ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

7
Λυμένα Θέματα και Ασκήσεις κ.λ.π ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr e-mail : [email protected] ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 1 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Μέθοδοι ανάπτυξης παραγράφου : 1) με ορισμό 2) με διαίρεση 3) με αιτίες και αποτελέσματα 4) με σύγκριση και αντίθεση 5) με παραδείγματα 6) με αναλογία 7) με συνδυασμό μεθόδων Α) Η παράγραφος με ορισμό: Πριν αναλύσουμε τον τρόπο γραφής της παραπάνω παραγράφου, θα παρουσιάσουμε τα είδη των ορισμών: α) Ο τυπικός ορισμός β) Ο άτυπος ή εκτεταμένος ορισμός γ) Ο ορισμός με ετυμολόγηση της λέξης α) ο τυπικός ορισμός αποτελείται από τα εξής μέρη: την οριστέα έννοια: η έννοια που πρέπει να οριστεί το γένος/ έννοια: η ευρύτερη κατηγορία στην οποία υπάγεται η οριστέα έννοια την ειδοποιό διαφορά: το ουσιώδες γνώρισμα/ τα που διαφοροποιούν την οριστέα έννοια από τις υπόλοιπες του γένους Παράδειγμα: ο άνθρωπος ( οριστέα έννοια) είναι ένα έμβιο ον (γένος) με λογική (ειδοποιός διαφορά) Η παράγραφος με τυπικό ορισμό έχει την ακόλουθη δομή: Κεντρική ιδέα: η οριστέα έννοια Κατευθυντήρια ιδέα: η έννοια/ γένος και η ειδοποιός διαφορά Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο ορισμός παρουσιάζεται στην θεματική περίοδο Λεπτομέρειες: Επεξήγηση της/ των ειδοποιού/ ων διαφορών Παράδειγμα παραγράφου με τυπικο ορισμό: Η προκατάληψη οριζέται ως μια αρνητική στάση απέναντι στα μέλη μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας, στάση η οποία βασίζεται αποκλειστικά στη συμμετοχή τους στην ομάδα αυτή. Αναλυτικότερα, κάποιος που είναι προκατειλημμένος απέναντι σε μια ομάδα τείνει να αξιολογεί τα μέλη της με αρνητικό τρόπο, απλά και μόνο επειδή ανήκουν σε αυτή την ομάδα. Η προσωπικότητα, η συμπεριφορά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε συγκεκριμένου ατόμου παίζουν πολύ μικρό ρόλο εφόσον όλα τα μέλη της ομάδας έχουν μεταξύ τους ομοιογενή χαρακτηριστικά. Κοκκινάκη Φλ., Κοινωνική Ψυχολογία, Αθήνα 2005, σελ. 211 β) ο εκτεταμένος ορισμός Δεν είναι τόσο περιοριστικός όσο ο παραπάνω. Αναλύει την έννοια με πιο πολλά διευκρινιστικά στοιχεία

Transcript of ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Page 1: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

1

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ

Μέθοδοι ανάπτυξης παραγράφου :

1) µε ορισµό

2) µε διαίρεση

3) µε αιτίες και αποτελέσµατα

4) µε σύγκριση και αντίθεση

5) µε παραδείγµατα

6) µε αναλογία

7) µε συνδυασµό µεθόδων

Α) Η παράγραφος µε ορισµό:

Πριν αναλύσουµε τον τρόπο γραφής της παραπάνω παραγράφου, θα

παρουσιάσουµε τα είδη των ορισµών:

α) Ο τυπικός ορισµός

β) Ο άτυπος ή εκτεταµένος ορισµός

γ) Ο ορισµός µε ετυµολόγηση της λέξης

α) ο τυπικός ορισµός αποτελείται από τα εξής µέρη:

την οριστέα έννοια: η έννοια που πρέπει να οριστεί

το γένος/ έννοια: η ευρύτερη κατηγορία στην οποία υπάγεται η οριστέα έννοια

την ειδοποιό διαφορά: το ουσιώδες γνώρισµα/ τα που διαφοροποιούν την οριστέα

έννοια από τις υπόλοιπες του γένους

Παράδειγµα: ο άνθρωπος ( οριστέα έννοια) είναι ένα έµβιο ον (γένος) µε λογική

(ειδοποιός διαφορά)

Η παράγραφος µε τυπικό ορισµό έχει την ακόλουθη δοµή:

Κεντρική ιδέα: η οριστέα έννοια

Κατευθυντήρια ιδέα: η έννοια/ γένος και η ειδοποιός διαφορά

Βλέπουµε, λοιπόν, ότι ο ορισµός παρουσιάζεται στην θεµατική περίοδο

Λεπτοµέρειες: Επεξήγηση της/ των ειδοποιού/ ων διαφορών

Παράδειγµα παραγράφου µε τυπικο ορισµό:

Η προκατάληψη οριζέται ως µια αρνητική στάση απέναντι στα µέλη µιας

συγκεκριµένης κοινωνικής οµάδας, στάση η οποία βασίζεται αποκλειστικά στη

συµµετοχή τους στην οµάδα αυτή. Αναλυτικότερα, κάποιος που είναι

προκατειληµµένος απέναντι σε µια οµάδα τείνει να αξιολογεί τα µέλη της µε

αρνητικό τρόπο, απλά και µόνο επειδή ανήκουν σε αυτή την οµάδα. Η

προσωπικότητα, η συµπεριφορά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε

συγκεκριµένου ατόµου παίζουν πολύ µικρό ρόλο εφόσον όλα τα µέλη της οµάδας

έχουν µεταξύ τους οµοιογενή χαρακτηριστικά.

Κοκκινάκη Φλ., Κοινωνική Ψυχολογία, Αθήνα 2005, σελ. 211

β) ο εκτεταµένος ορισµός

∆εν είναι τόσο περιοριστικός όσο ο παραπάνω. Αναλύει την έννοια µε πιο πολλά

διευκρινιστικά στοιχεία

Page 2: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

2

Παράδειγµα παραγράφου µε εκτεταµένο ορισµό: Βιοτικό επίπεδο: Με τον όρο βιοτικό επίπεδο εννοούµε όλα τα υλικά και άυλα αγαθά

που απολαµβάνει κάποιος στην καθηµερινή του ζωή. Πόσα αγαθά και ποιάς

ποιότητας, πόσα τρόφιµα καταναλώνει και ποιας θερµιδικής απόδοσης είναι αυτά,

ποιες συσκευές χρησιµοποιεί στην καθηµερινή του ζωή, είναι στοιχεία τας οποία

ανήκουν στον όρο βιοτικό επίπεδο. Τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο

και ευρύτερα, συγκεντρώνονται στοιχεία από κάθε χώρα και γίνονται συγκρίσεις

ανάµεσά τους. Πόσο κρέας, βούτυρο, ψωµί, λαχανικά και άλλα εδέσµατα

καταναλώνονται ανά κάτοικο σε κάθε χώρα, αποτελεί δείκτη του βιοτικού επιπέδου.

Αυτοκίνητα, ψυγεία, πλυντήρια, αυτοµατισµοί, τηλεοράσεις, µηχανήµατα ήχου και

εικόνας…………( η παράγραφος συνεχίζεται )

Καψάλης Γ. Π. Βασικά δεδοµένα τεκµηρίωσης ιδεών και γλώσσας, Αθήνα 1996, σελ.

27

Η θέση του ορισµού σε µια παράγραφο:

Ο ορισµός δεν έχει µια συγκεκριµένη/ αµετακίνητη θέση στην παράγραφο. Άλλοτε

βρίσκεται στην πρώτη περίοδο, άλλοτε στη δεύτερη ή την τρίτη. Μερικές φορές

συναντάται και στην τελευταία περίοδο.

γ) Παράγραφος µε τη χρήση της ετυµολογίας

Για να κατανοήσουµε πληρέστερα τη σηµασία της λασπολογίας των

δηµοσιογράφων, αρκεί να προσέξουµε την ετυµολόγηση της. Η λέξη λασπολογία

σχηµατίζεται από τις λέξεις λάσπη που κυριολεκτικά είναι το χώµα και το νερό

αναµεµιγµένα, το πηχτό κατακάθι και µεταφορικά ταυτίζεται µε το χαµηλό ηθικό

επίπεδο, τη διαφθορά. Το δεύτερο συνθετικό είναι η λέξη λόγος, που εδώ σηµαίνει

γλώσσα. Με βάση, λοιπόν, τα δύο συνθετικά λασπολογία είναι η κατηγορία που δεν

ευσταθεί και µάλιστα διατυπώνεται µε χυδαίο και ανήθικο τρόπο. Πρόκειται για τις

συκοφαντίες που εκτοξεύουν οι δηµοσιογράφοι σε πολλά έντυπα µε σκοπό να

σπιλώσουν το όνοµα δηµοσίων προσώπων.

Μια επιπλέον ταξινόµηση των ορισµών µε δύο διαφορετικά κριτήρια:

1) Κριτήριο: ο τρόπος παρουσίασης της οριστέας έννοιας α) αναλυτικός και

β) συνθετικός ή γενετικός

2) Κριτήριο: η έκταση

α) σύντοµος

β) εκτεταµένος

Β) Η παράγραφος µε διαίρεση:

Στην παράγραφο αυτή το όλο χωρίζεται στο µέρος. Αναλύεται το γένος στα είδη µε

βάση κάποιο ουσιώδες γνώρισµά τους. Συνήθως, η διαίρεση συµπληρώνει τον ορισµό

µιας έννοιας. Γι΄αυτό το λόγο η πιο γνωστή δοµή της παραγράφου είναι η ακόλουθη:

Ξεκινάµε µε τον ορισµό µιας έννοιας ο οποίος στη συνέχεια συµπληρώνεται µε τη

διαίρεση

Μέρη της διαίρεσης:

∆ιαιρετική βάση το κριτήριο στο οποίο στηριζόµαστε για να γίνει η διαίρεση. Η

διαιρετική βάση πρέπει να είναι ενιαία.

∆ιαιρετέα έννοια συνήθως έχει τη µορφή της κεντρικής ιδέας

Αποτέλεσµα της συνήθως έχει τη µορφή κατευθυντήριας ιδέας, η οποία

αναλύεται σε βασική υποστηρικτική περιόδο στις λεπτοµέρειες

Page 3: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

3

Παράδειγµα:

Στο παιδαγωγικό χώρο οι αρχές της διδασκαλίας σε σχέση µε τον κοινωνικο-

συναισθηµατικό τοµέα του παιδιού είναι η ενθάρρυνση του ενήλικου προς το παιδί, η

ανάπτυξη σχέσεων αλληλεπίδρασης και αυτόνοµης συνεργασίας µεταξύ των παιδιών

και η εκδήλωση της ανεξαρτησίας, της περιέργειας και πρωτοβουλίας εκ µέρους του

παιδιού. Η ενθάρρυνση που καθιστά το παιδί περισότερο αυτόνοµο απέναντι στους

ενήλικες. (βασική υποστηρικτική περίοδος) Στο πλαίσιο της ενθάρρυνσης πρέπει να

δίνεται ευκαιρία στο παιδί να επιλέξει και να αποφασίσει αυτό που θέλει να πράξει

και να οικοδοµήσει τους κανόνες της συµπεριφοράς του. Βασικό στοιχείο σ΄ αυτές τις

δυνατότητες, που πρέπει να παρέχονται στο παιδί, παραµένει η καλλιέργεια της

σχέσης του αµοιβαίου σεβασµού µεταξύ των ενηλίκων και των παιδιών. Η δεύτερη

σηµαντική αρχή αναφέρεται στην ενθάρρυνση των σχέσεων αλληλεπίδρασης και

αυτόνοµης συνεργασίας των παιδιών. (βασική υποστηρικτική περίοδος). Είναι

σηµαντικό να λύνουν τα παιδιά µόνα τους τις µεταξύ τους συγκρούσεις και να

καταστούν ικανά να υπερβαίνουν τον εγωκεντρισµό τους. Μια ακόµα αρχή είναι η

ενθάρρυνση του παιδιού στην ανεξαρτησία, την περιέργεια και την πρωτοβουλία.

(βασική υποστηρικτική περίοδος) Μόνο µε αυτό τον τρόπο θα µπορέσει να

πραγµατοποιήσει τα ενδιαφέροντά του.

(Η παράγραφος έχει υποστεί τροποποιήσεις και βρίσκεται στο βιβλίο της

Παιδαγωγικής Ψυχολογίας: Α. ∆ανασσής- Αφεντάκης, Μάθηση και Ανάπτυξη,

Αθηνα 2000)

∆ιαιρετική βάση: κοινωνικο- συναισθηµατικός τοµέας

∆ιαιρετέα έννοια: η κεντρική ιδέα, δηλαδή, οι αρχές διδασκαλίας

Αποτέλεσµα της διαίρεσης: η κατευθυντήρια ιδέα, δηλαδή, η ενθάρρυνση του

ενήλικου προς το παιδί, η ανάπτυξη σχέσεων αλληλεπίδρασης και αυτόνοµης

συνεργασίας µεταξύ των παιδιών και η εκδήλωση της ανεξαρτησίας, της περιέργειας

και πρωτοβουλίας εκ µέρους του παιδιού.

Γ) Η παράγραφος µε αιτίες και αποτελέσµατα:

Στην παράγραφο αυτή, συνηθίζεται να αναφέρουµε τα εξής: α) στη θεµατική

πρόταση ένα γεγονός που αποτελεί την αιτία και στη συνέχεια να παρουσιάζουµε τα

αποτελέσµατα/ τις συνέπειες.

Προσοχή: στην α) περίπτωση ακολουθείται η εξής πορεία: στη κεντριική ιδέα της

θεµατικής πρότασης παρουσιάζουµε την αιτία ενώ στην κατευθυντήρια ιδέα

προιδεάζουµε τον αναγνώστη για τα αποτελέσµατα. Στις λεπτοµέρειες, είναι

επιβεβληµένο να µην παραθέτουµε απλώς τα αποτελέσµατα. Αντιθέτως, οφείλουµε

να τα αναλύουµε/ σχολιάζουµε/ διατυπώνουµε µε σαφήνεια. Συγκεκριµένα, κάθε

αποτέλεσµα αποτελεί βασική υποστηρικτική περίοδο ενώ οι υπόλοιπες είναι

δευτερεύουσες υποστηρικτικές.

Παράδειγµα:

Το καταναλωτικό µοντέλο δηµιουργεί συνθήκες τριβής του νέου µε τον εαυτό

του και κατ΄ επέκταση µε τους άλλους. Ο καταναλωτισµός ως έκφραση και δοµικό

στοιχείο του καπιταλισµού σπρώχνει τα άτοµα στην ταύτιση της ευτυχίας µε την

απόκτηση υλικών αγαθών. Το άτοµο, δηλαδή, εκδηλώνει συσσωρευµένη αγωνία

επειδή δεν έχει αποκτήσει όσα θα ήθελε και ενδέχεται οι γύρω του να έχουν στην

κατοχή τους. Μια ακόµη έκφραση τριβής είναι και η σύγχυση και η ακρισία που

χαρακτηρίζουν τον homo consumens. Ο ίδιος συγχέοντας τις πραγµατικές του

ανάγκες µε τις τεχνητές ενδιαφέρεται κυρίως για τις δεύτερες. Έτσι, αδιέξοδες

Page 4: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

4

καταστάσεις ορθώνονται µπροστά του τις οποίες προσπαθεί να ξεπεράσει ακόµα και

µε τη χρήση βία.

( Η παράγραφος έχει υποστεί τροποποίηση και βρίσκεται στο βιβλίο: Αθ. Κιτσάκης,

Η δυναµική του επιχειρήµατος, Αθήνα)

Η παράγραφος µε αποτέλεσµα και αιτίες:

Στην παράγραφο αυτή η θεµατική πρόταση δοµείται µε τον ακόλουθο τρόπο:

Η κεντρική ιδέα αποτελεί το αποτέλεσµα και η κατευθυντήρια ιδέα περιέχει τις αιτίες.

Στις λεπτοµέρειες δίνονται οι αιτίες αναλυτικά. Ειδικότερα, κάθε αιτία είναι µια

βασική υποστηρικτική περίοδο η οποία πρέπει να υποστηριχθεί µε δευτερεύουσες

υποστηρικτικές περιόδους.

Παράδειγµα:

Η κρίση της παρόδοσης( Κεντρική Ιδέα) στις µέρες µας οφείλεται σε

διάφορους παράγοντες. ( Κατευθ. Ιδέα). Μια πρώτη αιτία βαρύνουσας σηµασίας

είναι απουσία ιστοριογνωσίας από τους νέους.( Βασική υποστηρικτική περίοδος)

Τόσο η διδασκαλία της ιστορίας όσο και ................Προχωρώντας, η αδιαφορία για τα

ήθη και τα έθιµα είναι µια ακόµη ρίζα αµφισβήτησης της παράδοσης. ( Βασική

υποστηρικτική περίοδος) Αν και τα καθιερωµένα πρότυπα κοινωνικής συµπεριφοράς

ενός λαού καθώς και οι συνήθειες ,οι παραδόσεις του …… Στη σοβαρότητα αυτού

του φαινοµένου συµβάλλει και η γλωσσική πενία. ( Βασική υποστηρικτική περίοδος)

Η αλλοίωση του πλούσιου γλωσσικού µας κώδικα γλώσσα …….

∆) H παράγραφος µε σύγκριση- αντίθεση

Θα αναλύσουµε ξεχωριστά την παράγραφο µε σύγκριση, την παράγραφο µε αντίθεση

και την παράγραφο που περιέχει σύγκριση και αντίθεση µαζί

Με αυτού του τύπου την παράγραφο δηλώνουµε τις οµοιότητες, τις διαφορές δυο

προσώπων, αντικειµένων, καταστάσεων κλπ. Ο σκοπός µας ενδέχεται να είναι: η

παρουσίαση των κοινών τους σηµείων, των διαφορών τους ή ακόµα η καταγραφή της

προτίµησής µας σε ένα από τα πρόσωπα, αντικείµενα, καταστάσεις.

∆οµή της παραγράφου µε σύγκριση:

Θεµατική πρόταση: περιλαµβάνει την κατευθυντήρια ιδέα/ τη βάση προς την οποία

θα γίνει η σύγκριση. Εννοείται ότι αναφέρονται τα συγκρινόµενα µέρη.

Λεπτοµέρειες: παρουσιάζονται οι µεταξύ τους οµοιότητες. Βέβαια, είναι δυνατό η

βάση/ οι βάσεις της σύγκρισης να υπάρχει/ ουν στο κοµµάτι αυτό και να αποτελεί/ουν

βασική υποστηρικτική περίοδο.

Περίοδος κατακλείδα: περιλαµβάνει το συµπέρασµα της σύγκρισης ή µια γενική

κρίση

Παράδειγµα:

Υπήρξαν σηµαντικές οµοιότητες µεταξύ του ναζισµού και του φασισµού

σχετικά µε τις θεµελιώδεις αρχές τους. Και οι δύο ιδεολογίες υποστήριζαν τον

ολοκληρωτικό µονοκοµµατικό κράτος, το οποίο και υπηρετούσε το άτοµο

εντασσόµενο στη µάζα. Τόσο ο ναζισµός όσο και ο φασισµός µε τη διάλυση του

συνδικαλισµού και την επιβολή τάξης και πειθαρχίας υπηρετούσαν την άρχουσα

οικονοµική τάξη, αλλά την ίδια στιγµή καθησύχαζαν και τους µικροαστούς. Επίσης,

ένα άλλο σηµείο σύγκλισής τους είναι η υποστήριξη ιδεοληψιών και παραλογισµών

που παρακωλύουν την ελευθερία της σκέψης. Φαίνεται, λοιπόν, ότι αυτές οι δύο

Page 5: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

5

ιδεολογίες αποτελώντας ταυτόχρονα πολιτικοκοινωνικά καθεστώτα αντίκεινται προς

κάθε έννοια δηµοκρατικού ήθους.

( Η παράγραφος έχει τροποποιηθεί και βρίσκεται στο βιβλίο: Αθ. Μπαέρµπας, Μ.

Λιακόπουλος, Θ. Κοσµόπουλος, Θεωρία νεοελληνικής γλώσσας για το Λύκειο, εκδ.

Λιβάνη, Αθήνα 2006)

Εποµένως υπάρχουν δύο τύποι αυτής της παραγράφου:

1) θεµατική περίοδος θεµατική περίοδος

2) λεπτοµέρειες: ναζισµός… ή λεπτοµέρειες: ναζισµός….

φασισµός ναζισµός….

ναζισµός φασισµός ….

φασισµός φασισµος….

3) κατακλείδα περίοδος κατακλείδα περίοδος

∆οµή της παραγράφου µε αντίθεση:

Ακριβώς ίδια µε την παραπάνω µόνο που προβάλλονται οι διαφορές των µερών

Παράγραφος µε σύγκριση και αντίθεση:

Στην προσπάθειά µας να γράψουµε µια παράγραφο που θα περιέχει και σύγκριση

και αντίθεση δύο πραγµάτων, ιδεών, προσώπων την οργανώνουµε ως εξής:

Θεµ. περίοδος: παρουσίαση των µελών που συγκρίνονται

Λεπτοµέρειες: οµοιότητες ή διαφορές

Προσοχή: στο τέλος της παραφράφου τοποθετούµε ό,τι επιθυµούµε να

υπερτονίσουµε, δηλαδή είτε τις οµοιότητες είτε τις διαφορές.

Κατακλείδα: συνοψίζουµε τα παραπάνω ή διατυπώνουµε κάποιο συµπέρασµα

Χρηστικό Λεξιλόγιο:

Ωστόσο, σε αντίθεση µε αυτό, αντιθέτως, παρ΄όλα αυτά. κλπ

Ε) Η παράγραφος µε παραδείγµατα

Πριν αναφερθούµε στη δοµή αυτής της παραγράφου επιβάλλεται να παρουσιάσουµε

τη διαφορά ανάµεσα στο παράδειγµα και στα τεκµήρια.

Τεκµήριο< τεκµαίροµαι= συµπεραίνω: οποιοδήποτε στοιχείο ή γεγονός µπορεί να

αποτελέσει αποδεικτικό στοιχείο , στο οποίο µπορεί κανείς να βασιστεί για τη

συναγωγή συµπερασµάτων. Τα τεκµήρια µπορεί να είναι: παραδείγµατα, στατιστικά

στοιχεία, ιστορικά γεγονότα, µαρτυρίες κλπ. ( Μπαµπινιώτης, Λεξικό σελ

Παράδειγµα: η συγκεκριµένη περίπτωση που µπορεί να χρησιµοποιείται για να

καταστήσει σαφέστερο κάτι πιο γενικό, αφηρηµένο ή για να υποστηρίξει ένα

ισχυρισµό. Μπαµπινιώτης, Λεξικό σελ

Προσοχή: τα τεκµήρια που θα παραθέτουµε στις λεπτοµέρειες σε µορφή βασικών

υποστηρικτικών περιόδων πρέπει να είναι σαφή και να σχολιάζονται σε

δευτερεύουσες υποστηρικτικές περιόδους

Τα τεκµήρια κάποιες φορές χρησιµοποιούνται για να διευκρινίσουν κάτι

( διαπιστωτική παράγραφος κάτι) ενώ άλλες φορές για να δοµήσουν ένα επιχείρηµα

( παράγραφος επιχείρηµα).

Καψάλης Γ, Η Παράγραφος, εκδ. Σαββάλας, σελ. 74

Page 6: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

6

Παράδειγµα:

Τα συµπτώµατα και τα δείγµατα πιθανής µαθησιακής δυσκολίας στο νηπιαγωγείο

και στις πρώτες τάξεις του δηµοτικού είναι πάρα πολλά σε σχέση µε το γράψιµό του

παιδιού. Το ίδιο δυσκολεύεται να ζωγραφήσει ή να φτιάξει ορισµένα σχήµατα, όπως

ο ρόµβος (µετά την ηλικία των επτά ετών) ή, ακόµη, και να τα αντιγράψει από το

πρωτότυπο. Μπερδεύει γραφήµατα µε άλλα γραφήµατα. ∆εν ξέρει να βάζει τόνους.

∆εν καταλαβαίνει τα σηµεία στίξης.

( Τα συµπτώµατα και τα δείγµατα είναι παρµένα από το βιβλίο: Ε. Λιβανίου,

Μαθησιακές ∆υσκολίες και Προβλήµατα Συµπεριφοράς στην κανονική τάξη, εκδ.

Κέδρος, Αθήνα 2004)

Προσοχή: Όπως θα παρατηρήσατε στην προηγούµενη παράγραφο χρησιµοποιήθηκαν

µόνο βασικές υποστηρικτικές περίοδοι. Είναι, όµως, προτιµητέα η συµπλήρωσή τους

µε δευτερεύουσες υποστηρικτικές περιόδους. ∆ιαβάστε την επόµενη παράγραφο:

Παράδειγµα:

Η καταπίεση των δικαιωµάτων του παιδιού έχει πάρει στην εποχή µας

µεγάλες διαστάσεις, ιδιαίτερα στις χώρες του τρίτου κόσµου. Πολλές φορές τα παιδιά

γίνονται θύµατα των πολεµικών συγκρούσεων ( εµφύλιων ή διακρατικών). (Βασική

υποστηρικτική πρόταση). Και αν µεν επιζήσουν, η ψυχολογική τους κατάσταση είναι

προβληµατική. Η αγωνία και ο φόβος στιγµατίζουν καθηµερινά την παιδική τους

αθωότητα. Η κακοποίηση και οι βασανισµοί παιδιών είναι συνηθισµένα φαινόµενα

ακόµα και σε χώρες του πολιτισµένου κόσµου. (Βασική υποστηρικτική πρόταση). Το

εµπόριο παιδιών καθώς και το εµπόριο παιδικών οργάνων τείνει να καταστεί η

ντροπή του πολιτισµού µας. Η σεξουαλική καταπίεση των παιδιών, και ιδιαίτερα των

των ανήλικων κοριτσιών, και η συνακόλουθη παιδική πορνεία γίνεται καθηµερινό

θέµα στα ΜΜΕ. Μια άλλη παραβίαση των δικαιωµάτων του παιδιού είναι αυτή της

απασχόλησης ανηλίκων σε διάφορες εργασίες. (Βασική υποστηρικτική πρόταση). Τα

εργαζόµενα παιδιά κουράζονται όχι µόνο σωµατικά αλλά εξουθενώνονται

ψυχολογικά και ηθικά.

( ∆ιασκευή παραγράφου από το βιβλίο: Αθ. Κιτσάκης, Η δυναµική του

επιχειρήµατος, Αθήνα)

ΣΤ) Η παράγραφος µε αναλογία:

Με την παράγραφο αυτή παρουσιάζουµε την οµοιότητα ανάµεσα σε δύο ανόµοια

πρόσωπα, αντικείµενα, φαινόµενα, καταστάσεις κλπ. Ορισµένα παραδείγµατα είναι

τα εξής: η αναλογία ανάµεσα στην κατανάλωση ενέργειας ενός οργανισµού και µιας

µηχανής, η αναλογία ανάµεσα στο Σωκράτη και σε µια µύγα ( και οι δύο κρατούν σε

εγρήγορση τους νωθρούς) κλπ.

Παράδειγµα:

Ο άνθρωπος όταν υδρώνει εκπέµπει το ίδιο είδος θερµότητας, τη λανθάνουσα

θερµότητα, µε κάποια ποσότητα νερού όταν βράζει,. Το νερό στους 100 βαθµούς

Kελσίου µετατρέπεται σε αέριο, προσδίδοντας στο περιβάλλον θερµότητα που

εµπεριέχει υγρασία. Η µετατροπή αυτή αναφέρεται στην αλλαγή της φυσικής

κατάστασης του νερού από υγρό σε αέριο. Κάτι ανάλογο συµβαίνει και µε τον

ανθρώπινο οργανισµό. Η λανθάνουσα θερµότητα εκπέµπεται από το ανθρώπινο

σώµα όταν γυµνάζεται. Συγκεκριµένα, ο ιδρώτας (υγρή κατάσταση) µετατρέπεται σε

αέριο εκπεµπόµενο στο περιβάλλον, το οποίο γίνεται αντιληπτό όταν πολλά άτµα

γυµνάζονται στον ίδιο κλειστό χώρο.

Page 7: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Λυµένα Θέµατα και Ασκήσεις κ.λ.π

ΣΟΛΩΜΟΥ 29 ΑΘΗΝΑ 210.38.22.157 – 495 www.arnos.gr – e-mail : [email protected]

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

7

( Για το παράδειγµα χρησιµοποιήθηκε το βιβλίο: Λ.Γοµάτος και Κ.Λύτρας, Ψύξη-

Κλιµατισµός, ΟΕ∆Β, Αθήνα)

Προσοχή: Στην κεντρική ιδέα της θεµατικής περιόδου αναφέρουµε την έννοια που

δεν είναι τόσο οικεία στον αναγνώστη ενώ στην κατευθυντήρια την πιο γνωστή. Στις

λεπτοµέρειες συνηθίζεται η πρώτη υποστηρικτική περίοδος να αναφέρεται στην

κατευθυντήρια ιδέα, δηλαδή στην γνωστότερη έννοια.