Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

27

description

 

Transcript of Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

Page 1: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015
Page 2: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

26 ΧΡΟΝΙΑ ΝΑΡ - ΣΥΝΤΟΜΟ ΧΡΟΝΙΚΟ 2

Η ΑΝΤΑΡΣΙΑ ΤΗΣ ΚΝΕ 1989 - ΧΡΟΝΙΚΟ 6

ΘΑ ΑΝΑΤΡΕΨΟΥΜΕ ΤΟΝ ΣΑΠΙΟ ΚΟΣΜΟ ‘Η ΘΑ ΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΟΥΜΕ; 11

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ: ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ 14

ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ: ΚΟΜΜΑ - ΜΕΤΩΠΟ -ΚΙΝΗΜΑ 19

Page 3: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

26 ΧΡΟΝΙΑ ΝΑΡ - ΣΥΝΤΟΜΟ ΧΡΟΝΙΚΟ

Ένα σύντομο χρονικό για την 26-χρονη πορεία του ΝΑΡ, τους βασικούς σταθμούς, τα συνέδρια και τις

συνδιασκέψεις του και την εξέλιξή του.

Η ίδρυση

- Το Σεπτέμβριο του 1989 γίνεται η διάσπαση της ΚΝΕ και επισημοποιείται η ρήξη του αριστερού ρεύματος

στο ΚΚΕ με την ηγεσία και τη γραμμή του κόμματος.

- Στις 17 Δεκέμβρη 1989 πραγματοποιείται πλατιά πανελλαδική συνάντηση στελεχών της ΚΝΕ και του ΚΚΕ

που αποχώρησαν μετά την ανταρσία της ΚΝΕ και τη διαφωνία στο ΚΚΕ με την δεξιά πορεία της ηγεσίας του

κόμματος, για να συζητηθούν οι πρώτες θέσεις ενός νέου εγχειρήματος και η διοργάνωση πλατιού

διαλόγου και διαδικασιών συγκρότησης του νέου φορέα.

- Στις 18 Ιανουαρίου 1990 κυκλοφορεί η πρόταση διαλόγου για την νέα οργάνωση. Η πρόταση διαλόγου

αποτελεί τη βάση για συζήτηση μπροστά σε μια πανελλαδική συνδιάσκεψη.

- Στις 10 και 11 Φεβρουαρίου 1990 πραγματοποιείται η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Νέου Αριστερού

Ρεύματος. Η 1η Συνδιάσκεψη γίνεται στο μεγάλο αμφιθέατρο της φοιτητικής εστίας του Ζωγράφου, με τη

συμμετοχή 413 αντιπροσώπων από όλη τη χώρα. Στη Συνδιάσκεψη διαμορφώνονται οι πρώτες πολιτικές

αποφάσεις του ρεύματος, αποφασίζεται το όνομα και εκλέγεται η πρώτη Συντονιστική Επιτροπή του ΝΑΡ.

Το ΝΑΡ έχει ιδρυθεί με όλες τις αντιφάσεις του, κατ’ αρχήν σαν εκείνη την φωνή που δεν υποτάσσεται στη

συναίνεση και την υποταγή που επιλέγει η επίσημη αριστερά.

- Στις βουλευτικές εκλογές του Απρίλη 1990 συγκροτείται το ψηφοδέλτιο της «Λαϊκής Αντιπολίτευσης» με τη

συμμετοχή των δυνάμεων του νεοσύστατου ΝΑΡ, ανένταχτων αγωνιστών και του ΕΕΚ.

- Τον Σεπτέμβριο του 1990 πραγματοποιείται το 5ο έκτακτο Συνέδριο της ΚΝΕ-(ΝΑΡ) για να καθοριστούν οι

πολιτικές αποφάσεις και η παρέμβαση της οργάνωσης στις νέες συνθήκες, μετά τη ρήξη με το ΚΚΕ. Το

5ο Συνέδριο της ΚΝΕ (ΝΑΡ) αποφασίζει τη συνέχιση της δράσης της ΚΝΕ (με την προσθήκη του ΝΑΡ για να

αναγνωρίζεται σε σχέση με την ΚΝΕ του Περισσού), καταλήγει σε πολιτική πρόταση για την αριστερή

συσπείρωση της νεολαίας, αποφασίζει τη συμμετοχή της οργάνωσης νεολαίας στο εγχείρημα του ΝΑΡ και

εκλέγει νέο Κ.Σ.

- Τον Νοέμβριο του 1990 αρχίζουν οι καταλήψεις σε ΑΕΙ, ΤΕΙ και σχολεία που θα οδηγήσουν στο μεγαλειώδες

νεολαιίστικο κίνημα του ΄90-΄91, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του κομμουνιστή καθηγητή Ν. Τεμπονέρα

στην Πάτρα και τα τεράστια συλλαλητήρια σε όλη τη χώρα.

- Από το 1990, αλλά πιο έντονα μετά το νεολαιίστικο κίνημα του 1990-91, προχωράει η διαδικασία

ενοποίησης των Αριστερών Αντισυναινετικών Σχημάτων στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, στα οποία

πρωτοστατεί η ΚΝΕ-ΝΑΡ. Ιδρύεται η Ενιαία Ανεξάρτητη Αριστερή Κίνηση σε ΑΕΙ-ΤΕΙ (ΕΑΑΚ), με τη συμμετοχή

χιλιάδων ανένταχτων αγωνιστών του φοιτητικού κινήματος και δυνάμεων της αντικαπιταλιστικής

ριζοσπαστικής αριστεράς (ΚΝΕ-ΝΑΡ, Ρήγας Φεραίος, Αριστερές Συσπειρώσεις Φοιτητών, κ.α.)

- Στις 19 και 20 Δεκεμβρίου 1990 πραγματοποιείται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Οι Θέσεις της Συντονιστικής

Επιτροπής έχουν τίτλο «Ο Σοσιαλισμός στην εποχή μας – πρόταση διαλόγου για ένα αριστερό πρόγραμμα

πάλης» και αναδεικνύουν ως κεντρικό πολιτικό στόχο τη «συμβολή στο έργο της

επαναστατικής ανασύνθεσης του αριστερού χώρου, προς την κατεύθυνση της συγκρότησης ενός

σύγχρονου επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης και της κοινωνικής αλλαγής». Με τις Θέσεις της

Σ.Ε. διαφωνούν οι σ. Κώστας Κάππος και Κ. Μπατίκας, οι οποίοι καταθέτουν δική τους πρόταση εισήγησης

με τίτλο «11 σημεία για την επανασυσπείρωση των αγωνιστών του ΝΑΡ». Η Συνδιάσκεψη υπερψηφίζει την

εισήγηση της Σ.Ε. και οι σύντροφοι της μειοψηφίας αποχωρούν από το ΝΑΡ. Στη Συνδιάσκεψη εκλέγεται νέα

Σ.Ε. και πολιτική απόφαση.

Μετωπική πολιτική πρόταση, ίδρυση της ν.Κ.Α. και πορεία για το 1ο Συνέδριο

- Στην 3η Συνδιάσκεψη του ΝΑΡ που πραγματοποιείται στις 5 και 6 Ιουνίου του 1993 σε αμφιθέατρο στα

Προπύλαια, το κεντρικό ζήτημα αποτελεί η μετωπική αντίληψη και πρόταση του ΝΑΡ στις συνθήκες

προώθησης της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Η Συνδιάσκεψη υπερψηφίζει πολιτική

απόφαση που διατυπώνει την πρόταση για Αριστερό Ριζοσπαστικό Μέτωπο και αριστερά προγράμματα

πάλης σαν απάντηση στον κοινωνικό πόλεμο.

Page 4: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

- Η ΚΝΕ-ΝΑΡ πραγματοποιεί διαδοχικά την 1η και 2η Συνδιάσκεψή της το 1991 και 1992 αντίστοιχα. Κεντρικά

θέματα η αριστερή πολιτική ενοποίηση των αγωνιστών του νεολαιίστικου κινήματος και η διαδικασία

συγκρότησης του μετώπου. Οι νέες συνθήκες στην πολιτική, την κοινωνία και οι αλλαγές στη νεολαία,

βάζουν στην ημερήσια διάταξη του δυναμικού της ΚΝΕ-ΝΑΡ το ζήτημα της επαναθεμελίωσης μιας

σύγχρονης κομμουνιστικής οργάνωσης νεολαίας. Το 1994 ξεκινάει ο διάλογος και δημοσιεύονται οι Θέσεις

για ένα Συνέδριο επανίδρυσης μιας σύγχρονης απελευθερωτικής κομμουνιστικής νεολαίας. Τον Μάρτιο του

1995 πραγματοποιείται στο ΜΑΧ του Πολυτεχνείου το Συνέδριο μετεξέλιξης της ΚΝΕ-ΝΑΡ και ίδρυσης της

νέας οργάνωσης. Το Συνέδριο καταλήγει σε πολιτική απόφαση και ανάμεσα σε 3 προτάσεις υπερψηφίζεται

το νέο όνομα της οργάνωσης. Η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση έχει δημιουργηθεί,

συσπειρώνοντας μια νέα γενιά αγωνιστών που πολιτικοποιήθηκε μετά το 1989 στους αγώνες ενάντια στη

συναίνεση, την υποταγή, στα κινήματα του 90-91 και τις μάχες ενάντια στην καπιταλιστική αναδιάρθρωση.

Τον επόμενο χρόνο (Μάρτιος 1996) διοργανώνεται στη Νομική η Συνδιάσκεψη για τη Διακήρυξη της νέας

οργάνωσης, στην οποία καταλήγεται το προγραμματικό κείμενο της νΚΑ και στοιχεία της στρατηγικής της

φυσιογνωμίας.

- Το 1993 συγκροτείται το μετωπικό σχήμα της ριζοσπαστικής αριστεράς «Μαχόμενη Αριστερά». Συμμετέχουν

το ΝΑΡ, το ΕΚΚΕ, το ΚΚΕ (μ-λ), το ΕΕΚ και ανένταχτοι αγωνιστές. Η Μαχόμενη Αριστερά συμμετέχει σε 2

εκλογικές μάχες (Βουλευτικές 1993 και 1996). Στις ευρωεκλογές του 1994 το ΝΑΡ μαζί με άλλες δυνάμεις θα

συγκροτήσει το ψηφοδέλτιο της «Αριστερής Κίνησης κατά της Ε.Ε.». Την ίδια περίοδο συγκροτούνται σε

κλάδους και χώρους δουλειάς τα πρώτα εργατικά σχήματα-παρεμβάσεις και κινήσεις εργαζόμενων.

- Οι νέες συνθήκες μετά την κατάρρευση του ανύπαρκτου σοσιαλισμού, αλλά και οι πολιτικές και κοινωνικές

εξελίξεις στην Ελλάδα, οι απαιτήσεις της ταξικής πάλης σε συνθήκες υποχώρησης του εργατικού κινήματος

και ενσωμάτωσης των συνδικάτων και της αριστεράς, δημιουργούν την ανάγκη για τομές και επεξεργασίες

στη θεωρία και την πολιτική της επαναστατικής αριστεράς. Στο ΝΑΡ ανοίγει η διαδικασία προς το

1ο Συνέδριο, με ενδιάμεσους σταθμούς δύο θεματικές πανελλαδικές συνδιασκέψεις. Το 1996, μετά από

κύκλο διαλόγου και πλατιάς συζήτησης στην οργάνωση για την αναγέννηση της εργατικής πάλης,

πραγματοποιείται στη Νομική η Συνδιάσκεψη για το Νέο Εργατικό Κίνημα (1η εργατική

συνδιάσκεψη). Κεντρικό ζήτημα η ανάλυση της σύγχρονης εργατικής τάξης, οι νέες απαιτήσεις της

εργατικής πάλης και η σύνδεση οικονομικού και πολιτικού αγώνα των εργαζόμενων για να αναχαιτιστεί

και ανατραπεί η συνολική αντεργατική επίθεση του κεφαλαίου. Αντίστοιχα, το 1997, μετά από πλατύ

διάλογο, κατατίθεται η ανάλυση για τον σύγχρονο καπιταλισμό, μετά την κατάρρευση και τις κρίσεις, αλλά

και τις αναδιαρθρώσεις που έχουν προωθηθεί. Στην ανάλυση του ΝΑΡ γίνεται λόγος για ένα νέο

στάδιο ανάπτυξης και κρίσης του καπιταλισμού, τον ολοκληρωτικό καπιταλισμό. Τον Ιούνιο του 1997

πραγματοποιείται στο Πολυτεχνείο, Πανελλαδική Συνδιάσκεψη με θέμα «Η σύγχρονη καπιταλιστική

κοινωνία - νέο στάδιο ανάπτυξης και κρίσης του καπιταλισμού».

- Το 1998 δημιουργείται το Μέτωπο Ριζοσπαστικής Αριστεράς – ΜΕΡΑ, μετωπικό σχήμα της επαναστατικής

αριστεράς. Συμμετέχουν το ΝΑΡ και η ν.Κ.Α., το ΕΚΚΕ, το ΕΕΚ, η ΑΚΟΣ, και αργότερα οι Οικολόγοι

Εναλλακτικοί, καθώς και ανένταχτοι αγωνιστές. Το ΜΕΡΑ θα έχει σημαντική παρουσία στις κοινωνικές και

πολιτικές μάχες της περιόδου.

- Τον Ιανουάριο του 1998 δημοσιεύονται οι Θέσεις της Σ.Ε. για το 1ο Συνέδριο του ΝΑΡ. Κεντρικά ζητήματα, το

νέο στάδιο ανάπτυξης και κρίσης του καπιταλισμού, μια πρώτη προσέγγιση της φύσης και του χαρακτήρα

των χωρών του «υπαρκτού» σοσιαλισμού και της κατάρρευσης του κομμουνιστικού κινήματος σε ανατολή

και δύση, αλλά και η συγκρότηση του σύγχρονου επαναστατικού υποκειμένου. Το 1ο Συνέδριο του ΝΑΡ θα

γίνει στις 3, 4 και 5 Ιουλίου του 1998 στο Δημοτικό Θέατρο Καλλιθέας με τη συμμετοχή περίπου 370

αντιπροσώπων από τις οργανώσεις του ΝΑΡ και της ν.Κ.Α. Χαιρετισμό θα απευθύνουν επαναστατικές

οργανώσεις και κινήματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στο Συνέδριο αποφασίζεται η νέα πολιτική

απόφαση και εκλέγεται Πολιτική Επιτροπή (Π.Ε.). Με το πρώτο Συνέδριό του, το ΝΑΡ προσπάθησε να

εξηγήσει με τρόπο γενικό και συνολικό τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τον σύγχρονο καπιταλισμό, και για

αυτό μίλησε για ένα νέο στάδιο του καπιταλισμού, τον ολοκληρωτικό καπιταλισμό.

Το Συνέδριο πραγματοποιείται αμέσως μετά τον ηρωικό αγώνα ενάντια στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, όπου σε

32 πόλεις, στα εξεταστικά κέντρα, καθηγητές, δάσκαλοι, φοιτητές και εργαζόμενοι δίνουν μάχες για τη

ματαίωση του. Στη διάρκεια των κινητοποιήσεων 3 αγωνιστές της ν.Κ.Α. δέχονται δολοφονική επίθεση από

ακροδεξιά συμμορία στα δικαστήρια της Ευελπίδων. Ο Δημήτρης Κουσουρής τραυματίζεται βαριά.

Page 5: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

Τον ίδιο χρόνο, 1998, πραγματοποιείται στη Φιλοσοφική Αθήνας η 2η Συνδιάσκεψη της ν.Κ.Α. με κεντρικό

θέμα την πρόταση για το Αριστερό Αντικαπιταλιστικό Μέτωπο της νεολαίας (ΑΑΜ).

- Τον Ιανουάριο του 2000 φεύγει από τη ζωή ο σ. Γιώργος Γράψας, σε ηλικία 47 ετών. Λίγες μέρες μετά το

θάνατό του, πραγματοποιείται η προγραμματισμένη 4η Συνδιάσκεψη του ΝΑΡ στην Πάντειο. Αντικείμενό της

η εξειδίκευση της πολιτικής γραμμής του ΝΑΡ από το 1ο Συνέδριο στις νέες συνθήκες και η οργανωτική

συγκρότηση. Η Συνδιάσκεψη ψηφίζει Πολιτική απόφαση και Οργανωτική απόφαση, στην οποία

καταγράφονται οι αρχές συγκρότησης και λειτουργίας του ΝΑΡ, και εκλέγει νέα Π.Ε.

Στα τέλη του ίδιου χρόνου, το Δεκέμβριο 2000, συνέρχεται το 2ο Συνέδριο της ν.Κ.Α. με κεντρικό σύνθημα

«Δεν θα υπακούσουμε-έρχεται η δική μας εποχή», αφιερωμένο στο Γ. Γράψα. Το συνέδριο της ν.Κ.Α.

καταλήγει σε πολιτική απόφαση για την μετωπική πρόταση του ΑΑΜ, την παρέμβαση στη νέα εργατική

βάρδια και την συγκρότηση και τις αρχές λειτουργίας της ν.Κ.Α.

Η 2η δεκαετία και το 2ο Συνέδριο του ΝΑΡ

- Το 2002 συγκροτείται η «Πρωτοβουλία Αγώνα Θεσσαλονίκη 2003», με αφορμή την ελληνική προεδρεία της

Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2003. Στην Πρωτοβουλία Αγώνα συμμετέχουν μαζικά αγωνιστές του εργατικού

και νεολαιίστικου κινήματος, σχήματα ανένταχτοι αγωνιστές καθώς και πολλές οργανώσεις της

αντικαπιταλιστικής επαναστατικής αριστεράς. Από τον Ιανουάριο του 2003 αρχίζουν μαζικές κινητοποιήσεις

σε πολλές πόλεις ενάντια στις συνόδους των υπουργών της Ε.Ε., με σταθμό τις 16 Απρίλη όπου

πραγματοποιείται στην Αθήνα μεγάλο συλλαλητήριο ενάντια στη Σύνοδο διεύρυνσης της Ε.Ε. και τον Ιούνιο

στη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική όπου γίνονται πανελλαδικές κινητοποιήσεις ενάντια στη σύνοδο κορυφής

της Ε.Ε. στο Ν. Μαρμαρά Χαλκιδικής. Η παρέμβαση της «Πρωτοβουλίας Αγώνα» παίζει καθοριστικό ρόλο

στα μαζικά συλλαλητήρια και τις κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα.

- Το Δεκέμβριο του 2003 πραγματοποιείται η 3η Συνδιάσκεψη της ν.Κ.Α. με θέμα την πολιτική γραμμή της

οργάνωσης και βήματα στο κίνημα της νεολαίας και την ανάπτυξη της ν.Κ.Α.

- Τον Ιανουάριο 2004 διοργανώνεται Πανελλαδικό Σώμα του ΝΑΡ για την πολιτική τακτική και τις πολιτικές

εξελίξεις, εν όψει και των βουλευτικών και ευρωεκλογών του Μαρτίου 2004.

- Το 2005 ξεκινάει η διαδικασία για το 2ο Συνέδριο του ΝΑΡ. Αρχές 2006 δημοσιεύονται οι Θέσεις της Π.Ε. και

αρχίζει ο διάλογος. Το 2ο Συνέδριο θα γίνει στις 7, 8 και 9 Ιουλίου του 2006 στην Πάντειο με τη συμμετοχή

410 αντιπροσώπων που έχουν εκλεγεί από τις οργανώσεις βάσης του ΝΑΡ και της ν.Κ.Α. Στο συνέδριο

ψηφίζεται η νέα πολιτική απόφαση καθώς και νέα Π.Ε. του ΝΑΡ. Κεντρικά ζητήματα του Συνεδρίου είναι η

αποτύπωση της νέας πραγματικότητας στην Ελλάδα και διεθνώς, η συγκεκριμενοποίηση και εμβάθυνση

των θεωρητικών τομών για το νέο στάδιο του καπιταλισμού, το διεθνές πλέγμα του κεφαλαίου καθώς και τα

νέα βήματα που απαιτούνται στην πολιτική και μετωπική πρόταση του ΝΑΡ.

Στην απόφαση καταγράφεται ο κεντρικός στόχος που είναι η συγκρότηση του Αντικαπιταλιστικού Εργατικού

Μετώπου (ΑΕΜ) και αναλύεται το περιεχόμενο και η τακτική του. Αναλύεται ξανά ο στόχος του Πόλου-

Μετώπου της αντικαπιταλιστικής αριστεράς και η σύνδεση τακτικής στρατηγικής με τον επαναστατικό

αγώνα του σήμερα και το ρεύμα της κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης. Αναλύονται τα προβλήματα και οι

κρίσεις του ΝΑΡ και διατυπώνονται οι στόχοι για την μεταβατική κομμουνιστική οργάνωση.

- Το καλοκαίρι του 2007 διοργανώθηκε Πανελλαδικό Σώμα του ΝΑΡ για την εκλογική παρέμβαση και τις

πολιτικές εξελίξεις.

- Το 2007 και 2008 πραγματοποιούνται 3 σημαντικά θεωρητικά-πολιτικά διήμερα του ΝΑΡ για ζητήματα της

ιστορίας και της Αριστεράς. Το πρώτο, με θέμα τα 90 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση (Νοέμβρης

2007, Πολυτεχνείο), το δεύτερο, με θέμα τα 40 χρόνια από το Μάη του 1968 (Μάης 2008, Πολυτεχνείο) και το

τρίτο με θέμα τα 160 χρόνια από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, για τον Μαρξισμό της εποχής μας (Νομική).

- Τον Ιούνη του 2008 πραγματοποιήθηκε στην Πάντειο η 2η Εργατική Συνδιάσκεψη του ΝΑΡ. Θέμα της η

αναπροσαρμογή της αντίληψης και πρότασης του Νέου Εργατικού Κινήματος στις νέες συνθήκες της

συνολικής αντεργατικής επίθεσης διαρκείας και τα βήματα για τη δημιουργία κίνησης του ΝΕΚ.

- Τον Νοέμβριο του 2008 πραγματοποιήθηκε νέο Πανελλαδικό Σώμα του ΝΑΡ με θέμα την παρέμβαση στις

κοινωνικές και πολιτικές μάχες της περιόδου, την μετωπική πολιτική, τις ευρωεκλογές και το Μέτωπο κατά της

Ε.Ε. Ακολούθησε η έκρηξη του Δεκέμβρη και οι κινητοποιήσεις της νεολαίας με αφορμή τη δολοφονία του

16-χρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου.

Page 6: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

- Στα τέλη Ιανουαρίου 2009 διοργανώθηκε στο Σπόρτινγκ μεγάλη συγκέντρωση της αντικαπιταλιστικής

Αριστεράς για την καπιταλιστική κρίση και την εξέγερση του Δεκέμβρη. Άνοιξε η διαδικασία συγκρότησης

νέου μετωπικού σχήματος της αντικαπιταλιστικής, επαναστατικής και κομμουνιστικής Αριστεράς.

- Στις 22 Μάρτη 2009 πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο Αθηναΐδα πανελλαδική συνάντηση με τη

συμμετοχή εκατοντάδων αγωνιστών από όλη τη χώρα. Στην πανελλαδική αυτή διαδικασία συγκροτήθηκε η

«Αντικαπιταλιστική Αριστερή Συνεργασία για την Ανατροπή»-ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Στο νέο μετωπικό σχήμα

συμμετέχουν πολλοί ανένταχτοι αγωνιστές καθώς και οι δυνάμεις ΝΑΡ, ν.Κ.Α., ΕΚΚΕ, ΑΚΟΣ, ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ,

ΟΚΔΕ Σπάρτακος, Οικολόγοι Εναλλακτικοί, ΣΕΚ, Κομμουνιστική Ανανέωση.

- Η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση θα πραγματοποιήσει το 3ο Συνέδριό της στις αρχές 2010.

- Η Π.Ε. του ΝΑΡ προκήρυξε το 3ο Συνέδριο του ΝΑΡ για το Δεκέμβρη 2010, με πλατιά συζήτηση και διάλογο,

αλλά και ενδιάμεσες διαδικασίες για την προγραμματική διακήρυξη του ΝΑΡ. Αποφάσισε επίσης την

διοργάνωση συζητήσεων και θεωρητικών εκδηλώσεων με αφορμή τα 20 χρόνια από τη δημιουργία του

ΝΑΡ.

- Στις 2-3 Απρίλη 2011 πραγματοποιείται η πρώτη συλλογική διαδικασία στο δρόμο για το 3ο Συνέδριο

τουΝΑΡ, το πανελλαδικό σώμα του ΝΑΡ για την καπιταλιστική κρίση. Σε αυτό ανοίγει μια πλατιά συλλογική

συζήτηση για το χαρακτήρα και τις επιπτώσεις της δομικής καπιταλιστικής κρίσης που μέχρι σήμερα

βιώνουμε, της αστικής απάντησης σε αυτή, αλλά και πρωτίστως για τα χαρακτηριστικά της εργατικής

αντικαπιταλιστικής απάντησης σε αυτή.

- Στις 30-31 Μάρτη-1 Απρίλη 2012 πραγματοποιείται η επόμενη στάση στο δρόμο για το 3ο Συνέδριο

τουΝΑΡ, το πανελλαδικό σώμα του ΝΑΡ για το επαναστατικό υποκείμενο. Σε αυτό έγινε η προσπάθεια να

απαντηθούν τα αναγκαία ερωτήματα στο σήμερα για τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης εργατικής τάξης,

το ζήτημα της ενότητάς της και των κοινωνικών συμμαχιών της, την έννοια με την οποία αντιλαμβανόμαστε

την «ιστορική αποστολή» της. Καθώς και το πως εξελίσσονται σήμερα οι σχέσεις οικονομικού και πολιτικού

αγώνα, πώς αντιλαμβανόμαστε τη διαλεκτική ενότητα των τριών πλευρών του επαναστατικού υποκειμένου

και ποιος είναι ο ρόλος και τα χαρακτηριστικά ενός κομμουνιστικού φορέα- κόμματος σήμερα.

- Στις 8-9-10 Μαρτίου 2013 πραγματοποιήθηκε η 4η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της νΚΑ. Η συζήτηση

κινήθηκε γύρω από τα κρίσιμα ερωτήματα και τις προκλήσεις της περιόδου, επιχειρώντας να δώσει με

δημιουργικότητα απαντήσεις πάνω στην πολιτική γραμμή της αντικαπιταλιστικής και επαναστατικής

αριστεράς στη νεολαία, αναπτύσσοντας την εμπειρία και το σχέδιο δράσης και παρέμβασης της

οργάνωσης μέσα στην εποχή της δομικής κρίσης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού.

- Στις 30 Νοέμβρη-1 Δεκέμβρη 2013 πραγματοποιείται το 3ο Συνέδριο του ΝΑΡ. Ένα συνέδριο σταθμός για

την ιστορία του ΝΑΡ και για το μέλλον του από εδώ και πέρα που ταυτόχρονα σηματοδότησε ένα σοβαρό

βήµα μπροστά για την οργάνωση της επαναστατικής και συγχρόνως κομουνιστικής Αριστεράς. . Κεντρικά

ζητήματα του Συνεδρίου αποτέλεσαν η σχέση τακτικής – στρατηγικής, το αντικαπιταλιστικό προγράµµα

πάλης καθώς και η οργάνωση του επαναστατικού υποκειμένου με ότι αυτό συνεπάγεται για την δημιουργία

ενός σύγχρονου επαναστατικού κομουνιστικού κόμματος. Σε αυτή τη λογική στο 3ο συνέδριο εγκρίθηκε και

κατατέθηκε για παραπέρα συζήτηση µε όλους τους αγωνιστές της κομουνιστικής Αριστεράς αλλά και τους

πρωτοπόρους μαχητές του εργατικού και λαϊκού κινήµατος η Πρόταση Προγραμματικής Διακήρυξης, µια

σύγχρονη κομουνιστική διακήρυξη, βάση στράτευσης και παραπέρα εμπλουτισμού , όπως και η

μετονομασία του ΝΑΡ σε ΝΑΡ για την Κομουνιστική Απελευθέρωση.

-Στις 1-2 Νοέμβρη 2014 πραγματοποιείται Πανελλαδικό Σώμα του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική

Απελευθέρωση. Μπροστά σε μία περίοδο σοβαρών, ίσως και ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων, προς μια

σημαντική καμπή στην πολιτική και ταξική διαπάλη στην ελληνική κοινωνία, με την καπιταλιστική κρίση και

τους ενδοιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και την αντιλαική επίθεση να οξύνονται,αλλά κυρίως μπροστά

στη δυνατότητα λαϊκής αντίδρασης. Για την ψηλάφιση των στόχων της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής

αριστεράς ώστε να βγεί ο λαικός παράγοντας στο προσκύνιο για να ανατρέψει την κατάσταση.

- Στις 4-5 Απρίλη 2015 πραγματοποιείται στην Αθήνα Πανελλαδικό Σώμα του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική

Απελευθέρωση. Θέμα του είναι οι πολύπλευρες πολιτικές εξελίξεις, η νέα πολιτική κατάσταση και τα

καθήκοντα της επαναστατικής αντικαπιταλιστικής αριστεράς στις νέες συνθήκες. Η δουλειά στο μαζικό

λαϊκό κίνημα και η ανάπτυξη αγώνων ενάντια στην πολιτική Ε.Ε.-κεφαλαίου και τις νέες αντιλαϊκές

συμφωνίες. Για την παρέμβαση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της ανατρεπτικής αριστεράς στους αγώνες και την

Page 7: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

πολιτική, η προετοιμασία της 3ης Συνδιάσκεψης του μετώπου. Τα βήματα του ΝΑΡ για την υλοποίηση

και προώθηση πλευρών των αποφάσεων του 3ου Συνεδρίου.

Τα 26 χρόνια δράσης του Νέου Αριστερού Ρεύματος αποτελούν μια κατάκτηση για την αριστερά, τους

εργαζόμενους και τους νέους που παλεύουν ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα!

Μια κατάκτηση που πρέπει να ενισχυθεί!

Η ΑΝΤΑΡΣΙΑ ΤΗΣ ΚΝΕ 1989 – ΧΡΟΝΙΚΟ

Ένα σύντομο χρονικό για την ανταρσία της ΚΝΕ, τις εξελίξεις στην αριστερά και την πορεία της αριστερής

αμφισβήτησης μέχρι τη δημιουργία του ΝΑΡ. Αρχές 1989 – αρχές 1990.

Άνοιξη του 1989: - Στους κόλπους του ΚΚΕ και της ΚΝΕ επικρατεί υπόγειος αναβρασμός, καθώς χιλιάδες

μέλη διαφωνούν με το «κοινό πόρισμα ΚΚΕ-ΕΑΡ» (Δεκέμβρης 1988) και τη δεξιά γραμμή που έχει χαράξει η

ηγεσία του ΚΚΕ. Το πόρισμα αυτό μεταξύ ΚΚΕ και της ανανεωτικής «Ελληνικής Αριστεράς»- Ε.Α.Ρ. του Λ.

Κύρκου στρώνει το δρόμο για σοβαρές πολιτικές και ιδεολογικές υποχωρήσεις, για τον κυβερνητισμό της

επίσημης αριστεράς και τη συναίνεση στο αστικό πολιτικό σκηνικό. Αποτελεί τη βάση για την ίδρυση του

«Συνασπισμού της αριστεράς και της προόδου» που πραγματοποιήθηκε λίγους μήνες αργότερα. Σημαντικό

ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή παίζει και η εφημερίδα «Πρώτη» που έχει κυκλοφορήσει νωρίτερα. Είναι η

καθημερινή εφημερίδα στην οποία η ηγεσία του ΚΚΕ και στελέχη της ανανεωτικής αριστεράς και άλλοι

αστικοί παράγοντες συνεργάζονται για να προωθήσουν την πολιτική συνεργασιών και να στρώσουν το

δρόμο για τις μετέπειτα εξελίξεις.

- Την ίδια περίοδο, οι σχέσεις ΚΚΕ και ΚΝΕ βρίσκονται στο χειρότερο σημείο τους, καθώς η οργάνωση

νεολαίας αρνείται να προσαρμοστεί στη γραμμή του ΚΚΕ και επιμένει στη γραμμή που χάραξε το

πρόσφατο 4ο Συνέδριο της ΚΝΕ (1988) για το «Ενιαίο Μέτωπο Πάλης της νεολαίας» και την αριστερή

συσπείρωση από τα κάτω. Οι διαφωνίες και οι συγκρούσεις ΚΚΕ-ΚΝΕ έχουν ξεκινήσει βέβαια πολλά χρόνια

πριν, με αφορμή παρεμβάσεις και κινηματικές πρωτοβουλίες στη νεολαία, αλλά και την πολιτική που χαράζει

η ΚΝΕ, ιδιαίτερα με το 4ο Συνέδριό της. Ωστόσο οι διαφωνίες αυτές δεν ήταν δημόσιες και ανοικτές μέχρι

τώρα. Με την ίδρυση του «Συνασπισμού της Αριστεράς» (Φλεβάρης-Μάρτης 1989) οι διαφωνίες

πολλαπλασιάζονται και στη βάση των οργανώσεων της ΚΝΕ.

- Τον Μάιο του 1989 εκδίδεται το μηνιαίο πολιτικό περιοδικό «ΠΡΙΝ». Το ΠΡΙΝ συντάχθηκε από την πρώτη

στιγμή της έκδοσης του με τις ανυπότακτες δυνάμεις της Αριστεράς, που διαχώρισαν τη θέση τους από τις

ολέθριες επιλογές της ηγεσίας της. Η σκέψη είναι να κυκλοφορεί ένα περιοδικό στον κόσμο του ΚΚΕ και του

ενιαίου ΣΥΝ το οποίο να συσπειρώνει όσο το δυνατόν ευρύτερες δυνάμεις ριζοσπαστικής αριστερής

αντίστασης και αναζήτησης. Να συμβάλλει στον αναγκαίο διάλογο και να προβάλλει τις φωνές και τις

απόψεις που χτυπιούνται εντός ΚΚΕ και να προτείνει μια διαφορετική λογική και διέξοδο για την αριστερά στις

δύσκολες εξελίξεις της περιόδου. Το πρώτο κύριο άρθρο του ΠΡΙΝ αναφέρει: «Το αριστερό εργατικό και το

λαϊκό κίνημα στη νέα περίοδο των παρατεταμένων αδιεξόδων πρέπει να αντιπαραθέσει μια στρατηγική

παρατεταμένης αντεπίθεσης για την ανάπτυξη των κοινωνικών μετώπων και την πολιτική τους χειραφέτηση

από την αστική κηδεμονία. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο αποτελεί η χειραφέτηση της ίδιας της Αριστεράς από

το ρόλο του προοδευτικού κομπάρσου στην αστική πολιτική σκηνή». Η απήχηση του ΠΡΙΝ ήταν

εντυπωσιακή. Κάπου 8.000 αντίτυπα στο πρώτο τεύχος, πάνω από 9.000 αντίτυπα στο δεύτερο και λίγο

αργότερα η κυκλοφορία ξεπέρασε και τις 10.000.

- Τον Ιούνιο εκδηλώνονται κινητοποιήσεις φοιτητών στην Κίνα που καταλήγουν σε αυταρχική καταστολή

στην Πλατεία Τιεν Αν Μεν του Πεκίνου. Η ΚΝΕ οργανώνει διαδηλώσεις στις μεγάλες πόλεις ενάντια στην

καταστολή στην Κίνα.

1 Ιουλίου 1989:- Οι βουλευτικές εκλογές στις 18 Ιουνίου 1989 δεν βγάζουν αυτοδύναμη κυβέρνηση. Μετά

από διαβουλεύσεις και συναντήσεις των πολιτικών αρχηγών στις 1 Ιουλίου σχηματίζεται η κυβέρνηση

συνεργασίας ενιαίου ΣΥΝ-ΝΔ υπό τον Τζ. Τζαννετάκη, με τη συμφωνία της ηγεσίας του ΚΚΕ.

Page 8: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

Η ανοιχτή σύγκρουση περνάει πλέον στους κόλπους της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Οι Κώστας Κάππος,

Κώστας Μπατίκας και Νίκος Κοτζιάς (μέλη της Κ.Ε. του ΚΚΕ) διαφοροποιούνται με δηλώσεις τους δημόσια

από την πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ. Κύριος στόχος της ηγεσίας του ΚΚΕ είναι το «ξεκαθάρισμα» της

κατάστασης στην ΚΝΕ, όπου όσοι ενστερνίζονται την πολιτική του «τζαννετακισμού» και τα παρόμοια

αποτελούν ασήμαντη μειοψηφία.

Σοκ προκαλεί η τοποθέτηση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου και ιστορικού στελέχους του ΚΚΕ Κ.

Κάππου στη Βουλή ότι θα καταψηφίσει την κυβέρνηση Τζαννετάκη. Ο Κ. Κάππος δηλώνει: «Ψήφισα λευκό

γιατί είμαι αντίθετος στη συνεργασία του Συνασπισμού με τη Νέα Δημοκρατία»,. «Πιστεύω επίσης ότι η

συνεργασία αυτή είναι ολέθρια για το ΚΚΕ… Το ΚΚΕ τείνει να υποταχτεί σε μικροαστικές και αστικές

“εκσυγχρονιστικές” θέσεις… Αποκορύφωμα αυτής της στάσης υποταγής είναι η στήριξη της κυβέρνησης

της Νέας Δημοκρατίας από τον Συνασπισμό… Βεβαίως, είμαι κατά της συνεργασίας του Συνασπισμού και

με το ΠΑΣΟΚ».Η αλαζονεία της εξουσίας που έχει αποχαλινώσει τις κυρίαρχες δεξιές δυνάμεις της ηγεσίας

του ΚΚΕ τις κάνει να επιζητούν την πάση θυσία πολιτική εξόντωση των «διαφωνούντων», ενώ ταυτόχρονα η

ίδια προχωράει σε όλο και πιο δεξιές επιλογές. Στο «ξεκαθάρισμα» και την εξόντωση των φωνών

αμφισβήτησης και αριστερής κριτικής μέσα στο ΚΚΕ και την ΚΝΕ συμφωνούν τόσο οι «ανανεωτικοί» (που

αργότερα θα αποτελέσουν την ηγεσία του ΣΥΝ) όσο και η «ορθόδοξοι» (που αποτέλεσαν την μετέπειτα

ηγεσία του σημερινού ΚΚΕ). Μαζί εισηγούνται και μαζί ψηφίζουν μέτρα και επιτίθενται.

Λίγα 24ωρα αργότερα, στις 6 και 7 Ιουλίου αντίστοιχα, διαφοροποιούνται δημόσια και παραιτούνται οπό

την Κεντρική Επιτροπή ο Κώστας Μπατίκας και ο Νίκος Κοτζιάς, οι οποίοι τρεις μήνες αργότερα εκδίδουν τις

θέσεις τους σε μπροσούρα με τίτλο «Μια συζήτηση που δεν έγινε».

- Τον Ιούλιο-Αύγουστο 1989, με προκλητικό τρόπο, η Επιτροπή Πόλης Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ, της οποίας

ηγείται ο Κώστας Τσολάκης, μέλος του Πολιτικού Γραφείου, απαγορεύει τις φεστιβαλικές εκδηλώσεις της

οργάνωσης Σπουδάζουσας Θεσσαλονίκης της ΚΝΕ, έχοντας προηγουμένως δώσει εντολή να κληθούν σε

απολογία από τις κομματικές οργανώσεις τους οι Δήμος Γατούδης και Γιάννης Ελαφρός, μέλη του Κ.Σ. της

ΚΝΕ, καθώς και άλλα στελέχη της Σπουδάζουσας Θεσσαλονίκης.

- Την Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου 1989, το Γραφείο του Κ.Σ. της ΚΝΕ αποφασίζει να «συν-διοργανώσει» με τη

Σπουδάζουσα Θεσσαλονίκης τις επίμαχες εκδηλώσεις «ώστε να εξασφαλισθεί το σωστό περιεχόμενο τους»,

κόντρα στην απόφαση του ΚΚΕ για ακύρωση των εκδηλώσεων.

Έτσι, για πρώτη φορά η ΚΝΕ διεκδικεί στην πράξη την αυτονομία της από την κομματική ηγεσία, η οποία

φυσικά αντιδρά αμέσως: με εντολή του Π.Γ. πέντε μέλη της μειοψηφίας του Γραφείου της ΚΝΕ βγάζουν

ανακοίνωση με την οποία καταγγέλλουν τους «αντάρτες» συντρόφους τους και τάσσονται με τη γραμμή

της ηγεσίας του ΚΚΕ. Είναι φανερό ότι η τελική αναμέτρηση είναι πλέον ζήτημα ωρών.

- Στις 15 Σεπτεμβρίου ξεκινούν οι κεντρικές εκδηλώσεις του 15ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Αθήνα.

Όλοι περιμένουν την ομιλία του Γ. Γράψα. Σαββατόβραδο, 16 Σεπτεμβρίου, Άλσος Βεΐκου, Γαλάτσι.

Μπροστά σε 40.000 μέλη και φίλους του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, ο Γραμματέας της ΚΝΕ διακηρύσσει ανοιχτά ότι η

κυβέρνηση Τζαννετάκη «δημιούργησε αντικειμενικά ένα σοκ όχι μόνο για τον κόσμο της Αριστεράς αλλά

σχεδόν για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας» και συνεχίζει: «Δεν είναι μυστικό ότι στην ΚΝΕ υπάρχει

πλούτος προβληματισμών και απόψεων ή και διαφωνίες για σοβαρά ζητήματα. Και λοιπόν; Τα πολιτικά

νεκροταφεία είναι γεμάτα ομοφωνίες και ομοψυχίες. Η ΚΝΕ είναι μόλις 21 χρόνων, στα καλύτερα της χρόνια,

και δεν σκοπεύει να συνταξιοδοτηθεί σύντομα!».Για να μην αφήσει περιθώριο παρανόησης ως προς ποια

κατεύθυνση είναι προσανατολισμένοι οι προβληματισμοί της νεολαίας, ο Γ. Γράψας προσθέτει: «Μεγάλο

μέρος της ΚΝΕ στέκεται με σκεπτικισμό και με διαφορετικές, πολλές φορές, απόψεις απέναντι σε ορισμένες

πολιτικές επιλογές του Συνασπισμού».

Η απάντηση έρχεται την επομένη, με την ομιλία του Γενικού Γραμματέα του ΚΚΕ Γρ. Φαράκου, ο οποίος

«διαγιγνώσκει» μια «φιλόδοξη στην αντιδραστικότητά της προσπάθεια» κάποιων «κύκλων της άρχουσας

τάξης» με στόχο «να ξεκοπεί η ΚΝΕ από το ΚΚΕ».

Page 9: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

«Εύχομαι οι δονήσεις στο εσωτερικό της ΚΝΕ να γίνουν γόνιμος διάλογος και να μη σταματήσουν με

παρεμβάσεις» δηλώνει ο σκηνοθέτης Θ. Αγγελόπουλος, ο οποίος, όπως και ο λογοτέχνης Ζήσης Σκάρος

και άλλοι αριστεροί διανοούμενοι και καλλιτέχνες, προσπαθούν να πείσουν την ηγεσία του ΚΚΕ να μην

προχωρήσει στη διαγραφόμενη εκκαθάριση.Τέσσερις ημέρες αργότερα, στις 21 Σεπτεμβρίου, η Κ.Ε. του ΚΚΕ

αποφασίζει, την ουσιαστική διάλυση της ΚΝΕ και ανασυγκρότηση της εκ του μηδενός, σχεδόν μόνο με

όσους πειθαρχούν στη γραμμή του ΚΚΕ.

21 Σεπτέμβρη 1989: Η ΔΙΑΣΠΑΣΗ

«Φυσικά και δεν θα υπακούσω!». Η φράση του Γιώργου Γράψα περνάει στην ιστορία της Αριστεράς.

Είναι νύχτα της 21ης Σεπτεμβρίου 1989, γύρω στις 10 παρά τέταρτο, έξω από τα γραφεία του Κ.Σ. της ΚΝΕ

στην οδό Φερρών, στην πλατεία Βικτωρίας.Ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ έχει μόλις αφιχθεί εκεί,

προερχόμενος από τον Περισσό, όπου έχει ολοκληρωθεί η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ με

θέμα την ΚΝΕ. Η απόφαση του ΚΚΕ είναι να καθαιρέσει το εκλεγμένο Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ, να

διορίσει 15μελή επιτροπή ανδρεικέλων της εμπιστοσύνης της ηγεσίας του ΚΚΕ στη θέση του ΚΣ και να

προκηρύξει η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ -σε πλήρη αντίθεση με το καταστατικό του κόμματος και της

νεολαίας-έκτακτο συνέδριο της ΚΝΕ!

Εκατοντάδες μέλη της ΚΝΕ έχουν συρρεύσει έξω από τα γραφεία της οργάνωσης για να αποτρέψουν

επιχείρηση κατάληψης τους από τους «κομματικούς», ενώ δεκάδες δημοσιογράφοι περιμένουν την

επιστροφή του Γ. Γράψα. «Θα υπακούσετε στην απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής;», είναι η

ερώτηση. Χωρίς περιστροφές η απάντηση: «Φυσικά και δεν θα υπακούσω!».Έτσι, επισημοποιείται και

δημόσια η σύγκρουση που μαίνεται από πολύ καιρό, τόσο μεταξύ ΚΝΕ και ΚΚΕ, όσο και μέσα στους

κόλπους του ΚΚΕ, ακόμη και σε επίπεδο Κεντρικής Επιτροπής, σχετικά με τη γραμμή που πρέπει να

ακολουθηθεί.

- Το Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ συνεδριάζει αμέσως και με ψήφους 56 υπέρ έναντι μόλις 14 αποχών

απορρίπτει ως αντικαταστατική την απόφαση της Κ.Ε. του ΚΚΕ και προκηρύσσει έκτακτο συνέδριο της

οργάνωσης. Το ΚΚΕ φτιάχνει μια δική του ΚΝΕ, στον Περισσό… Η σύγκρουση ΚΚΕ-ΚΝΕ είναι αναμφισβήτητα

η σημαντικότερη εκδήλωση της κρίσης, δεν είναι όμως η μόνη.

- Στις 4 Οκτωβρίου 1989, οι διαφωνούντες κάνουν την πρώτη δημόσια εμφάνιση τους στο

κατάμεστο γήπεδο του Σπόρτιγκ, με κεντρικό ομιλητή το Γιώργο Γράψα. Χιλιάδες μέλη και φίλοι της ΚΝΕ

φωνάζουν συνθήματα: «η ΚΝΕ παλεύει και αμφισβητεί, πάντα θα είναι στην πρώτη γραμμή». Η ομιλία

σκιαγραφεί την πορεία του ρεύματος αμφισβήτησης και κριτικής που πλέον βρίσκεται εκτός οργανωτικού

ιστού ΚΚΕ. Για ένα σύγχρονο επαναστατικό ρεύμα στη νεολαία, για μια άλλη αριστερά στην κοινωνία, είναι η

κατεύθυνση.

Από τις 21 Σεπτέμβρη και όλο τον Οκτώβριο συνεδριάζουν το σύνολο των οργάνων και οργανώσεων της

ΚΝΕ σε όλη την Ελλάδα. Η ψηφοφορία ανάμεσα στην απόφαση της Κ.Ε. του ΚΚΕ από τη μία και την

απόφαση του Κ.Σ. της ΚΝΕ από την άλλη, στη συντριπτική πλειοψηφία των οργάνων και των ΟΒ είναι υπέρ

της απόφασης του Κ.Σ. της ΚΝΕ. Ο μεγαλύτερος όγκος των δυνάμεων της οργάνωσης τάσσεται στο

πλευρό των εκλεγμένων οργάνων και ακολουθεί την πορεία της συγκρότησης του νέου ρεύματος

επαναστατικής ανανέωσης.

- Στις 17 Οκτωβρίου δικαστικός κλητήρας επιδίδει στο Κ.Σ. της ΚΝΕ αίτηση ασφαλιστικών μέτρων από την

ηγεσία του ΚΚΕ εναντίον των υπευθύνων έκδοσης της εφημερίδας «Οδηγητής της νεολαίας», την εφημερίδα

του Κ.Σ. της ΚΝΕ που εξακολουθεί να εκδίδει το εκλεγμένο Κ.Σ. της οργάνωσης. «Ζητούμε να διαταχθεί η

κατάσχεση όλων των αντιτύπων της εφημερίδας που ήδη κυκλοφόρησαν… Να απειληθεί κατά των

υπεύθυνων χρηματική ποινή δραχμών 500.000 και προσωπική κράτηση δώδεκα μηνών… Να απαγορευτεί η

έκδοση νέου φύλλου της εφημερίδας Οδηγητής της νεολαίας…», αναφέρεται μεταξύ άλλων στο κείμενο.

Page 10: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

- Νοέμβριος 1989: Πλησιάζουμε προς τη νέα εκλογική αναμέτρηση της 5ης Νοεμβρίου 1989 και την

κορύφωση της κρίσης, ενώ μέσα στον Οκτώβρη παραιτείται ένα ακόμη μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ, ο Μιχ.

Τερζίδης και οκτώ ακόμη στελέχη τμημάτων της Κ.Ε. (Δ. Γρηγορόπουλος, Αρ. Αλαβάνου, Αγγ. Ξύδη, Ν.

Παπαγεωργίου, Π. Παπαδόπουλος, Σπ. Μαγκλιβέρας, Β. Παπαχρήστος, Σ. Συγγούνας) καθώς και ο Γιώργος

Μανιάτης και η Νάντια Βαλαβάνη, μέλη της Κ.Ε. του ΚΚΕ. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η ηγεσία του ΚΚΕ

διαλύει τις αυταπάτες οποιουδήποτε είχε την ελπίδα, ότι θα ήταν δυνατό να υπάρξει αλλαγή της γραμμής

πλεύσης στην πολιτική της. Ωριμάζουν οι συνθήκες για ένα πολύ πιο δύσκολο εγχείρημα από την

προσπάθεια διόρθωσης της γραμμής του ΚΚΕ.

Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ

- Κυβέρνηση Ζολώτα - «Οικουμενική» συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΚΚΕ

Οι εκλογές της 5ης Νοεμβρίου και πάλι δεν αναδεικνύουν αυτοδύναμη κυβέρνηση, όπως τον Ιούνιο.Ο

ενιαίος ΣΥΝ με την καθοδήγηση της ηγεσίας του ΚΚΕ διαπραγματεύεται με τα αστικά κόμματα και τελικά

συμφωνεί με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ στη δημιουργία «οικουμενικής κυβέρνησης» και των τριών κομμάτων με

πρωθυπουργό τον Ξ. Ζολώτα. Ο σχηματισμός της κυβέρνησης ΚΚΕ (ενιαίου ΣΥΝ)-ΝΔ-ΠΑΣΟΚ υπό τον

Ζολώτα καταρρίπτει κάθε ισχυρισμό της ηγεσίας του ΚΚΕ ότι δήθεν συνεργάστηκε με τη ΝΔ μόνο για να

τιμωρήσει τους «κλέφτες του ΠΑΣΟΚ», με τους οποίους ξαφνικά βρίσκεται να… συγκυβερνά! Τα γεγονότα

επιταχύνονται.

- Στις 21 Νοεμβρίου 1989, οκτώ μέλη της Κ.Ε. του ΚΚΕ παραιτούνται με κοινή δήλωση τους και στις 27

Νοεμβρίου δίνουν συνέντευξη Τύπου.

Είναι οι: Κώστας Τζιαντζής, Άγγελος Χάγιος, Θανάσης Σκαμνάκης, Χρήστος Καυκιάς, Σήφης Καυκαλάς,

Δημήτρης Τσουραμάνης, Δήμος Τσακνιάς και Γιώργος Σταματάκης. «Στόχος μας δεν είναι να φτιάξουμε

άλλη μια κομματική ταμπέλα, αλλά να συμβάλουμε στη συγκρότηση ενός σύγχρονου επαναστατικού

εργατικού κινήματος που θα υπερβαίνει την κρίση και τα σημερινά αδιέξοδα του ΚΚΕ και της Αριστεράς, θα

αποδεσμεύει τον αριστερό κόσμο από τη χρεοκοπημένη πολιτική της ηγετικής ομάδας του Συνασπισμού,

επιβάλλοντας τελικά μια ουσιαστική ενότητα στην πάλη για το σοσιαλισμό, την κοινωνική και δημοκρατική

χειραφέτηση των εργαζομένων», αναφέρεται μεταξύ άλλων στη δήλωση τους.

«Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κορυφαία πολιτική επιλογή που φέρνει τη σφραγίδα των συντονισμένων

δυνάμεων της ολιγαρχίας, με αποστολή να θεμελιώσει βαθύτερες και πιο σταθερές λύσεις προσαρμογής

της κοινωνίας στις διεθνείς καπιταλιστικές πραγματικότητες σε βάρος των εργαζομένων» αναφέρεται σε

σχέση με την «οικουμενική» κυβέρνηση Ζολώτα και προστίθεται: «Η λογική του ουραγού απέναντι στις

εκάστοτε κυρίαρχες δυνάμεις οδηγεί συνεχώς τον αριστερό κόσμο στις συμπληγάδες των εκβιαστικών

διλημμάτων… Η λογική αυτή στην πολιτική πρακτική της ηγεσίας του ΚΚΕ και του Συνασπισμού καθορίζεται

από μια σειρά βαθύτερων αντιλήψεων της γύρω από την ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική και ηθική

φυσιογνωμία του κομμουνιστικού κινήματος που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και τα

οράματα των εργαζομένων και του κόσμου της Αριστεράς… Στο ΚΚΕ η περεστρόικα έχει πάρει τη μορφή

Τσολάκη – Ανδρουλάκη».

Συνολικά θα έχουν αποχωρήσει 15 μέλη της Κ.Ε. του ΚΚΕ από τον Ιούνιο μέχρι τον Νοέμβριο.

- Στις 28 Νοεμβρίου είναι η σειρά του ευρωβουλευτή Δημήτρη Δεσύλλα να ανεξαρτητοποιηθεί,

διαφωνώντας με την πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ.

«Διαφώνησα κατηγορηματικά στη συνεργασία με τη ΝΔ για το σχηματισμό της κυβέρνησης Τζαννετάκη…

Παρ’ όλα αυτά, περίμενα μέχρι τις εκλογές του Νοέμβρη για τις οποίες και δούλεψα, δίνοντας βάση στις

διαβεβαιώσεις της ηγεσίας ότι η πολιτική μας για συγκυβέρνηση με τη ΝΔ ήταν προσωρινό αναγκαστικό

«διάλειμμα» για την κάθαρση. Όμως, ο σχηματισμός της κυβέρνησης Ζολώτα διέλυσε τις αυταπάτες μου»,

αναφέρει στη σχετική δήλωση του, τονίζοντας ότι «η ηγεσία του ΚΚΕ καταργεί στην πράξη την

Page 11: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

ιδεολογικοπολιτική αυτοτέλεια του κόμματος, ενώ παράλληλα προχωρεί σε μαζικές διαγραφές, καθαιρέσεις

και συκοφαντίες σε βάρος χιλιάδων στελεχών και μελών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ». Προσθέτει δε, ότι η

ευρωβουλευτική αποζημίωση «θα διατίθεται διαρκώς και εξ ολοκλήρου για τις ανάγκες του “Λαϊκού

Κινήματος ενάντια στις συνέπειες του 1992 και κατά της ΕΟΚ”, μέχρι δε τη συγκρότηση του κινήματος αυτού”

θα διατίθεται στο Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ, το οποίο η ηγεσία του ΚΚΕ απειλεί ακόμα και με φυλάκιση».

«Η αγανάκτηση θα συνοδεύσει τον Δ. Δεσύλλα ως την τελευταία του πνοή, αν δεν υποβάλει άμεσα την

παραίτηση του από το αξίωμα του ευρωβουλευτή» γράφει ο Νίκανδρος Κεπέσης στον Ριζοσπάστη την

1η Δεκεμβρίου, ενώ έχει ήδη προηγηθεί, την προηγουμένη, ο Ν. Καλούδης, μέλος του Π.Γ. του ΚΚΕ: «Οι

πράξεις των διαφωνούντων έχουν τη σφραγίδα της πολιτικής ανεντιμότητας και αυτός είναι ο ελαφρότερος

χαρακτηρισμός που μπορεί κανείς να δώσει στις υποκριτικές, συνωμοτικές μεθοδεύσεις τους».

- Από τα τέλη Νοεμβρίου, η οργάνωση της ΚΝΕ (τα εκλεγμένα όργανά της και η πλειοψηφία των μελών και

στελεχών της που διαφώνησαν με την ηγεσία του ΚΚΕ) καθώς και οι αποχωρήσαντες και διαγραφέντες από

το ΚΚΕ εργάζονται για την συγκρότηση ενός νέου φορέα της αριστερής και ριζοσπαστικής πολιτικής.

Ο Γ. Γράψας συνοψίζει αυτή την πορεία σε μια βαρυσήμαντη συνέντευξή του στο τεύχος Ιανουαρίου του

1990 του «Πριν»:«Δεν πρόκειται πια απλά για λάθη, αλλά για μια πορεία μετατροπής της Αριστεράς

σε καθεστωτική δύναμη. Δυστυχώς, όλα δείχνουν ότι το ελατήριο τεντώθηκε τόσο που δεν γυρνάει πίσω…

Ποτέ η κρίση των παραδοσιακών κομμουνιστικών κομμάτων δεν ήταν τόσο κραυγαλέα. Ποτέ οι δυνάμεις

της επαναστατικής ανανέωσης δεν ήταν τόσο ώριμες…Η ανάγκη για ένα νέο πολιτικό φορέα της

Αριστεράς είναι κάτι παραπάνω από επιτακτική… Χωρίς αμφιβολία, η ΚΝΕ θα αποτελέσει μια από τις

κυριότερες συνιστώσες του».

- Στις 17 Δεκέμβρη 1989 πραγματοποιείται πλατιά πανελλαδική συνάντηση για να συζητηθούν οι πρώτες

θέσεις του εγχειρήματος και η διοργάνωση πλατιού διαλόγου και διαδικασιών συζήτησης και συγκρότησης

του νέου φορέα.

- Στις 18 Ιανουαρίου 1990 κυκλοφορεί η «πρόταση διαλόγου: Για μια νέα προοπτική της Αριστεράς στην

Ελλάδα της δεκαετίας του ΄90» για την νέα οργάνωση. Λίγο αργότερα πραγματοποιείται η 1η Πανελλαδική

Συνδιάσκεψη του Νέου Αριστερού Ρεύματος (στο μεγάλο αμφιθέατρο της φοιτητικής εστίας του Ζωγράφου,

με τη συμμετοχή περισσότερων από 500 αντιπροσώπων από όλη τη χώρα). Στην Συνδιάσκεψη

διαμορφώνονται οι πρώτες πολιτικές αποφάσεις του ρεύματος, αποφασίζεται το όνομα και εκλέγεται η

πρώτη Συντονιστική Επιτροπή του ΝΑΡ.

Το ΝΑΡ έχει ιδρυθεί με όλες τις αντιφάσεις του, στη βάση της αναγκαιότητας εκείνης της επαναστατικής στο

τότε αλλά και στο σήμερα αριστεράς που θα παλεύει για την κομμουνιστική επαναθεμελίωση και

απελευθέρωση, κόντρα στο δρόμο της συναίνεσης και την υποταγής που συχνά η επίσημη αριστερά

επιλέγει να πορεύεται. Ο δρόμος θα είναι μακρύς μα η πορεία έχει αρχίσει. Το ΝΑΡ ιδρύθηκε στο βρώμικο

’89, τότε που κάποιοι βιάστηκαν να πουν για τέλος των μεγάλων αφηγήσεων, κάποιοι που εφήρμοσαν το

αποτυχημένο ιστορικό πείραμα της συμμετοχής της αριστεράς στις κυβερνήσεις. Για αυτό, χρειάζεται να

φανούν αυτά τα αποτυχημένα πειράματα της ιστορίας.

Page 12: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

ΘΑ ΑΝΑΤΡΕΨΟΥΜΕ ΤΟΝ ΣΑΠΙΟ ΚΟΣΜΟ ‘Η ΘΑ ΤΟΝ

ΚΥΒΕΡΝΗΣΟΥΜΕ;

Στα πλαίσια της πιο βάρβαρης επίθεσης που βιώνει αυτή τη στιγμή η εργατική τάξη τίθεται ιδιαίτερα έντονα

το ερώτημα αυτό, τόσο στους κόλπους της αριστεράς όσο και γενικότερα απ’ τον κόσμο της δουλειάς. Η

εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα βιώνοντας καθημερινά τις καταστροφικές συνέπειες του

ολοκληρωτικού καπιταλισμού αναζητάει τον τρόπο αυτό με τον οποίο θα απαλλαγεί από τα δεινά που έχει

επιφέρει η κρίση του. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Μπορείς να αντιπαλέψεις την πιο βαθιά, δομική,

ιστορικού χαρακτήρα κρίση του καπιταλισμού με το εγχείρημα μιας αριστερής κυβέρνησης; Πώς απαντάς

στα μέτρα, τα μνημόνια και τις δεσμεύσεις με την ΕΕ και το ΔΝΤ; Πώς τελικά ανοίγει ο δρόμος για την

κοινωνική και πολιτική απελευθέρωση της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου λαού; Μια αριστερή

κυβέρνηση εντός του καπιταλισμού μπορεί να τα επιτύχει αυτά;

Ολόκληρος ο καπιταλιστικός κόσμος και ειδικά στην Ευρώπη, είναι γεμάτος με τέτοια παραδείγματα

εναλλακτικών διαχειρίσεων, που το μόνο που έχουν επιτύχει είναι μια θριαμβευτικότερη επιστροφή ακόμη πιο

συντηρητικών λύσεων. Κυβερνήσεις διαχείρισης που ονομάστηκαν αριστερές ή σοσιαλιστικές

δημιουργήθηκαν πολλές τις τελευταίες δεκαετίες. Από την Ιταλία στη Γαλλία και από τη Χιλή ως και την

Ελλάδα, (τόσο της Βάρκιζας, όσο της συγκυβέρνησης και τώρα πλέον και της νέας συγκυβέρνησης των

ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ). Το επιχείρημα ήταν πάντα το ίδιο: Η απομόνωση της δεξιάς, του «μεγαλύτερου κακού» και η

δημιουργία αφετηρίας για βαθύτερες αλλαγές.

Ιταλία

Το ΚΚ Ιταλίας κατά την περίοδο του μεσοπολέμου ανέπτυξε πλούσια αντιφασιστική δράση και ένωσε

εκατομμύρια εργάτες και λαϊκά στρώματα. Οι ευνοϊκές όμως για το εργατικό και λαϊκό κίνημα συνθήκες δεν

στέρησαν από τους οπορτουνιστές επιχειρήματα για την αναγκαιότητα ειρηνικής διεκδίκησης της εξουσίας.

Στην επιχειρηματολογία τους δε, συμπεριλήφθηκε η ανάγκη της αστικοδημοκρατικής σταθεροποίησης έναντι

του κινδύνου φασιστικής παλινόρθωσης. Στις 9 Σεπτέμβρη του 1943 το ΚΚ Ιταλίας μετονομάστηκε σε ιταλικό

ΚΚ (με αυτό ήθελαν να υπογραμμίσουν ότι πρωτίστως ενδιαφέρονταν για την Ιταλία και δεν αποτελούν

τμήματα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος άρα δεν υπάγονται στις αποφάσεις του) και κάλεσε το

σύνολο των πολιτικών δυνάμεων να συγκροτήσει κυβέρνηση με συμμετοχή ακόμα και του βασιλιά. Μετέθετε

δε το ζήτημα της εξουσίας ύστερα από την απελευθέρωση. Το ΙΚΚ δεν αντιλήφθηκε τον κίνδυνο

ενσωμάτωσης και συνέχισε να καλεί για λαϊκή ενότητα σε σοσιαλιστικό- κομμουνιστικό προσανατολισμό

παρά την συνεργασία του με το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (ΧΔΚ). Το ΙΚΚ έφτασε στο σημείο να

αναγνωρίσει τα προνόμια που είχε παραχωρήσει ο Μουσολίνι στο Βατικανό. Το 1947 όταν η ιταλική αστική

τάξη με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό έσπευσαν να εκδιώξουν το ΙΚΚ από την κυβέρνηση αυτό δεν

αναπροσανατόλισε τη στρατηγική του, αλλά επέμεινε στην αυταπάτη για ειρηνική κοινοβουλευτική

κατάκτηση του σοσιαλισμού. Τελικά, όλα τα χρόνια που βρισκόταν στην κυβέρνηση δεν κατόρθωσε ούτε

καν να επιλύσει τα άμεσα και οξυμένα οικονομικά προβλήματα της εργατικής τάξης.

Γαλλία

Το ΚΚ Γαλλίας που από τις πρώτες μέρες της φασιστικής κατοχής βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του αγώνα,

παρά το γεγονός ότι ήταν στην παρανομία από το 1939 και ίδρυσε επαναστατικές επιτροπές

απελευθέρωσης, κατορθώνοντας να αναδυθεί σε κύρια αντιστασιακή δύναμη, το 1941 προχώρησε σε

συνεργασία με αστικές πολιτικές δυνάμεις στο Εθνικό Συμβούλιο αντίστασης. Ήταν η απαρχή της

συμμετοχής του στην εξόριστη τότε κυβέρνηση και της ενοποίησης των κομμουνιστικών αντάρτικων

σωμάτων με τα ένοπλα τμήματα των αστικών οργανώσεων και τα υπολείμματα του γαλλικού στρατού. Το

ΚΚΓ θεωρούσε ότι ο ‘’εξοχότερος’’ δρόμος προς το σοσιαλισμό περνούσε από την εθνικοποίηση των

στρατηγικών κλάδων, την κατάκτηση των εργατικών δικαιωμάτων και την κατοχύρωση της φιλειρηνικής

διεθνούς γαλλικής πολιτικής. Οι κυβερνήσεις εθνικής ενότητας πραγματοποίησαν εθνικοποιήσεις σε

κλάδους στρατηγικής σημασίας για την μεταπολεμική καπιταλιστική ανάπτυξη χωρίς βέβαια να

καταργήσουν την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Τέλος ακόμα και η ανεξαρτησία από τον αμερικάνικο

ιμπεριαλισμό συνιστούσε ενίσχυση των συμφερόντων του γαλλικού κεφαλαίου στη διεθνή ιμπεριαλιστική

κονίστρα. Τελικά το 1947 το ΓΚΚ εκδιώχθηκε από την κυβέρνηση με πρόσχημα την άρνηση του να

Page 13: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

συμφωνήσει με την πολιτική μισθών της κυβέρνησης εθνικής ενότητας καθώς και την στάση του στον

πόλεμο της Ινδοκίνας. Ωστόσο, είχε προλάβει να συμβάλει στην μεταπολεμική σταθεροποίηση της γαλλικής

αστικής εξουσίας.

Χιλή

«Μοιάζει να πιστεύουν ότι έμαθαν να εφαρμόζουν τον ανώδυνο τοκετό της επανάστασης. Γι’ αυτό δεν είναι

ανάγκη να εξοντωθεί ο αντίπαλος, που έχει καθηλωθεί στη γωνία του εξουθενωμένος»

ΓκολιέρμοΑτίας, Χιλιανός συγγραφέας

Δε θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερη από αυτή περιγραφή για την αριστερή κυβέρνηση της Χιλής. Στις 4

Σεπτεμβρίου 1970 ένας συνασπισμός 6 κομμάτων με τον τίτλο Λαϊκή Ενότητα (ΛΕ) κατακτά τη σχετική

πλειοψηφία στις προεδρικές εκλογές της Χιλής. Στο έδαφος αυτό δοκιμάστηκε η κυβερνώσα Αριστερά της

Χιλής και βρέθηκε «παγιδευμένη» σ’ έναν ρεφορμιστικό ορίζοντα. Αντί να αναγνωρίσει και να υλοποιήσει την

αναγκαιότητα συντριβής του αστικού κράτους, προέταξε την ιστορικά αδιέξοδη στρατηγική της βαθμιαίας

«μετάλλαξής» του, δηλαδή της χρησιμοποίησης ενός εχθρικού μηχανισμού – συγκροτημένου με τρόπο

συμβατό προς τα συμφέροντα του κεφαλαίου– για την ικανοποίηση των άμεσων και ριζικών αναγκών των

λαϊκών τάξεων. Η στρατηγική αυτή δεν επέτρεπε, λοιπόν, και σίγουρα, δεν ενθάρρυνε στον απαιτούμενο

βαθμό την αυτενέργεια και αναπτυσσόμενη πρωτοβουλία της εργατικής τάξης και των υποτελών τάξεων

γενικότερα.

Ελλάδα

Ας σταθούμε λίγο στην ανεπανάληπτη και πρωτότυπη εμπειρία της ελληνικής ΕΑΜικής επανάστασης. Το

ΚΚΕ και η ΕΑΜική αριστερά γενικότερα, είχαν πετύχει μέσα από σκληρή, ψυχωμένη και μυαλωμένη δουλειά

την οργάνωση του λαού σε πρωτοφανέρωτη έκταση σε επίπεδο Ευρώπης. Είχαν ένα τεράστιο δίχτυ

κοινωνικών οργανώσεων, από τη μία, το Εργατικό ΕΑΜ μέσα σε όλα τα εργοστάσια και τις δημόσιες

επιχειρήσεις, ακόμη και στις επιταγμένες από τον καταχτητή πολεμικές παραγωγικές μονάδες, κι από την

άλλη, τον ΕΛΑΣ ως ένα πραγματικό λαϊκό στρατό των πόλεων και της υπαίθρου. Ριζωμένοι δυνατά στις

συνοικίες των πόλεων, αλλά και ικανοί για συνεχόμενες απεργίες και διαδηλώσεις στους δρόμους που

έδιναν λαϊκή αυτοπεποίθηση.

Υπήρξε ακόμη το μεγαλείο της κυβέρνησης του βουνού. Είχαν όλες τις καλές προϋποθέσεις για να

επιλύσουν το ζήτημα της εξουσίας και μαζί με αυτό το ζήτημα της κυβέρνησης. Ωστόσο, το Φλεβάρη του

‘45 ήρθε η συνολική καταδίκη των πολύχρονων αγώνων και της αριστεράς γενικότερα. Η προδοσία της

συμφωνίας της Βάρκιζας, με το λάθος ή τον «ελιγμό» να βρίσκεται στους όρους της Συμφωνίας για τον

αφοπλισμό του ΕΛΑΣ, στην αοριστία για το ποιοι θα συγκροτούσαν τις επιτροπές που θα έκριναν τα

στελέχη του στρατού, των Σωμάτων Ασφαλείας και των δημοσίων υπηρεσιών. Η συμφωνία της Βάρκιζας

έπεσε σαν άλλη ταφόπλακα στο τεράστιο ΕΑΜικό κίνημα καταλήγοντας τελικά στο ξεκλήρισμα των

δυνάμεων του και στην παρανομία του κόμματος λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου.

Η συγκβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ:

Μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, με την ανάδειξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εκφράστηκε η έντονη

δυσαρέσκεια και η αγανάκτηση ευρύτερων λαικών στρωμάτων απέναντι στην προηγούμενη μνημονιακή

πολιτική. Παράλληλα σε αυτή την ανάδειξη συνέβαλαν όμως και αστικές επιδιώξεις που στόχευαν σε μία

απλή τροποποίηση της προηγούμενης πολιτικής με σκόπο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Στις

εξαγγελίες των κυβερνώντων κομμάτων και ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ, υπήρχε παρόμοια ρητορεία με αυτήν που

περιγράφηκε παραπάνω (αναίρεση αντιλϊκών μέτρων, περισσότερη δημοκρατία, κοινωνικό κράτος, λεφτά

για μισθούς και συντάξεις), με μια λογική "ούτε ρήξη, ούτε υποταγή". Η ανακύκλωση δηλαδή και

προσαρμογή στις ιδιαίτερες συνθήκες του σήμερα, της λογικής ότι μέσα από την κατάληψη της

κυβέρνησης και χωρίς επαναστατική πάλη και σύγκρουση με το κεφάλαιο και τους μηχανισμούς του,

υπάρχει καλύτερο αύριο για τον λαό. Τι ισχύει όμως πραγματικά για την κυβέρνηση;

Η συγκυβέρνηση αυτή είναι κυβέρνηση αστικής διαχείρησης. Kαλλιεργώντας τη λογική των ‘κοινών’

συμφερόντων, στο όνομα μιάς δήθεν ομαλότητας αποδέχεται το δυτικό πλαίσιο(ΕΕ/ΝΑΤΟ), το καπιταλιστικό

σύστημα, την μνημονιακή πολιτική όπως και αν αυτή ονομαστεί, και τελικά το ίδιο το αστικό κράτος. Η

Page 14: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

συνέχεια του κράτους εκφράζεται κυρίαρχα από την αντιλαϊκή-μνημονικαή πολιτική που ασκεί και βαθαίνει η

συγκυβέρνηση, αλλά και από την σύνθεση της (βλ. επιλογή προσώπων σε κρίσιμους τομείς, συνέχιση

αυταρχικής θωράκισης του κράτους και ολοκληρωτισμού).

Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ κινείται εντός του ευρύτερου προγράμματος καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης

για την υπέρβαση της τρέχουσας καπιταλιστικής κρίσης, πράγμα που αποτελεί τον ουσιαστικό στόχο της

αστικής στρατηγικής στο σήμερα. Η εξυπηρέτηση αυτού του στόχου έρχεται να φανεί από τις

διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με την ΕΕ, που έχει όριο πρώτα από όλα τα συμφέροντα του κεφαλαίου

(παραμονή σε ευρωζώνη και ΕΕ) και από τις συμφωνίες που τελικά έρχεται να υπογράψει παρά τις

αντιμνημονιακές εξαγγελίες, που περιλαμβάνουν νέα αντεργατικά-αντιλαϊκά μέτρα.

Η δικιά μας απάντηση...

Το εργατικό και λαϊκό κίνημα πρέπει να δώσει άλλη απάντηση, την απάντηση που θα ανατρέψει το σάπιο

σύστημα. Το κρίσιμο σημείο σήμερα είναι να αναπτυχθεί προγραμματικά, θεωρητικά και πολιτικά η αντίληψη

για τον επαναστατικό δρόμο, για το άλλο σχέδιο για την εργατική εξουσία – δημοκρατία. Προϊόν αυτής δεν

είναι μία εκλογική κοινοβουλευτική διαδικασία και η ανάδειξη μέσα από αυτήν μίας κυβέρνησης που

προσπαθεί να διαχειριστεί με καλύτερους όρους το καπιταλιστικό σύστημα, αλλά είναιος πολιτικός ταξικός

αγώνας για τα όργανα της εργατικής πολιτικής που είναι αναγκαία και για τη σχέση που έχουν με την πάλη

που διεξάγεται.

Θεμέλιο λίθο για την λαϊκή επιβίωση και την άμεση ανατροπή της πολιτικής των μνημονίων και της ΕΕ,

αποτελεί, κατά τη γνώμη μας, η συγκρότηση ενός μαχητικού και απειλητικού πολιτικά, κοινωνικού και

πολιτικού κινήματος, με πυρήνα το εργατικό κίνημα, όπου στα σπλάχνα του θα ηγεμονεύει το

αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα που συνδέει την άμεση βελτίωση της θέσης της εργατικής τάξης, με την

ανατροπή του κεφαλαίου.

Χωρίς αυτά, απλά σχεδιάζουν κάποιοι στο όνομα του λαού, αλλά χωρίς το λαό!

Page 15: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ: ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ

Εδώ και δεκαετίες, αποτελεί σημείο ακραίας σύγκρουσης ή συμφωνίας για το σύνολο των πολιτικών

ρευμάτων ή αντιλήψεων στην Ελλάδα, την Ευρώπη, αλλά και τις υπερδυνάμεις του κόσμου. Την

οραματίστηκαν πολλοί, εκκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες και απολήγοντας σε συμπεράσματα και

«λύσεις» ίσως και 100% αντίθετες μεταξύ τους. Σήμερα, στην Ελλάδα του 2015, οι συζητήσεις γύρω από την

Ευρωπαϊκή Ένωση, την πολιτική της τις δυνατότητες εντός ή εκτός αυτής, έχουν φτάσει (ίσως για πρώτη

φορά) να στιγματίζουν την πολιτική ζωή του τόπου σε σημεία που να καθορίζουν το ίδιο το παρόν και το

μέλλον μιας ολόκληρης κοινωνίας.

Το ιστορικό πλαίσιο συγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το 1952 συγκροτείται η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα, με ιδρυτικά μέλη το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη

Γερμανία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και τις Κάτω Χώρες, για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των

μεγάλων βιομηχανιών. Το 1957, με τη Συνθήκη της Ρώμης, ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα

(ΕΟΚ), με σκοπό τη συνεργασία σε θέματα ασφάλειας, οικονομικής στρατηγικής και τεχνολογικών

εφαρμογών. Η ΕΟΚ έρχεται σε μια κρίσιμη ιστορική στιγμή για την ταξική πάλη, στις αρχές του λεγόμενου

Ψυχρού Πολέμου. Με την οικονομική και πολιτική συμβολή του αμερικανικού ιμπεριαλισμού σφυρηλατεί την

ενότητα των κρατών ως «συλλογικών κεφαλαιοκρατών» απέναντι στην ευρωπαϊκή εργατική τάξη και τα

αναδυόμενα εργατικά κινήματα (φυσικά και την απειλή ανάπτυξής τους με το κομμουνιστικό λάβαρο),

καθώς και το αντίπαλο δέος της ΕΣΣΔ, που έκανε αντίρροπες τακτικές κινήσεις (συμμαχία του «ανατολικού

μπλοκ» με το σύμφωνο της Βαρσοβίας το 1955).

Το 1962 εγκαινιάζεται η «κοινή γεωργική πολιτική» (πρόδρομο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που υπάρχει

σήμερα στην ΕΕ), που δεσμεύει τα κράτη-μέλη σε μια κοινή αγροτική στρατηγική, φυσικά προς όφελος των

ισχυρότερων και σε βάρος των ασθενέστερων μελών της ΕΟΚ.Το 1968, τη χρονιά του ιστορικού Γαλλικού

Μάη, καταργούνται οι τελωνειακοί δασμοί 6 κρατών-μελών, που επιταχύνει τις διασυνοριακές εμπορικές

συναλλαγές τους και μετατρέπει την ΕΟΚ στη μεγαλύτερη καπιταλιστική εμπορική οντότητα του πλανήτη!

Τα επόμενα χρόνια, συγκροτείται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και εισάγονται νέα μέλη στην ΕΟΚ, μεταξύ

αυτών και η Ελλάδα το 1981. Η πτώση του τείχους του Βερολίνου και η ανατροπή της ΕΣΣΔ λειτουργούν ως

καταλύτης ώστε το 1993 να ολοκληρωθεί η «Ενιαία Αγορά» στη μορφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης που

γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και την εγκαθίδρυση των περίφημων «τεσσάρων

ελευθεριών»: της ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών, υπηρεσιών, κεφαλαίων και προσώπων (πάνω απ’ όλα

μισθωτών δούλων)!

Η νέα χιλιετία θα βρει την καπιταλιστική αυτή ολοκλήρωση να εφαρμόζει ενιαία νομισματική πολιτική στα 28

πλέον κράτη-μέλη της με νόμισμα το Ευρώ (εκτός Ευρωζώνης οι Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο), και το 2008, εν

μέσω σφοδρής δομικής κρίσης του καπιταλισμού, με τα οικονομικά βάρη όλα φορτωμένα στις πλάτες των

λαών και των εργατικών τάξεων.

Ευρωπαϊκή Ένωση και σύγχρονος καπιταλισμός

Τοποθετώντας την ΕΕ στον πλαίσιο του σύγχρονου

καπιταλισμού ως κορυφαία μορφή ολοκλήρωσης του

κεφαλαίου, μπορούμε να διακρίνουμε σε αυτή ορισμένα βασικά

χαρακτηριστικά του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Τέτοια

μεταξύ άλλων είναι:

1) Άντληση σχετικής υπεραξίας με υψηλή οργανική σύνθεση

του κεφαλαίου, που συνυπάρχει με νέες μορφές άντλησης

απόλυτης υπεραξίας.

2) Υψηλή διαρθρωτική ανεργία και ελαστικοποίηση της

εργασίας, ως απόρροια της υψηλής αυτοματοποίησης της

παραγωγής και την εκτόπιση της ζωντανής εργασίας από

Page 16: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

την άμεση παραγωγική διαδικασία.

3) Στρατηγική σημασία της διανοητικής εργασίας και της γνώσης ως άμεσης παραγωγικής δύναμης.

4) Ποιοτικές ανακατατάξεις στη σχέση εθνικού-διεθνικού.

5) Κυριαρχία πολυεθνικών-πολυκλαδικών μονοπωλίων.

6) Στρατιωτικοπολιτική και ιδεολογική αντιδραστικοποίηση της αστικής κυριαρχίας με «αναστολή επ’

αόριστον» της κλασικής αστικοδημοκρατικής-κοινοβουλευτικής μορφής διακυβέρνησης.

Η «Λευκή Βίβλος» (εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ το 1993) με βασικούς άξονες την Ανάπτυξη-

Ανταγωνιστικότητα-Απασχόληση, έρχεται να εξειδικεύσει τις 4 ελευθερίες της Συνθήκης του Μάαστριχτ,

τονίζοντας την ανάγκη για «μεγάλες μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, μέσω της καθιέρωσης

μεγαλύτερης ευελιξίας στην οργάνωση της εργασίας και την κατανομή του χρόνου εργασίας…». Έχοντας

ως στόχο τη μείωση του κόστους εργασίας για την αύξηση της κερδοφορίας, χτυπούσε το κερδισμένο με

αίμα οκτάωρο προτάσσοντας την part time «απασχόληση», ενώ ταυτόχρονα «χαλάρωνε» τους

περιορισμούς των ομαδικών απολύσεων στα συστήματα των κρατών-μελών.

Έτσι λοιπόν, στην ΕΕ της υψηλής παραγωγικότητας και οργανικής σύνθεσης του Κεφαλαίου (άντληση

σχετικής υπεραξίας, με τη μείωση του αναγκαίου χρόνου για την παραγωγή της αξίας της εργασιακής

δύναμης μέσω τεχνολογικών μεταβολών στα μέσα παραγωγής, άρα επιμήκυνση του χρόνου

υπερεργασίας), ένας στρατός ανέργων δημιουργήθηκε με την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων

(απελευθέρωση απολύσεων κ.ά.) και τη μείωση των ωρών εργασίας σύμφωνα με το στόχο της «μερικής

απασχόλησης». Από την άλλη, αυξήθηκαν οι ώρες εργασίας (κυρίως στους νέους) μέσω μορφών

άντλησης απόλυτης υπεραξίας,όπως είναι οι πρακτικές ασκήσεις και οι μαθητείες, που ουσιαστικά

αποτελούν απλήρωτη ή ελάχιστα αμειβόμενη εργασία προς όφελος των επιχειρήσεων ανάλογα με τις

συγκυριακές τους ανάγκες.

Η ΕΕ, ενσαρκώνοντας ουσιώδη γνωρίσματα του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, επενδύει στην Τεχνολογία και

την Έρευνα (κυρίως στις εφαρμοσμένες επιστήμες), στη «δια βίου μάθηση», στην ειδίκευση και πολυειδίκευση

του εργατικού δυναμικού, συνολικά στην «Κοινωνία της Γνώσης» με τη γνώση να θεωρείται από τους ίδιους

τους καπιταλιστές «συντελεστής παραγωγής», βάζοντας γενικές κατευθύνσεις επιχειρηματικής

αναδιάρθρωσης της εκπαίδευσης στα κράτη-μέλη (με σταθμό την περίφημη συνθήκη της Μπολόνια). Από

την άλλη, τα κράτη-μέλη της ΕΕ επιστρέφουν στις πιο αντιδραστικές μεθόδους απορρόφησης απλήρωτης

εργασίας, όταν δεν βυθίζουν τους λαούς στην «ελαστασφάλεια» και την ανεργία (43 εκατ. Ευρωπαίοι ζουν

στα όρια της πείνας και 120 εκατ. βιώνουν το διαρκή κίνδυνο να περιπέσουν σε αυτή την κατάσταση).

Στο μεταξύ, βασικό όργανο νομοθετικής παραγωγής στην ΕΕ (οδηγίες και κανονισμοί στα κράτη-μέλη) είναι

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν), με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να παίζει μηδαμινό ρόλο. Πλάι στην

Κομισιόν δρουν οι λεγόμενες Ομάδες Εμπειρογνωμόνων (Expert Groups) καθορίζοντας το περιεχόμενο των

νομοθετημάτων αυτών. Απαρτίζονται από υπουργούς των κρατών-μελών, αλλά και εκπροσώπους

εταιρειών, επενδυτικών-ασφαλιστικών ταμείων, τραπεζών και πολυεθνικών. Τέτοιες ομάδες (που μέχρι τα

τελευταία χρόνια δρούσαν υπό άκρα μυστικότητα) καθόρισαν το σχεδιασμό της δημιουργίας του Ευρώ, την

Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), τη δομή επιτήρησης των τραπεζών και των χρηματαγορών στην ΕΕ όπως

ενεργοποιήθηκε με την καπιταλιστική κρίση, το κλείσιμο στρατηγικής σημασίας συμφωνιών πάνω σε

ζητήματα ενέργειας, διεθνούς εμπορίου, άμυνας κ.ά. Σε θέματα όπως αυτά, η «γραμμή» των πολυεθνικών,

φυσικά, παίζει τον κύριο ρόλο (χαρακτηριστικό είναι ότι οι εκπρόσωποι των πολυεθνικών στην Κομισιόν

αποτελούν πλειοψηφία). Παράλληλα, με την οικοδόμηση του «Χώρου Ασφάλειας, Ελευθερίας και

Δικαιοσύνης» και τη συγκρότηση του ευρωστρατού, της Europol, της Eurojust, του Frontex, ενισχύεται σε

επίπεδο ΕΕ η διακρατική συνεργασία των κρατών-μελών ενάντια στους «ταραξίες» μετανάστες ή τους

«τρομοκράτες» του εσωτερικού. Τα νομοθετήματα αυτά, προφανώς, απλά εξειδικεύουν με ολοκληρωτικό

τρόπο το βαθιά εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του καπιταλισμού σενέες ιστορικές συνθήκες κρίσης και

αδυναμίας κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Page 17: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

Η κρίση στην Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση

H Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στη δίνη αυτής της δομικής κρίσης ως μεγάλο καπιταλιστικό κέντρο με

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που σχετίζονται με τις ανισορροπίες μιας οικονομικής-νομισματικής ένωσης χωρίς

ενιαία κρατική πολιτική δομή, όπως οι ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα ηγεμονικά καπιταλιστικά κράτη στο

εσωτερικό της (με προεξάρχουσα τη Γερμανία) απαντούν στην κρίση με μια φυγή σε ακόμα πιο

αντιδραστική κατεύθυνση, όπου οι αντεργατικές τομές και η παραπέρα κατάργηση της δημοκρατίας και της

δυνατότητας του λαού να αποφασίζει για το μέλλον του μονιμοποιούνται και θεσμοποιούνται (Σύμφωνο για

το Ευρώ, ∆ημοσιονομική Σταθερότητα κτλ.). Η Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα βρίσκεται σε μια διπλή διαδικασία:

από τη μια μεριά βαθέματος της ολοκλήρωσης (μετάβαση από τη νομισματική σε δημοσιονομική και τώρα

σε τραπεζική ένωση, με σχέδια για πολιτική ενοποίηση) και από την άλλη όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών

ανταγωνισμών και της ανισοτιμίας στο εσωτερικό της (ενίσχυση του ηγεμονικού ρόλου της Γερμανίας στο

σύνολο της Ευρωζώνης, της Ευρωζώνης στο σύνολο της ΕΕ, του ηγεμονικού πυρήνα σε βάρος των

υπόλοιπων χωρών). Παρ’ όλα αυτά, οι μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία,

Βουλγαρία, η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού και των αντιστάσεων σε όλη την Ευρώπη, η εκλογική

διαμαρτυρία στην Ιταλία, το «όχι» του λαού της Κύπρου το οποίο επέβαλε και το αστικό «όχι» της Βουλής, η

ολοένα αυξανόμενη απόσταση της Βρετανίας, οι αφρικανικοί πόλεμοι ευρωπαϊκών χωρών (Λιβύη, Μάλι

κ.λπ.) αποτελούν όψεις μιας βαθιάς και ανεξέλεγκτης κρίσης στην ευρωπαϊκή καπιταλιστική ολοκλήρωση,

που θέτουν το ενδεχόμενο ενός σημαντικού κλονισμού της.

Ο ελληνικός καπιταλισμός, και ιδιαίτερα το ηγεμονικό του τμήμα, έχει σχεδόν απόλυτα συνδέσει την πορεία

του με την οικοδόμηση της ΕΕ, για λόγους οικονομικούς, αλλά και πολιτικούς, καθώς θεωρείται όρος

επιβίωσης για το κεφάλαιο στην Ελλάδα - τόσο στις περιόδους της σχετικής ανόδου, όπως σηματοδοτήθηκε

με την καπιταλιστική επέκταση στην ανατολική Ευρώπη, όπου η ελληνική αστική τάξη διεκδίκησε το ρόλο του

προπομπού, όσο και στη φάση της καθόδου, όπως σήμερα, πληρώνοντας το τίμημα μιας σχετικής

υποβάθμισης προς τους Ευρωπαίους εταίρους. Η σύνδεση αυτή, τόσο στον ανοδικό όσο και στον

καθοδικό κύκλο, είχε και έχει ως συνέπεια την αντιδραστική αναδιάρθρωση ή/και αποδιάρθρωση σε

κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής και του βιομηχανικού τομέα στην Ελλάδα, μαζί με την ενσωμάτωση

όλων των αντεργατικών πολιτικών της ΕΕ στις εργασιακές σχέσεις, στο ασφαλιστικό σύστημα, στις

ιδιωτικοποιήσεις, στις ελευθερίες κτλ.

Η κρίση στην Ελλάδα έχει πάρει δραματικές διαστάσεις. Στο τέλος του 2013 η πτώση του ΑΕΠ στην Ελλάδα

ήταν παγκοσμίως η 2η μεγαλύτερη πτώση (ύστερα από εκείνη του μεγάλου κραχ του 1929 στις ΗΠΑ) τα

τελευταία 100 χρόνια και η πρώτη ύφεση σε διάρκεια τα τελευταία 100 χρόνια, ξεπερνώντας ακόμη και τη

μεγάλη ύφεση των ΗΠΑ το 1929. Η κρίση στη χώρα μας αποτελεί καταστροφικό συνδυασμό αφενός του

εσωτερικού παράγοντα που σχετίζεται με την κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου από την προηγούμενη

περίοδο του ελληνικού καπιταλισμού και αφετέρου της διπλά αρνητικής επίπτωσης από την κρίση της

Ευρωζώνης και του διεθνούς καπιταλισμού. Και οι δύο παράγοντες ωστόσο συμπυκνώνονται στις

καθοριστικές ευθύνες της αστικής τάξης στην Ελλάδα και του πολιτικού συστήματός της, που

συνδιαμορφώνουν και υλοποιούν την αντιδραστική «απάντηση» στην κρίση μέσω των Μνημονίων και των

αντεργατικών τους μέτρων.

Στην παρούσα φάση ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται σε τροχιά μεγάλης υποβάθμισής του τόσο εντός

της ΕΕ όσο και συνολικότερα στο διεθνές καπιταλιστικό–ιμπεριαλιστικό πλέγμα, ως αποτέλεσμα

συνδυασμού παραγόντων που σχετίζονται με το δημόσιο χρέος και την απαξίωση/καταστροφή

παραγωγικών δυνάμεων, την αλλαγή των γεωστρατηγικών ισορροπιών στην περιοχή, αλλά και τη

μεταβολή των προτεραιοτήτων μέσα στην ΕΕ. Υποχωρεί σαφώς το «ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» που είχε

κατακτήσει τις τελευταίες δεκαετίες. Η εξέλιξη αυτή, σε συνθήκες αντιδραστικών τομών στην ΕΕ, οδηγεί σε

ακόμα μεγαλύτερη επιθετικότητα σε βάρος της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων στο

εσωτερικό, ώστε να αντισταθμιστεί το χαμένο έδαφος. Η σημερινή υποβάθμιση του ελληνικού καπιταλισμού

δεν σημαίνει ότι είναι «εξαρτημένος», «υπανάπτυκτος» και χωρίς «παραγωγική βάση», απόψεις που μπορεί

να οδηγήσουν σε λογικές εκσυγχρονισμού.

Page 18: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

Η διατήρηση της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ αποτελεί κρίσιμη αφετηρία και στήριγμα για τον

ελληνικό καπιταλισμό σε ό,τι αφορά τον ανταγωνισμό του με καπιταλιστικές χώρες της περιοχής. Ωστόσο,

το «πλεονέκτημα» αυτό γίνεται όλο και πιο σχετικό και ψαλιδισμένο από τη στιγμή που η πλειοψηφία των

χωρών της Βαλκανικής και της ανατολικής Ευρώπης έχει ενταχθεί στην ΕΕ ή είναι σε κάποια φάση σύνδεσης

μαζί της, όπως επίσης και στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, οι τροποποιημένοι γεωστρατηγικοί προσανατολισμοί της

Τουρκίας, προς τον αραβικό κόσμο και την ασιατική ενδοχώρα, αλλάζουν αισθητά τις ισορροπίες.

Οι δραματικές κοινωνικές συνέπειες της επιδρομής κυβερνήσεων–ΕΕ–∆ΝΤ και τα ευρωαδιέξοδα της αστικής

στρατηγικής στην Ελλάδα οδηγούν σε μια πλατύτερη αμφισβήτηση της λεγόμενης «ευρωπαϊκής

προοπτικής» τόσο από την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα όσο και από τα κατώτερα, κυρίως,

τμήματα των μικροαστικών στρωμάτων, που πλήττονται άγρια από την κρίση.

Έξω από την ΕΕ, να ζήσει ο λαός!

1. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς λιτότητα παραμένοντας

στην Ευρωζώνη και την ΕΕ;

Στη χώρα όπου 2.500.000 άνθρωποι αντιμετωπίζουν το

φάσμα της φτώχειας και η ανεργία τείνει να φτάσει το 30%

με βάση τα πλασματικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ με την

ανεπίσημη να υπολογίζεται στο 35% κανείς δε μπορεί να

πείσει ότι η συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής μπορεί να

δώσει λύση στο οξύτατο κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο

λαμβάνει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης. Το κορυφαίο

ζήτημα πλέον είναι αν υπάρχει εναλλακτική ή αν θα

συνεχίσει να διαιωνίζεται η πολιτική κυριαρχία πάνω στο

περίφημο ΤΙΝΑ (there is no alternative).

Από τη συνθήκη του Μάαστριχτ με τις ελευθερίες για το κεφάλαιο – σκλαβιά για τους λαούς, τα σχέδια

Ευρωσυντάγματος, όπου ο άνθρωπος οριζόταν ως «μονάδα παραγωγής κέρδους» μέχρι το σύμφωνο για

το Ευρώ και το δημοσιονομικό σύμφωνο η ΕΟΚ κι έπειτα ΕΕ ήταν, είναι και θα είναι ένα ιμπεριαλιστικό

οικοδόμημα που δε μεταρρυθμίζεται, ανατρέπεται.

Ας γίνουμε συγκεκριμένοι. Σύμφωνα με το δημοσιονομικό σύμφωνο οι εθνικοί προϋπολογισμοί τίθενται υπό

τον έλεγχο της ΕΕ πριν την κατάθεση τους στα εθνικά κοινοβούλια. Στις περιπτώσεις που το έλλειμμα

υπερβαίνει το 0,5% του ΑΕΠ επιβάλλονται αυτόματα μέτρα «διόρθωσης», ενώ όταν το έλλειμμα είναι

μεγαλύτερο από το 3% του ΑΕΠ έχουμε παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κι επιβολή κυρώσεων,

όπως πρόστιμα που μπορεί να φτάνουν στο 0,1% του ΑΕΠ. Όσον αφορά στο δημόσιο χρέος στις χώρες

που ξεπερνάει το 60% του ΑΕΠ επιβάλλονται από την Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μνημόνια ώστε

να μειώνεται κατά 1/20 ανά έτος. Αρκεί λοιπόν να σκεφτεί κανείς ότι στο τέλος του 2013 το δημόσιο χρέος

της Ελλάδας διαμορφώθηκε στο 175,7% του ΑΕΠ, για να καταλάβει τι μέλλει γενέσθαι.

Ρωτάμε λοιπόν ξανά αλλάζοντας ελαφρώς το ερώτημα. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς λιτότητα

συνεχίζοντας την αποπληρωμή του χρέους; Η απάντηση για κάθε εχέφρονα άνθρωπο είναι πως δε

μπορούμε. Μέσα στη δίνη της κρίσης, το δίλημμα επιστρέφει όπως το είχε διατυπώσει ο Νίκος Μπελογιάννης

στο μεσοπόλεμο: «Ή τα τοκοχρεολύσια ή το ψωμί του λαού;». Το χρέος μετά και τις τελευταίες συμφωνίες

είναι πλέον κυρίως προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Τι είναι όμως η ΕΚΤ; Το διοικητικό συμβούλιο

της λειτουργεί με όρους απόλυτης μυστικότητας, τα πρακτικά των συνεδριάσεων τους δε δημοσιεύονται –

κυριολεκτικά – ποτέ, τα μέλη του ΔΣ της δε λογοδοτούν σε κανέναν, ενώ οι αρχηγοί κρατών δεν έχουν καν

συμβουλευτική γνώμη. Η εκχώρηση όλο και περισσότερων αρμοδιοτήτων στην ΕΚΤ και προφανώς η

εκχώρηση του δικαιώματος άσκησης νομισματικής πολιτικής γίνεται με την «πίστη ότι η ΕΚΤ λειτουργεί με

γνώμονα το κοινό συμφέρον της Ευρωζώνης»!

Όσο κυνική και αστεία ακούγεται η παραπάνω πίστη, άλλο τόσο ανεδαφική είναι η πίστη ότι η Τρόικα θα

αποδεχθεί να μπει ένα τέλος στη λιτότητα και τα μνημόνια μέσω μιας καλής και σκληρής διαπραγμάτευσης,.

Page 19: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

Ας έχουμε εικόνα με ποιους πάμε να τα βάλουμε, όχι για να τους φοβηθούμε, αλλά για να λάβουμε τα μέτρα

μας. Ποια είναι η Τρόικα; Το ΔΝΤ με τα προγράμματα δομικής προσαρμογής, η ΕΚΤ, η πιο αδίστακτη,

αντιδημοκρατική, γραβατωμένη συμμορία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, κομμένη και ραμμένη στα

μέτρα του γερμανικού κεφαλαίου, και το ιμπεριαλιστικό – υπό την κυριαρχία σήμερα του γερμανικού

κεφαλαίου – οικοδόμημα της ΕΕ. Δε μπορεί να υπάρξει απαλλαγή από το εθνικό μνημόνιο χωρίς απαλλαγή

από το πανευρωπαϊκό μνημόνιο. Και δε μπορεί να υπάρξει τέτοια απαλλαγή αν δε σπάσουμε τα δεσμά με

διπλή έξοδο από Ευρωζώνη και ΕΕ.

2. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς λιτότητα έξω από την Ευρωζώνη και την ΕΕ;

Καταρχάς, πρέπει να δούμε ποια είναι σήμερα η βασική αστική στρατηγική. Όπως αναφέρθηκε, η ελληνική

αστική τάξη είναι πλήρως προσδεμένη στο άρμα του Ευρώ και της ΕΕ. Ο Σαμαράς δεν άφησε περιθώριο

αμφιβολιών όταν στο ταξίδι του στις ΗΠΑ αναδιατύπωσε τη θεωρία των δύο άκρων, θέτοντας ως στόχο,

μετά τις συλλήψεις των στελεχών της εγκληματικής συμμορίας της Χρυσής Αυγής, τη συντριβή του άλλου

άκρου που μιλάει για έξοδο από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Υπ’ αυτή την έννοια, η έξοδος από την Ευρωζώνη και

την ΕΕ είναι κόμβος συμπύκνωσης των αντιθέσεων και κρίσιμο πεδίο αντιπαράθεσης με την αστική τάξη

και τις επιλογές της. Για το λόγο αυτό η προσέγγιση του ΚΚΕ είναι λανθασμένη, καθώς υποτιμά ντε φάκτο το

«χωρίς Ευρώ και έξω απ’ την ΕΕ» αδυνατώντας να το θέσει ως έναν άμεσο στόχο πάλης στο σήμερα,

πάντα, βέβαια, συνδεδεμένο με την αντικαπιταλιστική ανατροπή της επίθεσης.

Η ελληνική αστική τάξη ακόμη και σήμερα που πλήττεται από το βάθεμα της ανισοτιμίας της σχέσης

Ελλάδας – ΕΕ δε μπορεί να δει οποιοδήποτε σχέδιο εκτός ΕΕ, μεταξύ άλλων γιατί η ΕΕ αποτελεί ασπίδα για τη

διαιώνιση της πολιτικής της κυριαρχίας. Η αποδέσμευση, βέβαια, από το βραχνά του Ευρώ και της ΕΕ είναι

αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την απάντηση στα οξύτατα προβλήματα του καιρού μας. Δε

μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε την ανατροπή έξω από τα πλαίσια μιας σύγκρουσης, όπου το κεφάλαιο

θα χάσει πλούτο, δύναμη και εξουσία. Η κατάργηση των μνημονίων και της δανειακής σύμβασης, η παύση

πληρωμών – διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση των τραπεζών και η ανεξάρτητη οικονομική πολιτική

μπορεί να σηματοδοτήσει άμεσα αυξήσεις στους μισθούς, κοινωνικές παροχές και γενναίο πρόγραμμα

δημοσίων επενδύσεων για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Η ουσιαστική επίταξη του παραγωγικού ιστού

μέσα από πρόγραμμα εκτεταμένων εθνικοποιήσεων και ο εργατικός έλεγχος απαντούν στα άμεσα

προβλήματα με πολύ πιο ρεαλιστικό τρόπο απ’ ότι η αιώνια αναμονή των επενδυτών και της «υγιούς

επιχειρηματικότητας». Ο δρόμος δε θα είναι εύκολος, αλλά η διέξοδος είναι εφικτή και η επιλογή στα χέρια

του λαού με μια ανώτερη δημοκρατική συγκρότηση και όργανα επιβολής της θέλησης του.

3. Είναι η κοινωνική πλειοψηφία έτοιμη για μια τέτοια αλλαγή;

Με βάση τη σημερινή κατάσταση του εργατικού κινήματος και των ευρύτερων λαϊκών πρωτοβουλιών, θα

έλεγε κανείς ίσως πως ονειροβατούμε εάν στοχεύουμε σε μια τέτοια λαϊκή αφύπνιση, μια τέτοια τομή

υπέρβασης των χρόνιων αδυναμιών στη συγκρότηση της εργατικής τάξης και της αριστεράς. Αν όμως, δε

βάλουμε όλες μας τις δυνάμεις σ’ αυτή την κατεύθυνση, τότε το όποιο πολιτικό σχέδιο θα είναι σα ρόδα που

γυρίζει στον αέρα. Είναι αλήθεια πως υπάρχει ένας ορισμένος φόβος στο λαϊκό κόσμο να προχωρήσουμε

στα αχαρτογράφητα νερά μιας Ελλάδας χωρίς Ευρώ και έξω από την ΕΕ. Περισσότερο όμως φαίνεται να

είναι η επίσημη αριστερά δέσμια των καπιταλιστικών μορφών σκέψης και του νόμου επανάληψης των

φαινομένων, ανίκανη να σκεφτεί έξω απ’ τα συνηθισμένα πλαίσια.

Σήμερα, στην Ευρώπη έχουμε αντιφατικές απαντήσεις σ’ αυτό το ερώτημα. Οι μάζες είναι ικανές για το

καλύτερο και το χειρότερο. Η Βοσνία και η Ουκρανία μαρτυρούν αντίστοιχα τη μία και την άλλη εκδοχή των

εξελίξεων. Η κατάσταση είναι αντιφατική. Η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων οδηγεί την ΕΕ να

«ποντάρει» στο φασιστικό κόμμα για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της στην Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, η

ασφυκτική και αντιδημοκρατική κυριαρχία του γερμανικού κεφαλαίου στην ΕΕ οδηγεί τμήματα του γαλλικού

κεφαλαίου να βλέπουν δρόμους πέρα από το Ευρώ, θέση που εκπροσωπείται πολιτικά από τη γαλλική

ακροδεξιά. Πέρα όμως από τις επιμέρους αντιθέσεις, εμφανίζεται σε όλη την Ευρώπη μια αμφισβήτηση της

καπιταλιστικής ολοκλήρωσης από πλευράς των λαϊκών τάξεων και το κύριο ζητούμενο είναι αν θα βρει

πολιτική έκφραση σε μια σύγχρονη, αντικαπιταλιστική και αντιιμπεριαλιστική διεθνιστική προοπτική ή αν

θα ενσωματωθεί στον ακροδεξιό λαϊκισμό. Η μία ή η άλλη εξέλιξη θα είναι η διαλεκτική σύνδεση του

Page 20: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

αυθορμητισμού των μαζών με την συνειδητή οργανωμένη πάλη ενάντια στις κυβερνήσεις – ΕΕ – ΔΝΤ.

Κουβαλάμε το ιστορικό φορτίο της ανατροπής του καπιταλισμού, προσπαθώντας να μετασχηματίσουμε

την ιστορική πείρα των λαών της Ευρώπης μαζί με την δυσανάλογη πείρα που έλαβαν οι αγώνες ενάντια

στην κυρίαρχη πολιτική σε συνειδητή επαναστατική αντικαπιταλιστική πάλη.

ΤΟ ΣΥΧΡΟΝΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ – ΚΟΜΜΑ – ΜΕΤΩΠΟ - ΚΙΝΗΜΑ

H απάντηση στην αντεργατική επίθεση ιστορικών διαστάσεων του καπιταλισμού στην Ελλάδα και σε όλο

τον κόσμο δεν είναι υπόθεση μόνο προβολής και υπεράσπισης ενός αντικαπιταλιστικού πολιτικού

προγράμματος και μιας κομμουνιστικής προγραμματικής διακήρυξης. Θεμελιώδης πλευρά της αντίληψης

των κομμουνιστών και συστατικό στοιχείο του προγράμματός τους σε κάθε εποχή αποτελεί η συγκρότηση

των εργαζόμενων μαζών σε συλλογικό κοινωνικό και πολιτικό υποκείμενο αγώνα και ανατροπής. Όλες οι

σημαντικές πολιτικές μεταβολές στην ιστορία, πολύ περισσότερο οι κοινωνικές επαναστάσεις κατά του

καπιταλισμού, συντελέστηκαν με την προϋπόθεση της συγκρότησης μιας σχετικά μαζικής και συνειδητής

οργανωμένης πολιτικής πρωτοπορίας των εκμεταλλευόμενων και επαναστατικών τάξεων απέναντι στην

αστική εκμετάλλευση, την κρατική κυριαρχία, βία και ιδεολογική ηγεμονία των εκμεταλλευτριών τάξεων.

Σήμερα, η κανιβαλική αστική πολιτική που προωθείται για το ξεπέρασμα της κρίσης από τη μια και η

αφύπνιση του εργατικού-λαϊκού παράγοντα από την άλλη θέτουν επί τάπητος, με υλικούς πλέον όρους, το

ζήτημα του κομμουνιστικού κόμματος της εποχής μας, του αντικαπιταλιστικού πολιτικού μετώπου και της

αντικαπιταλιστικής πάλης των μαζών μέσα από ένα ταξικά ανασυγκροτημένο μαζικό κίνημα. Από μια

άποψη, ποτέ άλλοτε στην Ελλάδα δεν υπήρχε τόση μεγάλη απόσταση ανάμεσα στην ύπαρξη και την

πολιτική δραστηριοποίηση μιας μεγάλης ζώνης κοινωνικής δυσαρέσκειας τα τρία προηγούμενα χρόνια και

σε μια πολιτική πρωτοπορία που να δύναται να μετασχηματίσει αυτή την τάση σε όπλο κατακτήσεων, σε

επαναστατική απειλή και τελικά φορέα αντικαπιταλιστικής επαναστατικής ανατροπής.

Κόμμα της Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης

Το ζήτημα του κόμματος της κομμουνιστικής απελευθέρωσης έρχεται σήμερα με ιδιαίτερη ένταση στο

προσκήνιο. Αυτό αντανακλά την επικαιρότητα που αποκτούν η αναγκαιότητα, η υλική δυνατότητα και η

τάση της αντικαπιταλιστικής ανατροπής της επίθεσης, της επανάστασης και της κομμουνιστικής

προοπτικής. Εκφράζει την απαίτηση για συνειδητή, οργανωμένη, σχεδιασμένη παρέμβαση υπέρ αυτών των

στόχων, καθώς όλο και πιο ορατά αναδύεται ο αντιδραστικός χαρακτήρας της καπιταλιστικής ανάπτυξης

και κρίσης. Αναδύεται η κορύφωση των θεμελιωδών αντιφάσεών της, σε τέτοιο σημείο κορεσμού, ώστε να

καθίσταται αδύνατη η πραγματοποίηση ενός άλματος –με στοιχειώδη ιστορική προοπτική– σε νέες σφαίρες

καπιταλιστικής αξιοποίησης των σύγχρονων παραγωγικών-πολιτιστικών δυνατοτήτων. Αυτή η κατάσταση

οδηγεί σε νέου τύπου αναζητήσεις, εμπειρίες, στρατεύσεις αλλά και αποστρατεύσεις, που αναπτύσσονται

στο οργανωμένο ή διάσπαρτο δυναμικό της αντικαπιταλιστικής πάλης, στη βάση της ρεφορμιστικής και

διαχειριστικής Αριστεράς, στις πρωτοπόρες δυνάμεις των κοινωνικών αγώνων, στην ανήσυχη νεολαία.

Οδηγεί, ταυτόχρονα, σε τέτοιου βαθμού βαθύτερους εσωτερικούς

διαχωρισμούς της τάξης, ώστε η πολιτική για την ενότητά της να αποκτά

σχετικό προβάδισμα έναντι της οικοδόμησης των κοινωνικών

συμμαχιών της με τα άλλα καταπιεζόμενα στρώματα. Αυτή η νέα

κατάσταση συνολικά αντανακλά την αιχμή βαθύτερων διεργασιών στην

ιστορική κίνηση της εργατικής τάξης, νέου τύπου σύμπλεξη και

αντιπαράθεση ανάμεσα στις ιστορικές δυνατότητες και στις δυσκολίες

για την πραγμάτωσή τους.

Βάσει και του ιστορικού εκφυλισμού των παραδοσιακών

κομμουνιστικών κομμάτων, τα οποία είτε εξαφανίστηκαν διαχαίοντας

δυνάμεις στον ρεφορμισμό, είτε οικοδόμησαν κόμματα μοναστήρια

προβάλλει ως απόλυτη ανάγκη η επαναθεμελίωση του προγράμματος,

του ρόλου, των χαρακτηριστικών και του οργανωτικού μοντέλου του

Page 21: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

κόμματος της κομμουνιστικής απελευθέρωσης, η οικοδόμηση ενός τέτοιου κόμματος στην Ελλάδα και σε

κάθε καπιταλιστική χώρα. Μια τέτοια προσπάθεια θα είναι ουσιαστική μόνο αν στηριχτεί στα σύγχρονα

δεδομένα της ταξικής πάλης, στα χαρακτηριστικά της σημερινής εργατικής τάξης, στη διαλεκτική αποτίμηση

της ιστορικής πείρας του κομμουνιστικού κινήματος και των άλλων επαναστατικών ρευμάτων, στη

βαθύτερη αντιμετώπιση της θεωρητικής συμβολής μαρξιστών (κλασικών ή νεότερων) και στην αποτίμηση

των σύγχρονων επαναστατικών αποπειρών. Στο βαθμό που θα γίνονται βήματα σε μια τέτοια κατεύθυνση,

θα ανταποκριθούμε στη μεγάλη πρόκληση και ιστορική δυνατότητα της εποχής μας. Της εποχής που αφήνει

πίσω της το «σοκ των καταρρεύσεων», σφραγίζεται από το «σοκ της κρίσης και του κανιβαλικού

καπιταλισμού», ακροβατεί στο τεντωμένο σκοινί μιας ανεπανάληπτων διαστάσεων σύγκρουσης μεταξύ

κεφαλαίου-εργασίας και μοιάζει να ανιχνεύει με νέους όρους την επανάσταση και την κομμουνιστική

απελευθέρωση, την ιστορική δυνατότητα για τη συγκρότηση ενός μαζικού κομμουνιστικού κόμματος της

νέας εποχής.

Το κόμμα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης εκφράζει και συγκροτεί με συνειδητό, μόνιμο και στρατηγικό

τρόπο τις δυνάμεις που κατανοούν και «υπηρετούν» την κομμουνιστική αναγκαιότητα, δυνατότητα και τάση

της εποχής. Με τη δράση του δεν επιδιώκει απλώς να εκφράσει την τάση αυτή. Εργάζεται συνειδητά μέσα

στους εργαζόμενους και τους νέους ώστε –μέσα από την ίδια την πείρα της πάλης τους– η τάση αυτή να

αναδεικνύεται ως μοναδική και επίκαιρη απάντηση στον σύγχρονο καπιταλισμό και την κρίση του. Να

ισχυροποιείται, να κατακτά –μέσα από γόνιμες και δημοκρατικές διαδικασίες– ηγεμονική θέση στο πολιτικό

κίνημα της εργατικής τάξης και στις ευρύτερες ριζοσπαστικές-αντικαπιταλιστικές του δυνάμεις. Το κόμμα

συγκροτείται, επομένως, και δρα με πυρήνα την προγραμματική στρατηγική της κομμουνιστικής

απελευθέρωσης, το άλμα της αντικαπιταλιστικής επανάστασης και το δρόμο της επαναστατικής τακτικής.

Δηλαδή, συγκροτείται με πρωταρχικό στοιχείο τη στρατηγική συμφωνία των μελών του και τον κοινό

θεωρητικό τους «τόπο», αλλά και με αναγκαία τη συμφωνία πάνω στους βασικούς δρόμους που

υπηρετούν την πολιτική τακτική.

Το κόμμα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης είναι τμήμα της ιστορικής κίνησης της εργατικής τάξης,

ιδιαίτερα των πιο προωθημένων χειραφετητικών τάσεών της. Όπως σημείωνε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο:

«Οι κομμουνιστές διαφέρουν από τα άλλα εργατικά κόμματα μονάχα κατά τούτο: ότι, από τη μια μεριά,

στους διάφορους εθνικούς αγώνες των προλετάριων, τονίζουν και επιβάλλουν τα συμφέροντα που είναι

κοινά σ’ όλο το προλεταριάτο κι ανεξάρτητα από την εθνότητα. Και από την άλλη, ότι στις διάφορες

βαθμίδες ανάπτυξης του αγώνα ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη εκπροσωπούν πάντα τα

συμφέροντα του κινήματος στο σύνολό του… Αγωνίζονται για να πετύχουν τους άμεσους σκοπούς και για

τα άμεσα συμφέροντα της εργατικής τάξης, αλλά στο σημερινό κίνημα εκπροσωπούν ταυτόχρονα και το

μέλλον του κινήματος… Θεωρητικά πλεονεκτούν από την υπόλοιπη μάζα του προλεταριάτου με τη σωστή

αντίληψη για τις συνθήκες, για την πορεία και για τα γενικά αποτελέσματα του προλεταριακού κινήματος».

Το κόμμα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης δεν είναι μόνο θεωρητική και πολιτική πρωτοπορία του

εργατικού κινήματος∙ είναι και πρακτική. Είναι η πιο μαχητική, συνειδητή δύναμη του κινήματος και του

μετώπου σε κάθε ζήτημα που θέτουν. Είναι το μέσο και όχι ο σκοπός –πολύ περισσότερο ο αυτοσκοπός–

για την υπεράσπιση και την προώθηση των εργατικών και των λαϊκών συμφερόντων. Με αυτή την έννοια,

οφείλει να έχει συνολικό επαναστατικό πρόγραμμα, σχέδιο και πρακτική από τον σημερινό αγώνα για την

ανατροπή της επίθεσης ως την αντικαπιταλιστική επανάσταση και την πορεία προς την κομμουνιστική

απελευθέρωση. Πρόγραμμα, σχέδιο, πολιτική και πρακτική που να συσπειρώνουν τους εργαζόμενους, να

καταφέρνουν ρήγματα στην αστική πολιτική, να αλλάζουν τους συσχετισμούς, να βοηθούν την εργατική

τάξη να ωριμάσει μέσα από την πείρα της. Παράλληλα, θέτει το ερώτημα «μετά την επανάσταση τι και

πώς;», δίνει απαντήσεις και συμβάλλει στη διαμόρφωση της συλλογικής εργατικής απάντησης σε αυτό το

στρατηγικό καθήκον.

Τέλος, το κόμμα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης δεν προβάλλει απλώς ένα άλλο κοινωνικό πρότυπο,

μια άλλη κοινωνική προοπτική. Με τον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας του, με τις σχέσεις που οικοδομεί

στο εσωτερικό του, με το μέτωπο, το κίνημα και τις σχέσεις που οικοδομεί με τους εργαζομένους, με το

Page 22: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

πρότυπο ανθρώπου-κομμουνιστή αγωνιστή που διαμορφώνει, με την ηθική και τις αξίες που αποπνέει

«προεικονίζει» τη γραμμή της ανατροπής και την κοινωνία που επαγγέλλεται – ή έστω τα βασικά της στοιχεία.

Πολιτικό μέτωπο της αντικαπιταλιστικής αριστεράς

Το πολιτικό μέτωπο αποτελεί την πολιτικά αποφασιστική συνιστώσα της επαναστατικής πρωτοπορίας, του

«κόμματος με την ευρεία και ιστορική έννοια». Υπό μια έννοια, στο πεδίο αυτό «συναντιούνται»-

συνενώνονται-συγκροτούνται η στρατηγική με την τακτική, οι αγώνες με τις ιδέες, το μαζικό κίνημα με το

κόμμα. Άρα, αποτελεί κοινωνικοπολιτική διαδικασία-μορφή συγκρότησης που εμπεριέχει μετασχηματισμένα

και το μαζικό κίνημα και το κόμμα, αποτελεί πεδίο συνάντησης του κόμματος με τις ανολοκλήρωτες-

αντιφατικές πρωτοπορίες της μαζικής και πολιτικής πάλης, με πυρήνα τη συνολικού χαρακτήρα

αντιπαράθεση στην κυρίαρχη αστική στρατηγική.

Η ανάγκη και η δυνατότητά του στον καπιταλισμό προκύπτουν από την ανάγκη και τη δυνατότητα

συσπείρωσης δυνάμεων σε συνολική πολιτική βάση και σε αντιπαράθεση –από θέσεις ανατροπής και

εργατικής χειραφέτησης– με την κύρια στρατηγική κατεύθυνση της αστικής πολιτικής. Από το ότι η πάλη για

την απόκρουση, τον κλονισμό και την ανατροπή αυτής της πολιτικής ξεδιπλώνεται από πολλές αφετηρίες.

Κινείται σε πολλούς παραποτάμους. Εκτυλίσσεται με πολλά – συχνά αντιφατικά ή ανολοκλήρωτα– επίπεδα

συνείδησης. Για να είναι, όμως, αποτελεσματική και νικηφόρα, πρέπει να συγκεντρώνεται πολιτικά ενάντια

στην «καρδιά» αυτής της πολιτικής και στους φορείς της. Και, τέλος, από το ότι οι στρατηγικές επιλογές, οι

ιδέες αλλά και οι μαχητικοί αγώνες έχουν αποτελέσματα, αλλάζουν τους συσχετισμούς μόνο αν

συμπυκνώνονται και μετασχηματίζονται σε συνολικό επίπεδο, στην πάλη για την ανατροπή της στρατηγικής

του κεφαλαίου σε κάθε φάση.

Το πολιτικό μέτωπο είναι αποτελεσματικό αν χτίζεται πάνω στις κύριες διαχωριστικές γραμμές που θέτουν το

σύστημα, η κυρίαρχη στρατηγική του και η εξέλιξη της ταξικής πάλης, αν συνδέει αποτελεσματικά την πάλη

αυτή με τον επαναστατικό δρόμο, την επανάσταση και την κομμουνιστική απελευθέρωση. Η ως τώρα

εμπειρία (Λαϊκά Μέτωπα, αντιφασιστικό μέτωπο ΕΑΜ, αντινεοφιλελεύθερο μέτωπο, λατινοαμερικάνικα

πειράματα κ.λπ.), σε διαφορετικές συνθήκες, περιόδους και συσχετισμούς, αναδεικνύει την ορθότητα της

θέσης αυτής. Καθώς, παρά τις ηρωικές μάχες τους και τις σημαντικές αλλά πρόσκαιρες επιτυχίες τους, τα

μέτωπα αυτά, άλλοτε γιατί επικέντρωσαν στην πολιτική μορφή και όχι στην ουσία της αστικής στρατηγικής

(αντινεοφιλελεύθερο), άλλοτε γιατί ο κυβερνητισμός «κατάπιε» τη μαζική δράση των εργαζομένων, άλλοτε

γιατί η δευτερεύουσα πλευρά κυριάρχησε στη βασική (το εθνικοαπελευθερωτικό έναντι του

κοινωνικοταξικού), άλλοτε γιατί δεν ανταποκρίθηκαν στην εξελισσόμενη δυναμική της ταξικής πάλης και την

κλιμάκωση της αστικής επίθεσης, τελικά ηττήθηκαν. Στο πλαίσιο του μετώπου διαμορφώνεται πάντα μια

διαλεκτική σχέση μεταξύ ενότητας και διαπάλης για την κατεύθυνση και την προοπτική του. Στο έδαφος

αυτής της σχέσης, αναπτύσσονται και παρεμβαίνουν δυνάμεις-τάσεις που διευκολύνουν τον βαθύτερο και

ανώτερο μετασχηματισμό του (τόσο από άποψη περιεχομένου όσο και από άποψη μορφής), αλλά και

δυνάμεις-τάσεις που το νοθεύουν με ρεφορμιστικές ταλαντεύσεις, το καθηλώνουν στον «ελάχιστο κοινό

παρονομαστή». Αυτή η συνύπαρξη και αντιπαράθεση είναι αντικειμενική. Σχετίζεται με τον πολύμορφο

τρόπο που αναπτύσσονται τα ρεύματα ριζοσπαστικοποίησης και δεν μπορεί να αποφευχθεί με την

αναζήτηση «έτοιμων» και «χημικά καθαρών» αντικαπιταλιστικών δυνάμεων. Η κομμουνιστική πρωτοπορία

εργάζεται για να κερδίζει έδαφος, να ηγεμονεύει στην κατεύθυνση και την πρακτική του η δεύτερη τάση και

θεωρεί ότι η ισχυροποίηση της κατεύθυνσης αυτής είναι απολύτως αναγκαία –με βάση τα χαρακτηριστικά

της ταξικής πάλης γενικά αλλά και στη σημερινή φάση–, ενώνει και δεν αποσυσπειρώνει το

αντικαπιταλιστικό δυναμικό, του δίνει δύναμη και προοπτική.

Το πολιτικό μέτωπο, συνεπώς, είναι το πεδίο, με καθοριστικό το ρόλο της κομμουνιστικής πρωτοπορίας,

μετασχηματισμού της τακτικής σε επαναστατική τακτική και της στρατηγικής γενικά σε στρατηγική της

αντικαπιταλιστικής επανάστασης-κομμουνιστικής απελευθέρωσης. Είναι, ταυτόχρονα, πεδίο που

«ανακαλύπτει» κάθε φορά την πολιτική γραμμή σύνδεσης της τακτικής με τη στρατηγική. Ζητήματα

Page 23: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

καθοριστικής σημασίας και τα δύο, καθώς στην Αριστερά βαραίνει η εγκατάλειψη και τελικά η εξάλειψη της

επαναστατικής στρατηγικής είτε η χάραξη τακτικής στα όρια των δυνατοτήτων του καπιταλισμού και του

εξανθρωπισμού του είτε η αποσύνδεση και ο πλήρης διαχωρισμός τακτικής και στρατηγικής είτε η

αντιδιαλεκτική συγχώνευσή τους. Όλα αυτά είχαν καταστροφικές συνέπειες και οδήγησαν τα εργατικά και

κομμουνιστικά κόμματα στην αδιέξοδη ταλάντευση ανάμεσα στον οπορτουνισμό και το σεχταρισμό.

Το πολιτικό μέτωπο είναι αποτελεσματικό όταν είναι εξελισσόμενο, όταν στις στροφές της ταξικής πάλης

μετασχηματίζεται για να ανταποκριθεί στα καθήκοντα που τίθενται. Στις σημερινές συνθήκες, το μέτωπο

απαιτείται να είναι αντικαπιταλιστικό, αντι-ΕΕ, αντικυβερνητικό, με ισχυρή εντός του την παρουσία των

επαναστατικών-κομμουνιστικών τάσεων. Να είναι ικανό να μετασχηματίζεται σε επαναστατικό με

κομμουνιστική κατεύθυνση την περίοδο της αναμέτρησης για την εξουσία και στην πορεία εγκαθίδρυσης

της εργατικής εξουσίας, και να περνά σε άλλο επίπεδο στην περίοδο της μετάβασης από αυτήν στην

κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, τάξεις και εξουσία.

Το πολιτικό μέτωπο αποτελεί ανώτερο πεδίο μετασχηματισμού του αντικαπιταλιστικού αυθόρμητου και

ημισυνειδητού σε κίνημα με συνολική συνείδηση αντικαπιταλιστικής ανατροπής. Του γενικού κινήματος σε

οργανωμένο επαναστατικό ρεύμα, με δικούς του θεσμούς, όργανα και εμβρυακές μορφές της αυριανής

εργατικής δημοκρατίας. Στηρίζεται και στηρίζει όλα τα εμβρυώδη ανεξάρτητα όργανα άσκησης εργατικής

πολιτικής και συμβάλλει στην επεξεργασία της πολιτικής τακτικής και της επαναστατικής θεωρίας και

στρατηγικής, και στη μετατροπή του αποσπασματικού αυθόρμητου κοινωνικού αγώνα και του

χειραγωγήσιμου πολιτικού αγώνα σε συνειδητό πολιτικό αντικαπιταλιστικό-επαναστατικό αγώνα της

εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Το μέτωπο αποτελεί πεδίο αγωνιστικής συνάντησης, πολιτικού και

πρακτικού διαλόγου, γόνιμης αντιπαράθεσης και επίδρασης, και τελικά συμπόρευσης των επαναστατικών

και κομμουνιστικών δυνάμεων με πολιτικές τάσεις και δυνάμεις που κινούνται με αντιφατικό, περιορισμένο

αλλά ριζοσπαστικό τρόπο –πολιτικά και πρακτικά– κατά της κυρίαρχης αστικής στρατηγικής και του

συστήματος, έστω και αν έχουν ρεφορμιστικές ταλαντεύσεις. Αποτελεί πεδίο ενότητας στη δράση των

δυνάμεων αυτών, αλλά και διαπάλης ανάμεσα στις τάσεις που «σπρώχνουν» τον πολύμορφο

ριζοσπαστισμό προς τον επαναστατικό μετασχηματισμό και σε εκείνες που τον «αφήνουν στη μέση του

δρόμου». Αποτελεί, επομένως, τη βασική πλευρά ενός πιο μόνιμου και σταθερού μετασχηματισμού αυτών

των ριζοσπαστικών δυνάμεων σε επαναστατική κατεύθυνση, πεδίο δοκιμασίας της ικανότητας του

κομμουνιστικού κόμματος να ασκεί ηγεμονική επίδραση σε μια ευρύτερη –έστω ακαταστάλακτη–

ριζοσπαστική αγωνιστική κίνηση και τις δυνάμεις που τη συμπυκνώνουν πολιτικά. Δηλαδή, πεδίο όχι μόνο

αντικαπιταλιστικής ενότητας, αλλά και διαχωρισμού από την επιρροή της αστικής πολιτικής και διαπάλης για

την ηγεμονία στο εσωτερικό του κινήματος.

Το πολιτικό μέτωπο στην εξέλιξή του συνενώνει-συγκροτεί δυνάμεις, μετασχηματίζοντάς τες σε ανώτερο

επίπεδο, δημιουργώντας την αναγκαία ευρύτερη πολιτική δυναμική που υπερβαίνει την απλή πρόσθεσή

τους. Συνενώνει τις πρωτοπόρες δυνάμεις και πτέρυγες του κινήματος, τις ριζοσπαστικές-ταξικές

συλλογικότητες που δρουν στο πεδίο του πολιτισμού, της θεωρίας, των πολιτικών ζητημάτων, τα εργατικά

και αριστερά κόμματα και το κομμουνιστικό κόμμα με κέντρο βάρους το πεδίο της συνολικής εργατικής

πολιτικής πάλης – που δεν ταυτίζεται με το πλαίσιο και τους θεσμούς του αστικού κοινοβουλευτικού

συστήματος. Το μέτωπο είναι ο πολιτικά αποφασιστικός-υλικός φορέας της αντικαπιταλιστικής

επαναστατικής πολιτικής, του πολιτικού περιεχομένου και των δρόμων υλοποίησής της. Εδράζεται σε μια

διαλεκτική σχέση στην οποία το καθοριστικό είναι οι σκοποί, το περιεχόμενο της εργατικής πολιτικής και το

αποφασιστικό τα μέσα, οι φορείς που την προωθούν.

Σε ό,τι αφορά τις μορφές συγκρότησης, η λογική του πολιτικού μετώπου υπηρετείται από έναν πλούτο

κοινωνικοπολιτικών μορφών και όχι μονοδιάστατα. Μόνιμη επιδίωξη είναι να συγκλίνουν σε μια συνολική

πολιτική μορφή, η οποία με την προώθησή της συνενώνει τις διάφορες άλλες μορφές και, γι' αυτό, έχει

σχετική αυτοτέλεια και σχετικό προβάδισμα. Κοινό σημείο των μορφών αυτών είναι ο συνολικός πολιτικός

χαρακτήρας, η αντίθεση στην κύρια αστική στρατηγική και η διάθεση σύγκλισης για την ανατροπή του

κοινού αντιπάλου. Κεντρικές συνεργασίες πολιτικών χώρων, συμπράξεις πολιτικών δυνάμεων και

αγωνιστών (όπως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ), έντυπα, πρωτοβουλίες όπως η κίνηση κατά της ΕΕ ή μια κίνηση για τις

Page 24: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

δημοκρατικές ελευθερίες, κινήσεις όπως αυτή για ένα ταξικά ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα, θεωρητικές

πρωτοβουλίες, σχήματα εργατικά ή σε γειτονιές που κατακτούν μια συνολικότερη πολιτική φυσιογνωμία κ.ά.

είναι μερικές από τις μορφές που συνεισφέρουν σε αυτόν το στόχο. Τούτη η πολυμορφία, ωστόσο, δεν

αναιρεί –ίσα ίσα υπογραμμίζει– την ανάγκη να εξασφαλίζεται και κεντρική, συνολική μορφή συγκρότησης,

και κεντρικός «πόλος» αναφοράς. Αυτό υπηρετεί σήμερα η πρόταση για τον πόλο-μέτωπο της

αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.

Σε ό,τι αφορά το δρόμο συγκρότησης, η λογική του πολιτικού μετώπου προωθείται και «από τα πάνω»

(στοιχείο που έχει σχετική προτεραιότητα, καθώς πρόκειται για συνολικό πολιτικό μέτωπο) και «από τα κάτω».

Η αντιπαράθεση αυτών των δύο είναι αντιδιαλεκτική και μακριά από την πραγματική κίνηση των λαϊκών

συνειδήσεων. Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι ή το ένα ή το άλλο, αλλά η διαλεκτική σχέση μεταξύ τους. Και

«κινήσεις» σε επίπεδο οργανωμένων πολιτικών δυνάμεων, «κορυφών», που μπορούν να απελευθερώσουν

μια ευρύτερη δυναμική, αλλά και δουλειά σε επίπεδο αγωνιστών, διάσπαρτου και ανένταχτου δυναμικού,

ανήσυχων πρώην ψηφοφόρων ή μελών άλλων πολιτικών ρευμάτων, που είναι πάντα το καθοριστικό.

Αντικαπιταλιστικός Πόλος

Η οικοδόμηση ενός αυτοτελούς και μαζικού πόλου της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς αποτελεί θεμελιώδη

ανάγκη των καιρών και των εργαζομένων και κεντρικό στόχο του ΝΑΡ. Μέσα από αυτόν εκφράζεται και

προωθείται η λογική του ΝΑΡ για το συνολικό πολιτικό μέτωπο στις συνθήκες της αστικής κυριαρχίας και

ειδικότερα στις συνθήκες της κρίσης και της αντιδραστικής αστικής απάντησης. Αυτή η λογική και πρακτική

σήμερα μπορεί να αλλάζει το χάρτη στην Αριστερά στο βαθμό που επηρεάζεται ισχυρά από την τάση της

κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης και έχει πρακτική κοινής δράσης με όλες τις μαχόμενες δυνάμεις της

Αριστεράς και του κινήματος, ώστε να διευκολύνεται η συγκρότηση του αγωνιστικού μετώπου ανατροπής.

Ο πόλος της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς δεν αποτελεί άλλη μια Αριστερά, αλλά μια άλλη Αριστερά.

Αποτελεί μια άλλη συνολική πρόταση για το κίνημα και την Αριστερά και όχι μια πρόταση «αυτόκεντρης

ανάπτυξης» και συσπείρωσης∙ δεν συνιστά το αντικαπιταλιστικό-επαναστατικό «άκρο» μιας παναριστερής

συμμαχίας διάφορων εκδοχών, ενός «λαϊκού μετώπου» ή ενός αντιμνημονιακού-αντινεοφιλελεύθερου

μετώπου που απλώς λέει «όχι στα μέτρα» ή έστω «έξω από το ευρώ», αλλά ούτε κι ενός «μετώπου του όχι»,

που προωθούν το ΕΠΑΜ και ο αγωνιστικός πατριωτικός χώρος. Ο αντικαπιταλιστικός πόλος-μέτωπο θα

γίνει μαζικός και αποτελεσματικός στο βαθμό που θα υπερβεί με σύγχρονο και επαναστατικό τρόπο τις

χρεοκοπημένες και ιστορικά ξεπερασμένες πολιτικές και οργανωτικές συνταγές της υπάρχουσας Αριστεράς

και θα απαντήσει πολιτικά, κινηματικά, στρατηγικά, θεωρητικά και οργανωτικά στις προκλήσεις της ταξικής

πάλης στην εποχή μας. Στη βάση αυτή, η αντικαπιταλιστική Αριστερά οριοθετείται με σαφήνεια από την

πολιτική, τη στρατηγική και τα οργανωτικά πρότυπα του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ. Προσπαθεί να ισχυροποιηθεί

και να αποκτήσει το προβάδισμα στο χώρο της Αριστεράς, για να εμφανιστεί έμπρακτα ένα άλλο πρότυπο

Αριστεράς και αριστερού-εργατικού τρόπου «πολιτεύεσθαι», για να υπάρξει έμπρακτη αυτοκριτική στην ως

τώρα έννοια και πρακτική της Αριστεράς, για να δοθεί δύναμη και προοπτική στους αγώνες της περιόδου.

Κάθε καθυστέρηση στην οικοδόμηση μιας τέτοιας αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, ενός τέτοιου πόλου

εγκλωβίζει ‒και τελικά διασπαθίζει‒ τις ανερχόμενες ριζοσπαστικές και αντικαπιταλιστικές αναζητήσεις στα

όρια του σημερινού συσχετισμού στην Αριστερά ή, ακόμη χειρότερα, στην απογοήτευση. Λειτουργεί

καθηλωτικά για τις ανήσυχες δυνάμεις της βάσης του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ οι οποίες θα αποσχιστούν και θα

συνεισφέρουν σε μια άλλη πρόταση μόνο αν τη δουν να εμφανίζεται με αισθητούς, αξιόπιστους και

επαναστατικούς όρους, αν τους καλύψει τα κενά που δεν τους καλύπτουν οι δυνάμεις στις οποίες

βρίσκονται, αν τους εμπνεύσει σε ένα δρόμο απαλλαγμένο από τις δομικές αδυναμίες του ΚΚΕ και του

ΣΥΡΙΖΑ. Τέλος, απογοητεύει το κίνημα και τις πρωτοπορίες του ειδικότερα που, έπειτα από ένα τετράχρονο

σκληρών ταξικών αναμετρήσεων, αναζητούν όχι απλώς την πρόταση για την επόμενη απεργία ή μια

αύξηση του μισθού, αλλά τους όρους και τις προϋποθέσεις μιας διαφορετικής κοινωνικής και πολιτικής

προοπτικής.

Αυτή η θέση έχει θετικό χαρακτήρα, επιχειρεί να απαντήσει θετικά στα στρατηγικά και πολιτικά αδιέξοδα και

ελλείμματα της Αριστεράς. Επιπλέον, είναι θέση που συνοδεύεται και αλληλεπιδρά με την προσπάθεια για

Page 25: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

κοινή δράση κάθε αριστερής και αγωνιστικής φωνής μέσα στο κίνημα. Κι ακόμη, είναι θέση που

συνοδεύεται κι αλληλεπιδρά και με πρωτοβουλίες συντονισμού όλης της Αριστεράς σε καίρια πολιτικά

ζητήματα. Πρωτοβουλίες οι οποίες ‒όταν γίνονται με ριζοσπαστικό πλαίσιο και σκοπό, ισχυρή αυτοτελή

παρουσία της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς και όρους ισοτιμίας‒ ενισχύουν τη «δύναμη πυρός» και την

αυτοπεποίθηση του κινήματος, διευκολύνουν τις αγωνιστικές διεργασίες «από τα κάτω», «ρίχνουν τα τείχη»

των ενδοαριστερών περιχαρακώσεων και εμφυλίων, καλλιεργούν κλίμα διαλόγου μεταξύ των αγωνιστών και

των δυνάμεων της Αριστεράς (κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής). Άρα δημιουργούν ευνοϊκότερο

πεδίο για να διεκδικήσει και να πετύχει η αντικαπιταλιστική Αριστερά τη μαζική εμφάνισή της στο πολιτικό

προσκήνιο, την αλλαγή του χάρτη στην Αριστερά.

ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α.

Η συγκρότηση της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. άνοιξη του 2009 από ένα σύνολο διαφορετικής προέλευσης δυνάμεων της

αντι-καπιταλιστικής και κομμουνιστικής Αριστεράς και της ριζοσπαστικής οικολογίας αποτέλεσε ιδιαίτερα

θετικό γεγονός. Εκτιμούμε ως προωθητική τη συμβολή του ΝΑΡ και της νεολαίας Κομμουνιστική

Απελευθέρωση στην ανάπτυξή της και στους αγώνες που έδωσε. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έδωσε σάρκα και οστά στη

δυνατότητα ύπαρξης μιας άλλης αντικαπιταλιστικής, επαναστατικής και σύγχρονα κομμουνιστικής

Αριστεράς. Έφερε στο προσκήνιο το αναγκαίο αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα, συνέβαλε στην

πολιτικοποίηση σε ριζοσπαστική κατεύθυνση του μαζικού κινήματος και γονιμοποίησε τη συζήτηση στην

Αριστερά. Συγκρότησε σε πανελλαδικό επίπεδο ένα κρίσιμο, αλλά ακόμα περιορισμένο, πρωτοπόρο

δυναμικό. Έδωσε δυνατότητα στις ιδέες της αντικαπιταλιστικής ανατροπής και της κομμουνιστικής

απελευθέρωσης να φτάσουν σε ευρύτερο κόσμο και να δοκιμαστούν στο οξυγόνο της ανοιχτής συζήτησης

και αντιπαράθεσης. Η συγκρότηση της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥΑ, τα πολιτικά προγραμματικά της βήματα, η

διαμόρφωση οργανωτικής δομής και η πολιτική της παρουσία την κατοχυρώνουν σε υπαρκτό, αν και όχι

μαζικό, ρεύμα της Αριστεράς, με ευρύτερη επίδραση και εκτίμηση στον αριστερό κόσμο. Αυτό αποτελεί

σημαντική επιτυχία, ενάντια και σε αντιλήψεις που υποβάθμιζαν την ανάγκη και τη δυνατότητα ενός

ανεξάρτητου αντικαπιταλιστικού πόλου και αντιπρότειναν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τη

δορυφοροποίηση στην κοινοβουλευτική ρεφορμιστική Αριστερά.

Δεν πρέπει να ταυτίζουμε την ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α με τον πόλο της αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Αν μπορούσαμε

να κωδικοποιήσουμε την σύνδεση ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥΑ – πόλου, είναι αυτή του οχήματος. Η ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α αποτελεί το

πρώτο βήμα συνεύρεσης και αντιπαράθεσης πρωτοπόρων ριζοσπαστικών και αντικαπιταλιστικών

οργανώσεων, ανθρώπων του κινήματος, πρωτοβουλιών. Η ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α αποτελεί ένα απο τα πιο

καθοριστικά βήματα στην συγκρότηση του πόλου, την «απαρχή» αυτού. Χρειάζονται όμως πολλά βήματα,

βαθύτερη πολιτική και

ιδεολογική συγκρότηση,

ενιαιοποίηση της σε

ανώτερο επίπεδο, και

περεταίρω γείωση της με την

εργατική τάξη και την

νεολαία. Ένα μικρό αλλά

σημαντικό βήμα αποτελεί η πολιτική συνεργασία της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α με τις δυνάμεις της Μ.ΑΡ.Σ. Ένα μικρό

βήμα, που ενθαρρύνει τις τάσεις που μπορούν, κάτω από προυποθέσεις, να αποδεσμευτούν από τα όρια

της διαχείρισης και του ρεφορμισμού και να κινηθούν στην κατεύθυνση της ανεξάστητης,

αντικαπιταλιστικής, ανατρεπτικής, επαναστατικής αριστεράς.

Αγωνιστικό Μέτωπο Αντεπίθεσης, Αντιπολίτευσης, Ρήξης και Ανατροπής – Νέο Εργατικό

Κίνημα

Στην αντικαπιταλιστική ανατροπή της βάρβαρης επίθεσης του κεφαλαίου και της υπεραντιδραστικής

ανασυγκρότησής του για το ξεπέρασμα της δομικής κρίσης του αποφασιστικό ρόλο θα παίξει ένα ταξικά

ανασυγκροτημένο εργατικό κίνημα, θεμέλιο του εργατικού-λαϊκού αγωνιστικού μετώπου αντεπίθεσης,

αντιπολίτευσης, ρήξης και ανατροπής. Το αγωνιστικό μέτωπο αντεπίθεσης, ατιπολίτευσης, ρήξης και

Page 26: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

ανατροπής αποτελεί πρόταση ανάπτυξης των εργατικών-λαϊκών αγώνων και ιδιαίτερα πρόταση

μετασχηματισμού του μαζικού αγώνα για τα κοινωνικά-οικονομικά δικαιώματα σε συνολικό πολιτικό

εργατικό-λαϊκό κίνημα αντικαπιταλιστικού προσανατολισμού. Επιδιώκει να αναδειχθεί το εργατικό και το

λαϊκό κίνημα σε πραγματικό «αντίπαλο δέος» απέναντι στο μαύρο μέτωπο ελληνικού κεφαλαίου–ΕΕ-∆ΝΤ, με

τα δικά του σχετικά αυτοτελή και ανεξάρτητα όργανα. Αποτελεί βασικό στοιχείο κάθε πολιτικής που θέλει να

είναι ανατρεπτική, εργατική, λαϊκή και αντικαπιταλιστική. Εκφράζει την εργατική, αριστερή αντίληψη για την

προτεραιότητα του κοινωνικοπολιτικού εξωκοινοβουλευτικού αγώνα σε σχέση με την αναμονή των

εκλογών, τον «θεσμικό δρόμο» και τις εκλογικές συνεργασίες της Αριστεράς σε μίνιμουμ βάση και χωρίς

ευρύτερη προοπτική. Οδηγεί στο να γίνει ο εργαζόμενος λαός πρωταγωνιστής της πολιτικής και να μη μείνει

παθητικός καταναλωτής των αστικών διλημμάτων, «σιωπηρή πλειοψηφία», «δεξαμενή ψήφων». Αποτελεί

πλευρά και δρόμο για τη συγκρότηση του αντικαπιταλιστικού εργατικού μετώπου. Οι στόχοι πάλης του

αγωνιστικού μετώπου ρήξης και ανατροπής έχουν αφετηρία τις διεκδικήσεις–κόμβους του

αντικαπιταλιστικού προγράμματος, με κριτήριο την αντικειμενική και υποκειμενική οξύτητα με την οποία

εμφανίζονται τα ζητήματα αυτά σε κάθε φάση, χωρίς εκπτώσεις στο περιεχόμενό τους και στην ενιαιότητά

τους. Είναι ένα ευλύγιστο πλαίσιο στόχων, η ιεράρχηση των οποίων παίρνει υπόψη τις γρήγορες και

εναλλασσόμενες εξελίξεις, χωρίς να υποκαθιστά το γενικότερο αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα της

επαναστατικής τακτικής. Στη σημερινή φάση οι διεκδικήσεις αφορούν: Το δικαίωμα του λαού σε μια

αξιοβίωτη ζωή ενάντια στην ανεργία, στην εξαθλίωση, στην εργασία–λάστιχο, στην άμεση οικονομική

αστική βία (απλήρωτη δουλειά, κατάργηση συμβάσεων, χαράτσια, κεφαλικοί φόροι, δάνεια, φοροληστεία,

πλειστηριασμοί, μαυραγοριτισμός κ.λπ.), στην ανοιχτή εμπορευματοποίηση–εξαθλίωση της υγείας, της

παιδείας, της πρόνοιας και της ασφάλισης, για την αποσόβηση της ιδιότυπης εργατικής «γενοκτονίας».

Βασική μας επιδίωξη στις νέες συνθήκες παραμένει η παρέμβαση της εργατικής τάξης και του οργανωμένου

λαού στις εξελίξεις, κόντρα στη λογική της ανάθεσης, ενάντια στη μνημονιακή παγίωση και τα νέα αντιλαϊκά

μέτρα που έρχονται, για τον πανεργατικό παλλαϊκό ξεσηκωμό.

Καταρχήν, απευθυνόμαστε στην εργατική τάξη, τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τους νέους και τις νέες,

τα φτωχά λαϊκά στρώματα της πόλης και του χωριού, πλατιά και ανοικτά στη βάση του λαού, με λογική

ταξικής και λαϊκής αγωνιστικής ενότητας πάνω στη βάση των ζωτικών διεκδικήσεων, δικαιωμάτων και

αναγκών. Αποτελεί ύψιστη προτεραιότητά μας η συμβολή στην οργάνωση της εργαζόμενης πλειοψηφίας

και των ανέργων στην βάση, σε ένα αγωνιστικό μέτωπο αντεπίθεσης, αντιπολίτευσης, ρήξης και

ανατροπής.

Απευθυνόμαστε στις δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της πολιτικής συνεργασίας. Στον κόσμο της

αντικαπιταλιστικής πτέρυγας. Στην εκτός των τειχών Αριστερά. Στο δυναμικό της εργατικής αυτονομίας με το

δικό του τρόπο. Απευθυνόμαστε με επιμονή στις δυνάμεις του ΚΚΕ και των μετωπικών του σχημάτων και τις

καλούμε, με γνώση των πολιτικών διαφορών μας, να συμβάλλουν σε μια λογική ενωτικών αγώνων για την

ανατροπή, στην αντιπολίτευση του μαζικού κινήματος.

Θα επιμείνουμε σταθερά και θα επιδιώξουμε τη συμμετοχή στο αγωνιστικό μέτωπο αντεπίθεσης,

αντιπολίτευσης, ρήξης και ανατροπής εκείνων των αγωνιστών από τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ που ανοικτά και

έμπρακτα διαφοροποιούνται από την κυβερνητική πολιτική, που συμβάλλουν σε πραγματικούς αγώνες και

σέβονται την ανεξαρτησία του κινήματος, που τείνουν τελικά να σπάσουν τα όρια της πολιτικής και

κομματικής τους ένταξης. Δεν θα δεχθούμε λογικές «δημοσίων σχέσεων» και «δύο προσώπων», όπου

βουλευτές, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη θα είναι και με το κίνημα και με την κυβέρνηση ή θα

επιδιώξουν μετατροπή του κινήματος σε στήριγμα της κυβέρνησης.

Για να υλοποιηθούν οι παραπάνω διεκδικήσεις, απαιτείται εκ των πραγμάτων: Η διαγραφή του χρέους, η

έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ, το διώξιμο του ∆ΝΤ, της Τρόικας. Το πραγματικό πέρασμα στο ∆ημόσιο,

χωρίς αποζημίωση και επιβάρυνση του λαού και με κοινωνικό-εργατικό έλεγχο, του ενεργειακού και ορυκτού

πλούτου, των επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας που υπάρχουν ή πρέπει να δημιουργηθούν και των

τραπεζών. Η διεκδίκηση των ελευθεριών της εποχής μας και η σύγκρουση με τον κοινοβουλευτικό

ολοκληρωτισμό, τη βία κράτους–κυβέρνησης, το φασισμό και την εργοδοτική δεσποτεία. Η κατάκτηση του

ακρωτηριασμένου πια δικαιώματος του λαού να αποφασίζει για τις τύχες του. Η απελευθέρωση από τους

ντόπιους και ξένους δυνάστες, από το ελληνικό κεφάλαιο, τα πολυεθνικά πολυκλαδικά μονοπώλια, την ΕΕ

και το ΝΑΤΟ. Η ανατροπή συνολικά της αντιδραστικής πολιτικής και η κατεδάφιση από τα κάτω και από τα

αριστερά κάθε αντιλαϊκής κυβέρνησης. Σήμερα χρειάζεται μια ριζική και τολμηρή στροφή στο εργατικό και

συνδικαλιστικό κίνημα. Είναι αναγκαία και επείγουσα η ταξική του ανασυγκρότηση. Όλη η εμπειρία,

ιδιαίτερα της τελευταίας τριετίας, αλλά και οι διεθνείς εξελίξεις δείχνουν ότι χωρίς ριζική τομή και

Page 27: Περίπτερο Αριστεράς-Φεστιβάλ Αναιρέσεις Πάτρας 2015

ανασυγκρότηση στο εργατικό κίνημα θα γίνονται μεν αγώνες, αλλά αυτοί δεν θα μπορούν να ανατρέπουν

σοβαρές πλευρές της επίθεσης και της αστικής πολιτικής, οδηγώντας σε απογοητεύσεις, υποχώρηση και

παραπέρα δυσμενείς συσχετισμούς. Η ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος, η εμφάνιση ενός

νέου εργατικού κινήματος είναι σήμερα όρος και προϋπόθεση για ρήγματα στην επίθεση και την

καπιταλιστική ανασυγκρότηση, προϋπόθεση για τη συνολική αντικαπιταλιστική ανατροπή· αποτελεί βάθρο

του αντικαπιταλιστικού εργατικού μετώπου. Είναι η πολιτική μας γραμμή στο εργατικό κίνημα, η αντίληψή

μας για κίνημα με χαρακτηριστικά χειραφέτησης και ανατροπής. Αφορά τη λογική για τους αγώνες, αλλά

και όλο το περιεχόμενο της εργατικής δράσης, της ιδεολογικής διαπάλης, του πολιτισμού, της δομής και της

λειτουργίας του εργατικού-συνδικαλιστικού κινήματος. Επιδιώκει τη συνειδητή σύνδεση του οικονομικού με

τον πολιτικό αγώνα. Είναι πεδίο επαφής των εργατικών και νεολαιίστικων επαναστατικών δυνάμεων με τα

πλατιά εργατικά στρώματα, που επηρεάζονται από το ρεφορμισμό, για τον συνειδητό μετασχηματισμό τους

υπέρ του αντικαπιταλιστικού πόλου, μέσα από τις εμπειρίες του αγώνα.

Η λογική του νέου εργατικού κινήματος χρειάζεται να διαπερνά ενιαία όλα τα επίπεδα της δράσης και

κρίνεται μέσα στους εργαζομένους και στους αγώνες τους, στη συγκρότηση των συνδικάτων και των

οργάνων της εργατικής πάλης, στο συντονισμό τους, στους στόχους πάλης, στις μορφές δράσης, στην

εργατική αλληλεγγύη. Στην προώθηση ενός ταξικού κινήματος απόκρουσης, ρήξης και ανατροπής της

αντεργατικής επίθεσης, στη δυνατότητά του να αναπτύσσει αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά. Στη

φυσιογνωμία της αντικαπιταλιστικής πτέρυγας των αγώνων, στο περιεχόμενο και στη δράση των εργατικών

πολιτικοσυνδικαλιστικών συσπειρώσεων-σχημάτων-παρεμβάσεων, στην ανάπτυξή τους σε κάθε κλάδο,

στην πανελλαδική ενοποίησή τους, στην επιδίωξη ηγεμονίας της λογικής του νέου εργατικού κινήματος σε

αυτές. Στο βάθος και στο εύρος της συσπείρωσης δυνάμεων, στη μετωπική δράση και οργάνωση των

πρωτοπόρων αγωνιστών που «βγήκαν» από τους σκληρούς αγώνες σε ανώτερο επίπεδο, στην

κατεύθυνση της συγκρότησης ταξικής κίνησης για την ανατροπή και το Νέο Εργατικό Κίνημα. Στον τρόπο

που επικοινωνεί, «στηρίζει» και «στηρίζεται» στη συνολική προσπάθεια δημιουργίας ενός μαζικού πολιτικού

πόλου της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής Αριστεράς στην κοινωνία.