Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου

Προαναγνωστικό στάδιο - ΚείμεναΟδύσσεια, α350 -359

Γιατί με τούτον να τα βάζουμε, των Δαναών αν ψάλλειτη μαύρη μοίρα; Ο κόσμος πιότερο δοξάζει απ᾿ τα τραγούδιαεκείνο πάντα, που ως ακούγεται, καινούργιο δείχνει να 'ναι.Υπομονέψου τώρα κι άκου το, κι ας σφίγγεται η καρδιά σου'μόνο ο Οδυσσέας δεν είναι που 'χασε του γυρισμού τη μέραστην Τροία κει κάτω᾿ κι άλλοι εχάθηκαν, πολλοί κι αντριγιωμένοι.Μα εσύ στην κάμαρα σου πήγαινε και τις δουλειές σου κοίτα,τον αργαλειό, τη ρόκα, πρόσταζε κι οι βάγιες να δουλεύουντα πολλά λόγια δεν ταιριάζουνε παρά στους άντρες μόνο,κι απ᾿ όλους πιο σε μένα᾿ κύβερνος εγώ είμαι του σπιτιού μου!»

Θανάση Παπακωνσταντίνου, «Οι καλογέροι»(ο πειρασμός από τα γυναικεία κάλλη)Πολλοί θέλουν την άνοιξηκι άλλοι το καλοκαίρι,και το χειμώνα το βαρύμονάχα οι καλογέροι.Έλα βοριά, καλέ βοριάχιόνι και καταιγίδανα πέσουνε τα μάνταλανα σφραγιστούν οι θύρεςνα μην περνούν οι έμορφεςκαι πέσω σε παγίδες.Γιατί είμαι αδύναμο σκαρίκαι χάνω τη σειρά μουόταν γυναίκα δαίμοναςπεράσει από κοντά μου.Η πίστη θέλει στήριγμαθεό που να λατρεύεικαι μοναστήρι πέτρινοκελί σαν μαύρη απόχηστρώμα από άγριο μαλλίτα όνειρα να διώχνει.Έλα βοριά, καλέ βοριάχιόνι και καταιγίδανα πέσουνε τα μάνταλανα σφραγιστούν οι θύρεςνα μην περνούν οι έμορφεςκαι πέσω σε παγίδες.

Ιλιάδα Γ156 – 160«Κρίμα δεν έχουν οι Αχαιοί, δεν έχουν κρίμα οι Τρώεςχάριν ομοίας γυναικός τόσον καιρόν να πάσχουν ˙τωόντι ομοιάζει ωσάν θεάς η τρομερή θωριά τηςαλλά και ως είναι ασύγκριτη καλύτερα να φύγειπαρά να μείνει συμφορά σ’ εμάς και στα παιδιά της»

Δημοτικά τραγούδια-Ποιος είδε ψάρι σε βουνό και θάλασσα σπαρμένη// ποιος είδε κόρη όμορφη κοράσι μες στους κλέφτες-Ποια λένε Καραγιάννενα….-Αρνείς υγιέ μ’ τις έμορφες κι αυτές τις μαυρομάτες//Αρνείς και συ μάνα μ’ την εκκλησιά// Αν αρνηθείς την εκκλησιά και τ’ Άγιο το Βαγγέλιο// τότε κι εγώ τις όμορφες κι αυτές τις μαυρομάτες

1

Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου

Θέματα για συζήτηση

1. Μελετήστε τα παραπάνω κείμενα. Πώς παρουσιάζονται τα δύο φύλα;2. Η θέση της γυναίκας στις παραδοσιακές οικογένειες-Η προίκα3. Γυναίκες – άντρες στη βιοπάλη4. Σχέσεις των δύο φύλων – έρωτας, γάμος – ρόλοι5. Κοινωνική ζωή (επάγγελμα, αξιώματα)6. Θρησκευτική ζωή και φύλο7. Τα δύο φύλα στη διαφήμιση

Εργασίες

1. Να επιλέξετε από τις λέξεις που ακολουθούν αυτές που ταιριάζουν σε γυναίκες και αυτές που ταιριάζουν σε άνδρες. Γιατί κατά τη γνώμη σας συμβαίνει αυτό;μακιγιάζ, στρατός, γκλίτσα, σκληρότητα, προίκα, ψώνια, ευαισθησία, γραμματέας, πιλότος, φορτηγό, καφενείο, ταχύτητα, ροζ, γαλάζιο, κούκλες, μαγείρεμα, σεφ, υπουργός, δίκωχο, γάμος, κέντημα, διεύθυνση υπουργείου, υπουργός, κομπολόι, τσιφτετέλι, ζεϊμπέκικο

2. Ποιες εκπομπές της τηλεόρασης επιλέγουν τα δύο φύλα (όλων των ηλικιών);

3. Τι είδους αναγνώσματα επιλέγουν τα δύο φύλα;4. Συμπληρώστε ανάλογα με το φύλο σας

Μεγαλώνοντας ως κορίτσι/ αγόρι έμαθα….5. Διαβάστε τις παροιμίες που ακολουθούν

«Πυρ, γυνή και θάλασσα»«Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται»«Η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά»«Ο καλός ο νοικοκύρης το χειμώνα χαίρεται»

6. Γράψτε επίθετα με τα οποία συνηθίζεται να χαρακτηρίζουμε τις γυναίκες και τους άντρες.

2