11.1.2 Κριτήρια αξιολόγησης...

11.1.2 Κριτήρια αξιολόγησης

επενδύσεων

Μιχάλης Δούμπος, Αναπλ. ΚαθηγητήςΠολυτεχνείο Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης

[email protected]

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Εκπαίδευση και ∆ια Βίου Μάθηση”Πρόγραμμα ∆ια Βίου Μάθησης ΑΕΙ για την Επικαιροποίηση Γνώσεων

Αποφοίτων ΑΕΙ:“Σύγχρονες Εξελίξεις στις Θαλάσσιες Κατασκευές”

Α.Π.Θ. Πολυτεχνείο Κρήτης

Administrator

Text Box

Το παρόν υλικό δημιουργήθηκε στα πλαίσια του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης ΑΕΙ για την Επικαιροποίηση Γνώσεων Αποφοίτων ΑΕΙ "Σύγχρονες Εξελίξεις στις Θαλάσσιες Κατασκευές" (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση") για αποκλειστική χρήση από τους εκπαιδευόμενους του Προγράμματος. Τυχόν άλλη χρήση του υλικού ή/και αναπαραγωγή αυτού δεν επιτρέπεται, καθόσον αποτελεί πνευματικό δικαίωμα του εκάστοτε διδάσκοντος.

Κριτήρια αξιολόγησης επενδύσεων

Είδη κριτηρίων αξιολόγησης επενδύσεων

• Κριτήρια που δεν λαμβάνουν υπόψη τη χρονικά αξία του κεφαλαίου

– Απλά και κατανοητά μεγέθη

– Η κατανομή των αποτελεσμάτων της επένδυσης στο χρόνο είναι σημαντικό στοιχείο

• Κριτήρια που βασίζονται στο χρονική αξία του κεφαλαίου

– Αποτελούν την καθιερωμένη πρακτική για κάθε αξιολόγηση

– Η κατανόηση και χρήση τους είναι πιο σύνθετη, κυρίως σε επενδύσεις με σύνθετο χρηματοοικονομικό προφίλ


Συχνότητα χρήσης κριτηρίων & διαδικασιών

Πηγή: Graham, J.R. and Harvey, C.R. (2001), “The Theory and Practice of Corporate Finance: Evidence from the Field,” Journal of Financial Economics 61, pp. 187-243.


Κριτήριο επανείσπραξης (περίοδος αποπληρωμής)

• Περίοδος μετά την οποία τα αθροιστικά αποτελέσματα της επένδυσης θα καλύψουν την αρχική δαπάνη

Περίοδοι t

Ταμειακές ροέςπεριόδου t

Άθροισμα στο τέλος της περιόδου t

0 ‐75.0001 16.000 16.000 2 18.000 34.000 3 21.000 55.000 4 24.000 79.000 5 24.000 103.000

75000 55000 10

ΠΕ 3 χρόνια (12 μήνες) 3 χρόνια79000 55000 12


Κριτήριο επανείσπραξης

• Πρόκειται ουσιαστικά για κριτήριο ρευστότητας και όχι αποδοτικότητας ενός έργου

• ΠΕΑ = 2,5 έτη, ΠΕΒ = 3,2 έτη (προτιμάται το Α)

• Το έργο Β θα φέρει σημαντικά αποτελέσματα τα έτη 4‐5

Περίοδος Α Β 1 60000 40000 2 120000 90000 3 180000 140000 4 200000 5 270000


Προεξοφλημένη περίοδος επανείσπραξης

• Περίοδος επανείσπραξης λαμβάνοντας υπόψη τη χρονική αξία του κεφαλαίου

Περίοδοι Ταμειακές ροές Αθροιστικές Προεξ. αθροιστικές

t Ct ταμ. ροές ταμ. ροές

0 ‐75.000

1 16.000 16.000 15.094,3 15.094

2 18.000 34.000 16.019,9 31.114

3 21.000 55.000 17.632,0 48.746

4 24.000 79.000 19.010,2 67.757

5 24.000 103.000 17.934,2 85.691

Παρούσα αξία ταμειακών

ροών = Ct(1,06)–t

75000 677574 4,4 χρόνια

8569ΠΕ 3,8 χ

1 677ρό

57νια ΠΕ


Πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα περιόδου επανείσπραξης

• Απλά κριτήρια στον υπολογισμό και την κατανόησή τους

• Τα κριτήρια επανείσπραξης είναι κριτήρια ρευστότητας και όχι αποδοτικότητας

• Τα αποτελέσματα του έργου μετά την περίοδο επανείσπραξηςουσιαστικά αγνοούνται

• Δεν υπάρχει κανόνας απόφασης (αποδοχής/απόρριψης) ενός έργου


Καθαρή παρούσα αξία (net present value)

• Διαφορά μεταξύ της παρούσας αξίας των χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων της επένδυσης (ταμειακές ροές) και του κόστους της επένδυσης

• C0 = αρχική δαπάνη, Ct = αποτελέσματα την περίοδο t, r = επιτόκιο προεξόφλησης

• Εάν ΚΠΑ > 0, τότε η επένδυση κρίνεται ικανοποιητική αφού τα αποτελέσματα που θα αποφέρει υπερκαλύπτουν το κόστος

• Η συγκριτική αξιολόγηση εναλλακτικών επενδύσεων απαιτεί προσοχή

– Η ΚΠΑ εκφράζεται σε απόλυτα μεγέθη και επομένως εξαρτάται από το μέγεθος της επένδυσης (δεν μπορούν να συγκριθούν άμεσα επενδύσεις με πολύ διαφορετικά διαφορά μεγέθη)

– Έργα με διαφορετικές χρονικές διάρκειες

01 (

Κ1 )

ΠΑ t

tt

n CC

r


Καθαρή παρούσα αξία


Βαθμός απόδοσης

• ΒΑ = Παρούσα αξία αποτελεσμάτων / Αρχική επένδυση

• Αποδοχή έργων με ΒΑ > 1 (KΠΑ > 0) και απόρριψη έργων με BA < 1 (ΚΠΑ <0)


Ισοδύναμη ετήσια αξία (Equivalent Annual Worth)

• Εάν τα ετήσια (μεταβαλλόμενα) οικονομικά αποτελέσματα της επένδυσης μπορούσαν να αντικατασταθούν μια ένα σταθερό ετήσιο αποτέλεσμα, ποιο θα ήταν αυτό;

• H επένδυση ποσού ΙΕΑ σε κάθε περίοδο καθ’όλη τη διάρκεια της επένδυσης με απόδοση r θα αποφέρει οικονομικό αποτέλεσμα (ΚΠΑ) ίσο με αυτό της επένδυσης

• Όσο υψηλότερη είναι η ΙΕΑ τότε πιο αποδοτικό κρίνεται ένα έργο

1 (1 ) ΚΠΑ 1 (1 )ΚΠΑ ΙΕΑ ΙΕΑ ΣΑ

ΣΑ

n nr r

r r


Ισοδύναμη ετήσια αξία – Παράδειγμα υπολογισμού


Πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα ΚΠΑ

• Η προεξόφληση λαμβάνει υπόψη τόσο το κόστος χρηματοδότησης όσο και την ελάχιστη επιθυμητή απόδοση

• Εύκολη ερμηνεία (αξία που προσθέτει η υλοποίηση ενός έργου)

• Είναι συμβατή με την αρχή της μεγιστοποίησης της αξίας (value maximization principle) που διέπει επιχειρήσεις και οργανισμούς

• Σαφής κανόνας απόφασης χωρίς να απαιτείται άλλη πληροφορία

• Προσαρμόζεται εύκολα σε αποφάσεις επένδυσης υπό αβέβαιο μέλλον

• Είναι προσθετική (η ΚΠΑ δύο ανεξάρτητων έργων είναι απλά η πρόσθεση των επιμέρους ΚΠΑ)

• Η υπόθεση της επανεπένδυσης με μια συγκεκριμένη απόδοση (επιτόκιο) δεν είναι πάντα ρεαλιστική

• Επειδή εκφράζεται σε χρηματικές μονάδες, η χρήση της ΚΠΑ καθιστά δύσκολη τη σύγκριση επενδυτικών έργων με διαφορετικές αρχικές δαπάνες


Εσωτερικός συντελεστής απόδοσης

• Ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης (internal rate of return) είναι το επιτόκιο προεξόφλησης r* για το οποίο η ΚΠΑ γίνεται ίση με μηδέν

KΠΑ

k

0 k0

C0=I

ζώνηαποδοχής τωνεπενδυτικών

έργων

ζώνηαπόρριψης

ΚΠΑ<0

ΚΠΑ>0

n

0tC

r*

r



• Ένα έργο κρίνεται αποδεκτό εάν ΕΣΑ > επιθυμητή απόδοση

• Ιεράρχηση πολλαπλών έργων βάσει του ΕΣΑ

• Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο ΕΣΑ δεν είναι μοναδικός

– Είναι μοναδικός εάν οι ταμειακές ροές είναι αρχικά αρνητικές και στη συνέχεια θετικές

– Όταν τα αποτελέσματα της επένδυσης αλλάζουν πρόσημα ακανόνιστα, τότε ενδέχεται να υπάρχουν πολλαπλοί ΕΣΑ

Έτος Ταμ. Ροή

0 -550

1 4902 4903 490

4 -940

‐30

‐20

‐10

0

10

20

30

40

0% 10% 20% 30% 40%

ΚΠΑ


Αναθεωρημένος ΕΣΑ (modified internal rate of return)

• Προεξόφληση των αποτελεσμάτων δεν γίνεται με τον ΕΣΑ, αλλά με το κόστος κεφαλαίου (ή χρηματοδότησης)

• Η επένδυση των κεφαλαίων που απαιτούνται για την υλοποίηση της επένδυσης με ετήσια απόδοση rA για n έτη (όση η διάρκεια του έργου) θα αποφέρει το ίδιο τελικό αποτέλεσμα με την υλοποίηση του έργου

ΤΑ

*

ΠΑ

0

0

(1

(1 (1

)ΤΑ

1) Π) Α

n

nt

t

T tt

t nAt n

A

C rC

rr r

(1(Παρούσα )αξία εκροών) Τελική αξία εισροώνnAr


Αναθεωρημένος ΕΣΑ ‐ Παράδειγμα

0 1 2 3 4

Παρούσα αξία ΤΑ+ = 1.000

‐1.000 500 400 300 100

r=10%

r=10%

r=10%330

484

665,5

ΤΑ+ = 1.579,5

ΠΑ‐ = ‐1.000

rΑ*=12,1%

Αποτελέσματα επένδυσης


Αναθεωρημένος ΕΣΑ – Υπολογισμός στο Excel


Πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα ΕΣΑ

• Εύκολη ερμηνεία ως ένα μέτρο αποδοτικότητας

• Εάν είναι υψηλός ίσως να μην απαιτείται ο ορισμός κάποιου ορίου απόφασης (επιθυμητή απόδοση)

• Η χρήση του μπορεί να οδηγήσει στην επιλογή έργων που προσθέτουν μικρή αξία

• Συχνά αγνοείται η πιθανότητα ύπαρξης πολλαπλών ΕΣΑ και ο ΑΕΣΑ είναι πιο σύνθετος δείκτης

• Δεν παρέχει άμεσα ένα σαφή κανόνα απόφασης (απαιτείται ο καθορισμός της ελάχιστης επιθυμητής απόδοσης)

• Ο υπολογισμός του είναι πιο σύνθετος από άλλα κριτήρια

• Η σύγκριση των ΕΣΑ έργων διαφορετικού μεγέθους μπορεί να είναι παραπλανητική


Αξιολόγηση ανεξάρτητων έργων

• Η ΚΠΑ και ο ΕΣΑ μπορούν να οδηγήσουν σε διαφορετικά αποτελέσματα κατά τη συγκριτική αξιολόγηση εναλλακτικών επενδυτικών σχεδίων

Το έργο Β προτιμάται του Α

KΠΑ

0 Eπιτόκιοπροεξόφλησηςr*

Br*A

B

A

ir krr0



Τα κριτήρια της ΚΠΑ και του ΕΣΑ οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα

KΠΑ

0 Eπιτόκιοπροεξόφλησηςr*

Br*A

B

A

irkr r0



• Δεδομένου ότι στόχος μιας επιχείρησης είναι η μεγιστοποίησης της αξίας των μετόχων, θα πρέπει να προτιμηθεί η χρήση της ΚΠΑ

• Ένας τρόπος να αντιμετωπιστούν οι διαφορές μεταξύ των δύο κριτηρίων είναι να επαναληφθούν οι υπολογισμοί για τη διαφορά των ταμειακών ροών των δύο έργων

– Η διαφορά θα πρέπει να υπολογιστεί ώστε τα κόστη (αρνητικές ταμειακές ροές) να προηγούνται των εσόδων (θετικές ταμειακές ροές)


Παράδειγμα

Πρέπει να προτιμηθεί το έργο Β, αφού ΕΣΑ(Β‐Α)>10%

Έτη A B B‐A

0 ‐113 ‐113 0

1 100 0 ‐100

2 30 0 ‐30

3 25 70 45

4 25 150 125

ΚΠΑ 38,56 42,04 3,48

ΕΣΑ 31,3% 20,0% 11,3%

r 10%

Ταμ. Ροές


Έργα με διαφορετικές διάρκειες

• H ΚΠΑ συνήθως «πριμοδοτεί» έργα μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας

• Ο ΕΣΑ μπορεί να οδηγήσει σε παράδοξα (πχ. επιλογή του Δ έναντι του Γ), ειδικά εάν θεωρηθεί ότι δεν υπάρχουν θέματα ρευστότητας

Έτη Α Β

0 ‐1.000 ‐1.000

1 300 450

2 300 450

3 300 450

4 300

5 300

ΚΠΑ 137,24 119,08

ΕΣΑ 15,2% 16,6%

r

Ταμ. Ροές

10%

∆: ∆ιηνεκής ράντα με ΚΠΑ = 1800/0,1 – 9000

Έτη Γ Δ

0 ‐9.000 ‐9.000

1 1.800 6.000

2 1.800 5.000

3 1.800 4.000

4 1.800 0

…. ….. 0

ΚΠΑ 9.000,00 3.592,04

ΕΣΑ 20,0% 33,3%

r

Ταμ. Ροές

10%


Έργα με διαφορετικές διάρκειες

• Η ισοδύναμη ετήσια αξία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση έργων με διαφορετικές διάρκειες

Έτη A B

0 ‐1.000 ‐1.000

1 300 450

2 300 450

3 300 450

4 300

5 300

ΚΠΑ 137,24 119,08

ΕΣΑ 15,2% 16,6%

ΙΕΑ 36,20 47,89

r

Ταμ. Ροές

10%


Συνδυασμοί ανεξάρτητων έργων

Έτη A B Γ Δ Α+Β Α+Γ Α+Δ

0 ‐113 ‐113 ‐113 ‐113 ‐226 ‐226 ‐226

1 100 0 30 30 100 130 130

2 30 0 42 32 30 72 62

3 25 70 50 50 95 75 75

4 25 150 55 70 175 80 95

ΚΠΑ 38,56 42,04 24,11 26,10 80,60 62,68 64,66

ΕΣΑ 31,3% 20,0% 18,6% 18,8% 23,6% 23,7% 23,6%

r

Ταμ. Ροές

10%

• Ο ΕΣΑ δεν λειτουργεί προσθετικά: ΕΣΑ(Α)+ΕΣΑ(Β) ΕΣΑ(Α+Β)

• Η επιλογή των έργων με τον υψηλότερο ΕΣΑ για χρηματοδότηση δεν σημαίνει ότι το χαρτοφυλάκιο (συνδυασμός) των έργων θα έχει τον υψηλότερο ΕΣΑ

11.1.2 Κριτήρια αξιολόγησης...

Documents

Transcript of 11.1.2 Κριτήρια αξιολόγησης...