Το πρόσωπο τού ΙησούΧριστού

στις αιρέσεις, την ιστορία και την

Εκκλησία

Τού Μιχαήλ Γ. Χούλη

Θεολόγου καθηγητή

1. Ο Ιησούς ως ‘σημείον αντιλεγόμενον’

2. Ο Ιησούς στην αίρεση, τον ορθολογισμό και την

παραθρησκεία

3. Ο Ιησούς στην ιστορία

4. Ο Ιησούς στην Εκκλησία

Οι θαυμαστές προφητείες γι’ αυτόν, που

εκπληρώθηκαν στη ζωή και το έργο Του

Οι διώξεις, μαστιγώσεις, φυλακίσεις και το μαρτυρικό

τέλος των 10 αποστόλων Του

Η μαρτυρία του αποστόλου Παύλου

Η αλήθεια της Καινής Διαθήκης

Οι πρώιμοι εκκλησιαστικοί Πατέρες και συγγραφείς

(πολύ κοντά στα γεγονότα του Θείου Πάθους)

αναγνωρίζουν τον Χριστό ως Θεό

Οι αδιάψευστες μαρτυρίες των Κατακομβών

5. Ιησούς Χριστός, ο προ αιώνων Θεός

1. Ο Ιησούς ως ‘σημείον αντιλεγόμενον’

Όταν κάποτε ο Ιησούς αναρωτήθηκε μπροστά στους μαθητές του,

λέγοντας «άραγε, όταν έλθει ο Υιός του Ανθρώπου (για να αποδώσει δικαιοσύνη), θαβρει την (ζωντανή) πίστη πάνω στη γη;»(Λουκ. 18,8), ασφαλώς γνώριζε καλά ότι ο ίδιος

ήταν, είναι και θα είναι ‘σημείον αντιλεγόμενον’ (Λουκ. 2,34), δηλαδή σημείο αντιλογίας,διαφωνίας και κρίσης μεταξύ των ανθρώπων, αφού πάνω στον Ιησού Χριστό -ως άξονα,κέντρο και βάση της ιστορίας- και στο τι εκείνος εκφράζει και εκπροσωπεί, στέκεταιδιαχρονικά όλη η ανθρωπότητα, αντλώντας νόημα και σκοπό από αυτό ακριβώς τοερώτημα.

Ποιος υπήρξε λοιπόν ο Ιησούς Χριστός, για τον οποίον καταναλώθηκαν τόσοι καιτόσοι τόνοι μελανιού, στην προσπάθεια να προσεγγίσουν κάπως την μεγαλειώδη ύπαρξήτου, τη διδασκαλία του και τα θαύματά του; Τι ήταν ο Υιός της Ναζαρέτ, τον οποίονανήγγειλαν δεκάδες προφητείες, εκατοντάδες χρόνια πριν γεννηθεί; Φανταστική επινόηση;Ένας απλός μαραγκός και τεχνίτης; Σπουδαίος φιλόσοφος; Κοινωνικός αναμορφωτής; ΉΘεάνθρωπος;

Στην εποχή Του, η πνευματικά πρωτόγνωρη διδασκαλία του κατά του φαρισαϊσμού,της τυπολατρίας, της έλλειψης αγάπης μεταξύ των ανθρώπων και υπέρ της αληθινής καικαρδιακής λατρείας, χώρισε τους ανθρώπους σε ευνοϊκά και αρνητικά διακείμενους προςτο πρόσωπό του. Η φυσική αδυναμία να κατανοήσουν λογικά το θεανδρικό πρόσωπό του,ο έλεγχος στην υποκρισία των θρησκευτικών ηγετών και η επαναστατικότητα της αγάπηςπρος τους εχθρούς που δίδασκε, οδήγησαν πολλούς σε αμφισβήτηση του μεγαλείου του.Πλήθος αιρέσεων, στη συνέχεια, ερμήνευαν διαφορετικά από την Εκκλησία την υπόστασήτου, ενώ στα νεότερα χρόνια αμφισβητήθηκε η θεότητά του από το Διαφωτισμό και απόορθολογιστές διανοούμενους, όπως ο Βολταίρος, Νίτσε, Ρενάν, Στράους κ.α.

Ο ίδιος γνώριζε καλά ότι θα πυροδοτήσει μια ατέλειωτη σειρά από αντιδράσειςμεταξύ των ανθρώπων στο όνομά του. Και αυτό εννοεί, όταν προφητεύει: «μη νομίσετε ότι

ήρθα για να φέρω (μια ψευδή) ειρήνη πάνω στη γη» (Ματθ. 10, 34-36) καιακόμη: «φωτιά (ζήλο ή αντίθετα μίσος απέναντί μου) ήρθα να βάλω στη γη και τι άλλο

θέλω αν τώρα έχει πλέον ανάψει» (Λουκ. 12,49). Πράγματι, στο όνομα του Ιησού, στο τιεκείνος εκφράζει, προξενήθηκαν και προξενούνται σειρά αντιδράσεων, μεταξύ συγγενών,φίλων και αγνώστων, στο διάβα των αιώνων.

2. Ο Ιησούς στην αίρεση, τον ορθολογισμό και την παραθρησκεία

Μέσα στην ιστορία, προσέγγισαν πολλοί άνθρωποι τον Ιησού δια της φαντασίαςτους και με μόνη τη λογική τους ικανότητα. Αν και μέσα στα Ευαγγέλια, η εικόνα τουΧριστού ξεπροβάλει τέλεια και μεγαλειώδης, ως αληθινός, αψεγάδιαστος και ισότιμος με

τον Θεό Υιός του, εν τούτοις, ήδη από το τέλος του 1ου αιώνα μ.Χ. εμφανίζονται οι πρώτεςοργανωμένες προσπάθειες αλλοίωσης του προσώπου του:

Οι Δοκήτες. Αυτοί πίστευαν ότι ο Χριστός υπήρξε κυρίως πνεύμα, ότι διέθετεφαινομενικό σώμα, και ότι η ύλη και η ιστορία έρχονταν σε δεύτερη μοίρα. Ο ευαγγελιστής

Ιωάννης, εκφράζοντας το πνεύμα της Εκκλησίας, γράφει: «κάθε πνεύμα που δεν ομολογείότι ο Ιησούς Χριστός ήρθε ως άνθρωπος, δεν είναι από τον Θεό» (Α΄ Ιω. 4,3).

Με τη σειρά του ο Γνωστικισμός, αρνήθηκε την ενσάρκωση, την αξία του σώματοςκαι την πραγματική ανάσταση του Χριστού. Ταγνωστικά ‘ευαγγέλια’, προχωρημένη

γραφίδα του αρχικού γνωστικισμού, γραμμένα τον 2ο και 3ο αιώνα και με περιεχόμενο αντι-

αποστολικό και αντι-εκκλησιαστικό, διαχώριζαν τον σαρκικό Ιησού από τον Χριστό-πνεύμα,ήταν γεμάτα από αποκαλυπτόμενα μόνο στους τελείους υποτίθεται μυστήρια, χώριζαν τονκόσμο δυαλιστικά σε πνευματικά ανώτερο και κατώτερο, και παρουσίαζαν τον Χριστό ωςθεϊκό όν που θεληματικά κλείστηκε σε ανθρώπινο σώμα, μέχρις ότου να οδηγήσει τουςανθρώπους στην απελευθέρωση του θεϊκού τους πυρήνα, καταδικάζοντας το σώμα σεμελλοντική διάλυση, αφού έτσι κι αλλιώς το θεωρούσαν προσωρινό και ευτελές. Οι πρώτοιΠατέρες και διδάσκαλοι τότε της Εκκλησίας (αντιγνωστικοί), ο Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, οΤερτυλλιανός, ο Ιππόλυτος, ο Ειρηναίος Λουγδούνου, Επιφάνιος, Ωριγένης κ.α., ανέλαβαντο έργο της ορθοτόμησης της αλήθειας. Ο Ιησούς ήταν πράγματι τέλειος άνθρωπος επίγης, αφού γεννήθηκε, περιτμήθηκε, μεγάλωσε, μισήθηκε, υπέστη ατιμωτικά πάθη,σταυρώθηκε και αναστήθηκε. Ήταν όμως και Θεός, που φανερώθηκε ως άνθρωπος καιγεννήθηκε από την μητέρα του Μαρία κατ’ οικονομία Θεού (βλ. και Darrell L.Bock,

Κώδικας Ντα Βίντσι: Λογοτεχνική Φαντασία και Χριστιανική Θρησκεία, εκδ. Περίπλους,Αθ. 2005).

Δοκητικής μορφής και γνωστικής ήταν και το σύστημα τουΜαρκίωνα. Αυτόςαπομακρύνθηκε ως κακόδοξος γνωστικός τόσο από τον πατέρα του, επίσκοπο Σινώπηςτου Πόντου, όσο και από την Σμύρνη, με απόφαση του αγίου Πολυκάρπου. Μορφωμένοςκαι πλούσιος, εκκλησιαστικός θα λέγαμε ‘τυχοδιώκτης’, κατόρθωσε και αναμείχθηκε σταθέματα της Εκκλησίας της Ρώμης το 140 μ.Χ., αφού δώρισε και σημαντικό ποσό για τιςανάγκες της τοπικής Εκκλησίας. Διαχώριζε τον καλό Θεό της Καινής Διαθήκης από τονκακό και κατώτερο Θεό, δημιουργό της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Χριστός, κατά τον Μαρκίωνα,απεστάλη από τον αγαθό Θεό της αγάπης για να λυτρώσει τον άνθρωπο. Δεν σαρκώθηκεπραγματικά παρά φαινομενικά, και δεν έπαθε, ούτε σταυρώθηκε, όπως ισχυρίζονταν οιευαγγελιστές. Η ‘Εκκλησία’ του απέρριπτε την ύλη και τον Ιουδαϊσμό, συνέταξε κανόναεκκλησιαστικών βιβλίων και δεχόταν ως γνήσιο μόνο το ευαγγέλιο του Λουκά (τμήμααυτού) και τον απόστολο Παύλο. Η διδασκαλία του επεκτάθηκε στην Αίγυπτο, Συρία,Μεσοποταμία και Μικρά Ασία. Ο Ιουστίνος, ο Ειρηναίος και οΤερτυλλιανός έγραψανιδιαιτέρως κατά του Μαρκίωνα, απ’ όπου γνωρίζουμε και τις χριστιανικές του

αποκλίσεις (βλ. Βικιπαίδεια,www.el.wikipedia.org/wiki ).

Στις Ιουδαϊζουσες αιρέσεις ανήκαν και οι Εβιωνίτες ή Εβιωναίοι. Οι οπαδοί τηςαίρεσης θεωρούσαν τον Χριστό είτε σαν ένα απλό άνθρωπο που δικαιώθηκε στη συνέχειααπό τον Θεό και προέκοψε ηθικά, είτε απέρριπταν τη θεϊκή του υπόσταση, δεχόμενοι όμωςτην συνέργεια Αγίου Πνεύματος και Παναγίας για τη γέννησή του. Δεχόντουσαν και τηναναγκαία τήρηση του Μωσαϊκού Νόμου για τη σωτηρία των ανθρώπων, ενώ έδινανλιγότερη σπουδαιότητα στα τέσσερα Ευαγγέλια και απέρριπταν τις διδασκαλίες τουαποστόλου Παύλου, τον οποίον θεωρούσαν προδότη της πίστεως. Τηρούσαν μάλιστα όχιμόνο την ημέρα του Σαββάτου, αλλά και την Κυριακή, την οποία τιμούσαν με το χριστιανικότης περιεχόμενο (βλ.antiairetikos.blogspot.com/2008/06/blog-post.html).

Ανάμεσα στις γνωστικές θρησκείες που προέκυψαν από ανάμειξη χριστιανισμού,ινδουισμού, ζωροαστρισμού και βουδισμού υπήρξε και ο Μανιχαϊσμός. Εμφανίστηκετον 3ο αιώνα μ.Χ. στη Μέση Ανατολή, με ιδρυτή τον Μάνη, θρησκευόμενο ευγενή από τηνΠερσία (216-277). Ο Μάνης δίδασκε ότι ο ίδιος, ως απεσταλμένος του Αγίου Πνεύματος,ήταν η πλήρης φανέρωση και αποκάλυψη του Θεού, μετά την κατ’ αυτόν αποτυχίατων Ζαρατούστρα, Βούδα καιΙησού, που προηγήθηκαν. Ως γνωστικός ο Μάνης δίδασκε ότιη ψυχή του ανθρώπου δεν είναι παρά μια σπίθα φωτός που δι’ απορροής εξήλθε από τηνΘεότητα και δεσμεύτηκε στην ύλη. Η σωτηρία είναι λοιπόν η επιστροφή του πνεύματος στησφαίρα του θείου φωτός και η απαλλαγή από τη δυναστεία του σώματος. Ο Μανιχαϊσμόςανέπτυξε αξιόλογη ιεραποστολική δράση και οργανώθηκε σε εκκλησία, με ιερατικούς

βαθμούς όμοιους με τους εκκλησιαστικούς (www.el.wikipedia.org ).

Η ιστορία όμως της αίρεσης (της αλλοίωσης και διαστρέβλωσης της αλήθειας) δενέχει τέλος. Ο Άρειος, ένας πρεσβύτερος στην Αλεξάνδρεια, υποστήριξε ότι ο Χριστός δενείναι Θεός, αλλά το πρώτο κτίσμα, το πρώτο τέλειο δημιούργημα του Θεού, που πλάσθηκεπροτού γίνει ο κόσμος. Η διδασκαλία αυτή, που οδήγησε σε μεγάλη αναστάτωση διότι

έθιγε τη θεότητα του Κυρίου, καταδικάστηκε στην 1η Οικουμενική Σύνοδο (325 μ.Χ.).

Ορισμένοι κύκλοι πιστών, χρησιμοποιώντας τη δύναμη περισσότερο της λογικήςγια την κατανόηση της Χριστολογικής αλήθειας και όχι τόσο την εμπειρία της Εκκλησίας,οδηγήθηκαν σε μια άλλη μεγάλη πλάνη. Υποστήριξαν, με αρχηγέτη τον Νεστόριο,αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως, ότι η Παναγία γέννησε τον άνθρωπο Χριστό, με τονοποίον, αργότερα, ενώθηκε ο Θεός Λόγος. Ότι ο Ιησούς δηλαδή γεννήθηκε ως απλόςάνθρωπος και στην συνέχεια, μετά από την ηθική του εξέλιξη, τον επισκέφθηκε ο Υιός τουΘεού και ενώθηκε μαζί του. Ονόμαζαν μάλιστα οι νεστοριανοί την Παναγία Χριστοτόκο και

όχι Θεοτόκο. Η θέση αυτή καταδικάστηκε στην 3η Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στηνΈφεσο το 431. Πολέμιος του Νεστόριου υπήρξε ο αρχιμανδρίτης Ευτυχής, που έφτασε στοάλλο άκρο. Κατέληξε ότι ο Χριστός ήταν μόνο Θεός, γιατί, κατά τη γνώμη του, η ανθρώπινηφύση του Χριστού απορροφήθηκε από την θεϊκή του φύση. Αυτό

ονομάστηκε Μονοφυσιτισμός και καταπολεμήθηκε από την 4η Οικουμενική Σύνοδο(Χαλκηδόνα 451).

Μια άλλη μερίδα πιστών, με μπροστάρη τον Απολλινάριο, επίσκοπο Λαοδικείας,δίδασκαν ότι ο Χριστός διέθετε ψυχή και σώμα μόνο, ενώ τη θέση του πνεύματος κατέλαβεο Θείος Λόγος. Δέχονταν βέβαια τριχοτομία του ανθρώπου: σώμα, ψυχή και πνεύμα. Στηνουσία, μείωναν και διέστρεφαν και πάλι την ανθρώπινη φύση του Χριστού, ενώ η

διδασκαλία αυτή καταδικάστηκε στη συνείδηση της Εκκλησίας από την 2η ΟικουμενικήΣύνοδο, το 381.

Και ο Μονοθελητισμός, στη συνέχεια, απορρίφθηκε δια Συνόδου από την Εκκλησία

(6η Οικουμενική, ΚΠολη, 680/1), που υποστήριζε ότι ο Χριστός είχε μια μόνο θέληση, τηθεϊκή, αφού αυτή τελικά απορρόφησε την ανθρώπινη. Ακόμη και η Εικονομαχία, πουταλαιπώρησε αφάνταστα, για πάνω από 100 χρόνια, την Εκκλησία και την Πολιτεία (αφούείμαστε ταυτόχρονα θρησκευτικά και πολιτικά όντα), αρνιόταν στην ουσία την αξία τηςσάρκωσης του Θεού στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, δεδομένου ότι αν δεναπεικονίσουμε τον Κύριο αρνιόμαστε την σωτήρια αποστολή του στον κόσμο και γενικά τοποιόν του και την έλευσή του. Γινόμαστε στην περίπτωση αυτή μονοφυσίτες και δοκητιστές.Στην πραγματικότητα, εικονίζοντας τον Θεάνθρωπο, δηλώνουμε ότι δεν διαχωρίζουμε τιςδύο φύσεις του, αφού και οι δύο είναι αδιάσπαστα και αρμονικά ενωμένες στο ένα του

πρόσωπο. Η τιμή προς τις εκκλησιαστικές εικόνες αποκαταστάθηκε με την 7η ΟικουμενικήΣύνοδο, το 787 μ.Χ.

Ο Παυλικιανισμός, μια χριστιανική αίρεση του 8ου αιώνα, είχε αρχή από τη Μικρά

Ασία και περιεχόμενο Μαρκιωνιτικό και Γνωστικό. Πίστευε σε δύο Θεούς, τον πονηρό θεότης Παλαιάς Διαθήκης και τον ‘επουράνιο πατήρ’, τον αγαθό Θεό, του οποίου ο Χριστόςήταν ταυτόχρονα υιός και κτίσμα. Ο Ιησούς είχε σώμα κατά δόκηση και όχι υλικό και δενσαρκώθηκε πραγματικά, αλλά απλά πέρασε μέσα από το σώμα της Μαρίας. ΟιΠαυλικιανοί απέρριπταν την Π.Δ., τους προφήτες και τα εκκλησιαστικά μυστήρια, ενώδεχόντουσαν τα Ευαγγέλια και ιδιαίτερα εκτιμούσαν τον απόστολο Παύλο (βλ. Βικιπαίδεια

& Ανδρέα Θεοδώρου: ‘απαντήσεις σε ερωτήματα δογματικά – συμβολικά –

ιστορικοδογματικά’, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, Αθ. 1999).

Τέλος, από την πλευρά των μετά Χριστόν εμφανισθέντων θρησκειών, οΙσλαμισμός δέχεται την υπερφυσική γέννηση του Χριστού, τα θαύματά του, την Ανάληψή τουκαι την Δευτέρα αυτού Παρουσία, το μεγαλείο της Παναγίας, τον παράδεισο και την κόλαση.Απορρίπτει όμως τα κυριότερα δόγματα του Χριστιανισμού, ήτοι την αλήθεια της ΑγίαςΤριάδος, την θεότητα του Χριστού, τη σταύρωση και ανάστασή του.

Στη σύγχρονη (κυρίως από τον 18ο αι. κ.ε.) δυτική ορθολογιστική προβληματική,συνεγράφησαν αρκετοί βίοι του Ιησού, αναμεμειγμένοι με πραγματικά και φανταστικάστοιχεία. Ορισμένοι υποστήριξαν ότι ο Χριστός και οι μαθητές του υπήρξαν απεικονίσειςτου ζωδιακού κύκλου (Γάλλος Ντυπουί). Άλλοι έγραψαν ότι ο Ιησούς ενσαρκώνει τονΑπόλλωνα, ενώ κάποιοι αρνήθηκαν την ιστορική του ύπαρξη (Μπρούνο Μπάουερ και ΛουίΚουσού). Σοσιαλιστές διανοούμενοι είδαν τον Ιησού σαν έναν επαναστάτη κατά τουκατεστημένου (Κάουτσκυ). Κοινωνικοί επαναστάτες είδαν σ’ αυτόν τον ανατροπέα τηςκαθεστηκυίας τάξεως και έναν αγωνιστή που αργότερα οι οπαδοί του αναγόρευσαν σεΘεό. Στο πλαίσιο του Μαρξισμού, ο Χριστός υπήρξε ο σκλάβος που εναντιώθηκε στουςΡωμαίους, αλλά απορρίφθηκε από το λαό του και πέθανε στο σταυρό. Ο Βολταίροςαρνήθηκε την θεότητα του Χριστού, ενώ θαύμαζε απεριόριστα τη διδασκαλία του. Οπρώιμος Νίτσε καταπολέμησε τη διδασκαλία της αγάπης του Θεανθρώπου, αλλάαργότερα δέχθηκε την ποιότητα της αγάπης των Ευαγγελίων ως κύριο μοχλό αλλαγής τωνπεπαλαιωμένων αξιών. Ο Ερνέστος Ρενάν, ενώ δεν δεχόταν τη θεότητα του Ιησού, έγραψεπολύ επαινετικά λόγια για την προσωπικότητά του. Ο Στράους, ενώ αμφισβητεί τηνιστορικότητα του Χριστού, ενθουσιάζεται από το περιεχόμενο των Ευαγγελίων και από τοπυρ της αγάπης που διακατείχε και επεδείκνυε στη ζωή του ο Ιησούς. Ένα από τασύγχρονα πορτραίτα που αποδόθηκαν στον Ιησού απ’ τη μεριά των Ρομαντικών ήταν και ο‘γλυκύς Ιησούς’, ο καλοσυνάτος ανθρωπιστής και σύντροφος των ανθρώπων. Τέλος, απότο χώρο της ψυχιατρικής, ο Φρόϋντ είδε τον Ιησού ως απελευθερωτή της ανθρωπότηταςαπό την έννοια του Θεού Πατέρα-φόβητρου, που είχαν σχηματίσει περί αυτού οι Ιουδαίοι,ενώ ο Έριχ Φρομ θεωρεί ότι η ιδέα περί Μεσσίου-Χριστού είναι αποτέλεσμα περισσότερο

ιστορικής διαμόρφωσης (βλ. Νικολάου Γ. Νευράκη: Χριστιανισμός και Θρησκεύματα,

Αθ. 1999).

Στην προβαλλόμενη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνααποκρυφιστική ΝέαΕποχή (Ν.Ε.), ο Θεός εμφανίζεται ως Θεία, απρόσωπη αρχή και ο Χριστός ως ‘χριστικήσυνείδηση’ μέσα μας, ως εσωτερική αρμονία και ‘υπερσυνειδητότητα’, που ποτέ φυσικά(για τους οπαδούς της) δεν ενσαρκώθηκε ιστορικά. Στην Ν.Ε. επικρατεί ο νόμος τουΚάρμα (συσσώρευση πράξεων) και η Μετενσάρκωση, που ακυρώνουν τη γέννηση καισταυρική θυσία του Θεανθρώπου. Διάφορες Θεοσοφικές ομάδες πιστεύουν ότι όνταανώτερης ποιότητας συμβουλεύουν την ανθρωπότητα για τη σωτηρία του πλανήτη, ενώ είτεπεριμένουν την έλευση ενός αποκρυφιστή μεσσία, είτε διδάσκουν ότι ο ίδιος μας ο εαυτόςείναι ο ξεχασμένος ‘Χριστός’, που πρέπει κατ’ αυτούς να ενεργοποιηθεί. Στις διάφορεςανατολικές σχολές Γιόγκα και σε δυτικές εκδοχές τους, ισχυρίζονται ότι διαλογισμός καιπροσευχή είναι το ίδιο και το αυτό και πως ενώνονται με τη ‘συνείδηση του Χριστού’,επιτυγχάνοντας ‘διεύρυνση συνείδησης’ και ένωσης με το απόλυτο Ένα.

Στον αποκρυφισμό, το σατανισμό και σε ορισμένους παραθρησκευτικούςσυλλόγους δεν διαχωρίζεται ο Χριστός από τον εωσφόρο, αλλά θεωρούνται ‘οι δύο όψειςτου ιδίου νομίσματος’. Πολλές ομάδες της Ν.Ε. δεν δέχονται ύπαρξη προσωπικού Θεού,ενώ άλλες διδάσκουν τον ερχομό του ‘αβατάρα’ της Ν.Ε., του ‘υδροχοϊκού Χριστού’ ωςμεσσία τους. Ακόμη, πνευματιστές και υπνωτιζόμενα μέντιουμ κηρύττουν πως ο κάθε

άνθρωπος είναι το ‘φως του Θεού’ και εν υπνώσει Χριστός και ότι μπορούμε να σωθούμεαπό μόνοι μας, αφού και ο Χριστός, λένε, εξελίχθηκε από ‘ψιλός’ άνθρωπος σε πλήρη‘εσωτερική συνειδητότητα’, ή ότι ο Χριστός υπήρξε η μετεμψύχωση ενός αρχικούπνεύματος που εμφανίστηκε πρωτύτερα στην Π.Δ. με διάφορες προφητικές μορφές.

Στο χώρο των εσχατολογικών κινημάτων, τόσο οι Αντβεντιστές της 7ης Ημέρας, όσοκαι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, συνεχώς δήλωναν και δηλώνουν νέες χρονολογίεςπροσδιορισμού της Β΄ Παρουσίας του Κυρίου, που ξεπερνιούνται χωρίς αυτή να συμβεί,ενώ δεν δέχονται την μεταβολή του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα Χριστού κατά τηΘεία Ευχαριστία. Απορρίπτουν την ειδική ιερωσύνη, άρα και τα μυστήρια, ενώ κατηγορούντις χριστιανικές Ομολογίες για αποστασία. Μάλιστα, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά απορρίπτουνκαι την Αγία Τριάδα, καθώς και τη θεότητα Χριστού και Αγίου Πνεύματος.

Οι Μορμόνοι (Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών)έχουν διαφορετικές από τον χριστιανικό κόσμο Άγιες Γραφές, θεωρούν ότι η Εκκλησίαξέφυγε από τη σωτηρία και δέχονται ότι ο Θεός έφτασε να γίνει Θεός δια της ηθικήςπροόδου από το στάδιο του απλού ανθρώπου. Πιστεύουν σε δύο αρχικές θεότητες: τονΕλοχίμ, πατέρα όλων των πνευμάτων του ανθρωπίνου γένους, ο οποίος γέννησε τονΙεχωβά, που ταυτίζουν με τον Ιησού Χριστό. Οι Θεοί, για τους Μορμόνους, συνευρίσκονταιμε τις γυναίκες συζύγους τους και γεννούν απογόνους. Με μια τέτοια συνεύρεση γεννήθηκεκαι ο Ιησούς Χριστός. Δέχονται μάλιστα και οι Μορμόνοι χιλιετή κυβέρνηση Χριστού στη γη(όπως οι Αντβεντιστές και οι Μ.τ.Ι.), δεύτερη ανάσταση μετά ταύτα και τελική κρίση.

Η ονομαζόμενη ‘Χριστιανική Επιστήμη’ αρνείται τη μοναδικότητα του ΘεανθρώπουΧριστού στην ιστορία, εφόσον δέχεται ‘χριστική κατάσταση’ μέσα στον άνθρωπο,εσωτερική δύναμη θεραπείας. Ο κορεάτης Μουν, που ίδρυσε το 1960 την ΕνωτικήΕκκλησία, ισχυρίζεται ότι είναι ο ίδιος ο Χριστός. Με τη θεά-γυναίκα του πρόκειται, λένε, νασώσουν την ανθρωπότητα στη νέα χρυσή εποχή. Ο ιστορικός Ιησούς, ‘διδάσκει’ ο Μουν,απέτυχε να οδηγήσει την ανθρωπότητα στην ένωση με τον Θεό και κυριαρχήθηκε από τονσατανά, ενώ ο ίδιος ο Μουν, ο ‘Κύριος της δεύτερης παρουσίας’, ο ‘δεύτερος Μεσσίας’

είναι η ‘ενσάρκωση του Θεού’ (βλ. π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου: (α) ‘Εγχειρίδιο

αιρέσεων και παραχριστιανικών ομάδων’, (β) ‘Αποκρυφισμός, Γκουρουισμός, Νέα

Εποχή’ & Μιχαήλ Γ. Χούλη: ‘Η Ψευδώνυμος Γνώσις’, εκδ. Στερέωμα, Θεσσαλονίκη).

3. Ο Ιησούς στην ιστορία

Ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε, σύμφωνα και με τον μεγάλο ιστορικό και γιατρό τηςΠρώτης Εκκλησίας Λουκά, στα χρόνια του αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου (31 π.Χ.– 14 μ.Χ.). Σ’ αυτόν αναφέρονται οι τέσσερις ευαγγελιστές Ματθαίος, Μάρκος, Λουκάς καιΙωάννης, οι επιστολές της Καινής Διαθήκης και εκείνες του αποστόλου Παύλου. Αλλά και οιιστορικοί: Ιώσηπος (Ιουδαίος),Τάκιτος και Σουετώνιος (Ρωμαίοι), Πλίνιος ο νεώτερος (110μ.Χ.), διοικητής της Βιθυνίας, το εβραϊκό Ταλμούδ, ο ειδωλολάτρης Θαλλός(55 μ.Χ.),καθώς και οι αιρετικές πρωτοχριστιανικές ομάδες. Ο Ιώσηπος αναφέρει ότι ο Ιησούςυπήρξε ‘παραδόξων έργων ποιητής’, ότι δηλαδή έκανε μεγάλα θαύματα και σημείαανάμεσα στο λαό, όπως τα περιγράφουν και οι ευαγγελιστές, ενώ ο Πλίνιος αναφέρει σεεπιστολή του προς τον αυτοκράτορα Τραϊανό ότι οι χριστιανοί λάτρευαν τον Χριστό ως Θεό,

μόλις 10 χρόνια μετά τη συγγραφή του 4ου ευαγγελίου. Το Ταλμούδ τέλος ερμηνεύει, απότην πλευρά των Ιουδαίων, τη θαυματουργική δράση του Ιησού ως μαγεία, ενώ δέχεταιχωρίς ενδοιασμούς την ιστορική του ύπαρξη. Ακόμη και ο Κέλσος, ο αρνητής πλατωνικός

φιλόσοφος του β’ μισού του 2ου αιώνα, δεν αμφέβαλε για την ιστορικότητα του Χριστού, ανκαι επιτίθεται στο έργο του «Αληθής Λόγος» κατά της διδασκαλίας της Εκκλησίας καιεναντίον των θαυμάτων του Κυρίου. Ο Λουκιανός, από τα Σαμόσατα της Συρίας (125-195

μ.Χ.), σοφιστής του 2ου μ.Χ. αιώνα, αναφέρει ότι ο «πρώτος νομοθέτης» τωνχριστιανών, «ο ανεσκολοπισμένος εκείνος σοφιστής», σταυρώθηκε στην Παλαιστίνη,επειδή δίδαξε μια νέα θρησκεία στον κόσμο (στο έργο του ‘Περί της Περεγρίνου τελευτής’).Τέλος, ολόκληρη σειρά αιρετικών των πρωτοχριστιανικών χρόνων δεν αμφισβήτησαν ποτέτην ιστορικότητα του Ιησού Χριστού, όπως οι Γνωστικοί (Βασιλείδης, Σατουρνείλος,

Βαλεντίνος) ο Μαρκίωνας, ο Μάνης, ο Μοντανός κ.α. (βλ. και Λεωνίδου Κ.

Διαμαντόπουλου: ‘Ιησούς ο Χριστός, ως ιστορική προσωπικότης’, εκδ. ‘Ο Σωτήρ’, Αθ.

1996).

Το ερώτημα ‘γιατί δεν ασχολήθηκαν περισσότεροι ιστορικοί στην εποχή Του με τονΧριστό;’, απαντάται ικανοποιητικά αν αναλογιστούμε ότι, στα χρόνια των αποστόλων Του, οαριθμός των Ιουδαίων στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία έφτανε μέχρι και τα πέντε εκατομμύρια,ενώ οι χριστιανοί αριθμούνταν σε μερικές χιλιάδες μόνο. Όχι μόνο λοιπόν αρκετοί ιστορικοίτης εποχής δεν έδωσαν σημασία, αρχικά, σε ένα κίνημα που δεν διέφερε στα μάτια τουςαπό τα τόσα πνευματικά και επαναστατικά κινήματα των χρόνων τους, αλλά και πολλοί εξαυτών αντιπαθούσαν το Ιουδαϊκό έθνος, ενώ απέφευγαν να αναφέρουν ακόμη και τοόνομά του. Συν τω χρόνω αυξάνονται και οι ιστορικές μαρτυρίες για τη ζωή και διδασκαλία

του Ιησού (βλ. και Ανδρέα Κεφαλληνιάδη: ‘Μια τάξη γεμάτη απορίες’, εκδ. ‘Φωτοδότες’).

4. Ο Ιησούς στην Εκκλησία

Ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι Θεάνθρωπος και όχι απλός άνθρωπος. Οι

αποδείξεις για την θεανθρωπότητά Του είναι οι εξής:

1. Οι θαυμαστές προφητείες γι’ αυτόν, που εκπληρώθηκαν στη ζωή και το

έργο Του. Στις προφητείες της Π.Δ. αναγγέλλεται η θεϊκή του φύση: «Παιδί γεννήθηκε σεμας. Γιος μάς δόθηκε. Και η εξουσία του θα είναι πάνω στον ώμο του (δηλώνει τη θεότητάτου). Και θα του δώσουν το όνομα: Μεγάλης Βουλής άγγελος, Θαυμαστός Σύμβουλος,Θεός Ισχυρός, Πατέρας του Μελλοντικού Αιώνα, Άρχοντας της ειρήνης» (Ησαΐας 9,5). ΗΠαλαιά Διαθήκη λοιπόν προετοιμάζει τον κόσμο για την έλευση του Χριστού, γι' αυτό καιθεωρείται “παιδαγωγός εις Χριστόν”. Μερικές αντιπροσωπευτικές προφητείες:

Ø Η Γένεση (49,10) αποκαλύπτει ότι ο Μεσσίας θα προερχόταν από τη φυλή του Ιούδα,Ø ο Ιερεμίας ανέφερε ότι θα είναι από τη γενιά του Δαυίδ (23,5)Ø και μίλησε για την σφαγή των νηπίων από τον αιμοσταγή Ηρώδη (38,15),Ø ενώ ο Δανιήλ προφήτευσε για την θεία γέννηση του Εκλεκτού (2,45) Ø και για την αδιάφθορη βασιλεία του Μεσσία (7,14).Ø Ο μεγάλος Ησαϊας αναφωνεί: “Να, η Παρθένος θα συλλάβει και θα γεννήσει υιόν, που

θα ονομαστεί Εμμανουήλ (δηλ. ο Θεός μαζί μας)” (7,14)Ø και προφητεύει ότι ο Μεσσίας θα είναι απόγονος του Ιεσσαί (11,1).Ø Ο Μιχαίας εντοπίζει την Βηθλεέμ ως γενέτειρα του Χριστού (5,1).Ø Ο Ζαχαρίας επισημαίνει την τιμή της προδοσίας του Αναμάρτητου, δηλαδή τα 30 αργύρια

(11,12),Ø αλλά και την θριαμβευτική είσοδό Του στην Ιερουσαλήμ πάνω σε γαϊδουράκι (9,9).

Ø Ο Ησαϊας για τα Πάθη του Κυρίου προφήτευσε: “Αυτός τις αμαρτίες μας κουβαλάει καιγια μας υποφέρει” (53,4).

Ø Ακόμη μας λέει ότι από τα πάθη Του εμείς γιατρευτήκαμε (53,5)Ø και πως παρέμεινε άφωνος μπροστά στους κατηγόρους Του (53,7).Ø Ο 22ος Ψαλμός μάς ενημερώνει πως στον Μεσσία θα τρυπούσαν χέρια και πόδια και

πως θα πέθαινε με σταυρικό θάνατο (22,16) {ειπώθηκε σε εποχή που δεν ήταν

γνωστός στους Ιουδαίους ο σταυρικός τρόπος θανάτου},Ø αλλά και ο Ψλμ. 69,21 πως στη δίψα Του θα του προσέφεραν ξύδι και χολή.Ø Μάλιστα θα τρυπούσαν και την πλευρά Του (Ζαχ. 12,10).Ø Παρόλα αυτά κανένα από τα οστά Του δεν θα έσπαζε (Ψλμ. 34,20),Ø ενώ στους δύο συσταυρούμενους ληστές (Ησ. 53,12) οι στρατιώτες έσπασαν τα

σκέλη (για να επισπεύσουν τον θάνατο).Ø Τα ρούχα Του μάλιστα θα τα μοιράζονταν, ενώ για τον χιτώνα Του θα έβαζαν κλήρο

(Ψλμ. 22,18). Ø Ο Αμώς μας πληροφορεί για την συσκότιση του ηλίου την ώρα της σταύρωσης του Ιησού

(8,9)Ø και ο προφήτης Μαλαχίας προείπε για το φάρμακο αθανασίας, την Θεία Ευχαριστία και

για την γέννηση του “θεολογικού δείκτη” του Μεσσία, τον Πρόδρομο Ιωάννη (3,1).Ø Σημαντική είναι η προφητεία του Ησαϊα, 800 χρόνια π.Χ., πως ενώ “ο τάφος του Μεσσία

ορίστηκε με τους κακούργους, στον θάνατό Του στάθηκε με τον πλούσιο” (53,9).Και αυτό επαληθεύτηκε, αφού πέθανε βέβαια ανάμεσα σε δύο ληστές, αλλάθάφτηκε στον τάφο του πλούσιου βουλευτή της εποχής, του Ιωσήφ από τηνΑριμαθαία, ο οποίος και ζήτησε από τον Πιλάτο το άπνουν ένδοξο σώμα.

Ø Για την ανάσταση του Εκλεκτού Υιού του Θεού, ο Δαυίδ προείπε: “Δεν θα εγκαταλείψειςτην ψυχή μου στον άδη, ούτε θα επιτρέψεις στον άγιό σου να υποστεί σωματικήαποσύνθεση” (Ψλμ. 16,10), πράγμα που μόνο στον Ιησού πραγματοποιήθηκε.

Εκτός βέβαια από τις Παλαιοδιαθηκικές προφητείες έχουν καταγραφτεί πλήθοςάλλες προφητείες εξωβιβλικών λαών, που νοσταλγούν έναν ουράνιο σωτήρα τηςανθρωπότητας. Ο Βολταίροςπαρατήρησε ότι όλα τα μάτια και οι ελπίδες ήσαν στραμμένεςστην Παλαιστίνη, απ’ όπου αναβλάστησε ‘η ρίζα του Ιεσαί’, ο Χριστός. Ο Σωκράτης στηνΑπολογία του αναφέρθηκε σε πνευματικό απεσταλμένο του Θεού, που θα ξυπνούσε απόπνευματικό ύπνο τους Αθηναίους. Ο Πλάτωνας, στην Πολιτεία του, περιγράφει κάποιονΔίκαιο, που θα πάθει, θα μαστιγωθεί και θα καρφωθεί σε ξύλο. ΣτονΠρομηθέαΔεσμώτη του Αισχύλου (στίχ. 1026-9), ο Ερμής προφητεύει πως ο Προμηθέας θασωζόταν μόνο από Θεό, γιο Παρθένου, που θα κατέβαινε στον άδη, παίρνοντας πάνω Τουτα πάθη των ανθρώπων. Ο Βούδας, 500 χρόνια π.Χ., δήλωσε ότι ‘μετά από 500 χρόνια η

διδασκαλία μου θα εξασθενήσει’. Αλλά και ο Κομφούκιος (Κίνα, 6ος π.Χ. αι.) αποκάλυψε:

‘δεν μου δόθηκε η ικανοποίηση να δω έναν Θεάνθρωπο’ (βλ. Λ. Φιλιππίδη: Ιστορία της

Εποχής της Κ.Δ., Αθ. 1958 & Νικολάου Γ. Νευράκη: Ο Χριστός και ο Καινούριος

Κόσμος του Θεού, Αθ. 1989).

2. Οι διώξεις, μαστιγώσεις, φυλακίσεις και το μαρτυρικό τέλος των 10

αποστόλων Του (εκτός από τον Ιούδα που απαγχονίσθηκε και τον Ιωάννη το Θεολόγο

που πέθανε σε μεγάλη ηλικία), που δεν θα δεχόντουσαν να τα υποστούν για μια αόριστηφήμη περί αναστάσεως του Ιησού. Ήσαν απολύτως πεπεισμένοι εξ ιδίων οφθαλμών, ιδίαςακοής και ψηλαφήσεως για τη θεότητά Του (Α΄ Ιω. 1,1). Άλλωστε, δεν θυσιάζεται κάποιος

για ένα ψέμα, αλλά για μια ατράνταχτη αλήθεια που αλλάζει τη ζωή και τη σκέψη. Έχουμεισχυρές ιστορικές πηγές που πιστοποιούν ότι:

- O απόστολος Πέτρος μαρτύρησε επί Νέρωνος στη Ρώμη πάνω σε σταυρό,

- O άγιος Ανδρέας μαρτύρησε πάνω σε σταυρό στη Πάτρα,

- O άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος και Ευαγγελιστής υπέστη κακουχίες καιβασανισμούς, εξορίστηκε στη Πάτμο επειδή πίστευε στο Χριστό, προς το τέλος του 1ουαιώνα, και κοιμήθηκε εν ειρήνη στην Έφεσο.

- Ο Ιάκωβος, υιός Ζεβεδαίου θανατώθηκε από τον Ηρώδη,

- O Φίλιππος σταυρώθηκε ανάποδα στην Ιεράπολη της Φρυγίας,

- O Βαρθολομαίος (ταυτίζεται με τον Ναθαναήλ) κήρυξε στην Ινδία (δηλ. στηνΑρμενία), όπου και μαρτύρησε,

- O Ματθαίος ο Ευαγγελιστής κήρυξε στην Αιθιοπία (δηλ. στη Κολχίδα) και τηνΠερσία, όπου και μαρτύρησε,

- O λεγόμενος αρχικά δύσπιστος Θωμάς κήρυξε στην ανατολή την ανάσταση τουΧριστού, όπου και μαρτύρησε δια λογχισμού,

- O Ιάκωβος, υιός Αλφαίου κήρυξε το ευαγγέλιο στην Αίγυπτο και σταυρώθηκε στηπόλη Ostracina.

- Ο Ιούδας ο Θαδδαίος ή Λεββαίος πιθανόν μαρτύρησε στην Έδεσσα της Συρίας.

- Ο Σίμων ο Ζηλωτής ή Κανανίτης αναφέρεται από πολλές πηγές ότι μαρτύρησεχωρίς να γνωρίζουμε τον τόπο του μαρτυρίου του.

- Ο Ματθίας κήρυξε μεν στα Ιεροσόλυμα, όπως λέει και ο άγιος Ιππόλυτος, αλλάλιθοβολήθηκε και έπειτα αποκεφαλίστηκε.

- Από τους Εβδομήκοντα αποστόλους ο Στέφανος ο Αρχιδιάκονος καιΠρωτομάρτυς λιθοβολήθηκε από τους Ιουδαίους στα Ιεροσόλυμα,

- O Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων, λιθοβολήθηκε έωςθανάτου από τους Εβραίους.

- Ο Μάρκος ο Ευαγγελιστής κήρυξε στην Αλεξάνδρεια, όπου μαρτύρησε έχονταςσυρθεί στους δρόμους της πόλης και στη συνέχεια ρίχτηκε στην πυρά.

- Ο Λουκάς ο ευαγγελιστής σταυρώθηκε πάνω σε ελιά.

- Οι απόστολοι Ολυμπάς και Ροδίων μαρτύρησαν μαζί στη Ρώμη δι’αποκεφαλισμού.

- Οι απόστολοι Αρίσταρχος, Πούδης και Τρόφιμος μαρτύρησαν μαζί με το Παύλοστη Ρώμη δι’ αποκεφαλισμού.

- Γνωρίζουμε ακόμη το μαρτύριο του Συμεώνος υιού του Κλεώπα, ο οποίος

υπήρξε 2ος επίσκοπος Ιεροσολύμων και σταυρώθηκε επί Τραϊανού.

- Τέλος, γνωρίζουμε από τον Κλήμη τον Αλεξανδρέα και τον Ευσέβιο ότι και αυτή ησύζυγος του αποστόλου Πέτρου μαρτύρησε, αφού τον ακολούθησε σε πολλές περιοδείες

του (βλ.www.oodegr.com/oode/grafi/kritiki/ma8ites1.htm/, άρθρο: Οι απόστολοι που

θυσιάστηκαν για την πίστη τους).

3. Η μαρτυρία του αποστόλου Παύλου, που υπήρξε αρχικά ως Σαούλ σκληρός

διώκτης των χριστιανών, ενώ όταν έγινε χριστιανός μετά από προσωπική αγιοπνευματικήσυνάντηση με τον ίδιο τον αναστημένο Χριστό, υπέστη ραβδισμούς, εξορίες, φυλακίσεις,ναυάγια, μεγάλες ταλαιπωρίες και αυτόν τον θάνατο χάριν του Χριστού.

4. Η αλήθεια της Καινής Διαθήκης. Μερικά στοιχεία:

· Επισημαίνεται στα Ευαγγέλια (γράφτηκαν 60-100 μ.Χ.) ότι στον κήπο της Γεθσημανήκαι κατά την αναμονή της σύλληψης του Κυρίου, το πρόσωπό Του έσταζε χοντρέςσταγόνες ιδρώτα και αίμα (Λουκ. 22,44). Αυτό επαληθεύεται σήμερα ότι μπορεί νασυμβεί σε καταστάσεις υψηλού στρες και μεγάλης αγωνίας.

· Από την πληγή Του πάνω στο σταυρό, μας πληροφορεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης, καιμετά το λογχισμό που υπέστη, έτρεξε αίμα και νερό (19,34). Ο ορός αυτός (νερό καιαιμοσφαίρια), που σχηματίζεται στο περικάρδιο ενός νεκρού ανθρώπου και σταματάτην κίνηση της καρδιάς, είναι σήμερα μια μοναδική ιατροδικαστική απόδειξη ότι οαρχηγός της Ζωής είχε πράγματι πεθάνει.

· Συγχώρεσε τους σταυρωτές Του από το σταυρό που ήταν καρφωμένος, και λίγο πρινξεψυχήσει, μέσα σε μεγάλη οδύνη και πόνο. Το γεγονός σημαίνει πως δεν υπήρξεσυμφεροντολόγος θρησκειοφιλόσοφος, αλλά αληθινός και γνήσιος διδάσκαλος.

· Τοπωνύμια, πρόσωπα, πολιτικοί και θρησκευτικοί τίτλοι, ονόματα, συνήθειες τηςεποχής Του κ.α., αποδείχθηκαν από την αρχαιολογία απολύτως ιστορικά καιπραγματικά, ώστε να θαυμάζει κανείς για την σοβαρότητα των διηγήσεων. Μερικάστοιχεία:

- Σε ανασκαφή του 1961, και σε μια μικρή επιγραφή θεάτρου στο μεσογειακό λιμάνι τηςΚαισάρειας, αποδείχθηκε ότι υπήρξε πράγματι ο Πόντιος Πιλάτος. Μέχρι τότεαμφισβητείτο το όνομα αυτό.

–Μέχρι το 1910 πιστευόταν ότι το Ικόνιο ήταν πόλη της Λυκαονίας και όχι της Φρυγίας,όπως έγραφε ο ευαγγελιστής Λουκάς. Τότε όμως ο αρχαιολόγος σερ Γουίλιαμ Ράμσεϊμε την ανακάλυψη μνημείου (και αργότερα με άλλες ανακαλύψεις διαφόρων) δικαίωσετην πληροφορία του τρίτου Ευαγγελίου.

–Πληροφορίες ιστορικές ακόμη δεν υπήρχαν για τον “τετράρχη Λυσανία”, που έδρασεστην Αβιληνή, εκτός από τις καταγραφές του ευαγγελιστή Λουκά. Αρχαιολογικό όμωςεύρημα κοντά στην Δαμασκό, της εποχής του 29 μ.Χ., επιβεβαίωσε και πάλι την διήγησητου Λουκά.

–Ο Λουκάς και πάλι μας δίνει την μοναδική ιστορική καταγραφή του “ανθύπατου

Σέργιου Παύλου” (Πράξ. 13,7), ο οποίος είχε εξουσία στην Κύπρο. Επιγραφή του 55μ.Χ., που βρέθηκε στα μέσα του 19ου αι., πιστοποιεί το όνομα και την ιδιότητα τουμνημονευθέντος ανδρός.

–Σε ιεραποστολικό ταξίδι του απ. Παύλου στην Έφεσο, εναντιώθηκαν σε αυτόν οιαργυροχόοι που επωφελούνταν από αγαλματίδια της θεάς Αρτέμιδος (Πράξ. 19,35).Μετά από ανασκαφική δραστηριότητα όχι μόνο βρέθηκαν διάφορα ειδώλια προς τιμήντης θεάς στην αρχαία Έφεσο, αλλά και ο ίδιος ο περί ου ο λόγος ναός.

–Η αναφορά ακόμη του Λουκά στον Γαλλίωνα, ανθύπατο της Αχαϊας, έχει εξακριβωθείαπό επιγραφή που αναφέρεται ακριβώς σ' αυτόν τον “Λούκιο Ιούνιο Γαλλίωνα”.

–Ανασκαφές επίσης στην Κόρινθο αποκάλυψαν ότι ο Γάϊος, που αναφέρεται από τοναπ. Παύλο στην προς Ρωμαίους επιστολή του (16,23), ήταν υπεύθυνος για τα δημόσιαέργα στην Κόρινθο. Συνεργεί λοιπόν η αρχαιολογική σκαπάνη στην αλήθεια της ΑγίαςΓραφής και συμπληρώνει το έργο της, σε αντίθεση με τις αντιεπιστημονικές απόψειςδιαφόρων αθέων στοχαστών.

–Ανακαλύφθηκε ακόμη και το «Λιθόστρωτο», ο τόπος που δικάστηκε ο Ιησούς, ενώδεν υπήρχε πρωτύτερα καμία άλλη εκτός της Γραφής (Ιω. 19,13) μαρτυρία.

–Προσδιορίστηκε και ο χώρος της «Κολυμβήθρας της Βηθεσδά», που και πάλιαναφέρεται μόνο από την Καινή Διαθήκη, κατά τη διάρκεια ανασκαφών το 1988.

–Επιγραφή που βρέθηκε κοντά στο θέατρο της παλαιάς Κορίνθου αποδεικνύει αληθινόκαι πάλι τον απ. Παύλο, όταν γράφοντας στους Ρωμαίους (16,23) αναφέρει κάποιονΈραστο ως αξιωματούχο της πόλης

(βλ. Josh McDowell: (α)‘ζητώ Αποδείξεις’, εκδ. ‘Ο Λόγος’, Πειραιάς 2005 & (β)‘Άχρηστο το μυαλό στην πίστη;’, εκδ. ‘Ο Λόγος’, 2002).

· Οι ευαγγελιστές λένε ωμή την αλήθεια, όλη την αλήθεια, χωρίς να ντρέπονται, μεμεγάλη ειλικρίνεια και χωρίς πάθος. Λχ.

- δεν διστάζουν να γράψουν ότι ο κορυφαίος απόστολος Πέτρος φοβήθηκε για τη ζωήτου μπροστά σε τρείς υπηρέτες και εγκατέλειψε τον Χριστό,- ότι ο Χριστός επίσης προδόθηκε από ένα μαθητή του, τον Ιούδα,- ότι ακόμη και ο Χριστός είχε κλονιστεί ως άνθρωπος λίγο πριν τον σταυρικό θάνατότου και έπεφτε ο ιδρώτας του με χοντρές σταγόνες στη γη,- ότι όλοι οι μαθητές του τον εγκατέλειψαν στις πιο δύσκολες στιγμές του,- ότι δεν καταλάβαιναν συχνά τα όσα τους δίδασκε,- ότι μάλωναν και ζήλευαν μεταξύ τους για πρωτοκαθεδρίες,- ότι συγκρούστηκαν κάποτε διαλεκτικά οι μεγάλοι απόστολοι Πέτρος και Παύλος,όσον αφορά το αν έπρεπε να τηρούνται οι ιουδαϊκές συνήθειες από τους εξ εθνώνχριστιανούς,- ότι το σκεύος εκλογής, ο θείος Παύλος, υπήρξε πριν τη γνωριμία του με το Χριστόσκληρός πολέμιος των χριστιανών,- ότι οι ίδιοι οι μαθητές του Χριστού δεν πίστευαν στην ανάστασή του και κατηγόρησανως μισότρελες της μυροφόρες και πολλά άλλα.

Έπειτα περιγράφουν τα γεγονότα, ακόμα και τα πιο δυσάρεστα χωρίς πάθος και

καμία αντιπάθεια.- Π.χ. αν και άφησαν οι μαθητές Του οικογένειες, περιουσίες, εργασία, και

υπέστησαν φυλακίσεις, διωγμούς και θανάτους υπέρ του Χριστού, όταν αναφέρονταιγραπτώς σε γεγονότα των κατεξοχήν υπαίτιων για τα κακοπαθήματά τους, δηλ. τουΙούδα, του Πιλάτου, των σταυρωτών του Χριστού στρατιωτών κ.α., δεν τουςκακολογούν, δεν ξεστομίζουν εκφράσεις άγριες εναντίον τους, αλλά περιγράφουν ταπάντα ψυχρά, ιστορικά, αντικειμενικά, και μάλιστα αρμονικά μεταξύ τους. Αυτό σημαίνειαυθεντικότητα και αξιοπιστία.

- Διαφορετικά, αν έγραφαν οι ευαγγελιστές ή ο Παύλος παραμύθια, θα έγραφανπ.χ. για τον Χριστό ότι έλαμπε πάνω στο σταυρό, ότι ήταν μοναδικός και ιδιαίτεραθεϊκός όσο συναναστρεφόταν τους ανθρώπους, ότι άνοιγε τους ουρανούς με τιςπροσευχές του, ότι γελούσε όταν βασανιζόταν γιατί δεν πονούσε, και τόσα άλλα, πουβλέπουμε σε παιδικά παραμύθια ή σε απόκρυφα κείμενα. Τίποτε από αυτά. Η εξουσίακαι δύναμη του Χριστού περιγράφεται τόσο πεζά, και χωρίς εξιδανικεύσεις, πουαπορεί κανείς με την αλήθεια, την απλότητα και την ειλικρίνεια των γραφομένων (βλ.και αρχιμ. Βασ. Μπακογιάννη: ‘Θρησκείες: Πλάνη;’, εκδ. Ν. Παναγόπουλου, Αθ.

1995).

· Όσα περιγράφουν ότι θα συμβούν η Π.Δ. και η Κ.Δ. συνέβησαν πραγματικά καιαληθινά και ακόμη ειδοποιούν για τα μελλούμενα να συμβούν γεγονότα:

- Για την Θεοτόκο λ.χ. αναφέρει η Κ.Δ. ότι θα την μακαρίζουν όλες οι γενεές (Λουκ. 1,48),γεγονός που συνέβη και ισχύει εδώ και 2.000 χρόνια.

- Για τον Χριστό αναφέρει ότι θα είναι ‘σημείον αντιλεγόμενον’ (Λουκ. 2,34), δηλαδή ότι θααποκτήσει πολλούς φίλους αλλά και πολλούς εχθρούς, όπως ισχύει μέχρι και σήμερα.

- Όταν υψωθώ, λέγει ο Χριστός (μετά την ανάληψή Του), θα τραβήξω όλους κοντά μου(ως πνευματικός μαγνήτης). Αυτό και συνέβη στα εκατομμύρια των πιστών χριστιανών.

- Το νέφος εκατομμυρίων μαρτύρων (αν και είχε προείπει ο Χριστός ότι οι πιστοί του θαδιωχθούν και θα θανατωθούν), οι χιλιάδες άγιοι και τα θαύματά τους, η στροφή σ’ αυτόνχιλιάδων Ισραηλιτών (αν και απαγορευόταν να θεοποιήσουν άνθρωπο), πιστοποιούν τηναλήθεια της Εκκλησίας και την ανάστασή Του.

- Ο Χριστός είχε ακόμη πει: «Γκρεμίστε τον ναό αυτόν και σε τρεις ημέρες θα τονοικοδομήσω και πάλι» (Ιω. 2,19). Μετά την ανάστασή Του έγινε γνωστό ότι ως ναόεννοούσε το άχραντο σώμα Του.

- Οι προφητείες που ο ίδιος ο Χριστός εξήγγειλε πραγματοποιήθηκαν. Είχε πει ότι ηΕκκλησία Του δεν θα καταστραφεί ποτέ (Ματθ. 16,18) και ότι η Ιερουσαλήμ θακαταστρεφόταν ολοσχερώς ( Ματθ. 24,2). Αυτό έγινε ιστορικά το 70 μ.Χ. από τα ρωμαϊκάστρατεύματα.

· Και προς τα πίσω:

- Τα άφθαρτα λείψανα και η θαυματουργία πολλών αγίων υποδεικνύουν την σωματικήανάσταση και τα θαύματα του Χριστού.

- Η διορατικότητα και προορατικότητα σύγχρονων μακαριστών γεροντάδων (Παϊσίου,Πορφυρίου, Ιακώβου Τσαλίκη κ.α.) αποδεικνύει την προορατική αγία φύση του Χριστού,όταν λ.χ. είπε κάποτε στον Ναθαναήλ: «προτού σε φωνάξει ο Φίλιππος σε είδα

(πνευματικά) να βρίσκεσαι κάτω από τη συκιά» (Ιω. 1,49). Προφανώς ο απόστολοςπροσευχόταν μυστικά και θερμά στον Θεό.

· Οι ειδικοί επιστήμονες μελετούν σήμερα πάνω από 600.000 τουλάχιστον μικράκαι μεγάλα τμήματα αντιγράφων της ελληνικής Αγίας Γραφής (Παλαιάς και ΚαινήςΔιαθήκης),

που απέχουν ελάχιστα χρόνια από τα πρωτότυπα κείμενα και που διαφέρουν μεταξύτους μόνο σε ορισμένες λεπτομέρειες. Το χειρόγραφο π.χ. John Ryland, που περιέχειτμήμα του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, χρονολογείται περί το 130 μ.Χ., δηλαδή 30 μόλις

χρόνια περίπου μετά την συγγραφή του τελευταίου ευαγγελίου!, ενώ για την Π.Δ. τααρχαιότερα κείμενα που διαθέτουμε ανακαλύφθησαν το 1947 στη Νεκρά Θάλασσα και

χρονολογούνται από τον 1ο π.Χ. αι. Οι χριστιανικές ελληνικές Γραφές είναι τα αρχαιότερακαι πολυπληθέστερα διασωθέντα χειρόγραφα, σε αντίθεση με όλα τα άλλα διασωθέντατων Ελλήνων και Ρωμαίων αρχαίων συγγραφέων (Πλάτωνα, Θουκιδίδη, Σοφοκλή,Αριστοτέλη, Ιουλίου Καίσαρα κ.α.), που απέχουν από την χρονολογία πρωτότυπηςσυγγραφής τους από 1.000 (Ιούλιος Καίσαρας) έως και 1.600 περίπου χρόνια(Κάτουλλος).

· Τα μοναδικά θαύματα που πραγματοποίησε ο Κύριος, αποδεικνύουν τη θεότητάΤου.

Δεν είχαν γίνει πριν απ’ αυτόν, ούτε θα γίνουν ξανά ποτέ παρόμοια. Διότι θεράπευσεπαράλυτους, τυφλούς, κωφούς, ανάπηρους, ανέστησε νεκρούς, γαλήνεψε τρικυμίεςκ.λπ., ενώ δεν θα χωρούσε ο κόσμος όλος τα γραφόμενα σε βιβλία θαύματά Του,σύμφωνα με τον ευαγγελιστή Ιωάννη (21,25). Με αυθυποβολή δεν έχουν φυσικά γίνειποτέ θεραπείες όγκων ή αναστάσεις νεκρών, ενώ η υπόθεση ότι μόνο το 10% τουεγκεφάλου μας χρησιμοποιείται αποτελεί σύγχρονο μύθο που αρνούνται οινευροεπιστήμες (βλ. περιδ.Discovery and Science, τ. 2, 2005). Η ακαϊα στιςπυροβασίες των αναστενάρηδων, Ελλαδικώς και παγκοσμίως -και μάλιστα πατώντας

ξυπόλητοι σε κάρβουνα θερμοκρασίας πάνω από 800οC χωρίς το παραμικρό έγκαυμα-αποδεικνύει ότι υπάρχουν υπερφυσικές δυνάμεις για τις οποίες η επιστήμη δεν γνωρίζειτην προέλευση και την ουσία τους. Υπνωτισμένος άλλωστε μπορεί να μείνει κάποιος τοπολύ μέχρι έξι ώρες. Ούτε βέβαια θεραπεύονται δια του υπνωτισμού οι οργανικέςπαθήσεις, ούτε προσθέτει ο υπνωτισμός κάποια νέα δύναμη θεραπείας πέραν τηςφυσιολογικής των ανθρώπων εν εγρηγόρσει ευρισκομένων. Τέλος, τα θαύματα τουΚυρίου γίνονταν δημόσια, στο φως της ημέρας και τα έβλεπαν καθημερινά και οι ενάντιοισ’ αυτόν, ώστε να μένουν στη συνέχεια αναπολόγητοι στο κήρυγμα των αποστόλων. Όχιμόνο ο Πέτρος ονομάζει τον εαυτό του «μάρτυρα των παθημάτων του Χριστού» (Α’ Πέτρ.5,1), αλλά και καταδεικνύει, στο κήρυγμά του προς τους ομοεθνείς του, τον συγκεκριμένοΙησού από Ναζαρέτ, του οποίου ο Θεός απέδειξε την θεία Του καταγωγή με θαύματα καισημεία εξαίρετα, «όπως και εσείς τα γνωρίζετε»(Πράξ. 2,22)

5. Οι πρώιμοι εκκλησιαστικοί Πατέρες και συγγραφείς (πολύ κοντά σταγεγονότα του Θείου Πάθους) αναγνωρίζουν τον Χριστό ως Θεό επί της γης,

πολύ πριν αναγνωριστεί επίσημα από όλες τις τοπικές Εκκλησίες ο Κανόνας τωνγνησίων βιβλίων της Καινής Διαθήκης (που έτσι και αλλιώς διαβάζονταν στις συνάξειςτων χριστιανών ως γνήσια αποστολικά κείμενα). Τονίζουν μάλιστα ότι γεννήθηκε απότην Παρθένο Μαρία και από το Άγιο Πνεύμα για την δική μας σωτηρία.Τον θεωρούν ίσομε τα άλλα της Τριάδος πρόσωπα. Ο Χριστός μάλιστα προϋπήρχε και έχει συνεχήδεσμό με τον Πατέρα. Διδάσκουν ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Κύριός μας, ο αιώνιοςαρχιερέας, ο Υιός του Θεού. Είναι παντοδύναμος και σύνθρονος με τον Πατέρα.Συνδημιουργός με τον Θεό, λυτρωτής και μελλοντικός κριτής, Θεός ο ίδιος. Ο Χριστόςείναι ο επί πάντων Θεός, ο οποίος ξέπλυνε τις αμαρτίες της ανθρωπότητας. Αδύνατονμάλιστα ο χριστιανός να θεωθεί αν δεν πιστεύει στην θεότητα του Χριστού. Τέλος, οΧριστός είναι ο Θεός μας καιμάλιστα Θεός των κρυπτών δυνάμεων. Οι πρώιμες αυτές,ιστορικές και θεολογικές μαρτυρίες της αρχαίας Εκκλησίας ανήκουν στους:

Ø Κλήμεντα Ρώμης (101 μ.Χ.)

Ø Ιγνάτιο Αντιοχείας, τον Θεοφόρο (μόλις το 110 μ.Χ.),

Ø Πολύκαρπο Σμύρνης (115 μ.Χ.)Ø Επιστολή Βαρνάβα (135 μ.Χ.)Ø Διδαχή των Δώδεκα Αποστόλων (140 μ.Χ.)Ø Απολογητή Αριστείδη (140 μ.Χ.)Ø Ιουστίνο, το φιλόσοφο και μάρτυρα (150 μ.Χ.)Ø Τατιανό το Σύρο (170 μ.Χ.)

Ø Μελίτωνα Σάρδεων (177 μ.Χ.)Ø Ειρηναίο Λουγδούνου (189 μ.Χ.)

Ø Κλήμεντα Αλεξανδρέα (200 μ.Χ.)Ø Τερτυλλιανό (210 μ.Χ.)

Ø Νοβατιανό (220 μ.Χ.)Ø Ιππόλυτο (230 μ.Χ.)Ø Ωριγένη (250 μ.Χ.)

Ø Κυπριανό Καρθαγένης (250 μ.Χ.)Ø Γρηγόριο τον Θαυματουργό (265 μ.Χ.)Ø Αρνόβιο (305 μ.Χ.)

(βλ. www.oodegr.com/oode/theos/airetika/da_vinci3.htm &www.impantokratoros.gr)

6. Οι αδιάψευστες μαρτυρίες των Κατακομβών (υπόγειες στοές-τάφοι-καταφύγια των χριστιανών σε περιόδους διωγμών) πιστοποιούν την πίστη των

διωκομένων χριστιανών στη θεότητα του Χριστού, ήδη από τα μέσα του 2ου αιώνα.Ιδιαίτερα η παράσταση του Καλού Ποιμένα, τα σύμβολα ΙΧΘΥΣ (Ιησούς Χριστός Θεού ΥιόςΣωτήρ) και το πρώτο και τελευταίο γράμμα της αλφαβήτου Α και Ω για τον Χριστό, πουπαραπέμπει κι αυτό στην θεότητά του, όπως διακηρύσσεται στην Αποκάλυψη (κεφ. 1, 21& 22) (βλ. Ιεράς Μητροπόλεως Σύρου: Πρακτικά Β΄ Επιστημονικής Ημερίδος,

Κατακόμβες της Μήλου, Μήλος 2010 & Σπύρου Φίλου: Απάντηση (κριτική) στονκώδικα ντα βίντσι, εκδ. Πέργαμος, 2007).

5. Ιησούς Χριστός, ο προ αιώνων Θεός

Όταν ο Ιησούς ρώτησε τους μαθητές του «ποιος λένε οι άνθρωποι ότι είμαι;»,εκείνοι απάντησαν ότι τον θεωρούν ότι είναι είτε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, είτε ο προφήτηςΗλίας, είτε ο προφήτης Ιερεμίας είτε κάποιος άλλος μεγάλος προφήτης. Ο Ιησούς τότε τουςρώτησε: ‘Εσείς, ποιος λέτε ότι είμαι;’ Αμέσως ο απόστολος Πέτρος απάντησε: «Εσύ είσαι

ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζωντανού»(Ματθ. 16,15-16). Ο Χριστός επαίνεσε τηναποκάλυψη που δέχθηκε εκείνη την ώρα ο Πέτρος και του είπε μάλιστα ότι πάνω στηδυνατή αυτή πίστη (τον βράχο της πίστεως) θα οικοδομήσει την Εκκλησία Του, ώστε οιπύλες του άδου να μην μπορούν να την σαλεύσουν. Έκτοτε, και μετά ιδίως την ανάστασήΤου, οι απόστολοι βασισμένοι σ’ αυτήν την πίστη σχημάτισαν την πρώτη Εκκλησία Του, μετα φλογερά κηρύγματά τους, την αγιοπνευματική θαυματουργία τους, τα φοβερά μαρτύριαπου υπέστησαν και τέλος το θάνατό τους στο όνομα Εκείνου, τον οποίον, μετά τηνανάστασή του, είδαν επανειλημμένως μπροστά τους, ενώ παράλληλα τους ενίσχυσε, τουςδίδαξε, τους καθοδήγησε, τους ερμήνευσε τις Γραφές, μέχρις ότου αναληφθεί. Άλλωστεένας πατέρας γνωρίζεται καλύτερα από τα παιδιά του και όχι από τους εκτός οικογενείας.Τα (πνευματικά) παιδιά του Χριστού ήσαν οι άγιοι απόστολοι, που κατέγραψαν ότι ήτανΘεός επί γης. Ακόμη, ο νομοδιδάσκαλος Γαμαλιήλ, κατά τη διάρκεια της δίκης τωναποστόλων Πέτρου και Ιωάννου, αν και δεν ήταν χριστιανός, σοφά αποκάλυψε: «Ό,τι είναιεκ Θεού δεν χάνεται» (Πράξ. 5,38-39). Το γεγονός επαληθεύτηκε μέχρι σήμερα με τηνεξάπλωση της χριστιανικής διδασκαλίας στα πέρατα του κόσμου (βλ. και ‘Θρησκείες:

Πλάνη;’).

Ο Ιησούς Χριστός επομένως, και σύμφωνα με την αλήθεια της Εκκλησίας, τηνεμπειρία των αγίων, τις Παλαιοδιαθηκικές προφητείες, τις εν Πνεύματι αποφάσεις τωνΟικουμενικών Συνόδων, την λειτουργική μαρτυρία:

1. Είναι Θεάνθρωπος: Σύμφωνα με τον ευαγγελιστή Ιωάννη, τον Θεολόγο της

Πρώτης Εκκλησίας, «Στην αρχή ήταν ο Λόγος και ο Λόγος ήταν Θεός…. Ο Λόγος έγινε

άνθρωπος και σκήνωσε ανάμεσά μας, και είδαμε τη δόξα του, δόξα που έχει ομονογενής Υιός από τον Πατέρα του, πλήρης χάριτος και αληθείας» (Ιω. 1,1-14). Ο απ.Παύλος, που μαρτύρησε για τον Χριστό, ενώ αρχικά ήταν σκληρός διώκτης τωνχριστιανών, γράφει στους Γαλάτες: «Όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, έστειλε ο Θεόςτον Υιό του, που γεννήθηκε από γυναίκα, υποτάχθηκε στο νόμο, για να εξαγοράσει

τους υπό τον νόμο, ώστε να απολαύσουμε την υιοθεσία» (4,5).

2. Είναι αδιάσπαστα ενωμένος με τον υπερτέλειο και άπειρο Θεό: «Εγώ και

ο Πατέρας μου είμαστε ένα» (Ιωάννη 10,30), διακηρύσσει ο ίδιος. Στον απόστολοΦίλιππο, που του ζήτησε κάποτε να τους αποκαλύψει τον Πατέρα του, τού λέγει: «Τόσο

καιρό είμαι μαζί σας Φίλιππε και δεν με γνώρισες;» (Ιω. 14, 8-10). Και στον απόστολοΘωμά, που ρώτησε να μάθει τον δρόμο προς τον Θεό, απαντά: «Εγώ είμαι ο δρόμος, ηαλήθεια και η ζωή».

3. Είναι Θεός ο ίδιος: Ο απόστολος των εθνών γράφει: «Αν και είχε την Θεότητα

εκ φύσεως (εν μορφή Θεού υπάρχων), δεν φοβήθηκε να αφήσει τη δόξα του. Αλλά

ταπεινώθηκε (εαυτόν εκένωσε), λαμβάνοντας μορφή ανθρώπου» (Φιλιπ. 2,6-7). Οδύσπιστος απόστολος Θωμάς, βλέποντάς τον αναστημένο, ομολογεί: «Ο Κύριός μου και

ο Θεός μου» (Ιω. 20,28). Ο Ιησούς όχι μόνο δεν τον διορθώνει, αλλά του λέει: ‘επειδή μεείδες Θωμά πίστεψες; Μακάριοι όσοι θα πιστέψουν χωρίς να με δουν’ (εννοείται με τασωματικά τους μάτια). Στους Ιουδαίους δήλωσε: «Πριν καν υπάρξει ο Αβραάμ, Εγώ Είμαι»(Ιω. 8,58). Οι Ιουδαίοι εξέλαβαν τα λόγια Του (όπως και φυσικά ήταν) ως ταύτισή του με τον

ύψιστο Θεό. Γι’ αυτό και πήραν πέτρες να τον λιθοβολήσουν. Γιατί πράγματι ο Θεόςχρησιμοποιεί για τον εαυτόν του την έκφραση «Εγώ Είμαι» στην Π.Δ. (Έξοδος 3,14). Ο

Ιησούς Χριστός, στην Αποκάλυψη, λέγει περί εαυτού: «Εγώ είμαι το Α και το Ω, Εκείνοςπου υπάρχει, υπήρχε και θα έλθει και πάλι, ο Παντοκράτορας» (1,8) και ακόμη: «Ο

πρώτος και ο τελευταίος, η Αρχή και το Τέλος» (22,13).

Η πίστη της Εκκλησίας για το πρόσωπο του Κυρίου εκφράζεται άριστα στονσχετικό Όρο της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου (451 μ.Χ.), που διακήρυξε ότι ο Χριστός:

· είναι ομοούσιος με τον Θεό Πατέρα του,

· είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος,

· έχει δύο φύσεις τέλειες, τη θεία και την ανθρώπινη, που συνυπάρχουναρμονικά και ασύγχυτα στο ένα του πρόσωπο, το πρόσωπο του Υιού καιΛόγου του Θεού, του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδος.

· Γεννήθηκε από τον Πατέρα του έξω από το χρόνο και «προ πάντων τωναιώνων»,

· ενώ μέσα στο χρόνο γεννήθηκε ως άνθρωπος από την Παναγία Θεοτόκο,όταν έκρινε ο Θεός ότι έφτασε ο κατάλληλος καιρός (το πλήρωμα τουχρόνου).

Γιατί όμως ο Κύριος γεννήθηκε από Παρθένο; Γιατί η γέννησή του έπρεπε να

έχει πάρει αυτή την ιδιαίτερη μορφή;

Ωραιότατα στο σημείο αυτό μας απαντά ο Κάλλιστος Ware, επίσκοπος Διοκλείας: Ηπαρθενική γέννηση υποδεικνύει, είναι ‘σημείο’, της μοναδικότητας του Υιού. Σημαίνει ότι τοπαιδί της Μαρίας είναι άνθρωπος, αλλά δεν είναι μόνο άνθρωπος. Είναι περιχωρούμενοςκαι υπερβατικός, μέσα στην ιστορία, αλλά και δημιουργός της ιστορίας. Η γέννησή του δενεξηγείται παρά μόνο αν αποδοθεί σε Θεία πρωτοβουλία. Η ενσάρκωση δεν υποδηλώνειένα νέο άνθρωπο που γεννήθηκε στον κόσμο. Αλλά τον ίδιο τον Υιό του Θεού, ο οποίοςενώ προϋπήρχε αιώνια, έλαβε και ανθρώπινη μορφή και έγινε όμοιος με μας σε όλα,εκτός από την αμαρτία. Η παρθενική γέννηση λοιπόν υποστηρίζει και επισημαίνει τηναιώνια προΰπαρξη του Υιού του Θεού. Και δίκαια η Παρθένος Μαρία ονομάζεται Θεοτόκος,αφού ο γιός της δεν είναι άλλος από τον μονογενή Υιό του Θεού (βλ. ‘Ο ΟρθόδοξοςΔρόμος, εκδ. Επτάλοφος, 1994, σελ. 90-91).

Συνοπτικά και ευκρινέστατα ο χριστιανικός ύμνος του Ρωμανού του Μελωδού διατυπώνειτην πίστη της Εκκλησίας στο πρόσωπο του Κυρίου ως εξής: «Παιδίον νέον, ο προ

αιώνων Θεός».

Μιχαήλ Χούλης

Θεολόγος καθηγητής