Αξιοποιώντας αειφορικά το δώρο του Διονύσου

Έλενα Φανιουδάκη-Ειρήνη ΔερμιτζάκηΜέλη Π.Ο. Κ.Π.Ε. Αρχανών

Κ.Π.Ε. Αρχανϊν-Ροφβα-Γουβϊν

ΚΠΕ Βάμου

ΚΠΕ Ανωγείων

ΚΠΕ Αρχανϊν

ΚΠΕ Ιεράπετρασ-

Κωμόπολθ,15 Km Νότια του Θρακλείου ςτουσ πρόποδεσ του όρουσ Γιοφχτα.

Αρχάνεσ

1) «Εναλλακτικόσ Σουριςμόσ; Φυςικά!»

2) «Σαξιδεφοντασ με τουσ Μινωίτεσ ασ δοφμε… ασ ακοφςουμε… ασ γευτοφμε…»

3) «Μα δεν υπάρχουν κακόλου ςκουπίδια; Ανακυκλϊνω κι επιβιϊνω!»

4) «Σο χάςμα π’ άνοιξ’ ο ςειςμόσ ευκφσ εγιόμις’ άνκθ…».

5) «Εξοικονομϊ ενζργεια. Ο πλανιτθσ φτάνει για όλουσ»

6) «Θ βιοποικιλότθτα ςτθν περιοχι μασ»

7) «Ελιά: Ζφταξ’ ο καιρόσ καλζ, που πζφτουν οι ελιζσ και τα λιόφυτα

κα πιάςουν πάλι οι κοπελιζσ»

8)«Ζνα τςαμπί ςταφφλι διθγείται τθν ιςτορία του»

Σα εκπαιδευτικά προγράμματατου Κ.Π.Ε

Αρχανϊν-Ροφβα-Γουβϊν

Ζνα τςαμπί ςταφφλιδιθγείται τθν ιςτορία του!

Σο πεδίο μασ

Ζνασ ποικιλιακόσ αμπελϊνασ

20 ντόπιεσ ποικιλίεσ αμπζλου - οινοςτάφυλων

Αρχαίεσ ποικιλίεσ: Πλυτό, Δαφνί

Ελιά – Αμπζλι από τθν Μινωικι εποχιΟι δφο άξονεσ που ςτθρίχτθκε θ οικονομία του νθςιοφ

Αρχαίο πατθτιρι Αρχαίο ελαιοπιεςτιριο

16ου π.Χ αιϊνα.

Μινωικι Κριτθ: ελαιόλαδο, δημητριακά, όςπρια, μζλι, φυτά και βότανα, θαλαςςινά, φροφτα και καρποφσ, κρζασ, λαχανικά, κραςί

Σο αρχαιότερο πατθτιρι τθσ Ευρϊπθσ, θλικίασ πάνω των 3.500 ετϊν, βρζκθκε ςτον μινωικό οικιςμό του Βακφπετρου, νότια των Αρχανϊν.

Πολλά τυποποιθμζνα προϊόντα

Νζεσ καλλιζργειεσ• Αλόθ• Ρόγδι• Φραγκόςυκο• Βότανα• Ι Προϊόνταπου για χρόνιαδεν αξιοποιοφνταν όπωσ το

Χαροφπι

Αναψυκτικά, Ηυμαρικά

Καλλυντικά, Μαρμελάδεσ

Σςικουδιά, ταφίδα

Μανιτάρια, Αλλαντικά

Σα προϊόντα τθσ Κριτθσιμερα

Πιςτοποίθςθ

• Θ Περιφζρεια Κριτθσ είναι θπρϊτθ Περιφζρεια ςτθνΕλλάδα, που ομαδοποίθςεπολλά διαφορετικά προϊόντακάτω από μια ενιαίαταυτότθτα

ΠΟΙΟΣΘΣΑ

ΕΝΣΟΠΙΟΣΘΣΑ

ΑΦΑΛΕΙΑ

• Οι ομάδεσ προϊόντων που πιςτοποιοφνται είναι: Προϊόντα

• 1) Νωπά φυτικά,

• 2) Νωπά ηωικά (γάλα , κρζασ, μζλι, αυγά, ςαλιγκάρια),

• 3) Μεταποιθμζνα φυτικά (Ελαιόλαδο, κραςί, πετιμζηι, χαρουπόμελο, ελιζσ, πάςτα ελιάσ, τουρςί, ςταφίδεσ, κ.α.)

• 4) Μεταποιθμζνα ηωικά (τυριά, γαλακτοκομικά, κρεατοςκευάςματα, προϊόντα με βάςθ το κρζασ),

• 5) Μθ εδϊδιμα φυτικά, ςαποφνι

• 6) Νερά και ποτά-αναψυκτικά

• 7) Αλιείασ και ιχκυοκαλλιζργειασ,

• 8) Αρτοποιίασ – Ηαχαροπλαςτικισιματα Θ Περιφερειακι ετικζτα «Κριτθ» Σο ςιμα «Επιςκζψιμων οινοποιείων» Σο ςιμα «Ποιότθτασ τθσ Κρθτικισ κουηίνασ»

Σο δϊροτου Διονφςου

Φανζρωςε τθν άμπελο ςτοντάφυλο.Αυτόσ, ενκουςιαςμζνοσ ζφερε τοπερίεργο γεμάτο καρποφσ φυτόςτον βαςιλιά του τον Οινζα.Ο Οινζασ ζςτυψε τουσ καρποφσκαι απόλαυςε τον πλοφςιο χυμότουσ.Από τότε ο Διόνυςοσ ονόμαςεαυτόν τον χυμό οίνο και τουσκαρποφσ ςταφφλια.

ΚρατιρασΜεγάλο ανοιχτό

αγγείο για τθ μείξθ του κραςιοφ με το

νερό

Ψυκτιρασ

Σον γζμιηαν με κρφο νερό και τον ζβαηαν μζςα ςτον

κρατιρα, για να διατθρεί δροςερό

το κραςί.

•Οι αρχαίοι Ζλλθνεσ ζπιναν το κραςί αναμειγνφοντάσ το με νερό, ςε αναλογία ςυνικωσ 1:3.•Σο κραςί που δεν είχε αναμειχκεί με νερό και ονομαηόταν «άκρατοσ οίνοσ», ςυνθκιηόταν από αρρϊςτουσ ι κατά τθ διάρκεια ταξιδιϊν ςαν τονωτικό.• Διαδεδομζνθ ιταν ακόμα θ κατανάλωςθ κραςιοφ με μζλι και βότανα.

Κφλιξ

Ζνα από τα πιο δθμοφιλι ποτιρια

Αμπζλι

Αλπικι Ηϊνθ Ιςτορίαεκατομμυρίων ετϊν

Αμπελουργία5000 π.Χ. ςτθν Περςίαθμίτεσ, Αςςφριοι

Αμπζλι Πλθςιάηοντασ ςτο ςιμερα

• Μετά τθν Ελλθνικι Επανάςταςθ τα οινοάμπελα αντικαταςτάκθκαν από ςταφιδοκαλλιζργειεσ για να προμθκεφςουν ςταφίδα τθν Γαλλία που τα αμπζλια τθσ πλιγθκαν από τθ φυλλοξιρα.

• Θ φυλλοξιρα ζφταςε ςτθν Κριτθ τθ δεκαετία του 1980 και ςε ςυνδυαςμό με επιδοτοφμενα προγράμματα εγκατάλειψθσ των αμπελιϊν ςυντζλεςε ςτθν ςυρρίκνωςθ του Κρθτικοφ αμπελϊνα, ςτθν φφτευςθ ξενικϊν ποικιλιϊν και ςτθ εξαφάνιςθ πολλϊν ντόπιων.

• Ιταλία

• Ιςπανία

• Γαλλία

• Γερμανία

• Πορτογαλία

• Ρουμανία

• Ελλάδα

Οι 5 πρϊτεσ καλφπτουν το 70% των παγκόςμιων εξαγωγϊν.

τθ 12θ κζςθ παγκοςμίωσ κατατάςςεται θ χϊρα μασ από πλευράσ παραγωγισ όγκου κραςιοφ.

Θ Κριτθ παράγει το 20% τθσ ςυνολικισ παραγωγισ κραςιοφ ςτθν Ελλάδα.

Οι αμπελϊνεσ ςτθν Κριτθ απλϊνονται ςε ζκταςθ 500.000 ςτρεμμάτων

Θ παραγωγι κραςιοφ ανζρχεται ςε 95.000 τόνουσ.

Οίνοι Προςτατευόμενθσ Ονομαςίασ Προζλευςθσ (ΠΟΠ)

• Πεηά 70%

• Αρχάνεσ

• Δαφνζσ

• θτεία

46 οίνοι Περιοχισ Ονομαςίασ Προζλευςθσ (ΠΟΠ)

37 οίνοι Προςτατευόμενθσ Γεωγραφικισ Ζνδειξθσ (ΠΓΕ)

Οίνοι Προςτατευόμενθσ Γεωγραφικισ Ζνδειξθσ (ΠΓΕ):

Θ κατθγορία αυτι περιλαμβάνει τουσ «Σοπικοφσ Οίνουσ» και τουσ «Οίνουσ κατά Παράδοςθ».

Κραςί-Χάρτθσ Επιςκζψιμων Οινοποιείων

Δθμιουργία περίπου 30 επιςκζψιμων Οινοποιείων ςε λιγότερο από 20 χρόνια. Σα 22 από αυτά είναι ςτθν περιοχι του Θρακλείου.

Επιςκζψιμα Οινοποιεία

1998 : 32016 : 31

Προφίλ Οινοποιοφ

• 28 Άντρεσ-5 Γυναίκεσ

• Θλικίασ 29-80 ετϊν

• Ζγγαμοι με ≥ 2 παιδιά

• Καταγωγι από τθν περιοχι

• Αποκλειςτικι απαςχόλθςθ

• Χωρίσ τουριςτικι εμπειρία

• Επίςκεψθ 4-300 άτομα τθ μζρα

• Κόςτοσ: 0-6 ευρϊ

(Κόςτοσ ςτθν Ευρϊπθ : 0-15 ευρϊ)

Οινοποιεία Wines of Crete

• 2006 Δίκτυο Οινοποιϊν Νομοφ Θρακλείου(ΔΟΝΘ)

• 2008 Δίκτυο Οινοπαραγωγϊν νομοφ Χανίων και Ρεκφμνου

• ιμερα 31 οινοποιεία που καλφπτουν πάνω από το 90% τθσ εμφιαλωμζνθσ παραγωγισ του νθςιοφ, ςυνεργάηονται, οργανϊνουν κοινζσ ενζργειεσ, π.χ. εκκζςεισ ςε Ευρϊπθ, Αμερικι, Αυςτραλία.

τόχοσ

• Διοικθτικι υποςτιριξθ

• Ανάδειξθ του προϊόντοσ

• Καλι πρακτικι Δικτφωςθσ ΜΜΕ με τον αγροτοδιατροφικό τομζα

• Προϊκθςθ και ανάπτυξθ του οινοτουριςμοφ ςτθν Κριτθ.

ε ςυνεργαςία με τθν Περιφζρεια Κριτθσ ξεκίνθςε το «Κρθτικό φμφωνο Ποιότθτασ» με το ςιμα των «Επιςκζψιμων οινοποιείων»

Οίνοσ

Οίνοσ ΣουριςμόσΓεωργία

Οινικόσ Σουριςμόσ

Οινικόσ Τουριςμόσ

•Κεντρικό οινικό προϊόν

•Ελκυςτικότθτα προοριςμοφ

•Πολιτιςμικό προϊόν

Κεντρικό οινικό προϊόν

Οινοποιεία φιλικά Προςωπικό με επαρκείσ γνϊςεισ

Διάςθμοι οίνοι - Βραβεία

Οινικά φεςτιβάλ Κρίςιμθ μάηα οινοποιείων

Ελκυςτικότθτα προοριςμοφ

Όμορφο τοπίο- Ιπιο κλίμα

Ευκολία πρόςβαςθσ ςτθν πλθροφορία

Επαρκισ ςιμανςθ οινικϊν διαδρομϊν.

Δρόμοι του Κραςιοφ

Επιλεγμζνεσ διαδρομζσ που

διαςχίηουν τα πιο γραφικά ςθμεία

μιασ αμπελουργικισ ηϊνθσ.

•Πινακίδεσ δείχνουν τον δρόμο για αμπελϊνεσ και οινοποιεία, τοποκεςίεσ με απολαυςτικι κζα.

•Τπάρχουν ςχεδόν ςε όλεσ τισ οινοπαραγωγικζσχϊρεσ.

•Κριτθ 2009

Πολιτιςμικό προϊόν

Τποδομζσ φιλοξενίασ με τοπικό χαρακτιρα

Τποδομζσ εςτίαςθσ και gourmet εςτιατόρια

Κραςοχϊρια

Καταςτιματα πϊλθςθσ τοπικϊν προϊόντων

Δρόμοι του Κραςιοφ

Προφίλ Οινοτουρίςτα

• Άτομα με υψθλό μορφωτικό επίπεδο και ειςόδθμα

• Ζχουν οινικι εμπειρία ι/και οινικι εκπαίδευςθ

• Αποηθτοφν μια ευρφτερθ εμπειρία και ζνα ςφνολο ωφελειϊν .

Οι δρόμοι του κραςιοφ ςτθ ςκιά τθσ οικονομικισ κρίςθσ

τθν Κριτθ δεν ζκλειςαν οινοποιεία. Θ οικονομικι κρίςθ τα οδιγθςε ςε αυτοκριτικι.

Θ τροφι ςτισ Κρθτικζσ Ποικιλίεσ,τισ προςαρμοςμζνεσ ςτο μικροκλίματθσ περιοχισΚαι οι ςφγχρονεστεχνικζσ οινοποίθςθσ ζδωςανκραςιά υψθλισ ποιότθτασ.

Ζνωςθ ΕξωςτρζφειαΖκαναν πιο επικετικι πολιτικι ςτο μάρκετινγκ.Εξαγωγζσ (υπόλοιπθ Ελλάδα- Ευρϊπθ 35%)

Μείωςθ των τιμϊν

Μζγεκοσ

ΧαρακτιρασΚρθτικοφ Οινοποιοφ

τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ

υνεργαςία με ξενοδοχεία.

ΒθλάναΘ πλζον φυτεμζνθ λευκι ποικιλία του νθςιοφ.Οι ςφγχρονεσ μζκοδοι οινοποίθςθσ τθ βοικθςαν να διατθριςει όλθ τθ φρεςκάδα του χαρακτιρα τθσ.Χαρμάνια και μονοποικιλιακζσ εμφιαλϊςεισ.Λεπτό άρωμα και λεμονάτθ, δροςιςτικι γεφςθ.

Βιδιανό

Σο να βρει κανείσ κραςιά από τθν ποικιλίαΒιδιανό είναι ακόμα δφςκολο κακϊσ θαναβίωςθ τθσ ποικιλίασ ζγινε τθν τελευταίαδεκαετία, ωςτόςο το χαριςματικό αυτόςταφφλι διακζτει μοναδικό βερικοκζνιοάρωμα, φοβερό γευςτικό πλοφτο.Τψόμετρο: μεγαλφτερο από 450 μ.

Εξαιρετικι ξεχαςμζνθ ποικιλίαΖνασ μικρόρωγοσ κθςαυρόσ που παίρνει το όνομά του από τθν κοινότθτα τθσ πίνασ ςτθν επαρχία ελίνου Χανίων. Μπορεί θ ποικιλία να είναι γνωςτι για το εκρθκτικό άρωμα του ςταφυλιοφ, ωςτόςο θ λεπτι φλοφδα του Μοςχάτου πίνασ προςδίδει ζνα τόςο λεπτό χαρακτιρα ςτα κραςιά, που το οδθγεί ςτο δρόμο εξαιρετικϊν ξθρϊν και όχι γλυκϊν εμφιαλϊςεων, κακϊσ και ςε γοθτευτικά ξθρά χαρμάνια.

ε αμπελϊνεσ με μζτρια κλίςθ ςε υψόμετρο 375 – 400 μζτρα. Θ ζξοχθ αυτι αρωματικι ποικιλία αν και γθγενισ ςυναντάται μάλλον ςπανίωσ,.

Μοςχάτο πίνασ

Μαλακό, γλυκόπιοτο και φορτωμζνο με αρϊματα δαμάςκθνου.

Κοτςιφάλι

Ωρίμανςθ: Πρϊιμο, τζλοσ Αυγοφςτου, αρχζσ επτζμβρθΧαρακτθριςτικά: Μζτρια ηωθρότθτα, μζτρια παραγωγι, ποικιλία ανκεκτικι ςτθν ξθραςία.υνκικεσ για ποιοτικι παραγωγι:Επικλινι αςβεςτολικικά εδάφθ, μζτριασ γονιμότθτασ.Τψόμετρο: μεγαλφτερο από 300 μ.

ΛιάτικοΙουλίατικο

Ωρίμανςθ: Πρϊιμο, το 2ο

δεκαπενκιμερο του Ιουλίου, εξοφκαι Λιάτικο

ΠΟΠ ςτθ θτεία και ςτισ Δαφνζσ.

Λεπτι φλοφδα, μαλακόσ χαρακτιρασ και μοναδικά αρϊματα αποξθραμζνων φροφτων, βοτάνων και λουλουδιϊν. Ξθρά και γλυκά κραςιά.

• Μείωςθ των τιμϊν.

• τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ – υνερΜείωςθ των τιμϊν.

• τιριξθ από τθν Περιφζρεια Κριτθσ –υνεργαςία με ξενοδοχεία. γαςία με ξενοδοχεία.Δοκιμι κραςιοφ

Δοκιμι κραςιοφ

Θδονιςτικι: με κατάποςθ

Σεχνικι: χωρίσ κατάποςθ

Σο κραςί είναι ζνα πολφ ςφνκετο ποτό εκατοντάδεσ ενϊςεισ που κακορίηουν:χρϊμα - άρωμα - γεφςθ

•Οπτικι, που αφορά τθν όψθ του κραςιοφ.

• Οςφρθτικι, που αφορά το άρωμα του κραςιοφ.

• Γευςτικι, που αφορά τθ γεφςθ και τθν υφι του κραςιοφ.

Εξζταςθ

Σφποι Οίνου

• Χρϊμα

Λευκό-κόκκινο

• άκχαρα

Γλυκό-ξθρό

• Διοξείδιο του άνκρακα

αφρϊδθ-ιςυχα

Ευχαριςτοφμετθν Ζνωςθ Οινοποιείων Κριτθσ

www.winesofcrete.gr

για τθν ευγενικι χορθγία κραςιϊν για το εργαςτιριό μασ!

Στην υγειά μας!

«Ευοί Ευάν», ιταν θπρόποςθ ςτισ Διονυςιακζσ τελετζσ

« Ασ ευθυμήςουμε χωρίσ να μεθφςουμε», ζλεγε ο ωκράτθσ ςτα ςυμπόςια

Ευχαριςτοφμε