00:4513/04/23ΑΝΑΚΡΟΥΣΗ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Στο μονωμένο σύστημα, όπλο- ενεργό φυσίγγιο, στη θαλάμη αυτού, υπάρχουν δύο σώματα, το όπλο μαζί με τον κάλυκα και το βλήμα. Πριν την εκπυρσοκρότηση αυτά τα δύο σώματα ηρεμούν, επομένως η ταχύτητά τους είναι ίση με μηδέν (v = 0). Με την εκπυρσοκρότηση και την αποκόλληση του βλήματος από το σύστημα όπλο-κάλυκας και σύμφωνα με την αρχή της διατήρησης της ορμής, τα σώματα αποκτούν ταχύτητα και αρχίζουν να κινούνται με αντίθετη μεταξύ τους φορά, διατηρώντας το σύνολο της ορμής τους σε μηδενικό σημείο[Αρχή της Διατήρησης της Ορμής (m1x v1 + m2 x v2 = 0 )].Αν υποτεθεί ότι m1 είναι η μάζα του βλήματος , v1 η ταχύτητα αυτού και m2 η μάζα του όπλου και v2 η ταχύτητα του όπλου αντικαθιστώντας στην παραπάνω εξίσωση έχουμε m1 x v1 = - m2 x v2 και έτσι v2 = - m1/m2 x v1. ΄Ετσι λοιπόν η ταχύτητα ανάκρουσης του όπλου είναι το αρνητικό γινόμενο του λόγου των μαζών του βλήματος και του όπλου με την ταχύτητα του βλήματος. Αν, για παράδειγμα, η ταχύτητα ενός βλήματος βάρους 0,009 kgr, που εκτοξεύεται από ένα όπλο βάρους 1,250 kgr, είναι 415 m/sec, η ταχύτητα ανάκρουσης του όπλου είναι -2,988 m / sec. Η ταχύτητα ανάκρουσης του όπλου είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες για τον έλεγχο του όπλου από τον σκοπευτή. Κατά την έξοδο του βλήματος από την κάννη η ταχύτητα ανάκρουσης μηδενίζεται. Όμως εκτός της ανάκρουσης κατά την περιστροφική κίνηση του βλήματος μέσα στην κάννη του όπλου δημιουργείται ροπή στρέψης του όπλου περί τον διαμήκη άξονά του (δηλαδή κατά μήκος της κάννης).΄Ετσι εξηγείται το φαινόμενο μετά τον πυροβολισμό να υπάρχει τάση στο όπλο να ανυψώνεται η κάννη του. Η ανάκρουση του όπλου αυξομοιώνεται ανάλογα με τη μάζα του βλήματος. Όσο ελαφρύτερο είναι το βλήμα,τόσο μικρότερη είναι η ταχύτητα ανάκρουσης του όπλου.Το ίδιο συμβαίνει όταν η ταχύτητα του βλήματος είναι μικρή. Δηλαδή όσο μικρότερη είναι η ταχύτητα του βλήματος τόσο μικρότερη είναι και η ταχύτητα ανάκρουσης του όπλου.Το ίδιο ισχύει και όταν για την ίδια μάζα βλήματος με συγκεκριμένη ταχύτητα έχουμε βαρύτερο όπλο. Έτσι με ένα βαρύ όπλο, ένα ελαφρό και αργό βλήμα,η ανάκρουση του όπλου μειώνεται δραστικά. Ο παράγοντας ανάκρουση του όπλου είναι πολύ σημαντικός τόσο στη σκοποβολή, όσο και στην πρακτική της ένοπλης συμπλοκής. Ο σκοπευτής θέλει όσο το δυνατόν μικρότερη ανάκρουση για να μπορεί να ελέγχει καλύτερα το όπλο του στις γρήγορες βολές, γι’ αυτό και χρησιμοποιεί ελαφρά και αργά βλήματα σε σχέση με τη μάζα του όπλου του, γιατί έτσι και αλλοιώς το βλήμα αργά η γρήγορα θα φθάσει στο στόχο του. Και αυτός όμως που είναι αναγκασμένος να χρησιμοποιήσει το όπλο του σε ένοπλη συμπλοκή θέλει να έχει μικρή ανάκρουση για να μπορεί να ελέγχει το όπλο του στις γρήγορες επαναλαμβανόμενες (διπλές) βολές .Όμως με δεδομένο το βάρος του όπλου του (επιχειρησιακό όπλο από 600 έως 1.200

00:4513/04/23γραμμάρια) αναγκαστικά θα πρέπει να επιλέξει ελαφρό και αργό βλήμα. ΄Ετσι θα έχει καλύτερα αποτελέσματα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι το ελαφρό βλήμα μεταφέρει μικρά ποσά κινητικής ενέργειας στο στόχο και έτσι ο στόχος και αν ακόμα πληγεί, είναι αμφίβολο, αν λόγω του τραυματικού shock που θα προκληθεί σ’ αυτόν από το ελαφρό βλήμα, θα αναχαιτισθεί. Αυτός, λοιπόν, που χρησιμοποιεί το όπλο για άμυνα, παραβλέποντας μέρος του παράγοντα ανάκρουση, είναι υποχρεωμένος να δουλεύει με φυσίγγια που παραδίδουν ταχύτητα βλήματος από 270 m /sec έως 480 m/sec περίπου και κινούν μάζα βλήματος από 7,45 γραμμ. έως 14,90 γραμμ. (115 εως 230 grains),ανάλογα με το βάρος του όπλου για να μεταφέρει το βλήμα μεγάλες ποσότητες κινητικής ενέργειας στο στόχο. Για το σταδιακό έλεγχο του όπλου από την ανάκρουση, καλό θα είναι ο αρχάριος να αρχίσει την εκπαίδευσή του με όπλα μέσου βάρους και μικρού διαμετρήματος (0,22 L.R.),χρησιμοποιώντας αργά και ελαφρά βλήματα. Έτσι εκτός της ανάκρουσης του όπλου, ο σκοπευτής εξοικοιώνεται με τον κρότο και την λάμψη που παράγονται από τους πυροβολισμούς. Αφ’ ότου αυτός που χρησιμοποιεί το όπλο για άμυνα εξοικειωθεί με τη χρήση του όπλου του, καλό θα είναι να χρησιμοποιεί συγκεκριμένο τύπο πυρομαχικών με σταθερά βαλλιστικά δεδομένα για να μην εμφανίζεται το φαινόμενο της διαφορετικής συμπεριφοράς του όπλου από φυσίγγιο σε φυσίγγιο.-Δημήτριος Στ. Τσιάβαςtsiavas@mail.com