ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ:ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Ο ΠΑΠΠΟΥΣ ΚΑΙΤΟ ΕΓΓΟΝΑΚΙ , ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ,ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ, Λ.ΤΟΛΣΤΟΙ

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Λέων Τολστόι :μεγάλος Ρώσος συγγραφέας 1828-1910.Βασικό γνώρισμα του έργου του είναι ο ποιητικός ρεαλισμός του και ο ανθρωπισμός του..Σύντομο βιογραφικό του θα βρείτε στο σχολικό βιβλίο σας:Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.(σελίδα 44).

2)Διήγημα : Μαζί με τη νουβέλα και το μυθιστόρημα, το διήγημα είναι ένα από τα τρία βασικά είδη της αφηγηματικής πεζογραφίας. Το πρώτο χαρακτηριστικό ενός διηγήματος είναι η συντομία του .Αυτή η συντομία οδηγεί στο δεύτερο βασικό χαρακτηριστικό του διηγήματος, που είναι ένας συνδυασμός λιτότητας και πυκνότητας , τόσο στη γλώσσα(λιτότητα εκφραστικών μέσων..) όσο και στο περιεχόμενο.

Συγκεκριμένα, ο μύθος, η ιστορία δηλαδή που αφηγείται ένα διήγημα, επικεντρώνεται συνήθως γύρω από ένα βασικό γεγονός , με έναν κεντρικό ήρωα . Ανάλογα με το θέμα τους, τα διηγήματα μπορούν να διακριθούν σε ηθογραφικά, ρεαλιστικά, κοινωνικά, ιστορικά, ψυχολογικά, αστυνομικά. Στην παραδοσιακή τους μορφή παρουσιάζουν όλα τα χαρακτηριστικά που συνήθως συναντάμε στην πεζογραφία: αληθοφάνεια, συγκεκριμένο χρόνο και τόπο, θέματα από την καθημερινή ζωή .

3)Παραμύθι: είναι μια φαντασιακή αφήγηση ,όπου δεν δηλώνεται ο τόπος και ο χρόνος ,η δράση είναι γοργή με κυρίαρχη τη ρηματική διατύπωση και η αφήγηση καταλήγει σε σαφές διδακτικό μήνυμα .

4)Ρεαλισμός : Με το ρεαλισμό, η λογοτεχνία θέτει ως πρώτο στόχο της την πιστή απόδοση της πραγματικότητας , όπως βέβαια την αντιλαμβάνεται και τη βιώνει ο δημιουργός.

5)Διαχρονικός: είναι αυτός που έχει διάρκεια,που αντέχει στο πέρασμα του χρόνου.

(πηγές: Λεξικό λογοτ. Όρων α΄,β΄γ΄ γυμνασίου,βιβλίο εκπαιδευτικού για τα κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας).

6)Να διαβάσετε με προσοχή το κείμενο στις σελίδες 43-44 του σχολικού βιβλίου σας των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

(Γ.Ιακωβίδης:Τα πρώτα βήματα,ζωγραφικός πίνακας ,1889).

7)Αφού παρακολουθήσετε τη μικρού μήκους ταινία: «Τι είναι αυτό;»( youtube ) μαζί με την(τον) καθηγήτριά(-ή ) σας στο σχολείο, να εκφράσετε προφορικά και στη συνέχεια γραπτά τα συναισθήματά σας γι αυτά που είδατε και ακούσατε.

Ποιο είναι το δίδαγμα από αυτήν;

ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ( http :// filologikaek . blogspot . gr )

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1)Να υπογραμμίσετε στο κείμενο τα ρήματα που σας φαίνονται σημαντικά για την εξέλιξη της δράσης .

2)Να χωρίσετε το κείμενο σε νοηματικές ενότητες και να δώσετε έναν πλαγιότιτλο στην καθεμία.

3)Να διαβάσετε στο Λεξικό Λογοτεχνικών όρων τις πληροφορίες για τα βασικά σχήματα λόγου.(μεταφορά, παρομοίωση, προσωποποίηση,υπερβολή..).Υπάρχουν εκφραστικά μέσα (επίθετα,εικόνες,σχήματα λόγου) στο κείμενο του Τολστόι;Πώς το εξηγείτε;(ο όρος εκφραστικά μέσα περιλαμβάνει και τα σχήματα λόγου).

4)α)Να αφηγηθείτε στην τάξη τις προσωπικές εμπειρίες σας από τη συμβίωση με τον παππού και τη γιαγιά.

β)Σ΄ένα σύντομο κείμενο 10-12 σειρών να εκφράσετε τα συναισθήματά σας για τον παππού και τη γιαγιά σας.

5)Να «υποδυθείτε» ρόλους μέσα στην τάξη και να παρουσιάσετε(δραματοποίηση) το διήγημα του Λ.Τολστόι.

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ :

1)Να αφηγηθείτε με συντομία σ’έναν συμμαθητή σας που έλειπε από το μάθημα όσα συζητήσατε σήμερα.

2)Να εκφράσετε τη γνώμη σας για τη συμπεριφορά του παιδιού στο διήγημα.Ποιους μιμείται;

3)Να σχολιάσετε τη συμπεριφορά των γονιών του Μίσα προς τον γέρο παππού του στην αρχή και το τέλος του διηγήματος.Σε τι οφείλεται η αλλαγή τους;

4)α)Δηλώνεται στο κείμενο ο τόπος και ο χρόνος του γεγονότος που αφηγείται ο συγγραφέας;Γιατί,κατά τη γνώμη σας, συμβαίνει αυτό;

β)Ποιες είναι οι βασικές ιδέες του κειμένου;

γ)Ποιο είναι το μήνυμα-δίδαγμα ;Είναι διαχρονικό;

5)Να δημιουργήσετε μια ζωγραφιά ή ένα ποίημα ή ένα κείμενο εμπνευσμένοι από το θέμα του αφηγήματος που αναλύσαμε.

6)Να δώσετε από έναν τίτλο στις εικόνες που ακολουθούν:

α)

β)

ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ-ΦΙΛΟΛΟΓΟ-ΠΟΡΕΙΑ,blogspot.gr