Ο Νίκος Καλογερόπουλος ως θεωρητικός της Ελληνικής Αναγέννησης

Η σήψις που επέφερε η ένδεια του πολιτικού κόσμου σαν «ολικό

κοινωνικό φαινόμενο» δεν είναι μόνο πολιτική. Είναι πνευ-

ματική, ηθική και, γενικώτερα, κοινωνική. Με τα «πρότυπα» που

έδωσε ο πολιτικός κόσμος έχει φθάσει στο έσχατο σημείο της

καταπτώσεως της παρακμής. Και αυτό ακριβώς το «έσχατο

σημείο» είναι ο οιωνός που δίνει το σημείο ότι η ελληνική

κοινωνία βρίσκεται στα πρόθυρα μίας Αναγεννήσεως.

(Οι Ασθένειες της Δημοκρατίας και η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ σ.13)

Λοιπόν ναι. Είναι στο χέρι σου να μισήσεις ή να αγαπήσεις. Στο

χέρι σου είναι να διαλέξεις το δρόμο για να φτάσεις στο σκοπό

σου – την Ολοκλήρωσι. Όμως τον ποιο δρόμο πρέπει να

διαλέξεις μόνος σου είσαι σε θέσι να τον καταλάβεις αν μπορείς

να δεις ποιο είναι το καλύτερο για σένα αποτέλεσμα. Ο

«ανήθικος» δεν είναι ο αμαρτωλός. Είναι ο ηλίθιος.

(ΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΣ – Η θεωρία της Ολοκληρώσεως σ.86)

Αυτό που είναι άρρωστο δεν είναι τα άτομα. Είναι το σύστημα.

(Οι Ασθένειες της Δημοκρατίας και η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ σ.16)

Η έμφυτη τάση του βλακός, που απορρέει από το ένστικτο

αυτοσυντηρήσεως, είναι να συσπειρώνεται, λόγω ελλείψεως

ατομικότητας και κατά την αρχή της ελαχίστης προσπαθείας, με

τους ομοίους του, σε πάσης φύσεως οργανώσεις που καταλήγουν

εις πλήρη βλακοκρατία.

(Η Πολιτική Σημασία του Βλακός σ.8)

Το μοιραίο ανθρώπινο Λάθος, λοιπόν, δεν είναι άλλο παρά ο

εντοπισμός της προσοχής σε μία μερίδα, μεμονωμένη και

χωριστή, του Όλου.

(ΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΣ – Η θεωρία της Ολοκληρώσεως σ.36)

Η σύγχυση στη φιλοσοφική διανόηση οφείλεται στο ότι οι

φιλόσοφοι δεν γνωρίζουν την Φυσική Επιστήμη, και οι φυσικοί

επιστήμονες δεν γνωρίζουν φιλοσοφία.

(ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΚΕΨΗ σ.9)

Το ερώτημα που γεννάται είναι : «Πώς τα μέλη μιας πολιτικής

κοινωνίας μπορούν να ζουν ελεύθερα και να απολαύουν τα αγαθά

της ειρήνης και της ευημερίας, αλλά ταυτόχρονα να έχουν

αποκλείσει κάθε παρέμβαση των «ειδικών βουλήσεων» της

ιδιοτέλειας και της κακότητος» ;

(Οι Ασθένειες της Δημοκρατίας και η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΙΣ σ.17)

Πολλοί λένε ότι η σημερινή κακοδαιμονία οφείλεται στην

έλλειψη της θρησκευτικής πίστεως. Όμως είναι ελάχιστοι αυτοί

που ξέρουν να θέτουν το ερώτημα : γιατί έλειψε η θρησκευτική

πίστη ; Κι είναι ακόμα πιο λίγοι αυτοί πού ‘χουν την τόλμη να

απαντήσουν και το πνευματικό σφρίγος να πάρουν θέση σαν

σκαπανείς κι όχι σαν αρνητές.

(ΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΣ – Η θεωρία της Ολοκληρώσεως σ.90)

Ιδιορρυθμία της ελληνικής καταστάσεως ήταν ότι στη χώρα μας

πού επί αιώνες εμαστίζετο από το σύμπλεγμα της φτώχειας και

εσχάτης ενδείας μέσα σε μίαν από καιρό ευημερούσα Ευρώπη, η

περίφημη «καλβινιστική λιτότης» δεν ήταν ψυχολογικά δυνατόν

να εδραιωθεί. Η ασύνετη και έξαλλη επίδειξι του εμφανισθέντος

νεοπλουτισμού συνεπικουρούμενη από την έλλειψι βαθύτερης

Παιδείας και πνευματικής αναπτύξεως είχαν ολέθρια οικονομικά

αλλά και ψυχολογικά αποτελέσματα. Στην Ελλάδα η λιτότης και

το δημιουργικό πνεύμα συγχέονται με την «τσιγκουνιά» η οποία

σε μια νεοπλουτική κοινωνία χωρίς πνευματικά ερείσματα

θεωρείται ηλιθίως σαν «ελάττωμα» και αποδοκιμάζεται

κοινωνικώς !

(Ο μαρξιστικός μύθος σ.17)

Η δίψα για το κέρδος, η εγωιστική ικανοποίηση της επιτυχίας, το

δούλεμα της φαντασίας για ρεαλιστικά επιτεύγματα, στέκονται

δίπλα-δίπλα με την κριτική θεώρησι του κόσμου που σε

περιβάλλει, με τη σύγκριση του ιδεατού με το πραγματικό, με τις

σκέψεις για το πώς θα ήθελες να είναι τα πράγματα και για το

πώς είναι.

(ΝΕΟΙ ΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ σ.9)

Πολλοί από τους σύγχρονους οικονομολόγους οι οποίοι

αναλαμβάνουν την … «αναβάθμισι» της ελληνικής οικονομίας

και υπόσχονται με λόγους την «ταχύρρυθμη οικονομική

ανάπτυξι» είναι γνωστόν ότι όχι μόνο δεν έχουν οι ίδιοι διευθύνει

ή δημιουργήσει μίαν επιχείρισιν ή ένα «Πλούτον» αλλά δεν είχαν

ποτέ στη ζωή τους έστω και απλώς κάμει τυχαία γνωριμία με

τους πραγματικούς δημιουργούς του «Πλούτου των Εθνών».

Κανείς από αυτούς δεν έχει την παραμικρήν ιδέα για το πώς

σκέπτεται ο επιχειρηματίας, για το πώς δημιουργείται ο πλούτος,

για το πώς προσελκύονται οι επενδυταί. (…) Οι οικονομολόγοι

απορούν γιατί σχεδόν πάντοτε τα πράγματα δεν κατορθώνουν να

«συμμετάσχουν» στις ιδέες τους και δεν έχουν ποτέ αποκτήσει

σαφή συνείδησι του γεγονότος ότι εκείνο που πάσχει είναι

ακριβώς η «μέθεξις» των ιδεών τους προς την πραγματικότητα.

(Ο μαρξιστικός μύθος σ.22-23)

Η εκάστοτε φιλοσοφική ενατένιση, στη μονομέρειά της ή στη

γενικότητά της, καθορίζει την κοίτη που ακολουθεί ο ρους της

Ιστορίας των ανθρώπων, είτε αυτοί το ξέρουν είτε όχι. (…) Μόνο

ο διάλογος μπορεί να διασαφηνίσει την έννοια. Η επεξήγηση

διαλύει την παρεξήγηση.

(ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΚΕΨΗ σ.13-14)

Σήμερα η φιλοσοφική έρευνα παίρνει έναν άλλο σκοπό : μπορεί

και πρέπει να βοηθήσει τον άνθρωπο στο να γίνει «ο κύριος και

αφέντης» του εαυτού του, των επιδιώξεων και των ονείρων του.

(ΝΕΟΙ ΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ 12)

Δεν είναι ο Λόγος που κυβερνά τις πράξεις των ανθρώπων, Αλλά

οι απωθημένες, άγνωστες στο Λόγο, υποσυνείδητες τάσεις.

(Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ σ.14)

Αν ο αναγνώστης δεν είναι από τη φύση του, είτε φανερή είτε

κρυμμένη, συνάμα στοχαστής και καλλιτέχνης ή ποιητής, αν δεν

ξέρει να νοιώθει τους ακατάλυτους δεσμούς «της καρδιάς και

του λόγου», καλό θα ήταν να μην το διαβάσει αυτό το βιβλίο.

Για να μην το μολέψει με την αλύγιστη ύλη της μονόπλευρης

«λογικής» του.

(ΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΣ – Η θεωρία της Ολοκληρώσεως σ.22)

Δεν υπάρχει πράγμα πιο δύσκολο, πιο αμφίβολο για επιτυχία,

αλλά και πιο επικίνδυνο, από το να ηγείσαι για εισαγωγή νέων

θεσμών. Ο νεωτεριστής έχει δραστήριους εχθρούς αυτούς που

είχαν συμφέροντα με τους παλαιούς θεσμούς. Ενώ αυτοί που

μπορούν να βρουν συμφέρον με τους νέους, τους υπερασπίζονται

με χλιαρότητα. (…) Η αντίστασις που συναντά ο νεωτεριστής

από τα «δημιουργημένα συμφέροντα» οφείλεται κυρίως στον

φθόνο.

(MACCHIAVELLI. - Ο ΗΓΕΤΗΣ)

Η πνευματική απήχησις είναι αδύνατη στην Ελλάδα διότι δεν

υπάρχει «ατμόσφαιρα», η οποία να μπορεί να προωθήσει τα

ηχητικά κύματα. (…) Συνήθως, όταν κανείς προωθεί μία νέα ιδέα

δεν προωθεί την επιστήμη. Θίγει τους επιστήμονες.

(Η ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΩΣ ΜΕΣΟΝ ΒΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΑΩΝ σ.17)

Ο Orson Welles στο φιλμ Citizen Kane προβάλλει τον μεγιστάνα

του Τύπου να απαντά με αυτοπεποίθηση στο ερώτημα «τι θα

σκεφθεί ο λαός». «Θα σκεφθεί ό,τι του πούμε εμείς να σκεφθεί».

(Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΕΝΟΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ σ.80)

Ο πολιτικός που έχει λείψει από τον τόπο μας, είναι αυτός που

συγκεντρώνει στο πρόσωπό του τους πόθους, τις δυνατότητες

και τα όνειρα του έθνους. Αυτός που εκφράζει τη γενική εθνική

θέληση και όχι αυτός που μιμείται τη μόδα της εκάστοτε

ευρωπαϊκής ή παγκόσμιας στιγμής. Αυτός που αφού τη νοιώσει

την εθνική θέληση θάναι σε θέση με την πανταχού ζωντανή

παρουσία του να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει τον δεδομένο

λαό και όχι να γίνει ουραγός και άκριτος μίμος.

(ΝΕΟΙ ΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ σ.42)

Και …

Οι αρχαίοι του πέμπτου αιώνα, από όλες τις ολοκληρωτικές ιδέες είχαν

διαλέξει αυτή που τους επέβαλλε η βεβαιότητα της κυριαρχίας τους

μετά τη Σαλαμίνα, η οικονομική τους άνθησι, η πεποίθηση στην υλική

και πνευματική τους υπεροχή και η γαλάζια γαλήνη του κλίματος του

ελληνικού ουρανού : την ιδέα του ανθρώπου που έχει κυριαρχήσει και

μπορεί να αφήσει το κορμί του ελεύθερο να ρουφήξει τον αέρα και τον

ήλιο της φύσεως και να αναπτυχθεί αρμονικά και γαλήνια,

ανεπηρέαστο από το φόβο της αντιξοότητας και την ανάγκη του αγώνα

για επικράτηση.

(ΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΣ – Η θεωρία της Ολοκληρώσεως σ.56)

Κόρινθος 20 Σεπτεμβρίου 2013

Ο αντιγράψας και συντάξας

Κώστας Τζαναβάρας