άρθροΠλαστική συσκευασία: Ακόμα πιο φιλική προς το περιβάλλον!του Καραβασίλη Δημήτρη*

Η εμπορική επιτυχία των πλαστικών ως προϊόντων συσκευασίας οφείλεται σε ένα συνδυασμό ευελιξίας (από φιλμ μέχρι άκαμπτες εφαρμογές), αντο-χής, ελαφρότητας, σταθερότητας, αδιαπερατότητας και ευκολίας αποστεί-ρωσης. Αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν τα πλαστικά ένα ιδανικό υλικό συσκευασίας για όλα τα είδη των εμπορικών και βιομηχανικών χρήσεων. Η εμφάνισή τους χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα, ωστόσο η ζήτηση για αυτό το πρωτοπόρο υλικό-σε βιομηχανικό επίπεδο-αυξήθηκε ραγδαία κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η ανάγκη για την αντικατάσταση πα-ραδοσιακών υλικών που βρίσκονταν σε έλλειψη, ήταν πλέον επιτακτική. Η έκρηξη της καταναλωτικής ζήτησης για το πλαστικό σημειώθηκε κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, όταν και εδραιώθηκε ο ρόλος του στην πα-γκόσμια οικονομία και την καθημερινή ζωή. Συνεπώς, τα πλαστικά και η πλαστική συσκευασία κατ’ επέκταση, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης καθημερινότητας για παραπάνω από έναν αιώνα. Ποια είναι λοιπόν τα χαρακτηριστικά της πλαστικής συσκευασίας που συνέβαλαν στην καθιέρωσή της;

Customer driven technology

Μοναδική γκάμα πλεονεκτημάτων• Τεχνολογία ανοιχτής διασύνδεσης ώστε να ενσωματώνονται εύκολα

σε οποιοδήποτε workflow.

• Αυτοματοποιημένος σχεδιασμός τοποθέτησης κλισέ απευθείας στο τύμπανο.

• Σύστημα ρύθμισης της αναρρόφησης για τη χρήση κλισέ ανεξαρτήτως πλάτους (ακόμη και μικρών κλισέ!) - Vacuum Slider Concept (VSC).

Ανοικτά συστήματα κορυφαίας ποιότητας για παραγωγή κλισέ φλεξογραφίας και letterpress

Μοναδική απεικόνιση 5080 dpi• Υψηλής ποιότητας ψηφιακά κλισέ σε όλες τις αναλύσεις: 2400,

2540, 4000, 4800 και 5080 dpi.

• Δυνατότητα παραγωγής σύμφωνα με τα νεότερα πρότυπα της βιομηχανίας, για εγγραφή έως 250lpi και μέγεθος κουκίδας 13μm.

• Επιλογές τεχνικών surface screening σε συνδυασμό με την τεχνολογία Flat Top Dot.

Κλισέ πλύσης με διαλύτη ή με νερό Χωρίς περιορισμό στο πάχος ή το πλάτος

του κλισέ Εκτύπωση χαμηλών τόνων σε εξαιρετικά

χαμηλό ποσοστό ράστερ

Ανοιχτή διασύνδεση δικτύου Ελαχιστοποίηση του dot gain (απλώματος

κουκίδας) Τέλεια αναπαραγωγή εικόνων χάρη στον

ακριβή έλεγχο της κουκίδας.

Xeikon S.E. EuropeTηλ. 210 9010656

info.seeurope@xeikon.comwww.thermoflexx.com

32

άρθροΗ αυξημένη αποδοχή της πλαστικής συσκευασίας από τους καταναλωτές και τη βιομηχανία, οφείλεται στα ξε-κάθαρα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει έναντι των άλλων υλικών. Το χαμηλό της βάρος και οι μικρές απαι-τήσεις σε υλικά είναι κατά πλειοψηφία το σημαντικότερό της προσόν. Σε σύγκριση π.χ. με ένα γυάλινο μπουκάλι, ένα πλαστικό ίδιου όγκου έχει μόλις το ένα όγδοο του βάρους. Το πλαστικό μάλιστα, είναι το ελαφρύτερο υλι-κό συσκευασίας. Ενώ πάνω από το 50% του συνόλου των ευρωπαϊκών προϊόντων συσκευάζονται σε πλαστι-κά, αυτά αντιπροσωπεύουν μόνο το 17% του συνολικού βάρους της συσκευασίας. Επιπλέον, το βάρος της έχει μειωθεί κατά28% τα τελευταία 10χρόνια! Πάνω απ’ όλα όμως, ελαφριά συσκευασία σημαίνει ελαφρύτερα φορ-τία ή λιγότερα φορτηγά που απαιτούνται για να μετα-φέρουν την ίδια ποσότητα προϊόντων, συμβάλλοντας έτσι στη ελάττωση του κόστους και της ενέργειας των μεταφορών αλλά και στη μείωση των ρύπων που εκπέ-μπονται. Συμβάλλει επίσης και στον περιορισμό της πο-σότητας των αποβλήτων που παράγονται.

Επιπλέον, πολύ σημαντικά είναι και τα πλεονεκτήματα της αδιαπερατότητας και εξασφάλισης της υγιεινής του περιεχομένου που προσφέρει η πλαστική συσκευασία. Συγκεκριμένα προστατεύει και διατηρεί τα τρόφιμα με σύντομη διάρκεια ζωής για μεγαλύτερο χρονικό διάστη-μα. Βοηθά στην μείωση των αποβλήτων και ελαχιστο-ποιεί τη χρήση συντηρητικών, διατηρώντας παράλληλα τη γεύση και τη θρεπτική αξία των τροφίμων. Επίσης, αποτρέπει τη μόλυνση τροφίμων και φαρμάκων από εξωγενείς παράγοντες και βοηθά στην πρόληψη της εξάπλωσης μικροβίων κατά τις διαδικασίες παραγωγής, διανομής και προώθησης (τοποθέτηση στα ράφια των καταστημάτων).

Για παράδειγμα η συσκευασία τρο-φίμων, δεν επηρεάζει την γεύση και την ποιότητα του φαγώσιμου προϊόντος. Στην πραγματικότητα, οι ιδιότητες αδιαπερατότητας του πλαστικού εξασφαλίζουν ότι τα τρό-φιμα διατηρούν την φυσική τους γεύση, και προστατεύονται από την εξωτερική επιμόλυνση. Επιπλέον, η

απαράμιλλη ευελιξία του υλικού για τον συγκεκριμένο κλάδο, έχει αποδειχθεί από την πληθώρα εφαρμογών που έχουν προκύψει, όπως φιλμ προστασίας για νωπά κρέατα, μπουκάλια αναψυκτικών, βρώσιμων ελαίων και σαλτσών, κεσεδάκια για γιαούρτι και σκαφάκια για βού-τυρο.

Συνεπώς, τα χαμηλά κόστη παραγωγής, οι μικρές απαι-τήσεις σε πρώτες ύλες και ενέργεια, οι απλές παραγω-γικές διαδικασίες, η ανθεκτικότητα, οι καλές μηχανικές και αποστειρωτικές ιδιότητες, η έλλειψη διαπερατότη-

τας και η μεγάλη ποικιλία σε χρώματα, σχέδια, υλικά και σχήματα, αποτελούν τα χαρακτηριστικά που έχουν κα-ταστήσει την πλαστική συσκευασία δημοφιλή τόσο στη βιομηχανία όσο και στους καταναλωτές.

Στα αυξημένα πλεονεκτήματά της ωστόσο, είναι απα-ραίτητο να προστεθεί η λειτουργία της πλαστικής συ-σκευασίας ως στρατηγικό εργαλείο του μάρκετινγκ. Το χαμηλό κόστος παραγωγής την καθιστά αυτόματα και σημαντικά φθηνότερη σε σχέση με τα υπόλοιπα υλικά . Έτσι, αναλόγως του καταναλωτικού κοινού που στοχεύ-εται, επιλέγεται και το κατάλληλο υλικό που θα περικλεί-σει τα προϊόντα. Δεν είναι όμως μόνο το χαμηλό της κό-στος που λειτουργεί ως εργαλείο μάρκετινγκ, αλλά και το μικρό της βάρος και η συμβολή της στην εξοικονόμηση ενέργειας και στη μείωση των αποβλήτων. Ας μην ξεχνά-με άλλωστε ότι η συσκευασία επηρεάζει σημαντικά την απόφαση αγοράς των καταναλωτών, οι οποίοι ζητούν μέσω αυτής να ικανοποιήσουν διάφορα κίνητρα, όπως η προστασία του περιβάλλοντος. Η πλαστική συσκευασία λοιπόν, μπορεί να απευθύνεται σε καταναλωτές ώριμων αγορών όπως η Ευρωπαϊκή καθώς και η αγορά της Βό-ρειας Αμερικής, οι πολίτες των οποίων είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένοι απέναντι σε οικολογικά ζητήματα. Μπορεί το γυαλί και το χαρτί ως υλικά να είναι πλήρως ανακυκλώσιμα, ωστόσο, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε όρους κατανάλωσης ενέργειας και εκπομπών επιβλα-βών ουσιών κατά την παραγωγή και μεταφορά, είναι με-γαλύτερο σε αυτές τις εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω του μεγαλύτερου βάρους. Επιπλέον, τίθεται και το θέμα της εκμετάλλευσης πεπερασμένων πόρων. Γι’ αυτό άλλωστε δημιουργήθηκε και το πλαστικό εξαρχής: για την εξοικο-νόμηση πεπερασμένων πόρων και υλικών.

Εξίσου σημαντικό ωστόσο, είναι και το γεγονός ότι αυτός ο τύπος τυποποίησης ικανοποιεί πλήρως την τάση για διαφάνεια στη συσκευασία. Όλο και περισσότεροι  κα-ταναλωτές ελκύονται  από διαφανείς συσκευασίες. Ο λό-

άρθρογος είναι ότι μπορούν έτσι να επιθεωρήσουν το προϊόν και το περιεχόμενό του και να νιώσουν σιγουριά ότι αγο-ράζουν αυτό που βλέπουν. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευ-να της Market Watch (2013), η διαφανής συσκευασία είναι περισσότερο προτιμητέα για τα τρόφιμα μικρού μεγέθους, όπως είναι τα σνακ καθώς έτσι επιτρέπεται στον χρήστη να βλέπει   την ποσότητα που καταναλώ-νει. Επιπλέον, η απευθείας έκθεση του περιεχομένου του προϊόντος στο γυμνό μάτι, στην συνείδηση των κα-ταναλωτών εκλαμβάνεται ως υψηλής ποιότητας.  Πέρα από τον ευρύτερο κλάδο των τροφίμων, η διαύγεια  στη συσκευασία επιζητείται και στον κλάδο των ποτών και αναψυκτικών αλλά και σε αυτόν των καλλυντικών και των προϊόντων προσωπικής υγιεινής.

Το πλαστικό λοιπόν, μπορεί να συμβαδίσει με αυτήν την τάση και να την εφαρμόσει τέλεια, ικανοποιώντας τις απαιτήσεις των καταναλωτών και εξυπηρετώντας παράλληλα τους στρατηγικούς στόχους κάθε επιχείρη-σης. Γενικότερα όμως, οι σκοποί του μάρκετινγκ εξυπη-ρετούνται πλήρως χάρη στη μεγάλη ευελιξία του και τις άπειρες δυνατότητες που παρουσιάζει. Πολλοί άνθρω-ποι του χώρου μάλιστα, δηλώνουν χαρακτηριστικά πως ο μόνος περιορισμός στην πλαστική συσκευασία είναι η φαντασία του σχεδιαστή!

Συνεπώς, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς τους λόγους που καθιέρωσαν την πλαστική συσκευασία στην καταναλωτική συνείδηση, ήδη από την εμφάνισή τους στην αγορά. Η κυριαρχία τους στον κλάδο επιβεβαιώνε-ται και αριθμητικά. Μετά το χαρτί και το χαρτόνι (38%), τα πλαστικά αποτελούν τον 2ο μεγαλύτερο κλάδο της συσκευασίας καθώς αντιπροσωπεύουν το 30% των πω-λήσεων παγκοσμίως. Μάλιστα, τα άκαμπτα πλαστικά μόνα τους, συγκεντρώνουν το 18% των πωλήσεων. Η μεγέθυνση του κλάδου καταγράφει ετήσιο ρυθμό ανά-πτυξης περίπου 5%. Το ίδιο ποσοστό για τα άκαμπτα και εύκαμπτα πλαστικά ανέρχεται αντίστοιχα σε 6,3% και 3,2% (World Packaging Organization, 2011).

www.karydisgraphics.gr | info@karydisgraphics.gr | T. 2710 231884 | Ö. 2710 233232 | ÐñïÝêôáóç Äéïôßìáò, Ôñßðïëç

34

άρθροΜεγαλύτερες αγορές για την πλαστική συσκευασία απο-τελούν η Ευρώπη, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Κίνα. Στην Ευρώπη ωστόσο, η ανάπτυξη του κλάδου προχωρά με μειωμένους ρυθμούς λόγω της ύφεσης στη Νοτιανα-τολική Ευρώπη. Στην Ιαπωνία, η μεγέθυνση οδηγείται από την αυξημένη ζήτηση για blow-moulding πλαστι-κούς περιέκτες (πρόκειται για πλαστικά με κοίλα μέρη τα οποία κατασκευάζονται με συγκεκριμένη διαδικασία χύτευσης με εμφύσηση), ενώ η Κίνα εξελίσσεται σε έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και καταναλωτές πλαστικής συσκευασίας παγκοσμίως. Γενικότερα όμως παρατηρείται αυξανόμενη ζήτηση για συσκευασίες PET από τη βιομηχανία τροφίμων και κυρίως από τον κλάδο των ποτών και αναψυκτικών, με τα ανθρακούχα αναψυ-κτικά και το εμφιαλωμένο νερό να αποτελούν τις μεγα-λύτερες αγορές παγκοσμίως.

Γενικά το ΡΕΤ (τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο) είναι ένα από τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα πλαστικά

στην βιομηχανία συσκευασίας της Ευρώπης για διάφο-ρους λόγους. Είναι πολύ ισχυρό και ανθεκτικό, αντέχει σε υψηλές πιέσεις και πεσίματα χωρίς να εκρήγνυται το περιεχόμενο του. Έχει εξαιρετικές ιδιότητες φραγής αερίων, έτσι ώστε να συγκρατεί το ανθρακικό στα αν-θρακούχα ποτά και να διατηρεί τη γεύση των εμφιαλω-μένων ποτών. Ειδικότερα όμως αποτελεί το κατεξοχήν υλικό συσκευασίας για το εμφιαλωμένο νερό παγκοσμί-ως και παρά το γεγονός ότι το νερό αποτελεί το 41% της συνολικής κατανάλωσης ποτών του μέσου ανθρώπου, το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα είναι μόλις 12% σε σχέση με τις υπόλοιπες συσκευασίες ποτών (Quantis, 2009). Και όμως, η βιομηχανία συσκευασίας σε παγκό-σμιο επίπεδο μεριμνεί για να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των φιαλών νερού ακόμα περισσότερο με την κυκλοφορία φιαλών PET νέας γενιάς για το εμφιαλω-μένο νερό 0,5 λτ (τύπου Eco – shape).

Η συγκεκριμένη φιάλη με βάρος λιγότερο από 8 γρ., (7,95 γρ. ζυγίζει το ελαφρύτερο μπουκάλι που κυκλοφο-ρεί στην αγορά), χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο 37% λιγό-τερο πλαστικό από το κλασικό μπουκάλι μισού λίτρου και 26% λιγότερο από προηγούμενα βελτιωμένα μπου-κάλια μισού λίτρου επίσης. Επιπλέον, εξοικονομείται και περισσότερο χαρτί καθώς και η ετικέτα που χρησιμοποι-είται στα νέα μπουκάλια είναι κατά 35% μικρότερη. Βελ-τιώσεις έχουν επέλθει και στον σχεδιασμό του λαιμού των πλαστικών μπουκαλιών, καθώς ο επανασχεδιασμός του, συμβάλει στη μείωση του συνολικού βάρους της φι-άλης κατά 15%. Ο νέος σχεδιασμός ωστόσο, παραμένει συμβατός με τον κλασικό λαιμό (neckfinish) 26/22. Με την πραγματοποίηση αυτών των βελτιώσεων, εκτιμάται ότι εξοικονομούνται 29.483 τόνοι πλαστικής ρητίνης και σχεδόν 4.593 τόνοι χαρτιού ετησίως.

Παράλληλα όμως, οι νέες φιάλες PET, μπορεί να ζυγί-ζουν κατά 34% ελαφρύτερα, αλλά πετυχαίνουν επίσης και 32% περισσότερη αντοχή στο γέμισμα του περιεχο-μένου (topload strength) από προηγούμενες εκδόσεις ελαφρύτερης συσκευασίας. Συνεπώς, οι κατασκευαστές αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι μόνο θέμα ελαχιστοποίη-σης του βάρους των συσκευασιών, αλλά και θέμα διατή-ρησης των λειτουργικών και στρατηγικών τους ρόλων. Έτσι, ένα μπουκάλι πρέπει να είναι ελαφρύτερο φυσικά, αλλά συγχρόνως να παραμένει ελκυστικό, να προστα-τεύει το περιεχόμενο και να εξασφαλίζει υψηλή ικανο-ποίηση στον καταναλωτή.

Σε αντίθεση λοιπόν με ό,τι περίμενε κανείς, τα νέα μπουκάλια PET, εκτός από ελάχιστο βάρος, προσφέ-ρουν και ενισχυμένη αν-θεκτικότητα ώστε να αντέ-χουν στις πιέσεις και την κα-κομεταχείριση τόσο σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας όσο και κατά την κατανάλωσή τους.

Συμπερασματικά λοιπόν, η πλαστική συσκευασία με τις υψηλές μηχανικές, αποστειρωτικές και σφραγιστικές ιδιότητες της, με το χαμηλό της κόστος αλλά και με την ευελιξία της, εξυπηρετεί τέλεια τους λειτουργικούς σκο-πούς της, ικανοποιώντας τις απαιτήσεις βιομηχανιών και καταναλωτών.

Επιπλέον, οι νέες τεχνολογικές βελτιώσεις, συμβάλουν στην ολοένα και μεγαλύτερη απενοχοποίηση του πλα-στικού ως προς την προστασία του περιβάλλοντος και στην ενίσχυση της κυριαρχίας του στον κλάδο της συ-σκευασίας.

άρθροΠροφίλ Καραβασίλη Δημήτρη

Ο Δημήτρης  Καραβασίλης είναι Σύμβουλος Διεθνούς Μάρκετινγκ και ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβου-λος της εταιρίας DK Consultants που δραστηριοποιείται στον τομέα

της Συμβουλευτικής Επιχειρήσεων με ειδίκευση τους το-μείς του Διεθνούς Marketing και της Στρατηγικής Ανά-πτυξης Διεθνούς Δραστηριότητας.

Έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Διεθνές Μάρκετινγκ στο University of Sheffield. Συμμετέχει ως ομιλητής σε πολλά τοπικά και διεθνή συνέδρια που αφο-ρούν το εξαγωγικό εμπόριο και το Διεθνές Μάρκετινγκ ενώ έχει παρακολουθήσει και δεκάδες εξειδικευμένα σεμινάρια international marketing, export negotiator, και πωλήσεων διεθνώς. Είναι μέλος της Διοικητικής Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέ-σμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδας (Greek International Business Association SEVE) και Σύμβουλος Διοίκησης σε θέματα διεθνούς εμπορίου στο Ελληνο – Αμερικα-

νικό Εμπορικό Επιμελητήριο στην Αθήνα. Συμμετέχει στην βασική ομάδα των Ολλανδών εμπειρογνωμόνων της Task Force συμβάλλοντας στην εδραίωση και την ανάδειξη του εμπορίου και του χάρτη προώθησης των εξαγωγών ως τη βασική πηγή μεταρρύθμισης για την Εθνική Στρατηγική των Ελληνικών Εξαγωγών. Είναι μέ-λος του Ελληνικού Ινστιτούτου Μάρκετινγκ (Hellenic Institute of Marketing ), και ενεργό μέλος διεθνών οργα-νισμών. Πριν την ίδρυση της συμβουλευτικής  εταιρείας «DK Consultants» είχε εργαστεί ως ανώτερο και ανώτα-το στέλεχος σε Βιομηχανικές και Εμπορικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό (SATO, Toshiba, Sunair, Premierotel, Pointgroup, Axon Inc., D&B group). Από το 1999 έχει υποστηρίξει σημαντικές ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις, παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες, και σχεδιάζοντας και εφαρμόζοντας στρατηγικές μάρκετινγκ και πωλήσεων με διεθνή προσανατολισμό. Το Νοέμβριο του 2013, η εταιρεία DK Consultants τμή-θηκε με την απονομή του 1ου βραβείου Υποστηρικτι-κών και Προωθητικών Υπηρεσιών Εξαγωγών 2013 στα βραβεία Exports Ecosystem Awards 2013. personal mail: dk@dkconsultants.gr