μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

29
ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι Υλικό διαλέξεων του μαθήματος ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι Υλικό διαλέξεων του μαθήματος Διδάσκων: Ι. ΤΣΩΛΑΣ 1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ 1 Εισαγωγή- Προσφορά και Ζήτηση, Καθορισμός των Τιμών ΜΕΡΟΣ Ι Μικροοικονομική ΜΕΡΟΣ Ι Μικροοικονομική 2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ 3 Οικονομική - Οικονομική ανάλυση Οικονομική – Η κοινωνική επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς (ατόμων, επιχειρήσεων κλπ) η οποία εκδηλώνεται υπό ορισμένους περιορισμούς. Οικονομική ανάλυση – Έρευνα με στόχο την αναζήτηση των αιτιακών σχέσεων, βάσει εργαλείων ανάλυσης, με σκοπό την ερμηνεία των οικονομικών φαινομένων ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ 4 Μικροοικονομική ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Ασχολείται με τις επιμέρους οικονομικές μονάδες (άτομα, νοικοκυριά, επιχειρήσεις), τη συμπεριφορά τους και τα προβλήματα που συνδέονται με αυτές. Θέματα της μικροοικονομικής αποτελούν μεταξύ άλλων: Η μελέτη του τρόπου κατανομής του εισοδήματος των ατόμων ή των νοικοκυριών μεταξύ των διαφόρων αγαθών και των υπηρεσιών Η μελέτη του τρόπου λήψης αποφάσεων των επιχειρήσεων για τα συγκεκριμένα αγαθά και τις ποσότητες που θα παράγουν καθώς και το συνδυασμό των παραγωγικών συντελεστών που θα χρησιμοποιήσουν

Transcript of μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

Page 1: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι

Υλικό διαλέξεων του µαθήµατος

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι

Υλικό διαλέξεων του µαθήµατος

∆ιδάσκων: Ι. ΤΣΩΛΑΣ

1ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

1Εισαγωγή- Προσφορά και Ζήτηση,

Καθορισµός των Τιµών

ΜΕΡΟΣ Ι

Μικροοικονοµική

ΜΕΡΟΣ Ι

Μικροοικονοµική

2ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

3

Οικονοµική - Οικονοµική ανάλυση

• Οικονοµική

– Η κοινωνική επιστήµη που ασχολείται µε τη µελέτη της ανθρώπινης

συµπεριφοράς (ατόµων, επιχειρήσεων κλπ) η οποία εκδηλώνεται

υπό ορισµένους περιορισµούς.

• Οικονοµική ανάλυση

– Έρευνα µε στόχο την αναζήτηση των αιτιακών σχέσεων, βάσει

εργαλείων ανάλυσης, µε σκοπό την ερµηνεία των οικονοµικών

φαινοµένων

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

4

Μικροοικονοµική

• ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

• Ασχολείται µε τις επιµέρους οικονοµικές µονάδες (άτοµα, νοικοκυριά,

επιχειρήσεις), τη συµπεριφορά τους και τα προβλήµατα που συνδέονται µε αυτές.

• Θέµατα της µικροοικονοµικής αποτελούν µεταξύ άλλων:

• Η µελέτη του τρόπου κατανοµής του εισοδήµατος των ατόµων ή των νοικοκυριών

µεταξύ των διαφόρων αγαθών και των υπηρεσιών

• Η µελέτη του τρόπου λήψης αποφάσεων των επιχειρήσεων για τα συγκεκριµένα

αγαθά και τις ποσότητες που θα παράγουν καθώς και το συνδυασµό των

παραγωγικών συντελεστών που θα χρησιµοποιήσουν

Page 2: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

5

Νόµος

– Νόµος: ∆ήλωση γενίκευσης για την οικονοµική

συµπεριφορά ατόµων ή άλλων οικονοµικών

µονάδων.

– Π.χ.

• Νόµος της ζήτησης

• Νόµος της προσφοράς

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

6

Θεωρία

– Θεωρία: αναφέρεται σε δήλωση γενίκευσης και

χρησιµοποιείται για την ερµηνεία παρατηρούµενων

φαινοµένων στη βάση συγκεκριµένων κανόνων και

παραδοχών.

– Π.χ.

• Θεωρία παραγωγής

• Θεωρία συµπεριφοράς του καταναλωτή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

7

• Υπόδειγµα ή µοντέλο:

• αναφέρεται σε µια απλοποιηµένη εικόνα της

πραγµατικότητας που εκφράζεται µε τη µαθηµατική

αναπαράσταση µιας θεωρίας η οποία χρησιµοποιείται για

την πραγµατοποίηση µιας πρόβλεψης.

Υπόδειγµα ή µοντέλο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

8

Φυσικοί πόροι

Εργασία Παραγωγικό σύστηµα Τελικό παραγόµενο προϊόν

Κεφάλαιο

Ενδιάµεσες εισροές

∆οµή τυπικού παραγωγικού συστήµατος

Page 3: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

9

• γή ή έδαφος ή φυσικοί πόροι

• εργασία (ανθρώπινο δυναµικό)

• κεφάλαιο (πάγια στοιχεία)

• ενδιάµεσες εισροές (π.χ, ενέργεια, διάφορα υλικά)

Συντελεστές παραγωγής

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

10

Καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων - Οριακός λόγος

µετασχηµατισµού του Υ σε Χ (ΟΛΜΥΧ)

X

y3

0

Y

x2

y2 - y1

x3 - x2

y2

y1

x3x1

Α

Β

Γ

ΟΛΜΥΧ από το Β στο Γ = (y1

- y2)/(x3 - x2) = - ∆y/∆x

ΟΛΜΥΧ από το A στο B = (y2

- y3)/(x2 - x1) = - ∆y/∆x

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

11

X0

Y

x1

y2

y1

x2

Α

Γ

B

Καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων - Αύξηση

παραγωγικών συντελεστών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

12

X0

Y

x1

y2

y1

x2

Α

ΓB

Καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων - Βελτίωση

παραγωγής αγαθού Χ

x3

Page 4: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

13

X0

Y

x1

y2

y1

x2

Α

Γ

B

Καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων - Βελτίωση

παραγωγής αγαθού Υ

y3

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

14

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΗ

• Ο νόµος της προσφοράς καιζήτησης• Η έννοια της αγοράς• Η ζήτηση των αγαθών• Η προσφορά των αγαθών

• Η έννοια της ισορροπίας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

15

Η έννοια της αγοράς

Αγορά: Ο χώρος συνάντησης ή ο χώρος όπουπραγµατοποιείται η επικοινωνία µεταξύ πωλητών καιαγοραστών µέσω της οποίας διαµορφώνεται µια τιµή (ενιαία,οµοιόµορφη σε ολόκληρη την αγορά) για ένα συγκεκριµένοπροϊόν

Μορφές αγοράς• Τέλειος ανταγωνισµός• Μονοπώλιο

• Μονοπωλιακός ανταγωνισµός• Ολιγοπώλιο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

16

Η ζήτηση των αγαθών

Ζητούµενη ποσότητα: η ποσότητα που είναι

διατεθειµένοι να αγοράσουν οι καταναλωτές

στην τρέχουσα τιµή

Η µικροοικονοµική θεωρία ενδιαφέρεται για τη

ζητούµενη ποσότητα ανά χρονική περίοδο

(µεταβλητή ροής).

Page 5: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

17

Η ζήτηση των αγαθών

Νόµος της ζήτησης: Η σχέση πουσυνδέει τη ζητούµενη ποσότητα (Q)ενός αγαθού µε την τιµή του (P)

Τ ιµ ή , P

Π οσό τη τα , Q

Κ αµ π ύλ η

ζή τησ η ς

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

18

Οικονοµική αιτιολόγηση του νόµουτης ζήτησης

• Η µείωση της τιµής ενός αγαθού έχει ωςσυνέπεια την αύξηση της ζητούµενης

ποσότητας, γιατί οι καταναλωτές βρίσκουν το

συγκεκριµένο αγαθό φθηνότερο από κάποια

άλλα, των οποίων οι τιµές δεν έχουν µειωθεί ή

δεν έχουν µειωθεί το ίδιο.

• Καταναλωτές που δεν µπορούσαν να

αγοράσουν το συγκεκριµένο αγαθό στην

αρχική, υψηλότερη τιµή, εισέρχονται στην

αγορά όταν η τιµή µειώνεται.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

19

Προσδιοριστικοί παράγοντες τηςζήτησης

• Τιµή του αγαθού• Προτιµήσεις τωνκαταναλωτών• Μέσο εισόδηµα τωνκαταναλωτών• ∆ιανοµή του εισοδήµατος• Τιµές συγγενών αγαθών• Μέγεθος πληθυσµού

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

20

Προσδιοριστικοίπαράγοντες

Αύξηση/µείωση προδιοριστικωνπαραγόντων

Μετατόπιση της καµπύλης ζήτησης Κατηγορία αγαθών

Αύξηση Προς τα δεξιάΠροτιµήσεις τωνκαταναλωτών

Μείωση Προς τα αριστερά

Κανονικά αγαθάΠρος τα δεξιά

Ανώτερα αγαθά

Προς τα αριστερά Κατώτερα αγαθά

Μέσο εισόδηµα τωνκαταναλωτών

Αύξηση

∆εν µετατοπίζεται Ουδέτερα αγαθάΚανονικά αγαθάΠρος τα αριστερά

Ανώτερα αγαθά

Προς τα δεξιά Κατώτερα αγαθά

Μέσο εισόδηµα τωνκαταναλωτών

Μείωση

∆εν µετατοπίζεται Ουδέτερα αγαθά∆ιανοµή τουεισοδήµατος

Προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά

Εάν Px µειώνεται σε σχέση µε τηνPy

Προς τα αριστερά η καµπύλη ζήτησηςτου Υ

Τιµές συγγενώναγαθών. Έστω Χ, Υδύο υποκατάστατααγαθά, µε τιµές Px, Py

Εάν Px αυξάνεται σε σχέση µε τηνPy

Προς τα δεξιά η καµπύλη ζήτησης του Υ

Εάν Px µειώνεται σε σχέση µε τηνPy

Προς τα δεξιά η καµπύλη ζήτησης του ΥΤιµές συγγενώναγαθών. Έστω Χ, Υδύο συµπληρωµατικάαγαθά, µε τιµές Px, Py

Εάν Px αυξάνεται σε σχέση µε τηνPy

Προς τα αριστερά η καµπύλη ζήτησηςτου Υ

Αύξηση Προς τα δεξιάΜέγεθος πληθυσµούΜείωση Προς τα αριστερά

Page 6: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

21

Μετατοπίσεις της καµπύληςζήτησης

Τ ιµή , P

Π οσό τητα , Q

D

D ’’

D ’

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

22

Ελαστικότητα ζήτησης

Ελαστικότητα ζήτησης ωςπρος την τιµή

Τοξοειδής ελαστικότηταζήτησης ως προς την τιµή

Σηµειακή ελαστικότηταζήτησης ως προς την τιµή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

23

Eλαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµή

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

P1

P2

Q1 Q2

∆Q

∆P

% µεταβολή της ζητούµενης ποσότηταςεD = ---------------------------------------------------=

% µεταβολή της τιµής

∆Q/Q1 ∆Q P1

= ---------- = ------ ----- ∆P/P1 ∆P Q1

|εD| >1 ελαστική ζήτηση|εD| <1 ανελαστική ζήτηση|εD| =1 µοναδιαία ελαστική ζήτηση

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

24

Τοξοειδής ελαστικότητα ζήτησης ωςπρος την τιµή

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

P1

P2

Q1 Q2

∆Q (P1 + P2)/2 ∆Q P1 + P2

εD = ------ -------------- = ------ ------------ ∆P (Q1+ Q2)/2 ∆P Q1+ Q2

Page 7: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

25

Σηµειακή ελαστικότηταζήτησης ως προς την τιµή

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

P1

P2

Q1 Q2

dQ P1

εD = ------ ---- dP Q1

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

26

Εισοδηµατική ελαστικότητα ζήτησης

% µεταβολή της ζητούµενης ποσότηταςεΥ = ---------------------------------------------------

% µεταβολή του εισοδήµατος

Σταυροειδής ελαστικότητα ζήτησης

% µεταβολή της ζητούµενης ποσότηταςεC = ---------------------------------------------------

% µεταβολή της τιµής ενός άλλου αγαθού

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

27

Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιµήκαι συνολική δαπάνη

Ελαστική

ζήτηση

Ανελαστική

ζήτηση

Μοναδιαία

Ελαστική ζήτηση

Μείωση της τιµής

του αγαθού

Αύξηση της

συνολικής

δαπάνης

Μείωση της

συνολικής

δαπάνης

Αµετάβλητη η

συνολική δαπάνη

Αύξηση της τιµής

του αγαθού

Μείωση της

συνολικής

δαπάνης

Αύξηση της

συνολικής

δαπάνης

Αµετάβλητη η

συνολική δαπάνη

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

28

Προσδιοριστικοί παράγοντες τηςελαστικότητας ζήτησης ως προςτην τιµή

• Ύπαρξη υποκατάστατων• Ποσοστό του εισοδήµατος πουδαπανάται για το αγαθό

• Χαρακτήρας των αναγκών πουικανοποιούνται από το αγαθό

• Χρόνος• Εναλλακτικές χρήσεις τουαγαθού• Ύψος τιµής του αγαθού

Page 8: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

29

Προσδιοριστικοί παράγοντες της ελαστικότητας ζήτησης ωςπρος την τιµήΎπαρξη υποκατάστατων: Η ελαστικότητα ενός αγαθού µε στενά

υποκατάστατα είναι µεγάλη δεδοµένου ότι οι καταναλωτές έχουν µεγάλες

δυνατότητες επιλογής (ακόµη και σε µικρή αύξηση της τιµής του η

κατανάλωση στρέφεται στα υποκατάστατα αγαθά και η ζητούµενη ποσότητά

του µειώνεται σηµαντικά)

Ποσοστό του εισοδήµατος που δαπανάται για το αγαθό: Όσο µικρότερο είναι

το ποσοστό αυτό τόσο µικρότερη είναι η σηµασία της µεταβολής της τιµής

του αγαθού και εποµένως τόσο µικρότερη είναι η ελαστικότητα ζήτησής του

(και αντίστροφα)

Χαρακτήρας των αναγκών που ικανοποιούνται από το αγαθό: Τα αγαθά που

καλύπτουν βασικές ανάγκες έχουν συνήθως µικρή ελαστικότητα ζήτησης (και

αντίστροφα)

Χρόνος: Η βραχυχρόνια ελαστικότητα ζήτησης είναι πάντοτε µικρότερη από

τη µακροχρόνια γιατί οι καταναλωτές προσαρµόζονται σταδιακά στις

µεταβολές της αγοράς

Εναλλακτικές χρήσεις του αγαθού: Όσο περισσότερες είναι τόσο µεγαλύτερη

είναι η ελαστικότητα ζήτησης

Ύψος τιµής του αγαθού: Η ελαστικότητα ζήτησης είναι συνήθως υψηλή όταν

οι τιµές των αγαθών είναι υψηλές (και αντίστροφα)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

30

Ευθύγραµµη καµπύλη ζήτησης. Σηµειακή ελαστικότητα -Γραφικός (γεωµετρικός) υπολογισµός

εdA= (dQ/dP) PA/QA (1)

dQ/dP = ΠΣ/ΠΑ (2) (απόλυτηκλίση)

PA =0Μ=ΠΑQA=0ΠPA/QA = ΠΑ/0Π (3)

|εdA|= (ΠΣ/ΠΑ) ΠΑ/0Π =ΠΣ/0Π (4)

ΠΣΑ, ΜΑΤ όµοια ΠΣ/ΜΑ=ΠΑ/ΜΤ=ΑΣ/ΤΑΜΑ=0ΠΠΑ=0ΜΑρα ΠΣ/0Π=0Μ/ΜΤ=ΑΣ/ΤΑ (5)

(4),(5) εdA= ΠΣ/0Π = 0Μ/ΜΤ=ΑΣ/ΤΑ (6)

Αν Α µέσο του ΤΑ (ΑΣ=ΤΑ) |εdA|=1Για σηµεία αριστερά του Α|εdA|>1 και δεξιά του Α |εdA|<1

P

T

A M

0 Π Σ Q

|εd|>1

|εd|<1

|εdΑ|=1

Έστω η ευθύγραµµη καµπύλη ζήτησης ΤΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

31

Ευθύγραµµη καµπύλη ζήτησης - Ελαστική, ανελαστική καιµοναδιαία ελαστική ζήτηση

εd= (dQ/dP) PA/QA == (dQ/dP) P/Q (1)Q=a-bP (2)(1), (2) εd= -b P/(a-bP) (3)

Ελαστική ζήτηση: εd<-1 -bP/(a-bP) <-1 -bP<-a+bP a<2bP P>a/2b

a-bP>0 (αφού P<a/bPb<a Pb-a<0a-bP>0)

Όµοια ανελαστική ζήτηση:εd>-1 … P<a/2b

Μοναδιαία ελαστική ζήτηση:εd=-1 -bP/(a-bP) =-1 -bP=-a+bP a=2bP P=a/2bΓια P=a/2b Q=a/2Άρα A(P,Q)=Α(a/2, a/2b),δηλαδή το Α είναι το µέσο τουΒΓ

P

Β a/b

a/2b A

Γ

0 a/2 a Q

εd<-1, για P>a/2b

εd>-1, για P<a/2b

εdΑ=-1, για P=a/2b

Έστω η ευθύγραµµη καµπύλη ζήτησης Q=a-bp, a>0, b>0

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

32

Ευθύγραµµη καµπύλη ζήτησης - Μεγιστοποίηση συνολικήςδαπάνης

Συνολική δαπάνη = PQ == P(a-bP) = aP-bP2

Συνθήκη 1ης τάξης:d(aP-bP2)/dP =0 (1)

Συνθήκη 2ης τάξης:d2 (aP-bP2)/dP2 <0 (2)

(1) a-2bP=0 P=a/2b

d2 (aP-bP2)/dP2

= d(a-2bP)/dp=-2b<0 (αφούb>0). Άρα ισχύει η (2)

Εποµένως η συνολική δαπάνηµεγιστοποιείται για P=a/2b

Για P=a/2b Q=a/2

Άρα A(P,Q)=Α(a/2, a/2b),δηλαδή το Α είναι το µέσο τουΒΓ, το σηµείο όπου η ζήτησηείναι µοναδιαία ελαστική.

P

Β a/b

a/2b A

Γ

0 a/2 a Q

εdΑ=-1, για P=a/2b

Έστω η ευθύγραµµη καµπύλη ζήτησης Q=a-bp, a>0, b>0

Page 9: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

33

Ειδικές περιπτώσεις ελαστικότητας ζήτησης

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

εd=0

εd=-∝

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

34

Η προσφορά των αγαθώνΝόµος της προσφοράς: Η σχέσηπου συνδέει την προσφερόµενηποσότητα (Q) ενός αγαθού µε τηντιµή του (P)

Τ ιµή , P

Π οσό τη τα , Q

Κ αµπύλη

προσφοράς

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

35

Οικονοµική αιτιολόγηση του νόµου της προσφοράς• Η αύξηση της τιµής ενός αγαθού έχει ως συνέπεια την αύξηση

του κέρδους των παραγωγών ανά µονάδα προϊόντος, η οποία

αποτελεί κίνητρο για την είσοδο νέων επιχειρήσεων στην αγορά.

• Η σύµφωνα µε τα παραπάνω αύξηση της παραγωγής απαιτεί την

αύξηση των συντελεστών παραγωγής και οι πρόσθετες

ποσότητες αυτών θα είναι πιο ακριβές αφού θα πρέπει να

προσελκυσθούν από άλλους κλάδους. Η αύξηση του κόστους

παραγωγής θα πρέπει να καλυφθεί από την αύξηση της τιµής

πώλησης.

• Εάν οι πρόσθετοι παραγωγικοί συντελεστές δεν είναι πιο

ακριβοί, είναι πιθανόν η αυξηµένη χρήση τους να οδηγήσει σε

φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας, και το αυξηµένο κόστος ανά

µονάδα προϊόντος θα πρέπει να καλυφθεί από την αύξηση της

τιµής πώλησης.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

36

Προσδιοριστικοί παράγοντες τηςπροσφοράς

• Τιµή του αγαθού• Κόστη συντελεστών παραγωγής• Τεχνολογία• Νοµικό – ρυθµιστικό πλαίσιο• Είσοδος – έξοδος παραγωγών

Page 10: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

37

Προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς πλην τηςτιµής

• Κόστη συντελεστών παραγωγήςΑυξήσεις στα κόστη των συντελεστών παραγωγής έχουν ωςαποτέλεσµα τη µετατόπιση της καµπύλης προσφοράς προς τααριστερά και αντίστροφα• ΤεχνολογίαΒελτίωση του επιπέδου της τεχνολογίας που µειώνει το κόστοςπαραγωγής έχει ως αποτέλεσµα τη µετατόπιση της καµπύληςπροσφοράς προς τα δεξιά και αντίστροφα• Νοµικό – ρυθµιστικό πλαίσιο• Είσοδος – έξοδος παραγωγώνΗ αύξηση του αριθµού των παραγωγικών µονάδων (είσοδος νέωνπαραγωγών) χωρίς να µειωθεί το µέγεθος παραγωγής τωνυφιστάµενων µονάδων έχει ως αποτέλεσµα την αύξηση της προσφοράςκαι αντίστροφα.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

38

Μετατοπίσεις της καµπύληςπροσφοράς

Τ ιµή , P

Π οσό τητα , Q

S

S ’’

S ’

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

39

Ελαστικότητα προσφοράς

Ελαστικότητα προσφοράς ωςπρος την τιµή

Τοξοειδής ελαστικότηταπροσφοράς ως προς την τιµή

Σηµειακή ελαστικότηταπροσφοράς ως προς την τιµή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

40

% µεταβολή της προσφερόµενης ποσότηταςεs = -----------------------------------------------------------=

% µεταβολή της τιµής

∆Q/Q1 ∆Q P1

= ---------- = ------ ----- ∆P/P1 ∆P Q1

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

P1

P2

Q1Q2

∆Q

∆P

εs >1 ελαστική προσφοράεs <1 ανελαστική προσφοράεs =1 µοναδιαία ελαστική προσφορά

Ελαστικότητα προσφοράς ως προς την τιµήS

Page 11: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

41

Τοξοειδής ελαστικότηταπροσφοράς ως προς τηντιµή

Σηµειακή ελαστικότηταπροσφοράς ως προς τηντιµή

∆Q (P1 + P2)/2 ∆Q P1 + P2

εs = ------ -------------- = ------ ------------ ∆P (Q1+ Q2)/2 ∆P Q1+ Q2

dQ P1

εs = ------ ---- dP Q1

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

42

Ειδικές περιπτώσεις ελαστικότητας προσφοράς

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

εs=0

εs=∝

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

43

Ευθύγραµµη καµπύλη προσφοράς- Ελαστική, ανελαστική καιµοναδιαία ελαστική προσφορά

εs= (dQ/dP) PA/QA ==(dQ/dP) P/Q (1)

Qs=a+bP (2)

(1), (2) εs= b P/(a+bP) (3)

Για a=0, Qs=bP (καµπύλη S)(3) εs=b P/bP = 1

Για a<0 (καµπύλη S')bP>a+bP εs>1Για a>0 (καµπύλη S'')bP<a+bP εs<1

S''

P S S'

A

0 Q

εs>1

εs<1

εs=1

Έστω η ευθύγραµµη καµπύλη προσφοράςQs=a+bP, b0

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

44

Ευθύγραµµη καµπύλη προσφοράς. Σηµειακή ελαστικότηταπροσφοράς - Γραφικός (γεωµετρικός) υπολογισµός

Για a=0, Qs=bP :Kαµπύλη SεsA= (dQ/dP) PA/QA = 0Q1/Q1A (Q1A/0Q1) = 1

εsA=1

Για a<0 : Kαµπύλη S'εs'A= (dQ/dP) PA/QA =

BQ1/Q1A (Q1A/0Q1) = BQ1/0Q1

BQ1>0Q1

εs'A>1

Για a>0 : Kαµπύλη S''εs''A= (dQ/dP) PA/QA =

ΓQ1/Q1A (Q1A/0Q1) = ΓQ1/0Q1

ΓQ1<0Q1

εs''A<1

S''

P S S'

A

B 0 Γ Q1 Q

εs>1

εs<1

εs=1

Έστω η ευθύγραµµη καµπύλη προσφοράςQs=a+bP, b0

Page 12: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

45

εsA = 1 (σηµείο Α)

εsΒ > 1 (σηµείο Β)

εsΓ < 1 (σηµείο Γ)

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

Β

Γ

Α

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

46

Προσδιοριστικοί παράγοντες τηςελαστικότητας προσφοράς ως προς την τιµή

• Ελαστικότητα προσφοράς τωνπαραγωγικών συντελεστών

• Χαρακτήρας χρονικής περιόδου(βραχυχρόνια, µακροχρόνια περίοδος)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

47

Προσδιοριστικοί παράγοντες της ελαστικότητας προσφοράς ως προςτην τιµή

Η ελαστικότητα προσφοράς των παραγωγικών συντελεστών:Όσο πιο ευχερής είναι η µετακίνηση των παραγωγικών συντελεστών από την παραγωγή

ενός προϊόντος στην παραγωγή ενός άλλου, τόσο µεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα

προσφοράς του τελικού προϊόντος και εποµένως τόσο µικρότερη είναι η αναγκαία αύξηση

της τιµής για την αύξηση της προσφερόµενης ποσότητας.

Χαρακτήρας χρονικής περιόδου:Σε πολύ βραχεία περίοδο η προσφορά είναι τελείως ανελαστική.

Στη βραχυχρόνια περίοδο η προσφορά µεταβάλλεται εντός των ορίων της υφιστάµενης

παραγωγικής δυναµικότητας των οικονοµικών µονάδων και η ελαστικότητα προσφοράς

παύει να είναι µηδενική.

Στη µακροχρόνια περίοδο η προσφορά µεταβάλλεται όχι µόνο εντός των ορίων της

υφιστάµενης παραγωγικής δυναµικότητας των οικονοµικών µονάδων (λόγω µεταβολής του

βαθµού χρησιµοποίησης της υφιστάµενης παραγωγικής δυναµικότητας αλλά και λόγω

µεταβολής της παραγωγικής δυναµικότητας και η ελαστικότητα προσφοράς λαµβάνει τη

µεγαλύτερη τιµή.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

48

Η ισορροπία της προσφοράς καιτης ζήτησης

PE = Τιµή ισορροπίαςQE = Ποσότητα ισορροπίας

Τ ιµή , P

Π οσό τη τα , Q

Καµπύλη

ζή τησης

Κ αµπύλη

προσφ ορά ς

P Ε

Q Ε

Page 13: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

49

Τιµή, P

Ποσότητα, Q

P1

P2

Q1 Q2

PE

QE

AB

Γ∆

Ε

Σταθερότητα του σηµείου ισορροπίας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

50

Επιδράσεις των µεταβολών της ζήτησης καιτης προσφοράς ενός προϊόντος στην τιµή και

στην ποσότητα ισορροπίας

Είδος µεταβολής Επίδραση στην τιµή Επίδραση στην ποσότητα

Αύξηση της ζήτησης Αύξηση Αύξηση

Αύξηση της προσφοράς Μείωση Αύξηση

Μείωση της ζήτησης Μείωση Μείωση

Μείωση της προσφοράς Αύξηση Μείωση

Αύξηση της ζήτησης και

της προσφοράς

Μείωση ή αύξηση Αύξηση

Μείωση της ζήτησης και

της προσφοράς

Αύξηση ή µείωση Μείωση

Το αποτέλεσµα µιας ταυτόχρονης µεταβολής της

προσφοράς και της ζήτησης θα εξαρτηθεί από τη σχέση

και το µέγεθος των επιµέρους επιδράσεων των µεταβολών

της προσφοράς και της ζήτησης καθώς επίσης και από τις

κλίσεις των καµπυλών αυτών.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

51

2Θεωρίες της ζήτησης

(Συµπεριφορά του καταναλωτή)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

52

Συµπεριφορά του καταναλωτή

• Προτιµήσεις των καταναλωτών

• Εισόδηµα των καταναλωτών

• Συνδυασµός προτιµήσεων των καταναλωτών υπό τους

περιορισµούς του εισοδήµατός των προκειµένου να καθοριστούν

οι επιλογές των καταναλωτών

Page 14: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

53

Θεωρία της απόλυτης χρησιµότητας (Cardinal Utility):

Περιγράφει το βαθµό στον οποίο ένας συνδυασµός ενός ή

περισσοτέρων αγαθών (καλάθι αγαθών) είναι προτιµότερος από

έναν άλλο.

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας (Ordinal Utility):

Κατατάσσει τα καλάθια αγαθών σε φθίνουσα σειρά προτίµησης,

αλλά δεν καθορίζει πόσο προτιµάται ένα καλάθι αγαθών σε σχέση

µε κάποιο άλλο.

Θεωρία της απόλυτης χρησιµότητας, θεωρία της τακτικήςχρησιµότητας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

54

Θεωρία της απόλυτης χρησιµότητας - Συνολική χρησιµότητα, οριακήχρησιµότητα

U= f(Q)

MU= ∆U/∆Q

και για απειροστικώς

µικρές µεταβολές:

MU= dU/dQ

U

MU

Q

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

55

Θεωρία της απόλυτης χρησιµότητας - Προσθετική συνάρτησηχρησιµότητας

U= U1(X1)+ U2(X2)+ . . .+ Un(Xn)

Για ένα καταναλωτή, η συνολική χρησιµότητα (U) από

την κατανάλωση ενός καλαθιού αγαθών (X1, X2 ,…,Xn)

ισούται µε το συνολικό άθροισµα των χρησιµοτήτων που

αποκτά ο καταναλωτής ανεξάρτητα από το κάθε αγαθό.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

56

Θεωρία της απόλυτης χρησιµότητας - Ισορροπία του καταναλωτή

Ισορροπία του καταναλωτή: η κατάσταση κατά την οποία ένας

καταναλωτής µε δεδοµένο εισόδηµα σε µια συγκεκριµένη περίοδο

και για δεδοµένες τιµές των αγαθών µεγιστοποιεί τη χρησιµότητά

του διαθέτοντας ολόκληρο το εισόδηµά του.

Συνθήκες ισορροπίας καταναλωτή που έχει να επιλέξει µεταξύ

δύο αγαθών Χ και Υ:

• xPx + yPy = I

x, y = οι ποσότητες των αγαθών X και Y

Px, Py= οι τιµές (σταθερές) των αγαθών X και Y

Ι = το εισόδηµα του καταναλωτή

• MUx/Px=MUy/Py (αρχή των ίσων οριακών µεταβολών)MUx, MUy= οι οριακές χρησιµότητες των αγαθών X και Y

Page 15: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

57

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Καµπύλες αδιαφορίας

Καµπύλες αδιαφορίας: αναπαριστούν όλους τους συνδυασµούς των

καλαθιών αγαθών που παρέχουν το ίδιο επίπεδο ικανοποίησης για τον

καταναλωτή.

Συνάρτηση χρησιµότητας:

U = f(x, y)

Η συνολική χρησιµότητα U εξαρτάται από τις ποσότητες x και y των

αγαθών X και Y αντίστοιχα που καταναλώνονται συνδυασµένα σε µια

δεδοµένη χρονική περίοδο.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

58

Χ

Υ

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Προτιµήσεις του καταναλωτή

Α

Ο καταναλωτής προτιµά

το συνδυασµό Α έναντι

όλων των συνδυασµών

στη γραµµοσκιαµένη

περιοχή Π1,

ενώ όλοι οι συνδυασµοί

της περιοχής Π2

προτιµώνται έναντι

του συνδυσµού Α.

Π1

Π2

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

59

Χ

10

20

30

40

10 20 30 40

Υ

50

Ζ

Γ

A

∆Ε

B

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Καµπύλες αδιαφορίας

U1

Οι συνδυασµοί B,A, & Γ

παρέχουν την ίδια ικανοποίηση

στον καταναλωτή.

Ο συνδυασµός ∆ προτιµάται

έναντι των συνδυασµών της

καµπύλης U1

•Οι συνδυασµοί της καµπύλης U1

προτιµώνται έναντι των

συνδυασµών Ε & Ζ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

60

U2

U3

Χ

Υ

U1

AB

Γ

Το καλάθι αγαθών A

προτιµάται έναντι του B.

Το καλάθι αγαθών B

προτιµάται έναντι του Γ.

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Χάρτης καµπυλών αδιαφορίας

Page 16: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

61

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Ιδιότητες καµπυλών αδιαφορίας

• Οι καµπύλες αδιαφορίας έχουν αρνητική κλίση

• Η υψηλότερη καµπύλη αντιπροσωπεύει ένα υψηλότερο επίπεδο

χρησιµότητας έναντι της χαµηλότερης

• Οι καµπύλες αδιαφορίας είναι παντού πυκνές

• Οι καµπύλες αδιαφορίας δεν τέµνονται µεταξύ τους

• Οι καµπύλες αδιαφορίας είναι κυρτές ως προς την αρχή των αξόνων

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

62

Χ

Υ

2 3 4 51

2

4

6

8

10

12

14

16A

B

D

EG

-6

1

1

1

1

-4

-2

-1

ΟΛΥxy = 6

ΟΛΥxy = 2

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Οριακός λόγος υποκατάστασηςτου αγαθού Υ από το αγαθό Χ

ΟΛΥxy = - ∆y/∆x

και για απειροστικώς

µικρές µεταβολές:

ΟΛΥxy = - dy/dx

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

63

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Ισορροπία του καταναλωτή

Ισορροπία του καταναλωτή: η κατάσταση κατά την οποία ένας

καταναλωτής µε δεδοµένο εισόδηµα σε µια συγκεκριµένη περίοδο

και για δεδοµένες τιµές των αγαθών µεγιστοποιεί τη χρησιµότητά

του διαθέτοντας ολόκληρο το εισόδηµά του.

Συνθήκες ισορροπίας καταναλωτή που έχει να επιλέξει µεταξύ

δύο αγαθών Χ και Υ:

• xPx + yPy = I

x, y = οι ποσότητες των αγαθών X και Y

Px, Py= οι τιµές (σταθερές) των αγαθών X και Y

Ι = το εισόδηµα του καταναλωτή

• ΟΛΥxυ = Px/Py

ΟΛΥxυ = οριακός λόγος υποκατάστασης του αγαθού Υ από το αγαθό Χ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

64

Θεωρία της απόλυτης και θεωρία της τακτικής χρησιµότητας -Συνθήκες ισορροπίας

Αρνητική κλίση των καµπυλών αδιαφορίας:

∆x MUx + ∆y MUy= 0

- ∆y/∆x = MUx / MUy

ΟΛΥxy= - ∆y/∆x = MUx/MUy

Συνθήκη ισορροπίας στη θεωρία της τακτικής χρησιµότητας:

ΟΛΥxy= Px/Py

ΟΛΥxy= MUx/MUy = Px/Py

Όµως εάν: MUx/MUy = Px/Py

MUx/ Px = MUy /Py :Συνθήκη ισορροπίας στη θεωρία της απόλυτης

χρησιµότητας

Page 17: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

65

U1

Εισοδηµατική γραµµή

A

Με την επιλογή του καλαθιού

αγαθών A ο καταναλωτής

τοποθετείται επί της

καµπύλης αδιαφορίας U2

µε δεδοµένη την εισοδηµατική γραµµή.

Στο A ισχύει:

ΟΛΥxy =Px/Py

Χ

Υ

xe xµ

ye

0

U2

U3

Θεωρία της τακτικής χρησιµότητας - Ισορροπία του καταναλωτή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

66

Καµπύλη τιµής - κατανάλωσης

U2

U1

Καµπύλη τιµής - κατανάλωσηςΚαµπύλη τιµής - κατανάλωσης

O x0

y0

Ε0

Υ

xµ’’

U3

Ε1Ε2

xµ xµ’

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

67

Κατασκευή καµπύλης ζήτησης του καταναλωτή µε βάση την καµπύλητιµής - κατανάλωσης

Καµπύλη ζήτησηςΚαµπύλη ζήτησης

O x0

Px2

Ε0

Px

Ε1

Ε2

x1 x2

Px1

Px0

XΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι,

∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ68

Συνολικό Αποτέλεσµα, Αποτέλεσµα Υποκατάστασης και ΕισοδηµατικόΑποτέλεσµα

Συνολικό Αποτέλεσµα (ΣΑ): η µεταβολή της ζητούµενης ποσότητας ενός αγαθού λόγω µεταβολής της τιµής του

Συνολικό Αποτέλεσµα (ΣΑ) = Εισοδηµατικό Αποτέλεσµα (ΕΑ) + Αποτέλεσµα Υποκατάστασης (ΑΥ)

Εισοδηµατικό Αποτέλεσµα (ΕΑ): το αποτέλεσµα µεταβολής στη ζητούµενη ποσότητα ενός αγαθού λόγω µεταβολής

του πραγµατικού εισοδήµατος του καταναλωτή (αφορά στην προσαρµογή της ζήτησης στη µεταβολή του

πραγµατικού εισοδήµατος).

Αποτέλεσµα Υποκατάστασης (ΑΥ): το αποτέλεσµα µεταβολής στη ζητούµενη ποσότητα ενός αγαθού λόγω µεταβολής

των σχετικών τιµών (αφορά στην προσαρµογή της ζήτησης στη µεταβολή των σχετικών τιµών).

Το Αποτέλεσµα Υποκατάστασης (ΑΥ) είναι πάντοτε αρνητικό (µείωση της τιµής ενός αγαθού συνεπάγεται αύξηση του

ρυθµού κατανάλωσής του και αντίστροφα). Η πρόταση αυτή είναι γνωστή ως θεώρηµα του Slutsky.

• ΣΑ = (-)ΑΥ (±/0)ΕΑ

• ΕΑ <0 για κανονικά αγαθά

• ΕΑ >0 για κατώτερα αγαθά

• ΕΑ = 0 για ουδέτερα αγαθά

Page 18: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

69

Τύποςαγαθού

ΑΥ ΑΕ ΣΑ

Κανονικό - - -

Κατώτερο - + Εάν ΑΥ+ΕΑ<0ισχύει ο νόµος της

ζήτησης

Εάν ΑΥ+ΕΑ>0 δενισχύει ο νόµος της

ζήτησης

Ουδέτερο - 0 -

Συνολικό Αποτέλεσµα, Αποτέλεσµα Υποκατάστασης και ΕισοδηµατικόΑποτέλεσµα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

70

Αποτέλεσµα υποκατάστασης και εισοδηµατικό αποτέλεσµα: κανονικά αγαθά

Χ

O

Υ

Υµ

Χ1 Χµ’

Υ1 A

U1

Το εισοδηµατικό αποτέλεσµα

(ΕΑ) είναι το Χ3 Χ2

(από το Γ στο B).

ΕΑ

Υ2

Χ2 Χµ

U2

B

Όταν µειωθεί η τιµή του Χ, η

καταναλισκόµενη ποσότητα αυξάνει κατά Χ1Χ2

καθώς ο καταναλωτής κινείται από A στο B.

Χ3ΣΑ

ΑΥ

Γ

Το αποτέλεσµα

υποκατάστασης (ΑΥ)

είναι Χ1Χ3, (από το A στο Γ).

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

71

ΧO

Υµ

Υ

Χ1 χµΧ2 Χµ’

A

U1

Χ3

ΑΥ

Γ

ΣΑ

Στην περίπτωση ενός

κατώτερου το ΕΑ είναι θετικό

αλλά το ΑΥ είναι µεγαλύτερο από

το ΕΑ.

B

ΕΑ

U2

Αποτέλεσµα υποκατάστασης και εισοδηµατικό αποτέλεσµα: κατώτερα αγαθά

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

72

3

Θεωρία παραγωγής και κόστους

παραγωγής

Page 19: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

73

Συνάρτηση παραγωγής

Τεχνολογία παραγωγής

Εισροές L, K

Συνάρτηση παραγωγής: Q = f (L, K)

Q =Συνολικό προϊόν (εκροή)

L = Ποσότητα εργασίας

Κ = Ποσότητα κεφαλαίου

∆ιαδικασία

µετασχηµατι-

σµού εισροώνΕκροή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

74

Βραχυχρόνια, µακροχρόνιαπερίοδος παραγωγής

Βραχυχρόνια περίοδος παραγωγής: ηπερίοδος κατά την οποία ένας ήπερισσότεροι συντελεστές παραγωγήςείναι (εµφανίζονται ως) σταθεροί

Μακροχρόνια περίοδος παραγωγής: ηπερίοδος κατά την οποία όλοι οισυντελεστές παραγωγής είναι(εµφανίζονται ως) µεταβλητοί

Οριακό, µέσο προϊόν εργασίαςΟριακό προϊόν εργασίας = ∆Q/∆L

Μέσο προϊόν εργασίας = Q/L

Q =Συνολικό προϊόν

L = Ποσότητα εργασίας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

75

A P = κ λ ί σ η δ ι α ν ύ σ µ α τ ο ς α π ό τ η ν α ρ χ ή τ ω ν α ξ ό ν ω ν σ εο π ο ι ο δ ή π ο τ ε σ η µ ε ί ο σ τ η ν κ α µ π ύ λ η T PM P = κ λ ί σ η ε φ α π τ ο µ έ ν η ς σ ε ο π ο ι ο δ ή π ο τ ε σ η µ ε ί ο σ τ η νκ α µ π ύ λ η T P

60

1 12

0 2 3 4 5 6 7 8 9 1 01

A

B

C

D

8

10

20

E

0 2 3 4 5 6 7 9 1 01

30

Φ Α Σ Η Ι Φ Α Σ Η Ι Ι Φ Α Σ Η Ι Ι ΙQ

A P L ,

M P L

A P L

M P L

L

L

T P

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

76

Βραχυχρόνια περίοδος παραγωγής –Συνολικό προϊόν, οριακό και µέσο

προϊόν εργασίας

Όταν MPL = 0, το TP λαµβάνει τη µέγιστητιµή του

Όταν MPL > APL, το APL αυξάνεται Όταν MPL < APL, το APL µειώνεται Όταν MPL = APL, το APL λαµβάνει τηµέγιστη τιµή του

Page 20: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

77

Μακροχρόνια περίοδος παραγωγής– Ισοκαµπύλες παραγωγής

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

0 5 10 15 20L

Κ

Q3Q1

Q2

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

78

Υποκατάσταση µεταξύ εισροών -Οριακός λόγος τεχνικής

υποκατάστασης του κεφαλαίου απότην εργασία (ΟΛΤΥLK)

Ο οριακός λόγος τεχνικής υποκατάστασης του

κεφαλαίου από την εργασία (ΟΛΤΥLK) εκφράζει τη

µέγιστη ποσότητα κεφαλαίου που είναι εφικτό να

υποκατασταθεί από µια επιπλέον µονάδα εργασίας

χωρίς να µεταβληθεί το συνολικό προϊόν.

ΟΛΤΥLK = - ∆K/∆Lή για απειροστικώς µικρές µεταβολές

ΟΛΤΥLK = - dK/dL

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

79

Υποκατάσταση εισροών και οριακόπροϊόν

Εστω η καµπύλη ίσου προϊόντος: Q=f(L,K),

Q=σταθερός αριθµός.

Τότε:

0 = (f/L) dL + (f/K) dK = MPL dL + MPK dK

ή

MPL dL + MPK dK = 0

ή

-dΚ/dL = MPL/MPK

ή

ΟΛΤΥLK= MPL/MPK

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

80

Ειδικές περιπτώσεις καµπυλών ίσου προϊόντος

• Τέλεια συµπληρωµατικές

εισροές

• Τέλεια υποκατάστατες

εισροές

LL

KK

QQ11

QQ22

ΟιΟι εισροέςεισροές χρησιµοποιούνταιχρησιµοποιούνται

σεσε σταθερέςσταθερές αναλογίεςαναλογίεςKK

QQ11

QQ22

LL

ΟΟ ΟΛΤΥΟΛΤΥ είναιείναι σταθερόςσταθερός

Page 21: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

81

Αποδόσεις κλίµακας

Μεταβολή ποσότητας εισροών κατά x%

Αντίδραση παραγόµενης ποσότητας

προϊόντος:

Κατά x% : Σταθερές αποδόσεις κλίµακας

Κατά µεγαλύτερο του x% : Αύξουσες

αποδόσεις κλίµακας

Κατά µικρότερο του x% : Φθίνουσες

αποδόσεις κλίµακας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

82

Η συνάρτηση παραγωγής Q=f(L,K) για λ>0 χαρακτηρίζεται από:

• σταθερές αποδόσεις κλίµακας εάν λQ=λf(L,K)=f(λL,λK)

• αύξουσες αποδόσεις κλίµακας εάν λQ=λf(L,K)<f(λL,λK)

• φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας εάν λQ=λf(L,K)>f(λL,λK)

Αποδόσεις κλίµακας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

83

Η απόσταση µεταξύ των

ισοκαµπυλών παραγωγής

παραµένει σταθερή

αυξανοµένης της παραγωγής

κατά µια σταθερή ποσότητα.

KK

LLQQ11=10=10

QQ22=20=20

QQ33=30=30

QQ44=40=40

Σταθερές αποδόσεις κλίµακας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

84

Αύξουσες αποδόσεις κλίµακας

Η απόσταση µεταξύ των

ισοκαµπυλών παραγωγής

µειώνεται αυξανοµένης της

παραγωγής κατά µια

σταθερή ποσότητα.

KK

LLQ=10Q=10

Q=20Q=20

Q=30Q=30

Q=40Q=40

Page 22: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

85

Φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας

Η απόσταση µεταξύ των

ισοκαµπυλών παραγωγής

αυξάνεται αυξανοµένης της

παραγωγής κατά µια

σταθερή ποσότητα.

KK

LLQ=10Q=10

Q=20Q=20

Q=30Q=30

Q=40Q=40

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

86

Q

L,K

(α) Σταθερές αποδόσεις κλίµακας

0

Q TP

L,K

(β) Αύξουσες αποδόσεις κλίµακας

0

Q TP

L,K

(γ) Φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας

0

TC

TP

Αποδόσεις κλίµακας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

87

Q = A • K α • L β : Συνάρτηση παραγωγής Cobb-Douglas

f(λL,λK) = A • (λ K)α • (λ L) β =

= A • λ α Kα • λ β Lβ = λ α +β A • Kα • Lβ = λ α +β f(L,K)

Άρα

εάν α+β=1 --> f(λL,λK) = λQ : σταθερές αποδόσεις κλίµακας

εάν α+β<1 --> f(λL,λK) < λQ : φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας

εάν α+β>1 --> f(λL,λK) > λQ : αύξουσες αποδόσεις κλίµακας

Συνάρτηση παραγωγής Cobb-Douglas

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

88

Θεωρία κόστους παραγωγής

Page 23: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

89

• Οικονοµικό κέρδος = Συνολικά έσοδα - Συνολικό οικονοµικό κόστος

• Συνολικό οικονοµικό κόστος =άµεσο (εµφανές) κόστος + έµµεσο (αφανές) κόστος

• Λογιστικό κέρδος = Συνολικά έσοδα - Άµεσο (εµφανές) κόστος

• Κόστος ευκαιρίας µιας ιδιόκτητης και ιδιοαπασχολούµενης εισροής = χρηµατική απολαβή που αποποιείται η επιχείρηση µε το να κρατήσει τηνιδιόκτητή της εισροή ιδιοαπασχολούµενη και να µην τη χρησιµοποιήσει στηνκαλύτερη εναλλακτική παραγωγική ευκαιρία.

• Επιχειρηµατικότητα: η αµοιβή της επιχειρηµατικής λειτουργίας

• Το κόστος ευκαιρίας της επιχειρηµατικότητας είναι η ελάχιστη αµοιβή για ναπαραµείνει ο παραγωγός και ιδιοκτήτης της επιχείρησης στην παραγωγή ενόςσυγκεκριµένου προϊόντος. Η αµοιβή αυτή είναι το κανονικό κέρδος.

Κόστος παραγωγής

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

90

C0 C1 C2

CO C1 C2 :

καµπύλες

ίσου κόστους

AK1

L1

K3

L3

K2

L2

Q1

Q1: ισοκαµπύλη παραγωγής.

Η καµπύλη ίσου κόστους C0

δείχνει όλους τους συνδυασµούς των K και L

µε τους οποίους µπορεί να παραχθεί

το Q1 στο επίπεδο κόστους C0.

Η καµπύλη ίσου κόστους C2 δείχνει

ότι η ποσότητα

Q1 µπορεί να παραχθεί µε τους

συνδυασµούς

K2L2 or K3L3.

Όµως και οι δύο είναι συνδυασµοί

υψηλότερου κόστους από τον K1L1.

Παραγωγή µε το ελάχιστο κόστος

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

91

Eλαχιστοποίηση συνολικού κόστους παραγωγής

C=wL+rK

Άρα για σταθερές τιµές w, r οι γραµµές ίσου κόστους είναι:

C0=wL+rK, C1=wL+rK, C2=wL+rK κλπ

ΟΛΤΥLK= OK2/OL2=(C1/r)/(C2/w)=w/r

ΟΛΤΥLK= MPL/MPK

Εποµένως:

ΟΛΤΥLK= MPL/MPK=w/r

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

92

Μακροχρόνιο µέσο κόστος και αποδόσεις κλίµακας

Αύξουσες αποδόσεις κλίµακας: η καµπύλη µακροχρονίου

µέσου κόστους κατέρχεται

Σταθερές αποδόσεις κλίµακας: η καµπύλη µακροχρονίου

µέσου κόστους είναι οριζόντια

Φθίνουσες αποδόσεις κλίµακας: η καµπύλη µακροχρονίου

µέσου κόστους ανέρχεται

Page 24: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

93

Κόστος Παραγωγής

Συνολικό κόστος (TC) = Σταθερό κόστος

(FC) + Μεταβλητό κόστος (VC)

Μέσο συνολικό κόστος (ATC) =

(Q) προϊόν Συνολικό(TC) κόστος Συνολικό

= Μέσο σταθερό κόστος (AFC) + Μέσο

µεταβλητό κόστος (AVC)

Οριακό κόστος (MC) = ∆TC / ∆Q

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

94

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

ΚΟΣΤΟΣ

25

50

75

100

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

FC

TC

VC

Βραχυχρόνια περίοδος παραγωγής – Σταθερό,µεταβλητό και συνολικό κόστος

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

95

25

50

75

100

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

MC

ATC

AVC

AFC

ΚΟΣΤΟΣ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Βραχυχρόνια περίοδος παραγωγής –Οριακό, µέσοσυνολικό, µέσο µεταβλητό και µέσο σταθερό κόστος

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

96

q

STC,

LTC

STC (K0)

STC (K1)

STC (K2)

q0 q1 q2

LTC

Καµπύλες συνολικού µακροχρόνιου καιβραχυχρόνιου κόστους

Page 25: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

97

Q

SMC,

SAC,

LMC,

LAC

Q0 Q1

LAC

LMCSAC (K0)SMC (K0)

SAC (K1)SMC (K1)

Καµπύλες οριακού, µέσου µακροχρόνιου καιβραχυχρόνιου κόστους

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

98

Μακροχρόνιο και βραχυχρόνιο κόστος

Για παραγωγή στην περιοχή των αυξουσών αποδόσεων

κλίµακας: LAC=SAC>LMC=SMC

Για παραγωγή στην περιοχή των φθινουσών αποδόσεων

κλίµακας: LAC=SAC<LMC=SMC

Για παραγωγή στις σταθερές αποδόσεις κλίµακας:

LAC=SAC=LMC=SMC

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

99

Μορφές αγοράς(Πλήρης ανταγωνισµός, Μονοπώλιο, Μονοπωλιακός

ανταγωνισµός, Ολιγοπώλιο)

4

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

100

ΜΟΡΦΕΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣΕΠΙΧΕΙΡΗ-ΣΕΩΝ ΣΤΟΝΚΛΑ∆Ο

ΤΥΠΟΣΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

∆ΥΝΑΤΟΤΗΤΑΕΙΣΟ∆ΟΥ ΣΤΟΝΚΛΑ∆Ο

ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑ-ΤΑ

ΠΛΗΡΗΣΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΥΜΕΓΑΛΟΣ

ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΣ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΘΟΛΟΥ ΟΡΙΣΜΕΝΟΙΓΕΩΡΓΙΚΟΙΚΛΑ∆ΟΙ

ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ ΜΙΑ ΜΟΝΑ∆ΙΚΟ ΚΑΜΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣΚΟΙΝΗΣΩΦΕΛΕΙΑΣ –ΦΥΣΙΚΑΜΟΝΟΠΩΛΙΑ

ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΟΣΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΛΕΣ ΕΛΑΦΡΑ∆ΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ

ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΙΚΡΗ ΛΙΑΝΙΚΟΕΜΠΟΡΙΟ,ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣΠΑΡΑΓΩΓΗΣΤΡΟΦΙΜΩΝΚΛΠ.

ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ ΛΙΓΕΣ ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΣΉ∆ΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ

ΣΧΕΤΙΚΑ∆ΥΣΚΟΛΗ

ΑΡΚΕΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣΧΑΛΥΒΑ,ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ,ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝΚΛΠ

Μορφές αγοράς

Page 26: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

101

Πλήρως ανταγωνιστική επιχείρηση - Ζήτηση καιοριακό έσοδο

Q

P

dP1

Q1

D

P1

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΚΛΑ∆ΟΣ

Q

P

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

102

0

ΚΟΣΤΟΣ,

ΕΣΟ∆Ο,

ΚΕΡ∆ΟΣ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

STC

q0 q*

)(qπ

ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ - ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΣΟ∆Ο, ΣΥΝΟΛΙΚΟΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡ∆ΟΥΣ

TR

q1

• Εάν q=0 τότε π = -F

• 0<q<q0 η ζηµιά µειώνεται µέχρι το

σηµείο Α όπου και µηδενίζεται

(SΤR=TC)

• q0<q<q1 πραγµατοποιούνται κέρδη

που µεγιστοποιούνται στο q*

• q>q1 πραγµατοποιείται ζηµιά που

βαίνει αυξανόµενη

F

-F

Α

Α’

Μ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

103

ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡ∆ΟΥΣ

dπ/dq = 0 dTR/dq - dSTC/dq = 0 dTR/dq = dSTC/dq

MR = STCMR = P = AR

MR = STC = P = AR

d2π/dq2 < 0 d2TR/dq2 - d2STC/dq2 < 0 dMR/dq -dSMC/dq < 0 dMR/dq < dSMC/dq

dMR/dq = 0 dSMC/dq>0

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

104

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ - ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑΠΕΡΙΟ∆ΟΣ

MR=P>SAC: πραγµατοποίηση κερδώνMR=P=SAC: οικονοµικό κέρδος = 0MR=P<SAC: πραγµατοποίηση ζηµιών

Στην περίπτωση που η επιχείρηση πραγµατοποιεί ζηµιά, εάν:MR=P>AVC: συνέχιση της λειτουργίαςMR=P=AVC: ζηµιά ίση µε το σταθερό κόστος. Η απόφασηθα εξαρτηθεί από τις προσδοκίες της επιχείρησης.MR=P<AVC: διακοπή της λειτουργίας

Page 27: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

105

Πλήρως ανταγωνιστική επιχείρηση που πραγµατοποιεί κέρδη

10

20

30

40

Τιµή,

Κόστος

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

50

60MC

AVC

ATCAR=MR=P

Qq*

A

B

D

Cq1 : MR > MC

q2: MC > MR

q0: MC = MR

αλλά το

MC µειώνεται

π = (P-0C) q* ή

ABCD

q*: MR = MC

και P > ATC

q1 q2q0

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

106

Πλήρως ανταγωνιστική επιχείρηση που πραγµατοποιεί ζηµιές

Q

AVC

ATCMC

q*

P = MR

B

F

C

A

E

D

Στο q*: MR = MC

και P < ATC

Ζηµιά = (P- 0C) x q* ή ABCD

Τιµή,

Κόστος

0

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

107

S1

Πλήρης ανταγωνισµός - Ισορροπία στη µακροχρόνια περίοδο(περίπτωση επιχείρησης που πραγµατοποιεί κέρδη)

Q

P

P1LAC

LMC

D

S2

P1

Q1q2

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΛΑ∆ΟΣ

P2

Q2

P2

•Τα έσοδα προσελκύουν νέες επιχειρήσεις

•Η προσφορά αυξάνεται έως ότου το κέρδος = 0

Q

P

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

108

S2

Πλήρης ανταγωνισµός - Ισορροπία στη µακροχρόνια περίοδο (περίπτωσηεπιχείρησης που πραγµατοποιεί ζηµίες)

Q

P

P2

LAC

LMC

D

S1

P2

Q2q2

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΛΑ∆ΟΣ

Q

P

q1

A

B Γ

0 0

P1P1

Q1

•Οι ζηµίες προκαλούν έξοδο των επιχειρήσεων

•Η προσφορά µειώνεται έως ότου η ζηµιά = 0

Page 28: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

109

ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ - ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΛΑ∆ΟΥ ΚΑΙΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Q Q

P PΚΛΑ∆ΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

D S

Q0

P0 P0D = MR = P

q0

LRACLMC

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

110

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ - ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑΠΕΡΙΟ∆ΟΣ

Εαν σε ισορροπίαP<LACη επιχείρηση εµφανίζει ζηµιά και θα διακόψει τηλειτουργίας της στον κλάδο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

111

Μονοπώλιο - Μέσο και οριακό έσοδο

Q0

1

2

3

P

1 2 3 4 5 6 7

4

5

6

7

Μέσο έσοδο (ζήτηση)

Οριακό

έσοδο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

112

MC

AC

Q

P1

D = AR

MR

P*

Q*

P2

Q2

Μονοπώλιο - Μεγιστοποίηση του κέρδους όταν MR=MC

P

Q1

Page 29: μικροοικονομική ανάλυση πολύ καλή

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

113

Μονοπωλιακά ανταγωνιστική επιχείρηση στη βραχυχρόνια καιµακροχρόνια περίοδο

Q

P

Q

PMC

AC

MC

AC

DSR

MRSR

DLR

MRLR

QSR

PSR

QLR

PLR

Βραχυχρόνια περίοδος (SR) Μακροχρόνια περίοδος (LR)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

114

Ολιγοπωλιακή επιχείρηση - Καµπτόµενη καµπύλη ζήτησης

P,

MR

Q

MR1

D1

Εάν µια επιχείρηση µειώσει την τιµή

και οι υπόλοιπες ακολουθήσουν

η ζήτηση

θα είναι ανελαστική

Εάν µια επιχείρηση αυξήσει την τιµή

και οι υπόλοιπες δεν ακολουθήσουν η ζήτηση

θα είναι ελαστική

D2

MR2

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ι, ∆Ι∆ΑΣΚΩΝ: Ι.ΤΣΩΛΑΣ

115

P

D

P*

Q*

MC

MC’

Μετατοπίσεις της καµπύλης

οριακού κόστους στο ασυνεχές τµήµα

της καµπύλης οριακού εσόδου δεν επηρεάζουν

την τιµή και την ποσότητα ισορροπίας.

Q

MR

Ολιγοπωλιακή επιχείρηση - Ισορροπία και µετατοπίσεις τηςκαµπύλης του οριακού κόστους