1821: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ …...1821: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ...

1821 ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Αυτό το λόγο θα σας πω δεν έχω άλλον κανέναμεθύστε με τ αθάνατο κρασί του 21

1 Ιανουαρίου 1821 Ο καινούργιος χρόνος αρχίζεισκοτεινός κι απαισιόδοξος Η χώρα των Ελλήνων στε-νάζει εδώ και τέσσερις αιώνες κάτω από τον τούρκικοζυγό Η βία κι οι εξευτελισμοί απλώνονται παντού Κιόμως στο Μωριά κάτω από το άγρυπνο βλέμμα τωνκατακτητών διαισθάνεται κανείς ότι κάτι το φοβερόπλανιέται

Όλα ξεκίνησαν μετά την άφιξη του Γρηγορίου Δι-καίου του επιλεγόμενου Παπαφλέσσα πριν από τρειςημέρες την 28 Οκτωβρίου 1820 στην Ύδρα

Ήρθε η ώρα αδέρφια έφτασε η μεγάλη στιγμήπου θα διώξουμε τον Τούρκο και θα ελευθερωθεί οτόπος Άκουσα πως τον Παπαφλέσσα τον ακολου-θούν χιλιάδες ΡούσοιΈνα σας λέω μονάχαrsquo ανοίξτετα σεντούκια σας και βγάλτε τις κουμπούρες και τακαριοφίλιαή τώρα ή ποτέ

Όλος ο Μωριάς είναι ανάστατος Η κοινολόγησητου μυστικού της Φιλικής Εταιρείας κρατά όλους σεαναταραχή Η αναμονή έχει παγώσει (συνέχεια στὴ σελ 3 )

ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣΘΕΟΤΟΚΟΥ

ndash laquoΚαὶ της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλοςraquoτου μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης

π Αυγουστίνου ΚαντιώτουἈπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ ναὸ Ἁγ

Χαραλάμπους Πολυγώνου ἢ Πεδίου τοῦ Ἄρεως τὴν 25-3-1962laquoΚαὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo(Λουκ 133)

ΣΗΜΕΡΑ ἀγαπητοί μου εἶνε ἱερὰ ἡμέρα διπλῆ ἑ-

ορτή Εἶνε διπλὸς ὁ εὐαγγελισμὸς ποὺ πανηγυρίζου-με Ὁ ἕνας ὁ πρῶτος καὶ αἰώνιος εὐαγγελισμός εἶνεὅτι ἡ ἁγία Τριὰς ἀποφάσισε τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπί-νου γένους καὶ Ἐκεῖνος ποὺ δὲν τὸν χωροῦν οἱ οὐρα-νοὶ ἦλθε καὶ σκήνωσε στὰ σπλάγχνα τῆς Παναγίαςmiddot ὁΥἱὸς τοῦ Θεοῦ ἔγινε Υἱὸς τῆς Παρθένου γιὰ νὰ ἀνυ-ψώσῃ τὸν πεσμένο ἄνθρωπο Τὸ ἄλλο (συνέχεια στὴ σελ 2)

θαῦμα εἶνε ὅτι τέτοια ἅγια μέρα διάλεξαν οἱ πρόγονοίμας γιὰ νὰ διακηρύξουν στὸν κόσμο ὅτι ἀποφάσισαννὰ ζήσουν ἐλεύθεροι

Καὶ τὰ δύο αὐτὰ εἶνε θαύματα μὲ τὰ ὁποῖα ὁ Χρι-στὸς ἔδειξε ὅτι ζῇ καὶ βασιλεύει καὶ ἡ βασιλεία τουεἶνε ἀκατάλυτη ὅπως ἀκούσαμε στὴν Προφητεία τοῦσημερινοῦ εὐαγγελίου

Ὅταν ἀγαπητοί μου ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ ἦλθε

στὴ Ναζαρέτ ἀνήγγειλε στὴν Παρθένο Μαρία τὸ εὐ-χάριστο μήνυμα ὅτι θὰ γεννήσῃ υἱὸν κατὰ τρόπο ὑ-περφυσικὸ καὶ θαυμαστό ὅτι σ᾽αὐτὸν θὰ δοθῇ τὸὄνομα laquoἸησοῦςraquo ὅτι ὁ Υἱός της θὰ καθήσῃ σὲ θρόνοἔνδοξο καὶ ὅτι τῆς βασιλείας αὐτοῦ laquoοὐκ ἔσται τέ-λοςraquo (Λουκ 131-33) θὰ βασιλεύσῃ δηλαδὴ αἰωνίως

Καὶ μόνο τὰ λόγια αὐτὰ νὰ κρατήσουμε ποὺ οἱ ἅ-γιοι πατέρες τὰ συμπεριέλαβαν καὶ στὸ Σύμβολο τῆςπίστεως (ἄρθρ 7) εἶνε ἀρκετὰ ν᾽ ἀποδείξουν ὅτι ἡπίστι μας εἶνε ἀληθινή ὅτι ὁ Χριστός μας εἶνε Θεός

Διότι ποιός ἄνθρωπος μπορεῖ γιὰ ἕνα βρέφος ποὺτώρα συλλαμβάνεται στὴ μήτρα νὰ προφητεύσῃ καὶνὰ πῇ ποιό θὰ εἶνε τὸ μέλλον του καὶ μάλιστα ὅταναὐτὸ εἶνε παιδὶ μιᾶς φτωχῆς καὶ ἄσημης κόρης Κα-νείς ἀσφαλῶς Καὶ ὅμως ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ εἶπεὅτι θὰ γίνῃ laquoμέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεταιhellipκαὶτῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo (ἔἀ)

Ἂς ἐξετάσουμε τὴν ἅγια αὐτὴ μέρα καὶ ἂς δοῦμεπῶς ἐπαληθεύουν τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἀρχαγγέλου γιὰτὴ βασιλεία καὶ τὸ θρόνο του

1 Ἡ βασιλεία του Ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ εἶπε τὴνπροφητεία αὐτὴ ὁ Γαβριὴλ μέχρι σήμερα πέρασαν εἴ-κοσι αἰῶνες Μέσα στὸ διάστημα αὐτὸ πόσοι βασι-λιᾶδες πόσοι αὐτοκράτορες πόσοι κυβερνῆτες δὲνπέρασαν ἐπάνω στὴ φλούδα τῆς γῆς Πόσων τὰ ὀ-νόματα δὲν ἔκαναν κρότο κατέπληξαν τὴν κοινὴγνώμη ἔγιναν πασίγνωστα ἀλλὰ σήμερα ἔχουν λη-σμονηθῆ Τὸ ὄνομα ὅμως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὄχι μό-νο εἶνε γνωστὸ ἀλλὰ καὶ λατρεύεται

laquoΚαὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo Ἡπροφητεία αὐτὴ ἀποκτᾷ ἀκόμη μεγαλύτερη ἀξία ὅ-ταν σκεφθοῦμε ὅτι τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ πολε-μήθηκε λυσσωδῶς Τὸν πολέμησαν μὲ μανία ἰσχυροὶτῆς ἡμέρας γιὰ νὰ σβήσουν τὴν ἀνάμνησί του Ἀπὸτοὺς πολλοὺς ἀναφέρω τὸν αὐτοκράτορα Ἰουλιανὸτὸν παραβάτη Αὐτός μολονότι προηγουμένως ἦτανΧριστιανός ἀποσκίρτησε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ἀπο-φάσισε νὰ διώξῃ τὴνΧριστιανικὴ πίστι Ἀπαγόρευσεμὲ διατάγματα στοὺς Χριστιανοὺς νὰ κρατοῦν στὰ χέ-ρια τους τὸ Εὐαγγέλιο νὰ πηγαίνουν στὰ σχολεῖα καὶνὰ μορφώνωνται νὰ συμμετέχουν στὴ δημόσια ζωήἀκόμα καὶ νὰ ὀνομάζωνται Χριστιανοίmiddot διέταξε νὰ ὀ-νομάζωνται περιφρονητικῶς laquoΓαλιλαῖοιraquo

Ἔλαβε ὅλα τὰ μέτρα καὶ ἐκαυχᾶτο ὅτι σὲ λίγαχρόνια ὁ Χριστιανισμὸς θὰ σβήσῃ Ἐν τούτοις ἡlaquoπροφητείαraquo του δὲν ἐκπληρώθηκε Ἀντιθέτως ἐπα-λήθευσαν τὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ Τὸ τέ-λος τοῦ Ἰουλιανοῦ ἦταν οἰκτρό Ὅπως γράφουν σύγ-χρονοι ἱστορικοί σὲ ἐκστρατεία ἐναντίον τῶν Περ-σῶν πληγώθηκε θανάσιμα στὸ στῆθος ἀπὸ βέλος καὶὅταν πλέον ψυχορραγοῦσε γέμισε τὴ φούχτα του μὲ

αἷμα ἀπὸ τὴν πληγή τὸ σκόρπισε στὸν ἀέρα καὶ εἶπεmiddotlaquoΝενίκηκάς με Ναζωραῖεraquo Χριστὲ μ᾽ ἔχεις νικήσει

Ὁ Ἰουλιανὸς βεβαιώνει ὅτι ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦεἶνε ἀκατάλυτη laquoΚαὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσταιτέλοςraquo

Τὸ Χριστὸ ὅμως πολέμησαν ὄχι μόνο ἄνθρωποιτοῦ ξίφους ἀλλὰ καὶ ἄνθρωποι τῆς πέννας Καὶ ὁ πό-λεμος μὲ τὴν πέννα μὲ λόγους καὶ συγγράμματα δὲνεἶνε μικρός Ἕνας τέτοιος ἐχθρὸς στὸ Παρίσι ―ἀπο-φεύγω ν᾽ ἀναφέρω τὸ ὄνομά του― ἔβγαλε βιβλίοποὺ μεταφράσθηκε σὲ πολλὲς γλῶσσες καὶ ἔλεγε ὅτιὕστερα ἀπὸ μερικὰ χρόνια δὲν θὰ ὑπάρχῃ Χριστιανι-σμός οἱ ἅγιοι θὰ εἶνε στὰ μουσεῖα κι ὅτι τὸ Εὐαγγέλιοδὲν θὰ τὸ πιάνῃ κανεὶς στὰ χέρια του Αὐτὰ ἔλεγεmiddotἀλλ᾽ ἀντὶ γιὰ τὶς προβλέψεις του πραγματοποιήθηκαντὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου Μετὰ πενήντα χρόνια ἔγινετὸ ἀντίθετοmiddot τὸ σπίτι ποὺ καθόταν ὁ ἄθεος πουλήθη-κε τὸ ἀγόρασαν ἄλλοι καὶ τὸ ἔκαναν βιβλιοπωλεῖοποὺ διαδίδει τὴ Βίβλο

2 Ὁ θρόνος Του Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα στὸν ἴδιοστίχο λέει καὶ γιὰ τὸ θρόνο τοῦ Χριστοῦ Ποιός εἶνεκαὶ ποῦ βρίσκεται ὁ θρόνος του Μπορεῖ νὰ ἔρθουνχρόνια―καὶ θὰ ἔρθουν ἀφοῦ τὸ γράφει ἡ Ἀποκά-λυψις― ποὺ ἡ κόλασι θὰ βγάλῃ ἔξω ὅλους τοὺς δια-βόλουςmiddot θὰ παρουσιασθοῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ στὸνκόσμο καὶ ὁ κατ᾽ ἐξοχὴν ἀντίχριστος Αὐτοὶ μπορεῖ νὰγκρεμίσουν τὰ καμπαναριὰ καὶ τὶς ἐκκλησίες νὰ κά-ψουν τὶς εἰκόνες καὶ τὰ Εὐαγγέλια νὰ ἐξοντώσουντοὺς ἱερεῖςmiddot ἐντούτοις ὁ θρόνος τοῦ Χριστοῦ δὲν θὰκαταλυθῇ Διότι δὲν εἶνε θρόνος ὑλικός μέσα σὲ κά-ποιο κτήριο Ὁ θρόνος του εἶνε ἡ καρδιὰ κάθε ἀν-θρώπου ποὺ πιστεύει σ᾽ αὐτὸν ὡς Θεὸ καὶ ΛυτρωτήἘκεῖ μεσα βασιλεύει ὁ Χριστόςmiddot βασιλεύει διὰ τῆς ἀ-γάπης διὰ τῆς ἐλπίδος διὰ τῆς πίστεως Καὶ ἕνας τέ-τοιος θρόνος εἶνε ἀκατάλυτος laquoΚαὶ τῆς βασιλείαςαὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo

Ὦ ἀδελφοί μου πόση χαρὰ πρέπει νὰ νιώθουμε

ποὺ ἀνήκουμε κ᾽ ἐμεῖς στὴν ἁγία Ἐκκλησία τοῦ Χρι-στοῦ Δὲν εἶνε ἡ πίστι μας ἕνα ψέμα ἕνας θρῦλοςἕνα ποίημα μιὰ φιλολογίαmiddot εἶνε πραγματικότης ἡ πιὸμεγάλη πραγματικότης Ναί ἀνήκουμε στὴ βασιλείατοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ποθοῦμε laquoἘλθέτω ἡ βασιλείασουraquo λέμε κάθε φορὰ στὸ laquoΠάτερ ἡμῶνraquo(Ματθ610)

Ὅλοι μικροὶ καὶ μεγάλοι παρακαλοῦμε νὰ ἔρθῃ ἡβασιλεία τοῦ Χριστοῦ Ἀλλὰ γιὰ νὰ ἔρθῃ χρειάζεταικαὶ κάτι ἄλλο Διότι πρέπει νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι ἡβασιλεία αὐτή ποὺ εἶνε ἕνα ὅραμα μιὰ ἐλπίδα μιὰ

2 laquoΑΜΠΕΛΩΝraquo ΤΕΥΧΟΣ 7 ΜΑΡΤΙΟΣ 2014

laquo Ὀρθόδοξος χριστιανικὴ παρουσία ΑΜΠΕΛΩΝraquoΠρὸς Ἐκκλησιαστικὴ ἐνημέρωσι δημόσιο

προβληματισμό διάλογο καὶ πνευματικὴ οἰκοδομήlaquoὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα καὶ ὅ ἐὰν ᾗ

δίκαιον λήψεσθεraquo ( Μάτθ Κ 7)Διανέμεται δωρεὰν

Ἐπιμέλεια ἱερεὺς Σπυρίδων Ε Ἀθανασιάδης ἐφημέριος ἐνορίας ΙΝ Ἁγ Παντελεήμονος Καπαρελλίου

paterspyridongmailcom Τηλ 22620-98020Ἔτος 2ον Ἀριθ 7 Μάρτιος 2014

προσδοκία τώρα βρίσκεται ἀκόμα στὰ χείλη μόνοτῶν ἀνθρώπων Ὁ Χριστὸς ὅμως δὲν πρέπει νὰ εἶνεἁπλῶς στὰ χείλη μαςmiddot πρέπει νὰ εἶνε πραγματικὸς βα-σιλιᾶς καὶ Κύριος

Ἀπὸ τὰ χείλη πρέπει νὰ πάῃ στὴν καρδιά μας Σή-μερα τέτοια ἅγια ἡμέρα ποὺ ἑορτάζουμε καὶ οἱ καρ-διές μας εἶνε γεμᾶτες εὐγνωμοσύνη γιὰ τὰ ἐξαίσια αὐ-τὰ γεγονότα καὶ γιὰ τὴν ἐθνική μας παλιγγενεσία ἐὰνθέλουμε πραγματικὰ νὰ συνεχίσουμε τὴν πορεία μαςκαὶ νὰ ὑπάρχῃ ἡ πατρίδα καὶ ν᾽ ἀναπνέουμε ἐλεύ-θεροι κ᾽ ἐμεῖς καὶ οἱ ἀπόγονοί μας καὶ νὰ μὴ σβήσῃ τὸἔθνος αὐτό σήμερα ἕνα εὔχομαιmiddot νὰ ὑποταχθοῦμεστὸν βασιλέα Χριστό Εἶνε ὁ Ἐσταυρωμένος βασιλεύςlaquoὁ βασιλεὺς τῶν ὅλωνraquo (Χερουβ) laquoὁ βασιλεὺς βασι-λέων καὶ κύριος κυρίωνraquo (Ἀπ 1916 Α΄ Τιμ 615)τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὠμέγα (Ἀπ 18middot 216middot 2213) Αὐτὸςεἶνε ὁ ἥλιος ἡ ἐλπίδα laquoὁ Κύριός μας καὶ ὁ Θεός μαςraquo(Ἰω 2028) Καὶ θα ᾽ρθῃ ἡμέρα ποὺ θὰ γονατίσουνὅλοι ἐμπρός του καὶ laquoπᾶσα γλῶσσαraquo θὰ ὁμολογήσῃκαὶ θὰ πῇmiddot laquoΕἷς ἅγιος εἷς Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἰςδόξαν Θεοῦ Πατρόςmiddot ἀμήνraquo (Φιλ 211 καὶ θ Λειτ)

Ὅλοι λοιπὸν οἱ Ἕλληνες καὶ οἱ Ἑλληνίδες μικροὶκαὶ μεγάλοι ἐπάνω στοὺς τάφους τῶν προγόνωνμας ἐπάνω στὰ αἵματα καὶ τὰ ὀστᾶ τῶν μαρτύρωνμας ἀπ᾽ τὰ ὁποῖα εἶνε κατάσπαρτη ἡ χώρα μας νὰπάρουμε τὴν ἀπόφασι νὰ μὴ λεγώμαστε μόνο ἀλλὰκαὶ νὰ εἴμαστε πράγματι Χριστιανοί Χριστὸς στὰ χεί-λη καὶ τὴ γλῶσσα Χριστὸς στὴν καρδιά Χριστὸς στὸσπίτι Χριστὸς στὸ σχολεῖο Χριστὸς στὴν ἀγορά Χρι-στὸς στὸ ἐμπόριο Χριστὸς στὰ δικαστήρια Χριστὸςστὸ στρατό Χριστὸς στὰ ἀνάκτορα Χριστὸς στὶς κα-

λύβες Χριστὸς στὰ νησιά Χριστὸς στὰ πλοῖα σὲ κά-θε γωνιὰ καὶ κάθε βράχο Χριστοκρατία ὅτι θέλει ὁΧριστός ὄχι ὅτι θέλουμε ἐμεῖς ὄχι ὅτι θέλουν οἱ κυ-βερνῆτες ὄχι ὅτι θέλουν οἱ λαοὶ καὶ οἱ ὄχλοι Ἂς τὸνπροσκυνήσουμε λέγονταςmiddot

laquoΧαῖρε ὁ βασιλεὺς ἡμῶνraquo Νὰ γίνῃ ὁ βασιλιᾶς μαςὄχι στὰ χείλη ἀλλὰ στὴν καρδιὰ ὅλων μας μεγάλωνκαὶ μικρῶν ἀρχόντων καὶ ἀρχομένων Καὶ ὅταν ἀ-δελφοί μου ὑποταχθοῦμε ὅλοι στὸν κραταιὸ βασιλέαΧριστό τότε τὸ ἔθνος μας θὰ εἶνε εὐλογημένο καὶἀήττητο

laquoΓνῶτε ἔθνη καὶ ἡττᾶσθεhellip ὅτι μεθ᾽ ἡμῶν ὁ Θε-όςraquo (Ἡσ89-10) Καὶ αὐτὸ θὰ εἶνε τὸ καλύτερο μνη-μόσυνο ἐκείνων ποὺ θυσιάστηκαν γιὰ τὴν ἐλευθερίαΔιότι αὐτὸς ὁ τόπος τὰ χώματα αὐτὰ ποὺ πατοῦμεκάθε γωνιά εἶνε ποτισμένη μὲ αἷμα Τὴ λευτεριὰ δὲντὴν ἀποκτήσαμε δωρεάν

Μ᾽ αὐτὲς τὶς σκέψεις καὶ τὰ αἰσθήματα ποὺ γεννᾷἡ προφητεία τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ ἂς εὐχαρι-στήσουμε τὸ Θεὸ καὶ ἂς ψάλουμε αὐτὸ ποὺ λέει ἡἁγία μας Ἐκκλησίαmiddot laquoΕὐαγγελίζου γῆ χαρὰν μεγάληναἰνεῖτε οὐρανοὶ Θεοῦ τὴν δόξαν raquo (μεγαλ θ΄ ᾠδ)middotἀμήν (dagger) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος


Συνέχεια ἀπὸ τὴ σελ 1τους πάντες

6 Ιανουαρίου 1821 Αλληλοσυγκρουόμενες φήμεςδιατρέχουν ολόκληρο το Μωριά καθώς διάφοροι δια-δίδουν για περίεργες και ύποπτες κινήσεις των Ραγιά-δων

Μη με ρωτάτε περισσότερα όπου να lsquoναι φτάνει κιο Κολοκοτρώνης από τη Ζάκυνθο με 5 μπορεί με 6χιλιάδες στρατό Και το σπουδαιότερο είναι ότι οιΤούρκοι ούτε που το έχουν πάρει χαμπάρι για το τιτους περιμένει Ευτυχώς ο Αλής το θεριό της Ηπεί-ρου ξεκίνησε το ρεμπελιό

Οι Τούρκοι κατακτητές πιστεύουν ότι είναι άδικοιοι φόβοι τους και δέχονται τις διαβεβαιώσεις των εκ-κλησιαστικών ηγετών και των προκρίτων ότι όλα αυ-τά είναι διαδώσεις των ανθρώπων του Αλή Πασά γιανα δημιουργούν σύγχυση και απασχόληση της τουρ-κικής εξουσίας και του στρατού

Η ηρεμία στο Μωριά είναι απόλυτη Απόδειξη ότισήμερα ο βαλής Χουρσίτ Πασάς αναχώρησε για ταΓιάννενα σαν αρχιστράτηγος εναντίων του Αλή Πα-σά αφήνοντας την Τρίπολη την πρωτεύουσα τουΜωριά το χαρέμι του και τους θησαυρούς του Τάξηεπικρατεί στον Μωριά

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης προερχόμενος απότην Ζάκυνθο αποβιβάστηκε στην Σκαρδαμούλα τηςδυτικής Μάνης με τέσσερις άλλους συντρόφους τουύστερα από εντολή του γενικού επιτρόπου της Φι-λικής Εταιρείας Αλέξανδρου Υψηλάντη Αμέσως έ-στησε το στρατηγείο του στον πύργου του Παναγι-ώτη Μούρτσινου και ήρθε σε συνεννόηση με τον Πε-τρόμπεη Μαυρομιχάλη και τους οπλαρχηγούς τηςΜάνης για την ταχύτατη έναρξη του απελευθερωτι-

laquoΑΜΠΕΛΩΝraquo ΤΕΥΧΟΣ 7 ΜΑΡΤΙΟΣ 2014 3

κού αγώναΕίδατε μωρέ που σας τα lsquoλεγα ο Κολοκοτρώνης

τώρα είναι στη Σκαρδαμούλα και χιλιάδες ο στρατόςπου έφερε μαζί του Χιλιάδες Κι οπλισμένοι σαναστακοί

Τώρα ο Μωριάς είναι ένα ηφαίστειο κάτω από ταπόδια των κατακτητών έτοιμο να εκραγεί Ο Κολοκο-τρώνης απόγονος μιας μεγάλης γενιάς με την πείρατου και τις γνώσεις του αποτελεί πηγή ελπίδας καιεμπιστοσύνης για τους ραγιάδες Ο Μωριάς ζει ιστο-ρικές στιγμές

15 Ιανουαρίου 1821 Αναβρασμός στον Μωριά Οτόπος βρίσκετε σε μια περίεργη αναταραχή Οι φήμεςοργιάζουν ο φόβος πλανιέται παντού Σε κάθε γωνιάπρούχοντες και λαός όλοι ψιθυρίζουν για ενδεχόμενοκίνημα και επανάσταση

Από τα μέσα του 17ου αιώνα οι διδάσκαλοι του γέ-νους άνοιξαν το μεγάλο δρόμο Ο ελληνισμός μετάαπό αιώνες και αιώνες αναζητά τις αληθινές ρίζες τουκαι την ταυτότητα του

22 Ιανουαρίου 1821 Στιγμή προς στιγμή ολόκλη-ρος ο Μωριάς περνά μέσα από μια μεγάλη και σκληρήδοκιμασία Η επιλογή είναι μοιραία και δύσκολη Οιευθύνες μεγάλες Επανάσταση ή αναμονή

Μια μικρή ιστορική αναδρομή θα δείξει τη σημασίατου μεγάλου διλλήματος

Μετά την τραγική πτώση της πόλης την 29η Μαΐ-ου του 1453 στα χέρια των Τούρκων άρχιζε μια ακό-μα σκληρή και άγρια περίοδος για τον ελληνισμό Πα-ντού σκοτάδι Απελπισία και ερημιά

Όμως ο ελληνισμός ποτέ δεν έπαψε να αντιστέ-κεται να ξεσηκώνεται και να αγωνίζεται για κάτι πουμόνο οι Έλληνες δίδαξαν στον κόσμο Την Ελευθερία

Όλοι αναθυμούνται τα μεγάλα κινήματα που έχουνπροηγηθεί

1463 πρώτος τουρκοβενετικός πόλεμος Ξεσηκω-μός της Κρήτης της Μάνης της Σπάρτης και της Αρ-καδίας Ήττα των βενετών Καταστροφές και ερημώ-σεις στο Μωριά Άγρια θανάτωση 500 Ελλήνων τηςΚορώνης

1475 Δεύτερος τουρκοβενετικός πόλεμος Τουρκι-κή απόπειρα κατάληψης της Λήμνου Θάνατος τουαρχηγού των Ελλήνων Ο ηρωισμός της κόρης τουΜαρούλας σώζει προσωρινά το νησί

1494 Ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος ο Ηrsquo φτά-νει στη Ρώμη σκοπεύοντας να πολεμήσει τους Τούρ-κους και να ανασυστήσει τη ανατολική Ρωμαϊκή Αυ-τοκρατορία Ξεσηκωμός των χριστιανικών λαών Πα-νικός των Τούρκων Τελικά η επανάσταση απέτυχεΑποτέλεσμα Σφαγές καταστροφές αγριότητεςστυγνές δολοφονίες συντρίμμια στις ελληνικές πό-λεις

1572 Η Μάνη ξεσηκώνεται από τους αδελφούςΜελισσινούς τον αρχιεπίσκοπο Επιδαύρου Μακάριοκαι τον χωροδεσπότη Θεόδωρο Ο ξεσηκωμός εξα-πλώνεται σε όλο το Μωριά τη Ρούμελη τη Μακε-δονία και το Άγιο Όρος Αποτέλεσμα ΑποτυχίαΣφαγές Ατέλειωτες σφαγές των Ελλήνων Θάνατοςκαι σκοτάδι πλανιέται πάνω από την χώρα

1611 Ο Κάρολος Δούκας του Νεβέρ απόγονοςτων Παλαιολόγων που διεκδικεί κληρονομιά τον θρό-νο της Κωνσταντινούπολης συνεννοείται με τους μα-νιάτες και ξεσπά κίνημα που απλώνεται σε όλα ταΒαλκάνια Τελικά το κίνημα απέτυχε Ακολουθούν ά-γριες σφαγές των Ελλήνων

1770 Ο ρώσικος στόλος κατεβαίνει στη ΜεσόγειοΟλόκληρη η Ελλάδα επαναστατεί σε στεριά και θά-λασσα Μα η ανικανότητα των Ορλόφ και η ανεπάρ-κεια των πολεμικών μέσων οδηγούν σε οικτρή απο-τυχία Οι Ρώσοι εγκαταλείπουν τους Έλληνες στηντύχη τους Ο Μωριάς πλημμυρίζει από τούρκικαστρατεύματα ηρωική και απελπισμένη αντίστασητου λαού Αποτέλεσμα Θάνατος θάνατος θάνατος

25 Ιανουαρίου 1821 Η άφιξη του Παπαφλέσσαστην Ύδρα στη συνέχεια στο Ναύπλιο και μετά στοΆργος κυριολεκτικά κατατρόμαξε τους προεστούςκαι αναστάτωσε τον τόπο Με πρωτοβουλία τουπραγματοποιείται συνέλευση των θρησκευτικών καιπολιτικών αρχηγών του Μωριά στη Βοστίτσα της Αι-γιαλείας Το πρόσχημα για τους κατηχητές ήταν ναλύσουν τις κτηματικές διαφορές που υπάρχουν ανά-μεσα στα δυο μοναστήρια της περιοχής Η ουσία εί-ναι όμως να ζητήσουν εξηγήσεις από τον Παπαφλέσ-σα που με τα κηρύγματα του για γενικό ξεσηκωμόέχει αναστατώσει τους πάντες Ο Παπαφλέσσας α-φού τους έδειξε τα χαρτιά του που τον χαρακτή-ριζαν αντιπρόσωπο του γενικού επιτρόπου της Φιλι-κής Εταιρεία Αλέξανδρου Υψηλάντη είπε

-Πατριώτες Ήρθε η μεγάλη στιγμή Τέλειωσαν ταψέματα Ο ξεσηκωμός πρέπει να αρχίσει τώρα Ήτώρα ή ποτέ Ήμαστε πιο δυνατοί από ότι φανταζό-σαστε πίσω από μας κρύβεται μεγάλη δύναμη πουθα συντρίψει την τουρκιά

-Ποια είναι αυτή η δύναμη γιατί δεν την ονομά-ζεις Δεν σε πιστεύουμε Τα φουσκώνεις όλα λεςψέματαΤα χαρτιά σου δεν μας πείθουν Είσαι ψεύ-της και θα μας πάρεις όλους στο λαιμό σου Ποιαείναι αυτή η δύναμη γιατί δεν την ονομάζεις

-Σταθείτε μωρέ να ακούσετε που πέσατε να μεφάτε Αφού σας λέω έχω αποδείξεις και χαρτιά από


τον αρχηγό-Είσαι απατεώναςδρόμονα φύγεις από lsquoδω-Ε λοιπόν να ήσαστε βέβαιοι ότι η ουσία με την

πρώτη κίνηση που θα κάνουμε με το πρώτο καριο-φίλι που θα λαλήσει στο Μωριά η ουσία σας στοξαναλέω θα μπει στο πλευρό μας ανοιχτά και θαανοίξει πόλεμο με τη πύληκαι κάτι άλλο αφού μεζορίζεται Στο δρόμο είναι ουσία κι η ενίσχυση μεχρήματα και στρατό

-Τα μεγαλοποιείς και τα φουσκώνεις παπαφλέσσαΌσα μας τσαμπουνάς εδώ πέρα είναι άστατα απελ-πισμένα κι επικίνδυνα Αν δώσουμε πίστη στα λόγιασου και ξεσηκώσουμε το λαό θα τον πάρουμε στολαιμό μας Αλλά έτσι ήσουν πάντα ανεύθυνος καιφασαρίας

-Αυτά που διακηρύσσεις Γρηγόριε είναι εγκλημα-τικά κι επιζήμια Η εκκλησία και το έθνος κινδυνεύ-ουν από τον τυχοδιωκτισμό σου Εδώ στο Μωριά σεξέρουμε καλά και δεν μας ξεγελάς Είσαι άρπαξαπατεών κι εξολέστατος Σπρώχνεις τα πράγματαστον ξεσηκωμό για να πλουτίσεις από το πλιάτσικο

-Ακούστε όλοι σας και βάλτε το βαθιά στο μυαλόσας Εγώ έχω διαταγές και θα κάνω κατά πως πουλένε αυτές Θα πάρω χίλιους πισινοχωρίτες κι άλλουςτόσους μανιάτες και θα τους ρίξω στο ρεμπελιό κιόποιον πιάσουν οι Τούρκοι ξαρμάτωτο ας τον λιανί-σουν Πάμε αδελφέ Νικήτα Δεν έχουμε καμιά δου-λειά εδώ πέρα

Τότε όλοι τρομοκρατήθηκαν γιατί ήξεραν πως οΠαπαφλέσσας δεν αστειευόταν κι ότι είναι ικανός γιαόλα Του μίλησαν λοιπόν με το καλό και τον βεβαί-ωσαν ότι το σοβαρό θέμα του ξεσηκωμού θα το ξα-νασυζητήσουμε Έτσι στην συνέλευση της Βοστί-τσας όλοι συμφώνησαν να αποφύγουν κάθε βιαστι-κή ενέργεια που θα μπορούσε να σημαίνει όλεθρο καικαταστροφή και να αναμένουν μέχρι την κάθοδο τουΥψηλάντη

Γενικώς φαινομενική ηρεμία επικρατεί στο ΜωριάΜα το καζάνι βράζει

1 Φεβρουαρίου 1821 Ο Κολοκοτρώνης έχει κατα-στήσει τη Σκαρδαμούλα το επαναστατικό στρατηγείοτου Εκεί έχουν καταφτάσει ο Νικηταράς από τη Ζά-κυνθο και πολλοί άλλοι πατριώτες Ο φιλικός Περ-ραιβός έχει πετύχει την συμφιλίωση μεταξύ των ισχυ-ρών οικογενειών του Μωριά που τρωγόντουσαν γιαχρόνια Ο Κολοκοτρώνης έχει αρχίσει σιγά σιγά νακρατάει στα χέρια του τις αόρατες κλωστές της επα-νάστασης Άνθρωποι του στέλνονται στη Μεσσηνίαστην Καλαμάτα στη Λακωνία στο Μυστρά στην Κα-ρύταινα στο Φανάρι στο Λιοντάρι σε όλη την Αρκα-δία και στη Τρίπολη Απrsquo όλους ζητά πρόσωπα για ναμιλήσουν

Γενικώς μια ακαθόριστη ηρεμία επικρατεί στοΜωριά μα το ηφαίστειο της επανάστασης όλο καιδυναμώνει

3 Φεβρουαρίου 1821 Μολδοβλαχία Σήμερα ηΣτάνα σύζυγος του αρματολού Γιωργάκη Ολύμπιουδάνεισε στη Φιλική Εταιρεία το ποσόν των 5000 χρυ-σών φλουριών πληρωτέα εκ του μέλλοντος εθνικούταμείου Η πράξη της θα μείνει ιστορική

7 Φεβρουαρίου 1821 Τρίπολη Αρκαδίας Κατά έγ-κυρες πληροφορίες που προέρχονται από την οθωμα-νική εξουσία της Τριπόλεως Τούρκοι κατάσκοποι πουμιλούσαν καλά τα ελληνικά ντύθηκαν ραγιάδικα πή-γαν στη Σκαρδαμούλα γλίστρησαν ως το σπίτι τουΜούρτσινου που διαμένει ο Κολοκοτρώνης κι ότανγύρισαν στην Τρίπολη είπαν τα εξής στις αρχές Απόαυτόν δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα ούτε στρα-τό έχει φέρει ούτε τίποτα

Μετά από αυτή την είδηση οι τουρκικές αρχές α-φού διαπίστωσαν ότι ο Κολοκοτρώνης έπαιζε αμάδεςκαι δεν είχε φέρει μαζί του στρατό ησυχάζουν καιδεν ανησυχούν τόσο πολύ Βεβαιότητά τους είναι ότιη επανάσταση αναβάλλεται

8 Φεβρουαρίου 1821 Δημητσάνα Πληροφορίεςαναφέρουν ότι στην τοποθεσία Κεφαλόβρυσο του Α-γίου Ιωάννη οι αδελφοί Σπηλιωτόπουλοι κι ο συνέ-ταιρός τους Αντωνόπουλος μετέτρεψαν τους παλι-ούς αλευρόμυλους σε πυριτιδόμυλους Το δημητσα-νίτικο μπαρούτι που είναι αρίστης ποιότητας παρα-σκευάζεται από ντόπια κάρβουνα θειάφι που προέρ-χεται από τις σπηλιές της Μονεμβασιάς και νίτρο πουσυλλέγεται από την δυτική περιοχή του έλους Οικινήσεις αυτές κρατούνται μυστικές από τις τουρκικέςαρχές

Πάντως η παραγωγή μπαρουτιού δείχνει ότι ηεπαναστατική έκρηξη πλησιάζει

10 Φεβρουαρίου 1821 Μωριάς Τώρα γνωρίζουμεότι γενικά στη χώρα έχουν επικρατήσει δύο ισχυράρεύματα σχετικά με την επικείμενη επανάσταση τωνΕλλήνων Το πρώτο ρεύμα το συντηρητικό είναι τωνπροεστών και των δεσποτάδων Το δεύτερο ρεύματο επαναστατικό με ακράτητο και ορμητικό απόστο-λο τον Παπαφλέσσα ζητά να γίνει η επανάσταση χω-ρίς καμιά αναβολή την 25η Μαρτίου Η αγωνία κι οιαμφιβολίες έχουν κυριεύσει τους πάντες

14 Φεβρουαρίου 1821 Ο Καϊμακάμης της Πελο-ποννήσου έχοντας βάσιμες πληροφορίες ότι επίκειταιέκρηξη της επανάστασης προσκάλεσε στην Τρίποληόλους τους αρχιερείς και προεστούς του ΜωριάΠρώτος προσήλθε ο Αναστάσιος Μαυρομιχάλης γιοςτου Πετρόμπεη για να καθησυχάσει τις οθωμανικέςαρχές Έπειτα ακολούθησαν κι άλλοι

Φαινομενική ηρεμία επικρατεί στον Μωριά16 Φεβρουαρίου 1821 Κνίσαβο-Ρωσίας Οι τέσσε-

ρις αδελφοί Υψηλάντιδες Αλέξανδρος ΔημήτριοςΝικόλαος και Γεώργιος συνέταξαν προκήρυξη προςτους λαούς της Μολδοβλαχίας καλώντας τους στηνεξέγερση Επιπλέον διακήρυξαν ότι κι οι τέσσερις α-δελφοί διαθέτουν την περιουσία τους και τους μι-σθούς τους για τον αγώνα Όλη η οικογένεια με τηνευχή της μητέρας τους Ελισάβετ προσφέρει ταπάντα για τον ιερό σκοπό

18 Φεβρουαρίου 1821 Μωριάς Ολόκληρος ο τό-πος είναι ανάστατος Μέχρι τώρα κανείς δεν γνωρίζειτι πρόκειται να γίνει Οι Τούρκοι από πληροφορίεςπου έχουν αλλά κι από διαίσθηση αντιλαμβάνονταιότι κάτι το κακό πλησιάζει Κανείς όμως δεν μπορείνα προσδιορίσει που αποσκοπούν αυτές οι περίεργεςκινήσεις των Ελλήνων


Αδέλφια τώρα δεν μπορούμε να κάνουμε πίσωΚάθε αναβολή είναι καταστροφή Η μεγάλη στιγμήπλησιάζει Πλησιάζει

Γενικά οι οθωμανικές αρχές πιστεύουν ότι οι ρα-γιάδες θα καθίσουν ήσυχα και τελικά δεν θα κάνουνκαμιά ανοησία

Τάξη και φαινομενική ηρεμία επικρατεί στο Μωρι-ά

22 Φεβρουαρίου 1821 Μολδοβλαχία Σήμερα κατάβάσιμες πληροφορίες ο αρχηγός της Φιλικής ΕταιρίαςΑλέξανδρος Υψηλάντης πέρασε τον ποταμό Προύθοκαι εισήλθε στη Μολδοβλαχία Ο ενθουσιασμός τουήταν μεγάλος Η μεγάλη ώρα πλησιάζει

24 Φεβρουαρίου 1821 Ιάσιο Μολδοβλαχία ΟΑλέξανδρος Υψηλάντης απεύθυνε ενθουσιώδη προ-κήρυξη προς τους Έλληνες της Μολδοβλαχίας προ-τρέποντας τους να επαναστατήσουν κατά της τουρ-κικής τυραννίας Η μεγάλη στιγμή πλησιάζει

26 Φεβρουαρίου 1821 Ιάσιο Μολδοβλαχίας Η ε-παναστατική σημαία του Αλέξανδρου Υψηλάντη καθ-αγιάστηκε στην εκκλησία των τριών Ιεραρχών του Ι-ασίου από τον μητροπολίτη Βενιαμίν Η σημαία φέρειστη μία επιφάνεια της το σταυρό και τις εικόνες τουΑγίου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης με τηνφράση ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ και στην άλλη παράστασητου φοίνικα με την φράση ΕΚ ΤΗΣ ΤΕΦΡΑΣ ΜΟΥΑΝΑΓΕΝΝΩΜΑΙ

3 Μαρτίου 1821 Σύνορα Μολδαβίας και Βλαχίας ΟΑλέξανδρος Υψηλάντης συγκρότησε τον Ιερό ΛόχοΣτο κράνος των ιερολοχιτών υπάρχει νεκροκεφαλήμε δύο οστά χιαστί κι από κάτω αναγράφονται οιλέξεις ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣ Ο μακροσκελής όρ-κος που δίνουν αρχίζει ωε εξήςlaquoΟρκίζομαι να χύσωκαι αυτήν την υστέραν ρανίδα του αίματός μου υπέρτης θρησκείας και Πατρίδος μου Να φονεύσω καιαυτόν τον ίδιον τον αδελφόν μου εάν τον εύρωπροδότην της Πατρίδος μαςraquo

10 Μαρτίου 1821 Αγία Λαύρα Αχαΐας Οι πρόκριτοιΑχαΐας Αιγιαλείας και Καλαβρύτων συνήλθαν στη μο-νή της Αγίας Λαύρας υπό την προεδρία του Παλαιών

Πατρών Γερμανού και συνέστησαν την αχαϊκή τριαν-δρία που αποτελείτε από τον Γερμανό τον ΑνδρέαΖαΐμη και τον Ανδρέα Λόντο Σκοπός της τριανδρίαςείναι η οργάνωση κι η προπαρασκευή του απελευθε-ρωτικού αγώνα

15 Μαρτίου 1821 Περιοχή Βόρειος Γορτυνίας Σή-

μερα στη θέση Χελωνοσπηλιά οι κλέφτες Χονδρο-γιάννης και Πετιώτης μαζί με μερικούς συντρόφουςτους χτύπησαν τον Τούρκο εισπράκτορα Λαλιώτηπου μετέφερε γρόσια του δημοσίου στην ΤρίποληΣκοπός της ενέδρας ήταν να αρπάξουν τα χρήματακαι να τα διαθέσουν για την επανάσταση του ΓένουςΣτην πράξη τους αυτή ήταν σύμφωνοι κι οι πρού-χοντες Ασημάκης Ζαΐμης και Ασημάκης Χοτύλας μετις ευχές των οποίων ενέργησαν οι κλέφτες Κατάτην εφαρμογή του σχεδίου πυροβόλησαν τον Σεϊδήαλλά αυτός κατάφερε να διαφύγει

15 Μαρτίου Καλάβρυτα Ένοπλοι Έλληνες πυρο-βολούν τον βοεβόδα των Καλαβρύτων Ιμπραήμ Αρ-ναούτογλου που πήγαινε στην Τρίπολη και σκοτώ-νουν δύο απrsquo την φρουρά του

16 Μαρτίου 1821 Αγρίδι Περιοχή βόρειας Αρκα-δίας Με εντολή του προκρίτου των Καλαβρύτων Σω-τήρη Χαραλάμπη οι άνθρωποι του Σολιώτης και Πορ-δής χτύπησαν στο Αγρίδι Τούρκους εισπράκτορεςφόρων και τρεις γραμματοκομιστές του Καϊμακάμητης Τριπολιτσάς προς τον Χουρσιτ Πασά Το τόλμημααυτό των Ελλήνων έχει αναστατώσει τους κατακτη-τές

17 Μαρτίου 1821 Αρεόπολη Μάνης Ο Πετρόμπε-ης Μαυρομιχάλης κήρυξε την έναρξη της επανάστα-σης Μπροστά στο ναό των Ταξιαρχών στήθηκε η


πρώτη σημαία του ιερού αγώνα που φέρει στη μίαεπιφάνεια της το σπαρτιατικό πρόσταγμα Η ΤΑΝ ΗΕΠΙ ΤΑΣ και στην άλλη της τις λέξεις ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΗΘΑΝΑΤΟΣ Στη συνέχεια ο Πετρόμπεης ανέβηκε στιςΚιτριές που συνεδρίαζαν οι άλλοι καπεταναίοι της Μά-νης Η κήρυξη της επανάστασης έγινε δεκτή μεενθουσιασμό δάκρυα χαράς κωδωνοκρουσίες καιαμέτρητους πυροβολισμούς

20 Μαρτίου 1821 Καρύταινα Αρκαδίας Οι Γεώργι-ος και Δημήτριος Πλακούτας συγκέντρωσαν τους κα-τοίκους για να χτυπήσουν τους Τούρκους Η σύναξηείχε μεγάλη επιτυχία και ο ενθουσιασμός ήταν απερί-γραπτος

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣ

21 Μαρτίου 1821 Καλάβρυτα Ο Σωτήρης Θεοχα-ρόπουλος Νικόλαος Σολιώτης Ιωάννης Παπαδόπου-λος μαζί με άλλους ενθουσιώδεις ενόπλους πήρανένα παλιό κανόνι από την μονή της Αγίας Λαύραςπολιόρκησαν τα Καλάβρυτα κι η τουρκική φρουράπαραδόθηκε

21 Μαρτίου 1821 Πάτρα Στην Πάτρα διεξάγονταιαιματηρές συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρ-κων Κανείς δεν γνωρίζει πια θα είναι η συνέχειαΑπλή ανταρσία ή γενική επανάσταση

22 Μαρτίου 1821 Πάτρα οι Τούρκοι από τοφρούριο των Πατρών που είναι κλεισμένοι κανονιο-βολούν αλύπητα την πόλη έχοντας κύριο στόχο τηνΜητρόπολη στην οποία έχουν καταφύγει πολλές ελ-ληνικές οικογένειες Αναφέρονται πολλά θύματα Η α-γωνία του λαού είναι μεγάλη Κανείς δεν γνωρίζει τηνσυνέχεια όλοι αναρωτιούνται Βρισκόμαστε μπροστάσε μια επανάσταση

22 Μαρτίου 1821 Καλαμάτα Αιφνιδιαστικά ο γιοςτου Πετρόμπεη μαζί με τους θείους του και δύναμημανιατών μπήκαν στη Καλαμάτα και κατέλαβαν επί-καιρα σημεία

23 Μαρτίου 1821 Καλαμάτα Σήμερα εδώ στηνΚαλαμάτα αναγεννιέται το Γένος των Ελλήνων Ο Πε-τρόμπεης επικεφαλής 2000 μανιατών μπήκε στηνΚαλαμάτα και έγινε δεκτός με ενθουσιασμούς απότους κατοίκους της πόλης Μαζί με τους μανιάτεςεξεστράτευσε κι ο Κολοκοτρώνης Μrsquo αυτούς ενώθη-καν οι Αναγνωσταράς Παπαφλέσσας Νικηταράς καιΚεφαλάς Ο βοεβόδας Αρναούτογλου τρομοκρατημέ-νος από την αιφνίδια επίθεση παραδόθηκε με όλη τηφρουρά του Η Καλαμάτα είναι ελεύθερη

24 Μαρτίου 1821 Καλαμάτα Σε συγκινητική δοξο-λογία δίπλα στον ποταμό της Καλαμάτας Νέδωνα οιμανιάτες κι οι μεσσήνιοι πολεμιστές έδωσαν τον όρκοτης ελευθερίας Πρώτος ορκίστηκε ο ΠετρόμπεηςΜαυρομιχάλης και σαν αρχηγός είπε laquoίνα αμύνω τηνπατρίδα και μόνος και μετά πάντων Και τα ιερά ταπάτρια τιμήσωraquo

Στη συνέχεια οι άλλοι αρχηγοί είπαν laquoίνα μη καταισχύνομεν τα όπλα τα ιερά ούτε εγ-

καταλείψωμεν τον παραστάτην όσω αν στοιχίσωμενraquolaquoΕλευθερία ή Θάνατοςraquo

Μέσα σε απέραντο ενθουσιασμό συνεστήθη ημεσσηνιακή γερουσία που συνέταξε και την πρώτηπροκήρυξη προς τις ευρωπαϊκές αυλές Η προκήρυξη

αποτελεί και το πρώτο επίσημο έγγραφο της Ελλάδαςπου αναγεννιέται

Μεταξύ άλλων στο έγγραφο αναφέρονται και ταεξής

Αί χείρες μας αί οποίαι ήσαν δεδεμέναι μέχρι τούνύν από τάς σιδηράς αλύσους τής βαρβαρικής τυραν-νίας ελύθησαν ήδη καί έλαβον τά όπλα κατά τώντυράννων Οι πόδες μας οί περιπατούντες έν νυκτίκαί ημέρα είς τάς αναγκαρεύσεις τής ασπλαγχνίαςτρέχουν είς απόκτησιν τών δικαιωμάτων μας

Η κεφαλή μας ή κλίνουσα τόν αυχένα υπό τόνσκληρόν ζυγόν τόν απετίναξεν ήδη καί άλλο δένφρονεί ειμή τήν ελευθερίαν της Ή γλώσσα μας ήαδυνατούσα νά προφέρη λόγον εκτός τών ανωφε-λών παρακλήσεων πρός εξιλέωσιν τών τυράννωνκράζει τώρα μεγαλοφώνως καί κάμνει νrsquo αντηχή όαήρ τό γλυκύτατον τής ελευθερίας όνομα Εν ενί λό-γω απεφασίσαμεν ή νά ελευθερωθώμεν ή νά αποθά-νωμεν

Το απόγευμα αποχώρησε από την πόλη ο Κολοκο-τρώνης με 300 μανιάτες που του παραχώρησαν ο Πε-τρόμπεης και ο Παναγιώτης Μούρτζινος για να προ-χωρήσει προς την Αρκαδία και να εξαπλώσει την επα-

νάσταση σε όλο το Μωριά24 Μαρτίου 1821 Πάτρα Στη πόλη μπήκανε πολ-

λοί επίσκοποι και προύχοντες ακολουθούμενοι απόενόπλους και κήρυξαν την επανάσταση Στην πλατεί-α του Αγίου Γεωργίου στήθηκε η σημαία του Λόντουπου είναι ερυθρά με μαύρο σταυρό Σε αυτή όρκισετους πολεμιστές ο Παλαιών Πατρών Γερμανός Στηνσυνέχεια στήθηκε επαναστατικό διευθυντήριο το ο-ποίο σύνταξε προκήρυξη που δόθηκε σε όλους τουςπροξένους των ξένων χωρών που βρίσκονταν στην


Πάτρα24 Μαρτίου 1821 Κορώνη Οι τουρκικές αρχές της

πόλης καθώς πληροφορήθηκαν για τα γεγονότα τηςΚαλαμάτας συνέλαβαν ως ομήρους τον επίσκοποΓρηγόριο και δύο άλλους κληρικούς Τρόμος απλώνε-ται πάνω από την πόλη

24 Μαρτίου 1821 Κόρινθος Σήμερα στην πόλημας οι Τούρκοι εξαγριωμένοι από τις κινήσεις των Ελ-λήνων συνέλαβαν τον πρόκριτο Σπήλιο Νοταρά καιτον φόνευσαν Στη συνέχεια κλείστηκαν στην Ακρο-κόρινθο όπου τους πολιορκούν ο Θεοχαρόπουλος οΠετμεζάς ο Χαραλάμπης ο Στριφτόμπολας κα

24 Μαρτίου 1821 Σάλωνα Ο Πανουργιάς Πανουρ-γιάς μαζί με τον δεσπότη Ησαΐα κήρυξε την επανά-σταση στο μοναστήρι του προφήτη Ηλία των Σαλώ-νων Ο ενθουσιασμός και η πίστη για την νίκη είναιμεγάλος

24 Μαρτίου 1821 Κωνσταντινούπολη Ο Σουλτά-νος Μαχμούτ εξαγριωμένος από τις πληροφορίες πουείχε για τη επικείμενη επανάσταση έδειξε την θηριω-δία του και διέταξε αθρόες εκτελέσεις των Ελλήνωντης Κωνσταντινουπόλεως Από τους πρώτους πουαπαγχονίστηκαν είναι ο Νικόλαος Καναβής ΜιχαήλΜάνος Θεόδωρος Ρίζος Αλέξανδρος Φωτεινός κι ομητροπολίτης Εφέσου Διονύσιος Καλλιάρχης Τον τε-λευταίο καθώς ο Δήμιος του πέρναγε τον βρόγχο γύ-ρω από το λαιμό τον ρώτησε

Γίνεσαι μουσουλμάνος ωρέ για να σωθείςΚι ο μητροπολίτης απάντησεΕκτέλεσε άνθρωπε την εντολή που σου lsquoχει δοθεί25 Μαρτίου 1821 Τα φρούρια της Κορώνης Με-

θώνης Νεοκάστρου Χλεμούτσι Ναυπλίου ΚορίνθουΚαρύταινας κα πολιορκούνται από τους επαναστα-τημένους Έλληνες

25 Μαρτίου 1838 Αθήνα Γιορτάζεται για πρώτηφορά επίσημα η επέτειος της εκρήξεως της επανα-στάσεως του 1821 Αν κι ο αγώνας για την επανά-σταση είχε αρχίσει μερικές μέρες νωρίτερα με διά-ταγμα του βασιλιά Όθωνα που εξεδόθη το παρόν έ-τος 1838 ορίστηκε η 25η Μαρτίου ως η ημέρα της Ε-θνικής Παλιγγενεσίας lsquoΆλλωστε η παράδοση υιοθέτη-σε την 25η Μαρτίου ως ημέρα της ανύψωσης του λα-βάρου του rsquo21 στη μονή της Αγίας Λαύρας από τονΠαλαιών Πατρών Γερμανό

ΤΟΥΤΗ Η ΓΗ ΘΕΛΕΙ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ

ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΗΣΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

ΖΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ

ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝΟΡΟΣ

Αν θέλει να ζήσει κανείς το λειτουργικό πλούτο τοθαυμαστό μυστικό μεγαλείο της Μ Τεσσαρακοστήςπρέπει να προσπαθήσει να ξεφύγει από την επιφάνειάτης Επιφάνεια είναι αυτό που βλέπομε και που γνω-ρίζομε όλοι μας κατά τις Κυριακές της Τεσσαρακο-

στής Έχουν πράγματι κάτι ιδιαίτερο οι Κυριακές αυ-τές από τις άλλες Κυριακές του υπολοίπου έτους Ταειδικά εορτολογικά θέματα η υμνογραφία των η λει-τουργία του Μ Βασιλείου που τελείται αντί της λει-τουργίας του Χρυσοστόμου δίνουν σrsquo αυτές ένα ξε-χωριστό χρώμα Αλλά οι Κυριακές της Τεσσαρακο-στής είναι οάσεις μέσα σrsquo αυτήν Κατrsquo ουσίαν βρί-σκονται έξω από αυτήν Τη γοητεία της αληθινήςΤεσσαρακοστής θα την αισθανθεί κανείς μέσα στοlaquoπέλαγοςraquo ή στην laquoαυχμηρά έρημοraquo όπως την ονο-μάζουν οι Πατέρες αυτής της ίδιας της Τεσσαρα-κοστής δηλαδή των καθημερινών από τη Δευτέραως την Παρασκευή τών έξι εβδομάδων που την απο-τελούν

Η Εκκλησία μας στις μοναστηριακές ακολουθίεςείδε πάντοτε ένα ιδεώδη τρόπο λατρείας γι αυτό καισυν τω χρόνω αντικατέστησε τις παλαιές ιδιαίτερεςενοριακές ακολουθίες με τις μοναχικές Ιδιαιτέρωςόμως κατά την Τεσσαρακοστή προσπάθησε να μετα-φέρει τη λατρεία των μοναστηριών στους κοσμικούςναούς Αφού οι πιστοί δεν μπορούσαν να βγούν στηνέρημο μετέφερε τις ακολουθίες της ερήμου στις πό-λεις Θέλησε τις κατανυκτικές αυτές ημέρες να κάμειτα λαϊκά μέλη της να γευθούν τις μυστικές καλλονέςτων μοναστηριακών ακολουθιών να κάμει λίγο μονα-χούς τους λαϊκούς πιστούς Και δεν είχε άδικο Στοσύστημα των μοναχικών ακολουθιών της περιόδουτης Νηστείας βρίσκεται το αποκορύφωμα ολοκλήρουτου έτους Λίγοι από το λαό μπορούν να τις παρακο-λουθήσουν Δεν έχουν ούτε το διαθέσιμο χρόνο ού-τε πολλές φορές και την απαραίτητη ψυχική διάθεσηΑντιθέτως στις μονές όπου η λατρεία του Θεού α-ποτελεί το κέντρο της ζωής των μοναχών και το βα-σικό ενδιαφέρον των αφιερωμένων αυτών ανθρώ-πων η εκκλησιαστική ακολουθία της περιόδου τηςΤεσσαρακοστής γίνεται το εντρύφημα και η μοναδικήσχεδόν απασχόληση των πατέρων

Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια ασθενική σκι-αγραφία του λειτουργικού περιεχομένου μιας ημέραςτης Τεσσαρακοστής

Κατά βάση οι ακολουθίες της Τεσσαρακοστής είναικαι κατά τον αριθμό και κατά το διάγραμμα οι ίδιες μετις μοναχικές ακολουθίες του υπόλοιπου έτους Εκεί-νο που τις διακρίνει είναι το πιο αρχαϊκό τους περι-εχόμενο η παρεμβολή κατανυκτικών τροπαρίων καιτο ιδιαίτερο μήκος που προσλαμβάνουν με την προσ-θήκη περισσότερων ψαλμών αναγνώσεων και άλλωνλειτουργικών στοιχείων Οι ακολουθίες αριθμούνταισε επτά κατά το ψαλμικό laquoΕπτάκις της ημέρας ήνε-σά σεraquo(Ψαλ 118164) αλλά στην ουσία είναι περισ-σότερες Η ευλάβεια των μοναχών θέλησε να τις επ-αυξήσει με προσθήκες και άλλων ακολουθιών έτσιώστε η δοξολογία του Θεού κατά την πιο ιερή περίο-δο του έτους να είναι σχεδόν ακατάπαυστη Κάθε μιαακολουθία αντιστοιχεί σε μια ωρισμένη περίοδο τηςημέρας ή της νύκτας Είναι ένας σταθμός προσευχήςπου καθαγιάζει ένα τμήμα του εικοσιτετραώρου

Η προσευχή αρχίζει με την ακολουθία του Μεσο-νυκτικού τα μεσάνυκτα θεωρούνται ως ο πιο κατάλ-ληλος για την προσευχή χρόνος Μέσα στην ησυχία


και στη γαλήνη του κόσμου οι μοναχοί αγρυπνούνκαι προσεύχονται Περιμένουν την έλευση του Νυμ-φίου του Χριστού που έρχεται κατά το Ευαγγέλιοlaquoμέσης νυκτόςraquo (Ματθ 256)

Στην ακολουθία του μεσονυκτικού συνάπτεται ηακολουθία του Όρθρου η εωθινή (πρωινή) προσευ-χή Από τις ιδιορρυθμίες που χαρακτηρίζουν την Τεσ-σαρακοστή θα δούμε δύο χαρακτηριστικά σημείατην ψαλμωδία του laquoΑλληλούϊαraquo με τα τριαδικά και τοφωταγωγικό Το laquoΑλληλούϊαraquo ψάλλεται στον ήχο τηςεβδομάδας σαν επωδός της ωδής του Ησαΐα laquoεκνυκτός ορθρίζει το πνεύμα μου πρός σε ο Θεόςraquo( Ησ 26 9-15) Τα τροπάρια που το συνοδεύουν τατριαδικά αποτελούν μια θαυμαστή συμφωνία με τοlaquoΑλληλούϊαraquo και την ωδή του Ησαΐα Είναι η πρώτηψαλμωδία που ακούεται στους ναούς μέσα στο σκο-τάδι και στη σιγή της νύχτας Όλα μαζί συνιστούν μιαπροτροπή μια πρόσκληση πρός δοξολογία τουτριαδικού Θεού από ολόκληρη τη κτίση Οι άνθρωποιενώνονται με τους αγγέλους για να ψάλλουν τοντρισάγιο ύμνο στην τρισυπόστατη Θεότητα laquoΆγιοςάγιος άγιοςraquo Πιο κατάλληλος εναρκτήριος ύμνος γιατην απαρχή της δοξολογίας δεν ήταν δυνατόν ναβρεθεί laquoΑλληλούϊαraquo- Αινείτε τον Θεόν Η Τεσσαρα-κοστή είναι η περίοδος του laquoΑλληλούϊαraquo -του αίνουτου Θεού

Προς το τέλος του όρθρου χαιρετίζεται η έλευσητου φωτός της ημέρας Τότε ψάλλονται τα φωταγω-γικά τροπάρια ένα για κάθε ήχο Αποτελούν ευχαρι-στία για την αποστολή του υλικού φωτός και δέησηγια την έκχυση του νοητού φωτός του φωτισμούτου Χριστού στις ψυχές μας

Οι ακολουθίες των ωρών είναι τέσσερειςη Α΄ (Πρώτη) που αποτελεί μια επέκταση του όρ-

θρου και μια αίτηση ευλογίας των έργων μας πουαρχίζουν την ώρα αυτή- 7 πμ περίπου

Η Γ΄(Τρίτη) 9 πμ είναι η ώρα της καθόδου τουαγίου Πνεύματος στους αποστόλους κατά την ημέρα

της Πεντηκοστής Στους ψαλμούς στα τροπάρια καιτις ευχές της ακολουθίας της ώρας αυτής κυριαρχείτο θέμα αυτό Η δοξολογία και η δέηση για την απο-στολή του αγίου Πνεύματος και σrsquo εμάς

Η Στ΄ (Έκτη) ώρα (12 το μεσημέρι) και η Θ΄ (Εν-νάτη- 3 μμ) παίρνουν τα θέματα τους από το πάθοςτου Κυρίου Η Στ΄ είναι η ώρα της σταυρώσεως και ηΘ΄ η ώρα του θανάτου- του laquoΤετέλεσταιraquo Στην Θ΄ώρα συνάπτεται και η ακολουθία των Τυπικών Και σrsquoαυτή σαν συνέχεια του θέματος της Θ΄ ώρας ακού-εται η ψαλμωδία της φωνής του ληστή στο σταυρόlaquoΜνήσθητι μου Κύριε όταν έλθης εν τη βασιλείασουraquo (Λουκ2342) που ψάλλεται σαν επωδός τωνμακαρισμών του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου Είναιμια υπενθύμηση του ευαγγελικού νόμου αλλά και μιααπάντηση του ταπεινού πιστού στα λόγια του Χρι-στού Είπες Κύριε ότι είναι μακάριοι ndash ευτυχείς οιπτωχοί τω πνεύματι οι πραείς οι ελεήμονεςhellip Εγώδεν είμαι τίποτε απrsquo αυτά γιrsquo αυτό σου φωνάζω σαντο ληστή το laquoΜνήσθητί μου Κύριεraquo

Δεν μας μένει καιρός να μιλήσουμε για την ακο-λουθία του κατανυκτικού εσπερινού με τα θαυμαστάτου τροπάρια τους ψαλμούς και τα αναγνώσματαούτε για την καρδιά των ημερών των Νηστειών τηλειτουργία των Προηγιασμένων δώρων

Μόνο δυο λόγια για το Μέγα Απόδειπνο την ακο-λουθία που κατακλείει την ημέρα Είναι μια μακρά α-κολουθία που συνιστά δέηση για την άφεση των α-μαρτιών της ημέρας και την ειρηνική και ασκανδά-λιστη διέλευση της νύκτας

Η σύντομη αυτή αναδρομή στο λειτουργικό περι-εχόμενο των ιερών ημερών της Τεσσαρακοστής δενήταν παρά μια ασθενική σκιαγραφία Μια μικρή ανθο-δέσμη από τον απέραντο ανθόκηπό της Μια παρόρ-μηση για να θελήσομε να μπούμε σrsquo αυτόν και να τονγνωρίσομε προσωπικά εμπειρικά οι ίδιοι (Ιωάννου Μ Φουντούλη Λογική Λατρεία Θεσκη 1971 σ 40-48)

Γέροντας Ιερώνυμος Όλους ναγαπάς άλλα και κανένα μη

αγαπάς Το Πνεύμα δεν αγαπά Ούτε πολλές συναναστροφές

Ούτε φιλίες Όλα αυτά να τα αποφεύγεις Θέλεις να αγαπάς πολύ τους ανθρώπους Αγάπησε

πολύ τον Χριστό μας και θα δεις πόσο θα αγαπάς καιτους ανθρώπους και ας μη τους βλέπεις

Πάντοτε και τον κάθε άνθρωπον ολίγον σε από-στασιν να κρατάς Ήλθε Καλώς ήλθε Δεν ήλθε Κα-λώς δεν ήλθε Δηλ να είσαι απαθής

Σε κανέναν μη λες το μυστικό σου ή τι κάνεις Μεδύο τρία λόγια Όταν σε ρωτούν να κόβεις να τελει-ώνεις

Μη δένεις τον νου σου με άνθρωπο Μη λέγειςτους λογισμούς σου και το μυστικό σου εις κανένα

Οι άνθρωποι μεταβολή παίρνουν Το μυστικό σουσε κανέναν Διότι οι άνθρωποι μεταβάλλονται

Μη θυμώνετε θα σας ειρωνευτούν θα υποφέρετεΕσείς μη φοβάσθε Σάς προσφέρουν δηλ πιπέρι ναδίδετε ζάχαρη Εγώ πιπέρι δεν έχω να σκέπτεστεζάχαρη έχω ζάχαρη δίδω


Αυτό πού λείπει σήμερα γενικά είναι ή γνώσις ήλογική ή ευσέβεια Ό κόσμος σήμερα είναι ξετρελα-μένος

Δεν γνωρίζει τι κάνει δεν γνωρίζει τι θέλει Σήμεραένας φαίνεται καλός αύριο πίπτει χαλάει δεν ανα-γνωρίζει και ό ίδιος τον εαυτό του

Δύσκολα να βρεις άνθρωπο αμετάβλητονΆλλοι πάλι αλλού τρέχουν παντού για να βρουν

χαρά και ηρεμία μόνον στον Χριστόν μας δεν τρέ-χουν

Πάντως βέβαια λέγουν οί Πατέρες μηδένα προτου τέλους μακάριζε άλλα και μηδένα προ του τέλουςαπέλπιζε

Να παρακαλέσωμεν τον Θεόν να μας λυπηθεί καινα μας ελεήσει

Επικοινωνίες κόψε Σε φθάνουν τα δικά σουΟι άλλοι ότι γράμματα ξέρουν αυτά και σου λένε

Τα δικά τους ζουν τα δικά τους ξέρουν αυτά σουλένε Τα δικά σου δεν τα ζουν δεν τα ξέρουν δεν τααγαπούν Πώς λοιπόν Αφού δεν γνωρίζουν τη γλώσ-σα σου θέλεις να σου μιλήσουν

Μη υποδεικνύεις διότι διδασκαλία δίχως θέλησιντου άλλου έχθρα είναι και γίνεται αμαρτία και σεκείνον πού ακούει και δεν κάνει και εσύ στεναχω-ρείσαι και ταράζεσαι

Στον άλλο να λέγεις τόσα όσα νομίζεις ότι θα ση-κώσει όχι περισσότερα

Να μη θυμώνετε Να γλυκαίνετε με την ζάχαρήσας δηλ με τον καλόν σας λόγο τον άλλο

Κάθε άνθρωπος έχει κάποιο χάρισμα Βρες τοχάρισμά του και επαίνεσέ τον

Χρειάζεται και ό έπαινος (προς τόνωσιν) και ή κα-λοσύνη και ή αγάπη Τότε ό άλλος και πολύ καλός ναμη είναι δια την τιμήν τον έπαινο την αγάπη πούτου εκδηλώνουν ελέγχεται και γίνεται καλύτερος

Αγάπησε την ησυχία και την σιωπή Ν αποφεύγειςκατά το δυνατόν τους ανθρώπους

Όλους ν αγαπάς άλλα και κανένα μη αγαπάςδηλαδή με κανένα μη δένεται ό νους σου εκτός τουΧριστού μας

ΑξίεςhellipΈνα συγκλονιστικόκείμενο

Καθώς στεκόταν μπρος στην τάξη της την Εrsquo δη-μοτικού την πρώτη ημέρα του σχολείου η κυρίαΤζοβάννα είπε στα παιδιά ένα ψέμα Όπως οι περισ-σότερες δασκάλες κοίταξε τους μαθητές της και είπεότι τους αγαπούσε όλους το ίδιο

Αλλά αυτό ήταν αδύνατον διότι εκεί στην μπρο-στινή σειρά βυθισμένο στο κάθισμά του ήταν ένα μι-κρό αγόρι ο Μάνος Μανούσας Η κυρία Τζοβάννα εί-χε παρακολουθήσει τον Μάνο την προηγούμενη χρο-νιά και είχε προσέξει ότι ο Μάνος δεν έπαιζε καλά μετα άλλα παιδιά

Τα ρούχα του ήταν τσαλακωμένα Πάντα φαινότανότι χρειαζόταν μπάνιο Και ο Μάνος μπορούσε να εί-ναι πολύ δυσάρεστος

Στο σχολείο που δούλευε η κυρία Τζοβάννα έπρε-πε να επιθεωρήσει του κάθε μαθητού το ιστορικό

Άφησε του Μάνου το ιστορικό να το διαβάσει τε-λευταίο Όταν όμως διάβασε το ιστορικό που έγρα-φαν οι προηγούμενες δασκάλες έμεινε έκπληκτη

Η δασκάλα της Αrsquo δημοτικού έγραφε laquoΟ Μάνος εί-ναι ένα φωτεινό παιδί με έτοιμο πάντα το χαμόγελο

Κάνει τις εργασίες του σωστά και προσεγμένα καιέχει καλούς τρόπους είναι χαρά να τον έχουμε κοντάμαςraquo

Η δασκάλα της Βrsquo δημοτικού έγραφε laquoΟ Μάνοςείναι άριστος μαθητής

Αγαπητός από τους συμμαθητές του αλλά φαί-νεται προβληματισμένος εξ αιτίας της μητέρας τουπου έχει μια ανίατη ασθένεια η ζωή στο σπίτι θα

είναι δύσκοληraquoΗ δασκάλα της Γrsquo δημοτικού έγραφε laquoΟ θάνατος

της μητέρας του ήταν πολύ σκληρός και οδυνηρόςγια αυτόν Προσπαθεί να κάνει καλά τις εργασίες τουαλλά ο πατέρας του δε δείχνει πολύ ενδιαφέρον Ηζωή του σπιτιού σύντομα θα τον επηρεάσει εάν δεπαρθούν ορισμένα μέτραraquo

Η δασκάλα της Δrsquo δημοτικού έγραφε laquoΟ Μάνοςέχει αποσυρθεί και δεν δείχνει ενδιαφέρον για τοσχολείο Δεν έχει πολλούς φίλους και πολλές φορέςκοιμάται στην τάξηraquo

Διαβάζοντας όλα αυτά η κυρία Τζοβάννα κατάλαβετο πρόβλημα και ντράπηκε πολύ για τον εαυτό τηςΑισθάνθηκε ακόμη χειρότερα όταν οι μαθητές τηςτης έφεραν χριστουγεννιάτικα δώρα Όλα ήταν δι-πλωμένα σε πολύχρωμα χαρτιά με ωραίους φιόγκουςεκτός από του Μάνου

Το δώρο του ήταν άγαρμπα διπλωμένο σε μια κα-φετιά χοντρή σακούλα του μανάβη Η κυρία Τζοβάν-να δυσκολεύτηκε να το ανοίξει εν μέσω των άλλωνδώρων

Μερικά παιδιά άρχισαν να γελάνε όταν έβγαλε απότη σακούλα ένα βραχιόλι που λείπανε μερικές από τιςψεύτικες αδαμάντινες χάντρες και ένα μπουκάλι ένατέταρτο γεμάτο άρωμα

Αλλά έπνιξε τα γέλια των μαθητών καθώς είπεθαυμαστικά πόσο όμορφο ήταν το βραχιόλι φορών-


τας το στο χέρι της και βάζοντας μερικές σταγόνεςστον καρπό του χεριού της

Ο Μάνος έμεινε λίγο παραπάνω στο σχολείο στοσχόλασμα για να πει laquoκυρία Τζοβάννα σήμερα μυρί-ζατε όπως ακριβώς μύριζε η μαμά μουraquo

Όταν έφυγαν τα παιδιά έκλαιγε για περίπου μισήώρα Από εκείνη την ημέρα η κυρία σταμάτησε ναδιδάσκει ανάγνωση γραφή και αριθμητική

Έδειχνε ιδιαίτερη προσοχή στο Μάνο Καθώς δού-λευε μαζί του το μυαλό του ζωντάνευε Όσο πιο πο-λύ τον ενθάρρυνε τόσο πιο γρήγορα ανταποκρι-νόταν

Έως το τέλος του χρόνου ο Μάνος είχε γίνει ένααπό τα πιο έξυπνα παιδιά της τάξης του και παρόλοτο ψέμα ότι θα αγαπούσε όλα τα παιδιά το ίδιο η κυ-ρία Τζοβάννα ευνοούσε τον Μάνο ιδιαίτερα

Μετά από ένα χρόνο βρήκε ένα σημείωμα κάτω α-πό την πόρτα της Ήταν από τον Μάνο Της έλεγε ότιακόμη ήταν η καλύτερη δασκάλα που είχε ποτέ στηζωή του

Πέρασαν έξι χρόνια πριν πάρει άλλο σημείωμα απότον Μάνο

Της έγραφε ότι τελείωσε το Λύκειο και ήταν τρίτοςστην τάξη του και ότι ακόμη ήταν η καλύτερη δα-σκάλα που είχε ποτέ στη ζωή του Μετά τέσσεραχρόνια πήρε άλλο ένα σημείωμα που της έλεγε ότιπαρόλο που τα πράγματα ήταν αρκετά δύσκολα κα-τάφερε να επιμείνει και να συνεχίσει τις σπουδές τουκαι ότι σύντομα θα αποφοιτούσε από το πανεπιστή-μιο με τις μεγαλύτερες διακρίσεις Την διαβεβαίωνεότι αυτή ήταν η πιο αγαπητή δασκάλα που είχε σεόλη του την ζωή

Πέρασαν ακόμη τέσσερα χρόνια και έφτασε ακόμαάλλο ένα γράμμα

Αυτή τη φορά εξηγούσε ότι αφού πήρε το δίπλω-μά του αποφάσισε να προχωρήσει πιο πολύ και νακάνει διδακτορικό

Στο γράμμα εξηγούσε ότι αυτή παρέμεινε η πιο κα-λή και αγαπητή δασκάλα που είχε ποτέ στη ζωή τουΜα τώρα το όνομά του ήταν πιο μακρύ Dr Εμμα-νουήλ Σ Μανούσος

Η ιστορία δεν τελείωνε εκεί Υπήρξε ακόμη έναγράμμα εκείνη την άνοιξη Ο Μάνος της ανακοίνωνεότι είχε γνωρίσει μια υπέροχη κοπέλα την οποία θαπαντρευόταν

Της εξηγούσε ότι ο πατέρας του είχε πεθάνει πρινμερικά χρόνια και αναρωτιόταν αν θα συμφωνούσενα παραβρεθεί στο γάμο και να καθόταν στη θέσητης μητέρας του γαμπρού Βεβαίως η κυρία Τζοβάνναδέχτηκε Μαντέψτε Στο γάμο φορούσε εκείνο τοβραχιόλι που της είχε δωρίσει κάποια Χριστούγεννα ndashχρόνια πίσω

Ναι εκείνο το βραχιόλι που έλειπαν οι αδαμάντινεςπέτρες Και βεβαιώθηκε ότι φορούσε το ίδιο άρωμαπου θυμόταν ότι φορούσε η μητέρα του Μάνου στατελευταία τους Χριστούγεννα μαζί

Όταν συναντήθηκαν αγκαλιάστηκαν με στοργή Οκύριος Μανούσος ψιθύρισε στο αυτί της κυρίας Τζο-βάννας laquoΣας ευχαριστώ κυρία Τζοβάννα που πιστεύ-ατε σε μένα

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που με κάνατε να νιώ-θω σπουδαίος και μου δείξατε πως εγώ μπορούσα ναδιαφέρωraquo

Η κυρία Τζοβάννα με δάκρυα στα μάτια ψιθύρισεlaquoΜάνο μου λάθος κατάλαβες

Εσύ ήσουν που δίδαξες σε εμένα πώς να διαφέρωΔεν ήξερα πώς να διδάσκω μέχρι που σε γνώρισαraquo

Σε παρακαλώ να θυμάσαι πως ότι κι αν κάνεις ό-που κι αν πας θα έχεις την ευκαιρία να αγγίξεις ή καινα αλλάξεις τη σκοπιά την άποψη ενός ανθρώπου

Και όταν το κάνεις σε παρακαλώ προσπάθησε νατην κάνεις θετική httpfdathanasiouwordpresscom

Τί είναι η Προηγιασμένη ΘείαΛειτουργία

Η Εκκλησία μας καθόρισε όλες τις Τετάρτες καιΠαρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να τελείταιμία άλλη Λειτουργία η Λειτουργία των Προηγιασμέ-νων Δώρων

Κατά τη Λειτουργία αυτή δεν τελείται Θυσία δε γί-νεται δηλαδή μεταβολή του άρτου και του οίνου σεΣώμα και Αίμα Χριστού

Τα Τίμια Δώρα ο Άρτος και ο Οίνος είναι έτοιμα έ-χουν προαγιασθή (γι αυτό και λέγεται Λειτουργίατων Προηγιασμένων Δώρων) κατά την προηγηθείσαθεία Λειτουργία της Κυριακής είναι πλέον Σώμα καιΑίμα Χριστού και απλώς προσφέρονται προς μετάλη-ψη στους πιστούς

Ο Ιερέας καθ εκάστη Κυριακή κόπτει από τοπρόσφορο τον λεγόμενο laquoΑμνόνraquo δηλαδή τοτετράγωνο εκείνο τεμάχιο της σφραγίδας που γράφειΙΣ-ΧΣ ΝΙ-ΚΑ και το τοποθετεί επάνω στο ιερό Δι-σκάριο

Μετ ολίγο κατά τη στιγμή του laquoΣε υμνούμενraquoτο τεμάχιον αυτό του άρτου θα μεταβληθεί δια τηςευλογίας του Ιερέως σε αυτό τούτο το Σώμα τουΚυρίου όπως και ο οίνος που είναι στο ιερό Ποτήριοθα μεταβληθεί και αυτός σε αυτό τούτο το Αίμα τουΚυρίου

Όταν όμως βρισκόμαστε στη πένθιμο περίοδο τηςΜ Τεσσαρακοστής ο Ιερέας κατά τη Θ Λειτουργίατης Κυριακής δεν θα κόψει ένα μόνο τεμάχιο εκ τηςσφραγίδας του προσφόρου ωσάν αυτό που είπαμε


ανωτέρω αλλά περισσότερα (συνήθως τρία) ανάλο-γα προς τον αριθμό των Λειτουργιών των Προηγια-σμένων που θα τελέσει κατά την εβδομάδα

Τα τεμάχια αυτά (που δεν κόπτονται όλα από έναπρόσφορο αλλ ένα από κάθε πρόσφορο) θα τα ευ-λογήσει κατά την ώρα που πρέπει και αυτά θα μετα-βληθούν σε Σώμα Χριστού

Από αυτά το ένα θα χρησιμοποιηθεί για τη θείαΜετάληψη της ημέρας εκείνης (Κυριακής) τα άλλα(συνήθως δύο) θα εμβαπτισθούν στο ιερό Ποτήριοόπου το άγιο Αίμα του Κυρίου και θα φυλαχθούν σεειδικό κιβωτίδιο το ιερό Αρτοφόριο για τις Λειτουρ-γίες των Προηγιασμένων Δώρων που θα γίνουν εντόςτης εβδομάδας Κατ αυτές τις Λειτουργίες ο Ιερέαςθα προσφέρει στους πιστούς προς μετάληψη τα Προ-ηγιασμένα αυτά Δώρα

Η Λειτουργία των Προηγιασμένων είναι συνυφα-σμένη με Εσπερινό είναι δηλαδή βραδινή Αυτό έχειθεσπιστεί διότι οι παλιοί Χριστιανοί κατά τις ημέρεςτης Μ Τεσσαρακοστής διετέλουν τελείως άσιτοι (νη-στικοί) μέχρι των εσπερινών ωρών Μπορούσαν λοι-πόν να εκκλησιαστούν και να κοινωνήσουν κατά τιςεσπερινές ώρες

Σήμερα η Λειτουργία των Προηγιασμένων τελείταικαι κατά την εσπέρα συνηθέστερα όμως τελείται κα-τά τις πρωινές ώρες προς διευκόλυνση των πιστών

Η Λειτουργία αυτή δεν έχει τον πανηγυρικό καιθριαμβευτικό τόνο των άλλων Λειτουργιών αλλά δε-σπόζει σε αυτή το πένθιμο και κατανυκτικό στοιχείο

Η Λειτουργία των Προηγιασμένων τελείται όλες τιςΤετάρτες και Παρασκευές της Μ ΤεσσαρακοστήςΚατά τη Μεγάλη Εβδομάδα τελείται μόνο τις τρειςπρώτες μέρες αυτής (Μ Δευτέρα Μ Τρίτη και ΜΤετάρτη) Επίσης τελείται και κατά τις ημέρες εορτώνευρισκομένων εντός της περιόδου της Μ Τεσσα-ρακοστής

Δεν τελείται κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές τηςΜ Τεσσαρακοστής

Ο Ιερέας και αν κρατήσει τα ονόματα δεν θα ταμνημονεύσει στην Πρόθεση αλλά θα τα αφήσει γιατη Λειτουργία του Σαββάτου ή της Κυριακής

Επίσης κατά τη Λειτουργία των Προηγιασμένων δεγίνονται μνημόσυνα facebookcompagesΠΑΝΑΓΙΑ-ΜΗΛΕΣΙΩΤΙΣΣΑ

Διηγήσεις εκ του ΛειμωναρίουΣυμβολικό όνειρο ενός Σύρου τραπεζίτη για την

Πνευματική πορνεία του αδελφού τουΟ αββάς Θεόδωρος ο ηγούμενος της παλαιάς Λαύ-

ρας μας διηγήθηκε ότι ήσαν στην Κωνσταντινούποληδυο αδελφοί τραπεζίτες Σύροι Και λέει ο μεγάλοςστο μικρό laquoΑς κατεβούμε στη Συρία να πάρουμε τογονικό μας σπίτιraquo Του λέει ο μικρότερος laquoΚαι γιατίνα αφήσουμε και οι δυο την τράπεζα Λοιπόν ή κατέ-βα εσύ και θα μείνω εδώ ή κατεβαίνω και μείνε ε-σύraquo

Συμφώνησαν λοιπόν να κατεβεί ο μικρός Και μόλιςκατέβηκε ο μικρότερος μετά από λίγο καιρό βλέπειένα όνειρο αυτός που έμεινε στην Κωνσταντινούπο-λη δηλαδή ένα γέροντα ιεροπρεπή που του έλεγεlaquoΞέρεις ότι ο αδελφός σου πόρνευσε με τη γυναίκα

του καπήλουraquo Αυτός όταν σηκώθηκε λυπήθηκε καιείπε μέσα του laquoΕγώ είμαι ο αίτιος Γιατί λοιπόν τονάφησα μόνοraquo Και μετά από λίγο καιρό ξαναβλέπειτον ίδιο να του λέει laquoΞέρεις ότι ό αδελφός σου έπε-σε στην αμαρτία με την γυναίκα του καπήλουraquo

Βλέποντάς τον ξανά λυπήθηκε Μετά από λίγο και-ρό τον ξαναβλέπει τρίτη φορά και του λέει laquoΔεν ξέ-ρεις ότι ο αδελφός σου έχασε την ελευθερία και κυλί-στηκε με τη σύζυγο του καπήλουraquo Και του γράφειαπό την Κωνσταντινούπολη στη Συρία laquoΑμέσως καιστη στιγμή άφησέ τα όλα και γύρισε στο Βυζάντιοraquo

Αυτός μόλις πήρε τα γράμματα τα άφησε όλα κιανέβηκε κοντά στον αδελφό του

Τότε μόλις τον είδε τον παίρνει στη Μεγάλη Εκ-κλησία κι άρχισε με λύπη να τον κατηγορεί και να τουλέει laquoΩραία που πόρνευσες με τη γυναίκα του κα-πήλουraquo Ο άλλος όταν το άκουσε άρχισε να ορκίζε-ται στο Θεό τον Παντοκράτορα και να λέει laquoΔεν ξέ-ρω τί λες ούτε πόρνευσα ούτε γνώρισα καμιά γυναί-κα εν αμαρτία εκτός από τη νόμιμηraquo Μόλις λοιπόντα άκουσε ο αδελφός ο μεγαλύτερος του λέει laquoΛοι-πόν μήπως έπραξες τίποτα βαρύτεροraquo Αυτός αποκά-λυψε τούτο laquoΔεν νομίζω ότι διέπραξα τίποτε άπρε-πο εκτός από το ότι βρήκα στο χωριό μας μοναχούςαπό το δόγμα του Σεβήρου Κι επειδή δεν ήξερα ανείναι κακό ερχόμουν σε μυστηριακή κοινωνία μrsquo αυ-τούς Άλλο τίποτε δεν νομίζω να έπραξαraquo Τότε κατά-λαβε ο μεγαλύτερος αδελφός ότι αυτό ήταν η πορ-νεία του το ότι άφησε την αγία Καθολική Εκκλησία κιέπεσε στην αίρεση του Σεβήρου του ακεφάλου ο ο-ποίος ήταν πράγματι κάπηλος και καταντροπιάστηκεκαι μόλυνε την ευγένεια της ορθόδοξης πίστης[1] [1] Ιωάννου Μόσχου Λειμωνάριον ένθ αν σ 212-213 httpfdathanasiouwordpresscom

laquoΣε παρακαλώ Γέροντα προσευχήσουγια μέναraquo

Σε μια μικρή συνάθροιση με λαϊκούς ένας ευλαβήςνέος είπε στον Γέροντα Αρσένιο τον Σπηλαιώτη- Παππού σε παρακαλώ να εύχεσαι και για μένα- Πώς σε λένε- Με λένε Ανδρέα- Εγώ να εύχομαι για τον Ανδρέα αλλά για να πιάσειη δική μου προσευχή πρέπει να ενδιαφέρεται και ναεύχεται και ο Ανδρέας για τον εαυτόν του Ο Άγιος


Αντώνιος λέγει laquoούτε εγώ σ΄ ελεώ ούτε ο Θεός σ΄ελεεί αν δεν ελεήσεις εσύ πρώτα τον εαυτόν σουraquo- Δηλαδή Γέροντα- Μα δεν το καταλαβαίνεις Καλά τότε να σου πω κά-τι που συνέβη εδώ επί των ημερών μου Πέρασε έ-νας προσκυνητής από την έρημο ψάχνοντας αγίουςόπως κι εσύ τώρα για να του κάνουν προσευχήΒρίσκει ένα ασκητή και του λέγει laquoΣε παρακαλώ γέ-ροντα προσευχήσου για μένα έχω σοβαρά προβλή-ματαraquo Ο ασκητής τον λυπήθηκε και κάθε βράδυστην αγρυπνία δώστου προσευχή για τον κοσμικόΜια νύχτα ενώ προσευχόταν βλέπει έξω από το κελίτου τον σατανά να γελά σαρκαστικά και να κοροϊ-δεύει Του λέει ο Μοναχός laquoγιατί ρε καταραμένε μουχαλάς την ησυχίαraquo και ο σατανάς laquoχα χα χα γελώπου αγρυπνάς άδικα για τον δικό μου (τον Γιάννη) Κιαυτός αγρυπνά αλλά στα στέκια τα δικά μου (εννο-ώντας ασφαλώς τα κέντρα διαφθοράς) Πριν λίγο τε-λείωσε την αγρυπνία του και τώρα ροχαλίζειraquoΕ τώρα κατάλαβες τι θέλω να πω- Ναι Γέροντα τώρα κατάλαβα ότι πρέπει κι εμείς ναζούμε χριστιανικά και να προσπαθούμε όσομπορούμε

laquoΟ Γέρων Αρσένιος ο Σπηλαιώτηςraquo httpfeeds2feedburnercomblogspothellas-orthodoxy

Η Παλαιά Διαθήκη προφητεύει καιπροσανατολίζει προς τον Μεσσία

Χριστό το Πάθος και την ΑνάστασήΤου

Μιχαήλ Χούλη Θεολόγου

Η αποκάλυψη του Θεού στους ανθρώπους τελει-ούται στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού γεγονόςγια το οποίο μίλησε και ο απόστολος Παύλος (Γαλ 44-5) Οι προφήτες της ΠΔ επισημαίνουν και οραμα-τίζονται μια μεσσιανική εποχή στην οποία ο άρχονταςτης ειρήνης ο Ιησούς Χριστός θα οδηγήσει την αν-θρωπότητα σε μια χρυσή εποχή δικαιοσύνης και αγά-πης Είναι η εποχή της Εκκλησίας Μέσω της Εκκλη-σίας οι ενέργειες του Παρακλήτου-Πνεύματος τουτρίτου προσώπου τού ενός ως προς την ουσία Θεούεισήλθαν στην πλάση και αφθαρτίζουν συνεχώς τηφύση καθιστώντας όποιους το θελήσουν υιοθετημέ-να παιδιά του Θεού (Γαλ 323-29) Στο εξής ο Θεόςείναι πατέρας στοργικός και όχι απρόσωπη δύναμη ήλογική αναγκαιότητα στο σύμπαν

Η Παλαιά Διαθήκη προσανατολίζει προς το ΧριστόΟ ίδιος ο Χριστός απέδιδε την εκπλήρωση των προ-

φητειών στον εαυτόν του laquoΑυτή είναι η αιώνια ζωήκηρύττει Το να γνωρίζουν εσένα τον μόνο αληθινόΘεό (τον Πατέρα) και τον Ιησού Χριστό τον οποίον έ-στειλεςraquo (Ιω 173) Στην Επί Του Όρους Ομιλία δια-βεβαιώνει ότι δεν ήλθε να καταλύσει αλλά να πραγ-ματοποιήσει (να συμπληρώσει) το Νόμο και τουςπροφήτες (Ματθ 517) laquoΕγώ και ο Πατέρας κάνειγνωστό στους ακροατές του είμαστε Έναraquo (Ιω 1030) Και ο απόστολος Θωμάς μετά την ανάστασήΤου βλέποντάς Tον αναφωνεί laquoΕίσαι ο Κύριός μουκαι ο Θεός μουraquo (Ιω 2028) Μετά την ανάστασήΤου επίσης παρατηρεί καθrsquo οδόν τους μαθητές Λου-κά και Κλεόπα που δεν διέγνωσαν το πρόσωπό Τουμέσα στις Γραφές (Λουκ 2425-27) και εξήγησεστους μαθητές Του πριν αναληφθεί την μαρτυρία τηςΠΔ για το πρόσωπο και τη θεότητά Του καθώς καιγια την σταύρωση και ανάστασή Του Τους είπε δεότι η δύναμη του Θεού θα τους καταστήσει μάρτυρεςόλων αυτών για τη σωτηρία του κόσμου (Λουκ2444-49)

Η κυρίως αξία επομένως της Παλαιάς Διαθήκης καιτο μεγαλείο της βρίσκεται στις ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΓΙΑΤΟ ΜΕΣΣΙΑ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟ που δεν είναι μια και δύ-ο αλλά πάμπολλες Με τις οποίες αναδεικνύεται οΧριστός ως το μόνο ιστορικό πρόσωπο του οποίουπροφητεύθηκε η έλευση αιώνες πριν γεννηθεί σεαντίθεση με τους φανταστικούς ψευτο-θεανθρώπουςτου εθνικού κόσμου που δεν υπήρξαν πραγματικάαλλά επρόκειτο για προσωποποιήσεις των εποχών καιλειτουργιών της φύσεως Ο Χριστός ο νέος Αδάμ εί-ναι το κλειδί ερμηνείας της ΠΔ υπό το φως αποκλει-στικά της ΚΔ Και όταν πραγματοποιήθηκαν όλες κα-τά γράμμα οι προφητείες ο τρόπος γέννησής του οτόπος η καταγωγή τα πάθη του ο σταυρός του ηανάσταση και ανάληψή Του τότε μόνο φάνηκε και ηουσιαστική αξία της ΠΔ ως προπαίδειας στο μυστή-ριο του Ιησού Διότι πριν τον Χριστό παρέμενε ε-σφραγισμένη και ακατανόητη συλλογή βιβλίων Οικαταπληκτικές προφητείες της Βίβλου που ειπώ-θηκαν 10 8 7 και 6 αιώνες πΧ είναι ένα πραγμα-τικό διαχρονικό θαύμα αψευδής μαρτυρία περί τηςθεότητος και Μεσσιακής ιδιότητος του Ιησού Χριστούμέχρι συντελείας των αιώνων Ας θαυμάσουμε μερι-κές από αυτές τις προφητείες που ολοκληρώνουν τομήνυμα της Βίβλου και την διαχρονική αξία τηςπροσανατολίζοντας προς το Χριστό που έφερε στονκόσμο την αλήθεια για τον Τριαδικό Θεό και τη ΧάρηΤου προς κάθαρση φωτισμό και θέωση του ανθρώ-που

ΤΟ ΠΡΩΤΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Γεν 315)Μετά την πτώση των πρωτοπλάστων και πριν την

lsquoτιμωρίαrsquo τους από τον Θεό (στην ουσία αυτοτιμωρίατους) είπε ο Κύριος ο Θεός στο φίδι laquoΈχθρα θα βά-λω ανάμεσα σrsquo εσένα και στη γυναίκα κι ανάμεσα στοσπέρμα σου και στο σπέρμα της ΕΚΕΙΝΟΣ θα σουσυντρίψει το κεφάλι κι εσύ θα του πληγώσεις τηφτέρναraquo (Γεν 315)

Οι Ο΄ (Εβδομήκοντα) με τη λέξη lsquoσπέρμαrsquo αποδί-δουν την εβραϊκή λέξη lsquoζεράrsquo η οποία είναι συλλογικήμε γραμματική μορφή ενικού αριθμού Ήδη η αρχαία


Εκκλησία (πχ Ειρηναίου Λυώνος laquoΚατά Αιρέσεωνraquo322 PG 7957 εξ) είδε στην πρώτη αναφορά (lsquoστοσπέρμα σουrsquo) το διάβολο Και στη δεύτερη (lsquoστοσπέρμα τηςrsquo = στον απόγονό της) την προτύπωσητης γέννησης του Χριστού από την Παρθένο Μαρία(βλ lsquoΗ Αγία Γραφήrsquo Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας)Την ίδια έννοια αποδίδει και ο Παύλος στο χωρίοόταν λέει laquoΟι επαγγελίες δόθηκαν στον Αβραάμ καιστον απόγονό του Η Γραφή δεν λέει lsquoκαι στουςαπογόνουςrsquo όπως θα έκανε αν εννοούσε πολλούςαλλά μιλάει για έναν lsquoκαι στον απόγονό σουrsquo Αυτός οαπόγονος είναι ο Χριστόςraquo (Γαλ 316) Και πάλιλέγει laquoΟ Θεός της ειρήνης ταχέως θέλει συντρίψειτον Σατανά υπό τους πόδας σαςraquo (Ρωμ 1620) Ηθεολογική σημασία του στίχου έγκειται στο γεγονόςότι όπως δια μέσου της γυναίκας (Εύας) η πανουργίατου διαβόλου έφερε την αμαρτία και τον θάνατοστον κόσμο έτσι πάλι δια μέσου της γυναίκας (Παν-αγίας) η χάρις του Χριστού θrsquo απαλλάξει την πεπτω-κυία ανθρωπότητα από την αμαρτία και το θάνατο(βλ Στ Καλαντζάκη lsquoΕν αρχή εποίησεν ο Θεόςrsquo εκδΠουρναρά Θεσσαλ)

Είναι αλήθεια ακόμη ότι όλοι οι λαοί στη φιλολο-γική τους γραμματεία είχαν παραδόσεις περί ελεύσε-ως χρυσής εποχής κατά την οποία θα τερματιστεί ηδύναμη του κακού και της αμαρτίας και θα λάμψειπερίοδος μεσσιανικής εποχής όπου μέγας βασιλέαςκαι σπουδαίος ήρωας με θείες ιδιότητες θα φανεί γιανα οδηγήσει σε εποχή ειρήνης καταλλαγής και ευτυ-χίας μεταξύ Θεού και ανθρώπων Τέτοιου είδους έμ-μεσες προφητείες ανευρίσκουμε στους Πέρσεςστους Ινδούς στους Κινέζους στους Αιγύπτιουςστους Έλληνες στους Γερμανούς στους Μεξικάνουςκαι Περουβιανούς (βλ Παν Τρεμπέλα lsquoΑπολογητικαίΜελέται Δrsquo εκδ Ο Σωτήρ Αθ 1973) laquoΙδού έρχονταιμέρες λέει ο Κύριος που θα σηκώσω στον ΔαυίδΒλαστό Δίκαιο και θα βασιλεύσει ως Βασιλιάς και θαευημερήσει και θα κάνει Κρίση και Δικαιοσύνη πάνωστη γηraquo (Ιερεμίας 235)

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒ (Γεν 4910)laquoΟ Ιούδας την εξουσία δεν θα χάσει ούτε το

σκήπτρο του αρχηγού μέσα από τα πόδια του ΩΣΟ-ΤΟΥ ΕΡΘΕΙ (ΘΕΙΟΣ) ΑΡΧΟΝΤΑΣ (ο Σηλώ) σrsquo αυτόνπου οι λαοί θα υπακούσουν (προσδοκία εθνών)raquo(Γεν 4910)

Ο πατριάρχης Ιακώβ λίγο πριν πεθάνει καλεί ταπαιδιά του και τους αναγγέλλει την προηγηθείσα προ-φητεία Ενδιαφέρον είναι ότι επιμένει στο ρόλο τηςφυλής του Ιούδα και όχι στους αγαπημένους του Ιω-σήφ και Βενιαμίν ούτε και στη φυλή του Λευΐ απότην οποία θα προερχόταν η Ιουδαϊκή ιεροσύνη Τοεβραϊκό κείμενο επικεντρώνεται στη φράση lsquoΣηλώrsquoτην οποία η Ιουδαϊκή και χριστιανική παράδοση ερ-μηνεύουν ως laquoΕιρηνοποιόςraquo και laquoΜεσσίαςraquo Ο χρη-σμός επίσης μπορεί να αναφερόταν στον Δαυίδ αλλάως τύπο του Μεσσία Έτσι τουλάχιστον το εξέλαβανκαι οι Ιουδαίοι Το σημαντικότερο σημείο και η επα-λήθευση της προφητείας βρίσκεται στο εξής ldquoOπωςδείχνει η ιστορία lsquoτο σκήπτρο και η ράβδος της εξου-σίαςrsquo αφαιρέθηκαν από τον Ιούδα ΟΤΑΝ ΑΚΡΙΒΩΣ

ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ Ο ΙΗΣΟΥΣ πάνω στη γη Η έλευσήΤου συνέπεσε με τις lsquoτελευταίες ημέρεςrsquo τότε δηλαδήπου συμπληρώθηκε ο χρόνος τον οποίο είχαν προα-ναγγείλει οι προφήτες Ο Ηρώδης δηλ ο αυτουργόςτης σφαγής των αθώων παιδιών είναι ο τελευταίοςβασιλιάς των Εβραίωνrdquo Όχι πολλά χρόνια μετά απrsquoαυτόν η Ιουδαία μαζί με την Ιερουσαλήμ υπήχθησανυπό την διοίκηση Ρωμαίου Ηγεμόνος ο οποίος καιεπικύρωσε την καταδίκη του Κυρίου Ιησού Και ο Ισ-ραήλ έχασε την ανεξαρτησία του (βλ lsquoΥπόθεση Ιη-σούςrsquo Vittorio Messori Πορεία Πνευματική Αθ 1980και lsquoΑπολογητικαί Μελέται Δ΄rsquo όπου ανωτέρω)

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΒΑΛΑΑΜ (Αριθμ 2416-17)Ο Βαλαάμ υπήρξε προφήτης (Βrsquo Πέτρ 216) και

λάτρευε τον Θεό (Αριθμ 225-2420) στη Μεσοπο-ταμία όπου και η πατρίδα του Αβραάμ Προσκληθείςυπό του Βαλάκ βασιλέα των Μωαβιτών να καταρα-σθεί τους Ισραηλίτες επειδή φοβήθηκε τη δύναμήτους (Αρ 226) ο άνδρας αυτός προέβη αντίθετα σεευλογία του Ισραήλ και προφήτευσε το μέλλον τουλέγοντας laquoΛόγος του Βαλαάμ γιού του Βεώρ Λόγοςεκείνου hellipπου βλέπει οράματα του Παντοδύναμου καιπου όταν πέφτει σε έκσταση τα μάτια του ανοί-γονται Τον βλέπω αλλά όχι τώρα Τον ατενίζω μαόχι από κοντά ΕΝΑ ΑΣΤΕΡΙ ΘΑ ΑΝΑΤΕΙΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝΙΑΚΩΒ ραβδί ηγεμονικό θα υψωθεί απrsquo τον Ισραήλπου θα χτυπήσει τα μηλίγγια της Μωάβ και την κορ-φή του κεφαλιού όλων του Σηθ των απογόνωνhellipraquo(Αρ 2416-17)

Το άστρο κατά την παλαιά Ανατολή σήμαινε κά-ποιον Θεό ή βασιλέα θεοποιηθέντα Θυμίζει δαυϊδικήμοναρχία αλλά και την έλευση του Μεσσία από τη γε-νιά του Δαυίδ Ως Μεσσιακή προφητεία την εξέλαβανκαι οι τρείς Χαλδαϊκές παραφράσεις αλλά και όλοι οιΙουδαίοι νομοδιδάσκαλοι Άλλωστε και η προσωρινήεπιτυχία του ψευτομεσσία Βαρκοχεβά προέκυψε απότην ετυμολογία του ονόματός του που σήμαινε laquoυιόςαστέροςraquo και επειδή εφάρμοζε την προφητεία στονεαυτόν του Η προφητεία προαναγγέλλει παγκόσμιακυριαρχία και νίκη πάνω καί στους εχθρούς του Ισ-ραήλ (Μωάβ και Ησαύ) καί στους εναπομείναντεςαπογόνους του Αδάμ (υιοί Σηθ) μετά τον Κατακλυ-σμό

ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΜΩΫΣΗ (Δευτερ 1817-19)Τότε ο Κύριος μού είπε laquoΕγώ θα αναδείξω μέσα

από τον ίδιο τους το λαό ΕΝΑΝ ΠΡΟΦΗΤΗ ΓΙrsquo ΑΥ-ΤΟΥΣ ΣΑΝ ΕΣΕΝΑ Θα βάλω τα λόγια μου στο στόματου και θα τους λέει όλα όσα εγώ θα τον διατάζω Ανκάποιος δεν δώσει προσοχή στα λόγια μου δηλαδήσrsquo αυτά που θα λέει ο προφήτης εξ ονόματός μουεγώ ο ίδιος θα τον τιμωρήσωraquo (Δευτ 1817-19)

Μόνο ο Μεσσίας μπορούσε όμως να είναι όμοιοςμε το Μωυσή ο οποίος και σύμφωνα με την Συνα-γωγή υπήρξε ο μέγιστος προφήτης (Δευτ 3410) ΟΜεσσίας δηλαδή αναμενόταν καί από τους Ιουδαίουςως νέος Μωυσής Στα χρόνια ήδη του Ιωάννη τουΠροδρόμου οι Ιουδαίοι βεβαιώνουν ότι δεν έχει γεν-νηθεί ακόμη ο προφήτης της συγκεκριμένης προφη-τείας laquoΜήπως είσαι ο προφήτης που περιμένουμεraquoρώτησαν τον Πρόδρομο Ιωάννη laquoκι εκείνος απάντη-


σε lsquoΌχιrsquoraquo (Ιω 121) Ο απ Πέτρος και ο πρωτομάρ-τυρας Στέφανος εφάρμοσαν τα λόγια της προφητείαςστο πρόσωπο του Ιησού (Πρ 322-23 amp 737) Διότιπράγματι ο Ιησούς φώναξε δυνατά και είπε laquoΌποιοςακούσει τα λόγια μου και δεν τα δεχθεί αυτόν δεν θατον κρίνω εγώ γιατί δεν ήρθα για να καταδικάσω τονκόσμο αλλά για να τον σώσω hellip Ο λόγος που κήρυ-ξα αυτός θα τον κρίνει την έσχατη ημέρα Γιατί εγώδεν δίδαξα από μόνος μου αλλά ο Πατέρας που μrsquoέστειλε εκείνος μου όρισε τι να πω και τι να κηρύξωraquo(Ιω 1247-49)

ΨΑΛΜΟΣ 2 (στίχ 2 amp 7)laquoΤης γης οι βασιλιάδες συσπειρώθηκαν κι οι άρ-

χοντες μαζεύτηκαν ενάντια στον Κύριο στον εκλεκτότου ενάντιαhellip Διακηρύττω εκείνο που ο Κύριοςαποφάσισε Μου είπε ΓΥΙΟΣ ΜΟΥ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ ΕΓΩΣΗΜΕΡΑ ΣΕ ΓΕΝΝΗΣΑraquo (22 amp 7)

Ο Ψαλμός είναι βασιλικός και μεσσιανικός Εικονί-ζει α) την ενθρόνιση του βασιλιά όπου και διαβαζό-ταν ο σχετικός ψαλμός β) την προς τιμήν του βασι-λέα απαγγελία του σε γιορτές στη Σιών γ) κυρίωςδηλώνει για την Εκκλησία και τους Πατέρες την αΐδιακαι υπεράνω λόγου γέννηση του Υιού του Θεού απότον Πατέρα του Το γεγονός ενισχύει η θεολογικήγραμμή του Παύλου που αναφέρεται στον ψαλμόγια να δηλώσει ότι ο Υιός δεν είναι άγγελος Θεούαλλά Θεός ο ίδιος Διότι λέγει laquoΣε κανέναν από τουςαγγέλους δεν είπε ποτέ ο Θεός lsquoΕσύ είσαι ο Υιόςμου εγώ σήμερα σε γέννησαrsquo Ούτε πάλι είπε γιακανέναν lsquoΕγώ θα είμαι πατέρας του και αυτός θαείναι Υιός μουrsquoraquo (Εβρ 14-5) Οι πρώτοι χριστιανοίανέφεραν στον Ιησού τον Ψαλμό αυτόν και έλεγανπροσευχόμενοι laquoΓιατί φρύαξαν τα έθνη hellipεναντίοντου Κυρίου και του Μεσσία του Πραγματικά εναντίοντου αγίου δούλου σου Ιησού που εσύ τον έχρισεςΜεσσία συγκεντρώθηκαν ο Ηρώδης και ο ΠόντιοςΠιλάτος μαζί με πλήθος εθνικών και Ιουδαίων για νακάνουν όσα είχε ορίσει προηγουμένως η δύναμή σουκαι η σοφία σου να γίνουνraquo (Πρ 425-28)

ΨΑΛΜΟΣ 15Ο Ψαλμός περιγράφει την ανάσταση του Ιησού με

τα λόγια laquoΔεν θα εγκαταλείψεις την ψυχή μου στονάδη ούτε θα αφήσεις τον άγιόν σου να γνωρίσει τηΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ (διαφθορά)raquo

Ο απ Πέτρος εφαρμόζει τον συγκεκριμένο Ψλμστον Χριστό όταν λέγει laquoΕσείς τον Ιησού τον θανα-τώσατεhellip Ο Θεός όμως τον ανέστησε ελευθερώ-νοντάς τον από τα δεσμά του θανάτου γιατί ήταναδύνατο να τον κρατήσει ο θάνατος πια Πραγματικάο Δαυίδ λέγει γιrsquo αυτόν lsquoΔεν θα εγκαταλείψεις τηνψυχήν μου στον άδη ούτε θrsquo αφήσεις τον άγιόν σουνα γνωρίσει τη φθοράrsquoraquo (Πρ 223-27) Και ο απΠαύλος συμπληρώνει laquoΤο ότι τον ανέστησε απότους νεκρούς και δεν πρόκειται πια να επιστρέψει στηφθορά του θανάτου το έχει πει hellipκι αλλού ο ΔαυίδlsquoΔε θrsquo αφήσεις να δει φθορά ο αφιερωμένος σrsquo εσέναδούλος σουrsquo Κι όσο για το Δαυίδ αυτός υπηρέτησετο θέλημα του Θεού στη γενιά του κι ύστερα πέθανεθάφτηκε δίπλα στους προγόνους του και γνώρισε τηφθορά του θανάτου Αυτός όμως που ο Θεός τον

ανέστησε δεν γνώρισε τη φθορά του θανάτουraquo(Πράξ 1334-37)

ΨΑΛΜΟΣ 21 (στίχ 21719)Στον Ψαλμό ο προφήτης και βασιλιάς Δαυίδ λέγει

laquoΘεέ μου Θεέ μου γιατί με εγκατέλειψεςhellip Σκύλοιμε κύκλωσαν κακοποιών φατρία μrsquo έβαλε στη μέσηΤΡΥΠΗΣΑΝΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΟΥΜπορούν να μετρηθούν όλα τα κόκκαλά μου hellip Ταρούχα μου μοιράζουν μεταξύ τους και ΡΙΧΝΟΥΝΚΛΗΡΟ για τη φορεσιά μουraquo (21719)

Οι προφητείες αυτές καθαρότατα αναφέρονταιστον καθηλωμένο επί του σταυρού Ιησού ο οποίοςαναφώνησε προς τον Πατέρα του με τα ίδια λόγιατου Ψαλμού (Ματθ 2746) τού τρύπησαν τα χέριακαι τα πόδια για να σταυρωθεί (Ιω 1918) και μοί-ρασαν οι στρατιώτες κάτω από τον σταυρό τα ρούχαΤου μεταξύ τους ενώ για τον χιτώνα του έριξαν κλή-ρο επειδή ήταν ακριβός και άραφος (Ιω 1924)

ΨΑΛΜΟΣ 39 (στίχ 7-9)Στον συγκεκριμένο Ψαλμό ο προφητάναξ Δαυΐδ

αναφέρει laquoΘυσίαν και προσφοράν δεν ηθέλησαςΑΛΛΑ ΜΟΥ ΕΤΟΙΜΑΣΕΣ ΣΩΜΑ Ολοκαύτωμα και θυ-σίας διrsquo αμαρτίαν δεν εζήτησες Τότε είπον ΙΔΟΥ ΗΛ-ΘΟΝ όπως είναι γραμμένον διrsquo εμέ εις τον κύλινδροντου βιβλίου δια να κάμω ω Θεέ το θέλημά σουraquo

Αποδίδοντας στον Ιησού ο απ Παύλος την προη-γούμενη προφητεία επεξηγεί το εδάφιο ως εξής ldquoΑ-φού είπε ανωτέρω laquoότι θυσία και προσφορά και ολο-καυτώματα και προσφορές περί αμαρτίας δεν ηθέλη-σες ούτε ευαρεστήθηκες σrsquo αυτέςraquo (οι οποίες προσ-φέρονται κατά τον νόμο) τότε είπε laquoΙδού έρχομαιγια να κάνω ω Θεέ το θέλημά σουraquo Αναιρεί τοπρώτο για να συστήσει το δεύτερο Με το οποίο εί-μαστε αγιασμένοι μέσω της προσφοράς του σώματοςτου Ιησού Χριστού που μια για πάντα πραγματοποι-ήθηκε Διότι κάθε ιερέας στέκεται λειτουργώντας κά-θε ημέρα και πολλές φορές τις ίδιες προσφέρει θυσί-ες οι οποίες ποτέ δεν μπορούν να αφαιρέσουν αμαρ-τίες Αλλά ΑΥΤΟΣ αφού πρόσφερε μια θυσία για τησυγχώρεση των αμαρτιών εκάθησε για πάντα σταδεξιά του Θεού προσμένοντας στο εξής μέχρις ότουοι έχθροί Του τεθούν ως χαλί κάτω από τα πόδια τουΔιότι με μια προσφορά τελειοποίησε για πάντα αυ-τούς που αγιάζονταιrsquorsquo (Προς Εβραίους 108-14)

ΨΑΛΜΟΣ 4010Στον Ψαλμό 4010 διαβάζουμε laquoΑυτός ο ίδιος ο

άνθρωπος μαζί με τον οποίο ζούσα ειρηνικά στονοποίο ήλπισα ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΤΡΩΓΕ ΨΩΜΙ ΜΑΖΙ ΜΟΥσήκωσε την φτέρνα του εναντίον μουraquo

Όπως και πολλές άλλες προφητείες έχουν διπλήμορφή ήτοι αναφέρονται και σε ιστορικά γεγονότααλλά και ερμηνεύονται εσχατολογικά (για τα χρόνιατης ΠΔ τα έσχατα είναι τα χρόνια της έλευσης τουΜεσσία) έτσι και ο συγκεκριμένος Ψαλμός αναφέρε-ται στην προδοσία του Δαυίδ από τον έμπιστό τουΑχιτόφελ ο οποίος απαγχονίσθηκε όπως και ο Ιούδας(Βrsquo Βας 1723) Ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποιεί τονΨλμ απευθείας για τον εαυτόν Του διότι υπονοών-τας τον Ιούδα λέγει laquoΠρέπει να εκπληρωθεί όμωςαυτό που είπε η Γραφή ldquoΕκείνος που μοιράζεται μαζί


μου το ψωμί στράφηκε εναντίον μουrdquoraquo (Ιω 1318)ΨΑΛΜΟΣ 6719

laquoΣΤΑ ΨΗΛΩΜΑΤΑ ΑΝΕΒΗΚΕΣ ΕΠΙΑΣΕΣ ΑΙΧΜΑΛΩ-ΤΟΥΣ Απrsquo τους ανθρώπους δώρα έλαβες και απότους αποστάτες Ώστε να κατοικήσουνε κι αυτοί στοΘεό κοντά στον Κύριοraquo

Ο απ Παύλος αναφερόμενος στον Ψαλμό τον εξ-ηγεί ως εξής laquoΣτον καθένα όμως έχει δοθεί κάποιοιδιαίτερο χάρισμα σύμφωνα με το μέτρο που δωρίζειο Χριστός Γιrsquo αυτό λέει η Γραφή lsquoΑνέβηκε ψηλάπήρε μαζί του αιχμαλώτους έδωσε δώρα στους αν-θρώπουςrsquo Το ανέβηκε όμως τι άλλο σημαίνει παράπως προηγουμένως είχε κατέβει εδώ κάτω στη γηΑυτός που κατέβηκε είναι ο ίδιος που ανέβηκε πάνωαπrsquo όλους τους ουρανούς για να γεμίσει με την πα-ρουσία του το σύμπανraquo (Εφ 47-10)

ΨΑΛΜΟΣ 6822laquoΚαι μου rsquoδωσαν χολή στο φαγητό μου κι ΟΤΑΝ

ΔΙΨΟΥΣΑ ΜΕ ΠΟΤΙΖΑΝ ΞΥΔΙraquoΘυμίζουμε την εκπλήρωση της προφητείας στον

Θεάνθρωπο ο οποίος πάνω στο σταυρό laquoκαι για ναεκπληρωθεί η προφητεία της Γραφής λέει lsquoΔιψώrsquo Ε-κεί κοντά βρισκόταν ένα σκεύος γεμάτο ξύδι Οιστρατιώτες βούτηξαν ένα σφουγγάρι στο ξύδι τοστήριξαν στην άκρη ενός κλαδιού από ύσσωπο και τοrsquoφεραν στο στόμα του Ιησού Εκείνος όταν γεύτηκετο ξύδι είπε lsquoΤετέλεσταιrsquo (Δηλαδή όλα τώρα εκπλη-ρώθηκαν) Έγειρε το κεφάλι και παρέδωσε (ο ίδιος μετη θέλησή του) το πνεύμαraquo (Ιω 1928-30)

ΨΑΛΜΟΣ 109Στο βασιλικό και Χριστολογικό Ψαλμό 109 αναγρά-

φεται laquoΕΙΠΕ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΜΟΥ Κάθισεστα δεξιά μου μέχρι να κάνω τους εχθρούς σου χα-λάκι για τα πόδια σουraquo

Η προφητεία εμφανίζει στο προσκήνιο τα δύο πρό-σωπα της Αγίας Τριάδας εκ των οποίων ο Πατέρας α-πευθυνόμενος προς τον Υιόν Του του ζητά να καθή-σει στα δεξιά του μέχρι να υποτάξει τις εχθρικές ο-ρατές και αόρατες δυνάμεις στη δύναμή του Οι Πα-τέρες ο χριστιανικός κόσμος και οι ραβίνοι συμφω-νούν περί της μεσσιανικότητας του Ψαλμού αυτούΧαρακτηριστικό είναι ότι στα εβραϊκά καί ο πρώτοςΚύριος καί ο δεύτερος αναφέρονται ως ΓΙΑΧΒΕ laquoΣτοΜιδράς Τιλλείμ σημειώνεται ότι θα καλέσει ο Πανά-γιος τον Μεσσία να καθίσει στα δεξιά του κατά το γε-γραμμένο lsquoΕίπεν ο Κύριος τω Κυρίω κάθου εκ δεξι-ών μουrsquoraquo Ιστορικά ο Ψαλμός έχει αναφορά στον βα-σιλέα του Ισραήλ ο οποίος και lsquoυιοθετείταιrsquo από τονΓιαχβέ στα δεξιά του έχει πάντα τη δύναμη του Θε-ού και νικά τους εχθρούς του με τη βοήθειά Του όσοβέβαια εκτελεί τις εντολές Του

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΗΣΑΪΑΟ Μεσσίας σύμφωνα και με την προφητεία του

Ιακώβ θα προερχόταν από τη φυλή του Ιούδα Ρί-χνοντας περισσότερο φως ο Ησαΐας εντοπίζει τον ερ-χομό του Μεσσία από την οικογένεια του Ιεσσαί πα-τέρα του Δαυίδ laquoΈνα κλωνάρι θα φυτρώσει απrsquo τονκορμό του Ιεσσαί κι ένα κλαδί θα καρποφορήσει απότις ρίζες τουraquo (111-5) Και παρακάτω λέγει laquoΠάνωτου θrsquo αναπαύεται το Πνεύμα του Κυρίου το πνεύμα

αυτό που θα του δίνει σοφία και σύνεσηraquo Περιγρά-φει μάλιστα τη μεσιακή εποχή στη συνέχεια οπότεlaquoο λύκος θα κάθεται παρέα με το αρνί και θα κοιμά-ται ο πάνθηρας με το κατσίκι αντάμα Το μοσχαράκικαι το λιονταρόπουλο θα βόσκουνε μαζί κι ένα μικρόπαιδί θα τα οδηγάειhellip το λιοντάρι θα τρέφεται καθώςτο βόδι με άχυρο Το βρέφος άφοβα θα παίζει στηφωλιά της έχιδνας το νήπιοhellip θrsquo απλώνει το χεράκιτου στης κόμπρας τη σπηλιάhellip Σαν έρθει εκείνη η μέ-ρα το βλαστάρι απrsquo τη ρίζα του Ιεσσαί εκεί θα στέκε-ται για τους λαούς σημαίαraquo (Ησ 112-10) Πρόκειταιεπομένως για τον Μεσσία ο οποίος θα εγκαινιάσει τονέο βασίλειο της χάριτος του Θεού δια της Εκκλη-σίας

Οι θεϊκές ιδιότητες του Παιδίου Ιησού παρουσιά-ζονται από τον Ησαΐα με τα εξής καταπληκτικά λόγιαlaquoΓεννήθηκε για μας ένα παιδί μας δόθηκε ένας γιόςΤου οποίου η εξουσία υπάρχει ΑΠrsquo ΑΡΧΗΣ ΠΑΝΩΣΤΟΥΣ ΩΜΟΥΣ ΤΟΥ και τrsquo όνομά του θαrsquo ναι lsquoΣύμ-βουλος θαυμαστός ΘΕΟΣ ΙΣΧΥΡΟΣ αιώνιος Πατέραςκαι της ειρήνης Άρχονταςrsquo Μεγάλη θαrsquo ναι η εξουσίατου και η ειρήνη ατέλειωτηraquo (95-6)

Στα κεφ 52 και 53 του Ησαΐα βρίσκουμε μια πολύεντυπωσιακή προφητεία για το Μεσσία στην οποία οιπιστοί αναγνωρίζουν τα πάθη του Ιησού laquoΔεν είχεωραία και ελκυστική εμφάνιση Δεν είχε λαμπρότηταπροσώπου ούτε κάλλος Το πρόσωπό του ήταν κα-ταφρονημένο χωρίς τιμή και δόξα Δέχτηκε εξευτε-λισμούς και ταπεινώσεις εκ μέρους των ανθρώπωνΑυτός όμως φέρει πάνω του το βαρύ φορτίο των α-μαρτιών μας ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΤΗΚΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΜΑΣΑΜΑΡΤΙΕΣ ΥΠΕΦΕΡΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΟΜΙΕΣ ΜΑΣ ΧΑΡΗΔΕ ΣΤΗΝ ΠΛΗΓΗ ΕΚΕΙΝΟΥ ΕΜΕΙΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΚΑ-ΜΕ Και αυτός παρrsquo όλες τις κακώσεις που υπέστηδεν άνοιξε το στόμα του ΣΑΝ ΑΦΩΝΟ ΠΡΟΒΑΤΟ Ο-ΔΗΓΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΣΦΑΓΗ Σαν αμνός μπροστά σrsquo αυ-τόν που τον κουρεύει έτσι βαδίζει χωρίς να ανοίγειτο στόμα του Αφαιρέθηκε βίαια και άδικα από τη γηη ζωή του Το παιδί μου αυτό λέγει ο Θεός δεν έ-πραξε καμία παρανομία ούτε βρέθηκε ποτέ ψεύδοςστο στόμα του Αν προσφέρετε αυτόν ως εξιλαστήρι-ο θύμα για τις αμαρτίες σας η ψυχή σας θα λυτρω-θεί Αυτός θα πάρει ως δική του πνευματική κληρο-νομιά πολλούς γιατί με τη θέλησή του παραδόθηκεστο λυτρωτικό για μας θάνατο Και δια της θυσίαςτου ΠΗΡΕ ΠΑΝΩ ΤΟΥ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΠΟΛΛΩΝraquo

Ξαφνικά όμως ο θεόπνευστος συγγραφέας αλλά-ζει το συναισθηματικό τόνο του ψαλμού Από τη σκη-νή της ταπείνωσης περνά στη δόξα laquoΘα θυμηθούνκαι θα ξαναγυρίσουν στον Κύριο όλα τα έθνη τηςγης Θα γονατίσουν μπροστά του όλες οι φυλές τουκόσμου γιατί σrsquo Αυτόν ανήκει το Βασίλειο και Αυτόςεξουσιάζει τα έθνη Μπροστά του θα γονατίσουν όλοιοι μεγάλοι της γηςraquo

Διαβάζοντας κάποιος σήμερα την περικοπή αυτήκαι αγνοώντας ότι ανήκει στον Ησαΐα δεν θα ήτανδύσκολο να νομίσει ότι την έγραψε κάποιος Χριστια-νός Είτε τη συγκρίνουμε με το πάθος που ιστορείταιστα Ευαγγέλια είτε προς τη διδασκαλία των αποστό-λων για τη θυσία του Χριστού είμαστε αναγκασμένοι


να ομολογήσουμε ότι αναφέρεται στον Ιησού Χριστόκαι το έργο του (Υπόθεση Ιησούςhellip)

Ο Ησαΐας σε άλλο προφητικό σημείο αναγγέλλειlaquoΟ Κύριος και Θεός λέει lsquoΕγώ θα βάλω στη Σιών έναλιθάρι λιθάρι στέρεο πολύτιμο ακρογωνιαίο λιθάριθεμέλιο γερό Όποιος πιστεύει σrsquo εμένα δεν θrsquo απογο-ητευτείrsquoraquo (2816) και σε άλλο σημείο προσθέτει γιατο Θεό το εξής laquoΕΓΩ ΘΑ ΓΙΝΩ Ο ΤΟΠΟΣ ΟΠΟΥ ΘΑΑΓΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΠΕΤΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΚΟΝΤΑ-ΨΟΥΝ κι ο βράχος πάνω στον οποίον θα πέσουνhellipΠολλοί θα σκοντάψουν θα πέσουν και θα συντρι-φθούν θα παγιδευτούν και θα συλληφθούνraquo (814-15) Ο γέροντας και προφήτης Συμεών κρατώνταςστα χέρια του το βρέφος Ιησούς ταυτίζει τον επαγ-γελλόμενο από τον Ησαΐα με τον Ιησού Χριστό ότανλέγει laquoΑυτός θα γίνει αιτία να καταστραφούν ή νασωθούν πολλοί Ισραηλίτες ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΙΟ ΑΝΤΙ-ΛΕΓΟΜΕΝΟ για να φανερωθούν οι πραγματικές δια-θέσεις πολλώνraquo (Λουκ 234-35) Και ο απ των Εθ-νών συμπληρώνει laquoΚανένας δεν μπορεί να βάλει άλ-λο θεμέλιο εκτός από αυτό που υπάρχει και που είναιο Ιησούς Χριστόςraquo (Αrsquo Κορ 311) Και πάλι λέγει γιατους απίστους συμπατριώτες του ότι laquoσκόνταψανστο λίθο του προσκόμματος όπως το είχε πει η Γρα-φή lsquoΚοιτάξτε τοποθετώ στη Σιών ένα λίθο για πρόσ-κομμα μια πέτρα για πτώση Όποιος όμως πιστεύει σrsquoΑυτόν δε θα ντροπιαστείrsquoraquo (Ρωμ 932-33) Το ίδιοκαι ο απ Πέτρος ονομάζει τον Χριστό λίθο εκλεκτόκαι έντιμο αλλά και λίθο προσκόμματος στον οποίονσκοντάφτουν lsquoοι απειθούντες στον λόγοrsquo (Αrsquo Πετρ24-8) Επιπλέον ο Πέτρος θίγοντας και το γεγονόςότι ο Κύριος υπήρξε lsquoαποδεδοκιμασμένος από τουςανθρώπουςrsquo χρησιμοποιεί και την άλλη προφητείατων Ψαλμών (11722) σύμφωνα με την οποία laquoΗ πέ-τρα που οι οικοδόμοι παραπέταξαν έγινε το σημαντι-κότερο αγκωνάριraquo που ο ίδιος ο Θεάνθρωπος εφαρ-μόζει στον εαυτόν Του επισημαίνοντας πως laquoΟ Κύρι-ος το έκανε αυτό και είναι αξιοθαύμαστο στα μάτιαμαςraquo (Ματθ 2142)

ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΜΙΧΑΙΑΟ Μιχαίας ακολούθως (8ο αιώνας πΧ) επισημαίνει

τη γενέτειρα του Μεσσία που θα είναι η Βηθλεέμδιότι λέγει laquoΚαι συ Βηθλεέμ που αλλιώς λέγεσαι καιοίκος άρτου μικρή είσαι μεταξύ των πόλεων του Ιού-δα Δεν έχεις ούτε χίλιους κατοίκους Αλλά από σέναθα προέλθει για τη δική μου δόξα ένας άντρας για ναγίνει άρχοντας του ισραηλιτικού λαού Η ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΗΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΥΤΟΥ ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΗΜΕ-ΡΩΝ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣraquo (54)

Πέρα από την επισήμανση του τόπου γεννήσεωςτου Μεσσία η προφητεία αναφέρεται και σε κάτι πιομεγάλο και πιο σπουδαίο Το προφητευόμενο πρόσω-πο θα ήταν όχι μόνο άνθρωπος αλλά θα προϋπήρχεκαι αιώνια σε αντίθεση με όλους τους άλλους αν-θρώπους Αυτό σημαίνει η πρόταση της προφητείαςlaquoΗ έξοδός του είναι απrsquo αρχής αιώνοςraquo Η έξοδος τουπαιδιού της Βηθλεέμ δηλ η ανατολή του η εμφάνι-σή του χάνεται στην αιωνιότητα Το χωρίο αυτό α-ναφέρεται στην προαιώνια ύπαρξη του Μεσσία ωςΘεού-Θεανθρώπου (ldquoΥπόμνημα εις το βιβλίο του

Μιχαίουrdquo Νικ Παπαδόπουλου)ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΛΑΧΙΑ

Όσο περνούσαν τα χρόνια ο Θεός φανέρωνε μετους προφήτες του όλο και πιο καθαρά τα χαρακτη-ριστικά εκείνου που επρόκειτο να έρθει για να τουςλυτρώσει Πριν απrsquo το Μεσσία προαναγγέλλει ο προ-φήτης Μαλαχίας θα εμφανιστεί ο αγγελιοφόρος τουσκοπός του οποίου θα είναι να προετοιμάσει το δρό-μο για τη θεία εξ ουρανού κατάβαση του Χριστούτου Θεού laquoΙδού εγώ στέλνω τον αγγελιοφόρο μουλέει ο Θεός για να προετοιμάσει το δρόμο ΠΡΙΝ ΑΠΟΜΕΝΑ Θα είναι μια φωνή που θα ακουστεί στηνέρημο Ετοιμάστε την οδό του Κυρίου κάνετε ίσιουςτους δρόμους του Θεού μαςraquo (Μαλ 31 και Ησαΐας403-5)

Το περιεχόμενο της προφητείας αυτής είναι θαυ-μαστό διότι ο ίδιος ο Θεός αναφέρει ότι θα κατέβειστη γη για να λυτρώσει την ανθρωπότητα και ότι θατον προαναγγείλει σύμφωνα με τη συνείδηση τηςΕκκλησίας ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ο και Πρόδρομοςτου Μεσσία ονομαζόμενος Επομένως αφού ο Ιωάν-νης ανήγγειλε και έδειχνε τον Χριστό ως Μεσσία καιΚύριο εξισώνεται ο Χριστός με τον Θεό

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΖΑΧΑΡΙΟΥΟ προφήτης Ζαχαρίας αναφέρεται στη θριαμβευ-

τική είσοδο του Ιησού στα Ιεροσόλυμα με τα λόγιαlaquoΝα χαίρεσαι θυγατέρα Σιών να διαλαλείς θυγατέ-ρα Ιερουσαλήμ Νά έρχεται σε σένα ο βασιλιάς σουδίκαιος και ΣΩΤΗΡΑΣ πράος και καβάλα σrsquo ένα γαϊ-δουράκιraquo (Ζαχ 99)

Ο ίδιος προφήτης προλέγει και την αμοιβή τουΙούδα για την προδοσία του laquoΟΡΙΣΑΝ ΤΟΝ ΜΙΣΘΟΜΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑ ΑΡΓΥΡΙΑraquo λέει η προφητεία Και τολέει ο ίδιος ο Θεός για τον εαυτόν του (Ζαχ 11)

Ακόμα ο Ζαχαρίας μάς λέγει laquoΌταν κάποιος τονρωτήσει Τι είναι οι πληγές αυτές μέσα στα χέριασου Εκείνος θα απαντήσει ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΕΚΕΙ-ΝΕΣ ΠΟΥ ΠΛΗΓΩΘΗΚΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΦΙ-ΛΩΝ ΜΟΥraquo (136) Είναι τόσο καθαρές οι προφητείεςκαι επαληθεύτηκαν στη ζωή του Χριστού με τόση α-κρίβεια που νομίζει κανείς ότι διαβάζει τα Ευαγγέλιαστα χρόνια της Καινής Διαθήκης και όχι την ΠαλαιάΔιαθήκη Έτσι και οι πληγές μέσα στα χέρια Προήλ-θαν από τα καρφιά και προξενήθηκαν από τους φί-λους του Χριστού δηλ τους συμπατριώτες του Ιου-δαίους που τον παρέδωσαν για να σταυρωθεί

Μια άλλη προφητεία εξάλλου του προφήτη Ζαχα-ρία αφορά το σταυρικό θάνατο του Εκλεκτού laquoΘΑΕΠΙΒΛΕΨΟΥΝ λέγει ΣΕ ΜΕΝΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟΝ ΕΚΕΝ-ΤΗΣΑΝraquo Θα ατενίσουν δηλαδή εμένα που λόγχι-σαν πάνω στο Σταυρό Ας θυμηθούμε το Ρωμαίοστρατιώτη που λόγχισε την πλευρά του Ιησού απrsquoτην οποία έτρεξε αίμα και νερό

Και τέλος συναφής με τα θεία πάθη είναι και ηπροφητεία της Εξόδου που λέγει laquoΚΟΚΚΑΛΟ ΤΟΥΔΕΝ ΘΑ ΣΠΑΣΕΤΕraquo (κεφ 1246) Πράγματι ενώ οιστρατιώτες έσπασαν τα οστά των μηρών των δύοάλλων κακούργων (1210 και Ψλμ 3321) πάνω στοΣταυρό για να επιφέρουν γρηγορότερο θάνατο τονΙησού δεν τον άγγιξαν γιατί είχε ήδη εκπνεύσει


ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΔΑΝΙΗΛΠρόκειται για την προφητεία των laquoεβδομήντα ε-

βδομάδωνraquo που τη βρίσκουμε στο 9ο κεφάλαιοτου βιβλίου του Δανιήλ Είναι η εξής laquoΕΒΔΟΜΗΝΤΑΕΒΔΟΜΑΔΕΣ ορίστηκαν για το λαό σου και την άγιαπόλη για να παύσει η αδικία για να σφραγιστεί η α-μαρτία για να ξεπλυθεί το κακό για να επικρατήσειαιώνια δικαιοσύνη για να επικυρωθεί το όραμα και οπροφήτης και ΝΑ ΧΡΙΣΤΕΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ Γνώ-ρισε λοιπόν και κατάλαβε ότι από την έκδοση τουπροστάγματος για να ανοικοδομηθεί η Ιερουσαλήμμέχρι του Χριστού του Ηγήτορα θα είναι επτά εβδο-μάδες και εξήντα δύο εβδομάδες Η πλατεία και τοτείχος θα οικοδομηθεί ξανά μάλιστα σε καιρούς στε-νοχώριας Και μετά τις εξήντα δύο εβδομάδες Ο ΧΡΙ-ΣΤΟΣ ΘΑ ΕΚΚΟΠΕΙ όμως όχι για τον εαυτό του Καιο λαός του ηγήτορα ο οποίος θα έρθει ΘΑ ΑΦΑΝΙ-ΣΕΙ την πόλη και το αγιαστήριοraquo

Στην Παλαιά Διαθήκη όταν αναγράφονται lsquo69 ε-βδομάδεςrsquo υπολογίζονται όχι σε ημέρες αλλά σε περι-όδους επτά ετών η κάθε μία Συνεπώς μέχρι την ΕΜ-ΦΑΝΙΣΗ στο προσκήνιο του Χριστού του Ηγήτορατου Μεσσία πρόκειται γράφει να περάσουν 69 Χ 7 =483 χρόνια Ποια είναι όμως η έναρξη υπολογισμούτης μεσιακής χρονολογίας Το ίδιο το κείμενο παρα-θέτει ως έναρξη την έκδοση ενός προστάγματος γιατην ανοικοδόμηση εκ νέου της Ιερουσαλήμ μετάτην επιστροφή των Ιουδαίων από την εξορία (Βαβυ-λώνιος αιχμαλωσία) Το ότι η ανοικοδόμηση ολόκλη-ρης της Ιερουσαλήμ μαζί με τα τείχη της επετράπημόνο δια του διατάγματος επί βασιλείας Αρταξέρξητου Μακρόχειρα (στο εικοστό έτος της βασιλείαςτου) μας πείθει ότι η χρονολογία αυτή και μόνη δηλτο έτος 455 πΧ πρέπει να τεθεί ως βάση των εβδο-μήντα εβδομάδων (βλ lsquoΑπολογητικαί Μελέται ΕrsquoΠαν Τρεμπέλα εκδ laquoΟ Σωτήρraquo Αθ Απρίλιος 1994)Συνεπώς οι 69 εβδομάδες αρχόμενες από το έτος455 πΧ λήγουν στο έτος 28 μΧ χρονολογία κατάτην οποία ο Χριστός άρχισε περίπου τη δημόσια ζωήκαι δράση του κηρύττοντας το ευαγγέλιο της σωτη-ρίας Μετά τις 62 εβδομάδες συνεχίζει όμως η προ-φητεία και πριν από την 70η εβδομάδα ο laquoΧριστόςθα εκκοπείraquo ΘΑ ΘΑΝΑΤΩΘΕΙ και μάλιστα όχι για τονεαυτόν Του αλλά για χάρη των άλλων Ακόμη προ-αναγγέλλει και άλλον αμέσως μετά ηγεμόνα ο οποίοςθα καταστρέψει τα πάντα Το τελευταίο εμφανώς ε-πισημαίνει τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Τίτο -σύμφωνακαι με την προφητεία του ιδίου του Χριστού (Λουκ1335)- που το 70 μΧ κατέστρεψε πλήρως τα Ιερο-σόλυμα και αυτόν ακόμη το Ναό

Οι προηγουμένως εκτεθείσες λαμπρές προφητείες(και πολλές άλλες) διατυπώθηκαν σε διαφορετικέςχρονικές περιόδους και από διαφορετικούς ανθρώ-πους Και όμως συγκλίνουν στον ιστορικά κατεξοχήνπνευματικό ηγέτη της σωσμένης ανθρωπότητας δηλτης Εκκλησίας στον Ιησού Χριστό και Υιό του Θεούστον οποίον και δια του οποίου πραγματοποιήθηκανμε μαθηματική ακρίβεια σύμφωνα με το καθορισμέ-νο σχέδιο της πάνσοφης Πρόνοιας του Θεού Πατέραδια της συνεργίας του Αγίου Πνεύματος πριν να υπ-

άρξει ακόμη ο κόσμος (βλ lsquoΠεριπατούντες εν αλη-θείαrsquo Μιχαήλ Γ Χούλη Σύρος 1997) httporthodoxanswersgr

Ποιο είναι το ελληνικό χωριό πουσαρώνει στις γεννήσεις

Τουλάχιστον 4 παιδιά σε κάθε σπίτι

Όταν καλείται μια κλάση στρατεύσιμων για να υ-πηρετήσει την στρατιωτική της θητεία από τα Λιβά-δια του Μυλοποτάμου θα laquoφύγουν και δεκαπέντε μεείκοσι μαζεμένοι νέοιraquo στις τάξεις του Στρατού Τοχωριό συνεχίζει εκ παραδόσεως να κρατά τηνπρωτιά στις γεννήσεις πανελλαδικά και η χειρότερηοικογένεια αριθμεί σήμερα τρία παιδιά και σε αριθμόείναι αυτές ελάχιστες

Νέοι θυμούνται προγόνους τους με μεγάλες φαμί-λιες να συνωστίζονται σε ένα μικρό σπίτι και ελλείψειχώρων τα πολλά παιδιά να διαμένουν ακόμη και σεαχυρώνες Βέβαια τούτο το φαινόμενο με την εξέλι-ξη της κοινωνίας δεν παρατηρείται σήμερα Εδώλοιπόν σε αντίθεση με τα αστικά κέντρα τα μνημό-νια δεν ανέκοψαν τις γεννήσεις Το σύνολο σχεδόνέχει από τέσσερις απογόνους και πάνω Κι αυτό για-τί όπως λένε οι κάτοικοι laquoτα πολλά παιδιά είναι ευτυ-χίαraquo

Και βέβαια ο πρωταθλητισμός των ζευγαριών σεγεννήσεις δεν είναι τωρινό φαινόμενο αλλά από αιώ-νες μεταφέρεται από γενιά σε γενιά σαν να είναι κα-νόνας Μάλιστα σε παλαιότερες δεκαετίες επειδή οαριθμός των παιδιών δεν χωρούσε στις υπάρχουσεςτάξεις του σχολείου αναγκάζονταν η Διεύθυνση Πρω-τοβάθμιας Εκπαίδευσης να ενοικιάζει και σπίτια πουχρησιμοποιούνταν ως διδακτικές αίθουσεςlaquoΌτανπήγαινα στο σχολείοraquo αναπολεί ο Βασίλης Νύκταρηςlaquoτο 1960 πηγαίναμε στο δημοτικό 450 παιδιά και ε-πειδή ήμασταν πολλά και δεν χωρούσαμε στις τάξειςενοικίαζαν στο χωριό για να κάνουμε μάθημα τέσσε-ρα-πέντε σπίτια Σήμερα στο δημοτικό και στο νηπια-γωγείο θα είναι 150 παιδιάraquo

Με την πάροδο του χρόνου ο αριθμός των μαθη-τών άρχισε να μειώνεται σταδιακά και το 1984 πουφοιτούσε στο δημοτικό σχολείο ο Γιώργος Βάμβου-κας πρόεδρος της τοπικής κοινότητας laquoόλο το σχο-λείο είχε 340 μαθητέςraquo

Ωστόσο παρά την μείωση του μαθητικού δυναμι-κού από τη δεκαετία του 60 και μετά τα Λιβάδια δεν


απώλεσαν την ζωντάνια τους και συνεχίζουν να κρα-τούν τις παραδοσιακές αξίες ζωής και ιδιαίτερα τηςφιλοξενίας που μεταφέρονται από τους προηγούμε-νους στους επόμενους Εντυπωσιακό είναι το γεγο-νός ότι το ορεινό κεφαλοχώρι δεν εγκαταλείπεται α-πό τους νέους πολλοί από τους οποίους το επιλέγουνγια τόπο μόνιμης εγκατάστασης και σχεδόν στο σύ-νολό τους απασχολούνται με την κτηνοτροφία Έτσισήμερα επί συνόλου 2000 εγγεγραμμένων ψηφοφό-ρων επέλεξαν για μόνιμη κατοικία τους το χωριό πά-νω από 1500 άνθρωποι και από αυτούς οι 800-1000είναι κάτω των 40 χρόνων Είναι το αισιόδοξο μήνυ-μα των καιρών στην Ελλάδα που γηράσκει

Και αν οι κοινωνίες στα χωριά της Κρήτης φθίνουνπληθυσμιακά με το πέρασμα των χρόνων τα Λιβάδιαθα μπορούσαν να κρατήσουν τον πληθυσμό της ακ-μής τους αν δεν έδιωχναν τους νέους στις πόλεις ταρουσφέτια των πολιτικών και η ανυπαρξία έργων α-νάπτυξης από την Πολιτεία όπως ορθώς επισημαίνεικαι ο γραμματέας του πολιτιστικού συλλόγου Μανώ-λης Νύκταρης Είναι ένα σύνηθες φαινόμενο που πα-ρατηρείται σε πολλές κοινωνίες και γιγαντώθηκε απότην πολιτική που ασκούσαν βουλευτές για παλαιο-κομματικούς λόγους στις εποχές της παντοδυναμίαςτους

Οι νέοι ωστόσο στο μεγαλοχώρι του Ψηλορείτησήμερα αναμένουν μήπως και αλλάξουν κάποια πράγ-ματα Ζουν σε μια περιοχή που μόνος πόρος επιβίω-σης στο πετρώδες περιβάλλον που την περιβάλλει εί-ναι η κτηνοτροφία Τα εκατό χιλιάδες ζωντανά πουβόσκουν στον Ψηλορείτη τους δίνουν ζωή αλλά πι-στεύουν ότι το μυθικό βουνό μπορεί laquoνα τους αλλά-ξει την ποιότηταraquo και να τους φέρει ανάπτυξη

Το ηθικό τους αναπτερώθηκε τον περασμένο μή-να που στο laquoΛάκκο Μυγερούraquo και σε υψόμετρο1600 μέτρων ένας αναρριχητής λάτρης των σπορστο χιόνι ανακάλυψε το φυσικό χιονοδρομικό κέντροκαι σε χρόνο ρεκόρ συγκεντρώθηκαν 260 αθλητέςαπό την Ελλάδα και του εξωτερικό και πραγματοποί-ησαν διήμερους χιονοδρομικούς αγώνες Είναι βέβαι-ο ότι το αθλητικό εγχείρημα θα επαναληφθεί και οιΛιβαδιώτες ευελπιστούν ότι ο laquoΛάκκος του Μυγε-ρούraquo θα καθιερωθεί ως ένας εξαιρετικός προορισμόςγια όσους ασχολούνται με τα σπορ πάνω στο χιόνι madeincretagr

Η ευχή των γονέωνΗ ευχή των γονέων είναι η μεγαλύτερη κληρονο-

μιά για τα παιδιά Για αυτό φροντίζουν να έχουν τηνευχή των γονέων Δεν είδες ο Ιακώβ μέχρι πούέφθασε για να πάρη την ευλογία του πατέρα τουΚαι προβιά φόρεσε

Ειδικά η ευχή της μάνας είναι μεγάλο πράγ-μα Κάποιος έλεγε laquoΚάθε λόγος της μητέρας μουείναι και μια λίρα χρυσήraquo Να και πριν από καιρόπόση εντύπωση μου έκανε κάποιος από το Γιοχάνεσ-μπουργκ Ήρθε στο Καλύβι το φθινόπωρο laquoΓέρον-τα η μάνα μου αδιαθέτησε μου λέει και ήρθανα την δωraquo Τρεις μήνες δεν πέρασαν τα Χριστού-γεννα ξαναήρθε laquoΠώς πάλι εδώraquo τον ρωτάωlaquoΈμαθα μου λέει πως πάλι αδιαθέτησε η μάνα

μου και ήρθα να φιλήσω το χέρι της γιατί είναιηλικιωμένη και μπορεί να πεθάνει Για μένα ημεγαλύτερη περιουσία είναι η ευχή της μάναςμουraquo

Εξήντα χρονών άνθρωπος ξεκίνησε από το Γιοχά-νεσμπουργκ και ήρθε στην Ελλάδα για να φιλήση τοχέρι της μάνας του Και τώρα τέτοια ευλογία έχειπου σκέφτεται να κάνει ένα γηροκομείο μεγάλο γιατους κληρικούς και να το χαρίση στην εκκλησίαΔηλαδή τις ευλογίες δεν έχει που να τις βάλη κατάκάποιον τρόπο Για μένα είναι φάρμακο μια τέτοιαψυχή

Είναι σαν να είμαι στην έρημο Σαχάρα και να βρί-σκω ξαφνικά λίγο νερό Αυτά χάνονται σιγά-σιγά

Ένας άλλος ήρθε μια μέρα με κλάματα στο ΚαλύβιlaquoΠάτερ με καταράστηκε η μάνα μου Στο σπίτι έχου-με όλο αρρώστιες στεναχώριες η δουλειά μου δενπάει καλάraquo μου είπε laquoΚι εσύ δεν θα ήσουν εντάξειraquoτου λέω laquoΔεν μπορεί η μάνα σου άδικα να σε κατα-ράστηκεraquo laquoΝαι μου λέει Ήμουν κι εγώraquo laquoΝα παςνα ζητήσης συγχώρηση από την μάνα σουraquo του λέ-ω laquoΘα πάω Πάτερ μου λέει Δώσε μου την ευχήσουraquo laquoΤην ευχή μου την έχεις του είπα αλλά ναπάρης και την ευχή της μάνας σουraquo laquoΔύσκολο ναμου δώση την ευχή τηςraquo μου λέει laquoΝα πας κι ανδεν σου την δώση να της πης laquoΜου είπε ένας Γέ-ροντας πως κι εσύ θα παραδώσης ψυχήraquo Πήγεκαι η μάνα του του ευχήθηκε laquoΠαιδί μου να έχηςτην ευλογία του Αβραάμraquo Ήρθε μετά από λίγο και-ρό στο Όρος με βυσσινάδες με λουκούμια Ήταν γε-μάτος χαρά Τα παιδιά του ήταν καλά η δουλειά τουπήγαινε καλά Συνέχεια βούρκωνε και μου έλεγεlaquoδόξα τω Θεώraquo

Άλλαξε η ζωή του και μιλούσε όλο πνευματικάΠόσο μάλλον όταν κανείς έχη εξ αρχής σεβασμό προςτους γονείς Πώς να μην έχει την ευλογία τουΘεού

Από το βιβλίο laquoΟικογενειακή ζωήraquo Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Λόγοι Δ

Γνωρίζετε την αλήθεια για τοκαρναβάλι

Ἡ λέξη laquoκαρναβάλιraquo καί laquoκαρνάβαλοςraquo προέρχε-ται ἀπό τήν ἰταλική λέξη carne = κρέας + vale = ἔχεγειά Τελευταία ἡμέρα κρεοφαγίας Δηλαδή ἔχει ταυ-τόσημη ἔννοια μέ τήν ἑλληνική λέξη laquoἀπόκρεωraquo πούσημαίνει ἀπομακρύνομαι ἀπό τό κρέας καί πούἀφορᾶ στήν περίοδο πρίν τήν ἔναρξη τῆς νηστείαςτῆς Μ Σαρακοστῆς τῆς προετοιμασίας δηλαδή γιά τόΠάσχα πού εἶναι καθαρά χριστιανική παράδοση Σεαὐτή λοιπόν τήν πνευματική περίοδο πού καθορί-στηκε ἀπό τήν Ἐκκλησία καί πού ὀνομάζεται laquoΤριώ-διοraquo ἀναμίχθηκαν δυστυχῶς ἐκδηλώσεις ἔθιμα θρη-σκευτικές εἰδωλολατρικές τελετές καί δημιούργησανἕνα ἐνιαῖο σύνολο γνωστό σήμερα σάν καρναβάλι

Ἡ παράδοση τοῦ καρναβαλιοῦ εἶναι πολύ παλαιάΣυνδέεται μέ τίς εἰδωλολατρικές ἐκδηλώσεις τῶν ἀρ-χαίων Ἑλλήνων πρός τιμή τοῦ laquoθεοῦraquo τοῦ κρασιοῦτοῦ Διονύσου τοῦ λεγομένου καί Βάκχου Αύτές οἱτελετές πού εἶχαν ἔντονο εἰδωλολατρικό θρησκευτικό


χαρακτῆρα ἐπέδρασαν καί στή Δύση ἀλλά καί στήνἈνατολή στούς Βυζαντινούς

Αὐτή καθrsquo ἑαυτή ἡ διονυσιακή λατρεία εἶχε βασικόχαρακτῆρα καί κύριο στοιχεῖο τά ἀκατανόμαστα ὄρ-για τό χυδαῖο ἐρωτισμό τίς πάσης φύσεως ἠθικέςπαρεκτροπές τήν παθολογική ἔκσταση μέχρι τοῦ ση-μείου τῆς ὠμοφαγίας ζωντανῶν ζώων καί ἀνθρώπωνΣύμφωνα μέ τούς εἰδικούς τό διονυσιακό πνεῦμα ἦρ-θε ἐπιβλήθηκε καί ἐκτόπισε τό ἀπολλώνιο πνεῦμαδηλαδή τό μέτρο καί τή νηφαλιότητα

Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι ἡ διονυσιακή λατρεία ἐπιβλή-θηκε ἀπό ἀπολυταρχικά καθεστῶτα ὅπως ἐκεῖνο τῶνΠεισιστρατιδῶν τόν 6Ο πΧ αἰῶνα στήν Ἀθήνα ὡςστροφή τῶν λαϊκῶν μαζῶν στόν ἠδονισμό τίς ἠθικέςἐλευθεριότητες καί τή μέθη προκειμένου νά μή δια-μαρτύρονται γιά τήν πολιτική καταπίεση

Γιά μᾶς τούς Χριστιανούς καί τήν Ἐκκληλία οἱ καρ-ναβαλιστικές ἐκδηλώσεις εἶναι ἔθιμο εἰδωλολατρικόεἶναι συνέχεια τῶν ἀρχαίων εἰδωλολατρικῶν ἐκδηλώ-σεων Εἶναι πομπές καί ἔργα σατανικά Λατρεία τοῦΣατανᾶ Μάλιστα ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας σέπαλαιότερη ἐγκύκλιό της τό 1957 καλοῦσε ὅλουςτούς πιστούς laquoνά ἐγκαταλείψουν αὐτά τά σκοτεινάκαί ὀργιώδη βακχικά σκιρτήματαraquohellipΟἱ Χριστιανοί μά-λιστα πού συμμετέχουν σrsquo αὐτά (εἴτε ντύνονται καρ-ναβάλια εἴτε ὄχι) ἀφορίζονται δηλαδή δέν μποροῦννά συμμετάσχουν στή Θεία Κοινωνία

Σχετικά μάλιστα μέ τίς μεταμφιέσεις ὁ ΞΒrsquo Κανώντῆς ΣΤrsquo Οἰκουμ Συνόδου ἀναφέρει laquohellipμηδένα ἄν-δρα γυναικείαν στολήν ἐνδιδύσκεσθαι ἡ γυναῖκα τήνἀνδράσιν ἀρμόδιον Ἀλλά μήτε προσωπεῖα κωμικά ἤσατυρικά ἤ τραγικά ὑποδύσεσθαιhellipraquo Δυστυχῶς σέπαρόμοιες εἰδωλολατρικές ἐκδηλώσεις ἔλαβε μαρτυ-ρικό θάναντο ὁ Ἀπόστολος Τιμόθεος Ἐπίσκοπος Ἐ-φέσσου καί μαθητής τοῦ Ἀπ Παύλου ὅταν προσπά-θησε νά διδάξει καί νά παρακινήσει στό σταμάτηματῶν ἀταξιῶν καί ὀργίων

Δέν μποροῦμε νά ἰσχυριζόμαστε ὅτι λατρεύουμετόν Θεό καί ταυτόχρονα νά ἀποδίδουμε λατρείαστούς δαιμονικούς laquoθεούςraquo Ὀρθόδοξος Τύπος 12022010

Η Σαρακοστή (Διήγημα)Του Μπάμπη ΆννινουΗ καημένη η θεια-Μαργαρώ κάπου θα βρίσκεται

εκεί ψηλά τώρα στον παράδεισο που τόσο πολύ πί-στευε παρέα με τ΄ αγγελάκια στα laquoχρυσά τα σύννε-φαraquo κοντά στήν κυρά την Παναγία και όλους τουςΑγίους που θυμιάτιζε και μνημόνευε με τόσες μετά-νοιες κάθε απόβραδο μπροστά στο εικονοστάσι καιπροσκυνούσε με τρίδιπλες μετάνοιες στη μικρή ενο-ριακή της εκκλησιάhellip

Κι όμως δεν το lsquoλπιζε να πάει κι έλεγε- Κολάζεται κανένας γιε μου Κολάζεται και δεν

το καταλαβαίνει Γι΄ αυτό δεν πρέπει κανένας να ο-λιγωρεί και να κάνει τα πρεπούμενα Εκείνα που μαςέχουνε μάθει οι πατεράδες μας και που ξέρανε οιπαλιοίhellip

Κι ανάμεσα σ΄ αυτά τα laquoπρεπούμεναraquo που ενέ-πνεε μιαν αληθινή και αφελής ευλάβεια και πίστη τιςμετάνοιες τα θυμιάματα τα σταυροκοπήματα τ΄ α-

γιοκέρια που φώτιζαν με την ψιλή τους φλόγα τοεικονοστάσι της γωνιάς με τ΄ άσπρα νταντελωτάμπερντεδάκια ολονυκτίες στα πανηγύρια τους όρ-θρους στις μεγάλες δεσποτικές γιορτές την ταχτικήπαρακολούθηση της λειτουργίας και την αυστηρή τή-ρηση όλων των θρησκευτικών καθηκόντων η μεγάληδουλειά ήτανε η Σαρακοστή κι η νηστείαhellip Νήστευετα Τετραδοπαράσκευα νήστευε τις προηγιασμένεςνήστευε των Αγίων Αποστόλων το Δεκαπενταύ-γουστο της Σταυροπροσκύνησης κάθε φορά που τοέγραφαν τα laquoχαρτιάraquo και που το νόμιζε αναγκαίο ηψυχούλα της Μα η μεγάλη νηστεία ήταν η laquoΑγία καιΜεγάλη Τεσσαρακοστήraquo

- Κολάζεται κανένας γιε μου Κολάζεται και δεντο καταλαβαίνει έλεγε η καημένη η θεια-Μαργαρώκι εμείς οι πειρασμοί εκπρόσωποι του Πονηρού καιτου Παγκακίστου μέσα στο ήρεμο αναχωρητήρι τηςκαλής γερόντισσας εβάλαμε σκοπό να την κολάσου-μεhellip Μιαν εβδομάδα ολόκληρη ύστερα από την Κα-θαρή Δευτέρα ενήστευε παραδειγματικά με μαρου-λάκια ελίτσες βρεχτοκούκια και κάπου κάπου λιγάκιχαλβά που ήταν τα μόνα επιτρεπόμενα εδέσματατου νηστίσιμου laquoοψολογίουraquo της και μονάχα τηνπρώτη Κυριακή εμετρίαζε λίγο τη νηστεία κι εμαγεί-ρευε κανένα λαδερό αγκιναροκούκι κανένα λαδοπί-λαφο με ξερό χταπόδιhellip Κι έπειτα λιγάκι ρετσινάτοlaquoγια να στυλωθεί κανενός η καρδιά του γιε μουraquoεπισφράγιζε πραγματικά την laquoκατάλυση οίνου καιελαίουraquo

Όσο για τα καρύδια και τα σύκα που εφίλευε ε-μάς τα παιδόπουλα ήταν για τη θεια-Μαργαρώπράγματα απαγορευμέναhellip Όχι από τα περίφημαlaquoπρεπούμεναraquo μα γιατί δεν είχε πια κανένα δόντι Ό-μως για μας τα πάστρευε με προσοχή και δεν μας


τα ΄δινε ποτέ ατσάκιστα κι είχε πολλούς λόγους ε-κτός από την καλοσύνη της για τούτο Φρόντιζεπρώτα πρώτα για την ακεραιότητα της κόψης τηςπόρτας που τα μαγκώναμε ανάμεσα και την εκάναμεκαρυδοσπάστη αφήνοντας σημαντικά σημάδια τηςχρησιμοποίησης αυτής μα και για την ασπράδα τωνασβεστωμένων πεζουλιών της αυλής που ήταν τοτελευταίο καταφύγιο για να τσακίσουμε τα καρύδιαχτυπώντας τα με λιθάριαhellip

- Μπρε Ιούδεςhellip Μπρε Ιούδες εξεφώνιζε σανεκαταλάβαινε κατιτί τέτοιοhellip Ελάτε εδώ μπρε να σαςτα τσακίσω εγώhellip

Και δεν ήξερε κανένας τι την επονούσε πιο πολύαπ΄ τα τρία τα δόντια μας το μάγκωμα της πόρταςή το λέρωμα των πεζουλιών Κι όμως εμείς οι laquoΙού-δεςraquo εβαλθήκαμε να τη λερώσουμεhellip Έξω στο πα-ράσπιτο στην άκρη της αυλής για να μη λερώσειτην κουζίνα που άστραφτε από πάστρα και γυαλοκο-πούσαν τα μπακιρικά είχε βάλει να μαγειρέψει το πε-ρίφημο λαδοπίλαφό της με το χταπόδι ενώ για μαςσ΄ άλλο τσουκάλι έβραζε αληθινό πιλάφι με το κρέ-ας ένα laquoατζέμ πιλάφιraquo από κείνα που μονάχα η θεια-Μαργαρώ ήξερε να φτιάνει αλτρουιστικά για την τέρ-ψη των άλλωνhellip Κι ο Πειρασμός ξελαμπάδιασε μονο-μιάς μέσα στο μυαλό μας εκεί που παίζαμε laquoκαλόγε-ροraquo στα άσπρα καί μαύρα πλακάκια της αυλήςhellip Κιούτε καιρό δεν χάσαμε σε μάταιη συνεννόησηhellip Μεμια ματιά συνεννοηθήκαμε και το κακό έγινε ΄Ενακομμάτι κρέας παχύ και όλο ψαχνό έσμιξε μέσα στολαδοπίλαφο με τα ισχνά κομμάτια του ξερού χταπο-διούhellipΜε τι καρδιοχτύπι περιμέναμε το μεσημέρι μετι ανυπομονησία προσμέναμε ν΄ αρχίσει το φαγητότης ξεχνώντας μες στα πιάτα το νόστιμο δικό μας πι-λάφι και κοιτάζοντας το λαδοπίλαφό τηςhellip

Και ναhellip Εκεί που δεν το προσμέναμε πια ύστεραπό την πρώτη-δεύτερη μπουκιά το πιρούνι της ανά-συρε το σώμα του εγκλήματος Το γύρισε από δω τογύρισε από κει με ιερή φρίκη Το γεροντικό της ματόσο συμπαθητικό πρόσωπο πήρε μια έκφραση συν-τριβής και μας κοίταξε ύστερα ενώ εμείς σκύβαμετα μάτια στα πιάτα μας έτοιμοι να γελάσουμε μαχωρίς να μπορούμεhellip Περιμέναμε τη δίκαιη τιμωρίαμας Μα εκείνη είπε μονάχα με σπαραγμό σπρώχνον-τας το πιάτο

- Η αμαρτία στο λαιμό σαςhellipΚι αλήθεια θαρρείς σαν η Αμαρτία να ήταν κάτι

το ψηλαφητό κάποιο πράγμα ήρθε κι έκατσε πραγ-ματικά στο λαιμό μαςhellip Κομπιάσαμε ξεροκατάπιαμεαφήσαμε το φαΐ μας και μπρουμιτίζοντας στο τραπέ-ζι αρχίσαμε τα κλάματα

Τότε η καλή γερόντισσα που ο θρήνος μας κι ημεταμέλειά μας την είχε συγκινήσει κατανικώνταςκάθε της απέχθεια κάθε της ευλάβεια και κάθε πε-ποίθηση προσπάθησε να μας παρηγορήσει Και παίρ-νοντας το κρέας του Πειρασμού άρχισε να τρώει κιαυτή μπροστά στα κατάπληκτα και κλαμένα μάτιαμας λέγοντας

ndash Να μπρε σειςhellip Φάτεhellip Κι άστε τα κλάματαhellip Να Φάτεhellip ο Θεός δεν ξεσυνερίζειhellip diakonimagr

Τα κουταλάκια και η λαβίδα

Υπάρχουν χριστιανοί που φοβούνται ναμεταλάβουν για να μην κολλήσουν μικρόβια

Αν ηταν έτσι δεν θα ζούσε κανένας απο τους ιε-ρείς επειδή στο τέλος καταλύουν το περιεχόμενοτου Αγίου Ποτηρίου από το οποίο κοινωνούν συχνάεκατοντάδες πιστοί με ποικίλες αρρώστιες Κι όμωςκανένας ιερέας δεν έπαθε ποτέ τίποτα Το Σώμα καιτο Αίμα του Κυρίου ειναι πύρ καταναλίσκον

Ένα από τα πολλά περιστατικά που αποδει-κνύουν περίτρανα την αλήθεια αυτή ειναι καιτο ακόλουθο

Όταν ο Μητροπολίτης Χίου Παντελεήμων Φωστί-νης (+1962) ήταν ιεροκήρυκας Αττικής πήγε κάποτενα λειτουργήσει στο φθισιατρείο (σσ λεπροκομείο)της Σωτηρίας Εκεί του έφεραν οι νοσοκόμοι μιαμεγάλη πιατέλα με πολλά κουταλάκια-Τι τα φέρατε αυτά τους ρώτησε-Μας είπαν οι γιατροί να κοινωνήσετε με αυτάτους ασθενείς αρχίζοντας από τους πιό ελα-φρά και προχωρώντας στούς πιό βαριά- Δεν χρειάζονται αυτά απάντησε με πίστη οιερέας Έχω την Αγία Λαβίδα

Πραγματικά στη Θεία Λειτουργία κοινώνησε κανο-νικά τους ασθενείς και ύστερα πλησίασε την ΩραίαΠύλη για να καταλύσει Το έκανε αυτό για να τονβλέπουν όλοι και να μάθουν οι γιατροί ότι η ΘείαΚοινωνία ειναι φωτιά που καίει τα πάντα

ldquoΗ ψυχή μετά τον θάνατοrdquo -Οι πρώτες δύο ημέρες τα τελώνια οι σαράντα μέρεςη

ψυχή μέχρι την Τελική ΚρίσηΑπό το βιβλίο του π Σεραφείμ Ρόουζ

Οι πρώτες δύο ημέρες μετά το θάνατοΓια διάστημα δύο ημερών η ψυχή απολαύει σχετι-

κής ελευθερίας και έχει δυνατότητα να επισκεφθείτόπους που της ήτα προσφιλείς στο παρελθόν αλλάτην Τρίτη ημέρα μετακινείται σε άλλες σφαίρες

Εδώ ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης απλώς επαναλαμ-βάνει τη διδασκαλία που η Εκκλησία ήδη γνωρίζει α-πό τον 4ο αιώνα όταν ο άγγελος που συνόδευσε τονΑγ Μακάριο Αλεξανδρείας στην έρημο του είπε θέ-λοντας να ερμηνεύσει την επιμνημόσυνη δέηση τηςΕκκλησίας για τους νεκρούς την Τρίτη ημέρα μετάθάνατο laquoΌταν γίνεται η προσφορά της αναίμακτηςθυσίας (μνημόσυνο στη θεία λειτουργία) στην Εκκλη-σία την τρίτη ημέρα η ψυχή του κεκοιμημένου δέχε-ται από τον φύλακα άγγελο της ανακούφιση για τηλύπη που αισθάνεται λόγω του χωρισμού της από το


σώμαhellip Στο διάστημα των δύο πρώτων ημερών επι-τρέπεται στην ψυχή να περιπλανηθεί στον κόσμοοπουδήποτε εκείνη επιθυμεί με τη συντροφιά τωναγγέλων που τη συνοδεύουν Ως εκ τούτου η ψυχήεπειδή αγαπά το σώμα μερικές φορές περιφέρεταιστο οίκημα στο οποίο το σώμα της είχε σαβανωθείπερνώντας έτσι δύο ημέρες όπως ένα πουλί που γυ-ρεύει τη φωλιά του Αλλά η ενάρετη ψυχή πλανιέταισε εκείνα τα μέρη στα οποία συνήθιζε να πράττειαγαθά έργα Την τρίτη ημέρα Εκείνος ο Οποίος ανέ-στη ο Ίδιος την τρίτη ημέρα από τους νεκρούς καλείτην ψυχή του Χριστιανού να μιμηθείτη δική Του ανά-σταση να ανέλθει στους Ουρανούς όπου θα λα-τρεύει το Θεό όλωνraquo

Στην Ορθόδοξη νεκρώσιμη ακολουθία ο Αγ Ιωάν-νης ο Δαμασκηνός περιγράφει παραστατικά την κα-τάσταση της ψυχής η οποία έχοντας μεν αφήσει τοσώμα αλλά παραμένοντας στη γη είναι ανίκανη ναεπικοινωνήσει με τους αγαπημένους της τους οποί-ους βλέπει laquoΟίμοι οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζο-μένη εκ του σώματος Οίμοι πόσα δακρύει τότε καιουχ υπάρχει ο ελεών αυτήν Προς τους αγγέλους ταόμματα ρέπουσα άπρακτα καθικετεύει προς τους αν-θρώπους τας χείρας εκτείνουσα ουκ έχει τον βοη-θούντα Διό αγαπητοί μου αδελφοί εννοήσαντες η-μών το βραχύ της ζωής τω μεταστάντι την ανά-παυσιν παρά Χριστού αιτησώμεθα και ταις ψυχαίςημών το μέγα έλεοςraquo

Σε γράμμα του προς τον αδελφό μιας αποθνή-σκουσας γυναίκας ο Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστοςγράφει laquoΗ αδελφή σου δεν θα πεθάνει Το σώματου ανθρώπου πεθαίνει αλλά η προσωπικότητά τουσυνεχίζει να ζει Απλώς μεταφέρεται σε μια άλλη τά-ξη ζωήςhellip Δεν είναι εκείνη που θα βάλουν στον τά-φο Εκείνη βρίσκεται σε έναν άλλο τόπο όπου θα εί-ναι θα είναι ακριβώς το ίδιο ζωντανή όσο και τώραΤις πρώτες ώρες και ημέρες θα βρίσκεται γύρω σουΜόνο που δεν θα λέει τίποτα και εσύ δεν θα μπορείςνα την δεις Θα είναι όμως ακριβώς εδώ Να το έχειςαυτό στο νου σου Εμείς που μένουμε πίσω θρηνού-με για τους κεκοιμημένους όμως για εκείνους ταπράγματα είναι αμέσως πιο εύκολα Είναι πιο ευτυχι-σμένοι στη νέα κατάσταση Όσοι έχουν πεθάνει καικατόπιν επαναφέρθηκαν στο σώμα διαπίστωσαν ότιτο σώμα ήταν μια πολύ στενάχωρη κατοικία Και η α-δελφή σου θα αισθάνεται έτσι Είναι πολύ καλύτεραεκεί και εμείς νοιώθουμε οδύνη σαν να της έχει συμ-βεί κάτι απίστευτα κακό Θα μας κοιτάζει και σίγουραθα μένει κατάπληκτη με την αντίδρασή μαςraquo

Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι η ανωτέρω περι-γραφή των πρώτων δύο ημερών του θανάτου αποτε-λεί γενικό κανόνα ο οποίος κατά κανένα τρόπο δενισχύει σε όλες τις περιπτώσεις Πράγματι τα περισσό-τερα παραδείγματα από την Ορθόδοξη γραμματείαδεν συνάδουν με αυτόν τον κανόνα και ο λόγος είναιφανερός οι άγιοι μην έχοντας καμιά απολύτωςπροσκόλληση στα εγκόσμια και ζώντας σε διαρκήπροσδοκία της αναχώρησής τους για την άλλη ζωήδεν ελκύονται καν από τους τόπους όπου έπρατταντα αγαθά τους έργα αλλά ξεκινούν αμέσως την άνο-

δο τους στους Ουρανούς Άλλοι ξεκινούν την άνοδοτους πριν το τέλος των δύο ημερών για κάποιον ειδι-κό λόγο που μόνον η Θεία Πρόνοια γνωρίζει Από τηνάλλη οι σύγχρονες laquoμεταθανάτιεςraquo εμπειρίες ατελείςκαθώς είναι ανήκουν όλες στον εξής κανόνα η laquoε-ξωσωματικήraquo κατάσταση αποτελεί μόνο το ξεκίνηματης αρχικής περιόδου ασώματης laquoπεριπλάνησηςraquo τηςψυχής στους τόπους των επιγείων δεσμών της Ό-μως κανείς από αυτούς τους ανθρώπους δεν έχει πα-ραμείνει νεκρός για αρκετό χρονικό διάστημα έστωμέχρι να συναντήσει τους αγγέλους που πρόκειται νατον συνοδεύσουν

Μερικοί επικριτές της Ορθόδοξης διδασκαλίας γιατην μετά θάνατον ζωή θεωρούν ότι τέτοιες αποκλί-σεις από το γενικό κανόνα για την μεταθανάτια εμ-πειρία αποδεικνύουν την ύπαρξη laquoαντιφάσεωνraquo στηνΟρθόδοξη διδασκαλία Αυτοί οι επικριτές όμως είναιαπλώς και μόνο προσκολλημένοι στις laquoκατά γράμμαraquoερμηνείες Η περιγραφή των πρώτων δύο ημερώνκαθώς και των επομένων σε καμιά περίπτωση δεν α-ποτελεί κάποια μορφή δόγματος Είναι απλώς έναlaquoμοντέλοraquo το οποίο μάλιστα εκφράζει την πιο συνη-θισμένη χρονική σειρά των εμπειριών της ψυχής με-τά τον θάνατο Οι πολλές περιπτώσεις τόσο στηνΟρθόδοξη γραμματεία όσο και στις αναφορές σύγ-χρονων σχετικών εμπειριών όπου οι νεκροί έχουνστιγμιαία εμφανιστεί στους ζωντανούς μέσα στηνπρώτη ή τις δύο πρώτες ημέρες μετά το θάνατο με-ρικές φορές σε όνειρα είναι παραδείγματα που επα-ληθεύουν το ότι όντος η ψυχή συνήθως παραμένεικοντά στη γη για κάποια σύντομη χρονική περίοδοΚατά την τρίτη ημέρα και συχνά πιο πριν η περίο-δος αυτή φθάνει στο τέλος της

Τα τελώνιαΤην ώρα αυτή (την τρίτη ημέρα) η ψυχή διέρχεται

από λεγεώνες πονηρών πνευμάτων που παρεμποδί-ζουν την πορεία της και την κατηγορούν για διάφο-ρες αμαρτίες στις οποίες αυτά τα ίδια την είχαν πα-ρασύρει Σύμφωνα με διάφορες θεϊκές αποκαλύψειςυπάρχουν είκοσι τέτοια εμπόδια τα επονομαζόμεναlaquoτελώνιαraquo σε καθένα από τα οποία περνά από δοκι-μασία κάθε μορφή αμαρτίας Η ψυχή αφού περάσειαπό ένα τελώνιο συναντά το επόμενο και μόνον α-φού έχει διέλθει επιτυχώς από όλα τα τελώνια μπορείαν συνεχίσει την πορεία της χωρίς να απορριφθεί βι-αίως στη γέεννα Το πόσο φοβεροί είναι αυτοί οι δαί-μονες και τα τελώνια τους φένεται στο γεγονός ότι ηίδια η Παναγία όταν πληροφορήθηκε από τον Αρχ-άγγελο Γαβριήλ τον επικείμενο θάνατο Της ικέτευσετον Υιό Της να διασώσει την ψυχή Της από αυτούςτους δαίμονες και απαντώντας στην προσευχή Της οίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός εμφανίστηκε από τουςΟυρανούς για να παραλάβει την ψυχή της ΠάναγνουΜητρός Του και να την οδηγήσει στους Ουρανούς

Φοβερή είναι πράγματι η τρίτη ημέρα για την ψυ-χή του απελθόντος και για το λόγο αυτό η ψυχή έχειιδιαίτερη ανάγκη τότε από προσευχές για την σωτη-ρία της

Σύντομα μετά τον θάνατο η ψυχή πράγματι βιώ-νει μια κρίση τη Μερική Κρίση ως τελική συγκεφα-


λαίωση του laquoαοράτου πολέμουraquo που έχει διεξαγάγειή που απέτυχε να διεξαγάγει στην επίγεια ζωή κατάτων πεπτωκότων πνευμάτων Συνεχίζοντας την επι-στολή του προς τον αδελφό της αποθνήσκουσας γυ-ναίκας ο Όσιος Θεοφάνης ο έγκλειστος γράφει laquoΛί-γο μετά το θάνατο η ψυχή αρχίζει έναν αγώνα γιανα καταφέρει να διέλθει από τα τελώνια Στον αγώνατης η αδελφή σου χρειάζεται βοήθεια Θα πρέπει ναστρέψεις όλη σου την προσοχή και όλη σου την αγά-πη γιrsquo αυτήν στο πως θα την βοηθήσεις Πιστεύωπως η μεγαλύτερη έμπρακτη απόδειξη της αγάπηςσου θα είναι να αφήσεις την φροντίδα του νεκρούτης σώματος στους άλλους να αποχωρήσεις και μέ-νοντας μόνος σου οπουδήποτε μπορείς να βυθιστείςσε προσευχή για την ψυχή της για τη νέα κατάστα-ση στην οποία βρίσκεται και για τις καινούριες α-προσδόκητες ανάγκες της Συνέχισε την ακατάπαυ-στη ικεσία σου στον Θεό για έξι εβδομάδες και περισ-σότερο Όταν πέθανε η Οσία Θεοδώρα το σακούλιαπό το οποίο πήραν χρυσό οι άγγελοι για να τη γλι-τώσουν από τα τελώνια ήταν οι προσευχές του πνευ-ματικού της πατέρα Έτσι θα γίνει και με τις δικέςσου προσευχές Μην παραλείψεις να κάνεις όσα σουείπα Αυτό είναι η πραγματική αγάπηraquo

Το laquoσακούλιraquo από το οποίο πήραν laquoχρυσόraquo οι άγ-γελοι και laquoεξόφλησαν τα χρέηraquo της Οσίας Θεοδώραςστα τελώνια έχει συχνά παρανοηθεί από κάποιουςεπικριτές της Ορθόδοξης διδασκαλίας Μερικές φορέςσυγκρίνεται με τη λατινική έννοια του laquoπλεονάσμα-τος χάριτοςraquo των αγίων Στην περίπτωση αυτή τέ-τοιοι επικριτές ερμηνεύουν κατά γράμμα τα Ορθόδο-ξα κείμενα Σε τίποτε άλλο δεν αναφέρεται το παρα-πάνω απόσπασμα παρά στις προσευχές της Εκκλησί-ας για τους αναπαυθέντες και ειδικότερα στις προσ-ευχές ενός αγίου ανθρώπου και πνευματικού πατέραΕίναι σχεδόν περιττό να πούμε ότι όλες αυτές οι πε-ριγραφές έχουν μεταφυσική έννοια Η Ορθόδοξη Εκ-κλησία θεωρεί τη διδασκαλία περί τελωνίων τόσο ση-μαντική ώστε έχει συμπεριλάβει σχετικές αναφορέςσε πολλές από τις ακολουθίες της μερικές εκ των ο-ποίων αναφέρονται στο κεφάλαιο περί τελωνίων Ει-δικότερα η Εκκλησία θεωρεί ιδιαιτέρως απαραίτητονα συνοδεύει με αυτήν τη διδασκαλία κάθε τέκνο τηςπου αποθνήσκει Στον laquoΚανόνα για την Αναχώρησητης Ψυχήςraquo που διαβάζεται από τον ιερέα στο νεκρι-κό κρεβάτι κάθε πιστού υπάρχουν τα παρακάτωτροπάρια laquoΚαθώς φεύγω από τη γη αξίωσέ με ναδιέλθω ανεμπόδιστα από τον άρχοντα του αέρα τοδιώκτη και βασανιστή εκείνον που ως άδικος ανα-κριτής στέκεται πάνω στους φοβερούς δρόμουςraquo(4η Ωδή) laquoΩ Πανένδοξε Θεοτόκε οδήγησέ με ειςτους Ουρανούς στα ιερά και πολύτιμα χέρια των αγί-ων αγγέλων ώστε προστατευμένος μέσα στα φτεράτους να μην αντικρύσω τη ρυπαρή αποκρουστικήκαι σκοτεινή μορφή των δαιμόνωνraquo (6η Ωδή) laquoΩ Α-γία Θεοτόκε Εσύ η Οποία γέννησες τον Παντοδύ-ναμο Κύριο απομάκρυνε από εμένα τον άρχοντα τωνφοβερών τελωνίων τον κυβερνήτη του κόσμου ό-ταν φθάσει η στιγμή του θανάτου μου ώστε να Σεδοξολογώ αιωνίωςraquo (8η Ωδή)

Κατrsquo αυτόν τον τρόπο τα λόγια της Εκκλησίαςπροετοιμάζουν τον αποθνήσκοντα Ορθόδοξο Χριστι-ανό για τις δοκιμασίες που θα συναντήσει μπροστάτου

Οι σαράντα ημέρεςΚατόπιν έχοντας επιτυχώς διέλθει από τα τελώνια

και υποκλιθεί βαθιά ενώπιον του Θεού η ψυχή γιαδιάστημα τριάντα επτά επιπλέον ημερών επισκέπτε-ται τις ουράνιες κατοικίες και τις αβύσσους της κολά-σεως μη γνωρίζοντας ακόμα που θα παραμείνει καιμόνον την τεσσαρακοστή ημέρα καθορίζεται η θέσηστην οποία θα βρίσκεται μέχρι την ανάσταση τωννεκρών

Σίγουρα δεν είναι παράξενο ότι η ψυχή έχονταςδιέλθει από τα τελώνια και παύσει μια για πάντα κάθεσχέση με τα επίγεια εισάγεται στον αληθινά άλλο κό-σμο σε ένα τμήμα του οποίου θα παραμείνει αιωνί-ως Σύμφωνα με την αποκάλυψη του Αγγέλου στονΑγ Μακάριο Αλεξανδρείας η ειδική επιμνημόσυνηδέηση υπέρ των απελθόντων την ένατη ημέρα μετάτον θάνατο (πέραν του γενικού συμβολισμού των εν-νέα αγγελικών ταγμάτων) πραγματοποιείται επειδήμέχρι τότε παρουσιάζονται στην ψυχή τα θαυμάσιατου Παραδείσου και μόνον κατόπιν αυτού για τουπόλοιπο των σαράντα ημερών της παρουσιάζονταιτα μαρτύρια και τα φρικτά της κολάσεως πριν τοπο-θετηθεί την τεσσαρακοστή ημέρα στη θέση στην ο-ποία θα αναμένει την ανάσταση των νεκρών και τηνΤελική Κρίση Θα πρέπει και πάλι να τονίσουμε ότι οιαναφερόμενοι αριθμοί αποτελούν γενικό κανόνα ήlaquoμοντέλοraquo της μεταθανάτιας πραγματικότητας καιαναμφισβήτητα δεν ολοκληρώνουν όλες οι ψυχέςτων απελθόντων την πορεία τους ακριβώς σύμφωναμε τον laquoκανόναraquo Γνωρίζουμε σαφώς ότι η Οσία Θε-οδώρα στην πραγματικότητα ολοκλήρωσε το laquoγύροτης κολάσεωςraquo ακριβώς την τεσσαρακοστή ημέρασύμφωνα με τη γήινη μέτρηση του χρόνου

Η κατάσταση των ψυχών μέχρι την ΤελικήΚρίση

Μερικές ψυχές βρίσκονται (μετά τις σαράντα ημέ-ρες) σε μια κατάσταση πρόγευσης της αιώνιας αγαλ-λίασης και μακαριότητας ενώ άλλες σε μια κατά-σταση τρόμου εξαιτίας των αιωνίων μαρτυρίων τα ο-ποία θα υποστούν πλήρως μετά την Τελική ΚρίσηΜέχρι τότε εξακολουθεί να υπάρχει δυνατότητα αλ-λαγής της κατάστασής τους ιδιαιτέρως μέσω της υ-πέρ αυτών προσφοράς της Αναίμακτης Θυσίας (μνη-μόσυνο στη Θεία Λειτουργία) και παρομοίως μέσωάλλων προσευχών

Τα οφέλη της προσευχής τόσο της κοινής όσο καιτης ατομικής για τις ψυχές που βρίσκονται στην κό-λαση έχουν περιγραφεί σε πολλούς βίους Αγίων καιασκητών καθώς και σε Πατερικά κείμενα Στο βίο τηςμάρτυρος του 3ου αιώνα Περπετούας για παράδειγ-μα διαβάζουμε ότι η κατάσταση της ψυχής του α-δελφού της Δημοκράτη της αποκαλύφθηκα με τηνεικόνα μιας στέρνας γεμάτης νερό η οποία ήταν ό-μως τόσο ψηλά που δεν μπορούσε να τη φτάσει απότον ρυπαρό καυτό τόπο όπου ήταν περιορισμένοςΧάρη στην ολόθερμη προσευχή της Περπετούας επί


μία ολόκληρη ημέρα και νύχτα ο Δημοκράτης έφτασετη στέρνα και τον είδε να βρίσκεται σε έναν φωτεινότόπο Από αυτό η Περπέτουα κατάλαβε ότι ο αδελ-φός της είχε απελευθερωθεί από τα δεινά της κολά-σεως

Στο βίο μιας ασκήτριας που πέθανε μόλις τον 20οαιώνα αναφέρεται μια παρόμοια περίπτωση Πρόκει-ται για τη Οσία Αθανασία (Αναστασία Λογκάτσεβα)πνευματική θυγατέρα του Οσίου Σεραφείμ του Σά-ρωφ Όπως διαβάζουμε στο βίο της laquoΗ Αναστασίαείχε έναν αδελφό που τον έλεγαν Παύλο Ο Παύλοςκάποτε ήταν μεθυσμένος και κρεμάστηκε Κι η Ανα-στασία αποφάσισε να προσευχηθεί πολύ για τον α-δελφό της Μετά το θάνατο του η Αναστασία πήγεστο μοναστήρι Ντιβέγιεβο του Οσίου Σεραφείμ γιανα μάθει τι ακριβώς έπρεπε να κάνει ώστε να βελτι-ωθεί η κατάσταση του αδελφού της ο οποίος έδωσετέλος στη ζωή του με τρόπο δυσσεβή και ατιμωτι-κόhellip Ήθελε να συναντήσει την Πελαγία Ιβάνοβνα καινα ζητήσει τη συμβουλή τηςhellip Η Αναστασία επισκέ-φθηκε την Πελαγία Εκείνη της είπε να κλειστεί στοκελί της σαράντα μέρες να προσευχηθεί και να νη-στέψει για τον αδελφό της και κάθε μέρα να λέειεκατόν πενήντα φορές laquoΥπεραγία Θεοτόκε ανάπαυ-σον τον δούλον σουraquo

Όταν συμπληρώθηκαν οι σαράντα ημέρες η Ανα-στασία είδε ένα όραμα Βρέθηκε μπροστά σε μία ά-βυσσο Στο βάθος της ήταν ένας βράχος από αίμαΠάνω στο βράχο κείτονταν δύο άνδρες με σιδερένιεςαλυσίδες στο λαιμό τους Ο ένας ήταν ο αδελφόςτης

Η Αναστασία διηγήθηκε το όραμα στην Πελαγίακαι κείνη της είπε να συνεχίσει την νηστεία και τηνπροσευχή

Τελείωσαν κι άλλες σαράντα ημέρες με νηστεία καιπροσευχή κι η Αναστασία είδε το ίδιο όραμα Η ίδιαάβυσσος κι ο βράχος πάνω στον οποίο βρίσκονταν οιδύο άνδρες με αλυσίδες στο λαιμό τους Αυτή τη φο-ρά όμως ο αδελφός της ήταν όρθιος Περπατούσεπάνω στο βράχο έπεφτε και ξανασηκωνόταν Οι α-λυσίδες ήταν ακόμα στο λαιμό του

Η Πελαγία Ιβάνοβνα στην οποία κατέφυγε και πά-λι η Αναστασία της είπε να επαναλάβει την ίδια ά-σκηση για Τρίτη φορά

Όταν τελείωσε και το τρίτο σαρανταήμερο της νη-στείας και της προσευχής η Αναστασία ξαναείδε τοίδιο όραμα Η ίδια άβυσσος ο ίδιος βράχος Τώρα ό-μως πάνω στο βράχο ήταν μόνο ένας άνδρας αγνω-στός της Ο αδελφός της είχε απελευθερωθεί από ταδεσμά Δε φαίνονταν πουθενά Ο άγνωστος άνδραςακούστηκε να λέει laquoΕίσαι τυχερός εσύ Έχεις πολύισχυρούς μεσίτες στη γηraquo

Η Αναστασία ανέφερε στην Πελαγία Ιβάνοβνα τοτρίτο όραμά της και εκείνη της απάντησε

laquoΟ αδελφός σου λυτρώθηκε από τα βάσανα Δενμπήκε όμως στη μακαριότητα του Παραδείσουraquo

Πολλά παρόμοια περιστατικά αναφέρονται σε βί-ους Ορθοδόξων Αγίων και ασκητών Σε περίπτωσηπου κάποιος έχει την τάση να ερμηνεύει κατά γράμ-μα τέτοια οράματα ίσως θα πρέπει να παρατηρήσου-

με ότι βεβαίως οι εικόνες με τις οποίες εμφανίζονταισυνήθως σε όνειρα δεν laquoφωτογραφίζουνraquo κατrsquo α-νάγκη τον τρόπο ύπαρξης της ψυχής μετά τον θάνα-το Πρόκειται περισσότερο για εικόνες οι οποίες μετα-βιβάζουν την πνευματική αλήθεια της βελτιώσεωςτης καταστάσεως της ψυχής στον άλλο κόσμο χάρηστις προσευχές εκείνων που παραμένουν στον κόσμοτούτο ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΣΤΩΝ ΕΠΕΜΒΑΣΕΩΝ

ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ 1 Το Πάσχα του έτους 1935 ηγουμενεύοντας του

αρχιμανδρίτου Σεραφείμ στην ιερά Μονή Αγίου Παύ-λου όλοι οι πατέρες που αριθμούσαν τότε τους 60είχαν βγει στο προαύλιο για να κάνουν την ακολου-θία της Ανάστασης Μέσα στην ατμόσφαιρα χαρμό-συνη και ενθουσιώδη Μετά το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ οΚαθηγούμενος λέει σε ένα από τα πιο απλά και πιστάγεροντάκια τον γέρο Θωμά -Γέρο Θωμά πήγαινεκάτω στο σκευοφυλάκιο εκεί που είναι τα οστά τωνπατέρων να τους πεις το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ -Νάναιευλογημένο Γέροντα - είπε ο γερο Θωμάς και χωρίςνα σκεφθεί που πάει με δυο τρία πηδήματα βρίσκε-ται μπρος στο οστεοφυλάκιο -Ο Ηγούμενος με έ-στειλε να σας πω το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ πατέρες καιαδελφοί ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ φώναξε μεγαλοφώνως

Τότε έγινε κάτι συγκλονιστικό Τα οστά έτριξαν α-ναπήδησαν μια νεκροκεφαλή ανασηκώθηκε ένα μέ-τρο και απάντησε στο χαιρετισμό του γερο - Θω-μά ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ Ο ΚΥΡΙΟΣ Και μετα ακολού-θησε νεκρική σιγή Επέστρεψε το γεροντάκι και διη-γήθηκε όσα είδε και άκουσε

Οι πατέρες την φορά εκείνη γιόρτασαν ένα Πάσχαμοναδικό Με διπλή δοξολογία προς τον ΑναστάνταΚύριο και αρχηγό της ζωής Έψαλλαν κατασυγκινη-μένοι Την Ανάστασίν Σου Χριστέ Σωτήρ άγγελοι υ-μνούσιν εν ουρανοίς Και ημάς τους επί γης καταξίω-σον εν καθαρά καρδία σε δοξάσειν Το γεγονός αυτόμας το διηγήθηκε ο αείμνηστος γέρων Θεοδόσιος οοποίος χρημάτισε τελευταίος βιβλιοθηκάριος της Μο-νής

2 Στην ιερά Μονή Βατοπεδίου έζησε οσιακώς καιθεαρέστως ο όσιος Γεννάδιος ο Δοχειάρης ο οποίοςαξιώθηκε να δει το θαύμα της Υπεραγίας ΘεοτόκουΕίδε δηλαδή το πρώην άδειο πιθάρι του λαδιού γε-μάτο από λάδι τόσο ώστε έτρεχε έξω από την θύρατου Δοχείου (της αποθήκης)

3 Στην ίδια Μονή έζησε ο ευλογημένος εκείνος ιε-ροδιάκονος ο Βηματάρης ο οποίος έκρυψε την εικό-να της Παναγίας της Βηματαρίσσης στο πηγάδι όπουβρέθηκε μετα την αιχμαλωσία του από τους βαρβά-ρους μετά πολλά χρόνια όρθια πάνω στο νερό με α-ναμμένη την λαμπάδα

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

ΚΑΛΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΟ ΓΕΝΟΣ

ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΘΝΟΣ ΜΑΣ


ΑξίεςhellipΈνα συγκλονιστικό κείμενο

Ποιο είναι το ελληνικό χωριό που σαρώνει στις γεννήσεις


Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι ἡ διονυσιακή λατρεία ἐπιβλή-θηκε ἀπό ἀπολυταρχικά καθεστῶτα ὅπως ἐκεῖνο τῶν Πεισιστρατιδῶν τόν 6Ο πΧ αἰῶνα στήν Ἀθήνα ὡς στροφή τῶν λαϊκῶν μαζῶν στόν ἠδονισμό τίς ἠθικές ἐλευθεριότητες καί τή μέθη προκειμένου νά μή δια-μαρτύρονται γιά τήν πολιτική καταπίεση

Γιά μᾶς τούς Χριστιανούς καί τήν Ἐκκληλία οἱ καρ-ναβαλιστικές ἐκδηλώσεις εἶναι ἔθιμο εἰδωλολατρικό εἶναι συνέχεια τῶν ἀρχαίων εἰδωλολατρικῶν ἐκδηλώ-σεων Εἶναι πομπές καί ἔργα σατανικά Λατρεία τοῦ Σατανᾶ Μάλιστα ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας σέ παλαιότερη ἐγκύκλιό της τό 1957 καλοῦσε ὅλους τούς πιστούς laquoνά ἐγκαταλείψουν αὐτά τά σκοτεινά καί ὀργιώδη βακχικά σκιρτήματαraquohellipΟἱ Χριστιανοί μά-λιστα πού συμμετέχουν σrsquo αὐτά (εἴτε ντύνονται καρ-ναβάλια εἴτε ὄχι) ἀφορίζονται δηλαδή δέν μποροῦν νά συμμετάσχουν στή Θεία Κοινωνία

Σχετικά μάλιστα μέ τίς μεταμφιέσεις ὁ ΞΒrsquo Κανών τῆς ΣΤrsquo Οἰκουμ Συνόδου ἀναφέρει laquohellipμηδένα ἄν-δρα γυναικείαν στολήν ἐνδιδύσκεσθαι ἡ γυναῖκα τήν ἀνδράσιν ἀρμόδιον Ἀλλά μήτε προσωπεῖα κωμικά ἤ σατυρικά ἤ τραγικά ὑποδύσεσθαιhellipraquo Δυστυχῶς σέ παρόμοιες εἰδωλολατρικές ἐκδηλώσεις ἔλαβε μαρτυ-ρικό θάναντο ὁ Ἀπόστολος Τιμόθεος Ἐπίσκοπος Ἐ-φέσσου καί μαθητής τοῦ Ἀπ Παύλου ὅταν προσπά-θησε νά διδάξει καί νά παρακινήσει στό σταμάτημα τῶν ἀταξιῶν καί ὀργίων

Δέν μποροῦμε νά ἰσχυριζόμαστε ὅτι λατρεύουμε τόν Θεό καί ταυτόχρονα νά ἀποδίδουμε λατρεία στούς δαιμονικούς laquoθεούςraquo

Ὀρθόδοξος Τύπος 12022010

ldquoΗ ψυχή μετά τον θάνατοrdquo

-Οι πρώτες δύο ημέρες τα τελώνια οι σαράντα μέρεςη ψυχή μέχρι την Τελική Κρίση

θαῦμα εἶνε ὅτι τέτοια ἅγια μέρα διάλεξαν οἱ πρόγονοίμας γιὰ νὰ διακηρύξουν στὸν κόσμο ὅτι ἀποφάσισαννὰ ζήσουν ἐλεύθεροι

Καὶ τὰ δύο αὐτὰ εἶνε θαύματα μὲ τὰ ὁποῖα ὁ Χρι-στὸς ἔδειξε ὅτι ζῇ καὶ βασιλεύει καὶ ἡ βασιλεία τουεἶνε ἀκατάλυτη ὅπως ἀκούσαμε στὴν Προφητεία τοῦσημερινοῦ εὐαγγελίου

Ὅταν ἀγαπητοί μου ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ ἦλθε

στὴ Ναζαρέτ ἀνήγγειλε στὴν Παρθένο Μαρία τὸ εὐ-χάριστο μήνυμα ὅτι θὰ γεννήσῃ υἱὸν κατὰ τρόπο ὑ-περφυσικὸ καὶ θαυμαστό ὅτι σ᾽αὐτὸν θὰ δοθῇ τὸὄνομα laquoἸησοῦςraquo ὅτι ὁ Υἱός της θὰ καθήσῃ σὲ θρόνοἔνδοξο καὶ ὅτι τῆς βασιλείας αὐτοῦ laquoοὐκ ἔσται τέ-λοςraquo (Λουκ 131-33) θὰ βασιλεύσῃ δηλαδὴ αἰωνίως

Καὶ μόνο τὰ λόγια αὐτὰ νὰ κρατήσουμε ποὺ οἱ ἅ-γιοι πατέρες τὰ συμπεριέλαβαν καὶ στὸ Σύμβολο τῆςπίστεως (ἄρθρ 7) εἶνε ἀρκετὰ ν᾽ ἀποδείξουν ὅτι ἡπίστι μας εἶνε ἀληθινή ὅτι ὁ Χριστός μας εἶνε Θεός

Διότι ποιός ἄνθρωπος μπορεῖ γιὰ ἕνα βρέφος ποὺτώρα συλλαμβάνεται στὴ μήτρα νὰ προφητεύσῃ καὶνὰ πῇ ποιό θὰ εἶνε τὸ μέλλον του καὶ μάλιστα ὅταναὐτὸ εἶνε παιδὶ μιᾶς φτωχῆς καὶ ἄσημης κόρης Κα-νείς ἀσφαλῶς Καὶ ὅμως ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ εἶπεὅτι θὰ γίνῃ laquoμέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεταιhellipκαὶτῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo (ἔἀ)

Ἂς ἐξετάσουμε τὴν ἅγια αὐτὴ μέρα καὶ ἂς δοῦμεπῶς ἐπαληθεύουν τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἀρχαγγέλου γιὰτὴ βασιλεία καὶ τὸ θρόνο του

1 Ἡ βασιλεία του Ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ εἶπε τὴνπροφητεία αὐτὴ ὁ Γαβριὴλ μέχρι σήμερα πέρασαν εἴ-κοσι αἰῶνες Μέσα στὸ διάστημα αὐτὸ πόσοι βασι-λιᾶδες πόσοι αὐτοκράτορες πόσοι κυβερνῆτες δὲνπέρασαν ἐπάνω στὴ φλούδα τῆς γῆς Πόσων τὰ ὀ-νόματα δὲν ἔκαναν κρότο κατέπληξαν τὴν κοινὴγνώμη ἔγιναν πασίγνωστα ἀλλὰ σήμερα ἔχουν λη-σμονηθῆ Τὸ ὄνομα ὅμως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὄχι μό-νο εἶνε γνωστὸ ἀλλὰ καὶ λατρεύεται

laquoΚαὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo Ἡπροφητεία αὐτὴ ἀποκτᾷ ἀκόμη μεγαλύτερη ἀξία ὅ-ταν σκεφθοῦμε ὅτι τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ πολε-μήθηκε λυσσωδῶς Τὸν πολέμησαν μὲ μανία ἰσχυροὶτῆς ἡμέρας γιὰ νὰ σβήσουν τὴν ἀνάμνησί του Ἀπὸτοὺς πολλοὺς ἀναφέρω τὸν αὐτοκράτορα Ἰουλιανὸτὸν παραβάτη Αὐτός μολονότι προηγουμένως ἦτανΧριστιανός ἀποσκίρτησε ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ἀπο-φάσισε νὰ διώξῃ τὴνΧριστιανικὴ πίστι Ἀπαγόρευσεμὲ διατάγματα στοὺς Χριστιανοὺς νὰ κρατοῦν στὰ χέ-ρια τους τὸ Εὐαγγέλιο νὰ πηγαίνουν στὰ σχολεῖα καὶνὰ μορφώνωνται νὰ συμμετέχουν στὴ δημόσια ζωήἀκόμα καὶ νὰ ὀνομάζωνται Χριστιανοίmiddot διέταξε νὰ ὀ-νομάζωνται περιφρονητικῶς laquoΓαλιλαῖοιraquo

Ἔλαβε ὅλα τὰ μέτρα καὶ ἐκαυχᾶτο ὅτι σὲ λίγαχρόνια ὁ Χριστιανισμὸς θὰ σβήσῃ Ἐν τούτοις ἡlaquoπροφητείαraquo του δὲν ἐκπληρώθηκε Ἀντιθέτως ἐπα-λήθευσαν τὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ Τὸ τέ-λος τοῦ Ἰουλιανοῦ ἦταν οἰκτρό Ὅπως γράφουν σύγ-χρονοι ἱστορικοί σὲ ἐκστρατεία ἐναντίον τῶν Περ-σῶν πληγώθηκε θανάσιμα στὸ στῆθος ἀπὸ βέλος καὶὅταν πλέον ψυχορραγοῦσε γέμισε τὴ φούχτα του μὲ

αἷμα ἀπὸ τὴν πληγή τὸ σκόρπισε στὸν ἀέρα καὶ εἶπεmiddotlaquoΝενίκηκάς με Ναζωραῖεraquo Χριστὲ μ᾽ ἔχεις νικήσει

Ὁ Ἰουλιανὸς βεβαιώνει ὅτι ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦεἶνε ἀκατάλυτη laquoΚαὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσταιτέλοςraquo

Τὸ Χριστὸ ὅμως πολέμησαν ὄχι μόνο ἄνθρωποιτοῦ ξίφους ἀλλὰ καὶ ἄνθρωποι τῆς πέννας Καὶ ὁ πό-λεμος μὲ τὴν πέννα μὲ λόγους καὶ συγγράμματα δὲνεἶνε μικρός Ἕνας τέτοιος ἐχθρὸς στὸ Παρίσι ―ἀπο-φεύγω ν᾽ ἀναφέρω τὸ ὄνομά του― ἔβγαλε βιβλίοποὺ μεταφράσθηκε σὲ πολλὲς γλῶσσες καὶ ἔλεγε ὅτιὕστερα ἀπὸ μερικὰ χρόνια δὲν θὰ ὑπάρχῃ Χριστιανι-σμός οἱ ἅγιοι θὰ εἶνε στὰ μουσεῖα κι ὅτι τὸ Εὐαγγέλιοδὲν θὰ τὸ πιάνῃ κανεὶς στὰ χέρια του Αὐτὰ ἔλεγεmiddotἀλλ᾽ ἀντὶ γιὰ τὶς προβλέψεις του πραγματοποιήθηκαντὰ λόγια τοῦ ἀρχαγγέλου Μετὰ πενήντα χρόνια ἔγινετὸ ἀντίθετοmiddot τὸ σπίτι ποὺ καθόταν ὁ ἄθεος πουλήθη-κε τὸ ἀγόρασαν ἄλλοι καὶ τὸ ἔκαναν βιβλιοπωλεῖοποὺ διαδίδει τὴ Βίβλο

2 Ὁ θρόνος Του Τὸ εὐαγγέλιο σήμερα στὸν ἴδιοστίχο λέει καὶ γιὰ τὸ θρόνο τοῦ Χριστοῦ Ποιός εἶνεκαὶ ποῦ βρίσκεται ὁ θρόνος του Μπορεῖ νὰ ἔρθουνχρόνια―καὶ θὰ ἔρθουν ἀφοῦ τὸ γράφει ἡ Ἀποκά-λυψις― ποὺ ἡ κόλασι θὰ βγάλῃ ἔξω ὅλους τοὺς δια-βόλουςmiddot θὰ παρουσιασθοῦν ἀντίχριστοι πολλοὶ στὸνκόσμο καὶ ὁ κατ᾽ ἐξοχὴν ἀντίχριστος Αὐτοὶ μπορεῖ νὰγκρεμίσουν τὰ καμπαναριὰ καὶ τὶς ἐκκλησίες νὰ κά-ψουν τὶς εἰκόνες καὶ τὰ Εὐαγγέλια νὰ ἐξοντώσουντοὺς ἱερεῖςmiddot ἐντούτοις ὁ θρόνος τοῦ Χριστοῦ δὲν θὰκαταλυθῇ Διότι δὲν εἶνε θρόνος ὑλικός μέσα σὲ κά-ποιο κτήριο Ὁ θρόνος του εἶνε ἡ καρδιὰ κάθε ἀν-θρώπου ποὺ πιστεύει σ᾽ αὐτὸν ὡς Θεὸ καὶ ΛυτρωτήἘκεῖ μεσα βασιλεύει ὁ Χριστόςmiddot βασιλεύει διὰ τῆς ἀ-γάπης διὰ τῆς ἐλπίδος διὰ τῆς πίστεως Καὶ ἕνας τέ-τοιος θρόνος εἶνε ἀκατάλυτος laquoΚαὶ τῆς βασιλείαςαὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλοςraquo

Ὦ ἀδελφοί μου πόση χαρὰ πρέπει νὰ νιώθουμε

ποὺ ἀνήκουμε κ᾽ ἐμεῖς στὴν ἁγία Ἐκκλησία τοῦ Χρι-στοῦ Δὲν εἶνε ἡ πίστι μας ἕνα ψέμα ἕνας θρῦλοςἕνα ποίημα μιὰ φιλολογίαmiddot εἶνε πραγματικότης ἡ πιὸμεγάλη πραγματικότης Ναί ἀνήκουμε στὴ βασιλείατοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν ποθοῦμε laquoἘλθέτω ἡ βασιλείασουraquo λέμε κάθε φορὰ στὸ laquoΠάτερ ἡμῶνraquo(Ματθ610)

Ὅλοι μικροὶ καὶ μεγάλοι παρακαλοῦμε νὰ ἔρθῃ ἡβασιλεία τοῦ Χριστοῦ Ἀλλὰ γιὰ νὰ ἔρθῃ χρειάζεταικαὶ κάτι ἄλλο Διότι πρέπει νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι ἡβασιλεία αὐτή ποὺ εἶνε ἕνα ὅραμα μιὰ ἐλπίδα μιὰ


laquo Ὀρθόδοξος χριστιανικὴ παρουσία ΑΜΠΕΛΩΝraquoΠρὸς Ἐκκλησιαστικὴ ἐνημέρωσι δημόσιο

προβληματισμό διάλογο καὶ πνευματικὴ οἰκοδομήlaquoὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα καὶ ὅ ἐὰν ᾗ

δίκαιον λήψεσθεraquo ( Μάτθ Κ 7)Διανέμεται δωρεὰν

Ἐπιμέλεια ἱερεὺς Σπυρίδων Ε Ἀθανασιάδης ἐφημέριος ἐνορίας ΙΝ Ἁγ Παντελεήμονος Καπαρελλίου

paterspyridongmailcom Τηλ 22620-98020Ἔτος 2ον Ἀριθ 7 Μάρτιος 2014























































































































































































































































































































































































































1821: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ …...1821: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ...

Documents

Transcript of 1821: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ …...1821: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ...