Μαθαίνουμε τα δέντρα του σχολείου μας

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ1Ο ΕΠΑΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ – ΤΜΗΜΑ Α1

Β΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ 2013-14

ΣΥΝΕΡΓΑΣΘΗΚΑΝ (οι μαθητές του Α1):

ΟΜΑΔΑ Α' ΟΜΑΔΑ Γ' ΟΜΑΔΑ Ε'

1 Ευαγγελογιάννης Ευάγγελος Γραββάνης Θωμάς Θώμος Δημήτριος

2 Βρέκος Βασίλειος Αγγέλου Αλέξανδρος Τσιγαρίδας Ηλίας

3 Αντωνίου Μάρκος Βασιλείου Χρυσόστομος Γκίκα Μιχαήλ

4 Βασιλάκος Αναστάσιος Ζαρκάδας Δημήτριος

ΟΜΑΔΑ Β' ΟΜΑΔΑ Δ'

1 Σούλι Ντέβις Ζαρκάδας Νικόλαος

2 Καλπίας Ιωάννης Ζαρκινός Δημήτριος

3 Θάνος Αθανάσιος Αμπαντζής Αστέριος

4 Κατσακιώρης Βάιος Μετάι Τζόνι

Την εργασία συντόνισε ο καθηγητής: Τσίτος Χρήστος

Το δέντρο είναι πολυετές ξυλώδες φυτό

που συνηθέστερα αναπτύσσεται από

ένα αυτοστηριζόμενο κορμό ο οποίος

στη συνέχεια διακλαδίζεται (όχι

απαραίτητα).

Τα ξυλώδη φυτά που δεν διαθέτουν

αυτές τις προδιαγραφές,

χαρακτηρίζονται γενικά θάμνοι. Σε

σύγκριση με τα περισσότερα άλλα

φυτά, πόες και θάμνους, τα δέντρα είναι

μακρόβια. Μερικά μάλιστα φθάνουν σε

ηλικία αρκετών χιλιάδων χρόνων.

Τα δέντρα είναι ένα σημαντικό συστατικό του φυσικού τοπίου λόγω της ικανότητάς τους να προλαμβάνουν την διάβρωση και να δημιουργούν καταφύγιο μέσα και κάτω από το φύλλωμά τους. Τα δέντρα διαδραματίζουν επίσης έναν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή του οξυγόνου και τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, καθώς επίσης και στον μετριασμό των επίγειων θερμοκρασιών. Είναι επίσης στοιχεία στον εξωραϊσμό και τη γεωργία, και για την αισθητική τους αξία και για τις συγκομιδές των οπωρώνων τους (όπως τα μήλα). Το ξύλο από τα δέντρα είναι ένα οικοδομικό υλικό, καθώς επίσης και μια πηγή ενέργειας σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες. Τα δέντρα διαδραματίζουν επίσης έναν ρόλο σε πολλά μυθολογικά έργα. Το 2005 υπήρχαν περίπου 400 δισεκατομμύρια δέντρα στη Γη, περίπου 61 ανά άτομο.

ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ

α/α Είδος δέντρου Ποσότητα

1 φτελιάς 3

2 καρυδιά 14

3 αχλαδιά 6

4 ελιά 2

5 μηλιά 3

6 ροδιά 2

7 ιτιά κλαίουσα 13

8 λεύκα 18

9 τούγια 3

10 κέδρος 3

11 βυσσινιά 2

12 πικροδάφνη (θάμνος) 15

13 κουτσουπιά 1

14 κυπαρίσσι 1

15 δαμασκηνιά διακοσμητική 1

16 λιγούστρο 2

17 πυράκανθος (θάμνος) 3

18 πλάτανος 4

19 πρέμνο-αμπέλι (ποώδες) 15

20 συκιά 1

ΦτελιάΗ Φτελιά ή κοινώς και Φτελιάς, Φτιλιάς, Φτελιός και στα αρχαία ελληνικά γνωστή ως Πτελέα ή Πτελέη, είναι αυτοφυές φυλλοβόλο δέντρο που ανήκει στο γένος Ulmus. Η φτελιά χαρακτηρίζεται από φύλλωμα πυκνό βαθυπράσινο με παρυφή διπλή οδοντωτή και με βάση έντονα ασύμμετρη.

Στα περισσότερα είδη τα μικρά άνθη εμφανίζονται πριν από την έκπτυξη των φύλλων, νωρίς την άνοιξη. Tα άνθη δεν έχουν ούτε κάλυκα (σέπαλα) ούτε στεφάνη (πέταλα), και δεν παράγουν νέκταρ: επικoνιάζoνται από τον άνεμo. Tα άνθη είναι ερμαφρόδητα, μα εκτός αν είναι παρούσα η γύρη από μιαν άλλη φτελιά, οι σπόροι δεν γίνoνται βιώσιμοι. O καρπός της φτελιάς είναι ένας επίπεδος μεμβρανώδης ημιδιάφανoς δίσκος, μεγέθους μικρού κέρματος, που ονομάζεται «σαμάρα», περικλείoντας στη μέση του το μονό σπόρο.

Ulmus [minor var.] procera, Πτελέα η ελάσσων ποικ. ψηλή (η Aγγλική φτελιά), Φίτζροϊ, Μελβούρνη, Αυστραλία.

Καρυδιά

• Η καρυδιά (επιστ: Καρυά, Juglans)[1] ανήκει στην οικογένεια των Καρυοειδών (Juglandaceae) με 20 είδη φυλλοβόλων δέντρων. Είναι αυτοφυές, αγγειόσπερμο, μονοχλαμυδικό φυτό. Δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα προσαρμογής και καλλιεργείται σε διάφορους τύπους κλιμάτων και περιβάλλοντος. Όμως αποδίδει περισσότερο σε περιοχές με θερμό και υγρό κλίμα. Tο πιο συνηθισμένο και γνωστό είδος είναι η Καρυά η βασιλική,λατινική ονομασία Juglans regia.

Ο οπτικός τηλέγραφος των αρχαίων Ελλήνων (Φωτογραφία από το Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης)

Το Καρύδι (ο καρπός της

καρυδιάς)

Η καρυδιά καλλιεργείται για τον καρπό της, το καρύδι, και για την εξαιρετικής ποιότητας ξυλεία της.Τα καρύδια, όταν ωριμάσουν, τινάζονται από το δέντρο με ράβδισμα και μαζεύονται από το έδαφος πριν μαυρίσουν. Στη συνέχεια ξεφλουδίζονται και ξεραίνονται σε ειδικά ξηραντήρια. Το καρύδι έχει σχήμα σφαιρικό και το περικάρπιο του όταν είναι χλωρό είναι παχύ σαρκώδες και πράσινο ενώ όταν ωριμάζει αλλάζει χρώμα σε ανοιχτό μπεζ-καφέ και γίνεται σκληρό, ξυλώδες κέλυφος.Το εσωτερικό του καρυδιού, η καρυδόψιχα, αποτελείται από δύο μεγάλες κοτυληδόνες οι οποίες περιβάλλονται από ένα λεπτό σπερματικό περίβλημα. Η καρυδόψιχα τρώγεται σκέτη σαν ξηρός καρπός, χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική και τρώγεται με μέλι. Το χλωρό καρύδι γίνεται νόστιμο γλυκό του κουταλιού.

Αχλαδιά• Η αχλαδιά ή απιδιά είναι οπωροφόρο

δέντρο και ανήκει στην τάξη Ροδώδη και στην οικογένεια των Ροδοειδών και καλλιεργείται δε σε όλες τις εύκρατες χώρες.

• Η αχλαδιά έχει άνθη λευκόχρωμα ή είναι απαλού ρόδινου χρώματος και μοιάζουν με αυτά της μηλιάς. Οι καλλιεργούμενες αχλαδιές πολλαπλασιάζονται με σπόρο και στη συνέχεια με εμβολιασμό. Από 4 μέχρι 7 χρόνια μετά τη φύτευση αρχίζει η ικανοποιητική απόδοση του δέντρου.

• Η αχλαδιά καλλιεργείται για το νόστιμο καρπό της το αχλάδι. Είναι εξαιρετικά ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες και μπορεί να αντέξει και στους –20 βαθμούς αλλά πριν αρχίσει η άνθιση. Όταν οι καρποί δέσουν τότε η ανθεκτικότητα του δέντρου στο κρύο πέφτει και φτάνει στους –2 βαθμούς.

ΕλιάΗ ελιά ή ελαιόδενδρο ή λιόδεντρο (επιστ. Ελαία, Olea) είναι γένος καρποφόρων δέντρων της οικογένειας των Ελαιοειδών (Oleaceae), το οποίο συναντάται πολύ συχνά και στην Ελλάδα. Ο καρπός του ονομάζεται επίσης ελιά και από αυτόν παράγεται το ελαιόλαδο. Η ελιά υπήρξε το σύμβολο της θεάς Αθηνάς.Ο καρπός της ελιάς είναι πολύ βασικός για τη Μεσογειακή διατροφή, τόσο ως εδώδιμος όσο και επειδή από αυτόν παράγεται το ελαιόλαδο.Ο καρπός της ελιάς είναι θαυμάσια πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων. Η ελιά παρέχει φυτικές ίνες και μέταλλα στον οργανισμό και είναι πηγή της βιταμίνης Ε, που είναι φυσικό αντιοξειδωτικό. Θεωρείται επίσης ότι η βιταμίνη Ε, επιβραδύνει τις αλλοιώσεις των κυτταρικών μεμβρανών και καταπολεμά την οστεοπόρωση.

Μηλιά(επιστ.: Μηλέα η ήμερος, λατ. Malus domestica) της οικογένειας των Ροδοειδών (Rosaceae). Το δέντρο είναι φυλλοβόλο και φτάνει τα 5-12 μέτρα ύψος με φύλλα που έχουν ελλειψοειδές σχήμα και μυτερή άκρη. Ανθίζει την άνοιξη με άσπρα άνθη (ελαφρά ροζ στην αρχή), 2.5-3.5 cm σε διάμετρο, με πέντε πέταλα. Τα φρούτα ωριμάζουν το φθινόπωρο και συνήθως έχουν διάμετρο 5-9 cm (και σπάνια μέχρι και 15 cm).Στην Ελλάδα η μηλιά καλλιεργείται στην περιοχή του Βερμίου και στους νομούς Ημαθίας, Πέλλας, Καστοριάς, Μαγνησίας, Λάρισας και Αρκαδίας.

Ροδιά• Η ροδιά είναι φυτό του γένους πουνική

(Punica) της οικογένειας πουνικίδες (Punicaceae). Ανήκει στην τάξη μυρτώδη (Myrtales). Καλλιεργείται κυρίως για τους καρπούς της, από τους οποίους παρασκευάζονται δροσιστικά ποτά και σιρόπια (γρεναδίνη), όπως επίσης και για καλλωπιστικούς σκοπούς.

• Καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο και ευδοκιμεί σε θερμές περιοχές, στα νησιά και στις εσωτερικές πεδιάδες. Είναι φυλλοβόλος θάμνος ή μικρό δέντρο, με μεγάλα μονήρη άνθη, συνήθως κόκκινα και σπανιότερα λευκά. Ο καρπός της είναι το ρόδι και είναι σωροκάρπιο ή συγκάρπιο από πολλές δρύπες (παλαιότερα ονομαζόταν σίδιο). Δέντρο ανθεκτικό, σπάνια προσβάλλεται από παράσιτα.

ΙτιάΗ Ιτιά (επιστ. Ιτέα, Salix) είναι γένος φυτών που ανήκει στην τάξη των Ιτεωδών (Salicales) και στην οικογένεια των Ιτεοειδών (Salicaceae). Τα δέντρα βρίσκονται κυρίως κοντά σε ποτάμια ή ρυάκια. Ο τυπικός εκπρόσωπος είναι η κλαίουσα ιτιά (Salix × sepulcralis), δέντρο που το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι η φυλλωσιά του που γέρνει προς τα κάτω και από μακρινή απόσταση δίνει την εντύπωση μιας βροχής «δακρύων», δικαιολογώντας την ονομασία του.Ο φλοιός της ιτιάς χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, ενώ από το φλοιό ορισμένων ειδών εξάγεται μία ουσία που ονομάζεται γλυκοζίτης σαλικίνη και χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική. Το ξύλο της χρησιμοποιείται σε παραγωγή φύλλων επένδυσης και σπίρτων. Όταν ο κορμός είναι λεπτός χρησιμοποιείται στην παραγωγή διαφόρων κουτιών και κιβωτίων , στην παραγωγή χαρτοπολτού και στη γλυπτική καθώς χαράζεται εύκολα. Ο ξυλάνθρακας της λευκής ιτιάς χρησιμοποιείται στην παραγωγή πυρίτιδας και από τα κλαδιά της κατασκευάζονται διάφορα κοφίνια. Όταν η ιτιά ανθίζει δημιουργεί ένα ευχάριστο τοπίο εξ’ ου και το παραδοσιακό τσάμικο.

Λεύκα

Η λεύκα ή λεύκη (γένος Populus) είναι φυλλοβόλο δένδρο, με ωοειδή φύλλα και λευκό κορμό που αναπτύσσει μεγάλο ύψος, μέχρι 50 μέτρα. Τα άνθη της σχηματίζουν κρεμαστές ταξιανθίες ιούλων και οι καρποί τους καλύπτονται από λευκό χνούδι. Ανήκουν στην οικογένεια των ιτεϊδών ή σαλακιδών. Οι λεύκες αναπτύσσονται σε εδάφη με μεγάλη υγρασία, όπως για παράδειγμα οι όχθες των ποταμών. Χρησιμοποιούνται ευρέως ως καλλωπιστικό δέντρο, καθώς έχουν το πλεονέκτημα ότι αναπτύσσονται πολύ γρήγορα και αποκτούν μεγάλο μέγεθος και για τη κόμη τους.

Η λεύκα στη μυθολογίαΗ αρχαία ελληνική ονομασία του δέντρου ήταν Αχερωίς ή Αίγειρος. Την αναφέρουν ο Όμηρος και ο Ησίοδος καθώς και ο Θεόφραστος στο έργο του Περί φυτών. Σύμφωνα με ένα μύθο ο γιος του ήλιου, ο Φαέθων, οδηγώντας το άρμα του πατέρα του πλησίασε τόσο πολύ τη γη που κάηκε ένα μέρος από το άρμα. Ο Δίας για να μην γίνει μεγαλύτερη καταστροφή τον κατακεραύνωσε και αυτός έπεσε νεκρός στον Ηριδανό ποταμό. Εκεί στις όχθες του ποταμού τον βρήκαν οι αδελφές του οι Ηλιάδες και από τη λύπη τους μεταμορφώθηκαν σε αίγειρες (λεύκες) και τα δάκρυά τους έγιναν κεχριμπάρι. Άλλος μύθος αναφέρει ότι η Λεύκη ήταν κόρη του Ωκεανού. Ο Άδης την άρπαξε στο βασίλειό του και όταν πέθανε την μεταμόρφωσε σε δέντρο, την αργυρόφυλλη λεύκα. Αναφέρεται επίσης η Λεύκα του Δία, η οποία φύτρωνε στην Κρήτη έξω από το Ιδαίον Άντρον. Το δέντρο αυτό ήταν το μοναδικό του είδους του που έφερε καρπούς, αφού όλα τα άλλα έχαναν τους καρπούς τους πριν ωριμάσουν. Στη σπηλιά αυτή και κάτω από την σκιά της Λεύκας μεγάλωσε ο Δίας. Στο ίδιο σημείο παρέλαβε ο Μίνωας τους νόμους από τον ολύμπιο θεό για να τους παραδώσει στους κατοίκους της Κρήτης. Σύμφωνα με τον Θεόφραστο, στο σημείο αυτό γινόταν θυσία. Στους νόμους του Πλάτωνα μνημονεύεται ένα φαρδύ μονοπάτι με δέντρα γύρω γύρω που οδηγούσε από την Κνωσσό μέχρι στο σημείο που φύτρωνε η Λεύκα.

Τούγια• Η Τούγια δυτική (Thuja

occidentalis) είναι ένα αειθαλές κωνοφόρο δέντρο, στην οικογένεια Κυππαρισσοειδή, το οποίο καλλιεργείται ευρέως για χρήση ως καλλωπιστικό φυτό. Είναι ένα μικρό αειθαλές δέντρο με κλαδιά που μοιάζουν με πτερωτή άτρακτο και λεπιδωτά φύλλα. Ο φλοιός είναι φαιοκόκκινος, αυλακωτός και οι φλούδες σε στενές, διαμήκεις λωρίδες. Τα κουκουνάρια είναι λεπτά, κιτρινοπράσινα με ώριμο καφέ χρώμα, με 6-8 επικαλυπτόμενες κλίμακες. Τα κλαδιά μπορεί να πιάσουν ρίζες αν το δέντρο πέσει.

ΚέδροςΟ κέδρος (Cedrus) είναι κωνοφόρο αειθαλές δέντρο που ανήκει στην οικογένεια των Πευκοειδών. Περιλαμβάνει τέσσερα είδη, γνωστότερο από τα οποία είναι ο κέδρος του Λιβάνου. Δάση από κέδρους συναντώνται στην Κρήτη, στην Κύπρο και στην Πελοπόννησο, στο όρος Πάρνωνας. Τα κυριότερα είδη είναι τα εξής:• Κέδρος του Λιβάνου (Cedrus libani.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ένας πράσινος κέδρος εμφανίζεται τόσο στη σημαία, όσο και στο εθνόσημο, του κράτους του Λιβάνου!

• Κέδρος του Άτλαντα (Cedrus libani var. atlantica - Κέδρος του Λιβάνου ποικ. ο ατλαντικός).

• Κέδρος της Κύπρου (Cedrus libani var. brevifolia - Κέδρος του Λιβάνου ποικ. ο βραχύφυλλος).

• Κέδρος των Ιμαλαϊων (Cedrus deodara -

Βυσσινιά

Η βυσσινιά είναι δένδρο φυλλοβόλο, μικρού μεγέθους, με βλάστηση πλαγιόκλαδη. Φέρει φύλλα απλά, κατ’ εναλλαγή ελλειψοειδή, διπλά οδοντωτά, αδενοφόρα και σε χρώμα πιο πράσινο από της Κερασιάς. Οι οφθαλμοί της διακρίνονται σε ξυλοφόρους και απλούς ανθοφόρους. Η βυσσινιά ανθοφορεί σε βλαστούς του έτους και σε μπουκέτα Μαΐου (λογχοειδή). Η βυσσινιά έχει μεγαλύτερη αντοχή στο ψύχος από ότι η Κερασιά. Επίσης ανέχεται καλύτερα τις υψηλές θερμοκρασίες, ενώ όσον αφορά το έδαφος, δεν αντέχει χώματα που δεν στραγγίζουν καλά, όπως επίσης και τα πολύ ξηρά εδάφη. Οι καρποί της ωριμάζουν από τέλη Ιουνίου έως μέσα Ιουλίου.

πικροδάφνη (θάμνος)

Το Διαδίκτυο (αγγλ. Internet) είναι παγκόσμιο σύστημα διασυνδεδεμένων δικτύων υπολογιστών, οι οποίοι χρησιμοποιούν καθιερωμένη ομάδα πρωτοκόλλων, η οποία συχνά αποκαλείται "TCP/IP" (αν και αυτή δεν χρησιμοποιείται από όλες τις υπηρεσίες του Διαδικτύου) για να εξυπηρετεί εκατομμύρια χρηστών καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι διασυνδεδεμένοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές ανά τον κόσμο, οι οποίοι βρίσκονται σε ένα κοινό δίκτυο επικοινωνίας, ανταλλάσσουν μηνύματα (πακέτα) με τη χρήση διαφόρων πρωτοκόλλων (τυποποιημένοι κανόνες επικοινωνίας), τα οποία υλοποιούνται σε επίπεδο υλικού και λογισμικού. Το κοινό αυτό δίκτυο καλείται Διαδίκτυο.

Οπτικοποιημένη αναπαράσταση διαφόρων διαδρομών (routes) διαμέσου ενός τμήματος του

Διαδικτύου

Κουτσουπιά

• Η Κουτσουπιά, λατ. Cercis siliquastrum, (επιστ. Κέρκις η κερατονιοειδής) είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο δέντρο της Μεσογειακής και της ελληνικής υπαίθρου που ξεχωρίζει κάθε άνοιξη στους αγρούς με τα πυκνά μωβ άνθη της. Είναι φυλλοβόλο δέντρο που φτάνει σε ύψος τα πέντε μέτρα. Έχει φύλλα καρδιοειδή και άνθη έντονα μωβ. Η περίοδος ανθοφορίας της είναι από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι και τα τέλη Απριλίου. Αναπτύσσεται τόσο στην παραθαλάσια όσο και στην ορεινή ζώνη. Φυτεύεται συχνά σε πάρκα στις πόλεις ως καλλωπιστικό φυτό και πολλαπλασιάζεται με σπέρματα. Στα Αγγλικά αναφέρεται ως «Δέντρο του Ιούδα» από παράφραση του arbre de Judée (δέντρο της Ιουδαίας).Χάρη στο ωραίο του φύλλωμα και στην πλούσια ανθοφορία του, θεωρείται εξαιρετικό καλλωπιστικό δένδρο, γι΄αυτό και φυτεύεται στους κήπους. Έχει καλής ποιότητας ξύλο, το οποίο χρησιμοποιείται στην τορνευτική.

Κυπαρίσσι• Γυμνόσπερμο, κωνοφόρο, αειθαλές

φυτό, το κυπαρίσσι ανήκει στην οικογένεια των Κυπαρισσοειδών με 18 είδη που βρίσκονται στις περιοχές της Βορείου Αμερικής, στις χώρες της Μεσογείου και στη Δυτική Ασία.

• Το κυπαρίσσι το κοινό είναι γνωστό από τα πανάρχαια χρόνια. Σύμφωνα με το μύθο την ονομασία του την οφείλει στον Κυπάρισσο από την Κω που τον μεταμόρφωσε ο θεός Απόλλωνας σε δέντρο έτσι ώστε να παραμείνει αθάνατος, μαζί και η θλίψη του μετά από το θάνατο του αγαπημένου του ελαφιού. Έτσι σύμφωνα με αυτή την άποψη έμεινε ως πένθιμο δέντρο και φυτεύεται σε κοιμητήρια.

Δαμασκηνιά

• Η δαμασκηνιά είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο, φυλλοβόλο δέντρο και ανήκει στο γένος Προύμνη (Prunus), στην οικογένεια των Ροδοειδών (Rosaceae), και είναι αδελφικό δέντρο με την κορομηλιά.

• Ιθαγενές φυτό των χωρών του βορείου ημισφαιρίου κατάγεται από τις περιοχές της Κασπίας θάλασσας. Ως αρχαίο δέντρο αναφέρεται από τον Θεόφραστο σαν προύμνη εξ ου και η επιστημονική του ονομασία προύνος.

Λιγούστρο• Το λιγούστρο ή λιγκούστρο (Ligustrum)

είναι γένος αειθαλών ή φυλλοβόλων θάμνων, οι οποίοι μπορεί να γίνουν δέντρα μικρού ή μεσαίου μεγέθους. Ανήκει στα ελαιοειδή. Το γένος απαρτίζεται από σαράντα περίπου γένη. Τα λιγούστρα χρησιμοποιούνται κυρίως για την δημιουργία φυτοφρακτών και πράσινων πλαισίων, ενώ μπορούν να φυτευτούν και σε γλάστρες.

• Εκχυλίσματα των διαφόρων ειδών λιγούστρου φαίνεται ότι έχουν αντιοξειδωτική (προστατεύουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια από την αιμόλυση), αντιφλεγμονώδη και ηπατοπροστατευτική δράση. Θεωρείται επίσης ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Πυράκανθος

• O πυράκανθος (επιστημονική ονομασία: Pyracantha) είναι γένος μεγάλων αγκαθωτών αειθαλών θάμνων, οι οποίοι ανήκουν στην οικογένεια των Ροδοειδών. Είναι ενδημικά φυτά της Ασίας και της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Φτάνει σε ύψος περίπου τα τέσσερα με έξι μέτρα. Έχει λευκά άνθη την άνοιξη και κίτρινους, πορτοκαλί ή κόκκινους καρπούς ανάλογα με το είδος, οι οποίοι παραμένουν πάνω στο φυτό καθ' όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Οι καρποί είναι μη τοξικοί και μπορούν να γίνουν ζελέ. Τα φύλλα είναι μικρά ωοειδή και έχουν κοντούς μίσχους. Είναι κοινό διακοσμητικό φυτό και χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ψηλών και αδιαπέραστων φρακτών. Είναι ανθεκτικό στο ψύχος, την ξηρασία και τα ασβεστώδη εδάφη.

Πλάτανος

• Ο Πλάτανος είναι γένος ιθαγενών δέντρων του βορείου ημισφαιρίου. Οι υποκατηγορίες του είδους αυτού ανήκουν στην οικογένεια των Πλατανοειδών. Πρόκειται για μεγάλαφυλλοβόλα δέντρα, με ύψος που κυμαίνεται από 30 έως 50 μέτρα. Συναντώνται στις όχθες ποταμών και γενικά σε υγροτόπους, μπορούν όμως να επιβιώσουν και στην ξηρασία και γενικά προσαρμόζεται χωρίς προβλήματα σε αστικό περιβάλλον.

Ο Πλάτανος στον πολιτισμό και στην παράδοση

• Στην Ελλάδα, ο πλάτανος είναι συνδεδεμένος με παραδόσεις ενώ μεγάλα μακρόβια πλατάνια έχουν μείνει ονομαστά, όπως ο πλάτανος του Ιπποκράτη στην Κω, όπου, με τη συλλογή φύλλων του μαζί με σκόρδο, κυδώνι, σταφύλι και ρόδι δημιουργείται μια αρμαθιά που λέγεται αρκιχρονιά, έθιμο τελούμενο κάθε 1η Σεπτεμβρίου, αρχή του εκκλησιαστικού έτους. Παραδείγματα αποτελούν επίσης ο πλάτανος της μονής του Αγίου Γερασίμου στην Κεφαλλονιά, από τον οποίο οι προσκυνητές παίρνουν φύλλα για φυλακτό και ο πλάτανος δίπλα στο ιστορικό γεφύρι της Άρτας, όπου λέγεται ότι ο Αλή Πασάς κρεμούσε από τα κλαδιά του τους χριστιανούς. Πολλά χωριά και τοποθεσίες οφείλουν τα ονόματά τους στο δέντρο αυτό, όπως Πλατανόβρυση, Πλατάνα, Πλατανάκια, Πλάτανος και άλλα. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Δίας και η Ήρα παντρεύτηκαν κάτω από ένα πλάτανο κοντά στη Κνωσσό.

Πρέμνο (αμπέλι)• Το φυτό της αμπέλου (πρέμνο), είναι πολυετές φυτό

με ετήσιο βλαστικό κύκλο. Οι ποικιλίες που χρησιμοποιούνται στην αμπελοκαλλιέργεια ανήκουν στο είδος Vitis Vinifera, και από τότε που η φυλλοξήρα ήρθε στην Ελλάδα, εμβολιάζονται σε υποκείμενα, τα οποία είναι ανθεκτικά στο έντομο αυτό.

• Προκειμένου να παραχθεί ένας μεγάλος οίνος, ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η ποιότητα της πρώτης ύλης, δηλαδή του σταφυλιού. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα του σταφυλιού είναι η θέση του αμπελώνα , ο τύπος του εδάφους, οι ποικιλίες και η προσαρμοστικότητα τους, το υποκείμενο, το κλίμα, το μικροκλίμα και φυσικά ο άνθρωπος, δηλαδή ο αμπελουργός που με τις καλλιεργητικές τεχνικές που εφαρμόζει επηρεάζει σαφώς την ποιότητα.

Συνέντευξη με τον κ. Απόστολο Στεφανή,

Γεωπόνο – Διευθυντή του 1ου

ΕΠΑΛ Καρδίτσας

1. Κύριε Διευθυντά, γνωρίζουμε ότι είστε Γεωπόνος. Αυτό σημαίνει ότι έχετε ιδιαίτερη ευαισθησία για τα δέντρα του σχολείου μας ; Πιστεύετε ότι είναι επαρκώς ευαισθητοποιημένοι και οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές του σχολείου μας;

Απάντηση: Το σχολείο μας έχει την μεγαλύτερη έκταση στη Θεσσαλία (3,5 στρέμματα). Ήταν εγκαταλειμμένο. Έχουν φυτευτεί τα τελευταία χρόνια αρκετά δέντρα και πλέον είναι πράσινο. Όσες φορές χρειάσθηκε, βοήθησαν καθηγητές και μαθητές . Ο χώρος απέναντι από το κυλικείο διαχειρίζεται από το 2ο ΕΠΑΛ (οπωρώνας και αμπελώνας). Να είστε πολύ ευχαριστημένοι που ζείτε σε ένα τέτοιο σχολείο με πράσινο περιβάλλον.

2. Πόσων ετών είναι τα δέντρα μας και μέχρι πόσα χρόνια ζούνε; Πώς μπορούμε να καταλάβουμε την ηλικία ενός δέντρου;

Απάντηση: Συνήθως ανανεώνουμε τους οπωρώνες μετά από 25 χρόνια. Υπάρχουν όμως άλλα δέντρα, όπως οι λεύκες του σχολείου μας (35 έως 40 ετών), που ζουν πολύ περισσότερο.Υπάρχει ο πλάτανος «του Πλάτωνα» ή ο φτελιάς «του Αριστοτέλη» (ζουν χίλια χρόνια). Όταν ήμουν μικρός έβλεπα στην ταινία «ο Ρομπέν των δασών» μεγάλα δάση. Τώρα δεν βλέπουμε μεγάλα δάση. Υπήρχε ένα στην περιοχή μας που έπιανε από τον Δομοκό μέχρι τον Άγιο Γεώργιο. Το έκαψαν οι Τούρκοι το 1897. Απομεινάρι είναι η «Παπαράντζα» (το γνωστό και με το όνομα «χίλια δένδρα» άλσος έξω από την Καρδίτσα προς Μητρόπολη).

Το δέντρο τραβάει την τροφή του από τη ρίζα και οι χυμοί ανεβαίνουν μέχρι τα φύλλα και κατεβαίνουν ξανά πίσω. Κάθε χρόνο δημιουργείται στον κορμό του δέντρου μια στρώση. Αν κόψουμε έναν κορμό, μπορούμε να υπολογίσουμε την ηλικία του δέντρου μετρώντας τους ομόκεντρους κύκλους.

3. Χρειάζονται τα δέντρα ιδιαίτερη φροντίδα και προστασία; Αν ναι, το σχολείο τα παρέχει; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, οι μαθητές, για τα δέντρα;

Απάντηση: Πέρυσι και φέτος φροντίσαμε τα δέντρα του σχολείου μας κλαδεύοντάς τα και μεριμνώντας να τινάζουμε το χιόνι για να μην σπάσουν. Δεν τα ψεκάζουμε γιατί δεν είναι οπωροφόρα. Ποτίζουμε τα μικρά δέντρα μέχρι να αναπτύξουν το ριζικό τους σύστημα και να μην έχουν πλέον ανάγκη. Αν όλοι οι άνθρωποι φύτευαν από ένα δέντρο τότε θα είχαμε πολύ περισσότερα. Στο σχολείο βάλαμε κάποια καινούργια δέντρα που μας προμήθευσε ο Δήμος Καρδίτσας. Ευτυχώς, δεν παρατηρήθηκε στο σχολείο «σαμποτάζ» σε δέντρα, αν και μικροατυχήματα συμβαίνουν.

4. Έχουμε μόνο καλλωπιστικά δέντρα στο σχολείο ή υπάρχουν και καρποφόρα; Με ποιο κριτήριο επιλέγονται τα είδη των δέντρων που φυτεύονται στα σχολεία;

Απάντηση: Τα δέντρα χωρίζονται σε οπωροφόρα και στα καλλωπιστικά, πλατύφυλλα (καρυδιά, μουριά) και στενόφυλλα (πεύκο, έλατο), δέντρα και θάμνους, ξυλώδη και ποώδη, φανερόγαμα (με άνθη) και κρυπτόγαμα (πεύκα). Έχουμε συκιά, αχλαδιές άγριες στον οπωρώνα, αμπέλι, λεύκες, πλάτανος, ιτιές κλαίουσες, τριανταφυλλιές, στην προσευχή ένας ωραίος θάμνος, πικροδάφνες, πευκοειδή. Στο σπίτι δεν βάζουμε συνήθως οπωροφόρα γιατί χρειάζονται ψεκασμούς.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Αγαπάμε τα δέντρα και μας αρέσει που το

σχολείο μας έχει πολλά. Χαιρόμαστε που μάθαμε

περισσότερα γι’ αυτά!

ΠΗΓΕΣ:

• Η ελληνική Βικιπαίδεια(http://el.wikipedia.org/wiki)