ùλαζηάζηνο ηνύλεο,...

146
1

Transcript of ùλαζηάζηνο ηνύλεο,...

Page 1: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

1

Page 2: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2

Αλαζηάζηνο Νηνύλεο, Καζεγεηήο

Δξγαζηήξην Τπνινγηζηηθήο Ννεκνζύλεο – Δπθπνύο Διέγρνπ

Σκήκα Μεραληθώλ Απηνκαηηζκνύ

ρνιή Σερλνινγηθώλ Δθαξκνγώλ

Αλώηαην Δθπαηδεπηηθό Ίδξπκα Πεηξαηά Σ.Σ.

Page 3: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

1. Βαζηθέο εηζαγσγηθέο γλώζεηο ειεθηξηζκνύ-ειεθηξηθώλ

ζεκάησλ θαη γξακκηθώλ θπθισκάησλ ζπλερνύο ρξόλνπ

2. Ζιεθηξηθά ζηνηρεία θπθισκάησλ (Αληηζηάηεο, Ππθλσηήο,

Δπαγσγόο)

3. Δλεξγά ζηνηρεία θπθισκάησλ (Ηδαληθέο θαη πξαγκαηηθέο

πεγέο ηάζεο-ξεύκαηνο, Μεηαζρεκαηηζκόο πξαγκαηηθώλ

πεγώλ, πλζήθε κεηαθνξάο κέγηζηεο ηζρύνο)

4. Αλάιπζε σκηθώλ θπθισκάησλ (Νόκνη ηνπ Kirchhoff,

Μέζνδνη αλάιπζεο θπθισκάησλ θόκβσλ-βξόρσλ,

Αλάιπζε θπθισκάησλ κε ηελ αξρή ηεο επαιιειίαο,

Μεηαζρεκαηηζκνί θπθισκάησλ Thevenin-Norton)

3

Πεξίγξακκα Γηαιέμεσλ

Page 4: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

ρεηηθά καζήκαηα

• Ζιεθηξνληθά

• πζηήκαηα Απηνκάηνπ Διέγρνπ

• Βηνκεραληθόο Απηνκαηηζκόο

• Ρνκπνηηθή

Δμεηδηθεπκέλεο εθαξκνγέο ηεο ζεσξίαο

• Δλεξγεηαθά θπθιώκαηα

• Ζιεθηξνληθή

θιπ. θιπ. θιπ. 4

Page 5: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Μεγέζε Ρεπκάησλ θαη Σάζεσλ ζηε Φύζε

θαη ηελ Σερλνινγία

Σάζη (V) Πεπιπηώζειρ

108

Κεξαπλόο

106

Γξακκέο κεηαθνξάο

Καζνδηθόο ζσιήλαο

ηειεόξαζεο

104

Μεγάινο βηνκεραληθόο

θηλεηήξαο

Οηθηαθή θαηαλάισζε

102

Μπαηαξία απηνθηλήηνπ

Σξνθνδνηηθό ππνινγηζηή

100

10-2

Σάζε θαηά κήθνο ηνπ

ζώξαθα παξαγόκελε από

ηελ θαξδηά

10-4

10-6

Κεξαία ιήςεο ξαδηνθώλνπ

10-8

Ρεύμα (Α) Πεπιπηώζειρ

106

Κεξαπλόο

104

Μεγάινο

βηνκεραληθόο

θηλεηήξαο

102

Οηθηαθή θαηαλάισζε

100

Ζιεθηξνπιεμία

10-2

Καηώθιη αίζζεζεο

10-4

10-6

Μλήκεο ππνινγηζηή

10-8

10-10

10-12

πλάςεηο λεπξώλσλ

10-14

5

Page 6: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

6

ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΚΤΚΛΩΜΑΣΩΝ

• Γξακκηθά

• Με γξακκηθά

• Υξνληθά ακεηάβιεηα

• Υξνληθά κεηαβαιιόκελα

Γξακκηθά, ρξνληθά ακεηάβιεηα

Page 7: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

7

Ζ γξακκηθή ζεσξία θπθισκάησλ

είλαη απιή:

• Ρεύκα

• Σάζε

• Νόκνη Kirchhoff

Page 8: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

8

ΝΟΜΟΗ KIRCHHOFF

• Νόμορ πεςμάηων ηος Kirchhoff (ΝΡK) Γηα νπνηνδήπνηε ζπγθεληξσκέλν θύθισκα, γηα νπνηνλδήπνηε

από ηνπο θόκβνπο ηνπ, ζε νπνηαδήπνηε ρξνληθή ζηηγκή, ην αιγεβξηθό άζξνηζκα όισλ ησλ ξεπκάησλ θιάδνπ ζε έλα θόκβν είλαη κεδέλ

• Νόμορ ηάζεων ηος Kirchhoff (ΝΣK) Γηα νπνηνδήπνηε ζπγθεληξσκέλν θύθισκα, γηα νπνηνλδήπνηε

από ηνπο βξόρνπο ηνπ, ζε νπνηαδήπνηε ρξνληθή ζηηγκή, ην αιγεβξηθό άζξνηζκα όισλ ησλ ηάζεσλ θιάδνπ ζε έλα βξόρν είλαη κεδέλ

Page 9: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

9

Γξακκηθά - ρξνληθά ακεηάβιεηα θπθιώκαηα

Α. Γπαμμικά κςκλώμαηα (Linear circuits)

Δλα θύθισκα ζεσξείηαη γξακκηθό όηαλ ε

ζπλάξηεζε πνπ ην πεξηγξάθεη έρεη ηηο αθόινπζεο

ηδηόηεηεο:

Page 10: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

1. Απσή ηηρ ομογένειαρ ή πολλαπλαζιαζηικόηηηαρ

( ) ( )f ax a f x

2. Απσή ηηρ επαλληλίαρ ή ηηρ πποζθεηικόηηηαρ

(principle of superposition)

1 2 1 2( ) ( ) ( )f x x f x f x

Γεληθά

1 2 1 2( ) ( ) ( )f x x f x f x

ύκθσλα κε ηνλ νξηζκό ηεο γξακκηθόηεηαο έλα

ειεθηξηθό ζηνηρείν δπν αθξνδεθηώλ είλαη γξακκηθό, όηαλ

ε ραξαθηεξηζηηθή ηνπ (v-i) είλαη επζεία γξακκή πνπ

δηέξρεηαη από ηελ αξρή ησλ αμόλσλ.

10

Page 11: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

11

B. Χπονο-αμεηάβληηα κςκλώμαηα (time-invariant)

Δλα θύθισκα είλαη ρξνλν-ακεηάβιεην όηαλ θάπνηα ρξνληθή κεηαηόπηζε ζηε δηέγεξζε

x(t) κεηαθέξεηαη θαη ε ίδηα θαη ζηελ απόθξηζε y(t), δειαδή,

0 0 0( ) ( ), xy t t Ax t t t

Σα ζςζηήμαηα – ηλεκηπικά κςκλώμαηα πος ικανοποιούν ηην πποζθεηική και

πολλαπλαζιαζηική ιδιόηηηα είναι γπαμμικά.

Page 12: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Linear Gain

Square Function

Μη Γραμμικό Σύστημα

Γραμμικό Σύστημα )(10)( txty

)()( 2 txty

1)(1 tx

2)(2 tx

10)(1 ty

20)(2 ty

30)()()( 213 tytyty

3)()()( 213 txtxtx

1)(1 tx

2)(2 tx

1)(1 ty

4)(2 ty

5)()(9)( 213 tytyty

3)()()( 213 txtxtx

12

Page 13: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Examples

1.

x m( x) (mx) y … homogeneity satisfied

x1 x2 m(x1 x2 ) mx1 mx2 y1 y2 … superposition satisfied

System is linear.

2.

x m( x) b (mx) b y … homogeneity not satisfied

x1 x2 m(x1 x2 ) b mx1 mx2 b y1 y2 … superposition not satisfied

System is nonlinear.

3.

x ( x)2 2 x2 2 y y … homogeneity not satisfied 2 2 2

1 2 1 2 1 2 x1 x2 (x1 x2 ) x x 2x x y y … superposition not satisfied

System is nonlinear.

4.

x d( x) dt (dx dt) y … homogeneity satisfied

x1 x2 d(x1 x2 ) dt (dx1 dt) (dx2 dt) y1 y2 … superposition satisfied

System is linear.

5.

x1 x2 a(x1 x2 ) b(d (x1 x2 ) dt) … superposition satisfied

(ax1 b(dx1 dt)) (ax2 b(dx2 dt)) y1 y2

System is linear.

System

System

System

System

System

x a( x) b(d( x) dt) (ax b(dx dt)) y … homogeneity satisfied

13

Page 14: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

14

Page 15: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

15

Page 16: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Τπνινγηζκόο νξίδνπζαο 3εο ηάμεο κε ηνλ θαλόλα

ηνπ Sarrus

11 12 13 11 12

21 22 23 21 22

31 32 33 31 32

11 22 33 12 23 31 13 21 32 13 22 31 11 23 32 12 21 33

a a a a a

a a a a a

a a a a a

a a a a a a a a a a a a a a a a a a

Δπαλαιακβάλνπκε ηηο δπν πξώηεο ζηήιεο ηνπ πίλαθα όπσο ζην ζρήκα

11 12 13 11 12 13 11 12

21 22 23 21 22 23 21 22

31 32 33 31 32 33 31 32

a a a a a a a a

a a a a a a a a

a a a a a a a a

+ -

16

Page 17: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2 6

3 4 8

x y

x y

1 210

3 4

6 240

8 4

1 610

3 8

4

1

x

y

x

x

D

D

D

Dx

D

Dy

D

Να επηιπζεί ην ζύζηεκα κε ηε κέζνδν

Cramer

17

Page 18: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

18

Page 19: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2 3 9

3 10 1 2 3

3 8

x y z

x y z x y z

x y z

Να επηιπζεί ην ζύζηεκα κε ηε κέζνδν

Cramer

19

Page 20: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ονόμαηα θςζικών μεγεθών ύμβολα

μεγεθών

Μονάδερ

μέηπηζηρ

Ζιεθηξηθό θνξηίν Q ή q Coulomb (C)

Έληαζε ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο I ή i Ampere (A)

Γηαθνξά δπλακηθνύ ή ηάζε V ή ΓV Volt (V)

Αληίζηαζε R Ohm (Ω)

Αγσγηκόηεηα G Siemens (S)

Ππθλσηήο C Farad (F)

Δπαγσγόο ή Πελίν L Henry (H)

Δλέξγεηα E ή W Joule (J),

KWh

Ηζρύο P Watt (W)

Μαγλεηηθή ξνή θ Weber (Wb)

Θεξκνθξαζία ζ Celsius (C)

20

Page 21: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

21

Page 22: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

22

Page 23: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

23

Page 24: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

24

+ - V

I

P>0 (θαηαλαιηζθόκελε ελέξγεηα)

+ - V

I

P<0 (πξνζθεξόκελε ελέξγεηα)

Πσο νη θνξέο ξεύκαηνο θαη ηάζεο θαζνξίδνπλ ηελ

πξνζθνξά ή ηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο

Page 25: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

25

Page 26: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

26

Page 27: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

27

Page 28: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

28

Page 29: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

29

Πεγέο

• Πεγή ηάζεο

• Πεγή ξεύκαηνο

v

i

v

i

Page 30: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

30

Page 31: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

31

Page 32: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

32

Page 33: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

𝐈 =𝐐

𝐭=

𝟒𝟎 ∗ 𝟏𝟎−𝟑𝐀𝐬

𝟐𝐬= 𝟐𝟎𝐦𝐀

1. Έλαο ππθλσηήο θνξηίδεηαη κε ηε βνήζεηα κηαο ζηαζεξήο

πεγήο ξεύκαηνο κε έλα θνξηίν Q=40*10-3C κέζσ ελόο

αγσγνύ δηακέηξνπ d=0,1mm. Ζ δηάξθεηα ηεο θόξηηζεο

αλέξρεηαη ζηα 2 sec.

α) Να ππνινγηζηεί ε έληαζε ηνπ ξεύκαηνο

.

𝐉 =𝐈

𝐀=

𝐈

𝛑 ∗ 𝐝𝟐

𝟒

=𝟒 ∗ 𝟐𝟎 ∗ 𝟏𝟎−𝟑

𝛑(𝟎, 𝟏 ∗ 𝟏𝟎−𝟑𝐦)𝟐 = 𝟐, 𝟓𝟒𝟔 ∗ 𝟏𝟎𝟔𝐀

𝐦𝟐 = 𝟐. 𝟓𝟒𝟔𝐀

𝐦𝐦𝟐

β) Να ππνινγηζηεί ε ππθλόηεηα ηνπ ξεύκαηνο (J)

33

Page 34: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2. Πόζν ηηο εθαηό (%) απμάλεη ε αληίζηαζε ελόο ράιθηλνπ

αγσγνύ ηνπ νπνίνπ ε ζεξκνθξαζία απμάλεηαη από ηνπο 20νC

ζηνπο 80oC;

(α=0,0038 νC-1).

Λύζε

𝐑𝛉 = 𝐑𝟐𝟎[𝟏 + 𝐚 ∗ 𝚫𝛉]

𝐑𝟐𝟎

𝐑𝛉=

𝟏

𝟏 + 𝒂 ∗ 𝚫𝛉=

𝟏

𝟏 + 𝟎, 𝟎𝟎𝟑𝟖 ∗ 𝟔𝟎𝑪 ∗𝟏𝑪

=𝟏

𝟏, 𝟐𝟐𝟖

0

0

0,228 22,8%R R

R

Άρα η R20 αυξήθηκε κατά 22,8%.

34

Page 35: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Λύζε

𝐑𝟖 = 𝐑𝟐𝟎[𝟏 + 𝛂 (𝛉𝟐 − 𝟐𝟎𝛐)]

𝐑𝟐𝟎 =𝐑𝟖

𝟏 + 𝛂 (𝛉𝟐 − 𝟐𝟎𝛐)

𝐑𝐱 = 𝐑𝟐𝟎[𝟏 + 𝛂 (𝛉𝟐 − 𝟐𝟎𝛐)]

𝐑𝟐𝟎 =𝐑𝐱

𝟏 + 𝛂 (𝛉𝟐 − 𝟐𝟎𝛐)

𝐑𝐱

𝟏 + 𝛂 𝛉𝟐 − 𝟐𝟎𝛐 =𝐑𝟖

𝟏 + 𝛂 𝛉𝟐 − 𝟐𝟎𝛐 =

=𝟏, 𝟓𝟓𝛀

𝟏 + 𝟎, 𝟎𝟎𝟑𝟖 𝛉𝛘 − 𝟐𝟎𝛐𝐂=

𝟏, 𝟓𝛀

𝟏 + 𝟎, 𝟎𝟎𝟑𝟖𝟏𝐨

𝐂𝟖 − 𝟐𝟎 𝐨𝐂

𝟎, 𝟎𝟎𝟑𝟖 ∗ (𝛉𝛘 − 𝟐𝟎) = −𝟎, 𝟎𝟏𝟑𝟕𝟖𝟕

𝛉𝛘 = 𝟏𝟔, 𝟑𝟕𝐨𝐂

3. Ζ αληίζηαζε ελόο ηειεθσληθνύ θαισδίνπ ζηνπο 8νC είλαη 1,5Ω. Πόζε είλαη ε

ζεξκνθξαζία ηνπ θαισδίνπ όηαλ ε αληίζηαζή ηνπ είλαη 1,5Ω. (α=0,0038 oC-1)

35

Page 36: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

4. Ζ πεξηέιημε ηνπ ζηάηνξα ελνο θηλεηήξα έρεη σκηθή αληίζηαζε

300Ω ζηνπο 20°C. Να ππινγηζηεί ε αληίζηαζε ηνπ ζηνπο 70°C.

α=0,0038/°C

20 1 20 357R R a

5. Δλα ειεθηξηθό θαιώδην έρεη σκηθή αληίζηαζε R=5Ω θαη δηάκεηξν

δηαηνκήο d=2,5mm. Να ππινγηζηεί ην κήθνο l ηνπ θαισδίνπ. ρCu

=0.08Ωmm²/m

2

306,644

l l dR l m

S

36

Page 37: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

6. Δλαο ιέβεηαο ηξνθνδνηείηαη κε ξεύκα κέζα από ειεθηξηθό

θαιώδην κήθνπο 120m θαη εκβαδνύ δηαηνκήο d=2,5mm². Να

ππινγηζηεί ε αληίζηαζε ηεο γξακκήο ηξνθνδνζίαο.

ξ=0,0175Ωmm²/m

21,68

lR R

S

7. Πνηά πξέπεη λα είλαη ε δηάκεηξνο ζύξκαηνο από αινπκίλην εηδηθήο

αληίζηαζεο ρAl αλ ε αληίζηαζή ηνπ είλαη ίδηα κε απηή ελόο ράιθζλνπ

ζύξκαηνο ίδηνπ κήθνπο δηακέηξνπ dCu θαη εηδηθήο αληίζηαζεο ρCu.

AlAl Cu

Cu

d d

37

Page 38: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

8. Δλαο σκηθόο αληηζηάηεο δηαξξέεηαη από κεηαβαιιόκελν κε ην

ρξόλν ξεύκα ζύκθσλα κε ηε ζρέζε Η=2+t².

α) Πνηά είλαη ηηκή ηνπ θνξηίνπ πνπ δηέξρεηαη από κηα δηαηνκή ηνπ

αληηζηάηε ζε ρξόλν 6 sec.

6 6 6 3

2 2 6 6

0 0

0 0 0

36 62 2 2 | | 12 0 0 84

3 3

t t t

t t t

tQ t dt dt t dt t C

β) Πνηά είλαη ηηκή ελόο ζηαζεξνύ ξεύκαηνο πνπ δηέξρεηαη από ηνλ

αληηζηάηε αλ ζηνλ ίδην ρξόλν κεηαθέξεη ην ίδην θνξηίν.

8414

6

Q CI A

t s

38

Page 39: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αληηζηάηεο

• v(t) = R(t) i(t)

• v(t) = R i(t)

Γξακκηθόο, ρξνληθά ακεηάβιεηνο

• i(t) = G(t) v(t)

αγσγηκόηεηα

i

+ - v

R

v

i

κλίση R

0

22

2

( )( ) ( ) ( ) ( )

( ) ( )

R

t

R

t

v tP t v t i t R i t

R

W t R i d

Ζ ηζρύο θαη ε ελέξγεηα είλαη κόληκα ζεηηθέο. Απηό ζεκαίλεη όηη ε αληίζηαζε είλαη έλα

παζεηηθό ζηνηρείν πνπ θαηαλαιώλεη ελέξγεηα θαη ηε κεηαηξέπεη θαηά ηξόπν κε

αληηζηξεπηό ζε ελέξγεηα άιιεο κνξθήο. 39

Page 40: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ππθλσηήο

• q(t) = C(t) v(t)

• q(t) = C v(t)

Γξακκηθόο, ρξνληθά ακεηάβιεηνο

• i(t) = C dv(t) /dt

v

q

C i(t)

+ - v(t)

2 2

0

( )( ) ( ) ( )

1 1( ) ( )

2 2

Με αξρηθή ελέξγεηα

C

C

dv tP v t i t C v t

dt

W Cv t Cv t

Ζ ελέξγεηα είλαη κόληκα ζεηηθή πνζόηεηα ελώ ε ηζρύο αιιάδεη πεξηνδηθά πξόζεκν.

Απηό ζεκαίλεη όηη ν ππθλσηήο είλαη έλα παζεηηθό ζηνηρείν πνπ δελ θαηαλαιώλεη

ελέξγεηα αιιά ηελ απνζεθεύεη. 40

Page 41: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Δπαγσγόο (Πελίν)

• φ(t) = L(t) i(t)

• φ(t) = L i(t)

Γξακκηθόο, ρξνληθά ακεηάβιεηνο

• v(t) = L di(t) /dt

i(t)

+ - v(t)

L

i

φ

Ζ ελέξγεηα είλαη κόληκα ζεηηθή πνζόηεηα, ελώ ε ηζρύο αιιάδεη πεξηνδηθά πξόζεκν.

Απηό ζεκαίλεη όηη ην πελίν είλαη έλα παζεηηθό ζηνηρείν πνπ δελ θαηαλαιώλεη ελέξγεηα

αιιά ηελ απνζεθεύεη.

2 2

0

( )( ) ( ) ( )

1 1( ) ( )

2 2

Με αξρηθή ελέξγεηα

L

L

di tP v t i t L i t

dt

W Li t Li t

41

Page 42: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

42

Page 43: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

43

Page 44: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

i: ειεθηξηθό ξεύκα (Ampere, A)

q: ειεθηξηθό θνξηίν (Coulomb, C)

v: ειεθηξηθή ηάζε ή δηαθνξά δπλακηθνύ (Volt, V)

θ: ειεθηξηθή ξνή (Weber, Wb)

R: Αληηζηάηεο (resistor)

C: Ππθλσηήο (capacitor)

L: Δπαγσγόο /Πελίν

(inductor)

44

Page 45: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

t(ms)

i(mA)

0 5 10

400

1. Ο παξαθάησ ηξηγσληθόο παικόο ξεύκαηνο εθαξκόδεηαη ζε έλα

πελίν 25mH. Βξείηε ηελ ηάζε, ηελ ηζρύ ηνπ πελίνπ θαη δώζηε ηηο

αληίζηνηρεο γξαθηθέο παξαζηάζεηο. Πόηε απνζεθεύεηαη θαη πόηε

ειεπζεξώλεηαη ελέξγεηα ζην πελίν.

45

Page 46: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

0, 0

80 ( ),0 5( )( )

80 0.8( ),5 10

0, 10

t

t A t msi t

t A t

t

0, 0

2( ),0 5( )( )( )

2( ),5 10

0, 10

t

V t msdi tv t L

V tdt

t

0, 0

160 ( ),0 5( )( ) ( ) ( )

160 1.6( ),5 10( )

0, 10

t

t W t msp t i t v t

t W t ms

t

46

Page 47: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

t(ms)

i(mA)

0 5 10

400

t(ms)

v(mV)

0 5 10

2000

-2000

t(ms)

P(mW)

0 5 10

800

-200 47

Page 48: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

t(s)

v(V)

0 1 2

4

2. Ο παξαθάησ ηξηγσληθόο παικόο ηάζεσο εθαξκόδεηαη ζε έλα

ππθλσηή 0,5κF. Βξείηε ην ξεύκα, ηελ ηζρύ ηνπ ππθλσηή θαη δώζηε

ηηο αληίζηνηρεο γξαθηθέο παξαζηάζεηο. Πόηε απνζεθεύεηαη θαη πόηε

ειεπζεξώλεηαη ελέξγεηα ζηνλ ππθλσηή.

48

Page 49: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

0, 0

4 ( ),0 1( )( )

4 8( ),1 2

0, 2

t

t V t sv t

t V t

t

0, 0

2( ),0 1( )( )( )

2( ),1 2

0, 2

t

A t sdv ti t C

A tdt

t

0, 0

8 ( ),0 1( )( ) ( ) ( )

8 16( ),1 2

0, 2

t

t W t sp t i t v t

t W t

t

49

Page 50: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

t(s)

v(V)

0 1 2

4

t(s)

i(μA)

0 1 2

2

-2

t(s)

P(μW)

0 1 2

8

-8 50

Page 51: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

3. Ο παξαθάησ ηξηγσληθόο παικόο ηάζεσο εθαξκόδεηαη ζε έλαλ

αληηζηάηε 2kΩ. Βξείηε ην ξεύκα θαη ηελ ηζρύ ηνπ αληηζηάηε θαη

δώζηε ηηο αληίζηνηρεο γξαθηθέο παξαζηάζεηο. Ση ζπκβαίλεη κε ηελ

ελέξγεηα ζηνλ αληηζηάηε.

t(s)

v(V)

0 1 2

4

51

Page 52: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

0, 0

4 ( ),0 1( )( )

4 8( ),1 2

0, 2

t

t V t sv t

t V t

t

0, 0

2 ( ),0 1( )( )

2 4( ),1 2

0, 2

t

t mA t si t

t mA t

t

2

2

0, 0

8 ( ),0 1( )( ) ( ) ( )

8 32 32( ),1 2( )

0, 2

t

t mW t sp t i t v t

t t mW t s

t

52

Page 53: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

t(s)

v(V)

0 1 2

4

t(s)

i(mA)

0 1 2

2

t(s)

P(mW)

0 1 2

8

53

Page 54: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Δθαξκνγή ηνπ λόκνπ ηνπ Ohm

30 202

5

V VVI A

R R

( 20) ( 30)2

5

V VVI A

R R

54

Page 55: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Να ππνινγηζηεί ε αληίζηαζε κε ηελ παξαθάησ I-V ραξαθηεξηζηηθή.

I

V1

1 2

2

3

3

4

4mA

Volt

R=1/1mA=1ΚΩ

55

Page 56: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Καλόλεο εθαξκνγήο ηνπ ΝΣΚ

→ Ζ θνξά ζην βξόρν είλαη δεμηόζηξνθε

→ Δάλ ε θνξά ηνπ ξεύκαηνο ζε κηα αληίζηαζε

ζπκπίπηεη κε ηε θνξά ηνπ βξόρνπ ηόηε ε ηάζε

ιακβάλεηαη ζεηηθή αιιηώο ιακβάλεηαη αξλεηηθή

→ Δάλ ζπλαληάκε ην ζεηηθό αθξνδέθηε (+) κηα

πεγήο ηάζεο ιακβάλεηαη ζεηηθή ε ηάζε αιιηώο

εάλ ζπλαληάκε ηνλ αξλεηηθό αθξνδέθηε (-)

ιακβάλεηαη αξλεηηθή

→ Ζ πνιηθόηεηα ηεο πεγήο ξεύκαηνο ιακβάλεηαη

απζαίξεηα

→ Οη θνξέο ησλ ξεπκάησλ ζηνπο θιάδνπο

ζεκεηώλνληαη απζαίξεηα

→ Όηαλ έλα ζηνηρείν βξίζθεηαη ζε θνηλό θιάδν δπν

βξόρσλ, ηόηε ε πνιηθόηεηα ηεο ηάζεο νξίδεηαη

απζαίξεηα

56

Page 57: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Να επαιεζεπζνύλ νη λόκνη ηνπ Kirchhoff

57

Page 58: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Βαζηθέο εθαξκνγέο ησλ λόκσλ ηνπ Kirchhoff

1. ην θύθισκα λα βξεζνύλ νη ηάζεηο ησλ πεγώλ ξεύκαηνο θαη ηα

ξεύκαηα ησλ πεγώλ ηάζεο, λα γίλεη ηζνινγηζκόο ηζρύνο.

58

Page 59: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αξηζκόο θόκβσλ: n=4

Αξηζκόο θιάδσλ: b=6

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝΡΚ: n-1=3

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝTΚ: b-(n-1)=3

1 1

1 2 2

3 3

1 1

2 2

3 2 3

: 2 3 5

: 6 0 11

: 6 3 9

: 5 7 0 12

: 7 10 0 17

: 5 0 22

I I

I I I

I I

V V V

V V V

V V V V

59

Page 60: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ηζνινγηζκόο ηζρύνο

1 2 3

1 3 2

5 7 10 192

2 3 6 192

P I I I W

P V V V W

60

Page 61: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2. ην θύθισκα ηνπ ζρήκαηνο, ην ζηνηρείν Υ απνξξνθά ή

πξνζθέξεη ελέξγεηα ζην θύθισκα; Να γίλεη ηζνινγηζκόο ηζρύνο.

61

Page 62: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αξηζκόο θόκβσλ: n=4

Αξηζκόο θιάδσλ: b=7

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝΡΚ: n-1=3

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝTΚ: b-(n-1)=4

3 3

3 2 2

1 1

3 3 3

2 2 2

3 2

: 3 5 4 12

: 2 3 11

: 5 4 9

: 10 0 10

: 2 0 24

: 3 0 33

: 10 3 0 47

x x

x x

I I

I I I

I I

V V V

I V V V

V I V V

V V I V V

62

Page 63: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ηζνινγηζκόο ηζρύνο

2 3 1

2 2

3 2

2 3 5 10 4 651

2 3 651

x xP V V V I V W

P I I W

Tν ζηνηρείν Υ πξνζθέξεη ελέξγεηα ζην θύθισκα 423W.

63

Page 64: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

3. Να βξεζεί ε ηζρύο θάζε ζηνηρείνπ ηνπ παξαθάησ θπθιώκαηνο.

Πσο κεηαβάιινληαη ηα απνηειέζκαηα εάλ ε αληίζηαζε ησλ 2Ω

κεδεληζζεί.

64

Page 65: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αξηζκόο θόκβσλ: n=2

Αξηζκόο θιάδσλ: b=3

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝΡΚ: n-1=1

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝTΚ: b-(n-1)=2

1 1

2 1 2

1 1 1

:10 15 5

Αξηζηεξόο βξόρνο : 2 12 6 0 8

Γεμηόο βξόρνο :8 12 2 0 6

I I

V I V V

V I V V

65

Page 66: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

12

10

15

5 12 60

8 10 80 230

15 6 90

V

A

A

P W

P W P W

P W

8

6

2

2

8 15 120

6 10 60 230

5 2 50

V

V

P W

P W P W

P W

66

Page 67: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αλ ε αληίζηαζε ησλ 2Ω κεδεληζζεί ζα έρνπκε:

67

Page 68: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αξηζκόο θόκβσλ: n=2

Αξηζκόο θιάδσλ: b=3

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝΡΚ: n-1=1

Αλεμάξηεηεο εμηζώζεηο από ην ΝTΚ: b-(n-1)=2

1 1

2 2

1 1

:10 15 5

Αξηζηεξόο βξόρνο : 12 6 0 18

Γεμηόο βξόρνο :8 12 0 4

I I

V V V

V V V

68

Page 69: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

12

10

5 12 60240

18 10 180

V

A

P WP W

P W

8

6

15

8 15 120

6 10 60 240

15 4 60

V

V

P W

P W P W

P W

69

Page 70: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία αληηζηάζεσλ ζε

ζεηξά

Δάλ όιεο νη

αληηζηάζεηο είλαη

ίζεο ηόηε Rνι=nR

70

Page 71: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία αληηζηάζεσλ

παξάιιεια

Δάλ όιεο νη

αληηζηάζεηο είλαη

ίζεο ηόηε Rνι=R/n

Rνι<min ησλ

αληηζηάζεσλ

1 21 2

1 2

/ /R R

R R RR R

71

Page 72: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία ππθλσηώλ ζε ζεηξά

Δάλ όινη νη

ππθλσηέο είλαη ίζνη

ηόηε Cνι=C/n

Cνι<min ησλ

ππθλσηώλ

1 21 2

1 2

ζε ζεηξά κε ηνλ CC C

C CC C

72

Page 73: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία ππθλσηώλ παξάιιεια

Δάλ όινη νη

ππθλσηέο είλαη

ίζνη ηόηε Cνι=nC

Cνι>max ησλ

ππθλσηώλ 73

Page 74: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία πελίσλ ζε ζεηξά

Δάλ όια ηα πελία

είλαη ίζα ηόηε

Lνι=nL

Lνι>max ησλ

πελίσλ 74

Page 75: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία πελίσλ παξάιιεια

Δάλ όια ηα πελία

είλαη ίζα ηόηε

Lνι=L/n

Lνι<min ησλ

πελίσλ

1 21 2

1 2

//L L

L L LL L

75

Page 76: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία πεγώλ ηάζεο ζε

ζεηξά

Δάλ όιεο νη πεγέο

ηάζεο είλαη όκνηεο

ηόηε Δνι=nΔ θαη

rνι=nr

Ο αξλεηηθόο πόινο ηεο κηαο είλαη

ζπλδεδεκέλνο κε ην ζεηηθό πόιν ηεο

άιιεο.

76

Page 77: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία πεγώλ ηάζεο

παξάιιεια

Σν ξεύκα ηνπ

ηζνδπλάκνπ

θπθιώκαηνο είλαη

Ηνι=nΗ

Οη ζεηηθνί πόινη ζπλδένληαη ζε

έλαλ θνηλό θόκβν θαη νη

αξλεηηθνί ζηνλ άιιν θνηλό θόκβν

Οη πεγέο πξέπεη λα

είλαη απόιπηα

όκνηεο.

Γηαθνξεηηθά νη

πεγέο κε ηε

κεγαιύηεξε ηάζε

ζηέιλνπλ ξεύκα

ζηηο πεγέο κε ηε

κηθξόηεξε ηάζε κε

απνηέιεζκα λα

ράλνπλ ηελ

ελέξγεηά ηνπο.

77

Page 78: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία πεγώλ ξεύκαηνο

ζε ζεηξά

Ζ ελ ζεηξά ζύλδεζε δηαθνξεηηθώλ πεγώλ ξεύκαηνο είλαη

αδύλαηε δηόηη πξέπεη λα ηζρύεη ν λόκνο ησλ ξεπκάησλ, δειαδή

ζηνλ θιάδν κε ηηο ζπλδεδεκέλεο πεγέο λα δηέξρεηαη ην ίδην

ξεύκα.

78

Page 79: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλδεζκνινγία πεγώλ ξεύκαηνο

παξάιιεια

Ζ παξάιιειε ζύλδεζε όκνησλ πεγώλ ξεύκαηνο είλαη ηζνδύλακε

κε κηα πεγή ξεύκαηνο κε ξεύκα ίζν κε ην άζξνηζκα ησλ

ξεπκάησλ ησλ πεγώλ.

79

Page 80: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

ΑΚΖΔΗ

80

Page 81: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

R2R

R

R

R

α) β)

2R

(2 / /2 ) 2R R R R R R R / / 3R R n R

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ ηηκή ηεο ζπλνιηθήο αληίζηαζεο γηα ηηο ζπλδέζεηο ηνπ ζρήκαηνο

81

Page 82: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

10R

82

Page 83: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

1 2 3 4 5 62 , 4 , 5 , 1 , 8R R R R R R

6ABR

83

Page 84: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2 F1 F

2 F

1 F

2 F

1 F

2 FC1 C2

C3

C4C1

C2

C3

1 2

1 1( ) 1/ ( ) 1

2 2aC C C F

F2)11()C//C(C 43b

1 2( ) 1/ (1 )

2 3a bC C C F

F4)22()C//C(C 21a

3

1( ) 1/ ( 1) 0.8

4aC C C F

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ ηηκή ηεο ζπλνιηθήο ρσξεηηθόηεηαο γηα ηηο ζπλδέζεηο ηνπ ζρήκαηνο

84

Page 85: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

L2L

α) β)

2L

L

L

L

(2 / /2 ) 2L L L L L L L / / 3L L n L

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ ηηκή ηεο ζπλνιηθήο επαγσγήο γηα ηηο ζπλδέζεηο ηνπ ζρήκαηνο

85

Page 86: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

6Ω6Ω

1ΩΑ Β

36//6R a

1ΩΑ Β

Ra

612RR ab

1ΩΑ Β

Rb

23//RR bc

1ΩΑ Β

RC

12//RR cd

1ΩΑ Β

Rd

1 2dR R

Να πξνζδηνξίζεηε ηελ ηηκή ηεο ζπλνιηθήο αληίζηαζεο κεηαμύ ησλ ζεκείσλ Α θαη Β γηα ηε ζύλδεζε ηνπ ζρήκαηνο.

86

Page 87: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Να βξεζνύλ νη ηζνδύλακεο αληηζηάζεηο ζηα άθξα ΑΒ γηα ηα δπν

παξαθάησ θπθιώκαηα.

πλνιηθή αληίζηαζε ηνπ αξηζηεξνύ θπθιώκαηνο είλαη Rνι=20Ω.

πλνιηθή αληίζηαζε ηνπ δεμηνύ θπθιώκαηνο είλαη Rνι=15Ω.

87

Page 88: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Να βξεζνύλ νη ηζνδύλακεο αληηζηάζεηο ζηα άθξα ΑΒ γηα ηα δπν

παξαθάησ θπθιώκαηα.

88

Page 89: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Λύζε γηα ην αξηζηεξό θύθισκα. Ζ ηζνδύλακε ζπλδεζκνινγία

πξνθύπηεη ιόγσ ησλ βξαρπθπθισκάησλ ΓΔ θαη ΓΕ.

πλνιηθή αληίζηαζε Rνι=22.5Ω.

89

Page 90: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Λύζε γηα ην δεμηό θύθισκα. Ζ ηζνδύλακε ζπλδεζκνινγία

πξνθύπηεη ιόγσ ησλ βξαρπθπθισκάησλ ΑΓ, ΕΖ θαη ΒΔΓ.

πλνιηθή αληίζηαζε Rνι=22.7Ω.

90

Page 91: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

πλνιηθή ρσξεηηθόηεηα Cνι=2κF, VAB=25Vκε ην ζεηηθό νπιηζκό

ζηνλ αθξνδέθηε Α θαη ν αξλεηηθόο νπιηζκόο κε ηνλ αθξνδέθηε Β.

VΓΔ=20V, VΓΓ=10V. 91

Page 92: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Σν ηζνδύλακν πελίν έρεη απηεπαγσγή Lνι=8H κε ην ξεύκα λα έρεη

θνξά από ηνλ αθξνδέθηε Α ζηνλ αθξνδέθηε Β.

92

Page 93: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πνηέο από ηηο ζπλδέζεηο ησλ θπθισκάησλ δελ είλαη

επηηξεπηέο;

93

Page 94: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

γ. Γελ είλαη όκνηεο

94

Page 95: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πνηέο από ηηο ζπλδέζεηο ησλ θπθισκάησλ είλαη δελ

επηηξεπηέο;

95

Page 96: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

α. Γελ ζπλδένληαη ζσζηά

γ. Γελ είλαη όκνηεο θαη δελ

ζπλδένληαη ζσζηά

96

Page 97: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πνηέο από ηηο ζπλδέζεηο ησλ θπθισκάησλ δελ είλαη

επηηξεπηέο;

97

Page 98: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

β,δ. Γελ ζπλδένληαη πεγέο ξεύκαηνο ζε ζεηξά

98

Page 99: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

β,δ

Πνηέο από ηηο ζπλδέζεηο ησλ θπθισκάησλ δελ είλαη

επηηξεπηέο;

99

Page 100: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

β,δ. Γελ ζπλδένληαη πεγέο ξεύκαηνο ζε ζεηξά

100

Page 101: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Γηαηξέηεο ή θαηακεξηζηήο ηάζεο

11

1 2

S

RV V

R R

22

1 2

S

RV V

R R

101

Page 102: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Διαιπέηηρ Σάζηρ με n ανηιζηάζειρ

1 2 ...

s

n

kk k s

Vi

R

R R R R

RV i R V

R

102

Page 103: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Απηναμηνιόγεζε -Γηαηξέηεο ηάζεο

103

Page 104: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Γηαηξέηεο ή θαηακεξηζηήο ξεύκαηνο

21 0

1 2

RI I

R R

12 0

1 2

RI I

R R

104

Page 105: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Διαιπέηηρ Ρεύμαηορ με n ανηιζηάζειρ

0

1 2

0

...

s

n

sk

k k

V I R

R R R R

V RI I

R R

105

Page 106: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Απηναμηνιόγεζε - Γηαηξέηεο ξεύκαηνο

106

Page 107: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αζθήζεηο

107

Page 108: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

1. Γηα θαζέλα από ηα παξαθάησ θπθιώκαηα λα βξείηε ηε ηάζε Vx

θαη ην ξεύκα ix, ρξεζηκνπνηώληαο δηαηξέηε ηάζεο θαη ην λόκν ηνπ

Ohm.

108

Page 109: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

) 60 , 20

) 9 , 6

) 16 , 14

) 20 , 40

x x

x x

x x

x x

a V V i A

V V i A

V V i A

V V i A

109

Page 110: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2. Γηα θαζέλα από ηα παξαθάησ θπθιώκαηα λα βξείηε ηε ηάζε Vx

θαη ην ξεύκα ix, ρξεζηκνπνηώληαο δηαηξέηε ξεύκαηνο θαη ην λόκν

ηνπ Ohm.

Βξαρπθύθισκα

110

Page 111: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

) 20 , 10

) 16 , 12

) 3 , 5

) 0 , 0

x x

x x

x x

x x

a V V i A

V V i A

V V i A

V V i A

111

Page 112: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

3. Σν ακπεξόκεηξν ζην παξαθάησ θύθισκα έρεη εζσηεξηθή

αληίζηαζε 1Ω. Πνηό είλαη ην ζθάικα ηεο κέηξεζεο πνπ εηζάγεη ην

ακπεξόκεηξν;

Σν ακπεξόκεηξν κεηξά ην ξεύκα πνπ πεξλά από ην θιάδν ηνπ.

Iνι

80 400 804

80 (19 1) 80 (19 1) 64 80 (19 1)i

80 400 804.073

80 19 80 19 64 80 19i

112

Page 113: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Σν ζθάικα ηεο κέηξεζεο είλαη:

Μέηξεζε κε πξαγκαηηθό ακπεξόκεηξν - Μέηξεζε κε ηδαληθό ακπεξόκεηξν%ζθάικα 100

Μέηξεζε κε ηδαληθό ακπεξόκεηξν

0.073100 1.792%

4.073

113

Page 114: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Μέηξεζε αληηζηάζεσλ κε βνιηόκεηξν θαη ακπεξόκεηξν

1. Κύθισκα κέηξεζεο άγλσζηεο αληίζηαζεο κεγάιεο ηηκήο

: ε ηάζε πνπ κεηξά ην βνιηόκεηξν

: ε εζσηεξηθή αληίζηαζε ηνπ ακπεξνκέηξνπ

A x A x A

A

A

vv i R r R r

i

v

r

Σν ακπεξόκεηξν έρεη πνιύ

κηθξή εζσηεξηθή αληίζηαζε

θαη ην βνιηόκεηξν πνιύ

κεγάιε αληίζηνηρα

Πεξλά κηθξό

ξεύκα iΑ

114

Page 115: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2. Κύθισκα κέηξεζεο άγλσζηεο αληίζηαζεο κεγάιεο ηηκήο

1

1

: ε εζσηεξηθή αληίζηαζε ηνπ βνιηνκέηξνπ

A x v xAx v

v

v

v vi i i R

iR r

v r

r

Πεξλά ηζρπξό

ξεύκα ix

115

Page 116: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

3. Γέθπξα Wheastone γηα ηε κέηξεζε άγλσζηεο αληίζηαζεο

Μεηαβάινπκε ηελ αληίζηαζε R3 ώζηε λα έρνπκε ηζνξξνπία ηεο

γέθπξαο, κε ζπλέπεηα λα πεξλά κεδεληθό ξεύκα από ην

γαιβαλόκεηξν.

1 1 2 2 1

1 2 3 3 2

0 x

x

i R i R R RV V

i R i R R R

πλζήθε

ηζνξξνπίαο

116

Page 117: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Άζκηζη. Να βξεζεί ην ξεύκα πνπ πεξλά από ην γαιβαλόκεηξν ζηε

γέθπξα ηνπ θπθιώκαηνο, αλ ε πηώζε ηάζεο ζηα άθξα ηνπ είλαη

κεδεληθή.

Ζ γέθπξα δε βξίζθεηαη ζε ηζνξξνπία δηόηη δελ ηζρύεη ε ζπλζήθε

ηζνξξνπίαο: ην πειίθν 6/12 είλαη δηαθνξεηηθό από ην 30/20. Αλ ήηαλ

ζε ηζνξξνπία ην ξεύκα από ην γαιβαλόκεηξν ζα ήηαλ κεδεληθό.

117

Page 118: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

756

6 30 12 20i mA

1

305

30 6i i mA

3

203.75

20 12i i mA

Νόκνο ηνπ Ohm

Γηαηξέηεο ξεύκαηνο

ΝΡΚ Β: 1 3 5 3.75 1.25Gi i i mA

i

118

Page 119: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πξαγκαηηθέο αλεμάξηεηεο πεγέο

Οη πξαγκαηηθέο αλεμάξηεηεο πεγέο ηάζεο θαη ξεύκαηνο ζα

νλνκάδνληαη πηγέρ ηάζηρ και πηγέρ πεύμαηορ.

Οη πεγέο ηάζεο θαη ξεύκαηνο ζε αληίζεζε κε ηηο ηδαληθέο

εκθαλίδνπλ εζωηεπική ανηίζηαζη.

Λόγσ ηεο εζσηεξηθήο αληίζηαζεο, ε ζπκπεξηθνξά ηνπο εξαπηάηαι

από ηο θοπηίο ζην νπνίν ζπλδένληαη.

Ζ κέγηζηε ελέξγεηα πνπ παξέρνπλ ζην θνξηίν έρεη πεξηνξηζκέλε

ηηκή (Θεώπημα μέγιζηηρ μεηαθοπάρ ιζσύορ).

119

Page 120: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πεγή ηάζεο θαη I-V ραξαθηεξηζηηθή

ΝΣΚ: 1 1

0s s S

S S

V IR V I V VR R

Ζ ηάζε ζηνπο αθξνδέθηεο ηεο πεγήο όηαλ ζπλδέεηαη κε θνξηίν

είλαη κηθξόηεξε ηεο ηαζεο ηεο πεγήο κε αλνηθηνύο αθξνδέθηεο

(Γηαηί;)

Ση ζπκβαίλεη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε εζσηεξηθή αληίζηαζε ηείλεη

ζην κεδέλ; 120

Page 121: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πεγή ξεύκαηνο θαη I-V ραξαθηεξηζηηθή

ΝΡΚ: s

s

VI I

R

Σν ξεύκα πνπ παξέρεη ε πεγή ξεύκαηνο ζην θνξηίν είλαη

κηθξόηεξν από ην ξεύκα κε βξαρπθπθισκέλνπο ηνπο αθξνδέθηεο

ηεο πεγήο (Γηαηί;)

Ση ζπκβαίλεη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε εζσηεξηθή αληίζηαζε γίλεη

άπεηξε; 121

Page 122: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Πόηε έλα όξγαλν ζην εξγαζηήξην είλαη πεγή ηάζεο ή πεγή

ξεύκαηνο;

Ηλεκηπικέρ πηγέρ: Μπαηαξίεο, Πεγέο ζπλερνύο, Γελλήηξηεο κηθξήο

ή κεγάιεο ηζρύνο.

Η ηλεκηπική ζςμπεπιθοπά ηεο πεγήο, όηαλ ζπλδεζεί ζε θνξηίν

ζπγθεθξηκέλεο ηηκήο, ζα ηελ ραξαθηεξίζεη σο πεγή ηάζεο ή πεγή

ξεύκαηνο.

Μηα πεγή ζπκπεξηθέξεηαη σο πεγή ηάζεο όηαλ ε εζσηεξηθή ηεο

αληίζηαζε είλαη πνιύ κηθξόηεξε από ηελ αληίζηαζε ηνπ θνξηίνπ

κε ην νπνίν ζπλδέεηαη.

Μηα πεγή ζπκπεξηθέξεηαη σο πεγή ξεύκαηνο όηαλ ε εζσηεξηθή

ηεο αληίζηαζε είλαη πνιύ κεγαιύηεξε από ηελ αληίζηαζε ηνπ

θνξηίνπ κε ην νπνίν ζπλδέεηαη.

Ηλεκηπικέρ πηγέρ πεύμαηορ: Σξαλδίζηνξ, Φσηνβνιηατθό ζηνηρείν.

122

Page 123: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ζ ειεθηξηθή ζπκπεξηθνξά πεγήο

, Ohm

L L LL S L

S L L S L

R V VV V I

R R R R R

ΓΣ:

λ , ηόηε, θαη SS L L S L

L

VR R V V I

R

Ζ ηάζε ζηα άθξα ηνπ θνξηίνπ πεξίπνπ ζηαζεξή θαη αλεμάξηεηε

ηνπ θνξηίνπ.

Ζ ηηκή ηνπ ξεύκαηνο εμαξηάηαη από ην θνξηίν.

Απα η πηγή έσει ζςμπεπιθοπά πηγήρ ηάζηρ. 123

Page 124: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

λ , ηόηε, θαη SLS L L S L

S S

VRR R V V I

R R

Ζ ηηκή ηνπ ξεύκαηνο ζην θνξηίν είλαη πεξίπνπ ζηαζεξή θαη

αλεμάξηεηε ηνπ θνξηίνπ.

Ζ ηηκή ηεο ηάζεο ζην θνξηίν εμαξηάηαη από ην θνξηίν.

Απα η πηγή έσει ζςμπεπιθοπά πηγήρ πεύμαηορ.

124

Page 125: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ιζοδύναμα κςκλώμαηα είλαη ηα θπθιώκαηα ζηα νπνία νη ζρέζεηο

ηάζεσλ – ξεπκάησλ ζηνπο εμσηεξηθνύο αθξνδέθηεο ηνπ ελόο είλαη

ίδηεο κε ηηο ζρέζεηο ηάζεσλ – ξεπκάησλ ζηνπο εμσηεξηθνύο

αθξνδέθηεο ηνπ άιινπ θπθιώκαηνο.

125

Page 126: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Μεηαηξνπή πεγήο ηάζεο ζε πεγή ξεύκαηνο

126

Page 127: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Μεηαηξνπή πεγήο ηάζεο ζε πεγή ξεύκαηνο κε

αληίζηαζε

Γηα λα κεηξαηαπεί κηα πξαγκαηηθή πεγή ηάζεο ζε ξεύκαηνο αξθεί λα

ζπλδεζεί ζε ζεηξά κε ηελ πεγή ηάζεο κηα πνιύ κεγάιε αληίζηαζε Rg.

Rg>>Rs

Vs

Rs Rg →IL

RL

S SL

S g L g

V VI

R R R R

127

Page 128: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Μεηαηξνπή πεγήο ξεύκαηνο ζε πεγή ηάζεο

128

Page 129: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Δηδηθέο πεξηπηώζεηο ηζνδπλάκσλ θπθισκάησλ

Να απνδεηρζνύλ όηη ηα παξαθάησ θπθιώκαηα είλαη ηζνδύλακα. Ο

παξάιιεινο ζπλδπαζκόο κηαο ηδαληθήο πεγήο ηάζεο θαη νπνηνπδήπνηε

ζηνηρείνπ δπν αθξνδεθηώλ, π.ρ. αληίζηαζε, ηζνδπλακεί κε ηελ ηδαληθή

πεγή ηάζεο.

Τπνζέηνπκε ηε ζύλδεζε κηαο αληίζηαζεο RL ζηνπο αθξνδέθηεο Α θαη

Β. Τπνινγίδνπκε ηάζε, ξεύκα θαη ηζρύ ζηελ RL θαη ζηα δύν

θπθιώκαηα. 129

Page 130: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Ο ελ ζεηξά ζπλδπαζκόο κηαο ηδαληθήο πεγήο ξεύκαηνο θαη

νπνηνπδήπνηε ζηνηρείνπ δπν αθξνδεθηώλ, π.ρ. αληίζηαζε, ηζνδπλακεί

κε ηελ ηδαληθή πεγή ξεύκαηνο.

130

Page 131: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Θεώξεκα κεηαθνξάο κέγηζηεο ηζρύνο

• Ζ ηζρύο πνπ κπνξεί λα κεηαθέξεη κηα πεγή ζην θνξηίν είλαη

πεπεξαζκέλε ιόγσ ηεο ύπαξμεο ηεο ηζνδύλακεο εζσηεξηθήο

αληίζηαζεο.

• Ζ κέγηζηε κεηαθνξά ηζρύνο από ηελ πεγή ζην θνξηίν

επηηπγράλεηαη όηαλ ε αληίζηαζε ηνπ θνξηίνπ είλαη ίζε κε ηε

εζσηεξηθή αληίζηαζε ηεο πεγήο.

πλζήθε πξνζαξκνγήο: L SR R

131

Page 132: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Απόδεημε

Ζ ηζρύο ζην θνξηίν πξνζδηνξίδεηαη από ηε ζρέζε,

2

2 2

2( )S L

L L L L S L

S L S L

V RP I R R V f R

R R R R

Πηζαλά αθξόηαηα ηεο ζπλάξηεζεο είλαη νη ξίδεο ηεο πξώηεο παξαγώγνπ,

2

2

4

20 0

L S L L SLS L S

L L S

R R R R RdPV R R

dR R R

132

Page 133: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Γηα απηήλ ηελ ηηκή ηεο RL = RS ε δεύηεξε παξάγσγνο ηεο ηζρύνο σο

πξνο RL

2

,max4

SL

S

VP

R

4

22

2 3

4 2 1| | 0

(2 )( )L S L S

S LLR R R R S

L SS L

R Rd PV

dR RR R

είλαη κηθξόηεξε ηνπ κεδελόο θαη ζπλεπώο ε ηζρύο πνπ κεηαθέξεηαη

ζηελ αληίζηαζε θνξηίνπ παξνπζηάδεη κέγηζην. Ζ κέγηζηε ηζρύο

δίλεηαη από ηε ζρέζε

2

2 2

2|

L S

S SS L S S S R R

S L S L

V RP I R R V

R R R R

2

4S

S

S

VP

R

133

Page 134: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Η μέγιζηη διαθέζιμη ιζσύρ μιαρ πηγήρ νξίδεηαη σο ε ηζρύο πνπ

θαηαλαιίζθεηαη πάλσ ζε σκηθό θνξηίν όηαλ απηό είλαη ίζν κε ηελ

εζσηεξηθή αληίζηαζε ηεο πεγήο.

Απόδοζη α ηνπ θπθιώκαηνο νξίδεηαη σο ε ηζρύο πνπ

θαηαλαιίζθεηαη πάλσ ζην σκηθό θνξηίν πξνο ηελ δηαζέζηκε ηζρύ ηεο

πεγήο. 2

2 ( )

L L L L

L S L S L

L S

P I R R

P I R R R R

P P P

ε ζπλζήθεο πξνζαξκνγήο RL = RS ε απόδνζε είλαη α=50%.

Να βξεζεί ε απόδνζε α θαη ε ηζρύο ζην θνξηίν ζηηο παξαθάησ

πεξηπηώζεηο:

1. RL = RS/2

2. RL = 2RS

3. RL = 3RS

4. RL = 4RS

134

Page 135: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Αζθήζεηο αλάιπζεο θπθισκάησλ ρξεζηκνπνηώληαο

κεηαζρεκαηηζκνύο πεγώλ

1. Υξεζηκνπνηώληαο κεη/κνύο πεγώλ λα βξείηε ην ξεύκα πνπ πεξλά

από ηελ αληίζηαζε RL=1Ω.

135

Page 136: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

Γηαηξέηεο

Ρεύκαηνο

32 1.5

3 1LRI A

136

Page 137: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

2. Υξεζηκνπνηώληαο κεη/κνύο πεγώλ λα βξείηε ην ξεύκα πνπ πεξλά

από ηελ αληίζηαζε 2.3kΩ.

137

Page 138: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

0 1i mA Απάληεζε:

1. Μεη/δνπκε ηηο πεγέο ξεύκαηνο ζε πεγέο ηάζεσλ

2. πλαζξνίδνπκε ηηο πεγέο ηάζεσλ θαη ηηο

αληηζηάζεηο

3. Δθαξκόδνπκε ην λόκν ηνπ Ohm

138

Page 139: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

3. Υξεζηκνπνηώληαο κεη/κνύο πεγώλ λα βξείηε ην ξεύκα πνπ πεξλά

από ηελ αληίζηαζε 1.5Ω.

139

Page 140: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

1. Μεη/δνπκε ηηο πεγέο ησλ 2A θαη 1A

2. πλαζξνίδνπκε ηηο πεγέο 12V+5V θαη ηηο

αληηζηάζεηο 12Ω+5Ω

3. Μεη/δνπκε ηηο πεγέο 17V θαη 34V ζε πεγέο

ξεύκαηνο

4. πλαζξνίδνπκε ηηο πεγέο ξεύκαηνο θαη ηηο

παξάιιειεο αληηζηάζεηο 17//17

5. Δθαξκόδνπκε ΓΡ

0 0.85i A Απάληεζε:

140

Page 141: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

4. Να βξεζεί ην ξεύκα πνπ πεξλά από ηελ αληίζηαζε ησλ 7Ω κε Μ/ πεγώλ θαη ΓΡ

Λύζε: 6||3, Μ/ ΠΡ ζε ΠΣ, πλδεζκνινγία ΠΣ (10V,5V), 1||4, Μ/ ΠΡ ζε ΠΣ

Μ/ ΠΣ ζε ΠΡ, πλδεζκνινγία ΠΡ (7.5Α,3Α), 2||7, ΓΡ, Η=1.78Α 141

Page 142: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

5. Να απινπνηεζεί ην θύθισκα ώζηε λα πεξηέρεη κόλν έλα είδνο

πεγώλ.

142

Page 143: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

143

Page 144: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

6. Να απινπνηεζεί ην θύθισκα ώζηε λα πεξηέρεη κόλν έλα είδνο

πεγώλ.

144

Page 145: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

7. Υξεζηκνπνηώληαο κεη/κνύο πεγώλ λα βξείηε ηελ ηάζε ζηελ

αληίζηαζε 250Ω.

145

Page 146: ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήοauto.teipir.gr/sites/default/files/ilektrotehnia_i_proto_meros.pdf · 2 ùλαζηάζηνο ηνύλεο, αζεγεηήο ξγαζηήξην

0 456.5v VΑπάληεζε:

1. Οη αληηζηάζεηο 16Ω ζε ζεηξά κε ηελ 1Α θαη ε

260Ω παξάιιεια κε ηελ 520V παξαιείπνληαη θαη

πξνθύπηεη ηζνδύλακν θύθισκα.

2. Μεηα/δνπκε ηελ πεγή ξεύκαηνο 1Α ζε πεγή ηάζεο

3. πλαζξνίδνπκε ηηο πεγέο ηάζεο θαη ηηο αληηζηάζεηο

16Ω+4Ω+6Ω

4. Δθαξκόδνπκε ΓΣ

146