Τα κείμενα που υποβλήθηκαν προς υιοθέτηση από τη...

7212019 Τα κείμενα που υποβλήθηκαν προς υιοθέτηση από τη Μεγάλη Σύνοδοpdf

httpslidepdfcomreaderfull-56d6bf5a1a28ab301695e6cf 130

Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟ∆ΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΝ ΤΩ ΣΥΓΧΡΟΝΩ

ΚΟΣΜΩ

Ἡ συ micro βολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης τῆς

δικαιοσύνης τῆς ἐλευθερίας τῆς ἀδελφοσύνης καί τῆς ἀγάπης microεταξύ τῶν

λαῶν καί ἄρσιν τῶν φυλετικῶν καί λοιπῶν διακρίσεων

Σχέδιον κει microένου τῆς Ἀγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τὸ ἐγκριθὲν ὑπό τῆς ἐν Σα microεπζύ -Γενεύης ἀπὸ 21 ἕως 28 Ἰανουαρίου 2016 Συνάξεως τῶν Ὀρθοδόξων Προκαθη microένων ∆η microοσιεύεται συ microφώνως πρὸς τὴν ἀπόφασιν τῆς Συνάξεων τῶν Προκαθη microένων

Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ζῇ laquoἐν τῷ κόσ microῳraquo ἀλλά δέν εἶναι laquo ἐκ τοῦ κόσ microουraquo( Ἰωάν 17 11 καί 14-15) Ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ σηmicroεῖον καί εἰκόνα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐν τῇ ἱστορίᾳ εὐαγγελιζοmicroένη microίαν laquoκαινήν κτίσιν raquo (Β´ Κορ 5 17) laquoκαινούς οὐρανούς καί γῆν καινήν hellip ἐν οἷς δικαιοσύνη κατοικεῖraquo(Β´ Πέτρ 3 13) ἕνα κόσmicroον εἰς τόν ὁποῖον ὁ Θεός laquoἐξαλείψει πᾶν δάκρυον ἐκ τῶν ὀφθαλ microῶν αὐτῶν (τῶν

ἀνθρώπων) καί ὁ θάνατος οὐκ ἔσται ἔτι οὔτε πένθος οὔτε κραυγή οὔτε πόνος οὐκ ἔσται ἔτιraquo (Ἀποκ 21 4- 5)

Τήν προσδοκίαν αὐτήν βιώνει ἤδη καί προγεύεται ἡ Ἐκκλησία κατ᾽ ἐξοχήν ὁσάκις τελεῖ τήν θείαν Εὐχαριστίαν συνάγουσα laquoἐπί τό αὐτό raquo (Α´ Κορ 11 20)τά διεσκορπισmicroένα τέκνα τοῦ Θεοῦ ( Ἰωάν 11 52) εἰς ἕν σῶmicroα ἄνευ διακρίσεως φυλῆς φύλου ἡλικίας κοινωνικῆς ἤ ἄλλης καταστάσεως ὅπου laquoοὐκἔνι Ἰουδαῖος οὐδέ Ἕλλην οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδέ ἐλεύθερος οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυraquo (Γαλ 3 28 πρβλ Κολ 3 11) εἰς ἕνα κόσmicroον καταλλαγῆς εἰρήνης καί ἀγάπης

Τήν πρόγευσιν αὐτήν τῆς laquoκαινῆς κτίσεως raquo τοῦ microεταmicroορφωmicroένου κόσmicroουβιώνει ἐπίσης ἡ Ἐκκλησία εἰς τά πρόσωπα τῶν Ἁγίων της οἱ ὁποῖοι διά τῆς ἀσκήσεως καί τῆς ἀρετῆς των κατέστησαν ἤδη εἰς τήν ζωήν αὐτήν εἰκόνες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἀποδεικνύοντες καί βεβαιοῦντες τοιουτοτρόπως ὅτι ἡ προσδοκία ἑνός κόσmicroου εἰρήνης δικαιοσύνης καί ἀγάπης δέν εἶναι οὐτοπίαἀλλά laquoἐλπιζο microένωνὑπόστασις raquo ( Ἑβρ 11 1) δυνατή microέ τήν χάριν τοῦ Θεοῦ καί τόν πνευmicroατικόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου

Ἐmicroπνεοmicroένη διαρκῶς ἀπό τήν προσδοκίαν καί τήν πρόγευσιν αὐτήν τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἡ Ἐκκλησία δέν ἀδιαφορεῖ διά τά προβλήmicroατα τοῦ ἀνθρώπου τῆς ἑκάστοτε ἐποχῆς ἀλλά ἀντιθέτως συmicromicroετέχει εἰς τήν ἀγωνίαν

καί τά ὑπαρξιακά προβλήmicroατά του αἴρουσα ὅπως ὁ Κύριός της τήν ὀδύνην καί τάς πληγάς τάς ὁποίας προκαλεῖ τό κακόν εἰς τόν κόσmicroον καί ἐπιχέουσαὡς ὁ καλός Σαmicroαρείτης ἔλαιον καί οἶνον εἰς τά τραύmicroατα αὐτοῦ (Λουκ 10 34)διά τοῦ λόγου laquoτῆς ὑπο microονῆς καίπαρακλήσεως raquo (Ρωmicro 15 4 Ἑβρ 13 22) καί διά τῆς ἐmicroπράκτου ἀγάπης Ὁ λόγος της πρός τόν κόσmicroον ἀποβλέπει πρωτίστως ὄχι εἰς τό νά κρίνῃ καί καταδικάσῃ τόν κόσmicroον (πρβλ Ἰωάν 317 καί 12 47)ἀλλά εἰς τό νά προσφέρῃ εἰς αὐτόν ὡς ὁδηγόν τό Εὐαγγέλιον τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ τήν ἐλπίδα καί βεβαιότητα ὅτι τό κακόν ὑπό οἱανδήποτε microορφήν δέν ἔχει τόν τελευταῖον λόγον εἰς τήν ἱστορίαν καί δέν πρέπει νά ἀφεθῇ νά κατευθύνῃ τήν πορείαν της

Ἀντλοῦσα ἀπό τάς ἀρχάς αὐτάς καί ἀπό τήν ὅλην ἐmicroπειρίαν καί διδασκαλίαν τῆς πατερικῆς λειτουργικῆς καί ἀσκητικῆς της παραδόσεως ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία συmicromicroετέχει εἰς τόν προβληmicroατισmicroόν καί τήν ἀγωνίαν τοῦ συγχρόνου



ἀνθρώπου ὡς πρός θεmicroελιώδη ὑπαρξιακά ζητήmicroατα τά ὁποῖα ἀπασχολοῦν τόν σύγχρονον κόσmicroον ἐπιθυmicroοῦσα νά συmicroβάλῃ εἰς τήν ἀντιmicroετώπισίν των ὥστε νά ἐπικρατήσῃ εἰς τόν κόσmicroον ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ laquoἡ πάντα νοῦν ὑπερέχουσαraquo(Φιλ 4 7) ἡ καταλλαγή καί ἡ ἀγάπη

Α Ἡ ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου

1 Η ἀξία του α νθρωπινου προσωπου ἀπορρέουσα ἐκ τῆς δηmicroιουργίας τοῦ ἀνθρώπου ὡς εἰκόνος Θεοῦ καί ἐκ τῆς ἀποστολῆς αὐτοῦ εἰς τό σχέδιον τοῦ Θεοῦ διά τόν ἄνθρωπον καί τόν κόσmicroον ὑπῆρξεν πηγη ε microπνευ σεως δια του ς Πατε ρας τη ς Ε κκλησι ας οι ο ποι οι ε νεβα θυναν ει ς το microυστη ριον τη ς θει ας οι κονοmicroι ας Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος τονίζει χαρακτηριστικῶς διά τόν ἄνθρωπον ὅτι ὁ ∆ηmicroιουργός laquo οἷόν τινα κόσ microον ἕτερον ἐν microικρῷ microέγαν ἐπί τῆς γῆς ἵστησιν ἄγγελον ἄλλον προσκυνητήν microικτόν ἐπόπτην τῆς ὁρατῆς κτίσεως microύστην τῆς νοου microένης βασιλέα τῶν ἐπί γῆς hellip ζῶον ἐνταῦθα οἰκονο microού microενον καί ἀλλαχοῦ microεθιστά microενον καί πέρας τοῦ microυστηρίουτῇ πρός Θεόν νεύσει θεού microενον raquo (Λόγος ΜΕ Εἰς τό Ἅγιον Πάσχα7 ΡG 36 632 AB) Ὁ σκοπός τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου Θεοῦ εἶναι ἡ θέωσις τοῦ ἀνθρώπου Ὁ Χριστός ἀνακαινίσας ἐν Ἑαυτῷ τόν παλαιόν Ἀδάmicro (πρβλ Ἐφ 215) laquo συναπεθέου γε τόν ἄνθρωπον ἀπαρχήν τῆς ἡ microῶν ἐλπίδος raquo (Εὐσεβίου Εὐαγγελική Ἀπόδειξις 4 14 ΡG22 289Α) Τοῦτο διότι ὅπως εἰς τόν παλαιόν Ἀδάmicro ἐνυπῆρχεν ἤδη ὁλόκληρον τό ἀνθρώπινον γένος οὕτω καί εἰς τόν νέον Ἀδάmicroσυνεκεφαλαιώθη ὁλόκληρον ἐπίσης τό ἀνθρώπινον γένος laquo Ἄνθρωπος

γέγονεν ὁ Μονογενής hellipἀνακεφαλαιώσασθαι πάλιν καί εἰς τό ἀρχαῖον ἀναλαβεῖν τό διολισθῆσαν γένος τουτέστι τό ἀνθρώπινον raquo (Κυρίλλου Ἄλεξανδρείας Ἑρ microηνεία ἤ ὑπό microνη microα εἰς τό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον Θacute PG 74 273D-275A) Ἡ διδασκαλία αὐτή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀνεξάντλητος πηγή πάσης χριστιανικῆς προσπαθείας διά τήν περιφρούρησιν τῆς ἀξίας καί τοῦ microεγαλείου τοῦ ἀνθρώπου

2 Ἐπrsquo αὐτῆς τῆς βάσεως εἶναι ἀπαραίτητον νά ἀναπτυχθῇ πρός ὅλας τάς κατευθύνσεις ἡ διαχριστιανική συνεργασία διά τήν προστασίαν τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου αὐτονοήτως δέ καί τοῦ ἀγαθοῦ τῆς εἰρήνης οὕτως ὥστε αἱ εἰρηνευτικαί προσπάθειαι ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν Χριστιανῶν νά ἀποκτοῦν microεγαλύτερον βάρος καί δύναmicroιν

3

Ὡς προϋπόθεσις microιᾶς εὐρυτέρας ἐν προκειmicroένῳ συνεργασίας δύναται νά χρησιmicroεύσῃ ἡ κοινή ἀποδοχή τῆς ὑψίστης ἀξίας τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου Αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι καλοῦνται νά συmicroβάλουν εἰς τήν διαθρησκειακήν συνεννόησιν καί συνεργασίαν διrsquo αὐτῆς δέ εἰς τήν ἀπάλειψιν τοῦ φανατισmicroοῦ ἀπό πάσης πλευρᾶς καί τοιουτοτρόπως εἰς τήν συmicroφιλίωσιν τῶν λαῶν καί ἐπικράτησιν τῆς ἐλευθερίας καί τῆς εἰρήνης εἰς τόν κόσmicroον πρός ἐξυπηρέτησιν τοῦ ἀνθρώπου ἀνεξαρτήτως φυλῆς καί θρησκεύmicroατος Ἐννοεῖται ὅτι ἡ συνεργασία αὕτη ἀποκλείει τόσον τόν συγκρητισmicroόν ὅσον καί τήν ἐπιδίωξιν ἐπιβολῆς οἱασδήποτε θρησκείας ἐπί τῶν ἄλλων

4

Ἔχοmicroεν τήν πεποίθησιν ὅτι ὡς laquo Θεοῦ συνεργοί raquo (Α´ Κορ 3 9)δυνάmicroεθα νά προχωρήσωmicroεν εἰς τήν διακονίαν ταύτην ἀπό κοινοῦ microεθrsquo



ὅλων τῶν ἀνθρώπων καλῆς θελήσεως τῶν ἀγαπώντων τήν κατά Θεόν εἰρήνην ἐπrsquo ἀγαθῷ τῆς ἀνθρωπίνης κοινωνίας ἐπί τοπικοῦ ἐθνικοῦ καί διεθνοῦς ἐπιπέδου Ἡ διακονία αὐτή εἶναι ἐντολή Θεοῦ ( Ματθ 5 9)

Β Περι ελευθερι ας και ευθυ νης

1 Ἕν ἐκ τῶν ὑψίστων δώρων τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπον τόσον ὡς συγκεκριmicroένον φορέα τῆς εἰκόνος τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ ὅσον καί ὡς κοινωνίαν προσώπων ἀντανακλώντων κατά χάριν διά τῆς ἑνότητος τοῦ ἀνθρωπίνου γένους τήν ἐν τῇ Ἁγίᾳ Τριάδι ζωήν καί κοινωνίαν τῶν θείων προσώπων ἀποτελεῖ τό θεῖον δῶρον τῆς ἐλευθερίας laquo Ὁ πλάσας ἀπ᾽ ἀρχῆς τόν ἄνθρωπον ἐλεύθερον ἀφῆκε καί αὐτεξούσιον νό microῳ τῷ τῆς ἐντολῆς microόνον κρατού microενον raquo (Γρηγορίου Θεολόγου Λόγος Ι∆´Περί φιλοπτωχίας 25 PG 35 892Α ) Ἡ ἐλευθερία καθιστᾷ microέν τόν ἄνθρωπον ἱκανόν νά προοδεύῃ πρός τήν πνευmicroατικήν τελειότητα ἀλλάσυγχρόνως ἐmicroπερικλείει τόν κίνδυνον τῆς παρακοῆς τῆς ἀπό τοῦ Θεοῦ αὐτονοmicroήσεως καί διrsquo αὐτῆς τῆς πτώσεως ἐξ οὗ καί αἱ τραγικαί συνέπειαι τοῦ κακοῦ ἐν τῷ κόσmicroῳ

2 Συνέπεια τοῦ κακοῦ τούτου εἶναι αἱ ἐπικρατοῦσαι σήmicroερον ἐν τῇ ζωῇ ἀτέλειαι καί ἐλλείψεις ὡς ἡ ἐκκοσmicroίκευσις ἡ βία ἡ ἔκλυσις τῶν ἠθῶντά παρατηρούmicroενα νοσηρά φαινόmicroενα τῆς λαίλαπος τῶν ναρκωτικῶν καί ἄλλων ἐξαρτήσεων εἰς microερίδα τῆς συγχρόνου νεότητος ὁ φυλετισmicroός οἱ ἐξοπλισmicroοί οἱ πόλεmicroοι καί τά τούτων ἀπότοκα κοινωνικά κακά ἡ καταπίεσις κοινωνικῶν ὁmicroάδων θρησκευτικῶν κοινοτήτων καί λαῶν ὁλοκλήρων ἡ κοινωνική ἀνισότης ὁ περιορισmicroός τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωmicroάτων εἰς τόν χῶρον τῆς ἐλευθερίας τῶν

συνειδήσεων καί τῆς θρησκευτικῆς εἰδικώτερον ἐλευθερίας ἡ παραπληροφόρησις καί ἡ χειραγώγησις τῆς κοινῆς γνώmicroης ἡ οἰκονοmicroική ἀθλιότης ἡ ἄνισος κατανοmicroή ἤ καί ἡ παντελής στέρησις τῶν ἀπολύτως ἀναγκαίων πρός τό ζῇν ἀγαθῶν ἡ πεῖνα τῶν ὑποσιτιζοmicroένων ἑκατοmicromicroυρίων ἀνθρώπων αἱ βίαιαι microετακινήσεις πληθυσmicroῶν καί ἡ ἀθέmicroιτος διακίνησις ἀνθρώπων τό προσφυγικόν χάος ἡ καταστροφή τοῦ περιβάλλοντος ἡ ἀνεξέλεγκτος χρῆσις τῆς γενετικῆς βιοτεχνολογίας καί βιοϊατρικῆς ἀναφορικῶς πρός τήν ἀρχήν τήν διάρκειαν καί τό τέλος τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου Πάντα ταῦτα ὑφαίνουν τό ἀπέραντον ἄγχος τῆς ἀγωνιώδους συγχρόνου ἀνθρωπότητος

3 Ἔναντι τῆς καταστάσεως αὐτῆς ἡ ὁποία ὡδήγησεν εἰς τήν ἀποδυνάmicroωσιν τῆς θεωρήσεως τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καθῆκον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι ὅπως προβάλῃ σήmicroερον διά τοῦ κηρύγmicroατος τῆς θεολογίας τῆς λατρείας καί τοῦ ποιmicroαντικοῦ ἔργου της τήν ἀλήθειαν τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας lsquoΠάντα microοι ἔξεστιν ἀλλ᾿ οὐ πάντα συ microφέρειmiddot πάντα microοι ἔξεστιν ἀλλ᾿ οὐ πάντα οἰκοδο microεῖ Μηδεὶς τὸ ἑαυτοῦ ζητείτω ἀλλὰ τὸ τοῦ ἑτέρου ἕκαστος hellip Ἵνα τί γὰρ ἡ ἐλευθερία microου κρίνεται ὑπὸ ἄλλης συνειδήσεως rsquo (Α´ Κορ 10 23-24 καί 1029) Ἐλευθερία ἄνευ εὐθύνης καί ἀγάπης ὁδηγεῖ τελικῶς εἰς τήν ἀπώλειαν τῆς ἐλευθερίας



Γ Περί εἰρήνης καί δικαιοσύνης

1 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀναγνωρίζει καί ἀναδεικνύει διαχρονικῶς τήν κεντρικήν θέσιν τῆς εἰρήνης καί τῆς δικαιοσύνης εἰς τήν ζωήν τῶν ἀνθρώπων Αὐτή αὕτη ἡ ἐν Χριστῷ ἀποκάλυψις

χαρακτηρίζεται laquo εὐαγγέλιον τῆς εἰρήνης raquo (Ἐφ 615) διότι ὁ Χριστός laquo εἰρηνοποιήσας διά τοῦαἵ microατος τοῦ σταυροῦ αὐτοῦraquo τά πάντα (Κολ1 20) laquo εὐηγγελίσατο εἰρήνην τοῖς microακράν καί τοῖςἐγγύς raquo (Ἐφ 2 17)καί κατέστη laquo ἡ εἰρήνη ἡ microῶν raquo (Ἐφ 2 14) Ἡ εἰρήνη αὕτηἡ laquo ὑπερέχουσαπάντα νοῦν raquo (Φιλ 4 7) εἶναι ὡς εἶπεν ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἰς τούς microαθητάς Του πρό τοῦ Πάθους εὐρυτέρα καί οὐσιαστικωτέρα τῆς εἰρήνης τήν ὁποίαν ἐπαγγέλλεται ὁ κόσmicroος laquo Εἰρήνην ἀφίη microιὑ microῖν εἰρήνην τήν ἐ microήν δίδω microι ὑ microῖν οὐ καθώς ὁ κόσ microος δίδωσιν ἐγώ δίδω microι ὑ microῖν raquo ( Ἰωάν 14 27) Καί τοῦτο διότι ἡ εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ ὥριmicroος καρπός τῆς ἐν Αὐτῷ ἀνακεφαλαιώσεως τῶν πάντων τῆς ἀναδείξεως τῆς ἀξίας καί τοῦ microεγαλείου τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου ὡς εἰκόνος Θεοῦ τῆς προβολῆς τῆς ἐν Αὐτῷ ὀργανικῆς ἑνότητος τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καί τοῦ κόσmicroου τῆς καθολικότητος τῶν ἀρχῶν τῆς εἰρήνης τῆς ἐλευθερίας καί τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης καί τέλος τῆς καρποφορίας τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης microεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί τῶν λαῶν τοῦ κόσmicroου Ἡ πραγmicroατική εἰρήνη εἶναι ὁ καρπός τῆς ἐπί τῆς γῆς ἐπικρατήσεως ὅλων αὐτῶν τῶν χριστιανικῶν ἀρχῶν Εἶναι ἡ ἄνωθεν εἰρήνη περί τῆς ὁποίας πάντοτε εὔχεται ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἰς τάς καθηmicroερινάς της δεήσεις ἐξαιτουmicroένη ταύτην παρά τοῦ Θεοῦ τοῦ τά πάντα δυναmicroένου

καί εἰσακούοντος τάς προσευχάς τῶν microετά πίστεως Αὐτῷ προσερχοmicroένων

2 Ἐκ τῶν ἀνωτέρω καθίσταται δῆλον διατί ἡ Ἐκκλησίαὡς laquo Σῶ microα Χριστοῦraquo (Αrsquo Κορ 1227) δέεται πάντοτε ὑπέρ εἰρήνης τοῦ σύmicroπαντος κόσmicroου ἡ ὁποία εἰρήνη κατά τόν Κλήmicroεντα Ἀλεξανδρέα εἶναι συνώνυmicroον τῆς δικαιοσύνης (Στρω microατεῖς 4 25 ΡG 8 1369B-72A)Ὁ δέ Μέγας Βασίλειος προσθέτει laquo οὐ δύνα microαι πεῖσαι ἐ microαυτόν ὅτι ἄνευ τῆς εἰς ἀλλήλους ἀγάπ ης καί ἄνευ τοῦ τό εἰς ἐ microέἧκον εἰρηνεύειν πρός πάντας δύνα microαι ἄξιος κληθῆναι δοῦλος Ἰησοῦ Χριστοῦraquo ( Ἐπιστολή 2031 PG 32737B) Τοῦτο εἶναι ὡς σηmicroειώνει ὁ αὐτός Πατήρ τόσον αὐτονόητον διά τόν

Χριστιανόνὥστε laquo οὐδέν οὕτως ἴδιόν ἐστι Χριστιανοῦ ὡς τό εἰρηνοποιεῖν raquo ( Ἐπιστολή 114 ΡG 32 528B) Ἡ εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ microυστική δύναmicroις ἡ ὁποία πηγάζει ἀπό τήν καταλλαγήν τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν οὐράνιον Πατέρα Του laquo κατά πρόνοιαν Ἰησοῦ τοῦ τά πάντα ἐν πᾶσινἐνεργοῦντος καί ποιοῦντος εἰρήνην ἄρρητον καί ἐξ αἰῶνος προωρισ microένην καί ἀποκαταλλάσσοντοςἡ microᾶς ἑαυτῷ καί ἐν ἑαυτῷ τῷ Πατρί raquo (∆ιονυσίου Ἀρεοπαγίτου Περί θείων ὀνο microάτων 11 5 ΡG 3953AB)

3 Ὀφείλοmicroεν συγχρόνως νά ὑπογραmicromicroίσωmicroεν ὅτι τά δῶρα τῆς εἰρήνης καί

τῆς δικαιοσύνης ἐξαρτῶνται καί ἐκ τῆς ἀνθρωπίνης συνεργίας Τό Ἅγιον Πνεῦmicroα χορηγεῖ πνευmicroατικά δῶρα ὅταν ἐν microετανοίᾳ ἐπιζητῶmicroεν τήν



εἰρήνην καί τήν δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ Τά δῶρα ταῦτα τῆς εἰρήνης καί δικαιοσύνης ἐmicroφανίζονται ἐκεῖ ἔνθα οἱ Χριστιανοί καταβάλλουν προσπαθείας εἰς τό ἔργον τῆς πίστεως τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐλπίδος ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡmicroῶν (Αrsquo Θεσ 13)

4 Ἡ ἁmicroαρτία εἶναι πνευmicroατική ἀσθένεια τῆς ὁποίας τά ἐξωτερικά

συmicroπτώmicroατα εἶναι αἱ ταραχαί αἱ ἔριδες τά ἐγκλήmicroατα καί οἱ πόλεmicroοιmicroετά τῶν τραγικῶν αὐτῶν συνεπειῶν Ἡ Ἐκκλησία ἐπιδιώκει νά ἐξαλείψῃ οὐ microόνον τά ἐξωτερικά συmicroπτώmicroατα αὐτῆς τῆς ἀσθενείαςἀλλά καί αὐτήν ταύτην τήν ἀσθένειαν τήν ἁmicroαρτίαν

5 Συγχρόνως ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεωρεῖ καθῆκον αὐτῆς νά ἐπικροτῇ πᾶν ὅτι ἐξυπηρετεῖ πράγmicroατι τήν εἰρήνην (Ρωmicro 1419) καί ἀνοίγει τήν ὁδόν πρός τήν δικαιοσύνην τήν ἀδελφοσύνην τήν ἀληθῆ ἐλευθερίαν καί τήν ἀmicroοιβαίαν ἀγάπην microεταξύ ὅλων τῶν τέκνων τοῦ ἑνός οὐρανίου Πατρός ὡς καί microεταξύ ὅλων τῶν λαῶν τῶν ἀποτελούντων τήν ἑνιαίαν ἀνθρωπίνην οἰκογένειαν Συmicroπάσχει δέ microεθrsquo ὅλων τῶν ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι εἰς διάφορα microέρη τοῦ κόσmicroου στεροῦνται τῶν ἀγαθῶν τῆς εἰρήνης καί τῆς δικαιοσύνης

∆ Ἡ εἰρήνη καί ἡ ἀποτροπή τοῦ πολέmicroου

1 Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καταδικάζει γενικῶς τόν πόλεmicroον τόν ὁποῖον θεωρεῖ ἀπόρροιαν τοῦ ἐν τῷ κόσmicroῳ κακοῦ καί τῆς ἁmicroαρτίας laquo Πόθεν πόλε microοι καὶ microάχαι ἐν ὑ microῖν Οὐκ ἐντεῦθεν ἐκ τῶν ἡδονῶν ὑ microῶν τῶν στρατευο microένων ἐν τοῖς microέλεσιν ὑ microῶν raquo ( Ἰακ 41) Ἕκαστος πόλεmicroος ἀποτελεῖ ἀπειλήν καταστροφῆς τῆς δηmicroιουργίας καί τῆς ζωῆς

Ὅλως ἰδιαιτέρως εἰς περίπτωσεις πολέmicroων δι᾽ ὅπλων microαζικῆς καταστροφῆςαἱ συνέπειαι θά εἶναι τροmicroακτικαί ὄχι microόνον διότι θά ἐπέλθῃ ὁ θάνατος εἰς ἀπρόβλεπτον ἀριθmicroόν ἀνθρώπων ἀλλά καί διότι διrsquo ὅσους θά ἐπιζήσουν ὁ βίος θά καταστῇ ἀβίωτος Θά ἐmicroφανισθοῦν ἀνίατοι ἀσθένειαι θά προκληθοῦν γενετικαί ἀλλαγαί καί ἄλλα δεινά τά ὁποῖα θά ἐπηρεάζουν καταστρεπτικῶς καί τάς ἑποmicroένας γενεάς

Λίαν ἐπικίνδυνος δέν εἶναι microόνον ὁ πυρηνικός ἐξοπλισmicroός ἀλλά καί οἱ χηmicroικοίοἱ βιολογικοί καί πάσης microορφῆς ἐξοπλισmicroοί οἱ ὁποῖοι δηmicroιουργοῦν τήν

ψευδαίσθησιν τῆς ὑπεροχῆς καί κυριαρχίας ἐπί τοῦ περιβάλλοντος κόσmicroουΤοιοῦτοι ἐξοπλισmicroοί καλλιεργοῦν ἀτmicroόσφαιραν φόβου καί ἐλλείψεως ἐmicroπιστοσύνης καί καθίστανται αἰτία ἑνός νέου ἀνταγωνισmicroοῦ ἐξοπλισmicroῶν

2 Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ θεωροῦσα κατ᾽ ἀρχήν τόν πόλεmicroον ἀπόρροιαν τοῦ ἐν τῷ κόσmicroῳ κακοῦ καί τῆς ἁmicroαρτίας ἐνθαρρύνει πᾶσαν πρωτοβουλίαν καί προσπάθειαν πρός πρόληψιν ἤ ἀποτροπήν αὐτοῦ διά τοῦ διαλόγου καί διά παντός ἄλλου προσφόρου microέσου Εἰς περίπτωσιν κατά τήν ὁποίαν ὁ πόλεmicroος καταστῇ ἀναπόφευκτος ἡ Ἐκκλησία συνεχίζει προσευχοmicroένη καί microεριmicroνῶσα ποιmicroαντικῶς διά τά τέκνα αὐτῆς

τά ὁποῖα ἐmicroπλέκονται εἰς τάς πολεmicroικάς συγκρούσεις διά τήν ὑπεράσπισιν τῆς ζωῆς καί τῆς ἐλευθερίας αὐτῶν καταβάλλουσα πᾶσαν



προσπάθειαν διά τήν ταχυτέραν ἀποκατάστασιν τῆς εἰρήνης καί τῆς ἐλευθερίας

3 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καταδικάζει ἐντόνως τάς ποικιλοmicroόρφους συγκρούσεις καί τούς πολέmicroους τούς ὀφειλοmicroένους εἰς φανατισmicroόνπροερχόmicroενον ἐκ θρησκευτικῶν ἀρχῶν Βαθεῖαν ἀνησυχίαν προκαλεῖ ἡ

microόνιmicroος τάσις αὐξήσεως τῶν καταπιέσεων καί διώξεων τῶν χριστιανῶν καί ἄλλων κοινοτήτων ἐξ αἰτίας τῆς πίστεως αὐτῶν εἰς τήν Μέσην Ἀνατολήν καί ἀλλαχοῦ καθώς καί αἱ ἀπόπειραι ἐκριζώσεως τοῦ Χριστιανισmicroοῦ ἐκ τῶν παραδοσιακῶν κοιτίδων αὐτοῦ Τοιουτοτρόπωςἀπειλοῦνται αἱ ὑφιστάmicroεναι διαθρησκειακαί καί διεθνεῖς σχέσεις ἐνῷ πολλοί χριστιανοί ἀναγκάζονται νά ἐγκαταλείψουν τάς ἑστίας αὑτῶνΟἱ ἀνά τόν κόσmicroον Ὀρθόδοξοι συmicroπάσχουν microετά τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν χριστιανῶν καί ὅλων τῶν ἄλλων διωκοmicroένων ἐν τῇ περιοχῇ καί καλοῦν εἰς ἐξεύρεσιν δικαίας καί microονίmicroου λύσεως τῶν προβληmicroάτων τῆς περιοχῆς

Καταδικάζονται ἐπίσης πόλεmicroοι ἐmicroπνεόmicroενοι ὑπό ἐθνικισmicroοῦ προκαλοῦντες ἐθνοκαθάρσεις microεταβολάς κρατικῶν ὁρίων καί κατάληψιν ἐδαφῶν

Ε Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἔναντι τῶν διακρίσεων

1 Ὁ Κύριος ὡς Βασιλεύς τῆς δικαιοσύνης ( Ἑβρ 7 2-3) ἀποδοκιmicroάζει τήν βίαν καί τήν ἀδικίαν (Ψαλmicro 10 5) καί καταδικάζει τήν ἀπάνθρωπον στάσιν πρός τόν πλησίον (Μάρκ 25 41-46 Ἰακ 2 15-16) Εἰς τήν Βασιλείαν Aὐτοῦ ἡ ὁποία εἰκονίζεται καί εἶναι παροῦσα ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ Του ἤδη ἐδῶ εἰς τήν γῆν δέν ὑπάρχει τόπος οὔτε διά τό micro ῖσοςοὔτε διrsquo ἔχθραν καί microισαλλοδοξίαν ( Ἠσ 11 6 Ρωmicro 12 10)

2

Ἡ θέσις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι ἐν προκειmicroένῳ σαφής Ἡ Ἐκκλησία πιστεύει ὅτι ὁ Θεόςlaquo ἐποίησεν ἐξ ἑνός αἵ microατος πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων κατοικεῖν ἐπί πᾶν τό πρόσωπον τῆς γῆς raquo (Πράξ 17 26) καί ὅτι ἐν Χριστῷ laquo οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδέ Ἕλλην οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδέ ἐλεύθερος οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυ πάντες γάρ εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦraquo (Γαλ 3 28) Εἰς τό ἐρώτηmicroα laquo καί τίς ἐστί microου πλησίον raquo ὁ Χριστός ἀπήντησε διά τῆς παραβολῆς τοῦ καλοῦ Σαmicroαρείτου (Λουκ1025-37) Καί οὕτως ἐδίδαξε τήν κατάλυσιν παντός microεσοτοίχου ἔχθρας καί προκαταλήψεως Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ὁmicroολογεῖ ὅτι ἕκαστος ἄνθρωπος ἀνεξαρτήτως χρώmicroατος θρησκείας φυλῆς φύλου

ἐθνικότητος γλώσσης ἔχει δηmicroιουργηθῆ κατ᾽ εἰκόνα καί καθ᾽ ὁmicroοίωσιν Θεοῦ καί ἀπολαmicroβάνει ἴσα δικαιώmicroατα ἐν τῇ κοινωνίᾳ Συνεπής πρός τήν πίστιν αὐτήν ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν δέχεται τάς διακρίσεις δι᾽ἕκαστον ἐκ τῶν προαναφερθέντων λόγων ἐφrsquo ὅσον αὗται προϋποθέτουν ἀξιολογικήν διαφοράν microεταξύ τῶν ἀνθρώπων

3 Ἡ Ἐκκλησία ἐν τῷ πνεύmicroατι τοῦ σεβασmicroοῦ τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωmicroάτων καί τῆς ἴσης microεταχειρίσεως τῶν ἀνθρώπωνἀξιολογεῖ τήν ἐφαρmicroογήν τῶν ἀρχῶν αὐτῶν ὑπό τό φῶς τῆς διδασκαλίας αὐτῆς περί τῶν microυστηρίων τῆς οἰκογενείας τῆς θέσεως τῶν δύο φύλων ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ καί τῶν ἐν γένει ἀξιῶν τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως Ἡ Ἐκκλησία ἔχει δικαίωmicroα ἵνα

διακηρύττῃ τήν microαρτυρίαν τῆς διδασκαλίας της εἰς τὀν δηmicroόσιον χῶρον



ΣΤrsquo Ἡ ἀποστολή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

ὡς microαρτυρία ἀγάπης ἐν διακονίᾳ

1 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐπιτελοῦσα τήν σωτήριον αὐτῆς ἀποστολὴν ἐν τῷ κόσmicroῳ microεριmicroνᾷ ἐmicroπράκτως διά πάντας τοὺς ἀνθρώπους χρῄζοντας βοηθείας τούς πεινῶντας τοὺς ἀπόρους τοὺς ἀσθενεῖς τούς ἀναπήρουςτοὺς ὑπερήλικας τοὺς διωκοmicroένους τοὺς αἰχmicroαλώτους τοὺς φυλακισmicroένους τούς ἀστέγους τὰ ὀρφανὰ τὰ θύmicroατα τῶν καταστροφῶν καί τῶν πολεmicroικῶν συγκρούσεων τῆς ἐmicroπορίας ἀνθρώπων καί τῶν συγχρόνων microορφῶν δουλείας Αἱ καταβαλλόmicroεναι ὑπὸ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας προσπάθειαι διά τὴν καταπολέmicroησιν τῆς ἐνδείας καὶ τῆς κοινωνικῆς ἀδικίας ἀποτελοῦν ἔκφρασιν τῆς πίστεως αὐτῆς καὶ διακονίαν Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου ὁ ὁποῖος ἐταύτισεν Ἑαυτὸν πρὸς πάντα ἄνθρωπον ἰδίως πρός τούς ἐν ἀνάγκαις εὑρισκοmicroένουςlaquo Ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν microου τῶν ἐλαχίστων ἐ microοὶ

ἐποιήσατεraquo (Ματθ 25 40) Ἐν τῇ πολυπτύχῳ ταύτῃ κοινωνικῇ διακονίᾳ ἡ Ἐκκλησία δύναται νά συνεργάζηται microετὰ τῶν διαφόρων σχετικῶν κοινωνικῶν φορέων

2 Οἱ ἀνταγωνισmicroοί καί αἱ ἐχθρότητες ἐν τῷ κόσmicroῳ εἰσάγουν ἀδικίαν καί ἀνισότητα εἰς τήν συmicromicroετοχήν τῶν ἀνθρώπων καί τῶν λαῶν εἰς τά ἀγαθά τῆς θείας δηmicroιουργίας Στεροῦν ἀπό ἑκατοmicromicroύρια ἀνθρώπων τά βασικά ἀγαθά καί ὁδηγοῦν εἰς ἐξαθλίωσιν τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεωςπροκαλοῦν microαζικάς microεταναστεύσεις πληθυσmicroῶν διεγείρουν ἐθνικάςθρησκευτικάς καί κοινωνικάς συγκρούσεις αἱ ὁποῖαι ἀπειλοῦν τήν ἐσωτερικήν συνοχήν τῶν κοινωνιῶν

3 Ἡ Ἐκκλησία δέν δύναται νά microείνῃ ἀδιάφορος ἔναντι τῶν οἰκονοmicroικῶν

καταστάσεων αἱ ὁποῖαι ἐπηρεάζουν ἀρνητικῶς ὁλόκληρον τήν ἀνθρωπότητα Ἐπιmicroένει εἰς τὴν ἀνάγκην οὐχί microόνον ἡ οἰκονοmicroία νά ἐρείδηται ἐπί ἠθικῶν ἀρχῶν ἀλλά καί ἐmicroπράκτως νά διακονῆται δι᾽ αὐτῆς ὁ ἄνθρωπος συmicroφώνως καί πρὸς τὴν διδασκαλίαν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ldquoκοπιῶντας δεῖ ἀντιλα micro βάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων microνη microονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ ὅτι αὐτὸς εἶπε microακάριόν ἐστι microᾶλλον διδόναι ἢ λα micro βάνειν rdquo (Πράξ 2035) Ὁ ΜΒασίλειος γράφει ὅτι ldquoσκοπός οὖν ἑκάστῳ προκεῖσθαι ὀφείλει ἐν τῷ ἔργῳ ἡ ὑπηρεσία τῶν δεο microένων οὐχί ἡ ἰδία αὐτοῦ χρεία rdquo ( Ὅροι κατά πλάτος ΜΒrsquo PG 31 1025 A)

4

Τό χάσmicroα microεταξύ πλουσίων καί πτωχῶν διευρύνεται δραmicroατικῶς ἐξ αἰτίας τῆς οἰκονοmicroικῆς κρίσεως ἡ ὁποία εἶναι συνήθως ἀποτέλεσmicroα κερδοσκοπίας χωρίς φραγmicroούς ἐκ microέρους οἰκονοmicroικῶν παραγόντωνσυγκεντρώσεως τοῦ πλούτου εἰς χεῖρας ὀλίγων καί στρεβλῆς οἰκονοmicroικῆς δραστηριότητος ἡ ὁποία στερουmicroένη δικαιοσύνης καί ἀνθρωπιστικῆς εὐαισθησίας δέν ἐξυπηρετεῖ τελικῶς τάς πραγmicroατικάς ἀνάγκας τῆς ἀνθρωπότητος Βιώσιmicroος οἰκονοmicroία εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία συνδυάζει τήν ἀποτελεσmicroατικότητα microετά δικαιοσύνης καί κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης

5 Ὑπό τάς τραγικάς ταύτας καταστάσεις κατανοεῖται ἡ τεραστία εὐθύνη τῆς Ἐκκλησίας διά τήν καταπολέmicroησιν τῆς πείνης καί πάσης ἄλλης

microορφῆς ἐνδείας ἐν τῷ κόσmicroῳ Ἕν τοιοῦτον φαινόmicroενον εἰς τήν ἐποχήν microας κατά τήν ὁποίαν αἱ χῶραι ζοῦν ὑπό καθεστώς παγκοσmicroιοποιηmicroένης



οἰκονοmicroίας ὑποδηλοῖ τήν σοβαράν κρίσιν ταυτότητος τοῦ συγχρόνου κόσmicroου διότι ἡ πεῖνα οὐχί microόνον ἀπειλεῖ τό θεῖον δῶρον τῆς ζωῆς ὁλοκλήρων λαῶν ἀλλά καί θίγει τό microεγαλεῖον καί τήν ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου συγχρόνως δέ προσβάλλει καί τόν ἴδιον τόν Θεόν ∆ιά τοῦτο ἄν ἡ microέριmicroνα διά τήν ἰδικήν microας τροφήν εἶναι θέmicroα

ὑλικόν ἡ microέριmicroνα διά τήν τροφήν τοῦ συνανθρώπου microας εἶναι θέmicroα πνευmicroατικόν ( Ἰακ 2 14-18) Ἀποτελεῖ ἑποmicroένως ἀποστολήν ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν νά ἐπιδεικνύουν ἀλληλεγγύην καί νά ὀργανώνουν ἀποτελεσmicroατικῶς τήν βοήθειάν των πρός τούς ἐνδεεῖς ἀδελφούς

6 Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία ἐν τῷ καθολικῷ σώmicroατι αὐτῆςπερικλείουσα εἰς τούς κόλπους αὐτῆς πολλοὺς λαοὺς τῆς γῆςἀναδεικνύει τήν ἀρχήν τῆς πανανθρωπίνου ἀλληλεγγύης καί ὑποστηρίζει τὴν στενοτέραν συνεργασίαν λαῶν καὶ κρατῶν πρὸς εἰρηνικὴν ἐπίλυσιν τῶν διαφορῶν

7 Ἀνησυχίαν προκαλεῖ εἰς τήν Ἐκκλησίαν ἡ διαρκῶς αὐξανοmicroένη ἐπιβολὴ εἰς τὴν ἀνθρωπότητα ἑνὸς καταναλωτικοῦ τρόπου ζωῆς ὁ ὁποῖος στερεῖται τῶν χριστιανικῶν ἠθικῶν ἀξιῶν Ὑπό τήν ἔννοιαν αὐτήν ὁ καταναλωτισmicroός οὗτος ἐν συνδυασmicroῷ microετά τῆς ἐκκοσmicroικευmicroένης παγκοσmicroιοποιήσεως τείνει νά ὁδηγήσῃ τοὺς λαούς εἰς τὴν ἀπώλειαν τῶν πνευmicroατικῶν καταβολῶν αὐτῶν εἰς τὴν ἱστορικὴν ἀmicroνησίαν καί εἰς τήν λήθην τῶν παραδόσεων

8 Τὰ microέσα γενικῆς ἐνηmicroερώσεως οὐχὶ σπανίως τελοῦν ὑπὸ τὸν ἔλεγχον microιᾶς ἰδεολογίας φιλελευθέρας παγκοσmicroιοποιήσεως καί οὕτω καθίστανται δίαυλοι διαδόσεως τοῦ καταναλωτισmicroοῦ καὶ τῆς ἀνηθικότητος Ἰδιαιτέραν ἀνησυχίαν προκαλοῦν περιστατικὰ καθrsquo ἅ ἡ

στάσις ἔναντι τῶν θρησκευτικῶν ἀξιῶν χαρακτηρίζεται διά τήν ἔλλειψιν σεβασmicroοῦ ἐνίοτε δέ καί διά βλασφηmicroίαν προξενοῦντα διχασmicroούς καί ἐξεγέρσεις ἐντός τῆς κοινωνίας Ἡ Ἐκκλησία προειδοποιεῖ τὰ τέκνα αὐτῆς διά τόν κίνδυνον τοῦ ἐπηρεασmicroοῦ τῶν συνειδήσεων διὰ τῶν microέσων ἐνηmicroερώσεως καὶ τῆς χρήσεως αὐτῶν οὐχὶ διὰ τὴν προσέγγισιν τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν λαῶν ἀλλά διὰ τὴν χειραγώγησίν των

9 Εἰς τὴν πορείαν ἥν διανύει ἡ Ἐκκλησία κηρύττουσα καὶ ἀσκοῦσα τὴν σωτήριον ἀποστολὴν αὐτῆς διά τήν ἀνθρωπότητα ὁλοέν καὶ τακτικώτερον ἔρχεται ἀντιmicroέτωπος microετὰ τῶν ἐκφάνσεων τῆς ἐκκοσmicroικεύσεως Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καλεῖται νά ἐπαναδιατυπώσῃ καί φανερώσῃ τήν προφητικήν microαρτυρίαν της εἰς τόν

κόσmicroον στηριζοmicroένη εἰς τήν ἐmicroπειρίαν τῆς πίστεως ὑπενθυmicroίζουσα ἐν ταὐτῷ καί τήν πραγmicroατικήν ἀποστολήν αὐτῆς διά τῆς καταγγελίας τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καί τῆς καλλιεργείας συνειδήσεως ἑνότητος εἰς τό ποίmicroνιον αὐτῆς Οὕτω διανοίγεται εὐρύ πεδίον διrsquo αὐτήν δεδοmicroένου ὅτι ὡς οὐσιαστικόν στοιχεῖον τῆς ἐκκλησιολογικῆς της διδασκαλίας προβάλλει εἰς τόν διεσπασmicroένον κόσmicroον τήν εὐχαριστιακήν κοινωνίαν καί ἑνότητα

10 Ὁ πόθος τῆς συνεχοῦς αὐξήσεως τῆς εὐηmicroερίας καὶ ἡ ἄmicroετρος κατανάλωσις ἀναποφεύκτως ὁδηγοῦν εἰς τὴν δυσανάλογον χρῆσιν καὶ τὴν ἐξάντλησιν τῶν φυσικῶν πόρων Ἡ δηmicroιουργηθεῖσα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ

κτίσις ἡ ὁποία ἐδόθη εἰς τόν ἄνθρωπον ᾽ἐργάζεσθαι καὶ φυλάσσειν᾽ αὐτὴν (πρβλ Γεν 215) ὑφίσταται τὰς συνεπείας τῆς



ἁmicroαρτίας τοῦ ἀνθρώπου laquoΤῇ γὰρ microαταιότητι ἡ κτίσις ὑπετάγη οὐχ ἑκοῦσα ἀλλὰ διὰ τὸν ὑποτάξαντα ἐπ᾿ ἐλπίδι ὅτι καὶ αὐτὴ ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπὸ τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ Οἴδα microεν γὰρ ὅτι πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν raquo (Ρωmicro 820-22)

Ἡ οἰκολογική κρίσις ἡ ὁποία συνδέεται πρός τάς κλιmicroατολογικάς ἀλλαγάς καί τήν ὑπερθέρmicroανσιν τοῦ πλανήτου καθιστᾷ ἐπιτακτικόν τό χρέος τῆς Ἐκκλησίας ὅπως συmicroβάλῃ διά τῶν εἰς τήν διάθεσιν αὐτῆς πνευmicroατικῶν microέσωνεἰς τήν προστασίαν τῆς δηmicroιουργίας τοῦ Θεοῦ ἐκ τῶν συνεπειῶν τῆς ἀνθρωπίνης ἀπληστίας Ἡ ἀπληστία διά τήν ἱκανοποίησιν τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν ὁδηγεῖ εἰς τήν πνευmicroατικήν πτώχευσιν τοῦ ἀνθρώπου καί εἰς τήν καταστροφήν τοῦ περιβάλλοντος ∆έν πρέπει νά λησmicroονῆται ὅτι ὁ φυσικός πλοῦτος τῆς γῆς δέν εἶναι περιουσία τοῦ ἀνθρώπου ἀλλά τοῦ ∆ηmicroιουργοῦ laquoΤοῦ Κυρίου ἡγῆ καί τό πλήρω microα αὐτῆς ἡ οἰκου microένη καί πάντες οἱ κατοικοῦν τες ἐν αὐτῇraquo (Ψαλmicro 231) Οὕτως ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τονίζει τήν προστασίαν τῆς δηmicroιουργίας τοῦ Θεοῦ διά τῆς καλλιεργείας τῆς εὐθύνης τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τοῦ θεοσδότου περιβάλλοντος καί διά τῆς προβολῆς τῶν ἀρετῶν τῆς ὀλιγαρκείας καί τῆς ἐγκρατείας Ὀφείλοmicroεν νά ἐνθυmicroώmicroεθα ὅτι ὄχι microόνον αἱ σηmicroεριναί ἀλλά καί αἱ microελλοντικαί γενεαί ἔχουν δικαίωmicroα ἐπί τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν τά ὁποῖα microᾶς ἐχάρισεν ὁ ∆ηmicroιουργός

11 ∆ιά τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν ἡ ἱκανότης πρός ἐπιστηmicroονικήν ἔρευναν τοῦ κόσmicroου ἀποτελεῖ θεόσδοτον δῶρον εἰς τόν ἄνθρωπονΣυγχρόνως ὅmicroως πρός αὐτήν τήν κατάφασιν ἡ Ἐκκλησία ἐπισηmicroαίνει τούς κινδύνους οἱ ὁποῖοι ὑποκρύπτονται εἰς τήν χρῆσιν ὡρισmicroένων

ἐπιστηmicroονικῶν ἐπιτευγmicroάτων Θεωρεῖ ὅτι ὁ ἐπιστήmicroων εἶναι microέν ἐλεύθερος νά ἐρευνᾷ ἀλλά καί ὅτι ὀφείλει νά διακόπτῃ τήν ἔρευνάν του ὅταν παραβιάζωνται βασικαί χριστιανικαί καί ἀνθρωπιστικαί ἀρχαί ᾽Πάντα microοι ἔξεστιν ἀλλ᾽ οὐ πάντα συ microφέρει᾽ (A´ Κορ 6 12) καί ᾽Τό καλόν οὐ καλόν ὅταν microήκαλῶς γίνηται᾽ (Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου Λόγος Θεολογικός Α´ 4 PG 36 16 C) Ἡ θέσις αὕτη τῆς Ἐκκλησίας ἀποδεικνύεται πολλαπλῶς ἀπαραίτητος διά τήν ὀρθήν ὁριοθέτησιν τῆς ἐλευθερίας καί τήν ἀξιοποίησιν τῶν καρπῶν τῆς ἐπιστήmicroης εἰς πάντας σχεδόν τούς τοmicroεῖς τῆς ὁποίας ἰδίᾳ δέ τῆς βιολογίας ἀναmicroένονται νέα ἐπιτεύγmicroατα ἀλλά καί κίνδυνοι Ἐν ταὐτῷὑπογραmicromicroίζοmicroεν τήν ἀναmicroφισβήτητον ἱερότητα τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς

ἀπό τῆς συλλήψεως microέχρι τοῦ φυσικοῦ θανάτου12 Κατά τά τελευταῖα ἔτη παρατηρεῖται ἁλmicroατώδης ἀνάπτυξις εἰς τάς

βιοεπιστήmicroας καί εἰς τήν συνδεδεmicroένην microέ αὐτάς βιοτεχνολογίαν πολλά ἐπιτεύγmicroατα τῶν ὁποίων θεωροῦνται εὐεργετικά διά τόν ἄνθρωπονἄλλα δηmicroιουργοῦν ἠθικά διλήmicromicroατα ἐνῷ ἄλλα κρίνονται ἀπορριπτέα Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία πιστεύει ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι ἁπλοῦν σύνολον κυττάρων ἱστῶν καί ὀργάνων οὔτε καί προσδιορίζεται microόνον ἀπό βιολογικούς παράγοντας Ὁ ἄνθρωπος ἀποτελεῖ δηmicroιούργηmicroα ᾽κατ᾽εἰκόνα Θεοῦ᾽ (Γεν 1 27) καί θά πρέπει ἡ ἀναφορά εἰς αὐτόν νά γίνηται microέ τόν δέοντα σεβασmicroόν Ἡ ἀναγνώρισις τῆς θεmicroελιώδους αὐτῆς

ἀρχῆς ὁδηγεῖ εἰς τό συmicroπέρασmicroα ὅτι τόσον κατά τήν ἐπιστηmicroονικήν ἔρευναν ὅσον καί κατά τήν πρακτικήν ἐφαρmicroογήν τῶν νέων



ἀνακαλύψεων καί ἐφευρέσεων δέον ὅπως διαφυλάσσηται τό ἀπόλυτον δικαίωmicroα κάθε ἀνθρώπου νά ἀπολαύῃ σεβασmicroοῦ καί τιmicroῆς εἰς πᾶν στάδιον τῆς ζωῆς του καθώς καί ἡ βούλησις τοῦ Θεοῦ ὡς αὕτη ἐφανερώθη κατά τήν δηmicroιουργίαν Ἡ ἔρευνα πρέπει νά λαmicroβάνῃ ὑπ᾽ ὄψιν της τάς ἠθικάς καί πνευmicroατικάς ἀρχάς καί τά χριστιανικά θέσmicroια

Ἀπαραίτητος σεβασmicroός δέον νά ἐπιδεικνύηται καί εἰς ὅλην τήν ∆ηmicroιουργίαν τοῦ Θεοῦ τόσον κατά τήν χρῆσιν αὐτῆς ὑπό τοῦ ἀνθρώπου ὅσον καί κατά τήν ἔρευναν συmicroφώνως πρός τήν ἐντολήν τοῦ Θεοῦ πρός αὐτόν (Γεν 2 15)

13 Κατά τούς χρόνους τούτους τῆς ἐκκοσmicroικεύσεως ἰδιαιτέρως προβάλλει ἡ ἀνάγκη ὅπως ἐξαρθῇ ἡ σηmicroασία τῆς ἁγιότητος τοῦ βίου ἐν ὄψει τῆς πνευmicroατικῆς κρίσεως ἡ ὁποία χαρακτηρίζει τόν σύγχρονον πολιτισmicroόν Ἡ παρανόησις τῆς ἐλευθερίας ὡς ἐλευθεριότητος ὁδηγεῖ εἰς τήν αὔξησιν τῆς ἐγκληmicroατικότητος τήν καταστροφήν καί τήν βεβήλωσιν τῶν σεβασmicroάτων τήν ἐξάλειψιν τοῦ σεβασmicroοῦ πρός τήν ἐλευθερίαν τοῦ πλησίον καί τήν ἱερότητα τῆς ζωῆς Ἡ Ὀρθόδοξος Παράδοσιςδιαmicroορφωθεῖσα διά τῆς βιώσεως ἐν τῇ πράξει τῶν χριστιανικῶν ἀληθειῶν εἶναι φορεύς πνευmicroατικότητος καί ἀσκητικοῦ ἤθους τό ὁποῖον δέον νά ἐξαρθῇ καί προβληθῇ ὅλως ἰδιαιτέρως κατά τήν ἐποχήν ἡmicroῶν

14 Ἡ εἰδική ποιmicroαντική microέριmicroνα τῆς Ἐκκλησίας πρός τούς νέους τυγχάνει διαρκής καί ἀmicroετάπτωτος διά τήν ἐν Χριστῷ διαπαιδαγώγησίν τωνΑὐτονόητος τυγχάνει ἡ προέκτασις τῆς ποιmicroαντικῆς εὐθύνης τῆς Ἐκκλησίας καί εἰς τόν θεόσδοτον θεσmicroόν τῆς οἰκογενείας ἥτις ἀείποτε καί ἀπαραιτήτως ἐστηρίχθη εἰς τό ἱερόν microυστήριον τοῦ χριστιανικοῦ γάmicroου ὡς ἑνώσεως ἀνδρός καί γυναικός ἡ ὁποία εἰκονίζει τήν ἕνωσιν

τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας Του (Ἐφ 532) Τοῦτο καθίσταται ἐπίκαιρον ἐν ὄψει microάλιστα καί ἀποπειρῶν νοmicroιmicroοποιήσεως εἰς χώρας τινάς καί θεολογικῆς θεmicroελιώσεως εἰς χριστιανικάς τινάς κοινότηταςmicroορφῶν συmicroβιώσεως ἀντιτιθεmicroένων εἰς τήν χριστιανικήν παράδοσιν καί διδασκαλίαν

15 Εἰς τήν σύγχρονον ἐποχήν καί ἀείποτε ἡ προφητική καί ποιmicroαντική φωνή τῆς Ἐκκλησίας ἀπευθύνεται εἰς τήν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου καί καλεῖ αὐτόν microετά τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἵνα ἐνστερνισθῇ καί βιώσῃ laquoὅσα ἐστίν ἀληθῆ ὅσα σε microνά ὅσα δίκαια ὅσα ἁγνά ὅσα προσφιλῆὅσα εὔφη microαraquo (Φιλιπ 48) τήν θυσιαστικήν ἀγάπην τοῦ Ἐσταυρωmicroένου Κυρίου της τήν microόνην ὁδόν πρός ἕνα κόσmicroον εἰρήνης δικαιοσύνηςἐλευθερίας καί ἀγάπης microεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί τῶν λαῶν



ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΜΟΝ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΑΚΗΡΥΞΕΩΣ ΑΥΤΟΥ

Ἀπόφασις τῆς Ε´ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου ∆ιασκέψεως

Σα microπεζύ - Γενεύη 10-17 Ὀκτωβρίου 2015

∆η microοσιεύεται συ microφώνως πρός τάς ἀποφάσεις τῆς Συνάξεως τῶν

Προκαθη microένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν

Σα microπεζύ - Γενεύη 21-28 Ἰανουαρίου 2016

Ἡ Ε´ Προσυνοδική Πανορθόδοξος ∆ιάσκεψις ἐργασθεῖσα ἐπί τῇ βάσει τοῦ συmicroφωνηθέντος καί ἐγκριθέντος ὑπό τῆς ∆ιορθοδόξου Προπαρασκευαστικῆς Ἐπιτροπῆς ἐν Chambeacutesy ἀπό 9ης ἕως 17ης ∆εκεmicroβρίου 2009 κειmicroένου laquoΤό

Αὐτόνοmicroον καί ὁ τρόπος ἀνακηρύξεως αὐτοῦraquo ἐξήτασε τάς ἐκκλησιολογικάςτάς κανονικάς καί τάς ποιmicroαντικάς πτυχάς τοῦ θεσmicroοῦ τοῦ Αὐτονόmicroουἀνεζήτησε δέ τήν ὁmicroόφωνον διατύπωσιν τῆς ἑνιαίας πανορθοδόξου θέσεως ἐπί τοῦ θέmicroατος

Τά ἀπασχολήσαντα τήν Ε´ Προσυνοδικήν Πανορθόδοξον ∆ιάσκεψιν ζητήmicroατα τά ὁποῖα προκύπτουν ἐκ τοῦ ἐπί τοῦ θέmicroατος κειmicroένου τῆς ὡς ἄνω ∆ιορθοδόξου Προπαρασκευαστικῆς Ἐπιτροπῆς ἀνεφέροντο

α) εἰς τήν ἔννοιαν τό περιεχόmicroενον καί τά ποικίλα σχήmicroατα τοῦ θεσmicroοῦ τοῦ Αὐτονόmicroου

β) εἰς τάς προϋποθέσεις τοπικῆς τινος Ἐκκλησίας διά νά ζητήσῃ τήν Αὐτονοmicroίαν αὐτῆς ἐκ τῆς εἰς ἥν ὑπάγεται Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας

γ) εἰς τήν ἀποκλειστικήν ἁρmicroοδιότητα τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας νά κινήσῃ καί νά ὁλοκληρώσῃ τήν διαδικασίαν ἀποδόσεως τῆς Αὐτονοmicroίας εἰς τmicroῆmicroα τῆς κανονικῆς δικαιοδοσίας αὐτῆς Αὐτονόmicroων Ἐκκλησιῶν microή ἱδρυοmicroένων εἰς τόν γεωγραφικόν χῶρον τῆς Ὀρθοδόξου ∆ιασπορᾶς καί

δ) εἰς τάς συνεπείας τῆς ἐκκλησιαστικῆς αὐτῆς πράξεως διά τάς σχέσεις τῆς ἀνακηρυχθείσης Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας τόσον πρός τήν εἰς ἥν ἀναφέρεται Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν ὅσον καί πρός τάς ἄλλας Aὐτοκεφάλους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας

1 Ὁ θεσmicroός τοῦ Αὐτονόmicroου ἐκφράζει κατά κανονικόν τρόπον τό καθεστώς τῆς σχετικῆς ἤ microερικῆς ἀνεξαρτησίας ἑνός συγκεκριmicroένου ἐκκλησιαστικοῦ τmicroήmicroατος ἐκ τῆς κανονικῆς δικαιοδοσίας τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας εἰς τήν ὁποίαν κανονικῶς ἀναφέρεται

α) Κατά τήν ἐφαρmicroογήν τοῦ θεσmicroοῦ τούτου εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν πρᾶξιν διεmicroορφώθησαν βαθmicroίδες ἐξαρτήσεως ἀφορῶσαι εἰς τάς σχέσεις τῆς Αὐτονόmicroου πρός τήν Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν εἰς τήν ὁποίαν αὕτη ἀναφέρεται

β) Ἡ ἐκλογή τοῦ Πρώτου τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας ἐγκρίνεται ἤ διενεργεῖται ὑπό τοῦ ἁρmicroοδίου ἐκκλησιαστικοῦ ὀργάνου τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τόν



Προκαθηmicroένον τῆς ὁποίας οὗτος microνηmicroονεύει καί εἰς τόν ὁποῖον κανονικῶς ἀναφέρεται

γ) Εἰς τήν λειτουργίαν τοῦ θεσmicroοῦ τοῦ Αὐτονόmicroου ὑφίστανται διάφορα σχήmicroατα κατά τήν ἐφαρmicroογήν αὐτοῦ εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν πρᾶξιν τά ὁποῖα

προσδιορίζονται ἐκ τῆς ἐκτάσεως τῆς ἐξαρτήσεως τῆς Αὐτονόmicroου ἀπό τήν Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν

δ) Εἰς σχήmicroατά τινα ὁ βαθmicroός ἐξαρτήσεως τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας ἐκφράζεται καί διά τῆς συmicromicroετοχῆς τοῦ Πρώτου αὐτῆς εἰς τήν Σύνοδον τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας

2 Ἡ κίνησις καί ἡ ὁλοκλήρωσις τῆς διαδικασίας διά τήν ἀπόδοσιν τοῦ Αὐτονόmicroου εἰς τmicroῆmicroα τῆς κανονικῆς δικαιοδοσίας τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας ἀνήκει εἰς τήν κανονικήν ἁρmicroοδιότητα αὐτῆς πρός τήν ὁποίαν ἀναφέρεται ἡ ἀνακηρυσσοmicroένη Αὐτόνοmicroος Ἐκκλησία Oὕτως

α) Ἡ ζητοῦσα τήν Αὐτονοmicroίαν αὐτῆς τοπική Ἐκκλησία ἐάν διαθέτῃ τάς ἀναγκαίας ἐκκλησιαστικάς καί ποιmicroαντικάς προϋποθέσεις ὑποβάλλει τό σχετικόν αἴτηmicroα εἰς τήν πρός ἥν ἔχει τήν ἀναφοράν αὐτῆς Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν ἐξηγοῦσα καί τούς σοβαρούς λόγους οἱ ὁποῖοι ὑπαγορεύουν τήν ὑποβολήν τοῦ αἰτήmicroατος αὐτῆς

β) Ἡ Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία δεχοmicroένη τό αἴτηmicroα αὐτῆς ἀξιολογεῖ ἐν Συνόδῳ τάς προϋποθέσεις καί τούς λόγους τῆς ὑποβολῆς τοῦ αἰτήmicroατος καί ἀποφασίζει διά τήν ἀπόδοσιν ἤ microή τοῦ Αὐτονόmicroου Εἰς περίπτωσιν θετικῆς ἀποφάσεως ἐκδίδει τόν σχετικόν Τόmicroον ὁ ὁποῖος καθορίζει τά γεωγραφικά ὅρια καί τάς σχέσεις τῆς Αὐτονόmicroου πρός τήν εἰς ἥν ἀναφέρεται Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίανσυmicroφώνως πρός τά καθιερωmicroένα κριτήρια τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως

γ) Ὁ Προκαθήmicroενος τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας ἀνακοινοῖ πρός τό Οἰκουmicroενικὸν Πατριαρχεῖον καί τάς ἄλλας Aὐτοκεφάλους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας τήν ἀνακήρυξιν τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας

δ) Ἡ Αὐτόνοmicroος Ἐκκλησία ἐκφράζεται διά τῆς ἐξ ἧς ἔλαβε τὴν αὐτονοmicroίαν αὐτῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας εἰς τάς διορθοδόξους διαχριστιανικάς καί διαθρησκειακάς σχέσεις αὐτῆς

ε) Ἑκάστη Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία δύναται νά παραχωρῇ αὐτόνοmicroον καθεστώς microόνον ἐντός τῶν ὁρίων τῆς κανονικῆς γεωγραφικῆς περιφερείας αὐτῆς Εἰς τόν χῶρον τῆς Ὀρθοδόξου ∆ιασπορᾶς δέν ἱδρύονται Αὐτόνοmicroοι Ἐκκλησίαι εἰ microή microόνον microετά πανoρθόδοξον συναίνεσιν ἐξασφαλιζοmicroένην ὑπό τοῦ Οἰκουmicroενικοῦ Πατριάρχου κατά τά πανορθοδόξως ἰσχύοντα

στ) Εἰς περιπτώσεις ἀπονοmicroῆς αὐτονόmicroου καθεστῶτος εἰς τήν ἰδίαν γεωγραφικήν ἐκκλησιαστικήν περιοχήν ὑπό δύο Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶνκαί ὡς ἐκ τούτου ἐγειροmicroένης ἀmicroφισβητήσεως ἑκατέρου Αὐτονόmicroου αἱ ἐmicroπλεκόmicroεναι πλευραί ἀναφέρονται ὁmicroοῦ ἤ κεχωρισmicroένως εἰς τόν Οἰκουmicroενικόν Πατριάρχην ἵνα οὗτος ἐξεύρῃ τήν κανονικήν λύσιν ἐπί τοῦ θέmicroατος κατά τά πανορθοδόξως ἰσχύοντα



3 Αἱ ἐκ τῆς ἀνακηρύξεως τοῦ Αὐτονόmicroου προκύπτουσαι διά τήν Aὐτόνοmicroον Ἐκκλησίαν καί τήν σχέσιν αὐτῆς πρός τήν Αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν συνέπειαι εἶναι αἱ κάτωθι

α) Ὁ Πρῶτος τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας microνηmicroονεύει microόνον τοῦ ὀνόmicroατος τοῦ

Προκαθηmicroένου τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας

β) Τό ὄνοmicroα τοῦ Πρώτου τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας δέν ἀναγράφεται εἰς τά ∆ίπτυχα

γ) Ἡ Αὐτόνοmicroος Ἐκκλησία παραλαmicroβάνει τό Ἅγιον Μύρον ἐκ τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας

δ) Οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας ἐκλέγονται καί καθίστανται ὑπό τοῦ ἁρmicroοδίου ἐκκλησιαστικοῦ ὀργάνου αὐτῆς Εἰς περίπτωσιν βεβαίας πρός τοῦτο ἀδυναmicroίας τῆς Αὐτονόmicroου Ἐκκλησίας ἐπικουρεῖται αὕτη ὑπό τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας εἰς ἥν ἀναφέρεται

Σαmicroπεζύ 15 Ὀκτωβρίου 2015



ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟ∆ΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΟΙΠΟΝ

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΝ ΚΟΣΜΟΝ

Τό ὑπό τῆς Ε´ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου ∆ιασκέψεως ( Σα microπεζύ - Γενεύη

10-17 Ὀκτωβρίου 2015) ἐγκριθέν σχέδιον κει microένου τῆς Ἀγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

∆η microοσιεύεται συ microφώνως πρός τὴν ἀπόφασιν τῆς Συνάξεως τῶν



1 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία οὖσα ἡ Μία Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία ἐν τῇ βαθείᾳ ἐκκλησιαστικῇ αὐτοσυνειδησίᾳ αὐτῆς πιστεύει ἀκραδάντως ὅτι κατέχει κυρίαν θέσιν εἰς τήν ὑπόθεσιν τῆς προωθήσεως τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν ἐντός τοῦ συγχρόνου κόσmicroου

2

Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεmicroελιοῖ τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας ἐπί τοῦ γεγονότος τῆς ἱδρύσεως αὐτῆς ὑπό τοῦ Κυρίου ἡmicroῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἐπί τῆς κοινωνίας ἐν τῇ Ἁγίᾳ Τριάδι καί τοῖς microυστηρίοις Ἡ ἑνότης αὕτη ἐκφράζεται διά τῆς ἀποστολικῆς διαδοχῆς καί τῆς πατερικῆς παραδόσεως καί βιοῦται microέχρι σήmicroερον ἐν αὐτῇ Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἔχει τήν ἀποστολήν καί ὑποχρέωσιν ἵνα microεταδίδῃ καί κηρύττῃ πᾶσαν τήν ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ καί τῇ Ἱερᾷ Παραδόσει ἀλήθειανἥτις καί προσδίδει τῇ Ἐκκλησίᾳ τόν καθολικόν αὐτῆς χαρακτῆρα

3 Ἡ εὐθύνη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας διά τήν ἑνότητα ὡς καί ἡ οἰκουmicroενική αὐτῆς ἀποστολή ἐξεφράσθησαν ὑπό τῶν Οἰκουmicroενικῶν Συνόδων Αὗται ἰδιαιτέρως προέβαλον τόν microεταξύ τῆς ὀρθῆς πίστεως καί τῆς microυστηριακῆς κοινωνίας ὑφιστάmicroενον ἄρρηκτον δεσmicroόν

4 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀδιαλείπτως προσευχοmicroένη laquoὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεωςraquo ἐκαλλιέργει πάντοτε διάλογον microετά τῶν ἐξ αὐτῆς διεστώτων τῶν ἐγγύς καί τῶν microακράν ἐπρωτοστάτησε microάλιστα εἰς τήν σύγχρονον ἀναζήτησιν ὁδῶν καί τρόπων τῆς ἀποκαταστάσεως τῆς ἑνότητος τῶν εἰς Χριστόν πιστευόντων microετέσχε τῆς Οἰκουmicroενικῆς Κινήσεως ἀπό τῆς ἐmicroφανίσεως αὐτῆς καί συνετέλεσεν εἰς τήν διαmicroόρφωσιν καί περαιτέρω ἐξέλιξιν αὐτῆς Ἄλλωστε ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία χάρις εἰς τό διακρῖνον αὐτήν οἰκουmicroενικόν καί φιλάνθρωπον πνεῦmicroα θεοκελεύστως αἰτούmicroενον laquoπάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς

ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖνraquo (Α´ Τιmicro2 4) ἀείποτε ἠγωνίσθη ὑπέρ ἀποκαταστάσεως τῆς χριστιανικῆς ἑνότητος ∆ιό ἡ Ὀρθόδοξος συmicromicroετοχή εἰς τήν κίνησιν πρός ἀποκατάστασιν τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν οὐδόλως τυγχάνει ξένη πρός τήν φύσιν καί τήν ἱστορίαν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἀλλrsquo ἀποτελεῖ συνεπῆ ἔκφρασιν τῆς ἀποστολικῆς πίστεως καί παραδόσεως ἐντός νέων ἱστορικῶν συνθηκῶν

5 Οἱ σύγχρονοι διmicroερεῖς θεολογικοί διάλογοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίαςὡς καί ἡ συmicromicroετοχή αὐτῆς εἰς τήν Οἰκουmicroενικήν Κίνησιν ἐρείδονται ἐπί τῆς συνειδήσεως ταύτης τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ οἰκουmicroενικοῦ αὐτῆς πνεύmicroατος ἐπί τῷ τέλει τῆς ἀναζητήσεως βάσει τῆς πίστεως καί τῆς παραδόσεως τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας τῶν ἑπτά Οἰκουmicroενικῶν Συνόδων

τῆς ἀπολεσθείσης ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν



6 Κατά τήν ὀντολογικήν φύσιν τῆς Ἐκκλησίας ἡ ἑνότης αὐτῆς εἶναι ἀδύνατον νά διαταραχθῇ Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀναγνωρίζει τήν ἱστορικήν ὕπαρξιν ἄλλων χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁmicroολογιῶν microή εὑρισκοmicroένων ἐν κοινωνίᾳ microετ᾽αὐτῆς ἀλλά καί πιστεύει ὅτι αἱ πρός ταύτας σχέσεις αὐτῆς πρέπει νά στηρίζωνται ἐπί τῆς ὑπrsquo αὐτῶν ὅσον

ἔνεστι ταχυτέρας καί ἀντικειmicroενικωτέρας ἀποσαφηνίσεως τοῦ ὅλου ἐκκλησιολογικοῦ θέmicroατος καί ἰδιαιτέρως τῆς γενικωτέρας παρrsquo αὐταῖς διδασκαλίας περί microυστηρίων χάριτος ἱερωσύνης καί ἀποστολικῆς διαδοχῆς Οὕτω ἦτο εὔνους καί θετικῶς διατεθειmicroένη τόσον διά θεολογικούς ὅσον καί διά ποιmicroαντικούς λόγους πρός θεολογικόν διάλογον microετά διαφόρων χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁmicroολογιῶν καί πρός τήν συmicromicroετοχήν γενικώτερον εἰς τήν Οἰκουmicroενικήν Κίνησιν τῶν νεωτέρων χρόνων ἐν τῇ πεποιθήσει ὅτι διά τοῦ διαλόγου δίδει δυναmicroικήν microαρτυρίαν τοῦ πληρώmicroατος τῆς ἐν Χριστῷ ἀληθείας καί τῶν πνευmicroατικῶν αὐτῆς θησαυρῶν πρός τούς ἐκτός αὐτῆς microέ ἀντικειmicroενικόν σκοπόν τήν προλείανσιν τῆς ὁδοῦ τῆς ὁδηγούσης πρός τήν ἑνότητα

7

Ὑπό τό ἀνωτέρω πνεῦmicroα ἃπασαι αἱ κατά τόπους Ἁγιώταται Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι συmicromicroετέχουν σήmicroερον ἐνεργῶς εἰς ἐπισήmicroους θεολογικούς διάλογους ἡ δέ πλειονότης ἐξ αὐτῶν καί εἰς διαφόρους ἐθνικούς περιφερειακούς καί διεθνεῖς διαχριστιανικούς ὀργανισmicroούςπαρά τήν προκύψασαν βαθεῖαν κρίσιν εἰς τήν Οἰκουmicroενικήν Kίνησιν Ἡ πολυσχιδής αὕτη δραστηριότης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πηγάζει ἐκ τοῦ αἰσθήmicroατος ὑπευθυνότητος καί ἐκ τῆς πεποιθήσεως ὅτι ἡ ἀmicroοιβαία κατανόησις ἡ συνεργασία καί αἱ κοιναί προσπάθειαι πρός ἀποκατάστασιν τῆς χριστιανικῆς ἑνότητος τυγχάνουν οὐσιώδεις laquo ἵνα microή ἐγκοπήν τινα δῶmicroεν τῷ Εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦraquo (Αrsquo Κορ 9 12)

8

Βεβαίως ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διαλεγοmicroένη microετά τῶν λοιπῶν Χριστιανῶν δέν παραγνωρίζει τάς δυσκολίας τοῦ τοιούτου ἐγχειρήmicroατος κατανοεῖ ὅmicroως ταύτας ἐν τῇ πορείᾳ πρός τήν κοινήν κατανόησιν τῆς παραδόσεως τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας καί ἐπί τῇ ἐλπίδι ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦmicroα ὅπερ laquoὅλον συγκροτεῖ τόν θεσmicroόν τῆς Ἐκκλησίαςraquo (στιχηρόν ἑσπερινοῦ πεντηκοστῆς) θά laquoἀναπληρώσῃ τά ἐλλείπονταraquo (εὐχή χειροτονίας) Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἰς τάς σχέσεις αὐτῆς πρός τόν λοιπόν χριστιανικόν κόσmicroον δέν στηρίζεται microόνον εἰς τάς ἀνθρωπίνας δυνάmicroεις τῶν διεξαγόντων τούς διάλογους ἀλλrsquo ἀπεκδέχεται πρωτίστως τήν ἐπιστασίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύmicroατος ἐν τῇ χάριτι τοῦ Κυρίου εὐχηθέντος laquo ἵνα πάντες ἕν ὦσινraquo

( Ἰω 17 21)9 Οἱ σύγχρονοι διmicroερεῖς θεολογικοί διάλογοι κηρυχθέντες ὑπό

Πανορθοδόξων ∆ιασκέψεων ἐκφράζουν τήν ὁmicroόθυmicroον ἀπόφασιν πασῶν τῶν κατά τόπους ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν αἱ ὁποῖαι ἔχουν χρέος νά συmicromicroετέχουν ἐνεργῶς καί συνεχῶς εἰς τήν διεξαγωγήν αὐτῶν ἵνα microή παρακω-λύηται ἡ ὁmicroόφωνος microαρτυρία τῆς Ὀρθοδοξίας πρός δόξαν τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ Ἐν ᾗ περιπτώσει τοπική τις Ἐκκλησία ἤθελεν ἀποφασίσει νά microή ὁρίσῃ ἐκπροσώπους αὐτῆς εἴς τινα διάλογον ἤ συνέλευσιν διαλόγου ἐάν ἡ ἀπόφασις αὕτη δέν εἶναι πανορθόδοξος ὁ διάλογος συνεχίζεται Πρό τῆς ἐνάρξεως τοῦ διαλόγου ἤ τῆς

συνελεύσεως ἀντιστοίχως ἡ ἀπουσία τοπικῆς Ἐκκλησίας τινός δέον ὅπως συζητηθῇ ὁπωσδήποτε ὑπό τῆς Ὀρθοδόξου Ἐπιτροπῆς τοῦ



διαλόγου πρός ἔκφρασιν τῆς ἀλληλεγγύης καί τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

10 Τά προβλήmicroατα τά ὁποῖα ἀνακύπτουν κατά τάς θεολογικάς συζητήσεις τῶν Μεικτῶν Θεολογικῶν Ἐπιτροπῶν δέν συνιστοῦν πάντοτε ἐπαρκῆ αἰτιολόγησιν microονοmicroεροῦς ἀνακλήσεως τῶν ἀντιπροσώπων αὐτῆς ἤ καί

ὁριστικῆς διακοπῆς τῆς συmicromicroετοχῆς αὐτῆς ὑπό τινος κατά τόπον Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας Ἡ ἀποχώρησις ἐκ τοῦ διαλόγου Ἐκκλησίας τινός δέον ὅπως κατά κανόνα ἀποφεύγηται καταβαλλοmicroένων τῶν δεουσῶν διορθοδόξων προσπαθειῶν διά τήν ἀποκατάστασιν τῆς ἀντιπροσωπευτικῆς ὁλοκληρίας τῆς ἐν τῷ διαλόγῳ τούτῳ ὀρθοδόξου Θεολογικῆς Ἐπιτροπῆς Ἐάν τοπική τις Ἐκκλησία ἤ καί ἄλλαι τινές Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι ἀρνῶνται νά συmicromicroετάσχουν εἰς τάς συνελεύσεις τῆς Μεικτῆς Θεολογικῆς Ἐπιτροπῆς ὡρισmicroένου διαλόγουἐπικαλούmicroεναι σοβαρούς ἐκκλησιολογικούς κανονικούς ποιmicroαντικούς ἤ ἠθικῆς φύσεως λόγους ἡ Ἐκκλησία ἤ αἱ Ἐκκλησίαι αὗται κοινοποιοῦν ἐγγράφως τήν ἄρνησιν αὐτῶν εἰς τόν Οἰκουmicroενικὸν Πατριάρχην καί εἰς πάσας τάς Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας κατά τά πανορθοδόξως ἰσχύοντα Κατά τήν πανορθόδοξον διαβούλευσιν ὁ Οἰκουmicroενικὸς Πατριάρχης ἀναζητεῖ τὴν ὁmicroόφωνον συναίνεσιν τῶν λοιπῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν διὰ τά ἐφεξῆς δέοντα γενέσθαισυmicroπεριλαmicroβανοmicroένης καὶ τῆς ἐπαναξιολογήσεως τῆς πορείας τοῦ συγκεκριmicroένου θεολογικοῦ διαλόγου ἐφ᾽ ὅσον τοῦτο κριθῇ ὁmicroοφώνως ἀναγκαῖον

11 Ἡ κατά τήν διεξαγωγήν τῶν θεολογικῶν διαλόγων ἀκολουθουmicroένη microεθοδολογία ἀποσκοπεῖ εἴς τε τήν λύσιν τῶν παραδεδοmicroένων θεολογικῶν διαφορῶν ἤ τῶν τυχόν νέων διαφοροποιήσεων καί εἰς τήν

ἀναζήτησιν τῶν κοινῶν στοιχείων τῆς χριστιανικῆς πίστεωςπροϋποθέτει δέ τήν σχετικήν πληροφόρησιν τοῦ πληρώmicroατος τῆς Ἐκκλησίας ἐπί τῶν διαφόρων ἐξελίξεων τῶν διαλόγων Ἐν περιπτώσει ἀδυναmicroίας ὑπερβάσεως συγκεκριmicroένης τινός θεολογικῆς διαφορᾶς ὁ θεολογικός διάλογος δύναται νά συνεχίζηται καταγραφοmicroένης τῆς διαπιστωθείσης ἐπί τοῦ συγκεκριmicroένου θέmicroατος θεολογικῆς διαφωνίας καί ἀνακοινουmicroένης τῆς διαφωνίας ταύτης πρός πάσας τάς κατά τόπους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας διά τά ἐφεξῆς δέοντα γενέσθαι

12 Εἶναι εὐνόητον ὅτι κατά τήν διεξαγωγήν τῶν θεολογικῶν διαλόγων κοινός πάντων σκοπός εἶναι ἡ τελική ἀποκατάστασις τῆς ἐν τῇ ὀρθῇ πίστει καί τῇ ἀγάπῃ ἑνότητος Ὁπωσδήποτε ὅmicroως αἱ ὑφιστάmicroεναι θεολογικαί καί ἐκκλησιολ-ογικαί διαφοραί ἐπιτρέπουν ποιάν τινα ἱεράρχησιν ὡς πρός τάς ὑφισταmicroένας δυσχερείας διά τήν πραγmicroάτωσιν τοῦ πανορθοδόξως τεθειmicroένου σκοποῦ Ἡ ἑτερότης τῶν προβληmicroάτων ἑκάστου διmicroεροῦς διαλόγου προϋποθέτει διαφοροποίησιν microέν τῆς τηρηθησοmicroένης ἐν αὐτῷ microεθοδολογίας ἀλλrsquo οὐχί καί διαφοροποίησιν σκοποῦ διότι ὁ σκοπός εἶναι ἑνιαῖος εἰς πάντας τούς διαλόγους

13 Ἐν τούτοις ἐπιβάλλεται ἐν περιπτώσει ἀνάγκης ὅπως ἀναληφθῇ προσπάθεια συντονισmicroοῦ τοῦ ἔργου τῶν διαφόρων ∆ιορθοδόξων Θεολογικῶν Ἐπιτροπῶν τοσούτῳ microᾶλλον ὅσῳ ἡ ὑπάρχουσα ἄρρηκτος ὀντολογική ἑνότης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρέπει νά

ἀποκαλύπτηται καί ἐκδηλοῦται καί ἐν τῷ χώρῳ τῶν διαλόγων τούτων



14 Ἡ περάτωσις οἱουδήποτε ἐπισήmicroως κηρυχθέντος θεολογικοῦ διαλόγου συντελεῖται διά τῆς ὁλοκληρώσεως τοῦ ἔργου τῆς ἀντιστοίχου Μεικτῆς Θεολογικῆς Ἐπιτροπῆς ὁπότε ὁ Πρόεδρος τῆς ∆ιορθοδόξου Ἐπιτροπῆς ὑποβάλλει ἔκθεσιν πρός τόν Οἰκουmicroενικόν Πατριάρχην ὁ ὁποῖος ἐν συmicroφωνίᾳ καί microετά τῶν Προκαθηmicroένων τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων

Ἐκκλησιῶν κηρύσσει τήν λῆξιν τοῦ διαλόγου Οὐδείς διάλογος θεωρεῖται περατωθείς πρίν ἤ κηρυχθῇ λήξας διά τοιαύτης πανορθοδόξου ἀποφάνσεως

15 Ἡ microετά τήν τυχόν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσιν τοῦ ἔργου θεολογικοῦ τινος διαλόγου πανορθόδοξος ἀπόφασις διά τήν ἀποκατάστασιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας δέον ὅπως ἐρείδηται ἐπί τῆς ὁmicroοφωνίας πασῶν τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν

16 Ἕν ἐκ τῶν κυρίων ὀργάνων ἐν τῇ ἱστορίᾳ τῆς Οἰκουmicroενικῆς Κινήσεως εἶναι τό Παγκόσmicroιον Συmicroβούλιον Ἐκκλησιῶν (ΠΣΕ) Ὡρισmicroέναι Ὀρθόδοξαι Ἐκκλησίαι ὑπῆρξαν ἱδρυτικά microέλη καί ἐν συνεχείᾳ ἅπασαι ἀπέβησαν microέλη αὐτοῦ Τό ΠΣΕ εἶναι ἕν συγκεκροτηmicroένον διαχριστιανικόν σῶmicroα παρά τό γεγονός ὅτι τοῦτο δέν συmicroπεριλαmicroβάνει ἁπάσας τάς Χριστιανικάς Ἐκκλησίας καί Ὁmicroολογίας Παραλλήλωςὑφίστανται καί ἄλλοι διαχριστιανικοί ὀργανισmicroοί καί περιφερειακά ὄργανα ὡς ἡ ∆ιάσκεψις τῶν Εὐρωπαϊκῶν Ἐκκλησιῶν (ΚΕΚ) καί τό Συmicroβούλιον Ἐκκλησιῶν Μέσης Ἀνατολῆς (ΣΕΜA) Ταῦτα microετά τοῦ ΠΣΕ πληροῦν σηmicroαντικήν ἀποστολήν διά τήν προώθησιν τῆς ἑνότητος τοῦ χριστιανικοῦ κόσmicroου Αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι Γεωργίας καί Βουλγαρίας ἀπεχώρησαν ἐκ τοῦ Παγκοσmicroίου Συmicroβουλίου Ἐκκλησιῶν ἡ microέν πρώτη ἐν ἔτει 1997 ἡ δέ δευτέρα ἐν ἔτει 1998 ὡς ἔχουσαι ἰδίαν αὐτῶν γνώmicroην περί τοῦ ἔργου τοῦ Παγκοσmicroίου Συmicroβουλίου Ἐκκλησιῶν

καί οὕτω δέν συmicromicroετέχουν εἰς τάς ὑπ᾽ αὐτοῦ καί τῶν ἄλλων διαχριστιανικῶν ὀργανισmicroῶν δραστηριότητας

17 Αἱ Ὀρθόδοξοι κατά τόπους Ἐκκλησίαι ndashmicroέλη τοῦ ΠΣΕ microετέχουν πλήρως καί ἰσοτίmicroως ἐν τῷ ὀργανισmicroῷ τοῦ Παγκοσmicroίου Συmicroβουλίου Ἐκκλησιῶν καί συmicroβάλλουν διrsquo ὅλων τῶν εἰς τήν διάθεσιν αὐτῶν microέσων εἰς τήν microαρτυρίαν τῆς ἀληθείας καί τήν προαγωγήν τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀπεδέχθη προθύmicroως τήν ἀπόφασιν τοῦ ΠΣΕ νά ἀνταποκριθῇ εἰς τό αἴτηmicroά της περί συστάσεως Εἰδικῆς Ἐπιτροπῆς διά τήν Ὀρθόδοξον συmicromicroετοχήν εἰς τό ΠΣΕσυmicroφώνως πρός τήν ἐντολήν τῆς ∆ιορθοδόξου Συναντήσεως τῆς Θεσσαλονίκης (1998) Τά ὑπό τῆς Εἰδικῆς Ἐπιτροπῆς καθιερωθέντα

κριτήρια τά ὁποῖα προετάθησαν ὑπό τῶν Ὀρθοδόξων καί ἐγένοντο δεκτά ὑπό τοῦ ΠΣΕ ὡδήγησαν εἰς τήν σύστασιν τῆς Μονίmicroου Ἐπιτροπῆς Συνεργασίας καί Συναινέσεως ἐπεκυρώθησαν καί ἐνετάχθησαν εἰς τό Καταστατικόν καί εἰς τόν Κανονισmicroόν λειτουργίας τοῦ ΠΣΕ

18 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία πιστή εἰς τήν ἐκκλησιολογίαν αὐτῆς εἰς τήν ταυτότητα τῆς ἐσωτερικῆς αὐτῆς δοmicroῆς καί εἰς τήν διδασκαλίαν τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας τῶν ἑπτά Οἰκουmicroενικῶν Συνόδων συmicromicroετέχουσα ἐν τῷ ὀργανισmicroῷ τοῦ ΠΣΕ οὐδόλως ἀποδέχεται τήν ἰδέαν τῆς laquoἰσότητος τῶν Ὁmicroολογιῶνraquo καί οὐδόλως δύναται νά δεχθῇ τήν ἑνότητα τῆς

Ἐκκλησίας ὥς τινα διοmicroολογιακήν προσαρmicroογήν Ἐν τῷ πνεύmicroατι τούτῳ ἡ ἑνότης ἡ ὁποία ἀναζητεῖται ἐν τῷ ΠΣΕ δέν δύναται νά εἶναι



προϊόν microόνον θεολογικῶν συmicroφωνιῶν ἀλλά καί τῆς ἐν τοῖς microυστηρίοις τηρουmicroένης καί βιουmicroένης ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ ἑνότητος τῆς πίστεως

19 Αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι ndashmicroέλη θεωροῦν ὡς ἀπαραίτητον ὅρον τῆς συmicromicroετοχῆς εἰς τό ΠΣΕ τό ἄρθρον-βάσιν τοῦ Καταστατικοῦ αὐτοῦ

συmicroφώνως τῷ ὁποίῳ microέλη αὐτοῦ δύνανται νά εἶναι microόνον αἱ Ἐκκλησίαι καί αἱ Ὁmicroολογίαι αἱ ἀναγνωρίζουσαι τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν ὡς Θεόν καί Σωτῆρα κατά τάς Γραφάς καί ὁmicroολογοῦσαι τόν ἐν Τριάδι Θεόν Πατέρα Υἱόν καί Ἅγιον Πνεῦmicroα κατά τό Σύmicroβολον Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως Ἔχουν δέ βαθεῖαν τήν πεποίθησιν ὅτι αἱ ἐκκλησιολογικαί προϋποθέσεις τῆς ∆ηλώσεως τοῦ Toronto (1950)τιτλοφο-ρουmicroένης laquo Ἡ Ἐκκλησία αἱ Ἐκκλησίαι καί τό Παγκόσmicroιον Συmicroβούλιον Ἐκκλησιῶνraquo εἶναι κεφαλαιώδους σηmicroασίας διά τήν Ὀρθόδοξον συmicromicroετοχήν εἰς τό Συmicroβούλιον Ὅθεν αὐτονόητον ὅτι τό ΠΣΕ δέν εἶναι καί ἐν οὐδεmicroιᾷ περιπτώσει ἐπιτρέπεται νά καταστῇ ὑπέρ-Ἐκκλησία laquoΣκοπός τοῦ Παγκοσmicroίου Συmicroβουλίου Ἐκκλησιῶν δέν εἶναι νά διαπραγmicroατεύεται ἑνώσεις microεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν ὅπερ δύναται νά γίνῃ microόνον ὑπό τῶν Ἐκκλησιῶν ἐνεργουσῶν ἐξ ἰδίας πρωτοβουλίας ἀλλά νά φέρῃ τάς Ἐκκλησίας εἰς ζῶσαν ἐπαφήν πρός ἀλλήλας καί νά προαγάγῃ τήν microελέτην καί συζήτησιν τῶν ζητηmicroάτων τῆς χριστιανικῆς ἑνότητοςraquo (∆ήλωσις τοῦ Toronto sect 2)

20 Αἱ προοπτικαί τῶν θεολογικῶν διαλόγων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας microετά τῶν ἄλλων χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁmicroολογιῶν προσδιορίζονται πάντοτε ἐπί τῇ βάσει τῶν κανονικῶν κριτηρίων τῆς ἤδη διαmicroορφωmicroένης ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως (κανόνες 7 τῆς Β´ καί 95 τῆς Πενθέκτης Οἰκουmicroενικῶν συνόδων)

21

Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐπιθυmicroεῖ τήν ἐνίσχυσιν τοῦ ἔργου τῆς Ἐπιτροπῆς laquoΠίστις καί Τάξιςraquo καί microετ᾽ ἰδιαιτέρου ἐνδιαφέροντος παρακολουθεῖ τήν microέχρι τοῦδε θεολογικήν αὐτῆς προσφοράν Ἐκτιmicroᾶ θετικῶς τά ὑπ᾽ αὐτῆς ἐκδοθέντα θεολογικά κείmicroενα τῇ σπουδαίᾳ συνεργίᾳ καί ὀρθοδόξων θεολόγων τά ὁποῖα ἀποτελοῦν ἀξιόλογον βῆmicroα εἰς τήν Οἰκουmicroενικήν Κίνησιν διά τήν προσέγγισιν τῶν Ἐκκλησιῶν Ἐν τούτοις ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διατηρεῖ ἐπιφυλάξεις διά κεφαλαιώδη ζητήmicroατα πίστεως καί τάξεως

22 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεωρεῖ καταδικαστέαν πᾶσαν διάσπασιν τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας ὑπό ἀτόmicroων ἤ ὁmicroάδων ἐπί προφάσει τηρήσεως ἤ δῆθεν προασπίσεως τῆς γνησίας Ὀρθοδοξίας Ὡς microαρτυρεῖ ἡ ὅλη ζωή

τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἡ διατήρησις τῆς γνησίας ὀρθοδόξου πίστεως διασφαλίζεται microόνον διά τοῦ συνοδικοῦ συστήmicroατος τό ὁποῖον ἀνέκαθεν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ἀπετέλει τόν ἁρmicroόδιον καί ἔσχατον κριτήν περί τῶν θεmicroάτων πίστεως

23 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἔχει κοινήν τήν συνείδησιν περί τῆς ἀναγκαιότητος τοῦ διαχριστιανικοῦ θεολογικοῦ διαλόγου διό καί κρίνει ἀναγκαῖον νά συνοδεύηται οὗτος πάντοτε ὑπό τῆς ἐν τῷ κόσmicroῳ microαρτυρίας διά πράξεων ἀmicroοιβαίας κατανοήσεως καί ἀγάπης αἱ ὁποῖαι ἐκφράζουν τήν laquoἀνεκλάλητον χαράνraquo τοῦ Εὐαγγελίου (Αrsquo Πετρ 1 8)ἀποκλειοmicroένης πάσης πράξεως προσηλυτισmicroοῦ ἤ ἄλλης προκλητικῆς

ἐνεργείας ὁmicroολογιακοῦ ἀνταγωνισmicroοῦ Ὑπό τό πνεῦmicroα αὐτό ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεωρεῖ σηmicroαντικόν ὅπως ὅλοι οἱ χριστιανοί



ἐmicroπνεόmicroενοι ὑπό τῶν κοινῶν θεmicroελιωδῶν ἀρχῶν τῆς πίστεως ἡmicroῶνπροσπαθήσωmicroεν νά δώσωmicroεν εἰς τά ἀκανθώδη προβλήmicroατα διά τῶν ὁποίων προκαλεῖ ἡmicroᾶς ὁ σύγχρονος κόσmicroος microίαν ὁλοπρόθυmicroον καί ἀλληλέγγυον ἀπάντησιν βασιζοmicroένην εἰς τό ἰδανικόν πρότυπον τοῦ ἐν Χριστῷ καινοῦ ἀνθρώπου

24

Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἔχει συνείδησιν τοῦ γεγονότος ὅτι ἡ κίνησις πρός ἀποκατάστασιν τῆς ἑνότητος τῶν Χριστιανῶν λαmicroβάνει νέας microορφάς ἵνα ἀνταποκριθῇ εἰς τάς νέας συνθήκας καί ἀντιmicroετωπίσῃ τάς νέας προκλήσεις τοῦ συγχρόνου κόσmicroου Εἶναι ἀπαραίτητος ἡ συνέχισις τῆς microαρτυρίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τόν διῃρηmicroένον χριστιανικόν κόσmicroον ἐπί τῇ βάσει τῆς ἀποστολικῆς παραδόσεως καί πίστεώς της

∆εόmicroεθα ὅπως οἱ χριστιανοί ἐργασθῶσιν ἀπό κοινοῦ ὥστε νά ἀποβῇ ἐγγύς ἡ ἡmicroέρα καθrsquo ἥν ὁ Κύριος θά ἐκπληρώσῃ τήν ἐλπίδα τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί laquoγενήσεται microία ποίmicroνη εἷς ποιmicroήνraquo ( Ἰω 10 16)




Η ΣΠΟΥ∆ΑΙΟΤΗΣ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΚΑΙ Η ΤΗΡΗΣΙΣ ΑΥΤΗΣ ΣΗΜΕΡΟΝ






1 Ἡ νηστεία εἶναι θεία ἐντολή (Γεν 2 16-17) Κατά τόν ΜΒασίλειον laquo συνηλικιῶτίς ἐστι τῆς ἀνθρωπότητος νηστεία γάρ ἐν τῷ

παραδείσῳ ἐνο microοθετήθηraquo (Περί νηστείας 13 PG 31 168 A) Εἶναι microέγα πνευmicroατικόν ἀγώνισmicroα καί ἡ κατrsquo ἐξοχήν ἔκφρασις τοῦ ἀσκητικοῦ ἰδεώδους τῆς Ὀρθοδοξίας Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀπαρεγκλίτως στοιχοῦσα εἴς τε τά ἀποστολικά θεσπίσmicroατα καί τούς συνοδικούς κανόνας καί εἰς τήν καθrsquo ὅλου πατερικήν παράδοσιν διεκήρυξε πάντοτε τήν ὑψίστην ἀξίαν τῆς νηστείας διά τόν πνευmicroατικόν βίον τοῦ ἀνθρώπου καί τήν σωτηρίαν αὐτοῦ Εἰς τόν κύκλον τῆς λατρείας τοῦ ἐνιαυτοῦ τοῦ Κυρίου προβάλλεται ἡ ὅλη περί τῆς νηστείας πατερική παράδοσις καί διδασκαλία διά τήν συνεχῆ καί ἀδιάπτωτον ἐγρήγορσιν τοῦ ἀνθρώπου καί τήν ἐπίδοσιν αὐτοῦ εἰς τούς πνευmicroατικούς ἀγῶνας∆ιό καί ὑmicroνεῖται εἰς τό Τριῴδιον ὡς χάρις πολύφωτος ὡς ὅπλον

ἀκαταmicroάχητον ὡς πνευmicroατικῶν ἀγώνων ἀρχή ὡς καλλίστη τρίβος ἀρετῶν ὡς τροφή ψυχῆς ὡς πηγή φιλοσοφίας ἁπάσης ὡς ἀφθάρτου διαγωγῆς καί ἰσαγγέλου πολιτείας τό microίmicroηmicroα ὡς microήτηρ τῶν ἀγαθῶν ἁπάντων καί τῶν ἀρετῶν καί ὡς εἰκών τῆς microελλούσης ζωῆς

2 Ἡ νηστεία ὡς ἀρχαιότατος θεσmicroός ἀπαντᾷ ἤδη εἰς τήν Παλαιάν ∆ιαθήκην (∆ευτ 9 18 Ἠσ 58 4-10 Ἰωήλ 2 15 Ἰωνᾶς 3 5-7)βεβαιοῦται δέ ὑπό τῆς Καινῆς Αὐτός ὁ Κύριος ἐνήστευσεν ἐπί τεσσαράκοντα ἡmicroέρας πρό τῆς ἐνάρξεως τῆς δηmicroοσίας δράσεως αὐτοῦ (Λουκ 4 1-2) καί ἔδωκεν ὁδηγίας ὡς πρός τόν τρόπον ἀσκήσεως τῆς νηστείας (Ματθ 6 16-18) Εἰς τήν Καινήν ∆ιαθήκην γενικώτερον συνιστᾶται ἡ νηστεία ὡς microέσον ἐγκρατείας microετανοίας καί πνευmicroατικῆς ἀνατάσεως (Μάρκ 1 6 Πράξ 13 2 14 23 Ρωmicro 14 21) Ἡ Ἐκκλησίαἀπό τῆς ἀποστολικῆς ἐποχῆς διεκήρυξε τήν ὑψίστην σηmicroασίαν τῆς νηστείας καί ὥρισε τήν Τετάρτην καί τήν Παρασκευήν ὡς ἡmicroέρας νηστείας (∆ιδαχή 8 1) ὡς ἐπίσης καί τήν πρό τοῦ Πάσχα νηστείαν (Εἰρηναῖος Λουγδούνου ἐν Εὐσεβίου Ἐκκλησιαστική Ἱστορία 5 24PG 20 497B-508 AB) Βεβαίως εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν πρᾶξιν τήν ἀνά τούς αἰῶνας microαρτυρουmicroένην ὑπῆρξεν ποικιλία οὐχί microόνον εἰς τήν ἔκτασιν τῆς νηστείας πρό τοῦ Πάσχα (∆ιονυσίου Ἀλεξανδρείας Ἐπιστολή πρός Βασιλείδην ἐπίσκοπον ΡG 10 1277)ἀλλά καί ὡς πρός τόν ἀριθmicroόν καί τό περιεχόmicroενον τῶν ὑπολοίπων

περιόδων νηστείας αἵτινες διεmicroορφώθησαν ὑπό τήν ἐπιρροήν ποικίλων παραγόντων πρωτίστως λειτουργικῶν καί microοναστικῶν προκειmicroένου νά



συντελῆται microεταξύ ἄλλων καί ἡ κατάλληλος προετοιmicroασία πρό τῶν microεγάλων ἑορτῶν Οὕτως ὁ ἄρρηκτος δεσmicroός νηστείας καί λατρείας παρέχει τό microέτρον καί τόν σκοπόν τῆς νηστείας καί ἀναδεικνύει τόν πνευmicroατικόν χαρακτῆρα αὐτῆς διό καί ἅπαντες οἱ πιστοί καλοῦνται νά ἀνταποκριθοῦν ἕκαστος κατά τήν ἰδίαν αὐτοῦ δύναmicroιν καί

δυνατότητα χωρίς ὅmicroως νά παρέχηται καί ἐλευθερία καταφρονήσεως τοῦ ἱεροῦ τούτου θεσmicroοῦ laquo ὅρα microή τις σέ πλανήσῃ ἀπό ταύτης τῆς ὁδοῦ τῆς διδαχῆς hellip Εἰ microέν γάρ δύνασαι βαστάσαι ὅλον τόν ζυγόν τοῦ Κυρίουτέλειος ἔσει εἰ δέ οὐ δύνασαι ὅ δύνῃ τοῦτο ποίει Περί δέ τῆς βρώσεως ὅ δύνασαι βάστασον raquo (∆ιδαχή 6 1-3)

3 Ἡ ἀληθής νηστεία ὡς πνευmicroατικόν ἀγώνισmicroα συνδέεται πρός τήν ἀδιάλειπτον προσευχήν καί τήν εἰλικρινῆ microετάνοιαν laquo Μετάνοια χωρίς νηστείας ἀργήraquo (Μ Βασιλείου Περί νηστείας 1 3 PG 31 168 A) ὡς ἐπίσης καί νηστεία ἄνευ ἔργων εὐποιΐας εἶναι νεκρά ἰδίᾳ δέ κατά τήν σύγχρονον ἐποχήν καθ᾽ ἥν ἡ ἄνισος καί ἄδικος κατανοmicroή τῶν ἀγαθῶν στερεῖ καί αὐτοῦ τοῦ ἐπιουσίου ἄρτου ὁλοκλήρους λαούς laquo Νηστεύοντες ἀδελφοί σω microατικῶς νηστεύσω microεν καί πνευ microατικῶς middot λύσω microεν πάντα σύνδεσ microον ἀδικίας διαρρήξω microεν στραγγαλιάς βιαίων συναλλαγ microάτων πᾶσαν συγγραφήν ἄδικον διασπάσω microεν δώσω microεν πεινῶσιν ἄρτον καί πτωχούς ἀστέγους εἰσαγάγω microεν εἰς οἴκους raquo (Στιχηρόν Ἰδιόmicroελον Τετάρτης Αrsquo Ἑβδοmicroάδος Νηστειῶν Πρβλ Ἠσαΐου 586-7) Ἡ νηστεία δέν ἐξαντλεῖται εἰς ἁπλῆν καί τυπικήν ἀποχήν ἔκ τινων microόνον καθωρισmicroένων τροφῶνlaquo Οὐ microέντοι ἐξαρκεῖ καθrsquo ἑαυτήν ἡ ἀποχή βρω microάτων πρός τήν ἐπαινετήν νηστείαν ἀλλά νηστεύσω microεν νηστείαν δεκτήν εὐάρεστον τῷ Θεῷ Ἀληθής νηστεία ἡ τοῦ κακοῦ ἀλλοτρίωσις ἐγκράτεια γλώσσης θυ microοῦ ἀποχή

ἐπιθυ microιῶν χωρισ microός καταλαλιᾶς ψεύδους ἐπιορκίας Ἡ τούτων ἔνδεια νηστεία ἐστίν ἀληθής Ἐν τούτοις microέν ἡ νηστεία καλόν raquo (ΜΒασιλείου Περί νηστείας 2 7 PG 31 196 D) Ἡ κατά τήν νηστείαν ἀποχή ἔκ τινων καθωρισmicroένων τροφῶν καί ἡ κατrsquo αὐτήν ὀλιγάρκεια οὐ microόνον κατά τό εἶδος ἀλλά καί κατά τήν ποσότητα τῶν microεταλαmicroβανοmicroένων τροφῶν ἀποτελοῦν τό αἰσθητόν στοιχεῖον τοῦ πνευmicroατικοῦ ἀγωνίσmicroατος laquo Ἡ νηστεία ἀποχή τροφῆς ἐστι κατά τό ση microαινό microενον Τροφή δέ οὐδέν δικαιοτέρους ἡ microᾶς ἤ ἀδικωτέρους ἀπεργάζεταιmiddot κατά δέ τό microυστικόν δηλοῖ ὅτι ὥσπερ τοῖς καθrsquo ἕνα ἐκ τροφῆς ἡ ζωή ἡ δέ ἀτροφία θανάτου σύ micro βολον οὕτως καί ἡ microᾶς τῶν κοσ microικῶν νηστεύειν χρή ἵνα τῷ κόσ microῳ ἀποθάνω microεν καί microετά τοῦτο

τροφῆς θείας microεταλαβόντες Θεῷ ζήσω microεν raquo (Κλήmicroεντος ἈλεξανδρέωςἘκ τῶν Προφητικῶν Ἐκλογαί ΡG 9 704D-705A) Oὕτως ἡ ἀληθής νηστεία ἀναφέρεται εἰς τήν καθrsquo ὅλου ἐν Χριστῷ ζωήν τῶν πιστῶν καί κορυφοῦται διά τῆς συmicromicroετοχῆς αὐτῶν εἰς τήν θείαν λατρείαν καί ἰδίᾳ εἰς τό microυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας

4 Ἡ τεσσαρακονθήmicroερος νηστεία τοῦ Κυρίου κατέστη ὑπόδειγmicroα τῆς νηστείας τῶν πιστῶν ἡ ὁποία ἐνεργοποιεῖ τήν microετοχήν αὐτῶν εἰς τήν ὑπακοήν τοῦ Κυρίου ἵνα διrsquo αὐτῆς laquo ὅ microή φυλάξαντες ἀποβεβλήκα microεν φυλάξαντες ἀπολάβω microεν raquo (Γρηγορίου Θεολόγου Λόγος ΜΕ Εἰς τό Ἅγιον Πάσχα 28 PG 36 661C) Ἡ χριστοκεντρική κατανόησις τοῦ

πνευmicroατικοῦ χαρακτῆρος τῆς νηστείας ἰδίᾳ τῆς Μ Τεσσαρακοστῆςκανών εἰς τήν καθrsquo ὅλου πατερικήν παράδοσιν συγκεφαλαιοῦται



χαρακτηριστικῶς ὑπό τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαmicroᾶ laquo Ἐάν οὕτω νηστεύῃς οὐ microόνον συ microπάσχων ἔσῃ καί συννεκρού microενος ἀλλά καί συνανιστά microενος καί συ micro βασιλεύων Χριστῷ εἰς αἰῶνας τούς ἀπεράντους σύ microφυτος γάρ γεγονώς διά τῆς τοιαύτης νηστείας τῷ ὁ microοιώ microατι τοῦ θανάτου αὐτοῦ καί τῆς ἀναστάσεως κοινωνός ἔσῃ καί

τῆς ἐν αὐτῷ ζωῆς κληρονό microος raquo ( Ὁ microιλία ΙΓ´ τῇ Ε Κυριακῇ τῶν Νηστειῶν ΡG 151 161AB)

5 Κατά τήν ὀρθόδοξον παράδοσιν τό microέτρον τῆς πνευmicroατικῆς τελειώσεως εἶναι τό microέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώ microατος τοῦ Χριστοῦ῾ (Ἐφεσ 413) καί ἕκαστος ὀφείλει ἄν θέλῃ νά φθάσῃ εἰς αὐτό νά άγωνισθῇ καί ὑψωθῇ ἀναλόγως Ἀκριβῶς δέ διά τοῦτο ἡ ἄσκησις καί ὁ πνευmicroατικός ἀγών δέν ἔχουν τέλος ἐν τῷ παρόντι βίῳ ὅπως καί ἡ τελειότης τῶν τελείωνΠάντες καλοῦνται νά ἀνταποκρίνωνται ὅση δύναmicroις αὐτοῖς εἰς τάς ἐπιταγάς τοῦ ὀρθοδόξου ὑψηλοῦ microέτρου microέ σκοπόν τήν κατά χάριν θέωσιν Καί αὐτοί παρrsquo ὅτι πράττουν πάντα τά διατεταγmicroένα οὐδέποτε ὑψηλοφρονοῦν ἀλλrsquo ὁmicroολογοῦν ὅτι laquo δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσ microεν ὅ ὀφείλο microεν ποιῆσαι πεποιήκα microεν raquo (Λουκ 1710) Πάντες ἔχουν ndash κατά τήν ὀρθόδοξον περί πνευmicroατικῆς ζωῆς ἀντίληψιν ndash χρέος νά microήν ἐγκαταλείπουν τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα ἀλλrsquo ἐν αὐτοmicroεmicroψίᾳ καί συναισθήσει τῆς ταπεινότητος τῆς καταστάσεως αὐτῶν νά ἐπαφίενται διά τάς παραλείψεις των εἰς τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καθrsquo ὅσον Ὀρθόδοξος πνευmicroατική ζωή εἶναι ἀνεπίτευκτος χωρίς τόν πνευmicroατικόν ἀγῶνα τῆς νηστείας

6 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ὡς φιλόστοργος microήτηρ ὥρισε τά εἰς σωτηρίαν συmicroφέροντα καί προέταξε τούς ἱερούς καιρούς τῆς νηστείας ὡς θεοδώρητον laquo φυλακτήριον raquo τῆς καινῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς τῶν πιστῶν

κατά πάσης ἐπιβουλῆς τοῦ ἀλλοτρίου Στοιχοῦσα τοῖς θείοις Πατρᾶσιφυλάσσει ὡς καί πρότερον τά ἱερά ἀποστολικά θεσπίσmicroατα τούς συνοδικούς κανόνας καί τάς ἱεράς παραδόσεις προβάλλει πάντοτε τάς ἱεράς νηστείας ὡς ἀρίστην ἐν τῇ ἀσκήσει τρίβον πνευmicroατικῆς τελειώσεως καί σωτηρίας τῶν πιστῶν καί κηρύσσει τήν ἀνάγκην τηρήσεως ὑπrsquoαὐτῶν τῶν τεταγmicroένων νηστειῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ τοῦ Κυρίου ἤτοι τῆς ΜΤεσσαρακοστῆς τῆς Τετάρτης καί τῆς Παρασκευῆς αἵτινες microαρτυροῦνται ὑπό τῶν ἱερῶν κανόνων ὡς καί τῶν νηστειῶν τῶν Χριστουγέννων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων τῆς Κοιmicroήσεως τῆς Θεοτόκουκαί τῶν microονοηmicroέρων τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιmicroίου Σταυροῦ τῆς παραmicroονῆς τῶν Θεοφανείων καί τῆς ἀποτοmicroῆς τῆς τιmicroίας κεφαλῆς Ἰωάννου τοῦ

Προδρόmicroου πρός τούτοις δέ καί πασῶν τῶν κατά ποιmicroαντικήν microέριmicroναν ὁριζοmicroένων ἑκάστοτε νηστειῶν ἤ τῶν κατά τήν προαίρεσιν τῶν πιστῶν τηρουmicroένων

7 Ἡ Ἐκκλησία ὅmicroως ἔθετο ἅmicroα κατά ποιmicroαντικήν διάκρισιν καί ὅρια φιλανθρώπου οἰκονοmicroίας τοῦ καθεστῶτος τῆς νηστείας ∆ιό καί προέβλεψε τήν διrsquo ἀσθένειαν τοῦ σώmicroατος ἤ διrsquo ἀδήριτον ἀνάγκην ἤ καί διά τήν χαλεπότητα τῶν καιρῶν ἀνάλογον ἐφαρmicroογήν τῆς ἀρχῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς οἰκονοmicroίας κατά τήν ὑπεύθυνον κρίσιν καί ποιmicroαντικήν microέριmicroναν τοῦ σώmicroατος τῶν ἐπισκόπων τῶν κατά τόπους Ἐκκλησιῶν

8 Εἶναι γεγονός ὅτι σήmicroερον πολλοί πιστοί δέν τηροῦν ἁπάσας τάς περί

νηστείας διατάξεις εἴτε ἐξ ὀλιγωρίας εἴτε λόγῳ τῶν ὑπαρχουσῶν συνθηκῶν ζωῆς οἱαιδήποτε κἄν ὦσιν αὗται Ἅπασαι ὅmicroως αἱ



περιπτώσεις αὗται τῆς χαλαρώσεως τῶν περί νηστείας ἱερῶν διατάξεωνεἴτε εἶναι γενικώτεραι εἴτε ἀτοmicroικαί δέον ὅπως τυγχάνουν τῆς ποιmicroαντικῆς microερίmicroνης ἐκ microέρους τῆς Ἐκκλησίας διότι ὁ Θεός laquo οὐ θέλει τόν θάνατον τοῦ ἁ microαρτωλοῦ ὡς τό ἐπιστρέψαι καί ζῆν αὐτόν raquo (πρβλ Ἰεζ 3311)χωρίς ὅmicroως νά περιφρονῆται ἡ ἀξία τῆς νηστείας Ὅθεν διὰ

τοὺς ἔχοντας δυσκολίαν εἰς τὴν τήρησιν τῶν ἰσχυουσῶν περὶ νηστείας διατάξεων εἴτε ἐκ λόγων ἀτοmicroικῶν (ἀσθένεια στράτευσις συνθῆκαι ἐργασίας κλπ) εἴτε γενικωτέρων (εἰδικαὶ συνθῆκαι ἐπικρατοῦσαι εἰς τινας χώρας ἀπὸ πλευρᾶς κλίmicroατος καθὼς καὶ κοινωνικο-οἰκονοmicroικαὶ ἰδιαιτερότηται τινῶν χωρῶν λχ ἀδυναmicroία εὐρέσεως νηστησίmicroων τροφῶν) ἐπαφίεται εἰς τὴν διάκρισιν τῶν κατὰ τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν νὰ καθορίσουν τὴν φιλάνθρωπον οἰκονοmicroίαν καὶ ἐπιείκειαν ἀπαλύνουσαι κατὰ τὰς εἰδικὰς ταύτας περιπτώσεις τὸ τυχὸν laquoστύφονraquo τῶν ἱερῶν νηστειῶν Πάντα δέ ταῦτα ἐντός τῶν πλαισίων τῶν ὡς ἄνω λεχθέντων καί ἐπί τῷ σκοπῷ νά microήν ἀτονήσῃ ποσῶς ὁ ἱερός θεσmicroός τῆς νηστείας Ἡ φιλάνθρωπος αὕτη συγκατάβασις πρέπει νά ἀσκηθῇ ὑπό τῆς Ἐκκλησίας microετά πάσης φειδοῦς ὁπωσδήποτε δέ ἐπί τό ἐπιεικέστερον διά τάς νηστείας ἐκείνας διrsquo ἅς δέν ὑπάρχει ὁmicroοιόmicroορφος πάντοτε καί εἰς ἁπάσας τάς περιπτώσεις παράδοσις καί πρᾶξις ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ laquohellip Καλόν τό νηστεύειν πᾶσαν ἡ microέραν ἀλλrsquo ὁ microή ἐσθίων τόν ἐσθίοντα microή κρινέτω Ἐν τοῖς τοιούτοις οὐ νο microοθετεῖν οὐ βιάζεσθαι οὐκ ἀναγκαστικῶς ἄγειν τό ἐγχειρισθέν προσήκει ποί microνιον πειθοῖ δέ microᾶλλον καί ἠπιότητι καί λόγῳ ἄλατι ἠρτυ microένῳ raquo ( Ἰωάννου ∆αmicroασκηνοῦ Περί τῶν ἁγίων νηστειῶν 3 PG 95 68 B)

9 Ὡσαύτως ὀφείλει τό σύνολον τῶν πιστῶν τῆς Ἐκκλησίας νά τηρῇ τάς ἱεράς νηστείας καί τήν ἀπό microεσονυκτίου ἀσιτίαν προκειmicroένου νά

προσέρχηται τακτικῶς εἰς τήν θείαν Μετάληψιν ἥτις εἲναι ἡ κατ᾽ ἐξοχήν ἔκφρασις τῆς ἐκκλησιαστικῆς ὀντότητος νά ἐθισθῇ δέ ὥστε νά νηστεύῃ εἰς ἔνδειξιν microετανοίας εἰς ἐκπλήρωσιν πνευmicroατικῆς ὑποσχέσεως πρός ἐπίτευξιν ἱεροῦ τινος σκοποῦ εἰς καιρούς πειρασmicroοῦ ἐν συνδυασmicroῷ πρός αἰτήmicroατα αὐτοῦ παρά τοῦ Θεοῦ πρό τοῦ βαπτίσmicroατος (διά τούς προσερχοmicroέενους εἰς τό βάπτισmicroα ἐνηλίκους) πρό τῆς χειροτονίας εἰς περιπτώσεις ἐπιτιmicroίων κατά τάς ἱεράς ἀποδηmicroίας καί εἰς ἄλλας παροmicroοίας περιστάσεις




ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΑΥΤΟΥ

Τὸ κεί microενον ἔχει συ microφωνηθῇ ὑπό τῶν microετασχόντων τῆς Συνάξεως τῶν Προκαθη microένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν Σα microπεζύ -Γενεύη 21-28Ἰανουαρίου 2016 (πλὴν τῶν Ἀντιπροσώπων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν τῆς Ἀντιοχείας καὶ τῆς Γεωργίας ) ∆η microοσιεύεται συ microφώνως πρός τὴν ἀπόφασιν

τῆς Συνάξεως τῶν Προκαθη microένων


Ι Ὁ Ὀρθόδοξος Γάmicroος

1 Ὁ θεσmicroός τῆς οἰκογενείας εὑρίσκεται σήmicroερον ὑπό τήν ἀπειλήν τῆς ἐκκοσmicroικεύσεως ὡς ἐπίσης καί τοῦ ἠθικοῦ σχετικισmicroοῦ Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διδάσκει τήν ἱερότητα τοῦ γάmicroου ὡς microίαν θεmicroελιώδη καί ἀδιαmicroφισβήτητον διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας Ἡ ἐλευθέρα ἕνωσις microεταξύ ἀνδρός καί γυναικός εἶναι microία ἀπαραίτητος προϋπόθεσις

2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ

ἀρχαιότερος

θεσmicroός θείου δικαίου διότι εἰσήχθη συγχρόνως πρός τήν δηmicroιουργίαν τῶν πρώτων ἀνθρώπων τοῦ Ἀδάmicro καί τῆς Εὔας (Γεν 2 23) Ἡ ἕνωσις αὕτη συνεδέθη ἀπ᾽ ἀρχῆς ὄχι microόνον πρός τήν πνευmicroατικήν κοινωνίαν τοῦ ζεύγους τοῦ ἀνδρός καί τῆς γυναικός ἀλλά καί πρός τήν δυνατότητα ἐξασφαλίσεως τῆς συνεχείας τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρωπίνου γένους Οὕτως ὁ γάmicroος ἀνδρός καί γυναικός εὐλογηθεῖς ἐν τῷ παραδείσῳ κατέστη ἕν ἱερόν microυστήριον τό ὁποῖον ἀναφέρεται εἰς τήν Καινήν ∆ιαθήκην ὅτε ὁ Χριστός ἐτέλεσε τό laquoπρῶτον ση microεῖον raquo διά τῆς microεταβολῆς τοῦ ὕδατος εἰς οἶνον εἰς τόν ἐν Κανᾷ τῆς Γαλιλαίας γάmicroονἀποκαλύπτων οὕτω τήν δόξαν αὐτοῦ ( Ἰω 2 11) Τό microυστήριον τοῦ

ἀκαταλύτου δεσmicroοῦ microεταξύ ἀνδρός καί γυναικός εἶναι εἰκών τῆς ἑνώσεως Χριστοῦ καί Ἐκκλησίας (Ἐφ 5 32)

3 Ἡ χριστοκεντρική λοιπόν τυπολογία τοῦ microυστηρίου τοῦ γάmicroου ἐξηγεῖ τήν ὑπό τοῦ ἐπισκόπου ἤ πρεσβυτέρου εὐλογίαν τοῦ ἱεροῦ δεσmicroοῦ διrsquoεἰδικῆς εὐχῆς (ἱερολογίας ) διό καί ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος εἰς τήν πρός τόν Πολύκαρπον Σmicroύρνης Ἐπιστολήν αὐτοῦ ἐτόνιζεν ὅτι οἱ προσερχόmicroενοι εἰς γάmicroου κοινωνίαν πρέπει lsquorsquomicroετά γνώ microης τοῦ ἐπισκόπου τήν ἕνωσιν ποιεῖσθαι ἵναὁ γά microος ᾖ κατά Κύριον καί microή κατ rsquo ἐπιθυ microίαν (=ἀνθρωπίνην ) Πάντα εἰς τι microήν Θεοῦ γιν έσθωrsquorsquo (V 2) Οὕτω τόσον ἡ ἱερότης τοῦ θεοσυστάτου δεσmicroοῦ ὅσον καί τό ὑψηλόν πνευmicroατικόν περιεχόmicroενον τῆς ἐγγάmicroου συζυγίας ἐξηγοῦν τήν ἀξίωσιν ὥστε νά ἀναδειχθῇ lsquorsquoτί microιος ὁ γά microος καίἡ κοίτη ἀ microίαντος rsquorsquo (Ἐβρ13 4) διό καί ἀπεδοκιmicroάζετο οἱαδήτις προσβολή τῆς καθαρότητος αὐτοῦ (Ἐφεσ 5 2-5 Αrsquo Θεσσ 4 4 Ἐβρ 13 4 κἄ)

4 Ἡ ἐν Χριστῷ ἕνωσις ἀνδρός καί γυναικός συνιστᾷ microίαν microικράν ἐκκλησίαν ἤ microίαν εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας Ὑπό τήν ἔννοιαν αὐτήνΚλήmicroης ὁ Ἀλεξανδρεύς διακηρύσσειlaquoΤίνες δέ οἱ τρεῖςὑπάρχουσιν ἐν ὀνό microατι Χριστοῦ συναγό microενοι παρ᾽ οἷς microέσος ἐστίν ὁ Κύριος Ἤ οὐχί ἄνδρα καί γυναίκα καί τέκνον τούς τρεῖς λέγει Ὅτι ἀνδρί γυνή διά Θεοῦ ἁρ microόζεταιraquo (Στρω microατεῖς 310 PG8 1169 B) Ἡ ἕνωσις ἀνδρός καί γυναικός διά τῆς εὐλογίας τοῦ

Θεοῦ ὑψοῦται εἰς ὑψηλότερον βαθmicroόν διότι ἡ κοινωνία εἶναι ὑπεροχωτέρα τῆς ἀτοmicroικῆς ὑπάρξεως ἀφοῦ τούς εἰσάγει εἰς τήν τάξιν



τῆς Βασιλείας τῆς παναγίας Τριάδος Ἀπαραίτητος προϋπόθεσις διά τόν γάmicroον εἲναι ἡ πίστις εἰς τόν Ἰησοῦν Χριστόν microία πίστις τήν ὁποίαν ὀφείλουν νά ἀποδέχωνται ὁ νυmicroφίος καί ἡ νύmicroφη ὁ ἀνήρ καί ἡ γυνήἌλλωστε τό θεmicroέλιον τῆς ἑνότητος τοῦ γάmicroου εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ ἑνότης ἵνα διά τῆς ὑπό τοῦ ἁγίου Πνεύmicroατος εὐλογίας τῆς συζυγικῆς ἀγάπης

δυνηθῇ τό ζεῦγος νά ἀντανακλᾷ τήν ἀγάπην Χριστοῦ καί Ἐκκλησίας ὡς microυστηρίου τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ τῆς αἰωνίου ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ ἀγάπῃ τοῦ Θεοῦ

5 Ἡ προστασία τῆς ἱερότητος τοῦ microυστηρίου τοῦ γάmicroου ὑπῆρξε πάντοτε ἰδιαζόντως σηmicroαντική διά τήν προστασίαν τῆς Οἰκογενείας ἡ ὁποία ἀκτινοβολεῖ τήν κοινωνίαν τῶν συζευγνυmicroένων προσώπων τόσον εἰς τήν Ἐκκλησίαν ὅσον καί εἰς τήν ὅλην Κοινωνίαν Οὕτως ἡ διά τοῦ microυστηρίου τοῦ γάmicroου ἐπιτυγχανοmicroένη κοινωνία προσώπων λειτουργεῖ ὄχι ἁπλῶς ὡς microία συmicroβατική φυσική σχέσις ἀλλά καί ὡς microία οὐσιαστική καί δηmicroιουργική πνευmicroατική δύναmicroις διά τοῦ ἱεροῦ θεσmicroοῦ τῆς Οἰκογενείας Aὕτη βεβαιώνει τήν προστασίαν καί τήν παιδείαν τῶν τέκνων τόσον εἰς τήν πνευmicroατικήν ἀποστολήν τῆς Ἐκκλησίας ὅσον καί εἰς τήν λειτουργίαν τῆς κοινωνίας

6 Ἡ Ἐκκλησία ἀντιmicroετώπιζε πάντοτε microετά τῆς ἀναγκαίας αὐστηρότητος καί τῆς δεούσης ποιmicroαντικῆς εὐαισθησίας κατά τό ὑπόδειγmicroα τῆς ἐπιεικείας τοῦ ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν Παύλου(Ρω micro 7 2-3 Αrsquo Κορ 7 12-15 39 κἄ) τόσον τάς θετικάς προϋποθέσεις (διαφορά φύλου νόmicroιmicroος ἡλικία κἄ) ὅσον καί τάς ἀρνητικάς προϋποθέσεις (συγγένεια ἐξ αἵ microατος καί ἐξ ἀγχιστείας πνευmicroατική συγγένεια ὑπάρχων γάmicroοςἑτεροθρησκεία κἄ) διά τήν σύναψιν γάmicroου Ἡ ποιmicroαντική εὐαισθησία ἦτο ἀναγκαία ὄχι microόνον διότι ἡ βιβλική παράδοσις καθορίζει τήν σχέσιν

τοῦ φυσικοῦ δεσmicroοῦ τοῦ γάmicroου microετά τοῦ microυστηρίου τῆς Ἐκκλησίαςἀλλά καί διότι ἡ ἐκκλησιαστική πρᾶξις δέν ἀποκλείει τήν πρόσληψιν ὡρισmicroένων περί γάmicroου ἀρχῶν τοῦ ἑλληνορωmicroαϊκοῦ φυσικοῦ ∆ικαίου αἱ ὁποῖαι προβάλλουν τόν δεσmicroόν τοῦ γάmicroου ἀνδρός καί γυναικός ὡς lsquorsquoθείου τε καί ἀνθρωπίνου δικαίου κοινωνίαν rsquorsquo (Μοδεστίνος) καί εἶναι συmicroβαταί πρός τήν ἀποδιδοmicroένην ὑπό τῆς Ἐκκλησίας ἱερότητα τοῦ microυστηρίου τοῦ γάmicroου

7 Ὑπό τάς τοσοῦτον δυσχερεῖς συγχρόνους συνθήκας διά τό microυστήριον τοῦ γάmicroου καί διά τόν ἱερόν θεσmicroόν τῆς Οἰκογενείας οἱ ἐπίσκοποι καί οἱ ποιmicroένες ὀφείλουν νά ἀναπτύξουν σύντονον ἐργασίαν εἰς τόν ποιmicroαντικόν τοmicroέα διά νά προστατεύσουν τούς πιστούς πατρικῶςσυmicroπαριστάmicroενοι εἰς αὐτούς διά νά ἐνισχύσουν τήν κλονισθεῖσαν ἐλπίδα αὐτῶν ἐκ τῶν ποικίλων δυσχερειῶν θεmicroελιοῦντες τόν θεσmicroόν τῆς Οἰκογενείας ἐπί ἀκλονήτων θεmicroελίων τά ὁποῖα οὔτε ἡ βροχή οὔτε οἱ ποταmicroοί οὔτε οἱ ἄνεmicroοι δύνανται νά καταστρέψουν ἀφοῦ τά θεmicroέλια ταῦτα εἶναι ἡ πέτρα ἡ δέ πέτρα εἶναι ὁ Χριστός (Ματθ 7 25)

8 Τό τιθέmicroενον σήmicroερον ἐν τῇ κοινωνίᾳ ζήτηmicroα εἶναι ὁ γάmicroος ὁ ὁποῖος εἶναι τό κέντρον τῆς Οἰκογενείας καί ἡ Οἰκογένεια δικαιώνει τόν γάmicroον Ἡ ἀσκουmicroένη εἰς τόν σύγχρονον κόσmicroον πίεσις διἀ τήν ἀναγνώρισιν νέων microορφῶν συmicroβιώσεως ἀποτελεῖ microίαν πραγmicroατικήν ἀπειλήν διά τούς ὀρθοδόξους χριστιανούς Ἡ κρίσις τοῦ γάmicroου καί τῆς οἰκογενείας εἰς

διαφόρους microορφάς ἀνησυχεῖ βαθέως τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν ὄχι microόνον ἕνεκα τῶν ἀρνητικῶν συνεπειῶν εἰς τήν δοmicroήν τῆς κοινωνίας



ἀλλά καί ἕνεκα τῆς ἀπειλῆς διά τάς εἰδικωτέρας σχέσεις εἰς τούς κόλπους τῆς παραδοσιακῆς οἰκογενείας Κύρια θύmicroατα τῶν τάσεων αὐτῶν εἶναι τό ζεῦγος καί ἰδιαιτέρως τά τέκνα διότι δυστυχῶς αὐτά ὑφίστανται συνήθως ἐκ τῆς παιδικῆς ἤδη ἡλικίας αὐτῶν τό microαρτύριονκαίτοι οὐδεmicroίαν ἔχουν εὐθύνην δι᾽ αὐτό

9

Ὁ νοmicroίmicroως καταγεγραmicromicroένος πολιτικός γά microος microεταξύ ἀνδρός καί γυναικός δέν ἔχει microυστηριακόν χαρακτῆρα ἀποτελεῖ πρᾶξιν συmicroβιώσεως κυρωθεῖσαν ὑπό τοῦ κράτους διάφορον πρός τόν εὐλογούmicroενον ὑπό τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας γάmicroον Τά συνάπτοντα πολιτικόν γά microον microέλη τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νά ἀντιmicroετωπίζωνται microετά ποιmicroαντικῆς εὐθύνης ἡ ὁποία ἐπιβάλλεται διά νά κατανοήσουν τήν ἀξίαν τοῦ microυστηρίου τοῦ γάmicroου καί τῶν ἐξ αὐτῶν ἀπορρεουσῶν εὐλογιῶν δι᾽ αὐτούς

10 Ἡ Ἐκκλησία δέν ἀποδέχεται διά τά microέλη αὐτῆς σύ microφωνα συ micro βιώσεως τοῦ αὐτοῦ φύλου ἤ καί πᾶσαν ἄλλην microορφήν συmicroβιώσεως διά τά microέλη αὐτῆς διαφόρους τοῦ γάmicroου Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά καταβάλλῃ πάσας τάς δυνατάς ποιmicroαντικάς προσπαθείας ὥστε τά παρεκκλίνοντα microέλη αὐτῆς εἰς τοιαύτας microορφάς συmicroβιώσεως νά δυνηθοῦν νά κατανοήσουν τήν πραγmicroατικήν ἔννοιαν τῆς microετανοίας καί τῆς ηὐλογηmicroένης ὑπό τῆς Ἐκκλησίας ἀγάπης

11 Αἱ βαρύταται συνέπειαι τῆς κρίσεως ταύτης ἐκφράζονται διά τῆς ἐπικινδύνου αὐξήσεως τοῦ ἀριθmicroοῦ τῶν διαζυγίων τῶν ἀmicroβλώσεων καί πολλῶν ἄλλων ἐσωτερικῶν προβληmicroάτων εἰς τήν οἰκογενειακήν ζωήνΑἱ συνέπειαι αὗται εἶναι microία microεγάλη πρόκλησις διά τήν ἀποστολήν τῆς Ἐκκλησίας εἰς τόν σύγχρονον κόσmicroον διό καί οἱ ποιmicroένες τῆς Ἐκκλησίας ὀφείλουν νά καταβάλλουν πᾶσαν δυνατήν προσπάθειαν διά

τήν ἀντιmicroετώπισιν τῶν προβληmicroάτων αὐτῶν Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καλεῖ ἐν ἀγάπῃ τά τέκνα αὐτῆς καί ὅλους τούς ἀνθρώπους καλῆς θελήσεως νά ὑπερασπισθοῦν τήν πιστότητα εἰς τήν ἱερότητα τῆς οἰκογενείας

ΙΙ Κωλύmicroατα Γάmicroου

1 Σχετικῶς microέ τά κωλύmicroατα γάmicroου λόγῳ ἐξ αἵ microατος ἐξ ἀγχιστείας ἐξ υἱοθεσίας καί πνευmicroατικῆς συγγενείας ἰσχύει ὅτι προβλέπεται ὑπό τῶν ἱερῶν κανόνων (53 καί 54 τῆς Πενθέκτης Οἰκου microενικῆς συνόδου) καί τῆς συνῳδά τούτοις ἐκκλησιαστικῆς πράξεως ὡς αὕτη ἐφαρmicroόζεται

σήmicroερον εἰς τάς κατά τόπους αὐτοκεφάλους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίαςκαθορίζεται δέ καί περιγράφεται ἐν τοῖς Καταστατικοῖς Χάρταις αὐτῶν καί ταῖς σχετικαῖς συνοδικαῖς ἀποφάσεσιν αὐτῶν

2 Περί τοῦ microή ἀmicroετακλήτως λυθέντος ἤ ἀκυρωθέντος γάmicroου καί τοῦ προϋπάρξαντος τρίτου ἰσχύει ὅτι συνιστοῦν ἀπόλυτα κωλύmicroατα πρός σύναψιν γάmicroου συmicroφώνως πρός τήν κατηγορηmicroατικῶς καταδικάζουσαν τήν διγαmicroίαν καί τόν τέταρτον γάmicroον Ὀρθοδόξον κανονικήν παράδοσιν

3 Συmicroφώνως πρός τούς ἱερούς κανόνας κωλύεται κατrsquo ἀκρίβειαν ἡ ἱερολόγησις γάmicroου microετά τήν microοναχικήν κουράν (καν 16 τῆς ∆´

Οἰκουmicroενικῆς συνόδου καί 44 τῆς Πενθέκτης ἐν Τρούλλῳ συνόδου)



4 Ἡ ἱερωσύνη ἀποτελεῖ συmicroφώνως πρός τήν ἰσχύουσαν κανονικήν παράδοσιν (κανών 3 τῆς Πενθέκτης ἐν Τρούλλῳ συνόδου) κώλυmicroα πρός σύναψιν γάmicroου

5 Περί τῶν microικτῶν γάmicroων Ὀρθοδόξων microεθrsquo ἑτεροδόξων καί microή

Χριστιανῶν ἤχθη εἰς τήν ἀπόφασιν ὅπως

i ὁ γάmicroος Ὀρθοδόξων microεθ᾿ ἑτεροδόξων κωλύεται κατά κανονικήν ἀκρίβειανmicroή δυνάmicroενος νά εὐλογηθῇ (κανών 72 τῆς Πενθέκτης ἐν Τρούλλῳ συνόδου)δυνάmicroενος ὅmicroως νά εὐλογηθῇ κατά συγκατάβασιν καί διά φιλανθρωπίαν ὑπό τόν ρητόν ὅρον ὅτι τά ἐκ τοῦ γάmicroου τούτου τέκνα θέλουν βαπτισθῆ καί ἀναπτυχθῆ ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ

ii ὁ γάmicroος Ὀρθοδόξων microετά microή χριστιανῶν κωλύεται ἀπολύτως κατά κανονικήν ἀκρίβειαν

6

Ἡ κατά τήν ἐφαρmicroογήν τῆς περί κωλυmicroάτων γάmicroου ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως πρᾶξις δέον νά λαmicroβάνῃ ὑπrsquo ὄψιν καί τάς διατάξεις τῆς ἑκασταχοῦ σχετικῆς κρατικῆς νοmicroοθεσίας ἄνευ ὑπερβάσεως τῶν ὁρίων τῆς ἐκκλησιαστικῆς οἰκονοmicroίας

7 Ἡ ἐφαρmicroογή τῆς ἐκκλησιαστικῆς οἰκονοmicroίας σχετικῶς ὀφείλει νά ἀντιmicroετωπίζηται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἑκάστης αὐτοκεφάλου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας συmicroφώνως πρός τάς ἀρχάς τῶν ἱερῶν κανόνωνἐν τῷ πνεύmicroατι τῆς ποιmicroαντικῆς διακρίσεως ἐπί τῷ σκοπῷ τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου

Σαmicroπεζύ 27 Ἰανουαρίου 2016



Η ΟΡΘΟ∆ΟΞΟΣ ∆ΙΑΣΠΟΡΑ

Ἀπόφασις

τῆς ∆ rsquo Προσυνοδικής Πανορθοδόξου ∆ιασκέψεως Σα microπεζύ - Γενεύη 6-13 Ἰουνίου 2009

Ἡ Ὀρθόδοξος ∆ιασπορά


Ἡ ∆rsquo Προσυνοδική Πανορθόδοξος ∆ιάσκεψις συγκληθεῖσα ὑπό τῆς ΑΘΠαναγιότητος τοῦ Οἰκουmicroενικοῦ Πατριάρχου κκ Βαρθολοmicroαίου τῇ συmicroφώνῳ γνώmicroῃ τῶν Μακαριωτάτων Προκαθηmicroένων τῶν Ἁγιωτάτων

Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἐκφρασθείσῃ κατά τήν ἐν Φαναρίῳ Ἱεράν Σύναξιν αὐτῶν τόν Ὀκτώβριον τοῦ ἔτους 2008 συνῆλθεν εἰς τό ἐν Σαmicroπεζύ Ὀρθόδοξον Κέντρον τοῦ Οἰκουmicroενικοῦ Πατριαρχείου ἀπό 6ης microέχρι 13ης Ἰουνίου 2009ὑπό τήν προεδρίαν τοῦ Σεβασmicroιωτάτου Μητροπολίτου Περγάmicroου κ Ἰωάννουἐκπροσώπου τοῦ Οἰκουmicroενικοῦ Πατριαρχείου Ἡ ∆ιάσκεψις αὕτη εἰς τήν ὁποίαν προσεκλήθησαν καί ἐξεπροσωπήθησαν πᾶσαι αἱ ἁγιώταται Ὀρθόδοξοι Αὐτοκέφαλοι Ἐκκλησίαι ἠσχολήθη περί τό θέmicroα τῆς κανονικῆς ὀργανώσεως τῆς Ὀρθοδόξου ∆ιασπορᾶς καί συνεζήτησεσυmicroφώνως πρός τό ἄρθρον 16 τοῦ Κανονισmicroοῦ Λειτουργίας τῶν Προσυνοδικῶν Πανορθοδόξων ∆ιασκέψεων τά ὑπό τῆς ∆ιορθοδόξου Προπαρασκευαστικῆς Ἐπιτροπῆς τῶν ἐτῶν 1990 καί 1993 ὑποβληθέντα αὐτῇ

σχετικά κείmicroενα τροποποιήσασα καί ἐγκρίνασα αὐτά ὡς ἀκολούθως

1 α) ∆ιεπιστώθη ὅτι ἀποτελεῖ κοινήν βούλησιν πασῶν τῶν ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ὅπως ἐπιλυθῇ τό ζήτηmicroα τῆς Ὀρθοδόξου ∆ιασπορᾶς τό ταχύτερον δυνατόν καί ὅπως ὀργανωθῇ αὕτη κατά τρόπον σύmicroφωνον πρός τήν ὀρθόδοξον ἐκκλησιολογίαν καί τήν κανονικήν παράδοσιν καί πρᾶξιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

β) ∆ιεπιστώθη ὡσαύτως ὅτι κατά τήν παροῦσαν φάσιν δέν εἶναι ἐφικτή διrsquo ἱστορικούς καί ποιmicroαντικούς λόγους ἡ ἄmicroεσος microετάβασις εἰς τήν αὐστηρῶς κανονικήν τάξιν τῆς Ἐκκλησίας ὡς πρός τό ζήτηmicroα τοῦτο τοὐτέστιν εἰς τήν ὕπαρξιν ἑνός microόνου Ἐπισκόπου εἰς τόν αὐτόν τόπον ∆ιά τόν λόγον τοῦτον ἤχθη εἰς τήν ἀπόφασιν ὅπως προτείνῃ τήν δηmicroιουργίαν microεταβατικῆς τινος καταστάσεως ἥτις καί θά προετοιmicroάσῃ τό ἔδαφος διά τήν αὐστηρῶς κανονικήν λύσιν τοῦ προβλήmicroατος ἐπί τῇ βάσει ἀρχῶν καί κατευθύνσεων αἱ ὁποῖαι διαγράφονται κατωτέρω Ἡ τοιαύτη προετοιmicroασία δέν θά πρέπει νά βραδύνῃ πέραν τῆς microελλούσης νά συνέλθῃ Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὥστε νά δυνηθῇ αὕτη νά προβῇ εἰς microίαν κανονικήν λύσιν τοῦ προβλήmicroατος



2 α) Προτείνεται ὅπως κατά τό microεταβατικόν στάδιον κατά τό ὁποῖον θά προετοιmicroασθῇ ἡ κανονική λύσις τοῦ ζητήmicroατος δηmicroιουργηθοῦν (ἤ ἱδρυθοῦν) εἰς ἑκάστην ἐκ τῶν κατωτέρω microνηmicroονευοmicroένων περιοχῶν laquoἘπισκοπικαί Συνελεύσειςraquo πάντων τῶν ἐν τῇ περιοχῇ ἐκείνῃ ὡς κανονικῶν ἀναγνωριζοmicroένων ἐπισκόπων οἵτινες θά ἐξακολουθοῦν νά ὑπάγωνται εἰς τάς

κανονικάς δικαιοδοσίας εἰς ἅς ὑπάγονται σήmicroερον

β) Αἱ συνελεύσεις αὗται θά συνίστανται ἐκ πάντων τῶν ἐν ἑκάστῃ περιοχῇ ἐπισκόπων οἵτινες εὑρίσκονται ἐν κανονικῇ κοινωνίᾳ microετά πασῶν τῶν ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί θά προεδρεύωνται ὑπό τοῦ πρώτου ἐκ τῶν εἰς τήν Ἐκκλησίαν Κωνσταντινουπόλεως ὑπαγοmicroένων ἀρχιερέων ἐλλείψει δέ τούτου συmicroφώνως πρός τήν τάξιν τῶν ∆ιπτύχων Αὗται θά ἔχουν ἐκτελεστικήν Ἐπιτροπήν ἀποτελουmicroένην ἐκ τῶν πρώτων ἱεραρχῶν τῶν διαφόρων δικαιοδοσιῶν αἱ ὁποῖαι ὑπάρχουν εἰς τήν περιοχήν

γ) Ἔργον καί εὐθύνη τῶν ἐπισκοπικῶν τούτων συνελεύσεων θά εἶναι ἡ microέριmicroνα διά τήν φανέρωσιν τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδοξίας καί τήν ἀνάπτυξιν κοινῆς δράσεως ὅλων τῶν ὀρθοδόξων ἑκάστης περιοχῆς πρός θεραπείαν τῶν ποιmicroαντικῶν ἀναγκῶν τῶν ἐκεῖ διαβιούντων ὀρθοδόξων κοινήν ἐκπροσώπησιν πάντων τῶν ὀρθοδόξων ἔναντι τῶν ἑτεροδόξων καί τῆς ὅλης κοινωνίας τῆς περιοχῆς καλλιέργειαν τῶν θεολογικῶν γραmicromicroάτων καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς παιδείας κλπ Αἱ ἐπί τῶν θεmicroάτων τούτων ἀποφάσεις θά λαmicroβάνωνται καθrsquoὁmicroοφωνίαν τῶν Ἐκκλησιῶν αἱ ὁποῖαι ἐκπροσωποῦνται εἰς τήν συγκεκριmicroένην Συνέλευσιν

3 Αἱ περιοχαί εἰς τάς ὁποίας θά δηmicroιουργηθοῦν εἰς ἕν πρῶτον στάδιον Ἐπισκοπικαί συνελεύσεις ὁρίζονται ὡς ἑξῆςi Bόρειος καί Κεντρική Ἀmicroερικήii Νότιος Ἀmicroερικήiii Αὐστραλία N Ζηλανδία καί Ὠκεανίαiv Μ Βρεταννία καί Ἰρλανδίαv Γαλλίαvi Βέλγιον Ὁλλανδία καί Λουξεmicroβοῦργονvii Αὐστρίαviii Ἰταλία καί Μάλτα

ix Ἑλβετία καί Λιχτενστάϊν x Γερmicroανίαxi Σκανδιναυϊκαί Χῶραι (ἐκτός τῆς Φιλλανδίας)xii Ἱσπανία καί Πορτογαλία

Οἱ ἐπίσκοποι τῆς ∆ιασπορᾶς οἱ ὁποῖοι κατοικοῦν εἰς τήν ∆ιασποράν καί ἔχουν ἐνορίας εἰς περισσοτέρας περιοχάς θά εἶναι microέλη τῶν Ἐπισκοπικῶν Συνελεύσεων καί τῶν περιοχῶν αὐτῶν

4 Εἰς τάς συνελεύσεις ταύτας αἱ ὁποῖαι συγκροτοῦνται κατrsquo ἀπόφασιν τῆς παρούσης ∆ιασκέψεως ἀνατίθεται ἡ εὐθύνη ὅπως ὁλοκληρώσουν ἐν ταῖς λεπτοmicroερείαις τόν ὑπrsquo αὐτῆς ἐγκριθέντα κανονισmicroόν λειτουργίας αὐτῶν καί ἐφαρmicroόσουν αὐτόν τό ταχύτερον δυνατόν καί ὁπωσδήποτε πρό τῆς



συγκλήσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου5 Αἱ Ἐπισκοπικαί Συνελεύσεις δέν ἀποστεροῦν ἀπό τούς Ἐπισκόπους microέλη αὐτῶν ἁρmicroοδιότητας διοικητικοῦ καί κανονικοῦ χαρακτῆρος οὔτε περιορίζουν τά δικαιώmicroατα αὐτῶν εἰς τήν ∆ιασποράν Αἱ Ἐπισκοπικαί Συνελεύσεις ἀποβλέπουν εἰς τήν διαmicroόρφωσιν κοινῆς θέσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐπί

διαφόρων θεmicroάτων τοῦτο οὐδόλως ἐmicroποδίζει τούς Ἐπισκόπους microέλη οἱ ὁποῖοι microένουν ὑπόλογοι εἰς τάς ἰδικάς των Ἐκκλησίας νά ἐκφράσουν τάς ἀπόψεις τῶν ἰδικῶν των Ἐκκλησιῶν ἐνώπιον τοῦ ἔξω κόσmicroου6 Οἱ πρόεδροι τῶν Ἐπισκοπικῶν Συνελεύσεων συγκαλοῦν καί προεδρεύουν πασῶν τῶν κοινῶν συνάξεων τῶν ἐπισκόπων τῆς περιοχῆς αὐτῶν (λειτουργικῶν ποιmicroαντικῶν διοικητικῶν κλπ) Εἰς ζητήmicroατα γενικωτέρου ἐνδιαφέροντος ἀπαιτοῦντα κατrsquo ἀπόφασιν τῆς Ἐπισκοπικῆς Συνελεύσεωςπανορθόδοξον ἀντιmicroετώπισιν ὁ πρόεδρος αὐτῆς ἔχει τήν ἀναφοράν αὐτοῦ εἰς τόν Οἰκουmicroενικόν Πατριάρχην διά τά περαιτέρω κατά τά πανορθοδόξως ἰσχύοντα7 Αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι δεσmicroεύονται ὅπως microή προβαίνουν εἰς ἐνεργείας δυναmicroένας νά παραβλάψουν τήν ὡς ἄνω διαγραφοmicroένην πορείαν πρός κανονικήν ἐπίλυσιν τοῦ θέmicroατος τῆς ∆ιασπορᾶς θά πράττωσι δέ πᾶν τό δυνατόν πρός διευκόλυνσιν τοῦ ἔργου τῶν Ἐπισκοπικῶν Συνελεύσεων καί ἀποκατάστασιν τῆς ὁmicroαλῆς κανονικῆς τάξεως ἐν τῇ ∆ιασπορᾷ

Πηγή των κει microένων Τ microή microα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ρωσικής

Ορθόδοξης Εκκλησίας (mospatru)



ἀνθρώπου ὡς πρός θεmicroελιώδη ὑπαρξιακά ζητήmicroατα τά ὁποῖα ἀπασχολοῦν τόν σύγχρονον κόσmicroον ἐπιθυmicroοῦσα νά συmicroβάλῃ εἰς τήν ἀντιmicroετώπισίν των ὥστε νά ἐπικρατήσῃ εἰς τόν κόσmicroον ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ laquoἡ πάντα νοῦν ὑπερέχουσαraquo(Φιλ 4 7) ἡ καταλλαγή καί ἡ ἀγάπη

Α Ἡ ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου

1 Η ἀξία του α νθρωπινου προσωπου ἀπορρέουσα ἐκ τῆς δηmicroιουργίας τοῦ ἀνθρώπου ὡς εἰκόνος Θεοῦ καί ἐκ τῆς ἀποστολῆς αὐτοῦ εἰς τό σχέδιον τοῦ Θεοῦ διά τόν ἄνθρωπον καί τόν κόσmicroον ὑπῆρξεν πηγη ε microπνευ σεως δια του ς Πατε ρας τη ς Ε κκλησι ας οι ο ποι οι ε νεβα θυναν ει ς το microυστη ριον τη ς θει ας οι κονοmicroι ας Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος τονίζει χαρακτηριστικῶς διά τόν ἄνθρωπον ὅτι ὁ ∆ηmicroιουργός laquo οἷόν τινα κόσ microον ἕτερον ἐν microικρῷ microέγαν ἐπί τῆς γῆς ἵστησιν ἄγγελον ἄλλον προσκυνητήν microικτόν ἐπόπτην τῆς ὁρατῆς κτίσεως microύστην τῆς νοου microένης βασιλέα τῶν ἐπί γῆς hellip ζῶον ἐνταῦθα οἰκονο microού microενον καί ἀλλαχοῦ microεθιστά microενον καί πέρας τοῦ microυστηρίουτῇ πρός Θεόν νεύσει θεού microενον raquo (Λόγος ΜΕ Εἰς τό Ἅγιον Πάσχα7 ΡG 36 632 AB) Ὁ σκοπός τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου Θεοῦ εἶναι ἡ θέωσις τοῦ ἀνθρώπου Ὁ Χριστός ἀνακαινίσας ἐν Ἑαυτῷ τόν παλαιόν Ἀδάmicro (πρβλ Ἐφ 215) laquo συναπεθέου γε τόν ἄνθρωπον ἀπαρχήν τῆς ἡ microῶν ἐλπίδος raquo (Εὐσεβίου Εὐαγγελική Ἀπόδειξις 4 14 ΡG22 289Α) Τοῦτο διότι ὅπως εἰς τόν παλαιόν Ἀδάmicro ἐνυπῆρχεν ἤδη ὁλόκληρον τό ἀνθρώπινον γένος οὕτω καί εἰς τόν νέον Ἀδάmicroσυνεκεφαλαιώθη ὁλόκληρον ἐπίσης τό ἀνθρώπινον γένος laquo Ἄνθρωπος

γέγονεν ὁ Μονογενής hellipἀνακεφαλαιώσασθαι πάλιν καί εἰς τό ἀρχαῖον ἀναλαβεῖν τό διολισθῆσαν γένος τουτέστι τό ἀνθρώπινον raquo (Κυρίλλου Ἄλεξανδρείας Ἑρ microηνεία ἤ ὑπό microνη microα εἰς τό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον Θacute PG 74 273D-275A) Ἡ διδασκαλία αὐτή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀνεξάντλητος πηγή πάσης χριστιανικῆς προσπαθείας διά τήν περιφρούρησιν τῆς ἀξίας καί τοῦ microεγαλείου τοῦ ἀνθρώπου

2 Ἐπrsquo αὐτῆς τῆς βάσεως εἶναι ἀπαραίτητον νά ἀναπτυχθῇ πρός ὅλας τάς κατευθύνσεις ἡ διαχριστιανική συνεργασία διά τήν προστασίαν τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου αὐτονοήτως δέ καί τοῦ ἀγαθοῦ τῆς εἰρήνης οὕτως ὥστε αἱ εἰρηνευτικαί προσπάθειαι ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν Χριστιανῶν νά ἀποκτοῦν microεγαλύτερον βάρος καί δύναmicroιν

3

Ὡς προϋπόθεσις microιᾶς εὐρυτέρας ἐν προκειmicroένῳ συνεργασίας δύναται νά χρησιmicroεύσῃ ἡ κοινή ἀποδοχή τῆς ὑψίστης ἀξίας τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου Αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι καλοῦνται νά συmicroβάλουν εἰς τήν διαθρησκειακήν συνεννόησιν καί συνεργασίαν διrsquo αὐτῆς δέ εἰς τήν ἀπάλειψιν τοῦ φανατισmicroοῦ ἀπό πάσης πλευρᾶς καί τοιουτοτρόπως εἰς τήν συmicroφιλίωσιν τῶν λαῶν καί ἐπικράτησιν τῆς ἐλευθερίας καί τῆς εἰρήνης εἰς τόν κόσmicroον πρός ἐξυπηρέτησιν τοῦ ἀνθρώπου ἀνεξαρτήτως φυλῆς καί θρησκεύmicroατος Ἐννοεῖται ὅτι ἡ συνεργασία αὕτη ἀποκλείει τόσον τόν συγκρητισmicroόν ὅσον καί τήν ἐπιδίωξιν ἐπιβολῆς οἱασδήποτε θρησκείας ἐπί τῶν ἄλλων

4

Ἔχοmicroεν τήν πεποίθησιν ὅτι ὡς laquo Θεοῦ συνεργοί raquo (Α´ Κορ 3 9)δυνάmicroεθα νά προχωρήσωmicroεν εἰς τήν διακονίαν ταύτην ἀπό κοινοῦ microεθrsquo








































2














4



















































































2











7


8
































21









24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις
































































2














4



















































































2











7


8
































21









24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις


































4



















































































2











7


8
































21









24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις








































































































2











7


8
































21









24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις





























7


8
































21









24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις




















































21









24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις




























24




















































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις









































































2 Ὁ

γά

microος

θεωρεῖται

εἰς

τήν

Ὀρθόδοξον

Ἐκκλησίαν

ὡς

ὁ




















9


















6







Ἀπόφασις






































9


















6







Ἀπόφασις
































6







Ἀπόφασις




























Ἀπόφασις

























Τα κείμενα που υποβλήθηκαν προς υιοθέτηση από τη...

Documents

Transcript of Τα κείμενα που υποβλήθηκαν προς υιοθέτηση από τη...