ΚΡΗΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ�Ακριτική ποίηση (10ος αιώνας)

�Ριζίτικα (http://www.youtube.com/watch?v=nzSjGLAVQpY)

�1600-1669:περίοδος µεγάλης ακµής: πολύ σηµαντικά έργα

(Ερωτόκριτος, Ερωφίλη)

Καλ. Βουλτσιάδου Φιλόλογος

� Ο Ερωτόκριτος είναι µία έµµετρη µυθιστορία που συντέθηκε από τον συντέθηκε από τον Βιτσέντζο Κορνάρο στην Κρήτη τον 17ο αιώνα. Αποτελείται από 10.012 ιαµβικούς δεκαπεντασύλλαβους οµοιοκατάληκτους στίχους, στην Κρητική διάλεκτο.

Θέµα Θέµα �Κεντρικό θέµα του

είναι ο έρωτας ανάµεσα σε δύο νέους, τον Ερωτόκριτο και την Ερωτόκριτο και την Αρετούσα, και γύρω από αυτό περιστρέφονται και άλλα θέµατα όπως η τιµή, η φιλία, η γενναιότητα και το κουράγιο.

Διδακτικοί ΣτόχοιΔιδακτικοί Στόχοι

να γνωρίσουν οι µαθητές το να γνωρίσουν οι µαθητές το αντιπροσωπευτικότερο έργο αντιπροσωπευτικότερο έργο της κρητικής λογοτεχνίαςτης κρητικής λογοτεχνίας

να γνωρίσουν τις αντιλήψεις να γνωρίσουν τις αντιλήψεις και τις απόψεις εκείνης της και τις απόψεις εκείνης της εποχήςεποχής

• http://www.youtube.com/watch?v=UwDomxyoFgU&f

eature=related

1η σκηνή: Ποιητής

� Απόφαση του Πεζόστρατου να ζητήσει το χέρι της Αρετούσας εκ µέρους του Ερωτόκριτου και να µιλήσει στον πατέρα της, βασιλιά Ηράκλη.της, βασιλιά Ηράκλη.

� Η αλλαγή της στάσης του Πεζόστρατου οφείλεται στην αγάπη του για το γιο του και στη σκέψη ότι ο Ερωτόκριτος ταλαιπωρείται και βασανίζεται ψυχικά.

� Ο Πεζόστρατος µοιάζει να θέλει να καθυστερήσει τα όσα θα πει στον Ηράκλη, φοβούµενος και την αντίδρασή του.

� η έλλειψη θάρρους που διακρίνει τον Πεζόστρατο θα τον αναγκάσει να µιλήσει όχι µε άµεσο τρόπο παρά µέσα από παράδειγµα

� δεν υπήρχαν παλιότερα κοινωνικές διακρίσεις

οι άνθρωποι παλιά δεν έδιναν µεγάλη σηµασία � οι άνθρωποι παλιά δεν έδιναν µεγάλη σηµασία στα πλούτη· µεγαλύτερη αξία είχε η χάρη της αρετής, της ανδρείας και η γνώση

� η προσωπική αξία είχε µεγαλύτερη αξία από τα κληρονοµικά προνόµια

� Με την παράθεση των παραδειγµάτων ο Πεζόστρατος καθυστερεί την ανακοίνωση που έχει να κάνει στον Ηράκλη σχετικά µε το προξενιό

� Η αγάπη για τον Ερωτόκριτο και για � Η αγάπη για τον Ερωτόκριτο και για τη δυστυχία του νικήσανε τους φόβους του τελικά και τόλµησε να φανερώσει στο βασιλιά το προξενιό του γάµου η πατρική αγάπη νικά το σεβασµό της εξουσίας

� ο βασιλιάς διώχνει τον Πεζόστρατο και αγανακτεί µε την πρότασή του και το θράσος του

� δίνει εντολή να εξοριστεί ο Ερωτόκριτος

ενώ παράλληλα παρουσιάζει και τους ενώ παράλληλα παρουσιάζει και τους όρους της σκληρής του εξορίας: τέσσερις µέρες δίνονται στον Ερωτόκριτο ως προθεσµία για ν’ αποµακρυνθεί και τον προειδοποιεί µε θάνατο σε περίπτωση

που πλησιάσει ξανά

� προστάζει ακόµα τον Πεζόστρατο να µην ανακοινώσει πουθενά αυτό το προξενιό

Τεχνικά στοιχεία Τεχνικά στοιχεία Αφηγηµατική τεχνική

�Η αφήγηση γίνεται σε γ’ ενικό πρόσωπο από έναν αφηγητή – παντογνώστη παρατηρητή που γνωρίζει

�Η γλώσσα είναι η δηµοτική µε έντονο το κρητικό ιδίωµα σ’ όλο το παρατηρητή που γνωρίζει

ακόµα και τις σκέψεις και τα συναισθήµατα των ηρώων του.

�Η εστίαση είναι µηδενική

�Υπάρχει όµως και διάλογος µε αφήγηση σε α’ πρόσωπο

κρητικό ιδίωµα σ’ όλο το απόσπασµα

�Ο στίχος είναι ιαµβικός 15σύλλαβος µε οµοιοκαταληξία ζευγαρωτή

�Το ύφος είναι ζωντανό, γοργό, άµεσο, γλαφυρό, που προσδίδει ακρίβεια και εκφραστικότητα

Ερωτήσεις �Ο βασιλιάς και ο Πεζόστρατος είναι και οι δύο

πατέρες και επιθυµούν την ευτυχία των παιδιών τους. Πώς ενεργούν για να το πετύχουν αυτό;

�«Όλα τα πλούτη κι οι αφεντιές... παρά χωριά και χώρα»: Να σχολιάσετε τις ιδέες που προβάλλουν στο συγκεκριµένο σηµείο µέσα από τα λόγια του στο συγκεκριµένο σηµείο µέσα από τα λόγια του Πεζόστρατου. Οι ιδέες αυτές µπορούµε να πούµε πως έχουν διαχρονική αξία και πως ισχύουν ακόµα και στις µέρες µας;