Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην...

16
Οι προσφυγικές πολυκατοικίες της Αλεξάνδρας Πανεθνική εξόρμηση για τη υποστήριξη της πρότασης δη- μιουργίας του Μουσείου των Ελλήνων της Μ. Ασίας και της Ανατολής στις προσφυγι- κές πολυκατοικίες της λεωφ. Αλεξάνδρας κήρυξε η Ένω- ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση υπογραφών μέ- σω του Διαδικτύου. Μικρα- σιάτες, Πόντιοι, Κωνσταντι- νουπολίτες και Ανατολικο- θρακιώτες πρόσφυγες πρώ- της, δεύτερης και τρίτης γε- νιάς από την Ελλάδα και το εξωτερικό υπογράφουν μαζι- κά την αίτηση που έχει αναρ- τηθεί στην ιστοσελίδα του σωματείου (www.enosismyrneon.gr) δια- τρανώνοντας τη αμετάθετη θέση τους ότι ο χώρος των προσφυγικών πολυκατοικιών της λεωφ. Αλεξάνδρας ανή- κει στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορία τους. Από το Μάρτιο η εξόρμηση συνεχίζεται και εκτός Διαδι- κτύου για όσα άτομα δεν εί- ναι εξοικειωμένα με το Ίντερνετ. Σελ. 4 O EYAΓΓ. ΤΣΙΡΚΑΣ Με πανη- γυρικό τρό- πο τα μέλη της Ενώσε- ως Σμυρ- ναίων ανα- νέωσαν την εντολή τους στη διοίκη- ση Ευαγγ. Τσίρκα για να συνε- χίσει το έργο της και το νέο Δι- οικητικό Συμβούλιο επανεξέλε- ξε παμψηφεί το στρατηγό πρό- εδρο του σωματείου για την τριετία 2010-2013. Σελ. 3 Η υπουρ- γός ΑΑΤ σε ομιλία της στη Λα- μία τόνισε: «Η Μικρα- σιάτισσα γυναίκα με το καταδι- κασμένο «πριν» και το επώδυνο «μετά», μέσα από τη ζωή και τις επιλο- γές της, διακηρύσσει την ολική επικράτηση της προσφοράς αλ- λά και της αγωνιστικής διεκδί- κησης. Σελ. 6 Μ ε αφορμή την απόφαση του Σουηδικού Κοινοβουλίου με την οποία αναγνωρίστη- κε η Γενοκτονία των χριστιανών της Ανατολής, η Γενική Συνέλευση της Ενώσεως Σμυρναίων στις 20 – 3 – 2010 εξέδωσε ψήφισμα (σελ. 3) στο οποίο υπογραμμίζει ότι η απόφαση αυτή «συμβάλλει ουσιαστικά στην ειρηνική συνύπαρξη και στη φιλία των λαών της περιοχής». Το ψήφισμα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Αρμενίων, των Ασσυρίων, των Ελλήνων του Πό- ντου και των χριστιανικών πληθυ- σμών της Ανατολής εγκρίθηκε με ο- ριακή πλειοψηφία (131 ψήφοι υπέρ, 130 ψήφοι κατά) με την υποστήρι- ξη της σουηδικής Κεντροαριστεράς. Ανεξαρτήτως πάντως από τις ό- ποιες σωματειακές φωνές που έ- σπευσαν στην Ελλάδα να χαιρετί- σουν την ιστορική απόφαση του Σουηδικού Κοινοβουλίου, γεγονός παραμένει πως στη χώρα μας πολι- τικά κόμματα και ΜΜΕ τήρησαν, κατά την έκφραση έγκυρου πολιτι- κού αναλυτή, «ένοχη σιωπή». «Η μάχη για τη σωτηρία των προσφυγικών» Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΜΠΙΣΤΙΚΑ • Σελ. 4- 5 E Φ H M E P I Δ E Σ Π E P I O Δ I K A ( X + 7 ) EKΔOTΩN ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ Tαχ. Γραφείο Aριθμός Άδειας ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ «ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ» ΕΤΟΣ 52ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 404 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ 106 80 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636 ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 2966 «Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία» Με αφορμή την απόφαση του Σουηδικού Κοινοβουλίου ο Κ. Φωτιάδης γράφει (Σελ. 16) H Ένωση Σμυρναίων και η απόφαση της Σουηδικής Βουλής για τη Γενοκτονία Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορία ΧΟΡΗΓΙΑ: ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Σ. ΩΝΑΣΗΣ» Ξανά στο τιμόνι της Ενώσεως Σμυρναίων ΚΑΤΕΡ. ΜΠΑΤΖΕΛΗ Η Μικρασιάτισσα έδειξε το δρόμο στο γυναικείο κίνημα

Transcript of Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην...

Page 1: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Οι προσφυγικές πολυκατοικίες της Αλεξάνδρας

Πανεθνική εξόρμηση για τηυποστήριξη της πρότασης δη-μιουργίας του Μουσείου τωνΕλλήνων της Μ. Ασίας καιτης Ανατολής στις προσφυγι-κές πολυκατοικίες της λεωφ.Αλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισεσυγκέντρωση υπογραφών μέ-σω του Διαδικτύου. Μικρα-σιάτες, Πόντιοι, Κωνσταντι-νουπολίτες και Ανατολικο-θρακιώτες πρόσφυγες πρώ-της, δεύτερης και τρίτης γε-νιάς από την Ελλάδα και τοεξωτερικό υπογράφουν μαζι-

κά την αίτηση που έχει αναρ-τηθεί στην ιστοσελίδα τουσωματείου(www.enosismyrneon.gr) δια-τρανώνοντας τη αμετάθετηθέση τους ότι ο χώρος τωνπροσφυγικών πολυκατοικιώντης λεωφ. Αλεξάνδρας ανή-

κει στους πρόσφυγες του1922 και στην ιστορία τους.Από το Μάρτιο η εξόρμησησυνεχίζεται και εκτός Διαδι-κτύου για όσα άτομα δεν εί-ναι εξοικειωμένα με τοΊντερνετ.

● Σελ. 4

O EYAΓΓ. ΤΣΙΡΚΑΣ

Με πανη-γυρικό τρό-πο τα μέλητης Ενώσε-ως Σμυρ-ναίων ανα-νέωσαν τηνεντολή τουςστη διοίκη-

ση Ευαγγ. Τσίρκα για να συνε-χίσει το έργο της και το νέο Δι-οικητικό Συμβούλιο επανεξέλε-ξε παμψηφεί το στρατηγό πρό-εδρο του σωματείου για τηντριετία 2010-2013.

● Σελ. 3

Η υπουρ-γός ΑΑΤσε ομιλίατης στη Λα-μία τόνισε:«Η Μικρα-σιάτισσαγυναίκα μετο καταδι-κασμένο

«πριν» και το επώδυνο «μετά»,μέσα από τη ζωή και τις επιλο-γές της, διακηρύσσει την ολικήεπικράτηση της προσφοράς αλ-λά και της αγωνιστικής διεκδί-κησης.

● Σελ. 6

Με αφορμή την απόφαση τουΣουηδικού Κοινοβουλίουμε την οποία αναγνωρίστη-

κε η Γενοκτονία των χριστιανών τηςΑνατολής, η Γενική Συνέλευση τηςΕνώσεως Σμυρναίων στις 20 – 3 –2010 εξέδωσε ψήφισμα (σελ. 3) στοοποίο υπογραμμίζει ότι η απόφασηαυτή «συμβάλλει ουσιαστικά στηνειρηνική συνύπαρξη και στη φιλίατων λαών της περιοχής».

Το ψήφισμα της αναγνώρισης τηςΓενοκτονίας των Αρμενίων, τωνΑσσυρίων, των Ελλήνων του Πό-ντου και των χριστιανικών πληθυ-σμών της Ανατολής εγκρίθηκε με ο-

ριακή πλειοψηφία (131 ψήφοι υπέρ,130 ψήφοι κατά) με την υποστήρι-ξη της σουηδικής Κεντροαριστεράς.

Ανεξαρτήτως πάντως από τις ό-ποιες σωματειακές φωνές που έ-σπευσαν στην Ελλάδα να χαιρετί-

σουν την ιστορική απόφαση τουΣουηδικού Κοινοβουλίου, γεγονόςπαραμένει πως στη χώρα μας πολι-τικά κόμματα και ΜΜΕ τήρησαν,κατά την έκφραση έγκυρου πολιτι-κού αναλυτή, «ένοχη σιωπή».

«Η μάχη για τη σωτηρία των προσφυγικών»

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΜΠΙΣΤΙΚΑ

• Σελ. 4- 5

EΦH

MEPIΔEΣΠEPIO

ΔIK

A

(X+7)

EKΔOTΩN

ΠΛHPΩMENOTEΛOΣ

Tαχ. Γραφείο

Aριθμός Άδειας

ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

ΕΤΟΣ 52ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 404ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ106 80 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636

ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 2966

«Θέλει αρετήν και τόλμηνη ελευθερία»

Με αφορμή την απόφαση του ΣουηδικούΚοινοβουλίου ο Κ. Φωτιάδης γράφει (Σελ. 16)

H Ένωση Σμυρναίων και η απόφασητης Σουηδικής Βουλής για τη Γενοκτονία

Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορία

ΧΟΡΗΓΙΑ: ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Σ. ΩΝΑΣΗΣ»

Ξανά στο τιμόνιτης ΕνώσεωςΣμυρναίων

ΚΑΤΕΡ. ΜΠΑΤΖΕΛΗΗ Μικρασιάτισσαέδειξε το δρόμοστο γυναικείο κίνημα

Page 2: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Καρυδόπιτα• 1 φλ. τσ. βούτυρο θερμοκρασίας δωματίου• 2 φλ. » ζάχαρη• 2,5 φλ. » αλεύρι (κόκκινο που φουσκώνει μόνο)• 1 φλ. » καρύδια, όχι πολύ ψιλοκομμένα• 4 αβγά• λίγο κονιάκ (ανάλογα με την επιθυμία)• 0,5 φλ. γάλα• ξύσμα πορτοκαλιού

(Άλλοι προτιμούν την καρυδόπιτα μόνο με σιρόπι, άλλοι και με το γλάσο σοκολάτας)Για το σιρόπι: 2 φλ. ζάχαρη, 1 νερό, ξύσμα πορτ 5΄ βράσιμο και με-τά το ρίχνουμε ζεστό όπως είναι πάνω στο κρύο γλυκό, αφού το τρυπήσουμε σε διάφορα μέρη για να ποτίσει μέχρι μέσα. Τη σκε-πάζουμε για λίγο με μια πετσέτα. Για το γλάσο: 125 γρ. σοκολάτα «Υγείας» άγλυκη2 κουταλιές βούτυρο2 -3 κουταλιές γάλα. Τα υλικά του γλάσου όλα μαζί τα λιώνουμε σεένα μπωλ στο φούρνο μικροκυμάτων. Μετά προσθέτουμε δύο κρο-κούς και ζεστό το στρώνουμε επάνω στην Καρυδίπιτα. ΕΚΤΕΛΕΣΗ: Χτυπάμε στο μίξερ το βούτυρο με τη ζάχαρη ως να α-σπρίσουν, προσθέτουμε ένα – ένα τους κρόκους των αβγών, το κο-νιάκ να αφρατέψουν και το ξύσμα πορτ. Συνεχίζουμε προσθέτονταςαλληλοδιαδόχως το αλεύρι, το γάλα και τα καρύδια. Στο τέλος προ-σθέτουμε τα ασπράδια – μαρέγγα και ανακατεύουμε πλέον πολύ α-παλά για να ενωθούν τα υλικά. Ψήνεται σε προθερμασμένο φούρνο επάνω και κάτω, στους 180ο

Όταν κρυώσει το γλάσο, χαράσσομε την καρυδόπιτα σε ρόμβουςκαι στο κέντρο καθενός «γαρνίρουμε» με μισό καρύδι ψύχα.

2 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 20102

• Εις μνήμη του ιδρυτή του Ελληνι-κού Προσκοπισμού ΑΘΑΝΑΣΙΟΥΛΕΥΚΑΔΙΤΗ, ο κ. Νίκος Κουρκου-ρής κατέθεσε 30 ευρώ υπέρ των σκο-πών της Ενώσεως Σμυρναίων.

• Εις μνήμη του προέδρου του Σώ-ματος Ελλήνων Προσκόπων ΑΡΗΚΩΝΣΤΑΝΤΟΓΛΟΥ, ο Νίκος Κουρ-κουρής κατέθεσε 30 ευρώ υπέρ τωνσκοπών της Ενώσεως Σμυρναίων.

• Εις μνήμην της αδελφής τηςΜΙΜΟΖΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ, η κ.Στάσα Ισηγόνη κατέθεσε 100 ευρώ

υπέρ των σκοπών της ΕνώσεωςΣμυρναίων.

• Εις μνήμην ΜΙΜΟΖΑΣΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ και ΚΛΕΙΩΣΙΣΗΓΟΝΗ, η Μαργαρίτα Ισηγόνηκατέθεσε 100 ευρώ υπέρ των σκοπώντης Ενώσεως Σμυρναίων.

• Εις μνήμην ΟΛΓΑΣ ΤΣΑΚΑΤΙΚΑ– ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ για τη συ-μπλήρωση διετίας από τη λήξη τηςζωής της ο Σμυρναίος σύζυγός της,ακαδημαϊκός κ. Κωνσταντίνος Δε-σποτόπουλος κατέθεσε το ποσό των400 ευρώ υπέρ των σκοπών της Ενώ-σεως Σμυρναίων.

• Εις μνήμην ΣΥΛΒΙΑΣ ΛΑΖΑΡΙ -ΔΟΥ, η κ. Μαρία Φουριώτου κατέ-θεσε το ποσό των 50 ευρώ υπέρ τωνσκοπών της Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην ΕΥΑΝΘΙΑΣ ΤΖΑΝΗ εξΑλατσάτων ο κ. Θοδωρής Κοντάραςκατέθεσε 50 ευρώ υπέρ των σκοπώντης Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην προσφιλών νεκρών της ηκ. Αικατερίνη Κωνσταντινίδου κατέ-θεσε 50 ευρώ υπέρ των σκοπών τηςΕνώσεως Σμυρναίων.

Η κ. Μαρία Χρόνη κατέθεσε 20 ευ-ρώ υπέρ των σκοπών της ΕνώσεωςΣμυρναίων.

ΔΩΡΕΕΣ

Νοστιμιές και Γεύσειςτης Σμύρνης

NEOΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ

Επιμέλεια: ΜΑΙΡΗ ΦΩΤΕΙΝΟΥ

Σήμερον Παρασκευήν 23ην Σεπτεμβρίου 1922 ώρα 12.50 μ.μ. επί του ατμο-πλοίου Μαρή Ζ. Μιχαληνού του λιμένος Πειραιώς υπ’ αριθμόν νηολογίου 337.

Εγώ ο Πλοίαρχος Ισίδωρος Μ. Καρίβαλης πλοίαρχος του ειρημένου ατμο-πλοίου βεβαιώ ότι κατά την άνω ημερομηνίαν και ώραν εγεννήθη επί τω αυτώατμοπλοίω υπό της Φιλιώς Σκορδίλη ετών 23 εκ Σμύρνης παιδίον άρρεν του ο-ποίου ο εν νομίμω γάμω πατήρ κατά την ιδίαν αυτού δήλωσιν ονομάζεται Γιώρ-γος Σκορδίλης ετών 42 σερβιτόρος εκ Σμύρνης.

Εφ’ ω συνετάχθη η παρούσα πράξις εν τω ημερολογίω του πλοίου επί πα-ρουσία μαρτύρων και αναγνωσθείσα εις αυτούς και εις την μητέρα και πατέραυπεγράφη παρ’ αυτών και εμού. Εν Πλ. 38-18 Β. Μ. 25-18 Α.

Ο Πλοίαρχος Οι γονείς Οι μάρτυρες(υπογρ.) Ι. Καρίβαλης Γ. Σκορδίλης Παλαιολόγος υποπλοίαρχος

Φ. Σκορδίλη Κομίνης Α’ μηχανικός

Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης α-νακηρύχθηκε ο κ. Μιχάλης Κονάρης, εγγο-νός του αείμνηστου Σμυρναίου Μιχαήλ Χα-

τζηλουκά. Η διδακτορική διατριβή του κ. Μιχ. Κο-νάρη που έγινε δεκτή από το αγγλικό Πανεπιστή-μιο είχε ως θέμα: «Ερμηνευτική προσέγγιση των αρ-

χαίων θεών από τους Άγγλους και Γερμανούς ιστο-ριογράφους του 19ου αιώνα».

Στον αγαπητό Μιχάλη πολλά συγχαρητήρια καιστους γονείς του, Δημοσθένη και Λουκία Κονάρη,άπειρες ευχές από την «Μ.Ηχ.». Να χαίρονται τονάξιο γιο τους.

Διμηνιαία έκδοση της«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

Γραφεία:Σκουφά 71A & Mασσαλίας

106 80 ΑθήναΤηλ.: 210 3633618 Fax: 210 3634636

E-mail: [email protected]

EKΔOTHΣ:Ευάγγελος Τσίρκας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Νίκος Βικέτος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ:Κορίνα Σπηλιώτη

ΠAPAΓΩΓH:PRESS LINE

Μάγερ 11 – 104 38 ΑθήναΤηλ.: 210 5225.479

Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψειςτων συγγραφέων και δεν απηχούν κατ’ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της

Ενώσεως Σμυρναίων.

Ληξιαρχική πράξη γεννήσεως

Page 3: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 33

Ο Τάκης Βεζυργιάννης επίτιμος πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων

Υστερα από αιτιολογημένηπρόταση του ΔιοικητικούΣυμβουλίου, η Γεν. Συνέ-

λευση της Ενώσεως Σμυρναίων α-νακήρυξε ομόφωνα επίτιμο πρό-εδρο του σωματείου τον κ. ΤάκηΒεζυργιάννη, αναγνωρίζοντας μεαυτό τον τρόπο τις σημαντικές υ-πηρεσίες που προσέφερε στην΄Ενωση Σμυρναίων από το 1976μέχρι σήμερα, ιδίως κατά την 25ε-τία 1982 – 2008 κατά την οποίαδιετέλεσε πρόεδρος του σωμα-τείου.

Με απόφαση του νέου Διοικη-τικού Συμβουλίου το σχετικό ψή-φισμα σε περγαμηνή θα απονε-μηθεί στον κ. Βεζυργιάννη κατάτη διάρκεια τελετής, η ημερομη-νία της οποίας θα ανακοινωθεί ε-γκαίρως.

Ο κ. Τ. Βεζυργιάννης είναι ο5ος κατά σειρά επίτιμος πρόε-δρος της Ενώσεως Σμυρναίων.Από την ίδρυση του σωματείουκαι μέχρι σήμερα έχουν τύχει τηςανωτάτης αυτής διάκρισης οιΑλέξανδρος Μπενάκης, ΧρήστοςΣολομωνίδης, Νικόλαος Αρώνηςκαι ο Αρχιεπίσκοπος ΑθηνώνΧριστόδουλος (Παρασκευαΐδης).

Η Γεν. ΣυνέλευσηΟι εργασίες της Γεν. Συνέλευ-

σης πραγματοποιήθηκαν στις 20Μαρτίου, το πρωί, στη Στέγη τηςοδού Καρύτση 3, υπό την προε-δρία του κ. Τάκη Σαλκιτζόγλου.Αντιπρόεδρος εξελέγη η κ. ΒγέναΒαρθολομαίου και γραμματέας οκ. Σταύρος Γριμάνης. Την λογο-δοσία του Δ.Σ. διάβασε ο πρόε-δρος κ. Ευαγγ. Τσίρκας (ολόκλη-ρο το κείμενο θα δημοσιευτεί στοεπόμενο φύλλο της «Μ.Ηχ.»), τονοικονομικό απολογισμό και τονπροϋπολογισμό ο ταμίας κ. ΝίκοςΙσηγόνης και την έκθεση της Εξε-λεγκτικής Επιτροπής το μέλος τηςκ. Αυγή Δήμα.

Από τις αρχαιρεσίες που πραγ-ματοποιήθηκαν με τη φροντίδα ε-φορευτικής επιτροπής (Αλεξ. Τσί-γκα, Θωμ. Μπούμπουλης, Μαν.Τσακίρης) για το νέο Δ.Σ. επανε-ξελέγησαν οι κύριοι Νίκος Βικέ-τος, Νίκος Ισηγόνης, Φαίδων Πα-παθεοδώρου, Ευάγγελος Τσίρκαςκαι οι κυρίες Μαρία Βαϊάννη,Ελένη Μπίστικα, Μαρία Φωτει-νού. Επανήλθε η κ. Έλλη Σολο-μωνίδου και εξελέγη για πρώτηφορά η κ. Γεωργία Κατσιγιάννη.

Αναπληρωματικά μέλη είναι οι κυ-ρίες Άννα Κελεσίδου, ΑικατερίνηΜπαρμπάτση, Φρύνη Αρώνη καιΓιώργος Μαρκόπουλος. Για τηνΕξελεγκτική Επιτροπή επανεξε-

λέγησαν ο κ. Ερμής Πανσεληνάςκαι η κ. Αυγή Δήμα. Επανήλθε ο κ.Στέφος Αλευράς. Ως αναπληρω-ματικό μέλος εξελέγη ο κ. ΝίκοςΒλαχόπουλος.

Μετά την πρόσφατη τροποποί-ηση του Καταστατικού της Ενώ-σεως Σμυρναίων τόσο το Δ.Σ. ό-σο και η Ε.Ε. θα έχουν τριετή θη-τεία.

Το νέο Δ. Σ.Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο

συνήλθε σε πρώτη τακτική συνε-δρίαση στις 22 Μαρτίου, το από-γευμα, στα γραφεία της Ενώσε-ως, υπό την προεδρία του πλειο-ψηφήσαντος συμβούλου κ. ΝίκουΒικέτου, προκειμένου να συ-γκροτηθεί σε σώμα.

Πρόεδρος εξελέγη ο κ. Ευάγ-γελος Τσίρκας, αντιπρόεδρος ο κ.Φαίδων Παπαθεοδώρου, γεν.γραμματέας ο κ. Νίκος Βικέτοςκαι ταμίας ο κ. Νίκος Ισηγόνης.Τις πέντε θέσεις των συμβούλωνκατέχουν οι κυρίες Μαρία Βαϊ-άννη, Γεωργία Κατσιγιάννη, Ελέ-νη Μπίστικα, Έλλη Σολομωνίδουκαι Μαρία Φωτεινού.

� H κ. Γεωργία Θεοδοσιάδου-Κατσιγιάννη με ρίζες από ταΒουρλά και τη Μάκρη γεννήθη-κε στη Σάμο το 1946. ΣπούδασεΠολιτικές Επιστήμες στο ΠάντειοΠανεπιστήμιο και αφού έκανεπαιδαγωγικά μπήκε στην εκπαί-δευση το 1979. Υπηρέτησε στοΕνιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Ηλι-ούπολης από το 1986 μέχρι το2007 οπότε και συνταξιοδοτήθη-κε. Διετέλεσε υποδιευθύντρια τουπαραπάνω Λυκείου από το 1997μέχρι το 2007. Υπήρξε ιδρυτικόμέλος της Πανελλήνιας ΈνωσηςΝομικών και Πολιτικών Επιστη-μόνων, όπου για 17 χρόνια διετέ-λεσε αρχικά γενικός γραμματέαςκαι στη συνέχεια προέδρος αυτής.Συμμετείχε σε επιστημονικά συ-νέδρια του κλάδου της. Ξένηγλώσσα: γαλλική. Είναι παντρε-μένη με τον Κώστα Κατσιγιάννη,πολιτικό μηχανικό Ε.Μ.Π., τέωςγενικό διευθυντή του ΕλληνικούΟργανισμού Τουρισμού.

Ανακηρύχθηκε ομόφωνα από τη Γεν. Συνέλευση

Ο κ. Τάκης Βεζυργιάννης,πέμπτος κατά σειρά επίτιμος

πρόεδρος της ΕνώσεωςΣμυρναίων με τον προκάτοχό του

στο ίδιο αξίωμα ΑρχιεπίσκοποΑθηνών Χριστόδουλο

(Παρασκευαΐδη).

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ

Προς τη Σουηδική Βουλή

Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες βουλευτές της Σουηδικής Βουλής

Η Γενική Συνέλευση της Ενώσεως Σμυρναίων, που είναι ιστορικό σωματείοτων Σμυρναίων και Μικρασιατών Ελλήνων που έπεσαν και αυτοί θύματα

της γενοκτονικής οθωμανικής και τουρκικής πολιτικής και δράσης,σας συγχαίρει για την απόφαση που λάβατε για την αναγνώριση

της γενοκτονίας των λαών και κοινοτήτων της Μικρασίας.

Θέλουμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι αυτή η απόφαση και κάθε τέτοιααπόφαση, συμβάλλει ουσιαστικά στην ειρηνική συνύπαρξη και στη φιλία

των λαών της περιοχής.

Η Γενική Συνέλευση της Ενώσεως Σμυρναίων

Page 4: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

4 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

Διαστάσεις πανεθνικής εξόρμησης για τη δημιουργία του Μου-σείου των Ελλήνων της Μ. Ασίας και της Ανατολής παίρνει η κα-μπάνια που εγκαινίασε η Ένωση Σμυρναίων μέσω του Διαδι-

κτύου. Στόχος να πιεστεί η ελληνική Πολιτεία και να δώσει στους πρό-σφυγες αυτό που τους ανήκει: Χώρο στις προσφυγικές πολυκατοικίεςτης λεωφ. Αλεξάνδρας για να στεγάσουν τα κειμήλια και τα ενθυμή-ματα του πανάρχαιου πολιτισμού τους.

Μικρασιάτες, Πόντιοι, Κωνσταντινουπολίτες και Ανατολικοθρα-κιώτες, πρόσφυγες πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς, από την Ελλά-δα και το εξωτερικό συμμετέχουν στην καμπάνια της Ένωσης και υ-πογράφουν μαζικά την αίτηση που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδατου σωματείου (www.enosismyrneon.gr).

Τον πανεθνικό χαρακτήρα του αγώνα για τη δημιουργία του Μου-

σείου υπογραμμίζει η παρουσία συμπατριωτών μας από τις χώρες τηςΕυρώπης, την Αμερική, την Αυστραλία, την Αφρική, ενώ συγκινητικήείναι η συμμετοχή των Κυπρίων αδελφών, πολλοί από τους οποίους εί-ναι απόγονοι προσφύγων του 1922.

Από το Μάρτιο η μάχη των υπογραφών για το Μουσείο συνεχίζεταικαι σε χώρους εκτός του Διαδικτύου, προκειμένου να δοθεί η δυνα-τότητα να υπογράψουν τη σχετική αίτηση όσα άτομα δεν είναι εξοι-κειωμένα με το Ίντερνετ. Ηδη έχει ανοιχθεί κατάσταση συγκέντρω-σης υπογραφών στα γραφεία της Ενώσεως Σμυρναίων (Σκουφά 71Ακαι Μασσαλίας, 10680 Αθήνα). Όσα μέλη, φίλοι και σωματεία θέλουννα συμμετάσχουν στην εξόρμηση μπορούν να επικοινωνήσουν με τηνΈνωση Σμυρναίων (τηλεφ. 210-3633618, fax: 210-3634636, e-mail:[email protected]) για να τους σταλεί το απαραίτητο έντυπο υλικό.

Πανεθνική εξόρμηση

«Yπογράφω για το Μουσείο των Ελλήνων της Μ. Ασίας»

Ένα βιβλίο – ντοκουμέντο για το με-λάνι που χύθηκε, ώσπου οι αγώνεςγια τη διατήρηση της συλλογικής μνή-μης και της αρχιτεκτονικής μορφήςτης μικρασιατικής γειτονιάς στα προ-σφυγικά της λεωφ. Αλεξάνδρας ναπάρουν αίσιο τέλος, παρουσίασε ηΈνωση Σμυρναίων στις 3 Μαρτίου, τοαπόγευμα. Πρόκειται για το βιβλίοτης δημοσιογράφου Ελένης Μπίστι-κα, μέλους του Δ.Σ. της Ενώσεως, α-πό την αρθρογραφία της στη στήλη«Σημειωματάριο» της εφημερίδος Κα-θημερινής, από το 2003 ως τις 28 Νο-εμβρίου 2008, επομένη ημέρα της ι-στορικής απόφασης του υπουργείουΠολιτισμού, με την οποία χαρακτηρί-στηκε «Μνημείο διατηρητέο το συ-γκρότημα των οκτώ (8) προσφυγικώνπολυκατοικιών της λεωφ. Αλεξαν-δρας που αποτελεί παράλληλα και έ-να «βιβλίο – σκυτάλη», κατά την έκ-φραση της Ελένης Μπίστικα, για τοναγώνα που συνεχίζεται μέχρι την ί-δρυση και στέγαση στο χώρο των πο-λυκατοικιών του Μουσείου του Ελλη-

νισμού της Μικράς Ασίας και της Ανα-τολής, του νέου ιερού στόχου για τονοποίο μάχεται η Ένωση Σμυρναίων,ένα από τα παλιότερα προσφυγικάσωματεία της χώρας, με τη συμπα-ράσταση της ευρύτερης μικρασιατι-κής οικογένειας.

Στην πρώτη παρουσίαση του βιβλί-ου που έγινε, τιμής ένεκεν, στην ι-στορική Στέγη της Ενώσεως Σμυρ-ναίων στην οδό Καρύτση 3 απηύθυνεχαιρετισμό ο πρόεδρος του σωματεί-ου αντιστράτηγος ε.ά. κ. ΕυάγγελοςΤσίρκας και μίλησαν για το βιβλίο ησυγγραφέας κα Ελένη Μπίστικα και οδημοσιογράφος της εφημερίδος «Κα-θημερινή» κ. Κώστας Ιορδανίδης.

Το βιβλίο «Η μάχη για τη σωτηρίατων προσφυγικών» εκδόθηκε από τηνΈνωση Σμυρναίων με την άδεια τηςεφημερίδος «Καθημερινή». Η επιμέ-λεια έκδοσης είναι της «ΕπτάλοφοςΑΒΕΕ». Η έκδοση κατέστη δυνατή μετην ευγενική χορηγία του ΙδρύματοςΣαμούρκα εις μνήμην Θεοδώρου Σα-μούρκα.

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ - ΣΚΥΤΑΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

H μάχη για τη σωτηρία των προσφυγικών

Η Ελένη Μπίστικα με το βιβλίο – σκυτάλη για τονΑγώνα που συνεχίζεται. Η μαχητική αρθρογραφίατης θυμίζει ότι «μια γειτονιά – σύμβολο δεν μπορείνα αντικατασταθεί, παρά μόνο από μία άλλη ιδέα.Κι αυτή είναι το Μουσείο του Ελληνισμού της Μ.Ασίας και της Ανατολής, ο νέος ιερός σκοπός για

τον οποίο μάχεται η Ένωση Σμυρναίων».

Είμαστε εδώ και παρου-σιάζουμε, όπως ειπώθηκε,ένα βιβλίο που μιλά για τη

σωτηρία των Προσφυγικών Πο-λυκατοικιών της λεωφόρου Αλε-

ξάνδρας και τη μάχη που δόθηκεμέσα από το «Σημειωματάριο»της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, ώστε ναμην περάσουν οι μπουλντόζεςπάνω από το συγκρότημα των ο-

κτώ πολυκατοικιών – και κατε-δαφίσουν όχι μόνο τη προσφυ-γική γειτονιά αλλά και το κύροςτης Πολιτείας που τη δημιούρ-γησε στη δεκαετία του 1930 …

Για να μην αφανιστεί η ιστορικήσυλλογική μνήμη στην καρδιάμιας Αθήνας που ολοένα αλλά-ζει, και όχι πάντα προς το κα-λύτερο.

Η ομιλία της Ελ. Μπίστικα

Page 5: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Είμαστε εδώ να τιμήσουμετην Ένωση Σμυρναίων και τααδελφά μικρασιατικά σωματείαόλης της Ελλάδας που δεν άφη-σαν το θέμα να λυθεί «κεκλει-σμένων των θυρών» αλλά με τηνευρεία δημοσιότητα που δόθηκεαπό τον Τύπο και τα Μέσα Μα-ζικής Ενημέρωσης, οι αρμόδιοιφορείς ενήργησαν με περίσκε-ψη, τοποθετώντας το θέμα στησωστή του βάση και αποφάσι-σαν θαρραλέα και νομότυπα …

Και, πρώτα, και παν’ απ’ όλα,για να τιμήσουμε τους κατοί-κους των 120 διαμερισμάτων α-πό το σύνολο των 228, που δενπτοήθηκαν από τις φήμες γιακατεδάφιση και εκδίωξη, πουαρνήθηκαν την απαλλοτρίωσηκι έμειναν με τα παιδιά τουςπου γεννήθηκαν εκεί «να φυλά-γουν Θερμοπύλες». Συμπα-τριώτες μας, όπως ο ΔημήτρηςΕυταξιόπουλος, ο Γιώργος Γρί-βας, οι κυρίες Ελένη και Χρυ-σούλα έμειναν εκεί φυλάνεσκοπιά για να μείνει ζωντανή ηπροσφυγική γειτονιά.

Τιμή πρέπει και στο ΕθνικόΜετσόβιο Πολυτεχνείο και στοΣύλλογο Αρχιτεκτόνων – Πολι-τικών Μηχανικών που στάθη-καν δίπλα μας και υπερασπί-σθηκαν τα σπίτια, τοBAUHAUS, το γερό τσιμέντοτης συλλογικής μνήμης.

Η σκέψη μας στην αρχιτεκτό-νισσα Άννυ Βρυχέα που αγωνί-στηκε μαζί μας και δεν είναι ε-

δώ, να χαρεί τη νίκη. Και συγχα-ρητήρια στη Μαρία Δαμανάκη,βουλευτή τότε, υπεύθυνη για ταπολιτιστικά που, με τις ερωτήσειςστη Βουλή, κράτησε ανοιχτό τοθέμα διαπαραταξιακά. Τώρα εί-ναι η Επίτροπός μας στην ΕΟΚ.Καλό κουράγιο Μαρία!

Σ’ όλη την υπόλοιπη Ευρώπηο αρχιτεκτονικός ρυθμόςBAUHAUS έχει κηρυχθεί δια-τηρητέος και φυλάσσεται ως«κόρη οφθαλμού». Εμείς εδώ,παρασυρόμενοι από εργολαβι-κά και παραταξιακά συμφέρο-ντα, είχαμε βάλει στόχο τα τε-τράγωνα «κουτιά» που πέρασανσεισμοί από πάνω τους και δεντους αφήσανε ούτε ρωγμή. Ενώοι σφαίρες και οι οβίδες στα-μάτησαν στους πέτρινους τοί-χους. Και στα μπαλκόνια τα α-νοιχτά, με κάγκελα, που σχε-δίασαν οι ονομαστοί αρχιτέ-κτονες Κίμων Λάσκαρις καιΠέτρος Κυριακός, μπήκαν καιέμειναν οι γλάστρες και τα μυ-ριστικά και το κλουβί με το κα-ναρίνι – χρώμα, άρωμα και ή-χος από την άλλη πατρίδα, πουχάθηκε στις φλόγες και στις δι-πλωματικές μανούβρες …

Και φθάνουμε στην αποψινήμας συγκέντρωση με μία επισή-μανση: Είμαστε εδώ όχι για ναπανηγυρίσουμε, αλλά για ναδώσουμε σε όλους εσάς τουςπρόσφυγες πρώτης, δεύτερης,τρίτης, τέταρτης γενιάς την ικα-νοποίηση ότι κερδήθηκε μία μά-

χη «με λογισμό και όνειρο» κιόχι με μπουλντόζες και συμφέ-ροντα. Είναι μια μάχη που δενείχε αντίπαλα στρατόπεδα, για-τί αφορούσε και αφορά Έλλη-νες, που δεν πρέπει να χωρίζο-νται σε «ομάδες κρούσης και ο-μάδες συντήρησης» και, κυρίως,να μην ενεργούν με γνώμονα τοκέρδος ολίγων αλλά το όφελοςτων πολλών, που είναι το καλότης Αθήνας.

Είμαστε τέλος εδώ, για να δώ-σουμε το βιβλίο αυτό που έχειστα 21 άρθρα του δημοσιευμέ-να στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» καιμε την άδειά της, όλα τα βήματα,ένα προς ένα, από το 2003 ωςτην 27η Νοεμβρίου 2008, πουπάρθηκε η ιστορική απόφασητης κήρυξης από το υπουργείοΠολιτισμού του όλου Συγκροτή-ματος των οκτώ πολυκατοικιώνως Μνημείο Διατηρητέο. Υπάρ-χουν όλες οι ενέργειες, οι αμφι-βολίες, οι φόβοι, οι χαρές για α-ποφάσεις των υπευθύνων λει-τουργών που άλλαξαν την εικό-να τελεσίδικα – με το Συμβού-λιο της Επικρατείας και το Σύμ-βουλο κ. Μενουδάκο που απέ-τρεψε να περάσουν από τις έξιπολυκατοικίες οι μπουλντόζες ό-ταν είχε παρθεί κυβερνητική α-πόφαση που κήρυττε διατηρητέ-ες μόνο τις δύο. Τις δύο τελευ-ταίες, πίσω – πίσω. Δεν έχει ση-μασία ποια κυβέρνηση υπέγρα-ψε την καταδικαστική απόφασηκαι ποια την κατέστησε άκυρη,

όσο ότι στο τέλος η ελληνική Πο-λιτεία στάθηκε στο ύψος της, ό-ταν 14 χέρια υπέρ, και ένα μόνοκατά, υψώθηκαν στο ΚεντρικόΣυμβούλιο Νεωτέρων Μνημεί-ων του ΥΠΠΟ, στο αμφιθέατροτης οδού Μπουμπουλίνας, καιγνωμοδότησαν για τον χαρα-κτηρισμό ως διατηρητέων των έ-ξι πολυκατοικιών, συν των δύοπου είχαν χαρακτηρισθεί προη-γουμένως, άρα και των οκτώ.Μια πρόσθεση Δικαιοσύνης, 6συν 2, που δεν ήταν απλή, κάθεάλλο … Ονόματα δεν χρειάζε-ται να πούμε πια. Τα «υπέρ» καιτα «κατά» έχουν καταγραφείστο βιβλίο αυτό που είναι αρ-χείο μνήμης πολύτιμης αλλά καισκυτάλης για τον αγώνα που συ-νεχίζεται και τώρα περνά σταχέρια σας. Πρέπει να προσπα-θήσουμε όλοι μαζί, πρόσφυγεςΜικρασιάτες και φίλοι, για ναγίνει πραγματικότητα το Μου-σείο Μικρασιατικού Ελληνι-σμού και Ανατολής, όπως τόνι-σε ο Πρόεδρός μας στρατηγόςΕυάγγελος Τσίρκας.

Έχουμε μία ακόμη μάχη ναδώσουμε για να κρατήσουμε α-ναμμένο το καντήλι της Μνήμης.Τη φλόγα μας την άναψαν οιπατέρες μας, οι παππούδες, ογιαγιάδες μας, εμείς το κρατά-με αναμμένο και τα νέα δικάμας παιδιά είναι το λάδι για ναμη σβήσει η ιερή φλόγα μιας«Πατρίδας που ζει όσο τη θυ-μόμαστε…»

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 5

(Αριστερά): Γεμάτη η βιβλιοθήκη της Ενώσεως Σμυρναίων από μέλη και φίλους του σωματείου, καθώς και αναγνώστες της «Καθημερινής» πουήρθαν για να παρακολουθήσουν την παρουσίαση του βιβλίου. Στην πρώτη σειρά η κ. Μαρίνα Σ. Σπέντζα, ο πρύτανης του Ε.Μ.Π. κ. Κώστας

Μουτζούρης και η κ. Λίλα Ηλ. Λαλαούνη. (Δεξιά): Αναμνηστική φωτογραφία μετά την παρουσίαση του βιβλίου. Η Ελένη Μπίστικα και ο πρόεδροςτης Ενώσεως Σμυρναίων αντιστράτηγος Ευάγγελος Τσίρκας με μέλη και φίλους του σωματείου. Διακρίνονται μεταξύ άλλων οι κυρίες Μαρίτσα

Χρόνη, Έλλη Σολομωνίδου, Βάσω Παπαντωνίου, και οι κύριοι Κώστας Μουτζούρης και Βασίλης Βασιλικός.

Page 6: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Μέσα στην κατάμεστη αίθου-σα του Εργατικού Κέντρου

Λαμίας, η τοπική Ένωση Μι-κρασιατών «Ο Άγιος Χρυσόστο-μος Σμύρνης» τίμησε στις 13Μαρτίου το απόγευμα τη Μικρα-σιάτισσα γυναίκα της προσφυ-γιάς. Παρόντες στην εκδήλωση οδήμαρχος Λαμιέων Γ. Κοτρω-νιάς, η αντινομάρχης ΦθιώτιδαςΕλ. Μακρή, νομαρχιακοί και δη-μοτικοί σύμβουλοι, καθώς και εκ-πρόσωποι των φορέων και τωνοργανώσεων της πόλης.

Κεντρική ομιλήτρια ήταν η μι-κρασιατικής καταγωγής από πα-τέρα υπουργός Αγροτικής Ανά-πτυξης κ. Κατερίνα Μπατζελή.Στην ομιλία της η κ. Μπατζελή τό-νισε χαρακτηριστικά ότι μέσα α-πό τους αγώνες τους οι Μικρα-σιάτισσες ουσιαστικά έδειξαν τοδρόμο στο γυναικείο κίνημα γιατην απόκτηση πολιτικών δικαιω-μάτων, ίσων ευκαιριών στην ερ-γασία και την εκπαίδευση καιχειραφέτησης από τα παραδο-σιακά πρότυπα. «Η αστή γυναί-κα της Σμύρνης αλλά και η αγρό-τισσα γυναίκα έπαιξαν πρωτα-γωνιστικό ρόλο στη νέα τους πα-τρίδα. Ο πόνος, τα δάκρυα και οθρήνος έγιναν εφαλτήριο για τηδημιουργία», τόνισε η υπουργός.Οι Μικρασιάτισσες γυναίκες δενεπωμίστηκαν μόνο τη φροντίδατης οικογένειας στηρίζοντάς τηνηθικά και ψυχολογικά, αλλά δού-

λευαν για να ενισχύσουν το οι-κογενειακό εισόδημα.

«Η Μικρασιάτισσα γυναίκα,είπε η υπουργός, μετέδωσε τιςσυνήθειές της στην Ελλαδίτισσαγυναίκα. Τα φτωχόσπιτά τους α-ναδείχθηκαν σε χώρους ελπίδαςδίνοντας ένα διαφορετικό τόνοστις γειτονιές των πόλεων. Κι α-κόμη η Μικρασιάτισσα γυναίκα«πρωτοστάτησε στους αγώνεςκατά του φασισμού και του ναζι-σμού αφού μέσα από τα προσφυ-γόσπιτα ξεπήδησαν αγωνίστριεςπου δεν δίστασαν ποτέ να θυσιά-σουν τη ζωή τους και δεν εμπόδι-σαν ποτέ τα παιδιά τους να αγω-

νιστούν κατά των κατακτητών».Στο τέλος της ομιλίας της η υ-

πουργός αναφέρθηκε στους Συλ-λόγους και τις Ενώσεις των Μι-κρασιατών, λέγοντας ότι μεταφέ-ρουν με σεβασμό την ιστορία, τονπολιτισμό και τα έθιμα των προ-γόνων τους στις νεότερες γενιές.

Κατά την διάρκεια της εκδή-λωσης παρουσιάστηκε από τη φι-λόλογο κ. Μαριάννα Τσίντσιφατο βιβλίο του Γιάννη και της Νά-ντιας Σαραντοπούλου με τίτλο«Γυναίκα και Γη της ΜικράςΑσίας και του Πόντου». Η Ένω-ση Μικρασιατών τίμησε επίσης

το Μουσείο ΜικρασιατικούΕλληνισμού «Φιλιώ Χαϊδεμέ-νου». Για την προσφορά της για-γιάς Φιλιώς που γεννήθηκε το1899 στα Βουρλά της ΜικράςΑσίας και πέθανε στην Αθήνα σεηλικία 108 χρόνων μίλησε ο δή-μαρχος Νέας Φιλαδέλφειας κ.Σταύρος Κόντος.

Η εκδήλωση έκλεισε με μικρα-σιάτικα τραγούδια που παρουσία-σε η χορωδία της Ένωσης Μικρα-σιατών συνοδευόμενη από χορω-δούς και την ορχήστρα της σχολής«Έν Ωδαίς», υπό την επιμέλεια τουχοράρχη κ. Ανδρέα Ιωακείμ.

6 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ (υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης):

Οι Μικρασιάτισσες έδειξαν το δρόμο στο γυναικείο κίνημα

Πάνω: Η μικρασιατικής καταγωγήςυπουργός Κατερίνα Μπατζελή στο

βήμα του Εργατικού ΚέντρουΛαμίας κατά την ομιλία της για τη

Μικρασιάτισσα γυναίκα. Δεξιά:Μερική άποψη του ακροατηρίου

στην εκδήλωση της ΈνωσηςΜικρασιατών Λαμίας.

Ένα βήμα πριν από την τελι-κή ευθεία για την εκλογή τουπρώτου τους Συμβουλίου βρί-σκονται οι Μικρασιάτες της Λά-ρισας οι οποίοι αποφάσισαν νασυγκροτήσουν τη δική τους ορ-γάνωση στο Νομό. Την Τρίτη 2Φεβρουαρίου, το βράδυ, στοΧατζηγιάννειο Πνευματικό Κέ-ντρο Λάρισας, οι επικεφαλήςτης κίνησης για την ίδρυση τουνέου συλλόγου οργάνωσαν δη-μόσια ανοικτή συζήτηση στην ο-

ποία συμμετείχαν πολλοί Μι-κρασιάτες κάτοικοι του Νομού.Στη συζήτηση πήραν μέρος τα ι-δρυτικά μέλη της προσωρινήςδιοίκησης: ο κ. Χρήστος Παυλί-δης, ο κ. Γιώργος Καρύδης και οκ. Αργύρης Ταραμονλής και ηκ. Μαρία Παπαδοπούλου εκ μέ-ρους της Ομοσπονδίας Προ-σφυγικών Σωματείων Ελλάδος(Ο.Π.Σ.Ε.).

Τηλέφωνο Επικοινωνίας: κ.Χρήστος Παυλίδης 6977611366

Η «Μ. Ηχ.» σε μορφή pdfΚάντε κλικ στο μενού «Μικρασιατική Ηχώ»στην Ιστοσελίδα της Ενώσεως Σμυρναίων

www.enosismyrneon.grκαι θα έχετε στη διάθεσή σας την ηλεκτρονικήμορφή της εφημερίδας μας εντελώς δωρεάν.

Ίδρυση Συλλόγου Μικρασιατών στο Νομό Λάρισας

Page 7: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Ένας από τους πιο διακεκρι-μένους ιεράρχες του Οι-

κουμενικού Θρόνου, ο από Λέ-ρου, Καλύμνου και Αστυπαλαί-ας, μητροπολίτης Γάνου και Χώ-ρας κυρός Νεκτάριος (φωτό δε-ξιά) δεν είναι πια ανάμεσά μας.Ο μικρασιατικής καταγωγής ιε-ράρχης, πιστός και αφοσιωμένοςφίλος της Ενώσεως Σμυρναίων,μετέστη προς Κύριον λίγες ώρεςπριν φύγει το 2009 στο Ησυχα-στήριο του Αγίου Χριστοφόρου

στα Χανιά, όπου εγκαταβιούσετα δύο τελευταία χρόνια.

Η κηδεία του έγινε τη Δευτέρα,4 Ιανουαρίου 2010, το πρωί απότην Ι. Μονή της Κυρίας των Αγγέ-λων Γουβερνέτου Χανίων. Της ε-ξοδίου ακολουθίας προεξήρχε οσεβ. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.Ευγένιος, συμπαραστατούμενοςαπό ολόκληρη σχεδόν την Επαρ-χιακή Σύνοδο της ΕκκλησίαςΚρήτης. Τον Οικουμενικό Πα-τριάρχη κ. Βαρθολομαίο εκπρο-

σώπησε στην κηδεία ο θεοφ. επί-σκοπος Κνωσού κ. Ευγένιος, αρ-χιγραμματέας της Ι. Συνόδου τηςΕκκλησίας Κρήτης και τον Πα-τριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεό-δωρο, ο σεβ. μητροπολίτης Κισά-μου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος.

Μετά το τέλος της ι. ακολου-θίας, κληρικοί και λαϊκοί κατευ-θύνθηκαν στο ι. ησυχαστήριο τουαγίου Χριστοφόρου ΚορακιώνΑκρωτηρίου, όπου ο μακαριστόςΝεκτάριος είχε ζητήσει να ταφεί.

Στη μεγάλη αίθουσα τελετών της «ΕστίαςΝ. Σμύρνης», όπου κατά καιρούς έχουν

βραβευτεί πολλές καταξιωμένες προσωπικό-τητες των Γραμμάτων και των Τεχνών, ο Δή-μος Ν. Σμύρνης τίμησε το βράδυ της 10ηςΜαρτίου με μια εκδήλωση - αφιέρωμα το δη-μοσιογράφο και πρύτανη της αθλητικής δη-μοσιογραφίας κ. Πέτρο Λινάρδο, στο πλού-σιο συγγραφικό έργο του οποίου ξεχωριστήθέση κατέχουν οι μελέτες και τα άρθρα τουγια τον ελληνικό αθλητισμό στη Μ. Ασία.

Από το βήμα της «Εστίας» απηύθυναν χαι-ρετισμό προς την εκλεκτή ομήγυρη ο αντιδή-μαρχος και πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργα-νισμού Δήμου Ν. Σμύρνης κ. Βαγγέλης Χα-τζατουριάν και ο μέχρι προ τινος δήμαρχοςτης πόλης κ. Γιώργος Κουτελάκης. Πρώτη μί-λησε η πρώην παγκόσμια πρωταθλήτρια στί-βου και νυν βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. ΣοφίαΣακοράφα. Δεύτερος στη σειρά ο δημοσιο-γράφος και πρόεδρος του Πανελληνίου Συν-δέσμου Αθλητικών Συντακτών κ. Παύλος Γε-ρακάρης. Ακολούθησαν στο βήμα ο δημοσιο-γράφος κ. Ανδρέας Μπόμης και ο ομοτ. κα-θηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. ΓιάνηςΖερβός. Τελευταίος, ο πολιτικός μηχανικόςκαι ερευνητής κ. Πάνος Μαραγκός, που σκια-γράφησε το πορτρέτο του τιμώμενου, ανα-φέρθηκε στην επίδραση που είχαν στην προ-σωπικότητα και επαγγελματική ανέλιξη τουΠ. Λινάρδου δύο διακεκριμένοι Έλληνες τηςΣμύρνης, «ο πολύς Δημητρός Δάλλας, επιφα-νής φίλαθλος και λαμπρός ερασιτέχνης δη-μοσιογράφος, προσωπικός φίλος του εθνο-μάρτυρα Χρυσοστόμου και του Νικολάου

Πλαστήρα. Ο Δάλλας ήταν και ιδρυτικό μέλοςτου Πανιωνίου στη Σμύρνη το 1898 και μέχριτο θάνατό του (1929) πρόεδρος του μεταφυ-τευθέντος στην Ελλάδα Πανιωνίου». Ο έτε-ρος γνωστός πρόγονος του Π. Λινάρδου, εί-πε ο κ. Μαραγκός, ήταν «ο αδελφός του παπ-πού του, ο Μιλτιάδης Σεϊζάνης, διαπρεπής φί-λαθλος, με εθνική και κοινωνική δράση, δη-μογέρoντας, συγγραφέας και ποιητής, ο μο-ναδικός εθελοντής από τη Σμύρνη στον πόλε-μο της Θεσσαλίας το 1881, εκδότης της μεγά-λης εφημερίδας της Σμύρνης «Αρμονία» κα-θώς και άτυπος σύμβουλος του ΧρυσοστόμουΣμύρνης». Και η είδηση που δόθηκε διά στό-

ματος Π. Μαραγκού: «Ο Πέτρος Λινάρδοςείναι ο μοναδικός άνθρωπος, απ’ όσο είναιγνωστό, που γεννήθηκε μέσα στο Παναθη-ναϊκό Στάδιο. Στους χώρους του όπου συνή-θως ακούγονται ιαχές και χειροκροτήματα,ακούστηκε - 30 περίπου χρόνια από τους πρώ-τους Ολυμπιακούς Αγώνες του ’96 – το κλά-μα του νεογέννητου Πέτρου.

Προερχόμενος, λοιπόν, από ένα τέτοιο καλ-λιμάρμαρο μαιευτήριο και με το ψυχικό του υ-πόβαθρο κατάστικτο από αναφορές στη συγ-γραφή, τη δημοσιογραφία αλλά κυρίως στοναθλητισμό, θα μπορούσε, μικρός, να είχε γί-νει ένας καλός αθλητής, αν δεν συνέβαινε ναήταν παιδί της Κατοχής».

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την ανάγνωσηκειμένων του Πέτρου Λινάρδου από την η-θοποιό Ναταλία Δραγούμη. Έπαιξαν ο πια-νίστας Γιώργος Θάνας και η βιολονίστα ΆνναΘάνα.

Στον κ. Πέτρο Λινάρδο ο νέος δήμαρχος Ν.Σμύρνης κ. Σταύρος Τζουλάκης επέδωσε τομετάλλιο της πόλης.

Συγκινημένος ο κ. Λινάρδος είπε: «Μετάτα όσα ειπώθηκαν με τόση γενναιοδωρία α-πό εκλεκτούς φίλους θα ήθελα να ευχαριστή-σω από καρδιάς όσους με τιμήσατε με την πα-ρουσία σας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαί-τερα το Δήμο Νέας Σμύρνης και τον Πολιτι-στικό Οργανισμό του, αλλά και όλους όσουςμερίμνησαν για να γίνει πραγματικότητα αυ-τή η βραδιά. Το “ευχαριστώ” από την αρχαι-ολογική του ρίζα εκφράζει ευγνωμοσύνη καιτην καταθέτω εκ μέρους μου σε όλους σας.Να ’μαστε καλά …».

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 7

ΓΙΑ ΤΗΝ 60ΧΡΟΝΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ

Οφειλόμενη εκδήλωση τιμήςστον Πέτρο Λινάρδο

Με συγκίνηση το τελευταίο αντίοστον πρώην Λέρου Νεκτάριο

Ο δήμαρχος Νέας Σμύρνης Στ. Τζουλάκης(αριστερά) επιδίδει στον Πέτρο Λινάρδο το

χρυσό μετάλλιο της πόλης.

Page 8: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

8 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

Στα μέλη της που γεννήθηκαν στη μικρασιατική γηήταν αφιερωμένη η φετινή μεγάλη εκδήλωση

της Ενώσεως Σμυρναίων στο «Παρκ»

«Θα σπάσω κούπες για τα λόγια που ’πες», νάζι και γοητεία από τηχορευτική ομάδα του Συλλόγου Περαμίων Κυζικηνών (φωτό ΕΛΜΠΙ).

Σε δέκα επιζώντα μέλητης, τα περισσότερα γέν-

νημα - θρέμμα της μικρασια-τικής γης πριν την Κατα-στροφή του 1922, ήταν αφιε-ρωμένη η φετινή μεγάλη εκ-δήλωση της Ενώσεως Σμυρ-ναίων για την κοπή της βασι-λόπιτας του σωματείου.

Επρόκειτο για τις κυρίεςΑντιγόνη Αρσένη, ΣτάσαΙσηγόνη, Άννα Μαΐλλη καιτους κυρίους Γιώργο Αρώνη,Θάνο Κωνσταντινίδη, Δημή-τριο Παλαιολόγο, Ανδρέα Πι-λάβιο, Λευτέρη Σκορδίλη,Βασίλη Σκουλάκη και Γιώρ-γο Σταμνά που όπως χαρα-κτηριστικά ανέφερε στο σύ-ντομο χαιρετισμό του ο πρό-εδρος της Ενώσεως, στρατη-γός Ευάγγελος Τσίρκας «εί-ναι η ζωντανή ιστορία τουσωματείου μας, το καμάριμας και η επιστροφή μας στιςελληνικές, αξέχαστες πατρί-δες, όπως τις ζήσαμε και κα-τά την τελευταία μας επίσκε-ψη στα άγια χώματα των προ-γόνων μας, με την εκδρομήπου πραγματοποιήσαμε στηνΣμύρνη τον Ιούνιο του 2009.Η Ένωση Σμυρναίων ένιωσεεπιτακτική την υποχρέωση νασας τους παρουσιάσει και νατους τιμήσει με ένα αναμνη-στικό δώρο, σύμβολο της αι-ώνιας σκέψεως που στρέφε-ται προς τη Μικρά Ασία καιμας γυρίζει στο νου σ’ αυτάπου υπήρξαν και τα χάσαμεή τα παραχωρήσαμε (δεν ξέ-ρω αν πρόσκαιρα, όπως ελ-πίζω,) στους Τούρκους».

Κοντά σ’ αυτούς μια ξεχω-ριστή παρουσία η κ. ΝάνσυΧόρτον, κόρη του αμερικα-νού προξένου στη Σμύρνη,Γεωργίου Χόρτον, επιλέχθη-κε να βραβευθεί από τηνΈνωση Σμυρναίων στη θέσητου φιλέλληνα πατέρα της.Τιμώντας την κ. Νάνσυ Χόρ-

τον η Ένωση Σμυρναίων ε-πεδίωξε να υπογραμμίσει ό-τι στο πρόσωπό της τιμά τημνήμη αλλά κυρίως τη στάσηζωής και εν τέλει το ΜέγιστοΜάθημα που εδίδαξε και ε-ξακολουθεί και σήμερα ναδιδάσκει το όνομα του Γεωρ-γίου Χόρτον.

Στα μικρά προσφυγάκιατου 1922 αναφέρθηκε στην ο-μιλία της η σύμβουλος τηςΕνώσεως κ. Μαίρη Φωτει-νού, που διαδέχθηκε τον κ.Τσίρκα στο βήμα. Στα παιδιάπου ήρθαν από «μακριά» καιπαρά τις στερήσεις που βίω-σαν, τις κακουχίες, την ανέ-χεια, την πείνα ακόμη και τηλοιδορία, με την προσωπικήτους θέληση και με αγώνα,κατάφεραν να διακριθούν σεόποιον τομέα και αν επέλε-ξαν να ασχοληθούν, κτίζο-ντας οι ίδιοι, με το σθένος, τιςδυνάμεις και τις επιδόσειςτους, αυτό που αργότερα οιπάντες αναγκάστηκαν να πα-ραδεχτούν και να αποκαλέ-σουν «Ελληνικό Θαύμα».

«Θεωρώντας, λοιπόν καιδικαίως, τόνισε η κ. Φωτει-νού, ότι σε όλους αυτούς α-

νήκουν οι έπαινοι, ο θαυμα-σμός και κυρίως η άπειρη ευ-γνωμοσύνη όλων των απα-νταχού της Ελλάδας απογό-νων τους Μικρασιατών, φέ-τος το Διοικητικό Συμβούλιοτης Ενώσεως Σμυρναίων, ο-μοφώνως αποφάσισε και νατιμήσει τους ηρωϊκούς εκεί-νους πρωτεργάτες της πλη-γωμένης, της συρρικνωμένηςαλλά πάντα δημιουργικήςΕλλάδας. Να τιμήσει όλους ε-κείνους που μας δίδαξαν ότιόλα και αν χαθούν, όταν υ-πάρχει ψυχική δύναμη, ήθος,αξιοπρέπεια και το ΕΥΑΓΩΝΙΖΕΣΘΑΙ όλα επιτυγ-χάνονται».

Η απονομή της τιμητικήςπλακέτας από τον πρόεδροτης Ενώσεως Σμυρναίων κ.Τσίρκα έδωσε την ευκαιρίασε όλους τους τιμηθέντες ναθυμηθούν στην ευχαριστήριαπροσλαλιά τους την αξέχαστημικρασιατική πατρίδα και ναμιλήσουν με υπερηφάνεια γιατην προσφορά των προσφύ-γων στον τόπο. Τα θερμά χει-ροκροτήματα που κάλυπταντο τέλος της ομιλίας τους έγι-ναν ιδιαίτερα έντονα σαν έ-νας από αυτούς, ο πρωτο-ψάλτης Λευτέρης Σκορδίλης,άρχισε να τραγουδάει.

Έπειτα ήρθε η σειρά τηςβασιλόπιτας που έκοψε οπρόεδρος της Ενώσεως Σμυρ-ναίων, ενώ σε όλους τους πα-

ρευρισκόμενους διανέμονταντα σμυρνέικα αετουδάκια.Τα χρυσά μενταγιόν για τουςτυχερούς ήταν κι εφέτος προ-σφορά του κ. Φάνη Γ. Κα-τραμόπουλου, που συνεχίζειμαζί με το γιο του Τζώρτζητην οικογενειακή παράδοσητων κοσμηματοπωλών από τηΣμύρνη του 1870. Τα βρήκανοι κυρίες Ελένη Ρεμπέσκου,Ελένη Κωνσταντινίδου, ΕύαΠετρίδου, Μαρία Βεϊνόγλου,Σοφία Παπανικολάου και οκ. Βασίλειος Μπορνόβας.

Στο καλλιτεχνικό μέρος τουπρογράμματος η χορευτική ο-μάδα του Συλλόγου Περα-μίων Κυζικηνών παρουσίασεέξι παραδοσιακούς χορούςαπό τη Μ. Ασία με τη συνο-δεία παραδοσιακών οργά-νων από το μουσικό συγκρό-τημα «ΔΗΘΕΝ» (τραγούδι –κρουστά: Παρασκευή Βου-τσελά, βιολί: Δημήτρης Ζα-χαρίου, τραγούδι – κιθάρα –λαούτο: Γιάννης Καραμάνης,κανονάκι: Νίκος Μουργελάς,σαντούρι – ούτι: ΣταυρούλαΣπανού).

Εκλεκτές παρουσίες που τί-μησαν τη φετινή εκδήλωση ε-κείνες του Σμυρνιού ακαδη-μαϊκού κ. Κωνσταντίνου Δε-σποτόπουλου, του προέδρουτου ΣΕΕΘΑ στρατηγού κ. Γε-ωργίου Λιάκουρη, του σμυρ-ναϊκής καταγωγής γεν. πρό-ξενου της Ελλάδας στην

Μερικοί από τους τιμηθέντεςστην εκδήλωση της ΕνώσεωςΣμυρναίων. (Πάνω): Νάνσυ

Χόρτον, Δημήτριος Παλαιολόγος.(Κέντρο): Λευτέρης Σκορδίλης.

(Κάτω): Ανδρέας Πιλάβιος,Θάνος Κωνσταντινίδης, Βασίλης

Σκουλάκης και Άννα Μαΐλλη(Σκίτσο Έλλη Σολομωνίδη –

Μπαλάνου).

Page 9: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Κωνσταντινούπολη κ. Βασ.Μπορνόβα, της προέδρουτου Ναυτικού Μουσείου

Ελλάδος κυρίας ΑναστασίαςΑναγνωστοπούλου- Παλού-μπη, του δημάρχου Νέας Κί-

ου, του τ. δημάρχου Ν. Σμύρ-νης κ. Γεωργίου Σιότροπου,των καθηγητών Σάββα Σπέ-

ντζα, Εμμανουήλ Μάρκο-γλου και Δημήτρη Λινού.

Με ικανοποιεί πολύ να βλέ-πω ότι ακόμη θυμούνται τον πα-τέρα μου με μια βαθιά αγάπη,σαν και αυτή που είχε ο ίδιοςγια τους Έλληνες και τους Μι-κρασιάτες, και που δεν λιγο-στεύει, αλλά αυξάνεται με ταχρόνια.

Για τους περισσότερους ο πα-τέρας μου είναι γνωστός για τηδράση του στη Σμύρνη και στηΜικρασία και τις προσπάθειέςτου για τη διάσωση του Ελληνι-σμού της Μικρασίας. Όμως οδεσμός του με τη Σμύρνη ξεκινάαπό τα παιδικά του χρόνια. Ηαναφορά της Σμύρνης στηνΑποκάλυψη ως της τελευταίαςαπό τις επτά πόλεις που επέζη-σε αιώνια ως χριστιανική, τουέκανε, ως παιδί, τόσο βαθιά ε-ντύπωση, που διατηρήθηκε σεόλη του τη ζωή και από τότε ε-πιθυμούσε να πάει εκεί κάποιαμέρα. Έλεγε πως η Σμύρνη ή-ταν η Μέκα των φιλοδοξιώντου.

Βρισκόταν στην Αμερική τηνεποχή που χιλιάδες μετανάστεςέρχονταν να βρουν μια καλύτε-ρη ζωή. Όμως, συναντούσανδυσκολίες και προκαταλήψειςεις βάρος τους, επειδή οι πε-ρισσότεροι στον Νέο Κόσμο α-γνοούσαν ποιοι ήταν οι σύγ-

χρονοι Έλληνες. Ο πατέραςμου ήταν αποφασισμένος να αλ-λάξει αυτή την εικόνα. Τότε ή-ταν ήδη γνωστός ως συγγραφέ-ας που είχε γράψει αρκετά μυ-θιστορήματα βασισμένα σε ελ-ληνικά θέματα, τα οποία ήταν ε-πιτυχημένα, όπως: «Στην Αργο-λίδα», «Σαν άλλη Ελένη» και«Κωνσταντίνος», γραμμένο σταελληνικά.

Ήταν το 1907, όταν άρχισε ναδίνει διαλέξεις στα Πανεπιστή-μια από τη μια άκρη της Αμερι-κανικής ηπείρου ως την άλλη, υ-πό την αιγίδα της ΑμερικανικήςΑρχαιολογικής Ένωσης. Οι δια-λέξεις κράτησαν επί μήνες καιείχαν τίτλο «The Greeks oftoday». Ο σκοπός των διαλέξε-

ων ήταν να δείξει πως οι σημε-ρινοί κάτοικοι της Ελλάδας ήταναντάξιοι των προγόνων τους. Οπατέρας μου έλεγε: «Όσο πε-ρισσότερο γνωρίζω τους Ελλη-νες, τόσο περισσότερο με εντυ-πωσιάζουν ως λαός που διατή-ρησε την ατομικότητά του, τα χα-ρακτηριστικά του και το ίδιο τουτο αίμα, σε βαθμό που δεν το συ-ναντάμε στην Ιστορία, με εξαί-ρεση τους Εβραίους».

Στις διαλέξεις του εξηγούσε:«“Οι άνθρωποι λένε για τουςσύγχρονους Έλληνες: Είναι εκ-φυλισμένοι. Πού είναι σήμεραάνθρωποι σαν τον Περικλή, τονΑισχύλο, το Φειδία, το Σοφο-κλή, το Σωκράτη, το Λεωνίδα”;Θα ήταν άδικο να αποκαλέσεικανείς μια φυλή εκφυλισμένη,γιατί δεν κρατάει το ίδιο ύψοςτης τελειότητας. Είναι αλήθειαπως δεν έχουν τους ίδιους γλύ-πτες και τους αρχαίους συγ-γραφείς, αλλά ούτε οι άλλοι λα-οί έχουν να επιδείξουν κάτι πα-ρόμοιο».

Ήθελε να δείξει πόσο πολύέχουν προχωρήσει οι Έλληνεςμετά την απελευθέρωσή τους α-πό τους Τούρκους. Τόνιζε τηνπρόοδο που κάνανε στο νέο ελ-ληνικό κράτος και μιλούσε γιατη δομή του. Έλεγε ακόμη πως

θα δημιουργήσουν ένα λαμπρόμέλλον.

Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρονείχε το πώς μιλούσε για τις σύγ-χρονες Ελληνίδες: «Θα χρεια-ζόταν να γράψω όχι ένα άρθροαλλά ένα βιβλίο, αν ασχοληθώμε αυτό το ενδιαφέρον και ευ-χάριστο θέμα. Αρκεί να πούμεότι αυτή η χώρα με τέτοιες γυ-ναίκες, συζύγους και μητέρεςπροσφέρει ένα στοιχείο δύνα-μης, μια σταθερή βάση και μιαάγκυρα για την αβεβαιότητατου μέλλοντος». Με τόσο θαυ-μασμό που μιλούσε για τιςΕλληνίδες, θα απορήσετε πώςκαι δεν είχε στενό δεσμό με μιαΕλληνίδα. Λοιπόν, είχε. Κι εγώείμαι η απόδειξη. Κι επιπλέον,ήταν Σμυρναία.

Συγκινούμαι, όταν ακόμη καισήμερα συναντώ ανθρώπουςπου μου λένε ότι τους έσωσε οπατέρας μου. Και με κάνει νασκέφτομαι και τελευταία να ε-παναλαμβάνω τα λόγια του α-πό ένα γράμμα: «Μια σκέψη θαμε παρηγορεί στην υπόλοιπηζωή μου: όποια ελαττώματα κιαν είχα ως άνθρωπος, τα χέριαμου δεν βάφτηκαν με χριστια-νικό αίμα και ποτέ δεν πρόδω-σα τον Χριστό μου για τριάντααργύρια».

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 9

ΝΑΝΣΥ ΧΟΡΤΟΝ:

«Ο δεσμός του πατέρα μου με τη Σμύρνη ξεκινάαπό τα παιδικά του χρόνια»

Από την εκδήλωση για την κοπή της σμυρνέϊκης βασιλειόπιτας. 1. Η κ. Μαρίνα Μπίστικα, η μητέρα της και μέλος του Δ.Σ. της Ενώσεως Σμυρναίωνκ. Ελένη Μπίστικα, η κ. Λίλα Ηλ. Λαλαούνη και η κ. Πόπη Μαν. Τσακίρη. 2. Ο δρ. Γεωργ. Κομνηνός με τη σύζυγό του Μαρία. 3. Η συμβολαιογράφος

Αθηνών κ. Ελένη Ρεμπέσκου, η πρώτη τυχερή με το χρυσό μενταγιόν.

Γεώργιος Χόρτον

Page 10: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Οι εργασίες αποκατάστασηςκαι συντήρησης ορθοδόξων

χριστιανικών εκκλησιών στηνΤουρκία δεν ήταν μέχρι πρότινοςαπό τις συνηθισμένες τακτικέςτης. Σήμερα μπορούμε να πούμεότι η Τουρκία βρίσκεται σε μιακαμπή των πολιτιστικών προσπα-θειών της που αποσκοπούν στηναλλαγή της διεθνούς κοινής γνώ-μης υπέρ της αλλά και στην προ-σέλκυση ενός άλλου δυτικού του-ρισμού, συμπεριλαμβανομένωντων Ελλήνων, που τους ενδιαφέ-ρουν οι επισκέψεις σε ιστορικούςχώρους και όχι η ηλιοθεραπείακαι τα σπορ. Σήμερα υπολογίζε-ται ότι στην Τουρκία επί του συ-νόλου των 2.500 ορθοδόξων χρι-στιανικών ναών έχουν διασωθείοι 2.000 που βρίσκονται από τηνκατάσταση εκείνη του ερειπίουμέχρι της μετατροπής τους σε άλ-λη χρήση όπως τζαμιά, αποθήκες,στάβλοι αλλά και μουσεία, πολι-τιστικά κέντρα, γραφεία ή μπαρ.Οι υπόλοιπες είτε ανατινάχτηκανείτε αφέθηκαν να καταστραφούναπό φυσική φθορά.

Μερικούς από τους προανα-φερθέντες υπολογισμούς χρησι-μοποίησα στο παρελθόν κατά τιςεπισκέψεις μου στα Αλάτσατα, σεσυναντήσεις μου με τους εκάστο-τε δημάρχους της πόλης προκει-μένου να σωθεί ο ναός των Εισο-δίων της Θεοτόκου από τη φυσι-κή φθορά. Πάντα είχα μαζί μουπολλές φωτογραφίες με τις τρι-

χοειδείς ρωγμές και τις ρηγματώ-σεις στις εσωτερικές και εξωτε-ρικές επιφάνειες του ναού και ει-δικότερα εκείνες που σχηματίζο-νταν στις γραμμές επαφής τωντοίχων με τη στέγη όπου επέτρε-παν την είσοδο του νερού τηςβροχής. Τα περισσότερα προβλή-ματα οφείλονταν στη γενικευμένηγήρανση των υλικών και των ρηγ-ματώσεων λόγω σεισμικών κατα-πονήσεων. Ο ναός ως μνημείο πα-ρουσίαζε, επίσης, αρκετά προ-βλήματα αισθητικής φύσης απότις παρεμβάσεις που υπαγόρευεη χρήση του.

Χωρίς να είμαι ο ειδικός με την

απαραίτητη τεχνική κατάρτιση,πίστευα πάντα ότι ως τουρίσταςπου επαναληπτικά επισκεπτό-μουν το δήμαρχο της πόλης με μια«έκθεση παθολογίας» του ναούθα πτοούσε την αφεντιά του. Ο έ-νας δήμαρχος ήταν θετικός αλλάδεν πρόλαβε στη θητεία του. Ο ε-πόμενος ήταν διατεθειμένος ναμε ειρωνευτεί και το κατάφερε,αφού με τη συζήτηση μου απέδει-ξε ότι φροντίζει καλά ώστε οι ζη-μιές στο ναό να συντηρούν μιαπαγίδα του μνημείου λόγω της ε-θνικής μας εχθρότητας.

Εγώ πάλι τηρούσα τη δική μουπρακτική σε κάθε μου επίσκεψη.

Έλεγα τα ίδια, άφηνα το φάκελομε τις φωτογραφίες στο γραφείοτου και έφευγα. Ο σημερινός δή-μαρχος Muhittin Dalgic, που εγώδεν πρόλαβα ποτέ να επισκεφθώ,το αποφάσισε και πραγματοποιείτην αποκατάσταση και συντήρησητου ναού της Παναγιάς τ’ Αλα-τσάτου.

Σε πρόσφατη επίσκεψή μου σταΑλάτσατα είδα αυτές τις εργασίεςκαι μίλησα με κάποιους περίοι-κους. Οι πληροφορίες ήταν συ-γκεχυμένες. Οι επιχειρηματίεςμου είπαν ότι ο χώρος δεν πρό-κειται να λειτουργήσει ξανά ωςτζαμί αλλά ως μουσείο, ότι οι πι-στοί της πόλης ήδη πηγαίνουν γιαπροσευχή στο παλιό τζαμί τουΜεμίς Αγά, σε λίγη απόσταση α-πό το ναό και αυτό το διαπίστω-σα. Οι ηλικιωμένοι περαστικοί ή-ταν σίγουροι για την επαναλει-τουργία του τζαμιού μετά το πέ-ρας των εργασιών, γιατί τους τοείχε υποσχεθεί ο δήμαρχος.

Ο ναός, που ήταν αφιερωμένοςστα Εισόδια της Θεοτόκου, οικο-δομήθηκε το 1833 στη θέση πα-λαιότερου ναΐσκου κτισμένου το1804 και βρίσκεται στο κέντρο τηςπόλης. Στο ρυθμό των παλαιοχρι-στιανικών ναών, τρίκλιτη βασιλι-κή χωρίς τρούλο αλλά με υπερυ-ψωμένο το κεραμοσκεπές μεσαίοκλίτος, με δύο σειρές λευκές μαρ-μάρινες κολώνες να χωρίζουν τακλίτη στο εσωτερικό της και γυ-ναικωνίτη πάνω από την κεντρι-

10 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

Η τύχη των ορθοδόξων χριστιανικών ναών στην Τουρκία σήμερα και οι εργασίες αποκατάστασηςτου ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου στα Αλάτσατα

Από τις εργασίες αποκατάστασης του ναού της Παναγίας των Εισοδίων της Θεοτόκου στα Αλάτσατα.

Tης ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΜΑΣΤΡΟΣΤΑΜΑΤΗ

Οι εργασίες για την αποκατάσταση του ναού έφεραν στο φως μια μορφήΑποστόλου στο επιστήλιο του τέμπλου, η οποία –μέχρι πρόσφατα– ήταν

καλυμμένη με λαδομπογιά.

Page 11: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

κή είσοδο, κτίστηκε σε σχέδιατου γνωστού Σμυρναίου αρχιτέ-κτονα Εμμανουήλ Καλονάρη.Το εντυπωσιακό μαρμάρινο τέ-μπλο του ιερού βήματος με μπα-ρόκ και νεοκλασικά στοιχεία,κατασκεύασε το 1874 ο τηνιακόςγλύπτης Ιωάννης Χαλεπάς πα-τέρας του Γιαννούλη, ενώ το ζω-γραφικό διάκοσμο καθώς καιτην αγιογραφία του Δωδεκάορ-του και του Αποστολικού στο τέ-μπλο είχε αναλάβει ο ΚαλύμνιοςΣακελλάριος Μαγκλής εφαρμό-ζοντας αναγεννησιακή ή κρητι-κή τεχνική αγιογραφίας. Σύμ-φωνα με τις προφορικές μαρτυ-ρίες που έχουμε από τους προ-γόνους μας, τα εικονοστάσια τουτέμπλου και αυτά των πλαϊνώντοίχων κοσμούσαν μόνο φορη-τές εικόνες που ήταν έργα της α-λατσατιανής οικογένειας αγιο-γράφων Βασιλάκη. Στη βορεινήπλευρά της υψωνόταν καμπανα-ριό, μικρογραφία εκείνου τηςΑγίας Φωτεινής στη Σμύρνη καιστην κορυφή του υπήρχε ρολόιπου σήμαινε τις ώρες. Το κα-μπαναριό αυτό καταστράφηκεαπό σεισμό το 1883 και αντικα-ταστάθηκε από ένα απλό.

Το 1938 έγινε η μετατροπή τουναού σε τζαμί και στη θέση τουκαμπαναριού κτίστηκε μιναρές.Οι φορητές εικόνες που είχανκλαπεί μετά το διωγμό του 1914και είχαν αντικατασταθεί το1920, κλάπηκαν το 1922 μετά τοδιωγμό των Αλατσατιανών και οζωγραφικός διάκοσμος καλύ-φθηκε με επιχρωματισμό. Στιςκαμάρες του νάρθηκα ενσωμα-τώθηκαν μαγαζιά και ο περίβο-λος της βορινής πλευράς επιχω-ματώθηκε για την κατασκευή«νιπτήρων» και μικρής «τζαμω-τής» εισόδου για την τοποθέτη-ση των παπουτσιών των προ-σερχόμενων πιστών και επισκε-πτών του τζαμιού.

Πριν από χρόνια ο Αλατσα-τιανός ιερέας π. Κορνήλιος Μο-

σχοβάκης με μια παρέα Αλα-τσατιανών από το Ηράκλειο τηςΚρήτης φύτεψαν μια λεμονιά ό-πως λέει στο στοίχο της «Η Αλα-τσατιανή» το αγαπημένο τρα-γούδι των Αλατσατιανών:

Στ’ Αλάτσατα στην Παναγιά, στ’ αγιόδημ’ από πίσω,

έχω φυτέψει λεμονιά και πάωνα την ποτίσω’’.

Στις 28 Μαΐου 2009 ο δήμοςτης πόλης δημοσίευσε διαγωνι-σμό για σύμβαση κατασκευήςέργου με τίτλο «Προσφορά γιαεργασίες αποκατάστασης καικατασκευής του τζαμιού της α-γοράς στο Δήμο Αλάτσατί(Alaçati)» με περιορισμό χρό-νου παράδοσης τις 300 ημερο-λογιακές ημέρες από την ανά-ληψη του έργου. Το έργο αξίας727.180,50 λιρών ελέγχεται απότην αρμόδια υπηρεσία τουΥπουργείου Πολιτισμού καιΤουρισμού που εδρεύει στηΣμύρνη και ανέλαβε στις 18 Αυ-γούστου 2009 η ειδική στις απο-καταστάσεις εκκλησιών κατα-σκευαστική εταιρεία GaffarCavir. Ως χρόνος παράδοσηςτου έργου ορίστηκε η 24η Απρι-λίου 2010.

Μέχρι στιγμής έχουν αποκα-λυφθεί εξωτερικά ο χώρος τουνάρθηκα, μετά την αφαίρεσηκάθε στοιχείου από τα μαγαζιάπου είχαν ενσωματωθεί εκεί, ηεξ ολοκλήρου λιθοδομή των τοί-χων μετά την αφαίρεση του επι-χρίσματος, η συνέχεια της επι-φάνειας με τα διακοσμητικά βό-τσαλα του περίβολου στη βόρειακαι νότια πλευρά του ναού μετάτην αφαίρεση του υλικού της ε-πιχωμάτωσης, του τζαμωτού καιτων νιπτήρων, αφήνοντας τη λε-μονιά του παπά Κορνήλιου ά-γρυπνο φρουρό να επιβλέπει.Εμφανίστηκαν ακόμη οι εξωτε-ρικές σκάλες που οδηγούν στονγυναικωνίτη και μία ακόμη ε-

ντοιχισμένη ιδρυτική μαρμάρι-νη επιγραφή στη νότια είσοδοτου ναού. Η ιδρυτική επιγραφήτης κεντρικής εισόδου του ναούείχε αποκαλυφθεί το 2006 μετάαπό εργασίες που είχαν γίνειστο μαγαζί που στεγαζόταν εκεί.

Στο εσωτερικό του ναού συ-νάντησα ένα ειδικό συντηρητήνα ασχολείται με την τμηματικήαπόξεση των στρωμάτων βαφήςστους τοίχους προκειμένου νααποκαλυφθούν στοιχεία αγιο-γραφίας ή ζωγραφικού διακό-σμου. Παρά την αρχική έκδηληενόχλησή του για την παραβία-ση του απαγορευτικού της εισό-δου, μοιράστηκε στη συνέχειαμαζί μου μια μικρή απογοήτευ-ση. Η μοναδική μέχρι τώρα α-γιογραφία που αποκαλύφθηκεείναι μία κεφαλή στο Αποστολι-κό πάνω από το Δωδεκάορτοτου τέμπλου.

Η ξύλινη κατασκευή που έ-κρυβε για χρόνια τον εσωτερι-κό κεντρικό χώρο του ιερού βή-ματος αφαιρέθηκε επιτρέπονταςτη θέα της σπασμένης αγίας τρά-πεζας, πίσω της του θρόνου τουεπισκόπου από το σύνθρονο καιαριστερά της μικρής κρύπτηςτων ιερών λειψάνων.

Στη διάρκεια αυτής της πρό-σφατης επίσκεψής μου σταΑλάτσατα με ρώτησε έναςΤούρκος γιατί τον αφορούν όλααυτά. «Γιατί η ελληνική αρχιτε-κτονική συμπυκνώνει τις παρα-δόσεις των πολιτισμών της χρι-στιανικής και μουσουλμανικήςΑνατολής και της Μεσογείου,όπως διαμορφώθηκαν αιώνεςπριν από εσένα » του απάντη-σα. Αν με ρωτούσε ένας Έλλη-νας γιατί αφορούν εμένα όλααυτά, θα έλεγα: «Γιατί ανα-παύουν τους προγόνους μου».

* Η κ. Μαριάννα Μαστροσταμά-τη είναι μέλος του Δ.Σ. του Συλλό-γου Αλατσατιανών «Τα Εισόδια τηςΘεοτόκου».

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 11

Η ΕΝΩΣΗ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ

Εόρτασε τη μνήμη του αγίου Πολυκάρπου

Τον πολιούχο της Σμύρνηςιερομάρτυρα άγιο Πολύ-

καρπο τίμησε στις 22 Φε-βρουαρίου το απόγευμα ηΈνωση Σμυρναίων, στο εκ-κλησάκι του αγίου Ανδρέα (ο-δός Λευκωσίας 40, πλατ. Αμε-ρικής), με πανηγυρικό εσπε-ρινό και αρτοκλασία που τέ-

λεσε ο πρεσβ. π. Σταύρο. Στοκήρυγμα του ο λαϊκός ιερο-κήρυκας κ. Κων. Γανωτής α-ναφέρθηκε στο μαρτύριο τουαγίου Πολυκάρπου. Μίλησανακόμα ο μικρασιατικής κατα-γωγής ιερατικώς προϊστάμε-νος του ναού αρχιμ. π. Γα-βριήλ Τσάφος, μέλος της Ενώ-

σεως Σμυρναίων και ο πρόε-δρος του σωματείου κ. Ευάγ-γελος Τσίρκας.

Μετά το τέλος της ακολου-θίας του εσπερινού οι εφημέ-ριοι δεξιώθηκαν το Δ.Σ. καιτα μέλη της Ενώσεως Σμυρ-ναίων στο παρακείμενο Πνευ-ματικό Κέντρο του ναού.

ΕΓΡΑΨΑΝ...

Στα πεταχτάΑπό τον ΠΕΤΡΟ ΜΑΝΤΑΙΟ

Ενδιαφέρουσα θεματογραφία στο τε-λευταίο τεύχος της εφημερίδας «Μικρα-σιατική Ηχώ» (φ. 402, τηλ.: 210-3633618):Κατηγορηματική άρνηση της ΕνωσηςΣμυρναίων στην αναψηλάφηση της «Δίκηςτων Εξι» που αποφάσισε η Ολομέλεια τουΑρείου Πάγου. Αναφορά στον Μικρασιά-τη απόγονο τρίτης γενεάς, Αμερικανό δι-οικητή του ΝΑΤΟ και των ΑμερικανικώνΔυνάμεων στην Ευρώπη, Δημήτρη Σταυ-ρίδη, του οποίου ο παππούς, ΔημήτρηςΣταυρίδης, δάσκαλος στη Μικρασία, έφυ-γε από τη Σμύρνη με τον Διωγμό. Μικρό

αφιέρωμα - προαναγγελία επετειακών εκ-δηλώσεων για τα 120 χρόνια από την ίδρυ-ση (στη Σμύρνη) του Πανιώνιου. Κυρίως, ε-μπεριστατωμένη πρόταση της ΕνωσηςΣμυρναίων για «Μουσείο Ελληνισμού Μι-κράς Ασίας και Ανατολής» σε κτίρια τωνπροσφυγικών πολυκατοικιών λεωφόρουΑλεξάνδρας. Προσωπικά, με γοήτευσε«λεπτομέρεια», από εκείνες που μονολο-γείς: Μικρός που είναι ο κόσμος!

Παλαιά έγγραφα, φωτογραφίες, καρτ-ποστάλ και άλλα πειστήρια από Σμύρνηκαι Λέσβο συλλέγει, χρόνια, ο ΘεόδωροςΠελεκάνος, από τον Παπάδο Λέσβου.Προ δύο ετών, σε στοίβα με χαρτιά έξω α-πό πολυκατοικία, βρήκε ενυπόγραφο έγ-γραφο δεκαετίας του '50 επιχείρησης υπόεπωνυμία «Λεωνιδόπουλος». Κάτι θυμή-θηκε, «σκάλισε» το αρχείο του και ανα-κάλυψε την ίδια υπογραφή σε έγγραφο τουμηχανουργείου Σμύρνης «Χαρ. Λεωνιδό-πουλου», χρονολόγησης 18 Αυγούστου1922, το οποίο είχε αποκτήσει, κάποτε, σεδημοπρασία στη Θεσσαλονίκη! Εψαξε τακουδούνια της πολυκατοικίας όπου βρέ-θηκαν τα -άχρηστα- χαρτιά... Ετσι γνώρι-σε τον γιο του Σμυρνιού βιομήχανου Χαρ.Λεωνιδόπουλου και τη σύζυγο του γιουτου, Μυρσίνη Αλεπουδέλη, εγγονή της...πατριώτισσας του συλλέκτη, ΜαρίαςΒρανά, από τον Παπάδο Λέσβου, και τουΠαναγιώτη Αλεπουδέλη, πατέρα του...Οδυσσέα Ελύτη! Εάν δεν υπήρχαν οι συλ-λέκτες, είναι αμφίβολο εάν υπήρχε... Ιστο-ρία -ή, εάν υπήρχε, κατά πόσο θα ήταν...αρτιμελής. Δύσκολο επάγγελμα (η Ιστο-ρία) για να την εμπιστευτείς σε «νυστέρια»...οικονομολόγων, κακιά η ώρα!

Από την «Ελευθεροτυπία»10 Φεβρουαρίου 2010

Μικρόςπου είναιο κόσμος!

Page 12: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Το βράδυ της Παρασκευής29/1/2010 παρουσιάστηκε

στην κατάμεστη αίθουσα του Πο-λιτιστικού Κέντρου του ΑγίουΣτεφάνου η συγγραφική δουλειάτων καθηγητριών Αμαλίας Ιωαν-νίδου (φιλολόγου), ΧαρίκλειαςΝέστορος (θεολόγου), ΜαρίαςΡουμελιώτου (οικιακής οικονο-μίας) με τον τίτλο «Οίον - Μπο-γιάτι - Άγιος Στέφανος: Το χθέςστο σήμερα και στο αύριο", βασι-σμένη στο αρχικό υλικό του προ-γράμματος ΠεριβαλλοντικήςΕκπαίδευσης - Τοπικής Ιστορίαςτου Γυμνασίου Αγίου Στεφάνου.

Η εκδήλωση άρχισε με χαιρε-τισμό του Δημάρχου Αγίου Στε-φάνου κ. Παναγιώτης Βορριά, οοποίος επέδωσε εκ μέρους τουΔήμου στις τρεις καθηγήτριεςσυγγραφείς αναμνηστικές πλακέ-τες. Ακολούθησε σύντομη προ-σλαλιά από την τ. διευθύντρια τουΓυμνασίου κ. Σοφία Αμβρουζή

και η παρουσίαση του έργου τωντριών καθηγητριών από τον κ.Βλάση Αγτζίδη, ιστορικό, και τονκ. Νίκο Βικέτο, εκπαιδευτικό –γεν. γραμματέα της ΕνώσεωςΣμυρναίων. Συντόνισε ο διευθυ-ντής του Γυμνασίου Αγίου Στε-φάνου κ. Δημήτρης Ζυγούρης.

Τα παιδιά της ομάδας Περι-βαλλοντικής Εκπαίδευσης του Γυ-μνασίου διάβασαν αποσπάσματααπό το έργο των τριών καθηγη-τριών και στο τέλος προβλήθηκεDVD με συνεντεύξεις από τουςπρώτους πρόσφυγες που εγκατα-στάθηκαν στη περιοχή του ΑγίουΣτεφάνου, καθώς και με μαρτυ-ρίες των ίδιων, σχετικές με τιςδραστηριότητες και τη ζωή τουςτα πέτρινα χρόνια της προσφυ-γιάς στο συνοικισμό.

Η συγκίνηση και η συναισθημα-τική φόρτιση όλων των παρευρι-σκομένων κατά τη διάρκεια τηςπροβολής ήταν μεγάλη και είναι σί-

γουρο ότι οι καρδιές όλων ρίγησανβλέποντας τους παππούδες και τιςγιαγιάδες να μιλάνε για τη ζωή ε-κείνων των δύσκολων χρόνων.

Παρέστησαν ο μικρασιατικήςκαταγωγής Πρόεδρος της Κοινό-

τητας Κρυονερίου κ. Γιάννης Κα-λαφατέλης, εκπρόσωποι των αρ-χών και των φορέων του ΔήμουΑγίου Στεφάνου και πλήθος κό-σμου.

Μια πολύ σημαντική εκδήλω-ση, με αφορμή τη συμπλήρω-

ση πενήντα ετών του 76ου Συστή-ματος Προσκόπων Κύπρου, διορ-γανώθηκε στο Πάρκο Ακροπόλε-ως του Δήμου Στροβόλου στη Λευ-κωσία, υπό την αιγίδα του Αρχιε-πισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου.

Η εκδήλωση, η οποία έγινε γιαπρώτη φορά στην Κύπρο, αφο-ρούσε την τιμή για τους προσκό-πους της Μικράς Ασίας που έδω-σαν τη ζωή τους το 1919, στο Αϊ-δίνι, στα Σώκια και στην ΚάτωΠαναγιά. Για τη θυσία των προ-σκόπων του Αϊδινίου ο λόρδοςΜπέιτεν Πάουελ, ιδρυτής τουΠροσκοπισμού, είχε πει: «Η θυ-σία των Ελλήνων προσκόπων τουΑϊδινίου αποτελεί μοναδικό πα-ράδειγμα στον Προσκοπισμό ό-λου του κόσμου. Οι ηρωικοί πρό-

σκοποι επισφράγισαν με το αίματους τα ιδανικά της αγάπης τουςγια την πατρίδα και για την ελευ-θερία….»

Παράλληλα στην ίδια εκδήλω-ση τιμήθηκε ο βαθμοφόρος πρό-σκοπος του 76ου Συστήματος Νί-κος Κωνσταντίνου, ο οποίος ήτανστρατιώτης το 1974 κατά τη διάρ-κεια της εισβολής της Τουρκίαςστην Κύπρο. Ο Ν. Κωνσταντίνουθεωρούνταν αγνοούμενος μέχριτο 2006, τα οστά του βρέθηκαν σεομαδικό τάφο στα κατεχόμενα,ταυτοποιήθηκαν και αποδόθηκανστους οικείους του για την ταφήτους.

Η διπλή εκδήλωση ξεκίνησε μετην ανάγνωση του χαιρετισμούπου έστειλε o Αρχιεπίσκοπος Κύ-πρου κ. Χρυσόστομος. Xαιρετι-σμό απηύθυνε εν συνεχεία ο αρ-

χηγός του 76ου Συστήματος κ.Κώστας Θεοδώρου.

Για τη συμβολή τη συμβολή τωνπροσκόπων στους εθνικούς αγώ-νες και τον ηρωικό βαθμοφόροτου 76ου Σ. Π. Στροβόλου ΝίκοΚωνσταντίνου μίλησαν μέλη τουΣυστήματος και ο καθηγητής στοΠανεπιστήμιο Κύπρου κ. Κων-σταντίνος Δέλτα.

Τελευταίος ομιλητής ο κ. ΦάνηςΜαλκίδης μίλησε με θέμα «Η πα-ρουσία των προσκόπων της Μι-κράς Ασίας και η μνήμη», αφούπροηγουμένως μέλη του συστή-ματος είχαν αναφερθεί στη θυσίατων Ελλήνων προσκόπων στο Αϊ-δίνι, στα Σώκια και στην ΚάτωΠαναγιά.

Το συντονισμό της εκδήλωσηςείχε ο δημοσιογράφος κ. Λάζα-ρος Μαύρος.

12 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

Από τον Άγιο Στέφανο της Πόληςκαι τη Μικρασία στον Άγιο Στέφανο Αττικής

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Εκδήλωση τιμής και μνήμηςγια τους προσκόπους της Μικράς Ασίας

Οι τρεις καθηγήτριες του Γυμνασίου Αγίου Στεφάνου Αττικής ΧαρίκλειαΝέστορος, Αμαλία Ιωαννίδου και Μαρία Ρουμελιώτου αμέσως μετά τη

βράβευσή τους από το δήμαρχο κ. Παναγιώτη Βορριά.

Ο αρχηγός των ηρωικών προσκόπωντου Αϊδινίου Νίκος Αυγερίδης.

Page 13: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

«ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ, τοεβδομαδιαίο περιοδικό της Σμύρ-νης» ήταν το θέμα της ομιλίας τουγεν. γραμματέα της ΕνώσεωςΣμυρναίων και διευθυντή της ε-φημερίδας «Μικρασιατική Ηχώ»,Νίκου Βικέτου, που δόθηκε τηνΚυριακή 21 Φεβρουαρίου, το α-πόγευμα, στο ξενοδοχείο ΗotelΕlpida Ρesort – Spa, στα πλαίσιατων εκδηλώσεων «Πολυκάρπεια2010», οι οποίες τελούσαν υπότην αιγίδα του επιχώριου μητρο-πολίτη Σερρών και Νιγρίτης κ.Θεολόγου.

Μετά το καλωσόρισμα από τονπρόεδρο της Αδελφότητας Μι-κρασιατών Νομού Σερρών κ. Σω-κράτη Ν. Κοτζάογλου, ο οποίοςευχαρίστησε όλους τους συντελε-στές των φετινών εκδηλώσεων,χαιρετισμούς απηύθυναν ο εκ-πρόσωπος του μητροπολίτη, αιδ.π. Παναγιώτης Κανακάρης, ο δή-μαρχος Σερραίων κ. ΙωάννηςΒλάχος και ο αντινομάρχης κ.Χαρίλαος Ανεσιάδης, εκπροσω-πώντας το νομάρχη Σερρών.

Τα «Πολυκάρπεια 2010» περι-λάμβαναν επίσης:

Παρουσίαση του 15ου τεύχουςτης ετήσιας περιοδικής έκδοσης«Μικρασιατική Σπίθα», που εκ-δίδει η Αδελφότητα, από τον πρό-εδρο των Σερραίων Θεσσαλονί-κης κ. Παρασκευά Σοφιδιώτη, δι-κηγόρο.

Παρουσίαση του βιβλίου «Μι-κρασιατικά και άλλα τινά» με ε-πιλεγμένα άρθρα του ΦώτιουΚωστελίδη, τέως γεν. γραμματέατης Αδελφότητας, επιμελήθηκανοι καθηγήτριες Ολυμπία Ν. Πα-χαδίρογλου και Ελευθερία Πά-νου. Στον κ. Φ. Κωστελίδη επι-δόθηκε και τιμητική πλακέτα γιατην εν γένει προσφορά του στηνΑδελφότητα από τον π. Πανα-γιώτη Κανακάρη.

Συντόνισε η φιλόλογος Ολυ-μπία Παχαδίρογλου.

Οι εκδηλώσεις έκλεισαν μετραγούδια της Μικράς Ασίας απότην μικτή χορωδία παραδοσιακήςμουσικής της Αδελφότητας, υπότη διεύθυνση του Δημήτρη Αρδα-νιώτη, γυμνασιάρχη - καθηγητήμουσικής και πρωτοψάλτη.

Τα φετινά «Πολυκάρπεια» τί-μησαν με την παρουσία τους εκ-πρόσωποι των πολιτικών καιστρατιωτικών αρχών, των οργα-νώσεων και των συλλόγων τουΝομού Σερρών. Τις εκδηλώσειςοι οποίες κατά την εκτίμηση τουπολυπληθούς ακροατηρίου, το ο-ποίο είχε υπερπληρώσει την με-γάλη αίθουσα τελετών του ξενο-δοχείου, ήταν οι πιο λαμπρές τωντελευταίων χρόνων, τίμησαν μετην παρουσία τους εκπρόσωποιτων πολιτικών και στρατιωτικώναρχών, των φορέων και των ορ-γανώσεων του Νομού Σερρών.

Το Διοικητικό Συμβούλιο τηςΑδελφότητας Μικρασιατών Νο-μού Σερρών ευχαριστεί θερμά μέ-σω της «Μ.Ηχ.» το μητροπολίτηΣερρών κ. Θεολόγο για την ηθικήκαι υλική βοήθεια του, τη Νο-

μαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών,την Συνεταιριστική Τράπεζα Σερ-ρών, το Επιμελητήριο Σερρών, ταΣούπερ - Μάρκετ «ΚΑΝΤΖΑΣ»,τον Νικόλαο Υψηλάντη από τηνΝέα Ζίχνη και τον ΟΠΑΠ Α.Ε.

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 13

Τα πιο λαμπρά«Πολυκάρπεια»

Ο πρόεδρος της Αδελφότητας Μικρασιατών Νομού Σερρών κ. ΣωκράτηςΚοτζάογλου με τις καθηγήτριες Ολυμπία Παχαδίρογλου και Ελευθερία

Πάνου που παρουσίασαν τα φετινά «Πολυκάρπεια».

Η μικτή χορωδία της Αδελφότητας Μικρασιατών Νομού Σερρών κατά τηνεκτέλεση του καλλιτεχνικού προγράμματος στα «Πολυκάρπεια 2010».

Συμπλήρωσε περισσότερο από ένα αι-ώνα δημιουργικής ζωής αντάξιας της έ-ντονης προσωπικότητάς της.

Με μεγάλη γενναιοδωρία φρόντιζε ναείναι χρήσιμη σε όλα τα μέλη της οικο-γένειάς της και συγχρόνως στον ευρύ κύ-κλο των φίλων και των ανθρώπων πουτην χρειάζονταν.

Η λεπτή και βαθειά αντίληψή της, τηνέκανε πάντα έτοιμη να παραστέκεται ου-σιαστικά στους ανθρώπους που ήταν κο-ντά της ανεξαρτήτως ηλικίας. Έτσι είχεστενή πνευματική επαφή με ενήλικους,έφηβους και παιδιά. Όλοι της ανταπέ-διδαν με στοργή την αγάπη της.

Ήταν για όλους ένα λαμπρό παρά-

δειγμα δύναμης και αισιοδοξίας μαζί καιμια φωτεινή πηγή θάρρους.

Ευλογημένο το πέρασμά της από τονκόσμο μας. Τυχεροί όσοι βρέθηκαν κο-ντά της.

Η Κλειώ Ισηγόνη (φωτό) έζησε όλη τηζωή της με υπερηφάνεια για τη μικρα-σιατική καταγωγή της. Στις εκδηλώσειςτης Ενώσεως Σμυρναίων ήταν πάντα πα-ρούσα μαζί με τον αγαπημένο της σύζυ-γο, τον ακαταπόνητο Γιώργο Ισηγόνη,που ως μέλος του Δ.Σ. και ως ταμίαςπρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στο σω-ματείο μας.

Καλό της ταξίδι.Έλμα Βίνερ

ΚΛΕΙΩ ΙΣΗΓΟΝΗ

Μια αρχόντισσα έφυγε

Page 14: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Ο εικοστός τρίτος τόμος των Μι-κρασιατικών Χρονικών, εκδοθείςμε την καλλιτεχνική δεξιότητα τουεκδ. Οίκου Επτάλοφος, αποτελού-μενος από 256 σελίδες, σύγκειταιαπό ένδεκα μελέτες και πέντε βι-βλιοκρισίες.

Η πρώτη μελέτη του τόμου, συγ-γραφείσα από τον υπογράφοντα,με τον τίτλο «Η οικονομική πολιτι-κή των Εφεσίων. [Αριστοτέλους]Οικονομικών Β ΙΙ 19, 1349 a9-13»(σσ.11-20), είναι η μοναδική πουπραγματεύεται θέμα από τηνΑρχαιότητα στον παρόντα τόμο.Αναλύει συγκεκριμένο μέτρο οικο-νομικής πολιτικής που έλαβαν οιΕφέσιοι αξιοποιώντας την οικονο-μική σημασία του λατρευτικού κέ-ντρου της θεάς Αρτέμιδος, μία ση-μασία που έμεινε αναλλοίωτη καικατά την επίσκεψη του Απ. Παύλουστην Έφεσο.

Τα ονόματα των αφιερωτών απόπολλές ελληνικές κοινότητες της Μ.Ασίας, και ειδικότερα από τηνΣμύρνη, τα Βύρα, την Αττάλεια καιτο χωριό Αγλασού το έτος 1566/67,περιγράφει ο Κ. Σπανός στο δημο-σίευμά του «Οι αφιερωτές του Αγί-ου Τάφου από την Σμύρνη και τηνΑττάλεια (1566/67) στον ιεροσολυ-μιτικό κώδικα 496» (σσ.21-30).

Τις εντυπώσεις μέσα από τα τα-ξιδιωτικά κείμενα Άγγλων περιη-γητών του 19ου αιώνα και την πε-ριγραφή της περιοχής της Λυκίαςδιερευνά ο Π. Μεχτίδης «Μαρτυ-ρίες Αγγλων περιηγητών για το Λι-βίσι και τους Έλληνες της Λυκίας»(σσ.31-52).

Η προσωπικότητα και το έργοντου εκ Σμύρνης ορμωμένουΑνδρέα Κορδέλλα (1838-1909),γεωλόγου-ορυκτολόγου, αναβιω-τού των μεταλλείων του νεωτέρουΛαυρίου, δεσπόζει στο άρθρο τουΦαίδωνος Παπαθεοδώρου «Οι ερ-γαζόμενοι στα μεταλλεία ΜπάλιαςΜικράς Ασίας το 1890» (σσ.53-94), με τον λίαν διαφωτιστικόν υ-πότιτλον «με βάση το Λεύκωμαπου προσφέρθηκε στον ΑνδρέαΚορδέλλα κατά την 25ετηρίδα των

μεταλλευτικών δραστηριοτήτωνστο Λαύρειο, και άλλες πληροφο-ρίες γι’ αυτούς». Με περισσή προ-σοχή αναλύει ο συγγραφέας τα ε-θνογραφικά και δημογραφικά χα-ρακτηριστικά των εργαζομένωνστα μεταλλεία Μπάλιας της ΒΔ.Μικράς Ασίας.

Το θέμα των νεομαρτύρων και ει-δικότερα την σχέση του νεομάρτυ-ρα με την πόλη της Σμύρνης εξετά-ζει το άρθρο του Σταύρου Δ. Γρι-μάνη «Σμύρνη και μαρτύριο κατάτην Τουρκοκρατία. Σημειώσεις στησμυρναïκή νεομαρτυρολογικήγραμματεία» (σσ.95-121).

Προïόν αρχειακής ερεύνης είναιτο άρθρο του Τάκη Σαλκιτζόγλου«Καππαδόκες αγωνιστές στην Επα-νάσταση του 1821» (σσ.123-143), οοποίος αναδεικνύει μία άγνωστη ενπολλοίς προσφορά της Καππαδο-κίας.

Τις ημερολογιακές καταγραφέςτου Παύλου Σάτηρ για τις διακοπέςτου στο Ανδρονίκειο του 1885 κα-ταγράφει ο Αρχάγγελος Γ. Γαβριήλστο ομότιτλο δημοσίευμά του

(σσ.145-174).Η Αγγελική Σκανδάλη αναδει-

κνύει στο εκτενές δημοσίευμά της«Οπερα και οπερέτα στη Σμύρνητο 1822» (σσ.175-197) την ιστορίατου μελοδράματος στην Σμύρνη μέ-χρι την Μικρασιατική Καταστροφή(1922).

Τους μορφωτικούς και ποικίλουςπολιτικούς συλλόγους στο Φανάρικατά την περίοδο 1861-1922 κατα-γράφει στο άρθρο της η Λήδα Ιστι-κοπούλου «Σωματεία στο Φανάρι(σσ.199-206).

Το ιδιόγραφο σημειωματάριοτου εκπαιδευτικού Ηλία Αλτινό-γλου, από το Χορόσκιοι της Μα-γνησίας του Σιπύλου, ενεργό μέλοςτης Μικρασιατικής Αμύνης, ανα-λύουν οι Μιχάλης, Στάσα και Μαρ-γαρίτα Ισηγόνη, στο άρθρο τους«Μαρτυρία του Ηλία Αλτινόγλουγια την Μικρασιατική Αμυνα, τις ε-ξισλαμίσεις και τις εκτοπίσεις»(σσ.215-226).

Ο Θεοδόσης Πυλαρινός αναδει-κνύει στο βραχύ, μεστό όμως μαρ-τυριών, δημοσίευμά του «Έγγρα-

φες μαρτυρίες από το ΜικρασιατικόΜέτωπο» (σσ. 207 – 213) την ανέκ-δοτη αλληλογραφία στρατιωτικών.

Ακολουθεί το αναλυτικό βιβλιο-κριτικό δοκίμιο του Χ. Π. Μπαλό-γλου για την συμβολή της Ταρσούτης Κιλικίας στον καθόλου πολιτι-σμό και επισημαίνεται η ύπαρξημιας συστηματικής μελέτης για τηνδιάσημη αυτή πόλη.

Από τις βιβλιοκρισίες που δημο-σιεύονται η εκτενέστερη είναι τουΒλάση Αγτζίδη για το βιβλίο τουτακτικού μέλους της ΑκαδημίαςΑθηνών και Προέδρου αυτής(2010) Κ. Δ. Σβολοπούλου, Η από-φαση για την επέκταση της ελληνι-κής κυριαρχίας στη Μικρά Ασία(Αθήνα, Ικαρος, 2009, 106σσ.), πουαποτελεί διηυρημένη έκδοση τηςπροφορικής παρουσιάσεως που έ-κανε ο συγγραφέας την 4-5-2009στην Βιβλιοθήκη της ΕνώσεωςΣμυρναίων. Δύο άλλες βιβλιοκρι-σίες αφορούν σημαίνουσες εκκλη-σιαστικές προσωπικότητες, η μίασυγγραφείσα από την ΔέσποιναΜιχάλαγα αφορά το βιβλίο του Σε-βασμιωτάτου Μητροπολίτου Δρά-μας κ.κ. Παύλου (Αποστολίδη), ΟΜητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύ-σανθος Φιλιππίδης (1913-1923). Ηαρχιερατεία του στην Τραπεζούντα(Θεσσαλονίκη, Αφοί Κυριακίδη,2008, 288σσ.) και η δεύτερη συγ-γραφείσα από τον Χ. Π. Μπαλό-γλου αφορά το βιβλίο του Π. Γ.Φούγια, Κωνσταντίνος Καλλίνικος.Μέγας Οικονόμος και πρωτοπρε-σβύτερος της Μεγάλης του ΧριστούΕκκλησίας (Θεσσαλονίκη, Μαλ-λιάρης-παιδεία, 2009), έργον πουπαρουσιάσθηκε στην Βιβλιοθήκητης Ενώσεως Σμυρνάιων την 1ηνΦεβρουαρίου 2010 από τον Ομότ.Καθηγητή Γ. Γαλίτη και τον Χ. Π.Μπαλόγλου.

Εξαίρεται η συμβολή του εκδοτι-κού Οίκου Επτάλοφος στην καλαί-σθητη έκδοση του τόμου.

Περιοδικό σύγγραμματης Ενώσεως Σμυρναίων

Αθήναι 2009, σσ. 256,τιμή 20 j

14 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

ΒΙΒΛΙΟγραφικά

Ο 23ος τόμοςτων «Μικρασιατικών Χρονικών»

.........................................................................................................................

Του ΧΡΗΣΤΟΥ Π. ΜΠΑΛΟΓΛΟΥ

Page 15: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Χτισμένη επάνω στα ίχνη τωναρχαίων «Τιμένου Θυρών» τηςΦρυγίας η μικρή πόλη του Ουσάκαριθμούσε γύρω στα 1920 ελληνι-κό πληθυσμό αποτελούμενο από5.000 κατοίκους, ανάμεσα σε υ-περδιπλάσιους Τούρκους. Η ελ-ληνική αυτή κοινότητα όμως είχετη δική της ζωή και το δικό της πο-λιτισμό. Ο συγγραφέας αφιέρωσεχρόνο και κόπο για να αναστήσειτον τόπο της καταγωγής του καιμας παρέδωσε ένα πόνημα στο ο-ποίο έχει συγκεντρώσει πληθώραστοιχείων που συγκροτούν την γε-ωγραφική και διοικητική κατά-σταση, την ιστορία, τη λαογραφία,τη διάλεκτο και τη θρησκευτικήκαι οικονομική ζωή των Ρωμιώντης μικρασιατικής αυτής πόλης,που οι χαλεπές συνθήκες της Ιστο-

ρίας τους ξερίζωσαν και τους έ-στειλαν πρόσφυγες στην Ελλάδα.Τα έθιμα της περιοχής και τα παι-δικά παιχνίδια αποτελούν ένα ι-

διαίτερο και πρωτότυπο κεφάλαιοτου βιβλίου. Ιδιαίτερη όμως ση-μασία απέδωσε ο συγγραφέαςστην επιμελή έρευνα και την κα-ταγραφή όλων των συμπατριωτώντου τού Ουσάκ, τους οποίους κα-τατάσσει κατά επαγγέλματα, δί-νοντας αρκετές γενεαλογικές καιάλλες πληροφορίες για τον καθέ-να, έτσι που το βιβλίο του να μπο-ρεί να αποτελέσει οδηγό για τηνανακάλυψη συγγενών και την ε-πανασύνδεσή τους.

Στο κεφάλαιο που περιγράφειτην εσπευσμένη αναχώρηση τωνΕλλήνων του Ουσάκ, μετά την ήτ-τα του ελληνικού στρατού στοΑφιόν Καραχισάρ, ενσωματώνο-νται οι πληροφορίες από την ε-γκατάστασή τους στα περίχωρατης Θεσσαλονίκης, όπου δημι-

ούργησαν τη σημερινή Νέα Ευ-καρπία. Διαχρονική επιθυμίατους είναι, όπως λέγει ο συγγρα-φέας «οι διηγήσεις των παλιών ναμεταδίδονται από γενιά σε γενιάγια να μη σβήσει ποτέ η μνήμη τουΟυσάκ!»

Το βιβλίο κοσμείται από σπά-νιες παλαιές φωτογραφίες τουΟυσάκ και των ανθρώπων τουκαθώς και της οικογένειάς τουσυγγραφέα, και από σχετικά έγ-γραφα και ντοκουμέντα. Ο μό-χθος του Κ Παντάζογλου είναιφανερός και το αποτέλεσμα αυ-τού του μόχθου αναδεικνύει έναακόμη πολύτιμο πετράδι στηνπροσπάθεια αναβίωσης των μι-κρασιατικών πατρίδων μας.

Τάκης Σαλκιτζόγλου

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 15

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΝΤΑΖΟΓΛΟΥ

Η πατρίδα μου, το ΟυσάκΕκδ. Ίδρυμα Μείζονος ΕλληνισμούΑθήνα 2006

Το καλοκαίρι του 2006 ο οικο-νομολόγος Γιάννης Σταματιάδης(φωτό) εκπληρώνοντας το «οφει-λόμενο χρέος» στους Καππαδό-κες προγόνους και γεννήτορέςτου, κατάφερε και περπάτησεπροσκυνητής στα χώματα της μα-κρινής πατρίδας του. Εκεί στα Σύ-λατα βρήκε το προγονικό του σπί-τι, ξεναγήθηκε στο εσωτερικό τουκαι κάθησε στις δροσερές σκιέςτης αυλής, κάτω από τη μαρμάρι-νη κτιτορική επιγραφή που οιΤούρκοι 85 χρόνια σεβάστηκανκαι την άφησαν ανέγγιχτη ναμαρτυρά ότι αυτός είναι ο «ΟίκοςΘεοφάν. Σ. Σταματιάδου ωκοδο-μηθείς υπό Χαραλάμπου ΙωακείμΠροκοπέως, 1905». Παρέα με τονακούραστο ξεναγό Aslan Özcanαυτός και η γυναίκα του Αναστα-σία ξεκίνησαν μια δύσκολη πο-ρεία στο βασίλειο των θαυμαστώνκαι παράδοξων Καππαδοκικώνμονολίθων, μέσα σε ένα «τοπίο έ-ρημο, ιδανικό γι’ αυτούς που τότεαναζητούσαν μία απάντηση στουπαρξιακό ερώτημα, ανάμεσαστο ορατό και το αόρατο, σ’ αυ-τούς που αναζητούσαν στους στο-χασμούς τους την αληθινή εξήγη-

ση του κόσμου μας ».Πνευματικός καρπός αυτού του

οδοιπορικού υπήρξε το σημαντικόβιβλίο του Σταματιάδη «Βραχοκ-κλησιές και Πετρομονάστηρα τηςΚαππαδοκίας», που η πρόσφατηέκδοσή του από το Κέντρο Σπου-δής και Ανάδειξης ΜικρασιατικούΠολιτισμού (ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.) του Δή-μου Νέας Ιωνίας κρύβει μιαπραγματικά συγκινητική ιστορία.Στις 11 Ιουνίου 2007 ο Σταματιά-δης παρουσίασε σε μια σπουδαίαδιάλεξη όλο το πολύτιμο υλικόπου συγκέντρωσε στο «ταξίδι ζω-ής» που πραγματοποίησε στηνΚαππαδοκία. Οι φωτογραφίεςπου τράβηξε, οι χάρτες, οι κατό-ψεις, οι αναπαραστάσεις που σχε-δίασε και φυσικά οι αφηγήσεις,οι σκέψεις και οι εντυπώσεις τουαπό όσα είδε και ερεύνησε στηνυπέροχη χώρα όπου γεννήθηκε οΡωμιορθόδοξος πολιτισμός, εν-θουσίασαν όλους εκείνους που εί-χαν την τύχη να παρακολουθή-σουν την εκδήλωση. Η διοίκησητου ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. πρότεινε στοΣταματιάδη με βάση αυτό το υλι-κό να γράψει ένα βιβλίο που τοΚέντρο υποσχέθηκε να εκδώσει

το 2008, αμέσως μετά το ήδη προ-γραμματισμένο έργο «Εκκλησια-στικά κειμήλια της καθ’ ημάςΑνατολής στους ναούς της ΝέαςΙωνίας». Η καθυστέρηση της έκ-δοσης του τελευταίου προκάλεσεκαι την αντίστοιχη αναβολή έκ-δοσης του βιβλίου του Σταματιά-δη, του οποίου η σειρά ήρθε τελι-κά το καλοκαίρι του 2009.

Δυστυχώς η μοίρα αμείλικτη εί-χε επιφυλάξει για τον Καππαδό-κη ερευνητή και συγγραφέα μιατραγική εξέλιξη. Ο Γιάννης αρ-ρώστησε βαριά, πριν προφτάσεινα παραδώσει για εκτύπωση όλατα κείμενα και το εικονιστικό υ-λικό του και από τη στιγμή που έ-

μαθε τη σοβαρότητα της κατά-στασης της υγείας του ξεκίνησεμια αγωνιώδη προσπάθεια ολο-κλήρωσης του έργου του. Με τηβοήθεια της γυναίκας του πάλε-ψε σκληρά με το Χάρο και τοΧρόνο αναγκάζοντάς τους να τοναφήσουν τελειώσει το δημιούρ-γημά του, το οποίο όμως τελικάδεν πρόλαβε να το πάρει στα χέ-ρια του τυπωμένο και να το κα-μαρώσει. Το ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. πιστόστην υπόσχεση που του έδωσεπραγματοποίησε μια εξαιρετικήέκδοση του βιβλίου του, μέσα α-πό τις σελίδες του οποίου η ψυχήτου γενναίου συγγραφέα θα συ-νεχίσει για πάντα να ταξιδεύειστην Καππαδοκία των ονείρωντου και στο θαυμαστό κόσμο τωνμονολιθικών μνημείων της που τό-σο αυτός αγάπησε .

Την Τετάρτη 3 Μαρτίου στηναίθουσα του Συνεδριακού Κέ-ντρου του Δήμου Νέας Ιωνίας τοΚέντρο Σπουδής και ΑνάδειξηςΜικρασιατικού Πολιτισμού και ηΠολιτιστική Ένωση Μικρασια-τών «Η Καπαδοκία» παρουσία-

ΕΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΒΙΒΛΙΟ

«Βραχοκκλησιές και Πετρομοναστήρια της Καππαδοκίας

(Συνέχεια στη σελ. 16)

Page 16: Ανήκουν στους πρόσφυγες του 1922 και στην ιστορίαΑλεξάνδρας κήρυξε η Ένω-ση Σμυρναίων. Ήδη άρχισε συγκέντρωση

Ηαναγνώριση της Γενοκτο-νίας των Ποντίων από τoΣουηδικό Κοινοβούλιο α-

ποτελεί σταθμό για την έκβασητης δικαίωσης όσων συντελέστη-καν μέσα στη ροή του χρόνου α-πό την κυβέρνηση των Νεοτούρ-κων. Πρόκειται για μια δικαίωσηπου καταλύει τους φραγμούς τουχρόνου και αγγίζει ευθέως καικαταλυτικά την παρούσα ηγεσίατου τουρκικού κράτους, κυρίως ε-πειδή εμφορούμενη από έναν ά-κριτο σωβινισμό και από μια μι-σερή μισαλλοδοξία αρνείται νααποκηρύξει ένα αιμοσταγές πα-ρελθόν και να συνδράμει στην οι-κοδόμηση ενός ελπιδοφόρου μέλ-λοντος ανάμεσα στους δύο λαούς.Οι σπασμωδικές ενέργειες τηςκυβέρνησης Ερντογάν, οι ενοχι-κές στρατηγικές της, η αμηχανίατης και οι εμμονές της στην άρ-νηση των ιστορικών της ευθυνώναποτελούν αξιόμεμπτα κακουρ-γήματα που δεν επιτρέπουν τηνσυμπόρευσή μας σε ένα τοπίο α-γαστής γειτονίας.

Πέρα όμως από την επίσημη α-πόδοση ευθυνών στην σύγχρονηΤουρκία η απόφαση του Σουηδι-κού Κοινοβουλίου συνιστά υπέρ-βαση στο επίπεδο των άτεγκτωνεπιταγών της παγκοσμιοποίησης.Έξω και πέρα από τις νόρμες τηςισοπέδωσης των αξιών, πέρα α-πό τη διάσταση της προοδοπλη-ξίας αλλά και ξεπερνώντας τις α-νάγκες της ντόπιας τους βιομη-χανίας που έχει αναλάβει να ε-ξοπλίσει με σύγχρονη τεχνογνω-σία την Τουρκία, οι Σουηδοί α-πέδειξαν ότι δεν ορρωδούν προουδενός και ότι υπηρετούν την η-θική και το δίκαιο. Πραγματικάη ενέργεια των Σουηδών βουλευ-τών συνιστά μια πράξη ευθύνηςαπέναντι στην ιστορία, μια νίκητου φωτός έναντι των σκοτεινών

δυνάμεων που απεργάζονται τηνοικοδόμηση ενός κόσμου χωρίςπροσδοκία, ελπίδα και φως γιατους λαούς του. Και μάλιστα πα-ραφράζοντας την αρχαία μαςκληρονομιά θα λέγαμε ότι η ανα-γνώριση που ήρθε από το Σουη-δικό κοινοβούλιο αποτελεί νίκητης Αντιγόνης έναντι του Κρέο-ντα, νίκη που δεν είχαν προβλέ-ψει οι Κασσάνδρες του εφησυ-χασμού, του ωχαδερφισμού καιτης δουλικής προσαρμογής στηνεθνική μας μιζέρια.

Μέσα σε αυτό το φως ήχησεπολύ μικρόψυχη η δήλωση τουΤούρκου Προέδρου που αδύνα-μος να ανταποκριθεί στις προ-κλήσεις των καιρών μίλησε γιαζητήματα που αφορούν μόνο τουςιστορικούς. Κύριε Πρόεδρε, τοκυνήγι της αλήθειας είναι υπόθε-ση όλων μας όπως και η ίδια η ι-στορία που συνιστά αναπαλλο-τρίωτο κομμάτι της πανανθρώπι-νης επιστήμης. Και αν τα κράτη,εγκλωβισμένα μέσα σε αδιέξοδαεπιβίωσης, δεν μπορούν να ανα-μετρηθούν με την ιστορία, γνωρί-ζουν πολύ καλά ότι η ώρα της κρί-σεως έρχεται και ότι η ιστορίατους εκδικείται μέσα στην εναλ-λαγή των συγκυριών που δεν μπο-ρούν να τις προκαθορίσουν οιστημένες εισηγήσεις των προ-σκεκλημένων στα τούρκικα συ-νέδρια, οι λεονταρισμοί της τούρ-κικης ηγεσίας, η εγκάθετη νο-μενκλατούρα των αμερικανοεπι-χορηγούμενων Πανεπιστημίωντους.

Επειδή όμως κάθε μεγάλη νίκησαν αυτή έχει τους συντελεστέςτης αξίζει να επισημανθεί ότιπολλά οφείλουμε ως Πόντιοι, ωςπρόσφυγες και ως Έλληνεςστους οικονομικούς παράγοντεςπου εκπροσώπησαν επάξια τονΕλληνισμό στη Σουηδία, αυτούς

που μόχθησαν με αγάπη για τηνΕλλάδα με πίστη στη δικαίωσητου αγώνα και με πεποίθηση ότιη ελληνική ιστορία αξίζει να τι-μηθεί από όλους μας. Μνημο-νεύω πρώτιστα τον αγώνα των ο-μογενών Παπαδόπουλου καιΣταφυλίδη αν και γνωρίζω ότιπροσκρούω στη σεμνότητά τους.Και εύχομαι ο αγώνας τους και ηαγωνία τους να εμπνεύσουν καιάλλες μη αφυπνισμένες δυνάμειςτου Ελληνισμού ανά τον κόσμο.Γιατί είμαστε πολλοί και δυνατοίόταν μας συνδέει ο πόθος της α-λήθειας.

Σε αυτό το σημείο είναι αν-γκαίο να επισημανθεί ότι επι-βάλλεται να απομονώσουμε ό-λους εκείνους που δεν πήραν μέ-ρος στον αγώνα, έσπευσαν όμωςμε αρκετή δόση χυδαίου αρριβι-σμού να δρέψουν τους καρπούςμιας νίκης που δεν τους ανήκε.Πρόκειται για τους συνήθεις ύ-ποπτους που βλάπτουν με τον α-τέρμονο εγωκεντρισμό τους, μετην ασύδοτη ρητορική τους και μετην ιδιοτελή προβολή ως δικώντους εκείνων των επιτευγμάτωνγια τα οποία μόχθησαν άλλοι.Δεν θα ασχοληθούμε μαζί τους.Θα τους παραδώσουμε στην μή-νιν της ιστορίας. Εξάλλου η τι-μωρία τους έρχεται: ο καθέναςτους είναι εγκλωβισμένος σε ένααξίωμα. Όπως το πουλί στο κλου-βί του. Ένα αξίωμα που δεν τουςαξίζει.

Και έρχομαι στα θλιβερά φαι-νόμενα της νεοελληνικής μας μι-ζέριας. Μιας μιζέριας που μαςκαθιστά άξιους μιας αρνητικήςτύχης, ανίκανους να εκμαιεύσου-με τον σεβασμό των λοιπών Ευ-ρωπαίων, αδύναμους μπροστάστην επελαύνουσα συγκυρία.Πρώτα από όλα τα ελληνικά μέ-σα ενημέρωσης αντί να βρίθουν

αναφορών σχετικών με την ανα-γνώριση της φίλης Σουηδίας αρ-κέστηκαν στην καλύτερη περί-πτωση σε σκόρπιες άνευρες επι-σημάνσεις αποστασιοποιημένεςαπό αυτή καθευατή την ουσία τηςαπόφασης. Ένιωθες ακούγονταςτα ελληνικά κανάλια πως απευ-θύνονταν σε ένα κοινό που η ταυ-τότητά του είχε ανεπίστρεπτα αλ-λοιωθεί.

Και οι χειρότερες των περι-πτώσεων μας επιφύλαξαν και άλ-λες εκπλήξεις. Έτσι για τοMEGA η αναγνώριση του Σουη-δικού Κοινοβουλίου αφορούσετους Αρμενίους κατά το νου καιτην ψυχή μας..

Ένα μεγάλο τίποτα και τοΕλληνικό Κοινοβούλιο συλλή-βδην. Η αλήθεια δεν τους αγγί-ζει, την γενναιότητα την προ-σπερνούν, την πατρίδα την υπο-τάσσουν σε σκοπιμότητες, τηνχλεύη των αξιών μας την βαφτί-ζουν στοχαστική προσαρμογή.Δεν έχω να πω τίποτα καλό καιγια τους ποντιακής και προσφυ-γικής καταγωγής βουλευτές. Δενόρθωσαν το ανάστημά τους στηνκαπηλεία της ιστορίας μας, δεν α-νταποκρίθηκαν στην ωριμότητατων συγκυριών, δεν έχουν μέσαστην ψυχή τους την Ελλάδα. Μοι-ραίοι και άβουλοι αντάμα πο-ρεύονται μέσα στις απρόσωπεςβιοτικές τους μέριμνες και τις μι-κροκομματικές τους σκοπιμότη-τες που τις βάφτισαν ισορροπίες.Και δεν διαπίστωσαν ότι δεν υ-πάρχει πιο μεγάλη ανισορροπίααπό την πατροκτονία που δια-πράττουν. Η σιωπή είναι ενοχή..

Αλλά και χωρίς εσάς η αλήθειαθα λάμψει. Είναι ο καιρός του θε-ρισμού.

* Ο κ. Κωνσταντίνος Φωτιάδης είναι κα-θηγητής της Ιστορίας του Νέου Ελληνισμούστο Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας.

16 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2010

«Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία» (Α. Κάλβος)

Tου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΦΩΤΙΑΔΗ*

σαν επίσημα το βιβλίο του Στα-ματιάδη σε ένα συγκινημένο καιευλαβικά προσεκτικό ακροατή-ριο. Ο Πρόεδρος του Κέντρουκος Χάρης Σαπουντζάκης και ηΠρόεδρος της Ένωσης κα Όλγα

Φτούλη προλόγισαν και παρου-σίασαν τους ομιλητές. Στη συνέ-χεια οι κ.κ. Θοδωρής Κοντάρας,λαογράφος, Αρχάγγελος Γα-βριήλ, ιστορικός-αρχαιολόγος καιΜάκης Λυκούδης, ζωγράφος-α-γιογράφος μίλησαν για την Καπ-παδοκία, το Γιάννη Σταματιάδη

και το βιβλίο του. Το θέμα της ο-μιλίας του Θ. Κοντάρα ήταν«Καππαδοκικός Ελληνισμός: Ηζωή εν τάφω» και του κου Αρχ.Γαβριήλ «Ο θαυμαστός και πα-ράδοξος αρχιτεκτονικός κόσμοςτων μονολιθικών μνημείων στο βι-βλίο του Γιάννη Σταματιάδη“Bραχοκκλησιές και Πετρομονά-στηρα της Καππαδοκίας”». Ο

Μάκης Λυκούδης παρουσίασε τοεικονιστικό υλικό του βιβλίου, τουοποίου από ένα αντίτυπο δόθηκεδωρεάν σε όλους όσοι παραβρέ-θηκαν στην εκδήλωση σε ανά-μνηση του τόσο αξιόλογου και τό-σο πρόωρα χαμένου Καππαδόκησυγγραφέα και ερευνητή ΓιάννηΣταματιάδη.

Αρχάγγελος Γ. Γαβριήλ

Ένα πολύτιμο βιβλίο(Συνέχεια από τη σελ. 15)