Μονοχρήστου Χρυσόστομος, φιλόλογος

ΚΕΙΜΕΝΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Με Διαγωνίσματα Τετραμήνου

ΚΕΙΜΕΝΟ: Τα χταποδάκια Μ. Καραγάτσης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΟι μοιραίοι Κ. Βάρναλης

Μες στην υπόγεια την ταβέρνα,Μες σε καπνούς και σε βρισιές(απάνω στρίγκλιζε η λατέρνα)όλ’ η παρέα πίναμ’ εψέςεψές, σαν όλα τα βραδάκια,να πάνε κάτου τα φαρμάκια.

Ερωτήσεις:1. Τι είδους άνθρωποι είναι αυτοί στο ποίημα του Βάρναλη; Έχουν κάποια

ομοιότητα με τον Παναγιωτάκη;2. Σύγκρινε μεταξύ τους τις ταβέρνες στα δυο κείμενα.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:1. Πώς εμφανίζεται η φύση, ποια διάθεση δημιουργεί και τι εξυπηρετεί η

πρόταξή της στο κείμενο;2. Πώς περιγράφεται ο Παναγιωτάκης την ώρα που μπαίνει στο μαγαζί;

Σχολίασε αν είναι ένας καλοδεχούμενος πελάτης ή όχι.3. Τι κάνει τον ήρωά μας τόσο κοινωνικό;4. Πώς εξηγείς τη μοιρασιά του ποτού από τον Παναγιωτάκη σε δυο ποτηράκια

παρόλου που είναι μόνος; 5. Ποια η θέση του ταβερνιάρη απέναντι στον Παναγιωτάκη; Πώς την εξηγείς;6. Προσπάθησε να εξηγήσεις την εμμονή του Παναγιωτάκη να μη φύγει από την

ταβέρνα παρά μόνο στο τέλος, όταν πια όλοι τον αποπέμπουν με σκληρότητα.7. Ποια φαντάζεσαι ότι είναι η συνέχεια του διηγήματος για τον ήρωά μας;

Πάει σε μια άλλη ταβέρνα, στο σπίτι του ή περιφέρεται στους δρόμους άσκοπα μέσα στη νύχτα; Ποιο είναι για σένα το πιο επιθυμητό σενάριο και γιατί;

8. Ποια αισθήματα σου δημιουργεί ο Παναγιωτάκης και γιατί; Κατά πόσο ταυτίζεσαι με τα αισθήματα του συγγραφέα;

9. Έχει ο Παναγιωτάκης τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός περιθωριακού τύπου; Αν ναι, μπορείς να ομαδοποιήσεις τις αντιδράσεις των άλλων απέναντι σ’ αυτά τα πρόσωπα;

10. Σχολίασε το διήγημα από την άποψη του λογοτεχνικού του είδους. Θα μπορούσε να ανήκει σε κάποιο άλλο και μετά από ποιες μετατροπές;

11. Σχολίασε τη γλώσσα του κειμένου με παραδείγματα.12. Χώρισε το κείμενο σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς13. Το νατουραλιστικό διήγημα έχει τα εξής στοιχεία:

λαϊκό περιβάλλονπιστή περιγραφή της πραγματικότηταςκριτική και κοινωνικός προβληματισμόςπροβολή της κακής πλευράς της ζωής Αναγνωρίζεις αυτά τα γνωρίσματα στο κείμενο του Καραγάτση;

ΚΕΙΜΕΝΟ: Τα χταποδάκια Μ. Καραγάτσης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΟι μοιραίοι Κ. Βάρναλης1. απόκληροι της ζωής, δυστυχισμένοι και μεροκαματιάρηδες / ζουν στην αθλιότητα, καταφύγιό τους είναι το πιοτό / περιθωριακοί Και ο Παναγιωτάκης έχει τα ίδια χαρακτηριστικά2. «Οι μοιραίοι»: καταγώγιο, ταβέρνα κακόφημη, μόνο για άνδρες απόκληρους «Τα χταποδάκια»: οικογενειακή, λαϊκή ταβέρνα ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. προς τη νύχτα, στενάχωρη, ανησυχητική αμηχανίας, μελαγχολική προϊδεάζει για το κλίμα του διηγήματος, ιδιαίτερα για την αποπομπή του Πανα- γιωτάκη και τα συναισθήματα του συγγραφέα-αφηγητή. 2. χτυπημένος, κακοσχηματισμένος, βρώμικος, ματωμένος, μεθυσμένος δεν είναι καλοδεχούμενος, γιατί μπαίνει σε μια ταβέρνα, όπου οι άνθρωποι πάνε να φάνε και να περάσουν ευχάριστα 3. το πιοτό, Ο Παναγιωτάκης ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που κάνουν κα- λό μεθύσι και γίνονται ομιλητικοί 4. ως έκφραση έντονης επιθυμίας για παρέα 5. δεν τον θέλει στο μαγαζί του και δικαιολογημένα ( Απάντηση 2 ) 6. πληγωμένος στην ψυχή και το σώμα δεν έχει πού αλλού να πάει, θέλει κάπου να γαντζωθεί, να βρει παρηγοριά, να ξεχαστεί 7. ………………………………………………………………………………………. 8. συμπόνια, γιατί είναι αξιολύπητος, πολύ μόνος και ανήμπορος να αντιδράσει απόλυτα, γιατί σε όλους έτσι συμβαίνει, οι τύψεις να μας πιάνουν μετά 9. βεβαίως, διότι δεν μπορεί να είναι όπως και οι άλλοι, οι «φυσιολογικοί», είναι αποκομμένος, προσπαθεί να γεφυρώσει την απόσταση με λάθος τρόπο και σε λά- θος ώρα, οι άλλοι δεν τον ανέχονται αποστροφή, αντιπάθεια, φόβος, περιφρόνηση, αδιαφορία, απανθρωπιά10.θεατρικό κείμενο, ένα μονόπρακτο διάλογοι προσώπων στη θέση των αφηγηματικών μερών11.απλή νεοελληνική με ζωντανούς διαλόγους της πιάτσας και της αγοράς «γινωμένος», «πεθαμένος είναι και θάβουν τον!», «Όχι, κύριος, δε θέλουμε το κέρασμά σου!», «κόβε λόγια και στρι! Πολύ ψείρα μας γίνηκες! » 12.1η §: ο καιρός μέχρι «..θάβουν τον!» : η εμφάνιση του Παναγιωτάκη μέχρι «¨Όχι ιστορίες στο μαγαζί μου!» : η παρεξήγηση μέχρι «…να πιω ένα κρασί;» : τα χταποδάκια μέχρι «Κακία ανθρώπινη» : η αποπομπή του Παναγιωτάκη τελευταία § : η φυγή του13.λαϊκοί άνθρωποι, λαϊκή ταβέρνα ρεαλιστική περιγραφή της καθημερινότητας στα λόγια, τη διάθεση, τη συμπε- ριφορά των ανθρώπων και του περιβάλλοντος της ταβέρνας απανθρωπιά των βολεμένων της ζωής / ποιο είναι το καθήκον μας απέναντι στους δυστυχισμένους; φτώχια, βαρβαρότητα, περιφρόνηση, αδιαφορία, μοναξιά, απόρριψη, σκληρότητα

ΚΕΙΜΕΝΟ: «Ο τόπος μας» Γιάννης Ρίτσος

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΓεώργιος Σεφέρης: Ο τόπος μας….

Ο τόπος μας είναι κλειστός, όλο βουνά

που έχουν σκεπή το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα.Δεν έχουμε ποτάμια δεν έχουμε πηγάδια δεν έχουμε πηγές, μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές, που ηχούν και που

τις προσκυνούμε.……………………………………………………………………Ο τόπος μας είναι κλειστός. Τον κλείνουνοι δυο μαύρες Συμπληγάδες. Στα λιμάνιατην Κυριακή σαν κατεβούμε ν΄ ανασάνουμεβλέπουμε να φωτίζονται στο ηλιόγερμασπασμένα ξύλα από ταξίδια που δεν τέλειωσανσώματα που δεν ξέρουν πια πώς ν΄ αγαπήσουν.

Πώς «βλέπουν» οι δυο ποιητές τον τόπο μας;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Σχολίασε τη χρήση του α΄ πληθ. προσώπου. Τι σημασία μπορεί να πάρει ο «λόφος»; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ελληνικού τοπίου; Να εντοπίσεις τις προσωποποιήσεις του κειμένου Σχολίασε τους στίχους 5-6 και 9-10 Ποιος είναι ο συναισθηματικός κόσμος του ποιητή; Τι είδους μνήμες ζωντανεύουν στους στίχους 10-13; Γιατί οι δυο τελευταίοι στίχοι θεωρούνται υπερρεαλιστικοί; Ποιο το νόημά τους; Πώς αντιλαμβάνεσαι το δίστιχο

«πολύ αγαπιέται αυτός ο τόπος με υπομονή και περηφάνεια»; Ο ποιητής εναλλάσσει την παρατήρηση με το στοχασμό.

Δώσε ένα παράδειγμα. Περίγραψε συνοπτικά τη ματιά και τη σκέψη του ποιητή.

Να συμπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα:στοιχεία που λαμβάνει υπόψη του ο ποιητής για να μιλήσει για τον τόπο μαςαπό τη φύση από τη ζωή από την παράδοση

ΚΕΙΜΕΝΟ: «Πούσι» Νίκος Καββαδίας

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΗ θάλασσα: Ανδρέας Καρκαβίτσας Ο πατέρας μου –μύρο το κύμα που τον τύλιξε –δεν είχε σκοπό να με κάνει ναυτικό. - Μακριά, έλεγε, μακριά, παιδί μου, απ΄ τ΄ άτιμο στοιχειό! Δεν έχει πίστη, δεν έχει έλεος. Λάτρεψέ την όσο θες, δόξασέ την˙ εκείνη το σκοπό της. Μην κοιτάς που χαμογελά, που σου τάζει θησαυρούς. Αργά-γρήγορα θα σου σκάψει το λάκκο ή θα σε ρίξει

πετσί και κόκαλο, άχρηστο στον κόσμο. Είπες θάλασσα, είπες γυναίκα, το ίδιο κάνει. Και τα έλεγε αυτά άνθρωπος που έφαγε τη ζωή του στο καράβι˙ που ο πατέρας, ο πάππος, ο πρόπαππος, όλοι ως τη ρίζα της γενιάς ξεψύχησαν στο παλαμάρι. Μα δεν τα έλεγε μόνο αυτός, αλλά και οι άλλοι γέροντες του νησιού, οι απόμαχοι των αρμένων τώρα, και οι νιώτεροι, που είχαν ακόμη τους κάλους στα χέρια, όταν κάθιζαν στον καφενέ να ρουφήξουν το ναργιλέ, κουνούσαν το κεφάλι και στενάζοντας έλεγαν: - Η θάλασσα δεν έχει πια ψωμί. Ας είχα ένα κλήμα στη στεριά και μαύρη πέτρα να ρίξω πίσω μου. Η αλήθεια είναι πως πολλοί τους όχι κλήμα, αλλά νησί ολάκερο μπορούσαν ν΄ αποκτήσουν με τα χρήματά τους. Μα όλα τα έριχναν στη θάλασσα.

Να αναγνωρίσεις την κοινή θεματολογία ανάμεσα στο δυο κείμενα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια είναι τα εξωτερικά γνωρίσματα του ποιήματος; Να χωρίσεις το ποίημα σε ενότητες και να δώσεις τον τίτλο

της καθεμιάς. Πώς θα περιέγραφες τη γλώσσα του ποιήματος; Ποιοι είναι οι δυο άξονες έμπνευσης γύρω από τους οποίους

κινείται ο ποιητής; Πώς αυτοί εναλλάσσονται και πώς συγκλίνουν στην τελευταία στροφή;

Ποιες εικόνες αναγνωρίζεις στο ποίημα; Ποια είναι η οπτασία, ποιες οι πραγματικές καταστάσεις και

πώς συμπλέκονται μεταξύ τους; Να σχολιάσεις τη χρήση του β΄ προσώπου. Πώς θα σχολίαζες τη ζωή του ναυτικού; Έρωτας και θάλασσα: Τι επικρατεί τελικά στο ποίημα;

Kείμενο: «Στη νύχτα που έρχεται» Μελισσάνθη

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΑπόσπασμα από το ποίημα της Λεζάρ «θάνατος»

Αν αυτό δεν ήταν…Αν η ζωή δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ό,τι υπάρχει μεταξύ γεννήσεως και

θανάτου, δε θα είχε κανένα νόημα, και δε θ΄ άξιζε κανείς να τηζήσει. Και ποιος θα είχε το κουράγιο να φέρει στον κόσμο έναμικρό παιδί, για να του επιβάλει μια τέτοια ζωή;

Αλλά η ζωή δεν είναι αυτό που υπάρχει μεταξύ γεννήσεως και θανάτου.

Είναι κάτι περισσότερο.Γιατί ερχόμαστε από πιο μακριά απ΄ το σώμα των γονέων μας.Και πηγαίνουμε πιο μακριά απ΄ τα δικά μας σώματα.Εξαιτίας αυτού του μυστηρίου του «πριν», που τραγουδά σ΄ εμάς

συγκεχυμένο και μακρινό,εξαιτίας αυτού του μυστηρίου του «μετά», που ήδη μας περιβάλλει,δέχομαι το παρόν,τη σημερινή μέρα και την αυριανή,κι όλη τη ζωή, τη ζωή…

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ1. Σχολίασε τους τίτλους των δυο ποιημάτων σε σχέση με τα κείμενα2. Εντόπισε ομοιότητες και διαφορές στο «χειρισμό» του θέματος από τις

δυο ποιήτριες

Παραδείγματα Ερωτήσεων

Γιατί λέμε ότι το ποίημα είναι συμβολικό; Τι συμβολίζεται και με τι; Περιέγραψε τα εξωτερικά γνωρίσματα του κειμένου., Σχολίασε τη λειτουργία των ρημάτων. Πόσες και ποιες νοηματικές ενότητες αναγνωρίζεις στο ποίημα; Ποια πλευρά της ανθρώπινης ζωής περιγράφεται κατά κύριο λόγο στο

κείμενο; Υπάρχουν καθόλου λέξεις που αναφέρονται στην πνευματικότητα του ανθρώπου;

Μπορείς να εξηγήσεις γιατί η ποιήτρια αναφέρεται με περισσό-τερες λέξεις στο θάνατο και με λιγότερες στη γέννηση και την αρχή της ζωής;

Οι τελευταίοι στίχοι δημιουργούν ένα εξωπραγματικό, δηλ. μη ρεαλιστικό κλίμα. Μπορείς να δικαιολογήσεις τη θέση του μέσα στο ποίημα;

Οι υπαρξιακές αγωνίες της ποιήτριας την ωθούν στη συγγραφή ενός αισιόδοξου ή απαισιόδοξου ποιήματος; Ποια είναι η άποψή σου;

ΚΕΙΜΕΝΟ: «Πούσι» Νίκος Καββαδίας

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΗ θάλασσα: Ανδρέας Καρκαβίτσας Ο πατέρας μου –μύρο το κύμα που τον τύλιξε –δεν είχε σκοπό να με κάνει ναυτικό. - Μακριά, έλεγε, μακριά, παιδί μου, απ΄ τ΄ άτιμο στοιχειό! Δεν έχει πίστη, δεν έχει έλεος. Λάτρεψέ την όσο θες, δόξασέ την˙ εκείνη το σκοπό της. Μην κοιτάς που χαμογελά, που σου τάζει θησαυρούς. Αργά-γρήγορα θα σου σκάψει το λάκκο ή θα σε ρίξει πετσί και κόκαλο, άχρηστο στον κόσμο. Είπες θάλασσα, είπες γυναίκα, το ίδιο κάνει. Και τα έλεγε αυτά άνθρωπος που έφαγε τη ζωή του στο καράβι˙ που ο πατέρας, ο πάππος, ο πρόπαππος, όλοι ως τη ρίζα της γενιάς

ξεψύχησαν στο παλαμάρι. Μα δεν τα έλεγε μόνο αυτός, αλλά και οι άλλοι γέροντες του νησιού, οι απόμαχοι των αρμένων τώρα, και οι νιώτεροι, που είχαν ακόμη τους κάλους στα χέρια, όταν κάθιζαν στον καφενέ να ρουφήξουν το ναργιλέ, κουνούσαν το κεφάλι και στενάζοντας έλεγαν: - Η θάλασσα δεν έχει πια ψωμί. Ας είχα ένα κλήμα στη στεριά και μαύρη πέτρα να ρίξω πίσω μου. Η αλήθεια είναι πως πολλοί τους όχι κλήμα, αλλά νησί ολάκερο μπορούσαν ν΄ αποκτήσουν με τα χρήματά τους. Μα όλα τα έριχναν στη θάλασσα.

Να αναγνωρίσεις την κοινή θεματολογία ανάμεσα στο δυο κείμενα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια είναι τα εξωτερικά γνωρίσματα του ποιήματος; Να χωρίσεις το ποίημα σε ενότητες και να δώσεις τον τίτλο

της καθεμιάς. Πώς θα περιέγραφες τη γλώσσα του ποιήματος; Ποιοι είναι οι δυο άξονες έμπνευσης γύρω από τους οποίους

κινείται ο ποιητής; Πώς αυτοί εναλλάσσονται και πώς συγκλίνουν στην τελευταία στροφή;

Ποιες εικόνες αναγνωρίζεις στο ποίημα; Ποια είναι η οπτασία, ποιες οι πραγματικές καταστάσεις και

πώς συμπλέκονται μεταξύ τους; Να σχολιάσεις τη χρήση του β΄ προσώπου. Πώς θα σχολίαζες τη ζωή του ναυτικού; Έρωτας και θάλασσα: Τι επικρατεί τελικά στο ποίημα;

Kείμενο: «Τελευταίος Σταθμός» Γεώργιος Σεφέρης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένου

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:1.Πώς αντιμετωπίζει ο ποιητής το θέμα του πολέμου και του θανάτου; Διαφοροποιείται από τη στάση που κρατά στον «Τελευταίο Σταθμό»;2.Μπορείς να εντοπίσεις «κοινούς» στίχους στα δύο ποιήματα;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Έχει κάποια σημασία ,για την κατανόηση του ποιήματος, η χρονολογική και

τοπική ένδειξη; Πώς λειτουργούν στο ποίημα οι αναφορές /παραπομπές σε ποιητές,

συγγραφείς, παλαιά κείμενα; Πόσες είναι και ποιες; Εντόπισε στο κείμενο τις εικόνες, τις μεταφορές, τις παρομοιώσεις και τις

αλληγορίες. Προσπάθησε να ερμηνεύσεις τη σιωπηλή απουσία του ήλιου. Πώς παρουσιάζεται ο ποιητής σ’ αυτό το ποίημα; Γιατί καταφεύγει στον

εσωτερικό μονόλογο; Είναι το ποίημα απαισιόδοξο ή αισιόδοξο; Ρεαλιστικό ή ρομαντικό; Χώρισε το ποίημα σε ενότητες και δώσε έναν τίτλο σε κάθε μία από αυτές. Πώς ερμηνεύεις τη «φεγγαρολογία» του Σεφέρη; Εξήγησε γιατί το ποίημα είναι πολιτικό. Σχολίασε το στίχο 63. Σε ποια άλλα κείμενα τον συναντάμε; Ποια τα χαρακτηριστικά του ήρωα για τον ποιητή; Γιατί είναι δύσκολο να

είναι κανείς ήρωας;

ΚΕΙΜΕΝΟΑλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Το μοιρολόγι της φώκιας

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένου:

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Η Φόνισσα Το κύμα την έφθανεν έως το γόνυ, είτα ως την μέσην. Η άμμος εγλι-στρούσε. Εγίνετο βάλτος, λάκκος. Το κύμα ανήλθεν έως το στέρνον της. Οι δύο άνδρες, οίτινες την εκυνήγουν, έρριψαν μίαν τουφεκιάν διά νατην πτοήσουν. Είτα ηκούσθησαν αι φωναί των, φωναί αλαλαγμού και βε-βαίας νίκης. Η Φραγκογιαννού απείχεν ακόμη ως δέκα βήματα από τον Αϊ-Σώστην. Δεν είχεν πλέον έδαφος να πατήση. Εγονάτισεν. Εις το στόμα της εισή-ρχετο το αλμυρόν και πικρόν ύδωρ. Τα κύματα εφούσκωναν αγρίως, ως να είχον πάθος. Εκάλυψαν τους μυ-κτήρας και τα ώτα της. Την στιγμήν εκείνην το βλέμμα της Φραγκογιαννούςαντίκρυσε το Μποστάνι, την έρημον βορειοδυτικήν ακτήν, όπου της είχονδώσει ως προίκα έναν αγρόν, όταν νεάνιδα την υπάντρευσαν και την εκου-κούλωσαν και την έκαμαν νύμφην οι γονείς της.

- Ω! να το προικιό μου! είπε.Αυταί υπήρξαν αι τελευταίαι λέξεις της. Η γραία Χαδούλα εύρε τον θά-

νατον εις το πέρασμα του Αγίου Σώστη, εις τον λαιμόν τον ενώνοντα τονβράχον του ερημητηρίου με την ξηράν, εις το ήμισυ του δρόμου, μεταξύ τηςθείας και της ανθρωπίνης δικαιοσύνης.

Το παραπάνω απόσπασμα είναι και το τέλος του διηγήματος. Να το συσχετίσεις με το τέλος και του παρόντος διηγήματος.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Να χωρίσεις το κείμενο σε ενότητες και να γράψεις την περίληψη της

καθεμιάς Με ποιο τρόπο αποδίδεται από το συγγραφέα η «κάθοδος στον Άδη»; Πόσες είναι οι χαρούμενες νότες στο διήγημα και ποιες; Να σχολιάσεις την ηχητική του κειμένου. Πώς καταφέρνει ο συγγραφέας να συμπαθήσουμε τη γρια-Λούκαινα; Ποιο ρόλο παίζουν οι γυναίκες στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη; Ποιοι συμμετέχουν στη δράση του αφηγήματος, πρωταγωνιστές ή

δευτεραγωνιστές; Πώς δικαιολογείται ο Αόριστος στην αφήγηση του πνιγμού της Ακριβούλας; Αλλάζει κάτι , ταρακουνιέται , με τον πνιγμό της μικρής; Ανάφερε χωρία του

κειμένου που να δικαιολογούν την άποψή σου. Γιατί ο συγγραφές καταφεύγει στη λύση της φώκιας; Ποια πλεονεκτήματα του

δίνει η φώκια στην αφήγηση; Πώς δικαιολογείς το χαρακτηρισμό του «ποιητικού» για αυτό το διήγημα;

Ποιο το κυρίαρχο νόημα; Αναγνωρίζεις κάποια αισιοδοξία ή μήπως το αντίθετο; Να δικαιολογήσεις την άποψή σου.

ΚΕΙΜΕΝΟ: Ναυάγια Ανδρέας Καρκαβίτσας

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΠούσι Νίκος Καββαδίας

……………………………………..Βλαστημά ο λοστρόμος τον καιρόΚι είν’ αλάργα τόσο η Τοκοπίλα.Από να φοβάμαι και να καρτερώΚάλλιο περισκόπιο και τορπίλα.

Φύγε! Εσέ σου πρέπει στέρεα γη.Ήρθες να με δεις κι όμως δε μ’ είδεςΈχω απ’ τα μεσάνυχτα πνιγείΧίλια μίλια πέρ’ απ’ τις Εβρίδες.

Ερωτήσεις:1. Ποιο το βασικό θέμα και στα δυο κείμενα;2. Να εντοπίσεις τις ομοιότητες των δυο κειμένων.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Ποιο είναι το βασικό θέμα του διηγήματος;2. Να χωρίσεις το κείμενο σε ενότητες και να δώσεις τον τίτλο της καθεμιάς3. Ποια συναισθήματα διαδέχονται το ένα το άλλο στην ψυχή του καπετάν

Ξυρίχη;4. Αναγνώρισε τις εικόνες του διηγήματος5. Αιτιολόγησε τον αφηγηματικό χαρακτήρα του κειμένου6. Ποια είναι τα πρόσωπα δράσης;7. Ποια η συμπεριφορά των ανθρώπων, όταν τους χτυπάει η συμφορά;8. Ποια η γνώμη σου για τη ζωή των ναυτικών;9. «Η ζωή θέλει αγώνα»: Να σχολιάσεις αυτή τη φράση σε σχέση με το κείμενο.10. Να σχολιάσεις τα αισθήματα του καπετάν Ξυρίχη για τα αδέλφια του και

τους συντρόφους του της θάλασσας.11. Σχολίασε από την πλευρά του περιεχομένου την τελευταία περίοδο του

διηγήματος.

Κείμενο: «η μυστική παπαρούνα» Στρατής Μυριβήλης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΜαρία Πολυδούρη: κοντά σου

Κοντά σου δεν αχούν άγρια οι άνεμοι.Κοντά σου είναι η γαλήνη και το φως.Στου νου μας τη χρυσόβεργην ανέμηο ρόδινος τυλιέται στοχασμός.

Κοντά σου η σιγαλιά σα γέλιο μοιάζει που αντιφεγγίζουν μάτια τρυφερά και αν κάποτε μιλάμε, αναφτεριάζει, πλάι μας κάπου η άνεργη χαρά.

Κοντά σου η θλίψη ανθίζει σα λουλούδι κι ανύποπτα περνά μες τη ζωή.Κοντά σου όλα γλυκά κι όλα σα χνούδι, σα χάδι, σα δροσούλα, σαν πνοή.

ΕΡΩΤΗΣΗΤο ερωτικό συναίσθημα διαποτισμένο από μια γυναικεία ευαισθησία είναι το κυρίαρχο κλίμα του ποιήματος. Με ποιο μέρος του κειμένου μπορείς να το αντιστοιχίσεις και γιατί;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Τι εξυπηρετεί η «πλαστοπροσωπία» με την οποία

παρουσιάζεται το έργο του Μυριβήλη; Πού έγκειται ο αντιπολεμικός χαρακτήρας του

αποσπάσματος; Να εντοπίσεις τις αντιθετικές καταστάσεις. Τι εξυπηρετούν; Στο απόσπασμα «θα προτιμούσα να ξέρω…..κι ας ήτανε

μόνο οχτροί» ποια γενικότερη ιδέα εκφράζει ο συγγραφέας; Σχολίασε την περιγραφή των γεώσακων. Σχολίασε την περιγραφή της παπαρούνας. «μ΄ αυτό μου αποκαλύφθηκε απόψε ο θεός». Τι θέλει να

εκφράσει ο συγγραφέας με αυτό το σχόλιο; Στην προτελευταία παράγραφο η παπαρούνα παίρνει τη

θέση μιας γυναικείας παρουσίας. Πώς λειτουργεί αυτό στο κείμενο;

Πώς εκδηλώνεται το χαρούμενο ξέσπασμα του τέλους; Τι υποδηλώνει το παιδικό τραγούδι;

ΚΕΙΜΕΝΟ: «Επί Ασπαλάθων…» Γεώργιος Σεφέρης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΆγγελος Σικελιανός: Παλαμάς

Ηχήστε, οι σάλπιγγες…Καμπάνες βροντερές,δονήστε σύγκορμη τη χώρα, πέρα ως πέρα…Βογκήστε, τύμπανα πολέμου… Οι φοβερέςσημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!

Σ΄ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνόΜε δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα………………………………………………………………

Να αναγνωρίσεις τις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στα δυο ποιήματα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Γιατί το ποίημα αυτό ονομάζεται αφηγηματικό; Χώρισε το ποίημα σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της

καθεμιάς Χαρακτήρισε το λόγο του ποιητή σε καθεμία ενότητα Να σχολιάσεις την περιγραφή του τοπίου στους στίχους 3-6 Να σχολιάσεις την ποιητική λειτουργία του 8ου στίχου Πώς λειτουργεί το τελευταίο δίστιχο; Πώς θα χαρακτήριζες πολιτικά τον ποιητή; Γιατί ο ποητής επιλέγει το μύθο του Αρδιαίου; Να σχολιἀσεις το α΄ δίστιχο Πώς «βλέπει» ο ποιητής τα ερείπια του ναού του Ποσειδώνα; Πώς λειτουργεί το παρελθόν μέσα στο έργο και πώς

συνδέεται με το παρόν; Υπάρχει δραματικότητα στο ποίημα; Έχουμε ύβριν και

κάθαρση; Ποιο συμπέρασμα βγάζεις για το χρέος του πνευματικού

ανθρώπου σε δύσκολους καιρούς;

ΚΕΙΜΕΝΟ: Ελένη Γ. Σεφέρης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένου

ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ, Γ 84-94

Είπε, κι αυτοί μεμιάς σταμάτησαν να ρίχνουν και σωπάσαν,κι ο Έχτορας τότε πήρε κι έλεγε στη μέση από τα ασκέρια:«Ακούστε, Τρώες, από το στόμα μου, κι Αργίτες αντρειωμένοι,τι είπεν ο Πάρης, πρώτος που άρχισε την έχθρα ανάμεσό μας.Οι άλλοι γυρεύει εμείς να βγάλουμε, και Τρώες και Αργίτες όλοι,τα ώρια μας τα άρματα ακουμπώντας τα στη γη τη πολυθρόφα,κι αυτός μαζί με τον αντρόκαρδο Μενέλαο μοναχοί τουςγια την Ελένη να παλέψουνε κι όλο το βιος στη μέση·κι όποιος τους δείξει δυνατότερος στο τέλος και νικήσει,ας πάρει φεύγοντας αλάκερο το βιος και τη γυναίκα,κι οι άλλοι μαθές αγάπη ας κάνουμε και μπιστεμένους όρκους.»

Ερώτηση: Η Ελένη είναι και στα δυο κείμενα παρούσα. Να σχολιάσεις το πώς.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ1. Στο ποίημα ακούγεται άλλοτε η φωνή του Τεύκρου και άλλοτε του ποιητή.

Να δώσεις από ένα παράδειγμα και να το δικαιολογήσεις. Υπάρχει κάτι κοινό στη ζωή των δυο αυτών ανδρών;

2. Ποιος ήταν ο Τεύκρος;3. Ποια αντι-ομηρική εκδοχή για την Ελένη χρησιμοποιεί ο ποιητής; Από πού

την αντλεί;4. Να σχολιάσεις αισθητικά την περιγραφή της Ελένης στους στίχους 32-37.5. Αναγνώρισε το χρόνο του ποιήματος (=ώρα της ημέρας) και σχολίασε τις

σχετικές αναφορές, ιδιαίτερα τους στίχους 17-19.6. Γιατί είναι δραματική η συνάντηση του Τεύκρου με την Ελένη; Πώς

λειτουργεί η αναφορά στον Πρωτέα;7. Σχολίασε τη συνεχή επανάληψη του πρώτου στίχου. Πρόσεξε τα εισαγωγικά

και το περιεχόμενό του.8. Οι υποθετικοί λόγοι των στίχων 54-68 δηλώνουν ελπίδα, ευχή ή

αμφισβήτηση;9. Σχολίασε τις ερωτήσεις του στίχου 52 σε σχέση με την επανάληψη της λέξης

«αλήθεια».10. Πώς συνδέεται η όλη θεματολογία του ποιήματος με την Κύπρο και την

ιστορία της; Να απαντήσεις και με νοηματική ανάλυση και με παραδείγματα –παραπομπές στο κείμενο.

11. Ποιο είναι το επιμύθιο (συμπέρασμα) αυτού του ποιήματος; Σύνδεσέ το με την ιστορία της Κύπρου.

12. Αναγνωρίζεις σύμβολα μέσα στο ποίημα; Αν ναι, ποια; Δικαιολόγησε την άποψή σου.

13. Γιατί θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το κείμενο αυτό «προφητικό»; Κάνε ένα γενικό σχολιασμό.

14. Ποιο είναι το θρησκευτικό υπόβαθρο του ποιήματος;

ΚΕΙΜΕΝΟ Νικηφόρος Βρεττάκος: Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΚώστας Βάρναλης: Οι πόνοι της Παναγιάς(απόσπασμα)

Πού να σε κρύψω, γιόκα μου, να μη σε φτάνουν οι κακοί;Σε ποιο νησί του Ωκεανού, σε ποιαν κορφήν ερημική;Δε θα σε μάθω να μιλάς και το άδικο φωνάξεις.Ξέρω, πως θα ‘χεις την καρδιά τόσο καλή, τόσο γλυκή,που μες στα βρόχια της οργής ταχιά θενά σπαράξεις..-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-Κι αν κάποτε τα φρένα σου το Δίκιο, φως της αστραπής,κι η Αλήθεια σού χτυπήσουνε, παιδάκι μου, να μην τα πεις.Θεριά οι ανθρώποι, δεν μπορούν το φως να το σηκώσουν.Δεν είναι αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής.Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν.

1. Ποιες ομοιότητες αναγνωρίζεις ανάμεσα στην Παναγιά του Βάρναλη και του Βρεττάκου;

2. Σχολίασε στα δύο ποιήματα τους όρους μάνα, πένθος και ανθρωπιά.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ

Σχολίασε τον τίτλο του ποιήματος και τη λειτουργία των λέξεων που τον αποτελούν.

Χώρισε το ποίημα σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς. Ποια τα πρόσωπα και ποιος ο ρόλος τους; Μπορείς να εξηγήσεις την απουσία

άλλων ανθρώπων; Παρατήρησε το Χρόνο των ρημάτων και δικαιολόγησε τον με βάση το

περιεχόμενο του κειμένου. Ποιο το βασικό κλίμα του ποιήματος; Ποια κατάσταση κυριαρχεί; Πώς

συμπεριφέρονται τα πρόσωπα μέσα σε αυτήν; Τι εμποδίζει την Παναγία να βοηθήσει τη χαροκαμένη μάνα; Ποια στοιχεία τονίζουν τη διαχρονικότητα του θέματος; Σχολίασε τους δυο τελευταίους στίχους του ποιήματος και ιδιαίτερα τη λέξη

κόσμος. Τι σημαίνει «κόσμος» μέσα στο ποίημα; Μπορείς να τον περιγράψεις; Περιέγραψε την κοινωνική κατάσταση της μάνας. Ανάφερε τους στίχους που

την υποδηλώνουν. Ποια τα εξωτερικά στοιχεία του ποιήματος;

ΚΕΙΜΕΝΟ: Αργώ – Θέλω γράμματα Γιώργος Θεοτοκάς

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΝίκος Καζαντζάκης: Ο καπετάν Μιχάλης

Ο καπετάν Μιχάλης τσαλάκωσε στη φούχτα του το γράμμα που κρατούσε και το ‘χωσε στο φαρδύ του μπαμπακομέταξο ζωνάρι. Τόσην ώρα το συλλάβιζε και πολεμούσε να βγάλει νόημα..... Δε θα ‘ρθει, κατάλαβε, μήτε ετούτη τη Λαμπρή, δε θα τον δουν κι εφέτο η χαροκαμένη η μάνα του και η άμοιρη η αδελφή του, γιατί, λέει, σπουδάζει ακόμα... Τι διάβολο σπουδάζει; Ακόμα θα σπουδάζει; Μαγάρισε, αδέλφι Κωσταρέ, ο κανακάρης ο γιος σου το αίμα μας! Ε, και να ζούσες! Να μου τον πιάσεις από τον αστράγαλο και να τον κρεμάσεις ανάποδα στα δοκάρια, σαν τουλούμι!

Αφού λάβεις υπόψη σου πως και ο καπετάν Μιχάλης ζει στην τουρκοκρατού-μενη ακόμα Κρήτη, να σχολιάσεις τα δυο κείμενο πάνω στο θέμα της μόρφω-σης και της απελευθέρωσης.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Γιατί το κείμενο αυτό ονομάζεται αφηγηματικό; Χώρισε το κείμενο σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς. Ποια είναι τα πρόσωπα της αφήγησης και τι είδους ζεύγη δημιουργούν

μεταξύ τους; Σχολίασε το δίδυμο Δαμιανός – Φραντζής από την άποψη του περιεχομένου. Ποιος είναι ο ρόλος του Παπασίδερου, όταν για πρώτη φορά τολμά να

ανακατωθεί; Τι είδους κοινωνία είναι αυτή που περιγράφεται στις πολίτικες συνοικίες των

αρχών του αιώνα; Ποια η θέση των παιδιών μέσα σε αυτήν; Ποιος είναι ο ρόλος των γυναικών στο απόσπασμα; Θα μπορούσε να είναι

διαφορετικός; Μπορείς να δικαιολογήσεις το γεγονός πως ο Δαμιανός το μόνο που λέει

είναι η φράση «θέλω γράμματα»; Το γένος θ α απελευθερωθεί από τα γράμματα ή από τους παράδες; Ποια

είναι η γνώμη σου; Μπορείς να τη δικαιολογήσεις; Σκιαγράφησε το χαρακτήρα του Δαμιανού . Μπορείς να δικαιολογήσεις τη σκληρότητα του γερο-Φραντζή; Πώς θα χαρακτήριζες τη φυγή του Δαμιανού; Γιατί ο Δαμιανός καταφεύγει στην εκκλησία του Παπασίδερου και όχι στο

σπίτι του; Εξήγησε μέσα από το κείμενο τη σκληρότητα του Παπασίδερου απέναντι

στο Δαμιανό, όταν αυτός επιστρέφει. Σχολίασε την προσευχή του ιερέα στο τέλος του αποσπάσματος. Ποια είναι

τα θεματικά της κέντρα και πώς συνδέονται με το υπόλοιπο κείμενο;

ΚΕΙΜΕΝΟ

Τέλλος Άγρας: Αμάξι στη βροχή

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΜανόλης Αναγνωστάκης: «Θεσσαλονίκη, μέρες του 1969 μ.Χ.»

Στην οδό Αιγύπτου – πρώτη πάροδος δεξιά –Τώρα υψώνεται το μέγαρο της Τράπεζας ΣυναλλαγώνΤουριστικά γραφεία και πρακτορεία μεταναστεύσεωςΚαι τα παιδάκια δε μπορούνε πια να παίξουνε απότα τόσα τροχοφόρα που περνούνεΆλλωστε τα παιδιά μεγάλωσαν, ο καιρός εκείνοςπέρασε που ξέρατεΤώρα πια δε γελούν, δεν ψιθυρίζουν μυστικά, δενεμπιστεύονται.

1. Τι άλλαξε στη γειτονιά του παραπάνω ποιήματος;2. Ποιο κοινό αναγνωρίζεις στα δυο ποιήματα;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ

Αναγνώρισε τα εξωτερικά στοιχεία(μέτρο, ομοιοκαταληξία, γλώσσα) του ποιήματος.

Χώρισε το κείμενο σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς. Ποιο είναι το θέμα του ποιήματος και με ποιες εικόνες αναδεικνύεται; Αναγνώρισε τα καλολογικά στοιχεία του ποιήματος και σύνδεσέ τα με τους

συμβολισμούς που αναγνωρίζεις. Ποια η θέση του ποιητή μέσα στο κείμενο; Πώς επιδρά στον ψυχισμό του ποιητή ο χώρος γύρω από την άμαξα; Αιτιολόγησε την αίσθηση μοναξιάς που νιώθει ο ποιητής. Ο ποιητής νοσταλγεί το παρελθόν. Είναι αυτό μια στάση φυγής από την

πραγματικότητα ή ξεκάθαρη άρνηση του παρόντος; Θα μπορούσε η ψυχική διάθεση του ποιητή να μεταφερθεί στην εποχή μας; Γιατί οι αλλαγές που συντελούνται γύρω μας στο πέρασμα του χρόνου μάς

μελαγχολούν; Το ποίημα είναι γεμάτο νοσταλγία, μελαγχολικό και παρακμιακό. Μπορείς να

δικαιολογήσεις αυτή την παρατήρηση;

ΚΕΙΜΕΝΟ: Αλέξης Ζορμπάς Νίκος Καζαντζάκης

Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΜπ. Μπρεχτ: Άλλαξε τον κόσμο: το ‘χει ανάγκη

Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις.Οργή κι επιμονή .Γνώση κι αγανάκτηση.Γρήγορη απόφαση, στόχαση βαθιά.Ψυχρή υπομονή, κι ατέλειωτη καρτερία.Κατανόηση της λεπτομέρειας και κατανόηση του συνόλου.Μονάχα η πραγματικότητα μπορεί να μας μάθει πώςτην πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε.

1. Με ποια ενότητα του «Αλέξη Ζορμπά» θα αντιστοίχιζες το ποίημα του Μπρεχτ και γιατί;

2. Εννοούν την αλλαγή με τον ίδιο τρόπο οι δυο λογοτέχνες;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Χώρισε το κείμενο σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς. Να σχολιάσεις από την άποψη του συμβολισμού την πρώτη και την τελευταία

ενότητα. Είναι το απόσπασμα αυτό αισιόδοξο για τη ζωή του ανθρώπου και την πορεία

του ή όχι; Να εντοπίσεις μέσα στο κείμενο ορισμένα καλολογικά του στοιχεία. Σχολίασε το απόσπασμα «Καθίσαμε στην άκρη της θάλασσας……..σα να τα

‘βλεπε για πρώτη φορά». Γιατί ο Ζορμπάς έχει την αξίωση να πάρει από το συγγραφέα απάντηση στα

μεταφυσικά του ερωτήματα; Πάνω σε ποιο ζεύγος αντιθέτων στηρίζει ο συγγραφέας την ανάπτυξη του

μυθιστορήματός του; Πώς θα χαρακτήριζες το μυθιστόρημα αυτό από την άποψη του περιεχομένου; Τι είδους προβληματισμοί απασχολούν τους δυο άνδρες του αποσπάσματος; Γιατί στη λογοτεχνία τέτοιου είδους προβληματισμοί απασχολούν σπάνια τις

γυναίκες; Πώς θα σχολίαζες και πώς θα χαρακτήριζες το μύθο για τον άνθρωπο και τον

«ιερό τρόμο»; Πώς θα σχολίαζες την έννοια της ελευθερίας του ανθρώπου ξεκινώντας από

τα δεδομένα του κειμένου αυτού; Ο Ζορμπάς στο τέλος της κουβέντας πέφτει ήσυχος να κοιμηθεί, ενώ ο

συγγραφέας ξαγρυπνά παρέα με τις σκέψεις του. Να σχολιάσεις αυτό το γεγονός από την άποψη του ζεύγους των αντιθέτων που λειτουργούν στο μυθιστόρημα.

ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ …………….. Σχολικό έτος 20….-20…..

Διαγώνισμα …..΄ Τετραμήνου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Τάξης

Κείμενο: ΚΕΙΜΕΝΟ: Αλέξης Ζορμπάς Νίκος Καζαντζάκης

Δόθηκε το κείμενο σε φωτοτυπία.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. α)Χώρισε το κείμενο σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς. β)Να σχολιάσεις από την άποψη του συμβολισμού την πρώτη και την τελευταία ενότητα.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………

2. Γιατί ο Ζορμπάς έχει την αξίωση να πάρει από το συγγραφέα απάντηση στα μεταφυσικά του ερωτήματα;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Πώς θα χαρακτήριζες το μυθιστόρημα αυτό από την άποψη του περιεχομένου; Τι είδους προβληματισμοί απασχολούν τους δυο άνδρες του αποσπάσματος;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΜπ. Μπρεχτ: Άλλαξε τον κόσμο: το ‘χει ανάγκη

Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις.Οργή κι επιμονή .Γνώση κι αγανάκτηση.Γρήγορη απόφαση, στόχαση βαθιά.Ψυχρή υπομονή, κι ατέλειωτη καρτερία.Κατανόηση της λεπτομέρειας και κατανόηση του συνόλου.Μονάχα η πραγματικότητα μπορεί να μας μάθει πώςτην πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε.

Με ποια ενότητα του «Αλέξη Ζορμπά» θα αντιστοίχιζες το ποίημα του Μπρεχτ και γιατί;

Εννοούν την αλλαγή με τον ίδιο τρόπο οι δυο λογοτέχνες;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………..

ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ …………….. Σχολικό έτος 20…..-20……

Διαγώνισμα …..΄ Τετραμήνου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Τάξης

Κείμενο: «Αμάξι στη βροχή» του Τέλλου Άγρα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

1. α) Αναγνώρισε τα εξωτερικά στοιχεία(μέτρο, ομοιοκαταληξία, γλώσσα) του ποιήματος.

β) Χώρισε το κείμενο σε ενότητες και δώσε τον τίτλο της καθεμιάς.…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………

2. Ποια η θέση του ποιητή μέσα στο κείμενο;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….3. Το ποίημα είναι γεμάτο νοσταλγία, μελαγχολικό και παρακμιακό. Μπορείς να δικαιολογήσεις αυτή την παρατήρηση; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΜανόλης Αναγνωστάκης: «Θεσσαλονίκη, μέρες του 1969 μ.Χ.»

Στην οδό Αιγύπτου – πρώτη πάροδος δεξιά –Τώρα υψώνεται το μέγαρο της Τράπεζας ΣυναλλαγώνΤουριστικά γραφεία και πρακτορεία μεταναστεύσεωςΚαι τα παιδάκια δε μπορούνε πια να παίξουνε απότα τόσα τροχοφόρα που περνούνεΆλλωστε τα παιδιά μεγάλωσαν, ο καιρός εκείνοςπέρασε που ξέρατεΤώρα πια δε γελούν, δεν ψιθυρίζουν μυστικά, δενεμπιστεύονται.

Ποιο κοινό αναγνωρίζεις στα δυο ποιήματα;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ……………. Σχολικό έτος 20…-20….

Διαγώνισμα …..΄ Τετραμήνου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Τάξης

Kείμενο: «Στη νύχτα που έρχεται» Μελισσάνθη

1. Γιατί λέμε ότι το ποίημα είναι συμβολικό; Τι συμβολίζεται και με τι;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………

2. Πόσες και ποιες νοηματικές ενότητες αναγνωρίζεις στο ποίημα; Ποιο το θέμα της καθεμιάς;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………

3. Οι τελευταίοι στίχοι δημιουργούν ένα εξωπραγματικό, δηλ. μη ρεαλιστικό κλίμα. Μπορείς να δικαιολογήσεις τη θέση του μέσα στο ποίημα;…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………

4. Σχολιασμός αδίδακτου λογοτεχνικού κειμένουΑπόσπασμα από το ποίημα της Λεζάρ «θάνατος»

Αν αυτό δεν ήταν…Αν η ζωή δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ό,τι υπάρχει μεταξύ γεννήσεως και

θανάτου, δε θα είχε κανένα νόημα, και δε θ΄ άξιζε κανείς να τηζήσει. Και ποιος θα είχε το κουράγιο να φέρει στον κόσμο έναμικρό παιδί, για να του επιβάλει μια τέτοια ζωή;

Αλλά η ζωή δεν είναι αυτό που υπάρχει μεταξύ γεννήσεως και θανάτου.Είναι κάτι περισσότερο.Γιατί ερχόμαστε από πιο μακριά απ΄ το σώμα των γονέων μας.Και πηγαίνουμε πιο μακριά απ΄ τα δικά μας σώματα.Εξαιτίας αυτού του μυστηρίου του «πριν», που τραγουδά σ΄ εμάς

συγκεχυμένο και μακρινό,εξαιτίας αυτού του μυστηρίου του «μετά», που ήδη μας περιβάλλει,δέχομαι το παρόν,τη σημερινή μέρα και την αυριανή,κι όλη τη ζωή, τη ζωή…

ΕΡΩΤΗΣΗΕντόπισε ομοιότητες και διαφορές στο «χειρισμό» του θέματος από τιςδυο ποιήτριες

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………