ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ ΘΕΑΣΡΟ...

21
Δ.Ι.Ε.Κ. ΑΡΣΑ ΣΜΗΜΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΩΝ ΔΗΜΙΟΤΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ - ΘΕΑΣΡΟ ΚΙΩΝ Δ’ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΡΙΕ : ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΑΡΙΑ - ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2016

Transcript of ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ ΘΕΑΣΡΟ...

Δ.Ι.Ε.Κ. ΑΡΣΑ

ΣΜΗΜΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΔΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΩΝ

ΔΗΜΙΟΤΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΗ

ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ - ΘΕΑΣΡΟ ΚΙΩΝ

Δ’ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΡΙΕ : ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΑΡΙΑ - ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2016

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[2]

ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

1. Εηζαγωγή

Όια ηα είδε ζεάηξνπ, αλακθίβνια, καγεχνπλ ηελ παηδηθή ςπρή.

Άιισζηε, ην ζεαηξηθφ έξγν επηδξά πάλσ καο φπσο έλα έξγν ηέρλεο.

πγθηλεί, γνεηεχεη, δηεγείξεη ηε θαληαζία θαη ην ζεκαληηθφηεξν

δηδάζθεη. Σν θνπθινζέαηξν απνηειεί έλα είδνο ζεάηξνπ ζην νπνίν

δξνπλ θνχθιεο ηηο νπνίεο δσληαλεχνπλ άλζξσπνη, θξπκκέλνη ηηο

πεξηζζφηεξεο θνξέο απφ ηνπο ζεαηέο. Μαο δίλεη ηε δπλαηφηεηα λα

παξνπζηάζνπκε θαη λα δσληαλέςνπκε πξφζσπα θαη δηάθνξεο

θαηαζηάζεηο, πνπ δελ δηαδξακαηίδνληαη ζηα άιια είδε ηνπ ζεάηξνπ.

Παξφιν πνπ παξακεξίζηεθε απφ ηνλ θηλεκαηνγξάθν θαη ηελ

ηειεφξαζε, ην θνπθινζέαηξν εμαθνινπζεί λα πξνζθέξεη αθφκε θαη

ζήκεξα ζηα παηδηά αξθεηή απφ ηε καγεία ηνπ θαη λα ζπλερίδεη λα

απνηειεί θάηη ην μερσξηζηφ αλάκεζα ζηα άιια είδε ζεάκαηνο.

2. Ιζηνξηθό ηεο θνύθιαο ζην ρώξν θαη ζην ρξόλν

Σν θνπθινζέαηξν, φπσο αλαθέξεη ν Βάιηεξ Πνχρλεξ, έρεη ηηο

ξίδεο ηνπ ζηε ιαηξεπηηθή ρξήζε εηδψισλ θαη νκνησκάησλ κε

ζξεζθεπηηθή θαη καγηθή ζεκαζία. ε απηή ηελ πξψηκε κνξθή

θνπθινζέαηξνπ, ε θνχθια ζεσξνχληαλ ηεξή κε καγηθέο θαη

ππεξθπζηθέο δπλάκεηο θαη έγηλε αλαπφζπαζην θνκκάηη ησλ

ζξεζθεπηηθψλ ηειεηνπξγηψλ ηνπ αλζξψπνπ.

Καηά ην Μεζαίσλα, νη θνχθιεο ρξεζηκνπνηνχληαη ζηηο

αλαπαξαζηάζεηο ηεο Γέλλεζεο θαη ησλ Παζψλ ηνπ Υξηζηνχ. Οη

ζξεζθεπηηθέο εθδειψζεηο απηήο ηεο επνρήο ήηαλ ε αθνξκή λα

δνζεί ε νλνκαζία Μαξηνλέηεο γηα απηνχ ηνπ είδνπο ηηο θνχθιεο,

θαζψο πξνέξρνληαλ απφ ην φλνκα ηεο Παλαγίαο (Petite Marie-

Marion-Marionette).

ηελ Αλαγέλλεζε ην θνπθινζέαηξν δαλείδεηαη ηνπο

ραξαθηεξηζηηθνχο ηνπ ηχπνπο απφ ηελ Comedia del’ Arte. Έλαο

απφ ηνπο ηχπνπο απηνχο είλαη ν γλσζηφο Πνπιηζηλέια, πνπ είλαη

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[3]

άζρεκνο θαη θακπνχξεο. Οη ηηαιηθνί πεξηνδεχνληεο θνπθινζίαζνη

κεηαθέξνπλ ηνλ Πνπιηζηλέια ζε δηάθνξεο επξσπατθέο ρψξεο κε

απνηέιεζκα λα δεκηνπξγεζνχλ δηάθνξνη εζληθνί θσκηθνί ήξσεο

ηνπ θνπθινζέαηξνπ, φπσο ν Γθηληφι ζηε Γαιιία, ν Παληο ζηελ

Αγγιία, ν Κάζπεξι ζηε Γεξκαλία, ν Πεηξνχζθα ζηε Ρσζία θαη

πνιχ κεηά ν Φαζνπιήο ζηελ Ειιάδα.

ηελ Ειιάδα ην θνπθινζέαηξν πξσηνεκθαλίδεηαη ζηε

Ζάθπλζν γχξσ ζην 1870 κε ηνλ ήξσα ηνπ ην Φαζνπιή.

Σν 1939 ε δσγξάθνο Ειέλε Θενράξε-Πεξάθε ηδξχεη ην

Κνπθινζέαηξν Αζελψλ, ηνλ πεξίθεκν «Μπάξκπα Μπηνχζε», πνπ

πέξαζε πνιέκνπο θαη θαηνρέο θαη θαηφξζσζε λα επηβηψζεη

πεξηζζφηεξν απφ ζαξάληα ρξφληα. Άιινη ζεκαληηθνί θνπθινζίαζνη

πνπ έθαλαλ ην πέξαζκα ηνπο ζηνλ ειιεληθφ ρψξν ήηαλ ην

θνπθινζέαηξν ηνπ Καξαληηλνχ θαη Βαζηιείνπ κε ηνλ «Σνζνδνχιε»,

ηεο νηθνγέλεηαο νθηαλνχ θαη ηεο Επγελίαο Φαθίλνπ κε ηελ

Νηελεθεδνχπνιε. Σελ θνπθινζεαηξηθή παξάδνζε ζπλερίδεη σο ηηο

κέξεο καο ην «Θέαηξν ηεο Κνχθιαο» απφ ηνπο Σάθε θαη Μ\ίλα

αξξή θαη ν ηάζεο Μαξθφπνπινο κε ην θνπθινζέαηξν

«Αγηνπζάγηα».

Σα ηειεπηαία ρξφληα ην θνπθινζέαηξν παξνπζηάδεη κηα κεγάιε

άλζεζε ζηελ Ειιάδα θαζψο έρνπλ θάλεη ηελ εκθάληζε ηνπο αξθεηνί

λένη θνπθινζίαζνη θαη φιν θαη πεξηζζφηεξνη παηδαγσγνί δείρλνπλ

κεγάιν ελδηαθέξνλ γηα ηελ ηέρλε ηνπ ζεάηξνπ ηεο θνχθιαο. Καη

έπεηαη ζπλέρεηα………..

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[4]

Αηγππηηαθή θνχθια

Κνχθια «Μαξφηα» απφ Θλδνλεζία Μαξνθηλή θνχθια

3. Παηδαγωγηθή αμία ηνπ θνπθινζέαηξνπ

Η θνχθια θαη γεληθφηεξα ην θνπθινζέαηξν σο κέζν

αγσγήο απνηειεί κηα πνιχπιεπξε εθθξαζηηθή δξαζηεξηφηεηα

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[5]

θαζψο βνεζάεη ην κηθξφ παηδί ζηελ ζσκαηηθή,

ςπρνζπλαηζζεκαηηθή, αηζζεηηθή θαη θνηλσληθή ηνπ αλάπηπμε, ζηε

γισζζηθή θαιιηέξγεηα θαη θπξίσο ζηελ αλάπηπμε ηεο θαληαζίαο

θαη ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο. Σν θνπθινζέαηξν πξνζθέξεη ζηα παηδηά

εξεζίζκαηα κε ηα νπνία εκπινπηίδεηαη ηφζν ςπρνζπλαηζζεκαηηθά

φζν θαη λνεηηθά. Η θνχθια, ην παξακχζη θαη νη ιεηηνπξγίεο ηνπ

ζεάηξνπ ζπληεινχλ ψζηε ην παηδί λα βηψλεη ηνπο ρψξνπο ηνπ

θαληαζηηθνχ, ηνπ ζπκβνιηθνχ θαη ηνπ πξαγκαηηθνχ. Μέζα απφ ηηο

ηζηνξίεο ησλ εξψσλ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζην παηδί λα ηαπηηζηεί κε

ηελ θνχθια, λα βηψζεη θαηαζηάζεηο, γεγνλφηα, ζπλαηζζήκαηα, λα

κπεη ζε έλα θφζκν καγηθφ θαη θαληαζηηθφ, λα ληψζεη αλαθνχθηζε

θαη αηζηνδνμία, λα επηθνηλσλήζεη κε ηελ θνχθια θαη γεληθφηεξα λα

ςπραγσγεζεί. Η κεγαιχηεξε θαη ζεκαληηθφηεξε επίδξαζε ηεο

θνχθιαο αζθείηαη ζην παηδί, φηαλ ην ίδην δεκηνπξγήζεη ηε δηθή ηνπ

θνχθια θαη θηάζεη κέρξη ην αλέβαζκα κηαο θνπθινζεαηξηθήο

παξάζηαζεο. Έηζη ηα παηδηά απφ ζεαηέο γίλνληαη δεκηνπξγνί.

Με ηελ θαηαζθεπή κηαο θνχθιαο απφ ην ίδην ην παηδί, ην φθεινο

είλαη αξθεηά ζεκαληηθφ θαζψο:

-Αλαπηχζζεηαη ε ιεπηή θηλεηηθφηεηα.

- Εληζρχεηαη ε δηάζεζε γηα πεηξακαηηζκφ θαη εμεξεχλεζε ησλ

δηάθνξσλ πιηθψλ.

-Αλαπηχζζεηαη ε δεκηνπξγηθφηεηα θαη ε ζπλζεηηθή ηθαλφηεηα.

-Πξνάγεηαη ην απηνζπλαίζζεκα θαη ε ζπλεξγαηηθή δηάζεζε κε ηα

άιια παηδηά.

Απφ ηελ άιιε πιεπξά, φηαλ ηα κηθξά παηδηά αζρνινχληαη κε ηελ

θίλεζε θαη ηελ έθθξαζε ηεο θνχθιαο:

-Εθιεπηχλεηαη θαη εμειίζζεηαη ηφζν ε αδξή θηλεηηθφηεηα φζν θαη

νη θηλεηηθέο δεμηφηεηεο ηνπο.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[6]

-Εκπινπηίδεηαη ην ιεμηιφγην ηνπο, θαιιηεξγείηαη ν πξνθνξηθφο

ιφγνο θαη βειηηψλεηαη ε επηθνηλσλία κέζα απφ ηελ έθθξαζε ηνπ

εζσηεξηθνχ ηνπο θφζκνπ, ησλ επηζπκηψλ, ησλ νλείξσλ θαη ησλ

εκπεηξηψλ ηνπο.

-Καιιηεξγείηαη θαη νξγαλψλεηαη ε ζθέςε, ε πξνζνρή, ε κλήκε, ε

παξαηεξεηηθφηεηα θαη ε επξεκαηηθφηεηα.

Ελ θαηαθιείδη, ην θνπθινζέαηξν ζεσξείηαη ζπνπδαίν κέζν αγσγήο

είηε ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνλ/ηε παηδαγσγφ είηε απφ ηα παηδηά.

4. Είδε ηνπ θνπθινζέαηξνπ

Α. ΘΕΑΣΡΟ ΑΝΣΙΚΕΙΜΕΝΩΝ: ε απηφ ην είδνο ζεάηξνπ, νη

ήξσεο είλαη δηάθνξα αληηθείκελα πνπ παξηζηάλνπλ ηνλ εαπηφ ηνπο

(ηελεθέδεο, θνλζεξβνθνχηηα, θξνχηα θ.ιπ.). Γλσζηή ζε φινπο είλαη

ε «Σελεθεδνχπνιε» κε ην Λαδέλην, ηε Μειίηζα, ην αξδέια, ην

Βνπηπξέλην, ηνλ Οθέυ Μπακ-κπακ θ.ιπ.

B. ΘΕΑΣΡΟ ΚΙΩΝ: Έλα είδνο ζεάηξνπ πνιχ αγαπεηφ ζηα

παηδηά. Σν ζέαηξν ζθηψλ παίδεηαη κε ηελ βνήζεηα εκηδηάθαλσλ

δσγξαθηζκέλσλ εηθφλσλ ζπλήζσο πάλσ ζε ραξηί, δέξκα ή άιια

εκηδηάθαλα πιηθά επάλσ ζε κηα ιεπθή νζφλε πνπ θσηίδεηαη απφ

πίζσ. Σν απνηέιεζκα είλαη ν ζεαηήο λα βιέπεη θαζαξά ηα

πεξηγξάκκαηα ησλ εηθφλσλ ή αλάινγα κε ηε θαηαζθεπή ηνπο θαη ηα

ρξψκαηα. Σηο εηθφλεο (θηγνχξεο) ζην ζέαηξν ζθηψλ ηηο ρεηξίδνληαη νη

θαιιηηέρλεο ή ν θαιιηηέρλεο πνπ δίλεη ηελ παξάζηαζε θξαηψληαο

ηηο εηδηθέο ιαβίδεο πνπ είλαη πξνζαξκνζκέλεο θάζεηα επάλσ ζε

θαίξηα ζεκεία ησλ εηθφλσλ, ψζηε λα επηηπγράλνληαη θηλήζεηο πνπ λα

δίλνπλ ηελ αίζζεζε ηεο δσληάληαο θαη ηεο επιπγηζίαο. Οη

θαιιηηέρλεο ηνπ ζεάηξνπ ζθηψλ δελ θηλνχλ κφλν ηηο θηγνχξεο, αιιά

θάλνπλ πνιινχο ξφινπο κηκνχκελνη δηαθνξεηηθέο θσλέο θαη πνιχ

ζπρλά ηξαγνπδνχλ, πξάγκα πνπ θάλεη αλαγθαίν ην λα είλαη

πνιπηάιαληνη γηα λα αληαπεμέξρνληαη ζηηο αλάγθεο ηεο παξάζηαζεο.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[7]

Πνιιέο θνξέο κηα παξάζηαζε ηνπ ζεάηξνπ ζθηψλ ηελ ζπλνδεχεη κηα

δσληαλή νξρήζηξα. Σν ζέαηξν ζθηψλ είλαη έλα θαηεμνρήλ ιατθφ

είδνο ζεάηξνπ θαη απφ εθεί αληιεί ηελ ζεκαηνινγία ηνπ θαη ηελ

παξάδνζε ηνπ. ην ηλδηθφ αιιά θαη ζην ζέαηξν ζθηψλ ζηελ Θάβα ή

ζηελ Σαυιάλδε γηα παξάδεηγκα, αθφκε θαη νη ζεκεξηλνί

πεξηνδεχνληεο θαιιηηέρλεο ηνπ ζεάηξνπ ζθηψλ αληινχλ ηελ

ζεκαηνινγία ηνπο απφ ηνπο ήξσεο ηνπ αξραίνπ θιαζηθνχ ηλδηθνχ

έπνπο ξακαγηάλα θαη καρακραξάηα. Σν ίδην πεξίπνπ ζπκβαίλεη θαη

κε ην δηθφ καο ζέαηξν ζθηψλ, ηνλ Καξαγθηφδε, πνπ ζθχβεη ζηελ

ιατθή παξάδνζε κέρξη ηελ αξραηφηεηα γηα λα βξεη ζέκαηα, παξφιν

πνπ πνιινί θαξαγθηνδνπαίρηεο έρνπλ εκπλεπζηεί θαη απφ ζχγρξνλα

ζέκαηα θαη έρνπλ εκπινπηίζεη ηελ ζεκαηνινγία ηνπ.

Γ. ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ: Σν πιένλ γλσζηφ είδνο ζεάηξνπ, φπνπ

πξσηαγσληζηέο είλαη νη θνχθιεο θηηαγκέλεο απφ δηάθνξα πιηθά θαη

θηλνχληαη κε πνιινχο θαη δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο αλαιφγσο κε ην

είδνο ηεο θνχθιαο.

Δ. ΜΑΤΡΟ ΘΕΑΣΡΟ: ε απηφ ην ζχγρξνλν είδνο ζεάηξνπ

ρξεζηκνπνηείηαη ε ηερληθή ηνπ black light. Με ην ζπγθεθξηκέλν θσο

θσηίδνληαη ζηε ζθελή κφλν ηα αληηθείκελα πνπ είλαη ζε

θσζθνξνχρα ρξψκαηα ή άζπξν θαη εμαθαλίδνληαη φζα είλαη καχξα.

Οη ρεηξηζηέο ησλ θνχθισλ ή ησλ ρξσκαηηζηψλ αληηθεηκέλσλ είλαη

ληπκέλνη ζηα καχξα κε απνηέιεζκα νη θνχθιεο λα θαίλνληαη ζα λα

θηλνχληαη καγηθά. Σν Μαχξν ζέαηξν ηεο Πξάγαο απνηειεί έλα απφ

ηα δηαζεκφηεξα ζέαηξα ζ’ απηφ ην είδνο.

5. Είδε θαη ηύπνη ηεο θνύθιαο

Τπάξρνπλ δηάθνξα είδε θνχθιαο πνπ κπνξεί θάπνηνο λα

ρξεζηκνπνηήζεη ζην θνπθινζέαηξν, αλάινγα κε ηνλ ηξφπν

θαηαζθεπήο θαη ρεηξηζκνχ ηεο. Οη βαζηθνί ηχπνη θνχθιαο είλαη νη

παξαθάησ:

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[8]

Γαληόθνπθια:

Είλαη ν πην ζπλεζηζκέλνο ηχπνο θνχθιαο φπνπ θνξηέηαη

ζην ρέξη ζαλ γάληη. Σν θεθάιη ηεο θνχθιαο είλαη θηηαγκέλν απφ

δηάθνξα πιηθά (μχιν, ιάζηηρν, χθαζκα, πεπηεζκέλν ραξηί) θαη έρεη

κηα ηξχπα απφ θάησ, ψζηε λα ρσξάεη ν δείθηεο ηνπ ρεξηνχ ηνπ

ρεηξηζηή. Σν ζψκα ηεο απνηειείηαη απφ έλα πθαζκάηηλν θφξεκα κε

κηθξά καλίθηα θαη είλαη αξθεηά καθξχ ψζηε λα κε θαίλεηαη ν

θαξπφο ηνπ ρεξηνχ ηνπ ρεηξηζηή. Σν ρέξη ηνπ ρεηξηζηή κπαίλεη κέζα

ζε απηφ ην θφξεκα κε ηέηνην ηξφπν ψζηε ν αληίρεηξαο θαη ην κεζαίν

δάρηπιν λα βξίζθνληαη ζηα δχν καλίθηα θαη ν δείθηεο ζηε ηξχπα ζην

θάησ κέξνο ηνπ θεθαιηνχ ηεο θνχθιαο. Σν παίμηκν απηήο ηεο

θνχθιαο ρξεηάδεηαη αξθεηή εμάζθεζε ζηα δάρηπια ψζηε λα κπνξεί

λα θηλείηαη ε θνχθια πεηζηηθά θαη λα κε γέξλεη αλεμέιεγθηα. Σν

κεηνλέθηεκα ηεο γαληφθνπθιαο είλαη φηη ιφγσ ηνπ κηθξνχ κεγέζνπο

είλαη δπζδηάθξηηε απφ κεγάιε απφζηαζε. Όκσο, απηφο ν ηχπνο

θνχθιαο έρεη θαη πνιιά πιενλεθηήκαηα, φπσο ε άκεζε επαθή θαη

ηαχηηζε ηνπ ζψκαηνο ηεο θνχθιαο κε ην ζψκα ηνπ ρεηξηζηή ηεο, κε

απνηέιεζκα λα είλαη πην δσληαλή θαη κεηαδνηηθή ε θίλεζε ηεο

θνχθιαο. Είλαη κηα γξήγνξε θαη επθίλεηε θνχθια πνπ κπνξεί λα

θάλεη πνιχπινθεο θηλήζεηο φπσο λα ηξέμεη, λα πεδήμεη, λα

καγεηξέςεη, λα κεηαθέξεη πξάγκαηα.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[9]

Μαξόηα

Απηφο ν ηχπνο θνχθιαο θηλείηαη κε έλα μχιηλν ξαβδί, πνπ

δηαπεξλάεη ην ζψκα θαη θαηαιήγεη ζην θεθάιη ηεο. Σν θεθάιη ηεο

είλαη θηηαγκέλν απφ μχιηλν κπαιάθη ή απφ θειηδφι ή απφ

ραξηνπνιηφ θαη είλαη ζηεξεσκέλν ζε έλα μχιν. Ο ρεηξηζηήο θξαηάεη

ηε καξφηα απφ ην μχιν ελψ ν δείθηεο θαη ν αληίρεηξαο είλαη ζηα

καλίθηα ηνπ ξηρηνχ θνξέκαηνο. Μηα άιιε παξαιιαγή ηεο καξφηαο

είλαη ε αλαδπφκελε θνχθια, ε νπνία ζηεξίδεηαη ζε έλα μχιηλν ξαβδί

ην νπνίν πεξλάεη απφ έλα ρσλί πνπ είλαη ζηεξεσκέλν ζην ηειείσκα

ηνπ θνξέκαηνο ηεο θνχθιαο θαη δίλεη έηζη ηε δπλαηφηεηα ζηελ

θνχθια λα εκθαλίδεηαη θαη λα εμαθαλίδεηαη κέζα ζην ρσλί κε ηελ

θαηάιιειε θίλεζε ηνπ ξαβδηνχ.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[10]

Γαληφθνπθια Μαξφηα Μαξφηεο

Μαξηνλέηα

Πξφθεηηαη γηα νιφζσκεο θνχθιεο κε θηλνχκελα κέιε, ζηα νπνία

ε θίλεζε γίλεηαη κε λήκαηα. Σν θεθάιη ηεο θνχθιαο κπνξεί λα είλαη

θηηαγκέλν απφ μχιν, ραξηνπνιηφ, πειφ ή άιια πιηθά. Αληίζηνηρα,

ην ζψκα είλαη θηηαγκέλν απφ ηα πξναλαθεξφκελα πιηθά θαη απφ

δηάθνξα ζεκεία ηνπ μεθηλνχλ λήκαηα ηα νπνία θαηαιήγνπλ ζε έλα

ρεηξηζηήξην, ην νπνίν ζπλήζσο έρεη ζρήκα ζηαπξνχ.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[11]

Δαρηπιόθνπθια

Είλαη ζπλήζσο θηηαγκέλε απφ χθαζκα, ραξηφλη ή ραξηί θαη

πξνζαξκφδεηαη ζε θάπνην απφ ηα δάρηπια ηνπ ρεξηνχ. Απηφο ν

ηχπνο ηεο θνχθιαο είλαη θαηάιιεινο γηα παηδηά πξνζρνιηθήο

ειηθίαο. Φηηάρλνληαη γξήγνξα θαη εχθνια θαη ε θνχθια θηλείηαη κε

ηελ θίλεζε ηνπ δαρηχινπ. Οη δαρηπιφθνπθιεο κπνξνχλ λα παηρηνχλ

είηε θαλεξά θξαηψληαο ηεο κπξνζηά ζε φινπο είηε κε ηνλ παίθηε

θξπκκέλν.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[12]

Επίπεδεο θνύθιεο

Πξφθεηηαη γηα θνχθιεο θηηαγκέλεο απφ ραξηί, ραξηφλη ή

χθαζκα θνιιεκέλν ζε ραξηφλη. ηεξεψλνληαη ζε μχιν ή ζχξκα θαη

θαηαζθεπάδνληαη εχθνια θαη γξήγνξα απφ ηα παηδηά. Οη θηγνχξεο

κπνξνχλ λα δσγξαθηζηνχλ απφ ηα παηδηά θαη κεηά λα θνπνχλ θαη λα

θνιιεζνχλ πάλσ ζε ραξηφληα..

Κνύθιεο - θηγνύξεο ηνπ ζεάηξνπ ζθηώλ

Οη θηγνχξεο ζην ζέαηξν ζθηψλ είλαη ζπλήζσο επίπεδεο κε

αξζξσηά κέιε ηα νπνία θηλνχληαη κε πξνζαξκνζκέλα ζε απηά κηθξά

μπιαξάθηα ή ζχξκαηα. Είλαη θηηαγκέλεο απφ δέξκα ή θάπνην άιιν

αδηαθαλέο πιηθφ. ε άιιεο πεξηπηψζεηο κπνξεί λα είλαη θηηαγκέλεο

απφ μπζκέλα δέξκαηα ή ρνληξέο δειαηίλεο. Οη θηγνχξεο παίδνληαη

πίζσ απφ έλα ηελησκέλν ιεπθφ παλί θαη θσηίδνληαη απφ πίζσ κε

ιάκπεο, κε απνηέιεζκα ζην κπξνζηηλφ κέξνο ηεο ζθελήο λα

ζρεκαηίδνληαη νη ζθηέο ηνπο.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[13]

6. Μεξηθέο ηδέεο γηα ηελ θαηαζθεπή δηάθνξωλ ηύπωλ θνύθιαο

α) Κνύθιεο κε ην…ζώκα καο

Πξψηεο θνχθιεο πνπ κπνξνχκε λα θηηάμνπκε καδί κε ηα

παηδηά κπνξνχλ λα έρνπλ σο βαζηθφ πιηθφ ηα δηάθνξα κέιε ηνπ

ζψκαηνο καο. Η παιάκε καο κπνξεί λα κεηακνξθσζεί ζε έλα

πξφζσπν αλ δσγξαθίζνπκε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πάλσ ηεο.

Αλάινγεο ρξήζεηο κπνξνχλ λα έρνπλ θαη ηα δάρηπια θαη λα

κεηακνξθσζνχλ έηζη ζε μερσξηζηά πξφζσπα. Οη παηνχζεο επίζεο

ησλ παηδηψλ κπνξνχλ λα κεηαηξαπνχλ ζε δηαζθεδαζηηθέο θηγνχξεο

κε αληίζηνηρεο κεηακνξθψζεηο. Όιεο απηέο νη κεηακνξθψζεηο ησλ

κειψλ ηνπ ζψκαηνο ελζνπζηάδνπλ ηα παηδηά θαη ηα παξνηξχλνπλ λα

εθθξάδνπλ πξσηφηππεο ηδέεο θαιιηεξγψληαο ηνπο ηε δεκηνπξγηθή

ζθέςε.

β) Κνύθιεο από θξνύηα θαη ιαραληθά

Πνιιά θξνχηα θαη ιαραληθά κπνξνχλ άλεηα λα

κεηακνξθσζνχλ ζε θνχθιεο θνπθινζέαηξνπ γηα ην ζρνιείν. Σα

παηδηά κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ θξνχηα θαη ιαραληθά κε φγθν

θαη λα θνιιήζνπλ πάλσ ηνπο δηάθνξα πιηθά γηα λα ηνπο απνδψζνπλ

ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνζψπνπ. Μηα παηάηα, θνινθπζάθηα, κήια,

καληαξίληα, πνξηνθάιηα, ιεκφληα, θξεκκχδηα θαη φηη ππάξρεη ζηε

θαληαζία ηνπ θαζελφο κπνξεί λα γίλεη κηα θνχθια. ην θάησ κέξνο

ηνπ θξνχηνπ ή ηνπ ιαραληθνχ κπνξεί λα ηνπνζεηεζεί έλα μπιάθη γηα

λα κπεη ην θφξεκα ηεο θνχθιαο αιιά θαη γηα λα ην θξαηνχλ ηα

παηδηά. Οη θνχθιεο απφ θξνχηα θαη ιαραληθά απνηεινχλ πξσηφηππεο

θαη δεκηνπξγηθέο θαηαζθεπέο γηα ηα παηδηά αιιά δπζηπρψο δελ

θξαηνχλ πνιχ.

γ) Κνύθιεο από άρξεζην πιηθό

Σν άρξεζην πιηθφ κπνξεί λα κεηακνξθψζεη κε κεγάιε

επθνιία πνιιά θαη δηαθνξεηηθά αληηθείκελα ζε θνχθιεο. Γηα

θνχθιεο απφ πιαζηηθά κπνπθάιηα κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[14]

κηθξά ή κεγάια κπνπθάιηα ζε δηάθνξα ζρήκαηα θαη ρξψκαηα.

πλήζσο πξνηηκνχκε απφ ζπζθεπαζίεο ηξνθίκσλ, θαιιπληηθψλ,

ζακπνπάλ ή απνξξππαληηθψλ (ηα νπνία πξέπεη λα είλαη θαιά

πιπκέλα).

Σα ράξηηλα θαη πιαζηηθά πνηήξηα, ηα αληίζηνηρα πηάηα, ηελεθεδάθηα

απφ θαθέ θαη αλαςπθηηθά, πιαζηηθά θνπηάιηα θαη πηξνχληα θαζψο

θαη ράξηηλεο ζπζθεπαζίεο απφ ρπκνχο θαη γάια απνηεινχλ ηδαληθά

πιηθά γηα θαηαζθεπή θνχθιαο είηε κε κνξθή δψνπ είηε κε κνξθή

αλζξψπνπ.

Ωξαία απνηειέζκαηα κπνξνχκε λα έρνπκε επίζεο αλ

ρξεζηκνπνηήζνπκε μχιηλεο θνπηάιεο, ζθνχπεο, ηηλαρηήξηα,

κπγνζθνηψζηξεο, θαξδηά πηλέια. Λφγσ ηνπ κεγέζνπο ησλ παξαπάλσ

πιηθψλ, εχθνια κπνξνχλ λα παηρηνχλ απφ ηα κηθξά παηδηά ζην

θνπθινζέαηξν. Εληππσζηαθέο γίλνληαη θαη νη θνχθιεο απφ

ζθνπγγάξηα, αθξνιέμ ή παιηέο θάιηζεο.

Έλα άιιν εχρξεζην πιηθφ θαηάιιειν γηα θνχθιεο είλαη

κπαιάθηα απφ θειηδφι ζε δηάθνξα κεγέζε θαη κπαιάθηα ηνπ πηλγθ

πνλγθ θαη ηνπ ηέληο. Σν κπαιάθη απφ θειηδφι κπνξεί λα

ρξεζηκνπνηεζεί σο ην θεθάιη ηεο θνχθιαο είηε έηζη φπσο είλαη ή λα

ληπζεί κε λάηινλ θάιηζα. Γηα ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ

πξνζψπνπ κπνξνχλ λα θνιιεζνχλ δηάθνξα πιηθά. Αθφκε κπνξεί λα

βαθηεί φιε ε επηθάλεηα ηνπ πξνζψπνπ θαη αθνχ ζηεγλψζεη λα

δσγξαθηζηνχλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνζψπνπ. Επίζεο, νη

δαρηπιφθνπθιεο είλαη πνιχ αγαπεηέο ζηα κηθξά παηδηά. Υαξηηά

ρξσκαηηζηά, ραξηφληα, πθάζκαηα, ηζφρα, ξνιά ραξηηψλ πγείαο

αθφκε θαη έλα παιηφ γάληη κπνξνχλ λα γίλνπλ κε δηάθνξα αμεζνπάξ

κηθξέο δαρηπιφθνπθιεο.

Σέινο, γαληφθνπθιεο ή κεγάιεο θνχθιεο κπνξνχλ λα

γίλνπλ απφ ραξηνπνιηφ. Βέβαηα απηέο νη θαηαζθεπέο είλαη

ρξνλνβφξεο , γηα απηφ θαιφ ζα ήηαλ λα γίλνπλ σο νκαδηθέο

θαηαζθεπέο. ε απηέο ηηο θνχθιεο ρξεηάδεηαη έλα θαινχπη, πάλσ ζην

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[15]

νπνίν ζα πιαζηεί ην θεθάιη θαη ζα κπεη ν ραξηνπνιηφο. Μηα

ηζαιαθσκέλε εθεκεξίδα ζε ζηξφγγπιν ζρήκα ή έλα κπνπθάιη

κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο βάζε, αλάινγα κε ην ζρήκα ηνπ

θεθαιηνχ πνπ ζέινπκε λα δψζνπκε ζηελ θνχθια. Γηα λα θηηάμνπκε

ην ραξηνπνιηφ πξέπεη λα γεκίζνπκε κηα ιεθάλε κε λεξφ θαη λα

ξίμνπκε πνιιά θνκκέλα κε ην ρέξη θνκκάηηα εθεκεξίδαο θαη λα

κνπιηάζνπλ γηα δπν ψξεο πεξίπνπ. Μεηά αθαηξνχκε ην λεξφ θαη

ζηχβνπκε ηα θνκκάηηα ηεο εθεκεξίδαο. ηε ζπλέρεηα πξνζζέηνπκε

αηιαθφι θαη ειάρηζην λεξφ θαη δνπιεχνπκε ην πιηθφ κέρξη λα γίλεη

ζρεδφλ ιείν, νχηε πνιχ ξεπζηφ νχηε πνιχ ζηεγλφ. Βάδνπκε φζν

ραξηνπνιηφ ζέινπκε πάλσ ζην θαινχπη ηεο θνχθιαο θαη ην

θαιχπηνπκε, δίλνληαο έηζη αλάγιπθε κνξθή. Όηαλ ζηεγλψζεη θαιά

ν ραξηνπνιηφο (κεηά απφ 4-5 κέξεο πεξίπνπ) κπνξεί λα βαθηεί κε

δηάθνξα ρξψκαηα.

ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΕ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕ ΚΟΤΚΛΕ

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[16]

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[17]

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[18]

7. Η ζθελή θαη ηα ζθεληθά ηνπ θνπθινζέαηξνπ

7.1. Η ζθελή ηνπ θνπθινζέαηξνπ

Σν θνπθινζέαηξν κπνξεί λα παηρηεί κε πνιινχο ηξφπνπο,

αθφκε θαη ρσξίο ζθελή. Φπζηθά ππάξρνπλ πνιιά έηνηκα είδε

παξαπεγκάησλ γηα θνπθινζέαηξν αιιά ζην πξνζρνιηθφ θέληξν

κπνξνχλ νη παηδαγσγνί θαη ηα παηδηά λα θαηαζθεπάζνπλ εχθνια

απηνζρέδηα ζθεληθά θνπθινζέαηξνπ. Ελδεηθηηθά αλαθέξνπκε:

-Μηα πξφρεηξε θαη γξήγνξε ζθελή είλαη έλα ηξαπέδη γπξηζκέλν ζην

πιάη. Οη θνπθινπαίρηεο θξχβνληαη πίζσ απφ ην ηξαπέδη,

ρξεζηκνπνηψληαο ηελ επάλσ άθξε ηνπ ηξαπεδηνχ γηα ζθελή.

-Έλα ζεληφλη ζηεξεσκέλν ζηε κηα πιεπξά ελφο ηξαπεδηνχ θαη ζην

ρεξνχιη κηαο πφξηαο, επηηξέπεη ζηηο θνχθιεο λα θξπθηνχλ πίζσ απφ

απηφ θαη λα παίμνπλ.

-Σνπνζεηψληαο δπν ζξαλία παξάιιεια θαη πάλσ ζε θάζε ζξαλίν

απφ κηα θαξέθια, κπνξνχκε πάλσ ζηηο δπν θαξέθιεο λα βάινπκε

κηα μχιηλε επίπεδε ζαλίδα φπνπ ζα ξίμνπκε έλα θαξδχ θαη καθξχ

θνκκάηη απφ χθαζκα.

-Μηα ή δπν αλνηρηέο ζθάιεο θαη έλα ζρνηλί κε δεκέλν χθαζκα πάλσ

ηνπ απνηεινχλ έλα πξσηφηππν παξάπεγκα θνπθινζέαηξνπ.

-Οπνηαδήπνηε ειεχζεξε γσλία ηεο ηάμεο κε δπν θαξθηά θαη έλα

θνκκάηη χθαζκα κπνξεί λα γίλεη ρψξνο γηα λα παίμνπλ νη θνχθιεο.

-Μηα αλνηρηή πφξηα ηεο ηάμεο κπνξεί λα κεηακνξθσζεί ζε

θνπθινζέαηξν. ηεξεψλνπκε ζηα πιατλά ηεο πφξηαο κε δπν θαξθηά

ην χθαζκα ζε φπνην χςνο ζέινπκε θαη μεθηλάκε ηελ παξάζηαζε.

-Επίζεο, νη κεγάιεο ραξηνλέληεο ζπζθεπαζίεο ειεθηξηθψλ

ζπζθεπψλ (ςπγείνπ, θνπδίλαο) είλαη πνιχ βνιηθέο λα

ρξεζηκνπνηεζνχλ σο παξαπήγκαηα θνπθινζέαηξνπ.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[19]

-Αθφκε θαη κηθξέο ραξηφθνπηεο κεηακνξθψλνληαη άλεηα ζε

ζθελέο θνπθινζέαηξνπ .

-Σέινο, ζηελ απιή κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί κηα θνπθινζεαηξηθή

παξάζηαζε. Υξεζηκνπνηνχληαη ηα δέληξα, νη ζάκλνη, νη γιάζηξεο ,

νη θξάρηεο .

Είλαη πνιχ ζεκαληηθφ πξηλ ην μεθίλεκα κηαο

θνπθινζεαηξηθήο παξάζηαζεο λα έρεη βεβαησζεί ν/ ε παηδαγσγφο

φηη βιέπνπλ φια ηα παηδηά ψζηε λα θπιήζεη ήξεκα ην έξγν θαη λα

απνθεπρζνχλ δηαθνπέο, αλεζπρία θαη εθλεπξηζκνί.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[20]

7.2. Σα ζθεληθά ηνπ θνπθινζέαηξνπ

Η θαηαζθεπή ησλ ζθεληθψλ είλαη ζέκα θαληαζίαο ηφζν

ηνπ/ηεο παηδαγσγνχ φζν θαη ησλ παηδηψλ. Γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπο

κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ αξθεηέο ηερληθέο φπσο θνιάδ,

ηχπσκα, δσγξαθηθή θαζψο θαη δηάθνξνη ζπλδπαζκνί πιηθψλ φπσο

ραξηφλη, ραξηί ηνπ κέηξνπ, χθαζκα, ζεληφλη. Σα ζθεληθά πξέπεη λα

είλαη αλάινγα κε ην ζέκα ηνπ έξγνπ πνπ ζα παηρηεί. Πξέπεη λα είλαη

απιά θαη ιηηά, απεηθνλίδνληαο κφλν ηα απαξαίηεηα ζηνηρεία πνπ

δειψλνπλ ην ρψξν, ψζηε λα κελ ηξαβνχλ ηδηαίηεξα ηελ πξνζνρή ησλ

παηδηψλ κε απνηέιεζκα λα απνπξνζαλαηνιίδνληαη απφ ηε δξάζε

ησλ εξψσλ-θνχθισλ.

8. Η θίλεζε θαη ην δωληάλεκα ηεο θνύθιαο

Σν δσληάλεκα ηεο θνχθιαο είλαη ε πην ζεκαληηθή

δηαδηθαζία ηνπ θνπθινζέαηξνπ. Απηφο πνπ ζα δψζεη θπξηνιεθηηθά

δσή ζηελ θνχθια είλαη ν θνπθινπαίρηεο, ν νπνίνο πξέπεη λα

ιακβάλεη ππφςε ηνπ ηηο εμήο ζεκαληηθέο αξρέο:

- Η θίλεζε ηεο θνχθιαο, θαη φρη ηφζν ν ιφγνο είλαη ην βαζηθφ

ζηνηρείν ηνπ θνπθινζέαηξνπ. Άξα ρξεηάδεηαη θαιή εμάζθεζε θαη

εθπαίδεπζε ησλ ρεξηψλ, ψζηε λα έρνπκε ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα.

ΜΠΙΣΙΟΛΗ ΜΕΑΡΙΑ – ΠΑΠΠΑ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ ΚΟΤΚΛΟΘΕΑΣΡΟ

________________________________________________________________________________________________________

[21]

- Σα ρέξηα είλαη ην ζεκαληηθφηεξν εθθξαζηηθφ κέζν θηλεηηθψλ

δπλάκεσλ θαη ζπλαηζζεκαηηθψλ εθδειψζεσλ.

- Η θνχθια πξέπεη λα θηλείηαη ζε φξζηα ζέζε.

-Οη ζθέςεηο ηεο θνχθιαο εθθξάδνληαη πξψηα κε ηηο θηλήζεηο θαη

κεηά κε ην ιφγν.

- Η θνχθια πξέπεη λα θαίλεηαη φηη βιέπεη θαη παξαηεξεί κε ηηο

θηλήζεηο ηεο.

- Οη θνχθιεο πξέπεη λα έρνπλ είζνδν θαη έμνδν απφ ηα πιατλά ηεο

ζθελήο.

-Γηα λα δνζνχλ θαιχηεξεο θηλήζεηο ζηηο θνχθιεο, ν θνπθινπαίρηεο

πξέπεη λα παίδεη φξζηνο αλ κπνξεί.

-Κάζε θνχθια πξέπεη λα έρεη έλα ραξαθηεξηζηηθφ ηχπν βαδίζκαηνο,

ψζηε λα δειψλεηαη ν ραξαθηήξαο ηεο.

-Πνιχ ζεκαληηθή είλαη θαη ε νκηιία ηνπ θνπθινπαίρηε. Πνιιέο

θνξέο ζα πξέπεη λα αιιάδεη ε θσλή ή ν ηφλνο ηεο, γηα απηφ

ρξεηάδεηαη εμάζθεζε.

-Ο θνπθινπαίρηεο θαιφ ζα ήηαλ λα γλσξίδεη αξθεηά θαιά ην

θείκελν ηνπ έξγνπ, ψζηε λα κελ θνηηάδεη ην ραξηί ή λα ςάρλεη ζην

κπαιφ ηνπ ηη ζα πεη, γεγνλφο πνπ απνζπά ηελ πξνζνρή ηνπ θαη

απνζπληνλίδεη ηνπο ζεαηέο.