Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση...

39
Η λύση του γόρδιου δεσμού Κατερίνα Προκοπίου 7 η ενότητα

description

από την Κατερίνα Προκοπίου για το μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Α΄ Γυμνασίου

Transcript of Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση...

Page 1: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Η λύση του γόρδιου δεσμού

Κατερίνα Προκοπίου

7η ενότητα

Page 2: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ὡς δὲ Άλέξανδρος παρῆλθεν ἐς Γόρδιον

Ποιος ; ………………………………………………………………………………………………………………Τι έκανε; ……………………………………………………………………………………………………………Πού; …………………………………………………………………………………………………………………..

Page 3: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

πόθος λαμβάνει αὐτὸν ἰδεῖν τὴν ἅμαξαν τὴν Γορδίουκαὶ τὸν δεσμόν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης.

Τι κατέλαβε τον Αλέξανδρο; …………………………………………………………………………………………….Για να κάνει τι; …………………………………………………………………………………………………………………Τι να δει; (α)……………………………………………………………………………………………………………………..(β) ..........................................................................................................................................

Page 4: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Πρὸς δὲ δὴ ἄλλοις καὶ τόδε ἐμυθεύετο περὶ τῆς ἁμάξηςὅστις λύσειε τὸν δεσμόν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξηςτοῦτον χρῆναι ἄρξαι τῆς Ἀσίας

Μεταξύ των άλλων τι λεγόταν για την άμαξα; ………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………….Τι ήταν ορισμένο από τη μοίρα να κάνει όποιος έλυνε τον δεσμό; …………………………….........…………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Page 5: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ἦν δὲ ὁ δεσμὸς ἐκ φλοιοῦ κρανίας καὶ τούτου οὔτε τέλος οὔτε ἀρχὴ ἐφαίνετο.

Από τι κατασκευασμένος ήταν ο δεσμός;……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Γιατί ήταν δύσκολο να λύσει κανείς το δεσμό;……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 6: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ἀλέξανδρος δὲ, ὡς ἀπόρως μὲν εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ,οὐκ ἤθελε δὲ περιιδεῖν ἄλυτον,

(φοβούμενος) μὴ καὶ τοῦτο ἐργάσηται κίνησίν τινα ἐς τοὺς πολλούς, παίσας τὸν δεσμόν τῷ ξίφει διέκοψεν καὶ ἔφη λελύσθαι.

Τι αδυνατούσε να κάνει ο Αλέξανδρος; …………………………………………………………………………………………….

Τι δεν ήθελε να κάνει ο Αλέξανδρος; ……………………………………………………………………………………………

Τι φοβόταν ο Αλέξανδρος; ……………………………………………………………………………………………..

Τι έκανε ο Αλέξανδρος; ……………………………………………………………………………………………

Page 7: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ἀπηλλάγη δ’ οὖν ἀπό τῆς ἁμάξης αὐτός τε καὶ οἱ ἀμφ’ αὐτόνὡς ξυμβεβηκότος τοῦ λογίου τοῦ ἐπὶ τῇ λύσει τοῦ δεσμοῦ.

Γιατί ο Αλέξανδρος και οι σύντροφοί του απομακρύνθηκαν από την άμαξα;……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 8: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Καὶ γὰρ καὶ τῆς νυκτός ἐκείνης βρονταί τεκαὶ σέλας ἐξ οὐρανοῦ ἐπεσήμηναν·

καὶ ἐπὶ τούτοις Ἀλέξανδρος τῇ ὑστεραίᾳ ἔθυε τοῖς φήνασι θεοῖς τὰ τε σημεῖακαὶ τὴν λύσιν τοῦ δεσμοῦ.

Τι έγινε εκείνη τη νύχτα; ………………………………………………………………………………………………………….Τι έκανε την επόμενη μέρα ο Αλέξανδρος;………………………………………………………………………………Σε ποιους θυσίαζε ο Αλέξανδρος ; ……………………………………………………………………………………………

Page 9: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

it's ancient greek to me!

Page 10: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ὡς δὲ Άλέξανδρος παρῆλθεν ἐς Γόρδιον, Όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο,

πόθος λαμβάνει αὐτὸν ἰδεῖν τὴν ἅμαξαν τὴν Γορδίου

τον κατέλαβε πόθος να δει την άμαξα του Γορδίου

καὶ τὸν δεσμόν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης. και το δεσμό του ζυγού της άμαξας.

Πρὸς δὲ δὴ ἄλλοις καὶ τόδε ἐμυθεύετο περὶ τῆς ἁμάξης,

Και μεταξύ άλλων, βέβαια, και αυτό λεγόταν για την άμαξα,

ὅστις λύσειε τὸν δεσμόν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης,

ότι δηλαδή, όποιος λύσει το δεσμό του ζυγού της άμαξας,

τοῦτον χρῆναι ἄρξαι τῆς Ἀσίας. αυτός ήταν ορισμένο από τη μοίρα να εξουσιάσει την Ασία.

Ἦν δὲ ὁ δεσμὸς ἐκ φλοιοῦ κρανίας Ο δεσμός ήταν από φλούδα κρανιάς

καὶ τούτου οὔτε τέλος οὔτε ἀρχὴ ἐφαίνετο. και αυτού δε φαινόταν ούτε τέλος ούτε αρχή.

Ἀλέξανδρος δὲ, ὡς ἀπόρως μὲν εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ

Ο Αλέξανδρος, επειδή αδυνατούσε να βρει τη λύση του δεσμού,

οὐκ ἤθελε δὲ περιιδεῖν ἄλυτον αλλά και δεν ήθελε να τον αφήσει άλυτο,

(φοβούμενος) μὴ καὶ τοῦτο ἐργάσηται κίνησίν τινα ἐς τοὺς πολλούς,

γιατί φοβόταν μήπως αυτό προκαλέσει κάποια αναταραχή στο πλήθος,

Page 11: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

παίσας τὸν δεσμόν τῷ ξίφει διέκοψενκαὶ ἔφη λελύσθαι.

αφού χτύπησε το δεσμό με το ξίφος του, τον έκοψε και είπε ότι λύθηκε.

Ἀπηλλάγη δ’ οὖν ἀπό τῆς ἁμάξης αὐτός τε καὶ οἱ ἀμφ’ αὐτόν

Απομακρύνθηκε, λοιπόν, από την άμαξα ο ίδιος και οι σύντροφοί του

ὡς ξυμβεβηκότος τοῦ λογίουτοῦ ἐπὶ τῇ λύσει τοῦ δεσμοῦ.

με την ιδέα ότι είχε εκπληρωθεί ο χρησμόςγια τη λύση του δεσμού.

Καὶ γὰρ καὶ τῆς νυκτός ἐκείνης βρονταί τεκαὶ σέλας ἐξ οὐρανοῦ ἐπεσήμηναν·

Και πράγματι τη νύχτα εκείνη βροντές και λάμψη από τον ουρανό έδωσαν σημείο επιδοκιμασίας·

καὶ ἐπὶ τούτοις Ἀλέξανδρος τῇ ὑστεραίᾳ γι’ αυτό το λόγο ο Αλέξανδρος την επόμενη μέρα

ἔθυε τοῖς φήνασι θεοῖς τὰ τε σημεῖα πρόσφερε θυσία στους θεούς που του φανέρωσαν τα σημάδια

καὶ τὴν λύσιν τοῦ δεσμοῦ. και τον τρόπο λύσης του δεσμού.

Page 12: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ

ζευγνύω (και ζεύγνυμι) [= δένω μαζί με κάτι άλλο, ζευγαρώνω, ζεύω]

θ. ζευγ-, ζυγ-

http://www.greeklanguage.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/index.htmlΛεξικό της Κοινής Ελληνικής Γλώσσας

Page 13: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

o ζευγίτης = ζευγάς, ζευγολάτης

ο ζυγός = • ζυγαριά• κατασκευή (συνήθ. ξύλινη) την οποία προσαρμόζουν στον τράχηλο ζώων

(βοδιών κτλ.) για να τα ζεύξουν (στο άροτρο)• για κατάσταση υποταγής

Τα φαρμακεία έχουν ζυγούς ακριβείαςΟ ζυγός της Δικαιοσύνης / της Θέμιδας.Οι Έλληνες έζησαν τετρακόσια χρόνια κάτω από τον τουρκικό ζυγόTου Έλληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υποφέρει

Page 14: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Η διάζευξη = διαζύγιο, διάλυση του γάμου: Οι γονείς του βρίσκονται σε διάζευξη

Η σύζευξη = σύνδεση, συνένωση Δεν είναι πάντα δυνατή η αρμονική σύζευξη των στόχων του ανθρώπου με τα όνειρά του.

Η συζυγία = 1. ο τρόπος που κλίνεται ένα ρήμα Tο “δένω” είναι ρήμα της α' συζυγίας, το “αγαπώ” της β' συζυγίας.

ζευγαρώνω 1. βρίσκω το ταίρι πράγματος, συνδέω, συνδυάζω κτ. με άλλο, ώστε να αποτελέσουν ζεύγος: Δώσε μου άλλο ένα, να τα ζευγαρώσω.

2. (α) βάζω μαζί δύο ζώα αντίθετου φύλου για αναπαραγωγή: Ζευγαρώνω τα καναρίνια

(β) βρίσκω το ερωτικό μου ταίρι (και ζω μαζί του): Tα τρυγόνια ζευγαρώνουν από τον Aπρίλιο ως τον Aύγουστο.

3. συνταιριάζω, παντρεύω.

Page 15: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ζευγαρωτός -ή -ό = αυτός που είναι, υπάρχει, γίνεται κατά ζεύγη. Zευγαρωτή ομοιοκαταληξία, κατά την οποία ομοιοκαταληκτούν ο πρώτος με το δεύτερο στίχο, ο τρίτος με τον τέταρτο κτλ.

το ζύγισμα = η ενέργεια του ζυγίζω· η μέτρηση του βάρους ενός σώματος με ζυγαριά· Δίνω τις αποσκευές για ζύγισμα.

το ζύγι = 1α. το καθορισμένου βάρους αντικείμενο που τοποθετείται στον έναν από τους δύο δίσκους μιας ζυγαριάς· τα σταθμά· β. το ζύγισμα: Mας γέλασε / μας έκλεψε στο ζύγι.

ζυγωματικός -ή -ό = ζυγωματικά οστά, τα δύο οστά του προσώπου που ενώνουν την κάτω σιαγόνα με το κρανίο, και το αντίστοιχο τμήμα των παρειών κάτω από τα μάτια·

Page 16: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

η ζυγοστάθμιση = η διαδικασία η οποία αποβλέπει στην εξουδετέρωση των κραδασμών που δημιουργούνται κατά την περιστροφική ή παλινδρομική κίνηση διάφορων μαζών σε μηχανισμούς και μηχανές: Zυγοσταθμίσεις τροχών αυτοκινήτων.

το διαζευκτήριο = έγγραφο που πιστοποιεί τη λύση ενός γάμου.

διαζευγμένος -η -ο = που έχει λύσει το γάμο του, που έχει χωρίσει με διαζύγιο.

Page 17: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ4. η συνένωση7. συνταιριάζω, παντρεύω8. ο τρόπος με τον οποίο κλίνεται ένα ρήμα9. η σύνδεση, το ζέψιμο11. οστά του προσώπου12. αυτός που έχει χωρίσει

ΚΑΘΕΤΑ1. ο ζευγίτης2. πλησιάζω3. η ενέργεια του ζυγίζω5. αυτός που γίνεται κατά ζεύγη6. έγγραφο που πιστοποιεί τη λύση του γάμου7. η ζυγαριά9. τοποθετώ ζώα στο ζυγό10. διαζύγιο, διάλυση

Page 18: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ζυγώνω χωρισμός

ζυγοστάθμιση σταθμά

ζυγαριά σύνδεση

διαζύγιο γεωργός

ζεύξη διπλός

ζύγια πλησιάζω

ζευγίτης πλάστιγγα

ζευγαρωτός ευθυγράμμιση

Αντιστοιχίζω τα συνώνυμα:

ζυγώνω διάζευξη

παντρεμένος ζευγαρωμένος

γάμος διάζευξη

μόνος διαζευγμένος

μονός απομακρύνομαι

σύζευξη ζυγός

Αντιστοιχίζω τα αντώνυμα :

Συμπληρώνω την κατάλληλη λέξη:Ένα από τα μεγαλύτερα έργα ήταν η ……………………………….Ρίου – ΑντίριουΔεν είναι πάντα δυνατή η ………………………….. των στόχων μας με τα όνειρά μαςΜε την επανάσταση του 1821 αποτινάξαμε τον τούρκικο ……………………..Τα ………………………………..είναι τα οστά του προσώπου που βρίσκονται κάτω από τα μάτια.Πρέπει να ελέγχουμε το βάρος μας και να ανεβαίνουμε συχνά στη ……………………..Τα ρήματα στα νέα ελληνικά χωρίζονται σε δύο ………………………………………Οι …………………… καβγάδες ήταν συχνοί μεταξύ της Ήρας και του Δία.Μετά το τρακάρισμα πήγε το αυτοκίνητο στο συνεργείο για ……………………………Οι γονείς μου είναι σε διάσταση, αλλά δεν έχει βγει ακόμη το ………………………………….

Page 19: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Συμπληρώνω τα κενά με την κατάλληλη λέξη παράγωγη του ζευγνύω (ζεύγνυμι):

1. Ή παπάς παπάς ή .........................................................2. Η γέφυρα είναι το ..............................του ποταμού.3. Η Λαμπέτη και ο Χόρν αποτελούσαν ένα υπέροχο καλλιτεχνικό ...............................4. Ο ζευγάς όργωνε το χωράφι του με ένα ......................βόδια.5. Μη ........................θα σου κολλήσω γρίπη6. Οι γονείς του πήραν συναινετικό ............................ / Πήρε .........................από την πολιτική7. Περιμένει το ...................................., για να ξαναπαντρευτεί8. Δεν είναι πάντα δυνατή η αρμονική .................................των στόχων του ανθρώπου με τα όνειρά του9. Το ίσως είναι ...................................του ναι και του όχι.10. Με ........................στη δουλειά, ανάσα δεν πήρα11. Τα μήλα του προσώπου είναι τα ....................................οστά12. Στο αεροδρόμιο έδωσα τις αποσκευές μου για .......................................13. Έκανα ..................................των τροχών του αυτοκινήτου μου14. Τα τρυγόνια ...............................από τον Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο15. Στη ...................................ομοιοκαταληξία ομοιοκαταληκτούν ο α' με το β' στίχο και ο γ' με το δ'

Page 20: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ἀρόω, ἀρῶ =οργώνω

ἄροτρον

Ξύω = ξύνω

- - - - - α

Λούω = λούζω

- - - τήρ

πίνω

- - - - - ιον

Δρέπω = κόβω σκάπτω ἄγχω γράφω

- - - πανον - - - - - - η - - - - - η - - - - ίς

Ουσιαστικά που δηλώνουν όργανο ή μέσο και παράγονται από ρήματα

θέλγω

Το - - - - ητρον

κομίζω

τα - - - - στρα

φοβέω, φοβῶ

το - - - - τρον

πλήττω

το - - - κτρον

Page 21: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

λάμπω

ὁ - - - - τήρ

λύω

τα - - τρα

χέω

ἡ χ - - - α ἡ χο - - η

κεράννυμι (= αναμειγνύω)

ὁ κ - - - - ρ

νίπτω (= πλένω)

ὁ - - - - ήρ

λέχομαι (= κοιμίζω κάποιον)

το - έκτρον

κλείω (= κλείνω)

το - - - - θρον

γλύφω (= σκαλίζω)

το - - - - ανον

Page 22: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Κοιμοῦμαι ἐπί τοῦ ………………………..

Ὁ ______________ἐστί πλήρης ὕδατος καί οἴνου

Νίπτω τάς χεῖρας εἰς τόν ____________

Τό _____________ κλείει τήν θύραν

Τό _________________ γλύφει τό μάρμαρον

Τό ___________________ δρέπει τα φυτά

Ἡ _____________________σκάπτει την γέαν

Ὁ _____________________δίδει φῶς

Οἱ ἀπαγωγεῖς ἔλαβον τά ________________

___________________πλήρες ὕδατος

Φοβεῖ τους πάντας. Οὗτος ἐστί τό ____________________ τοῦ σχολείου.

Page 23: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ουσιαστικά που δηλώνουν τόπο και παράγονται από ρήματα

Παλαίω = παλεύω

ἡ - - - - - στρα

θεάομαι, θεῶμαι

το - - - τρον

βαίνω

το - - θρον

ἐργάζομαι

Το - - - - στηριον

ὀρχέομαι, ὀρχοῦμαι= χορεύω

ἡ - - - ήστρα

δικάζω

το - - - - στηριον

γυμνάζω

το - - - - - στήριον

Page 24: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

1. συλλαβική ε- (λύω => ἐλυον)

2. χρονική

α→ η (ἄρχω => ἦρχον)

ε→ η (ἐλπίζω - ἤλπιζον)

ο→ ω (ὁρίζω - ὥριζον)

ι→ ι (ἱδρύω - ἵδρυον

υ→ υ (ὑβρίζω -ὕβριζον)

αι→ η =(αἴρω-ᾖρον)

ει→ η (εἰκάζω- ᾔκαζον)

οι→ η (οἰκίζω - ᾤκιζον)

αυ→ ηυ (αὔξω - ηὖξον)

ευ→ ηυ (εὕδω - ηὗδον)

3. εσωτερική Μετά από τις προθέσεις : εις, εν, εκ, εξ, προ, προς, συν, ανά, διά, κατά, μετά, παρά, αμφί, αντί, επί, περί, από, υπό, υπέρΕἰσφέρω – είσέφερον ἐκφέρω - ἐξέφερον

Η Αύξηση

αύξηση θέμα κατάληξη

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ἒ λυ ον

Page 25: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ἀλιεύω …………….ἀκούω………………ἀθροίζω……………ἀγγέλλω…………..ἂγω………………….ἂδω…………………ἀναγκάζω………….

ἐλπίζω………………ἐλέγχω……………ἐρίζω………………ὀρίζω……………….ὀδεύω………………ἰκετεύω…………….ὑβρίζω………………

Αἰσθάνομαι………Αἲρω …………….Αἰσχύνω………….Αἲθω…………..Εἰκάζω………….Οἰκίζω…………..Οἰκτίρω…………

Αὐξάνω………..Αὐλίζω………….Εὐχομαι………..Εὐρύνω…………Εὐθύνω………..Εὐδαιμονίζω………..

Σχηματίζω τον παρατατικό

2. Χρονική

αύξηση

α→ η (ἄρχω => ἦρχον)

ε→ η (ἐλπίζω - ἤλπιζον)

ο→ ω (ὁρίζω - ὥριζον)

ι→ ι (ἱδρύω - ἵδρυον

υ→ υ (ὑβρίζω -ὕβριζον)

αι→ η =(αἴρω-ᾖρον)

ει→ η (εἰκάζω- ᾔκαζον)

οι→ η (οἰκίζω - ᾤκιζον)

αυ→ ηυ (αὔξω - ηὖξον)

ευ→ ηυ (εὕδω - ηὗδον)

1. Συλλαβικήαύξηση

ε- (λύω => ἒλυον)

Λύω …………………Γράφω ……………….

Πείθω ………………………Πράττω …………………….

Διώκω ………………………..Ρίπτω ………………………….

Page 26: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Εσωτερική αύξηση Μετά από τις προθέσεις : εις, εν, εκ, εξ, προ, προς, συν, ανά, διά, κατά, μετά, παρά, αμφί, αντί, επί, περί, από, υπό, υπέρ

Εἰσφέρω – εἰσ έ φερον ἐκφέρω - ἐξ έ φερονἐμπίπτω (ἐν + πίπτω) - ἐν έ πιπτον (ν + π = μπ)

Συγχαίρω ( συν + χαίρω) - συν έ χαιρον (ν + χ = γχ)

Συλλέγω (συν + λέγω) - συν έ λεγον (ν + λ = λλ)

ν + μ = μμν + λ = λλν + ρ = ρρν + σ = σσν + ν = νν

ν + κ = γκν + γ = γγν + χ = γχ

ν + π = μπν + β = μβν + φ = μφν + ψ = μψ

Συρράπτω (συν + ράπτω) - συν έ ρραπτον (ν + ρ = ρρ)

Page 27: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Εἰσφέρω………………..Ὑπερβάλλω…..……....Συνάγω…………………Συνοικῶ……………….Ἀναλίσκω……………..Παρανομῶ…………..Ἐγκωμιάζω……………Ἐπιστατῶ……………..

Ἐκπίπτω………………Ἐκπέμπω…………….Ἐπιπίπτω……….......Καταπίπτω…………..Καταλήγω……………Συναρπάζω………….Συμπίπτω…………….Συμφέρω……………..

Συλλέγω………………..Συρράπτω……………..Ἐμμένω…………………..Ἐμπνέω…………………Ἐμβάλλω………………..Συμπάσχω………………Συγχαίρω………………..Ἐγχειρίζω………………..

Διακινδυνεύω………….Ὑπακούω………………..Διαβαίνω……………….Ἐμπίπτω………………..Ἀναρπάζω……………...Ἐγγράφω………………..Ἐγκρύπτω……………….

Page 28: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

Ενεστώτας Παρατατικός Μέλλοντας Αόριστος

φωνηεντόληκτα λύ- ω ἒ-λυ- ον Λύ- σω ἒ-λυ- σα

Οδοντικοληκτα(τ,δ,θ,ζ)

πείθω ἒ πειθ ον Πεί σω ἒπει σα

Χειλικόληκτα(π,β,φ,πτ)

γράφω ἒ γραφ ον Γρά ψω ἒγρα ψα

Ουρανικοληκτα(κ,γ,χ,ττ)

πράττω ἒ πραττ ον Πρά ξω ἒπρα ξα

Page 29: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ενεστώτας παρατατικός μέλλοντας αόριστος

Κελεύω

Παιδεύω

Σώζω

ὀνομάζω

Βλάπτω

Βλέπω

Διώκω

Διδάσκω

φυλάττω

Page 30: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

Λύω Παιδεύω τοξεύω άκούω κελεύω παύω

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ…λυ……λυ……λυ……λυ……λυ……λυ…

…παιδευ……παιδευ……παιδευ……παιδευ……παιδευ……παιδευ…

…τοξευ……τοξευ……τοξευ……τοξευ……τοξευ……τοξευ…

…κου….…κου….…κου….…κου….…κου….…κου….

…κελεύ……κελεύ……κελεύ……κελεύ……κελεύ……κελεύ…

…παυ……παυ……παυ……παυ……παυ……παυ…

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

…λυ……λυ……λυ……λυ……λυ……λυ…

…παιδευ……παιδευ……παιδευ……παιδευ……παιδευ……παιδευ…

…τοξευ……τοξευ……τοξευ……τοξευ……τοξευ……τοξευ…

…κου….…κου….…κου….…κου….…κου….…κου….

…κελεύ……κελεύ……κελεύ……κελεύ……κελεύ……κελεύ…

…παυ……παυ……παυ……παυ……παυ……παυ…

ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ

Page 31: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

πείθω ἐλπίζω κομίζω σχίζω φράζω ἐρίζω ὀνομάζω σώζω

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ (ἔπειθον)

….πειθ…….πειθ…….πειθ…….πειθ…….πειθ…….πειθ…

….λπιζ….….λπιζ…..….λπιζ…..….λπιζ…..….λπιζ…..….λπιζ…..

…κομιζ….…κομιζ….…κομιζ….…κομιζ….…κομιζ….…κομιζ….

…σχιζ……σχιζ……σχιζ……σχιζ……σχιζ……σχιζ…

…φραζ……φραζ……φραζ……φραζ……φραζ……φραζ…

...ριζ…

...ριζ…

...ριζ…

...ριζ…

...ριζ…

...ριζ…

..νομαζ…

..νομαζ…

..νομαζ…

..νομαζ…

..νομαζ…

..νομαζ…

...σωζ…

...σωζ…

...σωζ…

...σωζ…

...σωζ…

...σωζ…

ΑΟΡΙΣΤΟΣ (ἔπειθ σα => ἔπεισα)

….πει……….πει……….πει……….πει……….πει……….πει……

….λπι….….λπι….….λπι….….λπι….….λπι….….λπι….

…κομι….…κομι….…κομι….…κομι….…κομι….…κομι….

…σχι……σχι……σχι……σχι……σχι……σχι…

…φρα……φρα……φρα……φρα……φρα……φρα…

...ρι…

...ρι…

...ρι…

...ρι…

...ρι…

...ρι…

..νομα…

..νομα…

..νομα…

..νομα…

..νομα…

..νομα…

...σω…

...σω…

...σω…

...σω…

...σω…

...σω…

ΟΔΟΝΤΙΚΟΛΗΚΤΑ (τ, δ, θ, ζ )

Page 32: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΧΕΙΛΙΚΟΛΗΚΤΑ (π, β, φ, πτ)

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

γράφω κόπτω βλάπτω πέμπω ῥίπτω ἅπτω θάπτω

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ (ἔγραφον)

….γραφ….….γραφ….….γραφ….….γραφ….….γραφ….….γραφ….

….κοπτ….….κοπτ….….κοπτ….….κοπτ….….κοπτ….….κοπτ….

….βλαπτ….….βλαπτ….….βλαπτ….….βλαπτ….….βλαπτ….….βλαπτ….

....πεμπ….

....πεμπ….

....πεμπ….

....πεμπ….

....πεμπ….

....πεμπ….

……ριπτ….……ριπτ….……ριπτ….……ριπτ….……ριπτ….……ριπτ….

…..πτ………..πτ………..πτ………..πτ………..πτ………..πτ……

…...θαπτ….…...θαπτ….…...θαπτ….…...θαπτ….…...θαπτ….…...θαπτ….

ΑΟΡΙΣΤΟΣ (ἔ γραφ σα => ἔγραψα)

….γρα…..….γρα…..….γρα…..….γρα…..….γρα…..….γρα…..

….κο…….….κο…….….κο…….….κο…….….κο…….….κο…….

…βλα…….…βλα…….…βλα…….…βλα…….…βλα…….…βλα…….

....πεμ……

....πεμ……

....πεμ……

....πεμ……

....πεμ……

....πεμ……

….ρι……..….ρι……..….ρι……..….ρι……..….ρι……..….ρι……..

……………..……………………………………………………………………………………………

….θα…..….θα…..….θα…..….θα…..….θα…..….θα…..

Page 33: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

πράττω διώκω διδάσκω ἄγω φυλάττω ὀρύττω

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ (ἔπραττον)

…πραττ……πραττ……πραττ……πραττ……πραττ……πραττ…

…διωκ……διωκ……διωκ……διωκ……διωκ……διωκ…

….διδασκ….….διδασκ….….διδασκ….….διδασκ….….διδασκ….….διδασκ….

…γ…..…γ…..…γ…..…γ…..…γ…..…γ…..

…φυλαττ……φυλαττ……φυλαττ……φυλαττ……φυλαττ……φυλαττ…

….ρυτ…..….ρυτ…..….ρυτ…..….ρυτ…..….ρυτ…..….ρυτ…..

ΑΟΡΙΣΤΟΣ (ἔ πραττ σα => ἔπραξα)

…πρα…..…πρα…..…πρα…..…πρα…..…πρα…..…πρα…..

…διω…..…διω…..…διω…..…διω…..…διω…..…διω…..

….διδα…….….διδα…….….διδα…….….διδα…….….διδα…….….διδα…….

…………………………………………………………………………………………………………………………......

….φυλα……….φυλα……….φυλα……….φυλα……….φυλα……….φυλα……

…..ρυ………..ρυ………..ρυ………..ρυ………..ρυ………..ρυ……

ΟΥΡΑΝΙΚΟΛΗΚΤΑ (κ, γ, χ, ττ/σσ)

Page 34: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΑΣΚΗΣΕΙΣ 3, 4, 5, 6 σελίδα 59Γράφω τους αρχικούς χρόνους των ρημάτων που συναντώ στις ασκήσεις:

ἀλλάττω βλάπτω διδάσκω ψηφίζω κινδυνεύω

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

ΑΣΚΗΣΗ 3

Να μεταφέρετε τις ακόλουθες φράσεις στην α.ε.:

εσύ άλλαζες → ______________________εγώ έβλαψα → ______________________εμείς διδάσκαμε → ______________________εσείς ψηφίσατε → ______________________οι πολίτες κινδύνευαν → ______________________

Page 35: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

διώκω κόπτω παύω τρέπω γυμνάζω πείθω πλήττω ἁρπάζω ἀγοράζω

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

Να συμπληρώσετε τους αντίστοιχους τύπους των άλλων χρόνων των ρημάτων που δίνονται στον πίνακα:

ενεστώτας παρατατικός μέλλοντας αόριστος

ἀγοράζεις

ἐδίωκε

κόψετε

ἔπαυσαν

τρέπομεν

ἐγύμναζες

ἔπεισαν

πλήττει

ἁρπάσομεν

ἐστρέφετε

Page 36: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΑΣΚΗΣΗ 5

κηρύττω φέρω ἀθροίζω κελεύω φυλάττω

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ οἴσω

ΑΟΡΙΣΤΟΣ ἤνεγκον

Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων:

α. Ὁ στρατηγὸς __________________ (κηρύττει, οριστ. αορ.) τὸν πόλεμ____ .β. Αἱ μυροφόρ____ μύρον __________________ (φέρω, οριστ. παρατ.).γ. Οἱ πολέμι____ τὴν αὑτῶν δύναμιν __________________ (ἀθροίζω, οριστ. παρατ.).δ. Κῦρος __________________ (κελεύω, οριστ. αορ.) τοὺς στρατιώτ____ μάχεσθαι.ε. Σὺ __________________ (φυλάττω, οριστ. αορ.) τὴν τῶν νόμ____ τάξιν.

Page 37: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΑΣΚΗΣΗ 6

ἀθροίζω κρούω κόπτω σῴζω ἱππεύω νομίζω ἐλπίζω

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

Συμπληρώνοντας τις λέξεις που ζητούνται στα αντίστοιχα τετραγωνίδια θα σχηματιστεί στην έγχρωμη στήλη το όνομα της συζύγου του Περικλή:α. α πληθ. οριστ. αορ. ρ. ἀθροίζω′β. γ εν. οριστ. αορ. ρ. κρούω′γ. β εν. οριστ. παρατ. ρ. κόπτω′δ. β εν. οριστ. αορ. ρ. σῴζω′ε. γ εν. οριστ. αορ. ρ. ἱππεύω′στ. γ πληθ. οριστ. παρατ. ρ. νομίζω′ζ. β πληθ. οριστ. αορ. ρ. ἐλπίζω′

Page 38: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

• Πόθος…………….. αὐτὸν τὴν ἅμαξαν ἰδεῖν τὴν Γορδίου (λαμβάνω, παρατατ γ΄ ενικό)• Ἀλέξανδρος ἄλυτον δὲ περιιδεῖν οὐκ ……………………….τον δεσμόν

(θέλω, παρατατ γ΄ενικό)• Ἀλέξανδρος τῷ ξίφει …………………....τὸν δεσμὸν

(διακόπτω, αόριστος, γ΄ ενικό)• Τῇ ὑστεραίᾳ Ἀλέξανδρος…………………..…….. τοῖς θεοῖς

(θύω, παρατατικός, γ΄ ενικό)• Οἰ ἔλαφοι πιόντες ὅσον …………….......προσεῖχον τῇ τοῦ σώματος ἰδέᾳ

(θέλω, παρατ γ΄πληθ)• Ὑμεῖς ……………………….. τὴν τῶν σκελῶν λεπτότητα

(ψέγω, παρατατ, β΄ πληθ)• Κυνηγέται …………………πλησίον

(εἰμί , παρατατικός γ’ πληθ)• Τά σκέλη ……………………….τήν ἔλαφον

(σώζω, αόριστος, γ’πληθ)• Ἡ ἔλαφος ἄδικος …………….. τῶν ἰδίων κριτὴς

(εἰμί , παρατατ γ’ ενικό)• ……………………………. ὅσον τριακοσίους σταδίους

(πλέω, αόριστος, α΄ πληθ) • Οἱ πόδες τῶν Φελλόποδων ………………………..φέλλινοι

(εἰμί , παρατατικός γ’ πληθ)• Ἡμεῖς ……………………… ὁρῶντες τους Φελλόποδας οὐ βαπτιζομένους

(θαυμάζω, αόρ α΄ πλ)• Ἐν Ἀθήναις οἱ γονεῖς εἰς διδασκάλων ……………………τοὺς παῖδας (πέμπω, παρατατ γ’ πληθ)

Page 39: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού

ΟΥΦ !!!Επιτέλους τελειώσαμε την 7η ενότητα!

Μάθαμε όμως πολλά! Τον παρατατικό, τον αόριστο, τον παρατατικό του εἰμί, τα ουσιαστικά που σημαίνουν όργανο, μέσο και τόπο, τα παράγωγα του ζευγνύω (ζεύγνυμι)

και κυρίως μάθαμε με τι κόλπο ο Αλέξανδρος «έλυσε» τον γόρδιο δεσμό!

ναι, το ήθελε πολύ να γίνει κύριος της Ασίας!

ΚατερίναΠροκοπίου