Ι ύ Ι ζ Α Μ η £ΟΙΑΤΙΚΑ AAAA

Ι ύ Ι ζ Α Μ η

£ΟΙΑΤΙΚΑ AAAA<KTA-J -

ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ, Ακαδημαϊκού

“ΑΙΓΑ ΑΟΓΙΑ ΠΑ ΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ”Αποσπάσματα από την ομιλία με θέμα: “Λίγα λόγια για τον Γκρέκο” που έκανε ο κ. ΧΡΗΣΤΟΥ,

στην εκδήλωση της Ε.Β.Μ στο ξενοδοχείο "ΚΑΡΑΒΕΛ''(21/11/99).

Η έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη, Με τίτλο Ελ Γκρέκο - Ταυτότητα και Μεταμόρφωση, ήλθε να μας θυμίσει ακόμη μια φορά την μεγάλη καλλιτεχνική φυσιογνωμία που ήταν ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος-Γκρέκο. Μέ μερικά από τα χαρακτηριστικά του έργα να μας δείξει όλη την έκταση των αναζητήσεων του, τον χαρακτήρα των προσπαθειών του, την ποιότητα των διατυπώσεων του και τον πλούτο της μορφοπλαστικής του φαντασίας. Και ταυτόχρονα να μας υποχρεώσει να επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε μερικά από τα προβλήματα που συνδέονται, με την πορεία του, τις αφετηρίες και τις γνωριμίες του, τις επιδράσεις που δέχεται και τον τρόπο, που τις αφομοιώνει για να φτάσει στις καθαρά προσωπικές του διατυπώσεις. Στην έκθεση είχαν πολΰ σωστά περιληφθεί και μερικά χαρακτηριστικά έργα συγχρόνων του, γνωστών και αγνώστων ζωγράφων, που μας βοηθούσαν να καταλάβουμε τόσο την τόλμη του να προχωρήσει μακρύτερα όσο και τις ικανότητες του για να ακολουθήσει ένα καθαρά δικό του δρόμο. Και φαίνεται ότι πολύ νωρίς ο Γκρέκο αποφάσισε να απομακρυνθεί από τους περιορισμούς των γνωστών τύπων της βυζαντινής παράδοσης όπως αργότερα όταν από την Ιταλία πήγε στην Ισπανία και από αυτούς της ιταλικής. Ενώ όχι μόνο ξέρουμε αλλά και αποδεικνύεται από τα ίδια τα έργα του, ότι είχε μελετήσει τόσο τις ουσιαστικές διατυπώσεις του βενετσιάνικου εργαστηρίου όσο και μεγάλων δασκάλων του ρωμαϊκού, όπως του Μιχαήλ Αγγέλου. Η μεγαλοφυΐα του αποκαλύπτεται ακριβώς στον τρόπο με τον οποίο έρχεται και χρησιμοποιεί στοιχεία από όλες τις μελέτες του και την δυνατότητα του να τα μεταφράζει σε νέες και καθαρά προσωπικές εκφραστικές διατυπώσεις. Τα

ΤΙΜΗ

ΠΩΛΗ

ΣΗΣ

1Δρχ

Συλλογή ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ

ώριμα έργα του δεν παρουσιάζουν μόνο νέα χρησιμοποίηση των μορφών της παράδοσης, δεν αξιοποιούν με νέο τρόπο τις κατακτήσεις των μεγάλων δασκάλων της αναγέννησης και του μανιερισμού, δεν δέχονται παθητικά στοιχεία του ισπανικού μυστικισμοΰ. Ανατρέπουν όλες τις πολλές από τις γνωστές σχέσεις στη σύνθεση, τους εικονογραφικούς τύπους, τη χρωματικά επένδυση και το χώρο, τις αναλογίες και τη προοπτική και μεταμορφώνουν τη ζωγραφική επιφάνεια σε συμβολικές εικόνες ενός άλλου κόσμου. Με το πραγματικό να χάνει την υλική του υπόσταση και να μεταβάλλεται σε δυνατότητα για το καθαρά ζωγραφικό, το οποίο με τη σειρά του παρουσιάζεται σαν μια νέα συνάντηση της ανθρώπινης ψυχής με το άπειρο. Η πορεία του όπιυς την έχουμε στα έργα του δεν παρουσιάζεται μόνο σαν υπέρβαση καλλιτεχνικών τάσεων και σύνδεση βυζαντινών αναγεννησιακών και μανιεριστικών τύπων, αλλά και σαν αποκάλυψη των δυνατοτήτων της ζωγραφικής για την μορφοποίηση του υπερβατικού. Από το έργο του αποδεικνύεται ότι ο Γκρέκο δεν ενδιαφέρεται να μείνει ένας ακόμη ερμηνευτής της αντικειμενικής πραγματικότητας ή και ένας ανατόμος του φυσικού κόσμου, άλλα ένας ζωγράφος μεγάλων μεταφυσικών οραμάτων, πού αποβλέπει ν’ ανοίξει ένα δρόμο για την έκφραση

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: <ΤΑΙΝΙΑ&ΟΙΛΤΙΚΛΑΛ\<Α<ΤΛΛ Σίνα & Δαφνομήλη 106 80 Αθήνα

ΕΚΔΟΤΗΣ: Τούιουζας ΠαύλοςΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Δ.Σ. (Τούιουζας Π., Γολεμάιης Β., Ταμβίοκος L, Κωνσιανιέλλος Γ., Κόλια Ν., Σπυρίδωνος Α., Γιανναράκου-Κιισιάκι Ε., Δούνια-Μάμαλη Ευ_, ΣιοΟρας I.) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΥΛΗΣ: Ταμβίοκος Ιωάννης, Κωνσιανιέλλος Γεώργιος ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ: ALTA GRAFICO ΕΠΕ, Τηλ.: 2314359, Fax 2317705 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Καιερίνα Κωνοιανιέλλου (Ζ. Πηγής 8-10, Τηλ.: 3819319, Fax: 3823077)

Ρεβέκκα Τούιουζα, Τηλ.: 3334130

ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ: ΚΕΣΤΡΕΛ Α.Ε.


των μυστικών του ουρανού στη γη. Οι μορφές των εικόνων του Γκρέκο αποκαλύπτουν την τραγικότητα ενός βαθύτατου διχασμού πού αρνείται να δεχτεί την γη, αλλά δεν βρίσκει τη δύναμη να φτάσει και στην απόλυτη βεβαιότητα και ασφάλεια του ουρανού.

Τα περισσότερα προβλήματα σχετικά με τη ζωή και την καλλιτεχνική δημιουργία του Γκρέκο τα έχουμε για τα πρώτα στάδια της πορείας του, στήν Κρήτη και την Ιταλία, λιγότερα για την εργασία του στην Ισπανία. Και παρά το γεγονός ότι μερικά οπό αυτά λύθηκαν τα τελευταία χρόνια, παραμένουν ακόμη πολλά πού απαιτούν απάντηση. Οι μελέτες του Ν. Παναγιωτάκη σχετικά με το δόγμα του Θεοτοκόπουλου όσο είναι στην Κρήτη απέδειξαν ότι ήταν ορθόδοξος και αυτό ανεξάρτητα από το όνομα του, Δομήνικος, που είχε θεωρηθεί ότι σχετιζότανε με το δόγμα του. Γιατί το όνομα Δομήνικος ήταν συνηθισμένο και μεταξύ των ορθοδόξων της Κρήτης και δεν ήταν αποκλειστικότητα των καθολικών. Φαίνεται ότι καθολικός έγινε στην Ιταλία και οπωσδήποτε στην Ισπανία για να μπορεί να εργαστεί και να μην έχει προβλήματα με την Ιερά Εξέταση. Επίσης γνωρίζουμε τώρα ότι έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Κρήτη, όπως έδειξε ο Μέρτζιος με το έγγραφο πού δημοσίευσε και κατά το όποιο το 1566 είναι "μαΐστρος σγουράφος" και φαίνεται ότι στην Κρήτη ακόμη εκτός από τις σπουδές του της βυζαντινής ζωγραφικής θα πρέπει να γνώριζε και έργα της δυτικής τέχνης, ίσως από χαρακτικά πού κυκλοφορούσαν και στην Κρήτη. Επίσης τώρα γνωρίζουμε με τα έγγραφα πού δημοσίευσε η Μαρία Κωνσταντινουδάκη ότι το 1566 είναι ακόμη στην Κρήτη ενώ το 1568 είναι στη Βενετία, επομένως το τέλος του 1566 ή τις αρχές του 1577 ταξίδεψε στη Βενετία.

Δημιουργός πού δεν ξέχασε ποτέ την μακρινή πατρίδα του ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, την Ελλάδα και την Κρήτη και που επέμενε να μιλάει ελληνικά όταν είχε την ευκαιρία στο Τολέδο, κατόρθωσε να δώσει μορφές που αρνούνται το χρόνο. Με ανθρωπιστικές αφετηρίες και φιλοσοφική παιδεία, όπως αποδεικνύεται από τις παρατηρήσεις του στην έκδοση του Βιτρούβιου (πού εκδόθηκε από τον DANIELE BARBARO το 1556) και την έκδοση των βίων του Βαζάρι του 1568, ενδιαφέρεται για όλες τις θεωρητικές εργασίες. Δημιουργός που φαίνεται ότι έγραψε για τη ζωγραφική, την γλυπτική και την αρχιτεκτονική αν και το γραπτό δεν σώθηκαν, σωστά μπορεί να χαρακτηριστεί ζωγράφος ανθρωπιστής και φιλόσοφος. Κατόρθωμα του Γκρέκο είναι, το ότι κατόρθωσε να ενώσει κατακτήσεις διαφόρων κατευθύνσεων, να αξιοποιήσει γόνιμα χαρακτηριστικά των για να φτάσει στην καθαρά προσωπική εκφραστική του γλώσσα. Έτσι κατορθώνει να εκφράσει το πνεύμα της αντιμεταρρύθμισης και το κλίμα της ισπανικής μυστικιστικής παράδοσης, τον προβληματισμό του μανιερισμού και του μπαρόκ, χωρίς να αρνηθείτην χρωματική γλώσσα του βενετσιάνικου εργαστηρίου και την εσωτερικστητα της βυζαντινής τέχνης. Και είναι ακριβώς μερικά από τα στοιχεία αυτά που θα γίνουν γόνιμες αφετηρίες για καλλιτέχνες του εξπρεσιονισμού, τον Πικασσό που μελετά έργα του και επηρεάζεται από τύπους του τους σουρεαλιστές πού τον θέλουν πρόδρομο τους. Αλλά με την παγκόσμια αναγνώριση της σημασίας του έργου του πολλαπλασιάζονται και οι πλαστογραφήσεις προσπαθειών του, πραγματική πληγή της εποχής μας. Πάντως ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος-Γκρέκο κατόρθωσε στις χαρακτηριστικές και ολοκληρωμένες προσπάθειες του, να παντρέψει την γη και τον ουρανό, το συγκεκριμένο με το αφηρημένο, το εσωτερικό με το εξωτερικό, τον χρόνο με την αιωνιότητα και αυτό αποδεικνύει την μεγαλοφυΐατου.«


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ΕΛΕΝΗΣ ΚΟΒΑΝΗ, Ερεννητριας Κοινωνιολόγον

“Ο ΧΩΣΤΙΑΝΟΣ ΧΟΡΟΣ” του Ν. ΣΚΑΛΚΩΤΑ __________ __________ ___________________________________________________ i......................................................................— ---------------------------- -------- -------- ---

Ο Χωστιανός χορός είναι ένας από τους χορούς που συμπεριλαμβάνονται στο συχνότερα παίζόμενο και δημοφιλέστερο έργο του Ν. Σκαλκώτα, στο οποίο γίνεται επεξεργασία και παρουσίαση υλικού ελληνικής δημοτικής μουσικής και που φέρει τον τίτλο “36 Ελληνικοί χοροί”. Ημερομηνία σύνθεσης του έργου, όπως αναφέρει ο ίδιος ο συνθέτης, είναι η περίοδος 1934-1936.

“Ο περίφημος “χωστιανός” γράφει ο Γ. Παπαϊωάννου που επί πολλά χρόνια αποτελούσε “σήμα” της ΕΡΤ, προέρχεται από τα Χώστια, στις νότιες υπώρειες του Ελικώνα, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του συνθέτη. Ο Σκαλκώτας όταν ήταν μικρός η μητέρα του συνήθιζε να του τραγουδά δημοτικά τραγούδια από την περιοχή των Χωστίων. Ένα απ’ αυτά, που το είχε απομνημονεύσει απέδωσε τον παραπάνω χορό, σε ρυθμό καλαματιανό.

Το κύριο θέμα και το πιο αναγνωρίσιμο του εν λόγω χορού είναι εμπευσμένο από ένα γνωστότατο δημοτικό που από λαογραφική άποψη θεωρείται ύμνος στο νερό αλλά που κατατάσσεται ευρύτερα στα ερωτικά. Σε παλαιότερη παραλλαγή το τραγούδι αρχίζει με τον εξής στίχο : “Θιομαίνομαι το κρύο νερό” Που σημαίνει θαυμάζω και απορώ, λατρεύω και καταπλήσσομαι με το κρύο νερό. Ο στίχος παραπέμπει σε παλαιούς λατρευτικούς ύμνους και δη των ορφικών που αρχίζουν συνήθως με μία λατρευτική επίκληση στα φυσικά στοιχεία και στις προστάτιδες αυτών.

Η βασική ιδιότητα του νερού, η αναγκαία για την ικανοποίηση του αισθήματος της δίψας, η καθαρότητα και η διαύγειά του είναι και ο αναγκαίος όρος για το σύνολο του υδάτινου συμβολισμού. Σε σπινθηροβόλα και απαστράπτουσα γαλήνια μορφή το νερό είναι ο φυσικός καθρέπτης της γήινης ομορφιάς, που η αμαύρωσή του σημαίνει αδυναμία και άρνηση καθρεπτισμού της φυσικής πραγματικότητας. Το διαυγές νερό σύμβολο έτσι της γνώσης και της συνείδησης αντιδρά στην παραμικρή κηλίδα και αποκαλύπτει τη ρυπαρότητα στη γένεσή της. Μέσον εξαγνισμού το θεοειδές ύδωρ και μέγιστο σύμβολο της φυσικής και ηθικής καθαρότητας, στις υπώρειες του Ελικώνα έχει και μία άλλη διάσταση. Οι πηγές του βρίσκονται στο χώρο των ελικωνιάδων οι οποίες δεν είναι απλά οι προστάτιδες των τεχνών και των επιστημών, όπως σήμερα τις γνωρίζουμε, αλλά ήταν πρωταρχικά οι φύλακες των ορεινών πηγών (καθώς η όποια καταστροφή αυτών θα εμεταδίδετο τάχιστα στα επόμενα στάδια της πορείας του νερού προς τα κάτω). Επιπλέον οι ελικωνιάδες διδάσκουν, σύμφωνα με την ησιόδεια θεογονία, και μελωδικά αφηγούνται στους ανθρώπους τη σχέση του Είναι με τον τρισδιάστατο χρόνο, εκκινώντας από τα παρόντα, στη συνέχεια τα μελλούμενα και τα παρελθόντα.

Εάν το νερό είναι φορέας ζωής το όνομα κυρά Βαγγελιώ (Ευαγγελία από το ευαγγελίζομαι) είναι η φέρουσα τα καλά μηνύματα και το υπέρτατο εδώ μήνυμα είναι η ενσάρκωση του θείου λόγου. Εαν η γλώσσα είναι δομημένη όπως το ασυνείδητο (Lacan), η μουσική γλώσσα αντλεί από συλλογικό υποσυνείδητο ό,τι συγκινησιακά αγγίζει περισσότερο τον ανθρώπινο ψυχισμό διαχρονικά και κατά τρόπο μόνιμο.

Ο Χωστιανός χορός είναι ένας ύμνος επιστροφής σ’ ένα πολιτιστικό πλαίσιο που είναι γνώριμο στο συνθέτη μέσα από τη μητρική πολιτιστική μεταβίβαση και παιδαγωγία.

Τα Χώστια του τέλους του 19ου αιώνα, αρχές του 20ου, είναι μία κοινωνία της οποίας η οικονομία της αυτάρκειας της επιτρέπει, όπως συμβαίνει σ’ όλες τις τότε αγροτικές κοινότητες,


μία ίδια πολιτιστική ταυτότητα. Ο υπαρξιακός πλούτος της εκφράζεται από τη μέσω των εορτών και των τελετουργικών, δυνατότητα έκφρασης των συναισθημάτων και την υπέρβαση της καθημερινότητας. Και τούτο σε πείσμα των όποιων κοινωνικών αντιφάσεων και αντιξοοτήτων του κοινωνικού ελέγχου, κλπ.

Η γυναικεία παρουσία έχει βάλει τη σφραγίδα της αυτή την εποχή σε δύο κοινοτικούς δημόσιους χώρους.

1) Στην κοινοτική βρύση (χώρος πολυλειτουργικής δομής για χρήση του νερού σε κάθε μερική βάση και χώρος τελετουργιών): εκεί αρχίζει το πρώτο τελετουργικό του γάμου (η πλύση των προικιών) και εκεί τελειώνει με την επίσκεψη της νύφης με συνοδεία τη δεύτερη ημέρα του γάμου: με την ευχή τα αγαθά να ρέουν άφθονα όπως το νερό στο νέο νοικοκυριό και η εξαγνιστική λειτουργία καθώς και ο σύνολος υδάτινος συμβολισμός ν’ αγγίζει το νέο ξεκίνημα του νέου νοικοκυριού αυτού.

2) Στο προαύλιο της εκκλησίας όπου τις μεγάλες γιορτές γίνεται ο κοινοτικός χορός των γυναικών. Στην αποκορύφωσή του ο Χωστιανός χορός είναι μία μελωδία διονυσιακής μέθης που αποπνεέι τη δροσιά των βουνήσιων πηγών, τη μεθυστική δύναμη του νερατσοφιλήματος (το νερατσοφίλημα είναι η κρυφή σε πολλές παραλλαγές) το παιχνίδι, τη χαρά της αισθησιακής έκστασης του χορού.

Ο Χωστιανός χορός είναι ερωτικός και ιερός, αισθησιακός και πνευματικός. Διότι η δροσιά των πηγών του νερού αφυπνίζει διττά: πνευματικά και αισθησιακά και διότι στην αρχαϊκή, αρχετυπική του μορφή ο χορός και το τραγούδι ενσωματώνουν τα δύο στοιχεία, το ιερό και το ερωτικό.

Ο Σκαλκώτας δεν είναι μόνο μεγάλος συνθέτης, είναι και θεωρητικός της μουσικής. Ό,τι αναφέρει για το δημοτικό τραγούδι αποτελεί ανεκτίμητη παρακαταθήκη. “Η ευγενής προέλευσις του δημοτικού τραγουδιού” υπογραμμίζει ο ίδιος, “η αριστοκρατική του τάσις μας δίδουν μία πολιτισμένη πνοή”. “Η ποίησίς του φανερώνει τον πλούτον της ελληνικής τέχνης”

Με δημιουργική πνοή ενσωματώνει δημοτικές μελωδίες σε συμφωνικά έργα, όπως από το περίφημο ρουμελιώτικο τραγούδι στο “παραμυθόδραμα - Με του Μαγιού τα Μάγια”.

‘Ένύχτωσε, ποιόνε θα ιδώ, ποιόνε θα χαιρετήσωνα χαιρετήσω τα κλαριά, δροσιά είναι γιομισμένανα χαιρετήσω τα βοννα, χιόνια είναι σκεπασμένα”

Ο θεωρητικός Σκαλκώτας μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τους ορούς δημιουργίας του ευγενούς δημοτικού τραγουδιού σε αντιπαράθεση με το πρόχειρο και το ευτελές. Και να μας ενθαρρύνει στην έναρξη μίας σωστής κριτικής αντιμετώπισης των υποπροϊόντων της μαζικής κουλτούρας που κατακλύζουν την τοπική κοινωνία με τη σφραγίδα του ανώτερου και φθείρουν μέσα από δόλιους δρόμους και αόρατους τις νεανικές ψυχές.

Στο πρόσωπο του Ν. Σκαλκώτα τιμούμε τον καλλιτέχνη που συνδυάζει παραδειγματικά την υψηλή έμπευση με τη σεμνότητα, το μεγαλείο με την ταπεινοφροσύνη και τη δύναμη να νικά τα όποια κτυπήματα της ζωής με την μετάπλασή της σε μελωδία λύτρωσης.

Κλείνοντας θα υπενθύμιζα ότι με μνήμη πληρούται η ψυχή και η καλύτερη πλήρωση είναι αυτή με μνήμη ψυχών που έκαναν τη χαρά και τον πόνο ωδή στην ανθρώπινη μοίρα.

Θα συμπλήρωνα ακόμα, παραφράζοντας λίγο τον Πασκάλ, ότι όπως ο ενσαρκωθείς λόγος, έτσι και ο μεγάλος καλλιτέχνης, μέσα από μυστικούς ενδεχόμενα δρόμους μίμησης, θα βρίσκεται σε αγωνία έως τον τελευταία ορίζοντα τούτου του κόσμου.

Όλο αυτό το διάστημα ας επαγρυπνούμε αφουγκραζόμενοιτην ΑΓΩΝΙΑ ΤΟΥ. ·


Αριστείδης Ρούσσαρης, Δικηγόρος

Η ΛΕΒΑΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΑΗΣΑπό το Ιστορικό Λεύκωμα τον “ΗΛεβάδεια και η Επαρχία της”

Η πόλη της Λεβαδείας υπήρχε αιώνες πριν από το 1200 π.Χ., από ευρήματα έχει αποδειχθεί ότι κατείχε την ίδια θέση.

Αρχικά ονομαζόταν Μίδεια και το κέντρο της ήταν ψηλότερα, στην κορυφή του Προφήτη Ηλία.

Το όνομα Μίδεια (Μιδέα), είχε πάρει από τη νύμφη Μίδεια που με τον Ποσειδώνα είχαν αποκτήσει τον Ασπληδόνα, ιδρυτή ομώνυμης πόλης, του σημερινού Πύργου κοντά στον Ορχομενό. Ο ιστορικός -περιηγητής Παυσανίας που επισκέφθηκε τη Λεβάδεια περί τα 175- 176 μ.Χ. αναφέρει ότι η ομηρική Μίδεια είναι η πόλη Λεβάδεια.

Ήταν φυσικό να οδηγηθεί ο Παυσανίας σ’ αυτή τη διαπίστωση, αφού γνώριζε από τα Ομηρικά Έπη ότι, οι Βοιωτοί είχαν πάρει μέρος στον Τρωικό Πόλεμο (1193- 1184 π. X.), με 80 πλοία και 9600 άνδρες, ένας δε από τους Βοιωτούς ηγέτες, ο αρχηγός των χαλκοθωράκων Βοιωτών, ήταν ο Αρκεσίλαος γιος του Λύκου και της Θεοβούλης, ο οποίος ήταν Λεβαδεύς,

Δίπλα στην Έρκυνα κοντά στο λατρευτικό χώρο του Τροφωνίου Μαντείου, ο Παυσανίας είδε τον τάφο του Αρκεσιλάου, τον οποίο σκότωσε ο Έκτορας και τα οστά του μετέφερε στη Λεβάδεια ο Λήιτος από τις Πλαταιές, ο μοναδικός Βοιωτός ηγέτης που γύρισε ζωντανός από την Τροία.

Η ύπαρξη του μνήματος του Αρκεσίλαου στη Λεβάδεια, 1359 χρόνια μετά τον Τρωικό Πόλεμο, ήταν τρανή απόδειξη για τον Παυσανία ότι η ομηρική Μίδεια ήταν η Λεβάδεια. Πίστευε δε, ότι και ο Όμηρος το γνώριζε, αφού χαρακτηριστικά γράφει στα Βοιωτικά: “Ό Όμηρος ήξερε, νομίζω, πως οι πόλεις είχαν ήδη τα ονόματα Χαιρώνεια και Λεβάδεια, μεταχειρίστηκε όμως τα αρχαία τους ονόματα, όπως είπε και τον ποταμό Αίγυπτο κι όχι Νείλο”.

Κατά τον Παυσανία η αρχαία Λεβάδεια πήρε το όνομα της από τον Αθηναίο ήρωα Λέβαδο ο οποίος ερχόμενος στη Μίδεια εγκατέστησε τους κατοίκους της χαμηλότερα γύρω από τις όχθες της Έρκυνας και ονόμασε την πόλη Λεβάδεια.

Αν δεχθούμε την άποψη του Παυσανία ότι όταν γράφτηκαν τα Ομηρικά Έπη, περίπου το 750 π.Χ., η πόλη ελέγετο ήδη Λεβάδεια, τότε οδηγούμεθα στο λογικό συμπέρασμα ότι η πόλη τουλάχιστον τον 8° π.Χ. αιώνα ελέγετο Λεβάδεια. Αυτή η εκδοχή έχει επικρατήσει μέχρι σήμερα ως ορθότερη σχετικά με την προέλευση της ονομασίας Λεβάδεια, αν και η εκδοχή των Πλούταρχου, Σταγειρίτη και Crimal, εμφανίζεται σαν πιο βάσιμη.

Ο Χαιρωνεύς Πλούταρχος, που είναι προγενέστερος του Παυσανία και ήταν Βοιωτός, στο έργο του "Αίτια Ελληνικά", που δημοσιεύτηκε στη Ρώμη μετά το 96 μ.Χ. αναφέρει στο 39 κεφ.: "Ή μήπως, σύμφωνα με το μύθο, επειδή ο Ελευθήρ και ο Λεβέαδος ήταν οι μόνοι από τους γιους του Λυκάονα που δεν έλαβαν μέρος στην ανθρωποθυσία για το Δία, αλλά έφυγαν για τη Βοιωτία, γι’ αυτό και οι Λεβαδείς έχουν ισοπολιτεία με τους Αρκάδες;".

APiJ ΙΕΙ&ΜΙ Κ. ΡΟΤΙΙΑΓΜΪ

η ΛΕΒΑΔΕΙΑ και η ΕΠΑΡΧΙΑ ΤΗΣ


Ο ναός της Έρκυνας και το Μαντείο τον Τροφωνίον. Ένας από τους πιο σημαντικούς χάρτες τον Lauremberg, που ξεχωρίζει για τις λεπτομέρειες του στην περιγραφή τον Τροφωνίον Μαντείου και είχε σνμπεριληφθεί στο μικρό άτλαντα του φημισμένου χαρτογράφον Janssonius (1558-1664), Χάρτης του Γερμανού χαρτογράφου J. Μ. Laurembrg.

Ο καθηγητής Αθανάσιος Σταγειρίτης στο περίφημο έργο του Ωγυγία ή Αρχαιολογία που εξεδόθη στη Βιέννη το 1818, στο Δ’ τόμο του αναφέρει ότι: "ο Λυκάων του Πελασγού έμεινε διάδοχος και έκτισε την πόλη Κυνοσοΰρα στο Λΰκαιο όρος.

Επειδή έκανε τραπέζι στο Δία με κρέας από τις σάρκες ενός από τα πολλά παιδιά του προξένησε θυμό και οργή στο Θεό, ο οποίος κεραύνωσε αυτόν, τα πολλά παιδιά του και την Αρκαδία,

Όμως δυο γιοι του, ο Λεβεάδης και ο Ελευθήρ, διέφυγαν στη Βοιωτία και από αυτούς ονομάσθηκαν οι πόλεις Ελευθεραίκαι Αεβάδεια και εξ’ αιτίας αυτού του λόγου οι Αρκάδες είχαν ισοπολιτεία στη Λεβάδεια.

Ο γάλλος καθηγητής και συγγραφέας Pierre Grimal στο Λεξικό της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Μυθολογίας (Παρίσι 1951) στο λήμα Λεβέαδος καταγράφει: "Απ’ όλους τους γιους του Λυκάονα μόνο ο Ελευθήρ και ο Λεβέαδος δεν μετείχαν στην ασέβεια του πατέρα τους, ο οποίος προσέφερε στο Δία να φάει τη σάρκα κάποιου παιδιού, για να ελέγξει τη διορατικότητά του.

Ύστερα από την καταστροφή έφυγαν για τη Βοιωτία, όπου ίδρυσαν τις πόλεις της Λεβαδείας και των Ελεύθερων. Έτσι άρχισε η παλιά συμμαχία ανάμεσα στους Αρκάδες και στους κατοίκους των δύο αυτών πόλεων".

Υπάρχουν και άλλες δύο εκδοχές, του Τούρκου περιηγητή Εβλιά Τσελεμπί, ο οποίος έγραψε σχετικά το 1668 μ.Χ. ότι, η πόλη είναι οικοδόμημα της βασίλισσας Λεβαζία, κόρης του σοφού Πλάτωνα που κατοικεί στην Αθήνα και εκ της παραφθοράς λέγεται Λεβάδεια, άποψη τελείως αναξιόπιστη,

Η άλλη είναι του ανατολιστού Ν. Ελευθεριάδη, ο οποίος στο έργο του Πελασγική Ελλάς- Οι Προέλληνες 1931, αναφέρει: "Λεβάδεια είναι επίσης το Πελασγικόν αλ-βαδή ή κατά την άλλην προφοράν αλ-ουαδή διότι το Πελασγικόν, βαβ ή ουά, έχει διπλήν προφοράν.

Βαδή ως ρήμα σημαίνει ρέω και ως ουσιαστικό το ρέον τρεχόμενον νερό, ρύαξ ποταμός και το μέρος όπου αναβλύζει ύδωρ, πηγή, κοιλάς, όπου αναβλύζει ύδωρ.

Η λέξις βέδυ ως σημαίνουσα το ύδωρ διεσώθη και εις ορφικόν απόσπασμα παρά Κλήμεντι, εκ του Πελασγικού δε έχει παραληφθεί και εν ταις σλαβικαίς γλώσσαις, βόδα το ύδωρ, Βοδενά η Έδεσσα, η Λεβάδεια".

Οι παλαιότερες γραπτές μαρτυρίες του ονόματος Λεβάδεια μνημονεύονται στον Ηρόδοτο, ο οποίος πέρασε από τη Βοιωτία στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα και γράφει στην 1η ιστορία, ότι το 550 π.Χ. το Τροφώνιο ήταν ένα από τα πέντε φημισμένα μαντεία της Ελλάδος που συμβουλεύτηκε ο Κροίσος, ενώ στην 8η ιστορία του αναφερόμενος στους απεσταλμένους του Μαρδονίου (479 π.Χ.) προς αναζήτηση του καλύτερου μαντείου γράφει: "Είναι γνωστόν ότι ο Μυς αυτός επήγε εις την Λεβάδειαν και κατάφερε δωροδοκήσας έναν από τους εντοπίους εκεί να καταβή εις το άντρον του Τροφωνίου". *


„ -------------------- ----------------------- --------------------------------- --~ ------------------- — ------ΠΑΝΝΗ ΛΑΜΠΡΟΥ από τοΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΘΗΒΩΝ

Είναι μεγάλη η χαρά και η ευτυχία τώρα που συμπληρώθηκε και παρουσιάζεται στο ευρύτερο κοινό το λεύκωμα- αφιέρωμα στην επαρχία Θήβας.

Χάρτες, γκραβούρες, φωτογραφίες, κείμενα σκορπισμένα με τη χάρη και τη δυσκολία της σπανιότητας ξαναζούν.

Το κυνήγι των εικόνων, ατέλειωτος δρόμος στο βάθος της ιστορίας και του χρόνου.

Ανακάλυψη του χτες κάτω απ’ τη σκόνη, ανάδυση ζωής από τη μούχλα του κιτρινισμένου χαρτιού.

Ανασύσταση της εικόνας του χτες που καλεί σε συγκρίσεις με το σήμερα.

Ακτινοβολία εκθαμβωτική στην πεζότητα και την ισοπεδωτική τύρβη του σήμερα.

Θήβα Πόλη των μύθων και της ιστορίας, τόπος θεών και ηρώων.

Θεσπιές Παράδειγμα ηρωισμού και ανιδιοτέλειας, αξίες αξεπέραστες, συστατικό ανεπανάληπτο, που θα χαρακτηρίζει τον άνθρωπο στο διάβα των χρόνων.

Εύτρηση Πόλη του Ζήθου και του Αμφίωνα.Ερημόκαστρο Εδώ κάποτε ήταν οι Θεσπιές.Ελικώνας Τον όρθρο ο Όσιος το βαθύ, προτού ξυπνήσουν τα πουλιά στον Ελικώνα

ακόμα, από τον άγιον ύπνο που πήρε μέσα στη σπηλιά κειτάμενος στο χώμα...Άσκρη Πατρίδα του Ησίοδου.Θίοβη Η νύφη του Ελικώνα.Δ ρομβαίνα Η κωμόπολη των τραγουδιών και των παραδόσεων.Κρεύσις Το ισχυρότερο λιμάνι του Δουκάτου Αθηνών και Θηβών.Βάγια Το ομορφότερο κεφαλοχώρι της επαρχίας της Θήβας.Μαυρομάτι Ο ναός του Υπάτου Διός.Ακραίφνιο Ιερό Πτώου Απόλλωνα.Τανάγρα Έκφραση πλαστικότητας και αισθητικής προς τέρψιν νου και οφθαλμών.Δερβενοχώρια Η Πύλη των πειρατών και ανυπότακτων.Πλαταιές Πόλη ιστορική, καθοριστική η μάχη της.Επαρχία Θηβών, καύχημα και σηματωρός στην ύπαρξη μας.Στολίδι ατέλειωτο, πηγή αστείρευτη, αστέρι άσβεστο, νοηματοδοτείτο πέρασμα μας

στη βάση της νομοτέλειας μας.Επαρχία Θηβών, επαρχία όλων μας.


Η Θήβα μέσα από τη φαντασία των αρχαιοφίλων

Η περίοδος της Αναγέννησης στην Ευρώπη, 15ος αιώνας, συνδέεται με την επιστροφή στην κλασική αρχαιότητα, την αναβίωση, την αναζωογόνηση και το ξαναζωντάνεμα των γραμμάτων και των σπουδών. Η κλασική αρχαιότητα γίνεται πλέον για τους συγγραφείς και τους δημιουργούς της εποχής σημείο αναφοράς και το ιδανικό πρότυπο. Η Θήβα, ως πόλη κληρονόμος ενός πλούσιου αρχαίου πολιτισμού, προσελκύει το ενδιαφέρον των ευρωπαίων αρχαιοφίλων.

Οι ποικίλες ιστορικές και περιηγητικές εκδόσεις συνοδεύονται από εικονογράφηση με ελληνικά θέματα. Ξυλογραφίες και χαλκογραφίες

Ο μεγάλος λυρικός Θηβαίος ποιητής Πίνδαρος ΧΑΛΚΟΓΡΑΦΙΑ, 1720

Ο Επαμεινώνδας, Θηβαίος στρατηγός και πολιτικός, πρωτεργάτης της ανόδου και της κυριαρχίας της Θήβας στην Ελλάδα κατά το πρώτο μισό του 4ου π.χ αιώνα.ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ, 1830

διακοσμούν τα βιβλία και παρουσιάζουν την αρχαία Θήβα με τη μορφή τυπικής μεσαιωνικής πόλης της Δύσης ή με στοιχεία γοτθικά και αναγεννησιακά.

Τα πρόσωπα επίσης της Θηβαϊκής μυθολογίας και της κλασικής αρχαιότητας αποκτούν και αυτά μεγάλη υπόσταση και σημασία στη συνείδηση των Ευρωπαίων, οι οποίοι με τη φανταστική όραση τους ζωγραφίζουν και αυτά. β

Πανηγύρι στη Θήβα, Αγία Φωτεινή ΞΥΛΟΓΡΑΦΙΑ, HENRI BELLE, 1876


ΝΙΚΟΛΑΟΥ NOKA, πτεράρχου ε.α.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΧΑΡΙΣΤΙΑ

Απλή και μόνον αναφορά, στην προσφορά της Ελλάδος στον Πανανθρώπινο πολιτισμό, θα απαιτούσε τόμους ολόκληρους-εγκυκλοπαίδειες γραφής. Με αφορμή α) την ίδρυση “Μουσείου της Ευρώπης” χωρίς Αρχαία Ελλάδα και Βυζάντιο που θα γίνει το 2003, δίπλα στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, β) την ανάλογη θεωρία του Γάλλου ιστορικού ΝΤΡΟΙΖΕΝ; πριν από μερικά χρόνια ο οποίος εξαιρούσε την Ελληνική Αρχαιότητα και το Βυζάντιο από την Ευρωπαϊκή Ιστορία και γ) τον αποκλεισμό των Ελλήνων Γιατρών Χωρίς Σύνορα, από το Διεθνές Συντονιστικό Γραφείο των Βρυξελλών, θα αναφερθούμε χωρίς ιεράρχηση σε λίγα σημεία, που όμως προσδιορίζουν το χρέος του πολιτισμένου κόσμου προς το Ελληνικό πνεύμα.

Όλες οι γλώσσες του κόσμου έχουν δεχθεί γλωσσική προσφορά από την Ελληνική. Λίγοι ανώτεροι-πνευματικοί άνθρωποι (μη Έλληνες) με μελέτες, αναφορές, σχόλια, επιστρέφουν ελάχιστο τόκο, από τη μεγάλη επένδυση που τους έγινε, σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης διανόησης. Ένα ελάχιστο δείγμα προσφοράς-αναγνώρισης είναι ότι ακολουθεί:

Ο Χρήστος Πανάγος πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών το 1966 προσφωνεί τον Ζισκάρ ντ’ Εσταίν στη Γαλλική γλώσσα, αλλά με ελληνικές λέξεις.

Kyrie,Sans apostropher ma rhetorique dans Γ emphase et la plenthore, j; analyseral elliptiquement,

sans nul gallicisme, le dedale synchrome du cosmos politique caracterise par des syndromes de crise paralysant Γ organisation systematique de notre economie.

(Κύριε, χωρίς να αποστρέψω τη ρητορική μου στην έμφαση και την πληθώρα, θα αναλύσω ελλειπτικά, χωρίς κανένα γαλλικισμό, τον σύγχρονο Δαίδαλο του πολιτικού κόσμου, ο οποίος χαρακτηρίζεται από σύνδρομα κρίσης, που παραλύουν την συστηματική οργάνωση της οικονομίας μας...).

Ο Δημήτρης Καλομέρης προσφωνεί στον ετήσιο χορό της Ελληνικής Κοινότητας στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας τον πρ. πρωθυπουργό Γουΐτλαμ στην Αγγλική γλώσσα με ελληνικές λέξεις:

Kyrie Whitlam,This is a Hellenic apotheosis for the architect of a new ethnic epoch in the antipodes. History

has no paralel paradigm of an Australian politician with your scholastic dynamism, energy and ethos whose ideological horizons.

(Κύριε Γουίτλαμ,Αυτή είναι μια Ελληνική αποθέωση για τον αρχιτέκτονα μιας νέας Εθνικής εποχής στους

αντίποδες. Η ιστορία δεν έχει παράλληλο παράδειγμα ενός Αυστραλού πολιτικού, με το δικό σας σχολαστικό δυναμισμό, ενεργητικότητα και ήθος, του οποίου οι ιδεολογικοί ορίζοντες...).

Όσο για την αντίστοιχη προσφώνηση του πρ. Πρωθυπουργού Ξ. Ζολώτα πριν από πολλά χρόνια πάλι στην Αγγλική με Ελληνικές μόνο λέξεις δεν την αναφέρουμε εδώ, πιστεύοντας ότι είναι γνωστή σε όλους τους Έλληνες. Η γλώσσα η Ελληνική είναι ένα από τα πιο αξιοθαύμαστα και τα πιο ζωντανά μνημεία του πολιτισμού μας και ένα ζωντανό μνημείο, γιατί, ενώ τα άλλα μας (αρχιτεκτονικά, γλυπτικά, αγγειογραφικά και λογοτεχνικά) μνημεία δεν τα αντικρίζουν οι ξένοι καθημερινά, τη γλώσσα μας τη χρησιμοποιούν όλοι, όλες τις μέρες και ώρες, τόσο στην πνευματική όσο και στην καθημερινή τους πρακτική ζωή.

Ο WILL DURANT στο βιβλίο του Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού γράφει: “Όλες οι έννοιες που αναφέρονται σε πνευματικές αξίες έχουν σε όλες τις Ευρωπαϊκές γλώσσες ονόματα ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Ενδεικτικά αναφέρω από τις εκατοντάδες των ελληνικών (ή ελληνόγενων) αυτών


λέξεων ελάχιστες: PHILOSOPHY, PSYCHOLOGY, THEATER, TRAGEDY, COMEDY, PHYSICS, LEXIKON, PHAENOMENA, ESTETIC, PHSIOLOGY, ASTRONOMY, METEO (METEOROLOGY), MATHEMATIC, PROBLEM, PHILOLOGY, EUROP (=Ευρώπη), HISTORY, GEOGRAPHY, ARTHRITIS, REUMATIC και αμέτρητες άλλες. Και αυτή η χρήση των ελληνικών λέξεων απλώνεται πέρα από τη φιλοσοφία, και τις άλλες ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ επιστήμες, σε όλα σχεδόν τα επιτεύγματα της σ ύγχρ ονη ς τεχνολογίας: MICROPHON, MEGAWAT (από την ελληνική λέξη Μέγα), ELECTROPHON, και άπειρες άλλες.

Ο Σουηδός Καθηγητής της Φιλοσοφίας ΙΝΓΚΜΑΡ ΡΕΝΤΙΝ είπε: “Η Ελλάδα είναι το παν. Όποιος μιλάει την ελληνική είναι Έλληνας. Με αυτήν την έννοια είμαι και εγώ Έλληνας. Δεν μπορώ να βρω άλλη χώρα που ο πολιτισμός της να μην βασίζεται στην Ελληνική κουλτούρα”.

Ο Νομπελίστας Αυστριακός ΕΡΒΙΝ ΣΡΕΝΤΙΓΚΕΡ στο βιβλίο του, “Η φύση και οι Έλληνες” παροτρύνει στην επιστροφή στην σκέψη των Αρχαίων Ελλήνων για μια καλύτερη κατανόηση της σύγχρονης εικόνας του κόσμου.

Ο Καθηγητής Πανεπιστημίου της ΠΙΖΑΣ ΠΟΥΛΙΕΖΕ ΚΑΡΑΤΕΛΙ τονίζει: “Σε στιγμές κρίσης όπως αυτή που ζούμε που αναζητούνται απαντήσεις, αποσαφηνίσεις, εμπνεύσεις και όταν το παρόν δεν τις παρέχει, τότε απευθυνόμαστε στο παρελθόν, στις ρίζες της διακριτικής διάπλασης. Και που να την αναζητήσει κανείς, αν όχι στον Όμηρο και την Αρχαία Ελλάδα που μας δίνουν αυτά τα εφόδια ανέκαθεν”.

Ένας από τους κορυφαίους φιλοσόφους του αιώνα. Ο ΜΑΡΤΙΝ ΧΑΪΝΤΕΓΚΕΡ στο βιβλίο του “Εισαγωγή στη Μεταφυσική” (μετάφραση Χρ. Μαλεβίτση) αναφέρει και τα εξής: “Για τους Έλληνες η ύψιστη προίκα τους είναι η γλώσσα τους, στην οποία η παρουσία (φιλοσοφικός όρος) ως τοιαύτη φθάνει στην εκκάλυψη και στην κάλυψη. Όποιος δεν μπορεί να δει την δωρεά ενός τέτοιου δώρου προς τον άνθρωπο και όποιος δεν μπορεί ν’ αντιληφθεί τον λόγο περί του προορισμού του είναι όπως ο φυσικός τυφλός δεν μπορεί ν’ αντιληφθεί, τι είναι το φως και το χρώμα” (σελίς 250). Επίσης ο Χάιντεγκερ το βιβλίο του “Είναι και χρόνος” το αρχίζει με τα λόγια του Πλάτωνος ελληνιστί: “Δήλον γαρ ως υμείς μεν ταυτα πάλαι γιγνώσκετε, ημείς δε προ του μεν ωόμεθα, νυν ηπορήκαμεν”. Στα βιβλία του αυτά σχεδόν δεν υπάρχει σελίδα, που να μην αναφέρεται “εις τι το ελληνικόν”. Γράφει κάπου αλλού ο Χάιντεγκερ: “Τα αρχαία Ελληνικά δεν είναι μία γλώσσα αλλά “ Η ΓΛΩΣΣΑ”.

Ο ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΜΙΤΤΕΡΑΝ είπε “Ελληνική είναι η γλώσσα των Γάλλων. Η Αθήνα και ο πολιτισμός της είναι η δική μας ιστορία, η ιστορία της Ευρώπης που βεβαίως πρώτα ήταν δική σας.”

Ο ΓΚΑΙΤΕ: “ότι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο, είναι η ΕΛΛΑΣ για την ανθρωπότητα.

Ο ΟΡΑΤΙΟΣ: “Η Ελλάς αλούσα (κυριευθείσα) είχεν αυτή τον απαίδευτον νικητήν και εισεκόμισε τας τέχνας, εις το άγροικον Λάτιον.”

Για όλους τους Χριστιανούς, τα Ευαγγέλια γράφηκαν, “εις γλώσσαν Ελληνικήν.”Ο ποιητής ΑΝΝΙΚΟΣ γράφει:Με όσα της απέμειναν να ζήση αγάλματά τηςκαι να γνωρίζεται η Ελλάς ως όνομα Μουσείου.Η Γαλλίς Ακαδημαϊκός κα Ζακλίν Ντε Ρομιγύ αναφέρει σε συνέντευξή της: Η γλώσσα που

μας χάρισαν οι Έλληνες, η Ελληνική γλώσσα, είναι η βάση, το στήριγμα, η απαρχή όλων των Ευρωπαϊκών γλωσσών. Ζητώ μία χάρη από τους Έλληνες να μην ξεχνούν τα αρχαία Ελληνικά και να μεριμνούν γι’ αυτά όπως και για την εξέλιξή τους, τα νέα Ελληνικά. Θα πρέπει οι Έλληνες να μην υποκύψουν και να μην χάσουν ή ευτελίσουν την σκέψη τους και την μοναδικότητά τους. Να καταλάβουν ότι η μόνη κουβέντα που ολόκληρος ο δυτικός πολιτισμός μπορεί και οφείλει να τους πει είναι “Ευχαριστώ”.

Τέλος ο X. Κίσσιγκερ γράφει:“Οι Έλληνες είναι δύστροπος λαός, για να υποταχθεί πρέπει να πολεμήσουμε τη δική τους


ΕΛΣΗΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΚΟΥ-ΚΤΙΣΤΑΚΙ, Μέλος τονΑ.Σ. της < £ Α

ΔΥΟ ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ

Το 1946, όταν άρχισε το Ελληνικό κράτος να συνέρχεται- από τα δεινά του πολέμου, το Γυμνάσιο των Θηβών άρχισε να ανανεώνεται.Μεταξύ των πρώτων που ήλθαν (με μετάθεση) στο Γυμνάσιο ήταν δύο καθηγήτριες φιλόλογοι: η Μαρίκα Τσαγκαράκη και η Φωτούλα Λαπιώτου.Ποιός από εμάς δεν θυμάται τις δύο αυτές προσωπικότητες!!

Κάτω από δύσκολες συνθήκες, παντρεμένες με ένα παιδί η καθεμία, αλλά με πολύ ευθύνη και κέφι για δουλειά έμπαιναν στις αίθουσες διδασκαλίας. Η ψυχολογία τους, οι γνώσεις τους και η συμπεριφορά τους μας ανάγκαζαν να μένουμε ακίνητοι, και να κρεμόμαστε από το στόμα τους. Ποιός δεν θυμάται την κυρία Μαρίκα στο μάθημα της Ψυχολογίας και Λογικής στην εβδόμη και ογδόη του Γυμνασίου; Ποιός επίσης δεν θυμάται την κυρία Φωτούλα στην Ανάλυση του Ξενοφώντος, και στη Νεώτερη Ιστορία της ογδόης; Ήθελε η κυρία Τσαγκαράκη να μαθαίνουμε τον Όμηρο απέξω και εμείς δυσανασχετούσαμε... Τώρα, πόσες φορές δεν θυμάμαι στίχους του Όμηρου και τους λέω στα παιδιά μου, τα οποία ξαφνιάζονται, γιατί αυτά τους έχουν λησμονήσει, αφού ουδέποτε τους έμαθαν απέξω.

Κάθε Σάββατο οι αγαπητές καθηγήτριες γύριζαν στο σπίτι τους με το λεωφορείο της γραμμής και τη Δευτέρα με περισσότερο κέφι έμπαιναν πάλι στις αίθουσες διδασκαλίας. Αυστηρές, αλλά και προσιτές, με κατανόηση και διάθεση για συζήτηση, διέθεταν περισσή αγάπη προς όλους μας.

Τα θετικά αποτελέσματα, που προέρχονται από αυτές τις δύο λαμπρές εκπαιδευτικούς, επιβεβαιώνονται από τις πολλές επιτυχίες του Γυμνασίου Θηβών. 'Εδειξαν φανερά ότι αγάπησαν τη δουλειά τους, τη Θήβα και όλους εμάς, αφού μας λένε ακόμα παιδιά τους. Εμείς τις ευχαριστούμε. V

γλώσσα, θρησκεία, παραδόσεις, ιστορία...”.Και οι Ευρωπαίοι και άλλοι εχθροί του Ελληνισμού σπεύδουν, για ιστορία της Ευρώπης χωρίς

Ελλάδα, Μουσείο χωρίς Ελλάδα (παρακρατούν όμως τα Ελληνικά και τα αντίστοιχα του Λούβρου και όλους τους άλλους θησαυρούς στα Μουσεία του κόσμου) γιατρούς χωρίς σύνορα με αποκλεισμό του Νόμπελ (αυτό δεν το έχουμε ανάγκη), γράφουν ότι η Μακεδονία δεν είναι Ελληνική, η Αθηνά ήταν μαύρη, οι Αρχαίοι μεγάλοι φιλόσοφοι ήταν ανώμαλοι, ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος δεν ήσαν Έλληνες (αλλά Σέρβοι για τους Σέρβους και Βούλγαροι για τους Βουλγάρους) και τι θα δούμε ακόμη.

Βέβαια πρέπει να παραδεχτούμε ότι φταίει και αυτός ο Κάδμος που δεν προστάτευσε την “Ευρώπη” και την άφησε να χαθεί στην Ευρώπη...

Ας μας συγχωρήσουν λοιπόν, οι καθ’ όλα αγαπητοί μας σύμμαχοι, για τούτη την αποκοτιά να υψώσουμε την φωνή μας, στα πολυσχιδή συμφέροντά τους και ας κάνουν τον κόπο να σκύψουν έστω και αναδρομικά πάνω στις παραγεμισμένες σελίδες της ιστορίας μας και στις καταβολές της γλώσσας τους.

Αυτά τα λίγα έτσι απλά αποσπασματικά, επιφανειακά από έναν μη ειδικό, σαν έκφραση αγανάκτησης και αποτροπιασμού για τα τεκταινόμενα στην αρχή της χιλιετίας, ύ


ΙΣΤΟΡΙΚΑΑπό το βιβλίο τον Γιώργη Β. Λουκά- Φανοπονλον "Θήβα και Λειβαδειά, Χωραΐτες και Χωρικοί στο ’21")

ΟΝΟΜΑΤΑ ΒΟΙΩΤΩΝΙΙΟΥΙΙΗΡΑΝ ΜΕΡΟΣ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΓΡΑΒΙΑΣ υπό τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, την 8η Μαΐου 1821

Θα βρούμε πολλούς Βοιωτούς να αναφέρουν στα βιογραφικά τους σημειώματα ότι πήραν μέρος στη μάχη της Γραβιάς. Αυτοί που μπήκαν μέσα στο Χάνι είναι:— Γιάννης Δρίτσουλας. Από τα Χώστια— Βασίλης Κόλιας. Από το Κακόσι— Θωμάς Λουκάς. Θωμάς ή Δούκας "Εις των μετά του ήρωος Οδυσσέως ανδρών των πολεμη- σάντων εις το Χάνι της Γραβιάς.." Από την νεκρολογία του (Νέα Εφημερίς 23 Οκτωβρίου 1886)— Λειβαδίτης Γιώργιοςτου Γκίκα. Από τη Λειβαδιά. Κάτοικος Σιταίνης Πραστού -Κυνουρίας. Γράφει... "εις την αρχαίαν και φρικτήν μάχην πολιορκούμενος μέσα εις το Χάνι της Γραβιάς..."— Μακάριος. Από την Αγία Μαρίνα, μοναχός στον Όσιο Λουκά.Οι δε πάρα κάτω διατείνονται ότι πήραν μέρος στη μάχη, αλλά δεν διευκρινίζουν αν ήσαν κλεισμένοι μέσα στο Χάνι, ή πολέμησαν έξω.— Σωτηρίου Λουκάς. Αξιωματικός. Από τη Θήβα— Κοντός Παναγιώτης. Από τη Θήβα. Κάτοικος το 1844 Κυπαρισσίας.— Γεωργίου ή Γλεντιστής Αθανάσιος. Από τη Δομβραίνα.— Γκουλιαμάτης ή Δημητρίου Χαράλαμπος. Από το Κακόσι.— Γκουλεμάτης Ιωάννης Γ εωργίου. Από το Κακόσι— Λουκάς Δήμος. Από τη Λιάτανη.— Πολίτης Νικόλαος του Μήτρου. Από τα Χώστια.— Κεφαλάς Δημήτριος του Λουκά. Από τη Λειβαδιά. Στη μάχη της Γραβιάς πληγώθηκε στο κεφάλι— Παπάς-Παναγιώτης Δημητρίου. Από τη Λειβαδιά.— Καλιώρης Αλέξιος. Από τη Λειβαδιά.— Κατρακάκης Αθανάσιος. Από τη Λειβαδιά.— Λούκας Αργύρης. Από τη Λειβαδιά.— Κώστας Μιχάλης ή Βλαχομιχάλης. Από την Ήπειρο. Κάτοικος Θηβών. Πληγώθηκε στο δεξί χέρι.— Δημόπουλος Γ ιάννης. Από το Δίστομο. Εμπειρικός χειρούργος.— Μίχας Ευστάθιος. Από το Δίστομο.— Τζουμάνης Πέτρος. Από το Δίστομο.— Κατσίκας Γιαννάκης. Από το Μπεσχένι.—Στειριανός ή Ξυνός Παναγιώτης. Από το Στείρι.— Βελιτσιώτης Ταξιάρχης Γεωργ. Από τη Βελίτσα. Κάτοικος αργότερα Λειβαδιάς.— Σαγιάννης Ιωάννης. Από τη Λειβαδιά.— Ζητουνιάτης Αντώνιος Ιωάν. Από τη Λειβαδιά.— Μπαλαούρας Νικόλαος. Από την Αράχωβα.— Μελισσάρης Λουκάς. Από τη Αράχωβα.— Ζαφειρόπυλος ή Τσιγγέλης. Από την Αράχωβα— Καλμαντής Παναγιώτης. Από την Αράχωβα.— Μπαϊρακτάρης Γιώργιος. Από τη Δαύλεια.— Τσιμτσιλής Νικόλαος. Από τη Δαύλεια.— Αλεξανδρόπουλος Αθανάσιος. Από το Δίστομο.— Τζάθας Ιωάννης. Από το Δίστομο— Τσεκούρας Λουκάς. Από το Δίστομο, ύ


^OIATIK<CB u y .Επιμέλεια στήλης: Κατερίνα Κωνσταντέλλον

Την Κυριακή 7 Νοεμβρίου 1999, ο Δήμος Λεβαδέων και ο σύλλογος "Λ. ΚΑΤΣΩΝΗΣ" στα πλαίσια του εορτασμού 100 ΧΡΟΝΙΑ ΛΙΒΑΔΕΙΑ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΒΟΙΩΤΙΑΣ, πραγματοποίησαν, στο Συν. Κέντρο "Κρύα", εκδήλωση μνήμης για τον Λιβαδείτη διανοούμενο και συγγραφέα ΚΩΣΤΗ ΜΕΡΑΝ ΑΙΟ (1913-1988).

Για την προσωπικότητα του Κωστή Μεραναίου μίλησαν ο κ. Ευτυχής Μπιτσάκης, Καθ/της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιωάννης Χατζηφώτης, Λογοτέχνης- Συγραφέας, με συντονιστή τον κ. Πέτρο Μαρκή,

Δημοσιογράφο. Στην απόδοση των κειμένων ήταν ο εκλεκτός ηθοποιός κ. Χρήστος Τσάγκας.“Ο Κωστής Μεραναίος γεννήθηκε στη Λιβαδειά το 1913, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο

Αθηνών και άσκησε δικηγορία για ένα διάστημα. Υπήρξε αρχισυντάκτης τριών περιοδικών: "Καλλιτεχνικά Νέα", "Ο Αιώνας μας" και "Αιξωνή", υπήρξε επίσης επιστημονικός συνεργάτης της εφημερίδος "Ελευθερία". Στη συνέχεια εισήλθε στην ραδιοφωνία όπου από το 1957 είχε την εκπομπή "Ραδιοφωνικό Πανεπιστήμιο". Επιμελήθηκε διάφορες εκπομπές με λογοτεχνικό και επιστημονικό περιεχόμενο. Η καλλιέργεια του ήταν πολύπλευρη και πρόβαλλε την επιστήμη και την φιλοσοφία με τα δοκίμια τις μελέτες του και την δραστηριότητα του στο Ραδιόφωνο και την Δημοσιογραφία Μετέφρασε σημαντικά έργα Νίτσε, Σοπενχάουερ, Φρόυντ, Γιουγκ κ.α. Ασχολήθηκε με την Προσωκρατική φιλοσοφία αλλά και με κρίσιμα προβλήματα της Τέχνης καιτης Επιστήμης. ”

Η Εταιρεία Βοιωτικών Μελετών πραγματοποίησε όπως κάθε χρόνο την βράβευση των επιτυχόντων σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα του νομού Βοιωτίας. Στη Λιβαδειά, το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 1999, βραβεύτηκαν οι νέοι Επιστήμονες της επαρχίας, σε εκδήλωση που έγινε στο Συνεδριακό Κέντρο "Κρύα".

Χαιρετισμό προς τους νέους έκαναν ο Νομάρχης κ.Νικ. Στάμος, ο Βουλευτής κ. Ευαγγ. Μπασιάκος, ο Δήμαρχος της πόλης κ. Χρ. Παλαιολόγος και μίλησε προς τους νέους ο Πρόεδρος της Ε.Β.Μ. κ. Παύλος Τούτουζας. Από την επαρχία Λιβαδειάς όπου συμπεριλαμβάνονται τα Λύκεια: Ιον, 2ον και Τ.Ε.Λ., Λιβαδειάς, Αγ. Γεωργίου, Αντίκυρας, Άσπρων Σπιτιών, Αράχωβας, Διστόμου, Δαύλειας, Κυριακίου και Ορχομενού, επέτυχαν εις τα Α.Ε.1202, εις τα Τ.Ε.1183. Η Ε.Β.Μ. εκφράζει τις θερμές της ευχαριστίες προς τον Δήμο Λεβαδέων και την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας για την συνεργασία, καθώς επίσης και το γραφείο Β/θμιας Εκπ/σεως για την βοήθειά του.

Εξάλου, την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 1999, η ίδια εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στη Θήβα αίθουσα "Σ.Φ.Ε." για την επαρχία Θηβών. Επίσης βραβεύτηκαν νέοι επιστήμονες που έλαβαν το πτυχίο τους. Χαιρετισμό προς τους νέους έκαναν, ο βουλευτής κ. Αλ. Ακριβάκης, ο Δήμαρχος της πόλης κ. Αλ. Κοφίνης, ο Αντιπρόεδρος της Εταιρείας I. Ταμβίσκος, ο Πρωτοπρεσβύτερος κ. Μελ. Θανάσου, κύριος δε ομιλητής ήταν ο Πρόεδρος της Ε.Β.Μ. Καθηγητής Παύλος Τούτουζας.


Απάτην επαρχία θηβών όπου συμπεριλαμβάνονταιτα Λύκεια: Ιον, 2ον και 3ον ενιαίο Θήβας, Σχηματαρίου, Θεσπιών Ακραιφνίου, Ασωπείας, Αλιάρτου, Καπαρελίου, Οινοφύτων, Πύλης και Βαγιών, επέτυχαν εις τα Α.Ε.1.165 μαθητές, εις τα Τ.Ε.1.181. Ευχαριστίες ανήκουν στο γραφείο Β/θμίου Εκπ/σεως Θήβας για την βοήθεια που παρείχε για την επιτυχία της εκδηλώσεως.

Ευχόμεθα προς όλους τους νέους Επιστήμονες στον δύσκολο και ανηφορικό τους δρόμο να μην τους εγκαταλείψει η πίστη κι η ελπίδα. Ο αγώνας τους να αποφέρει όχι μόνο ατομικά αλλά και κοινωνικά οφέλη, ο δε γενέθλιος τόπος να είναι γι’ αυτούς πάντοτε το σημείο αναφοράς τους. ·

WWW ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Κυκλοφόρησε το βιβλίο του κ. Αριστείδη Ρούσσαρη “ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ. Η Δικαιοσύνη στη Λεβάδεια μετά το 1821 Μορφές Δικηγόρων Λεβαδείας.” εκδόσεως του Δικηγορικού Συλλόγου Λεβαδείας. Συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ίδρυση του Πρωτοδικείου Λεβαδείας, η συλλογή και η παρουσίαση, στο βιβλίο αυτό πολύτιμου αρχειακού υλικού από τον κ. Ρούσσαρη, δίνει την δυνατότητα στους παλαιότερους ν’ αναπολήσουν, να ξαναζωντανέψουν οι μνήμες και στους νεώτερους να μάθουν ένα κομμάτι της τοπικής τους ιστορίας.

Ο τύπος της εποχής έχει πρωταγωνιστικό ρόλο και είναι μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αναδεικνύονται οι σπουδαιότερες προσωπικότητες που πέρασαν από το χώρο με κοινωνική και πολιτική δράση και προσφορά στην περιοχή.

Το βιβλίο προλογίζει ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λεβαδείας κ. Αντώνιος Παπαντωνίου.

Το εξώφυλλο του βιβλίου κοσμεί η προσωπογραφία του Νικ. Μπουφίδη, ενός ανθρώπου που η επιστημονική και κοινωνική του προσφορά, υπήρξε σημαντική για την πόλη της Λιβαδειάς, ύ

WWW

ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΛ £ » Λ Λ Ε Ι Λ Ι

■’ ?»·> H M i t 'Z l i l t» t i

AIIO TO ΘΕΑΤΡΟΟ κ. Χρίστος Τσάγκας γεννήθηκε στη Σούρπη της Λιβαδειάς,

αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και από το 1963 έως το 1978 εμφανίζεται στους θιάσους, Μυράτ-Ζουμπουλάκη,Άννας Συνοδινού, Παξινού-Μινωτή, Φέρτη-Καλογεροπούλου, Δημήτρη Χορν κ.α., σε έργα κλασσικού ρεπερτορίου όπως: “Πατέρας” του Στρίντμπεργκ, “Θάψτε τους νεκρούς” του Ίρβιν Σόου κ.α..Συνεργάστηκε με το θέατρο Τέχνης του Κ. Κουν και εμφανίστηκε σε παραστάσεις αρχαίου δράματος και κωμωδίας.

Το 1978 μαζί με τον αδελφό του Λάμπρο ιδρύουν το “ΠΑΛΚΟΣΕΝΙΚΟ” όπου από το 1981 ασχολείται με την έρευνα του Αρχαίου Δράματος και με σκοπό να γνωρίσει στους μαθητές την θεατρική πλευρά των έργων που διδάσκονται στο σχολείο, έργο πραγματικά σπουδαίο και ουσιαστικό.

Ο κ. Χρ. Τσάγκας αυτή τη θεατρική περίοδο παρουσιάζει, στο θέατρο “ΕΝΑΣΤΡΟΝ” (Δεληγιάνη και Μπουμπουλίνας) το έργο του Φ. Ντοστογιέφσκι “Το υπόγειο”, σε σκηνοθεσία δική του και θεατρική διασκευή, Μάρως Βαμβουνάκη. ύ


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ Ε.Β.Μ.

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΟΙΩΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ" πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία την Κυριακή 21 Νοεμβρίου 1999 δείπνο στο ξενοδοχείο "CARAVEL".

Ο Πρόεδρος της Εταιρείας Καθηγητής κ. Παύλος Τούτουζας καλωσόρισε τους εκλεκτούς προσκεκλημε'νους και τους ευχαρίστησε για την παρουσία τους εκεί και για την συμπαράσταση τους στο έργο της Εταιρείας όλα αυτά τα χρόνια. Στη συνέχεια παρουσίασε το πρώτο τεύχος του διμηνιαίου περιοδικού ποικίλης ύλης που εκδίδει η "Ε.Β.Μ", τα ΒΟΙΩΤΙΚΑ ΑΝΑΛΕΚΤΑ (με την ευγενική χορηγία της Εταιρείας "ΚΕΣΤΡΕΛ Α.Ε"). Στη συνέχεια,

Η κ. Ζαννέτ Κυδωνιάτη έκανε χαιρετισμό και απήγγειλε το ποίημα “Θεσπιείς στις Θερμοπύλες”.

Ο Ακαδημαϊκός κ. Χρύσανθος Χρήστου, μας είπε "Λίγα λόγια για τον Γκρέκο".Στο μουσικό πρόγραμμα ο κ. Λίνος Κόκοτος στο πιάνο και ο κ. Πασχάλης Τόνιος στο

τραγούδι προσέφεραν θαυμάσιες στιγμές.Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, ο Αντ/δρος της Βουλής κ. Λουκάς

Αποστολίδης, οι Βουλευτές Βοιωτίας κ.κ. Αλέξανδρος Ακριβάκης, Γεώργιος Κατσιμπάρδης, Ευάγγελος Μπασιάκος, ο Νομαρχιακός Σύμβουλος κ. Γιαννάκης, οι Δήμαρχοι Λιβαδειάς κ. Χρ. Παλαιολόγος, Θήβας κ. Αλ. Κοφίνης, Θίσβης κ. Κων/νος Κοβάνης, οι Ακαδημαϊκοί κ. Σ. Κυδωνιάτης, κ. X. Χρήστου, κ. Κ. Γρόλιος, ο Αρ/γίτης κ. Παύλος Μειντάνης, οι τ. βουλευτές κ. Ν. Κτιστάκης, κ. Π. Τουρίκης, ο Δημοτικός Σύμβουλος Ρουπάκας Θ., οι Δημοσιογράφοι κυρίες Νίνα Βλάχου και Άρια Αγάτσα, ο τ. Δήμαρχος Αεύκτρων κ. Ν. Νόκας, ο τ. πρ. της Εταιρείας και Αν/δρος του "Π.Κ.Ρ." κ. Αθανάσιος Τομαράς, ο ιατρός κ. Γ. Γιανναράκος, ο Γ.Γ. του "Π.Κ.Ρ." κ. Τσιλιγιάννης και πολλοί άλλοι.

Το Δ.Σ. της Εταιρείας εκφράζει τις ευχαριστίες του για την παρουσία των Βοιωτών και των φίλων της Βοιωτίας στην εκδήλωση. Ελπίζουμε με την συμπαράσταση όλων, να συνεχίσει η Εταιρεία την προσπάθειά της για την πρόοδο και την προβολή της Βοιωτίας.

Ο Πρόεδρος της Εταιρείας κ. Παύλος Τούτουζας και τα μέλη του Δ.Σ. θα ήθελαν ιδιαιτέρως να ευχαριστήσουν την Δημοσιογράφο κ. Νίνα Βλάχου για την κάλυψη της εκδήλωσης εις την εφημερίδα "ΕΑΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ" (φύλλο 25ης Νοεμβρίου 1999).


Ι ύ Ι ζ Α Μ η £ΟΙΑΤΙΚΑ AAAA

Documents

Transcript of Ι ύ Ι ζ Α Μ η £ΟΙΑΤΙΚΑ AAAA