμηλού κόστους τους και του μικρού μεγέθους τους, φυσικά δεν σημαίνει ότι οι

φωτογραφίες που τραβούν είναι πάντα χαμηλής

ποιότητας γιατί και εδώ υπάρχουν όπως και στην

προηγούμενη κατηγορία μηχανές που έχουν διάφορα

μεγέθη αισθητήρων, πολλές ποιότητες κρυστάλλων

που χρησιμοποιούν στους φακούς τους και τέλος

διαφορετικές αναλύσεις για τους αισθητήρες που

μετρούνται σε MEGAPIXEL. Υπάρχουν και άλλα

πολλά ήδη φωτογραφικών μηχανών τόσα όσες και οι

ανάγκες των καταναλωτών, εδώ όμως επικεντρώθηκα

στα βασικά στοιχεία διαχωρισμού τους που καθορίζουν και την ποιότητα του τελικού

αποτελέσματος.

4γ. Αρχή λειτουργίας του σκοτεινού θαλάμου (Camera Obscura)

Camera Obscura από τα λατινικά Camera = Δωμάτιο και Obscura = Σκοτεινό.

Ο σκοτεινός θάλαμος είναι ένα σκοτεινό δωμάτιο αρχικά ή ένα κουτί αργότερα όπου στην

μία του πλευρά υπάρχει μία γυαλιστερή επιφάνεια και στην απέναντί της πλευρά μία πολύ

Εικ.47: Compact φωτογραφική μηχανή

Page 34: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

32

μικρή οπή. Οι ακτίνες του ηλίου που διέρχονται μέσω της οπής σχηματίζουν στην απέναντι

γυαλιστερή επιφάνεια ένα είδωλο της εξωτερικής εικόνας αντεστραμμένης.

Ο σκοτεινός θάλαμος και η ιδιότητά του δεν είναι κάποια εφεύρεση αλλά μία ανακάλυψη

βασισμένη στην παρατήρηση και την έρευνα.

Ανά τους αιώνες πολλοί φιλόσοφοι, μαθηματικοί, φυσικοί και ερευνητές ασχολήθηκαν με

την παρατήρηση και εξέλιξη του σκοτεινού θαλάμου. camera obscura

Τον 17ο αιώνα οι ζωγράφοι αρχίζουν να χρησιμοποιούν τον σκοτεινό θάλαμο για την

ακριβή και σε σύντομο χρόνο σχεδίαση κτιρίων, τοπίων, μνημείων και πορτραίτων.

Τα ζωγραφικά αυτά έργα μπορούν να θεωρηθούν ο πρόδρομος της φωτογραφίας.

Στην συνέχεια θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε την εξέλιξη του σκοτεινού θαλάμου.

Ποιοι ήταν οι μεγάλοι ερευνητές, ανά τους αιώνες, πως διέδωσαν, εξέλιξαν την γνώση και

πως διαμόρφωσαν το μέσο. Πως από δωμάτιο έγινε κουτί και το κουτί έγινε φωτογραφική

κάμερα (Δωμάτιο που γράφει με το φως). Camera Obscura years ago

Από τα πολύ παλιά χρόνια έχουμε αναφορές σε παραδόσεις φυλών της Βορείου Αφρικής

για τις μαγικές αντεστραμμένες εικόνες του εξωτερικού περιβάλλοντος που παρουσιάζονται

μέσα στις σκηνές τους από δέρμα όταν είναι σκοτεινές.

Ο κινέζος φιλόσοφος Μο Τι (470 - 391) παρατηρεί πειραματικά και περιγράφει τον

σκοτεινό θάλαμο ονομάζοντάς τον ‘πιάτο συλλογής’ ή ‘Κλειστό δωμάτιο θησαυρού’. Aristotle

Ο μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης (Aristotle) το 350 πχ στο βιβλίο του

‘Προβλήματα’ στο 15ο κεφάλαιο περιγράφει την δημιουργία ειδώλου από το φως όταν αυτό

περνά σε ένα σκοτεινό θάλαμο από μία μικρή οπή. Είναι η πρώτη περιγραφή του σκοτεινού

θαλάμου (camera obscura) με την οποία προτείνει την παρατήρηση της έκλειψης του ηλίου

από την σελήνη.

Συγκεκριμένα ο Αριστοτέλης αναφέρει: ‘Γιατί κατά τις εκλείψεις ηλίου, αν κάποιος

παρατηρεί το φαινόμενο μέσα από κόσκινο ή φύλλα, όπως επί παραδείγματι, φύλλα

πλατάνου ή άλλου πλατύφυλλου δέντρου, ή αν σταυρώσει τα δάχτυλα του ενός χεριού με

του άλλου, οι ακτίνες φαίνονται πάνω στο έδαφος μηνίσκοι; Ή μήπως επειδή, όπως

ακριβώς αν πέφτει το φως μέσα από τετράγωνη οπή, παίρνει μορφή στρογγυλή και γίνεται

κώνος. Αιτία είναι ότι σχηματίζονται δύο κατά κορυφή κώνοι, ένας από τον ήλιο προς την

οπή και ένας από εκεί προς το έδαφος. Όταν λοιπόν υπό αυτές τις συνθήκες, η ακτίνα από

επάνω κοπεί σε κύκλο, θα δημιουργηθεί από την αντίθετη μεριά πάνω στο έδαφος μηνίσκος

φωτός. Πράγματι οι οπτικές ακτίνες σχηματίζονται από κυκλικό τμήμα του μηνίσκου, και ότι

σχηματίζεται με τα δάχτυλα ή τα κόσκινα λειτουργεί σαν τις οπές. Για τούτο το φαινόμενο

φαίνεται καλύτερα (αν οι ακτίνες διέρχονται) από μικρές οπές. Δεν γίνεται όμως με το φως

της σελήνης, ούτε κατά την έκλειψή της ούτε όταν γεμίζει ή αδειάζει, λόγω του ότι οι ακριανές

ακτίνες δεν είναι καθαρές, και το φως φαίνεται στο μέσον. Ο μηνίσκος έχει μικρό μέσο.’

Κλαύδιος Πτολεμαίος (Claudius Ptolemy) 390 περίπου χρόνια αργότερα οι μελέτες , έρευνες

και παρατηρήσεις για τις ιδιότητες του φωτός συνεχίζονται.

Page 35: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

33

Ο Έλληνας φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος και γεωγράφος Κλαύδιος Πτολεμαίος

(Claudius Ptolemy), γεννήθηκε στην Πτολεμαΐδα της Αιγύπτου, περίπου το 108 – 168 μ.χ. και

έζησε στην Αλεξάνδρεια της Ρωμαϊκής Αιγύπτου όπου υπήρχε αστεροσκοπείο εφοδιασμένο

με γωνιομετρικά όργανα. Μελέτησε και συνόψισε έργα προγενέστερών του από διάφορες

επιστήμες και τα παρουσίασε συστηματικά ελέγχοντας τις μεθόδους και τις μετρήσεις τους

προσθέτοντας και τα δικά του συμπεράσματα.

Στο έργο του ‘Οπτική Πραγματεία’ όπου σώθηκαν 2 βιβλία στα λατινικά στα οποία

συνάπτει μία μελέτη για την οπτική, με ορθή ερμηνεία του φαινομένου της ανάκλασης, της

διαθλάσεως του φωτός και της ατμοσφαιρικής διαθλάσεως. Δημοσίευσε πίνακες γωνιών και

διάθλασης της πορείας των ακτινών του ήλιου. Για πρώτη φορά υπολογίζονται οι γωνίες

προσπτώσεως και διαθλάσεως του φωτός. Abu Ali al-Hasan ibn al-Haytham portait

Τον 10ο αιώνα μ.χ., 1.350 χρόνια περίπου μετά τον Αριστοτέλη, ο Άραβας ή Πέρσης Abu

Ali al Hasan Ibn al Haytham (Αμπού Αλί αλ Χασάν Ιμπν αλ Χαϊθάμ) (965 – 1039) γνωστός

στον δυτικό κόσμο ως Alhazen (Αλχάζεν) περιγράφει τον σκοτεινό θάλαμο μελετώντας τις

περιγραφές του Αριστοτέλη και τον προτείνει για την παρατήρηση της εκλείψεως του ηλίου.

Ο Αλχάζεν αναφέρει: ‘Εάν η εικόνα του ηλίου την ώρα της έκλειψης, με την προϋπόθεση

ότι αυτή δεν θα είναι ολική, περάσει μέσα από μία μικρή στρογγυλή τρύπα και πέσει επάνω

σε μια επίπεδη επιφάνεια στην απέναντι πλευρά, τότε θα έχει το σχήμα μηνίσκου (Hilal). Δεν

παρατηρείται κατά την έκλειψη της σελήνης, στην αρχή και στο τέλος των μηνών, όταν η

σελήνη είναι δρεπανοειδής, κάτι το αντίστοιχο συμβαίνει αν το σχήμα της σελήνης είναι

όμοιο με το μέρος του ήλιου που δεν έχει καλυφθεί από την έκλειψη. Αυτό δεν συμβαίνει

όταν οι τρύπες, οι οποίες βρίσκονται απέναντι από τον ήλιο και τη σελήνη είναι όμοιες και

όταν οι αποστάσεις των δύο επιφανειών, πάνω στις οποίες βλέπει κάποιος τcamera

obscura of Abu Ali al-Hasan ibn al-Haythamο φως από τις δύο τρύπες στους δύο χρόνους,

είναι όμοιες.

Η εικόνα του ήλιου έχει αυτή την ιδιότητα μόνο έτσι, όταν η τρύπα είναι πολύ στενή. Αν

γίνει η τρύπα μεγαλύτερη, αλλάζει η εικόνα, και η αλλαγή αυξάνει με το αυξανόμενο άνοιγμα.

Αν η τρύπα είναι μεγάλη, εξαφανίζεται η δρεπανοειδής εικόνα, και το φως γίνεται στρογγυλό

όταν η τρύπα είναι στρογγυλή, και τετράγωνο όταν η τρύπα είναι τετράγωνη και σε ένα

οποιοδήποτε σχήμα του ανοίγματος το φως παίρνει το σχήμα του ανοίγματος, αν η τρύπα

είναι μεγάλη και η επιφάνεια πάνω στην οποία προσπίπτει (το φως) είναι παράλληλη σε

αυτήν (ενώ) και τα δύο βρίσκονται σε ορθή γωνία σε σχέση με τις ακτίνες που πέφτουν

πάνω τους…’ Alhazen Camera Obscura

Σε πείραμά του με λυχνάρι μπροστά από την οπή του σκοτεινού θαλάμου αποδεικνύει την

εμφάνιση του ειδώλου στην απέναντι επιφάνεια. Ο Αλχάζεν θα προβάλει με επιτυχία μία

ολόκληρη εικόνα από το ύπαιθρο στον κλειστό χώρο του σκοτεινού θαλάμου.

Page 36: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

34

Η ενασχόλησή του με τον σκοτεινό θάλαμο και την εμφάνιση του αντεστραμμένου

ειδώλου τον βοηθά να αναπτύξει θεωρίες οφθαλμολογίας και ανατομίας του οφθαλμού, τη

δομή του, τον σχηματισμό της εικόνας στο μάτι, και το οπτικό σύστημα.

Η σύγκριση μεταξύ του οφθαλμού και του σκοτεινού θαλάμου είχε το αποτέλεσμα της

κατανόησης της ανατομίας του οφθαλμού και της όρασης, η οποία αποτελεί τη βάση της

φυσιολογικής οπτικής.

Τρείς αιώνες αργότερα τον 13ο αιώνα ο σχολαστικός φιλόσοφος και ερευνητής Τζων

Πέκαμ (John Peckham ή Pecham) (1230 - 1292) με την βοήθεια του φίλου του σχολαστικού

φιλοσόφου, αστρονόμου, γλωσσολόγου και John Peckham work on optics αλχημιστή

Ροτζερ Μπέικον (Roger Bacon)(1215 - 1294) στο έργο του Communis Perspectiva περί

οπτικής, οπτικό σύστημα, διάδοση των ακτινών του φωτός, εξηγεί πως η ηλιακή

ακτινοβολία, όταν διέρχεται από μη κυκλική οπή δημιουργεί κυκλική εικόνα. Πειραματίστηκε

στην διαμόρφωση εικόνας με σφαιρικό, κυλινδρικό, κωνικό, επίπεδο ή κοίλο κάτοπτρο και

αναλύει την εμφάνιση του εστιακού σημείου. Περιγράφει και προτείνει τον σκοτεινό θάλαμο

(camera obscura) για την παρατήρηση των ηλιακών εκλείψεων. 1490 - Leonardo da Vinci

Διακόσια περίπου χρόνια αργότερα τo 1490 ο Ιταλός ζωγράφος, αρχιτέκτονας, γλύπτης,

μουσικός, εφευρέτης, μηχανικός, ανατόμος, γεωμέτρης και επιστήμονας Λεονάρντο ντα

Βίντσι (Leonardo da Vinci) (1452 - 1519) στο έργο του ‘Atlantic Codex’ 1.119 σελίδων,

περιγράφει και παρουσιάζει σχέδια του σκοτεινού θαλάμου τον οποίο χρησιμοποίησε

πειραματικά για την μελέτη της προοπτικής.

Το 1544 ο Ολλανδός γιατρός, μαθηματικός, χαρτογράφος και αστρονόμος Γκέμα Φρίσιους

(Gemma Frisius) (1508 - 1555) κατασκευάζει με δικά του σχέδια ένα σκοτεινό θάλαμο, σε

διαστάσεις δωματίου, για την παρατήρηση της έκλειψης του ηλίου που συνέβη στην Gemma

Frisius - 1544πόλη Λουβέν ή Λέουβεν, του Βελγίου, στις 24 Ιανουαρίου. Το σχέδιο

δημοσιεύθηκε σε εικονογραφημένο βιβλίο το 1545.

Στην Ιταλία 14 χρόνια αργότερα το 1558, ο Ιταλός αστρονόμος Magia Naturalis -

1558Τζιοβάνι Μπατίστα ντέλα Πόρτα (Giovanni Battista della Porta) (1535 - 1615) στο

τετράτομο έργο του με τίτλο ‘Magia Naturalis’ περιγράφει τον σκοτεινό θάλαμο και προτείνει

την χρήση ύαλου, φακού, τοποθετημένου στην οπή του σκοτεινού θαλάμου. Ο φακός ως

βοηθητικό εξάρτημα του σκοτεινού θαλάμου έχει την ιδιότητα να συγκεντρώνει τα είδωλα,

που σχηματίζονται από τις ακτίνες του ήλιου που διέρχονται της οπής, 1558 - Giovanni

Battista della Porta σε ένα εκ των προτέρων συγκεκριμένο επίπεδο, το εστιακό πεδίο.

Προτείνει επίσης την χρήση μιας φορητής συσκευής σκοτεινού θαλάμου ως βοήθημα για

τους ζωγράφους στην σχεδίαση πορτραίτων ή τοπίων.

Ο Ιταλός μαθηματικός, γιατρός και αστρολόγος, με πλούσιο έργο, Camera Obscura with

mirrorΤζερόλαμο Καρντάνο (Gerolamo Cardano) (1501 - 1576) θα βελτιώσει την ποιότητα της

εικόνας με την χρήση κοίλου φακού στην είσοδο της οπής και θα προτείνει την χρήση ενός

καθρέπτη για την υπό γωνία μεταφορά του εστιακού πεδίου.

Page 37: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

35

Το 1568 ο Daniello Bardaro παρουσιάζει ένα σύστημα διαφράγματος που επιτρέπει την

καλύτερη εστίαση του ειδώλου.

Στην Γερμανία 68 χρόνια αργότερα το 1636 ο Several types of diafragmaΓερμανός

μαθηματικός, ποιητής, εφευρέτης και βιβλιοθηκάριος Daniel Schwenter (1585 - 1636), στο έργο

του περί φυσικής και μαθηματικών, παρουσιάζει ένα σύστημα φακών, διαφορετικών εστιακών

αποστάσεων που επιτρέπει την σμίκρυνση ή μεγέθυνση της εικόνας, δημιουργώντας τις

βάσεις του μετέπειτα τηλεφακού ή του ευρυγώνιου φακού.

Χρόνο με τον χρόνο αρχίζει να σχηματίζεται η φωτογραφική κάμερα, αλλά ακόμα είναι

αδιανόητο να φανταστούν οι άνθρωποι ότι το είδωλο που βλέπουν στο εστιακό πεδίο μπορεί

να σταθεροποιηθεί. camera obscura pictured in a landscape

Στον 17ο αιώνα η εξέλιξη του σκοτεινού θαλάμου οδήγησε σε μικρότερες και πιο ελαφριές

κατασκευές ικανές να μεταφέρονται από έναν ή δύο ανθρώπους και να στήνονται οπουδήποτε.

Στα 1600 και μέχρι τις αρχές περίπου του 19ου αιώνα πολλοί ζωγράφοι επωφελούνται

χρησιμοποιώντας τον σκοτεινό θάλαμο.

Οι περιηγητές τώρα πια δεν αρκούνται μόνο στην γραπτή Transferred Reflex Camera

Obscura 1700 - 1800 περιγραφή των τοπίων που επισκέπτονται αλλά μπορούν με την βοήθεια

ενός φορητού σκοτεινού θαλάμου να ζωγραφίσουν την εικόνα του τοπίου και να την

μεταφέρουν στις χώρες τους.

Στον σκοτεινό θάλαμο βρίσκουν σημαντική βοήθεια παρατηρητές φυσικών φαινομένων,

γεωγράφοι και αστρονόμοι.

Η μέθοδος δημιουργίας ζωγραφικού πίνακα, ακριβής απεικόνισης τοπίου ή προσώπου, με

την βοήθεια του σκοτεινού θαλάμου (camera obscura), μπορεί να θεωρηθεί πρόδρομος της

camera_obscuraφωτογραφίας. Για την φωτογραφία όμως, την άμεση μηχανική απεικόνιση του

ειδώλου, χρειαζόμαστε έναν φωτοχημικό συνδυασμό. Χρειάζεται να περάσουν πολλά χρόνια

ακόμα.

Page 38: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

36

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο : ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ ΘΑΛΑΜΟΥ (CAMERA OBSCURA}

Page 39: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

37

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο : ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ ΘΑΛΑΜΟΥ

(CAMERA OBSCURA)

Εικ.48: Κολάζ φωτογραφιών διαδικασίας κατασκευής

Page 40: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

38

Βήμα 1ο

Πρώτα κόψαμε το ξύλο (Μελαμίνη) στις

απαιτούμενες διαστάσεις και μετά φτιάξαμε ένα

πλαίσιο με 4 ξύλινα πηχάκια (που πάνω του θα

μπει το ριζόχαρτο) όπως ακριβώς αυτό που

φαίνεται στην φωτογραφία κάτω από την

μελαμίνη. Στην Μελαμίνη του μπροστινού αλλά

και πίσω μέρος του κουτιού κάναμε από μία

τρύπα στο κέντρο τους ώστε να τοποθετηθεί

αργότερα ο φακός και ο σωλήνας για να

βλέπουμε.

Βήμα 2ο

Καρφώσαμε τις μελαμίνες ώστε να φτιάξουμε ένα κουτί , το 1ο – εξωτερικό της κατασκευής μας

Βήμα 3ο

Βάψαμε με σπρέι μαύρο τις εσωτερικές πλευρές των

μελαμινών (του εσωτερικού κουτιού) ώστε να είναι όσο

πιο σκοτεινό γίνεται και την εξωτερική με κόκκινο για

ομορφιά και μετά τις ενώσαμε με καρφάκια

Page 41: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

39

Βήμα 4ο

Προσαρμόσαμε στο εσωτερικό κουτί που χρησιμεύει για να εστιάζουμε την εικόνα τα πηχάκια και πάνω τους βάλαμε το ριζόχαρτο που θα είναι η εστιακή μας επιφάνεια δηλ. εκεί που θα προβάλλεται η εικόνα μας.

Αυτή είναι η τελική μορφή των δύο κουτιών

που φαίνεται δεξιά ενώ στην αποκάτω φωτογραφία έχω βάλει το ένα μέσα στο άλλο χωρίς την πάνω πλευρά του εξωτερικού κουτιού ώστε να καταλάβουμε πως ακριβώς είναι

Page 42: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

40

Βήμα 5ο

Πήραμε τον μεγεθυντικό φακό, βγάλαμε το κρύσταλλο και το προσαρμόσαμε σε μια ξύλινη βάση που είχαμε φτιάξει ακριβώς στις διαστάσεις του. Μετά το βιδώσαμε πάνω στην μπροστινή πλευρά του κουτιού που είχαμε κάνει την τρύπα ώστε να περνάει το φως.

Βήμα 6ο

Από την άλλη πλευρά βάλαμε τον μικρό σωλήνα που από κει θα κοιτάμε το είδωλο που θα σχηματίζεται πάνω στο ριζόχαρτο.

Page 43: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

41

Η κατασκευή μου ολοκληρωμένη πλέον :

Page 44: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

42

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο :

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ

α/α Ονομασία εργαλείου Χρήση κατά την κατασκευή

1. Σφυρί Για να καρφώσω τα καρφάκια που ενώνονται

τα ξύλα

2. Τροχός Για το κόψιμο των ξύλων

3. Τρυπάνι με ποτήρι Για να ανοιχτούν τρύπες στο ξύλο ώστε να

τοποθετηθεί ο φακός και ο σωλήνας που παίζει τον ρόλο του προσοφθαλμίου

4. Κατσαβίδι Για να βιδώσω τις βίδες

5. Σπρέι μπογιά μαύρη και κοραλλί Για να βάψω μέσα και έξω τα ξύλα του

εσωτερικού κουτιού

Page 45: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

43

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8ο :

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ

α/α Υλικό Ποσότητα Κόστος

1. Μελαμίνες 10 20€

2. Καρφάκια 50 1 €

3. Μεγεθυντικός

φακός 1 1.5 €

4. Ρυζόχαρτο 1 0.20 €

5. Σωλήνας

άρδευσης φ40 1 0.50 €

6. Βίδες 4 0.5 €

Συνολικό κόστος 23,70 €

Page 46: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

44

Πηγές Πληροφόρησης

http://www.ime.gr/chronos/01/gr/pl/economy/pl_tools.html

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9F%CF%81%CE%B5%CE%AF%CF%87%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CF%85

http://www.archaiologia.gr/blog/2013/01/28/

https://schooltec.wordpress.com/2011/04/02/tech-history/

http://www.chem.auth.gr/chemhistory/name_of_elements/2_1.html

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-C109/67/540,1951/

http://www.ford.gr/ExperienceFord/Heritage/TheEvolutionofMassProduction

http://www.neolaia.gr/2011/02/09/smartphones-kinita-tilephona-i-mikroi-ipologistes/

http://www.irantousis.gr/01_TEXNOLOGIA_A!_TAKSIS/04_grapti_ergasia_a/31_ekkremes_roloi.pdf

http://hipstwiki.wikifoundry.com/page/%CE%97+%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%B1%CF%80%CE%BB%CE%BF%CF%8D+%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CF%82+%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%B7+%CF%83%CF%87%CE%AD%CF%83%CE%B7+%CF%84%CE%BF%CF%85+%CE%BC%CE%B5+%CF%84%CE%B7%CE%BD+%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AE+%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B7

http://www.getitnow.gr/prod/prosopiki-frontida/thermometra/psifiako-thermometro-omron-

flex-temp-ii/prod1150137pp/

http://www.golden-care.gr/index.php?cPath=62

https://sites.google.com/site/commutechlfh/Home/oi-ergasies/photography

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BA%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%B

D%CF%8C%CF%82_%CE%B8%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%82

http://www.slideshare.net/geormak/ss-1657148

http://www.gnomikologikon.gr/catquotes.php?categ=1815

Page 47: 1o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΙΩΑΝ.ΡΕΝΤΗ Σχολικό Έτος : …_TAKSIS/04...5 Η εποχή της μηχανοποίησης ( 1900 – 1945 μ.Χ. ); Κατά την εποχή

45

https://www.google.gr/search?q=%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE

%B1%CF%86%CE%AF%CE%B5%CF%82+%CF%80%CE%BF%CF%85+%CE%AC%CE%BB%

CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%B1%CE%BD+%CF%84%CE%BF%CE%BD+%CE%BA%CF%

8C%CF%83%CE%BC%CE%BF&newwindow=1&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0

ahUKEwj0iPK9uLHKAhXMEiwKHVkDCsUQsAQIJA&biw=1920&bih=979#imgrc=1qvPOKSGb0

LTVM%3A

https://www.pinterest.com/pin/9148005469975015/

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BA%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%82_%CE%B8%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%82

http://brightbytes.com/cosite/portable.html

http://www.photo.gr/know-how/ta-format-ton-esthitiron/