ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ … Annu… ·...

Embassy of Greece – Office for Economic & Commercial Affairs Tel.: +2027948482 - Fax.: +2027940684, [email protected], www.agora.mfa.gr

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2012

Ευάγγελος ∆αϊρετζής

∆ηµήτριος Πιτσιδήµος

Σεπτέµβριος 2013

Η ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ∆ΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΕΛΛΑ∆ΟΣ - ΑΙΓΥΠΤΟΥ

Embassy of Greece – Office for Economic & Commercial Affairs

Tel.: +2027948482 - Fax.: +2027940684, [email protected], www.agora.mfa.gr

2

Α ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Β Η ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

1. Βασικοί οικονοµικοί δείκτες

2. Εισαγωγή

3. Μακροοικονοµικές εξελίξεις

4. Εξωτερικό εµπόριο

5. ∆ιµερές εµπόριο Αιγύπτου –Ε.Ε.

6. Επενδύσεις – επενδυτικό περιβάλλον

Γ ΚΥΡΙΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

1. Γεωργία

2. Σηµαντικότεροι κλάδοι βιοµηχανίας

2.1. Κλωστοϋφαντουργία

2.2 Φαρµακοβιοµηχανία

2.3 Αυτοκινητοβιοµηχανία

3. Ενέργεια

3.1 Γενικά

3.2 Πετρέλαιο – φυσικό αέριο

3.3 Ανανεώσιµες πηγές ενέργειας

4. Κατασκευές

5. ∆οµικά υλικά

5.1 Βιοµηχανία τσιµέντου

5.2 Μεταλλουργία

6. Μεταφορές

6.1 Γενικά – οδικές µεταφορές

6.2 Σιδηροδροµικές µεταφορές

6.3 Αεροπορικές µεταφορές

6.4 Θαλάσσιες µεταφορές

6.5 ∆ιώρυγα Σουέζ

6.6 Ποτάµιες µεταφορές

7. ∆ιαχείριση Υδάτων

8. Τηλεπικοινωνίες & Τεχνολογίες πληροφορικής

9. Τουρισµός

10. Τραπεζικός τοµέας

∆ ∆ΙΜΕΡΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ – ΑΙΓΥΠΤΟΥ

1. ∆ιµερές εµπόριο Ελλάδος – Αιγύπτου

2. Eλληνικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο 2012 - σύγκριση µε 2011

3. Ανάλυση σηµαντικότερων εξαγώγιµων προϊόντων

4. Eλληνικές εισαγωγές από την Αίγυπτο 2012 - σύγκριση µε 2011

4. Επενδύσεις

Ε ΠΗΓΕΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ



3

Επιφάνεια 1.001.450 τετρ. χλµ Πληθυσµός 85.294.388 (εκτίµηση 2013)

Προσδόκιµο Ζωής 73,19 έτη (70,57 για τους άνδρες και 75,93 για τις γυναίκες) (εκτίµηση 2013)

Πυκνότητα 85,17 κατ./km²

Μορφολογία Έρηµος, στην οποία παρεµβάλλεται η κοιλάδα και το ∆έλτα του Νείλου. Χαµηλότερο υψόµετρο: Qattara depression -133 µέτρα. Ανώτερο υψόµετρο: Όρος Αγίας Αικατερίνης (Σινά) – 2.629 µ.

Κατανοµή έκτασης Καλλιεργήσιµη γη: 2,87%, Λοιπές εκτάσεις: 96,34%, Μόνιµες καλλιέργειες: 0,79% (εκτίµηση 2011)

Πρωτεύουσα Κάιρο Επίσηµη ονοµασία Arab Republic of Egypt (Jumhuriyat Misr al-Arabiyah) Πολίτευµα Προεδρική δηµοκρατία. Μεταβατική Κυβέρνηση: Πρόεδρος:

Άντλυ Μανσούρ ∆ιοικητικό σύστηµα 27 διοικητικά διαµερίσµατα

Κλίµα Θερµά, ξηρά καλοκαίρια και ήπιοι χειµώνες Γλώσσα Αραβική (επίσηµη) Θρησκεία Μουσουλµάνοι (σουνίτες) 90%, Κόπτες 9%, λοιποί Χριστιανοί

1% Εθνική Σύνθεση Αιγύπτιοι 99,6%, άλλοι 0,4% Αλφαβητισµός Άρρενες 51,1%, γυναίκες 48,9% (εκτίµηση 2010) Νόµισµα Λίρα Αιγύπτου (EGP) Ισοτιµία 1€ = 9,311 Αιγ.λίρες και 1$ = 6,892 Αιγ. Λίρες (25.9.2013) Ζώνη Ώρας GMT+2 δηλ. ίδια ώρα µε την Ελλάδα (δεν εφαρµόστηκε η

θερινή ώρα) Εθνική επέτειος Ηµέρα επανάστασης, 23 Ιουλίου (1952), 6 Οκτωβρίου, 25η

Ιανουαρίου Θρησκευτικές αργίες Χριστούγεννα (7 Ιανουαρίου). Οι Ισλαµικές αργίες βασίζονται

στο σεληνιακό ηµερολόγιο και ποικίλουν από έτος σε έτος: Ισλαµικό νέο έτος, Γενέθλια Προφήτη, Αιντ αλ Φιτρ , Αιντ αλ Αντχα

Πηγή: CIA World Factbook

Α. ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ



4

1. ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ∆ΕΙΚΤΕΣ

2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12

ΑΕΠ (LE δισ τρέχουσες τιµές αγοράς) 895,5 1.042,2 1.206,6 1.371 1.542,3 ΑΕΠ ετήσια αύξηση (%) 7,2% 4,7% 5,1% 1,9% 2,2 Πληθωρισµός (ετήσιος µ.ο. %) 11,7% 9,9% 10,7 11% 8,7% Ανεργία (%) 8,7% 9,4% 9,0% 12% 12,7% Εξαγωγές ($ δισ.) 29,4 25,2 23,9 27 27* Εισαγωγές ($ δισ.) 52,8 50,3 49 54,1 58,7* Όγκος εµπορίου ($ δισ.) 82,2 75,5 72,9 81,1 85,7* Εµπορικό ισοζύγιο ($ δισ.) -23,4 -25,1 -25,1 -27,1 -31,7* Εµπορικό έλλειµµα (% ΑΕΠ) 14,4% 13,3% 11,5% 11,5% 12,3* Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ($ δισ.) 0,8 -4,4 -4,3 -6 -7,9* Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (% ΑΕΠ) 0,5% -2,3 -2 -2,6 -3,1* Συναλλαγµατικά αποθέµατα ($ δισ.) 34,6 31,3 35,2 26,6 15,5 Άµεσες ξένες επενδύσεις ($ δισ.) 13,2 8,1 6,8 2,2 2,1* Μεταναστευτικά εµβάσµατα ($ δισ.) 8,6 7,8 9,8 12,6 17 Εξωτερικό χρέος ($ δισ.) 33,9 31,5 33,7 34,9 34,4* Εξωτερικό χρέος (% ΑΕΠ) 20,1% 16,9% 15,9% 15,2% 13,5%* Εσωτερικό Χρέος (LE δισ) 478,8 562,3 663,8 808,1 990,5 Ισοτιµίες $ (µεσοσταθµικές) 5,5 5,5 5,69 5,96 6,33 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα, Στατιστική Υπηρεσία * προσωρινά στοιχεία

2. Εισαγωγή

Η Αίγυπτος είχε κατορθώσει να σηµειώσει πριν την εκδήλωση της διεθνούς οικονοµικής κρίσης, αυξηµένους ρυθµούς οικονοµικής ανάπτυξης, ιδίως στους τοµείς της ενέργειας, των κατασκευών, των τηλεπικοινωνιών και του τουρισµού. H παγκόσµια οικονοµική ύφεση επηρέασε καίριους τοµείς της οικονοµίας της Αιγύπτου Ο ρυθµός ανάπτυξης που διαµορφώθηκε σε 5,1% του ΑΕΠ για το οικονοµικό έτος 2009/10 ήταν µια εµφανής ένδειξη για επιστροφή σε πρό-κρίσης ρυθµούς ανάπτυξης (7% η πρόβλεψη για το 2011/12) ωστόσο τα γεγονότα της 25ης Ιανουαρίου 2011 ανέτρεψαν την ανωτέρω τάση. Η χώρα διατηρούσε µέχρι την επανάσταση της 25ης Ιανουαρίου ισχυρούς πολιτικοικονοµικούς δεσµούς µε την ∆ύση. Ελάµβανε $2 δισ βοήθεια από τις ΗΠΑ ετησίως ο δε σηµαντικότερος εµπορικός της εταίρος είναι µακράν η ΕΕ. Τελευταία οικοδοµεί δεσµούς µε ανερχόµενες οικονοµικές δυνάµεις όπως η Κίνα και η Ινδία και αναµένεται προς το τέλος της δεκαετίας οι εξαγωγές προς την πρώτη να υπερβούν αυτές προς τις ΗΠΑ.

Β. Η ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ



5

H εξέγερση της 25ης Ιανουαρίου 2011 και η ταραγµένη πολιτική µετάβαση που την ακολούθησε, έχουν επηρεάσει, µεταξύ άλλων, το πολιτικό, οικονοµικό και εµπορικό περιβάλλον στην Αίγυπτο. Αν και το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,9% το 2011 και 2,2% το 2012, εξακολουθεί να είναι σηµαντικά κάτω του 5,1% του έτους 2010. Τα συναλλαγµατικά αποθέµατα µειώθηκαν από 36 δισ. δολάρια τον Ιανουάριο 2011 σε $ 14,4 δισ τον Απρίλιο του 2013, ενώ ανέκαµψαν τον Αύγουστο 2013 σε $ 20 δις. Η Αίγυπτος για να ενισχύσει την χειµάζουσα οικονοµία της, κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης Μόρσι, έχει καταφύγει σε δάνεια από το Κατάρ, την Λιβύη και την Τουρκία, αλλά προς το παρόν δεν έχει ακόµη οριστικοποιήσει τους όρους δανείου του ∆ΝΤ το οποίο θεωρείται ότι θα σηµατοδοτήσει την διαδικασία σταθεροποίησης. Οι οργανισµοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας έχουν υποβαθµίσει την οικονοµία της Αιγύπτου από τον Οκτωβρίου 2011 και τον Απρίλιο του 2013 διαµορφώθηκε σε CCC +. Η ανατροπή του ισλαµιστή προέδρου Μοχάµεντ Μόρσι στις 3 Ιουλίου 2013, διαµόρφωσε µια νέα πολιτική πραγµατικότητα µε άµεσες συνέπειες στην οικονοµική πολιτική. Πρώτα αποτελέσµατα των προσανατολισµών της νέας µεταβατικής Κυβέρνησης ήταν η «διάρρηξη» δεσµών µε συµµάχους του ανατραπέντος καθεστώτος όπως η Τουρκία και το Κατάρ, η εισροή σηµαντικής οικονοµικής βοήθειας από την Σαουδική Αραβία και τις χώρες του Κόλπου και η «απροθυµία» για άµεση επανέναρξη διαπραγµατεύσεων µε το ∆ΝΤ. Η πολιτική αστάθεια είχε επιπτώσεις στις άµεσες ξένες επενδύσεις, οι οποίες ουσιαστικά παρέµειναν στάσιµες στον απόηχο της Επανάστασης. Σύµφωνα µε την Κεντρική Τράπεζα της Αιγύπτου , οι ροές ξένων άµεσων επενδύσεων στην Αίγυπτο µειώθηκαν από $ 6,8 δισ δολάρια το οικονοµικό έτος 2009/2010, σε $ 2,2 δισ το 2010/11 και $ 1,6 δισ το 2011/12. Στον απόηχο της Επανάστασης της 25ης Ιανουαρίου, πολλές ξένες εταιρείες αντιµετώπισαν προβλήµατα που προκλήθηκαν, άµεσα ή έµµεσα, από την αναταραχή. Αν και η πλειοψηφία των προβληµάτων ήταν περιορισµένης χρονικής διάρκειας, άλλα (όπως: η ασφάλεια στην περιοχή του Σινά, απειλές για επανεθνικοποίηση, νοµική και διοικητική αβεβαιότητα, απειλές προστατευτισµού) συνεχίζουν να συνιστούν απειλή για την επιχειρηµατικότητα. Γενικότερα, όσο το πολιτικό κλίµα παραµένει ασταθές οι ξένες επενδύσεις θα εξακολουθούν να αποθαρρύνονται Στον οικονοµικό τοµέα το Ανώτατο Στρατιωτικό Συµβούλιο που ανέλαβε την εξουσία µετά την πτώση του Μουµπάρακ και την ασκούσε έως την ανάληψή της από τον έκπτωτο πρόεδρο Μοχάµεντ Μούρσι (Ιούλιος 2012-Ioύλιος 2013), προσπάθησε να συνεχίσει την πολιτική φιλελευθεροποίησης και, προσανατολισµένης στην ανάπτυξη, οικονοµίας και να ανατρέψει το αρνητικό κλίµα προς τους επενδυτές, εγχώριους και ξένους καθώς και στο τοµέα του τουρισµού. Η µεταβατική στρατιωτική Κυβέρνηση καθώς και η Κυβέρνηση των Ισλαµιστών, προέβησαν σε αύξηση των κοινωνικών δαπανών ενώ η πολιτική αβεβαιότητα προκάλεσε σηµαντική επιβράδυνση της οικονοµικής ανάπτυξης µε συνέπεια την µείωση των κρατικών εσόδων. Ο τουρισµός, η µεταποίηση, οι κατασκευές είναι µεταξύ των τοµέων της αιγυπτιακής οικονοµίας που επλήγησαν περισσότερο, και σηµειώνουν χαµηλούς ρυθµούς οικονοµικής ανάπτυξης



6

Η χώρα µετά την αποµάκρυνση του Μοχάµεντ Μόρσι την 3η Ιουλίου 2013 και τον σχηµατισµό µεταβατικής Κυβέρνησης έχει εισέλθει σε µια νέα πορεία όπου η εσωτερική ασφάλεια και σταθερότητα και η αναζωογόνηση της οικονοµίας συνιστούν τα κύρια διακυβεύµατά της. Τα βασικά στοιχεία της οικονοµίας -συµπεριλαµβανοµένης της µεγάλης εσωτερικής αγοράς, του ισχυρού ιδιωτικού τοµέα και τον τοµέα των υπηρεσιών – συνεχίζουν να προσφέρουν σηµαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Επίσης, σε τοµείς όπως των µεταφορών, της ενέργειας και της βιοµηχανίας, οι συνέπειες του περιρρέοντος αρνητικού κλίµατος ήταν περιορισµένες και θα αποτελέσουν την ατµοµηχανή της ανάκαµψης της οικονοµίας και του επιχειρείν. 3. Μακροοικονοµικές εξελίξεις

Το οικονοµικό έτος 2011/2012 η αύξηση του πραγµατικού ΑΕΠ σε τιµές κόστους συντελεστών παραγωγής κατέγραψε άνοδο και διαµορφώθηκε στο 2,2% έναντι 1,9 % το οικ.έτος 2010/11 (σηµαντική επιβράδυνση σε σχέση µε ρυθµό 5,1% το οικ. έτος 2009/10).Οι τοµείς που κατά κύριο λόγο συντέλεσαν στην άνοδο του ΑΕΠ ήταν ο τουρισµός, η ενέργεια, οι νέες τεχνολογίες, η µεταποιητική βιοµηχανία και οι µεταφορές, ενώ ιδιαίτερη πτώση σηµειώθηκε στην συµβολή της διώρυγας του Σουέζ και στην διύλιση πετρελαίου και λιγότερο στον τοµέα των επικοινωνιών. Οι κρατικές δαπάνες συνέχισαν την αυξητική τους τάση, ξεκινώντας από το οικ. έτος 2010/11 στον απόηχο των γεγονότων της επανάστασης (αύξηση 7,1%, 28,5% του ΑΕΠ) και το οικ. έτος 2011/2012 κατά 17,2% (30,5% του ΑΕΠ) ενώ τα έσοδα ανέκαµψαν σε σχέση µε το 2011 (µείωση κατά 3,2%, 18,8% του ΑΕΠ) κατά 14,5% (19,7% του ΑΕΠ). Το δηµοσιονοµικό έλλειµµα συνέχισε να διευρύνεται (33%, 9,8% του ΑΕΠ το 2011) κατά 23,9% ή 10,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οσον αφορά τις δαπάνες η Κυβέρνηση έχει δηµιουργήσει ένα ταµείο αποζηµιώσεων για άτοµα και µικροµεσαίες επιχειρήσεις που επλήγησαν κατά την εξέγερση, νοµιµοποίησε υπαλλήλους µε συµβάσεις ορισµένου χρόνου, διεύρυνε τον αριθµό των οικογενειών που λαµβάνουν κοινωνικά επιδόµατα, αποζηµίωσε τις οικογένειες των θυµάτων της επανάστασης και αύξησε τον προϋπολογισµό για τα επιδοτούµενα τρόφιµα. Aπό το σύνολο των κρατικών δαπανών 31,9% κατευθύνθηκε στις επιδοτήσεις, 26,1% σε µισθούς και συντάξεις, 22,2% σε τόκους και τοκοχρεωλύσια, 7,6% σε επενδύσεις και 5,7% σε αγορά αγαθών και υπηρεσιών. Οσον αφορά τα έσοδα επιτράπηκε η πληρωµή φόρων µε δόσεις, µειώθηκαν τα έσοδα από τελωνειακούς δασµούς και ελήφθη σειρά µέτρων «φιλολαϊκού» χαρακτήρα Το σηµαντικότερο αδύνατο σηµείο της συνολικής µακροοικονοµικής στρατηγικής της Αιγύπτου είναι το µέγεθος του ∆ηµοσιονοµικού Ελλείµµατος, το οποίο ανήλθε στο 8,1% το 2009/2010, στο 9,8% το 2010/11 και διαµορφώθηκε στο 10,8% το 2011/2012. Η κυβέρνηση είχε θέσει ως στόχο για το 2012/13 τη µείωση του ελλείµµατος στο 7,6% ενώ σύµφωνα µε προκαταρκτικά στοιχεία ανήλθε σε 14%.



7

Τα συναλλαγµατικά αποθέµατα ανέκαµψαν τον Ιούλιο 2013 σε $18,8 αναστρέφοντας την πτωτική τάση των προηγούµενων ετών (Ιούνιος 2012 $15,5 δισ., $ 26,6 δισ τον Ιούνιο 2011, $35,2 δισ. τον Ιούνιο 2010). To δηµόσιο χρέος τον Ιούνιο 2012 διαµορφώθηκε στο 90% του ΑΕΠ, ενώ $ 19 ∆ισ από τον προϋπολογισµό κατευθύνονται στις επιδοτήσεις

2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12

Έσοδα/ΑΕΠ (%) 24,7 27,1 22,2 19,3 19,7

∆απάνες/ΑΕΠ (%) 31,5 33,7 30,3 29,3 30,5

Έλλειµµα/ΑΕΠ (%) 6,8 6,6 8,1 9,8 10,8

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα (αναθεωρηµένα στοιχεία)

Ανάπτυξη των κυριότερων κλάδων της οικονοµίας

-10.00

-5.00

0.00

5.00

10.00

15.00

Γεω

ργία

Μεταποίηση

Ηλ. Ενέργεια

Κατασκευές

Μεταφορές

Τηλ/νίες

Λιανικό Εµπόριο

Τράπεζες

Κεντρική Κυβέρνηση

∆ιώρυγα

Σουέζ

Τουρισµός

2009/10 2010/11 2011/12

Επεξεργασία στοιχείων Κεντρικής Τράπεζας: Γραφείο ΟΕΥ Οι τοµείς που συνέβαλαν κυρίως στην αύξηση του ΑΕΠ ήταν ο τουρισµός, ο ηλεκτρισµός, η πληροφορική, o τοµέας της ενέργειας, η γεωργία, η µεταποιητική βιοµηχανία και οι µεταφορές, Ο τοµέας του τουρισµού, ο οποίος συρρικνώθηκε κατά -5,9 % το οικονοµικό έτος 2010/11, ανέκαµψε σηµαντικά το 2011/12 µε αύξηση της τάξεως του 2,3% . Αντίθετα, η ιδιαίτερη αύξηση των εσόδων της ∆ιώρυγας Σουέζ κατά 11,5% το 2010/11 (από -2,9% το οικον. προηγούµενο έτος) µετριάστηκε κατά το 2011/12 φθάνοντας στο 3,9%.



8

Σύνθεση του ΑΕΠ ανά κλάδο

Κεντρική κυβέρνηση

7,6%

Τουρισµός

5,0%

∆ιώρυγα Σουέζ

1,9%

Μεταφορές

4,3%

Τηλεπικοινωνίες

3,7%

Λιανικό εµπόριο

9,8%

Κατασκευές

7,4%

Ενέργεια

9,4%

Ηλεκτρισµός

1,5%

Λοιπές υπηρεσίες

12,3% Γεωργία

10,3%

Μεταποίηση

26,8%

Ο Πληθωρισµός διαµορφώθηκε τον Ιούνιο 2012 στο 8,7% (2011: 11,8%, έναντι 10,1% τον Ιούνιο 2010). Ανησυχία υπάρχει µεσοπρόθεσµα, καθώς η πολιτική ηγεσία προσανατολίζεται στην σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων σε τρόφιµα και ενέργεια, Οι πιέσεις για αυξήσεις στους µισθούς συνεχίζονται, ενώ ο Πρωθυπουργός της µεταβατικής Κυβέρνησης ανακοίνωσε (Σεπτέµβριος 2013) την αύξηση του κατώτατου µισθού στον δηµόσιο τοµέα σε LE 1.200 (υπό συζήτηση για των ιδιωτικό). Ο κυριότερος κίνδυνος για την κοινωνική ειρήνη στην Αίγυπτο είναι η αύξηση των τιµών τροφίµων και λοιπών αγαθών. Το Ισοζύγιο Πληρωµών παρουσίασε έλλειµµα $11,3 δισ. το 2011/12, συνεχίζοντας την τάση διόγκωσης των πρόσφατων ετών ($ 9,8 δισ το οικ. έτος 2010/11) κάτι που οφείλεται κυρίως στην µείωση των άµεσων ξένων επενδύσεων ($2,1$ δισ. για το 2012, 2,2 δισ το 2010/11 έναντι $ 6,8 δισ το 2009/10) και των επενδύσεων χαρτοφυλακίου (εκροές $5 δισ το 2012 και $ 2,6 δισ το 2010/11 έναντι εισροών $ 6,8 δισ το 2009/10). Το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διαµορφώθηκε στα $7,9 δισ. διευρυνόµενο σταθερά κατά τα τελευταία έτη ($ 4,3 δισ το 2009/10 και $6,1 δισ το 2010/11). Τα καθαρά συναλλαγµατικά αποθέµατα στην Κεντρική Τράπεζα τον Ιούνιο 2011 διαµορφώθηκαν σε $ 26,6 δισ έναντι $ 35,2 δισ τον Ιούνιο 2010 και σε $15,5 δισ τον Ιούλιο 2012. Τον Σεπτέµβριο 2013 ανήλθαν σε $ 20 δισ µετά την εισροή οικονοµικής βοήθειας από την Σαουδική Αραβία και τις Χώρες του Κόλπου. Σύµφωνα µε την στατιστική υπηρεσία της Αιγύπτου (CAPMAS), η ανεργία

διαµορφώθηκε το 2011/12 σε 12,4% από 10,4 στο τέλος του προηγούµενου οικονοµικού έτους. Τον Μάρτιο 2013 η ανεργία ήταν 12,9% του εργατικού δυναµικού.



9

Το εµπορικό ισοζύγιο είναι σταθερά ελλειµµατικό και το 2011/12 διαµορφώθηκε στα -$31,7 δισ (-$ 23,8 δισ το 2010/11). Ο σηµαντικότερος εµπορικός εταίρος είναι η ΕΕ (40,7% των εξαγωγών και 32,7% των εισαγωγών το 2011/12). Ο όγκος του εξωτερικού εµπορίου το 2011/12 αυξήθηκε κατά 5,6% στα $85,7 δισ. (2010/11: αύξηση 6,7%, $77,8 δισ). Τα έσοδα από τις εξαγωγές κινήθηκαν στα ίδια επίπεδα µε το προηγούµενο έτος δηλαδή στα $26,9 δισ.

2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12*

Εµπορικό ισοζύγιο/ΑΕΠ -14,4% -13,4% -11,5% -11,5% -12,3%

Ισοζύγιο Τρεχ. Συν/αγών/ΑΕΠ 0,5% -2,3% -2% -2,6% -3,1

Άµεσες Ξένες Επενδύσεις/ΑΕΠ 8,1% 4,3% 3,1% 0,9% 0,8

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Αιγύπτου *(προσωρινά στοιχεία)

Το εξωτερικό δηµόσιο χρέος τον Ιούνιο του 2012 διαµορφώθηκε στα $34,4 δισ, ελαφρά µειωµένο σε σχέση µε το προηγούµενο έτος (2011: $34, 9 δισ, 2010: $33,7δισ ). Το εσωτερικό χρέος αυξήθηκε σε LE 990,5 δισ. έναντι 808,1 δισ το 2011 και 663,8 δισ το 2010.

4. Εξωτερικό εµπόριο Το εµπορικό έλλειµµα της Αιγύπτου διευρύνθηκε το οικ. έτος 2011/12 στα $31,7 δισ από $27,1 δισ το 2010/11 και $25,1 δισ το 2009/2010. Οι εξαγωγές παρέµειναν στάσιµες ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά $ 4,6 δισ Το ποσοστό κάλυψης των εισαγωγών από τις εξαγωγές το 2012/11 µειώθηκε στο 46% από 50% το προηγούµενο οικονοµικό έτος

($ δισ.)

2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12* 11/12 -

10/11

Εξαγωγές 29,4 25,2 23,9 27 27 0.00%

Εισαγωγές 52,8 50,3 49 54,1 58,7 8,5%

Ισοζύγιο -23,4 -25,1 -25,1 -27,1 -31,7 17%

Όγκος εµπορίου 82,2 75,5 72,9 81,1 85,7 5,7%

Κάλυψη εξ/εισ. 55,7% 50,1% 48,8% 50% 46% Επεξεργασία στοιχείων Κεντρικής Τράπεζας Αιγύπτου: Γραφείο ΟΕΥ (*προσωρινά στοιχεία)



10

-40.00

-30.00

-20.00

-10.00

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12*

Εξαγωγές ($ δισ.)

Εισαγωγές ($ δισ.)

Ισοζύγιο ($ δις)

(*προσωρινά στοιχεία)

Εµπορικές ροές 2012 (LE χιλ.)

-30,000

-20,000

-10,000

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

Ιαν.

Φεβρ.

Μαρτ.

Απρ.

Μάιος

Ιούν.

Ιούλ.

Αύγ.

Σεπτ.

Οκτ.

Νοέµ

.

∆εκ

.

Εξαγωγές Εισαγωγές Ισοζύγιο

Μείωση παρουσίασαν οι αιγυπτιακές εξαγωγές το 20121 προς την Ισπανία (-22,5%), Ιταλία (-13,27%), Γαλλία (-10.63%) και Ινδία (-9,70), ενώ αυξήθηκαν εκείνες µε προορισµό τις: Ιαπωνία (176,8%), Λιβύη (157,6%) και ΗΠΑ (25,63%)

1 Η Στατιστική Υπηρεσία δηµοσιεύει στοιχεία ανά ηµερολογιακό έτος, ενώ η Κεντρική Τράπεζα της Αιγύπτου ανά οικονοµικό έτος.



11

Χώρες προορισµού αιγυπτιακών εξαγωγών ($ εκ. / µερίδιο)

2009 µερίδιο 2010 µερίδιο 2011 µερίδιο 2012 µερίδιο Μεταβολή

% 12/11

Ιταλία 1.559 6,7% 2.207 8,8% 2.667 9,2% 2.313 8,3% -13,27%

Ινδία 1.421 6,2% 1.228 4,9% 2.248 7,8% 2.030 7,3% -9,70%

Η.Π.Α. 1.429 6,2% 1.563 6,2% 1.596 5,5% 2.005 7,2% 25,63%

Σ. Αραβία 1.331 5,8% 1.595 6,4% 1.881 6,5% 1.824 6,6% -3,03%

Τουρκία 705 3,0% 1.005 3,9% 1.512 5,2% 1.562 5,6% 3,31%

Λιβύη 1.009 4,4% 1.210 4,7% 556 1,9% 1.432 5.2% 157,6% Τροφοδοσία πλοίων 653 2,8% 948 3,7% 1.113 3,8% 1.230 4,4% 10,51%

Γαλλία 663 2,9% 930 3,6% 1.280 4,4% 1.144 4,1% -10,63%

Ισπανία 1.567 6,8% 1.639 6,5% 1.290 4,5% 1.003 3,6% -22,25%

Ιαπωνία 105 0,46% 190 0,74% 362 1,2% 1.002 3,6% 176,8% Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Αιγύπτου

Αντίστοιχα το 2012 οι αιγυπτιακές εισαγωγές υπέστησαν µείωση κυρίως από ΗΠΑ (-16,79%), ενώ αύξηση σηµείωσαν κυρίως οι εισαγωγές από Ουκρανία (102,62%), Ρωσία (55,73%), Τουρκία (33,19%) και Βραζιλία (21,65%).

Χώρες προέλευσης αιγυπτιακών εισαγωγών ($ εκ. / µερίδιο)

2009 µερίδιο 2010 µερίδιο 2011 µερίδιο 2012 µερίδιο Μεταβολή

% 12/11

Κίνα 3.915 8,7% 4.902 9,7% 5.677 9,5% 6.732 9,8% 18,58%

Η.Π.Α. 4.748 10,6% 4.962 9,8% 6.456 10,8% 5.372 7,9% -16,79%

Γερµανία 3.606 8,0% 4.024 8,0% 3.921 6,6% 4.749 6,9% 21,12%

Ρωσία 1.551 3,5% 1.835 3,6% 2.593 4,3% 4.038 5,9% 55,73%

Ουκρανία 1.339 3,11% 1.625 3,21% 1.945 3,24% 3.941 5,8% 102,62%

Ιταλία 2.655 5,9% 2.963 5,9% 3.121 5,2% 3.511 5,1% 12,50%

Τουρκία 2.350 5,2% 1.880 3,7% 2.636 4,4% 3.511 5,1% 33,19%

Βραζιλία 1.235 2,7% 1.736 3,4% 2.402 4,0% 2.922 4,3% 21,65%

Σ. Αραβία 2.017 4,5% 2.120 4,2% 2.545 4,2% 2.739 4% 7,62%

Κουβέιτ 1.151 2,7% 1.524 3,0% 2.785 4,7% 2.679 3,9% -3,81% Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Αιγύπτου



12

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

ΕΕ Λοιπές

ευρ.χώρες

ΗΠΑ Αραβικές

χώρες

Ασιατικές

χώρες

Ρωσία &

ΚΑΚ

Αφρικ.

Χώρες

Ωκεανία Λοιπές

χώρες

Εµπορικές ροές Αιγύπτου 2012 ($δισ.)

Εξαγωγές Εισαγωγές

Κυριότερες εξαγωγές Αιγύπτου

2010 2011 2012

Μεταβολή 2012/2011

Προϊόν Κωδικός Αξία

(χιλ. $)

Αξία

(χιλ. $)

Αξία

(χιλ. $) %

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 2709000010 1.965.240 3.012.357 3.007.842 -0,15%

ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ 2711110000 1.734.187 1.773.075 1.846.522 4,14%

DIESEL 2710190060 1.776.157 1.961.811 1.636.711 -16,57%

ΧΡΥΣΟΣ 7108120000 1.037.188 1.698.840 1.295.753 -23,73%

ΟΥΡΙΑ 3102100000 1.023.583 1.239.111 1.127.423 -9,01%

ΛΑ∆ΙΑ Terpain 2710110070 749.933 846.875 898.223 6,06%

ΝΩΠΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ 0805100010 484.089 538.291 453.771 -15,70%

ΧΑΛΚΟΣ 7409110000 329.859 495.237 441.182 -10,91%

ΠΗΝΙΑ ΧΑΛΚΟΥ 8544111000 633.165 520.432 428.359 -17,69%

ΜΕΘΑΝΟΛΗ 2905110000

369.767 156.912 334.133 112,94%

ΤΑΠΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΥΦΑΝΤΑ ∆ΑΠΕ∆ΟΥ

5701900090 275.395 322.143 332.151 3,11%

ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΠΡΟΠΑΝΙΟ 2711120000 300.985 255.988 322.695 26,06%

ΟΜΟΑΞΟΝΙΚΑ ΚΑΛΩ∆ΙΑ 8544209090 257.832 317.614 307.283 -3,25%

ΑΛΚΥΛΟΒΕΝΖΟΛΙΑ ΣΕ ΜΕΙΓΜΑΤΑ

3817000000 282.707 345.750 295.435 -14,55%

Πηγή : Στατιστική Υπηρεσία Αιγύπτου



13

Κυριότερες εισαγωγές Αιγύπτου

2010 2011 2012 Μεταβολή

2012/2011

Προϊόν Κωδικός Αξία (χιλ. $) Αξία (χιλ.$)

DIESEL 2710110060 2.186.330 3.498.025 5.348.070 52.89%

ΣΚΛΗΡΟ ΣΙΤΑΡΙ 1001100000 2.140.802 3.167.666 3.362.846 6.16%

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 2709000010 1.321.151 1.699.303 2.918.901 71.77%

ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΒΟΥΤΑΝΙΟ

2711130010 1.806.154 2.054.496 2.220.001 8.06%

ΚΙΤΡΙΝO ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ 1005900010 1.223.336 2.100.999 1.978.269 -5.84%

ΗΜΙΚΑΤΕΡΓΑΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΠΟ ΣΙ∆ΗΡΟ

7207190010 867.338 1.114.346 1.589.551 42.64%

ΟΧΗΜΑΤΑ 8703233000 1.091.098 1.020.038 1.194.897 17.14%

ΣΙ∆ΗΡΟΣ - ΧΑΛΥΒΑΣ 7326909090 1.379.650 1.137.847 1.091.814 -4.05%

ΒΕΝΖΙΝΗ ΑΕΡΟΠΛΑΝΩΝ 2710110020 511.810 802.598 1.081.984 34.81%

ΦΑΡΜΑΚΑ 3004901000 659.430 835.020 1.070.316 28.18%

ΣΟΓΙΑ 1201000050

449.972 801.570 1.067.328 33.15%

ΞΥΛΕΙΑ 4407100010 741.867 826.908 1.029.622 24.51%

ΑΠΟΣΤΕΩΜΕΝΟ ΚΡΕΑΣ 0202300000

695.034 652.6267 934.036 43.12%

ΗΛΙΕΛΑΙΟ, ΣΠΟΡΟΙ ΗΛΙΑΝΘΟΥ

1512110050

231.764 470.446 908.003 93.01%

ΧΑΛΚΟΣ 7403110000 321.665 878.444 790.381 -10.02%

ΑΛΛΑ ΣΙ∆ΗΡΟΥΧΑ ΚΑΙ SCRAP

7204490090

531.126 769.248 723.541 -5.94%

ΣΙ∆ΗΡΟΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΑ 2601120000 543.068 909.741 710.248 -21.93%

Πηγή : Στατιστική Υπηρεσία Αιγύπτου



14

5. ∆ιµερές εµπόριο Αιγύπτου –Ε.Ε.

Ο όγκος των εµπορικών συναλλαγών της Αιγύπτου µε τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σηµείωσε αύξηση, το 2011, κατά 6,4% έναντι αύξηση 17,3% το 2010. Οι εξαγωγές από χώρες-µέλη της ΕΕ προς την Αίγυπτο κατέγραψαν µείωση -6,1% και οι εισαγωγές αύξηση 31,9%. ∆ιµερές Εµπόριο ΕΕ-Αιγύπτου (€ δισ.)

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Εξαγωγές ΕΕ 6,7 6,3 7,6 8,5 9,1 10,3 12,7 13 15 14 15,4

Εισαγωγές ΕΕ 3,3 3,4 4,2 5,2 7,6 7 8,2 6,2 7,2 9,6 8,5

Όγκος Εµπορίου 10 9,9 11,8 13,7 16,7 17,3 20,9 19,2 22,2 23,6 23,9 Πηγή: EUROSTAT

Μεταξύ ΕΕ και Αιγύπτου έχει υπογραφεί Συµφωνία Σύνδεσης (2001) η οποία ισχύει και εφαρµόζεται από το 2004. Σ’ αυτήν προβλέπεται, µεταξύ άλλων, η εµπορική και οικονοµική ολοκλήρωση κεντρικό στοιχείο της οποίας είναι η δηµιουργία Ζώνης Ελευθέρου Εµπορίου. Η τελευταία προϋποθέτει την εκατέρωθεν δασµολογική απελευθέρωση των αγροτικών και βιοµηχανικών προϊόντων (µε µεταβατικές διατάξεις, για ορισµένες κατηγορίες, 15-ετούς διάρκειας, έως το 2019). Τον Ιούνιο 2010 ετέθη σε ισχύ η συµφωνία για την απελευθέρωση των αγροτικών προϊόντων. Χρονοδιάγραµµα πλήρους απελευθέρωσης αγαθών 1/1/2013: Βιοµηχανικές προµήθειες, ηµικατεργασµένα προϊόντα και δοµικά υλικά 1/1/2016: ενδύµατα, ηλεκτρικές οικιακές συσκευές, έπιπλα, καλλυντικά οχήµατα για µεταφορά προϊόντων. 1/1/2019 : Οχήµατα για µεταφορά ανθρώπων. Τον Οκτώβριο 2012 η αιγυπτιακή κυβέρνηση ζήτησε από την ΕΕ την «αναστολή µείωσης δασµών για εισαγόµενα επιβατικά οχήµατα για 2 έτη, 2013-14»)

∆ιµερές εµπόριο ΕΕ-Αιγύπτου (€ δισ.)

0

5

10

15

20

25

30

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Εξαγωγές ΕΕ

Εισαγωγές ΕΕ

Όγκος Εµπορίου



15

6. Επενδύσεις – Επενδυτικό περιβάλλον

Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος αποδέκτης άµεσων ξένων επενδύσεων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και η ΕΕ είναι η κύρια πηγή προέλευσης. Η αύξηση των άµεσων ξένων επενδύσεων από το 2004ακι εντεύθεν οφείλεται στις οικονοµικές µεταρρυθµίσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις. Παρατηρείται απότοµη πτώση των εισροών µετά την επανάσταση (-68%), χωρίς να διαφαίνονται σηµεία ανάκαµψης µέχρι στιγµής. Σε γενικές γραµµές η Αίγυπτος προσφέρει ευνοϊκές συνθήκες για ξένες επενδύσεις, µε εξαίρεση ένα περιορισµένο αριθµό (ως επί το πλείστον τοµεακών) περιορισµών. Επιπλέον, σε ορισµένους τοµείς η ξένη συµµετοχή επιτρέπεται από το νόµο, αλλά στην πράξη η πρόσβαση στους τοµείς αυτούς είναι δυσχερής. Η Κυβέρνηση της χώρας έχει υπογράψει 111 διµερείς επενδυτικές συµφωνίες και έχει θέσει σε ισχύ αντίστοιχες συµφωνίες µε όλα σχεδόν τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι συµφωνίες µε τα Κ/Μ δεν περιέχουν σηµαντικές δεσµεύσεις για απελευθέρωση των ξένων επενδύσεων, εν αντιθέσει µε την επενδυτική συµφωνία µεταξύ Αίγυπτου ΗΠΑ, η οποία χορηγεί σηµαντικές διευκολύνσεις σε αµερικανούς επενδυτές («national treatment»). Η Παγκόσµια Τράπεζα κατέταξε την Αίγυπτο το 2006/07 στην κορυφή των κρατών όσον αφορά τις µεταρρυθµίσεις στο επιχειρηµατικό κλίµα παγκοσµίως, ωστόσο η απόδοση της Αιγύπτου στη συνολική κατάταξη επιχειρείν για το 2012 την κατατάσσει στην 109η θέση µεταξύ 185 χωρών. Η Αίγυπτος έχει καλές αποδόσεις όσον αφορά την έναρξη επιχειρηµατικής δραστηριότητας και τις διασυνοριακές συναλλαγές, αλλά υπολείπεται σε δείκτες όπως απόκτηση οικοδοµικών αδειών, εφαρµογή των συµβάσεων και καταβολή φόρων. Ωστόσο, οι ιδιωτικοποιήσεις σταµάτησαν το 2008, όταν ξεκίνησε η χρηµατοπιστωτική κρίση, και εν συνεχεία παραπέµφθηκαν στις καλένδες µετά την επανάσταση της 25η Ιανουαρίου ως απάντηση στις ανησυχίες των πολιτών σχετικά µε ορισµένα αµφιλεγόµενες συµφωνίες µε το προηγούµενο καθεστώς. Επιπλέον, οι φάκελοι πολλών συµβάσεων ιδιωτικοποίησης που υπογράφηκαν υπό το προηγούµενο καθεστώς άνοιξαν εκ νέου, ενώ άλλοι παραπέµφθηκαν στην ∆ικαιοσύνη. Το Υπουργείο Επενδύσεων καταργήθηκε και κατόπιν επανασυστάθηκε. Η Γενική Αρχή Επενδύσεων (GAFI) παραµένει ο εκτελεστής και ο κύριος ρυθµιστής της επενδυτικής πολιτικής της Αιγύπτου. Το επιχειρηµατικό κλίµα επιδεινώθηκε σηµαντικά στον απόηχο της επανάστασης της 25ης Ιαν. χωρίς να αποκατασταθεί κατά τη διάρκεια της µακράς µεταβατικής περιόδου. Αν και βελτιώσεις πραγµατοποιήθηκαν όσον αφορά την ασφάλεια, η νοµική και διοικητική αβεβαιότητα εξακολουθεί να αποτελεί πρόβληµα. Οι γενικοί κανόνες που ισχύουν για τις ξένες επενδύσεις είναι διάσπαρτες σε διαφορετικούς νόµους και υπάγονται στην αρµοδιότητα διαφορετικών Αρχών. Κατ’ αρχήν, οι ξένοι επενδυτές υπόκεινται σε διαδικασίες εισδοχής χωρίς διακρίσεις. Οι εξαιρέσεις από την εθνική µεταχείριση που αναφέρθηκαν από την Αίγυπτο στο πλαίσιο της ∆ήλωσης του ΟΟΣΑ για τις ∆ιεθνείς Επενδύσεις και τις Πολυεθνικές Εταιρείες εφαρµόζονται κυρίως στις κατασκευές, τον ηλεκτρισµό, τις ταχυδροµικές υπηρεσίες, το εµπόριο, τις θαλάσσιες και εναέριες µεταφορές. Σειρά κινήτρων ισχύουν για την



16

προσέλκυση επενδυτών, ιδίως για τις Ελεύθερες Οικονοµικές Ζώνες και Ζώνες Επενδύσεων. Οι συµπράξεις ∆ηµόσιου-ιδιωτικού τοµέα (PPP), αν και βρίσκονται σε σχετικά αρχική φάση, έχουν πραγµατοποιηθεί για µια σειρά επενδυτικών σχεδίων, ιδίως στις υποδοµές. Υπό το νόµο 8/1997, ο οποίος ρυθµίζει το καθεστώς των ξένων επενδύσεων σε 16 τοµείς, οι επενδυτές επωφελούνται από ειδική διακριτική µεταχείριση και κίνητρα (µεταποίηση, υποδοµές). Ο εν λόγω νόµος εγγυάται, επίσης, τον επαναπατρισµό των κεφαλαίων, το δικαίωµα κατοχής λογαριασµών ξένου συναλλάγµατος και ισότιµη µεταχείριση. Η µετα-επαναστατική επιδείνωση του επιχειρηµατικού κλίµατος είχε ισχυρό αρνητικό αντίκτυπο στις επενδυτικές ροές. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζα της Αιγύπτου, το οικ. έτος 2011/12 οι καθαρές εισροές άµεσων ξένων επενδύσεων διαµορφώθηκαν σε $2,1 δισ. Το οικ. έτος 2010/11 είχε σηµειωθεί µεγάλη πτώση (67,6%) των καθαρών εισροών άµεσων ξένων επενδύσεων, σε µόλις $ 2,2 δισ (0,9% του ΑΕΠ) έναντι $ 6,8 δισ (3,1% του ΑΕΠ) κατά το προηγούµενο οικονοµικό έτος. Επίσης οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου κατέγραψαν καθαρή εκροή $5,02 δισ. το 2011/12 σε συνέχεια εκροών $ 2,55 δισ το 2010/11, ενώ κατά το προηγούµενο οικονοµικό έτος 2009/10 είχαν καταγραφεί εισροές $ 7,9 δισ. Σύµφωνα µε στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Αιγύπτου, η πλέον σηµαντική πτώση των εισροών άµεσων ξένων επενδύσεων κατά το οικ. έτος 2011/12 ήταν στον τοµέα του πετρελαίου, µε εκροή $ 191,3 εκ. έναντι εισροής $ 3,6 δισ το προηγούµενο οικ.έτος. Οι άµεσες παραγωγικές επενδύσεις ανήλθαν σε $ 2,2, δισ έναντι 2,7 δισ το προηγούµενο έτος. Ο τοµέας του πετρελαίου συνήθως προσελκύει το µεγαλύτερο µέρος των ΑΞΕ (73,3% το οικ. έτος 2010/11 ). Η κατανοµή των εισροών άµεσων ξένων επενδύσεων σε τοµείς το 2010/11 αποκαλύπτει ότι ο δεύτερος ελκυστικότερος τοµέας για ξένες επενδύσεις είναι ο τοµέας της µεταποίησης (8% του συνόλου), ακολουθούµενος από τον τοµέα των Υπηρεσιών (6,3%). Μεταξύ των υπηρεσιών, ο τουρισµός αντιπροσωπεύει το 1,7% των συνολικών εισροών και ακολουθούν οι χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες (1,2%), οι κατασκευές (1,1%), και οι τηλεπικοινωνίες (0,1%). Οι άλλες υπηρεσίες αντιπροσώπευαν το 2,2% συνολικά. Οι επενδύσεις σε ακίνητα αντιπροσώπευαν το 1,4% του συνόλου, ενώ ο τοµέας της γεωργίας είχε µερίδιο µόλις 0,3%.



17

Πορεία Άµεσων Ξένων Επενδύσεων στην Αίγυπτο

0

10002000

30004000

50006000

70008000

900010000

ΕΕ 812.9 2954.3 4061.0 5430.1 5578.4 6763.2 6107.4 9501.9

ΗΠΑ 2040.1 4553.5 4881.3 6447.8 3515.0 1424.9 1790.5 577.6

Αραβικές Χώρες 213.6 554.5 3351.4 3235.6 2029.7 1439.5 1052.6 1185.7

Λοιποί 1067.9 1035.6 990.6 2688.7 1713.0 1380.5 623.9 623.9

2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12*

(*προσωρινά στοιχεία)

Oι σηµαντικότερες ΑΞΕ στην Αίγυπτο το 2011/12

Γαλλία, 2.7%

Ολλανδία, 3.5%

ΗΑΕ, 4.8%

ΗΠΑ, 4.9%

Βέλγιο, 17.8%

Σουηδία, 2.6%

Σ. Αραβία, 2.0%

Γερµανία, 1.7%

Ιταλία, 1.6%

Ην. Βασίλειο,

49.5%

Επενδυτικά, ο δευτερογενής τοµέας και, κυρίως, η βιοµηχανία έχει ιδιαίτερο βάρος για την αιγυπτιακή οικονοµία, δεδοµένου ότι σχετίζεται άµεσα µε την δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας και την µείωση της ανεργίας, µε αιχµή τους κλάδους των τροφίµων, του ετοίµου ενδύµατος και κλωστοϋφαντουργικών, της επιπλοποιίας, των δοµικών υλικών,



18

των χηµικών και φαρµακευτικών. Ο τοµέας της ενέργειας, ο οποίος προσελκύει το µεγαλύτερο τµήµα των επενδύσεων είναι εργασιακά κορεσµένος, εφόσον το απασχολούµενο σε όλα τα επίπεδα προσωπικό είναι εξειδικευµένο.

1. Γεωργία Παραδοσιακά, µια γεωργική χώρα, η Αίγυπτος έχει να αντιµετωπίσει περιορισµένους υδάτινους πόρους και µικρή καλλιεργήσιµη έκταση µε ταχέως αυξανόµενο πληθυσµό, ενώ οι θεσµικές δυνατότητες για να ασχοληθεί µε την επάρκεια των τροφίµων και τις προκλήσεις της ασφάλειας των τροφίµων παραµένουν περιορισµένες . Τα τελευταία 30 χρόνια, η εθνική αγροτική πολιτική εστιάζεται κυρίως στην δηµιουργία νέων καλλιεργήσιµων εκτάσεων στην έρηµο, στις επενδύσεις του ιδιωτικού τοµέα και στις επενδύσεις σε µεγάλα έργα µε στόχο την βελτίωση των τεχνικών άρδευσης Η γεωργία συνεισφέρει κατά 13,5 % στην σύνθεση του ΑΕΠ, καταλαµβάνει το 18,3% των συνολικών εξαγωγών, απασχολεί το 25% του εργατικού δυναµικού και χαρακτηρίζεται από : - µεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές τροφίµων. Η Αίγυπτος είναι ο µεγαλύτερος εισαγωγέας σιταριού παγκοσµίως ενώ αντιµετωπίζει σηµαντικά εµπορικά ελλείµµατα σε βασικά είδη διατροφής, όπως η ζάχαρη, το καλαµπόκι, ή το γάλα

- σύστηµα επιδοτήσεων (σιτάρι, ζάχαρη, ρύζι και µαγειρικό λάδι) µε σηµαντική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισµού και αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του αγροτικού τοµέα.

- περιορισµένες επενδύσεις (3% του συνόλου το 2010) - κατακερµατισµό αγροτικής γης : 85% των καλλιεργητών κατέχουν λιγότερο από 1 εκτάριο

(µη επαρκές για ένα στοιχειώδες εισόδηµα) - µη αποτελεσµατική χρήση υδάτινων πόρων (έως και 50% απώλεια στον αρδευτικό τοµέα) - αύξηση έλλειψης νερού (η τρέχουσα ποσόστωση των 5.000 κ.µ. ανά φεντάν ετησίως αναµένεται να περιοριστεί σε 4.000 κ.µ. ανά φεντάν το 2025)

Η ΕΕ παραµένει ο κύριος προορισµός των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων της Αιγύπτου. Μετά την ουσιαστική απελευθέρωση των διµερών εµπορικών συναλλαγών από το 2010, οι αιγυπτιακές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ έχουν αυξηθεί σηµαντικά, και υπάρχει πεδίο για περαιτέρω ανάπτυξη δεδοµένου ότι οι υφιστάµενες ποσοστώσεις, µε την εξαίρεση των γλυκών πορτοκαλιών, παραµένουν σε µεγάλο βαθµό ανεκπλήρωτες. Υγειονοµικά και φυτοϋγειονοµικά (SPS) µέτρα είναι τα κύρια εµπόδια στο εµπόριο µεταξύ της ΕΕ και της Αιγύπτου. Η Αίγυπτος εξάγει πολύ λίγα προϊόντα ζωικής προέλευσης λόγω των περιορισµών στην παραγωγική της δυνατότητα και την αδυναµία των αρµόδιων Αρχών να προσαρµοστούν στα επίπεδα προστασίας της υγείας της ΕΕ. Οι αιγυπτιακές εξαγωγές των προϊόντων φυτικής προέλευσης υπόκεινται σε ορισµένους περιορισµούς, π.χ. υποχρεωτική δοκιµή στο 10% του προϊόντος για υπολείµµατα φυτοφαρµάκων για ορισµένα φρούτα και λαχανικά. Από την άλλη πλευρά, οι εισαγωγές της Αιγύπτου ζώντων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης από την ΕΕ υπόκεινται σε συστηµατικούς και επιστηµονικά

Γ. ΚΥΡΙΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ



19

αδικαιολόγητους περιορισµούς. Σιτάρι, πατάτες και το βαµβάκι είναι τα σηµαντικότερα γεωργικά προϊόντα που εξήγαγε η ΕΕ, για τα οποία, µε την εξαίρεση του βαµβακιού, το εµπόριο λαµβάνει χώρα χωρίς σηµαντικά προβλήµατα Μόνο το 5% της έκτασης της χώρας είναι καλλιεργήσιµο.

Η Κυβέρνηση προγραµµατίζει την ανάκτηση εκτάσεων ερήµου 3,4 εκ. feddan (1,42 εκ. εκτάρια) έως το 2017 για αγροτική χρήση. Εκτιµάται ότι για την άρδευση των εν λόγω εκτάσεων θα απαιτηθούν 30,4 δισ. κ.µ. νερού. Οι έως σήµερα ανακτηθείσες εκτάσεις ερήµου ανέρχονται σε 809 χιλ. εκτάρια (σε σύνολο καλλιεργούµενων εκτάσεων 3,23 εκ. εκταρίων). Η νέα συµφωνία µε την Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο 2010 και βάσει της οποίας καταργούνται δασµοί σε σειρά αγροτικών προϊόντων και ιχθυηρών, έδωσε ώθηση στις αιγυπτιακές εξαγωγές. Σύµφωνα µε το Υπουργείο Εµπορίου και Βιοµηχανίας, η Αίγυπτος είναι ο τρίτος µεγαλύτερος προµηθευτής φρούτων και λαχανικών µετά το Μαρόκο και το Ισραήλ. Η Αίγυπτος µαζί µε το Σουδάν χρησιµοποιούν το 80% των υδάτων του Νείλου ενώ οι άλλες 7 χώρες (και από τον Ιούλιο 2011 µετά την ανεξαρτησία του Νότιου Σουδάν) πιέζουν για αναθεώρηση της συµφωνίας του 1929. Η Αίγυπτος είναι κάτω του «ορίου φτώχιας» των µε 700 κ.µ. κατά κεφαλήν αντί 1000 κµ και ικανοποιεί το 95% των αναγκών της από τον Νείλο. Η γεωργία απορροφά το 86% . Ενώ οι ανακτηθείσες γαίες στην έρηµο χρησιµοποιούν το σύστηµα «στάγδην», στην περιοχή του ∆έλτα χρησιµοποιούν παλιά υδροβόρα αρδευτικά συστήµατα . Η Κυβέρνηση αποθαρρύνει χρήση υδροβόρων καλλιεργειών όπως ρυζιού (20% της συνολικής κατανάλωσης νερού).

Η χώρα είναι επαρκής σε ρύζι, φρούτα και λαχανικά εξάγει δε αρκετά από αυτά (κρεµµύδια, πατάτες, φασόλια, ντοµάτες, πορτοκάλια, λεµόνια, σταφύλια, φράουλες, καρπούζια). Εισάγει κυρίως µήλα. Μέρος της παραγωγής φρούτων κατευθύνεται στην βιοµηχανία µεταποίησης (µαρµελάδες, χυµοί). Η πλειοψηφία σχεδόν των µηχανηµάτων µεταποίησης τροφίµων εισάγονται. Οι σηµαντικότερες καλλιέργειες της Αιγύπτου (2010/11 στοιχεία Κεντρικής Τράπεζας) είναι οι εξής: σιτάρι (3.200.000 Feddans), λαχανικά (2.035.000 Feddans), καλαµπόκι (1940 χιλ.), φρούτα (1450 χιλ.), και ρύζι (1093 χιλ.). Η παραγωγή των λαχανικών εκτιµάται σε περίπου 19,5 χιλιάδες τόνους ανά έτος (FAO, 2010), που ακολουθείται από τα δηµητριακά (19,4 χιλιάδες τόνοι) και φρούτα (9,5 χιλιάδες τόνους). Άλλες σηµαντικές καλλιέργειες είναι: ντοµάτες (8500 τόνοι το 2010), πατάτες (3,6 εκατ. τόνοι το 2010, πορτοκάλια (2,4 εκατ. τόνοι), κρεµµύδια ξερά (2,2 εκατ. τόνοι), σταφύλια και χουρµάδες ( 1,3 εκατ. τόνοι). Η παραγωγή σιταριού (ιδιαίτερης σηµασίας για την διατροφή των αιγυπτίων, καθώς συνδέεται άµεσα µε την εξασφάλιση του επιδοτούµενου ψωµιού) δεν καλύπτει την εγχώρια ζήτηση. Το 2011/12 παρήχθησαν 7,901 εκ. τ. ενώ εισήχθησαν 10,2 εκ. τόνοι σιταριού. Η Αίγυπτος παραµένει µεταξύ των µεγαλύτερων καταναλωτών (και πρώτη



20

εισαγωγέας) σιταριού παγκοσµίως (ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση 180 κιλά, έναντι διεθνούς µέσου όρου 90 κιλών (International Grains Council). Για την ενίσχυση της ντόπιας παραγωγής, η Κυβέρνηση προσφέρει υψηλές τιµές στους µειοδοτικούς διαγωνισµούς Το 2009 θεσπίστηκαν, από το υπουργείο Εµπορίου και Βιοµηχανίας, νέα µέτρα για την διασφάλιση της ποιότητας του εισαγόµενου σιταριού. Συγκεκριµένα, διπλασιάσθηκε το ύψος της εγγύησης που οφείλουν να καταβάλουν οι, εγγεγραµµένες στο ειδικό µητρώο του υπουργείου, διεθνείς εταιρείες επιφορτισµένες µε την διενέργεια ελέγχων στα λιµάνια εξαγωγής. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι φορτία δεν πληρούν τα αιγυπτιακά πρότυπα οι ελεγκτικές εταιρείες διαγράφονται από το µητρώο και χάνουν την καταβληθείσα εγγύηση. Ο Οργανισµός Προµηθειών Αγαθών θα εξακολουθήσει να είναι αρµόδιος για την διενέργεια διεθνών διαγωνισµών. Οι όροι των συµβολαίων θα περιλαµβάνουν πλέον την υποχρέωση των προµηθευτών-χωρών να παρέχουν πιστοποιητικά συµµόρφωσης µε την αιγυπτιακή γεωργική νοµοθεσία και τα ισχύοντα στην Αίγυπτο πρότυπα. Η καλλιέργεια του ρυζιού καταλαµβάνει το 10-20% της συνολικής έκτασης των καλλιεργειών της Αιγύπτου και καταναλώνει περίπου το 12% της ποσόστωσης νερού του Νείλου . Η Κυβέρνηση σε µια προσπάθεια εξοικονόµησης υδάτινων πόρων προσπαθεί να περιορίσει την καλλιέργεια ρυζιού κυρίως στο Βόρειο τµήµα του ∆έλτα . Ωστόσο, οι αγρότες συχνά υπερβαίνουν τα όρια που θέτει η Κυβέρνηση για την καλλιέργεια του ρυζιού, λόγω της πολύ υψηλότερης κερδοφορίας της καλλιέργειάς του σε σύγκριση µε άλλες παραδοσιακές καλλιέργειες. Οι εξαγωγές ρυζιού υπόκεινται επίσης σε περιορισµούς προκειµένου να διατηρήσουν χαµηλές τις εγχώριες τιµές καταναλωτή. Η παραγωγή το 2010/11 ήταν 5,6 εκατ. τόνοι έναντι 4,3 εκατ. τόνων το 2009/10 (αύξηση 31,2%) λόγω της αύξησης των καλλιεργηµένων γαιών (στοιχεία Κεντρικής Τράπεζας). Τον Οκτώβριο 2012 ήρθη η τετραετής απαγόρευση εξαγωγής ρυζιού λόγω πλεονάσµατος στην παραγωγή 1 εκατ. τόνων . Η σοδειά του 2012/13 αναµένεται να διαµορφωθεί στους 6,7 εκατ. τόνους (προβλέψεις US Department of Agriculture)

Παρά τις διακυµάνσεις στην παραγωγή, η καλλιέργεια βαµβακιού, άλλοτε ακµαία, εξακολουθεί να βρίσκεται σε παρακµή. Τα αίτια της συρρίκνωσης του κλάδου εντοπίζονται στην αναντιστοιχία του παραγόµενου βαµβακιού (µακρόϊνο, εξαιρετικής ποιότητας) από εκείνο που χρησιµοποιείται στην εγχώρια κλωστοϋφαντουργία (βραχύϊνο) και στην υψηλή τιµή του εγχώριου προϊόντος σε σύγκριση µε το ξένο (απόρροια των, ως επί το πλείστον κρατικών, ζηµιογόνων νηµατουργείων και υφαντουργείων).. Το 2011/12 καλλιεργήθηκαν 525 χιλ. φεντάν έναντι 375 χιλ. το 2010/11. Το 2011/12 παρήχθησαν 198,4 χιλ. τόνοι βάµβακος έναντι 142,4 χιλ. Το 2011/12 εξήχθησαν 90,3 χιλ τόνοι έναντι 89,5 χιλ τ. το 2010/11.Το 2011/12 εισήχθησαν 11,1 χιλ. τ. έναντι 42 χιλ. τ. το 2010/11. Το 2012 εξήχθη βαµβάκι αξίας $ 195,5 εκ. 43,8

εκ.

Οι εισαγωγές βάµβακος το 2011 ήταν $ 772 εκ ($ 740,5 εκ. 2010) και οι εξαγωγές $ 635 εκ ($ 615,5 εκ. το 2010), ενώ το πρώτο 6µηνο του 2012 οι εισαγωγές ανήλθαν σε $ 328,2 εκ. (έναντι $ 388, 4 την αντίστοιχη περίοδο 2011) και οι εξαγωγές $ 294, 6 εκ, σηµαντικά µικρότερες της αντίστοιχης περιόδου του 2011 ($ 405,3 εκ) παρά την απαγόρευση εισαγωγής βάµβακος το 2012



21

Η παραγωγή γαλακτοκοµικών προϊόντων και κρέατος κυριαρχείται από µικρές µονάδες. Το πλέον διαδεδοµένο τυρί είναι το λευκό τυρί (από αγελαδινό γάλα) µε ετήσια παραγωγή 370 χιλ. τόνων (σε σύνολο 420 χιλ. τόνων), το µεγαλύτερο µέρος της οποίας παρασκευάζεται από µη εξουσιοδοτηµένους παραγωγούς και είναι αµφιβόλου ποιότητας. Οι εξαγωγές-εισαγωγές γαλακτοκοµικών είναι πολύ περιορισµένες (µόλις 3% της εγχώριας κατανάλωσης). Η ζήτηση κρέατος ικανοποιείται κατά 80% από την εγχώρια παραγωγή. Αγορά Γαλακτοµικών (αξία σε εκ. $)

2011 2012 2013 (εκτ) 2014 (εκτ)

µέγεθος αγοράς* 649,4 754,4 878,4 1.105,5

τοπική παραγωγή 1,4 1,4 1,4 1,4

εξαγωγές 513 396 425 475

εισαγωγές 648 753 878 1.104 Μέγεθος αγοράς :παραγωγή + εισαγωγές – εξαγωγές

Συνολικά, οι εισαγωγές της Αιγύπτου προϊόντων ζωικής προέλευσης αυξήθηκαν σηµαντικά µετά το 2004. Το εµπορικό ισοζύγιο της χώρας είναι αρνητικό για όλες τις βασικές υποκατηγορίες (κρέας, ψάρι, γαλακτοκοµικά). Το 2011 οι εισαγωγές κρέατος ήταν $ 877,6 εκ., γαλακτοκοµικών προϊόντων 614,6 εκατ. $ και ιχθυηρών 397,6 εκατ. $. Οι εισαγωγές ζώντων ζώων αντιπροσώπευαν 102,3 εκατ. $ σε αξία. Ζώντα ζώα και τα προϊόντα ζωικής προέλευσης αντιπροσώπευαν περίπου το 15% των συνολικών εισαγωγών της Αιγύπτου των βασικών γεωργικών προϊόντων το 2011. Το 70% (στοιχεία 2011) των εισαγωγών της Αιγύπτου ζώντων ζώων καταλαµβάνουν τα βοοειδή, και το 70% των εισαγωγών κρέατος αποτελείται από κατεψυγµένο βόειο κρέας. Από τις εισαγωγές γαλακτοκοµικών το 42% αφορά γάλα σε σκόνη (κυρίως αποβουτυρωµένο), βούτυρο (29%) και τυρί (18%). Η παραγωγή ιχθυηρών το 2010 ήταν 1,3 εκ. τόνοι εκ των οποίων 919,6 χιλ. τόνοι ήταν προϊόντα ιχθυοκαλλιέργειας. Οι ιχθυοκαλλιέργειες καταλαµβάνουν έκταση 71.697 εκτάρια η παραγωγή των οποίων έχει διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία. ). Οι εισαγωγές ιχθυηρών συνίστανται σε διάφορα κατεψυγµένα ψάρια (70%) , ιδίως σκουµπρί, ρέγκα και σαρδέλες.

Σηµαντικότεροι προµηθευτές αγροτικών προϊόντων 2011

Eξαγωγείς αξία σε $ 2011 % επί συνόλου σηµαντικότερα προϊόντα και % επί συνόλου

ΗΠΑ 2,865,257,653 20.93% δηµητριακά (65%)

Αργεντινή 1,553,328,992 11.35% δηµητριακά (36%), άλευρα (26%)

Βραζιλία 1,394,951,032 10.19% ζάχαρι (47%), κρέας (30%), δηµητριακά (11%)

Ρωσία 1,035,519,893 7.57% δηµητριακά (91%)

Ουκρανία 856,450,029 6.26% δηµητριακά (65%)

Γαλλία 580,507,250 4.24% δηµητριακά (61%), λαχανικά (19%)

Ινδονησία 505,769,843 3.70% ζωϊκά & φυτικά λίπη (93%)

Μαλαισία 460,766,638 3.37% ζωϊκά και φυτικά λίπη (95%)



22

Αυστραλία 421,348,284 3.08% δηµητριακά (59%), λαχανικά (24%)

Ολλανδία 394,766,808 2.88% ψάρια (26.5%), καπνός (26%)

Ινδία 372,273,179 2.72% κρέας (60%)

Κενυα 309,825,186 2.26% καφέ, τσάι, µπαχαρικά (83%)

Καναδά 237,353,689 1.73% δηµητριακά (44%), ελαιόσποροι (24%), λαχανικά (22%)

Γερµανία 205,771,261 1.50% ζάχαρη (28%), γαλακτοκοµικά (24%)

Ν. Ζηλανδία 202,028,071 1.48% γαλακτοκοµικά (96%)

παγκοσµίως 13,687,523,351 100%

Όσον αφορά τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, στο σύνολο των Κ/Μ της ΕΕ, καταγράφηκε πτώση -6,3%. Οι ελληνικές εξαγωγές το 2011 σηµείωσαν αύξηση 57% σε σχέση µε το 2010 και 277,3% σε σχέση µε το 2008. Όσον αφορά τις εισαγωγές από την Αίγυπτο, αυτές στο σύνολο των Κ/Μ της ΕΕ κατέγραψαν αύξηση 14,2% Οι ελληνικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 53,6% . Το εµπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων είναι θετικό για το σύνολο των χωρών της ΕΕ (η Αίγυπτος εισάγει περίπου διπλάσια σε αξία αγροτικά προϊόντα από αυτά που εξάγει) ενώ για την Ελλάδα είναι αρνητικό (οι εξαγωγές µας καλύπτουν 28,5% των εισαγωγών µας). Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων, το 2011 καταλάµβαναν το 6,8% του συνόλου των εισαγωγών µας από την Αίγυπτο ενώ οι εξαγωγές µας το 3,3% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. 2. Σηµαντικότεροι Κλάδοι Βιοµηχανίας

2.1. Κλωστοϋφαντουργία

Ο παραδοσιακά σηµαντικός κλάδος της κλωστοϋφαντουργίας βρίσκεται σε στάδιο στασιµότητας. Τα αίτια ανευρίσκονται στην βραδύτητα εκσυγχρονισµού των παραγωγικών µονάδων (ιδίως εκείνων της νηµατουργίας και υφαντουργίας µε έντονη την κρατική παρουσία - περίπου 50%) και τον ισχυρό ανταγωνισµό από την Κίνα και την Ινδία. Το οικονοµικό έτος 2010/11, οι εξαγωγές ετοίµων ενδυµάτων και βαµβακερών υφασµάτων ανήλθαν σε $ 1,37 δισ έναντι $ 1,37 δισ. το 2009/10 Ο κλάδος απασχολεί το 30 % του εργατικού δυναµικού (στοιχεία 2010), αντιπροσωπεύει το 30% της βιοµηχανικής παραγωγής και περίπου το 14,2% των εκτός πετρελαιοειδών εξαγωγών το 2011/12 (στοιχεία Κεντρικής Τράπεζας). Η παραγωγή ετοίµων ενδυµάτων καταλαµβάνει σε αξία το 75% της συνολικής παραγωγής του κλάδου . Το 90% των ετοίµων ενδυµάτων παράγεται από τον ιδιωτικό τοµέα ενώ η πλειοψηφία των κλωστηρίων και υφαντηρίων ανήκουν στο κράτος. Τον Ιούλιο 2012, στον τοµέα της κλωστοϋφαντουργίας λειτουργούσαν 3.567 εταιρείες, εκ των οποίων 198 στις Ελεύθερες Ζώνες µε συνολική επένδυση $19 δισ. Η εξαγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων το 2012 διαµορφώθηκε σε $ 1,7 δισ Βάσει τριµερούς συµφωνίας (2004) εταιρείες εγκατεστηµένες σε Ειδικές Βιοµηχανικές Ζώνες (QIZ) στην Αίγυπτο δύνανται να εξάγουν κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στις ΗΠΑ άνευ δασµών και ποσοστώσεων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά ενσωµατώνουν εισροές ισραηλινής προέλευσης σε προκαθορισµένο ποσοστό (10,5%).



23

Μακροπρόθεσµα, η αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισµός της κλωστοϋφαντουργικής βιοµηχανίας (βελτίωση ποιότητας, µείωση πλεονάζοντος εργατικού δυναµικού) µε στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας αποτελεί τη µόνη λύση, καθώς τα όποια ευεργετήµατα της συµφωνίας QIZ ουσιαστικά θα εξανεµιστούν µε τη σταδιακή εξάλειψη των δασµολογικών επιβαρύνσεων από τις ΗΠΑ (δέσµευση έναντι του Παγκοσµίου Οργανισµού Εµπορίου).

2.2 Φαρµακοβιοµηχανία

Ο κλάδος της φαρµακοβιοµηχανίας της Αιγύπτου διαθέτει την µεγαλύτερη παραγωγική βάση στην περιοχή της Β. Αφρικής και Μ. Ανατολής και µερίδιο 30% της εν λόγω αγοράς. Αρκετές πολυεθνικές δραστηριοποιούνται στην χώρα (GlaxoSmithKline, Novartis, Pfizer, Sanofi-Aventis), µερικές εκ των οποίων µε επιτόπια παραγωγή. Η GlaxoSmithKline διαθέτει το µεγαλύτερο µερίδιο της αγοράς µε 8,8% για το 2011. Κυριότερες αιγυπτιακές φαρµακοβιοµηχανίες είναι η EIPICO και η Amoun Pharmaceuticals (γενόσηµα). Σύµφωνα µε το Υπουργείο Υγείας, ο φαρµακευτικός τοµέας περιλαµβάνει 120 διαπιστευµένες µονάδες παραγωγής και απασχολεί περίπου 100.000 εργαζοµένους. Η αξία της παραγωγής το 2010 ανήλθε σε $3,7 δισ. από $2,8 δισ. το 2009. Οι αιγυπτιακές εταιρείες συνιστούν το 93% του όγκου παραγωγής αλλά µόνο το 52% της αξίας του. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση το 2011 ήταν $ 33,1 (πρόβλεψη για $ 50 έως το 2015) ενώ οι συνολικές δαπάνες το 2010 ήταν $ 2,56 δισ. και οι οποίες προβλέπονται να αυξηθούν σε $7,86 δισ. έως το 2015. Το 2012 η Αίγυπτος εξήγαγε φαρµακευτικά προϊόντα αξίας $300,6 εκ. έναντι $ 247,3 το 2011 ενώ αντίστοιχα εισήγαγε $ 1,678 δισ. έναντι $ 1,351 δισ. Οι κυριότεροι πελάτες των αιγυπτιακών εξαγωγών είναι το Ιράκ, το Σουδάν, η Σαουδική Αραβία και η Υεµένη, απορροφώντας περισσότερο από 50% των εξαγωγών. Η πλειονότητα των εισαγωγών προέρχεται από την Ευρώπη. Οι εισαγωγές περιορίζονται σε φάρµακα υψηλού κόστους και ως επί το πλείστον πρώτων υλών (σε ποσοστό έως και 95%), ενώ περίπου το 6% της παραγωγής εξάγεται. Οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου είναι αξιόλογες λόγω του χαµηλού επιπέδου δαπανών για την υγεία (5% το 2011 ήτοι $11,8 δισ.) αλλά και για λόγους όπως ο ρυθµός αύξησης του πληθυσµού, τα υψηλά ποσοστά διαβήτη, οι διατροφικές συνήθειες, το κάπνισµα και η µόλυνση . Αναλυτές συναρτούν την ανάπτυξη του κλάδου µε εξελίξεις σε τρία σηµεία. Το πρώτο αφορά την ενδεχόµενη εφαρµογή συµφωνίας TRIPS-plus η οποία θα προβλέπει περίοδο προστασίας πνευµατικών δικαιωµάτων 30 ετών, αντί των 20 βάσει της ισχύουσας TRIPS. Κάτι τέτοιο θα µείωνε τα περιθώρια εγχώριων (κρατικών και ιδιωτικών) εταιρειών να επεκταθούν στην παραγωγή επωνύµων φαρµάκων (σήµερα παράγουν ως επί το πλείστον γενόσηµα φάρµακα). Σηµειώνεται ότι τα µερίδια αγοράς έχουν ως εξής: ιδιωτικές-38%, κρατικές-25%, αλλοδαπές-37%. Το δεύτερο σχετίζεται µε την καταπολέµηση των παράνοµων σκευασµάτων (εκτιµήσεις κάνουν λόγο έως και για 20% του συνόλου). Η αναµόρφωση του τιµολογιακού µηχανισµού κρίνεται, ότι αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη της έρευνας. Σήµερα τα περιθώρια κέρδους καθορίζονται από την κυβέρνηση (15% για τα βασικά φάρµακα, και από 25% έως 40% για τα µη βασικά και τα µη συνταγογραφούµενα).



24

Προϋπόθεση αποτελεί, τέλος, και ο εκσυγχρονισµός του κρατικού συστήµατος υγείας. Σηµειώνεται ότι παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης για επέκταση και αναµόρφωση του τοµέα της υγείας (ήδη προβλέπεται παροχή ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης στο 52% του πληθυσµού, στην πλειονότητά τους δηµοσίων υπαλλήλων), σηµαντικός αριθµός πολιτών (έως και 60%) εκτιµάται ότι προσφεύγουν σε ιδιωτικές κλινικές, ενώ έως και ¾ των σκευασµάτων αγοράζονται εξολοκλήρου από τον τελικό χρήστη.

2.3. Αυτοκινητοβιοµηχανία

Στην Αίγυπτο δραστηριοποιούνται οι µεγαλύτερες αυτοκινητοβιοµηχανίες (Hyundai, Daewoo, General Motors, Mercedes, BMW, Peugeot, Suzuki, Nissan, Citroen, Chrysler, Opel, Kia, Tofas) οι περισσότερες σε κοινοπραξία µε αιγυπτίους εταίρους (µόνον η Nissan είναι 100% ιαπωνικής ιδιοκτησίας), ενώ λειτουργούν και 8 αιγυπτιακές εταιρείες (κρατικές και ιδιωτικές). Η GB Auto ηγείται της αγοράς επιβατικών οχηµάτων, µε 34% µερίδιο αγοράς κατά τους πρώτους 5 µήνες του 2012. Η GB, µεγαλύτερος ανεξάρτητος κατασκευαστής στη Μέση Ανατολή κατασκευάζει, συναρµολογεί, εισάγει και διανέµει οχήµατα για διεθνείς εταιρείες συµπεριλαµβανόµενων και της Hyundai, Mitsubishi, Volvo και Mazda. Η παραγωγή συνίσταται στην συναρµολόγηση εισαγόµενων µερών και εξαρτηµάτων και αφορά επιβατικά αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία. Η συγκεκριµένη διαδικασία θεωρείται ασύµφορη καθώς ο ρυθµός παραγωγής είναι χαµηλός µην επιτρέποντας έτσι την αξιοποίηση οικονοµιών κλίµακας. Λόγος ύπαρξής της είναι η δασµολογική προστασία που απολαµβάνει η τοπική παραγωγή έναντι των εισαγόµενων τελικών προϊόντων. Το όφελος του εν λόγω δασµολογικού καθεστώτος, ωστόσο, είναι ότι έχει οδηγήσει τους παραπάνω κατασκευαστές στη δηµιουργία παραγωγικών µονάδων στη χώρα Σηµειώνεται ότι, στο πλαίσιο Συµφωνίας Σύνδεσης µε την ΕΕ οι εν λόγω δασµολογικές επιβαρύνσεις πρόκειται να µειωθούν σταδιακά, έως ότου εξαλειφθούν το 2019. Ενώ το µερίδιο αγοράς των τοπικά παραγόµενων οχηµάτων αναµένεται να µειωθεί µακροπρόθεσµα, καθώς οι εισαγωγές φθηναίνουν, το δυναµικό της αγοράς παραµένει ισχυρό λόγω του χαµηλού επιπέδου ιδιοκτησίας (30 οχήµατα ανά 1000 άτοµα σε σύγκριση µε 109 στην Αλγερία ή 128 στην Κίνα). Το 2013, η Αίγυπτος κατατάσσεται 3η µεγαλύτερη παραγωγός χώρα της Αφρικής µετά τη Ν. Αφρική και το Μαρόκο. Η εγχώρια παραγωγή για το 2012, µειωµένη κατά 31% σε σχέση µε το 2011 ανήλθε σε 56.480 οχήµατα ως εξής: επιβατικά οχήµατα 67,7%, φορτηγά 25,1% και λεωφορεία 7,7%. Οι εισαγωγές καλύπτουν άνω του 50% των συνολικών πωλήσεων. Η αξία των εξαγωγών το 2011/12 ανήλθε σε $123,5 εκ., έναντι $ 93, 7 εκ. το 2010/11 και 105,6 το 2009/10 ενώ των εισαγωγών σε $3,6 δισ.το 2011/12, έναντι 3,1 δισ το 2010/11 και 3,8 δισ. το 2009/10.



25

3. Ενέργεια

3.1 Γενικά

H χώρα διαθέτει διαφοροποιηµένες ενεργειακές πηγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, σταθµούς υδροηλεκτρισµού και µεγάλες δυνατότητες παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Οι ανάγκες της Αιγύπτου σε ενέργεια καλύπτονται κατά 87% από φυσικό αέριο και πετρέλαιο και κατά το υπόλοιπο από υδροηλεκτρικά έργα και αιολική ενέργεια. Η Αίγυπτος είναι η µεγαλύτερη χώρα παραγωγής ενέργειας στην Μέση Ανατολή. Λόγω της µεγάλης αύξησης του πληθυσµού και της ανάπτυξης της οικονοµίας, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας έχει τριπλασιαστεί την τελευταία 20ετία.. Η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αναµένεται να αυξάνεται µε ετήσιο ρυθµό 6% την επόµενη επταετία εκ των οποίων 3% αφορά την αγορά καυσίµων, γεγονός που καθιστά τον εν λόγω τοµέα ιδιαίτερα προσοδοφόρο για επενδύσεις. Ο Τοµέας της ηλεκτρικής ενέργειας της Αιγύπτου αυτή τη στιγµή αποτελείται από επτά περιφερειακές κρατικές εταιρείες παραγωγής και διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας που υπάγονται στην Αιγυπτιακή Αρχή Ηλεκτρισµού (ΕΕΑ).

Ενεργειακό δυναµικό σε GWh

2011 2012 2013* 2014*

Συνολική εγκαταστηµένη ισχύς 24.726 27.049 29.074 31.255

Παραγώµενη ενέργεια 139.000 146.796 157.406 168.740

Εξαγώµενη ενέργεια 968 1443 1576 1733

Τα επόµενα 5 χρόνια η χώρα προτίθεται να αυξήσει την παραγωγή ηλεκτρισµού κατά 32 χιλ. megawatt το µεγαλύτερο µέρος της οποίας θα προέλθει από 11 νέους σταθµούς καθώς και από επεκτάσεις παλαιοτέρων ( Kureimat 2 και 3, Talkha, Tabbin, Nuberiya 3, ∆υτικό Κάιρο, Sidi Krir, el-Atf,, Abu Qir, Ain Sokhna και Sharm el-Sheikh) Έως το 2027 αναµένεται να επενδυθούν $ 110 δισ (εκτ. CI Capital). Για να ανταποκριθεί στην αυξανόµενη ζήτηση, το αιγυπτιακό Υπουργείο Ηλεκτρισµού και Ενέργειας σχεδιάζει να προσθέσει 50.410 MW στην τρέχουσα εγκατεστηµένη παραγωγική ικανότητα κατά τα επόµενα τρία έως πέντε έτη, η οποία θα πρέπει να διαφοροποιηθεί µεταξύ του πετρελαίου, φυσικού αερίου, ηλιακής, αιολικής, υδροηλεκτρικής και πυρηνικής. Η µελέτη της αναβάθµισης της ενεργειακής διασύνδεσης µεταξύ της Αιγύπτου και των αραβικών χωρών του Μαγκρέµπ έχει ολοκληρωθεί και το έργο αναµένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2014. Οι µελέτες διασύνδεσης Αιγύπτου – Ευρώπης µέσω Ελλάδος είναι σε εξέλιξη . Οι διαδικασίες για την σύνδεση Αιγύπτου – Σαουδικής Αραβίας είναι στο στάδιο της ολοκλήρωσης και το έργο αναµένεται να τεθεί σε λειτουργία της το 2015 µε συνολική ισχύ 3000 MW και κόστος $ 570 εκ. καθώς επίσης και των έργων της Ανατολικής Λεκάνης του Νείλου και της διασύνδεσης Αιγύπτου - Σουδάν.



26

Πρόγραµµα αύξησης ισχύος έως το 2027

περίοδος ισχύς

2012-2017 15360 (MW)

2017-2022 16450 (MW)

2022-2027 18700 (MW)

σύνολο 50410 (MW)

Πρόγραµµα κατασκευής σταθµών παραγωγής ενέργειας 2012 -2017

Κυβερνητικά έργα Έργα ιδιωτικού τοµέα

Θερµοηλεκτρικοί σταθµοί

6900 MW 5500 MW

Ανανεώσιµες πηγές 1492 MW 1250 MW 120 MW

3.2. Πετρέλαιο-Φυσικό αέριο

O ενεργειακός χάρτης της Αιγύπτου αλλάζει άρδην εν µέσω µάλιστα µιας πολύπλοκης πολιτικής κατάστασης και πλέον η διαχείριση της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς αποτελεί προτεραιότητα σε σχέση µε τις εξαγωγές. Η απόφαση για την διακοπή προµήθειας του Ισραήλ µε φυσικό αέριο, αποδεσµεύει σηµαντικό µερίδιο από τις αιγυπτιακές εξαγωγές µολονότι οι εξαγωγές προς την Ιορδανία θα συνεχιστούν, ωστόσο σε χαµηλότερα επίπεδα. Αναλυτές εκτιµούν ότι η νέα Κυβέρνηση θα έχει ως προτεραιότητα τον ενεργειακό τοµέα και θα ενισχύει τις επενδύσεις σ΄ αυτόν µέσω νέων γύρων παραχώρησης Αγορά ενέργειας : Παρούσα κατάσταση και προβλέψεις

πετρέλαιο µεταβολή

2012 2021 %21/12

παραγωγή 637.000 b/d 578.500 b/d -9,1% κατανάλωση 814.000 b/d 1.090.000 b/d 33,9% εισαγωγές* 83.000 b/d 370.000 b/d 345,8%

φυσικό αέριο

παραγωγή 64,4 δισ cm 86,5 δισ cm 34,3% κατανάλωση 47,6 δισ cm 70,3 δισ cm 47,7% εξαγωγές 16,8 δισ cm 14 δισ cm -16,7%

* εισαγωγές διϋλισµένου πετρελαίου Πηγή: British Petroleum Statistical Energy Survey

Σύµφωνα µε τις προβλέψεις έρευνας του British Petroleum Statistical Energy Survey, έως το 2021, το έλλειµµα µεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης πετρελαίου θα διευρυνθεί ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει η µεγάλη άνοδος των εισαγωγών διυλισµένου πετρελαίου λόγω έλλειψης σχετικής υποδοµής. Επίσης παρά την αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου, οι εξαγωγές έως το 2021 θα µειωθούν καθώς η αύξηση της κατανάλωση θα είναι µεγαλύτερη της αύξησης της παραγωγής.



27

Τα βεβαιωµένα αποθέµατα πετρελαίου της Αιγύπτου ανέρχονται σε 4,45 δισ βαρέλια (εκτ. CIA Factbook, Ιαν 2013) Σύµφωνα µε επίσηµες εκτιµήσεις τα αποθέµατα επαρκούν για περίοδο 40—45 χρόνων. Η Αίγυπτος, διαθέτει 2,186 τρις κ.µ. βεβαιωµένα αποθέµατα φυσικού αερίου (εκτ. CIA Factbook , Ιαν 2012). Ποσοστό 56% του συνόλου της παραγωγής κατευθύνεται κυρίως στον τοµέα της ηλεκτροπαραγωγής, ο οποίος συνιστά και τον µεγαλύτερο καταναλωτή (το 90% των σταθµών παραγωγής ενέργειας χρησιµοποιεί φυσικό αέριο).Ο βιοµηχανικός τοµέας καταναλώνει το 29% της παραγωγής, ο πετρελαϊκός το 12% ενώ ποσοστό µόλις 2% κατευθύνεται στην οικιακή χρήση Το εθνικό δίκτυο φυσικού αερίου καταλαµβάνει µήκος 17.056 χλµ και η χωρητικότητά του ανέρχεται σε 160 δισ. κ.µ. (2010) Η Κυβέρνηση εκτελεί ένα φιλόδοξο πρόγραµµα διάρκειας 20 ετών για να καλύψει την εγχώρια ζήτηση πετροχηµικών καθώς και περαιτέρω για εξαγωγές. Το πρόγραµµα κόστους $ 10 δισ θα ολοκληρωθεί σε 3 φάσεις . Η πρώτη φάση κόστους $ 3,8 δισ έχει ήδη ολοκληρωθεί. Το 2009/10 η Αίγυπτος παρήγαγε 1,8 εκ. tpa πετροχηµικών αξίας $ 768 εκ εκ των οποίων εξήχθη το 1/3. Η κρατική αιγυπτιακή εταιρεία φυσικού αερίου (Egyptian Natural Gas Holding Company - EGAS) κατόπιν µειοδοτικού διαγωνισµού υπέγραψε τον Απρίλιο 2013 συµβόλαια για παραχώρηση 8 περιοχών για έρευνα και εξόρυξη φυσικού αερίου στην Μεσόγειο µε 7 διεθνείς εταιρείες : British Petroleum (BP), Petroceltic International (ιρλανδική), Sea Dragon (καναδική), Dana Gas (των ΗΑΕ), Pura Vida Energy (αυστραλιανή) και τις ιταλικές Edison International και Eni. Οι εν λόγω εταιρείες αναµένεται να προβούν σε επενδύσεις $1.2 δισ (EGP8.3 δισ) ενώ πρόκειται να καταβάλουν $73.2 εκ. για την απόκτηση αδειών έρευνας. Η χώρα εξήγαγε φυσικό αέριο στην Συρία, στο πλαίσιο του Αραβικού Αγωγού (ΑGP). µήκους 1200 χλµ, µε µέγιστη δυνατότητα µεταφοράς 6 εκ. κ.µ. ηµερησίως. Αίγυπτος, Ιορδανία, Συρία και Λίβανος έχουν συµφωνήσει στην επέκταση του αγωγού προς την Τουρκία, προκειµένου να συνδεθεί µελλοντικά µε το ευρωπαϊκό δίκτυο. Μετά τις εξελίξεις στην περιοχή από το 2011 και εντεύθεν και την ενεργειακή κρίση στην Αίγυπτο είναι αµφίβολη η εξέλιξή των ανωτέρω σχεδιασµών. Η αιγυπτιακή EGAS τον Απρίλιο 2012 ακύρωσε µονοµερώς την 20ετή Συµφωνία, µε την οποία η Αίγυπτος κάλυπτε το 40% των αναγκών του Ισραήλ σε φυσικό αέριο. Η Κυβέρνηση του Ισραήλ, περιέγραψε την διακοπή µεταφοράς φυσικού αερίου ως µέρος µιας επιχειρηµατικής και όχι διπλωµατικής διένεξης. Πρακτικά τούτο σηµαίνει εξοικονόµηση 60 δισ κ.π/ ετησίως Ο αγωγός µεταφοράς φυσικού αερίου από την Αίγυπτο στο Ισραήλ, από την εξέγερση του Ιανουαρίου 2011 έως τον Ιούλιο 2013 έχει γίνει στόχος τροµοκρατικών επιθέσεων (ανατινάχθηκε) 14 φορές. Επίσης η σχετική συµφωνία είχε γίνει αντικείµενο σκληρής κριτικής, ιδίως από τους Αδελφούς Μουσουλµάνους, λόγω των πολύ «ευνοϊκών» –υπέρ του Ισραήλ-όρων. Η Αίγυπτος επαναδιαπραγµατεύθηκε, επίσης, συµφωνίες µε γαλλικές και ισπανικές εταιρείες για την αύξηση της τιµής του εξαγόµενου φυσικού αερίου.



28

3.3 Ανανεώσιµες πηγές ενέργειας

Κυβερνητικός στόχος είναι η κάλυψη 20% των ενεργειακών αναγκών της χώρας από ανανεώσιµες πηγές έως το 2020 (αιολική12%, υδροηλεκτρική 5.8% και ηλιακή 2.2%). Η χώρα διαθέτει πλούσιο ηλιακό και αιολικό δυναµικό: η µέση ηλιακή ακτινοβολία είναι 2000-32000 Kwh/m2/έτος σε όλη τη χώρα και η ηµερήσια ηλιοφάνεια από 9 έως 11 ώρες ηµερησίως, υπερτριπλάσια του διεθνούς µέσου όρου, ενώ η µέση ταχύτητα του ανέµου, ειδικά κατά µήκος του Κόλπου του Σουέζ, είναι 10,5 µ/sec. Η Αίγυπτος διαθέτει µεγάλες ερηµικές εκτάσεις οι οποίες δύνανται να χρησιµοποιηθούν για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ τόσο για την αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ όσο και για την εξαγωγή των πλεονασµάτων. Στατιστικά στοιχεία αιολικής και ηλιακής ενέργειας

2010 2011 2012

Εγκατεστηµένη ισχύς MW 490 687 687

Παραχθείσα ενέργεια GWh 1133 1704 2004

Πηγή: US Commercial Service

Αρµόδια Αρχή µε καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι η Aρχή Νέων και Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (New and Renewable Energy Authority–NREA). ∆ιαχειρίζεται και σχεδιάζει την κατασκευή µονάδων παραγωγής αιολικής ενέργειας συνολικής ισχύος περίπου 500MW. Λειτουργούν, επίσης, 3 ανεξάρτητοι παραγωγοί από το 2002-2003 µε συµβόλαια 20ετούς διάρκειας µε την Κρατική Εταιρεία Ηλεκτρισµού Η ετήσια αύξηση παραγωγής ηλεκτρισµού από αιολική ενέργεια ήταν 16% την περίοδο 2004-2009 και εκτιµάται ότι το συνολικό αιολικό δυναµικό το 2020 θα είναι 7.200 MW (εκτ. CI Capital).. Σύµφωνα µε την NREA o σχεδιασµός για έργα στον τοµέα της αιολικής ενέργειας έχει ως εξής : - Από το 2001, έχουν υλοποιηθεί έργα δυναµικότητας 550 MW σε συνεργασία µε διεθνείς εταίρους

- Υπό κατασκευή έργα δυναµικότητας 540MW στον Κόλπο του Σουέζ - Έχουν ανευρεθεί πηγές χρηµατοδότησης για έργα δυναµικότητας 580MW στον Κόλπο του Σουέζ

- Βρίσκεται στο στάδιο της µελέτης σκοπιµότητας η κατασκευή έργων δυναµικότητας 200MW στον ∆υτικό Νείλο

Toν Ιανουάριο 2011 ετέθη σε λειτουργία το πρώτο ηλιακό πάρκο µε εγκατεστηµένη ισχύ140MW στο Kuramyat νότια του Καΐρου. Το 2012, η κυβέρνηση ενέκρινε το «Egyptian Solar Plan», που περιλαµβάνει την προσθήκη 3.500MW ηλιακής ενέργειας (2800 MW CSP and 700 MW PV) έως το 2027. Επίσης, βρίσκεται υπό µελέτη η κατασκευή «mega-project» στον νότο της Αιγύπτου µε την ονοµασία «Valley of Renewables» για την παραγωγή περίπου 5GW ετησίως. Τον ∆εκέµβριο 2010 ανακοινώθηκε σχέδιο κατασκευής σταθµού δυναµικότητας 100 MW που θα λειτουργεί µε ηλιακή ενέργεια στο Kom Ombo στην Άνω Αίγυπτο κόστους $ 270 εκ. και χρηµατοδοτούµενο από to Clean Technology Fund (Παγκόσµια Τράπεζα και Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης).



29

Σχεδιασµός ανάπτυξης έργων ΑΠΕ 2012-2017

Κρατικά έργα

∆υναµικότητα Τόπος

(MW)

Εκτιµώµενη

λειτουργία

Αιολική ενέργεια

Κόλπος του Σουέζ (υπό κατασκευή) 200 Απρ-14

Κόλπος του Σουέζ (υπό κατασκευή) 220 2014/2015

Κόλπος του Σουέζ (υπό κατασκευή) 120 2014/2015

Κόλπος του Σουέζ 180 2014/2015




Ηλιοθερµική ενέργεια

Kom Ombo 100 2016/2017

Φωτοβολταϊκά

PV Hurghada 20 2015/2016

PV Kom Ombo 20 2016/2017

Υδροηλεκτρική ενέργεια

Assiut (υπό κατασκευή) 32 2015/2016

Ιδιωτικά έργα

Τόπος ∆υναµικότητα (MW) Εναρξη λειτουργίας (εκτ,)

Αιολική ενέργεια

Κόλπος του Σουέζ (IPP) 120 2013/2014

Κόλπος του Σουέζ (BOO) 250 2013/2014

Κόλπος του Σουέζ (BOO) 500 2014/2015

Επίσης, τα παρακάτω έργα βρίσκονται στη διαδικασία εύρεσης χρηµατοδότησης µελέτης εφικτότητας:

− Ηλιοθερµική µονάδα παραγωγής ενέργειας (CSP technology) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την αφαλάτωση υδάτων

− Ηλιοθερµική µονάδα παραγωγής ενέργειας για βιοµηχανικούς σκοπούς − Σχεδιασµός τεχνικού-χρηµατοδοτικού µηχανισµού για την προώθηση της χρήσης

ηλιακών θερµοσιφώνων σε οικιστικές περιοχές − Παραγωγή εξοπλισµού ΑΠΕ εγχωρίως 4. Κατασκευές Ο τοµέας των κατασκευών και ακινήτων προ γεγονότων Ιανουαρίου 2011, υπήρξε ένας από τους δυναµικότερους, µε συµµετοχή 8% στο ΑΕΠ . Κατά την διάρκεια της διεθνούς κρίσης, ο κατασκευαστικός τοµέας, σε αντίθεση µε άλλες χώρες της περιοχής, είχε αξιόλογους ρυθµούς ανάπτυξης κυρίως λόγω της πραγµατικής ζήτησης εξαιτίας της αύξησης του πληθυσµού. Υπάρχουν σηµαντικές ελλείψεις σε κατοικίες χαµηλών και



30

µεσαίων εισοδηµάτων, γεγονός που θα είναι η κινητήριος δύναµη ανάπτυξης του κλάδου τα επόµενα χρόνια. Παράλληλα προβλέπεται αύξηση ζήτησης από την µεσαία τάξη και τις ξένες εταιρείες εµπορικών χώρων και γραφείων. Τέλος, οι δηµόσιες επενδύσεις σε έργα υποδοµών (επέκταση-εκσυγχρονισµός) θα συνεισφέρουν στην ανάπτυξη του τοµέα. Ο κατασκευαστικός τοµέας κατέγραψε από το 1980 ταχείς ρυθµούς της τάξης 15% ετησίως µε αποτέλεσµα τη σηµαντική άνθηση στον τοµέα της κατοικίας και των εµπορικών ακινήτων. Αντιπροσωπεύει περίπου το 8% της συνολικής απασχόλησης, µε εργατικό δυναµικό 1,2 εκατοµµυρίων ανθρώπων. Η πολιτική αναταραχή του Ιανουαρίου 2011 έπληξε αρνητικά τον κλάδο µε αποτέλεσµα επιβράδυνση του ρυθµού ανάπτυξης και ο οποίος το 2012 εκτιµάται σε 6,2% Προς τα τέλη του 2012, η αγορά άρχισε να δείχνει σηµάδια µικρής ανάκαµψης. Ο τοµέας χρειάζεται χρόνο για να ανακτήσει ρυθµούς ανάπτυξης όπως την «προεπαναστατική» περίοδο και να προσελκύσει πρόσθετες επενδύσεις σε αναξιοποίητες περιοχές. Πριν τα γεγονότα Ιαν-Φεβ 2011 οι προβλέψεις αναλυτών για την ανάπτυξη του κατασκευαστικού τοµέα ήταν της τάξεως του 5% ετησίως έως το 2014 λόγω της ζήτησης σε έργα υποδοµών, σε περιβαλλοντολογικά έργα και λόγω αύξησης των ιδιωτικών επενδύσεων. Ο τοµέας αναπτύχθηκε µε ρυθµό 4,25% το 2010 ενώ το 2015 υπολογίζεται ότι θα προσελκύσει επενδύσεις $ 6,7 δισ (εκτ. Βusiness Monitor Int,). Οι κατασκευές κατοικιών αναµένεται να έχουν ανάπτυξη από τις µεγαλύτερες διεθνώς καθώς η ετήσια αύξηση του πληθυσµού είναι 1,9% (εκτ. Παγκόσµιας Τράπεζας) και 2,7% η αύξηση του αστικού πληθυσµού. Η πληθυσµιακή οµάδα νέων κάτω των 19 ετών που αποτελεί τον µισό του πληθυσµού της χώρας, θα είναι ο πυρήνας της ζήτησης στέγης τα επόµενα 20 χρόνια. Η ζήτηση κατοικιών από νέα νοικοκυριά εκτιµάται σε 580 χιλ το 2014 (εκτ. CI Capital). Το Υπουργείο Στέγασης ανακοίνωσε τα σχέδιά του για την κατασκευή των νέων πόλεων της East Port Said και της Νές Αλ Αλαµέιν, εκτός από τα έργα επέκτασης σε ήδη υπάρχουσες πόλεις , συµπεριλαµβανοµένης της «6 Οκτωβρίου», «10ης Ραµαζανιού» , Al Sadat και του Νέου Καΐρου. Οι σχεδιασµοί του Υπουργείου αφορούν την κατασκευή εντελώς νέων πόλεων που θα περιλαµβάνουν έργα αστικής ανάπτυξης, κέντρα διαµετακοµιστικού εµπορίου, οικολογικά βιοµηχανικά πάρκα, ναυπηγοεπισκευατικές εγκαταστάσεις , εµπορικά κέντρα , βιοµηχανικά πάρκα, εκθεσιακά και συνεδριακά κέντρα. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει κατανείµει στον ετήσιο προϋπολογισµό 2012/13 $ 850 εκατ. για νέα έργα υποδοµής για τις νέες πόλεις που εµπίπτουν στην αρµοδιότητα της Αρχής Νέων Αστικών Κοινοτήτων (New Urban Communities Authority). Σχήµατα συνεργασίας Κυβέρνησης µε τις εταιρίες του ιδιωτικού τοµέα , υπό διαφορετικά καθεστώτα, όπως Σύµπραξη ∆ηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα ( Σ∆ΙΤ ) ή «Build Operate Transfer» ( BOT ), γίνονται όλο και πιο δηµοφιλή στο πλαίσιο της τάσης µείωσης των κρατικών δαπανών για την ανάπτυξη των υποδοµών της χώρας. Σε φάση ολοκλήρωσης είναι η µελέτη για το µεγαλόπνοο και φιλόδοξο αναπτυξιακό έργο «∆ιάδροµος ∆ιώρυγας Σουέζ», το οποίο αναµένεται να αυξήσει τα ετήσια κρατικά έσοδα κατά $ 100 δισ. Ο στόχος είναι η µετατροπή της περιοχής της ∆ιώρυγας του Σουέζ σε «παγκόσµιας κλάσης» οικονοµική ζώνη. Άλλα έργα περιλαµβάνουν:



31

• Μονάδα Επεξεργασίας Λυµάτων «6ης Οκτωβρίου» : σχεδιασµός, κατασκευή, χρηµατοδότηση, λειτουργία και συντήρηση νέας µονάδας δυναµικότητας 150.000 m3/ηµερησίως κόστους $ 15-29 εκ., ( έργο Σ∆ΙΤ του Υπουργείου Οικονοµικών ). • Aναβάθµιση Μονάδας Επεξεργασίας Λυµάτων Αbu Rawash (Γκίζα) κόστους $ 990 εκ.( έργο Σ∆ΙΤ του Υπουργείου Οικονοµικών ). • East Port Said Port : καλύπτει ανάπτυξη Βιοµηχανικής Ζώνης και Ελεύθερης Ζώνης, κατασκευή «Μillenium City», Γεωργικής περιοχής , σήραγγας κάτω από την ∆ιώρυγα του Σουέζ , οδικών και σιδηροδροµικών δικτύων, σταθµού παραγωγής ενέργειας, υπηρεσίες προστιθέµενης αξίας , κόστους $1,5 δισ.. • Ιατρικό Κέντρο Αλεξάνδρειας (ιδιωτική επένδυση): χρηµατοδότηση, σχεδιασµός, κατασκευή , εξοπλισµός, συντήρηση, λειτουργία δύο Πανεπιστηµιακών Νοσοκοµείων τράπεζας αίµατος, κόστους $ 1,45 δισ. Τον Μάιο 2010 δηµοσιεύθηκε ο νόµος 67/2010 που ρυθµίζει τις συµπράξεις δηµοσίου και ιδιωτικού τοµέα (PPP). Συγκεκριµένα ρυθµίζει συµβόλαια ή έργα µεταξύ διοικητικών Αρχών και εταιρειών βάσει του οποίου αναλαµβάνει η εταιρεία να εκτελέσει έργα υποδοµών και έργα κοινής ωφελείας καθώς και να παρέχει υπηρεσίες. Πλέον οι συµπράξεις δηµοσίου και ιδιωτικού τοµέα δεν υπόκεινται στην νοµοθεσία που διέπει µειοδοτικούς διαγωνισµούς, παραχωρήσεις σε τοµείς κοινής ωφελείας και επενδύσεις. Αρµόδια Αρχή για τις εν λόγω συµπράξεις είναι το Υπουργείο Οικονοµίας Κυριότερες αιγυπτιακές εταιρείες είναι οι: Orascom Construction Industries, Arab Contractors (κρατική), Six of October Development and Investment, Talaat Mustafa Group.

5. ∆οµικά Υλικά 5.1. Βιοµηχανία τσιµέντου

Η ανάπτυξη του κλάδου της τσιµεντοβιοµηχανίας συνδέεται άµεσα µε την αντίστοιχη εκείνου των κατασκευών. Έντονη είναι η παρουσία ξένων επενδυτών όπως η Italcimenti (µέσω της Suez Cement), η Lafarge, ο ΤΙΤΑΝ Α.Ε. (Alexandria Portland Cement / Beni Suef Cement) και η Cemex (Assiut Cement). Συνολικά, οι εταιρείες ξένων συµφερόντων (9 επί συνόλου 17) αντιπροσωπεύουν άνω του 80% της εγχώριας παραγωγής. Το 2010

εξήχθη τσιµέντο αξίας $ 214,2 εκ, έναντι $ 517,2 εκ. το 2009 (λόγω απαγόρευσης εξαγωγής ). Το υπουργείο Εµπορίου και Βιοµηχανίας προτίθεται να παραχωρήσει 12 νέες άδειες λειτουργίας εργοστασίων τσιµέντου, προκειµένου να ικανοποιηθεί η αυξηµένη εγχώρια ζήτηση. Εκτιµάται ότι, µε τη λειτουργία των νέων µονάδων, η παραγωγική δυναµικότητα θα αυξηθεί σε 77 εκ. τόνους το 2020, από 48,5 εκ. τόνους το 2010

∆είκτες βιοµηχανίας τσιµέντου

2008 2009 2010

κατανάλωση (σε εκ. τόνους) 18,43 47,79 49,96

ετήσια αύξηση 11,5% 24,4% 4,5%



32

παραγωγή (σε εκ. τόνους) 39,85 46,98 48,5

ετήσια αύξηση 3,6% 17,9% 3,2%

εξαγωγές 1,34 0,28 0,1

εισαγωγές µ/δ 1,1 1,6

% εισαγωγών/παραγωγή 2,3% 3,1% Πηγή : Oxford Report : Egypt 2011

5.2. Μεταλλουργία

Η χαλυβουργία τροφοδοτεί τους κλάδους των κατασκευών, της αυτοκινητοβιοµηχανίας και των καταναλωτικών ειδών µε προϊόντα επιµήκη και πλατέα. Κυρίαρχη θέση (άνω του 65% επί των πωλήσεων) κατέχει στον κλάδο η Al Ezz Steel Rebars Company. Τα 3/4 της παραγωγής της διατίθενται στην εγχώρια αγορά, ενώ το υπόλοιπο εξάγεται. Πλατέα προϊόντα παράγουν επίσης η Alexandria National Iron & Steel Company και η κρατική Egyptian Iron & Steel Company, ενώ δεύτερη σε µερίδιο πωλήσεων στα επιµήκη είναι Beshay-Egyptian American Rolled Steel. Οι πρώτες ύλες (scrap, billet) εισάγονται. Κυβερνητική πολιτική αποβλέπει στην αύξηση της παραγωγής προϊόντων χάλυβα ώστε να µειωθεί η εξάρτηση της τοπικής βιοµηχανίας από τις εισαγωγές κυρίως από την Τουρκία η οποία κατηγορείται για πρακτικές dumping.

Οι εταιρείες Ezz Steel Rebars, Suez Steel, Egyptian Sponge Iron and Steel Company και Tibah for Iron and Steel έχουν αποκτήσει άδειες για κατασκευή νέων εργοστασίων. Το συνολικό κόστος των τεσσάρων επενδύσεων υπολογίζεται σε $ 2,7 δισ. Με τη λειτουργία των νέων εργοστασίων εκτιµάται ότι η συνολική παραγωγή θα αυξηθεί κατά 50% έως το

2013. Η Arcelor Mittal απέκτησε, επίσης, άδεια κατασκευής εργοστασίου παραγωγής µεταλλικού σιδήρου σε στερεά κατάσταση (DRI / direct reduced iron) και χαλύβδινων ράβδων (ετήσιας παραγωγικής δυναµικότητας 3 εκ. τόνων). Άδειες για την κατασκευή εργοστασίων παραγωγής σιδήρου συµπιεσµένης µορφής απέκτησαν, τέλος, η Al-Kharafi (Κουβέιτ) και η Al-Tuwairqi Group (Σ. Αραβία.)

6. Μεταφορές

6.1 Γενικά – οδικές µεταφορές

Η χώρα διαθέτει σχεδόν 100.000 χλµ οδικό δίκτυο, 6.700 σιδηροδροµικό, 15 εµπορικούς θαλάσσιους λιµένες καθώς και 6 λιµένες ξηρού φορτίου και λιµενικές εγκαταστάσεις στον Νείλο. Ωστόσο, οι κρατικές δαπάνες για υποδοµές µεταφορών σηµειώνουν σηµαντική µείωση από 7% σε 2% ως ποσοστό του ΑΕΠ µεταξύ 1987 και 2007. Ως αποτέλεσµα, το κύριο πρόβληµα παραµένει η παλαιότητα των υποδοµών και η ελλιπής συντήρησή τους. Το οδικό δίκτυο περιλαµβάνει 91.000 χλµ, 70% των οποίων κατατάσσονται ως κύριοι οδοί. Στην πλειονότητά τους, ωστόσο, βρίσκονται σε άσχηµη κατάσταση λόγω εκτενούς χρήσης τους από φορτηγά αυτοκίνητα µεταφορών, δεδοµένου ότι 95% των µεταφορών διεξάγονται οδικώς. Οι οδικοί άξονες, παρά τη διαφαινόµενη διαφοροποίηση του τοµέα



33

µεταφορών στο µέλλον, παραµένουν ως τοµέας προτεραιότητας επενδύσεων, ενώ ιδιαίτερης αντιµετώπισης χρήζουν τα θέµατα οδικής ασφάλειας. Το 2009 το Υπουργείο Επενδύσεων ανακοίνωσε 52 µεγάλα έργα υποδοµών κόστους $ 23,8 δισ όπως κατασκευή λιµένων, τον βόρειο οδικό άξονα Πορτ Σάιντ – Μάρσα Ματρούχ (µήκος 562 χλµ., κόστος $ 273,4 εκ.) και τραµ από το κέντρο του Καϊρου στην Ηλιούπολη. Τον Οκτώβριο 2010 προεπιλέχθηκαν 5 όµιλοι για την κατασκευή του οδικού άξονα Rod Ala Farag, 34 xλµ που θα συνδέει τον περιφερειακό του Καίρου µε τον αυτοκινητόδροµο Καίρου-Αλεξάνδρειας. Τον Νοέµβριο 2010 ανακοινώθηκε στον τύπο η διάθεση άλλων $ 20 δισ σε έργα υποδοµής. Παρά τις αλλαγές που αναµένονται λόγω αλλαγής του πολιτικού τοπίου, παραµένει ο κυβερνητικός προσανατολισµός για διάθεση σηµαντικών κονδυλίων σε αναπτυξιακά έργα ως αντιστάθµισµα της πτώσης των ξένων επενδύσεων. Ο νόµος 67/2009 ρυθµίζει την συνεργασίας δηµοσίου και ιδιωτικού τοµέα (PPP). Mε τον νέον νόµο δεν απαιτούνται πλέον ειδικοί νόµοι σε «ευαίσθητους» τοµείς όπως της διαχείρισης υδάτων και υδρογονανθράκων. Ωστόσο λόγω των ταραχών Ιαν-Φεβ 2011, έχει δοθεί παράταση στις προθεσµίες υποβολής προσφορών για εκτέλεση έργων. Επίσης η εκτέλεση σειράς έργων έχει ανασταλεί: όπως 231 χλµ αυτοκινητόδροµου Καϊρου – Αλεξάνδρειας κόστους $ 95,11 εκ, αυτοκινητόδροµος Shobra-Banha προϋπολογισµού $ 22, 47 εκ. , περιφερειακός του 10th Ramadan City κα

Επενδυτικές ευκαιρίες

Έργο Περιγραφή Εκτιµώµενο κόστος

(εκ. $) Σύµβαση

Περιφερειακή οδός- 2η φάση

Badr City/ Belbeis, 125 χλµ. 603 PPP/BOT

Παραλιακή οδός Πόρτ Σάιντ – Μάρσα Ματρούχ

Σύνδεση ανατολικής-δυτικής Αιγύπτου – 565χλµ. 314 PPP/BOT

Εθνική οδός Κάιρο/Σουέζ

Σύνδεση Καΐρου µε Χερσόνησο Σινά -120 χλµ.

225 PPP/BOT

Οδός Σούµπρα / Μπένχα

Σύνδεση Καΐρου µε «καρδιά» ∆έλτα του Νείλου - 39 χλµ.

235 PPP/BOT

Οδός Kafr El Zayat /Hosh

Issa/Αλεξάνδρεια 110χλμ. 200 PPP/BOT

Πηγή: General Authority for Investment - GAFI

6.2. Σιδηροδροµικές µεταφορές Η Αίγυπτος διαθέτει το δεύτερο αρχαιότερο σιδηροδροµικό δίκτυο στον κόσµο µετά την Μ. Βρετανία και εντοπίζεται κυρίως κατά µήκος του Νείλου και του ∆έλτα του ποταµού. Αν και επαρκές ως προς το µήκος του (6.700 χλµ), ως αποτέλεσµα µακροχρόνιας παραµέλησης και απουσίας επενδύσεων το σιδηροδροµικό σύστηµα της Αιγύπτου παρουσιάζει σηµαντικές ελλείψεις. Μόνο το 10% του δικτύου ηλεκτροδοτείται. Η κρατική εταιρεία σιδηροδρόµων είναι ζηµιογόνα µε περιορισµένες δυνατότητες ανανέωσης των σταθµών, αµαξοστοιχιών και του δικτύου. Ο σιδηρόδροµος εξυπηρετεί



34

περίπου 500 εκ. επιβατών ετησίως (1,4 εκ. ηµερησίως) και µέσω αυτού διακινούνται περί τους 6 εκ. τόν. αγαθών ετησίως. Προτεραιότητες του κυβερνητικού σχεδιασµού για την αναβάθµιση του σιδηροδροµικού δικτύου αποτελούν η ανάπτυξη, συντήρηση και αναβάθµιση αµαξοστοιχιών, σταθµών, συστηµάτων σηµατοδότησης, σιδηροτροχιών, γεφυρών, τούνελ κ.λπ. Το Πρόγραµµα Αναµόρφωσης των Εθνικών Σιδηροδρόµων ξεκίνησε το 2009. Μέρος του χρηµατοδοτείται από την Παγκόσµια Τράπεζα µε 270 εκ. για εκσυγχρονισµό σηµατοδότησης της γραµµής Ελ Ράµι - Αλεξάνδρεια και την ανανέωση σιδηροτροχιών Καϊρο-Ασουάν, και Μπένχα – Πορτ Σαιντ . Στα τέλη του 2010 η Παγκόσµια Τράπεζα χορήγησε δάνειο $ 330 εκ. για αναβάθµιση σηµατοδότησης της γραµµής Μπένι Σουέφ –Ασυούτ. Υπολογίζεται ότι θα χρειασθούν δηµόσιες επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 10 δισ. λιρών, εντός των πέντε προσεχών ετών, για τη βελτίωση των υποδοµών, σε συνεργασία µε τον ιδιωτικό τοµέα. Επίσης η Κυβέρνηση προτίθεται να επεκτείνει το δίκτυο περί τα τέλη 2010 ανακοίνωσε ότι προς τούτο θα επενδύσει $ 1,74 δισ.: τραίνα υψηλών ταχυτήτων στην γραµµή Κάιρο – Αλεξάνδρεια, κατασκευή νέας γραµµής 77 χλµ που θα συνδέει το Κάιρο µε την 10th Ramadan City , µεταφορά της παραλιακής γραµµής της Μάρσα Ματρουχ. Έτερος στόχος είναι η αύξηση µεταφοράς φορτίων σιδηροδροµικώς καθώς το 95% διακίνησης τους διενεργείται οδικώς. Εκτιµάται ότι η µεταφορά εµπορευµάτων σιδηροδροµικώς είναι 40% φθηνότερη από ότι οδικώς, Το κατασκευαστικό µέρος του έργου για την τρίτη γραµµή του µετρό Καΐρου έχει αναλάβει η γερµανική Vossloh, τις υπηρεσίες σηµατοδοσίας κοινοπραξία των Alstom, Alcatel και Lucent και συµβουλευτικές υπηρεσίες η γαλλική Systra. Το έργο αναµένεται να ολοκληρωθεί το 2013, το δε κόστος κατασκευής υπολογίζεται σε $ 6,5 δισ. Την υλοποίηση της δεύτερης φάσης του έργου (τεχνικές και ηλεκτροµηχανικές εργασίες) ανέλαβε, το 2009, σύµπραξη των αιγυπτιακών Orascom Construction Industries και Arab Contractors και των γαλλικών Vinci, Bouyues, Colas Rail Alstom και Thales Group (έναντι $ 140 εκ.), ενώ την κατασκευή της σιδηροδροµικής γραµµής ανέλαβε η Orascom Construction Industries σε συνεργασία µε την, επίσης γαλλική, Eurovia Travaux Ferroviares ($ 24 εκ.). Σηµειώνεται ότι η Γαλλία χρηµατοδοτεί τα έργα της δεύτερης φάσης µε $ 280 εκ. Η ολοκλήρωση της νέας γραµµής θα αυξήσει την δυνατότητα εξυπηρέτησης από 2,5 εκ. σε 4,5 εκ. επιβάτες, ηµερησίως.

Σιδηροδροµικός τοµέας

Αναµενόµενα έργα Προϋπολογισµός (εκ. $)

Αυτοµατοποιηµένο σύστηµα ελέγχου ETCS-1, Γραµµή Alexandria/Assiut

168

Σύστηµα σηµατοδότησης, Γραµµή Τάντα/∆αµιέττη 135 Επισκευή/συντήρηση 300 χλµ σιδηροτροχιών, Γραµµή Κάιρο / High Deem

100

Συνολικό κόστος 403 Πηγή: General Authority for Investment - GAFI Μετρό – σήραγγες



35


Ανάπτυξη Γραµµών 1 και 2 392

Υλοποίηση 3ης φάσης Γραµµής 3 1140



Κατασκευή υπόγειας σήραγγας υπό ∆ιώρυγα Σουέζ / νότια του Πορτ Σαΐντ

428

Συνολικό κόστος 5.100 Πηγή: General Authority for Investment - GAFI Επενδυτικές ευκαιρίες

Έργο Περιγραφή Εκτιµώµενο

κόστος (εκ. $) Σύµβαση

Aλεξάνδρεια/Κάιρο (210 χλµ) 4.3 δισ.

Καίρο/Λούξορ (700 χλµ) 8.6 δισ. Σύνδεση υψηλής ταχύτητας Λούξορ/Χουργκάντα(300 χλµ) 5.7 δισ.

PPP/BOT

Safaga/Quena/AboTartoor Εµπορευµατική σύνδεση 121 PPP/BOT Σιδηρόδροµος Ain Shams/10th of Ramadan

Επιβατική και εµπορευµατική σύνδεση

1.3 δισ. PPP/BOT

Σιδηροδροµικός σταθµός Sidi-Gaber (Αλεξάνδρεια)

Παρακείµενο στο σταθµό εµπορικό κέντρο και χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων

30, Capex Σύμβαση

διαχείρισης

Σιδηροδροµικός σταθµός Ramsis (Κάιρο)

Παρακείµενο στο σταθµό εµπορικό κέντρο και χώρος στάθµευσης αυτοκινήτων


διαχείρισης

Τουριστικός σταθµός Αλεξάνδρειας

Εµπορικό κέντρο στο λιµένα Αλεξάνδρειας


διαχείρισης Αµαξοστοιχία Μανσούρα/∆αµιέττη

Επιβατική και εµπορευµατική σύνδεση

117 PPP/MMO

Super Tram 6th of October City / Γραµµή 4, 30 χλµ

264 PPP/BOT

Super Tram Nasr City/New Cairo, 44 χλµ. 392 PPP/BOT

Σύνδεση Abbasia/Tibeen Επιβατική και εµπορευµατική σύνδεση

214 PPP/BOT

Πολυλειτουργικός σταθµός Ευρεία εµπορική περιοχή New Cairo, Qaliub, Almoneeb, και Rod El Farag

357 PPP/BOT

Πηγή: General Authority for Investment - GAFI 6.3. Αεροπορικές µεταφορές

Σύµφωνα µε το πρόγραµµα του Υπουργείου Πολιτικής Αεροπορίας έως το 2012 θα έχει δαπανηθεί ποσό $ 2,8 δισ για εκσυγχρονισµό και επέκταση αεροδροµίων σε τουριστικές κυρίως περιοχές (2/3 των αφίξεων τουριστών είναι από αέρος). Τα γεγονότα των αρχών του 2011 είχαν µεγάλη επίπτωση στην κίνηση. Τα έσοδα της Egypt Air τον Μάρτιο είχαν µείωση 80% . Η επιβατική κίνηση σταδιακά ανέκαµψε χωρίς ωστόσο να επανέλθει στα «προ-επανάστασης» επίπεδα Κυβερνητικός στόχος είναι η ανάδειξη του αερολιµένος Καϊρου σε πύλη της Αφρικής αν και µόνο 5% της κίνησης αφορά «transit» επιβάτες. Το 2010 από το αεροδρόµιο του Καίρου διακινήθηκαν 16, 1 εκ. επιβάτες (14,4 εκ. το 2008).



36

Το 2009 τέθηκε σε λειτουργία ο τρίτος επιβατικός σταθµός του αεροδροµίου του Καΐρου (terminal 3) και αύξησε την δυνατότητα εξυπηρέτησης του αεροδροµίου σε 22 εκ επιβάτες ετησίως. Το 2010 η Παγκόσµια Τράπεζα ενέκρινε δάνειο $ 387 εκ. για εκσυγχρονισµό του 2ου τερµατικού σταθµού, ο οποίος θα αυξήσει την ετήσια δυναµικότητα σε 25 εκ. επιβάτες ετησίως. Το ∆ιεθνές Αεροδρόµιο Καΐρου είναι ήδη το δεύτερο µεγαλύτερο της Αφρικής, µετά του Γιοχάνεσµπουργκ. Οι δραστηριότητες cargo της Αιγύπτου εντοπίζονται στο ∆ιεθνές Αεροδρόµιο του Καΐρου, µε 5 cargo terminals, κυρίως για εξαγωγές προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας και αγροτικών προϊόντων. Τα τελευταία έτη σηµειώνεται σταθερή αύξηση του διακινούµενου όγκου cargo. O όγκος µεταφορών cargo αναµένεται να ξεπεράσει τους 800.000 τόν. το 2025. που σηµαίνει ότι η σηµερινή δυναµικότητα διαχείρισης 400.000 τόν θα πρέπει να διπλασιαστεί έως τότε. Ως εκ τούτου, ο τοµέας προσφέρει σηµαντικές ευκαιρίες και ο ρυθµός αύξησης µεταφορών cargo υπολογίζεται µεσοπρόθεσµα σε 3,5% από το 2012 έως το 2016. 6.4 Θαλάσσιες µεταφορές

Η χώρα διαθέτει 15 εµπορικούς λιµένες (6 στην Μεσόγειο και 9 στην Ερυθρά Θάλασσα) τους οποίους διαχειρίζονται οι Λιµενικές Αρχές Αλεξάνδρειας, Πόρτ Σάιντ, ∆αµιέττης και Ερυθράς Θαλάσσης, καθώς και 51 εξειδικευµένους λιµένες (6 τουρισµού, 15 πετρελαίου, 9 µεταλλευµάτων και 21 αλιευµάτων). Οι 15 λιµένες καλύπτουν περίπου 90% του εξωτερικού εµπορίου, ενώ η Αλεξάνδρεια καλύπτει άνω του 60%. Ο λιµένας της ∆αµµιέτης είναι το κύριο σηµείο διαχείρισης κοντέινερ. Το Πορτ Σαΐντ είναι ο περιφερειακός κόµβος διαµετακόµισης κοντέινερ, ενώ ο λιµένας του Σουέζ δραστηριοποιείται τόσο στη διαχείριση φορτίων όσο και σε transit δραστηριότητες της διώρυγας. Η Αίγυπτος, προκειµένου να ανταποκριθεί στις αυξηµένες εµπορικές ροές µε προορισµό την ίδια όσο και τις διερχόµενες µέσω της διώρυγας του Suez, έχει θέσει σε εφαρµογή πρόγραµµα ανάπτυξης των λιµένων, δεδοµένων των προβλέψεων για αύξηση κατά 4,8% του όγκου εισαγωγών/εξαγωγών κατά την επόµενη εικοσαετία. Η χωρητικότητα των θαλάσσιων λιµένων έχει αυξηθεί από 58,3 εκ. τόνους το 2003 σε 133,9 εκ. τόνους το 2009 (µέση ετήσια αύξηση 15%). Η κίνηση εµπορευµατοκιβωτίων αυξήθηκε κατά 16% το 2010 (6,3% είναι διερχόµενα) . Στο λιµάνι του Πορτ Σαίντ (East Port Said) που διακινεί 40% των διερχόµενων εµπορευµατοκιβωτίων (transit) πρόκειται να κατασκευαστούν 2 νέοι τερµατικοί σταθµοί, µε σκοπό τη µετατροπή του σε βασικό κόµβο της Μεσογείου. To ευρύτερο πρόγραµµα αναµόρφωσης προβλέπει την δηµιουργία βιοµηχανικής ζώνης, νέων τερµατικών σταθµών υγρού και στερεού φορτίου, χώρων αποθήκευσης, κέντρου επιµελητείας µεταφορών (εκτιµώµενο κόστος $ 1,11 δισ.).

Η Dubai Ports World (DP World) έχει σύµβαση διαχείρισης και λειτουργίας του λιµένα της Sokhna (Β∆ Suez) τύπου BOT 25-ετούς διάρκειας. Ο λιµένας της Sokhna πρόκειται να αποτελέσει τον πρώτο της κατηγορίας “deep sea” στην Αίγυπτο (µε δυνατότητα υποδοχής σκαφών τύπου Panamax).

Η Hutchison Port Holdings (Χονγκ Κονγκ) σε συνεργασία µε κοινοπραξία επενδυτών από την Σ. Αραβία έχει 25ετούς διάρκειας σύµβαση ΒΟΟΤ µε την Alexandria Port Authority.



37

Η Damietta International Port Company (DIPCO / κοινοπραξία υπό τον έλεγχο της κουβειτιανής KGL Transport Company) έχει υπογράψει, µε την Ahli United Bank και την Arab Banking Corporation (Μπαχρέιν), συµφωνία χρηµατοδότησης του έργου κατασκευής νέου τερµατικού σταθµού εµπορευµάτων ύψους $ 480 εκ.


∆ιάνοιξη θαλάσσιας οδού ανατολικού λιµένα Πορτ Σαΐντ, 5χλµ 330

Σύστηµα ελκυστήρων 3 ρυµουλκών (50 τον.) 40

Ανάπτυξη δυτικού λιµένα Πόρτ Σαΐντ 60

Συνολικό κόστος 430



Έργο Περιγραφή Εκτιµώµενο κόστος (εκ. $)

Σύµβαση

Χώρος logistics 168

Σταθµός εµπορευµατοκιβωτίων 700 Ανατολικός λιµένας Πορτ Σαΐντ (σύµβαση παραχώρησης) Σταθµός γενικού φορτίου 257

BOT

Λιµένας Sokhna (σύµβαση παραχώρησης)

Χώρος logistics 57 BOT

Λιµένας ∆αµµιέτης (σύµβαση παραχώρησης)

Πολυλειτουργικό Terminal 100 BOT

Λιµένας ξηρού φορτίου 78 Λιµένας Dekheila (σύµβαση παραχώρησης)

Επέκταση λιµένα ξηρού φορτίου

290 BOT


6.5. ∆ιώρυγα Σουέζ

2008/09 2009/10 2010/11 2011/12

σύνολο πλοίων 19.354 17.504 17.799 17.225

πετρελαιοφόρα 3.772 3.438 3.509 3.639

συνολικό καθαρό φορτίο (εκ. τον.) 811 787 928,9 928,5

πετρελαιοφόρα (εκ. τον.) 129 111 115,1 140,8

έσοδα ($ εκ.) 4.721 4.517 5.053 5.209

Η ∆ιώρυγα του Σουέζ αντιστοιχεί περίπου στο 10% του παγκόσµιου θαλάσσιου εµπορίου και αποτελεί την 3η µεγαλύτερη πηγή εισοδήµατος της Αιγύπτου µετά τον τουρισµό και τα µεταναστευτικά εµβάσµατα, συµβάλλοντας µε περισσότερα από $5 δισ. ετησίως στον προϋπολογισµό. Η κυβέρνηση προγραµµατίζει επενδύσεις άνω των $ 5 δισ., έως το 2015, σε έργα αναβάθµισης της διώρυγας (διεύρυνση και εκβάθυνσης) επιτρέποντας την διέλευση δεξαµενόπλοιων χωρητικότητας 350 χιλ. τόνων (οι υφιστάµενες υποδοµές επιτρέπουν ανώτατο φορτίο έως 200 χιλ. τόνους).



38

Ο κύριος εµπορευµατικός σταθµός της διώρυγας είναι ο Suez Canal Container Terminal, κοινοπραξία της δανέζικης APM Terminals (55%), της κινεζικής COSCO Pacific (20%), της κρατικής Suez Canal Authority (10%), της National Bank of Egypt (5%) και αιγυπτίων ιδιωτών (10%).

6.6 Ποτάµιες µεταφορές

Ποσοστό µόνον 1% (1,3 εκ. τόν) των εµπορευµατικών µεταφορών της χώρας διεξάγεται µέσω του δικτύου των 1.500 χλµ του Νείλου. Πρόκειται για πολύ µικρό ποσοστό εάν συγκριθεί µε άλλες χώρες που διαθέτουν υδάτινους δρόµους στο εσωτερικό τους όπως η Ολλανδία όπου το 47% της διακίνησης εµπορευµάτων γίνεται µέσω αυτών, ή η Γερµανία µε αντίστοιχο ποσοστό 15,5%. Μεταξύ 2003 και 2008 καταγράφηκε αύξηση της εµπορευµατικής κίνησης στον Νείλο κατά 11% (από 1,28 εκ. σε 2,16 εκ. τόνους). Αν και το συγκριτικό κόστος µεταφοράς εµπορευµάτων φορτηγίδων και φορτηγών αυτοκινήτων είναι παρόµοιο, το κόστος του δεύτερου διατηρείται χαµηλό λόγω των επιδοτήσεων των καυσίµων και της συχνής υπερφόρτωσής των.

Η ζήτηση ποτάµιων µεταφορών προβλέπεται να αυξάνει σταθερά µε ρυθµό 4,6% ετησίως έως το 2026. Τέσσερις ποτάµιοι λιµένες έχουν επιλεγεί να αναπτυχθούν περαιτέρω για την ικανοποίηση της µελλοντικής ζήτησης υπηρεσιών επιβατών και cargo, ενώ θα απαιτηθούν επιπλέον νέοι χώροι αποθήκευσης και παροχής υπηρεσιών.

Η αιγυπτιακή Κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο την αύξηση του µεριδίου των ποτάµιων µεταφορών σε 20% του συνόλου. Στο πλαίσιο αυτού του στόχου άρχισε η λειτουργία το 2010 του λιµένος Tanash βόρεια του Καίρου η δε Nile Logistics υπέγραψε πενταετές συµβόλαιο µε την κρατική εταιρεία εισαγωγής και διανοµής σιτηρών General Company for Silos and Storage για την χρήση του εν λόγω λιµένος. Η µεταφορά σιτηρών µέσω Νείλου είναι κατά 20% φθηνότερη από την οδική. Η Nile Logistics έχει υπογράψει επίσης συµβόλαια για µεταφορά άνθρακα και χηµικών.

Έχουν προκηρυχθεί διαγωνισµοί για κατασκευή ποτάµιων λιµένων στην Αλεξάνδρεια και στην Κένα (Qena) της Άνω Αιγύπτου ενώ αναµένεται η προκήρυξη για άλλους τέσσερις.. Τέλος, η Αρχή Ποτάµιων Μεταφορών ανακοίνωσε ότι θα πραγµατοποιήσει από κοινού µε την Agence Française de Développement µελέτη για την βιωσιµότητα της αύξησης εµπορευµατικών και επιβατικών µεταφορών στον Νείλο


Έργο Περιγραφή Εκτιµώµενο κόστος (εκ. $)

Σύµβαση

Λιµένας Quena (σύµβαση παραχώρησης)

Μήκος:250 µ, Βάθος: 250 µ. ∆υναµικό αποθήκευσης: 255,000 τόν. Εύρος διακίνησης : 6,6 million τόν.

28.5 BOT

Λιµένας Sohag (σύµβαση παραχώρησης)

Μήκος:350 µ, Βάθος: 70 µ. ∆υναµικό αποθήκευσης: 197,200 τόν. Εύρος διακίνησης: 5,1 million τόν.

21 BOT

Λιµένας Assiut (σύµβαση παραχώρησης)

Μήκος:540 µ, Βάθος: 265 µ. ∆υναµικό αποθήκευσης: 578,000 τόν. Εύρος διακίνησης: 15million τόν.

64.4 BOT



39

Λιµένας Meit Ghamr (σύµβαση παραχώρησης)

Μήκος:625 µ, Βάθος : 115 µ. ∆υναµικό αποθήκευσης: 248,000 τόν. Εύρος διακίνησης: 6,5 million τόν.

28.5 BOT

Πηγή: General Authority for Investment - GAFI 7. ∆ιαχείριση Υδάτων Παρά την παρουσία του ποταµού Νείλου που εκτείνεται σε όλο το µήκος της Αιγύπτου, η Αίγυπτος έχει υποφέρει από προβλήµατα λειψυδρίας κατά τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου έχει ξεκινήσει µια σειρά από εκστρατείες ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης των πολιτών σχετικά µε τις βέλτιστες πρακτικές για την ανάπτυξη δικτύων ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσµατική και υπεύθυνη διανοµή και χρήση των υδάτινων πόρων. Επί του παρόντος υπάρχει αδήριτη ανάγκη επέκτασης των δικτύων διαχείρισης των λυµάτων σε σηµαντικό αριθµό αγροτικών περιοχών σε ολόκληρη την Αίγυπτο Το 2004, η κυβέρνηση της Αιγύπτου ίδρυσε την κρατική Εταιρεία Χαρτοφυλακίου (holding company) Πόσιµου Νερoύ και Αποχέτευσης, στην οποία υπήχθησαν διάφορες επιχειρήσεις του δηµόσιου τοµέα από όλη την επικράτεια . Σύµφωνα µε το Προεδρικό ∆ιάταγµα βάσει του οποίου συνεστήθη η εν λόγω Εταιρεία, αποστολή της είναι ο καθαρισµός , αφαλάτωση, διανοµή και πώληση πόσιµου νερού καθώς και η συλλογή, η επεξεργασία και η ασφαλής διάθεση των λυµάτων. Επίσης είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασµό επέκτασης του πόσιµου νερού σε υποβαθµισµένες χωριά, την συντήρηση, την αντικατάσταση και ανακαίνιση των συστηµάτων συλλογής πόσιµου νερού και λυµάτων. Το 2012, σε µια προσπάθεια αναδιάρθρωσης του τοµέα του πόσιµου νερού και λυµάτων, Κυβέρνηση προέβη σε σύσταση νέου Υπουργείο Πόσιµου Νερού και Υγιεινής, εκτός από την ήδη υπάρχουσα ανωτέρω Εταιρεία Holding. Η αιγυπτιακή Κυβέρνηση εφαρµόζει µια µέθοδο συγκέντρωσης κεφαλαίων για νέα δίκτυα αποχέτευσης και σταθµούς πόσιµου νερού ενώ κεντρικός της στόχος είναι η επέκταση των σχετικών υπηρεσιών στην Άνω Αίγυπτο και αγροτικές περιοχές σε µειονεκτούντα µεγάλα τµήµατα του πληθυσµού. Έχει πολλαπλά έργα που σχεδιάζονται µε «µοντέλο» την σύµπραξη του ∆ηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα (Σ∆ΙΤ), (µονάδα νερού Abu Rawash και µονάδα «6th of October»). Το Εµπορικό Τµήµα του Στρατού δραστηριοποιείται στον τοµέα των υδάτων, και κατασκευάζει µερικά από τα εργοστάσια της Εταιρίας Ηolding. Ο στρατός έχει επίσης ενεργό ρόλο στην αφαλάτωση και στην κατασκευή εγκαταστάσεων αντίστροφης όσµωσης σε περιοχές κοντά στην Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα. Η Παγκόσµια Τράπεζα συνεχίζει να χρηµατοδοτεί µεγάλα έργα που παρέχουν πόσιµο νερό σε περιοχές που ακόµη δεν έχουν συνδεθεί µε τα υφιστάµενα δίκτυα. Σύµφωνα µε την Εταιρεία Χαρτοφυλακίου Πόσιµου Νερoύ και Αποχέτευσης, υπάρχουν άµεσες ανάγκες στους ακόλουθους τοµείς: • σχεδιασµός και κατασκευή εγκαταστάσεων επεξεργασίας νερού σε µέγεθος ανάλογα µε τον πληθυσµό της διοικητικής περιφέρειας (κυβερνείο).

• σχεδιασµός (project design) και κατασκευή µονάδων αφαλάτωσης.



40

• εξοπλισµός και τεχνολογία επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. Η Κυβέρνηση της χώρας ενδιαφέρεται για απόκτηση τεχνογνωσίας σε τοµείς όπως αφαλάτωση, αντίστροφη όσµωση, σχεδιασµό και κατασκευή νέων εγκαταστάσεων επεξεργασίας νερού στις αγροτικές περιοχές. Είναι εν εξελίξει το «Ολοκληρωµένο Έργο Υποδοµών Αποχέτευσης» που χρηµατοδοτεί η Παγκόσµια Τράπεζα και το οποίο αναµένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2013, καλύπτει αρκετές διοικητικές περιφέρειες και ο προϋπολογισµός του ανέρχεται σε $ 300 εκ.

8. Τηλεπικοινωνίες & Τεχνολογίες πληροφορικής

Η αγορά τηλεπικοινωνιών

χιλ $ 2010 2011 2012 2013(εκτ.)

µέγεθος αγοράς 10.811.064 11.567.838 12.377.586 13.615.344

σύνολο τοπικής παραγωγής 9.574.479 10.244.692 10.961.820 12.058.002

εξαγωγές 1.100.000 1.177.000 1.259.390 1.385.329

εισαγωγές 2.336.585 2.500.145 2.675.155 2.942.670

Πηγή : Υπουργείο Σχεδιασµού

Ο τοµέας των τηλεπικοινωνιών είναι από τους πλέον εξελιγµένους στην ευρύτερη περιοχή και οι προβλέψεις (πριν την πολιτική αλλαγή) αναφέρουν 15% ρυθµό αύξησης ετησίως την επόµενη πενταετία. ∆εδοµένης της τρέχουσας κατάστασης, ο τοµέας αυτός αναµένεται να αυξηθεί µε βραδύτερο ρυθµό περίπου 10% για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους. Το σύνολο συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας στις τρεις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας Mobinil, Vodafone Egypt, Etisalat ήταν 66,9 εκ. τον Νοέµβριο του 2010, και 81,7 εκατ. τον Νοέµβριο του 2011, (22% αύξηση). Την ίδια περίοδο οι χρήστες Internet αυξήθηκαν από 22,58 εκατοµµύρια σε 26,27 εκατοµµύρια (αύξηση 16,35%), οι συνδροµητές ADSL από 1,36 εκατ. σε 1,75 εκατ.. Οι συνδροµητές σταθερής τηλεφωνίας µειώθηκαν από 9,59 εκατ. σε 8,64 εκατ.(µείωση -9,89% ) Ο κρατικός ρόλος σταδιακά υποχωρεί δηµιουργώντας συνθήκες που ευνοούν την καινοτοµία. Η απελευθέρωση της αγοράς και ο ανταγωνισµός είχαν ως αποτέλεσµα µείωση των τιµών (τηλεφωνίας, χρήσης διαδικτύου), σε επίπεδα από τα χαµηλότερα παγκοσµίως. Η είσοδος τρίτης εταιρείας κινητής τηλεφωνίας, και η ανάπτυξη υπηρεσιών (διαχείρισης πελατειακών σχέσεων, τηλεφωνικά κέντρα, κέντρα τεχνολογικής και λογισµικής υποστήριξης), οι οποίες βασίζονται στην µεταφορά δραστηριοτήτων αλλοδαπών εταιρειών (που ενσωµατώνουν προηγµένη τεχνολογία πληροφορικής) σε χώρες χαµηλού κόστους, όπως η Αίγυπτος προσδίδουν δυναµική στον τοµέα, ιδίως ως προς την προσέλκυση ξένων επενδυτών. Η είσοδος στην αγορά της Etisalat Misr – κοινοπραξία της ETISALAT (Η.Α.Ε.), που κατέχει 66%,– έδωσε σηµαντική ώθηση στον ανταγωνισµό. Το 4ο τρίµηνο 2010 (σύµφωνα µε την CI Capital) η MobiNil (France Telecom 67% - Orascom Telecommunications 33%) κατείχε µερίδιο 44,4% της αγοράς, ακολουθούµενη από τη Vodafone Egypt (Vodafone 54,9% - Telecom Egypt 44,7%), µε µερίδιο αγοράς 44,1%)



41

και την Etisalat Misr µε µερίδιο αγοράς 11,4%). Και οι τρεις εταιρείες έχουν άδεια παροχής υπηρεσιών 3ης γενιάς (3G). Λόγω του ισχυρού ανταγωνισµού των 3 εταιρειών τα έσοδα τους το 2010 κατέγραψαν πτώση 3,3%. Το αιγυπτιακό Χρηµατιστήριο ανακοίνωσε, ότι η γαλλική France Telecom απέκτησε το 94% της αιγυπτιακής Mobinil, η οποία ιδρύθηκε από τον αιγύπτιο µεγιστάνα Naguib Sawiris. Η γαλλική εταιρεία ήταν ήδη ο µεγαλύτερος µέτοχος της Mobinil. Η ΤΕ Data, θυγατρική παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών κατέχει το 61,5% της αγοράς και σχεδιάζει την επέκτασή της στην ευρύτερη περιοχή. Το υπουργείο Επικοινωνιών και Τεχνολογιών Πληροφορικής παρεχώρησε τον Σεπτέµβριο 2010, άδεια παροχής τριπτύχου υπηρεσιών (καλωδιακών, τηλεφωνίας, διαδικτύου), κάνοντας χρήση του δικτύου της Telecom Egypt σε όµιλο στον οποίο συµµετέχουν και οι εταιρείες Orascom Telecom και Mobinil. Η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι η νέα άδεια συµβάλει στην δηµιουργία επενδύσεων $ 1 δισ. εντός πενταετίας. Στον τοµέα των διεθνών συνδέσεων η Telecom Egypt και η γαλλική Alcatel-Lucent υλοποιούν συµφωνία κατασκευής υποθαλάσσιου καλωδίου (TE North, µήκους 3.100 χλµ.) το οποίο θα συνδέει την Ευρώπη, µέσω Αλεξάνδρειας, µε την Ασία. Ήδη, η Alcatel-Lucent έχει τελειώσει το σκέλος της Μεσογείου και η αµερικανική Tyco εκείνο της Ερυθράς Θάλασσας, ενώ η El Sewedy Cables το µέρος που διέρχεται χερσαίως την Αίγυπτο. Οι συνολικές επενδύσεις ανέρχονται σε $ 340 εκ.). Συµβόλαιο αναβάθµισης υποδοµών µεταφοράς δεδοµένων µέσω υποθαλάσσιου καλωδίου από την Ερυθρά Θάλασσα στη Μεσόγειο έχει υπογράψει, τέλος, η Telecom Egypt µε την ινδική Middle East-Western Europe (IMEWE).

Η κυβέρνηση δίδει έµφαση στην ανάπτυξη του κλάδου των τεχνολογιών πληροφορικής παρέχοντας κίνητρα για προσέλκυση επενδύσεων. Ενδεικτικά, αναφέρεται το τεχνολογικό πάρκο Smart Village στο οποίο έχουν εγκατασταθεί µεγάλες διεθνείς εταιρείες (Microsoft, Oracle, Alcatel-Lucent, Ericsson, HP). Στον κλάδο λογισµικού δραστηριοποιούνται περί τις 500 εταιρείες, πλην όµως λίγες εξ αυτών έχουν ικανό µέγεθος για διεθνή συνεργασία. Οι µεγαλύτεροι εξαγωγείς υπηρεσιών και προϊόντων τεχνολογιών πληροφορικής είναι η Microsoft (Innovation Center), η ΙΒΜ (Technology Development Center) και οι αιγυπτιακές ITWorx και Harf. Οι συσκευές ηλεκτρονικών υπολογιστών (Η/Υ) συναρµολογούνται σε ποσοστό 60-70% στην Αίγυπτο, µε ηλεκτροµηχανολογικό εξοπλισµό που εισάγεται από την Κίνα και την Ινδία. Οι µισές από τις 20 κύριες εταιρείες στον κλάδο είναι αιγυπτιακές. Η Αίγυπτος εκτιµάται ότι µπορεί να συµπεριληφθεί µεταξύ των πέντε χωρών µε τις καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης στον τοµέα της ανάθεσης υπηρεσιών επικοινωνιών και πληροφορικής σε τρίτους, εντός της επόµενης δεκαετίας. Συγκριτικά πλεονεκτήµατα αποτελούν το χαµηλό παραγωγικό κόστος, η επάρκεια καταρτισµένου ανθρώπινου δυναµικού (τεχνικών) και η κυβερνητική υποστήριξη. Υστέρηση παρουσιάζει στους τοµείς προστασίας πνευµατικών δικαιωµάτων, εξεύρεσης στελεχών µεσαίων βαθµίδων, εφαρµογής συµφωνιών και βαθµού εξέλιξης αγοραστών σχετικών υπηρεσιών.



42

9. Τουρισµός

Ο τουρισµός εκτιµάται ότι συµµετέχει κατά 10% στο συνολικό ΑΕΠ της Αιγύπτου και απασχολεί περί τους 2,8 εκ. εργαζοµένους (12% του συνόλου). Η πλειοψηφία των τουριστών προέρχεται από την Ευρώπη (67%) και τις αραβικές χώρες (15%). Κύριες χώρες προέλευσης είναι η Ρωσία, το Ην. Βασίλειο, η Γερµανία και η Ιταλία .

2008/09 2009/10 2010/11

αριθµός τουριστών (εκ.) 12,3 13,8 11,9

αριθµός διανυκτερεύσεων 123,4 136,4 124,6

έσοδα ($ δισ) 10,5 11,6 10,6

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα

Προέλευση τουριστών ανά γεωγραφική περιοχή

σε χιλ. 2009/08 2010/09 2010/11 2011/12

Eυρωπη 9120 10439 8791 8101

Μέση Ανατολή 1666 1635 1636 1739

Αφρική 428 462 482 434

Αµερική 476 531 436 283

Ασία 561 652 560 374

Λοιποί 42 39 26 22

συνολο 12293 13758 11931 10953

Πηγή: Κεντρική Τράπεζα

Τα γεγονότα του Ιαν. – Φεβ. 2011 έπληξαν τον τουρισµό περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον τοµέα της αιγυπτιακής οικονοµίας. Έκτοτε, η εικόνα σταδιακά βελτιώθηκε σηµαντικά χωρίς ωστόσο να ανέλθει στα «προ-εξέγερσης» επίπεδα.

Σύµφωνα µε την ΣτατιστικήΥπηρεσία (CAPMAS) το 2012 επισκέφθηκαν την χώρα 11,5 εκ. άτοµα , 17,1% περισσότερα από το 2011 (9,9 εκ. επισκέπτες). Το 2010 η Αίγυπτος είχε δεχθεί 14,7 εκ. τουρίστες Ο αριθµός διανυκτερεύσεων το 2012 ανήλθε σε 137,8 εκ. καταγράφοντας αύξηση 20,6% σε σχέση µε το 2011 Ο αριθµός των αράβων επισκεπτών την εξεταζόµενη περίοδο ανήλθε σε 2,3 εκ. σηµειώνοντας άνοδο 26%. Στον τουριστικό τοµέα το 2010/11 πραγµατοποιήθηκαν επενδυτικά έργα από ξένους επενδυτές ύψους $ 158 εκ (1,7% του συνόλου) έναντι $ $246,9 το 2009/10(2,2% του συνόλου ) Σύµφωνα µε έκθεση του World Economic Forum, για το 2011, η Αίγυπτος κατατάσσεται στην 75η θέση (έναντι 64η το 2009), µεταξύ 139 χωρών, βάσει του δείκτη ανταγωνιστικότητας στον τοµέα ταξιδιού-τουρισµού. Ειδικότερα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και Αφρικής η Αίγυπτος καταλαµβάνει την 9η θέση. Συγκριτικά πλεονεκτήµατα της Αιγύπτου θεωρούνται η πολιτισµική κληρονοµιά, το χαµηλό κόστος, η ισχυρή κρατική στήριξη και η παρουσία σε διεθνείς εκθέσεις. Όσον αφορά τα µειονεκτήµατα, τα σηµαντικότερα εντοπίζονται στην έλλειψη υποδοµών (µεταφορές, επικοινωνίες) και επαρκώς καταρτισµένου ανθρώπινου δυναµικού.



43

Η δεκτικότητα του αιγυπτιακού τουρισµού σε µεταβολές της εξωτερικής ζήτησης είναι αυξηµένη, καθώς η χώρα εστράφη τα τελευταία χρόνια στον τουρισµό αναψυχής (πρωτίστως περιοχή Ερυθράς Θάλασσας και χερσονήσου Σινά και δευτερευόντως µεσογειακά παράλια) – αγορά υψηλής τιµολογιακής ελαστικότητας – µε παράλληλη µείωση του ποσοστού των τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα για ιστορικούς-αρχαιολογικούς λόγους (ποσοστό 20%). Aν και η πλήρης ανάκαµψη της τουριστικής βιοµηχανίας σε «προεπαναστατικά» επίπεδα θα απαιτήσει κάποιο χρόνο, ο τοµέας διαθέτει τον δυναµισµό για επάνοδο σε σηµαντικούς ρυθµούς ανάπτυξης. Κατά την διάρκεια της ισλαµικής διακυβέρνησης της χώρας υπήρχαν ανησυχίες, οι οποίες ωστόσο δεν επαληθεύθηκαν, για αλλαγή προσανατολισµού της τουριστικής πολιτικής και τις επιπτώσεις της νέα «ηθικής» στο προσφερόµενο τουριστικό προϊόν. Το νέο πλήγµα που υπέστη ο τουρισµός στην χώρα µετά τα γεγονότα του Ιουλίου – Αυγούστου 2013 δηµιουργεί ερωτηµατικά όσον αφορά την ανάκαµψη του τοµέα, ο οποίος ωστόσο ιστορικά έχει δείξει σηµαντικές αντοχές και επανέκαµπτε δριµύτερος µετά από κάθε κρίση. 10. Τραπεζικός τοµέας

Στην χώρα λειτουργούν 39 τράπεζες µε ενεργητικό 1.366,2 δισ αιγυπτιακών λιρών τον Ιούνιο 2012. Οι µεγαλύτερες κρατικές τράπεζες είναι οι Misr Bank, National Bank of Egypt και Banque du Caire (υπολογίζεται ότι ελέγχουν άνω του 40% των στοιχείων του τραπεζικού τοµέα της χώρας) και, αντιστοίχως, ιδιωτικές (συνολικά 26) είναι η Commercial International Bank, Nationale Societe Generale, HSBC Egypt και η Credit

Agricole Egypt.

Κατά τα τελευταία 20 έτη δεν έχει δοθεί καµία νέα άδεια λειτουργίας αιγυπτιακής ή ξένης τράπεζας και το 2009 η Κεντρική Τράπεζα επιβεβαίωσε ότι δεν θα υπάρξουν νέες άδειες λειτουργίας στο προβλεπτό µέλλον. Από την έναρξη της µεταρρύθµισης του τραπεζικού συστήµατος (βλ. παρακάτω) η κυβέρνηση έχει αποσύρει τη συµµετοχή της από πολλές τράπεζες και το 2006 ιδιωτικοποίησε την κρατική Bank of Alexandria. Οι προσπάθειες αναδιάρθρωσης των υπόλοιπων τριών κρατικών τραπεζών δεν έχουν αποδώσει. Το 2009 η Κεντρική Τράπεζα απέρριψε την ιδιωτικοποίησή τους το 2009 λόγω αδυναµίας εξασφάλισης επαρκούς τιµήµατος.

Σε εκ. λίρες 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Ενεργητικό 937.923 108.3311 109.1993 1.220.665 1.269.690 1.366.160

Υποχρεώσεις 69.936 82.148 78.386 86.778 106.924 133.991

Καταθέσεις 649.953 747.199 809.694 892.492 957.037 1.023.517

∆άνεια 512.227 603.283 762.554 871.886

Πηγή : Τράπεζα της Αιγύπτου

Ο τραπεζικός τοµέας αντιµετώπισε σηµαντικές προκλήσεις κατά το 2011, όταν εξαγόρασε µεγάλο µέρος του κρατικού χρέους (εν απουσία ξένων επενδυτών) αφήνοντάς



44

τις εκτεθειµένες στην υποβάθµιση των οίκων αξιολόγησης. Άλλο σηµαντικό στοιχείο του κλάδου αποτελεί ο υψηλός δείκτης ρευστότητας και κεφαλαιοποίησης σε σχέση µε τα διεθνή πρότυπα, καθώς 70% της αιγυπτιακής οικονοµίας βασίζεται στην εσωτερική κατανάλωση. Τον Μάιο 2013, εγκρίθηκε ο νόµος Sukuk (ισλαµικών οµολόγων). Οκτώ από τις τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην αγορά της Αιγύπτου πρόκειται να δηµιουργήσουν ταµείο επενδύσεων ειδικευµένο σε Sukuk που θα εκδίδονται από την κυβέρνηση. Πρόκειται για τρείς κρατικές αιγυπτιακές τράπεζες (Banque Du Caire, Εθνική Τράπεζα της Αιγύπτου, και Banque Misr) καθώς και τέσσερις ισλαµικές τράπεζες (Faisal, Εθνική Τράπεζα Ανάπτυξης, Albaraka και η United Bank) καθώς και National Société Générale, η οποία πλέον ανήκει στην Qatar National Bank. Οι τράπεζες αυτές θα συµβάλουν σε ποσοστό 70-80% στα κεφάλαια του ταµείου και το υπόλοιπο θα καλυφθεί µε δηµόσια εγγραφή. Οι εκτιµήσεις διίστανται αναφορικά µε την ουσιαστική συµβολή του εν λόγω ισλαµικού επενδυτικού εργαλείου στην ανάπτυξη Τα µακροοικονοµικά στοιχεία που υποστηρίζουν την ανάπτυξη του κλάδου παραµένουν: το µέγεθος του πληθυσµού, ο ρυθµός ανάπτυξης του κλάδου, ο χαµηλός δείκτης δανείων προς καταθέσεις, χαµηλό τραπεζικό χρέος κ.ο.κ. Τα ανωτέρω, σε συνδυασµό µε το συντηρητικό ρυθµιστικό περιβάλλον και τις µεταρρυθµίσεις των πρόσφατων ετών διασφάλισαν τις δυνατότητες του τραπεζικού τοµέα να αντιµετωπίσει εσωτερικές και εξωτερικές κρίσεις και σύµφωνα µε εκτιµήσεις οι θετικές προοπτικές δεν φαίνονται να κάµπτονται από τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις.

1. ∆ιµερές εµπόριο Ελλάδος-Αιγύπτου

Σύµφωνα µε προσωρινά στοιχεία της EΛΣΤΑΤ, το 2012, οι ελληνικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο εκτός πετρελαιοειδών, σε σχέση µε το έτος 2011, κατέγραψαν αύξηση +21,6% και οι εισαγωγές µας µείωση -23,5%%. Ο όγκος του διµερούς εµπορίου µειώθηκε κατά -4,9% ενώ το εµπορικό ισοζύγιο, είναι για πρώτη φορά πλεονασµατικό. Όσον αφορά την συνολικότερη κατάταξη, το 2012, η Αίγυπτος κατέλαβε την 28η θέση µεταξύ των σηµαντικότερων προορισµών ελληνικών εξαγωγών από την 30η το 2011. Η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών –εκτός πετρελαιοειδών- παρά την οικονοµική κρίση που διέρχεται η Αίγυπτος και την µείωση των εισαγωγών της καθώς και την απαγόρευση εισαγωγής βάµβακος (το σηµαντικότερο ελληνικό εξαγώγιµο προϊόν έως το 2011), αποδίδεται στην αύξηση που κατέγραψαν προϊόντα άµεσης ανάγκης (τρόφιµα, πρώτες ύλες για την βιοµηχανία, φαρµακευτικά).

∆. ∆ΙΜΕΡΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ - ΑΙΓΥΠΤΟΥ



45

Διμερές εμπόριο Ελλάδος-Αιγύπτου (€ εκ.)

∆ιµερες εµπόριο Ελλάδος - Αιγύπτου

2009 2010 2011 2012 % 2012/11 %2012/09

ΕΞΑΓΩΓΕΣ 158.900.681 208.662.382 391.464.548 345.416.433 -11,76% 117,38%

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 250.612.303 291.192.486 653.871.053 444.173.705 -32,07% 77,24%

ΙΣΟΖΥΓΙΟ -91.711.622 -82.530.104 -262.406.505 -98.757.272

ΟΓΚΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 409.512.984 499.854.868 916.277.558 542.930.977 -40,75% 32,58% Eπεξεργασία στοιχείων ΕUROSTAT: Γραφείο ΟΕY

Διμερές εμπόριο Ελλάδος-Αιγύπτου (€ εκ.)

ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 134,8 156,5 156,1 177,2 322,6 352,6 250,6 291,2 653,9 444,2

ΕΞΑΓΩΓΕΣ 66,2 115 114,7 116,6 104,7 128,7 158,9 208,7 391,5 345,4

ΌΓΚΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 201,1 271,5 270,9 293,8 427,3 481,3 409,5 499,9 1045,4 789,6

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ -68,6 -41,6 -41,4 -60,6 -217,9 -223,8 -91,7 -82,5 -262,4 -98,8

Eπεξεργασία στοιχείων ΕUROSTAT: Γραφείο ΟΕY

Παραδοσιακά, βασικά προϊόντα, που εξάγει η Ελλάδα στην Αίγυπτο είναι βαµβάκι (αν και το 2011 και το 2012 το ποσοστό στο σύνολο των εξαγωγών µας µειώθηκε σηµαντικά λόγω της απαγόρευσης εισαγωγής), καπνά, προϊόντα πετρελαίου και πρώτες ύλες για την βιοµηχανία. Η Ελλάδα εισάγει, από πλευράς της, ως επί το πλείστον προϊόντα πετρελαίου, λιπάσµατα και πατάτες

0

200

400

600

800

1000

1200

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

ΌΓΚΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ



46

2.Eλληνικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο 2012 - σύγκριση µε 2010, 2011

Eλληνικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο 2012 - σύγκριση µε έτη 2011, 2010

ΚΣΟ αξία σε € 2012 2011 2010

% διαφορά

12/11

% διαφορά

12/10

% επί συνόλου

2012


2011

Σύνολο 345.416.433 391.464.548 208.662.382 -11,8% 65,5%

'27' ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ,ΛΑ∆ΙΑ,ΚΕΡΙΑ.ΑΣΦΑΛΤΩ∆ΕΙΣ,ΥΛ. 200.773.378 268.107.156 31.294.569 -25,1% 541,6% 58,1% 68,5%

'24' ΚΑΠΝΑ - ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤ.ΚΑΠΝΟΥ 30.132.255 21.772.968 18.282.659 38,4% 64,8% 8,7% 5,6%

'52' ΒΑΜΒΑΚΙ 17.938.922 25.290.416 72.026.486 -29,1% -75,1% 5,2% 6,5%

'84' ΠΥΡΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΤΗΡΕΣ,ΛΕΒΗΤΕΣ,ΜΗΧΑΝΕΣ 14.959.987 9.158.403 6.398.661 63,4% 133,8% 4,3% 2,3%

'08' ΚΑΡΠΟΙ,ΦΡΟΥΤΑ,ΦΛΟΥ∆ΕΣ ΕΣΠΕΡΙ∆/∆ΩΝ-ΠΕΠΟΝΙΩΝ 13.164.642 4.457.040 651.273 195,4% 1921,4% 3,8% 1,1%

'48' ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΝΙΑ.ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΡΤΙ 8.549.654 5.417.564 4.641.168 57,8% 84,2% 2,5% 1,4%

'25' ΑΛΑΤΙ,ΘΕΙΟ,ΓΑΙΕΣ,ΠΕΤΡΕΣ,ΓΥΨΟΣ,ΑΣΒΕΣΤ.ΤΣΙΜ. 7.300.778 6.308.140 15.005.189 15,7% -51,3% 2,1% 1,6%

'72' ΧΥΤΟΣΙ∆ΗΡΟΣ,ΣΙ∆ΗΡΟΣ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑΣ 6.966.933 15.592.819 18.343.993 -55,3% -62,0% 2,0% 4,0%

'87' ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ,ΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ,ΠΟ∆ΗΛΑΤΑ ΚΛΠ 5.498.052 3.390.362 3.314.525 62,2% 65,9% 1,6% 0,9%

'39' ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΥΤΩΝ 4.998.233 5.024.697 4.465.641 -0,5% 11,9% 1,4% 1,3%

'20' ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ,ΚΑΡΠΩΝ,ΦΡΟΥΤΩΝ 4.891.977 4.563.667 3.247.941 7,2% 50,6% 1,4% 1,2%

'85' ΜΗΧΑΝΕΣ,ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΛΠ 3.839.886 2.624.517 3.928.802 46,3% -2,3% 1,1% 0,7%

'31' ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ 2.675.049 723.816 617.976 269,6% 332,9% 0,8% 0,2%

'32' ∆ΕΨΙΚΑ - ΒΑΦΙΚΑ ΕΚΧΥΛΙΣΜΑΤΑ.ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ 2.601.197 1.574.624 2.660.454 65,2% -2,2% 0,8% 0,4%

'73' ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΥΤΟΣΙ∆ΗΡΟ,ΣΙ∆ΗΡΟ-ΧΑΛΥΒΑ 2.590.307 1.076.140 3.932.090 140,7% -34,1% 0,7% 0,3%

'38' ∆ΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ 2.071.866 2.681.249 1.636.004 -22,7% 26,6% 0,6% 0,7%

'40' ΚΑΟΥΤΣΟΥΚ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΑΟΥΤΣΟΥΚ 1.731.008 362.743 377,2% 0,5% 0,1%

'49' ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΩΝ ΕΚ∆ΟΤΙΚΩΝ ΟΙΚΩΝ,ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ,ΚΛΠ 1.161.008 1.278.489 168.000 -9,2% 591,1% 0,3% 0,3%

'83' ∆ΙΑΦΟΡΑ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΟΙΝΑ ΜΕΤΑΛΛΑ 1.044.609 1.185.513 2.336.107 -11,9% -55,3% 0,3% 0,3%

'04' ΓΑΛΑ,ΑΥΓΑ ΜΕΛΙ - ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣ. 1.042.079 671.340 153.787 55,2% 577,6% 0,3% 0,2%

'90' ΟΡΓΑΝΑ - ΣΥΣΚΕΥΕΣ,ΟΠΤΙΚΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΛΠ 1.035.964 938.761 1.927.627 10,4% -46,3% 0,3% 0,2%

'11' ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΑΛΕΥΡΟΠΟΙΙΑΣ,ΒΥΝΗ,ΑΜΥΛΑ ΙΝΟΥΛΙΝΗ 880.839 473.000 970.013 86,2% -9,2% 0,3% 0,1%



47

'68' ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΣ ΓΥΨΟ,ΤΣΙΜΕΝΤΟ ΚΛΠ 862.396 872.095 1.132.110 -1,1% -23,8% 0,2% 0,2%

'34' ΣΑΠΟΥΝΙΑ,ΑΛΥΣΙΒΕΣ,ΚΕΡΙΑ ΤΕΧΝΗΤΑ,ΠΑΣΤ.ΓΥΨΟΥ 823.012 178.804 360,3% 0,2% 0,0%

'76' ΑΡΓΙΛΙΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΡΓΙΛΙΟ 792.624 1.043.474 1.489.504 -24,0% -46,8% 0,2% 0,3%

'44' ΞΥΛΕΙΑ,ΞΥΛΟΚΑΡΒΟΥΝΑ - ΤΕΧΝΟΥΡΓ.ΑΠΟ ΞΥΛΟ 612.486 282.586 359.283 116,7% 70,5% 0,2% 0,1%

'95' ΠΑΙΓΝΙ∆ΙΑ,ΕΙ∆Η ∆ΙΑΣΚΕ∆ΑΣΗΣ Η ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 607.616 469.849 287.596 29,3% 111,3% 0,2% 0,1%

'74' ΧΑΛΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΛΚΟ 513.388 282.906 489.604 81,5% 4,9% 0,1% 0,1%

'15' ΛΙΠΗ,ΛΑ∆ΙΑ,ΚΕΡΙΑ ΖΩΙΚΗΣ-ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ 494.330 591.863 631.111 -16,5% -21,7% 0,1% 0,2%

'13' ΓΟΜΕΣ,ΡΗΤΙΝΕΣ,ΧΥΜΟΙ ΚΑΙ ΕΚΧΥΛΙΣΜΑΤΑ ΦΥΤΙΚΑ 467.200 543.650 563.880 -14,1% -17,2% 0,1% 0,1%

'18' ΚΑΚΑΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΑΥΤΟΥ 393.195 411.735 482.561 -4,5% -18,5% 0,1% 0,1%

Πηγή: EΛΣΤΑΤ – Eπεξεργασία : Γραφείο ΟΕΥ

4. Eλληνικές εισαγωγές από την Αίγυπτο 2012 - σύγκριση µε 2011

Eλληνικές εισαγωγές από την Αίγυπτο 2012 - σύγκριση µε έτος 2011

ΚΣΟ αξία σε € 2012 2011

% διαφορά

12/11


2012


2011

Σύνολο 444.173.705 653.871.053 -32,1%

'27' ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ,ΛΑ∆ΙΑ,ΚΕΡΙΑ.ΑΣΦΑΛΤΩ∆ΕΙΣ,ΥΛ. 318.116.378 489.356.041 -35,0% 74,8% 74,8%

'31' ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ 27.854.719 28.773.057 -3,2% 4,4% 4,4%

'29' ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ 17.146.607 7.632.228 124,7% 1,2% 1,2%

'74' ΧΑΛΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΛΚΟ 12.681.984 18.735.329 -32,3% 2,9% 2,9%

'07' ΛΑΧΑΝΙΚΑ,ΦΥΤΑ,ΡΙΖΕΣ ΚΑΙ ΚΟΝ∆ΥΛΟΙ,ΒΡΩΣΙΜΑ 12.109.087 31.837.755 -62,0% 4,9% 4,9%

'25' ΑΛΑΤΙ,ΘΕΙΟ,ΓΑΙΕΣ,ΠΕΤΡΕΣ,ΓΥΨΟΣ,ΑΣΒΕΣΤ.ΤΣΙΜ. 9.956.169 7.463.563 33,4% 1,1% 1,1%

'39' ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΥΤΩΝ 8.261.267 7.323.952 12,8% 1,1% 1,1%

'63' ΑΛΛΑ ΕΤΟΙΜΑ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΙ∆Η,ΚΛΠ 3.968.504 2.903.979 36,7% 0,4% 0,4%

'44' ΞΥΛΕΙΑ,ΞΥΛΟΚΑΡΒΟΥΝΑ - ΤΕΧΝΟΥΡΓ.ΑΠΟ ΞΥΛΟ 3.273.981 3.520.669 -7,0% 0,5% 0,5%

'76' ΑΡΓΙΛΙΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΡΓΙΛΙΟ 2.623.159 3.449.858 -24,0% 0,5% 0,5%

'48' ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΝΙΑ.ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΡΤΙ 2.152.788 4.628.850 -53,5% 0,7% 0,7%

'28' ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΧΗΜ.ΠΡΟΙΟΝΤΑ.ΕΝΩΣΕΙΣ ΠΟΛΥΤ.ΜΕΤΑΛ. 2.104.460 5.917.371 -64,4% 0,9% 0,9%

'38' ∆ΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ 2.026.813 2.126.598 -4,7% 0,3% 0,3%

'61' ΕΝ∆ΥΜΑΤΑ - ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝ∆ΥΜΑΤ.ΠΛΕΚΤΑ 1.912.087 3.263.801 -41,4% 0,5% 0,5%

'20' ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ,ΚΑΡΠΩΝ,ΦΡΟΥΤΩΝ 1.905.581 252.040 656,1% 0,0% 0,0%

'72' ΧΥΤΟΣΙ∆ΗΡΟΣ,ΣΙ∆ΗΡΟΣ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑΣ 1.681.754 5.757.982 -70,8% 0,9% 0,9%

'85' ΜΗΧΑΝΕΣ,ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΛΠ 1.649.542 1.024.965 60,9% 0,2% 0,2%

'70' ΓΥΑΛΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΓΥΑΛΙ 1.343.386 3.918.867 -65,7% 0,6% 0,6%



48

'87' ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ,ΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ,ΠΟ∆ΗΛΑΤΑ ΚΛΠ 1.321.501 1.321.351 0,0% 0,2% 0,2%

'57' ΤΑΠΗΤΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝ∆. ∆ΑΠΕ∆ΟΥ ΑΠΟΥΦΑΝΤ.ΥΛΕΣ 1.224.080 2.302.184 -46,8% 0,4% 0,4%

'22' ΠΟΤΑ,ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΞΥ∆Ι 1.182.811 1.313.065 -9,9% 0,2% 0,2%

'62' ΕΝ∆ΥΜΑΤΑ - ΣΥΜΠΛ.ΤΟΥ ΕΝ∆ΥΜ.ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΠΛΕΚΤΑ 1.113.416 355.898 212,8% 0,1% 0,1%

'52' ΒΑΜΒΑΚΙ 1.047.489 1.289.152 -18,7% 0,2% 0,2%

'12' ΣΠΕΡΜΑΤΑ,ΚΑΡΠΟΙ ΕΛΑΙΩ∆ΕΙΣ,ΒΙΟΜ.ΦΥΤΑ,ΑΧΥΡΑ 917.312 940.745 -2,5% 0,1% 0,1%

'30' ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ 661.913 994.374 -33,4% 0,2% 0,2%

'69' ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΕΡΑΜΕΥΤΙΚΗΣ 633.511 1.203.936 -47,4% 0,2% 0,2%

'94' ΕΠΙΠΛΑ,ΕΙ∆Η ΚΛΙΝΟΣΤΡΩΜΝΗΣ,ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΦΩΤΙΣΜ. 618.355 765.928 -19,3% 0,1% 0,1%

'68' ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΣ ΓΥΨΟ,ΤΣΙΜΕΝΤΟ ΚΛΠ 552.235 839.835 -34,2% 0,1% 0,1%

'46' ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜ.ΣΠΑΡΤΟΠΛΕΚΤΙΚΗΣ - ΚΑΛΑΘΟΠΟΙΙΑΣ 379.357 226.373 67,6% 0,0% 0,0%

'54' ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ Η ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΙΝΕΣ ΣΥΝΕΧΕΙΣ 344.731 0,0% 0,0%

'64' ΥΠΟ∆ΗΜΑΤΑ,ΓΚΕΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΕΙ∆Η. 343.910 2.904.900 -88,2% 0,4% 0,4%

Πηγή: EΛΣΤΑΤ – Eπεξεργασία : Γραφείο ΟΕΥ

Ο όγκος του εµπορίου των πετρελαιοειδών, καίτοι µειούµενος, διατηρείται στα υψηλά επίπεδα του 2011 (58,1% των ελληνικών εξαγωγών και 74,8% των εισαγωγών). Το νέο στοιχείο την διετία 2011-12 είναι η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών (διϋλισµένο πετρέλαιο) οι οποίες το 2010 καταλάµβαναν µόνον το 15% του συνόλου. Σύµφωνα µε τις προβλέψεις, έως το 2021, το έλλειµµα µεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης πετρελαίου στην Αίγυπτο θα διευρυνθεί ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει η µεγάλη άνοδος των εισαγωγών διϋλισµένου πετρελαίου λόγω έλλειψης σχετικής υποδοµής. Οι εξαγωγές καπνού και προïόντων καπνού καταγράφουν σταθερή άνοδο και καταλαµβάνουν πλέον την δεύτερη θέση επί του συνόλου. Οι εξαγωγές βάµβακος παρουσιάζουν κάθετη πτώση (75% σχέση µε το 2010), µετά την απαγόρευση (Νοέµβριος 2011 – Φεβρουάριος 2012) και την de facto απαγόρευση καθ΄ολην την διάρκεια του 2012. Ωστόσο, καταλαµβάνει την τρίτη θέση, γεγονός που ερµηνεύεται λόγω εισαγωγών µέσω Ελευθέρων Ζωνών (όπου δεν ίσχυε η απαγόρευση) ανεξάρτητα εάν το σύνολο των εισαχθεισών ποσοτήτων κατέληξαν σε αυτές. Καταγράφεται «εκρηκτική» αύξηση εξαγωγών φρούτων (κυρίως µήλων) από € 651χιλ το 2010 σε € 13,1 εκ. το 2012. Το γεγονός εν µέρει οφείλεται στην διακοπή εισαγωγών από την Συρία (η σηµαντικότερη εξαγωγέας) λόγω του εµφυλίου. Το κενό καλύπτουν εισαγωγές κατ΄ αρχήν από την Ιταλία και κατά δεύτερο λόγο από την Ελλάδα. Η τάση είναι αυξητική για την χώρα µας Η πτώση εξαγωγών του ΚΣΟ 72 (σίδηρος, χάλυβας) οφείλεται στην µειωµένη εσωτερική ζήτηση λόγω πτώσης της οικοδοµικής δραστηριότητας. Η αύξηση εισαγωγών αυτοκινήτων (µεταχειρισµένων και ανταλλακτικών) φαίνεται να οφείλεται στην ελληνική κρίση και στις συνέπειές της Η επίσης «εκρηκτική» άνοδος εισαγωγών λιπασµάτων (270% σε σχέση µε το 2011) οφείλεται στις ελλείψεις της εσωτερικής αγοράς λόγω απορρύθµισης της παραγωγής. Επισηµαίνεται ότι τα λιπάσµατα και οι πρώτες ύλες για την παραγωγή τους, είναι από τα κύρια εξαγόµενα προϊόντα τις χώρας.



49

Όσον αφορά τις ελληνικές εισαγωγές, πέραν της γενικότερης πτώσης, επισηµαίνεται η σηµαντική πτώση εισαγωγών πατάτας (07 ΚΣΟ, από τα κύρια εξαγόµενα προϊόντα της Αιγύπτου), «παράπλευρη απώλεια» της, de jure και εν συνεχεία de facto, απαγόρευσης εισαγωγής ελληνικού βάµβακος

5. Επενδύσεις Το συνολικό ύψος των επενδυµένων ελληνικών κεφαλαίων στην Αίγυπτο (stock) σύµφωνα µε στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος ανέρχεται σε € 943,62 ek. (31.12.2010) Ωστόσο το πραγµατικό επενδυµένο κεφάλαιο ανέρχεται σε € 1,4 δισ. δεδοµένου ότι πολλές ελληνικές επενδύσεις γίνονται µέσω τρίτων χωρών (Κύπρου). Οι ελληνικές επενδύσεις εντοπίζονται στους εξής τοµείς: βιοµηχανιών χάρτου, τσιµέντου, πετρελαίου, κατασκευών, τροφίµων, χρωµάτων και δοµικών υλικών, συστηµάτων άρδευσης και αλουµινίου, τραπεζών, θαλασσίων και αεροπορικών µεταφορών, υπηρεσιών εκπαίδευσης και τυχερών παιγνίων. Εκ των σηµαντικότερων ελληνικών επενδύσεων είναι οι ακόλουθες: ΤΙΤΑΝ (τσιµέντα), Χαρτοποιία Θράκης (Pyramids Paper Mills S.A.E. – Flora, χαρτοβιοµηχανία), Vegas Oil & Gas του Οµίλου Βαρδινογιάννη (εξόρυξη πετρελαίου), η Alumil (αλουµίνιο), Kothali (δοµικά υλικά), Ελληνικά Πετρέλαια (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), Αρχιρόδον (τεχνικά έργα λιµένων), Μηχανική (κατασκευές), Edita/Chipita (τρόφιµα), Eurodrip (συστήµατα υδρεύσεως και αρδεύσεως), Er-Lac (χρώµατα), Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική Τράπεζα, Informer (πληροφορική), Mellon Technologies (πληροφορική), Intralot-ΙNTRACOM (τυχερά παίγνια), Blue Point (παραγωγή µαγιό), BSB και Raxevski (franchise γυναικείων ενδυµάτων), NEL, Όµιλοι Χανδρή και Ευγενίδη (θαλάσσιες µεταφορές), η CCC (κατασκευές), οι Aegean Airlines (αεροπορικές µεταφορές), ΑΧΟΝ (εκπαίδευση), η ΕNERGEAN (εξόρυξη πετρελαίου) και η ΑΡΓΩ (υλικά συσκευασίας)

Embassy of Greece – Office for Economic & Commercial Affairs Tel.: +2027948482 - Fax.: +2027940684, [email protected], www.agora.mfa.gr



2

∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο Παγκόσµιος Οργανισµός Εµπορίου Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας Κεντρική Τράπεζα Aιγύπτου Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ) Στατιστική Υπηρεσία Αιγύπτου (CAPMAS) Στατιστική Υπηρεσία Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUROSTAT) General Authority for Investment and Free Zones Egypt Country profile The Economist Intelligence Unit CIA World Fact Book US Commercial Service UNCTAD Οxford : The Report Egypt 2012 Υπουργείο Οικονοµικής Ανάπτυξης

EEEE. ΠΗΓΕΣ. ΠΗΓΕΣ. ΠΗΓΕΣ. ΠΗΓΕΣ

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ … Annu… ·...

Documents

Transcript of ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ … Annu… ·...