Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσηςτων μαθητών της Β’ τάξης του 53ου Γενικού Λυκείου Αθηνών

για το σχολικό έτος 2015-16 με τίτλο:

«ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ» Θέμα: Η οικονομική διάσταση του οίνου

εργασία των παρακάτω μαθητών της Β’ Τάξης: 

Κουτούφαρης Γεώργιος Ζαφειράτης Νίκος

Κανταράς Γιάννης Τσάτσα Αποστόλης

Ποπέσκου Αντρέι-Σεμπάστιαν Τσημάνης Στέφανος

Αθήνα 2016

ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΡΑΣΙΗ αρχή της ιστορίας του

κρασιού εντοπίζεται στο χώρο της αρχαίας Αρμενίας , όπου πριν 7000 χρόνια π.Χ. Υπήρχε ήδη οργανωμένη παραγωγή κρασιού .

Η πρώτη συναλλαγή με κρασί έγινε , όταν οι Αρμένιοι προσέφεραν το αγαθό αυτό στον ημιμυθικό Πέρση βασιλειά Jamshid .

Την παράδοση της καλλιέργειας του κρασιού την υιοθετήσαν οι Αιγυπτίοι και το εμπορεύτηκαν με τους Φοίνικες .

ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΡΑΣΙΑυτοί με την σειρά τους

άρχισαν να ανταλλάσουν κρασί με τους αρχαίους Έλληνες , οι οποίοι ήρθαν σε επαφή με τον οίνο την ίδια περίπου περίοδο .

Μέσω της εμπορικής δραστηριότητας των Ελλήνων αποίκων με τις μητροπόλεις τους το κρασί μεταφέρθηκε και στην περιοχή της σημερινής Ιταλίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να το υιοθετήσουν οι Ετρούσκοι και στη συνέχεια οι Ρωμαίοι .

METAΦΟΡΑ ΚΡΑΣΙΟΥ Εμπορικά πλοία συνήθως μετέφεραν κρασί και λάδι σε αμφορείς. Το σχήμα και η διακόσμηση των αμφορέων φανερώνει το κράτος

προέλευσής τους.

ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ Μετά την πτώση της Ρώμης και την

εισβολή των γερμανικών φύλων στην καρδιά της αυτοκρατορίας το εμπόριο και ιδιαίτερα αυτό του κρασιού παρουσίασε παρακμή .

Η παράδοση , όμως του κρασιού επιβίωσε μέσω του εμπορίου που άσκησαν οι Βυζαντινοί τόσο με τους Βενετούς όσο και με την Δυτική Ευρώπη .

Στη συνέχεια με την βοήθεια του Καρλομάγνου η τέχνη της οινοποίας αναβίωσε και άνθισε . Τον 13ο αιώνα οι Βυζαντινοί άρχισαν να χρησιμοποιούν αντί για τους κλασσικούς αμφορείς, ξύλινα βαρέλια , που άρχισαν να χρησιμοποιούνται έκτοτε σε όλη την Μεσόγειο .

Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εμπόριου του κρασιού είχαν οι Άραβες , που διέπρεψαν στο εμπόριο και πειραματίστηκαν με την αιθανόλη, συστατικό του κρασιού .

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ

ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΟΤΕΡΕΣ ΕΤΙΚΕΤΕΣ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ

Στην 5η θέση βρίσκεται το Château MontroseΤο άλμα του Montrose στις κορυφαίες 5 πιο ισχυρές

μάρκες εκλεκτών κρασιών του κόσμου, είναι απόδειξη ότι ο συλλέκτης εκλεκτών κρασιών ψάχνει για αυτά, ακόμη και να είναι πιο οικονομικά από ό,τι συνήθως.

Στην 4η θέση τοποθετείται η Krug.

Η σαμπάνια Krug είναι το μόνο αφρώδες που

βρίσκεται μέσα στις 10 πρώτες μάρκες

εκλεκτών κρασιών.Η σαμπάνια έχει

δείξει μια αργή και σταθερή αύξηση των

τιμών κατά την τελευταία δεκαετία,

θεωρείται πάντα όμως η σταθερή αξία

στον κόσμο του οίνου, ιδιαίτερα σε εποχές οικονομικής

ύφεσης.

Στην θέση νούμερο 3 βλέπουμε το Château

Pavie

Το κτήμα Pavie το συναντούμε ως

παραγωγό οίνου από τον 4ο αιώνα μ.Χ. Χάρη στις άριστες εδαφολογικές και

κλιματικές συνθήκες είναι ένα από τα πιο γνωστά κτήματα της

περιοχής του Μπορντώ. Χάρη στην

εξαιρετική του ποιότητα

αναγνωρίζεται διεθνώς κάθε χρόνο

ως εκ των κορυφαίων ετικετών.

Στην 2η καλύτερη θέση διεθνώς ειναι το Château

Pontet-Canet

Η θέση του Pontet-Canet από τους αμπελώνες του Μπορντώ ως δεύτερο πιο ισχυρό brand

κρασιού στον κόσμο είναι ένα πολύ εντυπωσιακό επίτευγμα.Η απόδοση του Pontet-Canet

αντικατοπτρίζεται στο διπλασιασμό της τιμής του

την τελευταία 5ετία. Εντούτοις, εξακολουθεί να

είναι το πιο φθηνό κρασί όχι μόνο στο top 10,αλλά και στο

top 25, των πιό ισχυρών κρασιών του κόσμου.

Στην 1η θέση της παγκόσμιας αγοράς οίνου

κυριαρχεί το Domaine de la Romanée-Conti

Η πιο ισχυρή μάρκα εκλεκτών κρασιών της τελευταίας 5ετίας, το

Domaine de la Romanée-Conti που παράγει ποιοτικό

κρασί από το 1869, αποδεικνύει ότι η

Βουργουνδία είναι η νέα αγάπη του εμπορίου εκλεκτών κρασιών.

Το DRC ανέρχεται σε μόλις 7.000 κιβώτια σε σύνολο, και μάλιστα η

ακριβότερη εκδοχή του, το παλαιωμένο Romanée-

Conti Pinot Noir, κοστίζει πάνω από 10 χιλιάδες Ευρώ ανά μπουκάλι!

ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΟΙΝΟΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Κατάταξη Χώρα Παραγωγή σε τόνους (Παγκόσμιο σύνολο 27,421,931)

1 Γαλλία 4,293,4662 Ιταλία 4,107,3703 ΗΠΑ 3,217,0004 Ισπανία 3,200,0005 Χιλή 1,832,0006 Κίνα 1,700,0007 Αργεντινή 1,498,4008 Αυστραλία 1,231,0009 Νότιος

Αφρική 1,097,20010 Γερμανία 840,90011 Πορτογαλία 630,80012 Ρωσία 573,20013 Ρουμανία 410,00014 Ελλάς 311,53015 Βραζιλία 273,10016 Ουγγαρία 261,800

17 Νέα Ζηλανδία 248,400

18 Αυστρία 239,19519 Σερβία 230,58020 Ουκρανία 168,247

Παγκόσμια παραγωγή κρασιού το 2013 σύμφωνα με τον FAO (Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων του ΟΗΕ)

ΓαλλίαΕνώ η Γαλλία και

η Ιταλία ανταγωνίζονται για την κορυφή στην παραγωγή

κρασιού ανέκαθεν, η πρώτη μειώνει

πλέον την παραγωγή κρασιού της κάθε χρόνο. Η

παραγωγή της μειώθηκε κατά

11% από το 2007.

Ιταλία Η Ιταλία ακολουθεί τη Γαλλία ως η

δεύτερη σημαντικότερη οινοπαραγωγός

χώρα στον κόσμο, και μείωσε επίσης την παραγωγή της κατά τουλάχιστον 7% από το 2007.

ΙσπανίαΗ Ισπανία είναι το

σπίτι του μεγαλύτερου αμπελώνα σε έκταση στον

κόσμο. Παρά το γεγονός αυτό, η

Ισπανία έχει επίσης πολύ χαμηλότερες

αποδόσεις κρασιού από ό,τι οι

γειτονικές Γαλλία και η Ιταλία, γι’

αυτό κατατάσσεται σαφώς πιο πίσω σε

παραγωγή.

Άλλες παραγωγές χώρες κρασιού Ηνωμένες Πολιτείες της

ΑμερικήςΤο 90% του κρασιού από τις

Ηνωμένες Πολιτείες είναι από την Καλιφόρνια και μάλιστα κυρίως από την κοιλάδα Νάπα. Η Καλιφόρνια μάλιστα έχει τον μεγαλύτερο παραγωγό κρασιού στον κόσμο, την Gallo, που βρίσκεται στο Μοντέστο.

ΠορτογαλίαΗ Πορτογαλία είναι γνωστή

για το κρασί Port, ένα επιδόρπιο κρασί από τη Βόρεια Πορτογαλία το οποίο γίνεται με ανάμειξη διαφόρων ποικιλιών σταφυλιών.

Άλλες παραγωγές χώρες κρασιού Αυστραλία

Αυστραλία βασίζεται κατά κύριο λόγο στην εξαγωγική αγορά κρασιού. Δεδομένου ότι το αμερικανικό δολάριο έχει αποδυναμωθεί, η Αυστραλία επεκτείνει την εμπορία κρασιού στο Χονγκ Κονγκ και την Ασία.

ΓερμανίαΤο Γερμανική κρασί είναι

γνωστό για τα αρωματικά λευκά κρασιά, τα οποία εξάγονται κυρίως στην Ισπανία και την Ιταλία.

Άλλες παραγωγές χώρες κρασιού Νότια ΑφρικήH Νότια Αφρική είναι από καιρό

γνωστή για Chenin Blanc και παράγει το μεγαλύτερο όγκο κονιάκ στον κόσμο.

ΑργεντινήΗ Αργεντινή συνεχίζει να αυξάνει

την παραγωγή κρασιού με το χρόνο με αποτέλεσμα τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης (8%) και πλέον στηρίζεται στις εξαγωγές.

ΧιλήΗ Χιλή είναι περήφανη για το

κόκκινο κρασί της ποικιλίας Carmenere γνωστή ως «χαμένη ποικιλία» του Μπορντό. Ακόμα, οι εξαγωγικές αγορές απαιτούν παραδοσιακές ποικιλίες.

Το εμπόριο, η παραγωγή και η κατανάλωση οίνου στην

Ελλάδα

Η Ελλάδα είναι εδώ και μια εικοσαετία μια από τις μεγάλες εμπορικές δυνάμεις στον οινικό

χάρτη του κόσμου. Κατατάσσεται σταθερά μέσα

στις πρώτες 20 οινοπαραγωγές χώρες του πλανήτη παρά τη

μικρή της έκταση. Μαζί με την Πορτογαλία είναι σταθερά οι

κορυφαίες σε παραγωγή, μικρές σε έκταση χώρες του λεγόμενου

«παλαιού κόσμου» του κρασιού, δηλ. της Ευρώπης.

Πέρα από αυτό, αναγνωρίζεται πλέον ως χώρα που παράγει

πολύ ποιοτικούς οίνους.

Ακολουθούν μερικά ενδιαφέρονται

στατιστικά στοιχεία που

φωτίζουν ολοκάθαρα την

εξέλιξη της παραγωγής και

κατανάλωσης οίνου στη χώρα μας τα

τελευταία 15 χρόνια, αλλά και τις εξελίξεις στα χρόνια της βαθιάς

οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη

χώρα μας εσχάτως.

ΈτηΟΙΝΟΙ ΧΩΡΙΣ ΠΟΠ/ΠΓΕ

ΠOΠ ΠΓEΠΟΙΚΙΛΙΑΚΟΙ ΟΙΝΟΙ

Aλλοι Σύνολο

Μεταβολή ανά έτος

2000 3.224 327 7 3.558 -3,322001 3.037 338 2 3.477 -2,282002 2.836 249 13 3.098 -10,902003 3.491 372 1 3.864 24,732004 3.929 366 4.295 11,152005 3.755 338 4.093 -4,702006 3.530 370 3.900 -4,722007 3.150 350 3.511 -9,972008 3.510 345 12 3.868 10,172009 2.254 340 485 285 3.365 -13,002010 2.270 280 550 3.100 -7,88

2011 1.716 280 470 284 2.750 -11,29

2012 2.099 310 571 70 65 3.115 13,27

2013 2.358 315 600 70 65 3.343 7,32

2014 2.010 237 439 114 2.800 -16,24

2015 1.850 230 470 100 2.650 -5,36Πηγή: Υπουργείο Γεωργίας

Eλληνική Oινοπαραγωγή (σε 1000 HL)

 Η ελληνική παραγωγή κρασιού σε 1000 HL

τα τελευταία 15 χρόνια

Έτη Ποσότητα σε 000HL

Ανά Κάτοικο Ανά Καταναλωτή

2000/01 2.747 26,2 36,72001/02 2.942 28 392002/03 2.466 23 32,92003/04 2.978 28,4 39,482004/05 3.207 30,5 42,512005/06 3.242 30,9 42,972006/07 3.218 30,6 42,662007/08 3.188 30,4 42,262008/09 2.926 27,9 38,792009/10 3.248 30,9 43,052010/11 2.852 27,2 37,802011/12 2.923 27,8 38,752012/13 3.068 29,2 40,672013/14 2.931 27,9 38,852014/15 2.347 22,4 31,11ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ: Ανα κάτοικο: 10.500.000, Ανα καταναλωτή: 7.500.000Επεξεργασία στοιχείων: ΚΕΟΣΟΕ

Η κατανάλωση οίνου στην Ελλάδα

Οι οικονομικοί δείκτες

της κατανάλωσ

ης οίνου

Εισαγωγές οίνου στην Ελλάδα σε HL

Eισαγωγές - Eξαγωγές οίνου (σε HL)

Έτος Χώρες ΕΕ Τρίτες χώρες Σύνολο2000 179.756 2.874 182.6302001 497.060 1.205 498.2652002 123.866 1.443 125.3092003 320.989 5.716 326.7052004 241.922 4.024 245.9462005 133.435 2.965 136.4002006 146.048 3.088 149.1362007 186.081 4.450 190.5312008 229.664 4.766 234.4302009 158.040 4.879 162.9192010 101.950 5.408 107.3582011 199.837 3.102 202.9392012 170.150 7.741 177.8912013 183.144 4.708 187.8522014 146.982 2.282 149.2642015 123.104 1.800 126.919

Mεταβολή από 2014 σε

2015-16,25 -21,12% -14,97%

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ - Επεξεργασία: ΚΕΟΣΟΕ

Έτος Τιμή μονάδος από χώρες ΕΕ Τιμή μονάδος από τρίτες χώρες

2000 1,39 2,702001 0,91 2,482002 1,50 2,592003 1,01 2,402004 1,69 2,532005 1,59 2,582006 1,53 2,822007 1,56 2,432008 1,94 2,642009 1,76 2,942010 1,35 2,422011 1,62 3,192012 1,61 3,932013 2,17 3,602014 1,93 3,85

ΠΗΓΗ: ΕΛΛΑΣ ΣΤΑΤ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: ΚΕΟΣΟΕ

Μέση τιμή μονάδος ανά λίτρο εξαγόμενου οίνου

Έτος Τιμή μονάδος από χώρες ΕΕ

Τιμή μονάδος από τρίτες χώρες

2000 1,13 0,682001 0,56 2,102002 3,53 2,782003 0,71 1,822004 0,98 3,112005 1,68 3,442006 1,65 3,032007 1,69 3,32008 1,53 3,312009 1,74 4,482010 2,21 3,532011 1,21 5,772012 1,45 1,652013 1,47 1,752014 1,83 3,92

ΠΗΓΗ: ΕΛΛΑΣ ΣΤΑΤ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: ΚΕΟΣΟΕ

Μέση τιμή μονάδος ανά λίτρο εισαγόμενου οίνου

Εκτάσεις και δικαιώματα φύτευσης Οιναμπέλων

Έτος Φυτεμένη έκταση Δικαιώματα φυτ/σης &

αποθεματικόΦυτεμένη έκταση

2000/1 697.5812001/2 775.8902002/3 707.9402003/4 647.7752004/5 666.816 44.956 711.7722005/6 699.075 38.488 737.5632006/7 701.115 29.935 731.0502007/8 710.101 20.338 730.4392008/9 700.894 14.561 715.4552009/10 678.514 10.921 689.4352010/11 673.329 6.755 680.0842011/12 664.738 6.635 671.3732012/13 653.303 5.465 658.7672013/14 650.203 7.762 657.965Πηγή: ΚΕΟΣΟΕ

Εκστάσεις και δικαιώματα φύτευσης οιναμπέλων

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΒέκιος Γιώργος, Κούκης Διονύσης, Τσακίρης Αργύρης, Το Βιβλίο του Κρασιού, εκδ. Ψύχαλου – ΤΑ ΝΕΑ, χχ.

Τσακίρης Αργύρης, Ελληνική Οινογνωσία, εκδ. Ψύχαλου, Αθήνα, 2003

Ιστοσελίδα «Επώνυμο Ελληνικό Κρασί» (http://www.newwinesofgreece.com/el/basiki_oinognosia/index.html)

Ιστοσελίδα του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (http://greekwinefederation.gr/gr/content/show/&tid=26)