[ Aíáæçôþíôáò ôßò ñßæåò ô~ùí ÂëÜ÷ùí

] Ç Ìáêåäïíßá êáôÜ ôÞí ðñþôç ðåñßïäï ô~çò ñùìáéïêñáôßáò @çôáí óõíïñéáêÞ ðåñé-ï÷Þ ãé' á[õôü êáß äå÷üôáí óõíå÷å~éò [åðéäñïìÝò [áðü äéÜöïñá öýëá ðïý êáôïéêï~õóáí ðñüò âïññÜí. ÃéÜ ôÞí [áíôéìåôþðéóç ô~ùí [åðéäñïì~ùí á[õô~ùí ï]é Ñùìá~éïé [åðÝôñåøáí óôïýò êáôïß-êïõò ôçò íÜ öÝñïõí |ïðëá, |ïðùò ãñÜöïõí ï]é ]éóôïñéêïß Ôßôïò Ëßâéïò êáß Äéüäùñïò ]o Óéêå-ëéþôçò. 22976. Óôïýò óôñáôé~ùôåò ô~ùí öñïõñ~ùí á[õô~ùí (ô~ùí praesidia armata) [áíÜãåé ôÞí [áñ÷Þ ô~ùí ëáôéíïãëþóóùí ÂëÜ÷ùí ]ï Êåñáìüðïõëïò ãñÜöïíôáò: «{ Áí ï]é ÂëÜ÷ïé ðïý êáôïé-êï~õí óôÜ |ïñéá ô~~çò Ðßíäïõ å@éíáé ëåßøáíá êñáôéê~ùí öñïõñ~ùí, ðïý å@é÷áí äéáôá÷èå~é [åêå~é ðñßí [áðü ôÞí ÑùìáúêÞ [åðï÷Þ êáß êáô' á[õôÞí êáß ìåôÜ [áðü á[õôÞí óýìöùíá ìÝ ôßò ]éóôïñéêÝò ðç-ãÝò êáß ôïýò íüìïõò ôï~õ Ñùìáúêï~õ {ç Âõæáíôéíï~õ êñÜôïõò, ðïý å@é÷áí âÝâáéá ãåíéêÞ [åöáñìïãÞ ó' á[õôü, ôüôå ðñÝðåé íÜ óõìðåñÜíïõìå, |ïôé, êáß |ïðïõ [áëëï~õ âñßóêïõìå ÂëÜ÷ïõò óôÜ âïõíÜ, á[õôïß {å÷ïõí ôÞí {éäéá êáôáãùãÞ.» 197143. ÐñÝðåé |ïìùò íÜ [[åñåõíçèå~é ]ç ðáñïõóßá óõìðáãï~õò ðëçèõóìï~õ ÂëÜ÷ùí óôü ôì~çìá [åêå~éíï ô~~çò Ðίíäïõ ðïý [áíÞêåé óôÞí ðåñéï÷Þ Ãñåâåí~ùí. Á[õôÞ ]ç ðåñéï÷Þ äÝí ãåéôíßáæå {áìåóá ìÝ ðåñéï÷Ýò [áðü ôßò ]ïðï~éåò ðñïÝñ÷ïíôáí [åðéäñïìå~éò, ãé' á[õôü êáß äÝí [áíôéìåôþðéæå ôüí êßíäõíï óõ÷í~ùí [åðéäñïì~ùí. Ìåôáîý ôï~õ 146 êáß 120 ð.×. êáôáóêåõÜóôçêå ]ç ðåñßöçìç [ Åãíáôßá ]ïäüò ðïý [áðå~é÷å óçìáíôéêÜ [áðü ôÞí ðåñéï÷Þ Ãñåâåí~ùí, [áöï~õ ôü ðëçóéÝóôåñï ðñüò á[õôÞí óçìå~éï âñéóêüôáí ðåñß ôÞí ëß-ìíç Ðåôñ~ùí [ Áìõíôáßïõ.(12870). ÂÝâáéá ]ç {áñóç ô~çò ðëÞñïõò [áðïìïíþóåùò óõíÝâç [áñãü-ôåñá ìÝ ôÞí êáôáóêåõÞ ô~çò âáóéëéê~çò ]ïäï~õ [áðü ôüí Ôñáúáíü. ] Ï ãåùãñÜöïò ÓôñÜâùí [åðéóêÝöèçêå ôÞí ] ÅëëÜäá êáß ðåñéüäåõóå óôÜ ×Üóéá, óôÞí Ðßíäï êáß óôÞí { Çðåéñï ôü 29 ð.×. 1955. ÐáñáôÞñçóå |ïôé êÜðïéïé êÜôïéêïé ô~~çò [ Ç-ðåßñïõ @çóáí äßãëùóóïé, äÝí {åãñáøå |ïìùò êÜôé ó÷åôéêü ìÝ ôßò ãë~ùóóåò á[õôÝò. Mðïñï~õìå |oìùò íÜ óõìðåñÜíïõìå, {åê ôï~õ |ïôé {åãñáøå ðþò êÜðïéá [çðåéñùôéêÜ öýëá å@é÷áí [áíá-ìåé÷èå~é ìÝ {áëëá [éëëõñéêÜ, ðþò ]ç äåýôåñç ãëþóóá @çôáí ]ç [[éëëõñéêÞ. 4437.7.8. { Aí å@é÷å [áñ-÷ßóåé ]ç äéáìüñöùóç ô~çò âëá÷éê~çò [áóöáë~ùò ]ï ÓôñÜâùí èÜ ôü óçìåßùíå. Ï]é {{ Áããëïé [[áñ-÷áéïëüãïé Wace êáß Thomson (1910) [åðéêáëïýìåíïé ôü ÷ùñßï á[õôü ôï~õ ÓôñÜâùíá ]õðï-óôçñßæïõí ðþò {áí ]ç ìßá [áð' á[õôÝò ôßò ãë~ùóóåò @çôáí ]ç ]åëëçíéêÞ äÝí @çôáí ]ç ìçôñéêÞ.474269. Óôçñßæïõí äÝ á[õôü óôü [åðé÷åßñçìá |ïôé |ïôáí ìéÜ ñùìáíéêÞ ãëþóóá [åðéæå~é óôÞí [ ÁíáôïëÞ, ðáñïõóéÜóèçêå ó' |åíá ðåñéâ~áëëïí ðïý äÝí @çôáí ]åëëçíéêü. 474269. ] Ç {áðïøç á[õôÞ ðïý êï-ëÜêåõå ôüí ìåãáëïúäåáôéóìü êÜðïéùí Íïôßùí ] ÅëëÞíùí å@é÷å ]ùò [áðïôÝëåóìá íÜ ]õðïóôï~õìå ôüóç ôáëáéðùñßá, |ùóðïõ íåþôåñåò [åðéóôçìïíéêÝò {åñåõíåò íÜ äåßîïõí |ïôé ï]é [åêëáôéíéóèÝ-íôåò êáôÜ ôÞí ãëþóóá ÂëÜ÷ïé @çóáí á[õôü÷èïíåò | ÅëëÞíåò. Êáß ï]é | Åëëçíåò-Ìáêåäüíåò ôï~õ Äõôéêïìáêåäïíéêï~õ ÷þñïõ ]ïìéëï~õóáí äéÜëåêôï ]åëëçíéêÞ. ] Ç ]åëëçíéêÞ ãëþóóá ]õðï÷þ-ñçóå {åíáíôé ô~~çò ëáôéíéê~çò ìåôáãåíÝóôåñá êáß {{ï÷é êáôÜ ôüí ðñ~ùôï á[éþíá, ðïý ]ï ÓôñÜâùí [åðéóêÝöèçêå ôÞí Ìáêåäïíßá. ] Ï Êåñáìüðïõëïò [áó÷ïëïýìåíïò ìÝ ôü èÝìá á[õôü êáôáëÞ-ãåé óôü óõìðÝñáóìá |ïôé «ï]é [ïñåéíïß êÜôïéêïé ô~çò Ðßíäïõ, ôï~õ [ Ïëýìðïõ êáß ô~ùí Êáìâïõ-íßùí, ï]é ìåôáíáóôåýïíôåò ìåôÜ ô~ùí ðïéìíßùí ôùí êáôÜ ôüí ÷åéì~ùíá å[éò å[õêñáôÝóôåñá, ðåäéíþôåñá êëßìáôá, ï]é öÝñïíôåò ðÜëáé ôü {ïíïìá Ðåññáéâïß, äÝí å@é÷ïí [áêüìç ðñïóëÜâåé ôÞí ëáôéíïãåí~ç âëá÷éêÞí ãë~ùóóáí, |ïôå {åæç ]ï ÓôñÜâùí êáß {åãñáøå ôÞí å[éêüíá ô~çò [áíèñùðï-ãåùãñáößáò ô~ùí ]çìåñ~ùí ôïõ.» 1933. ÖõóéêÜ ]ï ëüãïò ãéÜ ôüí ]ïðï~éï, êáô' [åîáßñåóç, ]õðï÷þ-ñçóå ]ç ]åëëçíéêÞ óôßò ðåñéï÷Ýò [åêå~éíåò, óôßò ]ïðï~éåò ìçôñéêÞ ãëþóóá êáôÝóôç ]ç âëÜ÷éêç ìÝ÷ñé êáß ðñßí [áðü äýï ãåíéÝò, @çôáí ]ç [áíåðáñêÞò ðáéäåßá ô~ùí êáôïßêùí ô~~ùí ðåñéï÷~ùí êáôÜ ôÞí ñùìáéïêñáôßá óÝ óõíäõáóìü ìÝ ôßò [éäéáßôåñåò ó÷Ýóåéò ô~ùí êáôïßêùí ôïõò ìÝ ôïýò Ñù-ìáßïõò. ] Ï Êåñáìüðïõëïò [áó÷ïëÞèçêå ìÝ ôÞí [áíáöïñÜ ôï~õ ÓôñÜâùíá óÝ êáôïßêïõò ðïý ìåôáêéíï~õíôáé, ôïýò ìåôáíÜóôåò, |ïðùò ôïýò [áðïêáëå~é. 19570. ] Ï ÓôñÜâùí {åãñáøå: «êáß á[õ-ôïß äÝ Ðåññáéâïß ìåôáíÜóôáé ôéíÝò. ðëÞñçò äÝ [åóôé ô~ùí ôïéïýôùí ðáñáäåéãìÜôùí ]ç í~õí [åí-åóô~ùóá ðñáãìáôåßá, ôéíÜ ìÝí ï@õí êáß ðñü÷åéñá ôï~~éò ðïëëï~éò [åóôéí.» 19570. [ Áêüìç: «]ç äÝ Ðßíäïò {ïñïò [åóôß ìÝãá, ðñüò {áñêôïí ìÝí ôÞí Ìáêåäïíßáí, ðñüò ]åóðÝñáí äÝ Ðåññáéâïýò ìåôáíÜóôáò [áíèñþðïõò ({å÷ïí), ðñüò äÝ ìåóçìâñßáí Äüëïðáò, (ðñüò |åù äÝ...), á|õôç ä' [åóôß ô~çò Èåôôáëßáò...» È,C434,12. ÊáôáëÞãåé ]ï Êåñáìüðïõëïò óôü íÜ ôáõôßóåé ôïýò ìåôáíÜ-óôåò Ðåññáéâïýò ôï~õ ÓôñÜâùíïò ìÝ ôïýò ÂëÜ÷ïõò êáß íÜ ãñÜøåé: «] ÅðïìÝíùò ï]é [ïñåéíïß êÜôïéêïé ô~çò Ðßíäïõ, ôï~õ [ Ïëýìðïõ êáß ô~ùí Êáìâïõíßùí, ï]é ìåôáíáóôåýïíôåò ìåôÜ ô~ùí ðïé-ìíßùí ôùí ôüí ÷åéì~ùíá å[éò å[õêñáôÝóôåñá, ðåäéíþôåñá êëßìáôá, ï]é öÝñïíôåò ðÜëáé ôü {ïíï-

ìá Ðåññáéâïß, äÝí å@é÷ïí [áêüìç ðñïóëÜâåé ôÞí ëáôéíïãåí~ç âëá÷éêÞí ãë~ùóóáí, |ïôå {åæç ]ï ÓôñÜâùí êáß {åãñáøå ôÞí å[éêüíá ô~çò [áíèñùðïãåùãñáößáò ô~ùí ]çìåñ~ùí ôïõ.» 19573 | Ïðùò {çäç ãñÜøáìå ]ï Êåñáìüðïõëïò [áó÷ïëÞèçêå ìÝ ôïýò ÂëÜ÷ïõò ô~çò Ðßíäïõ [åêêéíþíôáò [áðü ôÞí [ ÉëéÜäá óôÞí ]ïðïßá [áíáöÝñïíôáé ï]é Ðåñ(ñ)áéâïß. Á[õôÜ ]ïäçãï~õí ôüí Êåñáìüðïõëï íÜ óõìðåñÜíåé: «...å[éò ôÞí ÈåóóáëéêÞí ðåäéÜäá êáôÞñ÷ïíôï [åê ô~ùí ãåéôï-íéê~ùí [ïñÝùí ô~çò Ìáêåäïíßáò êáß ô~çò [ Çðåßñïõ {åêðáëáé {áíäñåò [ïñåéíïß, êôçíïôñüöïé öõóé-êÜ, êáß äéÝìåíïí ìåôÜ ô~ùí êôçí~ùí ôùí å[éò ôÞí ÈåóóáëéêÞí ðåäéÜäá êáôÜ ôÞí øõ÷ñÜí ðåñß-ïäïí ôï~õ ÷åéì~ùíïò êáß [åðáíÞñ÷ïíôï å[éò ôÜ {ïñç ôü {åáñ. Ï#õôïò @çôï ]ï âßïò ô~ùí [áñ÷áßùí Ðåñ-ñáéâ~ùí, ]åëëçíéê~çò öõë~çò, ]åëëçíïãëþóóïõ âåâáßùò. [ Áëë' á[õôüò ï#õôïò å@éíáé êáß ]ï âßïò ô~ùí óçìåñéí~ùí âëÜ÷ùí, ëáôéíïãëþóóùí |ïìùò.» 19656 ÓÝ [áíôßèåóç ìÝ ôÜ ãñáöüìåíá óýã÷ñïíïé [åèíïáíèñùðïëüãïé [éó÷õñßæïíôáé [åí-ôåë~ùò äéáöïñåôéêÝò [áðüøåéò: «Ï]é Halstead (1981,1987) êáß Leuthwaite (1981, 1984) óÝ [áíôßèåóç ðñüò ôüí Greenfild (1988), [éó÷õñßæïíôáé |ïôé ]ç ðïéìåíéêÞ ìåôáêßíçóç å@éíáé ðñü-óöáôç ]éóôïñéêÞ [áíÜðôõîç, ]ç ]ïðïßá {å÷åé ôÞí [áñ÷Þ ôçò ðéèáíüí êáôÜ ôÞ äéÜñêåéá ô~çò Ìå-óáéùíéê~çò ðåñéüäïõ. Êáíåßò [áðü ôïýò Halstead êáß Leuthwaite äÝí {å÷åé ðáñáèÝóåé æùïáñ-÷áéïëïãéêÜ äåäïìÝíá ãéÜ ôÜ [åðé÷åéñÞìáôÜ ôïõ, [áëëÜ {å÷ïõí ó÷åäéÜóåé ìÝ âÜóç ðåñéâáëëï-íôéêÝò [áíáêáôáóêåõÝò ô~ùí ðñïúóôïñéê~ùí ðåñéüäùí óôÞí [ ÁíáôïëéêÞ êáß ÄõôéêÞ Ìåóüãåéï.» 72252. ÓÝ [áíôßèåóç ðñüò á[õôïýò ]ï ×ïõñìïõæéÜäçò [áíÜãåé ôÞí [åíáó÷üëçóç ô~ùí êáôïßêùí ô~çò Èåóóáëßáò ìÝ ôÞí êôçíïôñïößá óôïýò ðñïúóôïñéêïýò ÷ñüíïõò êáèþò ãñÜöåé: «ÌÝ âÜóç ôÜ [áíáóêáöéêÜ äåäïìÝíá èÜ ðñÝðåé íÜ ðï~õìå ìÝ âåâáéüôçôá |ïôé ôüí êôçíïôñïöéêü ðëï~õôï ô~ùí íåïëéèéê~ùí ôñïöïðáñáãùãéê~ùí äñáóôçñéïôÞôùí ôüí [áðïôåëï~õóáí ìéêñÜ êáß å[õêïëïìåôáêéíïýìåíá êïðÜäéá ìÝ á[éãïðñüâáôá, âïïåéä~ç, ãïõñïýíéá êáß ìåñéêÜ ðïõëå-ñéêÜ...Ôü óõìðÝñáóìá å@éíáé ðþò ]ç êôçíïôñïößá óôïýò íåïëéèéêïýò ï[éêéóìïýò ô~çò Èåó-óáëßáò (êáß {ßóùò ]ïëüêëçñçò ô~çò ] ÅëëÜäáò) å@é÷å [áíáðôõ÷èå~é ìÝ÷ñé ôÜ ÷ñüíéá ô~çò ðñþéìçò ÷áëêïêñáôßáò óôÞ ìïñöÞ ô~çò ï[éêïôå÷íßáò. [ Áðïôåëï~õóå äçëáäÞ ôü [áíôéêåßìåíï [åñãáóßáò ô~ùí íåïëéèéê~ùí ôñïöïðáñáãùã~ùí ìÝóá óôÜ ðáßóéá ô~ùí ï[éêïãåíåéáê~ùí [åñãáóéáê~ùí äñáóôç-ñéïôÞôùí êáß [áíôéìåôùðéæüôáí [áðü |ïëá ôÜ ìÝëç ìé~áò ìéêñïðëçèõóìéáê~çò ]ïìÜäáò ðáñÜë-ëçëá ìÝ ôÞí {áëëç ôñïöïðáñáãùãéêÞ äñáóôçñéüôçôá óôÜ [åðßðåäá ô~çò ôñïöïðñïìÞèåéáò ãåíéêÜ. Ðéèáíü ôßò [áíáãêáóôéêÝò ìåôáêéíÞóåéò ãéÜ ôïýò ëüãïõò äéáôñïö~çò ô~ùí æþùí íÜ ôßò [áíôéìåôþðéæå |ïëç ]ç êïéíüôçôá ìÝóù êáß ô~ùí ðñïùèçìÝíùí ôçò èÝóåùí ðïý èÜ å@é÷áí óôü ìåôáîý, [áðü [áíÜãêåò êáèáñÜ ï[éêïíïìéêÝò, ]éäñõèå~é óôü ÷~ùñï ô~çò äéáêïéíïôéê~çò ðåñéï-÷~çò.» 22624. Á[õôü ôü ðáñáôçñï~õìå êáß óôÞí ]ùò ôßò [áñ÷Ýò ôï~õ á[éþíá ìáò ìåôáêßíçóç êáß ðëÞèïõò [åðéôçäåõìáôé~ùí, ï]é ]ïðï~éïé [áêïëïõèï~õóáí ôïýò êôçíïôñüöïõò óôßò ðåñéï÷Ýò èåñéí~çò äéáâéþóåþò ôïõò. ÄÝí å@éíáé óðÜíéá ]ç ðåñßðôùóç íÜ äéáôõðþíïíôáé [áðü êáèÝäñáò èÝóåéò, ï]é ]ïðïῖåò {åñ÷ïíôáé óÝ ðëÞñç [áíôßèåóç ìÝ ôßò ]éóôïñéêÝò ðçãÝò. ÐïëëÝò öïñÝò [ïöåßëïíôáé [áêñéâ~ùò óôÞí {áãíïéá ô~ùí ðçã~ùí. Ðüóï |ïìùò äéêáéïëïãçìÝíç å@éíáé ]ç {áãíïéá ô~ùí {åñãùí ôï~õ ] Ï-ìÞñïõ; Ðßóù |ïìùò [áðü êÜðïéåò {áëëåò êáëýðôåôáé ]ç óêïðéìüôçôá. ] Ï [åêëáôéíéóìüò ô~ùí [ïñåóéâßùí êáôïßêùí ô~çò Ðßíäïõ óõíÝâç ìåôÜ ôüí ðñ~ùôï ì.×. á[éþíá êáß [éäßùò |ïôáí ãåíéêåýèçêå ]ç óôñáôïëüãçóç [åíôïðßùí óôü ñùìáúêü óôñáôü. ÌÝ ôÞí óôñáôïëüãçóç á[õôÞ ó÷çìáôßóôçêå ]ç 5ç ëåãåþíá, ðïý [áðïêëÞèçêå ÌáêåäïíéêÞ. Ðïëëïýò [áðü á[õôïýò ]ï Ôñáúáíüò [åãêáôÝóôçóå óôÞí ðåñéï÷Þ ðåñß ôüí Á#éìï óôÞí [áñ÷Þ ôï~õ Â' á[éþíá ì. ×. 26655. [ ÅãêáôÜóôáóç ÂëÜ÷ùí êáß óôÞ Äáêßá [áíáöÝñåôáé {çäç êáôÜ ôÞí [åðï÷Þ ôï~õ á[õ-ôïêñÜôïñá [ Áäñéáíï~õ. ÓÝ [ïñåé÷Üëêéíç ðëÜêá ðïý âñÝèçêå óôÞ Ñïõìáíßá ôü 1838 [áíáãñÜ-öåôáé |ïôé ]ï [ Áäñéáíüò [åãêáôÝóôçóå óôÞ Äáêßá êáôÜ ôü 129 ì.×. [áðïóôñÜôïõò [áðü óôñáôé-ùôéêü ó~ùìá [ Éëëõñé~ùí [åî ] ÅëëÜäïò êáß ðáñá÷þñçóå ó´ á[õôïýò äéêáéþìáôá. | Ïëá ôÜ [ïíü-ìáôá ðïý [áíáãñÜöïíôáé óôÞí ðëÜêá å@éíáé ]åëëçíéêÜ: Å[õðÜôùñ, Å[õìÝíçò, Å[õðÜôùñ, Å[õ-ðáôïñßá, ÈñÜóùí êáß ÖéëïðÜôñá. 20756. Óýìöùíá ìÝ ôüí Äßùíá ÊÜóóéï [[åðß ÊáñáêÜëá [á-ñéèìï~õóå ðåñß ôïýò 16.000 {áíäñåò. ] Ï ÊáñáêÜëáò, ëÜôñçò ôï~õ ìåãÜëïõ [ ÁëåîÜíäñïõ, ÷ïñÞãçóå óÝ |ïëïõò ôïýò ]õðçêüïõò ô~çò á[õôïêñáôïñßáò ôÜ äéêáéþìáôá ôï~õ Ñùìáßïõ ðï-ëßôç (212 ì.×.), {åôñåöå |ïìùò [éäéáßôåñç [åêôßìçóç ðñüò ôïýò [áðïãüíïõò á[õôï~õ. 16814. [ Áñ-ãüôåñá ï]é Ñùìá~éïé ]õðü ôÞí ðßåóç âáñâáñéê~ùí öýëùí ]õðï÷þñçóáí íïôßùò ôï~õ Äïýíáâç. Ï]é êáôïéêï~õíôåò ìåôáîý Á|éìïõ êáß Äïýíáâç ÈñÜêåò [åêñùìáÀóôçêáí óÝ ìåãÜëï âáèìü. 22613. Óôüí ÷~ùñï |ïìùò á[õôü [áóêï~õóå [åðßäñáóç êáß ]ç ]åëëçíéêÞ ãëþóóá. ] Ï Äáíüò Jensen ôïíßæåé óÝ êåßìåíü ôïõ: «ÓõíôÜóóïìáé ì´ á[õôïýò ðïý èåùñï~õí [áäýíáôç ôÞ ãÝíåóç ô~çò ñïõ-

ìáíéê~çò óôÞí ðáëáéÜ Äáêßá êáß âñßóêù ðïëý ðéèáíü |ïôé ]ç ìßìçóç ô~ùí ]åëëçíéê~ùí [åêöñÜ-óåùí [áñ÷éóå [áðü ôüí ÷ñüíï ðïý ïé Ñïõìï~õíïé äéÝìåíáí íïôßùò ôï~õ Äïýíáâç». 20757. ÔÝëïò [åðß Äéïêëçôéáíï~õ [åãêáôáóôÜèçêáí Ñùìá~éïé, ÑùìÜíïé êáôÜ ôüí ÐïñöõñïãÝííçôï, óôÞ Äáëìáôßá. 22229.3. Ï]é êéíÞóåéò óêïðéìüôçôáò êÜðïéùí Ñùìáßùí á[õôïêñáôüñùí èÜ [áðïôå-ëÝóïõí êáôÜ ôüí 20ο á[éþíá ôÞ âÜóç ãéÜ ôÞ äéåêäßêçóç [åê ìÝñïõò ô~ùí [ Éôáë~ùí ôï~õ óõíüëïõ ô~ùí ÂëÜ÷ùí ô~çò Âáëêáíéê~çò ÷åñóïíÞóïõ. ÐáñÜëëçëá óõíôåëÝóôçêå [åêëáôßíéóç óôüí âïñåéïåëëáäéêü ÷~ùñï, [ Çðåßñïõ-Ìáêå-äïíßáò-Èåóóáëßáò, êõñßùò êáôÜ ì~çêïò ô~çò [ Åãíáôßáò êáß ô~ùí äéáêëáäþóåþí ôçò, êáèþò êáß óôßò [ïñåéíÝò äéáâÜóåéò, |ïðïõ ï]é Ñùìá~éïé å@é÷áí [åãêáôáóôÞóåé [ïñïöýëáêåò. 22613. [ Á-óöáë~ùò ðïëëïß [áðü ôïýò êáôïßêïõò ô~çò ðåñéï÷~çò Ãñåâåí~ùí, ô~çò öôù÷~çò êáß ôüôå, |ïðùò êáß óÞìåñá, èÜ å@é÷áí óðåýóåé íÜ êáôáôáãï~õí ]ùò ìéóèïöüñïé óôßò ñùìáúêÝò ëåãå~ùíåò {ç ]ùò [ïñïöýëáêåò. Á[õôïß ðáñÝìåíáí óôñáôåõìÝíïé [åðß 20 {åôç {ç 25, óôßò [åöåäñå~éåò. Æï~õóáí, ìáæß ìÝ ôßò ï[éêïãÝíåéÝò ôïõò, ìáêñõÜ [áðü ôÞí ðáôñßäá ôïõò, óôßò [áêñá~éåò óõíÞèùò ÷~ùñåò ôï~õ [á÷áíï~õò ñùìáúêï~õ êñÜôïõò, ìÝ [áëëüöõëëïõò êáß [áëëüãëùóóïõò óôñáôé~ùôåò óôÞí {é-äéá ëåãåþíá, |ùóôå íÜ {å÷ïõí {áìåóç ôÞí [áíÜãêç ô~çò óõííåíïÞóåùò êÜèå óôéãìÞ ôüóï ï]é {é-äéïé |ïóï êáß ï]é ï[éêïãÝíåéÝò ôïõò. Êáß á[õôÞ äÝí @çôáí äõíáôÞ ðáñÜ ìüíï ìÝ ôÞ ãëþóóá ôï~õ êñÜôïõò, ìÝ ôÞí ]ïðïßá ãéíüôáí ]ç óôñáôéùôéêÞ [åêðáßäåõóç [áðü ôïýò [áîéùìáôéêïýò, ðïý @ç-óáí Ñùìá~éïé. 195×72. { Åôóé ðñï~çëèáí, êáôÜ ìßá {áðïøç ï]é ÂëÜ÷ïé. Ï]é {áíäñåò ô~ùí [åöåäñé-ê~ùí óôñáôéùôéê~ùí ó÷çìáôéóì~ùí [ïíïìÜæïíôáí armati (]åíéêüò armatus). [ Áñãüôåñá ìÝ ôÞí [åðßôáóç ôï~~õ {áñèñïõ ô~çò âëá÷éê~çò ëïõ (]åíéêï~õ) {ç ëé (ðëçèõíôéêï~õ) ðñïÝêõøå ]ç ãíùóôÞ ëÝîç [áñìáôïëüò ([áñìáôïëïß). 38114. ] Ç [åðß ìáêñüí [åíáó÷üëçóç ìÝ ôÞ óôñáôéùôéêÞ ôÝ÷íç êáôÝóôçóå ôïýò | Åëëçíåò ìéóèïöüñïõò, [áðü ôïýò ]ïðïßïõò ðñï~çëèáí ï]é ÂëÜ÷ïé óêëçñï-ôñÜ÷çëïõò ðïëåìéóôÝò. ÔÞí ôÝ÷íç á[õôÞ êëçñïíïìï~~õóáí óôïýò [áðïãüíïõò ôïõò [åðß á[é-~ùíåò. 38118 ÂÝâáéá ]ï [åêëáôéíéóìüò äÝí ðåñéïñßóèçêå óôßò [ïñåéíÝò êáß {áãïíåò ðåñéï÷Ýò [áëëÜ [åðåêôÜèçêå êáß óÝ ðåäéíÝò êáß å{õöïñåò |ïðùò á[õôÞ ô~çò Èåóóáëßáò. ÌåëÝôç ôï~õ [åðéãñá-öéêï~õ ]õëéêï~õ [áðü ôüí Bruno Helly ôåêìçñßùóå ôÞ äéÜäïóç ô~çò ëáôéíéê~çò óÝ èåóóáëéêÝò ðåñéï÷Ýò (Öåññ~ùí êáß Ðåññáéâßáò).] Ç [åðéãñáöéêÞ ìåëÝôç {åäåéîå [åêëáôßíçóç ôüóï [ Çðåé-ñùô~ùí (ÖùôéêÞ) |ïóï êáß Ìáêåäüíùí (ÂÝñïéá). 22811. ] Ç [åêëáôßíçóç ]õð~çñîå ðëÞñçò [áöï~õ êáôÜ ôïýò ðñüóöáôïõò á[é~ùíåò êÜðïéåò ãõíá~~éêåò äÝí ãíþñéæáí ôÜ ]åëëçíéêÜ óÝ [áíôßèåóç ðñüò ôïýò {áíäñåò, ï]é ]ïðï~éïé @çóáí äßãëùóóïé. ] Ï Êïýìáò, ]ï ðñ~ùôïò | Åëëçíáò ]éóôïñéêüò, ÂëÜ÷ïò ]ï {éäéïò, ðïý ]õðïóôÞñéîå |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé å@éíáé ãçãåíå~éò {åãñáøå (1832): «ÄÝí å@éíáé ÂëÜ÷ïò, [åÜí [åîáéñÝó?ç êáíåßò ãõíá~éêáò ôéíÜò, |ïóôéò äÝí ]ïìéëå~é ôÞí ãñáéêéêÞí». 214531 [ Áðü ôÞí {áëëç ]ï [åêëáôéíéóìüò äÝí ÷áñáêôÞñéæå |ïëï ôüí ðëçèõóìü ô~çò ðåñéï÷~çò Ãñåâåí~ùí. Ï]é [åðéãñáöÝò ðïý âñÝèçêáí óÝ äéÜöïñá óçìå~éá [áêüìç êáß ô~ùí [áñ÷~ùí ôï~õ ôñß-ôïõ ì.×. á[éþíá å@éíáé ãñáììÝíåò óôÞí ]åëëçíéêÞ. [ Áò óçìåéùèå~é |ïôé ]ç âëÜ÷éêç ãëþóóá, ìÝ-óï ðñïöïñéê~çò óõíåííïÞóåùò êáß ìüíï, äÝí {å÷åé ðáñÜ [åëÜ÷éóôá ãñáðôÜ êåßìåíá ëïãßùí ÂëÜ÷ùí ìÝ ]åëëçíéêïýò ÷áñáêô~çñåò ìüëéò [áðü ôï~õ ôÝëïõò ôï~õ 18ïõ á[éþíá. ÊÜðïéïé ]éóôïñéêïß ]õðïóôÞñéîáí êáôÜ êáéñïýò ôÞí {áðïøç |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé å@éíáé äáêïñïõìáíéêü öýëï, ôü ]ïðï~éï ìåôáêéíÞèçêå [áñãüôåñá ðñüò ôÞ íüôéá ÂáëêáíéêÞ, ]õðü ôÞí ðßåóç âáñâáñéê~ùí öýëùí ðïý å[éóÝâáëáí íïôßùò ôï~õ Äïýíáâç. ÔÞí {áðïøç á[õôÞ èÜ ðáñïõóéÜóïõìå óôÞ óõíÝ÷åéá. ] Ç ëÝîç ÂëÜ÷ïò, |ïðùò ]ïìüöùíá äÝ÷ïíôáé ðëÝïí ï]é ]éóôïñéêïß [åñåõíçôÝò, å@éíáé ðáíåõñùðáúêÞ. ÐñïÝñ÷åôáé [áðü ôü [åèíùíýìéï ô~çò êåëôéê~çò öõë~çò ô~ùí Ï[õüëêùí {ç Âüëêùí. ] Ç öõëÞ á[õôÞ å@éíáé ]ç ðñþôç ëáôéíüöùíç ìÝ ôÞí ]ïðïßá @çëèáí óÝ [åðáöÞ ï]é Ãåñìáíïß ðïý óõíùèï~õíôáí óôÜ óýíïñá ô~çò [á÷áíï~õò ñùìáúê~çò á[õôïêñáôïñßáò [áðü ôÜ âñåôáííéêÜ íçóéÜ ]ùò ôüí Äïýíáâç. [ Áðü á[õôÞ ôÞ öõëÞ [áðåêÜëåóáí |ïëïõò ôïýò ëáôéíüöùíïõò Âüëêåò êáß ìÝ ôÞ ìåôáôñïðÞ ãéÜ ðñïóáñìïãÞ óôÞ ãåñìáíéêÞ ãëþóóá ÂÝë÷ (Welsch). { Åôóé [áêñéâ~ùò [áðü ôïýò êáôïéêï~õíôåò óôÞ ÄõôéêÞ ] ÅëëÜäá Ãñáéêïýò, ï]é Ñùìá~~éïé [áðåêÜëåóáí |ïëïõò ôïýò | Åëëçíåò Graeci êáß [áðü ôïýò êáôïéêï~õíôåò ôÜ ðáñÜëéá ô~çò Ìéêñ~áò [ Áóßáò { Éùíåò ï]é ëáïß ô~çò ÌÝóçò [ Áíáôïë~çò [áðåêÜëåóáí |ïëïõò ôïýò | Åëëçíåò ÃéïõíÜí. [ Áðü ôÞí ãåñìáíéêÞ ëÝ-îç ÂÝë÷ ðñï~çëèå ôü ÂëÝ÷-ÂëÜ÷ïò. ÄÝí ðñüêåéôáé ëïéðüí ãéÜ [åèíéêü {ïíïìá, äåäïìÝíïõ |ïôé ï]é ëáôéíüöùíïé äÝí @çóáí |ïëïé ôï~õ {éäéïõ {åèíïõò, [áëëÜ ðñüêåéôáé ãéÜ ÷áñáêôçñéóìü êÜèå ëáôéíïãëþóóïõ ëáï~õ [áðü ôÜ âñåôáííéêÜ íçóéÜ (Ï[õáëëïß) ]ùò ôÞ ÄõôéêÞ Å[õñþðç (Âáëëüíïé) êáß ôü Äïýíáâç. 2283. Íåþôåñåò {åñåõíåò [åäåéîáí |ïôé [åêëáôéíéóìÝíïé [áñ÷á~éïé

ÈñÜêåò ô~çò ðåñéï÷~çò ìåôáîý Á|éìïõ êáß ÄïõíÜâåùò ðÝñáóáí âáèìéá~éá ôüí Äïýíáâç êáß [åãêáôáóôÜèçêáí óôÞí [áñ÷áßá Äáêßá. [ Aãüôåñá |ïìùò [åðáíÝêáìøáí [áñêåôïß [áðü á[õôïýò óôÞí ðåñéï÷Þ ðåñß ôüí Á#éìï. 2285. ÔÜ ðïñßóìáôá á[õôÜ Å[õñùðáßùí ]éóôïñéê~ùí å@é÷å ìåëå-ôÞóåé êáß ðáñïõóßáóå óôü {åñãï ôïõ ]ï Êïýìáò ôü 1832. 214520. Äõóôõ÷~ùò ï]é | Åëëçíåò ]é-óôïñéêïß äÝí {åäùóáí ôÞí äÝïõóá ðñïóï÷Þ óôü {åñãï ôïõ. { Áò óçìåéùèå~é |ïìùò êáß ôü |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò ] ÅëëÜäïò óÝ êáììéÜ ]éóôïñéêÞ [åðï÷Þ äÝí á[õôïáðïêáëÝóèçêáí ÂëÜ÷ïé. Å@é-íáé ãíùóôïß ]ùò [ Áñìßíïé {ç [ Áñìïýíïé8. Óôü èÝìá ô~çò êáôáãùã~çò ô~ùí ÂëÜ÷ùí èÜ [åðáíåñ÷üìáóôå êáôÜ äéáóôÞìáôá ðñïêåé- ìÝíïõ íÜ ðñïóèÝóïõìå óôïé÷å~éá êáß {áëëùí [åðï÷~ùí.

Οἱ Βλάχοι κατά τους αἰῶνες 5ο - 7ο

TÞí [åðï÷Þ á[õôÞ {å÷åé {çäç óõíôåëåóôå~é ]ç ëáôéíïãëùóóßá óçìáíôéêï~õ ìÝñïõò ô~ùí êáôïßêùí ô~~çò ðåñéï÷~çò, êõñßùò ô~çò ]õðáßèñïõ. Á[õôü ìíçìïíåýåôáé [áðü ôüí Ðñßóêï êáôÜ ôüí 5ï (]ç ]éóôïñßá ôïõ êÜëõðôå ôü äéÜóôçìá 433-472. 568) êáß ôüí [ ÉùÜííç ôüí Ëõäü (490-560) êáôÜ ôüí 6ï á[éþíá. ] Ï äåýôåñïò óçìåéþíåé: «Íüìïò [áñ÷á~éïò @çí ðÜíôá ìÝí ôÜ ]ïðù-óï~õí ðñáôôüìåíá ðáñÜ ôï~éò [åðÜñ÷ïéò, ôÜ÷á äÝ êáß ôá~éò {áëëáéò ô~ùí [áñ÷~ùí, ôï~éò [ Éôáë~ùí [åêöùíå~éóèáé ñÞìáóéí...ôÜ äÝ ðåñß ôÞí Å[õñþðçí ðñáôôüìåíá ðÜíôá ôÞí [áñ÷áéüôçôá äéåöýëáîåí [åî [áíÜãêçò, äéÜ ôü ôïýò á[õô~çò ï[éêÞôïñáò, êáßðåñ | Åëëçíáò [åê ôï~õ ðëåßïíïò {ïíôáò, ô~?ç ô~ùí [ Éôáë~ùí öèÝããåóèáé öùí~?ç, êáß ìÜëéóôá ôïýò äçìïóéåýïíôáò.» 22795. ÄÝ÷åôáé ]ï Ëõäüò [åêôåôáìÝíç ëáôéíïãëùóóßá óôü å[õñùðáϊêü ôì~çìá ô~çò á[õôïêñáôïñßáò, {áí êáß ]ç ðëåéïøçößá ô~ùí êáôïßêùí @çóáí | Åëëçíåò. ] Ç ëáôéíéêÞ, ]ç ]ïðïßá @çôáí êáôÜ ôïýò ðñþôïõò á[é~ùíåò [áíáãêáßá óôïýò ìéóèïöüñïõò ôï~õ ñùìáúêï~õ óôñáôï~õ, êáôÝóôç êáôÜ ôïýò ]åðï-ìÝíïõò [áíáãêáßá êáß óÝ {áëëåò ]ïìÜäåò ôï~õ ðëçèõóìï~õ, |ïðùò [åìðüñïõò êáß [åðáããåëìáôßåò, ï]é ]ïðï~éïé @çóáí ]õðï÷ñåùìÝíïé íÜ äéáôçñï~õí ó÷Ýóåéò ìÝ ôÞí ñùìáúêÞ äéïßêçóç. Å[õñù-ðá~éïé [åñåõíçôÝò ]åñìÞíåõóáí [áðü ìáêñï~õ ôü öáéíüìåíï. Ìåôáîý á[õô~ùí ]ï ÃÜëëïò Pinon {åãñáøå: «ÌÝ÷ñé ô~çò [åðï÷~çò ôï~õ [ Éïõóôéíéáíï~õ å[éò ]ïëüêëçñïí ôÞí Ìáêåäïíßáí ]ùìéëå~éôï ]ç ëáôéíéêÞ ãë~ùóóá...Ï]é êÜôïéêïé ô~ùí [ïñÝùí, ï]é ðïéìÝíåò, ï]é êôçíïôñüöïé, ï]é ôå÷í~éôáé, ï]é [åì-ðïñïé äéåôÞñçóáí |åí ãëùóóéêüí [éäßùìá, ðñïåñ÷üìåíïí êáô[ å[õèåßáí [åê ô~çò ëáôéíéê~çò, ]ç ]ïðïßá, öõóéêþôáôá, ]ïìïéÜæåé ðïëý ìÝ ôÞí ñïõìáíéêÞí ô~çò [áñ÷áßáò Äáêßáò. Ï]é ÂëÜ÷ïé ]åðï-ìÝíùò äÝí å@éíáé [éäéáßôåñïò ëáüò, êëÜäïò ôï~õ ñïõìáíéêï~õ ëáï~õ ðëáíçèÝíôïò [áíÜ ôÞí Ðßíäïí, [áëë´ å@éíáé ]áðëïýóôáôá Ìáêåäüíåò [åêëáôéíéóèÝíôåò.». 22422 O]é ÷ñïíïãñÜöïé ôï~õ 6ïõ á[éþíá, ÈåïöÜíçò êáß Èåïöýëáêôïò ÓéìïêÜôçò, ]éóôï-ñï~õíôåò ôÞí [åêóôñáôåßá ô~ùí Âõæáíôéí~ùí óôñáôåõìÜôùí ]õðü ôüí Êïìåíôßïëï [åíáíôßïí ô~ùí [ ÁâÜñùí óôÞ ÈñÜêç (579-582) ðåñéãñÜöïõí [åðåéóüäéï êëßóåùò ôï~õ öïñôßïõ ]åíüò ]õðïæõ-ãßïõ. ÂëÝðïíôáò á[õôü ]ï óõíïäüò ôï~õ ]åðïìÝíïõ ]õðïæõãßïõ êáß ãéÜ íÜ ðñïëÜâåé ôÞí [áíáôñïðÞ {åóðåõóå íÜ å[éäïðïéÞóåé ôüí ðñïçãïýìåíï «ô~?ç ðáôñ??????þ?á öùí~?ç», |ïðùò ãñÜöïõí ï]é ÷ñïíïãñÜöïé: «Ôüñíá, ôüñíá öñÜôåñ». ] Ï óõíïäüò |ïìùò á[õôüò ìÞ âëá÷üöùíïò äÝí êáôåíüçóå ôÞí öñÜóç, {áëëïé |ïìùò ëáìâÜíïíôáò á[õôÞí ]ùò óýíèçìá ]õðï÷ùñÞóåùò [åí {ïøåé [å÷èñ~ùí ôñÜðçêáí óÝ öõãÞ êñáõãÜæïíôåò äõíáôÜ «ôüñíá, ôüñíá». Ôü ôüñíá ìðïñå~é íÜ ]åñìçíåõèå~é êáß ]ùò «ãÝñíåé» ôü öïñôßï [áëëÜ êáß ]ùò «ìåôáâïëÞ» ðñüò ]õðï÷þñçóç. 19540. [ Åíôõðùóéáêü å@éíáé á[õôü ðïý [áíáöÝñåé ]ï ÊñõóôÜëëçò, ]ï ]ïðïῖïò [åðéóêÝöèçêå ôÞ Óáìá-ñßíá êáôÜ ôü ôÝëïò ôï~õ ðñïçãïõìÝíïõ á[éþíá: «] Ùò ðñüò ôüí ]ïäïéðïñéêüí á[õô~ùí âßïí ôùí, óþæåôáé [åí Óáìáñßí???ç ]ç [áêüëïõèïò ðáñÜäïóéò. | Ïôé êáôÜ ôéíá êáéñüí Óáìáñéíáῖïé Êáñâá-íÜñïé ìÝ ôÜ êáñáâÜíéá ôùí öïñôùìÝíá [áðü [åìðïñåýìáôá, [åí~?~ù äéÞñ÷ïíôï ôÜ ìÝñç ô~çò [ Á-íáôïëéê~çò Ìáêåäïíßáò, |åí ô~ùí æþùí ðñïóêñï~õóáí [åðß ôéíïò âñÜ÷ïõ, [åêéíäýíåõóå íÜ êáôáññßø?ç ôü öïñôßïí, ôü ]ïðïῖïí {çñ÷éóå íÜ êëßí?ç ðñüò ôÞí ã~çí. [ Éäþí |ïìùò á[õôü ôéò [åê ô~çò óõíïäåßáò, [åöþíáîå ðñüò ôüí êýñéïí ôï~õ æþïõ ï|õôù Âëá÷éóôß: toărnă, frăte, toărnă =ãÝñíåé, [áäåëöÝ, ãÝñíåé, (äçëáäÞ ôü öüñôùìá, |ïðùò ëÝãïõóéí ï]é | Åëëçíåò ÷ùñéêïß). ] Ï êýñéïò ôï~õ æþïõ {åóðåõóå å[éò [åðáíüñèùóéí ôï~õ öïñôßïõ. [ ÁëëÜ óõã÷ñüíùò ï]é êáñâáíÜñïé {çêïõóáí [åí ô?~ù ðñü á[õô~ùí äÜóåé âáñýí èüñõâïí âçìáôéóì~ùí ðïëõáñßèìùí, [áíá-êýøáíôåò äÝ ôï~õ äÜóïõò å@éäïí ]ïëüêëçñïí óôñáôéÜí ôñåðïìÝíçí å[éò öõãÞí! Äéüôé ôÜ óôñáôéù-ôéêÜ ðñïóôÜãìáôá ôüôå @çóáí Âëá÷éêÜ, ]ùò ëÝãïõóéí á[õôïß.». 21635 Å@éíáé [åíôõðùóéáêü ôü |ïôé ï]é âõæáíôéíïß ÷ñïíïãñÜöïé [åíôïðßæïõí ôü óõìâÜí óôÞ ÈñÜêç êáß ]ç ðáñÜäïóç ô~çò Óáìáñßíáò óôÞí [ ÁíáôïëéêÞ Ìáêåäïíßá, óôÞí ï[õóßá óôÞí {éäéá

ðåñéï÷Þ! ] Ï ÊñõóôÜëëçò [áãíïå~é ôü ãñáöÝí [áðü ôüí Ëõäü ðåñß ëáôéíïãëùóóßáò êáß ðáñá-ðÝìðåé óôüí ÓÜèá, ]ï ]ïðï~éïò ãñÜöåé «|ïôé [áðü ôï~õ á[õôïêñÜôïñïò Ìáõñéêßïõ ìÝ÷ñé [åðï÷~çò ôéíüò ðñü ôï~õ 634 ôÜ óôñáôéùôéêÜ ðñïóôÜãìáôá [áðçããÝëïíôï [åí ô~?ç ëáôéíéê~?ç ãëþóó?ç, ]ùò torna, move, verte, ad contro clina ê.ë.ð.». 21635. [ Áãíïå~é [åðßóçò ]ï ÊñõóôÜëëçò |ïôé ôü óõìâÜí [áíáöÝñåôáé [áðü ôïýò âõæáíôéíïýò ÷ñïíïãñÜöïõò. Êáß ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò Óáìáñßíáò, [áãíïï~õíôåò ôÞí äéáìüñöùóç ô~~çò ãëþóóáò ôïõò [åî [åðéäñÜóåùò ô~~çò ëáôéíéê~çò @çôáí öõóéêü íÜ äÝ÷ïíôáé |ïôé êÜðïôå ôÜ ðáñáããÝëìáôá äßäïíôáí óôÞ âëá÷éêÞ. Ôü æÞôçìá [áîßæåé êÜðïéáò {åñåõíáò äéüôé ðñüêåéôáé ãéÜ [áíÜìíçóç ãåãïíüôïò ìÝ ôÞí ðáñÜäïóç [åðß äåêá-ôñå~éò á[é~ùíåò. [ Áðïäåéêíýåôáé ]éóôïñéêÜ |ïôé ï]é êÜôïéêïé ô~çò Ðßíäïõ, äåéíïß ìåôáöïñå~éò êáôÜ ôÞí ôïõñêïêñáôßá, [áóêï~õóáí ôü [åðÜããåëìá á[õôü êáß êáôÜ ôïýò âõæáíôéíïýò ÷ñü-íïõò. Èåùñï~õìå óçìáíôéêü [åðßóçò ôü äçìïôéêü ôñáãïýäé ðïý [áíáöÝñåôáé óôü êôßóéìï ôï~õ íáï~õ ô~çò ôï~õ Èåï~õ Óïößáò: «ÄÝí å@éíáé êñßìá êé {áäéêï, äÝí å@éíáé ]áìáñôßá Êùíóôáíôïýëá ìïõ ðïý ðÜçóáí êáß ôüí {åæåøáí ìÝ ô´ {áãñéï âïõâÜëé íá êïõâáëÞóåé ìÜñìáñï, íÜ êïõâáëÞóåé ðÝôñá íÜ öôéÜîïõí ôÞí ] ÁãéÜ ÓïöéÜ, ôü ìÝãá ìïíáóô~çñé, ðï{õ÷åé ôñáêüóéá óÞìáíôñá êáß ]åîçíôáäõü êáìðÜíåò, êÜèå êáìðÜíá êáß ðáðÜò, êÜèå êåñß êáß äéÜêïò». 35559 Ï]é äýï ôåëåõôá~éïé óôß÷ïé å@éíáé ôï~õ ãíùóôï~õ ðáíåëëçíßùò ôñáãïõäéï~õ ðïý [áíáöÝñåôáé óôÞí |áëùóç ô~çò Êùíóôáíôéíïõðüëåùò, ôü ôñáãïýäé |ïìùò ô~çò Óáìáñßíáò [áíáöÝñåôáé îåêÜèáñá óôü êôßóéìï ôï~õ ðåñßëáìðñïõ íáï~õ. Á[õôïß ï]é ãçãåíå~éò êÜôïéêïé, ï]é [áðüãïíïé ô~ùí Ðåññáéâ~ùí êáß ô~ùí Ðáñáõáßùí, ðáñáìÝíïíôåò óôüí ôüðï ôïõò óõíôçñï~õí ôÞí [áñ÷áßá ðáñÜäïóç ô~ùí ÐñùôïåëëÞíùí, ï]é ]ïðï~éïé êáôïßêçóáí ðåñß ôüí [ Á~ùï êáß ôÞí [ Åñßâïéá, |ïðùò {çäç ãñÜøáìå, [áëëÜ êáß ôÞ ìåôáãåíÝóôåñç ô~ùí Ñùìç~ùí. ÄÝí @çëèáí [áðü ôÞ Äáêßá íÜ [åãêáôáóôáèï~õí óôÞí Ðßíäï, |ïðùò [åóöáëìÝíá {åãñáøáí ìåôáãåíÝóôåñïé ]éóôïñéêïß, óôïýò ]ïðïßïõò èÜ [áíáöåñèï~õìå. ] Ï ó÷çìáôéóìüò ô~çò âëá÷éê~çò ãëþóóáò äÝí [åêôüðéóå [åíôåë~ùò ôÞí ]åëëçíéêÞ. Ï]é ÂëÜ÷ïé ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ, óôÞí ðëåéïøçößá ôïõò, ãéÜ ôïýò {éäéïõò ëüãïõò ðïý ôïýò ]ïäÞãçóáí óôÞ ëáôéíïãëùóóßá (óôñÜôåõóç, ìåôáöïñÝò, [åìðüñéï) ðñÝðåé íÜ @çóáí ]õðï÷ñå-ùìÝíïé íÜ êáôÝ÷ïõí êáß ôÞí ]åëëçíéêÞ, |ïôáí á[õôÞ [åðéêñÜôçóå êáß êáôÝóôç [åðßóçìç ãëþóóá ô~çò á[õôïêñáôïñßáò. ÊáôÜ ôÞí ôïõñêïêñáôßá ìüíï |åíáò [áñéèìüò ãõíáéê~ùí [áãíïï~õóáí ðáí-ôåë~ùò ôÞí ]åëëçíéêÞ. | Ïðùò {çäç [áíáöÝñáìå ðïëëïýò [áðü ôïýò [åêëáôéíéóìÝíïõò | Åëëçíåò ô~çò Ìáêå-äïíßáò ]ï Ôñáúáíüò å@é÷å [åãêáôáóôÞóåé óôÞí ðåñéï÷Þ ðåñß ôüí Á#éìï êáôÜ ôÞí [áñ÷Þ ôï~õ Â' ì.×. á[éþíá. 26455. { Éóùò íÜ å{éìáóôáí ðéü êïíôÜ óôÞí ðñáãìáôéêüôçôá, {áí äå÷üìáóôáí |ïôé ìåôáîý á[õô~ùí ðåñéëáìâÜíïíôáí êáß ìÞ | Åëëçíåò, ðïý óõã÷ùíåýôçêáí ãéÜ íÜ ó÷çìáôßóïõí ôïýò ÂëÜ÷ïõò ôï~õ Á|éìïõ. ] Åëëçíüöùíïé |ïóï êáß ëáôéíüöùíïé @[çóáí [åãêáôåóôçìÝíïé ìåôá-îý ÄïõíÜâåùò êáß Á|éìïõ [áêüìç êáß ôüí 7ï á[éþíá êáß ìáæß ìÝ ôïýò ÓëÜâïõò [áðïôÝëåóáí ôü ëáúêü ]õðüóôñùìá ôï~õ âïõëãáñéêï~õ êñÜôïõò. 122131. ÊÜðïéïé [áðü á[õôïýò ðéèáíüí ]õðü ôÞí ðßåóç ô~ùí âáñâáñéê~ùí öýëùí, ðïý å[éóÝâáëáí [áèñüá óôÞ ÂáëêáíéêÞ ÷åñóüíçóï êáôÜ ôüí 6ï á[éþíá, íÜ ìåôáêéíÞèçêáí íïôéüôåñá [áëëÜ êáß äõôéêüôåñá ãéÜ íÜ [åãêáôáóôáèï~õí ôå-ëéêÜ óÝ äéÜöïñåò ðåñéï÷Ýò ô~çò êõñßùò ] ÅëëÜäïò, ìåôáîý ô~ùí ]ïðïßùí êáß óôÞ Èåóóáëßá êáß Á[éôùëïáêáñíáíßá, [áëëÜ êáß óôÞí [ Áëâáíßá êáß óôÞ Äáëìáôßá. 26454.. Óôü óýããñáììá «] Áãßïõ Äçìçôñßïõ èáýìáôá» [áíáöÝñåôáé |ïôé óôÞí ðåäéÜäá ô~çò Âåñïßáò å@é÷å [åãêáôáóôáèå~é êáôÜ ôßò [áñ÷Ýò ôï~õ 7ïõ á[éþíá öýëï ]õðü ôü {ïíïìá Óáãïõä~áôïé. 502400. ] Åíüò {áëëïõ öýëïõ, ô~ùí Ñõã÷ßíùí ðïý [åãêáôáóôÜèçêáí ðåñß ôüí Óôñõìþíá ðïôáìü ìíçìïíåýåôáé óôü {éäéï óýããñáììá ôü {ïíïìá ôï~õ ]çãåìüíá ôïõò Ðåñâïýíäïõ. Ôüóï ôü Óáãïõä~áôïé, |ïóï êáß ôü Ðåñâï~õíäïò äÝí å@éíáé [ïíüìáôá óëáâéêÜ. ÊÜðïéïé ]éóôïñéêïß ]õðïóôÞñéîáí |ïôé ìåôáîý ô~ùí ìíçìïíåõïìÝíùí ÓëÜâùí ]õð~çñ÷áí êáß ÂëÜ÷ïé3. ×ùñßò íÜ å@éíáé äõíáôü íÜ [áðïêëåéóèå~é á[õôü äÝí å@éíáé äõíáôü êáß íÜ óõíá÷èå~é |ïôé |ïëïé ï]é ÂëÜ÷ïé ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ ìåôáêé-íÞèçêáí [áðü ôüí âïññÜ ôüôå {ç [áñãüôåñá. ÌÝ âÜóç ôÜ [åêôåèÝíôá {å÷ïõìå ìéÜ ðéèáíÞ êÜèïäï ]ïìÜäïò ÂëÜ÷ùí {áãíùóôçò [åèíü-ôçôïò êáôÜ ôüí 7ï á[éþíá. ÔÞí êÜèïäï ôï~õ óõíüëïõ ô~ùí ÂëÜ÷ùí ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ, ÷ùñßò äéÜêñéóç, [áðü ôÞí Äáêßá ]õðïóôÞñéîå ðñ~ùôïò ]ï Ëáñéóá~éïò ÷ñïíéêïãñÜöïò ôï~õ 11ïõ

á[éþíá ÊåêáõìÝíïò. Óôü èÝìá á[õôü èÜ [åðáíÝëèïõìå. Óôçñéæüìåíïé êÜðïéïé ]éóôïñéêïß [áðïêëåéóôéêÜ óôÜ [áíáãñáöüìåíá [áðü ôüí ÊåêáõìÝíï, êáèþò å@éíáé [áìÜñôõñç [áðü {áëëç ðçãÞ ô~çò [åðï÷~çò [åêåßíçò, {åãñáøáí êáôÜ êáéñïýò |ïôé |ïëïé ï]é ]ïìéëï~õíôåò êáôÜ ôïýò ôå-ëåõôáßïõò á[é~ùíåò ëáôéíïãåí~ç ãëþóóá óôÞí êõñßùò ] ÅëëÜäá ìåôáêéíÞèçêáí [áðü ôüí Âïñ-ñÜ êáôÜ ôüí 10ï á[éþíá. Ìåôáîý ô~ùí ]éóôïñéê~ùí ðïý [åîÝöñáóáí ôÞí {áðïøç á[õôÞ ]õð~çñîáí êáß | Åëëçíåò, ï]é ]ïðï~éïé îåêéíþíôáò [áðü |åíáí ãëùóóéêü ìåãáëïúäåáôéóìü, [áñíï~õíôáí |ïôé ]ç ]åëëçíéêÞ ãëþóóá @çôáí äõíáôüí íÜ ]õðï÷ùñÞóåé {åíáíôé ô~çò ëáôéíéê~çò, ]ç ]ïðïßá èåùñå~éôáé êáôþôåñç. | Ïìùò íåþôåñåò {åñåõíåò {åäåéîáí |ïôé á[õôü óõíÝâç êáß ìÜëéóôá êáß ðïëëÝò {áëëåò öïñÝò ìåôáãåíÝóôåñá, [éäßùò óÝ ðåñéüäïõò [åêðáéäåõôéê~çò öôþ÷åéáò. Ôñáíôá÷ôÞ [áðüäåéîç ]ç ]õðï÷þñçóç [áêüìç êáß {åíáíôé ô~çò ôïõñêéê~çò óÝ ðåñéï÷Ýò ô~çò Ìéêñ~áò [ Áóßáò. ÃñÜøáìå {çäç |ïôé ]ï |ïñïò ÂëÜ÷ïò, |ïðùò äÝ÷ïíôáé ðëå~~éóôïé óýã÷ñïíïé ãëùóóïëü-ãïé, å@éíáé ãåñìáíéê~çò ðñïåëåýóåùò êáß ðñïóäéïñßæåé ôïýò ëáôéíïöþíïõò. ] Ç ëÝîç @çôáí [áñ÷éêÜ Walh, Welsch êáß Wälish. [ Áðïäüèçêå [áðü ôïýò ÓëÜâïõò, ðáñáëëáãìÝíïò óÝ ÂëÝ÷-ÂëÜ÷ (2292), [áñ÷éêÜ óôïýò ëáôéíüöùíïõò ðÝñá [áðü ôüí Äïýíáâç êáß, [áñãüôåñá, óôïýò ëáôéíüöùíïõò ô~çò ] ÅëëÜäïò, |ïôáí ï]é ÓëÜâïé êéíïýìåíïé ðñüò íüôï [åãêáôáóôÜèç-êáí óôÜ ìÝñç ìáò êáôÜ ôüí 7ï á[éþíá. 38428. ÔÞí {áðïøç á[õôÞ êáôÝãñáøå ðñ~ùôïò ]ï [áîéù-ìáôï~õ÷ïò êáß ]éóôïñéêüò ÍéêÞôáò ×ùíéÜôçò (12ïò-13ïò á[é~ùíåò) óôÞí ]éóôïñßá ãéÜ ôüí [ Éóá-Üêéï { Áããåëï, |ïðïõ [áíáöÝñåé: «] Ç [åìÞ ãíþìç å@éíáé |ïôé [åê ô~ùí Ãåñìáí~ùí, ï|éôéíåò ðÜíôáò ôïýò ]ïðùóäÞðïôå å[éò ôÞí ëáôéíéêÞí ï[éêïãÝíåéáí [áíÞêïíôáò êáß ëáëï~õíôáò ìßáí ô~ùí Ñù-ìáíéê~ùí äéáëÝêôùí êáëï~õóé ÂëÜ÷ïõò, äéåäüèç êáß [åðåêñÜôçóåí {åðåéôá ôü {ïíïìá ]õðü ô~ùí ÓëÜâùí, |ïôå ]ç Èåóóáëßá [ùíïìÜóèç ÌåãÜëç Âëá÷ßá». 20517 ÄÝí ÷ùñ~á [áìöéâïëßá |ïôé ðïëëïß óôü ðáñåëèüí {åãñáøáí ÷ùñßò [åðáñê~ç ãíþóç ô~çò æù~çò ô~ùí ÂëÜ÷ùí êáß ðïëëïß ðåñéóóüôåñïé {ï÷é [áðáëëáãìÝíïé [áðü ôÞí [åðéèõìßá íÜ [áðïêï-ìßóïõí [åèíéêÜ [ùöÝëç, ìÝ ôü íÜ ]õðïóôçñßîïõí |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ å@éíáé ëáüò ìÞ ]åëëçíéêüò. Ìåôáîý á[õô~ùí ðïëëïß Ãåñìáíïß óôÞí ]õðçñåóßá ôï~õ ðáããåñìáíéóìï~õ, ï]é èéáó~ùôåò ôï~õ ]ïðïßïõ [ïíåéñåýïíôáí ôÞí [åîÜðëùóç ðñüò íüôï, ìÝóù ô~çò êáôáêôÞóåùò [áðü ôÞí Á[õóôéáêÞ á[õôïêñáôïñßá ô~ùí å[õñùðáúê~ùí [åäáö~ùí ô~çò [ïèùìáíéê~~çò á[õôïêñáôßáò. [ Áêïëïýèçóáí ï]é ÑïõìÜíïé, ðïý, óôÞí [áöÝëåéÜ ôïõò ðßóôåõóáí |ïôé ï]é Ãåñìáíïß [åíäéáöÝ-ñïíôáí ãéÜ ôÜ ìåãáëïúäåáôéêÜ ôïõò [ïñÜìáôá, Å[õôõ÷~ùò ðïý ï[õäÝôåñïé ]ùò ðñüò ôßò [åèíé-êÝò äéåêäéêÞóåéò êáß [áìåñüëçðôïé [åñåõíçôÝò {åöåñáí óïâáñÜ [åðé÷åéñÞìáôá êáôÜ ô~ùí [áðüøåùí ðåñß êáèüäïõ. Ó[ á[õôïýò {å÷ïõí ðñïóôåèå~é êáß ÑïõìÜíïé [áêüìç. 22615. Óçìáíôé-êü å@éíáé |ïôé ôÞí {áðïøç ô~çò ìÞ ]åëëçíéê~çò êáôáãùã~çò ô~ùí ÂëÜ÷ùí ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ ðñ~ùôïé [áíôÝêñïõóáí ìÝ ìåëÝôåò ôïõò ï]é ÂëÜ÷ïé ]éóôïñéêïß Êùíóôáíô~éíïò Êïýìáò [áðü ôÞ ËÜñéóá, ìåãÜëïò äéäÜóêáëïò ôï~õ ÃÝíïõò (1832), ÔñéáíôÜöõëëïò ÌðÜñôáò [áðü ôü ÌÝ-ôóïâï, ]ï ]ïðï~éïò äçìïóßåõóå ôÞí [åñãáóßá ôïõ óôü ÂïõêïõñÝóôé (1878) êáß ×ñßóôïò Êáëï-êáéñéíüò ]áðü ôüí | Áãéï Ãåþñãéï Êáñäßôóáò (1928). 22616 ] O âõæáíôéíüò ÷ñïíïãñÜöïò Êßííáìïò [áíáöÝñåé |ïôé êáôÜ ôüí 6ï á[éþíá ðïëëÝò ÷é-ëéÜäåò êáôïßêùí ô~çò [ Áðïõëßáò ãéÜ íÜ [áðïöýãïõí ôßò óõíÝðåéåò ô~ùí [åðéäñïì~ùí ô~ùí Ãüô-èùí êáôÝöõãáí óôßò [çðåéñùôéêÝò êáß [áëâáíéêÝò [áêôÝò. 363233.] Ç ìåôáêßíçóç á[õôÞ [áóöáë~ùò èÜ [åíßó÷õóå ôü âëá÷éêü óôïé÷å~éï ô~ùí ðåñéï÷~ùí, [áðü ôü ]ïðï~éï @çôáí å{[õêïëï íÜ [áöïìïé-ùèï~õí ï]é íåïáöé÷èÝíôåò. ] Ï Pouqueville óçìåéþíåé |ïôé óôÞí êáôáãùãÞ ôïõò [áðü êáôïß-êïõò ô~çò [ Éôáëßáò πίστευαν êáß ï]é êÜôïéêïé ô~ùí âëá÷ï÷ùñßùí ãýñù [áðü ôü ÌÝôóïâï. 363229. [ Áóöáë~ùò ðñüêåéôáé ãéÜ ìýèåõìá. | Ïëá á[õôÜ |ïìùò {åäùóáí óôßò ]çìÝñåò ìáò ôü «äéêáßùìá» óôïýò [ Éôáëïýò íÜ äéåêäéêÞóïõí ãéÜ ëïãáñéáóìü ô~çò ÌåãÜëçò [ Éôáëßáò ôïýò ÂëÜ÷ïõò ô~çò ] ÅëëÜäïò. Ìåôáîý ô~ùí âëá÷éê~ùí ôïðùíõìßùí å@éíáé êáß á[õôü ô~çò ÍôéóêÜôáò. Á[õôü ]ïäçãå~é óôü óõìðÝñáóìá |ïôé âëá÷üöùíïé êôçíïôñüöïé @çôáí ðáëáéüôåñá [åãêáôåóôçìÝíïé, ãéÜ èåñéíÞ äéáâßùóç, óôü [ïñïðÝäéï ô~çò ÄåóêÜôçò. Ðüôå |ïìùò {åðáøáí íÜ ìåôáêéíï~~õíôáé ï]é ÂëÜ÷ïé ðñüò ôÞí ðåñéï÷Þ á[õôÞ ì~áò åἶíáé {áãíùóôï. 41811

Ὁ Κεκαυμένος για τους Βλάχους ] Ç å[õíïúêÞ ìåôá÷åßñçóç ôï~õ Βλάχου Íéêïõëéôæ~á [áðü ôüí ÓáìïõÞë êáß ]ç êáôïðéíÞ ó[õìðñáîÞ ôïõò êáôÜ ô~çò Ñùìáíßáò óÝ óõíäõáóìü ìÝ ôÞí [åðéêñéôéêÞ óôÜóç êáôÜ ô~ùí ÂëÜ-÷ùí ôï~õ ÊåêáõìÝíïõ, [åããïíï~õ ôï~õ äéïéêçôï~õ ôï~õ èÝìáôïò ô~çò ] ÅëëÜäïò êáß óõããñáöÝá

ôï~õ ôáêôéêï~õ ãíùóôï~õ ìÝ ôüí ôßôëï «Óôñáôçãéêüí», {åäùóáí [áöïñìÞ íÜ ]õðïóôçñé÷èåß ]ç {áð-ïøç ðåñß ô~çò ìÞ ]åëëçíéê~çò êáôáãùã~çò ô~ùí ÂëÜ÷ùí ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ. Á[õôÞ |ïìùò ]ç ôáêôéêÞ öáíåñþíåé ðñïêáôÜëçøç êáß {åëëåéøç óåâáóìï~õ ô~ùí ]éóôïñéê~ùí ðçã~ùí. ÊáôÜ ôüí ó÷ïëéáóôÞ ôï~õ «Óôñáôçãéêï~~õ» ôï~õ ÊåêáõìÝíïõ «]ç [åîéóôüñçóç ôï~õ óõããñáöÝá óôçñßæåôáé óÝ êÜðïéï êåßìåíï ðïý {åãñáøå ]ï {éäéïò ]ï Íéêïõëéôæ~áò, äçëáäÞ ]ï ðñùôáãùíéóôÞò ô~ùí ãåãï-íüôùí, êáß ëüãù ô~çò [áíáöïñ~áò óôïýò ÂëÜ÷ïõò ôü ôì~çìá á[õôü {å÷åé ôñáâÞîåé ôÞí [éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ ô~ùí ]éóôïñéê~ùí». 18815. [ Áóöáë~ùò óôÞ ËÜñéóá äÝí @çôáí ]ç ôï~õ Íéêïõëéôæ~á ]ç ìüíç ï[éêïãÝíåéá ÂëÜ÷ùí, [áëëÜ êáß ðë~~çèïò {áëëùí, ï]é ]ïðï~éåò äÝí {åôõ÷áí êÜðïéáò å[õíïúê~çò ìåôá÷åéñßóåùò. ] Ï óõããñáöÝáò ÊåêáõìÝíïò [áðïêáëå~é ôüí Íéêïõëéôæ~á ðáððï~õ ôïõ. 188252. ÓôÞí ðñáãìáôéêüôçôá ]õð~çñîå [åêå~é-íïò ðåèåñüò ô~çò èåßáò ôïõ, [áäåëö~çò ôïõ ðáôÝñá ôïõ. ] Õð~çñ÷å ëïéðüí óõããÝíåéá [åî [áã÷é-óôåßáò ìåôáîý ô~ùí äýï ìåãÜëùí ï[éêïãåíåé~ùí ô~çò ËÜñé-óáò, |ïðùò [áíáãñÜöåôáé êáß óôü «Óôñáôçãéêüí». ÃñÜöåé ìÜëéóôá ]ï óõããñáöÝáò ãéÜ ôüí ÍéêïõëéôæÜ: «] Ï ðáððïýò ìïõ ]ï Íéêïõëé-ôæÜò, ðïý ðïëý ìü÷èçóå ãéÜ ôÞ Ñùìáíßá, {åöôáóå íÜ [áîéùèå~é íÜ ãßíåé äïýî ô~çò ] ÅëëÜäáò [áðü ôïýò êõâåñí~ùíôåò, [åðåéäÞ @çôáí ðéóôüò. ÌÜëé-óôá á[õôü ôü [áîßùìá ôï~õ å@é÷å äïèå~é [éóïâßùò ìÝ ÷ñõóüâïõëëï, êáèþò [åðßóçò ôü [áîßùìá ôï~õ äïìåóôßêïõ ô~ùí [åîêïõâßôùí ô~çò ] ÅëëÜäáò.» 188252. ] Ï Íéêïõëéôæ~áò ìü÷èçóå ëïéðüí ðïëý ãéÜ ôÞ Ñùìáíßá ãé´ á[õôü êáß [áìåßöèçêå ìÝ ôéìÝò êáß [áîé-þìáôá. ] Ï Pouqueville ãñÜöåé, [åêöñÜæïíôáò ôç ãíþìç ðïëë~ùí [åñåõíçô~ùí ô~çò [åðï÷~çò ôïõ, |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ðñÝðåé íÜ êáô~çëèáí êáôÜ ôüí 10ï á[éþíá äéüôé äÝí ãßíåôáé ëüãïò ãéÜ ôïýò ÂëÜ÷ïõò ]ùò {åèíïò ðñßí [áðü ôüí á[éþíá á[õôüí. 362291. ÐñÜãìáôé ðñ~ùôïò ]ï ]ï ]éóôïñéêüò Êåäñçíüò [áíáöÝñåé |åíá óõìâÜí ôï~õ 976, êáôÜ ôü ]ïðïῖï ]ï Äáâßä, |åíáò [áðü ôïýò [áäåëöïýò ôï~õ ÓáìïõÞë ô~ùí ÂïõëãÜñùí óêïôþèçêå [áðü ÂëÜ÷ïõò ]ïäßôåò. 1872.435

8. Á[õôÞ å@éíáé ]ç ðñþ-ôç ÷ñÞóç ôï~õ |ïñïõ ÂëÜ÷ïò ãéÜ ôüí ðñïóäéïñéóìü ëáôéíïöþíïõ ðëçèõóìï~õ óôÞí êõñßùò ] ÅëëÜäá. | Ïðùò {ç-äç ãñÜøáìå ]ï |ïñïò å@éíáé ãåñìáíéêüò êáß ðñïóäéïñßæåé ôïýò ëáôéíïöþ-íïõò å[éóÞ÷èç äÝ [áðü ôïýò êáôåëèüíôåò ÓëÜâïõò. { Çäç |ïìùò äåßîáìå |ïôé ëáôéíüöùíïé, êáß ìÜëéóôá ðïëëïß, óôüí ÷~ùñï ô~çò êõñßùò ] ÅëëÜäïò [áíáöÝñïíôáé {çäç êáôÜ ôüí 5ï á[éþíá. [ ÁäéÜöïñï [áöÞíåé ðïëëïýò ]éóôïñéêïýò ôü |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò ] ÅëëÜäïò ÷ñçóéìïðïéï~õí ãéÜ ôüí á[õôïðñïóäéïñéóìü ôïõò ôü [ ÁñìÜíïé. Ôü {ïíïìá ðñïÝñ÷åôáé [áðü ôü ðñïèåôéêü á-, ðáíÜñ÷áéá ]åëëçíéêü, êáß ñùìÜíïé, ìÝ óõãêïðÞ ôï~õ ù. [ Áíôéóôïé÷å~é óôüí ôýðï [ Áñìáíßá, ìÝ ôüí ]ïðïῖï êáôÜ ôïýò ìÝóïõò ÷ñüíïõò ï]é | Åëëçíåò [áðüêáëï~õóáí ôÞ ÷þñá ôïõò, |ïðùò [áðï-êÜëõøå ]ï Ñ~ùóïò âõæáíôéíïëüãïò Âáóß-ëéåö. 2268. Êáß |ïðùò ôïíßæåé ]ï ËáæÜñïõ «[áðü ôüí {áëëïôå êüóìï ô~çò [ Áñìáíßáò ï]é ìüíïé, ðïý èõìßæïõí ôÞí |õðáñîÞ ôçò, å@éíáé ï]é ]åëëçíéê~çò êáôáãùã~çò ÂëÜ÷ïé, á[õôïáðïêáëïýìåíïé [ ÁñìÜíïé». 579. Óçìáíôéêü å@éíáé êáß ôü |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò [ Áëâáíßáò á[õôïáðïêáëï~õíôáé Rrëmër, ôü ]ïðïῖï [åðßóçò [áíôéóôïé÷å~é óôü ]åëëç-íéêü Ñùìáῖïé. 2295

[ Åí~ù {å÷ïõìå ]éóôïñéêÝò ìáñôõñßåò ãéÜ ðë~~çèïò [åðéäñïì~ùí âáñâáñéê~ùí öýëùí [áðü ðñïãåíÝóôåñïõò á[é~ùíåò, ï]é ]ïðï~éïé ÷áñáêôçñßæïíôáé [áðü ôÞí ðåíé÷ñüôçôá ô~ùí ]éóôïñéê~ùí ðçã~ùí, êáìéÜ ðçãÞ äÝí êáôÝãñáøå ôÞí êßíçóç ÂëÜ÷ùí [áðü ôÞ Äáêßá ðñüò íüôï. ÄÝí [áíá-öÝñïõí [áêüìç ï]é ]éóôïñéêïß, ðïý ]õðïóôçñßæïõí ôÞí {áðïøç ô~çò êáèüäïõ, ðïéïß êáôïé-êï~õóáí óôÞí Ðßíäï ðñßí [áðü ôÞí {áöéîç ô~ùí ÂëÜ÷ùí êáß ôß [áðÝãéíáí [åêå~éíïé. Ðïéïß |ïìùò @ç-ôáí äõíáôü íÜ êáôïéêï~~õí {áí {ï÷é [åêåῖíïé ðïý [áðü ôÞí [åðï÷Þ ôï~õ ] ÏìÞñïõ âïóêïß {ïíôåò êáôÝâáéíáí íÜ îå÷åéìùíéÜóïõí óôÞ èåóóáëéêÞ ðåäéÜäá; Êáß {áí ôåëéêÜ äå÷èï~õìå |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò ] ÅëëÜäïò @çñèáí [áðü ôÞ Äáêßá ðñÝðåé íÜ [áðáíôÞóïõìå êáß óôü [åñþôçìá: Ð~ùò á[õôïß ï]é êÜôïéêïé ô~ùí ìåãÜëùí ðåäéÜäùí [áãÜðçóáí îáöíéêÜ ôüóï ðïëý ôü âïõíü êáß äÝ-èçêáí ôüóï {áññçêôá ìáæß ôïõ, \ùò ôÞí [åðï÷Þ ðïý {áëëáîáí ñéæéêÜ ï]é êïéíùíéêÝò óõíè~çêåò óôüí ðëáíÞôç ìáò; Ï]é óýã÷ñïíïé ]õðïóôçñéêôÝò ô~çò [áðüøåùò ðåñß êáèüäïõ óôçñßæïíôáé óôÞí ]ïìïéü-ôçôá ô~ùí ãëùóó~ùí âëá÷éê~çò êáß ñïõìáíéê~çò. | Ïìùò ]ç âëá÷éêÞ ïìïéÜæåé êáß ìÝ ôÞ ñáéôéêÞ ô~çò ] Åëâåôßáò êáß ôÞí {áëëç ô~ùí [ Éïõëéáí~ùí êáß Äåéíáñéê~ùí { Áëðåùí, êáèþò êáß ô~çò Äáëìá-ôßáò. 38425 | Åíá [áêüìç [åñþôçìá ðïý ìðïñå~é íÜ ôåèå~é å@éíáé: { Áí ï]é ÂëÜ÷ïé å@É÷áí êáôÝëèåé óôÞí ] ÅëëÜäá êáôÜ ôüí 10ο á[éþíá ð~ùò êáôÜöåñå êÜðïéá [áðü ôßò ï[éêïãÝíåéåò ôïõò íÜ [áíáäåé÷èåß óÝ |õðáôá [áîéþìáôá ô~çò âõæáíôéí~çò á[õôïêñáôïñßáò ðåñß ôÜ ìÝóá [åêåßíïõ ôï~õ á[éþíá; Ôü ðüóï öåéäùëïß @çóáí ï]é á[õôïêñÜôïñåò óôü íÜ ðáñá÷ùñï~õí [áîéþìáôá óôïýò îÝ-íïõò ðïý [åãêáèßóôáíôï óôÞí á[õôïêñáôïñßá ôïõò ì~áò ôü ìáñôõñå~é ]ï {éäéïò ]ï Êåêáõ-ìÝíïò

ðáñáèÝôïíôáò ìéÜ [åðéóôïëÞ (979) ôï~õ á[õôïêñÜôïñá Âáóéëåßïõ ´, ôï~õ Âïõëãáñïêôüíïõ, ðñüò ôüí «ðáððï~õ» ôïõ ôüí Íéêïõëéôæ~á: «Óï~õ êÜíù ãíùóôü âÝóôç, |ïôé @çëèå óôÞí ]õðçñåóßá ô~çò ìåãáëåéüôçôÜò ìïõ ]ï ÐÝôñïò, ãíÞóéïò [áíåøéüò ôï~õ âáóéëé~á ô~çò Ãåñìáíßáò, êáß, |ïðùò ëÝåé, [áðïöÜóéóå íÜ ìåßíåé ]|ùò ôü èÜíáôü ôïõ äï~õëïò ô~çò ìåãáëåéüôçôÜò ìïõ. ÔÞí ðßóôç ôïõ á[õôÞ ôÞ äÝ÷èçêå ]ç ìåãáëåéü-ôçôÜ ìïõ êáß ôï~õ [áðÝíåéìå ôüí ôßôëï ôï~õ óðáèáñßïõ [åðß ôï~õ ÷ñõóïôñéêëßíïõ. | Ïìùò [åðåéäÞ å@éíáé îÝíïò, äÝí êáôáäÝ÷èçêå ]ç ìåãáëåéüôçôÜ ìïõ íÜ ôüí äéïñßóåé óôñáôçãü, ãéÜ íÜ ìÞ ìåéþóïõìå ôïýò Ñùìáßïõò, [áëëÜ ôüí äéüñéóå äïìÝóôéêï ô~ùí [åîêïõâßôùí ðïý ôþñá âñßóêïíôáé ]õðü ôÞí äéêÞ óïõ [åîïõóßá. [ ÅðåéäÞ |ïìùò ]ç ìåãáëåéüôçôÜ ìïõ ãíùñßæåé |ïôé ôü [áîßùìá á[õôü ôü {å÷åéò [áðü ôüí ìáêáñßôç ôüí ðáôÝñá ìïõ ìÝ ÷ñõóüâïõ-ëï, [áíôß ô~ùí [åîêïõâßôùí óï~õ äùñßæåé ôÞí [åîïõóßá ô~ùí ÂëÜ÷ùí ô~çò ] ÅëëÜäáò». 188254 Ðñüóöáôá ï[õäÝôåñïé ]ùò ðñüò ôßò [åèíéêÝò äéåêäéêÞóåéò êáß [áìåñüëçðôïé [åñåõíç-ôÝò {åöåñáí óïâáñÜ [åðé÷åéñÞìáôá êáôÜ ô~ùí [áðüøåùí ðåñß êáèüäïõ. ] Ï ñùìáíïëüãïò [ Á-÷éëëÝáò ËáæÜñïõ [åìåëÝôçóå ôü {åñãï ôïõò êáß ìåôÝöåñå óôÜ âéâëßá ôïõ ôÜ ðïñßóìáôÜ ôïõò. ÓÞìåñá [áêüìç êáß ÑïõìÜíïé, [áìöéóâçôï~õí ôÞí [ïñèüôçôá ô~çò [áðüøåùò ðåñß êáèü-äïõ ìÞ âñßóêïíôáò ]éóôïñéêÞ âÜóç ó´ á[õôÞí. 22447. Óôßò ]éóôïñéêÝò {åñåõíåò @çñèáí íÜ ðñïóôåèï~õí êáß [áíèñùðïëïãéêÝò, ]åëëçíéêÝò [áëëÜ êáß {áëëåò. Á[õôÝò êáôÝëçîáí óôü óõìðÝ-ñáóìá |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò ] ÅëëÜäïò äÝí [å÷ïõí [áíèñùðïëïãéêÞ ó÷Ýóç ìÝ ôïýò {áëëïõò ôï~õ Á|éìïõ êáß ìÝ ôïýò êáôïßêïõò ô~ùí ðáñáäïõíáâßùí ðåñéï÷~ùí. 38426 [ Áóöáë~ùò ï]é ]éóôïñéêïß ðïý ìåëÝôçóáí ôÜ ãåãïíüôá ô~ùí ÷ñüíùí [åêåßíùí ãíþñéæáí |ïôé ]ç {åííïéá ôï~õ {åèíïõò äÝí å@é÷å äéáìïñöùèå~é êáôÜ ôüí ôñüðï ðïý [åìå~éò óÞìåñá ôÞí íï-ï~~õìå. ÊÜðïéïé |ïìùò {åãñáøáí ÷ùñßò [åðáñê~ç ãíþóç ô~çò æù~çò ô~ùí ÂëÜ÷ùí. ÊÜðïéïé {áëëïé, óôïýò ]ïðïßïõò äÝí ìðïñï~õìå íÜ [áðïäþóïõìå ôü [åëáöñõíôéêü ô~çò {áãíïéáò, {åãñáøáí [åðçñåáóìÝíïé [áðü ôÞ äéêÞ ôïõò [åèíéêÞ óõíåßäçóç êáß [áðü ôÜ ìåãáëïúäåáôéêÜ ]ïñÜìáôá, ôÜ ]ïðï~éá á[õôÞ êáëëéåñãå~é. Ðïéïß êáß ãéÜ ðïéïýò ëüãïõò {çèåëáí íÜ [åðéâÜëïõí ôÞ ìÞ ]åëëç-íéêüôçôá ô~ùí ÂëÜ÷ùí èÜ ôü äåßîïõìå óÝ {áëëåò óåëßäåò. ] Ç êáôáíüçóç ðÜíôùò ô~ùí ãåãïíü-ôùí ô~çò [åðï÷~çò [åêåßíçò äß-äåôáé êáôÜ èáõìÜóéï ôñüðï óôÞí å[éóáãùãÞ ôï~õ «Óôñáôçãéêï~õ» [áðü ôüí ó÷ïëéáóôÞ: «ÊÜôé [éäéáßôåñá [åíäéáöÝñïí ãéÜ ôüí óýã÷ñïíï [áíáãíþóôç å@éíáé ]ç äõíáôüôçôá ðïý ì~áò äßíåé ôü «Óôñáôçãéêü» íÜ äï~õìå ðïéüò @çôáí ]ï ôñüðïò ìÝ ôüí ]ïðïῖï á[õôïðñïó-äéïñßæåôáé |åíáò Âõæáíôéíüò. Ôß å@Éíáé á[õôü, ìÝ {áëëá ëüãéá, ðïý êÜíåé êÜðïéïí íÜ á[éóèÜíå-ôáé Ñùìáῖïò; ÈÜ äéá-ðéóôþóïõìå {åôóé |ïôé á[õôü ðïý óÞìåñá [åìå~éò [ïíïìÜæïõìå [åèíéêÞ óõí-åßäçóç, ðñïóäéïñéæüôáí ìÝ [åíôåë~ùò {áëëá êñéôÞñéá, [áöï~õ äÝí {å÷åé êáìéÜ ó÷Ýóç ìÝ ôÞ «öõ-ëåôéêÞ» êáôáãùãÞ.: «Ñùìá~éïò» èåùñå~éôáé êáíåßò -êé [åðßóçò èåùñå~é ]ï {éäéïò ôüí ]åáõôü ôïõ- {áí ðëçñï~é äýï âáóéêÝò ðñïûðïèÝóåéò, {áí äçë. å@éíáé, ðñ~ùôïí, ÷ñéóôéáíüò êáß, äåýôåñïí, ìÝóá óôÞí [åðéêñÜôåéá (êáß óôÞí ]õðçñåóßá) ô~çò á[õôïêñáôïñßáò. ] Ï ÄçìÞôñéïò ÐïëåìÜñ-÷éïò, ðáððïýò ôï~õ óõããñáöÝá êáß «Âïýëãáñïò» {ç óôÞí ]õðçñåóßá ô~ùí ÂïõëãÜñùí, {ç ]ï ðáð-ðï~õò ÊåêáõìÝíïò, [ ÁñìÝíéïò êáß ôïðÜñ÷çò «[å÷èñüò ô~çò Ñùìáíßáò», |ïôáí ìðáßíïõí óôÞí ]õðçñåóßá ôï~õ Âõæáíôßïõ, äÝí å@éíáé ëéãüôåñï «Ñùìá~éïé» óôÞ óõíåßäçóç [áðü ôüí ãçãåíÞ êÜôïéêï ô~~çò á[õôïêñáôïñßáò. ×áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá [áðïôåëå~é êáß ]ï {éäéïò ]ï óõããñå-öÝáò ôï~õ «Óôñáôçãéêï~õ», ï]é {áìåóïé ðñüãïíïé ôï~õ ]ïðïßïõ å@é÷áí á[õôÞ ôÞ äéáöïñåôéêÞ öõëå-ôéêÞ êáôáãùãÞ». 18823 Ï]é [áíôéðáñáèÝóåéò ëïéðüí, êáôÜ ôÞí [åðï÷Þ [åêåßíç, äÝí å@é÷áí ]ùò âÜóç ôÞí äéáöï-ñÜ [åèíüôçôïò ô~ùí [áíôéìá÷ïìÝíùí [áëëÜ ðñïÝñ÷ïíôáí [áðü ðñïóùðéêÝò öéëïäïîßåò äéáöü-ñùí ]çãåìüíùí ðïý å|õñéóêáí ðñüóöïñï [åäáöïò óôÞí [áãáíÜêôçóç ôï~õ ëáï~õ [åî á[éôßáò [áíôéëáúê~ùí ìÝôñùí ô~çò ]çãåóßáò, êõñßùò [åðá÷è~ùí öüñùí. { Åôóé ìðïñå~é íÜ ]åñìçíåõèå~é êáß ]ç óýìðñáîç ôï~õ Íéêïõëéôæ~á ìÝ ôüí ÓáìïõÞë, ]ç ]ïðïßá äÝí [áðïôåëå~é ìïíáäéêü óôÞí ]éóôïñßá öáéíüìåíï. { Áò óçìåéùèå~é |ïôé ]ï ÊåêáõìÝíïò óôü «Óôñáôçãéêüí» ÷áñáêôçñßæåé ôüí Óá-ìïõÞë [áðïóôÜôç, äçëáäÞ [åóùôåñéêü [åðáíáóôÜôç, [áöï~~õ ðñßí ]éäñýóåé ôü êñÜôïò ôïõ êáôïéêï~õóå óÝ [åäÜöç ô~~çò á[õôïêñáôïñßáò êáß á[õôÜ óöåôåñßóôçêå. 188214. Ôüóï ]ï ÓáìïõÞë |ïóï êáß ]ï ÊåêáõìÝíïò, @çóáí [áñìåíéê~çò êáôáãùã~çò. 22468

] Ç [åîÝãåñóç ô~ùí Èåóóáë~ùí

ÌåôÜ ôüí Âáóßëåéï Â' ]ç á[õôïêñáôïñßá {áñ÷éóå íÜ ðáñáêìÜæåé. [ Å÷èñïß ôÞí [áðåé-ëï~õóáí [áðü [ ÁíáôïëÞ êáß Äýóç êáß á[õôÞ ðëÝïí [åìöÜíéæå {åêäçëá ôÜ óõìðôþìáôá ô~~çò êïé-

íùíéê~çò ðáñáêì~çò, ìÝ óõíå÷å~éò [åóùôåñéêÝò [áíáóôáôþóåéò êáß, ôü ÷åéñüôåñï, ]õðü ôÞí äé-ïßêçóç á[õôïêñáôüñùí êáôùôÝñùí ô~ùí ðåñéóôÜóåùí. Ôü 1040 ]ï ÐÝôñïò ÄåëéÜíïò îåóÞêùóå óÝ [åðáíÜóôáóç ôïýò ðëçèõóìïýò ôï~õ èÝìáôïò ô~çò Âïõëãáñßáò êáß ðñï÷þñçóå ðñüò íüôï öèÜíïíôáò ]ùò ôÞí ÄçìçôñéÜäá, ôÞí ]ïðïßá êáß êáôÝëáâå. 188108 Ôü 1066 óõíÝâç [åîÝãåñóç ô~ùí êáôïßêùí ô~~çò Èåóóáëßáò, ìåôáîý ô~ùí ]ïðïßùí êáß ô~ùí ÂëÜ÷ùí, ]õðü ôüí ÍéêïõëéôæÜ ôüí íåþôåñï ôüí ÄåëöéíÜ, [åããïíü ôï~õ ðñïáíáöåñèÝíôïò óõíåñãÜôïõ ôï~õ ÂïõëãÜñïõ ÓáìïõÞë. Ôü ]éóôïñéêü ô~çò [åîåãÝñóåùò óõíÝãñáøå ]ï Êåêáõ-ìÝíïò á[õôüðôçò ìÜñôõò ô~ùí ãåãïíüôùí êáß [åããïíüò ôï~õ äéïéêçôï~õ ôï~õ èÝìáôïò ô~çò ] Åë-ëÜäïò [åðß ÓáìïõÞë, êáß ðåñéÝëáâå óôü «Óôñáôçãéêüí» ðïý {å÷ïõìå [áíáöÝñåé ðéü ðÜíù, êåßìåíï, ]ç óõããñáöÞ ôï~õ ]ïðïßïõ [åíôÜóóåôáé ÷ñïíéêÜ ìåôáîý ô~ùí [åô~ùí 1075 êáß 1078. 18819 ÃéÜ ôüí ÍéêïõëéôæÜ ôüí íåþôåñï ãñÜöåé ]ï ÊåêáõìÝíïò: «ÈÜ óï~õ ð~ù ôß {åðáèå ]ï ÍéêïõëéôæÜò ]ï Ëáñéóá~éïò [åðß ô~çò âáóéëåßáò ôï~õ ìáêáñßôç á[õôïêñÜôïñá Äïýêá (Kùíóôáíô~éíïò

É´ Äïýêáò 1059-1067), êáèþò ]ï á[õôïêñÜôïñáò ôüí å[õíïï~õóå êáß ðßóôåõå ôÜ ëüãéá ôïõ. ÌéÜ ìÝ-ñá ëïéðüí ëÝ-åé ðñüò ôüí á[õôïêñÜôïñá: «Êýñéå ìïõ êáëÝ, ðñüêåéôáé íÜ ãßíåé [åðáíÜóôáóç óôÞí ] ÅëëÜäá êáß ìÝ ôÞí {áäåéÜ óïõ íÜ óï~õ [åîçãÞóù ð~ùò ðñüêåéôáé íÜ ãßíåé», | Ïìùò [åêåῖíïò ôüí ðñüóôáîå íÜ óéùðÞóåé. Á[õôüò ôüôå ðßóôåøå |ïôé ôüí ðñüóôáîå íÜ óéùðÞóåé [åî á[éôßáò ô~ùí ðáñåõñéóêïìÝíùí, êáß {áöçóå ôü æÞôçìá ðñüò óôéãìÞí. [ ÁëëÜ ãéÜ ðïëëÝò ìÝñåò ðÞãáéíå óôüí ðñùôïóýããåëï, ôüí êýñéï Ãåþñãéï ôüí Êïñßíèéï, êáß ôï~õ ]õðåíèýìéæå íÜ ìéëÞóåé óôüí á[õôïêñÜôïñá, |ùóôå íÜ ôüí óõíáíôÞóåé êáô´ ßäßáí ãéÜ ôÞí [åðáíÜóôáóç ðïý [å-ðñüêåéôï íÜ ãßíåé. Á[õôüò |ïìùò ôüí êáèõóôåñï~õóå [áðü ìÝñá óÝ ìÝñá. [ Áöï~õ ëïéðüí ÷ñïíï-ôñßâçóå ôñéÜíôá ]ïëüêëçñåò ìÝñåò óôÞí Ðüëç ãé´ á[õôÞ ôÞí ]õðüèåóç êáß [áðÜíôçóç äÝí ð~ç-ñå, [áãáíÜêôçóå êáß {åöõãå...[ Áöï~õ ãýñéóå óôü óðßôé ôïõ óôÞ ËÜñéóá, {åìáèå ìÝ ìåãáëýôåñç ëåðôïìÝñåéá ãéÜ ôÞ óõíùìïóßá êé {åãñáøå óôüí á[õôïêñÜôïñá ôÜ ðÜíôá ãé´ á[õôÞí. [ Åêåῖíïò |ïìùò (äÝí îÝñù êé [åãþ ð~ùò) [áðÜíôçóç äÝí ôï~õ {åäùóå. [ ÅîÜëëïõ [åêå~éíïé ðïý ]åôïßìáæáí ôÞ óõíùìïóßá á[õôÞ äÝí ôüëìçóáí íÜ öáíåñþóïõí óôüí Íéêïõëéôæ~á ôü ðáñáìéêñü. Á[õôüò ëïéðüí, [áöï~~õ äÝí ð~çñå [áðÜíôçóç [áðü ôüí ìáêáñßôç ôüí á[õôïêñÜôïñá, óôåíï÷ùñÞèçêå êáé, ìïëïíüôé {çèåëå íÜ ðéÜóåé ôïýò ðñùôåñãÜôåò ôï~õ ]õðüðôïõ ó÷åäßïõ, ]ùóôüóï óêÝöèçêå ]ùò ]åî~çò. { Áí äçëáäÞ ôïýò {åðéáíå êáß äÝí ôïýò ôýöëùíå {ç äÝí ôïýò [áðïêåöÜëéæå [áìÝóùò, [áí-áðüöåõêôá èÜ îåóçêþíïíôáí [åíáíôßïí ôïõ ï]é óýíôñïöïß ôïõò (äéüôé å@é÷áí óõíùìïôÞóåé ìÝ ôïýò ÂëÜ÷ïõò êáß ôïýò Ôñéêáëßôåò) êáß {ßóùò èÜ ôüí êáôÝâáëëáí êáß èÜ ôüí äéÝëõáí». 188218. [ Áðü ôÞí {áëëç äÝí {çèåëå íÜ ðñï÷ùñÞóåé óÝ {åíïðëç óýããñïõóç äß÷ùò ôÞí {áäåéá ôï~õ á[õôï-êñÜôïñá. { Åôóé [áðåῖ÷å [áðü êÜèå [åíÝñãåéá. Å@éíáé ëïéðüí óáöÝò |ïôé ï]é ðñùôåñãÜôåò ô~çò [åîåãÝñóåùò äÝí @çóáí ÂëÜ÷ïé [áëëÜ åἶ÷áí {åñèåé óÝ óõíåííüçóç ìÝ ôïýò ÂëÜ÷ïõò.] Ç óõíù-ìïôéêÞ êßíçóç [åêäçëþèçêå [ Éïýíéï ìÞíá. Ï]é Ëáñéóá~éïé [áñ÷çãïß ô~çò [åîåãÝñóåùò æÞôçóáí ôÞ óýìðñáîÞ ôïõ Íéêïõëéôæ~á, ôÞí ]ïðïßá [åêåῖíïò [áðïäÝ÷èçêå êáô´ [áíÜãêç, {å÷ïíôáò êáôÜ íï~~õ íÜ âñå~é ôñüðï íÜ ôïýò ìåôáðåßóåé. ÐñÜãìáôé óÝ óõíÜíôçóç ìÝ ôïýò [áñ÷çãïýò ô~çò [åîåãÝñóåùò êáß ðñïêñßôïõò ÂëÜ÷ïõò óôÞí ï[éêßá ôï~õ ÂëÜ÷ïõ Âåñéâüç, ὅðïõ ôï~õ [åðéöõëÜ-÷èçêå èåñìÞ ]õðïäï÷Þ, [áðåõèýíèçêå ó´ á[õôïýò ìÝ ôÜ [áêüëïõèá óýìöùíá ìÝ ôü «Óôñáôçãé-êüí»: «Á[õôü (ðïý ðÜìå íÜ êÜíïõìå) äÝí å@éíáé óùóôü. Ð~áìå [áíôßèåôá ðñ~ùôá ðñ~ùôá óôüí Èåü, ôüí ]ïðï~Éï êÜíïõìå [å÷èñü, êé {åðåéôá óôüí á[õôïêñÜôïñá, ]ï ]ïðïῖïò èÜ óôñÝøåé [åíáíôßïí ìáò ðïëëïýò ëáïýò êáß èÜ ì~áò [åîïíôþóåé. [ ÅîÜëëïõ å@éíáé {çäç [ Éïýíéïò ìÞíáò êáß ð~ùò èÜ èåñßóïõ-ìå, {áí ãßíåé ôáñá÷Þ;». Êáß ðñüò ôïýò ÂëÜ÷ïõò å@éðå: «Ðï~õ å@éíáé ôÜ æ~ùá óáò êáß ï]é ãõíá~Éêåò óáò ôþñá;» Á[õôïß [áðÜíôçóáí: «ÓôÜ âïõíÜ ô~çò Âïõëãáñßáò». Ãéáôß {åôóé {å÷ïõí óõí-Þèåéï, ôÜ æ~ùá êáß ï]é ï[éêïãÝíåéåò ô~ùí ÂëÜ÷ùí íÜ âñßóêïíôáé [áðü ôüí [ Áðñßëéï }ùò ôüí Óå-ðôÝìâñéï ìÞíá øçëÜ óôÜ âïõíÜ êáß øõ÷ñüôåñïõò ôüðïõò. «@ Áñáãå, ëïéðüí, ôïýò å@éðå, äÝí èÜ ôÜ äéáñðÜîïõí á[õôïß ðïý å@éíáé [åêå~é, äçë. |ïóïé å@éíáé ìÝ ôü ìÝñïò ôï~õ á[õôïêñÜôïñá;» Êáß ï]é ìÝí ÂëÜ÷ïé ðïý ô´ {áêïõóáí ðåßóôçêáí óôÜ ëüãéá ôïõ, [[áëëÜ ï]é {áëëïé äÝí ðåßóôç-êáí]êáß å@éðáí: «[ Åìå~éò ôü ó÷Ýäéï á[õôü äÝí ôü [åãêáôáëåßðïõìå êáß [áðïäå÷üìáóôå ôüí êßí-äõíï á[õôüí». 188223 ] Ï ÍéêïõëéôæÜò ôüôå [áíáãêÜóôçêå íÜ ôåèå~é [åðéêåöáë~çò ô~çò [åîåãÝñóåùò ìÝ ôÞí [åëðßäá íÜ ôï~õ äïèå~é ]ç å[õêáéñßá íÜ ôÞí [áðïäõíáìþóåé. ÊéíÞèçêå êáô´ [áñ÷Þí ðñüò íüôï êáß óôÞ óõíÝ÷åéá äõôéêÜ êáß âüñåéá ãéÜ íá êáôáëÞîåé óôÜ Ôñßêáëá, |ïðïõ ]ç [åîÝãåñóç âñ~çêå ìåãÜëç [áðÞ÷çóç. ] Ç {áíåóç ô~ùí êéíÞóåùí êáß ]ç [áðïöõãÞ óõãêñïýóåùò êáè´ |ïëç ôÞ äéá-äñïìÞ ìáñôõñå~é |ïôé ]ç [åîÝãåñóç å@é÷å ëÜâåé êáèïëéêü ÷áñáêôÞñá. ÊáôÜ ôÞí ðïñåßá [áðÝ-

óôåéëå óôüí á[õôïêñÜôïñá [åðéóôïëÞ, óôÞí ]ïðïßá {åãñáöå ìåôáîý {áëëùí: «[ Åãþ ðÜíôùò óï~õ ôü å@éðá ðñïöïñéêÜ |ïôé ðñüêåéôáé íÜ ãßíåé [åðáíÜóôáóç êáß ðÜëé óï~õ [åãñáøá ó÷åôéêÜ ìÝ ôü æÞôçìá á[õôü |ïôáí @çñèá óôü óðßôé ìïõ, êáß ôþñá ôü äçëþíù óôÞ ãáëçíüôçôÜ óïõ |ïôé [åîå-ãÝñèçêáí êé {åêáíáí [åìÝíá [áñ÷çãü ôïõò. ÍÜ å[õ÷áñéóôå~Éò ëïéðüí ôüí Èåü, |ïôé [åãþ äéïéê~ù ôüí óôñáôü êáß ìðïñ~ù íÜ óôáìáôÞóù á[õôÞ ôÞí [åîÝãåñóç, {áí ìÝ [áêïýóåéò êáß êáôáñãÞóåéò ôßò á[õîÞóåéò ðïý ôïýò ἐðÝâáëåò êáß ôßò öïñïëïãßåò». 188226. [ Áðü ôÜ Ôñßêáëá êáôåõèýíèç-êå äéÜ ô~ùí ×áóßùí ðñüò ôÜ ÓÝñâéá, ôÜ ]ïðï~éá ðïëéüñêçóå êáß êáôÝëáâå. Ôü ãåãïíüò [áíç-óý÷çóå ôüí á[õôïêñÜôïñá, ]ï ]ïðï~Éïò ]õðïó÷Ýèçêå [åããñÜöùò êáß ìÝ |ïñêï ôÞí ]éêáíïðïßçóç ô~ùí á[éôçìÜôùí ô~ùí [åîåãåñìÝíùí. [ ÅðåéäÞ |ïìùò ï]é ðñùôåñãÜôåò ô~çò óõíùìïóßáò [åðÝìåíáí óôÞí óõíÝ÷éóç ôï~~õ [áãþíá ôïõò ]ï ÍéêïõëéôæÜò äÝí äßóôáóå íÜ óõëëÜâåé }åíáí ÂëÜ÷ï êáß }å-íáí Ëáñéóá~éï êáß íÜ ôïýò ]ïäçãÞóåé óôÞí [åêôÝëåóç. Ï]é ]õðüëïéðïé ôüôå êÜìöèçêáí êáß äÞëùóáí ]õðïôáãÞ êáß {åôóé ]ï ÍéêïõëéôæÜò [áðÝöõãå ôßò [åêôåëÝóåéò. Êáôåõèýíèçêáí |ïëïé ìáæß ðñüò óõíÜíôçóç ôï~õ äéïéêçôï~õ ôï~õ èÝìáôïò ô~çò Âïõëãáñßáò, ôüí ]ïðïῖï óõíÜíôçóáí óôüí Ðåôåñßóêï, öñïýñéï êïíôÜ óôÞ ëßìíç ô~ùí Ðåôñ~ùí, íïôéïäõôéêÜ ô~çò Âåãïñßôéäïò. [ Å-êåῖíïò ôïýò [áíôéìåôþðéóå ìÝ öüâï êáß êá÷õðïøßá. [ Áðü [åêå~é [åðéôñïðÞ ]õðü ôüí Íéêïõëé-ôæÜ êáôåõèýíèçêå óôÞí Êùíóôáíôéíïýðïëç êáß {åãéíå äåêôÞ [áðü ôüí á[õôïêñÜôïñá. ÐáñÝ-ìåéíå [åêå~é [åëåýèåñïò [åðß ôÝóóåñåò ì~çíåò, êáèþò ]ï á[õôïêñÜôïñáò [åðé÷åéñï~õóå íÜ äå-÷èå~é å[õëïãßá ôï~õ ðáôñéÜñ÷ç íÜ [áèåôÞóåé ôüí |ïñêï ðïý {åäùóå óôïýò óôáóéáóôÝò êáß íÜ ôïýò [åîïíôþóåé. ÔåëéêÜ äÝí ôü êáôüñèùóå [áëëÜ äéÝôáîå ôÞí [åîïñßá ôï~õ Íéêïõëéôæ~á óôü [ Áñìåíéêü èÝìá. [ Åôóé ôéìùñÞèçêå {áäéêá [åêåῖíïò, ðáñÜ ôÞí ôüóï [åðùöåë~ç ãéÜ ôÞí á[õôï-êñáôïñßá óôÜóç ôïõ. [ Áðïöõëáêßóôçêå [áñãüôåñá [áðü ôüí á[õôïêñÜôïñá Ñùìáíü Ä´ ôüí Äé-ïãÝíç, ]ï ]ïðïῖïò ôßìçóå ìÝ ôü [áîßùìá ôï~õ ðñùôïóðáèáñßïõ ôüí ãõéü ôïõ. 188230 Äýï óçìáíôéêÜ ]éóôïñéêÜ óôïé÷å~éá ðïý [åíäéáöÝñïõí å@éíáé: Ôü ðñ~ùôï ]ç ìáñôõñßá |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ðïéìÝíåò êáôÜ ôÜ ìÝóá ôï~õ 11ïõ á[éþíá ìåôáêéíï~õíôáí êáôÜ ôü èÝñïò óôÜ [ï-ñåéíÜ ô~çò Ðßíäïõ, ]ç ]ïðïßá ôüôå [áí~çêå óôü èÝìá ô~çò Âïõëãáñßáò, óýìöùíá ìÝ äéÜôáãìá ôï~õ Âáóéëåßïõ ´ ôï~õ Âïõëãáñïêôüíïõ. ÌÜëéóôá ]ï ï[éêéóìüò Íéêïýëá, óôüí êþäéêá ô~çò ÆÜìðïñíôáò, {ç Íéêïëßôæá, óôÞí ðñüèåóç 215 ô~çò ìïí~çò ÂáñëáÜì Ìåôåþñùí, 2 ÷ëì. ÂÄ ô~çò Âñáâüíéóôáò, ]ïäçãå~é ôÞ óêÝøç ìáò óôü |ïôé ðéèáíüí íÜ å@é÷å ]éäñõèå~é [áðü ôÞí ï[éêï-ãÝíåéá ô~ùí Íéêïëéôæ~á, êáôÜ ôü [áíôßóôïé÷ï ô~ùí ï[éêéóì~ùí ðïý |éäñõóáí ï]é Ôïñíßêéïé êáß ï]é ÊåêáõìÝíïé. { Åôóé ðÝöôåé óôü êåíü óýã÷ñïíç {åñåõíá ôï~õ Halstead (1987) ]o ]ïðïῖïò ]õðï-óôçñßæåé |ïôé «ï]é Âëá÷ïðïéìÝíåò, [áö´ |ïôïõ ôü ðñ~ùôïí [åãêáôáóôÜèçêáí óôÜ âïõíÜ ô~çò Ðßí-äïõ êáôÜ ôü 1400, [åîáñôÞèçêáí [áðü ôÞí ï[éêïíïìßá ô~çò [áãïñ~áò ô~çò ðåäéí~çò ÷þñáò». 72252. { Áí ï]é ÂëÜ÷ïé å@é÷áí ìåôáêéíçèå~é [áðü ôÞ Äáêßá êáôÜ ôüí 10ï á[éþíá ðïéïß ï]é ëüãïé ðïý {å-öåñáí ôÜ âÞìáôÜ ôïõò óôÞí Ðßíäï êáß ôïýò ìåôÝôñåøáí óÝ |åíá ìüëéò á[éþíá óÝ êôçíï-ôñüöïõò; Ãéáôß äÝí ðáñÝìåéíáí óôÞ èåóóáëéêÞ ðåäéÜäá ãéÜ íÜ óõíå÷ßóïõí ôÞí [áãñïôéêÞ æùÞ ô~ùí ðáñáäïõíáâßùí ðåñéï÷~ùí; | Ïóï ãéÜ ôÞí [åîÜñôçóç [áðü ôÞí ï[éêïíïìßá ô~çò ðåäéí~çò ÷þñáò, á[õôÞ, ìÝ ôÞ ìßóèùóç [áãñ~ùí óÝ [áãñáíÜðáõóç êáß ÷ïñôïëéâáäéê~ùí ðåäéí~ùí [åêôÜóå-ùí ãéÜ |ïóïõò äÝí äéÝèåôáí [éäéüêôçôåò [åêôÜóåéò ã~çò, ]õð~çñîå ðáíÜñ÷áéá, |ïðùò êáß ï]é ìü-íéìåò [åãêáôáóôÜóåéò ô~ùí ÂëÜ÷ùí óôÞí Ðßíäï. [ ÁëçèÝò âÝâáéá å@éíáé |ïôé óôüí [áñ÷éêü ðëç-èõóìü ô~ùí ðïéìÝíùí ðñïóôÝèçêáí [åðß ôïõñêïêñáôßáò êáß {áëëïé [áóêï~õíôåò äéÜöïñá [åðáããÝëìáôá, ìÝ [áðïôÝëåóìá ï]é ï[éêéóìïß ô~çò Ðßíäïõ íÜ äéáôçñï~õí êáôïßêïõò êáß êáôÜ ôüí ÷åéìþíá. { Áîéá óçìåéþóåùò å@éíáé êáß ]ç ðáñáôÞñçóç ô~ùí Wace êáß Thomson: «ÓÜí öõëÞ ï]é ÂëÜ÷ïé öáßíïíôáé íÜ íéþèïõí ôÞ æÝóôç óÝ ìåãÜëï âáèìü. [ Áêüìç êáß |ïôáí âñß-óêïíôáé óôÜ âïõíÜ èÜ ðáñáðïíåèï~õí ãéÜ ôüí |çëéï, ]çìÝñåò êáôÜ ôßò ]ïðïῖåò ï]é ðåñéóóüôå-ñïé {áíèñùðïé èÜ ôßò èåùñï~õóáí ëïãéêÜ æåóôÝò». 47817. Ìüíï [ïñåóßâéïé [áðü ôÞí [áñ÷áéüôç-ôá èÜ ìðïñï~õóáí íÜ [åêäçëþóïõí ôÝôïéá óõìðåñéöïñÜ. Ôü äåýôåñï ]éóôïñéêü óôïé÷å~éï å@éíáé |ïôé óôü êåßìåíï äçëþíåôáé êáôçãïñçìáôéêÜ ]ï ëüãïò ô~çò [åîåãÝñóåùò, ðïý å@éíáé ]ç öïñïëïãéêÞ ðïëéôéêÞ ôï~õ á[õôïêñÜôïñá. ÐïëëÝò {áëëåò [åîåãÝñóåéò å@é÷áí ôüí {éäéï ëüãï, ðëÞí |ïìùò äéÜöïñïé îÝíïé ]éóôïñéêïß {åâëåðáí óôÞí êÜèå ìéÜ ôÞí êßíçóç êÜðïéïõ {åèíïõò ðñüò [áðïôßíáîç ôï~õ æõãï~õ ô~ùí Âõæáíôéí~ùí. [ ÁëëÜ {áò [åëèïõìå ôþñá óôÞí [åîÝôáóç ô~ùí êáôçãïñé~ùí ðïý [åêóöåíäïíßæåé ]ï Êå-êáõìÝíïò êáôÜ ô~ùí ÂëÜ÷ùí. Ôü ôáêôéêü ôïõ [áðïêô~á ìåãÜëç óçìáóßá äéüôé óôü êåßìåíï ]ï óõããñáöÝáò [áíáöÝñåôáé [åêôåôáìÝíá óôïýò ÂëÜ÷ïõò. Êáô´ [áñ÷Þí [åêöñÜæåôáé êáôÜ ðïëý {áó÷çìï ôñüðï å[éò âÜñïò ôïõò ãñÜöïíôáò: «Ôü ãÝíïò ô~ùí ÂëÜ÷ùí å@éíáé [åíôåë~ùò {áðéóôï êáß äéåóôñáììÝíï êé ï{õôå óôü Èåü {å÷åé óùóôÞ ðßóôç ï{õôå óôüí á[õôïêñÜôïñá ï{õôå óÝ

óõããåíÞ {ç ößëï, [áëëÜ [áãùíßæåôáé íÜ ôïýò îåãåëÜóåé |ïëïõò êáß ëÝåé ðïëëÜ øÝììáôá êáß êëÝâåé ðïëý. [ Åðßóçò êáèçìå-ñéíÜ äßíåé öñéêôïýò |ïñêïõò óôïýò ößëïõò ôïõ êáß ôïýò êáôá-ðáôå~é å{õêïëá, êáß êÜíåé [áäåëöïðïéÞóåéò êáß óõìðåèåñéÜ êáß ìç÷áíåýåôáé ìÝ á[õôÜ íÜ [åîáðáô~á ôïýò [áöåëå~éò.» 188236. Ôü êåßìåíï [áðïêáëýðôåé [åìðÜèåéá êáß ðñïêáôÜëçøç, ]ç ]ïðïßá ðñïÝñ÷åôáé [áðü ôÞí [áíôéðáñÜèåóç ìåôáîý ô~ùí äýï ï[éêïãåíåé~ùí, {áí êáß óõããåí~ùí [åî [áã÷éóôåßáò, êáôÜ ôïýò ÷ñüíïõò ðïý ]ï ÓáìïõÞë êáôÝëáâå ôÞ ËÜñéóá. Ôü äåýôåñï óçìáíôéêü óôïé÷åῖï ôï~õ «Óôñáôçãéêï~õ» å@éíáé ]ç [áíáöïñÜ ôïõ óôÞí ðñïÝëåõóç ô~ùí ÂëÜ÷ùí. ] Ï ÊåêáõìÝíïò ãßíåôáé ]ï ðñ~ùôïò å[éóçãçôÞò ô~çò èåùñßáò, êáôÜ ôÞí ]ïðïßá ï]é ÂëÜ÷ïé äÝí å@éíáé ãçãåíå~éò, ãñÜöïíôáò: «Á[õôïß ëïéðüí å@éíáé ï]é ëåãüìåíïé ÄÜ-êåò êáß ÂÝóïé, ðïý ðáëéüôåñá êáôïéêï~õóáí êïíôÜ óôü Äïýíáâç ðïôáìü ôüí ÓÜï, ðïý óÞìå-ñá [ïíïìÜæïõìå ðïôáìü ÓÜâá, [åêå~é |ïðïõ ôåëáõôá~éá êáôïéêï~õí ÓÝñâïé, óÝ ôüðïõò [ï÷õñïýò êáß äýóâáôïõò. { Å÷ïíôáò [åìðéóôïóýíç ó´ á[õôïýò (ôïýò äýóâáôïõò ôüðïõò), ]õðïêñßíïíôáí [áãÜðç êáß ]õðïôáãÞ ðñüò ôïýò á[õôïêñÜôïñåò ô~ùí Ñùìáßùí êáß âãáßíïíôáò [áðü ôÜ [ï÷õñÜ ôïõò ëåçëáôïῦóáí ôßò ÷~ùñåò ô~ùí Ñùìáßùí. Ãé´ á[õôü êáß [áãáíÜêôçóáí [åíáíôßïí ôïõò, |ïðùò å@éðá, êáß ôïýò êáôÝóôñåøáí. Á[õôïß ëïéðüí öåýãïíôáò [áðü [åêåῖ äéáóêïñðßóôçêáí óÝ |ïëç ôÞí { Çðåéñï êáß ôÞ Ìáêåäïíßá, [áëëÜ ï]é ðåñéóóüôåñïé [åãêáôáóôÜèçêáí óôÞí ] ÅëëÜäá». 188236 | Ïðùò {çäç ãñÜøáìå ï]é ]éóôïñéêïß, óôïýò ]ïðïßïõò óõìöÝñåé ]ç èÝóç ôï~õ Êåêáõ-ìÝíïõ, ðáñáèåùñï~õí ôÞí [áíôéðÜèåéá êáß ôÞí ðñïêáôÜëçøç, ï]é ]ïðïῖåò [åêäçëþíïíôáé êáôÜ ô~ùí ÂëÜ÷ùí óôü «Óôñáôçãéêüí» ðñïåñ÷üìåíåò [áðü ôÞ äéÝíåîç ô~ùí äýï ï[éêïãåíåé~ùí óõã-ãåí~ùí [åî [áã÷éóôåßáò. Óýã÷ñïíïé ]éóôïñéêïß, |ïðùò {çäç ãñÜøáìå, |ïôáí [á÷ïëçèÞêáìå ìÝ ôÞí êáôáãùãÞ ô~ùí ÂëÜ÷ùí, ðáñïõóéÜæïõí óïâáñÜ [åðé÷åéñÞìáôá ðïý [áíáôñÝðïõí ôÞí èÝóç ôï~õ ÊåêáõìÝíïõ.

Ôü âëá÷ïâïõëãáñéêü êñÜôïò Περί τά τέλη τοῦ 12ου αἰώνα (1185) Βλάχοι ἐγκατεστημένοι στό ἔδαφος τῆς σημερι-νῆς Βουλγαρίας ἄρχισαν νά κινοῦνται κατά τῆς Ρωμανίας (Βυζαντίου) καί σέ συνεργασία μέ τούς Βουλγάρους ὑπό τούς ἀδελφούς Ἀσάν, Πέτρο και Ἰωάννη συγκρότησαν κράτος μέ πρω-τεύουσα τό Τύρνοβο πού ἐπεκτάθηκε καί σέ περιοχές τῆς Μακεδονίας καί τῆς Θράκης. 1322

ÃéÜ ôÞí [åèíüôçôá ô~ùí ôñé~ùí [áäåëö~ùí Ἀσάν [åñßæïõí Âïýëãáñïé êáß ÑïõìÜíïé ]éóôï-ñéêïß, ðñïêåéìÝíïõ íÜ êáñðùèï~õí [ùöÝëç ]õðÝñ ôï~õ {åèíïõò ôïõò. Ôü âëá÷ïâïõëãáñéêü êñÜôïò ÷ñçóéìïðïéå~éôáé ]ùò [åðé÷åßñçìá [áðü óõã÷ñüíïõò ÑïõìÜíïõò ]éóôïñéêïýò ãéÜ íÜ äåßîïõí |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé {å÷ïíôáò [éäéáßôåñç [åèíéêÞ óõíåßäçóç [åðáíåóôÜôçóáí êáôÜ ô~ùí ] Åë-ëÞíùí êáß ]åíþèçêáí ìÝ ôïýò ÂïõëãÜñïõò êáôÜ ô~çò êõñéáñ÷ßáò ô~ùí ðñþôùí óôü ÂõæÜíôéï. 49039. [ Áðåíáíôßáò ï]é Âïýëãáñïé èåùñï~õí ôÞí êáôáãùãÞ ô~ùí [áäåëö~ùí âïõëãáñïêïìáíéêÞ êáß [áñíï~õíôáé ôÞ äõíáìéêÞ óõìâïëÞ ôï~õ âëá÷éêï~~õ ðáñÜãïíôá êáôÜ ôÞí [åðáíÜóôáóç. 56542. ] Ï ÍéêÞôáò ×ùíéÜôçò, ðïý [áðïôåëåῖ ôÞí êáëýôåñç âõæáíôéíÞ ðçãÞ ô~~çò [åðï÷~çò, èå-ùñå~é ôïýò [áäåëöïýò ÂëÜ÷ïõò. Ìáñôõñßá ]õðÜñ÷åé êáß [áðü ÄõôéêÞ ðçãÞ. ] Ï êëçñéêüò { Áí-óìðåñô ðïý óõíüäåõóå ôüí Öñåéäåñßêï Âáñâáñüóóá êáôÜ ôÞí Ôñßôç óôáõñïöïñßá {åãñá-øå |ïôé ]ï á[õôïêñÜôùñ å@é÷å íÜ ðïëåìÞóåé óôÞ ÂáëêáíéêÞ êáôÜ ô~ùí ] ÅëëÞíùí êáß ô~ùí ÂëÜ÷ùí êáß [ïíïìÜæåé ôüí ÐÝôñï «Á[õôïêñÜôïñá ô~ùí ÂëÜ÷ùí êáß ôï~õ ìåãáëõôÝñïõ ìÝñïõò ô~ùí ÂïõëãÜñùí». ÐÝñáí á[õô~ùí óôü íÝï êñÜôïò óõììåôåῖ÷áí êáß ÊïìÜíïé. 56543. } Ïðùò {çäç ãñÜøáìå ÂëÜ÷ïé @çóáí êáß ï]é ÐåôóåíÝãêïé ]ùò ëáôéíüöùíïé. Óõíåð~ùò ôό |ïôé @çóáí ÂëÜ÷ïé ï]é [áñ÷çãïß ô~~çò [åîåãÝñóåùò êáèþò êáß ðïëëïß [áð[ [åêåßíïõò ðïý ôïýò [áêïëïýèçóáí äÝí ðéóôïðïéå~é |ïôé êáß ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò êõñßùò ] ÅëëÜäïò @çóáí [åèíüôçôïò äéáöïñåôéê~çò ô~çò ]åë-ëçíéê~çò. Ëáôéíüöùíïé ðëçèçóìïß @çóáí [åãêáôåóôçìÝíïé ìåôáîý Á{éìïõ êáß ÄïõíÜâåùò êáôÜ ôÞí [åðï÷Þ ô~çò å[éóâïë~çò ô~ùí ÓëÜâùí óôÞ ÂáëêáíéêÞ ÷åñóüíçóï. 122131. ] Ï ÓáñÜíôçò ðáñáôçñå~é, |ïôé äÝí å@éíáé ]éóôïñéêÜ [áðïäåéãìÝíï |ïôé ï]é ÂëÜ÷ïé ô~çò ðåñéï÷~çò ôï~õ Á|éìïõ å@éíáé ô~çò {éäéáò êáôáãùã~çò ìÝ ôïýò ÂëÜ÷ïõò ôï~õ ]åëëçíéêï~õ ÷þñïõ. 38422 [ ÅðçñåáóìÝíïé [áðü ôÞí [áíôßëçøç ôï~õ óõã÷ñüíïõ [åèíéêï~õ êñÜôïõò, ðïý êáëëéåñ-ãÞèçêå ôïýò ôåëåõôáßïõò á[é~ùíåò óôÞ Äýóç, ðïëëïß ]éóôïñéêïß óôÝêïíôáé [áíÞìðïñïé íÜ óõëëÜâïõí ôÞ äïìÞ ô~çò ]õðåñåèíéê~çò á[õôïêñáôïñßáò ô~~çò Ñùìáíßáò, èåùñþíôáò êÜèå [åîÝ-ãåñóç [åèíéêü [áãþíá ìé~áò [åèíüôçôïò ðïý [áðïæçô~á ôÞí [åëåõèåñßá ôçò! { Áí ðñÜãìáôé @çôáí ôüóï å{õêïëç ]ç ]åñìçíåßá ô~çò [åîåãÝñóåùò ]ùò [åèíéê~~çò ð~ùò ]åñìçíåýåôáé ]ç ìÞ [åðÝêôáóç ô~~çò

[åîïõóßáò ôï~õ [ ÁóÜí óôÞ ÄõôéêÞ Ìáêåäïíßá, ìéÜ ðåñéï÷Þ ìÝ óõìðáã~ç ðëçèõóìü ôüóï âëá-÷üöùíï, |ïóï êáß óëáâüöùíï; 301134. ] Ïñèü å@éíáé íÜ ]åñìçíåýóïõìå ôßò [åîåãÝñóåéò ]ùò [áíôßäñáóç êáôÜ ìé~áò óêëçñ~çò êáß [áäéÜöïñçò ðñüò ôÞí [åðáñ÷ßá êåíôñéê~çò [åîïõóßáò, ]ç ]ï-ðïßá ðïëëÝò öïñÝò [åðÝâáëëå äõóâÜóôáêôïõò öüñïõò óÝ ìéÜ [åðï÷Þ ðïý |ïëïé {åíïéùèáí |ïôé äÝí äéÝèåôå ôü [áðáéôïýìåíï êýñïò ãéÜ ôÞí óõëëïãÞ ôïõò. ] Ï ÍéêÞôáò ×ùíéÜôçò [éó÷õ-ñßæåôáé |ïôé [åðáíÜóôáóç ðñïêëÞèçêå [áðü [áíôßäñáóç ðñüò ôüí öüñï ðïý [åðåâëÞèç óôÞ Âïõëãáñßá ãéÜ ôïýò ãÜìïõò ôï~õ [ Éóááêßïõ [ ÁããÝëïõ. 56544

11. ÄÝí ðñÝðåé [áêüìç íÜ ì~áò äéáöåýãåé |ïôé êÜèå [éó÷õñüò {áíäñáò öéëïäïîï~õóå íÜ óôåöèå~é á[õôïêñÜôùñ ô~ùí Ñùìáßùí. Á[õôü å@é÷å êÜíåé ðñïçãïõìÝíùò ]ï ÓáìïõÞë, á[õôü {åêáíå óôÞ óõíÝ÷åéá êáß ]ï ÓÝñâïò Äïõ-óÜí. Á[õôü [áóöáë~ùò èÜ {åêáíå êáß ]ï [ ÁóÜí, {áí å@É÷å [åðéôý÷åé íÜ [åðåêôåßíåé ôÞí [åðéññïÞ ôïõ óÝ å[õñýôåñç ðåñéï÷Þ. ÔÞí {éäéá [åðï÷Þ ]ï ÓôÝöáíïò ÍåìÜíéá {åèåóå ôßò âÜóåéò ]åíüôçôïò ô~çò Óåñâßáò êáß óõììÜ÷çóå ìÝ ôüí ÐÝôñï êáôÜ ô~çò âõæáíôéí~çò á[õôïêñáôïñßáò. Ï]é äýï ]çãÝôåò ðñüôåéíáí ôü 1189 óôüí [áñ÷çãü ô~çò ô óôáõñïöïñßáò Öñåéäåñßêï Âáñâáñüóóá íÜ óõìðñÜîïõí êáôÜ ôï~õ Âõæáíôßïõ, ]ç ðñüôáóÞ ôïõò |ïìùò {åìåéíå ÷ùñßò [áðÜíôçóç. 56545. ÔåëéêÜ ï]é [áäåëöïß [ Á-óÜí êáß ÐÝôñïò äïëïöïíÞèçêáí ôü 1196 ìÝ [åíÝñãåéåò ô~ùí Âõæáíôéí~ùí êáß ]ç [åîïõóßá ôï~õ êñÜôïõò ðÝñáóå óôüí íåüôåñï [áäåëöü [ ÉùÜííç, ðïý [áðïêëÞèçêå ÊáëïúùÜííçò.