3η Σεπτέμβρη 1843 – 1862: η έξωση του Όθωνα

Πλατεία Συντάγματος, 1860, Συλλογή Παύλου και Μπελίντας ΦυρούΠηγή: http://www.nexusmedia.gr/old-athens-photos-exhibition/

Το σύνταγμα του 1844

• 3η Σεπτέμβρη 1843: απαίτηση για Σύνταγμα• 1844: ψηφίζεται το νέο Σύνταγμα • πολίτευμα: Συνταγματική μοναρχία:

– Νομοθετική εξουσία: βασιλιάς + Γερουσία + Βουλή (Γερουσία = ισόβια, διορισμένη από βασιλιά, Βουλή = εκλεγμένη από το λαό)

– Εκτελεστική εξουσία: βασιλιάς υπουργοί: τους διορίζει και τους παύει ο ίδιος

– Δικαστική εξουσία: δικαστές: διορίζονται και παύονται από το βασιλιά

Αυτόχθονες - ετερόχθονες

• Θυμόμαστε: οι Έλληνες του 19ου αι. δεν αποτελούν ομοιογενή πληθυσμό

• Αυτόχθονες = Έλληνες γεννημένοι μέσα στο ελληνικό κράτος (πλειοψηφία Εθνοσυνέλευσης)

• Ετερόχθονες = Έλληνες γεννημένοι εκτός των συνόρων του ελληνικού κράτους

• Το ζήτημα: διανομή θέσεων δημόσιας διοίκησης• Κατάληξη: ετερόχθονες = Έλληνες πολίτες,

αλλά: – 1. απαγορεύεται να διορίζονται σε θέσεις διοίκησης– 2. εκλέγονται βουλευτές μόνο σε οικισμούς

ετεροχθόνων

• Ναι μεν υπάρχει Σύνταγμα, αλλά ο βασιλιάς

συμμετέχει σε όλες τις εξουσίες

• Αντιπαλότητες ανάμεσα σε Έλληνες

Εικόνα: www.istorikathemata.com

Προβλήματα στο πολίτευμα

• Έχουμε κοινοβουλευτικούς θεσμούς: θετικό

• Ο βασιλιάς υπερεξουσίες: αρνητικό

• Τα κόμματα υπάρχουν και δρουν: θετικό (;)

• χωρίς επίσημη αναγνώριση: αρνητικό

• ΕΠΟΜΕΝΩΣ: η δημοκρατία δεν λειτουργεί σωστά

Εκλογές 1844

• Εκλογές 1844:

καλπονοθεία, εκβιασμοί,

χρηματισμοί των

ψηφοφόρων

• Πρωταγωνιστής: Γαλλικό

κόμμα, Ιωάννης Κωλέττης

Ο Ιωάννης Κωλέττης• Αρχηγός του Γαλλικού

κόμματος

• 1844-1847: πρωθυπουργός,

συνεργάζεται με τον Όθωνα

– παραβιάζει το σύνταγμα

– αγνοεί τη Βουλή

– ρουσφέτια με κρατικούς πόρους

• Εισάγει τον όρο Μεγάλη Ιδέα

(1844)

Εικόνα: Αργολική Αρχειακή ΒιβλιοθήκηΙστορίας και Πολιτισμού

Η Μεγάλη Ιδέα• 1. Ελλάδα = φτωχή

• 2. πλειοψηφία Ελλήνων ζουν

εκτός των συνόρων

• => ανάπτυξη = διεύρυνση, δηλ.

• να συμπεριληφθούν στην επικράτεια περιοχές με

ελληνικούς πληθυσμούς υπό ξένη κυριαρχία

Τμήμα χάρτη εποχής Ελ. ΒενιζέλουΠηγή: lexilogio.gr

Η Μεγάλη Ιδέα

• Η Μεγάλη Ιδέα

αποδοχή από ελληνική κοινωνία

σφραγίζει ζωή και ιδεολογία ελληνισμού

επίσημη κρατική πολιτική ως πρώτες δεκαετίες

20ου αι.

Αλυτρωτισμός• Αλύτρωτοι Έλληνες = όσοι δεν έχουν λυτρωθεί, δηλ.

ελευθερωθεί => υπό Οθωμανική κατοχή

• Αλυτρωτισμός = η πολιτική που στοχεύει στην ένταξη

των αλύτρωτων πληθυσμών και εδαφών

• Αντίλογος:

• Αγγλικό κόμμα (Αλ. Μαυροκορδάτος): οικονομική

ανάπτυξη= προϋπόθεση για εδαφική επέκταση Ελλάδας

Κριμαϊκός πόλεμος (1854 – 1856)• 1854: Ρωσοτουρκικός πόλεμος: εμπλέκονται Αγγλία –

Γαλλία υπέρ Τουρκίας

• Εστία του πολέμου: Χερσόνησος Κριμαίας

• Όθωνας: ευκαιρία επέκτασης =>1854: εξεγέρσεις

Θεσσαλία, Ήπειρος, Μακεδονία

• Επέμβαση Αγγλίας – Γαλλίας

• Καταλαμβάνουν Πειραιά

• Απαιτούν ελληνική ουδετερότητα

• Ρωσία: ήττα

Αποτελέσματα κριμαϊκού πολέμου• Χάτι Χουμαγιούν (1856): μεταρρυθμίσεις

• Ισότητα όλων των υπηκόων οθωμανικής αυτοκρατορίας

ανεξάρτητα από φυλή ή θρησκεία

=> ανάπτυξη ελληνισμού μέσα στην αυτοκρατορία

• Ελλάδα: η κοινή γνώμη χάνει την εμπιστοσύνη στις

Μεγάλες Δυνάμεις =>

• Αγγλικό, Γαλλικό, Ρωσικό κόμμα: παύουν

να υπάρχουν

Έξωση Όθωνα• Αστικοποίηση => νέα γενιά πολιτικών, με

φιλελεύθερες ιδέες αντίθετοι στον Όθωνα

• 1859-1862: κοινωνικό ρεύμα εναντίον Όθωνα

• 1 Φεβρουαρίου 1862: επανάσταση στο Ναύπλιο

• Οκτώβριος 1862: στάση φρουράς της Αθήνας

• Ο Όθωνας αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα

• 1867: πεθαίνει στο Μόναχο

Η αναχώρηση του Όθωνα, ελαιογραφία. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα.Πηγή: http://users.sch.gr/maritheodo/

Καλό μεσημέρι