Όλα τα αγόρια στο σχολείο την ήθελαν την Αμαλία. Ήταν η πιο όμορφη και πιο προκλητική. Αντίθετα με τα άλλα κορίτσια της ηλικίας της, δεν κοκκίνιζε, όταν διασταυρωνόταν με τα αγόρια στο δρόμο και στην πλατεία, ούτε χαμήλωνε το βλέμμα, όταν οι μεγαλύτεροι άντρες την κοίταζαν μέσα από το τζάμι του καφενείου. Μάτια γυναίκας τολμηρά, και σώμα γυναίκας τολμηρό, που κανείς δεν μπορεί να του αντισταθεί. Είχαν σχηματιστεί προ πολλού τα μέλη, οι καμπύλες είχαν προστεθεί, από καιρό πια είχε μάθει την γλώσσα των νευμάτων. Όλα τα αγόρια στο σχολείο την ήθελαν την Αμαλία.

1. Να βρείτε τα βασικά στοιχεία της παραγράφου (θεματική πρόταση, λεπτομέρειες, κατακλείδα). Τι παρατηρείτε συγκρίνοντας τη θεματική πρόταση με την κατακλείδα;

2. Να δώσετε ένα πλαγιότιτλο στην παράγραφο.3. Να βρείτε τις συνδετικές λέξεις ή φράσεις που συνδέουν τις περιόδους της

παραγράφου.

Ο καθηγητής της φιλολογίας έριχνε κάθε μέρα το μπαλάκι. Όλη η τάξη το έπιανε σαν ένα γαργαλιστικό μήνυμα. Το πετούσε ο ένας στον άλλον. Χαράς ευαγγέλια. «Οσάκις…» άρχιζε τη φράση του ο φιλόλογος.«Ναι. Ναι. Ο Σάκης! Ο Σάκης!» φώναζαν όλες μαζί γελώντας. Κι ο καθηγητής τρελαινόταν. «Οσάκις…» επαναλάμβανε τονίζοντας τη λέξη σαν να έλεγε «σκάστε».«Ο Σάκης! Ο Σάκης!» ακουγόταν πάλι από κάτω και το γέλιο έδινε και έπαιρνε.

Ο καθηγητής δεν μπορούσε να ξεχωρίσει ποιες από τις μαθήτριες ήταν οι δράστες. Η λέξη-μπαλάκι κυλούσε ακαριαία σε κλάσμα δευτερολέπτου μέσα από τα χείλια τους που ήταν κρυμμένα στο κάτω μέρος του σκυμμένου τους κεφαλιού. Νόμιζε πως απλώς επαναλάμβαναν τη λέξη. Πως τις ερέθιζε αυτή η λέξη. Δεν ήταν όμως έτσι. Άλλο πράγμα το «Οσάκις» κι άλλος άνθρωπος «Ο Σάκης».

Ο Σάκης ήταν ηλεκτρολόγος με μαγαζί. Μεγαλύτερός τους, 20 με 25 ετών. Τα είχε φτιάξει με την Αλέκα. Μια από τις μαθήτριες της τάξης. Ψηλή κι αδύνατη, με κοντά ξανθιά μαλλιά και μεγάλα καστανά μάτια, μακρύ λαιμό και μακριά χέρια και πόδια, κάπως ξερακιανή, αλλά ζόρικη. Στα 15-16 όπως όλες τους. Η πρώτη που έβγαινε ραντεβού μήνες τώρα. Ο Σάκης την περίμενε το μεσημέρι στην άλλη γωνία και οι άλλες συμμαθήτριες έτρεχαν από πίσω της να τον δούνε. Τα σχόλια έδιναν και έπαιρναν. Ήταν ο πρώτος έρωτας της τάξης.

Ο καθηγητής φώναξε την πρώτη μαθήτρια, τη Μαρία, στο γραφείο του και την ρώτησε. «Τι συμβαίνει με το Οσάκις; Γιατί αυτή η αντίδραση;»

«Δεν ξέρω, κύριε. Στο δικό μου θρανίο δεν ξέρουμε τίποτα. Το πήραν έτσι φαίνεται και το διασκεδάζουν» του απάντησε.

Ρώτησε και άλλες μαθήτριες. Μερικές δεν κρατήθηκαν και γελούσαν. Ο καθηγητής προσπάθησε να βγάλει από το λεξιλόγιό του τη λέξη «Οσάκις».

Αυτή όμως αντιστεκόταν. Του έβγαινε αυθόρμητα, έστω και με κάποια καθυστέρηση. Τότε, όμως, γινόταν πανζουρλισμός. Σαν να την είχε στερηθεί η τάξη και ξεσπούσε «Ο Σάκης! Ο Σάκης!», φώναζαν ακόμα πιο δυνατά και γελούσαν με την καρδιά τους. Γιατί ήταν υπόθεση καρδιάς και όχι γραμματικής.

1. Με ποιους τρόπους προσπάθησε ο καθηγητής να λύσει το πρόβλημα; Πέτυχε τελικά;

2. α) Ποιος είναι ο πομπός του μηνύματος που αρχίζει με το «οσάκις», αλλά δεν προλαβαίνει να ολοκληρωθεί;β) Ποια είναι η περίσταση επικοινωνίας;γ) Ποιος είναι ο αποδέκτης;δ) Ποιος είναι ο σκοπός του πομπού; Εκπληρώνεται;ε) Σε τι οφείλεται η αποτυχία της επικοινωνίας;

3. Ο Σάκης ήταν….. της τάξης: α. Να βρείτε μια πρόταση μέσα στην παράγραφο που ταιριάζει για θεματική πρόταση και β. να δώσετε ένα πλαγιότιτλο στην παράγραφο.4. Αυτή όμως…. κι όχι γραμματικής: α. Να σημειώσετε τη θεματική πρόταση ,

τις λεπτομέρειες και την κατακλείδα της παραγράφου και β. να γράψετε ένα πλαγιότιτλο.

5. Να σχηματίσετε οικογένειες λέξεων με τις λέξεις: φιλολογία, μαθήτρια, λεξιλόγιο, αντίδραση, γραμματική.

6. Να γράψετε μια παράγραφο με θέμα ένα αστείο περιστατικό που συνέβη στην τάξη σας. Θυμηθείτε ότι η θεματική πρόταση πρέπει να περιέχει το θέμα, το οποίο θα αναπτύξετε αμέσως μετά και η κατακλείδα να προκύπτει από τις λεπτομέρειες.

Ο μεγάλος καταρράκτης στις Ρονιές απέχει από το Νυδρί κάπου δύο χιλιόμετρα και κάτι. Διάφορες πινακίδες καθοδηγούν τον οδοιπόρο ανάμεσα σε καταπράσινους κήπους με οπωροφόρα δέντρα, μέχρι το δρόμο που ανηφορίζει έχοντας δεξιά το ρέμα με τα πλατάνια. Ο ήχος του νερού και το κελάηδημα του αηδονιού, προειδοποιούν ότι ο τελικός προορισμός είναι κάπου κοντά. Μετά την καντίνα με τα τραπεζάκια απλωμένα κάτω από τη σκιά, αρχίζει ένα πανέμορφο μονοπάτι προστατευμένο με ξύλινο κιγκλίδωμα, το οποίο οδηγεί μέσα στο σκιερό φαράγγι. Ο επισκέπτης πρέπει να ισορροπήσει επάνω στις γυαλιστερές πέτρες για να φτάσει στο βάθος του φαραγγιού, όπου το παγωμένο νερό πέφτει από είκοσι σχεδόν μέτρα μέσα σε μια υπέροχη φυσική πισίνα. Το μπάνιο σε αυτό το νερό ξυπνά κάθε κύτταρο του οργανισμού. Αφετηρία για αυτή την εξόρμηση μπορεί να είναι οποιοδήποτε σημείο της Λευκάδας.

Α. Σε ποιο χρόνο είναι τα ρήματα του κειμένου;Β. Ο συγγραφέας μένει ακίνητος ή κινείται καθώς περιγράφει το τοπίο;Γ. Να εντοπίσετε στο κείμενο τα σημεία της πορείας που ακολουθεί ο συγγραφέας.

1. Να σημειώσετε στο κείμενο τα ονοματικά σύνολα (επίθετο + ουσιαστικό, ουσιαστικό + γενική ουσιαστικού) που έχουν σχέση με τη φύση και να χρησιμοποιήσετε μερικά από αυτά, για να σχηματίσετε προτάσεις.

2. Να βρείτε λέξεις ή φράσεις του κειμένου που δείχνουν τόπο.3. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 50-60 λέξεις λαμβάνοντας υπόψη

σας και την απάντηση που δώσατε στην ερώτηση γ.

Σηκώνομαι, κάνω λίγα βήματα κατά την μπούκα της σπηλιάς, και κοιτάζω ψηλά. Τίποτα δεν φαίνεται. Ο μεγάλος αϊτός δεν κατέβηκε ακόμα από το σύννεφο. Ποιος ξέρει; Μπορεί να λείπει κι ο θηλυκός. Λίγες στάλες βροχή πέφτουν μες τα μάτια μου. Ας κάμω τον σταυρό μου. Τώρα, είναι η πιο κατάλληλη ώρα!

Αρχίζω να σκαρφαλώνω στο θεόρατο βράχο. Γαντζώνομαι από τα αγριόκλαδα που πετιούνται εδώ και εκεί, απ’ την καρδιά της πέτρας, κι ολοένα ανεβαίνω. Πάντα φοβόμουνα το ύψος. Δεν γυρίζω να κοιτάξω κάτω για να μην με πιάσει ίλιγγος. Ακούω πίσω μου, στο βάθος κατά τα δυτικά, τον κεραυνό να βροντά κι ολοένα να ξεμακραίνει. Τα κλαδιά που αρπάχνομαι είναι βρεγμένα και γλιστρούν. Έχουν σκληρά αγκάθια. Τα χέρια μου μάτωσαν. Κ’ η Ντόρις θα κάθεται πλάι στη φωτιά κι δεν θα ξέρει. Ολοένα ανεβαίνω. Τα μάτια της θα φωτιστούν παράξενα και θα με φιλήσει στο μάγουλο. «Ευχαριστώ, αγόρι « θα μου πει, και θα πάρει το αϊτόπουλο που θα της δώσω. Ολοένα ανεβαίνω. Θα’ ναι ο θηλυκός αϊτός στη φωλιά; Δε θα’ ναι; Θα με προφτάσει ο άλλος αϊτός κατεβαίνοντας από τα σύννεφα;

Τι παράξενη ησυχία είναι αυτή που σιγά σιγά αρχίζει να με τυλίγει, όσο πλησιάζει η κορυφαία στιγμή, ο κίνδυνος…. Γύρω σώπασε η βροχή. Ο κεραυνός της καταιγίδας, μακριά αστράφτει μόνο, δεν ακούγεται. Τα κλαδιά που σπάνε κάτω από τα πόδια μου και οι πέτρες που κατρακυλούνε πέφτουν αθόρυβα, σαν να ζουν στη χώρα της σιωπής. Ολοένα ανεβαίνω. Τι παράξενη ησυχία που είναι! Τίποτα δεν υπάρχει. Και τα μαλλιά της Ντόρις, και τα μάτια τα φωτισμένα από τη βροχή και τη φλόγα – κι αυτά σβήνουν.

Για μια στιγμή, για μια στιγμή μονάχα, γυρίζω και κοιτάζω ψηλά. Απότομα η ησυχία σπάζει από ένα βίαιο χτύπο της καρδιάς. Εκει! Σε λίγα μονάχα μέτρα, εκεί είναι! Το τέρμα! Η φωλιά! Μαζεύω όλη μου τη δύναμη , γαντζώνω και με τα δυο μου χέρια το βράχο, και κάνω την τελευταία προσπάθεια. Ακόμα λίγο! Λίγο ακόμα!

-Αχ!Σα να’ ρχεται από πολύ βαθιά, από πολύ χαμηλά η σπαραχτική φωνή. Η Ντόρις δεν

είναι που φωνάζει;Δεν προφτάνω να γυρίσω να κοιτάξω κάτω. Από πάνω μου αισθάνομαι ένα δυνατό

ράπισμα του ανέμου: μια χλαπαταγή, μια φοβερή σκια με πλησιάζει. -Μη σαλεύεις! Μη σαλεύεις!Ακούω την απελπισμένη φωνή της Ντόρις που έρχεται από το βάθος. Την ίδια

στιγμή ακούω από πάνω μου την άγια κραυγή σα σκυλιού, τη γνώριμη φωνή του αϊτού. Ένα θολό σύννεφο περνά γρήγορα μπρος από τα μάτια μου κι άξαφνα όλα αρχίζουν να τρέμουν, γίνονται θολά. Δεν ξέρω πια τίποτα, δεν κρατιέμαι από τίποτα. Μόλις, σε αυτό το θολό χάος, μόλις αισθάνομαι το μεταλλικό ήχο μιας ντουφεκιάς, τον πυροβολισμό που, παίζοντας μονά ζυγά τη ζωή μου, ρίχνει η Ντόρις στον αϊτό , σκοπεύοντας λίγα δάχτυλα πάνω από το κεφάλι μου. Και ύστερα αισθάνομαι πως κατρακυλώ. Πως πέφτω. Πέφτω.

Κάτω είναι όλα σκοτεινά.

1. Σε ποια σημεία του κειμένου υπάρχουν σύντομες προτάσεις. Που τις βρίσκετε και γιατί ειδικά σε αυτά τα σημεία;

2. Μπορείτε να βρείτε όλα τα στοιχεία της δομής της αφήγησης; Ποια λείπουν;3. Να σημειώσετε τις συνδετικές λέξεις ή φράσεις του κειμένου.4. Να αποδώσετε το νόημα της αφήγησης σε 40-50 λέξεις.

Σε κρίση η παγκόσμια αλιεία

Σε οριακό σημείο έχουν φτάσει πλέον οι ιχθυοκαλλιέργειες εξαιτίας της υπεραλίευσης σε συνδυασμό με τις καταστρεπτικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται. Οι ζημιές που προκαλούνται πλέον σε θαλάσσιους βιότοπους και οικοσυστήματα έχουν ως άμεσα αποτελέσματα τη μείωση της ποικιλίας θαλάσσιας ζωής αφενός και αφετέρου δημιουργούν πρόβλημα επιβίωσης εκατομμυρίων ανθρώπων των οποίων

το μέλλον εξαρτάται από αυτούς τους φυσικούς πόρους. Κι ενώ σήμερα εκτιμάται ότι η αλιευτική ικανότητα του στόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπερβαίνει κατά 40% το μέγεθος που θα επέτρεπε τη βιώσιμη εκμετάλλευση , η ίδια η Ε.Ε. από το 1983 μέχρι το 1990 αύξησε τις χρηματοδοτήσεις στην αλιεία από 80 εκατομμύρια δολάρια σε 580 εκατομμύρια δολάρια κατανέμοντας και ένα σημαντικό ποσοστό για τον εκσυγχρονισμό σκαφών και την δημιουργία περισσότερο «αποδοτικής» αλιείας. Στην Ελλάδα, η ετήσια αλιευτική παραγωγή ανέρχεται γύρω στους 150.000 τόνους. Αν και τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν την παραγωγή να έχει σταθεροποιηθεί κατά τα τελευταία χρόνια, αυτό έχει επιτευχθεί κυρίως λόγω της συνεχούς αύξησης της αλιευτικής προσπάθειας, με αποτέλεσμα το αλίευμα που αντιστοιχεί σε κάθε ψαρά να μειώνεται συνεχώς. Προκειμένου, λοιπόν να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της παγκόσμιας αλιευτικής κρίσης η WWF ανέλαβε πρωτοβουλία ξεκινώντας μια διεθνή εκστρατεία με στόχο την προώθηση της προστασίας και αειφορικής αλιείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η WWF επιδιώκει να δημιουργηθεί η αναγκαία πολιτική βούληση, η οποία θα θέσει τέλος στην υπεραλίευση, θα βελτιώσει τα σχέδια διαχείρισης και θα μειώσει τη χρήση καταστρεπτικών μεθόδων αλιείας. Οι τρεις βασικοί στόχοι της εκστρατείας, που θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη Μεσόγειο, είναι οι εξής:

1. Η σύσταση σχεδίων αποκατάστασης συγκεκριμένων ειδών ψαριών που απειλούνται, μέχρι το 2000.

2. Η δημιουργία οικονομικών κινήτρων για αειφορική αλιεία μέχρι το 2000.3. Η μείωση ή εξάλειψη καταστρεπτικών αλιευτικών μεθόδων και του

παρεμπιπτόντως αλιεύματος μέχρι το 2005.Ωστόσο, η WWF πιστεύει ότι πρέπει να ληφθούν και τα αναγκαία μέτρα ώστε να επισπευτεί η μετάβαση σε βιώσιμη, σωστά διαχειριζόμενη και οικολογικά αποδεκτή, αλιεία.

1. Να χωρίσετε το κείμενο σε παραγράφους , σύμφωνα με το σχεδιάγραμμα:Α) Το πρόβλημα και οι παράμετροί του.Β) Παρουσίαση του προβλήματος με παραδείγματα – επιχειρήματα.Γ) Πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του προβλήματος.Δ) Στόχοι της πρωτοβουλίας.Ε) Ευρύτεροι στόχοι για την αλιεία.

2. Να διατυπώσετε σε δύο τρεις σειρές το πρόβλημα που θίγει το κείμενο.3. Να σημειώσετε τις συνδυαστικές λέξεις μεταξύ των περιόδων και των

παραγράφων του κειμένου.4. Να βρείτε ρήματα και φράσεις από το κείμενο που έχουν σχέση με την

παρουσίαση ενός προβλήματος και τη λύση του.

Κατεβαίνοντας τη ρεματιά

Προχωρούσε πολύ σκυφτός κάτω από τα πυκνά κλαδιά που κρέμονταν από πάνω και γαργαλούσαν τα νερά με τις φούντες τους. Κατόπι ακούμπησε πάνω σε μια αγριοσυκιά και έσκυψε να δει προς τα κάτω. Ξεφώνησε:

-Χάρμα!Η φωνή του, όλο ενθουσιασμός, αντιχτύπησε χαρμόσυνα μέσα στη ρεματιά.Ήταν ένας γαλάζιος βράχος εκεί, απότομα κρεμαστός. Τον είχε στρογγυλεμένο και

λείο το αιώνιο γλείψιμο του νερού, που περνούσε από πάνω του απλωτά και τον

έντυνε σαν διάφανο μεταξωτό. Στα ριζά του είχε νεροφαγιασμένη μια γούβα, στρογγυλή σαν γουρνόπετρα. Εκεί μέσα έπεφτε το νερό και γουργούλιζε δροσερά.

Πιάστηκε σε ένα λυγερό κλαδί της αγριοσυκιάς κι άρχισε να κατεβαίνει. Ακούμπησε στον βράχο μόνο με τα τακούνια και με τη σιδερένια μύτη του μπαστουνιού. Σαν χαμήλωσε αρκετά, άφησε μπόι και πήδηξε σβέλτα, λυγώντας τα γόνατα.

Ήταν αλήθεια ένα χαριτωμένο κατατόπι. Ο μικροκαταρράχτης τραγουδούσε γλιστρώντας, άνοιγε νερένια κρόσσια σαν έβρισκε μούσκλια , κι έκανε φασαρία πιο μεγάλη από το μπόι του, πηδώντας μέσα στη γούρνα. Εκεί το γιατάκι του Ορυάκα φάρδαινε. Η ακροποταμιά από τη μια μεριά ήταν ίσιωμα, πηχτή από τη φουντωμένη φτέρη, που θρασομανούσαν τα μεγάλα ριπίδια της με τη σγουρή φουντίτσα. Από πάνω οι βάγιες κάναν έναν αληθινό θόλο. Η φυλλωσιά έσταζε σκοτεινόν ίσκιο, μύριζε αψιά. Πάνω από τη γούβα πετούσαν κάτι θαυμάσια λεπιδόπτερα, μεγάλες λιμπελούλες μαβιές, με διάφανες οριζόντιες φτερούγες που ιριδίζανε.

Σήκωσε τα μάτια προς το μέρος που κατέβηκε και είδε ανάμεσα στα φύλλα της αγριοσυκιάς το κεφάλι της Σαπφώς που έσκυβε. Αναμετρούσε με το μάτι το βάθος, μελετούσε να κατέβει. Το πρόσωπό της ήταν ξαναμμένο, τα σκούρα της ματόκλαδα πεταλούδιζαν ανήσυχα.

-Είναι θάμα, της λέει από κάτω, όμως, το καλό που σας θέλω, μην κατεβείτε. Ο βράχος είναι σχεδόν όρθιος. Μείνετε καλύτερα. Έρχομαι πίσω και εγώ.

Κουνήθηκε να γυρίσει.-Μπα! Μια χωριάτισσα μπορεί θαρρώ να σκαλώνει όσο και ένας χωριάτης!Τα λόγια της κατέβαιναν από ψηλά μαζί με το γέλιο της το γάργαρο, μαζί με το

νερό, που γελούσε και τραγουδούσε. Ο αντίλαλος τάσμιγε σε μια σύμμειχτη βουή, σαν να μιλούσε, σαν να γελούσε, σαν να τραγουδούσε η ίδια η λαγκαδιά.

Την είδε που πιάστηκε από το ίδιο κλωνάρι της αγριοσυκιάς, κι άρχισε να κατεβαίνει. Από το χέρι της δεν άφηνε το μαντήλι με τα καβούρια, κι αυτό τη δυσκόλευε περισσότερο.

-Σταθείτε εκεί, θα πέσετε! φωνάζει ανήσυχος και κινείται να σκαλώσει. Να πάρει το μαντήλι από το χέρι της και να της δώσει το μπαστούνι.

-Μπα! κάνει αυτή ηρωικά, και βιάζεται να κατέβει, πριν προφτάσει ο Λεωνής να της δώσει το χέρι.

Την ίδια ώρα ξεφεύγει το ένα της πόδι, και σχεδόν χάνει την επαφή της με το βράχο. Όλο της το βάρος κρεμάει στη συκιά και δεν εννοεί να αφήσει τα καβούρια από το χέρι της. Προσπαθεί με αγωνία να ακουμπήσει το τακούνι της κάπου. Το φευγάτο πόδι ψάχνει στα τυφλά να βρει ένα πάτημα, και το άλλο, που στηρίζεται ακόμα στο βράχο, τρέμει από το γόνατο.

Ο Λεωνής πετιέται με ένα σάλτο, ανεβαίνει από το πλάι, σκαλώνει το γυριστό μέρος του μπαστουνιού του μέσα σε κάτι δυνατές ρίζες, κρεμιέται σχεδόν από αυτό. Γέρνει και απλώνει το μπράτσο.

-Ελάτε! Ακουμπήστε γρήγορα πάνω μου!Η φωνή του διατάζει τώρα, απότομη, όπως στο στρατό.Η Σαπφώ αφήνεται στην αγκαλιά του, πιάνεται από το λαιμό του με το χέρι που

σφίγγει τα καβούρια, δένεται πάνω του με το μπράτσο της και σιγά σιγά ξαμολάει το κλαδί της αγριοσυκιάς.

1. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 50-60 λέξεις.2. Ποια είναι τα πρόσωπα και ο χώρος της αφήγησης;3. Να βρείτε στο κείμενο τρεις συνδετικές λέξεις ή φράσεις.

4. Σε ποιους χρόνους βρίσκονται στην αρχή τα ρήματα του κειμένου; Αλλάζουν οι χρόνοι αυτοί από κάποιο σημείο και έπειτα; Πώς το εξηγείτε;

5. Να βρείτε πέντε ουσιαστικά που να συνδέονται από επίθετα τα οποία αναφέρονται στη φύση.

6. Να αφηγηθείτε μια επίσκεψη που κάνατε με την οικογένειά σας σε κοντινό δάσος.

Οι αγαπημένες σε όλους πατάτες

Η μέση κατανάλωση πατάτας ανά κάτοικο στη Γαλλία είναι 73 κιλά, ενώ σε κάποιες χώρες, όπως το Βέλγιο και η Πολωνία, η κατανάλωση αγγίζει τα 200 κιλά ανά κάτοικο ετησίως. Φυσικά, σε αυτές τις ποσότητες περιέχονται και τα μεταποιημένα προϊόντα πατάτας, όπως τα τσιπς.

Πρόκειται για το λαχανικό, στην πραγματικότητα τον αμυλώδη κόνδυλο, που αποτελεί βασικό τρόφιμο για τους περισσότερους λαούς. Οι θρεπτικές της ιδιότητες, η γεύση της αλλά και η ευκολία με την οποία πέπτεται είναι τα βασικά στοιχεία που την κάνουν τόσο δημοφιλή. Αν και περιέχει περισσότερες θερμίδες από τα άλλα λαχανικά (περίπου 86 θερμίδες μια μεσαία πατάτα), είναι κατάλληλη για όσους προσέχουν την σιλουέτα τους, εφόσον χορταίνει και μάλιστα περισσότερο από τα άλλα λαχανικά. Αρκεί, βέβαια, να μην μαγειρευτεί με πολλές λιπαρές ουσίες, όπως για παράδειγμα οι τηγανιτές πατάτες, οι οποίες και πολλές θερμίδες περιέχουν και το μεγαλύτερο μέρος των θρεπτικών τους συστατικών έχουν χάσει κατά το μαγείρεμα.

Το μαγείρεμά της στον ατμό, αντίθετα, επιτρέπει τη διατήρηση των βιταμινών της Β και C. Περιέχει επίσης, όπως είναι γνωστό, αρκετό άμυλο. Ιδιαίτερα νόστιμη και με περισσότερη βιταμίνη C είναι η φρέσκια πατάτα, δηλαδή εκείνη που μόλις έχει συλλεγεί. Οι πατάτες είναι διαθέσιμες όλο το χρόνο, αλλά από τις αρχές Μαΐου ως το τέλος Ιουλίου είναι η καλύτερη περίοδος.

Από τους αρχαίους χρόνους, την πατάτα την καλλιεργούσαν οι Ίνκας, που κατάφερναν μάλιστα να διατηρούν πάνω από 800 ποικιλίες. Έφτασε στην Ευρώπη μετά το 1500 και χρειάστηκαν αρκετά χρόνια ώστε οι Ευρωπαίοι να εμπιστευθούν το λαχανικό, που έμελλε να γίνει το βασικό συστατικό πάρα πολλών συνταγών ανά τον κόσμο.

Πρέπει να διατηρούνται σε μέρος ξηρό, αεριζόμενο και σκιερό και να μην καταναλώνονται εφόσον πρασινίσουν γιατί τότε είναι πικρές και δύσπεπτες.

1. α. Η μέση κατανάλωση πατάτας ανά κάτοικο στη Γαλλία είναι 73 κιλά.β. Οι θρεπτικές της ιδιότητες, η γεύση της, αλλά και η ευκολία με την οποία πέπτεται είναι τα βασικά στοιχεία που την κάνουν τόσο δημοφιλή.γ. Το μαγείρεμά της στον ατμό επιτρέπει τη διατήρηση των βιταμινών της Β και C.δ. Οι πατάτες είναι διαθέσιμες όλο το χρόνο.

Να χωρίσετε τις προτάσεις σε ΟΦ και ΡΦ. Στην ΟΦ να βρείτε το ουσιαστικό που αποτελεί τον πυρήνα της.

2. Στις παρακάτω προτάσεις να σημειώσετε ποια είναι η λειτουργία των ονοματικών φράσεων που υπογραμμίζονται. α. Φυσικά, σε αυτές τις ποσότητες περιέχονται και τα μεταποιημένα προϊόντα πατάτας, όπως τα τσιπς.

β. Αν και περιέχει περισσότερες θερμίδες από τα άλλα λαχανικά, είναι κατάλληλη για όσους προσέχουν την σιλουέτα τους. γ. Το μαγείρεμά της στον ατμό επιτρέπει τη διατήρηση των βιταμινών της Β και C. δ. Από τους αρχαίους χρόνους, την πατάτα την καλλιεργούσαν οι Ίνκας, που κατάφερναν μάλιστα να διατηρούν πάνω από 800 ποικιλίες.

3. Να εντοπίσετε στο παραπάνω κείμενο πέντε επίθετα που λειτουργούν ως επιθετικοί προσδιορισμοί σε ουσιαστικά (π.χ. η μέση κατανάλωση).

Ο Παρασκευάς μαγειρεύει

Πριν από την καταστροφή με την έκρηξη, ο Ροβινσώνας έβαζε τον Παρασκευά να του μαγειρεύει τα φαγητά που ήξερε από την οικογένειά του στο Γιορκ. Αν και στην αρχή, όταν πρωτοβρέθηκε στο νησί, ήταν υποχρεωμένος να ψήνει το κρέας πάνω στη φωτιά, γρήγορα ξαναγύρισε σε μαγειρέματα με βάση το βραστό κρέας, το πιο πατροπαράδοτο φαγητό των Άγγλων εκείνη την εποχή. Τώρα ο Παρασκευάς του μάθαινε συνταγές που συνήθιζαν οι φυλές των Αραουκανών, ή που τις επινοούσε μόνος του.

Το ιδανικό για τον Παρασκευά ήταν βέβαια να τρώει όσο γίνεται καλύτερα, αλλά να τρώει όπου να’ ναι, και πάνω απ’ όλα, να μην χρειάζεται μαγειρειό και κατσαρολικά. Η έκρηξη είχε καταστρέψει τα πιάτα και τις χύτρες που είχαν στο νησί. Έτσι, τα πουλιά λόγου χάρη που έτρωγαν, ο Παρασκευάς τα έψηνε στον πηλό. Είναι ο πιο απλός και ο πιο διασκεδαστικός τρόπος, για να ψήσεις ένα κοτόπουλο, ή οποιοδήποτε πουλί.

Ο Παρασκευάς το καθάριζε από τα εντόσθια κι έβαζε μέσα στην κοψιά αλατοπίπερο, μπόλικα μυρωδικά, ακόμη και λίγη γέμιση, χωρίς να είναι πάντα απαραίτητη. Του άφηνε όλα του τα φτερά. Έφτιαχνε μετά πηλό- όχι πολύ νερουλό, ίσα ίσα για να ζυμώνεται και να πλάθεται εύκολα- τον έκανε πίτα, τύλιγε το πουλί κλείνοντάς το καλά μέσα στον πηλό, σε μια μπάλα που έμοιαζε σαν μεγάλο αυγό ή μπάλα του ράγκμπι, ανάλογα με το μέγεθος. Το πήλινο τσόφλι έπρεπε να έχει πάχος ένα έως τρία εκατοστά. Μέσα σε μια τρύπα άναβε φωτιά με κάμποσα ξύλα, γιατί του χρειαζόταν μια καλή θράκα. Όταν η φωτιά φούντωνε, έβαζε την πήλινη μπάλα μέσα και τάιζε τη φωτιά μια δυο ώρες. Ο πηλός στέγνωνε και σκλήραινε σαν στάμνα. Στο τέλος έβγαζε την μπάλα από την τρύπα και την έσπαζε. Τα φτερά έμεναν κολλημένα στον πηλό και το πουλί είχε ψηθεί όπως στο φούρνο, ήταν τρυφερό και νοστιμότατο.

Μα εκείνο που άρεσε περισσότερο στον Παρασκευά, με τούτο το ψήσιμο, ήταν που έσπαζαν κάθε φορά το τσόφλι του ψημένου πηλού κι έτσι δεν υπήρχαν πιατικά για πλύσιμο και τακτοποίηση.

1. οικογένεια, κρέας, συνταγές, έκρηξη, πιάτα, πουλιά, τρόπος, αυγό, μέγεθος, πηλός, ψήσιμο, πλύσιμο: Να γράψετε την γενική και την αιτιατική ενικού και πληθυντικού των ουσιαστικών.

2. Να χωρίσετε τα παραπάνω ουσιαστικά σε ισοσύλλαβα και ανισοσύλλαβα και να επισημάνετε το γένος τους.

3. Να βρείτε τα επίθετα του κειμένου και τα ουσιαστικά που προσδιορίζουν. Δίπλα να αναγνωρίσετε το γένος τους.

Οι τροφές του ουράνιου τόξου

Κόκκινα, πορτοκαλί, κίτρινα, πράσινα, μοβ, τα πολύχρωμα τρόφιμα της φύσης είναι οι φρουροί της υγείας μας. Περιέχουν θρεπτικές ουσίες που ονομάζονται αντιοξειδωτικές (βιταμίνες, αμινοξέα κ.α ), γιατί προστατεύουν τα κύτταρά μας από την οξείδωση (που τα τρώει όπως η σκουριά το σίδερο) και μας βοηθάνε να διώχνουμε τις τοξίνες που δηλητηριάζουν το σώμα μας.

Βοήθεια! Τοξίνες!

Η λέξη «τοξίνη» προέρχεται από το «τοξικόν», το δηλητήριο με το οποίο άλειφαν στην αρχαιότητα τα βέλη. Οι τοξίνες είναι δηλητήρια που απειλούν την υγεία μας. Άλλες παράγονται στο ίδιο μας το σώμα στην διάρκεια διαφόρων λειτουργιών του (πέψη, απέκκριση) και άλλες εισβάλλουν στο σώμα μας από το περιβάλλον: τον αέρα, το νερό, τα φυτοφάρμακα, τα συντηρητικά, τον καπνό, τα καυσαέρια, τα μικρόβια.

Ο οργανισμός μας έχει την δυνατότητα να αποβάλλει ως ένα βαθμό αυτές τις βλαβερές ουσίες. Όταν όμως βομβαρδίζεται από πάρα πολλές δεν προλαβαίνει να τις απομακρύνει όλες, οι τοξίνες συσσωρεύονται μέσα στους ιστούς και το σώμα αρρωσταίνει.

Η πολύχρωμη ασπίδα!

Ευτυχώς δεν είμαστε μόνοι σ’ αυτή τη μάχη. Η φύση μας προμηθεύει με τροφές που περιέχουν ολόκληρο οπλοστάσιο αντιοξειδωτικών, που ενισχύουν το αμυντικό μας σύστημα και μας βοηθάνε να αποτοξινωθούμε. Τα ζωηρά χρώματα των φρούτων και των λαχανικών είναι ο τρόπος με τον οποίο η φύση μας λέει πως τα τρόφιμα αυτά είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά.

Αν φροντίζουμε καθημερινά να τρώμε αρκετές από αυτές τις πολύχρωμες και απολαυστικές τροφές (άφθονα φρούτα και λαχανικά), δημιουργούμε μια ασπίδα προστασίας στο σώμα μας και το βοηθάμε ν’ αντιμετωπίσει τους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς κινδύνους.

Πρόληψη και θεραπεία

Τα αντιοξειδωτικά δεν προλαβαίνουν μόνο τις ζημιές, έχουν και θεραπευτική δράση. Μπορούν να θεραπεύσουν δερματικά προβλήματα, να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, να αποτοξινώσουν το συκώτι, να συμβάλουν στην καλύτερη λειτουργία των εντέρων.

1. Τι είναι οι τοξίνες και πώς εισάγονται στο σώμα μας;2. α. Τα πολύχρωμα τρόφιμα της φύσης είναι οι φρουροί της υγείας μας.

β. Τα ζωηρά τρόφιμα των φρούτων και των λαχανικών είναι ο τρόπος με τον οποίο η φύση μας λέει πως τα τρόφιμα αυτά είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά.γ. Τα αντιοξειδωτικά δεν προλαβαίνουν μόνο τις ζημιές.

Να βρείτε την ονοματική φράση και την ρηματική φράση στις παρακάτω προτάσεις. Στην ΟΦ να σημειώσετε το ουσιαστικό που αποτελεί τον πυρήνα της.

3. Να εντοπίσετε στο κείμενο δύο επιθετικούς προσδιορισμούς και να σημειώσετε το ουσιαστικό που προσδιορίζει ο καθένας.

4. τους κινδύνους, προβλήματα, των φρούτων, τροφές, η φύση: Να χαρακτηρίσετε τα ουσιαστικά ως προς τον αριθμό των καταλήξεων και τον αριθμό των συλλαβών που έχουν κατά την κλίση τους.

5. Να εντοπίσετε στο κείμενο τρεις σύνθετες λέξεις και τρεις παράγωγες.6. Να γράψετε σε τρεις παραγράφους ένα γεύμα στηριγμένο μόνο σε υγιεινές

τροφές, στο οποίο προσκαλέσατε τους φίλους σας. Να περιγράψετε τα φαγητά, τις αντιδράσεις των καλεσμένων και τα δικά σας συναισθήματα.

Η Κοκκινοσκουφίτσα και ο (καλός) λύκος

Αλλιώς ξέραμε το παραμύθι και ούτε που φανταζόμασταν ότι θα βλέπαμε τον κακό λύκο να γίνεται καλός, να ερωτεύεται την Κοκκινοσκουφίτσα και να της ζητάει να γίνουν οπερετικό ντουέτο! Στην όπερα όμως της εταιρείας Μουσικού Θεάτρου «Οι όπερες των Ζητιάνων» το γνωστό παραμύθι παρουσιάζεται μεταλλαγμένο, με τους δύο κεντρικούς ήρωες να παίζουν το παιχνίδι του έρωτα. Το έργο του συνθέτη Χαράλαμπου Γωγιού, σε κείμενο Γιάννη Φίλια, βρίθει φαντασίας, έχει ονειρικό χαρακτήρα, ασχολείται με την αρχετυπική πλευρά των πραγμάτων και θέλει να είναι μοντέρνο! Ερμηνεύουν οι σοπράνο Δ. Καμπάκου, ο βαρύτονος Β. Μανιάτης, ο τενόρος Χ. Βελισάριος, ενώ τον αφηγητή υποδύεται ο Δ. Καραναστάσης. Ζωντανή μουσική υπό τη διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου. Σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη. Σκηνικά- κουστούμια: Κ. Ζαμάνης.

Νέκυια

Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του, στην λ΄ ραψωδία της ομηρικής «Οδύσσειας», περιπλανιούνται στην χώρα των νεκρών….. σε μια μουσική παράσταση δια χειρός Φένιας Παπαδόδημα. Η νεαρή, πολυμήχανη καλλιτέχνις συνδυάζει τη ραπ και τις τεχνικές που παραπέμπουν στους Αφρικανούς παραμυθάδες και μας αφηγείται τον αρχέγονο μύθο του Οδυσσέα στον Άδη∙ και, κακά τα ψέματα, το να μας λένε ιστορίες ήταν πάντα το αγαπημένο μας. Μετάφραση: Δ. Μαρωνίτης. Εικαστική παρέμβαση: Σ. Φατούρος. Φωτισμοί: Φ. Κουτσάφτης. Παίζουν επίσης οι ηθοποιοί Λ. Μπατής, Μ. Καζαμίας και οι μουσικοί Θ. Χιώτης, Αλ. Νόνης, Κ. Κοπανάρης.

1. α. Το γνωστό παραμύθι παρουσιάζεται μεταλλαγμένο.β. Το έργο του συνθέτη Χαράλαμπου Γωγιού, σε κείμενο Γιάννη Φίλια, βρίθει φαντασίας.γ. Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του περιπλανιούνται στην χώρα των νεκρών….. σε μια μουσική παράσταση δια χειρός Φένιας Παπαδόδημα.δ. Η νεαρή, πολυμήχανη καλλιτέχνις συνδυάζει τη ραπ και τις τεχνικές που παραπέμπουν στους Αφρικανούς παραμυθάδες.

Να βρείτε τη ρηματική φράση των προτάσεων και να υπογραμμίσετε το ρήμα.

2. Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του περιπλανιούνται στη χώρα των νεκρών… σε μια μουσική παράσταση δια χειρός Φένιας Παπαδόδημα.: Να αφαιρέσετε όσες παραπάνω πληροφορίες περιέχει η ρηματική φράση και να συμπληρώσετε δικές σας που να δείχνουν τον τρόπο ή τον χρόνο και τον τόπο.

3. ξέραμε, φανταζόμασταν, παρουσιάζεται, ερμηνεύουν, περιπλανιούνται, συνδυάζει: Να γράψετε σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκεται το κάθε ρήμα.

4. Να κατατάξετε τα ρήματα των παραπάνω κειμένων στον πίνακα που ακολουθεί, γράφοντάς τα στο α ενικό πρόσωπο του ενεστώτα. Στη συνέχεια να μετατρέψετε τα ρήματα που βρίσκονται στην ενεργητική φωνή στην παθητική και αντίστροφο.

α΄συζυγία β΄συζυγία Ενεργητική Φωνή Παθητική Φωνή Ενεργητική Φωνή Παθητική Φωνή

Ρήματα σε –ω Ρήματα σε –ομαι Ρήματα σε –ώ Ρήματα σε –ιέμαι, -ούμαι

Όταν έπαιζα την «Μήδεια»

Λοιπόν, λέγαμε πως η Ασπασία Παπαθανασίου ήταν η πρωταγωνίστρια. Εκτός από την Ηλέκτρα, έπαιζα και την Μήδεια. Αν θυμάμαι καλά, είχε κάποιο έλκος στο στομάχι και δεν άντεχε κάθε βράδυ να πρωταγωνιστεί. Έπρεπε να ξεκουράζεται. Γι’ αυτό ο Ροντήρης αποφάσισε να παίζω και εγώ τη Μήδεια. Με τρόμαξε η απόφασή του. Ταξιδεύαμε, κάναμε πρόβες τα πρωινά στα άδεια θέατρα, μελετούσα τον ρόλο μου στο πούλμαν, στο τρένο, στο ξενοδοχείο, ο Γιάννης Βόγλης με βοηθούσε, μου κρατούσε το κείμενο, όταν ξάπλωνα στο κρεβάτι μουρμούριζα τη Μήδεια, την έβλεπα στον ύπνο μου, πότε δοξαστική, πότε εφιαλτική, ξυπνούσα, πλενόμουν, ντυνόμουν και πάσχιζα να’ μια Μήδεια καθημερινής ζωής, για να προσγειωθώ…..

Την πρώτη φορά που την έπαιξα, δε θυμάμαι σε ποια πόλη, έλεγα πως θα λιποθυμήσω πάνω στη σκηνή πριν προλάβω να γίνω μητροκτόνος. Κι όταν επιτέλους κατάφερα να αγκαλιάσω τα παιδιά μου, αποφασισμένη πως θα τα σκότωνα, με σπαραγμό μητέρας τα μοιρολογούσα γοερά: «Παιδιά μου, εγώ θα σας γεννήσω που σας σκότωσα!» Δεν γκρεμίστηκε το θέατρο, μια και οι θεατές δεν καταλάβαιναν ελληνικά, μόνο οι κοπέλες του χορού γύρισαν το κεφάλι τους προς τα μέσα για να γελάσουν. Τέλος πάντων…..

1. ξεκουράζεται, μουρμούριζα, πλενόμουν, ντυνόμουν, γκρεμίστηκε, γύρισαν: Να αναγνωρίσετε την διάθεση των ρημάτων.

2. Ταξιδεύαμε……για να προσγειωθώ: Σε ποια χρονική βαθμίδα τοποθετούνται τα ρήματα του κειμένου; Να μεταφερθεί το απόσπασμα στο παρόν.

3. έπαιζε, θυμάμαι, θα λιποθυμήσω, θα γεννήσω, καταλάβαιναν, γύρισαν: Να γράψετε την χρονική βαθμίδα και το ποιόν ενέργειας των ρημάτων.

4. Να εντοπίσετε τα συνδετικά ρήματα στο κείμενο και να βρείτε τα υποκείμενα και τα κατηγορούμενα που συνδέουν.

5. ξεκουράζεται, αποφάσισε, μουρμούριζα, να προσγειωθώ, ν’ αγκαλιάσω, καταλάβαιναν: Να μεταφέρετε τα ρήματα στο α΄ενικό πρόσωπο του ενεστώτα και να χωρίσετε το καθένα στα μέρη από τα οποία αποτελείται: πρόθημα, θέμα, επίθημα, κατάληξη.

Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο κορυφαίος!

Στίβεν Σπίλμπεργκ ο κορυφαίος! Ακόμα και ο Άλφρεντ Χίτσκοκ και ο Μάρτιν Σκορτσέζε έπονται. Ο Κουέντιν Ταραντίνο, όγδοος, ο Ακίρα Κουρσάβα, έκτος! Ο Φρανσουά Τριφό, 26ος! Τα «Σαγόνια του καρχαρία»και η «Λίστα του Σίντλερ», η μοναδική ικανότητα του Αμερικανού σκηνοθέτη να κινείται ανάμεσα στις εμπορικές και τις ποιοτικές ταινίες (βάζοντας ποιότητα στις εμπορικές και συναίσθημα στις

ποιοτικές του), μέτρησαν πολύ στους αναγνώστες του περιοδικού «Empire» που τον ψήφισαν Νο 1 σκηνοθέτη. Είναι – σύμφωνα με τους αναγνώστες του περιοδικού για το σινεμά- ο πιο ικανός. Ποιος άλλον –είπαν- θα δούλευε ταυτόχρονα το μοντάζ του «Τζουράσικ Πάρκ» με τα γυρίσματα της «Λίστας»! Ο αθεόφοβος ο Σπίλμπεργκ. Ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του, σκηνοθετώντας το 1975 τα «Σαγόνια του καρχαρία», με σκοπό να απειλήσει το….. σύμπαν του σινεμά- όχι μόνο τους κολυμβητές. Από τότε «κολυμπάει» στα ανοιχτά και σκορπίζει τον πανικό σε συναδέρφους-δημιουργούς και είναι ο φόβος και ο τρόμος στα ταμεία. Από το Σινσινάτι του Οχάιο, ο 59χρονος σκηνοθέτης ήταν από τους πρώτους που πίστεψαν στη δύναμη των οπτικών εφε και εξέλιξε την τέχνη τους. Επόμενη…. Βουτιά του Σπίλμπεργκ και πάλι στα βαθιά. «εξωγήινα» νερά (που τα ξέρει τόσο καλά, όντας επίσης και ο «μπαμπάς» του θρυλικού «Ε.Τ» το 1982) με τον «Πόλεμο των Κόσμων» -και τον Τομ Κρουζ να ρίχνεται ηρωικά στη μάχη – τα γυρίσματα του οποίου ξεκίνησαν πριν από έξι μήνες και προγραμματίζονται να βγει στις αίθουσες την 1η

Ιουλίου. Δεν έχει χρόνο για χάσιμο ο σκηνοθέτης. Στη σειρά περιμένει ο τέταρτος Ιντιάνα Τζόουνς και δεν μπορεί να περιμένει πολύ, εκτός και αν αναβληθεί το χάπι της νιότης του Χάρισον Φορντ. Γιατί, αν αργήσει ο Σπίλμπεργκ, ο Τζορτζ Λούκας (που πρόκειται να σκηνοθετήσει μαζί του την επιστροφή του Ιντιάνα) είναι έτοιμος να ξεπετάξει έναν ακόμη «Πόλεμο των Άστρων». Και να αποσυντονισει τελείως τους συνεφίλ (που του χάρισαν την 31η θέση…. σε ένα παιχνίδι που το νούμερο δεν κερδίζει). Όσο για τη….. δεκάδα, κατά τους αναγνώστες του Empire συμπληρώστε: Στο 4 ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ, στο 5 ο Ρίντλεϊ Σκοτ, στο 6 ο Κουροσάβα, στο 7 ο Πίτερ Τζάκσον, στο 8 ο Ταραντίνο, στο 9 ο Όρσον Ουέλς και στο 10 ο Γούντι Άλλεν. Γιατί και ο σκηνοθέτης, όσο και αν διαμαρτύρεται ο Λαρς Φον Τρίερ και οι «δογματιστές», είναι σταρ!

1. Από τότε κολυμπάει….χρόνο για χάσιμο ο σκηνοθέτης: Στο απόσπασμα υπάρχουν ρήματα που ανήκουν σε χρόνους διαφορετικής χρονικής βαθμίδας. Να εξηγήσετε γιατί συμβαίνει αυτό.

2. Ποια κατηγορούμενα αναφέρονται στον Σπίλμπεργκ με συνδετικό ρήμα το είναι;

3. Να βρείτε στο κείμενο όσα ρήματα παράγονται από τα προθήματα από-, ξε-, συν-, ανά-, προ- και το επίθημα –ιζ- και να τα μεταφέρετε στο α΄ενικό του ενεστώτα.

Μια μεγάλη ηθοποιός

Ύψωσε το κεφάλι της με αγαλλίαση προς τον ουρανό, όπως μόνο εκείνη ήξερε να κάνει, σαν να ευχαριστούσε το θεό για την ωραία μοίρα της, ξέροντας ότι έτσι θα σκορπούσε ρίγη συγκίνησης στους θεατές και όλοι θα την κοίταζαν με έκσταση και θαυασμό.