Μαρία ΠολυδούρηΜαρία Πολυδούρη«Κοντά σου»«Κοντά σου»Εργασία στο μάθημα τηςΕργασία στο μάθημα της

Νεοελληνικής ΛογοτεχνίαςΝεοελληνικής Λογοτεχνίας

των μαθητριώντων μαθητριών Μιράντας Φαλιδέα & Μαρίνας ΦασάκηΜιράντας Φαλιδέα & Μαρίνας Φασάκη

Σχολικό έτος: 2012-2013Σχολικό έτος: 2012-2013

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Γεννήθηκε την 1η Απριλίου του Γεννήθηκε την 1η Απριλίου του 19021902 στην Καλαμάτα. στην Καλαμάτα. Πατέρας της, ο φιλόλογος καθηγητής Ευγένιος Πατέρας της, ο φιλόλογος καθηγητής Ευγένιος Πολυδούρης και μητέρα της η Κυριακή Μαρκάτου.Πολυδούρης και μητέρα της η Κυριακή Μαρκάτου.

Πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Γύθειο, τα Φιλιατρά και την Πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Γύθειο, τα Φιλιατρά και την Καλαμάτα, και το 1916 δημοσίευσε το πεζοτράγουδο Καλαμάτα, και το 1916 δημοσίευσε το πεζοτράγουδο Ο πόνος της Ο πόνος της μάναςμάνας, που είναι επηρεασμένο από τα μανιάτικα μοιρολόγια που , που είναι επηρεασμένο από τα μανιάτικα μοιρολόγια που άκουγε στο Γύθειο, στο περιοδικό Οικογενειακός Αστήρ. Τον ίδιο άκουγε στο Γύθειο, στο περιοδικό Οικογενειακός Αστήρ. Τον ίδιο χρόνο συγκέντρωσε ποιήματα στη συλλογή Μαργαρίτες, την χρόνο συγκέντρωσε ποιήματα στη συλλογή Μαργαρίτες, την οποία δεν εξέδωσε.οποία δεν εξέδωσε.

Το 1918 διορίστηκε στη Νομαρχία Μεσσηνίας. Το 1920 πέθαναν Το 1918 διορίστηκε στη Νομαρχία Μεσσηνίας. Το 1920 πέθαναν και οι δυο γονείς της και το 1922 μετατέθηκε στη Νομαρχία και οι δυο γονείς της και το 1922 μετατέθηκε στη Νομαρχία Αττικής. Είχε ήδη γραφτεί στη Νομική Σχολή. Τότε γνωρίστηκε με Αττικής. Είχε ήδη γραφτεί στη Νομική Σχολή. Τότε γνωρίστηκε με τον Κώστα Καρυωτάκη, τον οποίο ερωτεύτηκε παράφορα. Ο τον Κώστα Καρυωτάκη, τον οποίο ερωτεύτηκε παράφορα. Ο έρωτας αυτός που θα κρατήσει λίγο, αλλά θα παίξει καθοριστικό έρωτας αυτός που θα κρατήσει λίγο, αλλά θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη ζωή και το έργο της,ρόλο στη ζωή και το έργο της,    θα έχει πολλές διακυμάνσεις.θα έχει πολλές διακυμάνσεις.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Το καλοκαίρι του 1922 ο Καρυωτάκης μαθαίνει ότι έχει προσβληθεί από Το καλοκαίρι του 1922 ο Καρυωτάκης μαθαίνει ότι έχει προσβληθεί από σύφιλη, νόσημα τότε ανίατο και κοινωνικά στιγματισμένο. Το ανακοινώνει σύφιλη, νόσημα τότε ανίατο και κοινωνικά στιγματισμένο. Το ανακοινώνει πρώτα στην αγαπημένη του και της ζητά να χωρίσουν. Εκείνη, του πρώτα στην αγαπημένη του και της ζητά να χωρίσουν. Εκείνη, του προτείνει να παντρευτούν χωρίς να κάνουν παιδιά, αλλά ο Καρυωτάκης προτείνει να παντρευτούν χωρίς να κάνουν παιδιά, αλλά ο Καρυωτάκης είναι πολύ περήφανος, για να δεχθεί τη θυσία της. Εκείνη πάλι αμφιβάλλει είναι πολύ περήφανος, για να δεχθεί τη θυσία της. Εκείνη πάλι αμφιβάλλει για την ειλικρίνειά του, νομίζει ότι η αρρώστια του είναι πρόφαση για να για την ειλικρίνειά του, νομίζει ότι η αρρώστια του είναι πρόφαση για να την απομακρύνει από κοντά του. την απομακρύνει από κοντά του.         

Το 1924 εγκατέλειψε τις σπουδές της και γράφτηκε στη Δραματική Σχολή Το 1924 εγκατέλειψε τις σπουδές της και γράφτηκε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και στη Σχολή Κουναλάκη. Το 1926 πήγε στο Παρίσι, του Εθνικού Θεάτρου και στη Σχολή Κουναλάκη. Το 1926 πήγε στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε μαθήματα στη σχολή ραπτικής όπου παρακολούθησε μαθήματα στη σχολή ραπτικής PigierPigier. Στο Παρίσι . Στο Παρίσι προσβλήθηκε από φυματίωση και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο προσβλήθηκε από φυματίωση και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο ChariteCharite. . Επέστρεψε στην Αθήνα το 1928 και μπήκε στο σανατόριο Σωτηρία και Επέστρεψε στην Αθήνα το 1928 και μπήκε στο σανατόριο Σωτηρία και αργότερα στην κλινική Χρηστομάνου, όπου πέθανε σε ηλικία εικοσιοχτώ αργότερα στην κλινική Χρηστομάνου, όπου πέθανε σε ηλικία εικοσιοχτώ χρόνων. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας της πρόλαβε να εκδώσει τις χρόνων. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας της πρόλαβε να εκδώσει τις ποιητικές συλλογές Τρίλλιες που σβύνουν (1928) και Ηχώ στο χάος (1929).ποιητικές συλλογές Τρίλλιες που σβύνουν (1928) και Ηχώ στο χάος (1929).

Παράλληλα, το 1928 αυτοκτόνησε ο Καρυωτάκης.Παράλληλα, το 1928 αυτοκτόνησε ο Καρυωτάκης.

Κοντά σουΚοντά σου

Το ποίημα κινείται σε ένα κλίμα, που διαμορφώνεται κυρίως από το Το ποίημα κινείται σε ένα κλίμα, που διαμορφώνεται κυρίως από το ερωτικό συναίσθημα, διαποτισμένο από μια γυναικεία ευαισθησία. ερωτικό συναίσθημα, διαποτισμένο από μια γυναικεία ευαισθησία.

Η δημιουργική δύναμη που κινεί την πένα της Πολυδούρη είναι ο Η δημιουργική δύναμη που κινεί την πένα της Πολυδούρη είναι ο έρωτας, ιδωμένος εδώ μ’ όλη την τρυφερότητα που αισθάνεται η έρωτας, ιδωμένος εδώ μ’ όλη την τρυφερότητα που αισθάνεται η ποιήτρια για τον αγαπημένο της. Μοναδικός αποδέκτης των στίχων ποιήτρια για τον αγαπημένο της. Μοναδικός αποδέκτης των στίχων της, αν και δεν κατονομάζεται, είναι ο ποιητής Κώστας της, αν και δεν κατονομάζεται, είναι ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης, για τον οποίο η Πολυδούρη έτρεφε δυνατά Καρυωτάκης, για τον οποίο η Πολυδούρη έτρεφε δυνατά συναισθήματα μέχρι το τέλος της σύντομης ζωής της. συναισθήματα μέχρι το τέλος της σύντομης ζωής της.

Η Πολυδούρη, που εντάσσεται στη γενιά των νεορομαντικών, Η Πολυδούρη, που εντάσσεται στη γενιά των νεορομαντικών, απογοητευμένη από την αβεβαιότητα και την παρακμή που απογοητευμένη από την αβεβαιότητα και την παρακμή που χαρακτήριζε την εποχή της, αποζητά τη δικαίωση της ζωής στον χαρακτήριζε την εποχή της, αποζητά τη δικαίωση της ζωής στον έρωτα. Η κοινωνική εμπειρία και οι συλλογικές ανησυχίες δεν έρωτα. Η κοινωνική εμπειρία και οι συλλογικές ανησυχίες δεν βρίσκουν έκφραση στην ποίησή της, καθώς η ποιήτρια -βρίσκουν έκφραση στην ποίησή της, καθώς η ποιήτρια -ακολουθώντας την τάση της γενιάς της- έχει στραφεί στον ακολουθώντας την τάση της γενιάς της- έχει στραφεί στον εσωτερικό της κόσμο και προτάσσει στους στίχους της το ατομικό εσωτερικό της κόσμο και προτάσσει στους στίχους της το ατομικό βίωμα. βίωμα.

Κοντά σουΚοντά σου

Αντιμέτωπη με μια καταρρέουσα κοινωνία, που Αντιμέτωπη με μια καταρρέουσα κοινωνία, που δεν εμπνέει πια υψηλά ιδανικά, η Πολυδούρη, όπως δεν εμπνέει πια υψηλά ιδανικά, η Πολυδούρη, όπως όλοι οι νεορομαντικοί ποιητές, επιλέγει τη όλοι οι νεορομαντικοί ποιητές, επιλέγει τη χαμηλόφωνη προσωπική ποίηση, που εκφράζει χαμηλόφωνη προσωπική ποίηση, που εκφράζει κυρίως τις εσωτερικές της συναισθηματικές κυρίως τις εσωτερικές της συναισθηματικές διακυμάνσεις.διακυμάνσεις.

Ο τίτλος (κοντά σου), οι επαναλήψεις του μέσα Ο τίτλος (κοντά σου), οι επαναλήψεις του μέσα στο ποίημα και το θέμα του ποιήματος στο ποίημα και το θέμα του ποιήματος αποδεικνύουν με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο τον αποδεικνύουν με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο τον τρυφερό έρωτα της ποιήτριας για τον Καρυωτάκητρυφερό έρωτα της ποιήτριας για τον Καρυωτάκη. .

Κοντά σου δεν αχούν άγρια οι ανέμοι.Κοντά σου δεν αχούν άγρια οι ανέμοι.Κοντά σου είνΚοντά σου είναιαι η γαλήνη και το φως. η γαλήνη και το φως.Στου νου μας τη χρυσόβεργην ανέμηΣτου νου μας τη χρυσόβεργην ανέμη

οο ρόδινος τυλιέται στοχασμός. ρόδινος τυλιέται στοχασμός.

Οι δύο πρώτοι στίχοι δηλώνουν το αίσθημα γαλήνης που Οι δύο πρώτοι στίχοι δηλώνουν το αίσθημα γαλήνης που

αισθάνεται η Πολυδούρη, όταν βρίσκεται κοντά σ’ εκείνον. αισθάνεται η Πολυδούρη, όταν βρίσκεται κοντά σ’ εκείνον.

Στους επόμενους δύο στίχους η ποιήτρια με μια πρωτότυπη Στους επόμενους δύο στίχους η ποιήτρια με μια πρωτότυπη μεταφορά δείχνει ότι υπό την επίδραση της γαλήνης που μεταφορά δείχνει ότι υπό την επίδραση της γαλήνης που επιφέρει η παρουσία του αγαπημένου, τίποτε δεν ταράσσει και επιφέρει η παρουσία του αγαπημένου, τίποτε δεν ταράσσει και δεν ενοχλεί τις «ρόδινες» σκέψεις τους. Οι σκέψεις τους δεν ενοχλεί τις «ρόδινες» σκέψεις τους. Οι σκέψεις τους τυλίγονται «ρόδινα» σε μιαν ανέμη χρυσόβεργη (σχήμα τυλίγονται «ρόδινα» σε μιαν ανέμη χρυσόβεργη (σχήμα υπερβολής που αποδίδει εμφατικά την ιδανική πνευματική υπερβολής που αποδίδει εμφατικά την ιδανική πνευματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι δύο νέοι). κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι δύο νέοι).

Στην πρώτη στροφή τα εκφραστικά μέσα που κυριαρχούν είναι οι Στην πρώτη στροφή τα εκφραστικά μέσα που κυριαρχούν είναι οι μεταφορές «αχούν άγρια», «στου νου μας τη χρυσόβεργην μεταφορές «αχούν άγρια», «στου νου μας τη χρυσόβεργην ανέμη» και «ρόδινος τυλιέται στοχασμός».ανέμη» και «ρόδινος τυλιέται στοχασμός».

Κοντά σου η σιγαλιά σα γέλιο μοιάζειΚοντά σου η σιγαλιά σα γέλιο μοιάζειπου αντιφεγγίζουν μάτια τρυφεράπου αντιφεγγίζουν μάτια τρυφεράκ’ αν κάποτε μιλάμε, αναφτεριάζει,κ’ αν κάποτε μιλάμε, αναφτεριάζει,

πλάι μας κάπου η άνεργη χαρά.πλάι μας κάπου η άνεργη χαρά.

Η επικοινωνία ανάμεσα τους είναι τέτοιας ποιότητας, ώστε είτε Η επικοινωνία ανάμεσα τους είναι τέτοιας ποιότητας, ώστε είτε σιωπούν είτε μιλούν κατακλύζονται από συναισθήματα σιωπούν είτε μιλούν κατακλύζονται από συναισθήματα τρυφερότητας και χαράς. τρυφερότητας και χαράς.

Η σιωπή μεταξύ τους μοιάζει με γέλιο, μοιάζει με πηγή χαράς, που Η σιωπή μεταξύ τους μοιάζει με γέλιο, μοιάζει με πηγή χαράς, που καθρεφτίζεται σε τρυφερά μάτια. καθρεφτίζεται σε τρυφερά μάτια.

Η τρυφερότητα που διακρίνει τις σιωπές τους, αποκτά μεγαλύτερη Η τρυφερότητα που διακρίνει τις σιωπές τους, αποκτά μεγαλύτερη δύναμη και γίνεται χαρά, όταν αρχίζουν να μιλούν. Όταν εκφράζουν δύναμη και γίνεται χαρά, όταν αρχίζουν να μιλούν. Όταν εκφράζουν με λόγια την αγάπη τους ή όταν μοιράζονται τις σκέψεις τους, η με λόγια την αγάπη τους ή όταν μοιράζονται τις σκέψεις τους, η χαρά που στεκόταν πλάι τους άνεργη «αναφτεριάζει», αποκτά εκ χαρά που στεκόταν πλάι τους άνεργη «αναφτεριάζει», αποκτά εκ νέου υπόσταση και γεμίζει την ψυχή τους.νέου υπόσταση και γεμίζει την ψυχή τους.

Εδώ έχουμε μια παρομοίωση «η σιγαλιά σα γέλιο μοιάζει», που Εδώ έχουμε μια παρομοίωση «η σιγαλιά σα γέλιο μοιάζει», που εκφράζει πόσο μεστή από χαρά είναι η σιωπή τους, τρεις μεταφορές εκφράζει πόσο μεστή από χαρά είναι η σιωπή τους, τρεις μεταφορές «αντιφεγγίζουν», «μάτια τρυφερά» και «αναφτεριάζει» και την «αντιφεγγίζουν», «μάτια τρυφερά» και «αναφτεριάζει» και την προσωποποίηση της χαράς που στέκεται «άνεργη».προσωποποίηση της χαράς που στέκεται «άνεργη».

Κοντά σου η θλίψη ανθίζει σα λουλούδιΚοντά σου η θλίψη ανθίζει σα λουλούδικι ανύποπτα περνά μέσ’ στη ζωή.κι ανύποπτα περνά μέσ’ στη ζωή.

Κοντά σου όλα γλυκά κι’ όλα σα χνούδι,Κοντά σου όλα γλυκά κι’ όλα σα χνούδι,σα χάδι, σα δροσούλα, σαν πνοήσα χάδι, σα δροσούλα, σαν πνοή

Κοντά στον αγαπημένο της, η θλίψη ανθίζει σα λουλούδι, Κοντά στον αγαπημένο της, η θλίψη ανθίζει σα λουλούδι, μετουσιώνεται δηλαδή σε κάτι όμορφο και διαχέεται στη ζωή. μετουσιώνεται δηλαδή σε κάτι όμορφο και διαχέεται στη ζωή.

Κοντά του όλα είναι γλυκά κι όλα απαλά και τρυφερά σα χνούδι, Κοντά του όλα είναι γλυκά κι όλα απαλά και τρυφερά σα χνούδι, σα χάδι, σα δροσούλα, σαν πνοή. σα χάδι, σα δροσούλα, σαν πνοή.

Στο κλείσιμο του ποιήματος η Πολυδούρη επιχειρεί να αποδώσει Στο κλείσιμο του ποιήματος η Πολυδούρη επιχειρεί να αποδώσει όλη την τρυφερότητα που πλημμυρίζει την ψυχή της όποτε όλη την τρυφερότητα που πλημμυρίζει την ψυχή της όποτε βρίσκεται κοντά σ’ εκείνον, δίνοντας με πολλαπλές παρομοιώσεις βρίσκεται κοντά σ’ εκείνον, δίνοντας με πολλαπλές παρομοιώσεις πόσο απαλά και γαλήνια γίνονται όλα πλάι του. πόσο απαλά και γαλήνια γίνονται όλα πλάι του.

Η θλίψη κι οι δυσκολίες της ζωής χάνονται όταν εκείνος είναι Η θλίψη κι οι δυσκολίες της ζωής χάνονται όταν εκείνος είναι δίπλα της, καθώς απομακρύνει με την παρουσία του κάθε φόβο δίπλα της, καθώς απομακρύνει με την παρουσία του κάθε φόβο και προσφέρει στην ποιήτρια μια πολύτιμη αίσθηση ασφάλειας, και προσφέρει στην ποιήτρια μια πολύτιμη αίσθηση ασφάλειας, γαλήνης κι ευτυχίας. γαλήνης κι ευτυχίας.

Κοντά σουΚοντά σουΤο ποίημα έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που κατατάσσουν την Πολυδούρη στηΤο ποίημα έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που κατατάσσουν την Πολυδούρη στηλογοτεχνική ομάδα του νεορομαντισμού-νεοσυμβολισμού αλλά δίνουν και ένα στίγμα τηςλογοτεχνική ομάδα του νεορομαντισμού-νεοσυμβολισμού αλλά δίνουν και ένα στίγμα τηςεποχής στην οποία έζησε. εποχής στην οποία έζησε. Στοιχεία Ρομαντισμού:Στοιχεία Ρομαντισμού:Απουσία του άντρα που αγαπάειΑπουσία του άντρα που αγαπάειΕρωτική θλίψηΕρωτική θλίψηΑπλή δημοτική γλώσσαΑπλή δημοτική γλώσσαΣυνδέει την τέχνη και την προσωπική της ζωή.Συνδέει την τέχνη και την προσωπική της ζωή.Στοιχεία Συμβολισμού:Στοιχεία Συμβολισμού:Χαλαρή ομοιοκαταληξίαΧαλαρή ομοιοκαταληξίαΣχήματα λόγουΣχήματα λόγουΑφθονία εικόνων και μεταφορώνΑφθονία εικόνων και μεταφορώνΔιάθεση ρεμβασμού, μελαγχολίας και ονειροπόλησηςΔιάθεση ρεμβασμού, μελαγχολίας και ονειροπόλησηςΚλίμα θολό και ασαφές Κλίμα θολό και ασαφές ΣΣτίγμα της εποχήςτίγμα της εποχήςΤο ποίημα αυτό όντας έντονα προσωπικό χαρακτηρίζει μία εποχή μετά τη Μικρασιατική Το ποίημα αυτό όντας έντονα προσωπικό χαρακτηρίζει μία εποχή μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και τον εθνικό διχασμό, που η ιδεολογική σύγχυση και η φθορά των αξιώνκαταστροφή και τον εθνικό διχασμό, που η ιδεολογική σύγχυση και η φθορά των αξιώνέχει οδηγήσει αρκετούς ποιητές στην πολύ προσωπική ποίηση, έχοντας ασπαστεί τηέχει οδηγήσει αρκετούς ποιητές στην πολύ προσωπική ποίηση, έχοντας ασπαστεί τηθεμελιώδη αρχή των νεορομαντικών ότι η αλληλεπίδραση ζωής και έργου μπορεί ναθεμελιώδη αρχή των νεορομαντικών ότι η αλληλεπίδραση ζωής και έργου μπορεί ναφτάσει έως και την ταύτιση ζωής και έργου.φτάσει έως και την ταύτιση ζωής και έργου.

Μαρία ΠολυδούρηΜαρία Πολυδούρη

"Ρομαντική ως προς τις "Ρομαντική ως προς τις ιδέες της, φιλελεύθερη ως ιδέες της, φιλελεύθερη ως προς τα πολιτικά της προς τα πολιτικά της φρονήματα, εύθραυστη σε φρονήματα, εύθραυστη σε κάθε φορτισμένο κάθε φορτισμένο συναισθηματικά γεγονός συναισθηματικά γεγονός και ριζοσπαστική στις και ριζοσπαστική στις κοινωνικές της κοινωνικές της αντιλήψεις, η Πολυδούρη αντιλήψεις, η Πολυδούρη στα 28 μόλις χρόνια που στα 28 μόλις χρόνια που έζησε, πρόλαβε μέσα από έζησε, πρόλαβε μέσα από το έργο της να διαιωνήσει το έργο της να διαιωνήσει τη μνήμη της τη μνήμη της πληρώνοντας ένα πολύ πληρώνοντας ένα πολύ σκληρό τίμημα, την ίδια σκληρό τίμημα, την ίδια της τη ζωή".της τη ζωή".