Δρα ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Β ΗΙΡΑ Λοrο ΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ c

ΕΚΔΟΣfΙΣ 1

Ποίηση

Λευκωσία 1984

Στη Νίκη Ευαγγέλου-Χριστοδούλου π middot ανέλαβε την εποπτεία της σελίδωσης και τη γενικότερη επιμέλεια της έκδοσης

Δρα ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Β ΣΕΙΡΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ φΙΛΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 1

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΣΥΛΛΑΒΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΣΤΙΧΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑ ΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΑ

Πέτρος Στυλιανού

Ποίηση

ΙSΒΝ 9963-550-05-3

1 Λευκωσία 1984 1---1

ΠΡΟΛΟΓΙΚΌ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤ Α ΜΟΝΤΗ

Μια τολμηρή αναδρομή στις ρίζες της Νεοελληνικής ποίησης είναι η ποιητική συλλογή laquoΔεκαπέντε δεκαπεντασύλλαβοι δεκαπεντάστιχοι δεshyκαlενταuyοuστιάτικοι του Πέτρου Στυλιανού μια αναδβομή στο δεκαπενshyταούλλα6ο που έθρεψε το δημοτικό τραγούδι τον μεγάλο αυτό και στέρεο γενάρχη της ποίησής μας που τραγούδησε τους καϋμούς τις λαχτάρες τους πόθους και τους ηρωίσμούς του έθνους Είναι μια υπόμνηση του ποιητή ότι καλή η εξέλιξη καλή η σύγχρονη τεχνοτροπία μα δεν πρέπει να χάνουμε την επαφή μας με τις πρώτες πηγές και μάλιστα πηγές που ο χρόνος αντί να τις ξεθωριάσει τις αγλάίσε ακόμα περισσότερο τις πρώτες πηγές που πρέshyΠF ι να μας καθοδηγούν μην ξεστρατίσουμε

Ο ποιητής χωρίς να φοβηθεί μήπως χαρακτηρισθεί ως αναχρονιστικός έντυσε τον λεπτό Ιωνικό λυρισμό του και τον πλούσιο ευαίσθητο και πολυε shyδρικό ψυχικό του κόσμο με τον χιτώνα του ηρωίκού κι αειθαλούς δεκαπενshyτασύλλαβου Μαζί αφετέρου με τον δεκαπεντασύλλαβο ο Στυλιανού μας αναβιώνει ανανεωμένες νοσταλγικές εμπνεύσεις και μορφικές εκφράσεις των μεγάλων ποιφών που μας πρωτόθρεψαν του Κωστή Παλαμά του Γρυπάρη του Λάμπρου Πορφύρα του Μιλτιάδη Μαλακάση του middot Αγγελου Σικελιανού του Κώστα Κρυστάλλη που δυστυχώς με τόση αγνωμοσύνη τους ξεχάσαμε μια αγνωμοσύνη που μονάχα ζημιά μας προκαλεί μια αγνωshyμοσύνη από την οποία μόλις κατόρθωσε να διαφύγει ο Διονύσιος Σολωμός

ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΝΤΗΣ

5

ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

που στη βραγιά πεντοβολάς με τον Απριλομάη

που νείρεσαι και χαίρεται μαζί σου ο κόσμος όλος

και χιλιομοσκομύριστο κι ολόχαρο πετιέσαι

πάνω στου βράχου τη σκισμή χωρίς νερό και χώμα

κι όμως με τη λαμπράδα σου γητεύεις ως και τ middot άστρα

Και με τη τόση σου ομορφιά κι η Πούλια σε ζηλεύει

όντας με τον Αυγερινό σε πρωτοχαιρετάνε

Πώς να σου πώ πως σmiddot αγαπώ χωρίς να σε πληγώσω

πώς να σ middot αγγίξω τρυφερά χωρίς να σε ματώσω

πώς να μυρίσω τον ανθό χωρίς να το θαμπώσω

και πώς να παίξω να χαρώ δίπλα σου σαν το θέλω

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

δόσμου την άδεια middot πόμακρα κι άς είναι να θαυμάζω

την τόση τρυφεράδα σου που ταίρι της δεν έχει

7

ΑΗΔΟΝΙ

Αδόνι μου γλυκόλαλο πούσαι βαθιά χωσμένο

στις ασημόφυλλες ιτιές και τ αψηλά τα πεύκα

π όλα της γης τα μυστικά και τ ουρανού ψιθύρους

-έτσι που στο μεσόδρομο γης κι ουρανού πετιέσαι shy

ξεκρίνεις κι αφουγκράζεσαι των laquoιμερτώνraquo ανθρώπων

τους πιο βαθιούς τους τους καϋμούς τους πιο κρυφούς τους τόνους

σαν η καρδιά τους ξαφνικά τους ίμερους κεντάει

πα σ ανοιξιάτικο καμβά κι ονείρατα συνθέτει

Αδόνι μου γλυκόλαλο με τις γλυκιές σου τρίλιες

που κάνουν και το γαίμα μου ν αλλάζει -καθώς τρέχει

απ την πλατιά δεξαμενή της άτρεμης καρδιάς μουshy

για να γινεί λιβανωτός και να σε λιβανίσει

πανάχραντο θυμιάτισμα για να σε θυμιατίσει

πες μου και με το μυστικό ξέκρινέ μου το μέλλον

Τάχα να middot λπίζω κάποτε γι άδικα θα προσμένω

9

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

Στη Νίκη Ευαγγέλου-Χριστοδούλου π middot ανέλαβε την εποπτεία της σελίδωσης και τη γενικότερη επιμέλεια της έκδοσης

Δρα ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Β ΣΕΙΡΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ φΙΛΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 1

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΣΥΛΛΑΒΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΣΤΙΧΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑ ΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΑ

Πέτρος Στυλιανού

Ποίηση

ΙSΒΝ 9963-550-05-3

1 Λευκωσία 1984 1---1

ΠΡΟΛΟΓΙΚΌ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤ Α ΜΟΝΤΗ

Μια τολμηρή αναδρομή στις ρίζες της Νεοελληνικής ποίησης είναι η ποιητική συλλογή laquoΔεκαπέντε δεκαπεντασύλλαβοι δεκαπεντάστιχοι δεshyκαlενταuyοuστιάτικοι του Πέτρου Στυλιανού μια αναδβομή στο δεκαπενshyταούλλα6ο που έθρεψε το δημοτικό τραγούδι τον μεγάλο αυτό και στέρεο γενάρχη της ποίησής μας που τραγούδησε τους καϋμούς τις λαχτάρες τους πόθους και τους ηρωίσμούς του έθνους Είναι μια υπόμνηση του ποιητή ότι καλή η εξέλιξη καλή η σύγχρονη τεχνοτροπία μα δεν πρέπει να χάνουμε την επαφή μας με τις πρώτες πηγές και μάλιστα πηγές που ο χρόνος αντί να τις ξεθωριάσει τις αγλάίσε ακόμα περισσότερο τις πρώτες πηγές που πρέshyΠF ι να μας καθοδηγούν μην ξεστρατίσουμε

Ο ποιητής χωρίς να φοβηθεί μήπως χαρακτηρισθεί ως αναχρονιστικός έντυσε τον λεπτό Ιωνικό λυρισμό του και τον πλούσιο ευαίσθητο και πολυε shyδρικό ψυχικό του κόσμο με τον χιτώνα του ηρωίκού κι αειθαλούς δεκαπενshyτασύλλαβου Μαζί αφετέρου με τον δεκαπεντασύλλαβο ο Στυλιανού μας αναβιώνει ανανεωμένες νοσταλγικές εμπνεύσεις και μορφικές εκφράσεις των μεγάλων ποιφών που μας πρωτόθρεψαν του Κωστή Παλαμά του Γρυπάρη του Λάμπρου Πορφύρα του Μιλτιάδη Μαλακάση του middot Αγγελου Σικελιανού του Κώστα Κρυστάλλη που δυστυχώς με τόση αγνωμοσύνη τους ξεχάσαμε μια αγνωμοσύνη που μονάχα ζημιά μας προκαλεί μια αγνωshyμοσύνη από την οποία μόλις κατόρθωσε να διαφύγει ο Διονύσιος Σολωμός

ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΝΤΗΣ

5

ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

που στη βραγιά πεντοβολάς με τον Απριλομάη

που νείρεσαι και χαίρεται μαζί σου ο κόσμος όλος

και χιλιομοσκομύριστο κι ολόχαρο πετιέσαι

πάνω στου βράχου τη σκισμή χωρίς νερό και χώμα

κι όμως με τη λαμπράδα σου γητεύεις ως και τ middot άστρα

Και με τη τόση σου ομορφιά κι η Πούλια σε ζηλεύει

όντας με τον Αυγερινό σε πρωτοχαιρετάνε

Πώς να σου πώ πως σmiddot αγαπώ χωρίς να σε πληγώσω

πώς να σ middot αγγίξω τρυφερά χωρίς να σε ματώσω

πώς να μυρίσω τον ανθό χωρίς να το θαμπώσω

και πώς να παίξω να χαρώ δίπλα σου σαν το θέλω

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

δόσμου την άδεια middot πόμακρα κι άς είναι να θαυμάζω

την τόση τρυφεράδα σου που ταίρι της δεν έχει

7

ΑΗΔΟΝΙ

Αδόνι μου γλυκόλαλο πούσαι βαθιά χωσμένο

στις ασημόφυλλες ιτιές και τ αψηλά τα πεύκα

π όλα της γης τα μυστικά και τ ουρανού ψιθύρους

-έτσι που στο μεσόδρομο γης κι ουρανού πετιέσαι shy

ξεκρίνεις κι αφουγκράζεσαι των laquoιμερτώνraquo ανθρώπων

τους πιο βαθιούς τους τους καϋμούς τους πιο κρυφούς τους τόνους

σαν η καρδιά τους ξαφνικά τους ίμερους κεντάει

πα σ ανοιξιάτικο καμβά κι ονείρατα συνθέτει

Αδόνι μου γλυκόλαλο με τις γλυκιές σου τρίλιες

που κάνουν και το γαίμα μου ν αλλάζει -καθώς τρέχει

απ την πλατιά δεξαμενή της άτρεμης καρδιάς μουshy

για να γινεί λιβανωτός και να σε λιβανίσει

πανάχραντο θυμιάτισμα για να σε θυμιατίσει

πες μου και με το μυστικό ξέκρινέ μου το μέλλον

Τάχα να middot λπίζω κάποτε γι άδικα θα προσμένω

9

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

Δρα ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Β ΣΕΙΡΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ φΙΛΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 1

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΣΥΛΛΑΒΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΣΤΙΧΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑ ΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΑ

Πέτρος Στυλιανού

Ποίηση

ΙSΒΝ 9963-550-05-3

1 Λευκωσία 1984 1---1

ΠΡΟΛΟΓΙΚΌ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤ Α ΜΟΝΤΗ

Μια τολμηρή αναδρομή στις ρίζες της Νεοελληνικής ποίησης είναι η ποιητική συλλογή laquoΔεκαπέντε δεκαπεντασύλλαβοι δεκαπεντάστιχοι δεshyκαlενταuyοuστιάτικοι του Πέτρου Στυλιανού μια αναδβομή στο δεκαπενshyταούλλα6ο που έθρεψε το δημοτικό τραγούδι τον μεγάλο αυτό και στέρεο γενάρχη της ποίησής μας που τραγούδησε τους καϋμούς τις λαχτάρες τους πόθους και τους ηρωίσμούς του έθνους Είναι μια υπόμνηση του ποιητή ότι καλή η εξέλιξη καλή η σύγχρονη τεχνοτροπία μα δεν πρέπει να χάνουμε την επαφή μας με τις πρώτες πηγές και μάλιστα πηγές που ο χρόνος αντί να τις ξεθωριάσει τις αγλάίσε ακόμα περισσότερο τις πρώτες πηγές που πρέshyΠF ι να μας καθοδηγούν μην ξεστρατίσουμε

Ο ποιητής χωρίς να φοβηθεί μήπως χαρακτηρισθεί ως αναχρονιστικός έντυσε τον λεπτό Ιωνικό λυρισμό του και τον πλούσιο ευαίσθητο και πολυε shyδρικό ψυχικό του κόσμο με τον χιτώνα του ηρωίκού κι αειθαλούς δεκαπενshyτασύλλαβου Μαζί αφετέρου με τον δεκαπεντασύλλαβο ο Στυλιανού μας αναβιώνει ανανεωμένες νοσταλγικές εμπνεύσεις και μορφικές εκφράσεις των μεγάλων ποιφών που μας πρωτόθρεψαν του Κωστή Παλαμά του Γρυπάρη του Λάμπρου Πορφύρα του Μιλτιάδη Μαλακάση του middot Αγγελου Σικελιανού του Κώστα Κρυστάλλη που δυστυχώς με τόση αγνωμοσύνη τους ξεχάσαμε μια αγνωμοσύνη που μονάχα ζημιά μας προκαλεί μια αγνωshyμοσύνη από την οποία μόλις κατόρθωσε να διαφύγει ο Διονύσιος Σολωμός

ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΝΤΗΣ

5

ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

που στη βραγιά πεντοβολάς με τον Απριλομάη

που νείρεσαι και χαίρεται μαζί σου ο κόσμος όλος

και χιλιομοσκομύριστο κι ολόχαρο πετιέσαι

πάνω στου βράχου τη σκισμή χωρίς νερό και χώμα

κι όμως με τη λαμπράδα σου γητεύεις ως και τ middot άστρα

Και με τη τόση σου ομορφιά κι η Πούλια σε ζηλεύει

όντας με τον Αυγερινό σε πρωτοχαιρετάνε

Πώς να σου πώ πως σmiddot αγαπώ χωρίς να σε πληγώσω

πώς να σ middot αγγίξω τρυφερά χωρίς να σε ματώσω

πώς να μυρίσω τον ανθό χωρίς να το θαμπώσω

και πώς να παίξω να χαρώ δίπλα σου σαν το θέλω

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

δόσμου την άδεια middot πόμακρα κι άς είναι να θαυμάζω

την τόση τρυφεράδα σου που ταίρι της δεν έχει

7

ΑΗΔΟΝΙ

Αδόνι μου γλυκόλαλο πούσαι βαθιά χωσμένο

στις ασημόφυλλες ιτιές και τ αψηλά τα πεύκα

π όλα της γης τα μυστικά και τ ουρανού ψιθύρους

-έτσι που στο μεσόδρομο γης κι ουρανού πετιέσαι shy

ξεκρίνεις κι αφουγκράζεσαι των laquoιμερτώνraquo ανθρώπων

τους πιο βαθιούς τους τους καϋμούς τους πιο κρυφούς τους τόνους

σαν η καρδιά τους ξαφνικά τους ίμερους κεντάει

πα σ ανοιξιάτικο καμβά κι ονείρατα συνθέτει

Αδόνι μου γλυκόλαλο με τις γλυκιές σου τρίλιες

που κάνουν και το γαίμα μου ν αλλάζει -καθώς τρέχει

απ την πλατιά δεξαμενή της άτρεμης καρδιάς μουshy

για να γινεί λιβανωτός και να σε λιβανίσει

πανάχραντο θυμιάτισμα για να σε θυμιατίσει

πες μου και με το μυστικό ξέκρινέ μου το μέλλον

Τάχα να middot λπίζω κάποτε γι άδικα θα προσμένω

9

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΠΡΟΛΟΓΙΚΌ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΣΤ Α ΜΟΝΤΗ

Μια τολμηρή αναδρομή στις ρίζες της Νεοελληνικής ποίησης είναι η ποιητική συλλογή laquoΔεκαπέντε δεκαπεντασύλλαβοι δεκαπεντάστιχοι δεshyκαlενταuyοuστιάτικοι του Πέτρου Στυλιανού μια αναδβομή στο δεκαπενshyταούλλα6ο που έθρεψε το δημοτικό τραγούδι τον μεγάλο αυτό και στέρεο γενάρχη της ποίησής μας που τραγούδησε τους καϋμούς τις λαχτάρες τους πόθους και τους ηρωίσμούς του έθνους Είναι μια υπόμνηση του ποιητή ότι καλή η εξέλιξη καλή η σύγχρονη τεχνοτροπία μα δεν πρέπει να χάνουμε την επαφή μας με τις πρώτες πηγές και μάλιστα πηγές που ο χρόνος αντί να τις ξεθωριάσει τις αγλάίσε ακόμα περισσότερο τις πρώτες πηγές που πρέshyΠF ι να μας καθοδηγούν μην ξεστρατίσουμε

Ο ποιητής χωρίς να φοβηθεί μήπως χαρακτηρισθεί ως αναχρονιστικός έντυσε τον λεπτό Ιωνικό λυρισμό του και τον πλούσιο ευαίσθητο και πολυε shyδρικό ψυχικό του κόσμο με τον χιτώνα του ηρωίκού κι αειθαλούς δεκαπενshyτασύλλαβου Μαζί αφετέρου με τον δεκαπεντασύλλαβο ο Στυλιανού μας αναβιώνει ανανεωμένες νοσταλγικές εμπνεύσεις και μορφικές εκφράσεις των μεγάλων ποιφών που μας πρωτόθρεψαν του Κωστή Παλαμά του Γρυπάρη του Λάμπρου Πορφύρα του Μιλτιάδη Μαλακάση του middot Αγγελου Σικελιανού του Κώστα Κρυστάλλη που δυστυχώς με τόση αγνωμοσύνη τους ξεχάσαμε μια αγνωμοσύνη που μονάχα ζημιά μας προκαλεί μια αγνωshyμοσύνη από την οποία μόλις κατόρθωσε να διαφύγει ο Διονύσιος Σολωμός

ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΝΤΗΣ

5

ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

που στη βραγιά πεντοβολάς με τον Απριλομάη

που νείρεσαι και χαίρεται μαζί σου ο κόσμος όλος

και χιλιομοσκομύριστο κι ολόχαρο πετιέσαι

πάνω στου βράχου τη σκισμή χωρίς νερό και χώμα

κι όμως με τη λαμπράδα σου γητεύεις ως και τ middot άστρα

Και με τη τόση σου ομορφιά κι η Πούλια σε ζηλεύει

όντας με τον Αυγερινό σε πρωτοχαιρετάνε

Πώς να σου πώ πως σmiddot αγαπώ χωρίς να σε πληγώσω

πώς να σ middot αγγίξω τρυφερά χωρίς να σε ματώσω

πώς να μυρίσω τον ανθό χωρίς να το θαμπώσω

και πώς να παίξω να χαρώ δίπλα σου σαν το θέλω

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

δόσμου την άδεια middot πόμακρα κι άς είναι να θαυμάζω

την τόση τρυφεράδα σου που ταίρι της δεν έχει

7

ΑΗΔΟΝΙ

Αδόνι μου γλυκόλαλο πούσαι βαθιά χωσμένο

στις ασημόφυλλες ιτιές και τ αψηλά τα πεύκα

π όλα της γης τα μυστικά και τ ουρανού ψιθύρους

-έτσι που στο μεσόδρομο γης κι ουρανού πετιέσαι shy

ξεκρίνεις κι αφουγκράζεσαι των laquoιμερτώνraquo ανθρώπων

τους πιο βαθιούς τους τους καϋμούς τους πιο κρυφούς τους τόνους

σαν η καρδιά τους ξαφνικά τους ίμερους κεντάει

πα σ ανοιξιάτικο καμβά κι ονείρατα συνθέτει

Αδόνι μου γλυκόλαλο με τις γλυκιές σου τρίλιες

που κάνουν και το γαίμα μου ν αλλάζει -καθώς τρέχει

απ την πλατιά δεξαμενή της άτρεμης καρδιάς μουshy

για να γινεί λιβανωτός και να σε λιβανίσει

πανάχραντο θυμιάτισμα για να σε θυμιατίσει

πες μου και με το μυστικό ξέκρινέ μου το μέλλον

Τάχα να middot λπίζω κάποτε γι άδικα θα προσμένω

9

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΚΥΚΛΑΜΙΝΟ

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

που στη βραγιά πεντοβολάς με τον Απριλομάη

που νείρεσαι και χαίρεται μαζί σου ο κόσμος όλος

και χιλιομοσκομύριστο κι ολόχαρο πετιέσαι

πάνω στου βράχου τη σκισμή χωρίς νερό και χώμα

κι όμως με τη λαμπράδα σου γητεύεις ως και τ middot άστρα

Και με τη τόση σου ομορφιά κι η Πούλια σε ζηλεύει

όντας με τον Αυγερινό σε πρωτοχαιρετάνε

Πώς να σου πώ πως σmiddot αγαπώ χωρίς να σε πληγώσω

πώς να σ middot αγγίξω τρυφερά χωρίς να σε ματώσω

πώς να μυρίσω τον ανθό χωρίς να το θαμπώσω

και πώς να παίξω να χαρώ δίπλα σου σαν το θέλω

Κυκλάμινο μmiddot ολόμορφο μες του γκρεμού τ middot απόσκιο

δόσμου την άδεια middot πόμακρα κι άς είναι να θαυμάζω

την τόση τρυφεράδα σου που ταίρι της δεν έχει

7

ΑΗΔΟΝΙ

Αδόνι μου γλυκόλαλο πούσαι βαθιά χωσμένο

στις ασημόφυλλες ιτιές και τ αψηλά τα πεύκα

π όλα της γης τα μυστικά και τ ουρανού ψιθύρους

-έτσι που στο μεσόδρομο γης κι ουρανού πετιέσαι shy

ξεκρίνεις κι αφουγκράζεσαι των laquoιμερτώνraquo ανθρώπων

τους πιο βαθιούς τους τους καϋμούς τους πιο κρυφούς τους τόνους

σαν η καρδιά τους ξαφνικά τους ίμερους κεντάει

πα σ ανοιξιάτικο καμβά κι ονείρατα συνθέτει

Αδόνι μου γλυκόλαλο με τις γλυκιές σου τρίλιες

που κάνουν και το γαίμα μου ν αλλάζει -καθώς τρέχει

απ την πλατιά δεξαμενή της άτρεμης καρδιάς μουshy

για να γινεί λιβανωτός και να σε λιβανίσει

πανάχραντο θυμιάτισμα για να σε θυμιατίσει

πες μου και με το μυστικό ξέκρινέ μου το μέλλον

Τάχα να middot λπίζω κάποτε γι άδικα θα προσμένω

9

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΑΗΔΟΝΙ

Αδόνι μου γλυκόλαλο πούσαι βαθιά χωσμένο

στις ασημόφυλλες ιτιές και τ αψηλά τα πεύκα

π όλα της γης τα μυστικά και τ ουρανού ψιθύρους

-έτσι που στο μεσόδρομο γης κι ουρανού πετιέσαι shy

ξεκρίνεις κι αφουγκράζεσαι των laquoιμερτώνraquo ανθρώπων

τους πιο βαθιούς τους τους καϋμούς τους πιο κρυφούς τους τόνους

σαν η καρδιά τους ξαφνικά τους ίμερους κεντάει

πα σ ανοιξιάτικο καμβά κι ονείρατα συνθέτει

Αδόνι μου γλυκόλαλο με τις γλυκιές σου τρίλιες

που κάνουν και το γαίμα μου ν αλλάζει -καθώς τρέχει

απ την πλατιά δεξαμενή της άτρεμης καρδιάς μουshy

για να γινεί λιβανωτός και να σε λιβανίσει

πανάχραντο θυμιάτισμα για να σε θυμιατίσει

πες μου και με το μυστικό ξέκρινέ μου το μέλλον

Τάχα να middot λπίζω κάποτε γι άδικα θα προσμένω

9

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

Τ ΟΝΟΜΑ ΣΟΥ

Τ όνομά σου το γεύομαι με τις αιστήσεις μ middot όλες

και το κρατώ και το ρωτώ το σφίγγω του μιλάω

σα νάνοι ξέβγαλτο κορμί σ ερωτικό κλινάρι

αγαλματένιο σμίλεμα του πιο τρανού τεχνίτη

Τ όνομά σου το χαίρομαι σαν μπάλσαμο σα μύρο

που στέλλουν αγριοπρίναρα και περογλιές και φτέρες

των κρίνων αναστεναγμοί του κάμπου μενεξέδες

Και τ middot όνομά σου μουσική θεσπέσια πανώρια

γιομίζει με κρυφές χαρές πρωτόγνωρες λαχτάρες

Τον ίμερο στην πιο κρυφή την ήμερή του ώρα

απ της συνείδησης τανεί τα πιο κρυφά της βάθια

και τον θρονιάζει βασιλιά διαφεντευτή του νού μας

καραβοκύρη της καρδιάς πρίγκηπα των ονείρων

Τ όνομά σου το νείρομαι στον πρώτο κιόλας ύπνο

το τραγουδώ με της αυγής τη ροδαυγή της πούλιας

11

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΤΟΥ ΥΛΑΤΗ

Στην όψη φωτοστέφανος φαντάζει σου πανώρια

ουράνια συ θεότητα κι εγκόσμια μου θρησκεία

middot Ετσι καθώς ωριόπλουμη στο πάρκον αναδεύεις

και με μελωδικιά φωνή προφητικά διαβάζεις

Δέσποινα σύ των λογισμών πmiddot από ψηλά ετάζεις

Λιβανωτός από μυρτιές τις θυμαριές τους σκίνους

την ξυσταριά το ροσμαρί τη χαρουπιά λαντάνα

τις ασημόφυλλες ελιές τις δάφνες μυροφόρες

μυριστικές τριανταφυλιές το φτωχοχαμομήλι

στα πόδια σου αναδεύεται με προσευχή δικιά μου

καθώς τανώ τα χέρια μου στο Φοίβο κι ι κετεύω

Υ λάτη κι laquoεκηβόλεraquo μου περήφανε γενναίε

φοίβε μου εσύ τmiddot απόσταγμα τmiddot αρρενωπού του κάλλους

κάνε έτσι πουνmiddot αποκριθεί στον άσβηστό μου πόνο

μ middot ένα μονάχα laquoσ middot αγαπώraquo κι ένα της χαμογέλιο

13

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

το ΛΟΥΛΟΥΔΙ

Λουλούδι της Μονεμβασιάς και κάστρο της Αθήνας

άνοιξε απόψε τα φτερά για να χωθώ κοντά σου

middot Ενα λουλούδι ανθεί σιμά στην πόρτα του σπιτιού μου

με την ολόμορφη ψυχή με τέχνη γενομένη

μια τέχνη μυστικόπαθη που κλεί χαρές και λύπες

Οι πιο βαθιοί μου στοχασμοί συγκίνησες λαχτάρες

και της τρεμάμενης καρδιάς λαγγέματα και πόθος

μετ άρωμά σου δένονται και δαχτυλοδειχτιούνται

Το μυστικό σουτ άρωμα πέρα κι απ middot τις αισθήσεις

διαβαίνει τ middot άθλια χοϊκά μεσούρανα ξετρέχει

κι όμως δε συνταιριάζεται στmiddot απόλυτο το θείο

Το μύρο σου λεμονανθέ στερνό ναι σκαλοπάτι

που θα σκεπάσει κάποτε της λησμονιάς τη λίμνη

Λουλούδι συ της άνοιξης ανθέ στο μεσορείνι

άνοιξέ μου την πόρτα σου γύρε και σκέπασέ με

15

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΠΑΤΡΙΔΑ

Νοιώθω για σε πατρίδα μου συγκλονισμό στα στήθεια

Τη συμφορά σου που βαθιά ξεσκίζει σου τη σάρκα

νογώ μέχρι τα τρίσβαθα του νου και της καρδιάς μου

Μα του νηλιού το πλάτεμα στην κάθε σπιθαμή της

νείρεται πνέμα και ψυχή του κάθε πατριώτη

που σέρνει πέρφανη φωνή σέρνει κραυγή κι αντάμα

τάνυμα σκέψης κι άνοιγμα καρδιάς και νου κι ονείρου

Να δέσουμε τ οράματα σmiddot άλυτο κομποσκίνι

γνώμες καρδιές όλοι μαζί να middot μώσουμε τον όρκο

Της λευτεριάς μας το βωμό παντοτινό και μόνο

στις σκέψεις μας να στήσουμε στα πιο middot μορφα του νού μας

και στης θυμέλης τη φωτιάν άτρεμοι πυροδότες

θε να πυργώνουμε σωστά ποτές μη ξαστοχώντας

ως ν ακουστεί το βούκινο της λευτεριάς στην πλάση

της λευτεριάς η ροδαυγή να διώξει τα σκοτάδια

17

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ

Βαθιά γαλάζια ακύμαντη θάλασσα εινmiddot η ματιά σου

πόθου κι ονείρου πλάτεμα πόθου κι ονείρου λίκνο

πόθου κι ονείρου μάγεμα πόθου κι ονείρου φύτρα

Στις αίστησες δόμος σεπτός που μέσα σιγοκαίει

ολοχρονίς κι ολήμερα πυρούμενος βωμός

Παλάτι και περήφανο περίπτερο της σκέψης

αρχοντικό κατάλυμα για τις πανώριες Μούσες

τη Μούσα Σκέψη που τανεί κι ως τmiddot ουρανού τα πλάτια

και στις Ολύμπιες τις κορφές νου και καρδιάν ασκώνει

που κι ανημπόρια της ψυχής ακόμα λευτερώνει

Τα μάτια σου χιλιάκριβη και μοσχαναθρεμμένη

είν βρυσομάνες της χαράς γιορταστικό μεθύσι

μεσονυχτιάτικος λυγμός ολόγλυκος του κύκνου

κορύφωση ξεφάντωμαν ανόθευ της αγάπης

φεγγαροφώτιστη βραγιά στη νύχτα του χειμώνα

19

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

το ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Μήνυμαν ανοιξιάτικης αυγής το πέρασμά σου

σε κάθε σου ένα πάτημα μιλήματα νογάω

μα και μηνύματα μαζί στοχαστικά γροικάω

Ρυθμού και λόγου δισταγμού μα και χαράς μηνύτρα

νότα απαλή της μουσικής του πόθου αναγεννήτρα

αίστηση πράξη κι είδωλο κορμοστασιάς αιθέριας

ο κάθε σου βηματισμός φθόγγος που στον αγέρα

μέλπει και θέλγει συγκινεί σαν πως λαλεί φλογέραmiddot

σε κάθε σου περπάτημαν η βιά κι η περηφάνεια

η καλωσύνη κι η χαρά το πάθος μα κι ο πόθος

συναπαντιούνται σε ρυθμούς κι όμορφους μέσα στίχους

Περνάς κι ολούθε που περνάς γης κι ομορφιά και πλάση

ξυπνάν εφτύς απ τη βαριά τη νάρκη του χειμώναmiddot

κι έτσι καθάριο μουσικό τ ανέμποδό σου βήμα

σμίγει σαν laquoήχος άμοιαστος με το πορπάτημά μουraquo

21

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

Ο ΚΡΙΝΟΣ

Ανέκφραστη κι αδάμαστη συγκίνηση με ζώνει

σα σκύβω κι υποκλίνομαι μπρος στη μεγαλοσύνη

των άσπρων κρίνων την ψυχή την πάλλευκη την όψη

και ταπεινός προσκυνητής προσεύχομαι με δέος

ξαγναντευτής απόμακρος κι ολόθαμπος ετάζω

την ομορφιά που ντύνεται σ απάρθενο κορμί

χυτό και λυγερόκορμο δαμασκηνό σπαθί

1f 1f 1f

Α πως ανθίζ ολόχαρος στον ανοιξιάτικο ήλιο

ολάσπρος κρίνος στο μικρό το ταπεινό λειβάδι

σα γέρνει με το φύσημα το δροσερό του μπάτη

κι αναχαρίζει ανασασμούς ολόγυρα στην πλάση

ανατριχίλες μυστικές στο βραδυνό του χάδι

και σ ακροσύνορα middot κουμπάν πνευματικά κι αιώνια

1f 1f 1f

Πώς να σ middot αγγίξω ο αμαρτωλός κι ο καταφρονεμένες

κρίνε των ευαγγελισμών των πιο χρυσών ελπίδων

23

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ

Αγαπημένη της αυγής λαμπρό της πεφταστέρι

λύσε απ τον ντόκο το σκαρί κι αμόλα παπαφίγγο

άπλωσε κάτασπρα πανιά στου καραβιού τα ξάρτια

φόρεσ middot ανθούς της λεμονιάς στα χρυσαφιά μαλιά σου

το κόκκινο γαρύφαλλο στο στήθος κρέμασέ το

κι έλα μαζί να δέσουμε τmiddot όνειρο με το θάμα

Γύρω κι αν τρίζουν οι σκαρμοί το κύμα κι αν αντριεύει

η μπόρα κι αν λυσσομανά κι αν δέρνει το δρολάπι

ανταριασμένο κι αν βαρά κι άγριο το μπουρίνι

η τραμουντάνα κι αν ξεσπά στο μπλάβο μεσονύχτι

εμείς θα βρούμε τη στεριά που νείρεσουν για χρόνια

σ αραξοβόλι απάνεμο και σε λιμάνι απάγκιο

Στ άπιαστο ως τώρα τ όραμα να δώσουμεν ελπίδα

πάνω στmiddot ονείρου τον καμβά να πλέξουμε στεφάνια

μ middot Απριλομά χρωματισμούς να βάψουμε την πλάση

25

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΗΛΙΕ ΜΟΥ

middot Ηλιε μου συ βιγλάτορα του νου και της καρδιάς μου

χρυσό σκουτάρι και σκουφί χρυσή παρηγοριά μου

Πύργωσε γνώμες και καρδιές τη λευτεριά να ψάξουν

να τη θρονιάσουν στον παλιό κι ολόχρυσό της θρόνο

να δέσουν κόμπον οι καρδιές να δέσουν κόμπο οι γνώμες

και να χτυπήσουν τη γροθιά κατάντικρυς στη βία

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου χρυσοπόρφυρον αστάχυ της καρδιάς μου

χρύσωνε πάντα τ όνειρο του σκλάβου που προσμένει

να δει μια μέρα λεύτερη περήφανη τη γής του

Διαφεντευτής ατρόμητος της ιδικής του μοίρας

να χαίρεται τη ζείδωρη της λευτεριάς την ούρο

1f 1f 1f

middot Ηλιε μου συ χρυσόνειρο μέσα στην μπλάβο νύχτα

πεντάσγουρε βασιλικέ ξανθέ μου κοβαλλάρη

Δένε καρδιές δένε ψυχές ν αντέχουν στον αγώνα

για λευτεριά για προκοπή γιο δίκιο και γι middot αλήθεια

27

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΚΡΑΤΗΣΕ ΜΕ

Με τα γερά τα χέρια σου χαρά μου κράτησε με

δος μου τη χάρη να σταθώ σιμά σου για να σύρω

τα κουρασμένα βήματα στmiddot ανηφοριού το δρόμο

Λυγάνε πια τα γόνατα στην αντροφάγα αμάχη

που χρόνια αμέτρητα κρατά και τελειωμό δεν έχει

φως δεν ξεκρίνω ούτε στιγμή στο βάθος του πελάγου

όπου με δέρνει η μάνητα του σουριχτού τ ανέμου

- Γρέγου Πουνέντε του Γαρμπή της middot Οστριας του Λεβάντε

της Τραμουντάνας του Βοριά Σορόκου του Μαϊστρου-

και το μικρό μου το σκαρί να το βουλιάξει θέλει

Καθώς γερτός στα πόδια σου γονατιστά προσπέφτω

και στην ποδιά σου τη στοργήν ανέλπιδα γυρεύω

λυπήσου με και βόηθα με το χέρι κράτησε μου

Δος μου σκουτάρι να ζωστώ και την αντρειά μου νάβρω

πάνω σmiddot απάτητες κορφές και πάλι να πετάξω

29

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

Τ ΑΓ ΑΛΜΑ ΣΟΥ

Δούλεψα μόχτησα πολύ να στήσω τ άγαλμά σουmiddot

πάνω σε μάρμαρο λευκό πεντελικό πανώριο

σμίλεψα τα λυτά μαλιά το πρόσωπο το θείο

του κλασσικού τ middot ασύγκριτου ειδή του θείου κάλους

Και το κορμί σ middot ανάπλασμα με τις σωστές γραμμές του

τη συμμετριά του τη σοφή ως το φτιάξεν η φύση

και τούδωσα και το middot ναι μου κι όλη μου τη λατρεία

κι ολάκερο τον ίμερον έχω εναποθέσει

σε λειτουργιάν ενωτική στοχεύοντας να φτάσω

Μονάχα middot να ξαστόχησα και λυτρωμό δε βρήκα

καρδιά που να χτυπά κι αυτή μ ε τους δικούς μου χτύπους

Το μυστικό υμέναιο π middot ονειρευόμουν πάντα

πως κάποτε θα ζύγωνα τ απόλυτο κι ωραίο

τ ονείρου όλο το μάγεμα μες τη θεσπέσιαν ώρα

καπνός και στάχτη και σποδός και μπούλβερη στο τέλος

31

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥΣΑΙ

(Εμπνευσμένο από το middot Ασμα Ασμάτωνraquo)

middot Ομορφη πούσαι αγάπη μου χιλιόμορφο γεράνι

ανασασμός τ middot Απριλομά της λευτεριάς ημέρα

χαρά της γης και της αυγής της πιο γλυκειάς της χώρας

ολόμορφος χαιρετισμός τmiddot ολάνθιστου του λόγγου

καρπός γλυκός κι ολόχυμος του Δεκαπενταυγούστου

πνοή μου αβρή μυριστική φεpμένη από θυμάρι

αύρα με τους λεμονανθούς και κιτριές σταλμένη

κι από βασιλικό θρασύ κι αγιόκλημα και δυόσμο

μυρτιάς ανάσα λυγαριάς της Απολλώνιας δάφνης

ιτιάς ανθός σταλαγματιά σπονδή βαθιά και δάκρυ

της λεύκας ασημόχρωμο παιγνίδισμα τmiddot αγέρα

δροσοσταλίδα της βροχής λαμπρή της ποραντίδα

αγνό τραγούδι της ψυχής και του πρωινού δραγάτη

του φεγγαριού αντιλάρισμα γλυκύτητα γεμάτο

ιριδισμός εφτάχρωμος μες το πουρνό του Μάη

33

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ

Δέσποινα συ και Παναγιά των αμπελιών προστάτρα

φήμη που περπατάει στη γη και στmiddot άστρα έχεις κρυμμένο

χιλιόμορφο το μέτωπο-και να το δω δεν μπόρω

στην απεραντοσύνη σου - την όμορφην ειδή σου

τη θαλπωρή σmiddot αναζητώ το χάδι τη συμπόνια

που τη μερεύει την ψυχή που σώζει κι ιλεώνει

Την προστασία κι έλεος που χρόνια σου ζητάει

δώσε και σmiddot ένα σου πιστό που σε λατρεύει πάντα

με τη ζεστή θερμότητα που του χαρίζει η πίστη

Δέσποινα εσύ Πανάχραντη π άπλερη η ομορφιά σου

όσο κι αν έχει βαφτιστεί στο φως μέσα του θείου

είν προσδεμένη με τη γης και την εγκόσμια χάρη

μ middot άγγιχτη κι απροσπέλαστη στην πλάση σελαγίζει

λειτούργησε και μια φορά μελλοντικά ας είναι

και στης δικιάς μου της καρδιάς τον άχραντο βωμό σου

35

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ 11 ΚΡΙΤΙ ΚΕΣ ΣΤΟ laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo

6 - ΑΧΧΙΙΙ ί

Χρειάζεται σε μέρες υλικής πνευματικής και ψυχικής ευωχίας όπως αυτές που πέρασαν να γίνεται ένα είδος ενδοσκόπησης για να ανακαλύψουμε laquoτα παραγγέλshyματα και τα παραδείγματαraquo έλεγε ο μεγάλος μας Βενιζέλος που θα στηρίξουμε την πραγματοποίηση των μελλοντικών μας ενατενίσεων

laquoΘα πρέπει να αναζητηθεί η έριδα το νίκος του Η ράκλειτου κι η laquoμήνιςraquo του ΟμήρουΣε κανένα άλλο λαό η γραμματεία του δεν αρχίζει με την laquoμήνι και την

έριδα Μα όσες φορές κι αν διαβάζουμε τους αθάνατους ομηρικούς στίχους με την

laquoΟυλομένην μήνιν που προϊάπτει κακά μύριαraquo στην πατρίδα εξακολουθούμε να

παραμένουμε αμετακίνητοι στο φοβερό τούτο εθνικό μειονέκτημα που μας κατατρύshy

χει εδώ και τρεις χιλιάδες τώρα χρόνια raquo Το παράγγελμα αυτό είναι ίσως το πρώτο που πρέπει στους middot Ελληνες και σαν παράδειγμα είναι τραγικό και ολέθριο αφού αναφέρεται στην Κύπρο από έναν Κύπριο και μάλιστα επίσημο τον υφυπουργό των εσωτερικών Πέτρο Στυλιανού Σε μια εργασία του με πολύν λυρισμό κι έξοχη λογοshyτεχνική Έξαρση ασχολείται με το θέμα

Και το παράγγελμα έρχεται σχεδόν αυθόρμητα επιτακτικό laquoΜε την ενότητα

συνοδεύονται οι κορυφώσεις κι οι ανατάσεις στην ιστορική πορεία του έθνους Με

τους μηδικούς με την εθνεγερσία του 21 με τις εξάρσεις του 1 912 ως το 1921 με τον άθλο του 40 με την μάχη της Κρήτης με τη θρυλική αντίσταση στη γερμανική κατοχή την εποποιϊα 1955-59 στην Κύπρο Αντίθετα με τις έριδες που οριοθεshyτούνται δυστυχώς ακριβώς μετά τις κορυφώσεις και τις εξάρσεις δεν επακολουθούν απλώς εθνικές συμφορές μα υποθηκεύεται και αυτή η ίδια η υπόσταση του έθνους και τίθεται στην πλάστιγγα η ίδια η βιολογική του παρουσία raquo

laquoΠάθος της φυλήςraquo χαρακτηρίζει την μήνι και την έριδα ο Πέτρος Στυλιανού

Και είναι δυστυχώς ένα πάθος χιλιόχρονο και αιώνιο που laquoμας σημαδεύει και μας

ακολουθεί ως τα τώραraquo Και πως να μην γίνεται η διαπίστωση αυτή όταν ακούει

κανένας την περιγραφή της τραγωδίας όπως την επιβάλλει η πραγματικότητα και την

συνθέτουν τα γεγονότα ιδιαίτερα τα πιο πρόσφατα στην Κύπρο laquoΤο έπος του 1955-59 θα το διαδεχθεί η φοβερή αδελφοκτονία με την χούντα πρωτεργάτη της καταστροφής και του χάους με αντιπάλους την πανστρατιά των αδούλωτων δημοshyκρατικών νέων που θα προσφέρουν τις ξανθές τους νεότητες σπονδή στο Μολώχ

του φασισμού που αδίσταχτος σαν πάντα θα ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στη μεγαλύτερη πιστεύω εθνική συρρίκνωση του νεώτερου Ελληνισμού με την κατάληshy

ψη της Κύπρουraquo

middot Ετσι παρελαύνει μια συνεχής εναλλαγή από το φωτεινό παράδειγμα της έξαρ shyσης και της ανάτασης με την ομόνοια στο σκοτάδι της ανείπωτης πτώσης και του φοβερού ερέβους με το εθνικό πάθος της laquoμήνιςraquo και της έριδας

Προφητικοί αλλά όλη τετράγωνη εμπράγματη λογική είναι οι στίχοι του Πέτρου Στυλιανού για το καυτό αυτό για την Κύπρο και όλο τον Ελληνισμό θέμα Αναφέρεshy

ται στην μονομέρεια στον φατριαστικό φανατισμό επικαλείται το αιώνιο μήνυμα της

ομόνοιας και της ένωσης που όσες φορές το ασπάστηκε το γένος στάθηκε σωστικό

37

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

γιmiddot αυτό και ψάλλει laquoΑν συλλογικά δε βουλευτείςτρόπους να βρειςνα σώσεις την

πατρίδα αν μόνο εσύπιστέψειςπως τ middot αλάθητο κατέχειςάδικα θε νmiddot απαντέshyχειςστο μουράγιο τα καράβιαμε τον Κώμωνα για να ξαναφανούν raquo

Τα καράβια του Κίμωνα ο στόλος των Αθηναίων ήταν που έσωσαν τους Κύ shyπριους από τους Πέρσες στην εποχή της κλασσικής Ελλάδας Και τα laquoκαράβια του Κίμωναraquo φάνηκαν πολλές φορές σα σύμβολο των καρπών της ομόνοιας και για τους middot Ελληνες και για τους Κύπριους Αλλά το πάθος μας τα έδιωξε Και τώρα μένουν σα σύμβολο της ενότητας middot Οταν την απεμπολούμε συνέχεια και αφήνουμε να μας κυριεύει το πάθος άδικα θα περιμένουμε να ξαναφανεί γιατί ιδιαίτερα στην εποχή

μας θάνaι πολύ οργά

Γι αυτό και ο Κύπριος επίσημος υπογραμμίζει laquo middot Εχουμε κατά καιρούς και κατά κόρο υπογραμμίσει την ανάγκη της ενότητος Γιατί άλλο πιο δεν μας aπομείνaν περιθώρια γιο βιολογική παρουσία στις εσχατιές αυτές της ανατολικής μεσόγειος λεκάνης Μόνο ενωμένοι κάτω από την εκάστοτε νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική ηγεσία του τόπου κι αυτό δεν αποτελεί πολιτικό μα εθνικό χρέος θα μπορέshyσουμε νmiddot aκροχaράξουμε το φως να aντιστυλώσουμε τον ήλιο σε τούτο το φοβερό σκοτάδι που μας πνίγει Κι είναι μεγάλο και φοβερό το σκοτάδι που μας ζώνει

middot Εχουμε νmiddot aντιπaλaίψουμε με μια τουρκοκυπριακή ηγεσία σωβινιστική πραγματιshy

κά αδίσταχτη που έχει τάξει την οριστική κα ι πλήρη κατάληψη της Κύπρου αντίθετο με μας που ως τώρα είτε ερίζουμε για τον κότινο της εξουσίας είτε βολευόμαστε σαν

τους τραγικούς κατοίκους της Σύβαρης που κλείναν τα μάτια στmiddot αρπαχτικά πλοκά shy

μια της Ρώμης λικνιζόμενοι ευδαιμονικά σε κάποια εφήμερα υλικά αγαθά και σύνshyδρομαraquo

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

(Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 2141982)

7-ΑΧΧ 111 ίί

Η ΤΕΛΕΥΤ ΑΙΑ ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού είναι οργανικά δεμένη με τον ευρύτερο ποιητικό του κύκλο που εισήγαγε στην Κύπρο μια ποίηση εθνικού προβληματισμού

Το ιδιαίτερο που έχε ι αυτή η ποίηση είναι το ιστορικό βάθος που συλλαμβάνει τα μηνύματα του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα Ο ποιητής έχει την πνευματική ευλυγισία και το ιστορικό ένστικτο να προσαρμόζει όλο τα ιστορικά δεδομένα στο σύγχρονο Κυπριακό χώρο και μέσα από τον αλληγορικό του λόγο να κατασταλάζει σε ένα διδακτισμό αδιάψευστο middot Ετσι ασκεί το ρόλο ενός προφήτη -ποιητή που μπορεί να αποτελέσει πυξίδα στην εθνική μας πορεία

Αν οι ποιητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο αντιστοιχούσαν με πολιτικά πρόσωshyπα που ο λόγος τους είχε βαρύτητα και επηρέαζε τες καταστάσεις των καιρών τους

στην εποχή μας την τόσο κατατεμαχισμένη και αντιφατική η ποίηση είναι μια φωνή της αλήθειας που κρατάει σε εγρήγορση την εθνική συνείδηση των λαών που αγωνί -

38

ζονται για την ελευθερία και την επιβίωσή τους

Μια φωνή της αλήθειας είναι και η ποίηση του Πέτρου Στυλιανού ο οποίος ξεκινά απο το αγνό εθνικό του βίωμα και την αγωνιστική εμπειρία ολόκληρων δεκαεshyτιών

Με στίχους λιτούς επισημαίνει τον κίνδυνο του αφανισμού θέτοντάς μας μπροστά σε αμείλικτα ερωτηματικά

laquoΠοια στ middot αλήθεια θα διακυβερνήσουμε πατρίδα αν ανέστιοι και απάτριδες βρεθούμε σε κάποιας άλλης γης

τα παράλια

απmiddot αφορμή και τις ατέρμονες

εριστικές μας διαθέσειςraquo

(Αείζωοι Επιμηθείς)

Σε ποίημα της συλλογής μπορεί ο Κύπριος να βρει τον εθνικό του εαυτό τις ρίζες του την κληρονομιά του πετυχαίνοντας έτσι την αυτογνωσία του

laquoΑπό middotrην Αλάσια

φορτωμένοι τους βωμούς

και τους εφέστιους θεούς μεταφυτέψαμε τις ρίζες μας στι παρυφές

του κώνου

(Ιδάλιον 900 πΧ)

Το καθολικότερο δράμα του Ελληνισμού το συλλαμβάνει ο ποιητής μέσα από τον καταιγισμό της εθνικής του μοίρας για να φτάσει ως τις μέρες μας Αυτό το δράμα το δίνει ρεαλιστικά μακρυά από κάθε εκζήτηση ωραιολογίας προσπαθώντας να πείσει και να δ ι δάξει με την αλήθεια παρά να συγκ ινήσει με την ομορφιά

Η ειρωνεία μέσα στην ποίηση του Στυλιανού με την πυκνότητα της σοφίας της αποβαίνει ένα μέσο διδακτισμού που αντιστοιχεί με προφητική φωνή γεμάτη πόνο

και αγωνία για το μέλλον του middot Εθνους

laquoΠαραμείναμε σαν όστρακα

στο μεγάλο χρονόχωρο

μήτε συγκινούντες

μήτε συγκινούμενοι ετάζοντες ομφαλοσκοπικά

τυπολάτρες ενδεείς

της πατρογονικής σοφίαςraquo

(Προσβλέποντας στην πατρική σοφία)

39

Θα μπορούσα να χαρακτηρίσω την ποίηση του Πέτρου Στυλιανού σαν μια λογική κριτική που ενδοσκοπεί τα άδυτα των αδύτων της εθνικής ψυχής Αυτή η ενδοσκό πηση και ανατομία θα αποβεί πολύ χρήσιμη και για την ηγεσία και γιο το λαό ώστε να μάθει να κρίνει και νάχει δική του υπεύθυνη γνώμη

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΥΣΙΩΤΗΣ (Εφημερίδα laquoΦιλελεύθεροςraquo Λευκωσίας 2541982)

8- ΑΧΧΙΙΙ ίίί

Ο φίλος τέως Υφυπουργός των Εσωτερικών της Κύπρου Πέτρος Στυλιανού όπως είναι γνωστό υπηρετεί κοντά στην πολιτική και τις Μούσες

Από τη συλλογή του laquoΑΝraquo που είχε κυκλοφορήσει πριν λίγο καιρό (1979) μας είχαν σταματήσει οι στίχοι του αγωνιστή αυτού και ποιητή εκπροσώπου άξιου της σύγχρονης κυπριακής πολιτικής Ο Πέτρος Στυλιανού δεν είναι ο επικαιρικός πολιτιshyκός που κάνει καριέρα στην κονίστρα της πολιτικής ζωής του τόπου του είναι ο αγωνιστής πολιτικός και ποιητής που βγήκε μέσο από το αίμα και τους αγώνες της απελευθερωτικής οργάνωσης της ΕΟΚΑ που πολέμησε κι αγωνίστηκε γιο την Κύπρο και την Ελλάδα γιο την ανθρωπιά και το δίκιο

middot Ετσι έχει το δικαίωμα όχι μόνο να τραγουδά αλλά να ελέγχε ι κιόλας την πορεία του Ελληνισμού με τη φωτιά και τα λάθη της γιατί χωρίς έλεγχο ένας τόπος δεν πάει μπροστά Κι ο τίτλος της νέας συλλογής του Πέτρου Στυλιανού έχει στοιχεία ιστορικά και αμφιλεγόμενο για τον Ελληνισμό και τους middot Ελληνες middot Αραγε τί να θέλανε οι σοφοί Αιγύπτιοι να πουν όταν σημείωναν για τους middot Ελληνες το ανεπα shyνάληπτο εκείνο laquoΑει παίδεςraquo που χρησιμοποιεί σαν τίτλο ο ποιητής Μέσα από στίχους ηθελημένα πεζούς και πολλές φορές τραχείς ενώ αλλού δεν λείπει ο τρυφεshyρός λυρικός στίχος ο ποιητής θα γράψει

40

ΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

Το γέρας κι ο κότινος

στη φωτεινή ζωή μας

πρώτιστη θέση κατέχουν εσαει γι αυτό πρέπει

σ middot αγώνες μεταξύ μας συνεχώς ν middotαπεκδυόμαστε

όταν προσώρας

ο κίνδυνος παρέλθει

Έτσι κι εμείς εδώ

στα γελαστά

τρωαδίτικα ακρογιάλια την ουλομένην μήνιν

έστω και αν προίaπτει κακά μύρια στην πατρίδα

πρώτη συνιστούμε λέξη

της αρχαίας γραμματείας μας

Μετά από το συνθετικό αυτό ποιήμα το laquoΑει Παίδεςraquo ο ποιητής θα συνεχίσει με το laquoΑείζωοι Επιμηθείς 11raquo θα γράψει

Ερίζουμε εμείς προπηλακίζουμε αυτοχειριαζόμαστε

και εμπλεκόμαστε

το γραvάτζι της αυτοκαταστροφής

και του χάους

περι της αρχής σαv πάvτα ερίζοvτες

Στην ίδια γραμμή είναι γραμμένα και τα ποιήματα laquoΔιαπιστώσειςraquo laquoΑείζωοι Επιμηθείς 111raquo laquoΠρόεδροιraquo laquoΟ ι Φαρισσαίοιraquo laquoΠροσβλέποντας στην πατρική σοφίαraquo κλπ

Από τα γνωμικά του θα σταθούμε στο παρακάτω

middot Οσους το μίσος διακιvά του πάθους το σαράκι σπέρνουν στον άνεμο πρωϊ

θερίζοντας το δείλι

μαύρες άραχλες θύελλες

Είπαμε όμως πιο πάνω ότι ο ποιητής έχει και γνήσιες λυρικές στιγμές να αίφνης μερικοί φωτεινοί του στίχοι από το Κούριο

Η θάλασσα

φιλά ακόμα τις πτυχώσεις του ιμάτιου της ωραίας Δηιδάμειας κάθως απελπισμένα αγωνίζεται

να συγκρατήσει

του εραστή τους ίμερους

Είπαμε πως ο ποιητής είναι βγαλμένος μέσα από τη φωτιά του κυπριακού αγώshyνα middot Ετσι μια σειρά ποιήματα του είναι αφιερωμένα στους ήρωες του αγώνα αυτού όπως το πολύστιχο συνθετικό του ποιήμα Δοξαστικό του Μάρκου Δράκου Νέες Δεσμώτιδες (στις εγκλωβισμένες δασκάλες της Αγίας Τριάδας Ελένη Φωκά και του

Ριζοκάρπασου Μαρία Ταουσιάνη ο laquoαγνοούμενοςraquo laquoμε τις ανεμώνες του Μπέλλαshy

Πάϊςraquo (στην εγκλωβισμένη φιλόλογο Στέλλα Σπύρου τους μαθητές και τις μαθήτριες του Μπέλλα - ΠάΊς κλπ Μπορεί όταν θελει ο ποιητής σε ορισμένους στίχους του και γίνεται ιδιαίτερα τρυφερός να το ποιήμα του Τσιακκιλερό

Βρυάζουν οι καινούργοι ανθοί μέσ middot τα χλωρά τα σπάρτα

και ένα γλυκό τρικύμισμα πλανιέται στον αέρα

Γνωρίζουμε τις βαριές ευθύνες του Υφυπουργού ποιητή στην Κυβέρνηση της

Κύπρου Είναι αυτός που μεταξύ των άλλων έχει όλη την ευθύνη των προσφύγων και της αποκατάστασης τους στη ματωμένη κι αδικημένη Κύπρο μας Ο Πέτρος Στυλιανού όμως είναι γνήσιος ποιητής Ανάμεσα σε μια παράδοση προσφυγικών σπιτιών και μια ομιλία του σε κάποιο κυπριακό κέντρο προσφυγικό πολιτικό πολιτιshy

στικό διοικητικό κλπ βρίσκει τον καιρό σε κάποιο τραπέζι και σε κάποιο πρόχειρο

χαρτί να χαράξει τους στίχους του που σιγά -σιγά θα τους συγκεντρώσει και θα

41

ολοκληρώσει μια ποιητική συλλογή σαν κι αυτή που έχουμε στα χέρια μας Τι άλλο χρειάζεται λοιπόν για να μαρτυρήσει τη γνήσια ποιητική του φλέβα

ΤΟ βιβλίο του laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo έχει ένα σοβαρό στόχο που δίνεται μέσα από στίχους σκληρούς είναι αλήθεια μα γεμάτους από Ελλάδα Κύπρο και εθνικούς στόχους θα σημειώσει στο πρόλογο του ο ποιητής

ltlt Ενα το σύνθημα που καταπέμπεται σε χωριά και σε πόλεις σε μικρούς και μεγάλους σε εργάτες κι σ αγρότες σε αστούς και βιοπαλαιστές της πόλης Το σύνθημα του λαμπρού Κυπριώτη αγωνιστή του αντιφατιστικού αγώνα Ροδίωνα Γεωργιάδη

Ένας βωμός της λευτεριάς με την ενότητα του αγώνα και της τιμής της πατρίδας Και πάνω σ middot αυτόν οι πάντες και τα πάντα

σαυτοαναγκααnκή

κι αυτόβουλη θυσία

Στούτο το κάλεσμα απευθύνουμε τη χιλιοτονισμένη έκκληση laquoΌσοι πιστοί αδέλφιαraquo

Υπάρχει πιο πατριωτικό σύνθημα από αυτό της συλλογής του Πέτρου Στυλιαshyνού αυτή την εποχή για την Κύπρο που τα αιμάτινα τούρκικα μπαϊράκια ανεμίζουν μέσα στη Λευκωσία και σmiddot όλη την όμορφη βόρεια Κύπρο μας από το σύνθημα laquoΕνότητα κιmiddot αδελφότηταraquo

9-ΑΧΧΙΙΙ ίν

ΠΑΝΟΣ Ν ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΝΗΣ (Εφημερίδα laquoΕλευθεροτυπίαraquo Λευκωσίας 15 1982

Εάν δεχόμαστε ποίηση στρατευμένη σε αξίες που συνειδητά καλλιεργούνται

από ένα ποιητή τότε η πρόσφατη ποιητική συλλογή του γνωστού λογοτέχνη ΠΕshyΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ με το χαρακτηριστικό τίτλο laquoΑεί παίδεςraquo μπορεί να διεκδικήσει μια σημαντική θέση στην υλοποίηση του οράματος για ομοψυχία και ενότητα του Ελληνισμού της Κύπρου και της Ελλάδος

Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι η συλλογή αφιερώνεται στον Πρωθυshyπουργό της Ελλάδος και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ακόμα πιο κατατοπιστικό είναι το ότι ολόκληρος ο Πρόλογος του ποιητή είναι γραμμένος πάνω στο σύνθημα της ενότητας Γράφει ο ίδιος πως η συλλογή αυτή είναι φυσική προέκταση της προηγούμενης συλλογής του bullΑνraquo και συνεχίζει

bullΝα καλέσει σε ομοψυχίασυστράτευση και αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους Ελληνες του τόπου τούτουαν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητιshyκής (της bullΑεί παίδεςraquo δηλαδή) συλλογής raquo

42

Θα μπορούσα να χαρακτηρίσω την ποίηση του Πέτρου Στυλιανού σαν μια λογική κριτική που ενδοσκοπεί τα άδυτα των αδύτων της εθνικής ψυχής Αυτή η ενδοσκό πηση και ανατομία θα αποβεί πολύ χρήσιμη και για την ηγεσία και γιο το λαό ώστε να μάθει να κρίνει και νάχει δική του υπεύθυνη γνώμη

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΥΣΙΩΤΗΣ (Εφημερίδα laquoΦιλελεύθεροςraquo Λευκωσίας 2541982)

8- ΑΧΧΙΙΙ ίίί

Ο φίλος τέως Υφυπουργός των Εσωτερικών της Κύπρου Πέτρος Στυλιανού όπως είναι γνωστό υπηρετεί κοντά στην πολιτική και τις Μούσες

Από τη συλλογή του laquoΑΝraquo που είχε κυκλοφορήσει πριν λίγο καιρό (1979) μας είχαν σταματήσει οι στίχοι του αγωνιστή αυτού και ποιητή εκπροσώπου άξιου της σύγχρονης κυπριακής πολιτικής Ο Πέτρος Στυλιανού δεν είναι ο επικαιρικός πολιτιshyκός που κάνει καριέρα στην κονίστρα της πολιτικής ζωής του τόπου του είναι ο αγωνιστής πολιτικός και ποιητής που βγήκε μέσο από το αίμα και τους αγώνες της απελευθερωτικής οργάνωσης της ΕΟΚΑ που πολέμησε κι αγωνίστηκε γιο την Κύπρο και την Ελλάδα γιο την ανθρωπιά και το δίκιο

middot Ετσι έχει το δικαίωμα όχι μόνο να τραγουδά αλλά να ελέγχε ι κιόλας την πορεία του Ελληνισμού με τη φωτιά και τα λάθη της γιατί χωρίς έλεγχο ένας τόπος δεν πάει μπροστά Κι ο τίτλος της νέας συλλογής του Πέτρου Στυλιανού έχει στοιχεία ιστορικά και αμφιλεγόμενο για τον Ελληνισμό και τους middot Ελληνες middot Αραγε τί να θέλανε οι σοφοί Αιγύπτιοι να πουν όταν σημείωναν για τους middot Ελληνες το ανεπα shyνάληπτο εκείνο laquoΑει παίδεςraquo που χρησιμοποιεί σαν τίτλο ο ποιητής Μέσα από στίχους ηθελημένα πεζούς και πολλές φορές τραχείς ενώ αλλού δεν λείπει ο τρυφεshyρός λυρικός στίχος ο ποιητής θα γράψει

40

ΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ

Το γέρας κι ο κότινος

στη φωτεινή ζωή μας

πρώτιστη θέση κατέχουν εσαει γι αυτό πρέπει

σ middot αγώνες μεταξύ μας συνεχώς ν middotαπεκδυόμαστε

όταν προσώρας

ο κίνδυνος παρέλθει

Έτσι κι εμείς εδώ

στα γελαστά

τρωαδίτικα ακρογιάλια την ουλομένην μήνιν

έστω και αν προίaπτει κακά μύρια στην πατρίδα

πρώτη συνιστούμε λέξη

της αρχαίας γραμματείας μας

Μετά από το συνθετικό αυτό ποιήμα το laquoΑει Παίδεςraquo ο ποιητής θα συνεχίσει με το laquoΑείζωοι Επιμηθείς 11raquo θα γράψει

Ερίζουμε εμείς προπηλακίζουμε αυτοχειριαζόμαστε

και εμπλεκόμαστε

το γραvάτζι της αυτοκαταστροφής

και του χάους

περι της αρχής σαv πάvτα ερίζοvτες

Στην ίδια γραμμή είναι γραμμένα και τα ποιήματα laquoΔιαπιστώσειςraquo laquoΑείζωοι Επιμηθείς 111raquo laquoΠρόεδροιraquo laquoΟ ι Φαρισσαίοιraquo laquoΠροσβλέποντας στην πατρική σοφίαraquo κλπ

Από τα γνωμικά του θα σταθούμε στο παρακάτω

middot Οσους το μίσος διακιvά του πάθους το σαράκι σπέρνουν στον άνεμο πρωϊ

θερίζοντας το δείλι

μαύρες άραχλες θύελλες

Είπαμε όμως πιο πάνω ότι ο ποιητής έχει και γνήσιες λυρικές στιγμές να αίφνης μερικοί φωτεινοί του στίχοι από το Κούριο

Η θάλασσα

φιλά ακόμα τις πτυχώσεις του ιμάτιου της ωραίας Δηιδάμειας κάθως απελπισμένα αγωνίζεται

να συγκρατήσει

του εραστή τους ίμερους

Είπαμε πως ο ποιητής είναι βγαλμένος μέσα από τη φωτιά του κυπριακού αγώshyνα middot Ετσι μια σειρά ποιήματα του είναι αφιερωμένα στους ήρωες του αγώνα αυτού όπως το πολύστιχο συνθετικό του ποιήμα Δοξαστικό του Μάρκου Δράκου Νέες Δεσμώτιδες (στις εγκλωβισμένες δασκάλες της Αγίας Τριάδας Ελένη Φωκά και του

Ριζοκάρπασου Μαρία Ταουσιάνη ο laquoαγνοούμενοςraquo laquoμε τις ανεμώνες του Μπέλλαshy

Πάϊςraquo (στην εγκλωβισμένη φιλόλογο Στέλλα Σπύρου τους μαθητές και τις μαθήτριες του Μπέλλα - ΠάΊς κλπ Μπορεί όταν θελει ο ποιητής σε ορισμένους στίχους του και γίνεται ιδιαίτερα τρυφερός να το ποιήμα του Τσιακκιλερό

Βρυάζουν οι καινούργοι ανθοί μέσ middot τα χλωρά τα σπάρτα

και ένα γλυκό τρικύμισμα πλανιέται στον αέρα

Γνωρίζουμε τις βαριές ευθύνες του Υφυπουργού ποιητή στην Κυβέρνηση της

Κύπρου Είναι αυτός που μεταξύ των άλλων έχει όλη την ευθύνη των προσφύγων και της αποκατάστασης τους στη ματωμένη κι αδικημένη Κύπρο μας Ο Πέτρος Στυλιανού όμως είναι γνήσιος ποιητής Ανάμεσα σε μια παράδοση προσφυγικών σπιτιών και μια ομιλία του σε κάποιο κυπριακό κέντρο προσφυγικό πολιτικό πολιτιshy

στικό διοικητικό κλπ βρίσκει τον καιρό σε κάποιο τραπέζι και σε κάποιο πρόχειρο

χαρτί να χαράξει τους στίχους του που σιγά -σιγά θα τους συγκεντρώσει και θα

41

ολοκληρώσει μια ποιητική συλλογή σαν κι αυτή που έχουμε στα χέρια μας Τι άλλο χρειάζεται λοιπόν για να μαρτυρήσει τη γνήσια ποιητική του φλέβα

ΤΟ βιβλίο του laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo έχει ένα σοβαρό στόχο που δίνεται μέσα από στίχους σκληρούς είναι αλήθεια μα γεμάτους από Ελλάδα Κύπρο και εθνικούς στόχους θα σημειώσει στο πρόλογο του ο ποιητής

ltlt Ενα το σύνθημα που καταπέμπεται σε χωριά και σε πόλεις σε μικρούς και μεγάλους σε εργάτες κι σ αγρότες σε αστούς και βιοπαλαιστές της πόλης Το σύνθημα του λαμπρού Κυπριώτη αγωνιστή του αντιφατιστικού αγώνα Ροδίωνα Γεωργιάδη

Ένας βωμός της λευτεριάς με την ενότητα του αγώνα και της τιμής της πατρίδας Και πάνω σ middot αυτόν οι πάντες και τα πάντα

σαυτοαναγκααnκή

κι αυτόβουλη θυσία

Στούτο το κάλεσμα απευθύνουμε τη χιλιοτονισμένη έκκληση laquoΌσοι πιστοί αδέλφιαraquo

Υπάρχει πιο πατριωτικό σύνθημα από αυτό της συλλογής του Πέτρου Στυλιαshyνού αυτή την εποχή για την Κύπρο που τα αιμάτινα τούρκικα μπαϊράκια ανεμίζουν μέσα στη Λευκωσία και σmiddot όλη την όμορφη βόρεια Κύπρο μας από το σύνθημα laquoΕνότητα κιmiddot αδελφότηταraquo

9-ΑΧΧΙΙΙ ίν

ΠΑΝΟΣ Ν ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΝΗΣ (Εφημερίδα laquoΕλευθεροτυπίαraquo Λευκωσίας 15 1982

Εάν δεχόμαστε ποίηση στρατευμένη σε αξίες που συνειδητά καλλιεργούνται

από ένα ποιητή τότε η πρόσφατη ποιητική συλλογή του γνωστού λογοτέχνη ΠΕshyΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ με το χαρακτηριστικό τίτλο laquoΑεί παίδεςraquo μπορεί να διεκδικήσει μια σημαντική θέση στην υλοποίηση του οράματος για ομοψυχία και ενότητα του Ελληνισμού της Κύπρου και της Ελλάδος

Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι η συλλογή αφιερώνεται στον Πρωθυshyπουργό της Ελλάδος και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ακόμα πιο κατατοπιστικό είναι το ότι ολόκληρος ο Πρόλογος του ποιητή είναι γραμμένος πάνω στο σύνθημα της ενότητας Γράφει ο ίδιος πως η συλλογή αυτή είναι φυσική προέκταση της προηγούμενης συλλογής του bullΑνraquo και συνεχίζει

bullΝα καλέσει σε ομοψυχίασυστράτευση και αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους Ελληνες του τόπου τούτουαν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητιshyκής (της bullΑεί παίδεςraquo δηλαδή) συλλογής raquo

42

Μετά από το συνθετικό αυτό ποιήμα το laquoΑει Παίδεςraquo ο ποιητής θα συνεχίσει με το laquoΑείζωοι Επιμηθείς 11raquo θα γράψει

Ερίζουμε εμείς προπηλακίζουμε αυτοχειριαζόμαστε

και εμπλεκόμαστε

το γραvάτζι της αυτοκαταστροφής

και του χάους

περι της αρχής σαv πάvτα ερίζοvτες

Στην ίδια γραμμή είναι γραμμένα και τα ποιήματα laquoΔιαπιστώσειςraquo laquoΑείζωοι Επιμηθείς 111raquo laquoΠρόεδροιraquo laquoΟ ι Φαρισσαίοιraquo laquoΠροσβλέποντας στην πατρική σοφίαraquo κλπ

Από τα γνωμικά του θα σταθούμε στο παρακάτω

middot Οσους το μίσος διακιvά του πάθους το σαράκι σπέρνουν στον άνεμο πρωϊ

θερίζοντας το δείλι

μαύρες άραχλες θύελλες

Είπαμε όμως πιο πάνω ότι ο ποιητής έχει και γνήσιες λυρικές στιγμές να αίφνης μερικοί φωτεινοί του στίχοι από το Κούριο

Η θάλασσα

φιλά ακόμα τις πτυχώσεις του ιμάτιου της ωραίας Δηιδάμειας κάθως απελπισμένα αγωνίζεται

να συγκρατήσει

του εραστή τους ίμερους

Είπαμε πως ο ποιητής είναι βγαλμένος μέσα από τη φωτιά του κυπριακού αγώshyνα middot Ετσι μια σειρά ποιήματα του είναι αφιερωμένα στους ήρωες του αγώνα αυτού όπως το πολύστιχο συνθετικό του ποιήμα Δοξαστικό του Μάρκου Δράκου Νέες Δεσμώτιδες (στις εγκλωβισμένες δασκάλες της Αγίας Τριάδας Ελένη Φωκά και του

Ριζοκάρπασου Μαρία Ταουσιάνη ο laquoαγνοούμενοςraquo laquoμε τις ανεμώνες του Μπέλλαshy

Πάϊςraquo (στην εγκλωβισμένη φιλόλογο Στέλλα Σπύρου τους μαθητές και τις μαθήτριες του Μπέλλα - ΠάΊς κλπ Μπορεί όταν θελει ο ποιητής σε ορισμένους στίχους του και γίνεται ιδιαίτερα τρυφερός να το ποιήμα του Τσιακκιλερό

Βρυάζουν οι καινούργοι ανθοί μέσ middot τα χλωρά τα σπάρτα

και ένα γλυκό τρικύμισμα πλανιέται στον αέρα

Γνωρίζουμε τις βαριές ευθύνες του Υφυπουργού ποιητή στην Κυβέρνηση της

Κύπρου Είναι αυτός που μεταξύ των άλλων έχει όλη την ευθύνη των προσφύγων και της αποκατάστασης τους στη ματωμένη κι αδικημένη Κύπρο μας Ο Πέτρος Στυλιανού όμως είναι γνήσιος ποιητής Ανάμεσα σε μια παράδοση προσφυγικών σπιτιών και μια ομιλία του σε κάποιο κυπριακό κέντρο προσφυγικό πολιτικό πολιτιshy

στικό διοικητικό κλπ βρίσκει τον καιρό σε κάποιο τραπέζι και σε κάποιο πρόχειρο

χαρτί να χαράξει τους στίχους του που σιγά -σιγά θα τους συγκεντρώσει και θα

41

ολοκληρώσει μια ποιητική συλλογή σαν κι αυτή που έχουμε στα χέρια μας Τι άλλο χρειάζεται λοιπόν για να μαρτυρήσει τη γνήσια ποιητική του φλέβα

ΤΟ βιβλίο του laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo έχει ένα σοβαρό στόχο που δίνεται μέσα από στίχους σκληρούς είναι αλήθεια μα γεμάτους από Ελλάδα Κύπρο και εθνικούς στόχους θα σημειώσει στο πρόλογο του ο ποιητής

ltlt Ενα το σύνθημα που καταπέμπεται σε χωριά και σε πόλεις σε μικρούς και μεγάλους σε εργάτες κι σ αγρότες σε αστούς και βιοπαλαιστές της πόλης Το σύνθημα του λαμπρού Κυπριώτη αγωνιστή του αντιφατιστικού αγώνα Ροδίωνα Γεωργιάδη

Ένας βωμός της λευτεριάς με την ενότητα του αγώνα και της τιμής της πατρίδας Και πάνω σ middot αυτόν οι πάντες και τα πάντα

σαυτοαναγκααnκή

κι αυτόβουλη θυσία

Στούτο το κάλεσμα απευθύνουμε τη χιλιοτονισμένη έκκληση laquoΌσοι πιστοί αδέλφιαraquo

Υπάρχει πιο πατριωτικό σύνθημα από αυτό της συλλογής του Πέτρου Στυλιαshyνού αυτή την εποχή για την Κύπρο που τα αιμάτινα τούρκικα μπαϊράκια ανεμίζουν μέσα στη Λευκωσία και σmiddot όλη την όμορφη βόρεια Κύπρο μας από το σύνθημα laquoΕνότητα κιmiddot αδελφότηταraquo

9-ΑΧΧΙΙΙ ίν

ΠΑΝΟΣ Ν ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΝΗΣ (Εφημερίδα laquoΕλευθεροτυπίαraquo Λευκωσίας 15 1982

Εάν δεχόμαστε ποίηση στρατευμένη σε αξίες που συνειδητά καλλιεργούνται

από ένα ποιητή τότε η πρόσφατη ποιητική συλλογή του γνωστού λογοτέχνη ΠΕshyΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ με το χαρακτηριστικό τίτλο laquoΑεί παίδεςraquo μπορεί να διεκδικήσει μια σημαντική θέση στην υλοποίηση του οράματος για ομοψυχία και ενότητα του Ελληνισμού της Κύπρου και της Ελλάδος

Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι η συλλογή αφιερώνεται στον Πρωθυshyπουργό της Ελλάδος και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ακόμα πιο κατατοπιστικό είναι το ότι ολόκληρος ο Πρόλογος του ποιητή είναι γραμμένος πάνω στο σύνθημα της ενότητας Γράφει ο ίδιος πως η συλλογή αυτή είναι φυσική προέκταση της προηγούμενης συλλογής του bullΑνraquo και συνεχίζει

bullΝα καλέσει σε ομοψυχίασυστράτευση και αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους Ελληνες του τόπου τούτουαν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητιshyκής (της bullΑεί παίδεςraquo δηλαδή) συλλογής raquo

42

ολοκληρώσει μια ποιητική συλλογή σαν κι αυτή που έχουμε στα χέρια μας Τι άλλο χρειάζεται λοιπόν για να μαρτυρήσει τη γνήσια ποιητική του φλέβα

ΤΟ βιβλίο του laquoΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣraquo έχει ένα σοβαρό στόχο που δίνεται μέσα από στίχους σκληρούς είναι αλήθεια μα γεμάτους από Ελλάδα Κύπρο και εθνικούς στόχους θα σημειώσει στο πρόλογο του ο ποιητής

ltlt Ενα το σύνθημα που καταπέμπεται σε χωριά και σε πόλεις σε μικρούς και μεγάλους σε εργάτες κι σ αγρότες σε αστούς και βιοπαλαιστές της πόλης Το σύνθημα του λαμπρού Κυπριώτη αγωνιστή του αντιφατιστικού αγώνα Ροδίωνα Γεωργιάδη

Ένας βωμός της λευτεριάς με την ενότητα του αγώνα και της τιμής της πατρίδας Και πάνω σ middot αυτόν οι πάντες και τα πάντα

σαυτοαναγκααnκή

κι αυτόβουλη θυσία

Στούτο το κάλεσμα απευθύνουμε τη χιλιοτονισμένη έκκληση laquoΌσοι πιστοί αδέλφιαraquo

Υπάρχει πιο πατριωτικό σύνθημα από αυτό της συλλογής του Πέτρου Στυλιαshyνού αυτή την εποχή για την Κύπρο που τα αιμάτινα τούρκικα μπαϊράκια ανεμίζουν μέσα στη Λευκωσία και σmiddot όλη την όμορφη βόρεια Κύπρο μας από το σύνθημα laquoΕνότητα κιmiddot αδελφότηταraquo

9-ΑΧΧΙΙΙ ίν

ΠΑΝΟΣ Ν ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΝΗΣ (Εφημερίδα laquoΕλευθεροτυπίαraquo Λευκωσίας 15 1982

Εάν δεχόμαστε ποίηση στρατευμένη σε αξίες που συνειδητά καλλιεργούνται

από ένα ποιητή τότε η πρόσφατη ποιητική συλλογή του γνωστού λογοτέχνη ΠΕshyΤΡΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ με το χαρακτηριστικό τίτλο laquoΑεί παίδεςraquo μπορεί να διεκδικήσει μια σημαντική θέση στην υλοποίηση του οράματος για ομοψυχία και ενότητα του Ελληνισμού της Κύπρου και της Ελλάδος

Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι η συλλογή αφιερώνεται στον Πρωθυshyπουργό της Ελλάδος και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ακόμα πιο κατατοπιστικό είναι το ότι ολόκληρος ο Πρόλογος του ποιητή είναι γραμμένος πάνω στο σύνθημα της ενότητας Γράφει ο ίδιος πως η συλλογή αυτή είναι φυσική προέκταση της προηγούμενης συλλογής του bullΑνraquo και συνεχίζει

bullΝα καλέσει σε ομοψυχίασυστράτευση και αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους Ελληνες του τόπου τούτουαν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητιshyκής (της bullΑεί παίδεςraquo δηλαδή) συλλογής raquo

42

Τα ποιήματα είναι όλα ξεπήδημα από τα σημερινά γεγονότα με αναδρομές στα

ιστορικά συμβάντα ολόκληρου του Ελληνισμού Αφορμάται ο ποιητής από την

τραγική κατάσταση του τόπου βρίσκει ανάλογα γεγονότα από την ιστορία και ανάshy

γει το λογισμό στα ολοφάνερα διδάγματα των ιστορικών εμπειριών middot Εχει τη δύναshyμη ο ποιητής να συλλαμβάνει τα καίρια μηνύματα των καιρών και να τα μετουσιώνει σε ποιητική έκφραση Κατορθώνει να δέσει το βαθύ νόημα πολλών γεγονότων (που σημάδεψαν το κλασσικό ελληνιστικό και νεοελληνικό πρόσωπο ανεξίτηλα) με την

αγωνία και τον πόνο για το δράμα της Κύπρου Και αυτό μέσα σmiddot ένα πανελλήνιο

πνεύμα ανησυχίας πίκρας αγωνίας και συνεχούς προβληματισμού

Η συλλογή είναι προσφορά στον αγώνο της Κύπρου και όλου του Ελληνισμού Μέσα σmiddot αυτά τα πλαίσια μπορεί να δικαιολογηθεί και ο διδακτισμός που φανερώνεshyται πολλές φορές καθαρά και υποδηλώνεται σχεδόν σmiddot όλες τις περιπτώσεις Πάνω απ middot όλα η σωτηρία του τόπου των Ελλήνων της νήσου Κύπρου

10-ΑΧΧΙΙΙ ν

ΛΑΜΠΡΟΣΚΕΦΑΛΛΗΝΟΣ (Εφημερίδα ~ο Αγώνraquo Λωκωσίας 1651982

middot Εργα με ποιήση και για ποίηση θα παρουσιάσει σήμερα η στήλη αυτή Είναι

γεγονός ότι οι ποιητικές συλλογές κυκλοφορούν σε αυξανόμενους αριθμούς σε σχέshy

ση με τις άλλες κατηγορίες βιβλίων Δεν σημαίνει όμως τούτο ότι παρουσιάζουν κα ι άνοδο στην ποιότητα Μολαταύτα υπάρχουν μερικές συλλογές που ξεχωρίζουν

laquoΑεί Παίδεςraquo τιτλοφορείται η δεύτερη κατά σειρά ποιητική συλλογή του Πέτρου Στυλιανού Ο πνευματικός αυτός άνθρωπος της Κύπρου ασχολείται και μάλιστα με επιτυχία με όλα τα είδη του λόγου Με την ποίηση ή ενασχόληση του είναι μάλλον επιλεκτική Ανάμεσα στο πλήθος των πεζών του κειμένων τύπωσε την πρώτη του

ποιητική συλλογή με τίτλο bullΑνraquo το 1979 και την δεύτερη τώρα Η ποίηση του Π έτρου Στυλιανού όπως και τα πεζογραφήματά του διακρίνεται για την καθαρότη shyτα του λόγου την αμεσότητα της αναφοράς στον αναγνώστη και κυρίως για την

αγάπη του την απέραντη και δίχως το παραμικρό ίχνος αμφιβολίας για την όμορφη και δυστυχισμένη πατρίδα του

middot Ετσι η ποίηση του Πέτρου Στυλιανού είναι και τώρα ένα κάλεσμα laquoσε ομοψυshyχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράσταση όλων των Ελλήνων του τόπου τούshy

του για να επιβιώσουν βιολογικό και εθνικά στις εσχατιές τούτες του ελληνισμού raquo Το κάλεσμα του ποιητή είναι όλο συγκίνηση και παλμό με μια ρεαλιστική αποτίμηση

του κίνδυνου που σήμερα παρουσιάζεται περισσότερο οξύς από κάθε άλλη φορά middot Ετσι ο ποιητής προβάλλει σαν ένα είδος κώδωνα κινδύνου κάθε μικρόψυχη έξαρση ιδιοτέλειας και εθελότυφλης στάσης στην Κύπρο εξαπολύει τ ις ιερεμιάδες του ενανshy

τίον των πρωταγωνιστών της διχοστασίας και με ύφος αλλά και παλμό Τυρταίου καλεί τους Κύπριους για τη μεγάλη μάχη της απελευθέρωσης του νησιού από τον

δυνάστη Ταύτοχρονα η ποίησή του έχει και μιαν αφάνταστα καυστική ειρωνεία για τους δειλούς και τους προσκυνημένους που τους ρίχνει στα τάρταρα της αιώνιας καταφρόνιας Δύσκολα μπορεί να απαντηθεί σήμερα αλλού και σmiddot άλλον ποιητή

43

λόγος που να εμφανίζεται σε τόση μορφή πύρινης ρομφαίας όπως η συλλογή τούτη του nέτρου Στυλιανού που συνεχίζει να είναι ένας από τους πιο εξέχοντες σταυροφό shyρους για την κυπρική ελευθερία

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ (Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 31 71982)

11-ΑΧΧΙΙΙ νί

Ο Πέτρος Στυλιανού μια ξεχωριστή πνευματική μορφή έδωσε το παρόν του σε όλα τα είδη του λόγου με μεγάλη επιτυχία Ασχολήθηκε με το διήγημα μελέτη ποίηση έκδοση πνευματικού περιοδικού και άλλα Σε όλα αυτά ο Πέτρος Στυλιανού με αδρές πινελιές φέρνει μπροστά μας το δράμα του Λαού μας Απολευθερωτικός Εισβολή προσφυγιά αγνοούμενοι εγκλωβισμένοι πατημένα από τον Τούρκο χώshyματα

middot Ενοιωσε ο ποιητής την προσφυγιά γιατί κι ο ίδιος έχει τις ρίζες του από την μαρτυρική Κυθρέα

Στην ποιητική του συλλογή laquoάεί παίδεςraquo που κυκλοφόρησε πρόσφατα ο Πέτρος Στυλιανού με δυνατούς στίχους υφαίνει την πίκρα σε διδάγματα και η καρδιά του πονά για τον αφανισμό του τόπου του

middot Ετσι πάνω απ όλα η ποίηση του Στυλιανού μπορούμε να πούμε έχει το διδαshyκτικό στοιχείο μέσα της Διδάσκει Βέβαια προορισμός της ποίησης δεν είναι να διδάσκει Κι όμως αυτό είναι θετικό στοιχείο και ένας από τους σκοπούς της ποίηshyσης είναι να διδάσκει και να διεγείρει Στις δύσκολες ώρες που ζούμε οι λογοτέχνες μας έχουν υψηλό προορισμό Είναι δείκτες που δείχνουν την πορεία μας Και μήπως και στις αρχαίες τραγωδίες οι ποιητές δεν έδειχναν το δρόμο δεν φώναζαν τα δίκαια της φυλής δεν παρότρυναν και δεν έσπρωχναν τον Λαό στο δρόμο της τιμής και του καθήκοντος

Η ποίηση του Στυλιανού laquoδιδακτικήraquo είνόι μια ποίηση δυνατή σαν γροθιά σφι-γμένη που μας δείχνει το δρόμο

44

laquo bull Ομοια μετά τον Μαραθώνα

τη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές

πρέπει με τάξη καθώς πρέπει

να στήσουμε τη γιόστρα

ανάμεσα σε Σπάρτη και Αθήνα

για να αποδώσουμε το κλέος

στην πρώτη καθώς πρέπει

στις παραδόσεις της φυλής

Πανάξια μας Πόλη

έστω κι αν εκατόμβες

αμέτρητες θα στήσουμεraquo

( Αεί Παίδες middotΈλληνες)

λόγος που να εμφανίζεται σε τόση μορφή πύρινης ρομφαίας όπως η συλλογή τούτη του nέτρου Στυλιανού που συνεχίζει να είναι ένας από τους πιο εξέχοντες σταυροφό shyρους για την κυπρική ελευθερία

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ (Εφημερίδα laquoΜακεδονίαraquo Θεσσαλονίκης 31 71982)

11-ΑΧΧΙΙΙ νί

Ο Πέτρος Στυλιανού μια ξεχωριστή πνευματική μορφή έδωσε το παρόν του σε όλα τα είδη του λόγου με μεγάλη επιτυχία Ασχολήθηκε με το διήγημα μελέτη ποίηση έκδοση πνευματικού περιοδικού και άλλα Σε όλα αυτά ο Πέτρος Στυλιανού με αδρές πινελιές φέρνει μπροστά μας το δράμα του Λαού μας Απολευθερωτικός Εισβολή προσφυγιά αγνοούμενοι εγκλωβισμένοι πατημένα από τον Τούρκο χώshyματα

middot Ενοιωσε ο ποιητής την προσφυγιά γιατί κι ο ίδιος έχει τις ρίζες του από την μαρτυρική Κυθρέα

Στην ποιητική του συλλογή laquoάεί παίδεςraquo που κυκλοφόρησε πρόσφατα ο Πέτρος Στυλιανού με δυνατούς στίχους υφαίνει την πίκρα σε διδάγματα και η καρδιά του πονά για τον αφανισμό του τόπου του

middot Ετσι πάνω απ όλα η ποίηση του Στυλιανού μπορούμε να πούμε έχει το διδαshyκτικό στοιχείο μέσα της Διδάσκει Βέβαια προορισμός της ποίησης δεν είναι να διδάσκει Κι όμως αυτό είναι θετικό στοιχείο και ένας από τους σκοπούς της ποίηshyσης είναι να διδάσκει και να διεγείρει Στις δύσκολες ώρες που ζούμε οι λογοτέχνες μας έχουν υψηλό προορισμό Είναι δείκτες που δείχνουν την πορεία μας Και μήπως και στις αρχαίες τραγωδίες οι ποιητές δεν έδειχναν το δρόμο δεν φώναζαν τα δίκαια της φυλής δεν παρότρυναν και δεν έσπρωχναν τον Λαό στο δρόμο της τιμής και του καθήκοντος

Η ποίηση του Στυλιανού laquoδιδακτικήraquo είνόι μια ποίηση δυνατή σαν γροθιά σφι-γμένη που μας δείχνει το δρόμο

44

laquo bull Ομοια μετά τον Μαραθώνα

τη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές

πρέπει με τάξη καθώς πρέπει

να στήσουμε τη γιόστρα

ανάμεσα σε Σπάρτη και Αθήνα

για να αποδώσουμε το κλέος

στην πρώτη καθώς πρέπει

στις παραδόσεις της φυλής

Πανάξια μας Πόλη

έστω κι αν εκατόμβες

αμέτρητες θα στήσουμεraquo

( Αεί Παίδες middotΈλληνες)

Είναι τούτο που κάνει τη ποίηση του Στυλιανού να κυλά μέσα στον

χρόνο διαχρονική η ίδια και να στέκει πνευματικό μετεpίζ διαλαλώντας

πως η δύναμη κρύβεται μόνο στις γροθιές της συνένuJση_ςτων δυνάμεshy

ων μας αντίκρυ στον κατακτητή

laquoΚι ενώ ο χρόνος

έτσι αφρόντιστα κυλά

τα τρωαδίτικα άρματα

σιμώνουν

όλο και πιο κοντά μας (Αεί Παίδες Έλληνες)

Η αλήθεια είναι η δύναμη των ολίγων Κι εμείς την αλήθεια της ποίησης ας

πιστέψουμε κι ας αγκαλιάσουμε το διδάγματα της μια και ο εχρθός είναι όχι εκτός

των πυλών μα μέσο κοντά μας

Η φωνή του ποιητή βγαίνει σαν από αρχαίο χορό να φωνάξει να πει με δύναμη

πως δεν είναι εχθρός μας μόνο οι Τούρκοι κατακτητές μα και ο ίδιος ο ευατός μας

που αντιμάχεται μια χούφτα ήλιο και προσπαθεί να τον ρήξει μες στους ίσκιους και

το ερέβη Και όλο αυτά για τα πρωτεία και σε πιον να δοθεί η Βρυσιϊδα

laquoη νέα Βρυσιίδα

στον γενναίο στρατιώτη

ή του σοφού πολιτικού

να αποδοθεί

θα πρέπει

Κι αλλού σπαρακτική η κραυγή του ποιητή φωνάζει την αγωνία του

middot Αρχισαν κι άλας να άκούονται στην αντίπερα όχθη

του πολέμου τα τύμπανα

Τώρα και η προειδοποίηση Νά ο όλεθρος και η μπόρα που σιμώνει Και εμείς

Εμείς στεκόμαστε και laquoτυρβάζουμε περι πολλώνraquo ενώ η κόκκινη ημισέληνος σαν

ακονισμένη πάλι στέκε ι αντίκρυ μας και ανεμίζει το θάνατο

Αλλά και η πικρή ειρωνεία διαπ ε ρνά σαν ρίγος τις καρδιές μας όταν ο ποιητής

τινάζει σαν μύδρους τους στίχους του ενάντια στο ψεύτικα κίνητρα του ψοφοδεϊshy

σμού και των κούφιων εκείνων που πιο πάνω έχουν τον εαυτούλη τους

συνήθεια έχουν στο Φρούριο

ο κατάδικος να μην απαγχονίζεται

τραυματισμένος αν είναι

laquoκρεμμάστηκε στ middot ακουστικό ετοιμοθάνατη

η μάνα του γενναίου Κλεομένη

προσμένοντας από την ενενηντάχρονη

πρόεδρο της οργάνωσης laquoΟι φίλοι της Κύπρου

το σωτήριο το μήνυμα από το ιοστεφές το άστυ

πως τελικά ο γιος της μετατέθηκε

από τη Λεύκα

στο γραφείο τ middotαρχιστράτηγου laquoΣύγχρονες Σπαρτιάτιδες

45

Στους laquoφαρισαίουςraquo του ο Στυλιανού γράφει πάλι

Κατηγορηματικός

όσο και σαφής

ο δρ Χαμοδράκις

laquoΔεν επεθύμει

εις επιταγάς

να λαμβάνει

το επίδομα

εκ των χειρών

του Άρχοντος

αλλ middot εις ρευστόνraquo

Εδώ ο ποιητής δείχνει τη ρουσφετολογία τη μ ικροψυχία και το ανθρώπινο συμφέρον Δείχνει πως το κράτος το έχουν υποσκάψει τα ταπεινά φτιάρια του

συμφέροντος Δεν νομίζω όμως ότι και ο middot Αρχοντας όποιος και νάνοι είναι άμοιρος ευθυνών για το κατάντημα του δρ Χαμοδράκη

Βέβαια πόσοι από μας δεν είμαστε φαρισαίοι πουλώντας τις ιδέες μας για ένα χαμόγελο στους δυνατούς Είμαστε αγορασμένοι από τα τριάντα αργύρια Αλλά ο νόμος προβλέπει και ποινή σε όσους μας εξαγοράζουν middot Ετσι στην ίδια μοίρα βάshyζουμε τους άρχοντες και κείνους που τους υπηρετούν για γλο ιώδη χαμόγελα

Εκεί όμως που το ηρωϊκό στοιχείο σμίγει με το τραγικό και συνάμα η ειρωνία μιλά εκεί ο ποιητής δείχνει τον δυναμισμό του

Στις laquoΑντινομίες του που είναι ποίημα αφιερωμένο στον ήρωα Αντρέα Δημηshyτρίου ο ποιητής λέει παραστατικά

Πρόσταξε

της μπάλας που ξεστράτισε

τα λακτίσματα να σταματήσει ο νέος μελλοθάνατοςmiddot

συνήθεια έχουνε στο φρούριο

ο κατάδικος να μην απαγχονίζεται

τραυματισμένος αν είναι

Μπροστά σε τέτοιο ενδεχόμενο

κίνδυνος υπήρχε μέγιστος

ο γέρο δεσμοφύλακας

να χάσει της σύνταξής του μέρος

Κι αυτό

για τον laquo middot Ελληνα λοχία

εντελώς αδιανόητο

του ήταν

Καθάρια ποίηση όπως το κρυστάλλινο νερό κυλά η ποίηση του Στυλιανού για να μας δροσίσει Μα μέσα της έχει τόση φλόγα Σηκώνεται πάνω σαν σημαία για να μας υπενθυμίσει το χρέος μας το μεγάλο μας χρέος προς τους ήρωες του 1 955-59 Τους ήρωες που πολλοί τούς ξέχασαν στη στράτα των προσκαίρων αγαθών

46

Ο Πέτρος Στυλιανού με τη συλλογή του laquoάεί παίδεςraquo κάνει ένα μεγάλο βήμα

προς την αληθινή ποίηση Γιατί για την αληθινή ποίηση πάντσ βρίσκεται κάθε

στιγμή να κάνεις ένα βήμα Ποτέ δεν σταματά ο δρόμος της ποτέ δεν έχει τέλος

Η αληθινή ποίηση είναι η ποίηση που ξεκινά από μέσα μας και γίνεται σύμβολο

των πράξεων μας Μας δείχνει με το αίμα της και γίνεται θεία μετάγγιση και μας

μπολιάζει Η αληθινή ποίηση δεν έχει σχολή και καλούπια Είναι το τραγούδι που

ορθό σέρνει τις λέξεις σε χορό Ε ί ναι οι ίδιες οι λέξεις σε μια άλλη διάσταση Την

διάσταση του έξω από την πεζότητα Αυτή είναι η ποίηση

Το τραγούδι των στιγμών που στέκοντα ι σε ενατένιση

12-ΑΧΧΙΙΙ νίί

ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ

(Εφημερίδα laquoΣημερινήraquo Λευκωσίας 7 782)

Τρία χρόνια μετά την έκδοση της πρώτης του συλλογής ο Πέτρος Στυλιανού

παρου~ιάζει τη δεύτερη με στόχο όπως σημειώνει laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους middot Ελληνες του τόπου τούτου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμούraquo

Το βιβλίο περιλαμβάνει 37 ποιήματα στην πανελλήνια δημοτική και δυο στην κυπριακή διάλεκτο γραμμένο από τα χρόνια της διεξαγωγής του αγώνα του 55- 59 ίσαμε το 1982 Τα περισσότερα αναφέρονται στην πρόσφατη τραγωδία της Κύ shyπρου κι είναι φανερή η προσπάθεια του ποιητή να δώσει μηνύματα και διδάγματα παραθέτοντας ι στορικά παραδείγματα Ο τόνος του είναι φορτισμένος με συναί shyσθημα πλούσιο στα εκφραστικά μέσα και με γλαφυρότητα

ΘΕΜΙΣ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ

(Εκπομπή laquoΡαδιοφωνική Εφημερίδαraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 2961982)

13-ΑΧΧΙΙΙ νίίί

Τα αποτελέσματα της Τουρκ ικής εισβολής είναι τα θέματα της συλλογής του ποιητή Το δράμα της Κύπρου είνα ι ο στόχος που μαζί με μια πονεμένη κραυγή προσπαθεί να επιστρατεύσει όλους τους middot Ελληνας της Κύπρου στον αγώνα για την επιβίωση και την ελευθερία του τόπου Είναι και αυτή μια σημαντική προσφορά στα

γράμματα της μαρτυρικής Κύπρου

ΙΣΑΔΟΡΑ ΜΑΛΟΒΡΟΥΒΑ

(Περιοδικό laquoΣμύρναraquo Αθήνας Απρίλης-Ιούνιος 1982 αρ 165-167 σ 82)

47

14-ΑΧΧΙΙΙ ίχ

Πέντε ποιητικές συλλογές και μια συλλογή από πεζά κείμενα αποτελούν το περιεχόμενο της σημερινής μας βιβλιοπαρουσίασης Και πρώτα στην ποίηση

laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους του middot Ελληνες του τόπου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητικής συλλοshyγής του Πέτρου Στυλιανού Τίτλος της συλλογής laquo Αεί Παίδεςraquo Σ middotένα εκτενή πρόλογο ο ποιητής κάνει μ ια ιστορική αναδρομήσταματώντας σε κορυφαίες στιshyγμές του Ελληνισμού στιγμές ανάτασης και στιγμές πτώσης αντλώντας απmiddot αυτές το μήνυμα της ενότητας που κυριαρχεί και στη συλλογή Ο Πέτρος Στυλιανού μιλάει κυρίως με σύμβολα που μαρτυρούν την ιστορική και φιλολογική του κατάρτιση Εμπνέεται από τη σύγχρονη πραγματικότητα του τόπου μας που την βλέπει σαν μια συνέχεια μέσα στην ιστορική διαδρομή γιmiddot αυτό και αγωνιά και καλεί έμμεσα στην ομοψυχία και την αγωνιστικότητα που χρειάζεται να σωθεί ο τόπος μας Δίνουμε απόσπασμα από ένα ποίημα της συλλογής

Στο καφενείο του οικισμού

Στο κομπολόι της ζωιjς

προστέθηκε μια μέρα

που στάζει πίκρα

που στάζει αλμύραmiddot

όνειρα που διαψεύστηκαν οραματισμοί που θρυματίστηκαν

σχεδιάσματα που δε στέριωσαν

ΚΙΚΑ ΟΛ ΥΜΠΙΟΥ

(Εκπομπιί laquoΑπό μέρα σε μέραraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 9 1282)

15 -ΑΧΧΙΙΙΧ 15 -ΑΧΧΙΙΙΧ

Ο Πέτρος Στυλιανού (βλ όν) που για ένα χρονικό διάστημα διετέλεσε Υφυ shyπουργός στην Κυπριακή Κυβέρνηση στα 1982 τύπωσε την ποιητική συλλογή laquoΑεί Παίδεςraquo που είναι μια ιχνηλασία της ματωμένης πορείας του Κυπριακού λαού κι ένα μήνυμα ενότητας και γαλήνης Και το λέει άλλωστε προλογικά laquoΝα συστρατευθούshyμε όλοι ανεξαίρετα για να σωθεί η πατρίδαraquo Και ποιητικά το διακηρύχνει παρακάτω με τούτο το δίστιχο laquoΑνασκουμπιiJσου πάλεψεκι ανάτρεψε τη μοίραraquo Στίχοι ολοshyκληρωμένοι μαχητικοί ειλικρ ινείς εκφραστικά άρτιοι και διδακτικοί

48

(ΜIΧΑΛΗΣ ΣΤΑΦΥΛΑΣ)

(Διαρκής Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ενσωματωμένη στο περιοδικό laquoΘεσσαλικιί Εστίαraquo

Μάρτη - Απρίλη 1984 τ 68 σ 77- 78

16-ΑΧΧΙΙΙχί

12 Απριλίου 1982

UΟταν σέ διαβάζω σέ δποιοδήποτε έπίπεδο της Εμπνευσης

σου σέ φαντάζομαι νά κρατάς ενα πυρσό Ύιά νά δδηΎήσεις

ολους έμάς τούς αλλους ατό δρόμο της τιμης καί τοϋ

καθήκοντος

καί πάλ~ αύτή τήν αίσθησ ι ν μέmiddotτό καινούρΎιΟ

Σ εύχαριστώ Ή ίδια ύψηλή στάθμη τό ίδιο

Μοϋ χάρισες

βιβλίο σου

Ενθεο πάθος

Sπως κα ί ατά

χρόνια πολλά

ή ίδια φλοΎερή άΎάπη Ύιά τήν μικρή μας Πατρίδα

προηΎούμενα ΕρΎα σου Εϋχομαι νά κρατάς Ύιά

αύτό τόν πυρσό Ύιά νά μεταλαμπαδεύεις τά

εύΎενικά αισθήματα καί τό ύπέρτατο χρέος στή ν~α Ύενιά Ύιά

τό καλό τοϋ πολυαΎαπημένου μας

Ή κοπέλλα πού εκαμνε τήν σου μοϋ euroδωσε

κατά λάθος ένα άφιερωμένο ατόν κ Π ΣέρΎη καί τό κρατώ στήν

δ ι άθεση σου Ύιά άνταλλαΎή

49

Στους laquoφαρισαίουςraquo του ο Στυλιανού γράφει πάλι

Κατηγορηματικός

όσο και σαφής

ο δρ Χαμοδράκις

laquoΔεν επεθύμει

εις επιταγάς

να λαμβάνει

το επίδομα

εκ των χειρών

του Άρχοντος

αλλ middot εις ρευστόνraquo

Εδώ ο ποιητής δείχνει τη ρουσφετολογία τη μ ικροψυχία και το ανθρώπινο συμφέρον Δείχνει πως το κράτος το έχουν υποσκάψει τα ταπεινά φτιάρια του

συμφέροντος Δεν νομίζω όμως ότι και ο middot Αρχοντας όποιος και νάνοι είναι άμοιρος ευθυνών για το κατάντημα του δρ Χαμοδράκη

Βέβαια πόσοι από μας δεν είμαστε φαρισαίοι πουλώντας τις ιδέες μας για ένα χαμόγελο στους δυνατούς Είμαστε αγορασμένοι από τα τριάντα αργύρια Αλλά ο νόμος προβλέπει και ποινή σε όσους μας εξαγοράζουν middot Ετσι στην ίδια μοίρα βάshyζουμε τους άρχοντες και κείνους που τους υπηρετούν για γλο ιώδη χαμόγελα

Εκεί όμως που το ηρωϊκό στοιχείο σμίγει με το τραγικό και συνάμα η ειρωνία μιλά εκεί ο ποιητής δείχνει τον δυναμισμό του

Στις laquoΑντινομίες του που είναι ποίημα αφιερωμένο στον ήρωα Αντρέα Δημηshyτρίου ο ποιητής λέει παραστατικά

Πρόσταξε

της μπάλας που ξεστράτισε

τα λακτίσματα να σταματήσει ο νέος μελλοθάνατοςmiddot

συνήθεια έχουνε στο φρούριο

ο κατάδικος να μην απαγχονίζεται

τραυματισμένος αν είναι

Μπροστά σε τέτοιο ενδεχόμενο

κίνδυνος υπήρχε μέγιστος

ο γέρο δεσμοφύλακας

να χάσει της σύνταξής του μέρος

Κι αυτό

για τον laquo middot Ελληνα λοχία

εντελώς αδιανόητο

του ήταν

Καθάρια ποίηση όπως το κρυστάλλινο νερό κυλά η ποίηση του Στυλιανού για να μας δροσίσει Μα μέσα της έχει τόση φλόγα Σηκώνεται πάνω σαν σημαία για να μας υπενθυμίσει το χρέος μας το μεγάλο μας χρέος προς τους ήρωες του 1 955-59 Τους ήρωες που πολλοί τούς ξέχασαν στη στράτα των προσκαίρων αγαθών

46

Ο Πέτρος Στυλιανού με τη συλλογή του laquoάεί παίδεςraquo κάνει ένα μεγάλο βήμα

προς την αληθινή ποίηση Γιατί για την αληθινή ποίηση πάντσ βρίσκεται κάθε

στιγμή να κάνεις ένα βήμα Ποτέ δεν σταματά ο δρόμος της ποτέ δεν έχει τέλος

Η αληθινή ποίηση είναι η ποίηση που ξεκινά από μέσα μας και γίνεται σύμβολο

των πράξεων μας Μας δείχνει με το αίμα της και γίνεται θεία μετάγγιση και μας

μπολιάζει Η αληθινή ποίηση δεν έχει σχολή και καλούπια Είναι το τραγούδι που

ορθό σέρνει τις λέξεις σε χορό Ε ί ναι οι ίδιες οι λέξεις σε μια άλλη διάσταση Την

διάσταση του έξω από την πεζότητα Αυτή είναι η ποίηση

Το τραγούδι των στιγμών που στέκοντα ι σε ενατένιση

12-ΑΧΧΙΙΙ νίί

ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ

(Εφημερίδα laquoΣημερινήraquo Λευκωσίας 7 782)

Τρία χρόνια μετά την έκδοση της πρώτης του συλλογής ο Πέτρος Στυλιανού

παρου~ιάζει τη δεύτερη με στόχο όπως σημειώνει laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους middot Ελληνες του τόπου τούτου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμούraquo

Το βιβλίο περιλαμβάνει 37 ποιήματα στην πανελλήνια δημοτική και δυο στην κυπριακή διάλεκτο γραμμένο από τα χρόνια της διεξαγωγής του αγώνα του 55- 59 ίσαμε το 1982 Τα περισσότερα αναφέρονται στην πρόσφατη τραγωδία της Κύ shyπρου κι είναι φανερή η προσπάθεια του ποιητή να δώσει μηνύματα και διδάγματα παραθέτοντας ι στορικά παραδείγματα Ο τόνος του είναι φορτισμένος με συναί shyσθημα πλούσιο στα εκφραστικά μέσα και με γλαφυρότητα

ΘΕΜΙΣ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ

(Εκπομπή laquoΡαδιοφωνική Εφημερίδαraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 2961982)

13-ΑΧΧΙΙΙ νίίί

Τα αποτελέσματα της Τουρκ ικής εισβολής είναι τα θέματα της συλλογής του ποιητή Το δράμα της Κύπρου είνα ι ο στόχος που μαζί με μια πονεμένη κραυγή προσπαθεί να επιστρατεύσει όλους τους middot Ελληνας της Κύπρου στον αγώνα για την επιβίωση και την ελευθερία του τόπου Είναι και αυτή μια σημαντική προσφορά στα

γράμματα της μαρτυρικής Κύπρου

ΙΣΑΔΟΡΑ ΜΑΛΟΒΡΟΥΒΑ

(Περιοδικό laquoΣμύρναraquo Αθήνας Απρίλης-Ιούνιος 1982 αρ 165-167 σ 82)

47

14-ΑΧΧΙΙΙ ίχ

Πέντε ποιητικές συλλογές και μια συλλογή από πεζά κείμενα αποτελούν το περιεχόμενο της σημερινής μας βιβλιοπαρουσίασης Και πρώτα στην ποίηση

laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους του middot Ελληνες του τόπου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητικής συλλοshyγής του Πέτρου Στυλιανού Τίτλος της συλλογής laquo Αεί Παίδεςraquo Σ middotένα εκτενή πρόλογο ο ποιητής κάνει μ ια ιστορική αναδρομήσταματώντας σε κορυφαίες στιshyγμές του Ελληνισμού στιγμές ανάτασης και στιγμές πτώσης αντλώντας απmiddot αυτές το μήνυμα της ενότητας που κυριαρχεί και στη συλλογή Ο Πέτρος Στυλιανού μιλάει κυρίως με σύμβολα που μαρτυρούν την ιστορική και φιλολογική του κατάρτιση Εμπνέεται από τη σύγχρονη πραγματικότητα του τόπου μας που την βλέπει σαν μια συνέχεια μέσα στην ιστορική διαδρομή γιmiddot αυτό και αγωνιά και καλεί έμμεσα στην ομοψυχία και την αγωνιστικότητα που χρειάζεται να σωθεί ο τόπος μας Δίνουμε απόσπασμα από ένα ποίημα της συλλογής

Στο καφενείο του οικισμού

Στο κομπολόι της ζωιjς

προστέθηκε μια μέρα

που στάζει πίκρα

που στάζει αλμύραmiddot

όνειρα που διαψεύστηκαν οραματισμοί που θρυματίστηκαν

σχεδιάσματα που δε στέριωσαν

ΚΙΚΑ ΟΛ ΥΜΠΙΟΥ

(Εκπομπιί laquoΑπό μέρα σε μέραraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 9 1282)

15 -ΑΧΧΙΙΙΧ 15 -ΑΧΧΙΙΙΧ

Ο Πέτρος Στυλιανού (βλ όν) που για ένα χρονικό διάστημα διετέλεσε Υφυ shyπουργός στην Κυπριακή Κυβέρνηση στα 1982 τύπωσε την ποιητική συλλογή laquoΑεί Παίδεςraquo που είναι μια ιχνηλασία της ματωμένης πορείας του Κυπριακού λαού κι ένα μήνυμα ενότητας και γαλήνης Και το λέει άλλωστε προλογικά laquoΝα συστρατευθούshyμε όλοι ανεξαίρετα για να σωθεί η πατρίδαraquo Και ποιητικά το διακηρύχνει παρακάτω με τούτο το δίστιχο laquoΑνασκουμπιiJσου πάλεψεκι ανάτρεψε τη μοίραraquo Στίχοι ολοshyκληρωμένοι μαχητικοί ειλικρ ινείς εκφραστικά άρτιοι και διδακτικοί

48

(ΜIΧΑΛΗΣ ΣΤΑΦΥΛΑΣ)

(Διαρκής Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ενσωματωμένη στο περιοδικό laquoΘεσσαλικιί Εστίαraquo

Μάρτη - Απρίλη 1984 τ 68 σ 77- 78

16-ΑΧΧΙΙΙχί

12 Απριλίου 1982

UΟταν σέ διαβάζω σέ δποιοδήποτε έπίπεδο της Εμπνευσης

σου σέ φαντάζομαι νά κρατάς ενα πυρσό Ύιά νά δδηΎήσεις

ολους έμάς τούς αλλους ατό δρόμο της τιμης καί τοϋ

καθήκοντος

καί πάλ~ αύτή τήν αίσθησ ι ν μέmiddotτό καινούρΎιΟ

Σ εύχαριστώ Ή ίδια ύψηλή στάθμη τό ίδιο

Μοϋ χάρισες

βιβλίο σου

Ενθεο πάθος

Sπως κα ί ατά

χρόνια πολλά

ή ίδια φλοΎερή άΎάπη Ύιά τήν μικρή μας Πατρίδα

προηΎούμενα ΕρΎα σου Εϋχομαι νά κρατάς Ύιά

αύτό τόν πυρσό Ύιά νά μεταλαμπαδεύεις τά

εύΎενικά αισθήματα καί τό ύπέρτατο χρέος στή ν~α Ύενιά Ύιά

τό καλό τοϋ πολυαΎαπημένου μας

Ή κοπέλλα πού εκαμνε τήν σου μοϋ euroδωσε

κατά λάθος ένα άφιερωμένο ατόν κ Π ΣέρΎη καί τό κρατώ στήν

δ ι άθεση σου Ύιά άνταλλαΎή

49

Ο Πέτρος Στυλιανού με τη συλλογή του laquoάεί παίδεςraquo κάνει ένα μεγάλο βήμα

προς την αληθινή ποίηση Γιατί για την αληθινή ποίηση πάντσ βρίσκεται κάθε

στιγμή να κάνεις ένα βήμα Ποτέ δεν σταματά ο δρόμος της ποτέ δεν έχει τέλος

Η αληθινή ποίηση είναι η ποίηση που ξεκινά από μέσα μας και γίνεται σύμβολο

των πράξεων μας Μας δείχνει με το αίμα της και γίνεται θεία μετάγγιση και μας

μπολιάζει Η αληθινή ποίηση δεν έχει σχολή και καλούπια Είναι το τραγούδι που

ορθό σέρνει τις λέξεις σε χορό Ε ί ναι οι ίδιες οι λέξεις σε μια άλλη διάσταση Την

διάσταση του έξω από την πεζότητα Αυτή είναι η ποίηση

Το τραγούδι των στιγμών που στέκοντα ι σε ενατένιση

12-ΑΧΧΙΙΙ νίί

ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ

(Εφημερίδα laquoΣημερινήraquo Λευκωσίας 7 782)

Τρία χρόνια μετά την έκδοση της πρώτης του συλλογής ο Πέτρος Στυλιανού

παρου~ιάζει τη δεύτερη με στόχο όπως σημειώνει laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους τους middot Ελληνες του τόπου τούτου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμούraquo

Το βιβλίο περιλαμβάνει 37 ποιήματα στην πανελλήνια δημοτική και δυο στην κυπριακή διάλεκτο γραμμένο από τα χρόνια της διεξαγωγής του αγώνα του 55- 59 ίσαμε το 1982 Τα περισσότερα αναφέρονται στην πρόσφατη τραγωδία της Κύ shyπρου κι είναι φανερή η προσπάθεια του ποιητή να δώσει μηνύματα και διδάγματα παραθέτοντας ι στορικά παραδείγματα Ο τόνος του είναι φορτισμένος με συναί shyσθημα πλούσιο στα εκφραστικά μέσα και με γλαφυρότητα

ΘΕΜΙΣ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ

(Εκπομπή laquoΡαδιοφωνική Εφημερίδαraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 2961982)

13-ΑΧΧΙΙΙ νίίί

Τα αποτελέσματα της Τουρκ ικής εισβολής είναι τα θέματα της συλλογής του ποιητή Το δράμα της Κύπρου είνα ι ο στόχος που μαζί με μια πονεμένη κραυγή προσπαθεί να επιστρατεύσει όλους τους middot Ελληνας της Κύπρου στον αγώνα για την επιβίωση και την ελευθερία του τόπου Είναι και αυτή μια σημαντική προσφορά στα

γράμματα της μαρτυρικής Κύπρου

ΙΣΑΔΟΡΑ ΜΑΛΟΒΡΟΥΒΑ

(Περιοδικό laquoΣμύρναraquo Αθήνας Απρίλης-Ιούνιος 1982 αρ 165-167 σ 82)

47

14-ΑΧΧΙΙΙ ίχ

Πέντε ποιητικές συλλογές και μια συλλογή από πεζά κείμενα αποτελούν το περιεχόμενο της σημερινής μας βιβλιοπαρουσίασης Και πρώτα στην ποίηση

laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους του middot Ελληνες του τόπου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητικής συλλοshyγής του Πέτρου Στυλιανού Τίτλος της συλλογής laquo Αεί Παίδεςraquo Σ middotένα εκτενή πρόλογο ο ποιητής κάνει μ ια ιστορική αναδρομήσταματώντας σε κορυφαίες στιshyγμές του Ελληνισμού στιγμές ανάτασης και στιγμές πτώσης αντλώντας απmiddot αυτές το μήνυμα της ενότητας που κυριαρχεί και στη συλλογή Ο Πέτρος Στυλιανού μιλάει κυρίως με σύμβολα που μαρτυρούν την ιστορική και φιλολογική του κατάρτιση Εμπνέεται από τη σύγχρονη πραγματικότητα του τόπου μας που την βλέπει σαν μια συνέχεια μέσα στην ιστορική διαδρομή γιmiddot αυτό και αγωνιά και καλεί έμμεσα στην ομοψυχία και την αγωνιστικότητα που χρειάζεται να σωθεί ο τόπος μας Δίνουμε απόσπασμα από ένα ποίημα της συλλογής

Στο καφενείο του οικισμού

Στο κομπολόι της ζωιjς

προστέθηκε μια μέρα

που στάζει πίκρα

που στάζει αλμύραmiddot

όνειρα που διαψεύστηκαν οραματισμοί που θρυματίστηκαν

σχεδιάσματα που δε στέριωσαν

ΚΙΚΑ ΟΛ ΥΜΠΙΟΥ

(Εκπομπιί laquoΑπό μέρα σε μέραraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 9 1282)

15 -ΑΧΧΙΙΙΧ 15 -ΑΧΧΙΙΙΧ

Ο Πέτρος Στυλιανού (βλ όν) που για ένα χρονικό διάστημα διετέλεσε Υφυ shyπουργός στην Κυπριακή Κυβέρνηση στα 1982 τύπωσε την ποιητική συλλογή laquoΑεί Παίδεςraquo που είναι μια ιχνηλασία της ματωμένης πορείας του Κυπριακού λαού κι ένα μήνυμα ενότητας και γαλήνης Και το λέει άλλωστε προλογικά laquoΝα συστρατευθούshyμε όλοι ανεξαίρετα για να σωθεί η πατρίδαraquo Και ποιητικά το διακηρύχνει παρακάτω με τούτο το δίστιχο laquoΑνασκουμπιiJσου πάλεψεκι ανάτρεψε τη μοίραraquo Στίχοι ολοshyκληρωμένοι μαχητικοί ειλικρ ινείς εκφραστικά άρτιοι και διδακτικοί

48

(ΜIΧΑΛΗΣ ΣΤΑΦΥΛΑΣ)

(Διαρκής Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ενσωματωμένη στο περιοδικό laquoΘεσσαλικιί Εστίαraquo

Μάρτη - Απρίλη 1984 τ 68 σ 77- 78

16-ΑΧΧΙΙΙχί

12 Απριλίου 1982

UΟταν σέ διαβάζω σέ δποιοδήποτε έπίπεδο της Εμπνευσης

σου σέ φαντάζομαι νά κρατάς ενα πυρσό Ύιά νά δδηΎήσεις

ολους έμάς τούς αλλους ατό δρόμο της τιμης καί τοϋ

καθήκοντος

καί πάλ~ αύτή τήν αίσθησ ι ν μέmiddotτό καινούρΎιΟ

Σ εύχαριστώ Ή ίδια ύψηλή στάθμη τό ίδιο

Μοϋ χάρισες

βιβλίο σου

Ενθεο πάθος

Sπως κα ί ατά

χρόνια πολλά

ή ίδια φλοΎερή άΎάπη Ύιά τήν μικρή μας Πατρίδα

προηΎούμενα ΕρΎα σου Εϋχομαι νά κρατάς Ύιά

αύτό τόν πυρσό Ύιά νά μεταλαμπαδεύεις τά

εύΎενικά αισθήματα καί τό ύπέρτατο χρέος στή ν~α Ύενιά Ύιά

τό καλό τοϋ πολυαΎαπημένου μας

Ή κοπέλλα πού εκαμνε τήν σου μοϋ euroδωσε

κατά λάθος ένα άφιερωμένο ατόν κ Π ΣέρΎη καί τό κρατώ στήν

δ ι άθεση σου Ύιά άνταλλαΎή

49

14-ΑΧΧΙΙΙ ίχ

Πέντε ποιητικές συλλογές και μια συλλογή από πεζά κείμενα αποτελούν το περιεχόμενο της σημερινής μας βιβλιοπαρουσίασης Και πρώτα στην ποίηση

laquoΝα καλέσει σε ομοψυχία συστράτευση κι αγωνιστική συμπαράταξη όλους του middot Ελληνες του τόπου αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε βιολογικά και εθνικά στις εσχατιές τούτες του Ελληνισμού είναι ο στόχος της δεύτερης ποιητικής συλλοshyγής του Πέτρου Στυλιανού Τίτλος της συλλογής laquo Αεί Παίδεςraquo Σ middotένα εκτενή πρόλογο ο ποιητής κάνει μ ια ιστορική αναδρομήσταματώντας σε κορυφαίες στιshyγμές του Ελληνισμού στιγμές ανάτασης και στιγμές πτώσης αντλώντας απmiddot αυτές το μήνυμα της ενότητας που κυριαρχεί και στη συλλογή Ο Πέτρος Στυλιανού μιλάει κυρίως με σύμβολα που μαρτυρούν την ιστορική και φιλολογική του κατάρτιση Εμπνέεται από τη σύγχρονη πραγματικότητα του τόπου μας που την βλέπει σαν μια συνέχεια μέσα στην ιστορική διαδρομή γιmiddot αυτό και αγωνιά και καλεί έμμεσα στην ομοψυχία και την αγωνιστικότητα που χρειάζεται να σωθεί ο τόπος μας Δίνουμε απόσπασμα από ένα ποίημα της συλλογής

Στο καφενείο του οικισμού

Στο κομπολόι της ζωιjς

προστέθηκε μια μέρα

που στάζει πίκρα

που στάζει αλμύραmiddot

όνειρα που διαψεύστηκαν οραματισμοί που θρυματίστηκαν

σχεδιάσματα που δε στέριωσαν

ΚΙΚΑ ΟΛ ΥΜΠΙΟΥ

(Εκπομπιί laquoΑπό μέρα σε μέραraquo Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου 9 1282)

15 -ΑΧΧΙΙΙΧ 15 -ΑΧΧΙΙΙΧ

Ο Πέτρος Στυλιανού (βλ όν) που για ένα χρονικό διάστημα διετέλεσε Υφυ shyπουργός στην Κυπριακή Κυβέρνηση στα 1982 τύπωσε την ποιητική συλλογή laquoΑεί Παίδεςraquo που είναι μια ιχνηλασία της ματωμένης πορείας του Κυπριακού λαού κι ένα μήνυμα ενότητας και γαλήνης Και το λέει άλλωστε προλογικά laquoΝα συστρατευθούshyμε όλοι ανεξαίρετα για να σωθεί η πατρίδαraquo Και ποιητικά το διακηρύχνει παρακάτω με τούτο το δίστιχο laquoΑνασκουμπιiJσου πάλεψεκι ανάτρεψε τη μοίραraquo Στίχοι ολοshyκληρωμένοι μαχητικοί ειλικρ ινείς εκφραστικά άρτιοι και διδακτικοί

48

(ΜIΧΑΛΗΣ ΣΤΑΦΥΛΑΣ)

(Διαρκής Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ενσωματωμένη στο περιοδικό laquoΘεσσαλικιί Εστίαraquo

Μάρτη - Απρίλη 1984 τ 68 σ 77- 78

16-ΑΧΧΙΙΙχί

12 Απριλίου 1982

UΟταν σέ διαβάζω σέ δποιοδήποτε έπίπεδο της Εμπνευσης

σου σέ φαντάζομαι νά κρατάς ενα πυρσό Ύιά νά δδηΎήσεις

ολους έμάς τούς αλλους ατό δρόμο της τιμης καί τοϋ

καθήκοντος

καί πάλ~ αύτή τήν αίσθησ ι ν μέmiddotτό καινούρΎιΟ

Σ εύχαριστώ Ή ίδια ύψηλή στάθμη τό ίδιο

Μοϋ χάρισες

βιβλίο σου

Ενθεο πάθος

Sπως κα ί ατά

χρόνια πολλά

ή ίδια φλοΎερή άΎάπη Ύιά τήν μικρή μας Πατρίδα

προηΎούμενα ΕρΎα σου Εϋχομαι νά κρατάς Ύιά

αύτό τόν πυρσό Ύιά νά μεταλαμπαδεύεις τά

εύΎενικά αισθήματα καί τό ύπέρτατο χρέος στή ν~α Ύενιά Ύιά

τό καλό τοϋ πολυαΎαπημένου μας

Ή κοπέλλα πού εκαμνε τήν σου μοϋ euroδωσε

κατά λάθος ένα άφιερωμένο ατόν κ Π ΣέρΎη καί τό κρατώ στήν

δ ι άθεση σου Ύιά άνταλλαΎή

49

16-ΑΧΧΙΙΙχί

12 Απριλίου 1982

UΟταν σέ διαβάζω σέ δποιοδήποτε έπίπεδο της Εμπνευσης

σου σέ φαντάζομαι νά κρατάς ενα πυρσό Ύιά νά δδηΎήσεις

ολους έμάς τούς αλλους ατό δρόμο της τιμης καί τοϋ

καθήκοντος

καί πάλ~ αύτή τήν αίσθησ ι ν μέmiddotτό καινούρΎιΟ

Σ εύχαριστώ Ή ίδια ύψηλή στάθμη τό ίδιο

Μοϋ χάρισες

βιβλίο σου

Ενθεο πάθος

Sπως κα ί ατά

χρόνια πολλά

ή ίδια φλοΎερή άΎάπη Ύιά τήν μικρή μας Πατρίδα

προηΎούμενα ΕρΎα σου Εϋχομαι νά κρατάς Ύιά

αύτό τόν πυρσό Ύιά νά μεταλαμπαδεύεις τά

εύΎενικά αισθήματα καί τό ύπέρτατο χρέος στή ν~α Ύενιά Ύιά

τό καλό τοϋ πολυαΎαπημένου μας

Ή κοπέλλα πού εκαμνε τήν σου μοϋ euroδωσε

κατά λάθος ένα άφιερωμένο ατόν κ Π ΣέρΎη καί τό κρατώ στήν

δ ι άθεση σου Ύιά άνταλλαΎή

49

17-ΑΧΧΙΙΙχίί

ΠλΝΟΙ Ν ΠΑΝΑΓΙΩΤ()ΥΝΗΣ ~ ~ Q _f bull bull f ~amp ιι t IC Η Γ Ο Ρ Ο Σ ~ ---v- V-

ΣΤΑampΙΙΥ 11 311 rr ΗΙΛ 3Ζ4Ι4D Α8ΗΝΑ-1 (Τ Τ 111) Α τ Α Σ Α ι 9 9 οι

18-AXXlllxiii

-

-τcltgt ltlt C -t J

~~~~1

19-AXXlllxiv

ΕΜΜΑΝ Γ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ 22 bull ΤΗΛ 701539Ζ

λθΗΝΑ Ι (502)

52

Ι

ltJ ~nJ Ιf ι

20-ΑΧΧΙΙΙχν

ΆρΠρωτ 239

Ίωάvvιvα 12-5-1982

Κιριοv

Πέτροv Στuλιαvοϋ

ΚCμωvοι 10 Εyκωμη

ΛεuκωσCα

Κύπρος

Αγαπητέ κΣτuλιαvοϋ

Όφεtλω vά δμολοyήσω ~λλη μLά φοράοτL σuyκLvoushy

μαL tδιαtτερα κάθε φορά πού μaι τLμaτε μέ τήv άποστολή τωv έρyασLshy

ωv σαιΤώραή εfχχισθησία τοv ποιητη fρχεται vά συμπληρώσει τtι προmiddot

ηyούμεvει έvτuπώσειςΜακάρι ομως vά yCvει κατορθωτή ή εvχή σας

πού διατuπώvετε στήv άρχή της σuλλοyηςyιά μιά tvότητα 3λωv σαι

έπιτακτLκή ampλλωστε άvάyκη στtι μέρες μας

Καί πάλι ~vα θερμό εύχαριστω

Μέ φ ιλ ικούς χαιρετισμούς

Ό Πρόεδρο~ της Μ lt

ι Φρδvτζος

53

18-AXXlllxiii

-

-τcltgt ltlt C -t J

~~~~1

19-AXXlllxiv

ΕΜΜΑΝ Γ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ 22 bull ΤΗΛ 701539Ζ

λθΗΝΑ Ι (502)

52

Ι

ltJ ~nJ Ιf ι

20-ΑΧΧΙΙΙχν

ΆρΠρωτ 239

Ίωάvvιvα 12-5-1982

Κιριοv

Πέτροv Στuλιαvοϋ

ΚCμωvοι 10 Εyκωμη

ΛεuκωσCα

Κύπρος

Αγαπητέ κΣτuλιαvοϋ

Όφεtλω vά δμολοyήσω ~λλη μLά φοράοτL σuyκLvoushy

μαL tδιαtτερα κάθε φορά πού μaι τLμaτε μέ τήv άποστολή τωv έρyασLshy

ωv σαιΤώραή εfχχισθησία τοv ποιητη fρχεται vά συμπληρώσει τtι προmiddot

ηyούμεvει έvτuπώσειςΜακάρι ομως vά yCvει κατορθωτή ή εvχή σας

πού διατuπώvετε στήv άρχή της σuλλοyηςyιά μιά tvότητα 3λωv σαι

έπιτακτLκή ampλλωστε άvάyκη στtι μέρες μας

Καί πάλι ~vα θερμό εύχαριστω

Μέ φ ιλ ικούς χαιρετισμούς

Ό Πρόεδρο~ της Μ lt

ι Φρδvτζος

53

19-AXXlllxiv

ΕΜΜΑΝ Γ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

ΕΥΤΥΧΙΔΟΥ 22 bull ΤΗΛ 701539Ζ

λθΗΝΑ Ι (502)

52

Ι

ltJ ~nJ Ιf ι

20-ΑΧΧΙΙΙχν

ΆρΠρωτ 239

Ίωάvvιvα 12-5-1982

Κιριοv

Πέτροv Στuλιαvοϋ

ΚCμωvοι 10 Εyκωμη

ΛεuκωσCα

Κύπρος

Αγαπητέ κΣτuλιαvοϋ

Όφεtλω vά δμολοyήσω ~λλη μLά φοράοτL σuyκLvoushy

μαL tδιαtτερα κάθε φορά πού μaι τLμaτε μέ τήv άποστολή τωv έρyασLshy

ωv σαιΤώραή εfχχισθησία τοv ποιητη fρχεται vά συμπληρώσει τtι προmiddot

ηyούμεvει έvτuπώσειςΜακάρι ομως vά yCvει κατορθωτή ή εvχή σας

πού διατuπώvετε στήv άρχή της σuλλοyηςyιά μιά tvότητα 3λωv σαι

έπιτακτLκή ampλλωστε άvάyκη στtι μέρες μας

Καί πάλι ~vα θερμό εύχαριστω

Μέ φ ιλ ικούς χαιρετισμούς

Ό Πρόεδρο~ της Μ lt

ι Φρδvτζος

53

20-ΑΧΧΙΙΙχν

ΆρΠρωτ 239

Ίωάvvιvα 12-5-1982

Κιριοv

Πέτροv Στuλιαvοϋ

ΚCμωvοι 10 Εyκωμη

ΛεuκωσCα

Κύπρος

Αγαπητέ κΣτuλιαvοϋ

Όφεtλω vά δμολοyήσω ~λλη μLά φοράοτL σuyκLvoushy

μαL tδιαtτερα κάθε φορά πού μaι τLμaτε μέ τήv άποστολή τωv έρyασLshy

ωv σαιΤώραή εfχχισθησία τοv ποιητη fρχεται vά συμπληρώσει τtι προmiddot

ηyούμεvει έvτuπώσειςΜακάρι ομως vά yCvει κατορθωτή ή εvχή σας

πού διατuπώvετε στήv άρχή της σuλλοyηςyιά μιά tvότητα 3λωv σαι

έπιτακτLκή ampλλωστε άvάyκη στtι μέρες μας

Καί πάλι ~vα θερμό εύχαριστω

Μέ φ ιλ ικούς χαιρετισμούς

Ό Πρόεδρο~ της Μ lt

ι Φρδvτζος

53

21 -ΑΧΧΙΙΙ χνί

θεσσαλονCκη 20-5-82

Αγαπητέ μοv κ Στvλ ιανοΌ

Σ~μαντικ~ ή παροvσtαμά κι ή προσφοράτης ΒΠοιητικης σvλshy

λογης σας ( ΑΕΙ ΠΑΙΔΕΣ ) σέ 66σκολοvς καιρο6ς

Ό πο ιητικ6ς λ6γος σαςφλογερ6ςγεμάτος άγωνCαστοχε6ει

πλατε ιάκα(ριαμέ τ6 μέγα κάλεσμα τοϋ ΟΣΟΙ ΠΙΣΤΟ~

Τό κάθε πο (ημαγνωμικ6 δοξαστικ6άγωνιστικ6 σvναισθημαshy

τικ6σ Οπο ια περ ιοχή κι αν άνήκεισvγκλονC ζειάναταράζει τήν

φυχήπρο βληματ (ζειmiddotΈχει vφηλδ σκοπ6Εrναι σπονφή άπ6 τή

ζωή σας Σαλπtζε ι μεγάλες άλήθειεςκρο6ει κώδωνα κινδ6νοvδshy

ψώνεt ρομφα(α vά χτvπήσε~ τ6 κακ6

Ή διχ6νοια ή δολερή Εγραφε κι δ Έθνικ6ς μας ποιητής

θαυμάσιο κbull ίκεϊνο πο6 άφιερώνετε στή Γιαγιά σας

μΕτσι qτήν Κvπριακή ντοπιολαλιά πο6 ε rναι δ ιατvπωμέvοεrvαι

σάν νά γράφτηκε γιά 3λες τCς παλαι6τερες Κ6πριες Μά καt γιά

τCς νεώτερες

θερμ6τατα συγχαρητήρια καt πολλές εύχαριστCες γιά τήv

άποστολή τοϋ βιβλtοv

Εμείς έ δw στ6 Σ6νδεσμοπραγματοποιήσαμε τήv έκδήλωση

Κvπριακή Βραδια καC σημεCωσε έπιτυχCα Εστειλα σχετική άνshy

ταπδκριση στ(ς Κυπριακές έφημερ(δες

Στ(ς άρχές ΙουλCοvπεριμέvοvμε καC τά παιδfιfμέ τδv άshyγαπητ6 μας κΣvμεωv(δη

Μέκτ(μηση καC φιλtα 1

vfιrmiddot 271~

54

22 -ΑΧΧΙΙΙ χνίί

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟVΛΟΣ AθljvαL f 1 Iovvtov

Αγαπητέ κ ΣτvλLαvοϋ

bullΕλαβα τήv ΠΟLητLκή σvλλογή σας

ampεt παίδες πού μοU tστε(λατε Μέ τή σκέψη καt τήv φvχή σας

πάvτα 6οσμέvες στήv tερή Ιδέα της πατρίδας σας της Κύπροv καt

γεvLκώτερα της Ελλάδος καt μέ αtσθημα ampγωvtας γLά τ6 μέλλοv

τοvς γράφετε τούς στtχοvς σας

ΕόχαρLστ πολύ γLά τήv εvγεvLκή προσφορά σας

ΚύρLοv Πέτρο ΣτvλLαvοϋ

Κtμωvος 10 ΝΕγκωμη Λευκωσία

Κύπρος

ΔLκδς σας

55

23-ΑΧΧΙΙΙχνίίί

ΤΡΙΦΥΛλΚΗ ΕΣΤλ

ΔΙΜΗΝΗ Π6ΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΣΩΚΡΑΤΟΊΣ 59 - 5ος ΟΡ -ΑθΗΝΑ (101) lΉΛ 5237450

56

ι~d- u Lltrfoaσύ ampr ~gtltgt76-Μ ~deg ιJd cj ~ οΖ- tQtf 1amp1 nalto JcW Ρshy

~τ~ -cfΎ ~gt Jd r Mef-re- aonal ιzg)tf x+JtUOt τfΎ JOtshyf fαΥ-οΙJΪ ~ ~ ~ (R ~J) dιά ~ zJpf7 ~- fJoι _Ρ~6ω ll tιοΙ Qi )UJDP oiifJ οΎ ~fVltJULI ~= ftω- ψ ~ 1 fto 17i ΟΡ 6αιgt το οι~~ 1-J Θτfι tpΙvxraquoj uJ _vιJ l~qj laquo4 ~~~ _ 7υrιlνwgtf ~jV-ιrojffJLO( fclα~~J Φlt ~οιατχgtΙ εp ~od6-

o_ _ J ~ _j 7 Ι -Υ TtlJ~fιι cu ltaι αuι rltυvοι 6~ ae r ~Of2M)t ~ ~80lt- eΘ -ο~ ~)Wbsgt

6dgtlaquoflS lib-9 J-~χιυ 3vι=-7 -ιJ π~ιSι nJV oΙJXW-uuσJ DOfo 11amp5

fλ)σντ=s ~ 11 yγ7Jα-c 5~ ο prwamp7 ΙJΟΟ~ τσV ~ Clltf ι=ι degshy1 Χ ampιοc--φαω8 π5 rJdo αα τcV φ_ ιια ov ~~ιΜ~ =ι tkWUJ

τJ fS ιιοιf 7 e~pοιι7 ωι rd ffJιιL_r mv παιdegltWV dlοιτοί~ J7

jgtΟgtιιαif (ώ(Ι ipθt-ιιrx11ffls π~~πιvε- hP-Πod)ltJamp ~ ιfnοιpιο~ _ ~

~clισs ~)d Ιε gtιf Jltu7 ~8~v~ α)~F tιmiddot ltdωfltΚΝampύ

xl7vcp1ιf~ b Ιεltfο ~ Zv Απ_ριαwιngt r ~ 87nα~-~uJ ~~ ffoιJ Jot dι- ΦΙ clbgtO πampJ ear )JOpάV6ε ~ VnJtdegL7 ~6~οgt- αω ιJ ~ιwdn7~ rm 9J)ιgte-α ω_ΝgtWraquo ~-vfoώoωv- Jσό JΜιψοd fι φα tιάΒ-ε- fiwampτJJ rψxfόeιw- k alιoi nω ιια--ι ~~_7-d) Jεu - ~

Ι ( 1-( Ω ~ ()) t _ [

ιfvωPld ιοtι crια)16-rωtl οrι σ~v ~6α6ιε rιηοοΎΟ4

Ιί Υ~Ιdeg-) r W)ltJOltjJ6tftι5t Θ-α amp~r=νικ c- O-VoJfoddeg 66 ιfιcJ ι6 fB~uo M=J dj ~7 c fy ) 7ό fcflo Jdw fy ιιαι ιJlaquo ~ Jdιshyρο rΙΎWJcnιuό vfJgt117o J flvγ~τ~ δ=Ρ n(l) JlJ-vc ~ fdλi6~ μ f IJJraquo ωd Φ ygtgt6Jfrω ~f ι1~ ααJ ι rpιy 66- rc ampirbshyra τε-σΥ εu0nt~ιO ιd φ dφιφυJbullw ~ν )μ110 rι- ~~ Ωι Ε 6b~i7 ειa

7dv ii~o -)Yagt ιJ_ρw ιids dJ εJάJJω γοι vι0οι-rούιΙe- κχ ι τd bull n - ~ bull ~ - L ηWf Χ110 tPWCάmiddot 12s ιό-ε αυΕgtο- OV Ιρcefbgt~ ampa αu_νΒltΑgt

22 -ΑΧΧΙΙΙ χνίί

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟVΛΟΣ AθljvαL f 1 Iovvtov

Αγαπητέ κ ΣτvλLαvοϋ

bullΕλαβα τήv ΠΟLητLκή σvλλογή σας

ampεt παίδες πού μοU tστε(λατε Μέ τή σκέψη καt τήv φvχή σας

πάvτα 6οσμέvες στήv tερή Ιδέα της πατρίδας σας της Κύπροv καt

γεvLκώτερα της Ελλάδος καt μέ αtσθημα ampγωvtας γLά τ6 μέλλοv

τοvς γράφετε τούς στtχοvς σας

ΕόχαρLστ πολύ γLά τήv εvγεvLκή προσφορά σας

ΚύρLοv Πέτρο ΣτvλLαvοϋ

Κtμωvος 10 ΝΕγκωμη Λευκωσία

Κύπρος

ΔLκδς σας

55

23-ΑΧΧΙΙΙχνίίί

ΤΡΙΦΥΛλΚΗ ΕΣΤλ

ΔΙΜΗΝΗ Π6ΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΣΩΚΡΑΤΟΊΣ 59 - 5ος ΟΡ -ΑθΗΝΑ (101) lΉΛ 5237450

56

ι~d- u Lltrfoaσύ ampr ~gtltgt76-Μ ~deg ιJd cj ~ οΖ- tQtf 1amp1 nalto JcW Ρshy

~τ~ -cfΎ ~gt Jd r Mef-re- aonal ιzg)tf x+JtUOt τfΎ JOtshyf fαΥ-οΙJΪ ~ ~ ~ (R ~J) dιά ~ zJpf7 ~- fJoι _Ρ~6ω ll tιοΙ Qi )UJDP oiifJ οΎ ~fVltJULI ~= ftω- ψ ~ 1 fto 17i ΟΡ 6αιgt το οι~~ 1-J Θτfι tpΙvxraquoj uJ _vιJ l~qj laquo4 ~~~ _ 7υrιlνwgtf ~jV-ιrojffJLO( fclα~~J Φlt ~οιατχgtΙ εp ~od6-

o_ _ J ~ _j 7 Ι -Υ TtlJ~fιι cu ltaι αuι rltυvοι 6~ ae r ~Of2M)t ~ ~80lt- eΘ -ο~ ~)Wbsgt

6dgtlaquoflS lib-9 J-~χιυ 3vι=-7 -ιJ π~ιSι nJV oΙJXW-uuσJ DOfo 11amp5

fλ)σντ=s ~ 11 yγ7Jα-c 5~ ο prwamp7 ΙJΟΟ~ τσV ~ Clltf ι=ι degshy1 Χ ampιοc--φαω8 π5 rJdo αα τcV φ_ ιια ov ~~ιΜ~ =ι tkWUJ

τJ fS ιιοιf 7 e~pοιι7 ωι rd ffJιιL_r mv παιdegltWV dlοιτοί~ J7

jgtΟgtιιαif (ώ(Ι ipθt-ιιrx11ffls π~~πιvε- hP-Πod)ltJamp ~ ιfnοιpιο~ _ ~

~clισs ~)d Ιε gtιf Jltu7 ~8~v~ α)~F tιmiddot ltdωfltΚΝampύ

xl7vcp1ιf~ b Ιεltfο ~ Zv Απ_ριαwιngt r ~ 87nα~-~uJ ~~ ffoιJ Jot dι- ΦΙ clbgtO πampJ ear )JOpάV6ε ~ VnJtdegL7 ~6~οgt- αω ιJ ~ιwdn7~ rm 9J)ιgte-α ω_ΝgtWraquo ~-vfoώoωv- Jσό JΜιψοd fι φα tιάΒ-ε- fiwampτJJ rψxfόeιw- k alιoi nω ιια--ι ~~_7-d) Jεu - ~

Ι ( 1-( Ω ~ ()) t _ [

ιfvωPld ιοtι crια)16-rωtl οrι σ~v ~6α6ιε rιηοοΎΟ4

Ιί Υ~Ιdeg-) r W)ltJOltjJ6tftι5t Θ-α amp~r=νικ c- O-VoJfoddeg 66 ιfιcJ ι6 fB~uo M=J dj ~7 c fy ) 7ό fcflo Jdw fy ιιαι ιJlaquo ~ Jdιshyρο rΙΎWJcnιuό vfJgt117o J flvγ~τ~ δ=Ρ n(l) JlJ-vc ~ fdλi6~ μ f IJJraquo ωd Φ ygtgt6Jfrω ~f ι1~ ααJ ι rpιy 66- rc ampirbshyra τε-σΥ εu0nt~ιO ιd φ dφιφυJbullw ~ν )μ110 rι- ~~ Ωι Ε 6b~i7 ειa

7dv ii~o -)Yagt ιJ_ρw ιids dJ εJάJJω γοι vι0οι-rούιΙe- κχ ι τd bull n - ~ bull ~ - L ηWf Χ110 tPWCάmiddot 12s ιό-ε αυΕgtο- OV Ιρcefbgt~ ampa αu_νΒltΑgt

23-ΑΧΧΙΙΙχνίίί

ΤΡΙΦΥΛλΚΗ ΕΣΤλ

ΔΙΜΗΝΗ Π6ΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΣΩΚΡΑΤΟΊΣ 59 - 5ος ΟΡ -ΑθΗΝΑ (101) lΉΛ 5237450

56

ι~d- u Lltrfoaσύ ampr ~gtltgt76-Μ ~deg ιJd cj ~ οΖ- tQtf 1amp1 nalto JcW Ρshy

~τ~ -cfΎ ~gt Jd r Mef-re- aonal ιzg)tf x+JtUOt τfΎ JOtshyf fαΥ-οΙJΪ ~ ~ ~ (R ~J) dιά ~ zJpf7 ~- fJoι _Ρ~6ω ll tιοΙ Qi )UJDP oiifJ οΎ ~fVltJULI ~= ftω- ψ ~ 1 fto 17i ΟΡ 6αιgt το οι~~ 1-J Θτfι tpΙvxraquoj uJ _vιJ l~qj laquo4 ~~~ _ 7υrιlνwgtf ~jV-ιrojffJLO( fclα~~J Φlt ~οιατχgtΙ εp ~od6-

o_ _ J ~ _j 7 Ι -Υ TtlJ~fιι cu ltaι αuι rltυvοι 6~ ae r ~Of2M)t ~ ~80lt- eΘ -ο~ ~)Wbsgt

6dgtlaquoflS lib-9 J-~χιυ 3vι=-7 -ιJ π~ιSι nJV oΙJXW-uuσJ DOfo 11amp5

fλ)σντ=s ~ 11 yγ7Jα-c 5~ ο prwamp7 ΙJΟΟ~ τσV ~ Clltf ι=ι degshy1 Χ ampιοc--φαω8 π5 rJdo αα τcV φ_ ιια ov ~~ιΜ~ =ι tkWUJ

τJ fS ιιοιf 7 e~pοιι7 ωι rd ffJιιL_r mv παιdegltWV dlοιτοί~ J7

jgtΟgtιιαif (ώ(Ι ipθt-ιιrx11ffls π~~πιvε- hP-Πod)ltJamp ~ ιfnοιpιο~ _ ~

~clισs ~)d Ιε gtιf Jltu7 ~8~v~ α)~F tιmiddot ltdωfltΚΝampύ

xl7vcp1ιf~ b Ιεltfο ~ Zv Απ_ριαwιngt r ~ 87nα~-~uJ ~~ ffoιJ Jot dι- ΦΙ clbgtO πampJ ear )JOpάV6ε ~ VnJtdegL7 ~6~οgt- αω ιJ ~ιwdn7~ rm 9J)ιgte-α ω_ΝgtWraquo ~-vfoώoωv- Jσό JΜιψοd fι φα tιάΒ-ε- fiwampτJJ rψxfόeιw- k alιoi nω ιια--ι ~~_7-d) Jεu - ~

Ι ( 1-( Ω ~ ()) t _ [

ιfvωPld ιοtι crια)16-rωtl οrι σ~v ~6α6ιε rιηοοΎΟ4

Ιί Υ~Ιdeg-) r W)ltJOltjJ6tftι5t Θ-α amp~r=νικ c- O-VoJfoddeg 66 ιfιcJ ι6 fB~uo M=J dj ~7 c fy ) 7ό fcflo Jdw fy ιιαι ιJlaquo ~ Jdιshyρο rΙΎWJcnιuό vfJgt117o J flvγ~τ~ δ=Ρ n(l) JlJ-vc ~ fdλi6~ μ f IJJraquo ωd Φ ygtgt6Jfrω ~f ι1~ ααJ ι rpιy 66- rc ampirbshyra τε-σΥ εu0nt~ιO ιd φ dφιφυJbullw ~ν )μ110 rι- ~~ Ωι Ε 6b~i7 ειa

7dv ii~o -)Yagt ιJ_ρw ιids dJ εJάJJω γοι vι0οι-rούιΙe- κχ ι τd bull n - ~ bull ~ - L ηWf Χ110 tPWCάmiddot 12s ιό-ε αυΕgtο- OV Ιρcefbgt~ ampa αu_νΒltΑgt

ι~v rJcsectJa JWrrcgtιolt 17lt1) ~αφjό τd π90166όrιy- tL~-amp~ 6α- αα nιύ r drOLtffί1amp~ ιsrό 6vvtmiddotgtugc γo dxyxx ωV Α-ιοιdegσuuΠ3 ~( ~owrbullιo loojJωJ ampι 6UjΨ Οώ dtl rιxιicer 1bι frdoJ~e jlΆ α ~tl θd fkGιαό fiτVιgtοώgt cRgtiJ Jflt=JlYltJ όuvφpσιaltf tJaP βγ ϊlxiHe ry ιιιη ο~rι u_σ ~Αο ftlι 6ο2 buy11c-)8 ltLOjJr~ Pf ~τχJ Ge-re -r ltlegt+f-tfrs )Υ -rdl

tι)Jtce αο σp) 1~ι ιι~ Jgt~pcP~ ampαΙ rJa α5 Ci91οωι- ~ 7 r ()17iJJ wl if κv _)ό ~amp ~ιοι67 ~) vσ f 7α ~ιk ~οι deg1) jdι aczfiιιy= ~~-νιltltιgt i)ψιοdιltLltΕ bull lυιι)09χgtgti Wριf=~Qlt v1~ W

JgtWf10CCud n Μ~ sτd αοbull 411 ~~

α β~ξλf amp71 J~middotffii -- z~middot ι ~ Ξ ~ bull J-ς

57

24 -ΑΧΧΙΙΙχίχ

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΝ ΜΕΓΑΡΟΝ

Κόριο Πέτρο Στυλιανοϋ Κίμωνος 10 Εγκωμη

middotΑγαπητέ μου Πέτρε

Λευκωσία 1 Ίουλίου 1982

Γιά τό καινούριο βιβλίο σου 0

Αεί παίδες ττοό είχες τήν καλωσύνη νά μοΟ δώσης σέ εύχαρLστω καί σέ συγχαίρω

ΣοΟ εύχομαι στα~ερή έnιτυχία

Φιλικώτατα

~ (Πάτροκλος Σταόρου)

Ύφυττουργός παρά τQ Προέδρφ

58

25-ΑΧΧΙΙΙχχ

oR cosTAS Μ PROLJ5SIS

11 LfHGH ΗΟΑΟ middotss 021s1

wεLιεsιιΎ Μ middot bull

1λ$Αmiddot

24 -ΑΧΧΙΙΙχίχ

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΝ ΜΕΓΑΡΟΝ

Κόριο Πέτρο Στυλιανοϋ Κίμωνος 10 Εγκωμη

middotΑγαπητέ μου Πέτρε

Λευκωσία 1 Ίουλίου 1982

Γιά τό καινούριο βιβλίο σου 0

Αεί παίδες ττοό είχες τήν καλωσύνη νά μοΟ δώσης σέ εύχαρLστω καί σέ συγχαίρω

ΣοΟ εύχομαι στα~ερή έnιτυχία

Φιλικώτατα

~ (Πάτροκλος Σταόρου)

Ύφυττουργός παρά τQ Προέδρφ

58

25-ΑΧΧΙΙΙχχ

oR cosTAS Μ PROLJ5SIS

11 LfHGH ΗΟΑΟ middotss 021s1

wεLιεsιιΎ Μ middot bull

1λ$Αmiddot

25-ΑΧΧΙΙΙχχ

oR cosTAS Μ PROLJ5SIS

11 LfHGH ΗΟΑΟ middotss 021s1

wεLιεsιιΎ Μ middot bull

1λ$Αmiddot

26-ΑΧΧΙΙΙχχί

~sσσαλονtχη Ι-8-82

Άyαπητf μου κΣτυλLανοσ

Χθf~ εlδα στη Μcικεδονtα στη στηλη τοu κΑιχμτcρLVΟVκρLτL~

yLamp την τcοLηηκ~ συλλο~ σcιςΑΕΙ ΠΑΙΔJSΣ καt σαι στfλνω τ6 b6χομshy

μαΑbτfς ftς μfρες ~ρθε καt τ6 τεUχοg τοUΚυτcρLακοβ Α6yου

Πολ6 lνδLαφfρον τ6 άφLfρωμα ~τ6ν ΝεοελληνLστη Κtμωνα Φράtcρ

ΔLampβσισιι τcampλL τά ώραtα τcοL~ματά σcις3τcως καt τ6 συyκλονLσηκ6 δLshy

ήyημα Ζωνταν6LστορLκ6συναpτcαστLκ6Συyχαρητ~ρLα

Π6τε τά τcρολαβσινετε 3λαεtναL νampτcορε~ καt νamp θαυμampζεL κανεtς

Ό τcοLητης θαvάσης Πατcαθανασ6τcουλοςΠρωτοδtκηςΑκομLvάτοv 6-65

Αθ~να ΤΤ ΙΟ8μοU fστεLλε τ6 lσ6ικλεLmiddotστο τcοtημαμf τήv τcαpάχληση νά

τ6 στεtλω νά δημοσLε~Sεt σf τcερLοδτης Κ6τcρουΕχεtvος δfv ξfρεL τcoU MoU τ6 άφLερ6ιvεL μampλLσταΤ6 στέλνω yLά τ6v ΚυτcρΑ6yοκαC παρακαshy

λωvά τ6 καταχωρ~σετε στ6 έτc6μενο fέ~χος

Σiiς στέλνω ΚL ~να vε6ιτερο δ Lκ6 μουyραμμfνο yLά τήν ΤCLκρή lτcfτεLo

Άπ6 τ6ν άyατcητ6 κΚλεtτο θά μάθατε τά νέα μας itχαμε τ~ χαρά vά

τ6ν ι δοϋμε δυ6 φσρέg τοuτο τ6 καλοκα~ρLΜtα μf τά τcαLδLά5πως κάθε

χρ6νοgt καt μtα μ~να μεyampλο yκρο6τcάτc6 ΙΟ2 Κ6πρLες καt Κυτcρtουςτcο6

το6ς δεξLωθ~καμεΜαζC τους κάναμε τήv lκδήλωση yLά τήv ΠLκρή 20η

ΊουλtουΥΗταv κάτL τ6 συyκLνητLκ6

Στ6v Κλεtτο στε(λαμε φ~τοyραφCες ΔημοσCευσαv κι 01~ lφημερtδsς

σχετLκά

27 - ΑΧΧΙΙ χχίί

nΑΙΔΑΓQΓΙΚΙ-Ι ΑΚΑΔΙ-ΙΜΙΑ KYnPOY

Κ~ρ~ον

Πfτρο Στυλ~ανο~

Σ6μβουλο του Προfδρου

γ~α ~ολ~τ~στ~χά θfματa

Προεδρ~χδ κιγαρο

Δευχωσια

1 bull

Ευχαρ~στamp θερμά γ~α tην τελεlΥtαCα σα ~οιητιχf~

συλλο(fι ιει ιaι δε ΔευχωσC a 1982 ~ου εCχετε την ευγεshy

ν~ χ~ χαλοσ~νη να μου στεCλετε

Ολδχληρη η συλλο(fι εCναι δια~~ισμένη a~ό μια

ηγαCα αγάtΤΙ για τον τό~ο μα μια ε6λογη ανησυχCα για

το μlλλον του εξα~τcα ~ διχόνοια ~ου α~ό τα tανάρχαια

χρόν~α μαστCζει τσν ελληνισμό αλλά χι α~ό ένα αισιόδοξο

1t0τριωτισμό που στηρCζεται στην αγάtΤ) του Έλληνα για την

ελευθερ(α και την προθυμCα του να υφCσταται εχο6σια θυσCε

στι στιγμl των μεγάλων εθνικampν χινδ6νων

1Γ-Πιστε6ω α~όλ1Υt1 τα θtμaτα τηζ ποι ητιχf~ς σa συλλογfj ζ

εCναι εκεCνa με τα οποCα πρέ~ι να κατaπι ά νεται η σ6γχρονη

~οCηση κι ι διaCτερα σε τόπου όπω ο δικός μα ~ου θρηνούν

για πρδσφατε τραγωδ(ε ς Ο ποιητfς εCναι πι α καιρό ς 6οτε ρα

a~ό την χαθCζηση π~υ υ~tστη στι ς τελε υτaC εζ δεχαετηρC δεζ

να εξ ελι χθεC και πάλι σε πνε υματικό ηγέτη

61

27 - ΑΧΧΙΙ χχίί

nΑΙΔΑΓQΓΙΚΙ-Ι ΑΚΑΔΙ-ΙΜΙΑ KYnPOY

Κ~ρ~ον

Πfτρο Στυλ~ανο~

Σ6μβουλο του Προfδρου

γ~α ~ολ~τ~στ~χά θfματa

Προεδρ~χδ κιγαρο

Δευχωσια

1 bull

Ευχαρ~στamp θερμά γ~α tην τελεlΥtαCα σα ~οιητιχf~

συλλο(fι ιει ιaι δε ΔευχωσC a 1982 ~ου εCχετε την ευγεshy

ν~ χ~ χαλοσ~νη να μου στεCλετε

Ολδχληρη η συλλο(fι εCναι δια~~ισμένη a~ό μια

ηγαCα αγάtΤΙ για τον τό~ο μα μια ε6λογη ανησυχCα για

το μlλλον του εξα~τcα ~ διχόνοια ~ου α~ό τα tανάρχαια

χρόν~α μαστCζει τσν ελληνισμό αλλά χι α~ό ένα αισιόδοξο

1t0τριωτισμό που στηρCζεται στην αγάtΤ) του Έλληνα για την

ελευθερ(α και την προθυμCα του να υφCσταται εχο6σια θυσCε

στι στιγμl των μεγάλων εθνικampν χινδ6νων

1Γ-Πιστε6ω α~όλ1Υt1 τα θtμaτα τηζ ποι ητιχf~ς σa συλλογfj ζ

εCναι εκεCνa με τα οποCα πρέ~ι να κατaπι ά νεται η σ6γχρονη

~οCηση κι ι διaCτερα σε τόπου όπω ο δικός μα ~ου θρηνούν

για πρδσφατε τραγωδ(ε ς Ο ποιητfς εCναι πι α καιρό ς 6οτε ρα

a~ό την χαθCζηση π~υ υ~tστη στι ς τελε υτaC εζ δεχαετηρC δεζ

να εξ ελι χθεC και πάλι σε πνε υματικό ηγέτη

61

28 - ΑΧΧΙΙ χχίίί

G2- fΞΠ( Ι ΓΟΝ - Tl ΡΟΘΕ Σ Η ιΑ

ΕΛΑΗΙΠΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αamp)να 3 Δεκεμβρ Cου 19GJ ΥΠόΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣιΙΟΥ ΚΛΙ ΕΠΙΣΤΗΙdΩ1Τ Λρ ι-amp Πρωτ ΔΙΕΥΘΥΝΣfΙ ΓΡλλ11ltΑΤΩΗ kΕΓΡΑΜ1ΑΤJΦΟ6 69rO r Ttffirlt ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΣ ΓΡΑ1Ι1ιΔΩΝ

ιρω Τον u010

Ταχ Δνση Ερμού 17

Πληροφορ ίει Ε Γ ιαvνάκη

Τηλέψωνο J2J61J2

Ι r ΠΕ(ο Rlt τ -1 ιο ιιω

euroΕΜΛ Αγορά λογοτεχνικών βιβλίων

kιwYO) LO ~jιιωf 1 Ι)ωυw6ιο

tJno

Σας γνωρίζουμε ότι με υπου~ι~ιή απόφαση εγκρίηκε η αγορά του 1 t ~ βιβλίου σας bullbullbullbullbullbull )(ΞΙ Πι+lt ~

(αρι1μός αντιτύπων μέχρι 200ανι~τατο χρrιματικό ποσό 40ΟΟΟδρχ) Η αγορά αυτή γίνεται σύμφωνα με σχετική απόφαση της αρμόδιας

Επιτροπής

iας παρακαλούμε να φροντίσετε για την παράδοση τωv βιβλίων στην απο-jκη του Υπουργείου Πολιτισμού ~ια ι Ε1ι ιστημώv οδός Γίαvαymiddotj Τσαλδάρη 4Ί5 ~ζιτζιφιές στις 19Cgt1+)ιΜ αιltό ώρα 09ΟΟ μέχρ ι 1Jvo

Τα δι)ιαιολογητικC που α1ιαιτούvται για middotcην καταβολή του αντιτίμου

των αναφερομένων αντιτύπωv αναγράφοvται στη δεύτερη σελίδα του εγγράshyφου μας

Σε περίπτωση που τα βιβλία δεν παραδοvοvv ιιατά τη v προαvαφερόμεv1 ημερομηvίαεπισημαίνουμε ότι η αγορά ους α καταστεί αδύνατη γ ια λόshyγους διαδιgtιαστικούς

Ιδιαίτερα επισημαίνουμε ότι τα βιβλία πρέπει νc παραδοοvν από τον άμεσο διαέτη 1) άλλο πρόσωπο εξουσιοδοτημένο σχετικάΣε καμιά πάνshyτως 1ιερ ίπωση δεν 1φέ~ιε ι να σαλούν τcχυδρομ ικά

62

llε εντολmiddotί[ Υ1ουpγού

Ο Δ ι ευmiddotCυν τmiddotjς

Γεώργιος Θηβαίος

Ραδιοφωνικόv Ίδρυμα Κύπρου

Τηλt~vο 2213t Τtλcξ 23Η

Τηλcyροφ 8rοtdtιιιι Nicfbullibull Τοχ Κbullbull 4fH

Λclolwolo ΚΙΗρο

tbull sόθυνση Προγραμμάτων Ραόbullοφώνου

Άρ Φaκ ΕΤ2682

Κ6ρbullον Πέτρον Στυλbull ανοϋ ΚCμωνος 10 Εyκιμη

Αyαχητέ χ 2τυλ ι uνοϋ

22 bull

Xltit εbχαρbullστοϋμε χολ6 ybulla τό άντCτ~ο της χδόσεως bullbullΆει χαtδεςbullbull χο6 εfχατε τ~ν καλωσύνη νά στε C λετε στ~ν Βbullβλbull οshyθ~χη τοϋ rδρ6ματος καϊ σCiι χληροφοροϋμε οτbull θά χαρουσbullδσουμε τ~y fχδοση α~τή στό χαGημερLνό ροyραμμα μας ΡΑΔΙΟΦΩΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ~y ΤρCτη 29 ΊουνCυυ 1982 y6pω στις 12 bull 30 μμ

Μετά τψης

~fψr--(Χρ Κα~αy~~ης) Βοηθός Δbullευθυντής

Προγραμμάτων ΡαδLοφώνου ΔΙΑ ΓΕΝΙΚDΝ ΔΙΕΥΘΏίΤΙfif

63

DΡΙΙιθΥDΟΥΡΓΟΣ

Άδήνα 17 Matoυ 1982

ΚύρLο Πέτρο ΣτυλLανοϋ

Ύφυπουρyό Έσωτερικων

Λευκωσια

Κύπρος

Κύριε Ύφυπουρyέ

θά ~θελα νά σας έκφράσω τις θερμές μου εόχαριστιες yιά τήν

καλωσύνη πού εCχατε νά μοϋ στείλετε τό βιβλCο σας

Μέ φιλικούς χαιρετισμούς

r

- ν

Άνδρέας Γ Παπανδρέου

INSTITUT FRANltAIS DATHENES 29-31 RUE SINA - ATHENES 144

Le Directeur de l Ι nstitut Franrais d Athenes accuse reception

de louιιrage que ιιοus lui αιιez fait parιιenir Il ιιοus en remercie et

ιιοus adresse ses sίnceres compliments

Le Bulletin Analytique de Bibliographie Η ellenique publie

par lInstitut le mentionnera et en fera une breιιe analyse dans

le tome consacre α l annee de parution de ιιotre traιιail

vrage reιu ~ ~ r f~ -

65

INSTITUT FRANltAIS DATHENES 29-31 RUE SINA - ATHENES 144

Le Directeur de l Ι nstitut Franrais d Athenes accuse reception

de louιιrage que ιιοus lui αιιez fait parιιenir Il ιιοus en remercie et

ιιοus adresse ses sίnceres compliments

Le Bulletin Analytique de Bibliographie Η ellenique publie

par lInstitut le mentionnera et en fera une breιιe analyse dans

le tome consacre α l annee de parution de ιιotre traιιail

vrage reιu ~ ~ r f~ -

65