Mαρτυρίες για τις άγνωστες πτυχές της ιστορίας του κυβερνώντος κόμματος και του ΠAK στο βιβλίο του πρώην ευρωβουλευτή και διοικητή της EYΠ Kώστα Tσίμα

Οι άγνωστες στιγμές του Aνδρέα

14/2/2004 18:41Πώς ο Ανδρέας Παπανδρέου «έστησε» τη συνάντηση Μιτεράν - Καντάφι στην Κρήτη; Ποια «κόντρα» είχε ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ με τον Γιάννη Αλευρά για την επιλογή του Χρήστου Σαρτζετάκη; Ποιοι ήταν ο Αγησίλαος, ο Πύρρος, ο Λάσκαρης και ο Μάρκος στο ΠΑΚ; Ποιος ζήτησε να μαγνητοσκοπηθεί η εγχείρηση του Ανδρέα στο νοσοκομείο του Χέρφιλντ στην Αγγλία;

Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά και σε πολλά άλλα δίνει το βιβλίο - ντοκουμέντο ενός στενού συνεργάτη του Ανδρέα Παπανδρέου από τα χρόνια του ΠΑΚ, που θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Προσκήνιο - &700;γγελος Σιδεράτος.

Στο βιβλίο αυτό, που στηρίχθηκε στη μαρτυρία του Κώστα Τσίμα, πρώην ευρωβουλευτή, πρώην γραμματέα του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και πρώην διοικητή της ΕΥΠ, καθώς και στην έρευνα του ιστορικού Νίκου Κλειτσίκα, καταγράφονται άγνωστες πτυχές της ιστορίας του κυβερνώντος κόμματος και του προϋπάρξαντος ΠΑΚ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συγγραφέας αναδεικνύει έναν «ηγέτη, αλλά και βαθύτατα συναισθηματικό άνθρωπο, τον Ανδρέα Παπανδρέου» ο οποίος δεν δίστασε - όπως αναφέρεται στο βιβλίο - στα μέσα της δεκαετίας του '80, για να πετύχει την προσέγγιση Λιβύης - Γαλλίας, να πει στον Φρανσουά Μιτεράν: «Δεν είσαι σοσιαλιστής! Ο Πομπιντού έχει κάνει πιο δημοκρατική κυβέρνηση από σένα. Στηρίζεις έναν φασίστα, αυτό τον δικτάτορα στο Τσαντ».

Με Καντάφι στην Ελούντα. «Ο Καντάφι», γράφει ο Κώστας Τσίμας, «στήριζε τους επαναστάτες του γειτονικού Τσαντ και ο λόγος που ήρθαν στην Κρήτη (Καντάφι και Μιτεράν) ήταν να μιλήσουν για να σταματήσει ο πόλεμος. Αυτό σήμαινε ότι ο Καντάφι δεν θα έπρεπε να στηρίζει τους επαναστάτες και ο Μιτεράν να μη βοηθάει το στρατιωτικό καθεστώς. Αυτό εντυπωσίασε πολύ τον Ανδρέα, αλλά και όλους όσους ήταν εκεί και καταλάβαιναν γαλλικά. Είχαμε όλοι κουραστεί, οπότε ο Ανδρέας πρότεινε να πάμε στα δωμάτιά μας. Ήταν ένας διάδρομος (στο ξενοδοχείο στην Ελούντα), που στη μία άκρη του υπήρχε η σουίτα του Μιτεράν και στην άλλη άκρη του διαδρόμου ήταν η σουίτα του Καντάφι. Στη μέση ήταν ο Ανδρέας με μας. Εκεί έζησα κάτι συνταρακτικό. Πήγαινε ο Ανδρέας κι εγώ μαζί του στον Μιτεράν, του 'λεγε αυτό και αυτό. Φεύγαμε και πηγαίναμε στον Καντάφι. Ξανά στον Μιτεράν. Πάνω κάτω τριάντα φορές, ούτε κι εγώ ξέρω πόσες φορές κάναμε με τον Ανδρέα τη διαδρομή. Τελικά τα βρήκαν και συμφώνησαν».

H επιλογή Σαρτζετάκη. Το βιβλίο είναι γεμάτο με τέτοια εντυπωσιακά περιστατικά. Στην περίπτωση της επιλογής - την τελευταία στιγμή - να καταψηφισθεί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, η περιγραφή είναι πολύ ενδιαφέρουσα. «Πήγαμε στο δωμάτιο του Ανδρέα, στο ξενοδοχείο 'Αστέρας' του Συντάγματος, λίγη ώρα πριν από τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ. Ήμουν ακόμα στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης.

Εκτός από εμάς ήταν ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος κι ο συχωρεμένος Γιάννης Αλευράς, ο οποίος στο μεταξύ ασκούσε καθήκοντα Προέδρου της Δημοκρατίας σαν πρόεδρος της Βουλής. Τότε λέει ο Γιάννης Αλευράς: 'Πρόεδρε, πριν είναι πολύ αργά, κάνεις μεγάλο λάθος. Αυτός ο άνθρωπος - ο Χρήστος Σαρτζετάκης - θα μας δημιουργήσει προβλήματα. Εγώ έκανα φυλακή μαζί του και τον ξέρω. Ρώτα όλους τους συγκρατουμένους του και θα σου πουν'. Μέσα μου έλεγα 'κοίταξε τον Αλευρά, θέλει να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας και κατηγορεί τον Σαρτζετάκη'. Με στεναχώρησε το γεγονός. Γιατί εγώ ήθελα τον Σαρτζετάκη χωρίς να τον ξέρω ιδιαίτερα, και τον ήθελα βέβαια, λόγω της υπόθεσης Λαμπράκη, κ.λπ. Δυσαρεστήθηκα με τον Γιάννη Αλευρά, δυσανασχέτησα και το 'πα στον Ανδρέα. Ο Αλευράς είδε τη δυσαρέσκειά μου και μού 'πε: 'Έλα να μιλήσουμε, είναι το μεγαλύτερο σφάλμα που κάνουμε. Εγώ τα 'φαγα τα ψωμιά μου στην πολιτική και δεν με ενδιαφέρει. Έκανα και Πρόεδρος της Δημοκρατίας ένα μήνα και μου φτάνει. Όμως αυτός ο άνθρωπος δεν κάνει. Θα μας δημιουργήσει προβλήματα. Τρώγεται με τα

Προδημοσίευση από το βιβλίο

«Σελίδες ζωής - Αγώνες για

την Ελευθερία και τη

Δημοκρατία» του Κώστα

Τσίμα από τις Εκδόσεις

Προσκήνιο - Aγγελος

Σιδεράτος

ΓΙΑΝΝΗΣ Ε. ΔΙΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

ρούχα του'. Πραγματικά είχε απόλυτα δίκιο ο Γιάννης Αλευράς, έτσι έγιναν τα πράγματα».

Στο βιβλίο, που είναι γεμάτο από συγκλονιστικές μαρτυρίες για το ΠΑΚ και αναφορές «στο στρατιωτικό κομμάτι ''Σπίθα'' απ' όπου πέρασαν από την ηγεσία του ο Αντώνης Τρίτσης, ο Κώστας Σημίτης και ο Γιάννης Τσεκούρας», επισημαίνεται ότι τα προβλήματα ξεκίνησαν από πολύ νωρίς στο ΠΑΣΟΚ.

Στο ΠΑΚ. «Ο αγαπημένος μου φίλος Γιώργος Γεννηματάς δεν ήθελε να μας δει εμάς του ΠΑΚ εξωτερικού και μας έλεγε συνεχώς ότι πρέπει να πάψουμε να σκεφτόμαστε επαναστατικά: ''Ξεχάστε τα. Αυτά ήταν καλά κατά τη διάρκεια της χούντας, τώρα ο κόσμος είναι διαφορετικός''. Επειδή δεν μας έβλεπαν με καλό μάτι, είχε σαν αποτέλεσμα, εμείς του ΠΑΚ εξωτερικού να συσπειρωθούμε. Δηλαδή ο Σημίτης, ο &700;κης, ο Τσεκούρας, εγώ, ο Θόδωρος Στάθης, ο Νίκος Σκουλάς και πολλοί άλλοι, που ήρθαμε από το εξωτερικό, φτιάξαμε μία άτυπη ομάδα. Υπήρχε μία αλληλεγγύη τότε στο ΠΑΣΟΚ, μέχρι που δημιουργήθηκαν οι καρέκλες. Ποια καρέκλα θα πάρει ο καθένας κι εκεί άρχισε να εξατμίζεται η ηθική διάσταση, το δέσιμο άρχισε να σπάει σιγά - σιγά».

Ωστόσο, η αγάπη και η λατρεία των μελών του ΠΑΣΟΚ και των στελεχών του απέναντι στον Ανδρέα Παπανδρέου δεν έλειψαν ποτέ. Κι όταν υπήρχαν πληροφορίες πως μπορεί να τον δολοφονήσουν, έτρεχαν πολλοί να τον προστατεύσουν, ακόμα και να πιουν πρώτοι - όπως περιγράφει ο συγγραφέας - από το ποτήρι που θα έπινε νερό, ώστε εάν έχουν βάλει δηλητήριο να μην πάθει ο ηγέτης κακό!

Στο Χέρφιλντ. Ακόμα και στο Χέρφιλντ που πήγε ο Ανδρέας Παπανδρέου - σημειώνει ο Κώστας Τσίμας - υπήρχε ο φόβος στην εγχείρηση να παρέμβουν «ξένες δυνάμεις». Ο συγγραφέας μάλιστα αναφέρει ότι ο Ανδρέας τού επεσήμανε τον κίνδυνο, οπότε και σε συνεργασία με τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες βιντεοσκοπήθηκε η εγχείρηση για να υπάρχει ντοκουμέντο αν κάτι πήγαινε «στραβά»!

Στο βιβλίο γίνεται, μεταξύ πολλών άλλων, εκτενής αναφορά στην πορεία του ΠΑΣΟΚ, αλλά και στους αγώνες της αντιστασιακής οργάνωσης του ΠΑΚ και στα στελέχη του που έφεραν ψευδώνυμα (Αγησίλαος ο Ανδρέας Παπανδρέου, Πύρρος ο Γιάννης Τσεκούρας, Λάσκαρης ο Κώστας Σημίτης, κ.λπ.), καθώς και στις ιδιαίτερες σχέσεις που είχε αναπτύξει ο συγγραφέας - κατ' εντολήν του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ - με εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα.

H συνεργασία του Γεωργίου Μαύρου με το ΠΑΣΟΚ

H συνεργασία του αρχηγού της Ένωσης Κέντρου Γεωργίου Μαύρου με τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1981 είχε πολύ παρασκήνιο.

Ο συγγραφέας θυμάται: «Ήμασταν στην Έδεσσα όταν ο Μαύρος πήρε τηλέφωνο τον Ανδρέα να του πει πως ''δεν μπορώ να μείνω έξω από το παιχνίδι''. Ο Ανδρέας κάπου τον έβαλε. Εκεί διαφωνήσαμε με τον Λαλιώτη, γιατί εγώ δεν ήθελα να δεχθούμε τον Μαύρο. ''Δεν τον χρειαζόμαστε. Δέχθηκα με χαρά τον Γλέζο και τους άλλους αγωνιστές της Αριστεράς, αλλά αυτόν δεν τον δέχομαι. Ξεχνάμε ότι έλεγε πως όποιος ψηφίζει ΠΑΣΟΚ ρίχνει μία σφαίρα στην καρδιά του ελληνικού λαού; Με τη συντηρητική παράταξη δεν είχα ποτέ σχέση. Στεναχώρησα λίγο τον Ανδρέα γιατί του είπα ''δεν μπορείς να ξεμπλέξεις από αυτούς;''. ''Μα όλοι θέλουν να τον δεχθούν'', μου είπε. Τελικά έπεισαν τον Ανδρέα να τον δεχθεί. Τέλος πάντων, ο Μαύρος μπήκε, όμως δεν έκανε ζημιά».