1

Κουτέποφ Αλεξάντερ

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφραση από τα Αγγλικά του άρθρου: Alexander Kutepov της wikipedia.

Μετάφραση: Αντώνης Αρβανίτης

Α. Π. Κουτέποφ

Ο Αλεξάντερ Πάβλοβιτς Κουτέποφ (28 Σεπτεμβρίου 1882, Τσερέποβετς – 26 Ιανουαρίου

1930) ήταν αρχηγός του αντικομμουνιστικού Εθελοντικού Στρατού κατά την διάρκεια του

Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου.

Ο Κουτέποφ αποφοίτησε από την Σχολή πεζικού Γιούνκερ στην Αγία Πετρούπολη το

1904. Ως νεαρός αξιωματικός πεζικού, πολέμησε στον Ρωσο-Ιαπωνικό Πόλεμο, όπου

τραυματίστηκε σοβαρά στη μάχη και παρασημοφορήθηκε για ανδρεία. Το 1906 μετατέθηκε

στο Σύνταγμα Πρεομπραζένσκι, ένα σύνταγμα επιλέκτων φρουρών. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο

Πόλεμο, παρασημοφορήθηκε αρκετές φορές για γενναιότητα και τραυματίστηκε πάλι

σοβαρά στην μάχη. Κατά την διάρκεια του πολέμου, ανέβηκε από διοικητής λόχου, σε

τάγματος, και του Συντάγματος Πρεομπραζένσκι. Ως τέτοιος, έγινε ο τελευταίος διοικητής

αυτού του ιστορικού συντάγματος.

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, ο Κουτέποφ εντάχθηκε στον αντι-Μπολσεβίκικο

Εθελοντικό Στρατό (τμήμα του Λευκού Κινήματος) από την αρχή του Ρωσικού Εμφυλίου

Πολέμου. Στην αρχή της Παγωμένης Πορείας στις αρχές του 1918, ο Κουτέποφ ήταν

διοικητής λόχου ενός συντάγματος αξιωματικών. (Στην αρχή του Ρωσικού Εμφυλίου

Πολέμου ο μικρός Εθελοντικός Στρατός είχε πλεόνασμα αξιωματικών, που σήμαινε ότι

πολλοί από αυτούς έπρεπε να υπηρετήσουν σαν απλοί στρατιώτες. Αυτοί οι σχηματισμοί

σύντομα έγιναν οι πρώτης τάξεως μονάδες του Λευκού Στρατού). Μετά τον θάνατο σε μάχη

του Συνταγματάρχη Νεζέντσεβ, ο Κουτέποφ ανέλαβε την διοίκηση του Συντάγματος

Κρούσης του Κορνίλοφ, και μετά τον θάνατο του διοικητή της 1ης Μεραρχίας Πεζικού, έγινε

ο διοικητής της. Όταν οι Λευκοί κατέλαβαν το Νοβοροσίσκ τον Αύγουστο του 1918, ο

Κουτέποφ τοποθετήθηκε Γενικός Διοικητής της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας.

Αρχίζοντας τον Ιανουάριο του 1919, ο 36 ετών Αντιστράτηγος Κουτέποφ έγινε διοικητής

του Ι Σώματος Στρατού του Λευκού Στρατού. Σε όλη την σταδιοδρομία του, ο Κουτέποφ είχε

2

την φήμη ότι είναι αποφασιστικός, ευθύς και όχι ανόητος στρατιωτικός ηγέτης. Κατά την

χαοτική εποχή του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου, η τάξη συνήθως αποκαθίστατο γρήγορα

μετά την άφιξη του Κουτέποφ. Αυτό το κατάφερε, ωστόσο, με την άμεση και αδίστακτη

εφαρμογή της ποινής του θανάτου σε ύποπτους για λεηλασία και δράστες πογκρόμ.

Μετά την οριστική ήττα του Λευκού Στρατού στην Χερσόνησο της Κριμαίας, ο Κουτέποφ

και τα υπολείμματα σώματος στρατού του διακομίστηκαν στην Καλλίπολη τον Νοέμβριο

του 1920. Παρά τις πολύ αντίξοες και αποθαρρυντικές συνθήκες, τα στρατεύματα στην

Καλλίπολη ανέκτησαν το ηθικό τους και διατήρησαν την στρατιωτική τους συνοχή χάρη

στην ηγεσία του Κουτέποφ. Στην αρχή της περιόδου της Καλλίπολης, ο Κουτέποφ ήταν

αντιπαθητικός σε πολλούς από τους στρατιώτες λόγω των πειθαρχικών μέτρων του, αλλά

στο τέλος, τον εκτιμούσαν θερμά οι περισσότεροι από αυτούς. Όταν το στρατόπεδο της

Καλλίπολης διαλύθηκε, ο Κουτέποφ μετακόμισε στην Βουλγαρία στα τέλη του 1921. Δύο

χρόνια αργότερα εκδιώχθηκε από την χώρα κατά την διάρκεια των αναταραχών της εποχής

του Αλεξαντάρ Σταμπολίνσκι. Ο Κουτέποφ και η σύζυγός του εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι.

Μετά τον θάνατο του Στρατηγού Πιότρ Νικολάγιεβιτς Βράγγελ το 1928, έγινε ο ηγέτης της

Ρωσικής Παν-στρατιωτικής Ένωσης και συνέχισε τις αντι-Σοβιετικές δραστηριότητές της.

Στις 26 Ιανουαρίου 1930, ο Κουτέποφ απήχθη στο Παρίσι από πράκτορες της OGPU.

Σύμφωνα με τον Πάβελ Σουντοπλάτοφ:

“Αυτή η δουλειά του 1930 έγινε από τον Γιακόβ Σερεμπριάνσκι, με την βοήθεια της

συζύγου του και ενός πράκτορα στην Γαλλική αστυνομία. Ντυμένοι με στολές της Γαλλικής

αστυνομίας, σταμάτησαν τον Κουτέποφ στον δρόμο με πρόσχημα να του κάνουν έρευνα

και τον έβαλαν σε ένα αμάξι. Ο Κουτέποφ αντιστάθηκε στην απαγωγή, και κατά την

διάρκεια της πάλης, είχε μια καρδιακή προσβολή και πέθανε, μου είπε ο Σερεμπριάνσκι.

Έθαψαν τον Κουτέποφ κοντά στο σπίτι ενός από τους πράκτορές μας στα προάστια του

Παρισιού”.1

Στην Γαλλική αστυνομία πίστευαν ότι ο Κουτέποφ έχει μεταφερθεί λαθραία στην

Σοβιετική Ένωση. Ο πρώην Στρατηγός του Λευκού Στρατού, Νικολάι Σκόμπλιν, μέλος της

οργάνωσης Inner Line, ήταν ύποπτος ότι είναι συνεργός στην απαγωγή του. Ο Walter

Laqueur υποστηρίζει ότι “ο Σκόμπλιν δεν είχε τίποτα να κάνει με αυτή την υπόθεση, επειδή

είχε στρατολογηθεί μόνο μετά την εξαφάνιση του Κουτέποφ”.2 Ο Στρατηγός της KGB

Σουντοπλάτοφ επιβεβαιώνει αυτόν τον ισχυρισμό στις αναμνήσεις του.3

Παραπομπές

1 Pavel Sudoplatov, (1994), Special Tasks: The Memoirs of an Unwanted Witness, a Soviet Spymaster, page 91.

2 Walter Laqueur, "New Light on a Murky Affair", Encounter LXXIV.2 (March 1990), p. 33.

3 Sudoplatov, (1994), p. 91.