Απόφαση του

Πανελλαδικού Συντονιστικούτων Αγωνιστικών Κινήσεων ΑΕΙ-ΤΕΙ

23-24/11/2013ΑΣΟΕΕ

• Οι πολιτικοί και συνδικαλιστικοί άξονες των Αγωνιστικών Κινήσεων.

• Η κατάσταση στις μάζες και το φοιτητικό κίνημα.

5

12

18

22

28

34

40

1. Εισαγωγή.................................................................................................

2. Η κοινωνική-πολιτική κατάσταση στα ΑΕΙ-ΤΕΙ.............................. 3. ΤΕΙ: ένα ιδιαίτερο ζήτημα..................................................................... 4. Το τέλος του “εικονικού συνδικαλισμού”........................................... 5. Οι νέες συνθήκες παρέμβασης και οι μορφές πάλης........................ 6. Οι πολιτικοί άξονες συγκρότησης των Αγωνιστικών Κινήσεων..... 7. Το πλαίσιο πάλης των Αγωνιστικών Κινήσεων.................................

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

|5

Αν βασική αρχή για τις Αγωνιστικές Κινήσεις σε ΑΕΙ-ΤΕΙ είναι ότι ο κοινωνικός παράγοντας καθορίζει τις εξελίξεις στην εκπαίδευση, τότε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είμαστε λίγο πριν από μια μεγάλη θύελλα.Εδώ και τρία χρόνια, από τότε που ο ελληνικός λαός στενάζει κάτω από τη μπότα των ΔΝΤ-ΕΕ, το πανεπιστήμιο έμοιαζε να έχει μείνει χαρακτηριστικά πίσω από τις εξελίξεις, σαν ένα “ξεχασμένο” κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας. Ήδη της μέρες που γράφτηκε το κείμενο αυτό, το σχέδιο “Αθηνά” έρχονταν να διαλύσει, όπως οι πρώτες σταγόνες της βροχής, την επιφανειακή ηρεμία.

Είναι λοιπόν αναγκαίο, τόσο για τις Αγωνιστικές Κινήσεις (ΑΚ), όσο για το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα (φκ), να μπούμε σε μια διαδικασία παραγωγής θέσεων και απόψεων, που να είναι καλύτερα αντιστοιχισμένες στις αυξημένες ανάγκες της περιόδου. Είναι αναγκαίο για την σωστή παρέμβαση μας στα μεγάλα γεγονότα που θα ακολουθήσουν σύντομα να επικαιροποιήσουμε το πολιτικό και συνδικαλιστικό μας πλαίσιο με τέτοιον τρόπο, που να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες του φκ.

Με τον όρο “εκπαίδευση του Μνημονίου”, επιχειρήσαμε να περιγράψουμε την προσπάθεια της βίαιης προσαρμογής του ελληνικού πανεπιστημίου στις άγριες σχέσεις εκμετάλλευσης που επικρατούν στην κοινωνία. Επιχειρήσαμε να περιγράψουμε την απογείωση της επίθεσης του κεφαλαίου ενάντια στα λαϊκά δικαιώματα στην εκπαίδευση, σε πρωτόγνωρα επίπεδα που ουσιαστικά αποτελούν ιστορική πρόκληση για το φκ. Μάλιστα οι αλλαγές που επιχειρούνται είναι τέτοιας έκτασης, ώστε να προσπαθούν να περάσουν σχέδια που είχανε μείνει στο συρτάρι για 20 έως 30 χρόνια.

Η επιβολή της κηδεμονίας των ΕΕ-ΔΝΤ στη χώρα (με την είσοδο και του ΔΝΤ από το 2008), είναι καθοριστικός πολιτικός παράγοντας για τις εξελίξεις και στο χώρο της εκπαίδευσης. Αναδεικνύει πλέον, σαν ζήτημα πρώτης γραμμής, την ανάγκη για ένα πολιτικοποιημένο φκ το πλευρό του λαού, ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική και την εξάρτηση. Αν η εξάρτηση ήτανε παλιά ένας “κρυμμένος” παράγοντας, σήμερα είναι μπροστά στα μάτια όλων -κανείς δεν μπορεί να τον αγνοήσει.

Η κρίση στην ελληνική εκπαίδευση, όπως διαχρονικά και σε όλους τους τόνους έχουμε επιμείνει, είναι κομμάτι της γενικής κρίσης του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος, όπως αυτή εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες, από την πετρελαϊκή κρίση του 1973. Γενικευμένη κρίση, η οποία συμπαρέσυρε το σύνολο του δυτικού καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού κόσμου, και έφτασε με πολλές

1Εισαγωγή

|6

“αναβολές”, στη σημερινή ανοιχτή πλέον φτωχοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων. Δύο κύριοι παράγοντες ήτανε εκείνοι που πυροδότησαν την μαζικοποίηση

της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Πρώτο, οι ανάγκες του ελληνικού καπιταλισμού, που με το σχέδιο Μάρσαλ “αναπτύσσονταν“, ή καλύτερα επεκτείνονταν, σε κάποιους τομείς της βιομηχανίας, το κατασκευαστικό κλάδο κτλ. Οι ανάγκες αυτές έπρεπε να καλυφτούν από επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό, που αδυνατούσε να προσφέρει το παλιό ελληνικό πανεπιστήμιο, το οποίο αναφέρονταν σε γόνους πολύ εύπορων οικογενειών. Ο δεύτερος και εξίσου καθοριστικός παράγοντας, ήτανε το ισχυρό λαϊκό κίνημα και η ύπαρξη του σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Παρόλο που είχε ήδη μπει στην περίοδο της πτώσης του, το λαϊκό κίνημα είχε συσσωρευμένη ακόμα μεγάλη δυναμική, και με μαζικές κινητοποιήσεις, κατόρθωσε να επιβάλλει κατακτήσεις που αποτυπώθηκαν στο νομοσχέδιο του Γ. Παπανδρέου. Ήτανε η γέννηση του μαζικού πανεπιστημίου στην Ελλάδα.

Κορυφαία εκδήλωση του λαϊκού και αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, η εξέγερση του Πολυτεχνείου, κληροδότησε στις μεταπολιτευτικές γενιές ένα ισχυρό φοιτητικό κίνημα, με δομή και συνέχεια, που κατάφερε να αποσπάσει ένα σημαντικό σώμα κατακτήσεων. Κατάφερε επίσης να κατοχυρωθεί στη συνείδηση του λαού ως προμετωπίδα και πυροδότης του κινήματος. Εξ’ ου και η φράση “μα που είναι οι φοιτητές;”, που άκουγε κανείς έντονα στις πλατείες. Είναι γεγονός ότι πολλοί λαϊκοί άνθρωποι είχανε συνηθίσει για δεκαετίες το φκ να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις λαϊκές κινητοποιήσεις. Και μάλιστα με οργανωμένο τρόπο. Περισσότερα όμως για το “που ήτανε οι φοιτητές”, παρακάτω.

Το αγωνιστικό φοιτητικό κίνημα, κατάφερε να αντιμετωπίσει κατά μέτωπο μια σειρά αστικές κυβερνήσεις , και να αποκρούσει μεγάλο τμήμα της επίθεσης διαχρονικά, διατηρώντας ένα σημαντικό σώμα κατακτήσεων, καθώς και ένα αξιόλογο επίπεδο συγκρότησης. Από τον νόμο-πλαίσιο 815 το 1978, στα μέτρα Τρίτση για τη δωρεών παιδεία το 1987. Και φυσικά στο μεγάλο πανεκπαιδευτικό κίνημα του 1990-91, που έριξε το νομοσχέδιο Κοντογιαννόπουλου και μπλόκαρε σε μεγάλο βαθμό την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Οι αστικές κυβερνήσεις συχνά έτρωγαν τα μούτρα τους, οπότε αναγκάζονταν να ελίσσονται και να αναβάλλουν την απ’ ευθείας αναμέτρηση για αργότερα, οικοδομώντας όρους, αλλά και ποντάροντας στην γενική πτώση του λαϊκού κινήματος.

Η κρίση στην εκπαίδευση, σαν κομμάτι της γενικευμένης κρίσης στην παραγωγή, φέρει την στάμπα της εξάρτησης της χώρας στον αμερικάνικο και ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό. Η αποβιομηχάνιση, η διάλυση του πρωτογενούς τομέα και ειδικά της αγροτιάς, η διάλυση της βιοτεχνίας, δημιούργησαν με χρόνια ένα εκπαιδευτικό σύστημα που έχει μεγάλη αναντιστοιχία με την παραγωγή. Η υποτιθέμενη “ανάπτυξη” του τριτογενούς τομέα παροχής υπηρεσιών, του παρασιτικού κατασκευαστικού κλάδου των δημοσίων έργων, του τουρισμού, της παραπαιδείας, μπορούσαν φυσικά να απορροφήσουν ένα μόνο μέρος του επιστημονικού ή τεχνικού δυναμικού.

|7

Οι όποιες “ενέσεις ανάπτυξης” δεχότανε ο ελληνικός καπιταλισμός δεν μπορούσανε να ανακόψουν την πορεία του φρακαρίσματος. Οι διάφορες γεωστρατηγικές φιλοδοξίες της Ελλάδας να παίξει το ρόλο του μεσάζοντα στην Μ. Ανατολή και τα Βαλκάνια, η ”ισχυρή Ελλάδα” των Ολυμπιακών αγώνων, αποδείχθηκαν σαπουνόφουσκες, με αντίστοιχο αποτέλεσμα στην εκπαίδευση. Το ίδιο έγινε και με τα διάφορα ευρωπαϊκά πακέτα, από τα πακέτα Ντελόρ μέχρι τα ΕΣΠΑ, που τάχα θα έφερναν “καινοτομίες” και “ανάπτυξη νέων τεχνολογιών”, μέχρι προσφάτως το φιάσκο της “πράσινης ανάπτυξης”. Κάθε υποτιθέμενο σχέδιο της άρχουσας τάξης οδηγούσε σε ένταση της εξάρτησης της οικονομίας και σε μεγαλύτερο αδιέξοδο τους νέους επιστήμονες και τεχνικούς. Οδηγούσε ολόκληρους τομείς της οικονομίας σε μαρασμό.

Με τους επαρχιακούς νομούς να έχουν πιάσει αυξημένα ποσοστά ανεργίας ήδη από τη δεκαετία του ‘90, με τους τομείς και κλάδους της οικονομίας να συρρικνώνονται ο ένας μετά τον άλλο, είναι απορίας άξιο πώς μπορούσε να βλέπει η φοιτητική αριστερά όλα αυτά τα χρόνια το πρόβλημα της εκπαίδευσης ως γνωστικό και όχι ταξικό ζήτημα. Ήταν σαφές ότι όποια επιλογή γνωστικών και επιστημονικών αντικειμένων, η δημιουργία των ΤΕΙ και των ΙΕΚ, το εκάστοτε εξεταστικό σύστημα στο λύκειο, έναν και μόνο σκοπό είχανε: τη ρύθμιση της ροής των νεολαίων που μετά το λύκειο αναζητούσαν επαγγελματική διέξοδο σε μια παραγωγή που αδυνατούσε να σχεδιαστεί λόγω του παραρτημοποιημένου χαρακτήρα που έχει, το ξεπέταγμα των λαϊκών στρωμάτων από το πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τη διεκδίκηση ανάλογης δουλειάς, με έμμεσο τρόπο. Καμία σχέση δεν είχανε όλα αυτά με την “υποβάθμιση της γνώσης”, αλλά με την ένταση των ταξικών φραγμών στη γνώση.

ΤΕΙ και ΙΕΚ, αποτέλεσαν την βαλβίδα αποσυμπίεσης χιλιάδων νέων, που έμελλε να γίνουν ημικαταρτισμένοι άνεργοι. Η αστική τάξη, διατηρώντας ακόμα τις φιλοδοξίες ώστε να γίνει μεσάζοντας για λογαριασμό του ιμπεριαλισμού στα Βαλκάνια, αλλά και υποχρεωμένη από την ΕΕ να αυξήσει τον σπουδαστικό πληθυσμό, άνοιξε εκατοντάδες τμήματα ΤΕΙ σε όλη τη χώρα (“κάθε ραχούλα και ΤΕΙ”). Δημιούργησε έτσι ένα ψεύτικο εμπόριο ελπίδας για χιλιάδες νέους, καθώς και ένα απέραντο εκπαιδευτικό χάος, με πολλές σχολές να μην έχουν απολύτως κανένα αντίκρισμα στην εργασία. Τα γνωστά ανέκδοτα για το ΤΕΙ ιχθυοκαλλιέργειας, αποτυπώνουν την κατάσταση.

Η διαχείριση του ζητήματος της ανεργίας των πτυχιούχων ήτανε διαχρονικά ένα αναγκαστικό πρόβλημα για το σύστημα, το οποίο αντιλαμβανόταν καλύτερα από τον καθένα την ανάγκη ιδεολογικών και πολιτικών παρεμβάσεων στο χώρο της εκπαίδευσης, προκειμένου να πείσει τις τότε μελλοντικές γενικές (εμάς), ότι το εκπαιδευτικό πρόβλημα “είναι ζήτημα όλων μας”, όπως λέγονταν.

Αυτή ήτανε και η στρατηγικού χαρακτήρα προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ με τον ΑΣΕΠ, να κάνει την εύρεση εργασίας ατομική υπόθεση του πτυχιούχου και όχι υποχρέωση του κράτους, να κάνει την εργασία ατομικό προνόμιο από συλλογικό δικαίωμα, για το οποίο οι πτυχιούχοι πρέπει να ανταγωνιστούν μεταξύ τους. Ο

|8

ΑΣΕΠ και η κατάργηση της επετηρίδας επέφεραν την διάλυση του κινήματος για διορισμό των άνεργων εκπαιδευτικών, και μείωσε κατά πολύ την κινηματική πίεση που δέχονταν για χρόνια το σύστημα.

Σε συνδυασμό με τα μέτρα Αρσένη, που πέρασαν κουτσουρεμένα από το μαχητικό αγωνιστικό μαθητικό κίνημα, έθεσαν τα θεμέλια της εντατικοποίησης και του ατομικού δρόμου, σαν πολιτικά-ιδεολογικά στοιχεία που διαπνέουν πλέον κάθε πτυχή της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Γι αυτό ας μην παραξενεύει κανένα πως η γενιά της υπερπληροφόρησης αλλά της έλλειψης κινήματος είναι ταυτόχρονα και γενιά αποθέωσης της παπαγαλίας. Στη γενιά των συνεχών εξετάσεων, αλλά και της έλλειψης κριτικού πνεύματος και κατανόησης στοιχειωδών εννοιών. Της έλλειψης κάθε διαδικασίας σκέψης που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “συνδυαστική”, “διαλεκτική”, “σύνθετη”.

Ακολούθησε η αναβάθμιση της επίθεσης με σημαντική τομή την ευρώ-συνθήκη της Μπολόνια, που έθεσε πλέον τις βάσεις για την ολομέτωπη αναμέτρηση ενάντια στο φκ. Πρώτα με την ανωτατοποίηση των ΤΕΙ και τους νόμους για αξιολόγηση ΙΔΒΕ, ΔΟΑΤΑΠ, επιχειρήθηκαν σημαντικά προχωρήματα, που φαίνονταν να μην συναντούν την αναμενόμενη απάντηση. Ήτανε τότε, που πολλοί μέσα στο λαϊκό και φοιτητικό κίνημα, έσπευσαν να αναγγείλουν το θάνατο του άλλοτε κραταιού φκ. Θεωρίας για τους “βολεμένους φοιτητές” έδιναν και έπαιρναν, οι κλασσικές δομές του φκ, οι φοιτητικοί σύλλογοι, θεωρούνταν νεκροί. Η ΕΦΕΕ είχε διαλυθεί από τις ΔΑΠ-ΠΑΣΠ. Αν κάτι σας θυμίζουν αυτά στο σήμερα, μπορούμε να συμφωνήσουμε απόλυτα.

Οι παραπάνω απόψεις, δεν αποτελούσαν τίποτα άλλο παρά την παραίτηση μπροστά στην παντοδυναμία του καπιταλιστικού συστήματος, την έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνάμεις της νεολαίας. Μιας νεολαίας που στις μεγαλειώδεις αντιπολεμικές-αντιιμπεριαλιστικές κινητοποιήσεις ενάντια στον πόλεμο του Ιράκ, είχε δείξει την διάθεση της για αναμέτρηση με τους δυσμενείς συσχετισμούς. Δεν είναι βέβαια αφύσικο, ότι οι ίδιες ακριβώς δυνάμεις που υποτιμούσαν την δυνατότητα ανάπτυξης φκ, απογειώθηκαν τόσο πολύ τα επόμενα χρόνια, ώστε να θεωρούν το φκ “λίγο”, και την κατάσταση σχεδόν προεπαναστατική, για να γυρίσουν σήμερα στην απογοήτευση και στη μοιρολατρία.

Ο νόμος-πλαίσιο του 2006 ξεκλείδωσε όλες τις αντιθέσεις, και άφησε να φανεί ξεκάθαρα το ρήγμα στις συνειδήσεις της νεολαίας. Ο μαζικός πανεκπαιδευτικός ξεσηκωμός του 2006-7, που ανέτρεψε για λογαριασμό όλου του λαού τη συνταγματική αναθεώρηση και διαφύλαξε το άρθρο 16 ,και απέτρεψε αρχικά την ψήφιση του νόμου-πλαίσιο, ήτανε μια κεντρική πολιτική μάχη. Για λογαριασμό όλου του λαϊκού κινήματος, κάθε Πέμπτη οι φοιτητικοί σύλλογοι πλημμύριζαν τις μεγάλες πόλεις και κρατούσαν την κυβέρνηση στη γωνία, αναβάλλοντας για μεγάλο χρονικό διάστημα την αντιλαϊκή επίθεση.

Η τελική ψήφιση του νόμου Γιαννάκου τον Μάρτη του 2007, με την πρωτοφανή για τα τότε δεδομένα κρατική καταστολή, μπορεί να αποτέλεσε μεγάλη επιτυχία του συστήματος, αλλά αποδείχθηκε με μια έννοια πύρρεια. Το

|9

ρήγμα στις συνειδήσεις της νεολαίας βάθυνε, πολιτικοποιήθηκε, διευρύνθηκε. Η νεολαία άρχισε να μισεί μαζικά πλέον τους κατασταλτικούς, δικαστικούς, κοινοβουλευτικούς μηχανισμούς, τα ΜΜΕ. Ωρίμαζε στη συνείδηση της νεολαίας και τροφοδοτούνταν με την ένταση της επίθεσης, η ιδέα της γενικευμένης, κεντρικής αντιπαράθεσης με τον καπιταλισμό-ιμπεριαλισμό. Η ιδέα αυτή, ακολουθούσε αόρατες με την πρώτη ματιά, υπόγειες διαδρομές, καταπιέζονταν από τις αδυναμίες της αριστεράς, αναβάλλονταν κάθε τόσο από τις εκλογές και το άδοξο κλείσιμο των κινητοποιήσεων.

Το ξέσπασμα της νεολαίας το Δεκέμβρη του 2008, ανέδειξε σε όλη του την έκταση το ιδεολογικό ρήγμα στη συνείδηση της νεολαίας απέναντι στον καπιταλισμό. Ανέδειξε την διάθεση της νεολαίας για αναζήτηση διεξόδου πέρα και έξω από τα πλαίσια του συστήματος, την ανάγκη της νεολαίας να λάβει συνολικές πολιτικές απαντήσεις. Ανέδειξε όμως και το ζήτημα της έλλειψης του πολιτικού υποκειμένου, που θα δώσει τις απαντήσεις αυτές, που θα ανεβάσει το πολιτικό επίπεδο της πάλης, πέρα από την αυθόρμητη σύγκρουση. Γιατί μπορεί η νεολαία να έχει τη διάθεση να συγκρουστεί πολιτικά με τον καπιταλισμό, όμως η κατάσταση της αριστεράς και οι απόψεις της αναρχίας/αυτονομίας, στένεψαν τα όρια του αγώνα. Φυσικά και εμείς δεν είμαστε έξω από το κάδρο των ευθυνών.

Σήμερα το ρήγμα στις συνειδήσεις της νεολαίας έχει διευρυνθεί, τα ερωτήματα παραμένουν. Η νεολαία αναζητεί μια εναλλακτική πολιτική διέξοδο. Παρόλο που το κίνημα της νεολαίας έχει σκαμπανεβάσματα, παρόλο που υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι της νεολαίας που αντιδραστικοποιείται, η νεολαία και το κίνημα της θα παραμείνουν την πρώτη γραμμή της αντιπαράθεσης με το σύστημα. Και το φκ, κομμάτι του κινήματος της νεολαίας, δεν πρέπει να υποτιμάται ή να θεωρείται “νεκρό”. Η νεολαία έχει διαψεύσει πολλούς τα τελευταία χρόνια και έχει δώσει αποστομωτικές απαντήσεις σε εκείνους που μας χαρακτήρισαν απολίτικη γενιά.

Το ξέσπασμα του Δεκέμβρη αποτέλεσε μια κρίσιμη καμπή. Σηματοδότησε το πέρασμα σε μια νέα φάση για το λαϊκό κίνημα, όπου το περίφημο “τέλος της ιστορίας” έχει πλέον τελειώσει. Αν τα προηγούμενα μεγάλα κινήματα της νεολαίας και του λαού (όπως το Πολυτεχνείο όπου το φκ έπαιξε κομβικό ρόλο) ήτανε μάχες οπισθοφυλακής, μάχες δοσμένες σε μια μακρά περίοδο πτώσης του κινήματος, το Δεκέμβρη συνέβη ακριβώς το αντίστροφο. Ο Δεκέμβρης είναι μάχη εμπροσθοφυλακής, είναι μάχη που δόθηκε στο νέο ιστορικό κύκλο του λαϊκού και επαναστατικού κινήματος, που έχει πλέον ανοίξει. Έναν νέο κύκλο έχει να αντιμετωπίσει και να απαντήσει την ήττα του επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος και τον αρνητικό παγκόσμιο συσχετισμό.

Η πορεία όμως έχει ήδη χαραχθεί, και όσο μακριά και αν είναι, “ο τροχός της ιστορία έχει αρχίσει να κινείται ξανά -και αυτό δεν μπορεί να κανείς να το σταματήσει”. Αν τώρα για κάποιους η πορεία είναι δεν είναι ακριβώς ευθύγραμμη, αν υπάρχουν πισωγυρίσματα και παλινδρομήσεις, τους καλωσορίζουμε στην πραγματική ζωή. Αυτή ήτανε η εκτίμηση των Αγωνιστικών Κινήσεων στην μπροσούρα “το καραβάνι προχωρά και τα σκυλιά ας σκούζουν”. Αυτό θέλαμε

|10

να αναδείξουμε με την αφίσα “η νεολαία δεν γυρίζει πίσω”, μετά το τέλος του κινήματος του 2006-7. Επαναλαμβάνουμε εδώ σε όλους τους τόνους τις εκτιμήσεις αυτές -η νεολαία δεν θα γυρίσω πίσω στην φαινομενική ειρήνη της δεκαετίας του ‘90 (που κι αυτή διακόπτονταν συχνά από νεολαιίστικες ομοβροντίες).

Το εκρηκτικό πρόβλημα της ανεργίας στους νέους, που αγγίζει πλέον τους ποιοτικούς δείκτες των χωρών της βόρειας Αφρικής στα πρόθυρα των αραβικών εξεγέρσεων, είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας, και είναι αυτό που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις μέσα στο πανεπιστήμιο. Άλλο ήτανε το πρόγραμμα σπουδών του Παιδαγωγικού στις καλές εποχές των γρήγορων διορισμών, όπου υπήρχε το εργαστήριο πλαστελίνης, και άλλο τώρα, που πλέον τείνει να γίνει μια “κανονική σχολή”, με... κανονική ανεργία. Έτσι και εδώ, η κύρια λειτουργία της εκπαίδευσης είναι να αντιστοιχίζεται στις ανάγκες του κεφαλαίου και όχι στις ανάγκες “της γνώσης και της επιστήμης”. Λες και οι ανάγκες της γνώσης και της επιστήμης είναι οικουμενικές, και δεν καθορίζονται και αυτές οι ίδιες από τις ανάγκες του κεφαλαίου για κέρδος. Λες και υπάρχει κάποια αντικειμενική εξέλιξη της γνώσης και της επιστήμης, στην οποία θα μπορούσε ή θα έπρεπε να αντιστοιχηθεί η εκπαίδευση!

Αυτό το οποίο συμβαίνει στο ελληνικό πανεπιστήμιο, είναι το “ξεκαθάρισμα λογαριασμών” που επιχειρεί η αστική τάξη, για τα ανοιχτά ζητήματα από το Πολυτεχνείο μέχρι σήμερα. Ήδη με το νόμο Διαμαντοπούλου, ο οποίος διόλου δεν άλλαξε χαρακτήρα με την πρόσφατη τροποποίηση του στη Βουλή, επιχειρήθηκαν τομές ιστορικού χαρακτήρα ενάντια στα δικαιώματα που είχε κατακτήσει ιστορικά το φκ, με κυρίαρχη την πλήρη κατάργηση του ασύλου.

Παρόλα αυτά, είναι φανερή πλέον μια μεγάλη “διαφορά φάσης”, η οποία χωρίζει τις εξελίξεις στα ΑΕΙ-ΤΕΙ σε σχέση με την υπόλοιπη κοινωνία, δημιουργώντας στρεβλωμένες καταστάσεις και ψεύτικους συσχετισμούς, δημιουργώντας εκτεταμένες αυταπάτες στο φοιτητικό σώμα.

Είναι λοιπόν χάρη σε αυτή τη διαφορά φάσης, σε αυτές τις βασικές κατακτήσεις του φκ, που χιλιάδες παιδιά λαϊκών στρωμάτων φοιτούν ακόμα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και έχουν ακόμα ένα βασικό πλέγμα δικαιωμάτων, το οποίο δεν έχει αναιρεθεί. Είναι η εμπειρία και η συγκρότηση του φκ, που ανάγκασαν τις αστικές κυβερνήσεις να περιοριστούν τα τελευταία χρόνια σε έναν πόλεμο “χαμηλής έντασης”, που απέφευγε την απ’ ευθείας αντιπαράθεση. Ο πόλεμος “χαμηλής έντασης” έχει ήδη αποδώσει σημαντικούς καρπούς για το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, έχοντας αλλάξει με δραματικό τρόπο την καθημερινότητα των σπουδών και τον τρόπο φοίτησης.

Ο πόλεμος χαμηλής έντασης, εκτός από την επιδίωξη να κουραστεί και να καμφθεί το φκ, να αμβλυνθούν τα αντανακλαστικά του, είχε σκοπό να εμποδίσει τη συνάντηση φοιτητικού και λαϊκού κινήματος σε μια σειρά κρίσιμες μάχες, ειδικά στις ψηφοφορίες των Μνημονίων. Η φοιτητική αριστερά μπορεί να ήτανε εκεί, όπως και πολλοί φοιτητές, ως άτομα ή ως μέλη οργανώσεων. Το οργανωμένο φκ όμως, απουσίαζε, και αυτό ήτανε κομβικό για το σύστημα και τις κυβερνήσεις

|11

του. Με ένα κόστος όμως: η καθυστέρηση τη ολομέτωπης επίθεσης, έχει αφήσει πολλούς ανοιχτούς λογαριασμούς, οι οποίοι θα λυθούν σε εντελώς διαφορετικό κοινωνικό έδαφος. Ο πόλεμος χαμηλής έντασης ήτανε μια αναγκαστική επιλογή του συστήματος και όχι η επιθυμητή.

Η ψήφιση του νόμου Διαμαντοπούλου, έθεσε οριστικά τέλος στην προηγούμενη περίοδο και εγκαινίασε την εποχή της άγριας επίθεσης, που θα θίξει ζητήματα της φοιτητικής καθημερινότητας με πρωτοφανή τρόπο. Είναι λοιπόν αναγκαίο, να ψηλαφίσουμε τα καινούργια χαρακτηριστικά του “φοιτητή του Μνημονίου”, να αναγνωρίσουμε τις ποιοτικές αλλαγές που έχει επιφέρει η κρίση στον τρόπο σκέψης των φοιτητών και σπουδαστών, και να μην μείνουμε στη φωτογραφία της ηρεμίας που επικρατεί αυτή τη στιγμή. Να αντιληφθούμε ότι το πισωγύρισμα του φκ και η μετρίαση της επίθεσης από πλευράς συστήματος, όχι μόνο έχει ημερομηνία λήξης, αλλά μάλλον έχει κρατήσει εντυπωσιακά πολύ.

Γιατί όποιος βλέπει τη σημερινή κατάσταση στο πανεπιστήμιο με στατικό τρόπο και ερμηνεύει την ηρεμία ως αντικειμενική κατάσταση, κινδυνεύει τόσο, όσο μια αντιλόπη που πίνει ήσυχα νερό σε ένα ποτάμι γεμάτο κροκόδειλους.

|12

|13

Για μας, η νεολαία δεν αποτελεί τάξη αυτή καθαυτή, αλλά μια κοινωνική κατηγορία, που έχει διευρυμένη ταξική προέλευση και ταξική προοπτική. Αυτό σημαίνει ότι η ταξικότητα της προέλευσης ενώ απεικονίζεται στη συνείδησή της όμως η διαμόρφωσή της δεν αναπτύσσεται με βάση τη συμμετοχή της στην παραγωγή και κατά συνέπεια στην ταξική εκμετάλλευση. Η ιδεολογία, είναι καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη της σκέψης ενός φοιτητή. Αυτό και μόνο, δίνει τέτοια χαρακτηριστικά στην φυσιογνωμία του φκ, που μπορεί να διακρίνεται από τη μια μεριά για την εκρηκτικότητα του και την διάθεση για υπέρβαση των συσχετισμών, από την άλλη όμως του δίνει έντονα μικροαστικά χαρακτηριστικά όπως ο βερμπαλισμός και η ανυπομονησία.

Η πλειοψηφία των φοιτητών και σπουδαστών αυτή τη στιγμή αποτελείται από μικροαστικά και μικρομεσαία λαϊκά στρώματα. Ακόμα και η εργατική τάξη, αν και σε μικρό αλλά όχι αμελητέο ποσοστό, καταφέρνει να σπουδάζει κάποια παιδιά της στο πανεπιστήμιο ή κύρια στα ΤΕΙ. Αν λοιπόν, παλιότερα είχανε μια κάποια βάση οι θεωρίες περί “βολεμένων φοιτητών”, που δεν έχουν τα προβλήματα της εργατικής τάξης, αυτή τη στιγμή η ανάλυση αυτή βρίσκεται πάνω στον αέρα.

Οι φοιτητές, προέρχονται στην πλειοψηφία τους από εκείνα ακριβώς τα στρώματα που συνθλίβονται από την κρίση, από εκείνα ακριβώς τα στρώματα που βγήκαν στις πλατείες της χώρας το καλοκαίρι του 2011. Αν λοιπόν παλιά ο φοιτητής είχε εξασφαλισμένη μια “πλάτη” από το σπίτι για να κάνει “φοιτητική ζωή” ή συνδικαλισμό, σήμερα ο φοιτητής δέχεται αφόρητη πίεση να τελειώσει με τις σπουδές του. Να ολοκληρώσει μια επιλογή που ίσως η οικογένεια του να μην είχε καν πάρει με τα σημερινά δεδομένα. Η πίεση από τα χαράτσια, από τις μειώσεις μισθών/συντάξεων, από τις απολύσεις, μεταφέρεται απ’ ευθείας στην πλάτη του φοιτητή με ασφυκτικό τρόπο, δημιουργώντας αντανακλαστικά ατομικής πορείας και διεξόδου.

Είναι η απουσία ενός οργανωμένου και συνειδητού φκ, που θα μπορούσε μέσα από νίκες και κατακτήσεις να εμπνεύσει το πρότυπο του συλλογικού ανθρώπου. Η αδυναμία και υποχώρηση του φκ, η κινηματική άμπωτη των τελευταίων χρόνων, είναι που ευθύνεται για την μοιρολατρία που διακρίνει πολλούς φοιτητές.

Είναι επίσης σημαντικό, ότι το φκ δεν έχει καταφέρει να “υποδεχθεί” με αγωνιστικό τρόπο τι νέες γενικές των φοιτητών, και να τους εξηγήσει ουσιαστικά ποια δικαιώματα έχουν χαθεί. Οι πρωτοετείς αντικρίζουν κάθε χρόνο μια ήδη διαμορφωμένη κατάσταση και δεν έχουν μάθει να την αμφισβητούν, την αισθάνονται σα δεδομένη. Και, φυσικά, δεν αρκεί μια διήγηση για το ποια ήτανε

2Η κοινωνική-πολιτική κατάσταση

στα ΑΕΙ-ΤΕΙ

|14

κάποτε τα φοιτητικά δικαιώματα. Η αδυναμία του φκ να τα υπερασπιστεί στην πράξη και με αγωνιστικό τρόπο, αποθαρρύνει και αυτούς τους φοιτητές που έχουν διάθεση να κινηθούν.

Επιπρόσθετα, το “μέλλον” της ανεργίας και της ελαστικής εργασίας, της περιπλάνησης στην άγρια εκμετάλλευση του εργασιακού μεσαίωνα είναι εδώ. Αν κάποτε το μοντέλο του νεο-γιάπη και των “ποιοτικών σπουδών αιχμής” μπορούσε να προβληθεί σαν ένα ψεύτικο όραμα για τη νεολαία, σήμερα έχει αντικατασταθεί με την μετανάστευση στο εξωτερικό... Τι υποβάθμιση! Η φυγή στο εξωτερικό με καλύτερους όρους, αυτό είναι πλέον η κύρια “αξία” του πτυχίου, ένα διαβατήριο στην επιστροφή στην μικροαστική θαλπωρή του κοινωνικού κράτους. Ενός κράτους-υπόδειγμα, όπως η Γερμανία, όπου “όλα λειτουργούν σωστά”. Ελάχιστα διαφέρουν οι διηγήσεις αυτές, που πολλές φορές γίνονται από τους καθηγητές μέσα στο μάθημα, με τις διηγήσεις που κάνουν οι δουλέμποροι στους Πακιστανούς μετανάστες, για την κατάσταση στην Ευρώπη.

Είναι τόσο σαθρό το “μέλλον” και η “προοπτική” που δίνει το σύστημα στη νεολαία, είναι τόσο γυμνό από αξίες και ιδανικά, που μόνο με τον εξαναγκασμό και το βούρδουλα ελπίζει να διαλύσει την αξιοπρέπεια της νεολαίας, να τη βυθίσει στην κατάθλιψη και τα ναρκωτικά κάθε μορφής, να την πείσει ότι “δεν αξίζεις”, να την κάνει να παρατήσει η ίδια τις σπουδές. Φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού, μούχλιασμα στο σπίτι και για οικονομικούς και για ψυχολογικούς λόγους, “δύο τσιγάρα πολύ δυνατά”, ολίγη κατάθλιψη με μπόλικη παραίτηση για το μέλλον, μοιρολατρία, συνθέτουν ένα σκηνικό υποχώρησης των συλλογικών αξιών στο χώρο του πανεπιστημίου. Σπάνια όμως στην ιστορία της ανθρωπότητας πέτυχαν να πειθαρχήσουν με τέτοιον τρόπο τη νεολαία.

Οι νέες συνθήκες φοίτησης, συμπεριλαμβάνουν την εξοντωτική εντατικοποίηση, σε βαθμό καταστολής. Το πανεπιστημιακό αμφιθέατρο έχει μεταμορφωθεί σε σχολική αίθουσα, με απουσιολόγιο, τεστάκια, εργασίες. Η ύλη διαρκεί υποχρεωτικά 13 βδομάδες και το μάθημα μονίμως κρέμεται σε μια κλωστή για το αν θα δοθεί τελικά, σαν μόνιμη απειλή για οποιαδήποτε γενική συνέλευση. Γενική συνέλευση που καθόλου δεδομένο δεν είναι πλέον ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί ανεμπόδιστα.

Η πολιτική παρέμβαση στο αμφιθέατρο έχει υποχωρήσει, ο καθηγητής αναγνωρίζεται ως αυθεντία, και συχνά κάνει αντιδραστικά έως και εθνικιστικά κηρύγματα χωρίς να παίρνει την ανάλογη απάντηση από το ακροατήριο, κι ας περιέχει αυτό συνδικαλιστές της αριστεράς. Ανακοινώνει αυτός επιπρόσθετες ρυθμίσεις και κανονισμούς μέσα στο μάθημα, που πλήττουν ευθέως τα κεκτημένα των φοιτητών, και ελάχιστες φορές η φοιτητική αριστερά είναι εκεί για να συγκρουστεί.

Το σύγγραμμα και η ύλη των εξετάσεων είναι διάτρητα. Η ύλη μπορεί να είναι από το δεύτερο σύγγραμμα που δεν παρέχεται δωρεάν, μπορεί να περιλαμβάνει “συμπληρωματική βιβλιογραφία για όποιον θέλει”, που συχνά όμως είναι το κλείσιμο του ματιού σε μια νέα παραπαιδεία, οι εξεταστικές πολλές φορές

|15

κόβουν το 80% ή 90% των εξεταζόμενων. Συχνά προτρέπονται οι φοιτητές να παρακολουθήσουν σεμινάρια επί πληρωμή για να συμπληρώσουν τον “ατομικό φάκελο προσόντων”, ώστε να προσπεράσουν τους συμφοιτητές τους. Η διαδικασία λήψης του μαθήματος ή του εργαστηρίου πολλές φορές είναι ευκαιρία να αναπτυχθούν αντανακλαστικά κοινωνικού κανιβαλισμού, έτος ενάντια σε έτος, όποιος προλάβει, ακόμα και με ξύλο...

Ξεπροβάλλουν τα ιδανικά της “ανταγωνιστικής αγοράς εργασίας”, της παιδείας “των άριστων”, των “λίγων κι εκλεκτών”, που θα είναι πλήρως αποκλεισμένη για τα λαϊκά στρώματα, από τη στιγμή της γέννησης τους, και λόγω της γέννησης τους σε ένα εργατικό, λαϊκό σπίτι και όχι σε κάποια καλή συνοικία της Αθήνας. Τα ιδανικά του ατομισμού, της αποξένωσης, της απομόνωσης, που αντί να εξυψώνουν, όπως λέγεται, τις ατομικές δεξιότητες του ανθρώπου, τις συνθλίβουν. Το πρότυπο του πειθαρχημένου φοιτητή και μελλοντικού υποταγμένου εργαζόμενου σε όλο του το μεγαλείο!

Στους λίγους ευνοημένους τις διαδικασίας αυτής απευθύνονται οι “σχολές αριστείας”, που είναι απλησίαστες για την λαϊκή οικογένεια, πλήρως αποστειρωμένες από κάθε είδους συνδικαλισμό. Θα είναι η μόστρα των κολεγίων για τα παιδιά “από καλό σπίτι”, που θα κρύβει την αμορφωσιά μιας ολόκληρης γενιάς. Και αν κάποια εργατόπαιδα ή αγροτόπαιδα με μεγάλες ικανότητες κατορθώσουν να σπουδάσουν εκεί, θα είναι το άλλοθι του αποκλεισμού της εργατικής τάξης από τα “καλά επαγγέλματα”. Η αριστερή και επαναστατική ιδεολογία πάντως, θα βρει τρόπο να τρυπώσει μέχρι και στους πιο σιδηρόφρακτους ιδεολογικούς στρατώνες της αστικής τάξης.

Τελικός σκοπός είναι να εξαναγκαστούν οι ίδιοι οι φοιτητές να παρατήσουν τις σπουδές τους, φαινόμενο πολύ μαζικό πλέον, να χρεωθούν οι ίδιοι την υπευθυνότητα της αποτυχίας τους, να πείσουν οι ίδιοι τον εαυτό τους για το ότι δεν αξίζουν. Η παραίτηση από τις σπουδές, είναι η καλύτερη επιλογή για το σύστημα: δεν χρειάζεται πλέον να απολογείται απέναντι στο νεολαίο.

Την ίδια στιγμή, η ισοπέδωση του υπάρχοντος σώματος της φοιτητικής μέριμνας, των δικαιωμάτων σε δωρεάν σπουδές, έχει λάβει ολοένα και κλιμακούμενο χαρακτήρα. Οι λέσχες και οι εστίες είναι πεδία έντονης παρέμβασης του συστήματος, που προσπαθεί αρχικά να επιβάλλει εξοντωτικό έλεγχο και περιορισμό στο ποιός μένει και στο ποιός τρώει, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών, σε άθλιο επίπεδο. Κύριος και αρχικός στόχος η διαίρεση σε κανονικούς/”αιώνιους” φοιτητές, για να περάσουν ύστερα στην απ’ ευθείας πλήρη κατάργηση ή κλείσιμο των εστιών και των λεσχών. Παρόμοιου χαρακτήρα είναι και η επίθεση στο πάσο.

Είναι λοιπόν συνολική η ασφυξία, που θα πρέπει να συνοδεύεται με την ανοιχτή καταστολή κάθε σκέψης και δράσης, με το πνίξιμο κάθε έννοιας συνδικαλισμού ή πολιτισμού μέσα στο πανεπιστήμιο. Η σχολή-αποστειρωμένος χώρος ξεπροβάλλει. Με διαρκούς ελέγχους φοιτητικής ταυτότητας (πχ Νομική Αθήνας, ΑΣΟΕΕ), απαγόρευση εκδηλώσεων και άρνηση χορήγησης άδειας γι’

|16

αυτές, πόλεμο στις πολιτιστικές ομάδες, τα στέκια, τις προβολές, απαγόρευση των πολιτιστικών εκδηλώσεων (από πάρτι μέχρι θέατρο).

Φυσικά σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο δεν χωρούν αφίσες στους τοίχους, τραπεζάκια παρατάξεων, κείμενα με πολιτικό περιεχόμενο μέσα στο μάθημα, ανακοινώσεις κτλ. Όπως έγινε σαφές στον έλεγχο της αστυνομίας στο αυτόνομο σχήμα Καλαμάτας: “στο πανεπιστήμιο απαγορεύεται η διακίνηση πολιτικού υλικού”. Να μην αναρωτηθούμε καν αν επιτρέπονται έννοιες όπως φοιτητικό κίνημα, συνέλευση, κατάληψη, διαδήλωση.

Και φυσικά, κορωνίδα της ελεύθερης έκφραση των ιδεών και των απόψεων, της δημοκρατίας και της ελευθερίας, είναι η εισβολή των ΜΑΤ στο χώρο του πανεπιστημίου, ο ξυλοδαρμός των φοιτητών και των απεργών εργαζομένων του ΑΠΘ, το σύρσιμο τους στα δικαστήρια και η καταδίκη τους. Χαίρε ω ελευθερία της αστικής τάξης, με τα ευλογημένα κλομπ να πέφτουν αδιακρίτως στα κεφάλια εργαζομένων και φοιτητών! Και φυσικά, οι γυμνοσάλιαγκες καθηγητές που τόσα χρόνια “υπέφεραν” χωρίς την εμπέδωση των αξιών αυτών, σήμερα υπογράφουν υπέρ της εισβολής των ΜΑΤ στη σχολή τους, αύριο θα υπογράψουν τα πειθαρχικά, ακόμα και την αποπομπή των “ταραξιών” από τη σχολή τους. Είναι έτοιμοι να αναλάβουν οι ίδιοι το ρόλο του μπάτσου και δικαστή μέσα στην τάξη, αυτό ονειρεύονταν άλλωστε τόσα χρόνια.

Χαρακτηριστικό δείγμα της αποχαλίνωσης της καταστολής, οι φοιτητές του Πανεπιστήμιου στην Κέρκυρα, που τους φόρτωσαν σε κλούβες επειδή έκαναν μαζική παράσταση. Αυτό το περιστατικό, υπήρξε ενδεικτικό της πρόθεσης του συστήματος να ποινικοποιήσει μορφές πάλης του φκ όπως η μαζική παράσταση, η συνέλευση, η κατάληψη.

Αναγκαίο ιδεολόγημα για προχωρήσει η καταστολή και η φίμωση, είναι το “έξω οι παρατάξεις και τα κόμματα από το πανεπιστήμιο”. (Μπουτάρης ”οι παρατάξεις είναι ο Μουμπάρακ του πανεπιστημίου”. Σώπα ρε μεγάλε. Μαζί και το ΠΑΣΟΚ που σε έβγαλε δήμαρχο;). Σύνθημα που φυσικά ρίχνουν τα ΜΜΕ του συστήματος, παπαγαλίζουν πρώτες από όλους οι παρατάξεις ΔΑΠ και ΠΑΣΠ, όπως και διάφοροι “ανεξάρτητοι φοιτητές”, συνήθως με προσωπικές φιλοδοξίες και άριστες σχέσεις με τους σημαντικότερους καθηγητές, στους οποίους θέλουν να μοιάσουν (παρόλο που συχνά οι καθηγητές αυτοί είναι σε κόμμα). Εδώ τα διάφορα αυτόνομα σχήματα, η ΕΑΑΚ και πολλοί αγωνιστές, πατάνε την μπανανόφλουδα, αναπαράγοντας τις φασίζουσες αυτές πρακτικές και απόψεις και μέσα στα πλαίσια του κινήματος, στην πραγματικότητα υποσκάπτοντας την δυναμική του και τους ίδιους τους εαυτούς. Αυτό που πρέπει να γίνει ευρύτερα κατανοητό, είναι ότι το “έξω τα κόμματα” σημαίνει “έξω η αριστερά από τα πανεπιστήμια”. Οι αστικές δυνάμεις όχι μόνο δεν σκοπεύουν να φύγουν από τα πανεπιστήμια, αλλά ίσα-ίσα να εδραιώσουν καλύτερα την παρουσία τους.

Αυτού του τύπου τον “συνδικαλισμό” προβάλλει η ανανέωση της συνδιοίκησης, ο “συνήγορος του φοιτητή”, οι άμεσες εκλογές των συμβουλίων διοίκησης: τη διαμόρφωση ενός χώρου υποδοχής του κόσμου, μακριά από κάθε συλλογική

|17

διαδικασία, μακριά από κάθε διαδικασία επηρεασμού των αποφάσεων. Αυτού του τύπου του “γιάνκικου” συνδικαλισμού τύπου αμερικάνικης αδελφότητας θα έρθει να εξυπηρετήσει η νέα ΕΦΕΕ, αν και όταν δημιουργηθεί. Του συνδικαλιστή-διαμεσολαβητή, του καλού παιδιού που δεν έχει σχέση με την πολιτική. Δύσκολα πράγματα αυτά για... Βαλκάνια.

Έχουμε λοιπόν μια αναπαραγωγή του φασίζοντος περιβάλλοντος του Συντάγματος, με συνεργία πολλών δυνάμεων μέσα στο κίνημα, που αντικειμενικά δημιουργεί εύφορο έδαφος για την εμφάνιση της Χρυσής Αυγής στις σχολές, η οποία ήδη υπάρχει, βέβαια. Είναι αφελές να περιμένεις ότι το ρεύμα της τάξης του 10+% που εκπροσωπεί η ΧΑ δεν εκφράζεται ήδη υπόγεια μέσα στις σχολές.

Όλες αυτές οι παράμετροι, σε συνδυασμό με τις εγγενείς αυταπάτες των φοιτητών ότι μπορεί να εξαιρεθούν από τα μέτρα, ότι είναι δυνατόν με ατομικό διάβασμα και σφίγγοντας το ζωνάρι, να υπάρξει κάποια χαραμάδα, πρόκειται να καταρρεύσουν με βίαιο τρόπο, με πάταγο. Σημάδια της αφύπνισης του φοιτητικού κινήματος έχουν υπάρξει σε όλην την Ευρώπη, μέχρι και στην Αγγλία, σε πολλά μέρη του κόσμου, στη Λατινική Αμερική. Σημάδια αφύπνισης τους λαϊκού και εργατικού κινήματος στη χώρα είναι καθημερινά και σε χώρους με πολύ χειρότερη συνδικαλιστική παράδοση από το πανεπιστήμιο.

Αυτός είναι άλλωστε ο κύριος λόγος, που οι φοιτητές δεν έχουν ακόμα γνωρίσει την ολομέτωπη αντιπαράθεση των αστικών κυβερνήσεων, σε αντίθεση με κάθε άλλη κοινωνική ομάδα. Είναι η παράδοση δεκαετιών, που έχει αφήσει ακόμα ένα ισχυρό δίκτυο συλλόγων, σχημάτων και αγωνιστών, που μπορεί μέσα σε ελάχιστο χρόνο να δημιουργήσει κεντρικά πολιτικά γεγονότα, όπως απέδειξαν οι πάνω από 200 καταλήψεις που αυγουστιάτικα δημιούργησαν ένα μέτωπο αντίστασης απέναντι στο νόμο Διαμαντοπούλου.

|18

|19

Ένα ιδιαίτερο κομμάτι του φοιτητικού κινήματος, είναι των κίνημα στα ΤΕΙ. Με το σχέδιο Αθηνά αναδείχθηκε πιο καθαρά, ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις ανάγκες παρέμβασης στα ΤΕΙ.

Από τη μία πλευρά, σε κοινωνικό επίπεδο, στα ΤΕΙ εκπροσωπούνται στην πλειοψηφία τους τα πιο λαϊκά-εργατικά στρώματα, που για λόγους που περιγράψαμε πιο πάνω, είναι οι “χαμένοι” των πανελλαδικών εξετάσεων. Θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι η διαδικασία της απόρριψης, αφήνει στο μυαλό του νεολαίου ανεξίτηλα σημάδια, και καθορίζει τον τρόπο σκέψης του. Χωρίς την κατανόηση των ζητημάτων αυτών, δεν μπορεί να λυθεί ο γόρδιος δεσμός των ερωτημάτων, γιατί οι σχολές των ΤΕΙ έχουν τα χαρακτηριστικά αυτά, γιατί δέχθηκαν την λυσσαλέα επίθεση του “Αθηνά”, γιατί τα προγράμματα σπουδών είναι πιο ασφυκτικά, σε πολλές σχολές από τα αντίστοιχα ΑΕΙ.

Είναι γεγονός, ότι τα ΤΕΙ στην Ελλάδα ήτανε πάντα ένα είδος “πειραματόζωου”, όπου δοκιμάζονταν πιλοτικά οι αντιφοιτητικές ρυθμίσεις, ειδικά στον τομέα της εντατικοποίησης. Με το νόμο για την ανωτατοποίηση των ΤΕΙ (2001), άρχισε μια διαδικασία διαμόρφωσης προγραμμάτων σπουδών με βάση τη συνθήκη της Μπολόνια, με αποτέλεσμα στα πιο σημαντικά ΤΕΙ να υπάρχει όλο το πλέγμα των διατάξεων. Η καθημερινότητα περιγράφεται από τους ίδιους τους σπουδαστές ως αποπνικτική, με αμέτρητες ώρες παρακολούθησης και εργαστηρίων, (άχρηστων πολλές φορές από “γνωστική” άποψη).

Η ασφυκτική καθημερινότητα, καθόλου δε σημαίνει ότι ο σπουδαστής αναπτύσσει κάποιες δεξιότητες της σκέψης του: το αντίθετο. Παπαγαλία, άγευστη γνώση, αμέτρητες εργασίες, περισσότερο εντείνουν την απέχθεια του νέου προς τη γνώση, που την αντιλαμβάνεται ως καταναγκασμό, παρά διευρύνουν τους ορίζοντες του. Αποτέλεσμα είναι να μισήσει τελικά το διάβασμα, να καλλιεργηθεί η μονομέρεια, η εργαλειακή σκέψη -”εγώ είμαι για να κάνω αυτό που λένε”.

Η καθημερινότητα αυτή, σε συνδυασμό με τα χαρακτηριστικά της κοινωνικοποίησης μέσα στο ΤΕΙ, μπορούν να δημιουργήσουν υπό προϋποθέσεις μια ατμόσφαιρα γκετοποίησης, λουμπενοποίησης -την αίσθηση της συμμορίας ως μορφή κοινωνικής ένταξης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε μια κατηγορία σπουδαστών, αυτοί που προέρχονται από τα ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ, έχει ήδη διδαχθεί αυτό τον τρόπο κοινωνικοποίησης στο σχολείο. Έτσι, αντί τα μεγάλα προβλήματα να οδηγούν στην ριζοσπαστικοποίηση, υπάρχει το φαινόμενο της απάθειας, της αδράνειας, ακόμα και της φασιστιτικοποίησης μέσα στις γραμμές της ΟΝΝΕΔ.

Η κατάσταση αυτή, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι ίδια παντού, όμως

3 ΤΕΙ: ένα ιδιαίτερο ζήτημα

|20

υπάρχουν τέτοιου είδους ζητήματα σε κάθε ΤΕΙ (μεγάλο ρόλο φυσικά παίζει και ο συσχετισμός δυνάμεων σε κάθε ΤΕΙ ξεχωριστά). Δεν μπορούμε να προσπεράσουμε το ζήτημα των ιδιαιτεροτήτων αυτών, αλλά ούτε να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι επικρατούν τέτοιες ροπές παντού με έναν ενιαίο τρόπο. Αυτό που πρέπει να αναδειχθεί, πέρα από τα ιδιαίτερα ζητήματα δημοκρατίας σε κάθε σύλλογο, είναι η υπεράσπιση μέσα στους συλλόγους των ΤΕΙ της οργανωμένης πάλης και της παρουσίας του αριστερού λόγου.

Νοθεία στις εκλογές, φασιστικές συμπεριφορές, κλείσιμο του ματιού στην Χρυσή Αυγή (ως και ανοιχτή συμπόρευση), τραμπουκισμοί, ξύλο, είναι τα ήθη της ΔΑΠ απέναντι στο σπουδαστικό κίνημα. Φυσικά, η συμμορίτικη και τραμπούκικη λογική της ΔΑΠ μέσα στα ΤΕΙ, πηγαίνει χέρι-χέρι με το πρότυπο κοινωνικοποίησης του συστήματος στην πιο καθαρή του μορφή (σκυλάδικο-πάρτι-κέρασμα).

Μόνο στην κίνηση και στην κατάκτηση του ρόλου ως υποκείμενο του αγώνα και της ζωής του, μπορεί ο σπουδαστής να σπάσει την κρούστα της αμάθειας που του καλλιεργεί το σύστημα, και να πιστέψει στις δεξιότητες του, να αναπτύξει ολόπλευρα την προσωπικότητα του. Μόνο αντιλαμβανόμενος την καταγωγή και την προοπτική του, μπορεί να αποκτήσει το προσωπικό θάρρος εκείνο, για να πείσει τον ίδιο του τον εαυτό και ύστερα τους γύρω του, ότι δεν είναι αντικειμενική η πραγματικότητα που επικρατεί.

Η διαχρονική απουσία αυτόνομου σπουδαστικού κινήματος, έχει βαρύνουσα σημασία για την επιτυχία αυτή του συστήματος. Από την δεκαετία του ‘80, όταν τα ΤΕΙ φαίνονταν ως αναβάθμιση των ΚΑΤΕΕ και λύση στα προβλήματα μεγάλου μέρους της νεολαίας, ποτέ η φοιτητική αριστερά δεν κατόρθωσε να αποκτήσει δεσμούς μέσα στο σπουδαστικό σώμα, να αφουγκραστεί τις ανάγκες του. Να δώσει πολιτική απάντηση στα προβλήματα του.

Και πώς θα μπορούσε άλλωστε, όταν κυριαρχούνταν και η ίδια από τις αυταπάτες ότι τα ΤΕΙ αναβαθμίζονται, ανωτατοποιούνται μέχρι ίσως και παίρνουν επαγγελματικά δικαιώματα αντίστοιχα των ΑΕΙ; Αδυνατούσαν να δουν, τυφλωμένοι από τον μικροαστικό συντεχνιασμό, ότι οι νέοι αυτοί σπρώχτηκαν εκεί προκειμένου να μην αποκτήσουν επαγγελματικά δικαιώματα. Προκειμένου να αποτελέσουν φθηνό εργατικό δυναμικό, όχι για λόγους γνώσης, αλλά για λόγους ταξικούς.

Η απουσία κινηματικών γεγονότων στα ΤΕΙ, δεν μπορούσε να καλυφθεί με την συμπόρευση των σπουδαστικών συλλόγων σε συνθήκες έξαρσης του φκ. Ακριβώς γιατί ακόμα και σε αυτές τις στιγμές, το σπουδαστικό κίνημα είχε έναν συμπληρωματικό, βοηθητικό ρόλο, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ιδιαιτερότητες που επικρατούν.

Για να μπορέσει να στεριώσει μια αγωνιστική άποψη μέσα στα ΤΕΙ, θα πρέπει να τεθούν κινηματικοί στόχοι που θα κάνουν τους σπουδαστές υποκείμενα του αγώνα. Αλλά και θα τους δώσουν τα εφόδια εκείνα, να αμφισβητήσουν την κατάσταση που επικρατεί μέσα στα ΤΕΙ, τόσο μέσα στα μαθήματα, όσο και στους διαδρόμους.

|21

Οι κινητοποιήσεις των σπουδαστών ενάντια στο σχέδιο Αθηνά, αποτύπωσαν εκτός από τα προβλήματα του σπουδαστικού κινήματος, τη μεγάλη διάθεση και ενεργητικότητα του κόσμου. Αποτύπωσαν την διάθεση του να ακούσει, να μιλήσει, να παλέψει. Παρά τις λιγοστές δυνάμεις της αριστεράς, όπως και των ΑΚ, υπήρξαν πολλές περιπτώσεις (μια εκ των οπίων το ΤΕΙΘ), όπου έγινε εφικτό να ξεπεραστεί η λογική της υποταγής και του συμβιβασμού.

Είναι στοίχημα για τις ΑΚ, να αξιοποιήσει το υλικό που ήδη έχει γραφτεί για τα ΤΕΙ από συναγωνιστές. Ώστε να αναβαθμιστεί το επίπεδο της συζήτησης, και να προχωρήσουμε σε παραγωγή ενός βασικού σώματος απόψεων για το σπουδαστικό κίνημα, βγαλμένο μέσα από την συμμετοχή μας στο σπουδαστικό κίνημα. Θα πρέπει οι ΑΚ να ευνοήσουν τη διαδικασία αυτή με κάθε τρόπο. Αλλά και οι ίδιοι οι συναγωνιστές, οφείλουν να επιδιώξουν τον καλύτερο συντονισμό τους.

|22

|23

Η τεράστια επιδείνωση της φοιτητικής καθημερινότητας, σε συνδυασμό με την υπονομευτική στάση των δυνάμεων που δρουν στα πλαίσια του κινήματος, ο ελιτισμός, ο βερμπαλισμός, η μη πίστη στις δυνάμεις του κόσμου, το σνομπάρισμα του, δημιούργησαν μετά το τέλος των καταλήψεων του 2006-7 αυτό που ονομάζουμε “εικονικό συνδικαλισμό”.

Εικονικό, γιατί, ενώ δεν είχε οικοδομήσει ουσιαστικές σχέσεις και σύνδεση με τον κόσμο, ενώ δεν είχε πείσει τις μάζες των φοιτητών, κήρυσσε κάθε λίγους μήνες γενική εξέγερση και μεγαλοπρεπείς συγκρούσεις με την αστυνομία, συνοδευόμενες φυσικά με μπόλικα υπέρ-επαναστατικές μπαρούφες. Αξιοποιώντας τον θετικό συσχετισμό που έδινε η ύπαρξη ισχυρών οργανωμένων δυνάμεων της αριστεράς, και της ύπαρξης του ασύλου, οι δυνάμεις αυτές δημιούργησαν για τα μέλη τους μια εικονική πραγματικότητα, όπου το φκ δεν μπορούσε πλέον να ασχολείται με δευτερεύοντα, “παρακατιανά” ζητήματα, όπως το μάθημα, το βιβλίο, η λέσχη. Αλλά έπρεπε να ασχοληθεί με τα μεγάλα και σημαντικά, με την εκπόνησή “αντικαπιταλιστικών προγραμμάτων”, “λαϊκής εξουσίας”, “εργατικού ελέγχου”, “διαγραφής του χρέους” κτλ.

Οι απόψεις αυτές, που βάζουν συχνά προαπαιτούμενο τα αιτήματα αυτά, ήτανε πίσω από τα σχέδια-μοντέλα “για την εκπαίδευση που θέλουμε εμείς”. Είτε ονομάζονταν “ενιαία ανώτατη εκπαίδευση για τις λαϊκές ανάγκες”, είτε “ενιαία πανεπιστημιακή για τις λαϊκές ανάγκες”, είτε “ελευθεριακή”. Είτε προέβλεπε “ ένα πτυχίο ανά γνωστικό αντικείμενο”, είτε “ένα πτυχίο ανά επιστημονικό αντικείμενο”. Η ουσία, ήτανε η επιθυμία να περιγραφεί ένα σύνολο αιτημάτων “οραματικών, προοπτικής, επιθετικών”, τα οποία θα οδηγούσαν σε μια άλλη κατάσταση στην εκπαίδευση. Οι ΑΚ αντιταχθήκαμε έντονα, όλα αυτά τα χρόνια, στις φαντασιώσεις αυτές, οι οποίες γέννησαν τις συμπεριφορές του εικονικού συνδικαλισμού, και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τα πισωγυρίσματα του φκ.

Θα επαναλάβουμε εδώ, ότι για εμάς η εκπαίδευση είναι πυλώνας του εποικοδομήματος: του συνόλου των μηχανισμών εκείνων (στρατός, αστυνομία, εκκλησία, ΜΜΕ, δικαιοσύνη κτλ), με τους οποίους η αστική τάξη επιβάλλεται στο λαό.

Η εκπαίδευση έχει τρεις βασικές λειτουργίες στον καπιταλισμό. α) Αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία. Σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης,

από το “Μακεδονία ξακουστή”, μέχρι τα μεταπτυχιακά, είναι βαθιά διαποτισμένη η εκπαιδευτική διαδικασία από την αστική ιδεολογία, τις αξίες της, τα πρότυπα της για τη ζωή. Άλλοτε φανερά, και άλλοτε μέσω της ίδιας της διαδικασίας (“το

Το τέλος του “εικονικού συνδικαλισμού”4

|24

σύστημα διδασκαλίας είναι η διδασκαλία του συστήματος”), και ο πιο φωτισμένος εκπαιδευτικός, γίνεται φορέας της ιδεολογίας αυτής στην τάξη, ανεξάρτητα από τη θέληση του.

β) Κατανέμει τους μελλοντικούς εργαζόμενους στην παραγωγή και αναπαράγει την ταξική εκμετάλλευση. Δημιουργεί την μελλοντική εργατική τάξη, το επιστημονικό προσωπικό, τα μελλοντικά διευθυντικά στελέχη. Ως και τα απόβλητα στοιχεία(sic) της κοινωνίας, είναι κατά κύριο λόγο παιδιά που αισθάνθηκαν εχθρική και ξένη την εκπαιδευτική διαδικασία, και εξωθήθηκαν να την εγκαταλείψουν. Σήμερα, οι νέοι δείκτες της αμορφωσιάς δείχνουν τεράστιες διαρροές ήδη από δημοτικό και το γυμνάσιο. Σε κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης, με εξεταστικούς και ταξικούς φραγμούς, ορατούς και “αόρατους”, διαμορφώνεται η προσωπικότητα των “ανώτερων” και των “κατώτερων”, που αύριο θα στελεχώσουν ανάλογα την παραγωγή -έχοντας πεισθεί ότι αυτή είναι η φυσική τάξη των πραγμάτων.

γ) Η παροχή εκείνων των γνώσεων που θα κάνει τους μελλοντικούς εργαζόμενους χρήσιμους για το κεφάλαιο.

Είναι λοιπόν για εμάς ξεκάθαρο, ότι φκ έχει αιτήματα για δωρεάν παιδεία και σταθερή δουλεία, υπερασπίζεται το λαϊκό δικαίωμα στη μόρφωση. Όμως είναι αδύνατο να αναιρέσει τις βασικές αυτές λειτουργίες.

Πρέπει επίσης να γίνει ξεκάθαρο, ότι τα δικαιώματα των φοιτητών δεν είναι ενιαία, υπάρχουν και συγκρουόμενα συμφέροντα, ανάμεσα στα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων και στα παιδιά των αστικών στρωμάτων που φοιτούν. Και φυσικά υπάρχουν και εκπροσωπούνται πολύ μαζικά τα μεσοστρώματα. Αυτή η διαστρωμάτωση λοιπόν, αντανακλάται στις πολιτικές δυνάμεις μέσα στο φκ, και καθορίζει τις αντιλήψεις και τα αιτήματα τους. Οι αστικές παρατάξεις και οι μεγαλοκαθηγητές εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ανώτερων στρωμάτων. Οι παρατάξεις της ρεφορμιστικής αριστεράς, και τα μικρομεσαία στρώματα των καθηγητών εκπροσωπούν τις πεποιθήσεις της μικροαστικής τάξης, προσπαθούν να γεφυρώσουν το χάσμα ανάμεσα στην εργατική και την αστική τάξη -πράγμα αδύνατο.

Εμείς θέλουμε να εκφράσουμε την ιδεολογία των λαϊκών και εργατικών στρωμάτων. Εμείς βλέπουμε σα συμμάχους μας μέσα στο πανεπιστήμιο τους εργαζόμενους και όχι τα ανώτερα και μεσαία καθηγητικά στρώματα, που αποτελούν κοινωνικές συμμαχίες της αστικής τάξης. Δεν παλεύουμε για την μόρφωση γενικά και αόριστα. Παλεύουμε για το δικαίωμα των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων στην εκπαίδευση, που συγκρούονται με τα προνόμια των αστικών στρωμάτων. Γι’ αυτό και απορρίπτουμε τους όρους “πανεπιστημιακή κοινότητα”, “αντιεκπαιδευτικά μέτρα” “αυτονομία του πανεπιστημίου απέναντι στο κράτος” κτλ που συχνά ρίχνουν οι ρεφορμιστικές δυνάμεις. Γιατί είναι αντανάκλαση των μικροαστικών επιθυμιών τους για να επικρατήσει ταξική ειρήνη και συνεργασία μέσα στο φκ.

Ήτανε εικονική πραγματικότητα ότι το φκ μπορούσε να διαμορφώσει προγράμματα σπουδών, τα οποία είτε θα ήτανε προσανατολισμένα με βάση τις

|25

λαϊκές ανάγκες, είτε ακόμα να ενώσει την χειρωνακτική και πνευματική εργασία, τη θεωρία με την πράξη! Πέρα από τον εξόφθαλμα στρεβλό τρόπο που μπορεί να αντιλαμβάνεται ένας που δεν έχει δουλέψει στην παραγωγή, την πράξη, γεγονός είναι το εξής: η αντίθεση μεταξύ χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας, επιβίωσε με άλλες μορφές και στην σοσιαλιστική εκπαίδευση, στην ΕΣΣΔ και την Κίνα. Και εκεί τέθηκε το ζήτημα του ξεπεράσματος της ίδιας της σοσιαλιστικής εκπαίδευσης ως μηχανισμού, ώστε να επιστρέψει η γνώση χωρίς πληρεξούσιους στην εργατική τάξη.

Οι αντιλήψεις αυτές, που βάφτισαν το ψάρι κρέας, βάφτισαν ας πούμε την αλλαγή του προγράμματος σπουδών προς όφελος των φοιτητικών δικαιωμάτων παρέμβαση στο γνωστικό ζήτημα, ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την αναντιστοιχία μεταξύ λόγων και πράξεων που κυριαρχεί στο φκ.

Ένα άλλο δείγμα, της αποθέωσης της εικονικής πραγματικότητας, ήτανε οι συλλογικές κουζίνες που πρότειναν τα αυτόνομα σχήματα. Αντί λοιπόν να βλέπουν μια αναγκαστική συλλογική προσπάθεια να τραφούμε μέσα στην κατάληψη, ελλείψει λέσχης του ΑΠΘ, και να κρατήσουμε κόσμο εκεί, οι αυτόνομοι ινστρούχτορες νόμιζαν ότι.. βιώναμε την αντί-ιεραρχία και τον κομμουνισμό! Αφελείς συναγωνιστές, αυτό που βιώσαμε ήτανε η κατάργηση της δωρεάν σίτισης, αφού εν καιρώ καταλήψεων πληρώναμε για το φαγητό μας!

Είναι τέτοια η διάλυση και η ανασυγκρότηση των οργάνων πάλης του κινήματος, που δεν υπάρχει συντονισμός για στοιχειώδη ζητήματα, δεν υπάρχει κουλτούρα συνεννόησης και κοινής δράσης. Δεν υπάρχουν γύροι συνελεύσεων μετά από πολύ σημαντικά γεγονότα, όπως συλλήψεις στο χώρο του πανεπιστημίου. Αλλά και όταν γίνανε αυτές, είναι φανερή η αναντιστοιχία λόγων και πράξεων, η αποσυγκρότηση των συντονιστικών επιτροπών, η αποθέωση της ανάθεσης (ειδικά από τους ντούρους αμεσοδημοκράτες). Ήτανε φανερό ότι ελάχιστος κόσμος σε σχέση με παλιότερες κινητοποιήσεις εμπλέκεται ουσιαστικά στην πάλη και στα όργανα του κινήματος. Οι περισσότεροι φοιτητές μένουν απλά στην ψήφιση του πλαισίου και αναθέτουν στην συντονιστική επιτροπή όλα τα υπόλοιπα.

Η κατάσταση αυτή, συνοδεύεται από την καταστροφική λογική της “εδώ και τώρα άμεσης απάντησης” απέναντι στην καταστολή, η οποία συνήθως καταλήγει να είναι μη απάντηση. Ένας περιφερόμενος θίασος, συναποτελούμενος από τις όλες δυνάμεις της αριστεράς, και τα αυτόνομα σχήματα, νομίζει ότι δημιουργεί γεγονότα τη στιγμή που οι μάζες των φοιτητών μένουν στην γωνία ανενημέρωτες και παροπλισμένες. Όλη αυτή η ελιτίστικη συμπεριφορά, που καμία σχέση δεν έχει πλέον με την παράδοση που άφησε το μεγαλειώδες κίνημα του 2006-7, έχει δημιουργήσει ανεμπιστοσύνη των φοιτητών στα όργανα του κινήματος και έχει υποσκάψει την αξιοπιστία του.

Η αποχή του κόσμου από τις διαδικασίες του κινήματος, έχει δημιουργήσει μια γραφειοκρατικοποίηση των διαδικασιών τέτοια, που τα πανό των συλλόγων δεν αντιστοιχούν σε καμία ουσιαστική συλλογική διαδικασία, που οι αποφάσεις των συντονιστικών είναι προειλημμένες και οι συνεδριάσεις τους παρωδία. Φίμωση

|26

συντονιστικών επιτροπών, ανοιχτό καπέλωμα, υπόδειξη για μη κατασκευή πανό συλλόγου, παραβίαση ανώτερων (πρωτοβάθμιων) οργάνων από κατώτερα (πληρεξούσιων), περιφορά υπογραφών συλλόγων που δεν κάνανε συνέλευση, είναι λίγες μόνο από τις πρακτικές που ευδοκίμησαν. Μπροστά σε όλη αυτή την κατάσταση, η κύρια υπεύθυνη δύναμη, που καμώνεται την πρωτοπορία του κινήματος, η ΕΑΑΚ, είδε την ανάγκη για... εκλεγμένους αντιπροσώπους στα συντονιστικά, κίνηση που θα είναι η χαριστική βολή στην οργάνωση και το συντονισμό του κινήματος.

Είναι η κατάληξη μιας προδιαγεγραμμένης πορείας ενός χώρου, που πάντα πίστευε ότι ένα άλλο πρόγραμμα, “οραματικό και αντικαπιταλιστικό”, πρέπει να είναι προμετωπίδα του κινήματος, και όχι οι “αμυντικοί” στόχοι όπως “κάτω ο νόμος-πλαίσιο, όχι στην κατάργηση του άρθρου 16”. Είναι η κατάληξη των αντιφάσεων μιας παράταξης, που ηγήθηκε οργανωτικά ενός κινήματος που όμως δεν πίστευε πολιτικά, μιας παράταξης που ήθελε να είναι πρωτοπορία χωρίς την ίδια στιγμή να παραδέχεται ότι είναι παράταξη.

Τώρα, σαν βραχίονας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πλέον, έχει συνδέσει το πάλαι ποτέ πρόγραμμα της “ενιαίας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης” με ένα “αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα” (διαγραφή του χρέους, εθνικοποίηση των τραπεζών, φορολόγηση του κεφαλαίου, 1400 βασικός μισθός, απαγόρευση των απολύσεων, εργατικός έλεγχος), το οποίο όμως δεν συνοδεύεται και από κάποιο πολιτικό και οικονομικό σύστημα στο οποίο θα πραγματοποιηθούν όλα αυτά τα θαυμαστά, που κάθε τόσο μπαίνουν προαπαιτούμενα για την κοινή δράση στο σύλλογο. Ακριβώς γιατί παρά το βερμπαλισμό οι δυνάμεις αυτές διόλου έχουν κατά νου κάποιο άλλο πολιτικό και οικονομικό κοινωνικό σύστημα πέραν του καπιταλισμού, ακριβώς γιατί όλα αυτά είναι προτάσεις στο έδαφος του καπιταλισμού. Και δεν μπορούμε να περιμένουμε κάτι παραπάνω από τις δυνάμεις αυτές που δυσφήμισαν την προσπάθεια οικοδόμησης μιας άλλης κοινωνίας τον αιώνα που μας πέρασε.

Φυσικά, όλη αυτή η ανέξοδη βερμπαλιστική αιτηματολογία, καταλήγει σε κάθε σημαντική κινητοποίηση και σε όλους τους τόνους στο στρατηγικό, πλέον, “κάτω η κυβέρνηση”, που συνενώσει και τις δυνάμεις της ΑΡΕΝ, σε ένα κοινό μέτωπο αποπροσανατολισμού... Πτώση της κυβέρνησης λοιπόν, εκεί κατέληξαν όλα αυτά τα περίφημα “επιθετικά, προωθημένα, οραματικά” προγράμματα. Πτώση της κυβέρνησης σαν προαπαιτούμενο για την πτώση του τελευταίου νόμου-πλαίσιο (αίτημα που παρουσιάστηκα ως αδύνατο να επιτευχθεί από μόνο του), σαν μια ανοιχτή πλέον αποδοχή της αδυναμίας του φκ.

Η δε ΑΡΕΝ, υπολειπόμενη σημαντικά από το να αποτελέσει ένα ουσιαστικό πλειοψηφικό ρεύμα μέσα στην φοιτητική αριστερά, παλινδρομεί ανάμεσα στον αναγκαίο ριζοσπαστισμό που οφείλει να επιδείξει, και στην “υπεύθυνη” στάση του ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι όμως δύσκολο να κάνεις τραμπάλα με τέτοια ταχύτητα χωρίς να ζαλιστείς.

Από την άλλη, ο χώρος της αναρχίας/αυτονομίας, έχει δανειστεί κάθε κόλπο της αριστεράς που υποτίθεται ότι θέλει να ξεπεράσει, και το αναπαράγει σε

|27

χείριστο βαθμό, καλυπτόμενη πίσω από το αντικομματικό άλλοθι, που στην πραγματικότητα δεν είναι κάτι άλλο παρά αξιοποίηση της προπαγάνδας του συστήματος. Αναπαράγει συχνά την λογική του Συντάγματος, με απαγόρευση παρέμβασης των παρατάξεων, συναγωνίζεται με επιτυχία στο “ποιός θα κάνει τον πιο ανεύθυνο αριστερισμό” την αριστερά, υιοθετώντας πρακτικές που απομονώνουν το κίνημα από τον κόσμο. Αποθεώνει την γνώση και την επιστήμη, σπέρνει αυταπάτες για τον ρόλο των καθηγητών, πολλοί από τους οποίους συχνά φιγουράρουν στα προγράμματα των εκδηλώσεων και αντιμαθημάτων που προτείνουν.

Και τελικά υιοθετεί και αυτός ο χώρος ένα ιδιότυπο εναλλακτικό πρόγραμμα για την εκπαίδευση (“ελευθεριακή”), πρόγραμμα “αυτοδιαχείρισης”, παράλληλο με την “εναλλακτική οικονομία”, που ουσιαστικά δεν έχει άλλη επιδίωξη από το “να αλλάξουμε τον κόσμο χωρίς να πάρουμε την εξουσία”. Επιδίωξη όχι απλά ουτοπική, αλλά και αποπροσανατολιστική, για του τι είναι εκπαιδευτικός μηχανισμός, τι είναι γνώση, και στην τελική αν μπορεί να υπάρξει αυτονομία και αυτοδιαχείριση του πανεπιστημίου μέσα στον καπιταλισμό. Αποπροσανατολισμό για το αν όντως τελικά σπουδάζουμε στο πανεπιστήμιο του καπιταλισμού ή μπορούμε εμείς να αλλάξουμε την εκπαίδευση από τα μέσα, με τη “δύναμη της γνώσης”. Θα το ξαναπούμε ακόμα μια φορά. Γνώση και μόρφωση αυτή η γενιά έχει μπόλικη, ακόμα. Αυτή η γνώση που της λείπει είναι η γνώση της πολιτικής οργάνωσης και της ταξικής πάλης, και αυτή είναι η γνώση που μπορεί να μας δώσει τα απαραίτητα εφόδια για τη ζωή μας, σε αυτό το βάρβαρο σύστημα.

Η ΚΝΕ/ΜΑΣ φυσικά δεν κάθεται να σκανιάζει για όλα αυτά. Έχει από καιρό απομονωθεί από τις φοιτητικές μάζες και το φκ, έχει από καιρό αποφασίσει ότι όλα αυτά δεν την ενδιαφέρουν. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι να οικοδομήσει έναν παράλληλο, εικονικό κόσμο, μέσα από τις επιτροπές αγώνα και στη συμπόρευση με το ΠΑΜΕ, στις δικές της κινητοποιήσεις. Εκεί είναι όλα λυμένα, και το ζήτημα της εξουσίας (λαϊκή), και ο χαρακτήρας της επανάστασης πλέον, μετά τις θέσεις του τελευταίου συνεδρίου (σοσιαλιστική). Και φυσικά δε διστάζουν να διασπάσουν και τους υπάρχοντες συλλόγους, προκειμένου να αποχτήσουν επιτέλους και τους δικούς της συλλόγους, ώστε το εικονικό σύμπαν να ολοκληρωθεί. Η εικονική πραγματικότητα σε όλο της το μεγαλείο.

Πόσες και πόσες φορές δεν έχουν ανατραπεί οι σχεδιασμοί αυτοί, δεν “αιφνιδιάστηκε” τάχα η ΚΝΕ, για να ξαναρχίσει κάθε φορά τα ίδια και χειρότερα. Στο πυρακτωμένο έδαφος της κρίσης και της επίθεσης, αυτή η γραμμή είναι καταδικασμένη να αποτύχει πλήρως. Το μόνο που δίνει αυτή τη στιγμή άλλοθι στην ΚΝΕ, είναι η αποσυγκρότηση του κινήματος και όχι η δυναμική που η ίδια αναπτύσσει.

Εικονικός συνδικαλισμός λοιπόν, αλλά τα προβλήματα είναι πραγματικά και απαιτούν απαντήσεις. Με το σπάσιμο της φούσκας των αυταπατών θα σκάσουν και οι φούσκες του εικονικού συνδικαλισμού, και θα αναδειχθούν στην πρώτη γραμμή οι ανάγκες των φοιτητών, κομμάτι των οποίων είναι και η βάση όλων

|28

αυτών των δυνάμεων. Και τότε η ενότητα στη δράση θα επιβληθεί από τα κάτω σαν ανάγκη των καιρών.

Αν κάνουμε την κριτική αυτή σε έντονο ύφος δεν είναι για να βγάλουμε την ουρά μας απ’ έξω. Ίσα-ίσα. Κύρια αυτοκριτική μας είναι ότι πολλές φορές οι Αγωνιστικές Κινήσεις συμμετείχαμε και προμοτάραμε τον εικονικό συνδικαλισμό, είτε προσπαθώντας να μην διασπάσουμε το μέτωπο της κοινής δράσης, είτε πολύ απλά γιατί αδυνατούσαμε να χαράξουμε έναν άλλο δρόμο για το φκ. Όμως σε κάθε περίπτωση, η αυτοκριτική μας πρέπει να γίνει με σκοπό να απομακρυνθούμε από τις πρακτικές αυτές και να πλησιάσουμε ένα άλλο προφίλ παρέμβασης, που θα ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες της περιόδου.

Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι επηρεαζόμαστε και εμείς σε μεγάλο βαθμό από την αδράνεια και την ακινησία, ότι αυτού του κινήματος κομμάτια είμαστε, με τα καλά και τα στραβά του. Πλήρως προετοιμασμένοι για αυτά που θα γίνουν δεν μπορούμε να είμαστε. Όμως είναι σημαντικό για τις Αγωνιστικές Κινήσεις ως αριστερή δύναμη στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, και για τον κόσμο που μας ακολουθεί, να διαμορφώσουμε έναν διαφορετικό πολιτικό λόγο, όχι μόνο πιο άμεσο, αλλά και πιο αναβαθμισμένο. Μόνο έτσι μπορούμε να ξεφύγουμε από την διαδικασία της φθοράς και να συναντήσουμε τις πραγματικές ανάγκες του κόσμου που παλεύει.

|29

Πριν λοιπόν προχωρήσουμε στην περιγραφή των πολιτικών στοιχείων εκείνων που συγκροτούν τις Αγωνιστικές Κινήσεις, είναι αναγκαίο να δούμε τα καθήκοντα που βάζει η πραγματικότητα στα ΑΕΙ-ΤΕΙ. Καθήκοντα που πηγάζουν άμεσα από την κατάσταση που επικρατεί.

Πρωταρχική υποχρέωση μιας αριστερής δύναμης σήμερα είναι η επαναφορά της πολιτικής και της ιδεολογίας μέσα στα αμφιθέατρα. Αυτό ήτανε που φόβιζε πάντα τις αστικές κυβερνήσεις. Και αυτό ήτανε η “πρώτη ύλη” της ζωντάνιας του φκ.

Πολιτική στα αμφιθέατρα δεν είναι μόνο, και δεν είναι κυρίως οι αφίσες και οι προκηρύξεις. Είναι και αυτά, και φυσικά δεν είμαστε διατεθειμένοι να παραιτηθούμε εθελοντικά των δικαιωμάτων του φκ. Όμως η πολιτική είναι πρώτα από όλα η σύνδεση του μερικού με το γενικό, με τέτοιον τρόπο ώστε να διαμορφώνεται ένα γενικό συμπέρασμα, μια αντίληψη για τη ζωή.

Πολιτική είναι η καθημερινή κουβέντα μέσα στην αίθουσα, στο κυλικείο, στον καφέ. Είναι η φοιτητική καθημερινότητα, είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες μας, είναι αυτά που υποφέρει ο λαός μας. Για όλα αυτά πρέπει να μιλήσουμε, και κυρίως, για το πώς συνδέονται. Πραγματικός συνδικαλισμός δεν είναι η πραγματοποίηση του κύκλου συνέλευση-κατάληψη-διαδήλωση, αλλά όσα περιέχονται μέσα σε αυτόν τον κύκλο. Για αυτά καθορίζουν αν είναι τελικά επιτυχής ή όχι. Δεν είναι στην πρόθεση μας να αναχωρήσουμε από τις κλασσικές δομές και μορφές πάλης του φοιτητικού κινήματος, αλλά να τις υπερασπιστούμε, να τις αναδείξουμε, να συμβάλλουμε στην ουσιαστικοποίησή τους.

Με αυτή την έννοια, αξίζει πολύ παραπάνω μια ουσιαστική κουβέντα με το συμφοιτητή από 100 μοιρασμένες προκηρύξεις χωρίς αποτέλεσμα. Ίσως να αξίζει σε κάποιες φάσεις περισσότερο μια πολιτική παρέμβαση μέσα στο αμφιθέατρο, μέσα στο μάθημα, όπου απουσιάζει εγκληματικά μια γνήσια αριστερή φωνή, περισσότερο από μια τοποθέτηση σε μια άμαζη και άνευρη συνέλευση. Αξίζει περισσότερο να κερδηθούν λίγοι άνθρωποι για το κίνημα, με όρεξη για δράση, παρά μια διαδήλωση αποτυχημένη που θα εντείνει στην απογοήτευση. Αυτό δε σημαίνει καθόλου ότι θα σταματήσουμε να παρεμβαίνουμε στις συνελεύσεις, τις διαδηλώσεις, τα συντονιστικά. Ίσα-ίσα.

Θα πρέπει όμως να κατακτήσουμε την τέχνη εκείνη, να απαντάμε άμεσα στα ερωτήματα του κόσμου, για την κατάσταση του κινήματος, για την ένταση της επίθεσης, για την δυνατότητα μας να σπάσουμε την αδράνεια. Η διαμόρφωση μιας μαγιάς κόσμου, που θα είναι συνειδητοποιημένη για τις αναγκαιότητες της

Οι νέες συνθήκες παρέμβασηςκαι οι μορφές πάλης5

|30

περιόδου, που δε θα απογοητεύεται με το πρώτο φύσημα του ανέμου, δεν μπορεί να γίνει χωρίς την ζύμωση της ιδιαίτερης πολιτικής μας αντίληψης. Με αυτή την έννοια, το σημαντικό δεν είναι οι μορφές παρέμβασης, αυτές θα πρέπει να τις αξιοποιήσουμε όλες. Το σημαντικό είναι να ακούγεται η άποψη μας, ολόκληρη. Μόνο έτσι θα γίνουν κατανοητές οι επιλογές μας στις μορφές πάλης.

Είναι λοιπόν αναγκαίο οι μορφές πάλης και παρέμβασης να είναι τέτοιες, που θα πατάνε πάνω στις υπαρκτές ανάγκες του κόσμου, που θα στοχεύουν πάνω στα άμεσα ζητήματα της φοιτητικής καθημερινότητας, όπως θα αναδειχθούν με βίαιο τρόπο από την εφαρμογή του νόμου-πλαίσιο και του σχεδίου Αθηνά. Η ραγδαία επιδείνωση της φοιτητικής καθημερινότητας, θα δημιουργήσει καταστάσεις απρόβλεπτες και εκρηκτικές, οι οποίες μπορεί να εκφραστούν με τρόπο απρόσμενο και αιφνιδιαστικό. Από τη μία είναι σημαντικό να προβλέπουμε τα μέτωπα που θα ανοίξουν, όπως σωστά κάνουμε με λέσχες, εστίες, συγχωνεύσεις, συγγράμματα, διαγραφές. Από την άλλη οι προβλέψεις δεν μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα.

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις θα πρέπει να ετοιμαστούν να δράσουν κάτω από “ανώμαλες” πολιτικά συνθήκες: άλλοτε με δικό τους, πανελλαδικό πλαίσιο σε όλους τους συλλόγους της χώρας που παρεμβαίνουν, άλλοτε με κοινά πλαίσια, που να έχουν όμως ξεκάθαρο προσανατολισμό. Άλλοτε και μέσα από αυθόρμητες, από τα κάτω πρωτοβουλίες και συγκροτήσεις, που άμεσα ή ίσως και αιφνιδιαστικά, χωρίς απαραίτητα απόφαση συλλόγου, θα συσπειρώνουν μαζικά φοιτητές. Εδώ όμως εμείς θα πρέπει να θέτουμε την αναγκαιότητα να ανοιχθεί ύστερα το ζήτημα στους συλλόγους, να μην γίνονται καταλήψεις απομονωμένες τους συλλόγους. Ίσως σε αυθόρμητες πορείες μέσα στα πανεπιστήμια ενάντια στην καταστολή και τους παρακρατικούς. Μέσα και έξω από το μπλοκ των φοιτητικών συλλόγων, ανάλογα με τις δυνατότητες που έχουμε να ψηφιστούν κάποια πλαίσια μας σε μερικούς συλλόγους, ώστε να διαμορφώσουμε μια τάση συλλόγων (πιθανόν και μαζί με άλλες δυνάμεις) μέσα στο συντονιστικό. Μέσα και έξω από τα συντονιστικά, κρίνοντας πότε εκφράζουν τη βάση και πότε γραφειοκρατικοποιούνται και εκφυλίζονται πλήρως. Κυρίως θα πρέπει να είναι εξοπλισμένες έτσι ώστε να μπορούν να προωθήσουν τη γραμμή τους σε κάθε ευκαιρία.

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις οφείλουν να αναπτύξουν γρήγορα πολιτικά αντανακλαστικά, να μην έχουν ταμπού στις μορφές πάλης, να “χώνονται” αρχικά παντού, να έχουν το αισθητήριο να διακρίνουν μια αριστερίστικη, ανεύθυνη ενέργεια, από μια άμεση, δυναμική, μαζική κινητοποίηση η οποία πιθανόν να σπάει την αδράνεια και να αγκαλιαστεί από τον κόσμο. Θυμίζουμε την κατάληψη πρυτανείας του ΑΠΘ για την Κ. Κούνεβα (χωρίς αποφάσεις συλλόγων), όπου οι ΑΚ συμμετείχαν από την αρχή, και ύστερα πρωταγωνίστησαν στο άνοιγμα της κατάληψης στους συλλόγους -είχανε όμως σημαντικά καλύτερες θέσεις, λόγω της αρχικής τους συμμετοχής. Δυστυχώς, τυφλοσούρτης για το πότε έχουμε την μια ή την άλλη περίπτωση δεν υπάρχει, και πρέπει να αφήσουμε τις βεβαιότητες

|31

μας στο παρελθόν. Ας θυμηθούμε ότι το κίνημα των πλατειών ξεκίνησε με ένα κάλεσμα μέσω facebook -και ας έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα!

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις θα πρέπει από την πρώτη στιγμή της κάθε κινητοποίησης, να συνδέουν την καθημερινή πάλη με το γενικό πολιτικό ζήτημα. Να συνδέουν τα άμεσα φοιτητικά/σπουδαστικά προβλήματα με την πολιτική της εξάρτησης, της φασιστικοποίησης, με την κρίση, με την ΕΕ και το ΔΝΤ, να συνδέουν τις παλινωδίες της φοιτητικής Αριστεράς με την υποτιθέμενη “αριστερή κυβέρνηση”, να ανοίγουν ειδικά στα πρωτοπόρα στοιχεία κατ’ ευθείαν το ζήτημα της άλλης προοπτικής για το φοιτητικό και λαϊκό κίνημα. Ένα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να μπαίνει είναι η άμεση σύνδεση του φκ με το λαϊκό και εργατικό κίνημα.

Και αυτό γιατί είναι πολύ μικρή πλέον η απόσταση που χωρίζει το χαμένο μάθημα από τη χαμένη δουλειά του γονιού σου, η αυταρχικότητα του καθηγητή με την επιστράτευση των απεργιών, το ζήτημα της λέσχης και της εστίας με την κατάργηση της δωρεάν υγείας. Είναι πολύ μικρή η απόσταση που χωρίζει τον προβληματισμό ενός φοιτητή για το αν θα κάνουμε συνέλευση ή όχι, με το αν θα μείνουμε στο Ευρώ ή όχι. Είναι επίσης πολλά τα πολιτικά προβλήματα που βαραίνουν έναν αγώνα που θα δοθεί όχι μόνο ενάντια σε ένα υπουργείο και μια κυβέρνηση, αλλά σε όλο το καθεστώς της εξάρτησης που εκφράζεται μέσα από την Τρόικα. Γι’ αυτό οι τοποθετήσεις μας πρέπει να είναι τέτοιες, ώστε να πετυχαίνουν να συνδέσουν την άμεση ανάγκη του κινήματος με τη γενική πολιτική μας γραμμή.

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις οφείλουν να πρωτοστατήσουν όπου μπορούν στην ανάληψη άμεσων κινηματικών πρωτοβουλιών, χωρίς να μπαίνει προαπαιτούμενο η γραμμή καμίας δύναμης. Κινηματικών πρωτοβουλιών που θα επιδιώκουν την ευρύτερη συσπείρωση αγωνιστών, πάνω σε ζητήματα που “καίνε”, μέσα στο σύλλογο. Χωρίς την μαζική κίνηση κόσμου, δεν μπορεί να υπάρξει πολιτικό ανέβασμα στις συνελεύσεις και στις διαδικασίες του κινήματος και θα μένουν χωρίς πολιτικό οξυγόνο.

Η οικοδόμηση της φυσιογνωμίας μιας αριστερής δύναμης, με αντικαπιταλιστική, αντιιμπεριαλιστική, αντιδιαχειριστική πολιτική γραμμή, μέσα στην πάλη, αυτό είναι που επιδιώκουμε. Έχουν τελειώσει πλέον οι εποχές των μισόλογων και του “μέσου όρου”. Η νεολαία συνθλίβεται και αναζητά συνολική πολιτική και ιδεολογική διέξοδο. Συμμετέχει στο κίνημα και θέλει να ξέρει γιατί είναι τέτοια η κατάσταση του. Η πολιτική και ιδεολογική παρέμβαση, δεν έρχεται μετά, αλλά μέσα στην πορεία της πάλης, για να ενισχύσει και όχι για να αποδιοργανώσει την πάλη.

Να μη γίνει καμία υποχώρηση στης επιδίωξη μας να συνυπάρχουμε σε πρωτοβουλίες ευρύτερης και πιο μόνιμης παρέμβασης και πάλης στις σχολές. Να ευνοούμε την δημιουργία χώρων υποδοχής του ανένταχτου κόσμου στο κίνημα, να ευνοούμε κάθε σπάσιμο της ανάθεσης και κάθε υγιή κίνηση του κόσμου, γιατί μόνο έτσι μπορούν να γίνου κατανοητές οι θέσεις μας. Αυτό δε σημαίνει υποταγή

|32

στο αυθόρμητο ή απόκρυψη των διαφωνιών και των κριτικών, ίσα-ίσα. Δεν πρέπει όμως να παραιτηθούμε, στο όνομα καμίας πολιτικής διαφωνίας, από την σταθερή επιδίωξη μας για κοινή δράση, ειδικά με τον απλό κόσμο του κινήματος. Για την κοινή ανάδειξη κινηματικών στόχων αλλά και την οικοδόμηση εργαλείων μόνιμης πάλης, που θα διατηρούν τον κόσμο σε κίνηση και θα αναζωογονούν το σύλλογο.

Δεν πρέπει να έχουμε καμία αμφιβολία, καμιά παλινδρόμηση στην εκτίμηση ότι η επίθεση θα είναι σκληρή και άμεση. Είναι αναγκαίο να γίνει εκ νέου χαρτογράφηση των μετώπων που θα ανοίξουν και να αναληφθούν πανελλαδικές πρωτοβουλίες από το γραφείο των ΑΚ, ώστε να ανοίξουν κεντρικά ζητήματα ταυτόχρονα σε όλες τις πόλεις (πχ σύγγραμμα, διαγραφές).

Η διαδικασία της πανελλαδικοποίησης και ενιαιοποίησης των ΑΚ, που για πρώτη φορά έχουν μια τόσο διευρυμένη δυνατότητα απεύθυνσης σε τόσες πόλεις, μας βάζει το καθήκον να διαμορφώσουμε χαρακτηριστικά ενιαίας αριστερής δύναμης στα πανεπιστήμια, με κοινό στίγμα και πολιτική φυσιογνωμία.

Είναι αναγκαίο να συντονίζονται οι ΑΚ σε συγκεκριμένους γύρους συνελεύσεων, τόσο στην τακτική, όσο και το περιεχόμενο, και φυσικά στα υλικά. Είναι αναγκαίο, για τη διαμόρφωση ενός ξεχωριστού ρεύματος μέσα στο φκ, να τίθενται πανελλαδικής απεύθυνσης κινηματικοί και πολιτικοί στόχοι στα αμφιθέατρα και στις συνελεύσεις, και ας μην μπορούν να υλοποιηθούν πλήρως. Να μην γίνεται η ιδιαιτερότητα της κάθε σχολής ή της κάθε πόλης άλλοθι για δύο ή τρεις ταχύτητες με τις οποίες θα βάζουμε τα ζητήματα. Οι επόμενοι μήνες είναι μια καλή ευκαιρία να συντονιστούν οι ΑΚ και να μάθουν να δρουν ενιαία, να αποκτήσουν αντανακλαστικά. Τα αντανακλαστικά αυτά θα αποδειχθούν πολύτιμα σε μια επόμενη περίοδο όπου ο πολιτικός χρόνος θα είναι εξαιρετικά συμπυκνωμένος.

Το πανελλαδικό γραφείο των ΑΚ, πρέπει να μεριμνήσει για την έγκαιρη τροφοδότηση με ανακοινώσεις, πλαίσια, εκτιμήσεις, προτάσεις κινητοποιήσεων, ειδικά στις επαρχιακές πόλεις, όπου οι συναγωνιστές είναι πιο λίγοι και τα γεγονότα πιο αραιά. Το κενό αυτό της πολιτικοποίησης θα πρέπει να καλυφτεί με την έγκαιρη διακίνηση του υλικού, ώστε να μην χάνεται η συνεχεία και να στηρίζεται η παρέμβαση.

Θα πρέπει να διερευνηθούν τρόποι κοινής δράσης και κεντρικού συντονισμού με τις δυνάμεις που συμμετέχουν στην Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ, παρά τα υπαρκτά προβλήματα. Η διαμόρφωση ενός κοινού πολιτικού-συνδικαλιστικού βηματισμού, μπορεί να ευνοήσει πρωτοβουλίες μέσα στο κίνημα και κοινή στάση σε μια σειρά ζητήματα που είναι κομβικά. Έτσι θα πάρει σάρκα και οστά το εγχείρημα της Λαίκής Αντίστασης-ΑΑΣ και θα αναβαθμιστεί η κοινή δράση. Έτσι θα διαμορφωθούν οι συνθήκες για πιο μόνιμη, κεντρική συνεργασία των δυνάμεων αυτών, μέσα από την ανάληψη πρωτοβουλιών στο κίνημα και στους συλλόγους. Μπορεί και εδώ να υπάρξουν πισωγυρίσματα, αλλά εμείς οφείλουμε να υπηρετήσουμε την κατεύθυνση που έχουμε χαράξει μέχρι τέλους.

Η οικοδόμηση ενός διακριτού πολιτικού ρεύματος μέσα στο φκ, αυτό είναι

|33

το καθήκον της περιόδου. Ενός ρεύματος αγωνιστών, που δεν μπορεί από μόνο του να αναλάβει την ευθύνη της ανασυγκρότησης του φκ. Όμως έχει την ευθύνη να αναλάβει πρωτοβουλίες μέσα στους συλλόγους, ώστε να σπάσει η αδράνεια και να αναδειχθούν μέτωπα πάλης. Στα μέτωπα πάλης βρίσκεται η λύση στα προβλήματά του φκ. Στα μέτωπα πάλης θα αναδειχθούν οι άνθρωποι φορείς των αγωνιστικών και αριστερών απόψεων.

Και γι’ αυτό το λόγο, χρειάζεται πίστη στις δυνάμεις του λαού και της νεολαίας! Μπορεί να περιγράψαμε με σκληρό τρόπο την κατάσταση, όπως είναι,

όμως δεν είμαστε καθόλου διατεθειμένοι να υποκύψουμε στα προβλήματα και να κάτσουμε στην άκρη. Πίστη στις δυνατότητες της νεολαίας να σπάσει τους αρνητικούς συσχετισμούς, πίστη στην δυνατότητα του φκ να ανασυγκροτηθεί σε σωστές βάσεις. Εμπιστοσύνη στις φοιτητικές μάζες, ότι θα βγουν μαζικά και αποφασισμένα στους δρόμους.

Εμπιστοσύνη πρέπει να έχουμε στην πολιτική μας γραμμή. Όπου η γραμμή αυτή εκφράστηκε ολόκληρη, πέτυχε να συσπειρώσει ευρύτερες μάζες των φοιτητών και να δημιουργήσει κινηματικά γεγονότα στις σχολές. Πέτυχε να διεμβολίσει τις λαθεμένες απόψεις στο φκ και να γίνει αποδεκτή από πολλούς αγωνιστές του κινήματος. Η οικοδόμηση μιας μαγιάς αγωνιστών, μέσα στα σχήματα των Αγωνιστικών Κινήσεων αλλά και στις πρωτοβουλίες κοινής δράσης, οι οποίοι θα είναι αποφασισμένοι να δημιουργήσουν κίνημα, αυτό είναι η καλύτερη συνεισφορά μας στο φκ. Αυτό θα καθορίσει τις δυνατότητες παρέμβασης στα γεγονότα που θα ακολουθήσουν.

Αν λοιπόν αναφερθήκαμε σε όλα τα προηγούμενα, δεν ήτανε για να υποστείλουμε την πολιτική μας γραμμή -αυτό δεν θα το κάνουμε ούτε στο ελάχιστο. Ακριβώς το αντίθετο. Ήτανε για να δείξουμε την αναγκαιότητα να βαθύνει και να εκφραστεί η γραμμή αυτή, να συνδεθεί με κινηματικούς στόχους πάλης, να γειωθεί.

|34

|35

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις είμαστε μια αριστερή αγωνιστική δύναμη στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, που μαχόμαστε για την ανασυγκρότηση του φκ, ως κομμάτι του ευρύτερου λαϊκού κινήματος. Οι Αγωνιστικές Κινήσεις δημιουργηθήκαμε το 1983, μέσα από την κοινή συμπόρευση της σπουδάζουσας του ΚΚΕ(μ-λ) με αριστερούς, αγωνιστές φοιτητές, πάνω σε συγκεκριμένους άξονες που καθόρισαν τη γραμμή και τη φυσιογνωμία μας. Είμαστε, λοιπόν μια δύναμη:

Αντικαπιταλιστική. Εναντιωνόμαστε συνολικά στο σύστημα της εκμετάλλευσης των εργαζομένων μαζών, προς όφελος μιας μικρής κοινωνικής μειοψηφίας. Εναντιωνόμαστε στην κλοπή του πλούτου που παράγουν οι εργαζόμενοι και η εργατική τάξη από το κεφάλαιο, και όσα δεινά επιφέρει αυτή η ληστεία: φτώχεια, εξαθλίωση, ανεργία, πολέμους, αποξένωση, καταστροφή της φύσης. Για μας είναι το καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής που ευθύνεται για την κρίση που βιώνει η ανθρωπότητα. Και η ανατροπή αυτού του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος, είναι η μοναδική συνολική απάντηση που μπορεί να δώσει πραγματική λύση στα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα.

Έτσι και τα ζητήματα της εκπαίδευσης, δεν μπορούν να λυθούν οριστικά προς όφελος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, όσο η εκπαίδευση είναι συνδεδεμένη με αυτή την κοινωνική πραγματικότητα. Δεν είναι δυνατόν οι επιστήμη, η έρευνα και η γνώση να αλλάξουν χαρακτήρα ή έστω να αναπτυχθούν ουδέτερα. Έχουμε πλήρη συνείδηση, ότι αυτή τη στιγμή, ο εκπαιδευτικός μηχανισμός και το περιεχόμενο της επιστήμης βρίσκονται στα χέρια της αστικής τάξης, όπως άλλωστε και η συντριπτική πλειοψηφία των επιτευγμάτων της ανθρωπότητας. Έχουμε πλήρη συνείδηση, ότι η επιστήμη και η γνώση, που οι εργαζόμενες μάζες έχουν παράξει προσφέροντας την εργασία τους, χρησιμοποιούνται εναντίων τους.

Αυτό δε σημαίνει ότι αρνούμαστε τη γνώση, τη μόρφωση -κάθε άλλο, τη χρειαζόμαστε όχι μόνο για την απόκτηση του πτυχίου, αλλά και για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας μας. Η γνώση και η μόρφωση πρέπει να αποτελούν και αυτές ιδιοκτησία του λαού. Όμως πρέπει δίπλα στην επιστημονική μόρφωση, είναι απαραίτητο να αναπτύσσεται και η κοινωνική μόρφωση: η γνώση της κοινωνίας που ζούμε και του ρόλου μας μέσα σε αυτή.

Είμαστε ενάντια στα αστικά κόμματα και τις κυβερνήσεις τους, ενάντια στο

Οι πολιτικοί άξονες συγκρότησηςτων Αγωνιστικών Κινήσεων6

|36

αστικό κράτος και τους μηχανισμούς του. Αντιπαλεύουμε την υποτιθέμενη αστική κοινοβουλευτική “δημοκρατία”, που είναι ενάντια στα συμφέροντα του λαού και της νεολαίας. Παλεύουμε για ένα φκ ανεξάρτητο από το αστικό κράτος και τους μηχανισμούς του, απορρίπτουμε κάθε μορφής “κοινωνικού διαλόγου”, με αυτούς που εξαθλιώνουν το λαό μας.

Είμαστε αριστεροί στο πολιτικό φάσμα. Αρνιόμαστε αυτό τον καπιταλισμό και παλεύουμε για να τον ανατρέψουμε. Αρνιόμαστε να κρύψουμε ή να μασκαρέψουμε με οποιονδήποτε τρόπο τις πολιτικές μας προθέσεις.

Αντιιμπεριαλιστική. Παλεύουμε ενάντια στην εξάρτηση της χώρας μας από τον ιμπεριαλισμό. Γνωρίζουμε ότι ο λαός έχει να παλέψει ενάντια όχι μόνο στο ντόπιο σύστημα της εκμετάλλευσης και ενάντια στην αστική τάξη. Αλλά και ενάντια στο παγκόσμιο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, που ευθύνεται για την υποδούλωση όλης της ανθρωπότητας, σε μια χούφτα ιμπεριαλιστικά κράτη. Ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο, δημιουργεί τις κρίσεις και τους παγκόσμιους πολέμους, καταστρέφει χώρες και λαούς.

Έτσι και η δική μας χώρα, βρίσκεται από τη γέννηση της εξαρτημένη με διάφορους τρόπους σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που καθορίζουν κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής. Η διπλή εξάρτηση από Αμερικάνους και Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές, που υφίσταται εδώ και δεκαετίες, είναι πλέον το κύριο πολιτικό ζήτημα της χώρας. Η ανοιχτή, άμεση πλέον ανάμιξη του ιμπεριαλισμού στο πολιτικό σύστημα, με την Τρόικα και τα μνημόνια, έρχεται να πείσει και το πλέον δύσπιστο ότι ο αγώνας μας είναι διμέτωπος -ενάντια στο ντόπιο και το ξένο κεφάλαιο.

Είμαστε ενάντια στην ένταξη της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς. Παλεύουμε για την έξοδο από το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, το ΔΝΤ. Παλεύουμε για να διώξει ο λαός μας συνολικά κάθε μηχανισμό των ιμπεριαλιστών, και να κατακτήσει την ανεξαρτησία του -όπως θέλουμε να κάνει κάθε λαός παγκόσμια. Θέλουμε ένα φκ, κομμάτι του αντιιμπεριαλιστικού και αντιπολεμικού κινήματος.

Είμαστε αλληλέγγυοι στους αγώνες των λαών ενάντια στον ιμπεριαλισμό, για ανεξαρτησία και κοινωνική απελευθέρωση, ενάντια στον πόλεμο και την κατοχή. Παλεύουμε για να μην έχει καμία εμπλοκή η χώρα μας σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για να φύγουν οι ΝΑΤΟϊκές βάσεις από την Ελλάδα.

Αντιδιαχειριστική. Αρνιόμαστε κάθε μορφής συνδιαχείρισης των προβλημάτων του λαού μέσα στα πλαίσια του συστήματος, και φυσικά της εκπαίδευσης του. Αντιπαραθετόμαστε, μέσα στα πλαίσια του φκ και της αριστεράς, με τις απόψεις εκείνες που θέλουν να μεταρρυθμίσουν την εκπαίδευση, που προτείνουν σχέδια εξωραϊσμού της. Παλεύουμε για ένα φκ που θα κατακτήσει δικαιώματα. Όχι για ένα φκ που θα λύσει, από κοινού με το υπουργείο παιδείας, το πρόβλημα της εκπαίδευσης. Δεν έχουμε να προτείνουμε κάποιο εκπαιδευτικό μοντέλο προς όφελος της κοινωνίας και των λαϊκών αναγκών στην

|37

υπάρχουσα εκπαίδευση -επειδή κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Εναντιωνόμαστε στον αποπροσανατολισμό του φκ από λαθεμένες αντιλήψεις, που βάζουν το φκ στο ρόλο του μεταρρυθμιστή και του διαχειριστή.

Δεν πιστεύουμε ότι τα προβλήματα στην εκπαίδευση είναι κοινά, και για τα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων, και για τους φοιτητές των εύπορων οικογενειών, και για τους τους φοιτητές και για τους καθηγητές, και για τους συλλόγους και για τους πρυτάνεις. Δεν πιστεύουμε στον όρο “πανεπιστημιακή κοινότητα”. Παλεύουμε για φκ ανεξάρτητο και ακηδεμόνευτο από τις αστικές παρατάξεις, από το διοικητικό μηχανισμό του πανεπιστημίου, που στελεχώνεται από τους μεγαλοκαθηγητές.

Είμαστε ενάντια σε κάθε μορφής συνδιοίκηση, σε κάθε μορφής ενσωμάτωση του φκ στον διοικητικό μηχανισμό. Απέχουμε, και παλεύουμε οι σύλλογοι να κάνουν το ίδιο, από κάθε μορφής συνδιοικητικές εκλογές, αρνούμαστε να έχουμε εκπροσώπους στα όργανα συνδιοίκησης.

Αντιφασιστική. Ενάντια στην φασιστικοποίηση της δημόσιας ζωής. Ενάντια στην καταστολή του φοιτητικού και λαϊκού κινήματος, τις διώξεις των αγωνιστών του. Ενάντια στο χτύπημα από τους μηχανισμούς καταστολής των φοιτητικών και λαϊκών αγώνων. Παλεύουμε για τα δημοκρατικά δικαιώματα του λαού, για να μπορεί ο λαός να εκφράζεται και να αγωνίζεται ελεύθερα.

Παλεύουμε για ελευθερία σκέψης και δράσης μέσα στις σχολές. Για το δικαίωμα της πολιτικής συνδικαλιστικής, πολιτιστικής έκφρασης στο χώρο του πανεπιστημίου. Υπερασπιζόμαστε την αυτοτέλεια του φκ και των συλλόγων ενάντια σε κάθε παρέμβαση και δίωξη από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Υπερασπιζόμαστε το Άσυλο, το δικαίωμα όλου του λαού να δρα ελεύθερα στους χώρους του πανεπιστημίου, χωρίς την επιβολή των οργάνων καταστολής.

Παλεύουμε ενάντια στο φασισμό και στο ναζισμό, ενάντια στο ρατσισμό, που σπέρνουν τον εμφύλιο ανάμεσα στα λαϊκά στρώματα. Παλεύουμε ενάντια στις φασιστικές-ναζιστικές συμμορίες, που αποτελούν κομμάτι του κατασταλτικού μηχανισμού, και είμαστε αντίθετοι στην παρουσία τους στις σχολές.

Στο πλευρό του λαϊκού κινήματος και της εργατικής τάξης. Για εμάς, σύμμαχοι μας είναι το λαϊκό και εργατικό κίνημα, κομμάτι του οποίου είναι το αγωνιστικό φκ. Παλεύουμε για ένα φκ, που θα έχει συνείδηση του ρόλου του, ως πυροδότη του λαϊκού κινήματος. Που θα επιζητεί την ένωση με κάθε τρόπο, με τα πρόβλημα και τους αγώνες του λαού. Που θα βρίσκεται σε ουσιαστικό συντονισμό και συμπόρευση.

Που θα κοιτά έξω από τα όρια της σχολής του, όχι για να ξεχάσει τα φοιτητικά προβλήματα, αλλά ακριβώς επειδή τα φοιτητικά προβλήματα παράγονται από τις σχέσεις εκμετάλλευσης. Δεν επιδεχόμαστε τη λογική “φοιτητικό κίνημα μόνο για το εαυτό του“ -παλεύουμε το φκ να έχει άμεση συμμετοχή σε κάθε λαϊκό και εργατικό αγώνα.

|38

Στο πλευρό και την υπηρεσία της εργατικής τάξης, γιατί είναι εκείνη η κοινωνική δύναμη, εκείνη η τάξη, που βρίσκεται από τη φύση της σε πλήρη αντίθεση και αντιπαράθεση με τον καπιταλισμό-ιμπεριαλισμό. Είναι η μόνη κοινωνική δύναμη, που μπορεί να ηγηθεί του πολιτικού και κοινωνικού μετώπου ανατροπής της επίθεσης, και οικοδόμησης των όρων για άλλη κοινωνία. Μια κοινωνία με επίκεντρο τις εργαζόμενες μάζες.

Είμαστε το πλευρό των μεταναστών εργατών που ζουν και δουλεύουν στη χώρα μας, και αποτελούν το πιο καταπιεσμένο και διωκόμενο κομμάτι της ελληνικής εργατικής τάξης. Οι μετανάστες εργάτες, αποτελούν θύματα των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της πιο άγριας εργασιακής εκμετάλλευσης. Δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρό φοιτητικό και λαϊκό κίνημα, όταν ένα σημαντικό κομμάτι του λαού βρίσκεται στο περιθώριο.

Υπηρετούμε την κοινή δράση και τη δημοκρατία μέσα στο φοιτητικό κίνημα. Επιδιώκουμε, μέσα στους συλλόγους και τα συντονιστικά όργανα του κινήματος, για την κοινή δράση δυνάμεων και αγωνιστών, πάνω σε συγκεκριμένους στόχους πάλης, χωρίς να τίθεται σαν προαπαιτούμενο η πολιτική γραμμή κάποιας δύναμης. Παλεύουμε για την οικοδόμηση πλατιών μετώπων πάλης πάνω σε προβλήματα των φοιτητών, που θα συσπειρώνουν το σύνολο των δυνάμεων που αναφέρονται στο κίνημα, το σύνολο των αγωνιστών που είναι διατεθειμένοι για να αντισταθούν. Πιστεύουμε ότι η διαφορετική πολιτική αντίληψη, ούτε πρέπει να αποκρύβεται, αλλά και ούτε να αποτελεί εμπόδιο για την συγκρότηση κινήματος.

Ευνοούμε και πρωτοστατούμε, στη δημιουργία μόνιμων πρωτοβουλιών δράσης και πάλης, που μέσα από τη συμφωνία σε βασικά ζητήματα του κινήματος, θα συσπειρώνουν δυνάμεις και αγωνιστές σε ισότιμη βάση, χωρίς να χάνεται η ιδιαιτερότητα καμίας δύναμης. Πρωτοβουλίες που θα δρουν αυτοτελώς μέσα στο σύλλογο, και θα προσπαθούν να τον κινητοποιήσουν, χωρίς να είναι προαπαιτούμενο η ένταξη των αγωνιστών της σε κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό χώρο ή σχήμα.

Παλεύουμε για τον δημοκρατικό συντονισμό του φκ, για τη διαφύλαξη της δημοκρατίας μέσα στο κίνημα, για την ελεύθερη έκφραση κάθε αντίληψης μέσα στα πλαίσια του κινήματος. Είμαστε αντίθετη σε κάθε προσπάθεια υποκατάστασης των ανώτερων οργάνων του φκ, των συλλόγων, από πληρεξούσια, συντονιστικά όργανα. Επιδιώκουμε την ανασυγκρότηση του τριτοβάθμιου οργάνου του φκ, σε αγωνιστική κατεύθυνση, ενάντια στην κυβερνητική πολιτική, και σε δημοκρατική βάση -όχι με διαδικασίες παράκαμψης και υποκατάστασης των φοιτητικών συλλόγων.

Να γίνουμε ενεργό κομμάτι της Λαϊκής Αντίστασης - Αριστερή Αντιιμπεριαλιστική Συνεργασία.

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις εκτιμούν θετικά, στη σημερινή φάση επίθεσης που δέχονται οι λαϊκές μάζες και η νεολαία, τη συγκρότηση της Λαϊκής Αντίστασης - Αριστερή Αντιιμπεριαλιστική Συνεργασία ως συμβολή στην οικοδόμηση ενός

|39

αντικαπιταλιστικού, αντιιμπεριαλιστικού, αντισυνδιαχειριστικού Μετώπου Αντίστασης και Διεκδίκησης.

Θεωρούν ότι κινείται στο ίδιο πολιτικό πλαίσιο και θέλουν να συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή οικοδομώντας τους όρους για να μπορέσει να ενεργοποιηθεί αυτή η μετωπική συνεργασία στο χώρο της νεολαίας και των ΑΕΙ - ΤΕΙ.

Σαν Αγωνιστικές Κινήσεις, θέλουμε να οικοδομήσουμε μια αριστερή παράταξη μέσα στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, με διακριτό στίγμα και ρόλο στο φκ, με ενιαία και δημοκρατική λειτουργία.

Η ανάπτυξη των Αγωνιστικών Κινήσεων, σε μια σειρά πόλεις, μας βάζει το καθήκον να αναπτύξουμε μια δημοκρατική πανελλαδική λειτουργία. Να ενισχύσουμε τα όργανα των Αγωνιστικών Κινήσεων. Τα Συντονιστικά σε κάθε πόλη, τα σχήματα σε κάθε σχολή, το πανελλαδικό μας συντονιστικό. Να ενισχύσουμε τα εκλεγμένα τοπικά συντονιστικά πολιτικά γραφεία, όπου είναι δυνατό να διαμορφωθούν. Να ενισχύσουμε, να παλέψουμε για μια σωστή λειτουργία του πανελλαδικού συντονιστικού πολιτικού γραφείου των ΑΚ, που εκλέγεται από το πανελλαδικό συντονιστικό, σαν το φορέα εκείνο που θα έχει την εποπτεία και καθοδήγηση των εσωτερικών μας διαδικασιών, των υλικών, της τακτικής μας.

Είναι στοίχημα κυρίως για τους συναγωνιστές των επαρχιακών πόλεων, οι οποίοι δεν μπορούν να έχουν μια μόνιμη, μαζική πολιτική διαδικασία, να έχουν συνεχή ενημέρωση και τροφοδότηση από το πανελλαδικό γραφείο. Είναι ευθύνη του πανελλαδικού γραφείου, το στήσιμο του περιοδικού Έναυσμα, και διοργάνωση του κάμπινγκ των ΑΚ.

Η ενιαία λειτουργία, η πολιτική και συνδικαλιστική ενιαιοποίηση μας, δεν μπορεί να γίνει έξω από τα μέτωπα πάλης. Να ανοίξουμε ζητήματα μέσα στους φοιτητικούς συλλόγους, τόσο συνδικαλιστικά, όσο και πολιτικά, σε χρόνο που θα επιλέξουμε εμείς, με πανελλαδικά τρόπο. Έτσι θα αποκτήσουν οι ΑΚ, μέσα από τη δράση, κοινό βηματισμό. Απαραίτητη και αναντικατάστατη διαδικασία, είναι τα τοπικά σχήματα και συντονιστικά, να παίρνουν και δίνουν έγκαιρα εικόνα της κατάστασης. Να έχουν συνεχή ενημέρωση για το τι γίνεται στις μεγάλες πόλεις, και να βγαίνουν πολιτικά συμπεράσματα για τα μέτωπα που θα ανοίξουν.

|40

|41

Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που οι Αγωνιστικές Κινήσεις συγκροτήσαμε ένα αναλυτικό πλαίσιο πολιτικών συνδικαλιστικών στόχων. Είναι φυσικό ότι οι εξελίξεις στο πανεπιστήμιο και στην κοινωνία, έχουν καταστήσει αναγκαίο την επικαιροποίηση των στόχων αυτών. Επικαιροποίηση πρώτα από όλα πολιτική. Όλη η κατάσταση που περιγράψαμε πιο πάνω, κάνουν σαφές όχι μόνο ότι θα πρέπει να προστεθούν στόχοι πάλης με βάση τα νέα μέτρα του υπουργείου, ή απλά να ανανεωθούν οι γενικές μας πολιτικές κατευθύνσεις (θα πρέπει να γίνουν κα αυτά, βέβαια).

Είναι αναγκαίο, να διαμορφωθούν συνδικαλιστικοί στόχοι διεκδίκησης στο φκ, στοιχειωδών φοιτητικών δικαιωμάτων που έχουν αρθεί, ή είναι υπό άμεση αίρεση. Στόχοι ενδιάμεσοι, που θα είναι αναγκαίο να παλευτούν από τους φοιτητές, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τις σπουδές, που μπορεί όμως να μην αποτελούν επιστροφή στα κεκτημένα του νόμου 1268 του 1982. Όχι γιατί εμάς μας “ξινίζουν” αυτά τα κεκτημένα, κάθε άλλο. Αλλά γιατί αυτά τα κεκτημένα κατακτήθηκαν με μια διαδρομή δεκαετιών, που πρέπει να διανυθεί ξανά από το φκ. Δεν θέτουμε, λοιπόν, ενδιάμεσους στόχους ξέχωρα από τους γενικούς μας στόχους, ή για να ξεχαστούν αυτοί, αλλά σε συνάρτηση.

Για το ζήτημα του πολλαπλού συγγράμματος, για παράδειγμα, η πάγια θέση των ΑΚ, ήτανε “ένα και δωρεάν σύγγραμμα που να καλύπτει όλη την ύλη του μαθήματος, σε κάθε μάθημα”. Το αίτημα αυτό πρέπει να το διατηρήσουμε στο ακέραιο, γιατί ανοίγει μέτωπο και υπέρ της δωρεάν παιδείας, και κατά της εντατικοποίησης. Είναι όμως απαραίτητο, το φκ, εκτός από αιτήματα κατεύθυνσης, να οικοδομήσει και αιτήματα που μπορούν να συσπειρώσουν κόσμο μέσα στη σχολή. Χωρίς να διαχειριζόμαστε την υπάρχουσα απαράδεκτη κατάσταση με το πολλαπλό σύγγραμμα, μέσα στα πλαίσια του νόμου.

Η πρόταση για κατάληψη των φωτοτυπικών, που πριμοδοτείται από την υπόλοιπη φοιτητική αριστερά, είναι μια μορφή πάλης που στην ουσία αποδέχεται ότι η εξέταση γίνεται σε ύλη που δεν παρέχεται δωρεάν, και προσπαθεί με κλασσικές μεθόδους να διαχειριστεί το πρόβλημα, ίσως ελπίζοντας σε κάποιου είδους ανοχή από τη μεριά της κυβέρνησης. Σε κάθε περίπτωση, τέτοιες συμβολικές κινητοποιήσεις που έχουν ορίζοντα λήξης τα μελάνια των φωτοτυπικών, θα πολλαπλασιαστούν σε μια προσπάθεια αποφυγής των ζητημάτων. Από τη μία, είναι απαραίτητο να ανοίξουμε μέτωπο αντιπαράθεσης με τις απόψεις και πρακτικές αυτές.

Από την άλλη, να διερευνήσουμε εμείς τα αιτήματα και τις μορφές πάλης εκείνες,

Το πλαίσιο πάλης των Αγωνιστικών Κινήσεων 7

|42

που θα οδηγήσουν σε κεντρική, συντονισμένη αντιπαράθεση των φοιτητικών συλλόγων με την κυβέρνηση. Που θα σπάσουν το φαύλο κύκλο της αδράνειας και της ανάθεσης. Το αίτημα “καμία εξέταση χωρίς το σύνολο της ύλης δωρεάν”, αν υιοθετηθεί από το σύλλογο, μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση εξεταστικών που γίνονται χωρίς τη στοιχειώδη παροχή βιβλίων και θεμάτων από το διδάσκοντα, με στόχο την επανεξέταση με θέματα πάνω στο παρεχόμενο βιβλίο. Το αίτημα αυτό, μπορεί, αν υιοθετηθεί σε συντονισμό και σε αρκετούς συλλόγους, να αποτελέσει πρώτο βήμα για κεντρικές κινητοποιήσεις, με καταλήψεις, υπέρ του δωρεάν συγγράμματος. Ειδικά σε μία περίοδο όπου υπάρχει η πρόθεση της πλήρους κατάργησης του συγγράμματος.

Συνολικά, στο μέτωπο του δωρεάν πλέγματος που διατηρείται, καθώς και της εντατικοποίησης-διαγραφών, θα πρέπει να ανοίξει η κουβέντα στα σχήματα των ΑΚ, ώστε να τεθούν στόχοι στους συλλόγους, που θα μπορούν να συσπειρώνουν σε αγωνιστική βάση ένα ευρύτερο δυναμικό. Με αυτή την έννοια, το πλαίσιο πάλης των ΑΚ θα πρέπει να γειωθεί στην πραγματικότητα και να εξειδικευτεί, όχι πλέον μόνο με βάση το προχώρημα της επίθεσης σε κάθε σχολή. Αλλά και με την επιθυμία των φοιτητών να έχουν τα απολύτως απαραίτητα ώστε να σπουδάσουν.

Συνολικά, το αίτημα “θέλουμε να σπουδάσουμε”, θα είναι αυτό που θα κυριαρχήσει στις φοιτητικές κινητοποιήσεις. Τα αδιέξοδα των πολιτικών του Μνημονίου και του νόμου-πλαίσιο σύντομα θα φανούν. Είναι λοιπόν ανάγκη, να στραφεί η οργή του κόσμου όχι σε κανάλια εκτόνωσης των διαθέσεων του, και θεαματικών ενεργειών. Αλλά σε στόχους που θα αφήσουν υλικές και πολιτικές παρακαταθήκες, για έναν νέο γύρο κεντρικής πολιτικής αντιπαράθεσης του φκ με το υπουργείο παιδείας, και, φυσικά, με την Τρόικα.

Χώροι ευαίσθητοι, όπου έχει ανοίξει με πιο έντονο τρόπο το ταξικό ζήτημα, είναι τα ΤΕΙ και οι εστίες. Είναι χώροι όπου η άποψη μας έχει περισσότερα φόντα να πιάσει, και θα πρέπει να είναι ψηλά στην ατζέντα της παρέμβασης μας, με κύρια αιχμή το λαϊκά, εργατικά δικαιώματα. Η εξειδίκευση του πλαισίου πάλης μας στους χώρους αυτούς, μπορεί να συναντήσει πιο ανοιχτά αυτιά και μεγάλη αγωνιστική διάθεση.

ΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΑΛΕΥΟΥΝ ΓΙΑ ΣΠΟΥΔΕΣ-ΔΟΥΛΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ-ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ, ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΤΟΥ ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΛΑΟΥ

• Ανατροπή της εκπαίδευσης του Μνημονίου, της παιδείας των λίγων κι εκλεκτών.

• Ανατροπή του νόμου-πλαίσιο, της αξιολόγησης, των κατευθύνσεων της Μπολόνια, του ΚΕΧΑΕ.

• Όχι στο σχέδιο “Αθηνά” - όχι στις συγχωνεύσεις-καταργήσεις σχολών.• Δημόσια δωρεάν παιδεία για όλο το λαό.

|43

ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

• Πάλη ενάντια στους ταξικούς φραγμούς σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα του λαού και της εργατικής τάξης στην εκπαίδευση.

• ΟΧΙ ΣΤΑ ΔΙΔΑΚΤΡΑ.• Καμία διαγραφή φοιτητή.• Δωρεάν σίτιση για όλους τους φοιτητές χωρίς προϋποθέσεις, για όλη τη

διάρκεια της φοίτησης. Δεν αποδεχόμαστε την άθλια ποιότητα του φαγητού -ποιοτική σίτιση. Όχι στους ελέγχους πάσο. Όχι στην ιδιωτική σίτιση.

• Δωρεάν, αξιοπρεπής στέγαση για όλους ανεξαιρέτως τους φοιτητές. Ανέγερση νέων εστιών. Όχι στα νοίκια στις εστίες -ούτε ευρώ από την τσέπη μας. Καμία έξωση φοιτητή.

• Ένα και δωρεάν σύγγραμμα που να καλύπτει όλη την εξεταστέα ύλη, σε όλα τα μαθήματα. Επανεξέταση των μαθημάτων, που περιείχαν ύλη η οποία δεν παρέχεται δωρεάν. Κανένας φοιτητής να μην κοπεί για οικονομικούς λόγους στο μάθημα.

• Δωρεάν μεταφορές για τους φοιτητές, όλο το χρόνο, για όλη τη διάρκεια της φοίτησης. Καμία αύξηση των εισιτηρίων στα ΜΜΜ.

• Πάσο για όλα τα έτη φοίτησης. Δωρεάν διανομή του πάσο.• Ανθρώπινοι ρυθμοί σπουδών. Ελεύθερη φοίτηση, χωρίς προαπαιτούμενα,

κύκλους σπουδών, όρια μαθημάτων. Όχι στις παρουσίες μέσα στο μάθημα. Όχι στις υποχρεωτικές προόδους. Ειδικές ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους φοιτητές.

• Ελεύθερη δήλωση μαθημάτων χωρίς περιορισμούς.

ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ

• Το πτυχίο μοναδική προϋπόθεση για δουλειά.• Ενιαίο πτυχίο, με όλα τα επαγγελματικά δικαιώματα σε αυτό. Όχι σε

διασπάσεις, όχι σε κύκλους σπουδών, όχι σε bachelor-master.• Όχι στις πιστωτικές μονάδες, στα εξωπανεπιστημιακά σεμινάρια. Ενιαία

συλλογικά δικαιώματα των αποφοίτων – όχι στο ατομικό φάκελο προσόντων. • Μόνιμη και σταθερή δουλειά, με μισθούς-συντάξεις που να καλύπτουν το

κόστος ζωής. Πάλη για συλλογικές συμβάσεις εργασίας – όχι στην ατομική σύμβαση.

• Όχι στην ελαστική εργασία, τις ΕΟΖ, τον εργασιακό μεσαίωνα.• Όχι σε μειωμένους μισθούς λόγω μαθητείας ή εκπαίδευσης.• Περίθαλψη για όλους τους εργαζόμενους, ασφάλιση για όλους τους νέους.• Επίδομα ανεργίας σε κάθε άνεργο και και στους άνεργους πτυχιούχους.

|44

ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ

• Ελευθερία συνδικαλιστικής, πολιτικής, πολιτιστικής σκέψης και δράσης στους φοιτητικούς συλλόγους και στις σχολές.

• Κάτω τα χέρια από το Άσυλο, το Άσυλο ανήκει σε όλο το λαό. Έξω οι δυνάμεις καταστολής από τα ΑΕΙ/ΤΕΙ.

• Κάτω τα χέρια από τους φοιτητικούς συλλόγους και τις διαδικασίες τους, κάτω τα χέρια από τους αγωνιστές φοιτητές.

• Όχι στα πειθαρχικά, όχι στις φρονηματικές διώξεις φοιτητών από τις πρυτανικές αρχές.

• Έξω οι φασίστες από τους φοιτητικούς συλλόγους. • Αλληλεγγύη στους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες, αλληλεγγύη στους

διωκόμενους λαϊκούς αγωνιστές.• Ενάντια στη φασιστικοποίηση της δημόσιας ζωής. Ενάντια στους νόμους που

καταστέλλουν τα δημοκρατικά δικαιώματα (τρομονόμος, κουκουλονόμος, πράξη νομοθετικού περιεχομένου). Ενάντια στην καταστολή του εργατικού κινήματος, την επιστράτευση/δίωξη των απεργιών.

• Αποχή από κάθε είδους συνδιοίκηση και συνδιοικητικές εκλογές. Ανεξαρτησία, πολιτική, οργανωτική και οικονομική, από το κράτος και τους μηχανισμούς του. Αρνιόμαστε οποιαδήποτε μορφή χρηματοδότηση από το κράτος.

ΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

• Στο πλευρό του λαϊκού κινήματος για την ανατροπή των παλιών και νέων Μνημονίων και της αντιλαϊκής πολιτικής. Ενάντια στα αστικά κόμματα και κυβερνήσεις.

• Σε συμπόρευση και συντονισμό με το μαθητικό κίνημα και τους εργαζόμενους στην εκπαίδευση.

• Στο πλευρό της εργατικής τάξης.• Ενάντια στη φτώχεια, την εξαθλίωση, τον πόλεμο, το φασισμό, την καταστολή.

Για τα λαϊκά δικαιώματα στην ασφάλιση, την περίθαλψη, τη δουλειά, τη ζωή. • Μαζί με τους λαούς που αγωνίζονται σε όλον τον κόσμο ενάντια στον

ιμπεριαλισμό. Ενάντια στις πολεμικές εκστρατείες των ιμπεριαλιστών, ενάντια στην κατοχή χωρών. Καμία Εμπλοκή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους – έξω οι βάσεις του ΝΑΤΟ από την Ελλάδα.

• Για έξοδο από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, το ΔΝΤ• Για μια λαϊκή παιδεία σε μια Ελλάδα ανεξάρτητη και χωρίς εκμετάλλευση.

|45