ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ

του Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Εκδόσεις Αμέθυστος

amet hyst o sebo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosebooks.blogspot.gr/2013/08/henri-de-lubac.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ - Henri de Lubac

Ο Μυστικισμός είναι η χαρά και η λύπη της ανθρωπότητος. Η πηγή τηςθρησκείας και της φιλοσοφίας, της ποιήσεως και του γραπτού λόγου.Το άφατο και το αιώνιο που καταλήγει στον πολιτ ισμό. Η Μυστ ικήεμπειρία είναι το ΟΛΟΝ, το ανθρώπινο πνεύμα, ο λόγος. ΤΟ ΕΝΑ. Τοοποίο καταλήγει να εκφραστεί δημιουργώντας το φαινόμενο τουπολιτ ισμού. Είναι όμως και η ΕΝΟΤΗΣ, η μυστ ική συμμετοχή, η Ουσία,που μέσω του συναισθήματος καταλήγει να εξωτερικευθεί στηνκουλτούρα με απόγειό της την θρησκεία. Η θρησκεία και η θεότης είναιτρόποι ζωής οι οποίοι οργανώνουν την ανθρώπινη ζωή μέσα στηνΦύση, στην καρδιά της Φύσεως. Ο ΘΕΟΣ, το ΕΝΑ, είναι πέραν τηςΦύσεως, είναι η πηγή της ζωής, το κέντρο του Σύμπαντος. Η ΑρχαίαΕλληνική Φ ιλοσοφία ένωσε τα δύο φαινόμενα. Ιδιαιτέρως με τηνφιλοσοφία του Αριστοτέλη. Ο οποίος πέτυχε για πάντα αυτό πουμάταια προσπαθεί (ο σύγχρονος Φυσικός) με τ ις εξισώσεις, χωρίς τονάνθρωπο, να ενώσει τ ις δύο μεγάλες θεωρίες της μοντέρνας ΦυσικήςΕπιστήμης, τον μικρόκοσμο και τον μακρόκοσμο. Η ένωση των δύο αυτών αντ ιθέτων, μέσω τηςτεχνολογίας, αυτή η τεχνολογική ένωση που οραματ ίζεται ο Φυσικός, θα είναι η εποχή του Αντ ιχρίστου.Διότ ι δεν θα περιέχει και δεν θα μπορεί να συμπεριλάβει τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος της εποχής αυτής θαείναι αναγκαίως τεχνολογικός, ένα Ρομπότ.

Με κέντρο τον άνθρωπο, μας παρεδόθη αυτή η ένωση με την Φ ιλοσοφία του Πλάτωνος, με το ξεκίνηματης Φ ιλοσοφίας. Είναι οι δύο αρχές της Φ ιλοσοφίας του. Συμβολικά τ ις ονόμασε το Ένα και το Δύο.

Ο άνθρωπος όμως δημιουργήθηκε, όπως μας περιγράφει η μυθολογία μας, με το πυρ που έκλεψε απότους θεούς ο Προμηθέας. Το πυρ το οποίο μαγειρεύει την τροφή μας, τ ις πληροφορίες των αισθητηρίωνμας, που μεταλλάσσει την Φύση σε ανθρωπότητα. Στον πολιτ ισμό.Οι αρχαίοι φιλόσοφοι και μόνον αυτοί, με την έμπνευση των προσωκρατ ικών βρήκαν την πηγή τηςΦωτιάς, πέρα από τους θεούς του πολιτ ισμού και της κουλτούρας. Αυτό το πυρ είναι η υπερβατ ικότης,το πνεύμα ζωής που φύσηξε ο θεός στον άνθρωπο, το κατ ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν, το αυτεξούσιο τηςπατερικής παραδόσεως ή το μέτρο της φιλοσοφίας και της ηθικής.

Εκεί όμως, στο κέντρο της μεγαλειώδους αυτής πηγής, που είναι άπειρος και αιώνιος, η ανθρωπότηςσυνάντησε και το κέντρο της αμαρτ ίας, τον καρπό του καλού και του κακού. Το Μυστήριο του θανάτου. Οάνθρωπος δεν μπορεί να κατοικήσει μόνιμα στο κέντρο της ζωής. Διότ ι εκεί βρίσκεται το κέντρο τουΝόμου, του κανόνος και ταυτόχρονα το κέντρο της πλάνης. Η αίσθηση της θειότητος. Ο μυστ ικόςεπανέρχεται από το ύψος του ΕΝΟΣ, σαν Ένας, σαν θεός που δικαίως θα επιβάλλει τον Νόμο στουςπολλούς. ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ. Η οποία απεδείχθη στους αιώνες ανέφικτη, ανεφάρμοστη, η πηγή της Ιστορίας,η αρχή της πτώσεως. Βεβαίως η σοφία του Πλάτωνος τον οδήγησε στην Φ ιλανθρωπία των ΝΟΜΩΝ, αλλάκαι στην φθορά. Με μεγάλη πίκρα η ανθρωπότης ανακάλυψε πως και η Φ ιλανθρωπία φθείρεται, οδεύειπρος τον θάνατο και πως ακόμη και η ιδανική ανθρώπινη Φ ιλάνθρωπη πολιτεία έχει την ανάγκηαναγεννήσεως, ανανεώσεως, επιστροφής στην πηγή της ζωής. Αυτός ο αέναος κύκλος είναι η Ιστορία, ηδιαιώνιση της ζωής.

Ο Μυστ ικισμός δεν κατόρθωσε ποτέ του να εμποδίσει την πτώση. Αυτό το δώρο μας προσφέρει οΚύριος. Αλλά δεν μπορούμε να το δεχθούμε. Διότ ι αποδεχόμενοι την βοήθειά Του, χάνουμε την θεότητάμας. Και προσπαθούμε με όλες μας τ ις δυνάμεις να αφομοιώσουμε τον Κύριο στο πνεύμα μας, ναπετύχουμε μια ενθέωση, να αγοράσουμε και να αποκτήσουμε την Χάρη του Κυρίου, να κατακτήσουμε τον

θεό. Αυτός είναι ένας νέος Μυστ ικισμός, που γεννήθηκε στην Δύση και μόνον και αποτελεί την ταυτότητάτης. Η ΕΝΘΕΩΣΗ. Ο θεός βοηθός του ανθρώπου.

Αυτή την Μυστ ικιστ ική θεολογία εμπνεύστηκε πρώτος και μεγαλύτερος ο Αυγουστ ίνος. Και με την«πολιτεία του θεού» μάς πρόσφερε την πρώτη ενότητα Πολιτείας και Νόμων του Πλάτωνος, επινοώνταςτον Χριστ ιανισμό, στην θέση της Εκκλησίας. Και από τότε οι βιαστές του θεού, όχι του εαυτού τους,στριμώχνονται στην σειρά για να κατακτήσουν την Βασιλεία της Γης. Ο Δυτ ικός πολιτ ισμός είναι αυτή ηαπάνθρωπη και άθεη κλοπή του Αγίου Πνεύματος εκ μέρους ενός είδους νέων Μυστ ικών, που σαν τονΠρομηθέα του μύθου μας, βοηθούν τους ανθρώπους να οικοδομήσουν την Βασιλεία των ουρανών επί τηςΓης.

Αυτή είναι η ουσία του Οικουμενισμού. Η ουσία της Δύσεως. Με μυστηριώδη τρόπο, όλοι οι μυστ ικισμοίτης Ιστορίας, οι θρησκείες, συλλογικές και ατομικές, συγκεντρώθηκαν σιγά-σιγά στην Δύση καιβαπτ ίστηκαν στα νερά της «πολιτείας του θεού», στην κλοπή του Αγίου Πνεύματος και στην εξαγορά του.

Η ένωση των θρησκειών και των εκκλησιών την οποία επιβάλλει σ ιγά-σιγά ο Οικουμενισμός, είναι ηεπιστροφή και εγκατάσταση αυτού του αναγεννημένου μυστ ικισμού στον τόπο από τον οποίο ο καθέναςτους ξεκίνησε το αναγεννητ ικό του προσκύνημα προς την Δύση. Τελευταία θρησκεία η οποία προσπαθείνα αναγεννηθεί στην Δύση είναι ο Μωαμεθανισμός. Η πιο σκληρή, διότ ι έχει ήδη απορρίψει τον θεμελιώδηΜυστικισμό που δημιουργεί πολιτ ισμό, καίγοντας τους Σούφι.Έχουμε σκιαγραφήσει ήδη αυτόν τον οργασμό της συνάξεως των θρησκειών στην Δύση και την μετάλλαξήτους σε ψευδο-εκκλησία. Θα προσπαθήσουμε να ολοκληρώσουμε αυτή την άγνωστη Ιστορία που θασημάνει το τέλος του ανθρώπου, παρακολουθώντας την τραγική πνευματ ική περιπέτεια του Νίτσε, τουπροφήτη του θανάτου του θεού και της αναγεννήσεώς του, όπως την περιέγραψε με την γνωστή τουπληρότητα ο Henri de Lubac.

1η ανάρτηση - Εισαγωγή

2η ανάρτηση

3η ανάρτηση

4η ανάρτηση

5η ανάρτηση

6η ανάρτηση

7η ανάρτηση

8η ανάρτηση

9η ανάρτηση

Αμέθυστος

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/08/2.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (2)

Henri de Lubac Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Στό βιβλίο στό οποίο κατέγραψε τ ίς αναμνήσεις της γιά τον γερμανό φιλόσοφο, η Lou Andreas-Salome(πηγή εμπνεύσεως και τού Φρόϋντ , η νέα Σαλώμη τής στροφής τής Δύσεως προς τόν αθεϊσμό.Ζήτησε καί έλαβε τήν κεφαλή τού Κυρίου), αφηγείται πώς ο Νίτσε, το 1882 όταν είχε τελειώσει τόγράψιμο τής «Χαρούμενης επιστήμης», «πίστευε πώς είχε φθάσει στ ίς όχθες ενός ξένου κόσμου, χωρίςόνομα ακόμη, εκπληκτ ικό, από τον οποίο είναι γνωστό μόνον πως βρίσκεται πέρα από ο,τ ιδήποτεμπορεί νά συζητηθεί καί νά καταστραφεί από τήν σκέψη. Μιά πλατειά θάλασσα, φαινομενικώς χωρίς οχθες,ανάμεσα σ’αυτόν καί σέ κάθε δυνατότητα μιάς ανανεωμένης διανοητ ικής κριτ ικής – πέρα από κάθε κριτ ική.Πίστευε πώς είχε βρεί σταθερή γή, θεμέλιο». Μιά τέτοια συμπεριφορά δέν ήταν εντελώς καινούρια, αλλάτην βρίσκουμε ήδη κάποιους μήνες νωρίτερα, παρούσα, όταν ο Νίτσε αισθάνεται πώς τόν τελευταίο καιρόείναι πλέον ένας νέος άνθρωπος. Είχε εισέλθει σέ ένα άλλο σύμπαν. Όσον αφορά δέ τό βαθύ του είναι,αισθάνεται νά έχει διαρρήξει κάθε δεσμό μέ τούς ζωντανούς. «Άς αφήσουμε επιτέλους τόν κύριο Νίτσε νάφύγει.... άς αδιαφορήσουμε». Δέν είναι πλέον ο καθηγητής μέ την ασταθή υγεία, πλούσιος σέπρωτότυπες ιδέες, τ ίς οποίες γνώρισαν οι φίλοι του στ ίς διάφορες διαμονές του. Δέν είναι πλέον έναςσυγγραφέας, ένας φιλόσοφος, ένας κριτ ικός. Δέν είναι πλέον ο μαθητής τών γάλλων ηθικολόγων, ήκάποιου δασκάλου, όποιου κι άν είναι αυτός. Ο ρομαντ ισμός στήν Βασιλεία κάι ο θετ ικισμός πούακολούθησε δέν ξεπεράστηκαν απλώς, μεταμορφούμενοι, όπως συμβαίνει στή διάρκεια κάθε διανοητ ικήςεξελίξεως.

Σ’άυτόν είχε υπεισέλθει μιά προσωπικότης χωρίς κοινό μέτρο μέ όλα αυτά πού αποτελούσαν τήν ζωή τουκαί αυτό τόν καθιστούσε τόν «μοναχικό ανάμεσα στούς μοναχικούς». Μιά βαρύτης άγνωστη μέχρι εκείνητήν στ ιγμή, τόν κατέλαβε. Θεωρεί τον εαυτό του φορέα μιάς εκπληκτ ικής αποκαλύψεως, υπεύθυνο γιά μιάμοναδική αποστολή. «Η ώρα μου ήλθε», γράφει μεγαλοπρεπώς στήν αδελφή του «σήμερα βρίσκεται μέσαμου τό κορυφαίο σημείο τής σκέψης καί τής ηθικής προσπάθειας τής Ευρώπης καί πολλά άλλα ακόμη. Θάφτάσει ίσως η μέρα κατά τήν οποία οι ίδιοι οι αετοί μέ φόβο θά υψώνουν τά μάτ ια τους πρός εμένα». Καίτήν ίδια στ ιγμή περίπου, γράφει σέ ένα του γράμμα πρός τόν Peter Gast, ξαφνιάζοντάς μας ξανά.

... ό ήλιος τού Αυγούστου λάμπει πάνω στ ίς κεφαλές μας, ο χρόνος αλλάζει, πάνω στά βουνά κάι στάδάση εγκαθίστανται η σιωπή καί η ησυχία. Είδα νά ανεβαίνουν πάνω στόν ορίζοντά μου σκέψεις πού δένείχα ξαναδεί. Πρέπει νά ζήσω ακόμη μερικά χρόνια. Αλλοίμονο, φίλε, κάθε τόσο μέ ξαφνιάζει η ιδέα πώςτελικώς ζώ μιά ζωή ιδιαιτέρως επικίνδυνη, διότ ι είμαι από εκείνες τ ίς μηχανές οι οποίες από τήν μιά στ ιγμήστήν άλλη μπορούν νά τ ιναχτούν σέ χίλια κομμάτ ια. Η ένταση αυτού πού ζώ μού φέρνει ανατριχίλα καίπολύ γέλιο. Πόσες φορές δέν κατόρθωσα νά αφήσω τό δωμάτ ιό μου, γιά τον απλούστατο λόγο ότ ι είχατά μάτ ια μου ερεθισμένα, καί γιατ ί; Διότ ι κάθε φορά την προηγούμενη μέρα είχα κλάψει τόσο πολύ κατάτήν διάρκεια τών περιπάτων μου καί γιά νά πώ τήν αλήθεια, όχι μέ δάκρυα λύπης αλλά μέ δάκρυα χαράς.Καί ταυτόχρονα τραγουδούσα καί έλεγα ανοησίες, γεμάτος από ένα νέο όραμα πού είχα, πρίν από όλουςτούς ανθρώπους.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΤΕΜΝΕΙ ΣΤΑ ΔΥΟ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ

Θά γράψει επιπλέον στόν Overbeck από τήν Νίκαια τής Γαλλίας τον Μάρτ ιο τού 1884 : «δέν ξέρω γιατ ίαυτό συμβαίνει ακριβώς σέ μένα, αλλά ίσως νά είμαι ο πρώτος πού έχω ήδη τήν σκέψη η οποία θά χωρίσειστά δύο τήν ιστορία τής ανθρωπότητος. (Η ΝΕΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ)

Τ ί συνέβη; Άς προσέξουμε τ ίς λέξεις τήςτελευταίας φράσεως : «ένα καινούριο όραμα».Πρόκειται πράγματ ι γιά ένα όραμα ή γιά κάτ ιανάλογο; γιά κάτ ι ακόμη περισσότερο, στό ξεκίνημάτου. Γιά μιά έκσταση ίσως. Έναν φωτισμό, μιάαστραπιαία έμπνευση. Ένα αντ ικείμενο πούαπεκαλύφθη «πρίν από όλους τούς άλλουςανθρώπους».

Τό γεγονός συνέβη τ ίς πρώτες ημέρες τούΑυγούστου τού 1881. Πρός τά τέλη Ιουλίου ο Νίτσεείχε φύγει από τήν περιοχή τής Βενετ ίας όπουδιέμενε μέ τόν Peter Gast. Μόλις είχε εκδοθεί η‘‘Ροδαυγή’’. Γιά Τρίτη φορά είχε κάνει τήν ανάβασηστήν Alta Engadina, στό Sils Maria. Αγαπούσε πολύεκείνη τήν περιοχή μέ τό κρυστάλλινο φώς, τό χιόνι,τά μπλέ νερά καί τά μαύρα πεύκα, μέ τά πράσιναανθισμένα λειβάδια, όπου ενώνονται τό μεγαλείο κάιη χάρις. Είχε ξεκινήσει κάι τούς μοναχικούς τουπεριπάτους. Ήταν τότε λοιπόν πού μιά μέρα, μόλιςείχε τελειώσει νά περπατά στό δάσος δίπλα στήνλίμνη του Silvaplana καί ξεκουραζόταν κάτω από τόνβράχο τού Surlej, συμβαίνει το γεγονός πού τόνάλλαξε. Κανείς δέν υπήρξε μάρτυρας αυτού. Κανένακείμενο δέν μάς τό περιγράφει άμεσα. Αλλά ότ ι υπήρξε ένα σόκ καί βαθύ μάλιστα, τό μαρτυρεί μιά σελίδατου «Ιδού ο άνθρωπος». Μιά σελίδα η οποία αναφέρεται συχνά, καί ή οποία αξίζει νά τήν δούμε γιά άλλημιά φορά.

«...κάτ ι τό οποίο ταυτοχρόνως, μέ απερίγραπτη σιγουριά καί λεπτότητα, γίνεται ορατό, ακούγεται, κάτ ιπού μάς συγκλονίζει μέχρι τά βάθη, είναι μιά απλή περιγραφή πού καθιστά απλώς πρόδηλο τό γεγονός.Γίνεται αντ ιληπτό, δέν ψάχνεται, προσλαμβάνεται, δέν αναρωτιόμαστε από ποιόν δόθηκε. Μιά σκέψηλάμπει σάν αστραπή, αναγκαίως, χωρίς μορφικούς δισταγμούς – εγώ δέν είχα ποτέ επιλογή. Μιάαπαγωγή, μιά αρπαγή, η απέραντη ένταση τής οποίας εκτονώνεται πολύ συχνά σέ έναν χείμαρροδακρύων, η οποία κάποιες φορές αναγκάζει τό βήμα νά επιταχυνθεί, μερικές φορές τό επιβραδύνει. Μιάολοκληρωτική έξοδος από τόν εαυτό μέ τήν πιό ακριβή συνείδηση απειράριθμων ρευμάτων ανατριχίλας νάπερνούν μέχρι τήν άκρη τών ποδιών. Μιά άβυσσος ευτυχίας όπου αυτό πού πονά περισσότερο καίβαραίνει δέν έχει τήν αίσθηση τής αντ ιθέσεως , αλλά ενός αναγκαίου χρώματος, θελημένου,δημιουργημένου, στήν μέση μιάς απίστευτης αυθονίας φωτός .... όλα συμβαίνουν μέ έναν αθέλητο τρόπο,στόν υπέρτατο βαθμό, αλλά σάν μιά καταιγίδα ελευθερίας, απροϋπόθετα, δυνάμεως καί θεότητος ... αυτήείναι η εμπειρία μου τής εμπνεύσεως.» [Αυτή είναι η εμπειρία τού Νού, η ‘‘θύραθεν’’ εμπειρία τής αποκτήσεωςΝού. Τήν οποία όμως λόγω μεγαλομανίας ο σύγχρονος άνθρωπος, όχι μόνο τήν ταυτίζει μέ τήν εμπειρία τούεπέκεινα τής ουσίας, αλλά καί μέ τόν αληθινό Θεό. Πρόκειται απλώς γιά την ολοκλήρωση τής γνώσεως τήςσυστάσεως τού ανθρώπου].

Συγγραφείς καί μελετητές όπως ο A. Quinot, συνδέουν αυτό τό απόσπασμα μέ τήν μεταγενέστερηέκσταση τού Rapallo, γιά τήν οποία θά μιλήσουμε στήν συνέχεια, ενώ άλλοι τήν δέχονται σάν τήν εμπειρίατού Surlej. Δέν υπάρχει αντ ίφαση στά λεγόμενά τους, διότ ι ο Νίτσε δέν επιθυμεί νά στερεώσει μιάανάμνηση μοναδική καί καθορισμένη, αλλά θέλει νά αναλύσει έναν συγκεκριμένο τύπο εμπειρίας, ο οποίοςεπανελήφθη πολλές φορές καί μάλιστα μέ εναλλαγές. Ο Νίτσε γιά τήν ώρα περιορίστηκε στήν ψυχολογικήπλευρά τής εμπνεύσεως , δέν μάς λέει τό παραμικρό γιά τό περιεχόμενο τής εκστάσεώς του. Ούτε στούς

επόμενους μήνες πού ακολουθούν αναφέρεται στό μήνυμα πού έλαβε. «Στόν ορίζοντά μουπαρουσιάστηκαν σκέψεις πού δέν είχα αντ ικρύσει ακόμη ποτέ μου. Δέν θέλω νά πώ τ ίποτε.» , γράφειστόν Peter Gast.

Στήν συνέχεια θά φτάσει νά πεί πώς έψαξε μάταια, άμεσα στούς ανθρώπους, νά βρεί κάποιους μέ πνεύμααρκετά βαθύ, ώστε νά μπορέσει νά μοιραστεί μαζί τους τή σκέψη του, χωρίς νά γίνει αιτ ία νά πεθάνουν.Φαίνεται όμως επίσης πώς πάνω απ’όλα χρειάστηκε νά συνέλθει από τήν πρώτη του έκπληξη, πώςχρειάστηκε νά προσπαθήσει νά βρεί μιά νέα εσωτερική ισορροπία. Η αποκάλυψη πού τόν κατοικεί, λέει σέκάποια στ ιγμή, απαιτεί δεκάδες αιώνων γιά νά λάβει μορφή. Σ’ άυτόν τόν ίδιο χρειάζεται λόγος χρόνος γιάνά τήν αφομοιώσει, νά τήν σκεφτεί, νά της βρεί μιά διατύπωση.

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/08/3.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (3)

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Υπάρχει όμως καί ένας άλλος λόγος πού εξηγεί τήν σιωπή του : τούλείπει τό θάρρος. Στήν χαρούμενη επιστήμη, μιά απλή συνέχεια τήςροδαυγής, τήν οποία ολοκληρώνει στήν Γενεύη καί στήν Μεσσήνη,ανάμεσα στόν Οκτώβριο τού 1881 καί τόν Απρίλιο τού 1882, πρός τότέλος, εισάγει μιά πονηρή υπόνοια μέ μιά φανταστ ική έκφραση, σάν νάμήν μπορούσε νά πεί περισσότερα. Ο αναγνώστης ούτως ή άλλως δένθά αντ ιλαμβανόταν τό μέγεθός της. Τόν αύγουστο τού 1882 λοιπόν,έναν χρόνο μετά από τό συμβάν, θά εξομολογηθεί στήν Λού Σαλομέ,χωρίς νά λείπει ξανά ο πόνος καί τό μυστήριο : «Μού τό εμπιστεύτηκεσάν ένα μυστ ικό, σάν κάτ ι μπροστά στό οποίο η επιβεβαίωσή του καί ηεπαλήθευσή του πάγωνε τόν λόγο. Μιλούσε μέ χαμηλή φωνή, καί μέ όλατά σημάδια τού πιό βαθειού τρόμου». Τό γιατ ί τού πράγματος θά τόκαταλάβουμε σέ λίγο. Η σκέψη πού ορθώθηκε μπροστά του, «σάν έναάστρο», δέν είναι απλή. Αντ ικείμενο πανικού, εκτός από χαράς ήκαλύτερα καί τά δύο. Άστραψε γιά νά φωτίσει ή γιά νά κεραυνοβολήσει;Τώρα κλαίει καί τήν ίδια στ ιγμή τρέμει. Αυτή η αποκάλυψη, τρομακτ ική καί υπέροχη, αυτή η διφορούμενησκέψη, κλείνεται σέ δύο λέξεις : Η ΑΙΩΝΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ. Αρχές τού αυγούστου 1881 στο Sils Maria, σέ 6.500 πόδια πάνω από τήν θάλασσα καί πολύ πιό ψηλάπάνω από όλα τά ανθρώπινα πράγματα. Ο ήλιος τής γνώσεως λάμπει εκ νέου τό μεσημέρι : καί τό φίδι τήςαιωνιότητος βοστρυχώνει (σπειροειδώς κινήται) στό φώς του ... (ιδού ο άνθρωπος). Τό φθινόπωρο τού 1882, γεμάτος δυστυχία ύστερα από τήν συναισθηματ ική του περιπέτεια μέ τήν ΛούΣαλομέ, ο Νίτσε επιστρέφει στήν Λειψία. Πολλοί φίλοι του είχαν παρατηρήσει τότε πώς «φαινόταν σάνφάντασμα, πού είχε έλθει από κάποια ακατοίκητη περιοχή, όπου δέν ήταν πλέον δυνατόν νά τόνσυναντήσει κάποιος». Τόν Νοέμβριο ξαναπαίρνει τόν δρόμο τού Νότου. Μετά τήν επίσκεψή του στούςΟβερμπεκ, στήν Βασιλεία, φτάνει στό Rapallo, γιά νά ξεχειμωνιάσει. Ο μοναχικός ζούσε μέ τά τετράδιά τουστά οποία έπερνε ήδη μορφή από τ ίς πρώτες γραμμές τό δόγμα τής αιωνίου επιστροφής. Περπατούσεπολύ κατά μήκος τής παραλίας τού Rapallo, μέχρι τ ίς άκρες τού Πορτοφίνο. Κάποιες φορές καθόταναπέναντ ι στήν θάλασσα. Σ’αυτό τό πλαίσιο συμβαίνει ένα καινούριο μυστηριώδες γεγονός. Στεκόμουν εδώ καί περίμενα - τ ίποτα, περίμενα, πέραν τού καλού καί τού κακού, ή τού φωτός, χαιρόμενος, ή τής σκιάς, όλος ένα απλό παιχνίδι,καί θάλασσα καί καταμεσήμερο, χρόνος χωρίς σκοπό,καί ξαφνικά, φίλη! Νά καί τό ΕΝΑ έγινε ΔΥΟ -καί ο Ζαρατούστρα περνά δίπλα μου.....(ποίημα πού στάλθηκε στήν Λού Σαλομέ).Εντελώς διαφορετ ικά από ότ ι συνέβη στό Sils Maria, εδώ έχουμε ένα όραμα. Ένα όραμα, χωρίς αμφιβολία,ξαφνικό καί συγκεκριμένο : «Θά μπορούσα νά πώ τήν ημέρα καί τήν ώρα». Ο Ζαρατούστρα έπεσε πάνωμου, μού επιτέθηκε, θά πεί επίσης. Καί όμως υπάρχει κάτ ι λιγότερο από τήν εμπειρία τού Sils Maria. Κάτ ιλιγότερα εκπληκτ ικό, κάτ ι πιό προετοιμασμένο. Ο Νίτσε λοιπόν, δέν διαπερνάται μέχρι τά βάθη του απόαντ ιθετ ικές εντυπώσεις. Πλήρης χαράς δέν νοιώθει κανέναν φόβο. Μάλιστα πρέπει αναμφίβολα νά πούμεπώς αυτό τό όραμα, η ακτ ινοβολούσα εικόνα τού Ζαρατούστρα, απομακρύνει κάθε ίχνος τρόμου καί τόνστερεώνει στήν χαρά. Τόν υψώνει κάι τόν καθησυχάζει ταυτόχρονα. Νάτος λοιπόν τρέμοντας ολόκληρος

από πολύχρωμη χαρά. Ο Ζαρατούστρα είναι τό φωτεινό του διπλό, είναι αυτός ο ίδιος. «Τό ένα έγινε δύο»καί οι δύο κάνουν ένα όλον. Είχε συλλάβει ήδη τήν προσωπικότητα, τό πρόσωπό του, αλλά μόνον μέένδυμα λογοτεχνικό καί αυτός ο ίδιος, σέ περιόδους απογοήτευσης, ανάμεσα στούς δύο αισθανότανπερισσότερο τήν αντ ίθεση παρά τήν αδελφότητα. Αναρωτιόταν μήπως τό κήρυγμα τού ήρωά του, μήπωςθά σήμαινε ταυτόχρονα καί τόν εκμηδενισμό του. Δέν αμφέβαλλε γιά τήν ιδέα πού δέχθηκε αλλά κατά καιρούς αμφέβαλλε ακόμη γιά τόν εαυτό του. Τότε, στόμέτρο τό ίδιο αυτής τής αμφιβολίας, η ιδέα, χωρίς νά πάψει νά επιβάλλεται, γινόταν αβάσταχτη γι αυτόν :έπρεπε άραγε νά υμνήσει τόν Θεό πού τόν είχε εισακούσει ή νά καταραστεί τρίζοντάς του τά δόντ ια, τόδαιμόνιο πού τόν βασάνιζε; Τώρα αρχίζουν νά εξαφανίζονται οι τελευταίες του αναστολές εξ’ ίσου μέ τ ίςκρίσεις αγωνίας. Ο Ζαρατούστρα, χωρίς νά τού μεταφέρει ένα ανέκδοτο μήνυμα, επιβεβαιώνει τό μήνυμαπού είχε ήδη λάβει. Γνωρίζει πλέον μέ σιγουριά, μέ ποιόν τρόπο μπορεί νά ερμηνεύσει γιά τόν εαυτό του,τήν αποκάλυψη τού Sils Maria. Από εδώ προέρχονται η ξαφνική γονιμότης καί ο απροσδόκητος ρυθμός: ξεκινώντας από αυτόν τόν ίδιομήνα τού Ιανουαρίου, στόν Νίτσε θά φθάσουν δέκα ημέρες γιά νά καταγράψει όλο τό πρώτο μέρος τήςπροφητείας του. Δέν πρόκειται πλέον γιά ανάλυση ή γιά κριτ ικές παρατηρήσεις όπως στά προηγούμεναβιβλία του. Καί η μορφή δέν είναι πλέον ίδια, όπως στήν χαρούμενη επιστήμη, η μορφή τών αφορισμών.Πρόκειται γιά μιά λυρική έκρηξη. Η έμπνευση ξεχειλίζει σάν ένας ποταμός. «Είναι ένα ποίημα και έναπέμπτο ευαγγέλιο», γράφει στόν εκδότη του. «Ένα πράγμα γιά το οποίο δέν υπάρχει ένα όνομα». Καίστόν Πήτερ Γκάστ «είναι μόνον ένα βιβλιαράκι, αλλά είναι ό,τ ι καλύτερο έχω κάνει. Αισθάνομαι τήν ψυχή μουαπαλλαγμένη από ένα βάρος. Δέν έκανα τ ίποτε πιό σοβαρό καί τ ίποτε πιό χαρούμενο». Εκείνες οι σελίδεςτού φαίνονται σάν τή διαθήκη του. Τόν Απρίλιο θά γράψει από τήν Γενεύη στόν Όβερμπεκ «μερικές φορέςέχω τήν εντύπωση πώς έζησα, εργάστηκα καί υπέφερα αποκλειστ ικά γιά νά μπορέσω νά γράψω αυτό τόβιβλιαράκι, τών επτά φύλλων καί μάλιστα πώς όλη μου η ζωή είναι μ’αυτόν τόν τρόπο δικαιωμένη εκ τώνυστέρων». Υπάρχει η τάση νά αποδίδεται στήν κατάσταση τού νοσηρού ενθουσιασμού πού προηγήθηκε από τήνκατάρρευσή του, η κρίση πού κάνει γιά τόν Ζαρατούστρα : «Αυτό τό έργο είναι παντελώς ξεχωριστό... έναςΓκαίτε, ένας Σαίξπηρ δέν θά μπορούσαν νά αναπνεύσουν ούτε στ ιγμή μέσα σ’αυτό τό απέραντο πάθος,σ’αυτό τό ύψος ...ένας Δάντης σέ σύγκριση μέ τον Ζαρατούστρα, είναι μόνον ένας πιστός, καί όχι κάποιοςπού δημιουργεί γιά πρώτη φορά τήν αλήθεια, ένα πνεύμα πού κρατάει τόν κόσμο, μιά μοίρα-.... οι ποιητέςπού έγραψαν τ ίς Βέδες είναι ιερείς, δέν είναι κάν άξιοι νά βγάλουν τά παπούτσια σέ έναν Ζαρατούστρα, καίόλο αυτό είναι τό λιγώτερο πού μπορούμε νά πούμε καί δέν αποδίδει καθόλου τήν από στάση τήςγαλάζιας μοναξιάς στήν οποία ζεί αυτό τό έργο».Χωρίς αμφιβολία οπωσδήποτε, στόν τόνο υπάρχει αυτή η απέραντη κενοδοξία, πού ανακοινώνει καίπροαναγγέλλει τό βάραθρο. Κατά βάθος όμως, είναι ακριβώς η ίδια σιγουριά τού εαυτού πού αισθάνθηκε οΝίτσε από τήν αρχή, εκείνη η σιγουριά μέ τήν οποια έγραφε σέ έναν άλλον συνομιλητή του, τόν M.deSeydlitz, πώς έπρεπε μιά μέρα νά πάει γιά προσκύνημα στό Rapallo, στό «ιερό μέρος πού γεννήθηκε τόβιβλίο τών βιβλίων, ο Ζαρατούστρα».Πρέπει νά λάβουμε σοβαρά υπόψιν εκείνο πού έγραψε στόν εκδότη του «ένα πέμπτο ευαγγέλιο». Καιχωρίς αμφιβολία πρέπει νά εννοήσουμε, πώς στήν σκέψη τού Νίτσε, αυτό τό πέμπτο ευαγγέλιοεκμηδενίζει τά προηγούμενα, τά τέσσερα Χριστ ιανικά Ευαγγέλια. Έχουμε μιά επικύρωση σέ ένα γράμμα τούΑπριλίου τού 1883 πρός τήν Malvida von Maysenburg «είναι μιά ιστορία απαράμιλλης ομορφιάς.Αμφισβήτησα όλες τ ίς θρησκείες καί έφτ ιαξα ένα καινούριο ιερό βιβλίο».Ξεκινώντας από αυτή τήν ημερομηνία, ο Νίτσε, εμπνευσμένος προφήτης καί κάτ ι παραπάνω, δένορθώνεται μόνον σέ κριτ ικό κάι εχθρό τού χριστ ιανισμού, αλλά κάι σέ αντ ίπαλο καί διάδοχο τού Ιησού. Έχεισυνείδηση πώς είναι «ο μυστηριώδης καί αποφασιστ ικός δεσμός, ο οποίος συνδέει τόν έναν χρόνο μέτόν άλλον, δύο χιλιάδες χρόνια». Γνωρίζει ήδη πώς είναι αυτός πού μπορεί νά πεί γιά τόν εαυτό του, μέξεκάθαρη πρόθεση : ΙΔΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.Μέσω τού οράματος τού Rapallo, ο Νίτσε, πεπεισμένος γιά το μυστ ικό τού είναι του, είχε οικειοποιηθείοριστ ικά τήν ιδέα τής αιωνίου επιστροφής.

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/08/4_26.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (4)

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Εδώ αναδύεται μία ολόκληρη σειρά ερωτήσεων, που στρατοί ολόκληροι σχολιαστών δεν κουράστηκαν νασυλλέγουν εδώ και πενήντα χρόνια. Πώς μπόρεσε να πιστέψει ο Νίτσε στην καινοφάνεια τηςανακαλύψεώς του; Πώς μπόρεσε να βρει μία πηγή ενθουσιασμού σε μία σκέψη που είναι τουλάχιστοναπογοητευτ ική; Πώς και δεν είδε, αυτός που ήταν τόσο οξύνους, τ ις τόσες αντ ιφάσεις; Και πώς δεν είδετουλάχιστον, πώς το ιδεώδες του υπερανθρώπου του, ενσαρκωμένο στον Ζαρατούστρα, ήταν σεαντ ίφαση με την πίστη του στην Αιώνια Επιστροφή;

Είναι βέβαιο πώς εάν υπήρχε μία ιδέα που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί "φθαρμένη", ήταν ακριβώςαυτή. Ήταν μία ιδέα που μπορούσες να συναντήσεις παντού. Δεν μπορεί να μην την είχε συναντήσει οΝίτσε στους στοχαστές της αρχαίας Ελλάδος που την είχαν λατρεύσει από τους πρώτους: έναςΑναξίμανδρος, ένας Ηράκλειτος, ακόμη και ένας Πυθαγόρας. Ο Λουκρήτ ιος την ύμνησε τόσο πολύ πουαποτέλεσε το θεμέλιο της Στωϊκής κοσμολογίας. Στην Ινδία βρισκόταν παντού και ο αναγνώστης τουDeusseu και του Oldenberg το γνώριζε καλά. Δεν την είχε διαβάσει στον Γκαίτε; Την είχε διαβάσει στονGuyau. Τελευταίως μάλιστα είχε βρει ακόμη και μία επιστημονική δικαίωση στην νέα της δυναμική έκδοσηαπό τον Vogt, ο οποίος εξηγούσε ολόκληρο το σύμπαν βασιζόμενος στην επ'άπειρον εναλλαγή τηςδιαλύσεως και της συμπυκνώσεως. Πώς να παρακάμψουμε λοιπόν τον Henri Bois, ο οποίος στα 1881-1883, μιλούσε ήδη για ένα φαινόμενο παραμνησίας ή κρυπνομνησίας; Πώς να μην επαναλάβουμε μαζί μετον π.Sertillanges: "Εκείνο το πυρακτωμένο μυαλό καίει τ ις αναμνήσεις; Αμέσως μόλις ξαφνιάζεται από ένακαινούργιο κύμα της εσωτερικής φλόγας;"

Νέα ή όχι μία παρόμοια ιδέα δεν ήταν ίσως ικανή να αποθαρρύνει την δραστηριότητα του ανθρώπου;Όχι μόνον μας πείθει πώς ό,τ ι να κάνω, πρέπει να το ξανακάνω επ'άπειρον αλλά με διδάσκει ταυτοχρόνωςπώς ήδη, στο παρελθόν, το έχω επαναλάβει ανυπολόγιστες φορές. Επομένως είναι αδύνατον ναφανταστώ πώς εγώ μπορώ να δημιουργήσω ή να αλλάξω τον εαυτό μου σε τ ίποτα, να πάρω τηνπαραμικρή πρωτοβουλία, να επεξεργαστώ την ελάχιστη πραγματ ική πρόοδο. Είμαι, μέσα σ'ένα μέλλονπου ανανεώνεται επ'άπειρον, σκλάβος ενός παρελθόντος το οποίο με την σειρά του απομακρύνεται στοάπειρο. Σε όλα τα όντα τα οποία έχουν πιαστεί σ 'αυτόν τον κύκλο της κολάσεως, που δεν αφήνει τ ίποτεέξω από αυτόν, πρέπει να πούμε : "Εγκαταλείψτε κάθε ελπίδα".

Δεν είναι όμως εξίσου δυνατόν, χάρη στον Θεό, να δείξουμε χωρίς ιδιαίτερο κόπο πώς ένας κύκλοςαυτού του είδους είναι εντελώς φανταστ ικός; Μπορούμε να το αποδείξουμε μέσω της επιστήμης, είτεδεχόμαστε, είτε αποκλείουμε την ιδέα του απείρου αριθμού. Και πώς θα ήταν διακριτοί οι ταυτόσημοικόσμοι; Και ο Νίτσε ο οποίος κήρυξε με τόση επιμονή την αρχή της διατηρήσεως της ενέργειας, πώς θαδεχόταν σήμερα την αντ ίθετή της αρχή της μειώσεως της ενέργειας; Είναι δυνατόν να αποδειχθεί και μέσωτης ψυχολογίας, καθότ ι γεγονότα της συνειδήσεως μπορούν να είναι τα ίδια, μόνον εάν συνδέονται στηνίδια συνείδηση: όμως δεν είναι η ίδια συνείδηση η οποία επανεμφανίζεται από την μία περίοδο στην άλλη,από την στ ιγμή που θα ήταν απαραίτητη για να υπολογίσουμε στα σοβαρά μία τέτοια υπόθεση.

Παρατηρήθηκε ήδη πώς η αίσθηση του τρόμου που δοκιμάζει ο Νίτσε μετά την έκστασή του,συνοδεύει συνήθως τ ις "ψευτοαναγνωρίσεις", τ ις ψευδοδιακρίσεις. [Σήμερα μία τέτοια ψευδοαναγνώρισηκατέλαβε τον Ράμφο, με την αρχή της ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΕΩΣ που ανακάλυψε ξαφνικά μετά από τόσουςαιώνες, ευτυχισμένης ζωής που διάγει στην λεγόμενη Δύση, στον τεχνολογικό πολιτ ισμό].

Ακόμη περισσότερο όμως: ο Νίτσε δεν έβαλε χέρι σε όλες αυτές τ ις διαφορετ ικές αντ ιφάσεις,επιθυμώντας να συνδυάσει στην ιδέα της Αιωνίου Επιστροφής το όνειρο του για τον υπεράνθρωπο; Αλλάούτε και αυτό ήταν καινούργιο. Ο Χέρντερ και ο Γκαίτε, το είχαν ήδη διαλαλήσει. Δεν είναι λοιπόν ξεκάθαροπώς ανάμεσα στα δύο πράγματα πρέπει αναγκαίως να διαλέξουμε ; ή την παθητ ική αποδοχή ενός κύκλουο οποίος θα επαναφέρει αναλλοίωτα τα ίδια στοιχεία, υποχρεώνοντας συνεχώς να ακολουθούν τ ιςταυτόσημες προόδους, ταυτόσημες μειώσεις, ή την προσπάθεια του όντος για ωρίμανση, για ανακάλυψηνέων αξιών, για να υπερβεί πάντοτε τον εαυτό του και για να επιβάλλει για πάντα τον δικό του νόμο;

Μπορούμε να απαντήσουμε οπωσδήποτε, μαζί με τον Ernst Hornef f er, πώς το να είμαστε μεγάλοι,δυνατοί, ευτυχείς, δεν έχει τ ίποτε να φοβηθεί από τον νόμο τής αιωνίου επιστροφής, από την στ ιγμή πουδεν μπορούμε παρά να επιθυμήσουμε να ξαναβρούμε εκείνον τον δρόμο που μας ικανοποιεί. Έτσι ώστε οάνθρωπος, στο μέτρο που κατορθώνει να υψωθεί μέχρις αυτού του ιδανικού βρίσκει τελικώς τηνπροοπτική της αιωνίου αναγεννήσεως ενθουσιώδη και καθόλου καταπιεστ ική, πρόκειται όμως για μίαεπιφανειακή συμμαχία, η οποία δεν λογαριάζει το γεγονός πώς δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόνμας και επί πλέον προϋποθέτει μία μικροπρεπή ιδέα του ιδανικού τού υπερανθρώπου που δημιούργησεο Νίτσε. Ο Νίτσε σιχαινόταν κάθε μορφή ευδαιμονισμού, και γι'αυτό ο υπεράνθρωπος του δεν ήταν έναςηδονιστής, ούτε με την πιο ευγενική έννοια του όρου. "Είναι ένα σημείο οπισθοδρομήσεως", έγραψε,"όταν οι αξίες του ευδαιμονισμού αρχίζουν να έρχονται στην επιφάνεια".

Ακόμη και ο Daniel Halery, γράφει στην πρώτη του "Ζωή του Φρειδερίκου Νίτσε." Η αιώνιαεπιστροφή είναι μία σκληρή αλήθεια που καταπιέζει κάθε ελπίδα. Ο υπεράνθρωπος είναι μία ελπίδα- μίαψευδαίσθηση. Από το ένα στο άλλο δεν υπάρχει κανένα πέρασμα, ή αντ ίφαση είναι ολοκληρωτική. Εάν οΖαρατούστρα διδάσκει την Αιώνια επιστροφή, δεν μπορεί να προκαλέσει μέσα στ ις ψυχές μία φλογερήπίστη στην υπερανθρωπότητα. Και εάν διδάσκει τον Υπεράνθρωπο, δεν θα κατορθώσει να διαδώσει τηνηθική τρομοκρατ ία της αιωνίου επιστροφής. Και όμως ο Νίτσε τού εμπιστεύεται αυτόν τον ρόλο. Η αταξίακαι η καθίζηση των σκέψεων του τον υποχρεώνουν να υποστηρίζει έναν παρόμοιο παραλογισμό. Σ'αυτότο δεδομένο στηρίζεται και η ανασφάλεια του Νίτσε, οι αλλαγές επιπέδου στο ποίημα του Ζαρατούστρα.Σε τελική ανάλυση, μετά από κάποιες μάταιες προσπάθειες να δικαιολογηθούν λογικά οι προφητείες, θαεγκαταλειφθούν, εκτός από την σποραδική εμφάνιση στην συνέχεια κάποιων προσπαθειών λογικής σανλυρικό θέμα, ανάμεσα στ ις πράξεις αποκαθήλωσης των ειδώλων. Και πράγματ ι στον πρώτο Ζαρατούστραδεν αναφέρεται καθόλου. Το νέο Ευαγγέλιο, δημοσιευμένο τον Ιανουάριο του 1883, θα'πρεπε νααντ ικαταστήσει τόσο την ψεύτ ικη Χριστ ιανική ελπίδα, όσο και τον αρχαίο απελπιστ ικό μύθο. Η δεύτερηεμπειρία δεν επιβεβαίωσε αλλά πέταξε έξω και απείλεισε την πρώτη. Ο υπεράνθρωπος θα παρουσιαζότανσαν ένα "σύμβολο μίας πραγματ ικής προόδου που τροποποιεί τα πράγματα, μία υπόσχεση μίας δυνατήςφυγής από την τύχη και την μοίρα".

…Αυτά τα ερωτήματα, αυτές οι κριτ ικές, αυτές οι αναλύσεις αποκαλύπτουν μία υπερβολικήψυχρότητα. Η Λού Σαλομέ μας είχε προειδοποιήσει πώς ο συνομιλητής της σκεπτόταν πώς "είχε βάλειμία πλατειά θάλασσα, φαινομενικώς χωρίς όχθες, ανάμεσα σ'αυτόν και σε κάθε δυνατότητα μίαςανανεωμένης διανοητ ικής κριτ ικής". Αισθανόταν "πέραν κάθε κριτ ικής…πώς είχε φθάσει σε σταθερή Γή".Οπωσδήποτε μπορούμε να αντ ικρούσουμε πώς πρόκειται για ένα συναίσθημα εντελώς υποκειμενικό, τοοποίο δεν πρέπει να λογαριάσει μία αντ ικειμενική μελέτη. Η πεποίθηση του Νίτσε δεν τον απαλλάσσειαπό την κριτ ική περισσότερο από κάθε άλλον θνητό. Δεν θα μπορούσε όμως να είναι για μας ένα σημείοπώς δεν έχει γίνει κατανοητός όπως θα'πρεπε;

Είναι εφικτό ίσως να κάνουμε μία επιπλέον προσπάθεια, ώστε η κριτ ική μας να μην εφαρμόζει πάνωσε ένα φάντασμα της στ ιγμής στην οποία πιστεύει πώς κατέκτησε την ιδέα του. Αυτή η στ ιγμή δεν είναιγι'αυτόν το αποτέλεσμα μίας επιστημονικής επεξεργασίας. Όπως γράφει ο Andler, "Όπως και στονΣπινόζα, η συναισθηματ ική πανθεϊστ ική κατάσταση προϋπήρχε του συστήματος και της γεωμετρικής τουμορφής, έτσι και στον Νίτσε, η μυστ ικιστ ική έκσταση προηγείται του επιστημονικού συλλογισμού". Ψάχνειστην συνέχεια, τουλάχιστον για λίγο, στην επιστήμη κάτ ι που να την δικαιολογεί, να την φωτίζει. Αλλάταυτοχρόνως, με οποιονδήποτε τρόπο και αν ξεκίνησε να υπεισέρχεται μυστ ικά μέσα του πρίν από ταοράματά του Sils Maria και του Rapallo, η ιδέα του είναι διαφορετ ικής τάξεως.

Εκείνο το είδος ευγενούς επιστημονισμού πού κάποια στ ιγμή φαινόταν να μπορεί να καθορίσειολόκληρη την σκέψη του Νίτσε, υπερβαίνεται τώρα πλέον. Εάν η επιστήμη δεν του δίνει καμίαεπιβεβαίωση, ο Νίτσε θα προχωρήσει χωρίς την επιστήμη ή θα την ανακρίνει με διαφορετ ικό τρόπο.Σ'αυτό το σημείο, πάντοτε στην Ιστορία, ο πιστός (δηλαδή χωρίς κανένα λογικό περιεχόμενο)εγκαταλείπει χωρίς δυσκολία κάθε απολογητ ικό σύστημα, εξωτερικό εξάλλου της εσωτερικής τουβεβαιότητος, μόλις αποκαλύπτεται ανεπαρκές ή ξεπερασμένο. Η πίστη του δεν εξαρτάται από αυτό,ανάμεσα στα δύο δεν υπάρχει κοινό μέτρο. Τι σημασία μπορούν να έχουν λοιπόν οι απογοητεύσεις, πουκατόρθωσε να φορτώσει στην πλάτη του αυτή η επιστήμη, για τον Νίτσε; Η σκέψη του δεν δυσκολεύεταικαθόλου. Το γεγονός είναι πώς στην "λαμπρή της ετερότητα", εκείνη η σκέψη δεν μοιάζει με τ ίποτε άλλοκαι δεν ακουμπά σε τ ίποτε άλλο. Ας δούμε για τ ι πράγμα πρόκειται, στ 'αλήθεια.

Σχόλιο: Ας προσέξουμε σ'αυτό το σημείο μερικά πράγματα πουφανερώνονται ! Ο Πλάτων είχε μιλήσει για ιδέες, για δεσμούς ιδεών οιοποίες αποτελούν τον νοητό κόσμο. Οι οποίες κατάγονται καιγεννιούνται, προέρχονται οντολογικά από μία ιδέα η οποία υπάρχειεπέκεινα της νοήσεως, της ουσίας και είναι το ΑΓΑΘΟ. Στην Δύση,μέσω του σχολαστ ικισμού, ο Πλάτων ταυτ ίστηκε με τ ις ιδέες, καθώςταύτ ισαν το αγαθό με τον Θεό. Ο οποίος πήρε την θέση της ιδέας.Του αγαθού. Έγινε η ιδέα του Θεού, η οποία εισήλθε στην τρικυμίατης ιστορίας και προσπαθεί να επιβιώσει με το σωσίβιο τουπροσώπου. Ο Μυστ ικισμός, και η νέα θρησκεία που θα φέρει τηνΕιρήνη, είναι η απόκτηση ΜΙΑΣ ιδέας πέραν του ορίου και τουορίζοντος του νοητού κόσμου, χωρίς αυτόν όμως. Απευθείας. Ηοποία ιδέα, χωρίς τον νοητό κόσμο που είναι ο εαυτός, η ανθρώπινηΦύσις, ταυτ ίζεται με τον Εαυτό πλέον, με το αληθινό ΕΓΩ. Χωρίς τοννοητό κόσμο όμως, τον ΝΟΥ, είναι η ετερότης καθ'αυτή. Επέκεινα κάθε ουσίας, ομοιότητος, η ενσάρκωσητου αγαθού στο εκάστοτε υπέρ-ΕΓΩ. Αυτό το Εγώ παλεύει σήμερα στην ιστορία να βρεί οπαδούς για ναδράσει και να δημιουργήση την χαμένη ενότητα, στην ετερότητα, στους άλλους, στους οπαδούς. Η να τηνεπιβάλλει, όπως ο Οικουμενισμός, κάτω από τον αλάθητο Πάπα. Αυτή την ιστορία εισήγαγε στηνΟρθοδοξία ο Ζηζιούλας την ενσάρκωσε στην Εκκλησία, ακολουθώντας τα βήματά του Φλωρόφσκυ, οοποίος νομιμοποίησε τον μυστ ικισμό, στην θέση της αγιότητος, αποδεχόμενος αυτή την ιδέα στοκέντρο του προσώπου, της θεολογίας. Αυτή την ιδέα την είχε δανειστεί από τον Σέλλινγκ όπως και οιυπόλοιποι Ρώσοι Θεολογούντες. Είναι η ουσία του ιδεαλισμού, και αναγνωρίζεται στην Φ ιλοσοφία με τοόνομα νοητ ική διαίσθηση, μία μυστ ική αίσθηση, η οποία ταυτ ίζεται και με την πίστη του Σολόβιεφ και δίνειτην έννοια Sobornost. Τον Ρώσικο ορισμό της Εκκλησίας, που εισήχθη στην Ελλάδα σαν Σύναξη. Και είχεσαν τραγική συνέπεια να θεωρείται η Εκκλησία σαν αδιάκοπη προέκταση της ενσαρκώσεως. Μιά αιώνιαεπανάληψη. Εγκαταλείποντας τους Αγίους, για τους Μυστ ικιστές, ο πρύτανης των οποίων είναι χωρίςαμφιβολία ο Νίτσε. Σήμερα διάφοροι επαγγελματ ίες της λατρείας επαναλαμβάνουν αδιάκοπα αυτές τ ιςκενολογίες, σαν να εξηγούν το Ευαγγέλιο.

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/08/5.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (5)

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Σε μία σελίδα του νέου του βιβλίου στον Νίτσε, που διορθώνει κάπως το προηγούμενο δοκίμιο του,ο Daniel Halevy προσπαθεί να το καθορίσει. Σ'αυτό βρίσκει, δεμένη σ'έναν μύθο αρχαίο, μία νέαμεταφυσική:

"Όλα επιστρέφουν, έλεγαν οι αρχαίοι, στους οποίους δεν ήταν οικεία ακόμη η έννοια τηςαιωνιότητος. Όλα επιστρέφουν ασταμάτητα γράφει ο Νίτσε. Είναι σαν να λέει: αιωνίως. Την ίδια στ ιγμή πουυπάρχει επιστροφή, υπάρχει αιώνια επιστροφή. Αυτή είναι η έκφραση που θα χρησιμοποιεί πάντοτε, καισ 'αυτή την έκφραση τονίζεται το Αιώνιο. Η χρήση του Εβραϊκού όρου, αγνώστου στους Έλληνεςανανεώνει τον πρωτόγονο μύθο. Από εποχή σε εποχή, ανακοίνωναν οι Έλληνες, ή ανθρωπότης θαυφίσταται κάποιες επιστροφές. Ο Νίτσε μιλά με διαφορετ ικό τρόπο: Κάθε στ ιγμή που ζούμε,προορισμένη να επιστρέψει άπειρες φορές, φέρει το ίχνος της αιωνιότητος, αυτή η ίδια είναι ένας Αιών".

Εάν δεν την προεκτείνουμε πάρα πολύ, αυτή η ανάλυση φαίνεται σωστή, αλλά είναι ακόμηανεπαρκής. Είναι αλήθεια πώς ο Νίτσε έχει μίαν ιδέα της αιωνιότητος που δεν υπήρχε σ'εκείνη την μορφή,ανάμεσα στους αρχαίους, όπως είναι επίσης είναι αλήθεια πώς η ένωση την οποία συλλαμβάνει, ανάμεσαστο γίγνεσθαι και την αιωνιότητα, έχει τον τόνο στον δεύτερο όρο:

Λάμπει πάνω μας άστρο δίπλα σε άστρο, Ολόγυρά μας τρέμει ριγώντας η αιωνιότης (Αφιερωμένοστην Λου Σαλομέ μαζί με την χαρούμενη επιστήμη, 1882).

Είναι αλήθεια επίσης πώς αυτή η επιμονή προέρχεται από έναν βαθύ πόθο "…Γιατ ί σ 'αγαπώΑιωνιότητα!" (Διθύραμβοι στον Διόνυσο, Δόξα και Αιωνιότης). Αυτές οι συνειδητοποιήσεις όμως παρ'όλα αυτά δεν λύνουν το κεντρικό σημείο: Με ποιόν τρόπο κατανοείο Νίτσε την σχέση ανάμεσα στα δύο στοιχεία που φαίνονται ενωμένα; Με ποιόν τρόπο γι'αυτόν ηΑιωνιότης υπερτερεί του Γίγνεσθαι; Με ποιόν τρόπο κάθε μία στ ιγμή, που ο τροχός του κοσμικούγίγνεσθαι επαναφέρει αόριστα, μπορεί στα μάτ ια του, να είναι στ 'αλήθεια αυτή η ίδια ένας αιών;

Εδώ νομίζουμε πώς βρίσκεται το ουσιώδες της νιτσεϊκής εμπνεύσεως. Εδώ Αιώνια επιστροφή καιΥπεράνθρωπος θα αποδειχθούν αλληλέγγυα, σαν δύο μυστήρια σφηνωμένα τό ένα στο άλλο!

Ο Νίτσε απέχει (είναι τόσο φανερό) από την αισιοδοξία της αγαθής και απλοϊκής ανθρωπότητος, ηοποία μπορούσε να δεί στην επιστροφή χωρίς τέλος των εποχών, ένα μέσον για να ξαναρχίζει πάντοτεαπό την αρχή μία ζωϊκή ύπαρξη, η οποία θα συμπύκνωνε γι'αυτή όλα τα αγαθά. Μίας ανθρωπότητος ηοποία θα είχε μόνον μία αγωνία, ότ ι θα αδυνάτ ιζε η κοσμική δύναμη ανανέωσης, και μία μοναδική ανησυχία,να εξασφαλίζει μέσω των τελετουργικών της την αιώνια επανάληψη. Γνωρίζει πώς εδώ υπάρχει μίααντ ιφατ ική πραγματ ικότης. Δεν του διαφεύγει πώς σύμφωνα με τους τρόπους που αποκτάται ησυνείδηση, η αιώνια επιστροφή μπορεί νά φανεί τόσο η πιο ενθουσιώδης των αληθειών ή αντ ιθέτως, όσοκαι η πιο καταπιεστ ική. Αυτή η επιστροφή, είναι στην πραγματ ικότητα ένας κύκλος: και αυτός που τοκατανοεί μπορεί να βρεθεί αυτός ο ίδιος στο κέντρο του ή στην περιφέρειά του. Μπορεί να παρασυρθείπαθητ ικά, σε μία απέραντη και απελπιστ ική περιστροφή, ή αντ ιθέτως να συμμετάσχει στην κυρίαρχηδύναμη που κινεί μ'αυτόν τον τρόπο ολόκληρο τον κόσμο. Μπορεί να διασταλλεί στον θρυμματ ισμό μίας

διάρκειας χωρίς τέλος που πάντοτε ξαναρχίζει ή αντ ιθέτως να βρεθεί συγκεντρωμένος στην στ ιγμή πουγεννά όλη την διάρκεια. Μπορεί να υποστεί τον νόμο του Χαλκού, της συμπαντ ικής αιτ ιοκρατ ίας, αλλάμπορεί και να είναι αντ ιθέτως, στην ελευθερία, αυτός ο ίδιος ο νόμος. Στην πρώτη περίπτωσησυντρίβεται, στην δεύτερη θριαμβεύει. Δεν υπάρχει πιο τρομακτ ικό κενό, ούτε πιο υπερχειλίζουσαπληρότης.

Να αγαπήσουμε το μοιραίο είναι μόνον μία υποχώρηση, χωρίς καμμία αμφιβολία ανεφάρμοστη απόεκείνον που απελπισμένα προσπαθεί να ξεφύγει από αυτή. Μία μετριοπαθής παράδοση πολύ λίγοειλικρινής. Αντ ιθέτως γι'αυτόν που υψώνεται μέχρι να συμπέσει μ'αυτή, είναι στ 'αλήθεια η αγάπη για τηνυπέρτατη ελευθερία. Εάν δέχεται σαν ένα μοναδικό και τέλειο δώρο όλα όσα του φέρει η ζωή…είναι επειδήέγινε αυτός ο ίδιος η πηγή και το κέντρο της ζωής [όπως ισχυρίζεται τελευταίως ο Ράμφος:"Αυτοσχεδιάζω"] Δεν έχει ανάγκη πλέον να γονατ ίσει απέναντ ι στην μοίρα, καθότ ι ύψωσε το μπόϊ του μέχριτου ύψους της μοίρας…Στο ίδιο φύσημα δημιουργεί και συντηρεί. Σ'αυτόν, όπως στον Θεό, ανάγκη καιελευθερία συμπίπτουν. Για ένα παρόμοιο όν ο τροχός του Χαλκού γίνεται ένα χρυσό δαχτυλίδι. Το Fatum(η μοίρα), ολοκληρώνει ο Νίτσε, είναι μία ενθουσιώδης σκέψη για οποιονδήποτε έχει κατανοήσει πώςαποτελεί μέρος του αυτός ο ίδιος. Amor Fati. Ego Fatum.

Αυτή είναι ακριβώς η εμπειρία του Νίτσε (θα δούμε στην συνέχεια τ ι μπορούμε να σκεφθούμε για τηναυθεντ ικότητα της ). Αυτή είναι επίσης μιά μυστ ικιστ ική εμπειρία με την αληθινή της σημασία. Γράφει οHenri Delacroix. "Ο μυστ ικός παραστέκεται στην γέννηση των πραγμάτων, τοποθετείται δίπλα στην αρχήκαι αφήνεται σ 'αυτή, διατρέχει λοιπόν όλες τ ις μορφές του Είναι χωρίς να εγκαταλείπει το Είναι.Παράσταση, αφήνομαι να μεταφερθώ. Στην προκειμένη όμως περίπτωση δεν μας λένε πολλά: ο Νίτσεαισθάνεται μέσα του την δύναμη που δημιουργεί κάθε πράγμα και η οποία ξαναβρίσκεται ακέραιη,αμετάβλητη, ελεύθερη και κυρίαρχη σε κάθε στ ιγμή του συμπαντ ικού γίγνεσθαι. Η ύπαρξη γι'αυτόν είναιένας κύκλος του οποίου το κέντρο είναι στ 'αληθινά "Παντού" Τ ίποτε δεν τον βαραίνει, καθότ ι σε κάθεστ ιγμή αρχίζει το Είναι. Μ'αυτή την έννοια πρέπει να κατανοήσουμε την πετυχημένη έκφραση του MarieAnne Cochet "Τον μήνα αύγουστο του 1881, κοντά στον μονόλιθο του Surlej ο Νίτσε δέχεται το βάπτ ισματης αιωνιότητος του".

Παρ'όλα αυτά η ερμηνεία του συγγραφέως αυτού παραμένει ίσως λίγο περισσότερο, τουλάχιστονσ'αυτή την σελίδα, στο πλαίσιο της κλασσικής νοησιαρχίας. Σύμφωνα μ'αυτή την ερμηνεία η σκέψηστριφογυρίζει γύρω από τον εαυτό της πιστεύοντας πώς προχωρεί σε μιάν ευθεία, όπως τα τυφλωμέναάλογα του παρελθόντος που γύριζαν τους τροχούς των Λούνα Πάρκ. Και πώς αυτό θα είναι ελεύθερο καικυρίαρχο του εαυτού του μόνον την στ ιγμή κατά την οποία θα γνωρίσει την πραγματ ικότητά του. Μίαπαρόμοια γνώση, όμως, είναι διπλής όψεως. Είναι ένα υπερβολικό πλησίασμα του κόσμου τού γίγνεσθαικαι του κόσμου του Είναι. Ναι, αλλά όμως εάν στεκόμαστε από το μέρος του γίγνεσθαι, δεν υπάρχειτ ίποτε πιο τρομακτ ικό, το επαναλαμβάνουμε, από το νιτσεϊκό όραμα του κόσμου και ο Νίτσε είναι οπρώτος που αποκτά την εμπειρία αυτή και ο πρώτος που το είπε: Εάν στεκόμαστε όμως από το μέροςτου Είναι, είναι μία Θεία ευτυχία: Lux mea crux,-crux mea lux.

Έτσι λοιπόν η πρώτη εμπειρία του Νίτσε είχε ακόμη μία κάποια αβεβαιότητα. Τουλάχιστον ας πούμεπώς η έκστασή του δεν υπήρξε επαρκής για να του αφαιρέσει τ ις αμφιβολίες, φορτωμένες αγωνία για τηνπροσωπική του κατάσταση. Ο ρόλος τού οράματος του Rapallo θα είναι να εκδιώξει αυτές τ ις αμφιβολίες.Σ'αυτό το όραμα ο Νίτσε παίρνει την σιγουριά πώς είναι πλέον πραγματ ικά με το μέρος τού Είναι.Συμμετέχει ενεργά, ελεύθερα στο Fatum. Αποτελεί μέρος του ο ίδιος. Η έμπνευση του επομένως δεν τοναφήνει, ένα σιχαμερό άτομο, σε μία σκλαβιά η οποία καθίσταται ακόμη πιο βαρειά από τηνσυνειδητοποίησή της. Γνωρίζει πώς είναι ο υπεράνθρωπος. Αυτός ο οποίος με την θέλησί του και χωρίςτον Νόμο γεννά τους κόσμους. Αυτό που αντελήφθη, αυτό είναι. Η σκέψη του, από το Sils Maria και μετά,όχι μόνον έλαβε σώμα, αλλά έλαβε και το καθοριστ ικό της νόημα: Αφαιρέθηκε κάθε αμφισημία. Κάθεαμφιβολία, κάθε αγωνία, έχουν χαθεί. Μπορεί να πεί επιτέλους στ ' αλήθεια : amor Fati, διότ ι μπορεί να πεί,κατ 'αρχάς χωρίς κανένα δίσταγμα Ego Fatum. Ο νέος προφήτης έλαβε λοιπόν το χρίσμα. Ξεφεύγει από τηνκοινή ανθρωπότητα. Υψώνεται επομένως, είναι έτοιμος να ανακοινώσει το καινούργιο του Ευαγγέλιο, τοοποίο προσκαλεί σε μία καινούργια μετάνοια για να εισέλθουμε σ'ένα νέο βασίλειο. Το οποίο εξίσου με τοάλλο, και ακόμη περισσότερο από το άλλο, είναι ταυτοχρόνως ο αποκαλύπτων και το αντ ικείμενο, το

μήνυμα και ο Θεός. "Μεσημβρία, η ώρα της πιο κοντής σκιάς, το τέλος του μεγάλου λάθους, το απώγειοτης ανθρωπότητος! INCIPIT ZARATHUSTRA (Το Λυκόφως των Ειδώλων).

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/08/6_31.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (6)

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Ο Λάϊμπνιτς, προσπαθώντας να ανατρέψει την έννοια του σοφού του Σπινόζα και της ευτυχίας, έγραφε: "Ο Σπινόζα φαντάζεται πώς ξεκινώντας από την ημέρα κατά την οποία ο άνθρωπος γνωρίζει πώς ταγεγονότα είναι το προϊόν της ανάγκης, το πνεύμα του βρίσκεται αμέσως επαρκώς στερεωμένο. Παρ'όλααυτά λόγω αυτής ακριβώς της υποχρεώσεως, δεν ευχαριστεί πλέον την καρδιά του ασθενούς και αυτόςδεν αισθάνεται λυτρωμένος από το δικό του κακό". Μ' αυτόν τον τρόπο όμως δεν διείσδυσε βαθειά στηνσκέψη του φιλοσόφου και έτσι δεν υπήρξε δυσκολία να αποδειχθεί πώς μία τέτοια ανασκευή έμενεαπλώς στην επιφάνεια. Στην πραγματ ικότητα όταν ο σοφός του Σπινόζα ανυψώνεται μέχρι να θεωρήσειτην καθολική Ανάγκη, δεν το επιτυγχάνει μέσω μίας συνηθισμένης επιστήμης, η οποία εκτός των άλλων θατον άφηνε στην μίζερη κατάστασή του: χάρη σε μία αρετή ενός συγκεκριμένου είδους διαισθήσεως, δενείναι πλέον ο "ασθενής", για τον οποίο συνεχίζει να μιλά ο Λάϊμπνιτζ. Το όν που δέχεται την γνώση τουτρίτου βαθμού -εάν αυτή δεν είναι ψεύτ ικη- δεν είναι πλέον καθεαυτό ένα από τα άπειρα στοιχεία από ταοποία συνίσταται η natura naturata (η δημιουργημένη Φύσις) : Μετέχει στην natura naturans (στηνδημιουργό Φύση).

Όπως φαίνεται είναι μία ανάλογη ιδέα με του Νίτσε. Από την μία στην άλλη, όμως, υπάρχει μίαδιαφορά, η οποία εξασφαλίζει την απομάκρυνση ακόμη περισσότερο από την πρώτη, από την ανασκευήτου Λάϊμπνιτς: Βεβαίως δεν αναφερόμαστε στον χαρακτήρα του Πάθους, τόσο αντ ίθετο με τηναπρόσωπη ειρήνη, για να μην πούμε την ψυχρότητα, μίας σκέψης η οποία προοδεύει με τον γεωμετρικόκανόνα. Ότ ι, κάτω από εκείνη την φαινομενική ψυχρότητα, έκαιγε ίσως μία φλόγα, είχε γίνει κατανοητό ήδη.Ο Σπινόζα ήταν "μεθυσμένος του Θεού, εκστασιασμένος" . Στον Νίτσε όμως δεν υπάρχει ίχνος της Naturanaturans. Καμμία Θεότης, καμμία αντ ικειμενική ουσία, καμμία αιώνια ιδέα. Τ ίποτε που να μοιάζει μ 'ένανπλατωνικό κόσμο. Επομένως και καμία οντολογία. Όσο αυστηρή και άκαμπτη μπορεί να είναι γι' αυτούςπου την υπομένουν η ανάγκη που γεννιέται από την Μοίρα (Fatum), είναι καθαρή τυχαιότης, καθότ ι είναικαθαρή επινόηση: παιχνίδι των κύβων, θεία φαντασία, χορός στο κέντρο ενός άδειου ουρανού… Και ότανο Ζαρατούστρα ανακαλύπτει πώς συμπίπτει με μία τέτοια αρχή, ανακαλύπτει μάλλον, πώς δέν υπήρχεκαμμία ανώτερη αρχή στην οποία ήταν απαραίτητο να αναφέρεται: ο νόμος του κόσμου είναι στην ολότητατου, κάθε στ ιγμή, μία παραγωγή της προαιρέσεως του. Νίκησε κάθε πνεύμα της βαρύτητος. Είναικαθ'αυτός αιώνιος και όχι λόγω συμμετοχής. Ή καλύτερα γίνεται αιώνιος. Κάθε αξία προέρχεται από τηνΒούλησή του. Όλη του η γνώση είναι δημιουργική. Υπέρτατο άστρο του Είναι.Κλίμακα αιωνίων Δημιουργιών (Διθύραμβοι στον Διόνυσο)

Η Νιτσεϊκή ιδέα δεν παρουσιάζει τόσο αναλογίες με την σκέψη του Σπινόζα, όσο με τον Βουδισμό. ΟΝΙΤΣΕ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕ ΝΑ ΙΔΡΥΣΕΙ ΕΝΑΝ "ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΒΟΥΔΙΣΜΟ". Δεν υπάρχει αμφιβολία πώς υμνείτην ζωή, δεν την ευνουχίζει. Ψάχνει το κεντρικό σημείο από όπου ξεπηδά ολόκληρη η ζωή, και όχι τοκεντρικό σημείο όπου κάθε ζωή σβύνει. Παρ'όλα αυτά τραγούδησε μ'έναν έξοχο τρόπο το μυστήριο τηςνύχτας και τον ύπνο, αγαπητή μεταφορά στον Ινδικό μυστ ικισμό. Δεν εορτάζει "την καταστροφή τουσπιτ ιού" αντ ιθέτως, τραγουδά την αιώνια επαναοικοδόμηση. Και όμως η σύλληψή του, τουυπερανθρώπου, παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με την σύλληψη του Βούδα, του φωτισμένουανθρώπου ο οποίος, ακριβώς γι'αυτό, είναι περισσότερο από άνθρωπος. Αυτού ο οποίος γνωρίζει χάριςσε μία μυστηριώδη έμπνευση, όχι το μυστ ικό ενός όντος που δεν υπάρχει, αλλά το μυστ ικό του

συμπαντ ικού γίγνεσθαι "Δεν είμαι ένας άνθρωπος, δεν είμαι ένας Θεός: γνώρισε πώς είμαι ένας Βούδας".Έτσι θα μπορούσε να μιλήσει ο Ζαρατούστρα: όπως ο Σακυαμούνι, πρωταγωνιστής ενός μυστ ικισμούχωρίς Θεό. Και εξίσου με τον Σακυαμούνι, δεν απαιτεί να φτάσει στον βαθμό του, στην κοσμική σειρά τωνμεγάλων φωτισμένων. Αυτή η σκέψη ενδύεται μία μορφή καθαρά Βουδιστ ική: "Σε καθέναν από τουςεπόμενους κύκλους της ανθρώπινης ιστορίας, υπάρχει πάντοτε μία στ ιγμή στην οποία, για έναναπομονωμένο άνθρωπο, και στην συνέχεια για πολλούς, ύστερα δε για όλους, υψώνεται ο δυνατός λόγοςπερισσότερο από κάθε άλλον, της Αιώνιας Επιστροφής όλων των πραγμάτων. Τότε ηχεί κάθε φορά γιατην ανθρωπότητα η ώρα του μεσουρανήματος".

Η αναλογία όμως πάει παραπέρα: δυναμώνει ακριβώς χάρη σ'αυτό που οι πολλοί, ανάμεσα τους καιη Λού Σαλομέ, είδαν μόνον σάν μία αντ ίθεση. Για τον Νίτσε, λέει η Λού Σαλομέ, "ο σκοπός της πιο υψηλήςηθικής φιλοδοξίας δεν είναι η απελευθέρωση από την υποχρέωση της επιστροφής, αλλά η χαρούμενημεταστροφή σ'αυτή, δεν είναι το Νιρβάνα, αλλά το Σαμσάρα, το όνομα του μέγιστου ιδανικού". Αυτό είναιαλήθεια. Η νιτσεϊκή αιωνιότης βρίσκεται όλη στο γίγνεσθαι, τόσο μάλιστα που άδειασε από κάθε ουσία καιπέρασε ολόκληρη στον αντ ίθετο όρο. Αυτό είναι που επιτρέπει στον Νίτσε να πεί πώς ακόμη και στηνπνευματ ική σφαίρα, πιστεύουμε αποκλειστ ικώς στο γίγνεσθαι". Δεν πρέπει να ξεχνούμε πώς ούτε για τονΒουδισμό υπάρχει μία ανεξάρτητη αιωνιότης. Η Βουδιστ ική σωτηρία είναι καθαρή ελευθερία. Δεν συνίσταταικαθόλου από το πέρασμα από την σφαίρα του Σαμσάρα, σε μίαν άλλη σφαίρα. Στο τέλος της εκφράστηκεσ'ένα δόγμα, το οποίο ο Νίτσε θα θαύμαζε με σιγουριά, εάν είχε την δυνατότητα να το γνωρίσει: το δόγματου mahayama, του νιρβάνα που δεν είναι το σταμάτημα.

Είναι γνωστό πώς σύμφωνα με το Μεγάλο Μονοπάτ ι, ο Μποντ ισάτβα εξαιτ ίας ενός όρκουφιλανθρωπίας, καθυστερεί επ' άπειρον την είσοδο του στο νιρβάνα, παρότ ι έχει ήδη πραγματοποιήσειόλες τ ις συνθήκες για να εισέλθει. Μιλώντας μ' αυτόν τον τρόπο όμως, ομιλούμε με τον τρόπο τηςφαινομενικότητος. Όταν εξαφανίζεται κάθε "κλείσιμο" τότε κατακτάται η "Βουδιτά". Ο σοφός μπορεί ακόμηνα πάει και να γυρίσει, να σκεφτεί και να πράξει, να κηρύξει και να αφιερωθεί, να γεννηθεί και να πεθάνει,όσο υπάρχει ο κόσμος, επ' άπειρον. "Στην πραγματ ικότητα δεν υπάρχει καμμία διαφορά ανάμεσα στηνπαραγωγή και την εξαφάνιση της προσωπικότητος, ανάμεσα στο Σαμσάρα και το Νιρβάνα"(Nagarjuana. EAsanga). Αυτό δεν του περιορίζει την ελευθερία. Δεν βρίσκεται σ 'ένα ξεχωριστό Νιρβάνα, αλλά δεν είναιπλέον στην Φυλακή του Σαμσάρα. Καθότ ι γι'αυτόν, ο οποίος είδε τα μετόπισθεν των πραγμάτων "για τονιρβάνα είναι το σαμσάρα, και το σαμσάρα είναι το νιρβάνα, ανάμεσα δε στα δύο δεν υπάρχει καμίαδιαφορά". Δεν αντ ικατέστησε μία ψευδαίσθηση με μίαν άλλη ψευδαίσθηση. Έφτασε εκείνη την σημασία τηςκαθολικότητος, στην οποία "το νιρβάνα και το σαμσάρα έχουν μία μοναδική γεύση". Το νιρβάνα του είναι τονιρβάνα που δεν είναι το σταμάτημα, το μοναδικό αληθινό νιρβάνα. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για τηννιτσεϊκή αιωνιότητα, annulus aeternitatis. Δεν είναι ξεχωριστή σε σχέση με το γίγνεσθαι. Δεν είναι καθόλουάλλο πράγμα σε σχέση με την αιώνια επανάληψη, ένα άλλο όνομα του συμπαντ ικού σαμσάρα. Και από τοένα μέρος λοιπόν και από το άλλο δεν έχουμε ένα δόγμα της αιωνιότητος μέσα στην στ ιγμή; Όχι σε μίαστ ιγμή που μισοανοίγει και χάνεται για να αφήσει να εμφανιστεί μία αιωνιότης έτοιμη, δομημένη έξω απόαυτόν. Όχι σε μία στ ιγμή προνομιούχο στην οποία θα αναποδογυριζόταν η ανθρωπότης, αλλά στην στ ιγμήκαθεαυτή, φορτωμένη με την γεύση της αιωνιότητος "Η αποτύπωση στο Γίγνεσθαι, τον χαρακτήρα τουΕίναι: αυτή είναι η υπέρτατη θέληση για δύναμη".

Εκπληκτ ική αναλογία, που μας δείχνει γι'ακόμη μία φορά, πώς το πνεύμα δεν επινοεί ποτέ λύσειςεξ'ολοκλήρου άγνωστες και ανέκδοτες. ο "ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ" του Νίτσε, είναι παρ'όλα αυτά,αρκετά διαφορετ ικός από τον Βουδισμό του Βούδα ή του Asanga. Μάλιστα η έμπνευση των δύοδογμάτων είναι σχεδόν στους αντ ίποδες. Επι πλέον δε ο Μυστ ικισμός του Νίτσε έχει απηχήσεις πουεκείνος των μεγάλων Γιόγκι δεν γνωρίζει. Ποτέ από αυτόν τον μυστ ικισμό δεν απελευθερώνεται εκείνο το"τρέμουλο χαράς ανακατεμένο με δάκρυα", που είναι μία ειδική ιδιαιτερότης του Νίτσε. Θέλοντας ναβρούμε μίαν άλλη ινδική αναλογία, συμπληρωματ ική στην Βουδιστ ική αναλογία, μπορούμε να την έχουμεστον χορό του Σίβα. Το παθητ ικό στοιχείο έρχεται μ'αυτόν τον τρόπο, να επαναεισαχθεί - προς όφελοςόμως, μίας πιο χλιαρής ζωτ ικότητος και ρισκάροντας να επιστρέψει και να εδραιώσει την αρχική αντ ίφαση.Δεν υπάρχει ένα απολύτως κατάλληλο σύμβολο. Το ίδιο το πρόσωπο του Ζαρατούστρα, έτσι όπως τοσχεδίασε ο Νίτσε, δεν εκφράζει την εμπειρία του εις βάθος. Δεν φέρει μαζί του όλη την τραγωδία πουπροαναγγέλλει. Ο Νίτσε λοιπόν, θα επιστρέψει, προτ ιμώντας -από το 1885- το σύμβολο της νιότης του,

στον Διόνυσο. "Ο μεγάλος διφορούμενος" θα επιστρέψει να παρουσιάζεται πλέον σ'αυτόν σε κάθε τουβήμα. Θα ονειρευτεί να προσφέρει μία σύνθεση της σκέψης του, εκθέτοντας την "φιλοσοφία αυτού τουΘεού". Και ο Θεός της εκστάσεως και της οργιαστ ικής ζωής θα του παρουσιαστεί σαν πιο κατάλληλος ναορίσει την Φρενετ ική του αντ ίθεση σ' Αυτόν, η εικόνα του οποίου δεν θα πάψει να τον βασανίζει μέχρι τοτέλος. Ο Ζαρατούστρα εναντ ιωνόταν στον προφήτη της Γαλιλαίας. Ο Διόνυσος, στο μυστ ικό του πάθος,αντ ιτ ίθεται στον εσταυρωμένο του Γολγοθά.

Συμπλήρωμα: Ο ύμνος στο μυστήριο της νύχτας και του ύπνου, βρίσκεται στην χαρούμενηεπιστήμη, με τον τ ίτλο: "το μυστηριώδες πλεούμενο"

…..Ξαφνικά βυθίζονται αισθήσεις και σκέψεις σε μία αιώνια μονοτονία, και μία Άβυσσος χωρίς σύνορα ανοίγει…..

….Τί ήταν ; Μήπως αίμα;-Τ ίποτε δεν συνέβη: Όλοι εμείς στον ύπνο, στον ύπνο είμαστε-τόσο υπέροχα, τόσο υπέροχα.

Αγαπά επίσης να προσεγγίζει τ ις εικόνες του ήλιου και της Νύχτας (Δόξα και αιωνιότης) και ένα απότα ωραιότερα ποιήματα του είναι "ο νυχτερινός ύμνος", στο 2ο βιβλίο του Ζαρατούστρα "Φώς εγώ είμαι Αχ, να ήμουν νύχτα. Όμως αυτή είναι η μοναξιά μου, πώς είμαι μία μάντρα φωτός! Αχ ναήμουν σκοτεινός και νυχτερινός. Πώς θα ήθελα να βυζάξω από τα στήθη του Φωτός…. Είναι νύχτα:θα'πρεπε να είναι Φώς! Και δίψα νυχτερινή! Και μοναξιά". Τέλος στον επίλογο του "πέραν του Καλού και του Κακού" γράφει ! Ήλθε ο φίλος ο Ζαρατούστρα, ο φιλοξενούμενος των φιλοξενουμένων. Γελά τώρα ο κόσμος, τοαποτρόπαιο κάλυμα σκίζεται: έφτασαν οι γάμοι για το φώς και το σκότος…

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/09/7_15.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (7)

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

«Δεν υπάρχει η ανάγκη κανενός για να ανασκευασθούν οι σκέψεις αυτού, του στοχαστού: ασχολείταιμ’αυτό, αυτός ο ίδιος». Αυτός ο ίδιος, πράγματ ι, μας προειδοποιεί χωρίς να το θέλει, με χίλιους τρόπους,για τον ψευδαισθησιακό χαρακτήρα της εκστάσεως του. Φτωχέ Νίτσε. Φτωχέ μεγάλε άνθρωπε. Τόσοβαθειά ανθρώπινος, που αγαπούσε τόσο την καθαρότητα-θύμα όμως της ομίχλης των ψευδολογιών πουεπικρατούσαν γύρω του. Ποθούσε το καθολικό ΝΑΙ. Ήθελε να πειστεί πώς το είχε προφέρει επιτέλους,στην απλοϊκότητα μίας επανακτημένης παιδικότητος. «Amor f ati: ας είναι αυτή από εδώ και πέρα η αγάπημου…Θέλω μόνον να είμαι, από δώ και πέρα, ένας που λέει ναι (χαρούμενη επιστήμη) «Αθωότης είναι ηπαιδικότης και λήθη, μία νέα αρχή…μία πρώτη κίνηση, ένας ιερός λόγος, το ναι». Και όμως πόσο μακριάήταν. Χωρίς να εισέλθουμε σε μία εξέταση ψυχιατρικής τάξεως, θα μας φτάσει να προσέξουμε μερικάγεγονότα, περισσότερο από ξεκάθαρα, για να το αντ ιληφθούμε. Δεν έχουμε την πρόθεση να φέρουμεστην πρώτη γραμμή την ιδιωτ ική ζωή τού στοχαστού, προκειμένου να ερμηνεύσουμε, αρχίζοντας απόαυτή την επιφάνεια τ ις αβύσσους της μεγαλοφυούς ψυχής. Δεν μπορούμε όμως να ξεχάσουμε πώς οιαπαιτήσεις του Νίτσε οδηγούν πέρα από τ ις απαιτήσεις ενός απλού στοχαστού. Μας προσκαλεί σε μίαανανεωμένη ύπαρξη, της οποίας πιστεύει πώς είναι ο προφήτης και η παραδειγματ ική μορφή. Για να τονσυλλάβουμε εις βάθος, όπως το επιθυμεί και ο ίδιος, πρέπει να τον συλλάβουμε σαν υπαρκτό. Με άλλαλόγια, ο στοχαστής Νίτσε των τελευταίων του χρόνων είναι σε στενή σχέση εξαρτήσεως από τονμυστ ικιστή Νίτσε. Στην αυθεντ ικότητα αυτού εξαρτάται η αξία εκείνου.

Ούτε πρόκειται να αμφισβητήσουμε εννοείται την ειλικρίνεια του σε συνειδητό επίπεδο. Ο μοναχικός τουSils Maria πιστεύει αληθινά πώς το συγκινησιακό σοκ που τον τάραξε τόσο βαθειά, ήταν προϊόν επαφήςμε μία υπέροχη πραγματ ικότητα και πώς αυτή η επαφή τον άνοιγε σ’έναν κόσμο εντελώς καινούργιο, οοποίος προσφερόταν σ’αυτόν σαν Χάρη. Όμως στην πραγματ ικότητα δεν έκανε τ ίποτε άλλο από το ναοικοδομήσει, με κάθε κόστος, έναν αναπληρωματ ικό μυστ ικισμό, για να γεμίσει το τρομακτ ικό κενό πουτου είχε αποκαλυφθεί. [Όπως ακριβώς συνέβη και με τον Φλωρένσκυ]. Η αληθινή του εμπειρία, η εμπειρίαπου κατευθύνει εκείνη που μόλις αναλύσαμε είναι άλλης φύσεως. Είναι εκείνη την οποία ο ίδιοςαναστοχαζόμενος ονόμασε «ο θάνατος του Θεού». Στ ις λίγες σελίδες της χαρούμενης επιστήμης πουσυνδέονται μ’αυτή την εμπειρία, έχουμε τον πυρήνα, το μητρικό μόριο, της σκέψης του. Συνιστούν τοκλειδί όλων όσων ακολούθησαν. Έ λοιπόν, πρόκειται για μία καθαρά αρνητ ική εμπειρία. Ακριβώς τοαντ ίθετο εκείνης της συνάφειας που θέλησε να ξαναβρεί στην συνέχεια με κάθε θυσία, από την στ ιγμήπου χωρίς αυτή ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει. Για να ξεφύγει από την απελπισία που γεννήθηκε απότο καθοριστ ικό ΟΧΙ, παρότ ι διατηρεί λοιπόν εκείνο το όχι χωρίς να υποχωρήσει σε τ ίποτε, επινοεί τηνΑιώνια επιστροφή.

«Προκειμένου να σας ανοίξω όλη μου την καρδιά φίλοι: εάν υπήρξαν ποτέ Θεοί, πώς θα μπορούσα ναανεχθώ να μην είμαι Θεός!» Ας μην αποδώσουμε σ’αυτές τ ις λέξεις οποιαδήποτε χυδαία σημασία, αςκρατήσουμε όμως την εξομολόγηση. Πρέπει ο Θεός να πεθάνει ώστε να ελευθερωθεί ο άνθρωπος απόμία ανυπόφορη πλέον υποταγή και να μεταμορφωθεί σε υπεράνθρωπο. Τέλος σε μία αποφασιστ ικήσυνείδηση, το γεγονός συντελείται. «Ο Θεός πέθανε. Ανώτεροι άνθρωποι, αυτός ο Θεός ήταν ομεγαλύτερος σας κίνδυνος. Από τότε που κείται στον τάφο, είστε στ ’αλήθεια αναστημένοι».(Ζαρατούστρα, στα μακάρια νησιά).

Αυτόν τον ελευθερωμένο άνθρωπο, τον αναστημένο κύριο, επιτέλους μίας πάντοτε υψηλότερης μοίρας, οΝίτσε τείνει να τον συλλάβει χωρίς κανένα θετ ικό περιεχόμενο. Στο βάθος του υπάρχει καθώς λέει οΓιάσπερς, «μία καθολική αρνητ ικότης, κάτ ι ανικανοποίητο χωρίς όρια, απέναντ ι σε κάθε πλευρά του Είναι.Και αυτή η ώθηση της ανικανοποιήσεως και της αρνήσεως εκδηλώνεται με ένα τέτοιο πάθος, με μία τέτοιαθυσιαστ ική Βούληση, που μοιάζει να ξεπηδά από τα ίδια βάθη από τα οποία πηγάζουν οι μεγαλύτερεςθρησκείες και η πίστη των προφητών». Σ’αυτό υπάρχει και εκείνο που τον αντ ιθέτει σε όλες τ ις μορφέςφυσιοκρατ ίας και θετ ικισμού. «Γενοβέζος της νοήσεως». Αρέσκεται να συγκρίνεται με τον «ΕυτυχισμένοΚολόμβο». Παρ’όλα αυτά «η άγνωστη Ινδία», προς την οποία κατευθύνεται, θα πρέπει να είναι μία δική τουδημιουργία και πάντοτε , μετά από αυτή, μία άλλη Ινδία θα πρέπει να ανακαλυφθεί ακόμη, ναδημιουργηθεί….

«Πλεονάζουσα υπερβολή όλου αυτού του περιπετειώδους πλού». Που ξεκίνησε πολύ νωρίς μας λέει,από το 1870. Μία αναχώρηση πιο μεγαλοπρεπής και ηρωική από όλες τ ις αποστολές στον Βόρειο ή στονΝότ ιο Πόλο-μία αναχώρηση χωρίς τέλος, χωρίς την προοπτική ενός πραγματ ικού πόλου. Αυτή είναι ησταθερή φιλοδοξία του Νίτσε, το μέρος που εξασφαλίζει την βαθειά συνέχεια ανάμεσα στ ις δύοπεριόδους που η έκσταση του 1881 διαχωρίζει. Μόνο που σε αντ ίθεση από την προσδοκία του, εκείνοτο καλοκαίρι του 1881, ανακάλυψε νέα Γή. Η άγνωστη του Ινδία έγινε γι’αυτόν στην πραγματ ικότητα, μίαόχθη που πλησίασε. Το γεγονός λοιπόν είναι πώς η καθαρή αρνητ ικότης ήταν ένα αδύνατο όνειρο. Ουπεράνθρωπος δεν μπορούσε να οικοδομηθεί στο κενό. Ο Νίτσε έφτασε να το κατανοήσει και όπως οναύτης βουλώνει πυρετωδώς την τρύπα στην βάρκα του που δυσκολεύεται, γεμίζει το κενό μέσω τουοποίου ο διωγμένος Θεός απειλεί να επιστρέψει και να κατακτήσει ξανά την αρχαία του κατοικία. «Εάν δενθέλουμε να ξαναπέσουμε στην παλιά έννοια ενός Δημιουργού, πρέπει να βάλουμε στην θέση του κάτ ιάλλο, και αυτό το άλλο θα είναι η Αιώνια Επιστροφή. Στο καλό και στο κακό αυτό το παράδοξο πρέπει νατο υπερασπιστούμε, καθότ ι εκείνος που αρνείται να πιστέψει σε μία κυκλική πρόοδο του σύμπαντος,είναι υποχρεωμένοι να πιστέψει σ’έναν απολύτως κυρίαρχο Θεό. Επομένως η αιώνια επιστροφήεπιβάλλεται σαν απαραίτητη αντ ικατάσταση του πεθαμένου Θεού. Μόνον αυτή μπορεί να σφραγίσει τηνπέτρα του τάφου του….

Στην καρδιά αυτής της νέας εμπειρίας και στην «μεγάλη απόφαση» που κράτησε εξασφαλίζοντας την, ηστάση του Νίτσε είναι λοιπόν πολύ λιγότερο από μία θετ ική επιβεβαιωτ ική στάση, από όσο είναι ακόμημία στάση αντ ιθέσεως ακόμη, και απογοητεύσεως. Επιπλέον ο Νίτσε, μέχρι την τελευταία ημέρα της ζωήςτου, δεν θα πάψει να βασανίζεται από την μορφή του Ιησού. Απέναντ ί του, αλληλοδιαδέχονται οθαυμασμός και η υποτ ίμηση, η τρυφερότης και οι σαρκασμοί, οι οποίες συγκλίνουν σε μία μυστ ική ζήλεια.Και εδώ επίσης, δεν καθορίζουν την αρνητ ικότητα και τ ις κριτ ικές του, μία κάποια ανακάλυψη ενός νέουβασιλείου και η αποδοχή κάποιων νέων αξιών: Εκείνο που προηγείται είναι μία ανταγωνιστ ική θέληση μέσαστην ίδια την μίμηση, δεμένη στην ανάγκη να ακολουθήσει έναν ανάλογο και ανώτερο ρόλο. Ναανακοινώσει ένα νέο Ευαγγέλιο, δεν είναι αρκετό για τον Νίτσε, επιθυμεί τον τ ίτλο του Σωτήρα, τουαπελευθερωτού. Δεν είναι δυνατόν παρά να αναμετρηθεί με τον Ιησού. Όλος ο Ζαρατούστρα μαρτυρείαυτή την θέληση της διαμάχης. Ίσως λοιπόν δεν θα μπορούσε να αναλύσει τελικώς τόσο καλά τ ις αγωνίεςκαι τους κινδύνους τής μνησικακίας, εάν δεν τα είχε γνωρίσει από την άμεση εμπειρία τους. Εμπειρία τηςμνησικακίας και ενός μεγάλου φάσματος τάσεων της ιδίας τάξεως. Είναι δυνατόν να φανταστούμε την σκιάενός αναλόγου αισθήματος στην βάση του μηνύματος του Ιησού; Στον Ιησού Χριστό τα πάντα είναι ΝΑΙ. ΟΝίτσε δυστυχώς, είναι ο ΜΝΗΣΙΚΑΚΟΣ άνθρωπος.

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/09/8.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (8)

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ) Είναι ο άνθρωπος της μνησικακίας μ’έναν τρόπο ακόμη πιο γενικό, «ήταν ο πιο αδύναμος από τουςανθρώπους». Και σ’αυτό ακριβώς το σημείο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιες ψυχολογικέςπαρατηρήσεις, αφήνοντας τον λόγο στον Henri-L. Mieville.

Μπορούμε χωρίς να εκτεθούμε και τόσο πολύ, να αποδώσουμε έναν ρόλο αρκετά σημαντ ικό στην σκέψητου Νίτσε, στην υπόγεια δραστηριότητα προβληματ ικών αισθημάτων που δεν «λύθηκαν» ποτέ, για ναχρησιμοποιήσουμε την γλώσσα της ψυχαναλύσεως. Αυτά τα κόμπλεξ, επιβαρυμένα από την ασθένεια,ήταν συγκεκριμένα κόμπλεξ κατωτερότητος απέναντ ι στην ζωή. Την εποχή των σχέσεων του με τονΒάγκνερ αυτή η πιεστ ική φιλία με την πιο τυραννική ιδιοφυΐα, η συναισθηματ ική ήττα που τον καταδικάζει,ο ανομολόγητος και χωρίς ανταπόκριση έρωτας του για την Cosima, την γυναίκα του Βάγκνερ, ενίσχυσαναυτές τ ις αρρωστημένες τάσεις. Σ’αυτό πρέπει να προσθέσουμε την μικρή επιτυχία της δραστηριότητόςτου σαν καθηγητού, στην Βασιλεία και αργότερα στην ταπείνωση που θα προκαλέσει η ολοκληρωτικήαδιαφορία του κοινού στην έκδοση των βιβλίων του. Εξαιρουμένων λίγων φίλων του, κανένας δεν θα τοντ ιμήσει με την προσοχή του. Η ύπαρξη αυτών των συνδρόμων στο υποσυνείδητό του και η επίδρασητους στην σκέψη του, πιστοποιούνται από όλη την εξέλιξη του ποιητού τού Ζαρατούστρα και ιδιαιτέρωςαπό την παθητ ική βία -συγκρατημένης κατ ’αρχάς και στην συνέχεια ελεύθερης να ξεσπάσει- τουυπερτονισμένου του ατομικισμού. Αλλά όσο η σκέψη μας συνεχίζει να καθορίζεται, είτε λιγότερο είτεπερισσότερο, από υποψίες άμυνας από την επιθυμία συμπληρωματ ικών ικανοποιήσεων και από τηνεξέγερση ενάντ ια σε παλιές καταπιέσεις, δεν είναι ελεύθερη, ακόμη και αν η γλώσσα μας είναι η πιοαποστασιοποιημένη ή η πιο τολμηρή με την επαναστατ ική σημασία της. Ο δρόμος του είναι ήδηκαθορισμένος από τ ις επιρροές εναντ ίον των οποίων αντ ιδρά. Και αυτές οι αναλύσεις συνδυάζονται τέλειακαι με την κρίση που εξέφρασε ο Μιγκέλ ντε Ουναμούνο.

Απελπισμένος και τρελλός, για να αμυνθεί απέναντ ι στον εαυτό του καταράστηκε αυτό που αγαπούσεπερισσότερο. Αδυνατώντας να γίνει Χριστός, εξύβρισε τον Χριστό. Και φουσκωμένος από τον εαυτό τουθέλησε να γίνει άπειρος και ονειρεύτηκε την αιώνια επιστροφή, μικρόψυχος, στρατ ιωτάκος της αθανασίας.Και γεμάτος αυτολύπηση, εξοστράκισε κάθε καλωσύνη… Εκείνο είναι ένα δόγμα για αδύναμουςανθρώπους, όχι για δυνατούς που είναι πράγματ ι δυνατοί (Το τραγικό νόημα της ζωής).

Ηθελημένη και διαστρεβλωμένη μ’αυτόν τον τρόπο, στην πηγή της, τ ι θα μπορούσε να είναι η εμπειρίατου; Η ένταση με την οποία βιώθηκε δεν εκπλήσσει σ’έναν ιδιοφυή άνθρωπο σαν αυτόν. Παρ’όλα αυτάόμως δεν είναι παρά η ένταση μίας ψευδαισθήσεως, το λαμπρό ένδυμα που ρίχτηκε πάνω από μία μιζέριαπου θέλει να αγνοεί τον εαυτό της. Η αιώνια Επιστροφή -μας το λέει ξανά ο Andler- υπήρξε η «αμβροσίαμε την οποία ο Νίτσε κέρδισε την ψευδαίσθηση ότ ι είναι Θεός». Η ενότης αυτής της ιδέας, όπως τηνσυνέλαβε, δεν είναι παρά η ενότης της τήξεως των αισθητηρίων (αισθητηριακή σύντηξη). Δεν μπορεί ναεπιβιώσει από την περαστ ική έξαρση και μάλιστα την βλέπουμε μέσα στο ίδιο το πνεύμα αυτού που τηνγέννησε, να διαλύεται μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Διότ ι δεν πρόκειται μόνον για τ ις πιο αντ ίθετεςοπτ ικές γωνίες που συγκρούονται σ’αυτή την ενότητα, όπως η μηχανικότης και ο Πλατωνισμός: πρόκειταιγια συλλήψεις εντελώς αντ ιφατ ικές και ασύμβατες μεταξύ τους. Το σύνολο του έργου του Νίτσε φέρει τηναντανάκλαση μίας βάρβαρης ταυτ ίσεως, η οποία διακινδυνεύει κάθε στ ιγμή από αυτούς τουςανταγωνιστ ικούς πόλους.

Είναι πολύ εύκολο να ισχυριστούμε με λέξεις μόνον, πώς ο χρόνος καταργήθηκε, πώς κάθε δεσμόςαιτ ιατός έσπασε κ.τ .λ. Στον Ζαρατούστρα λοιπόν (περί λυτρώσεως) διαβάζουμε : Ο προφήτης όμωςπρέπει και να εξομολογηθεί: Η αδυναμία να θρυμματ ιστεί ο χρόνος και η αδηφαγία του χρόνου - αυτή είναιγια την Βούληση το πιο μοναχικό της μπέρδεμα. Αλλοίμονο κάθε φυλακισμένος παραλογίζεται. Και στονπαραλογισμό, ακόμη και η φυλακισμένη Βούληση λυτρώνει τον εαυτό της (αυτολυτρώνεται) [Αυτός είναι οακριβέστερος ορισμός του Δυτικού Βουδισμού]. Ότ ι ο χρόνος δεν μπορεί να βαδίσει προς τα πίσω, αυτό είναιτο κρίμα του και η οργή του. Αυτό που υπήρξε - έτσι ονομάζεται ο βράχος τον οποίο η βούληση δενμπορεί να μετακινήσει!

Είναι πολύ εύκολο να φανταστούμε πώς «στο άπειρο όλες οι ευθείες γραμμές διπλώνουν πάνω στονεαυτό τους» και πώς μ’αυτόν τον τρόπο «το μοιραίο της αιωνίου επιστροφής καθιστά δυνατή την καθαρήτυχαιότητα». Εάν αυτός που δηλώνει αυτό το πράγμα πρόσφερε ταυτοχρόνως αδιάσπαστα σημεία τούανωτέρου του φωτισμού και της αποστολής του, ίσως ήταν δυνατόν για μας να τον πιστέψουμε, παρότ ιη δική μας εμπειρία των φτωχών θνητών δεν μας φανερώνει τ ίποτε παρόμοιο. Γι’αυτό και πιο πάνωδώσαμε την ευκαιρία που ζητούσε, στον Νίτσε, πρίν τον εξετάσουμε γύρω από τον εαυτό του,απορρίπτοντας συγκεκριμένες ανασκευές πολύ απλές ή πολύ άμεσες. Παρ’όλα αυτά δεν κατορθώνει ναμας δείξει σ ’αυτόν ενωμένες όλες αυτές τ ις εναντ ιώσεις. «Να σφραγίσουμε στο Γίγνεσθαι τον χαρακτήρατου Είναι, μας εξήγησε, ιδού η υπέρτατη βούληση για δύναμη». Αυτοί είναι οι όροι του προβλήματος στοοποίο η ιδέα της αιωνίου επιστροφής θέλει να δώσει μίαν απάντηση. Λύθηκε όμως το πρόβλημα; «ουμένας του χρόνου και της αιωνιότητος σύμφωνα μ’αυτή την νέα διατύπωση καταναλώθηκε;»

Στον ίδιο τον Ζαρατούστρα εκφράζονται με ίση δύναμη δύο τάσεις που τραβούν τον προφήτη σε δύοαντ ίθετες κατευθύνσεις. Σ’αυτόν αναδύεται μία διαμάχη ανάμεσα σ’ένα βίαιο πάθος και μία απέραντηνοσταλγία. Από το ένα μέρος ο Νίτσε ρίχνει την κραυγή τού πολέμου του «σας εκλιπαρώ αδέλφια, μείνετεπιστοί στη γή και μην πιστεύετε σ’εκείνους που σας μιλούν για υπεργήϊνες ελπίδες. Η ανίερη βιαιοπραγίαεναντ ίον της γής, είναι σήμερα το πιο ανατριχιαστ ικό πράγμα. Θα υπερηφανευτεί μάλιστα ότ ι πέτυχε νααλλάξει το νόημα του ανθρώπου : Δεν προκύπτει πλέον ο άνθρωπος από το πνεύμα, από την θεότητα,τον επανασυνδέσαμε με τα ζώα. Είναι για μας το πιο δυνατό ζώο, επειδή είναι το πιο πονηρό: μίασυνέπεια της νοήσεως του. Η ίδια του η νόηση είναι στην ολότητα τής λειτουργίας της βιολογία: οι πιοδυνατοί στοχαστές είναι ψυχωμένοι από μία ζωτ ικότητα περισσευούμενη και αχόρταγη. Η τελειότης είναι ηυπέροχη επέκταση της αισθήσεως της δυνάμεως, ο πλούτος, η βασιλική ανάγκη να βυθίσουμε όλες τ ιςόχθες.

Παρόμοιες δηλώσεις επέτρεψαν στο δόγμα του Νίτσε να εκληφθεί σαν ένας λαϊκός βιολογισμός, για μίαέκσταση της δυνάμεως και της ζωώδους ζωής και είναι αλήθεια πώς στεκόμενοι μόνο σ’αυτές δενμπορούμε να συμπεραίνουμε διαφορετ ικά. Όμως το γεγονός ακριβώς πώς είναι υπερβολικές μας βάζει σεαμφιβολίες . Σ’αυτές υπάρχει ένας τόνος πρόκλησης, μία θελημένη αλαζονεία που είναι σημάδια μίαςανήσυχης ψυχής, κατακερματ ισμένης. Και πράγματ ι, από το άλλο μέρος, πώς να μην εντυπωσιαστούμεαπό χωρία και αποσπάσματα όπου ο τόνος είναι εντελώς διαφορετ ικός, που μας μεταφέρουν σ’ένατελείως άλλο κλίμα;

Βαθύς είναι ο πόνος του-Χαρά – πιο πολύ ακόμη υποφέρει:Λέει ο πόνος: θεραπεύσου!Αλλά κάθε χαρά θέλει αιωνιότητα-Θέλει βαθειά, πολύ βαθειά αιωνιότητα!

Ανάμεσα σ’αυτή την βαθειά αιωνιότητα που επιθυμεί κάθε χαρά και τον παροξυσμό του σεξουαλικούενστ ίκτου, της εκστάσεως και της βαρβαρότητος, στον οποίο βυθίζεται η διονυσιακή έκσταση, τοδαχτυλίδι του γίγνεσθαι και της επιστροφής, δεν κατόρθωσε να δημιουργήσει την ενότητα. Αυτό τοδαχτυλίδι του γάμου έμεινε ένα απλό σύμβολο - ένα απλό αδύναμο σύμβολο.

amet hyst o sbo o ks.blo gspo t .gr http://amethystosbooks.blogspot.gr/2013/09/9_27.html

amethystos

ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ (9)

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (Τελευταίο).

Henri de Lubac

Ο ΝΙΤΣΕ ΜΥΣΤΙΚΙΣΤΗΣ (ΜΥΣΤΙΚΟΣ)

Ο Νίτσε δεν το παραδέχεται, αλλά το έργο του το διαλαλεί στους τέσσερις ανέμους. Διαψεύδει την λύσηστην οποία αρπάζεται, αποκαλύπτει τα κενά: «Πρέπει να επιμείνω στο όνειρο μου εάν δεν θέλω ναπεθάνω» : τρομακτ ική εξομολόγηση, καθότ ι ό,τ ι ονόμαζε μέχρι τότε διαλυμένο ερείπιο θα μπορούσε ναείχε γίνει η σωτηρία του και εκείνη η προσκόλλησή του σ’ ένα αδύνατο όνειρο είναι αντ ιθέτως αυτό που θατον οδηγήσει στην καταστροφή. Αυτός που χάρη στην απαίτηση ειλικρίνειας πλησιάζει τ ις πιο λεπτέςψυχές, κατέληξε να θρέψει ένα ύποπτο ενδιαφέρον για την ιδέα του «Ιερού ψέματος». Αυτός που με τόσηλεπτότητα μυρίστηκε τ ις ασυνείδητες υποκρισίες και με τόση σκληρότητα τ ις καταδίκασε, έγινε στοτέλος, όχι ο άνθρωπος με την μάσκα, αλλά ο άνθρωπος της μάσκας, σχεδόν ο θεωρητ ικός τήςψευδαισθήσεως, την οποία χαΐδεψε και έθρεψε, ο θαυμαστής μίας υποκρισίας τής οποίας, κατά βάθος,γνωρίζει την φύση της πολύ καλά.

Προσποιήθηκε ότ ι δημιούργησε αυτό που δεν μπορούσε να εμποδίσει την επιβολή του. (Αυτό το σημείοπαρουσιάζεται με διαύγεια από την Λού Σαλομέ: ...αλλά το βάθος όλης της αναπαραστάσεως αποτελείταιαπό την σκέψη πώς ο κόσμος είναι μία ψευδαίσθηση τού ανθρώπου, που την δημιουργεί ο ίδιος και πώςστην θεότητά του, δηλαδή στην ενότητα της ουσίας του με τον πλούτο της ζωής, γνωρίζει πώς εξαρτάταιαπό αυτόν και από την δημιουργική θέληση…) Επέστρεψε λοιπόν μ’αυτόν τον τρόπο στονψευδαισθησιασμό της πρώτης του περιόδου, όταν ήταν θαυμαστής τού Σοπενάουερ. [Αυτή είναι η κίνησητης Δύσεως που δεν έχουμε κατανοήσει ακόμη. Που την υποδούλωσε στον Ινδουισμό. Τα αισθητήρια που μαςδίνουν τα φαινόμενα, γεννούν την ψευδαίσθηση. Ο κόσμος των αισθητηρίων είναι μία ψευδαίσθηση. Και με τηνψευδαίσθηση αυτή αποκήρυξαν την Ελληνική στάση απέναντι στα αισθητήρια, πού ήταν ότι τα φαινόμενααπατούν, ελέγχονται δεν καταργούνται καί νομιμοποίησαν την διαχείριση των πληροφοριών των αισθητηρίωναπό την φαντασία, κάτι που απαγόρευε η αρχαία φιλοσοφία, προκειμένου να καταλήγουν στον Νού]. Όπως και ηΓέννηση της Τραγωδίας, ο Ζαρατούστρα είναι ένα έργο «Βαγκνεριανό». Αυτό το ποίημα με το οποίοθέλησε να κοροϊδέψει το Ευαγγέλιο, είναι παρόλες τ ις όμορφες στ ιγμές του, θεατρικό, σε απελπιστ ικόβαθμό. Γίνεται αισθητή μία δίψα για καθαρότητα και αυθεντ ικότητα, αλλά ταυτοχρόνως και κάτ ι φουσκωμένοκαι κάτ ι ψευδομεγαλοπρεπές που αποκαλύπτει την παραχάραξη. Και την ίδια στ ιγμή που λυπάται τονΠασκάλ σαν ένα θύμα του Χριστ ιανισμού, ο Νίτσε βρίσκεται πολύ κοντά να αποδειχθεί θύμα τουαντ ιχριστ ιανικού ονείρου - τού ψεύδους του. Και η Λού Σαλομέ δεν είναι η μόνη που ταράζεταιδιαβάζοντας αυτές τ ις γραμμές από το «πέραν του καλού και του κακού». Και ποιος ξέρει πώς μέχρισήμερα, σε όλα τα μεγάλα γεγονότα δεν επαληθεύθηκε ακριβώς το ίδιο πράγμα: πώς το πλήθος λάτρευσεέναν Θεό-και πώς ο «Θεός αυτός δεν υπήρξε τ ίποτε άλλο από ένα φτωχό θύμα προς θυσία» .

Πολλές φράσεις των τελευταίων του χρόνων, γύρω από την αιώνια επιστροφή, εκφράζουν μόνον μίααπογοητευμένη παράδοση, παρά κάποιον ενθουσιασμό: ιδού ο άνθρωπος: Δεν μπορείς να ανεχθείςπλέον την μοίρα σου; Αγάπησέ την, δεν έχεις επιλογή.

Ή αυτή επίσης, πιο πικρή, ίσως θλιβερά αινιγματ ική, παρότ ι φωτισμένη ακόμη από την ενθύμηση τηςλαμπρής στ ιγμής: «Η στ ιγμή κατά την οποία έφερα στον κόσμο την Επιστροφή είναι αθάνατη και είναι για

την αγάπη αυτής της στ ιγμής, που ανέχομαι την Επιστροφή». Ή ακόμη, η σημείωση της 10ης Ιουνίου του 1887 : «Η Αιώνια Επιστροφή είναι η πιο ακραία μορφή του μηδενισμού, το αιώνιο (παράλογο) μηδέν» .Συνδέοντας αυτά τα λόγια μ’αυτά που έγραφε ο Νίτσε λίγο μετά από την έκσταση τού Surlej, «πώς όλαεπιστρέφουν ακατάπαυστα είναι το πιο ακραίο πλησίασμα ανάμεσα στον κόσμο του γίγνεσθαι και τουΕίναι: η κορυφή του διαλογισμού». Ο Daniel Halevy γράφει:

«Κάθε σημείωση αφορά την αιώνια Επιστροφή, το ίδιο θέμα επιστρέφει και επαναλαμβάνεται συνεχώς.[Αυτό σημαίνει μονοσήμαντη σκέψη, που γεννά την ιδεολογία]. Πόσος δρόμος όμως περπατημένος ανάποδα,τ ί ανατροπή των προοπτικών.Το ακραίο πλησίασμα ανάμεσα στον κόσμο του γίγνεσθαι και τον κόσμο του Είναι διήρκεσε μόνον τηνστ ιγμή μίας εκστατ ικής αστραπής. Στην Αιώνια επιστροφή ο Νίτσε ανακαλύπτει την πιο ακραία μορφή τούμηδενισμού, το μηδέν, το παρανοϊκό αιώνιο. Η κορυφή του διαλογισμού που πίστευε πώς είχεακουμπήσει, καταρρέει και ο Νίτσε κυκλώνεται από τα συντρίμμια της σκέψης του – διπλωμένος στα ύψη,πολύ υψηλά κοντά στον κίνδυνο και χωρίς καμμία απάντηση στην Ερώτηση: που πάς; Σ’αυτές τ ις δύοτελευταίες σημειώσεις του η μία είχε ανοίξει έναν δρόμο ελπίδος, η άλλη τον ξανάκλεινε».

«Ο μηδενισμός που νικιέται από μόνος του» δεν μπορεί να είναι παρά μία εφήμερη νίκη και η πρόχειρηαπόφαση που μεταμορφώνει την απαισιοδοξία σε κραυγή θριάμβου είναι ανίκανη να τροποποιήσειοτ ιδήποτε στην πραγματ ικότητα. Γι’αυτόν τον λόγο ο Νίτσε, χωρίς να εγκαταλείπει το όνειρο πουενσάρκωσε στον Ζαρατούστρα, θα αισθανθεί όλο και περισσότερο, αντ ίθετα από την σιγουριά που είχεαντλήσει στο όραμα του Rapallo, πώς πρέπει με κάθε δύναμη να διακριθεί, να ξεχωρίσει από το διπλότου: δεν είναι εξίσου μ’αυτό ευτυχισμένος και ελεύθερος. Είναι ίσως και ο λόγος για τον οποίο, μέχρι τοτέλος, θα διατηρήσει την αίσθηση πώς η αποκάλυψη που φέρει είναι επικίνδυνη και πώς αυτός είναι ένας«Μοιραίος» παρά ένας Ευαγγελιστής. Δεν είναι γεμάτα σημασία τα λόγια που προφέρει ο ήρωάς του;«Στ ’αλήθεια σας συμβουλεύω: φύγετε μακρυά από μένα, φυλαχτείτε από τον Ζαρατούστρα. Ακόμηκαλύτερα: ντραπείτε γι’αυτόν: ίσως σας εξαπάτησε… Μου είστε αφοσιωμένοι, αλλά τ ι θα συνέβαινε αν μίαμέρα γκρεμιζόταν η λατρεία σας; Προσέξτε μήπως σας συνθλίψει ένα άγαλμα….»

Σχετ ικά με το θέμα αυτό, η αλληλογραφία του Νίτσε προσφέρει ένα σταθερό σχολιασμό σ’αυτές τ ιςκλεφτές δηλώσεις. Δεν θα χρησιμοποιήσουμε σαν επιχείρημα εναντ ίον του τον πόνο που συνεχώςαυξάνει. Αυτό που πρέπει να σημειώσουμε είναι το γεγονός πώς υποφέρει λόγω του εσωτερικού τουδιχασμού. Δεν είναι ούτε ενωμένος ούτε απελευθερωμένος. Διαθέτει μήπως εκείνο τον αέρα τουσωσμένου για τον οποίο κατηγορεί τους Χριστ ιανούς ότ ι δεν διαθέτουν; Είναι βαθύτατα μελαγχολικός.«Κάθε χρονιά γίνεται και πιο αβάσταχτη, γράφει λοιπόν στον Oberbeck: Δεν θέλω να σου κρύψω πώς όλαμου πάνε άσχημα. Γύρω μου ξανάπεσε η νύχτα. Έχω την εντύπωση πώς άστραψε (αναφέρεται στηνεμπειρία του Rapallo). Και τώρα όλα τέλειωσαν. Πιστεύω πώς θα καταλήξω αναπότρεπτα στον πάτο…Μία κάννη πιστολιού είναι τώρα για μένα πηγή σκέψεων σχετ ικά ευχάριστων …..! Και λίγο μετά, τον Μάρτ ιο:Δεν με ενδιαφέρει πια τ ίποτε. Στο βάθος του Είναι μου, υπάρχει μία μαύρη και αναλλοίωτη μελαγχολία. Τοχειρότερο είναι πώς δεν καταλαβαίνω πια για ποιόν λόγο πρέπει να συνεχίσω να ζώ, παραπάνω ίσως απόέξι μήνες. Κάθε πράγμα μου φαίνεται ενοχλητ ικό, αηδιαστ ικό, αιχμηρό!»

Στην πραγματ ικότητα ο Νίτσε αυτοκαταστρέφεται : «Οι κραυγές τού Ζαρατούστρα είναι μόνον ανθρώπινηαταξία, εάν τ ις συγκρίνουμε με τα αλληλούια του Σαββάτου της Αναστάσεως». Δεν ξεπέρασε ποτέ του τηναπελπισία του «τρελλού ανθρώπου» που έψαχνε παντού με την λάμπα το πτώμα του δολοφονημένουΘεού. Αυτό που επινόησε στην συνέχεια για να ξεφύγει από την κρίση, βοήθησε την επιβάρυνση της.Αυτή η σκέψη της αιωνίου επιστροφής, παρόμοια με το Bateau ivre του Ρεμπώ, αμφισβήτησε την ανοιχτήθάλασσα χωρίς τ ιμόνι, ούτε πυξίδα, και δεν μπορούσε να’χει διαφορετ ικό τέλος από το ναυάγιο, ήταναδύνατον να βρεί λιμάνι. Το είχε προαισθανθεί από το καλοκαίρι του 1883. Ξανανεβαίνοντας στο Sils Mariaανέλυε με καθαρότητα την εσωτερική του σύγκρουση που τον ωθούσε όλο και πιο κοντά, βήμα-βήμα στηντρέλλα. Και γράφει ξανά στον Overbeck: Το καταλαβαίνω με τον πιο τρομοκρατημένο τρόπο. Αλλάδυστυχώς το Fatum, η μοίρα του, τον κατείχε αμείλικτα. Ήταν ακριβώς το αντ ίθετο αυτού πουπροσπαθούσε, με κάποια διαλείμματα, να πείσει τον εαυτό του.

Ο Νίτσε αποκεφαλίστηκε με τα ίδια του τα χέρια! Γνώρισε ένα φυσιολογικό, κοινότοπο, ναυάγιο. Αυτό πουέχει το ιδιαίτερο αυτή η τρέλλα δεν είναι η φύση της, είναι το παρελθόν της. Οι πρόδρομοί της. Είναιάχρηστο βεβαίως να ερευνήσουμε για να βρούμε Θείους προγόνους, προηγηθέντες του Νίτσε, για ναγλιτώσουμε από το αυτονόητο.

Έτσι λοιπόν μπορούμε να περιπαίξουμε την «αστ ική νοησιαρχία» που θα προσποιείτο αδυναμία νααναγνωρίσει σ’αυτή την απαιτητ ική τρέλλα μία απελευθέρωση από την έννοια του χρόνου. Μπορούμε ναγιορτάσουμε επίσης την ενέργεια της «δημιουργικής αρχής που γεννά στον κόσμο, σπάει την αρχή τήςεξατομικεύσεως και σπάζει σαν μία φούσκα σαπουνιού, το λογικό περιτύλιγμα τού πνεύματος. Μπορούμεεπίσης να προσπαθήσουμε να πιστέψουμε πώς η περίπτωση του Νίτσε μας εμφανίζεται σαν μία ακραίαπερίπτωση μόνον επειδή αντ ιπροσωπεύει μία μελλοντ ική νοοτροπία η οποία σήμερα δεν μπορεί νασταθεί για πολύ. Η σκέψη του μας μοιάζει ακατανόητη μόνον επειδή ανεπτύχθη πέρα από τονσυνηθισμένο μας κανόνα και εμποδίζεται από μία αδυναμία μεταδόσεως, που προέρχεται αποκλειστ ικάαπό την δική μας αργοπορία.

Εξηγήσεις αυτού του είδους μαρτυρούν κυρίως την ανάγκη μας να πιστέψουμε με κάθε κόστος. Είναιαλήθεια πώς η έκρηξη της πνευματ ικής καινοτομίας φαίνεται καταρχάς σαν ευφορία ή σαν τρέλλα, σταμάτ ια των ανθρώπων. Παρ’όλα αυτά όμως η κρίση στους δρόμους του Torino ή η υπνηλία του Weimar δενομοιάζουν σε τ ίποτε με την χαρά της Πεντηκοστής ή με την τρέλλα του Σταυρού.

Ο Νίτσε βρήκε την αθωότητα που έψαχνε τόσο - αλλά την βρήκε στο ασυνείδητο. Η προειδοποίηση πουμας απεύθυνε εξ’αρχής, παίρνει όλη της την τραγική σημασία: αυτός ο μυστ ικιστής δεν έχει την ανάγκηκανενός για να ανασκευαστεί: το κάνει μόνος του!

ΤΕΛΟΣ.

Αμέθυστος.