ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΟΥΝ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ..;

ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ-ΑΝΝΑΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ

ΚΑΚΑΣΑ ΠΗΓΗΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Για τα παιδιά το Internet αποτελεί μοναδικό και αναπόσπαστο τρόπο της καθημερινής ζωής για επικοινωνία με φίλους, αναζήτηση υλικού για σχολικές εργασίες ή ακόμα αγορές όπως μουσική, βιβλία και παιχνίδια. Τα παιδιά μεγαλώνουν, με το Internet να αποτελεί κομμάτι της ζωής τους, καθώς το χρησιμοποιούν στο σπίτι, με τους φίλους, στο σχολείο, εξερευνώντας την πληθώρα δυνατοτήτων που προσφέρει. Επίσης, το Internet αποτελεί πλέον πολύ σημαντικό εργαλείο για επικοινωνία, πληροφόρηση, διασκέδαση και αγορές και συμμετέχει στην ένταξη των παιδιών στη σημερινή κοινωνία. Τα περισσότερα σχολεία παρέχουν σύνδεση με το Internet και όταν το παιδί σας περάσει στην ανώτερη εκπαίδευση ή στην εργασία θα είναι σχεδόν απαραίτητο να είναι χρήστης των υπολογιστών και του Internet, καθώς και να έχει γνώση αυτών.

Το πλέον σημαντικό είναι οι γονεις να ενημερώνετε τα παιδιά σας για τη χρήση του Internet, να κατανοούν ότι έχετε την εμπειρία να τα κατευθύνετε σωστά και να τους παρέχετε πολύτιμες συμβουλές προστασίας. Για την πλειοψηφία των παιδιών, η χρήση του Internet θεωρείται απόλυτα ασφαλής και διασκεδαστική. Αλλά δυστυχώς τίποτα στη ζωή δεν είναι «απόλυτα» ασφαλές για πάντα και το Internet δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Όπως και στην ζωή μας, έτσι και στο Internet πρέπει να λαμβάνουμε προφυλάξεις την ασφάλεια την δική μας και της οικογενείας μας. Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι ότι οι γονείς αγνοούν τους κινδύνους του διαδικτύου.

Τι μπορούν να κάνουν τα παιδιά στο Internet;

Τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν το Internet για: Να βρουν πληροφορίες: το Internet αποτελεί μία ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για όλα

σχεδόν τα θέματα που μπορεί να αναζητήσει κάποιος. Οι μηχανές αναζήτησης σας επιτρέπουν να πληκτρολογήσετε κάποιες λέξεις κλειδιά, ονόματα, ημερομηνίες κτλ και να λάβετε πάρα πολλά links σχετικά με το θέμα που σας ενδιαφέρει. Τα παιδιά συνήθως παροτρύνονται από το σχολείο να αναζητήσουν θέματα στο Internet και τις περισσότερες φορές απευθύνονται σε εκπαιδευτικές ή άλλες ιστοσελίδες για να βρουν πληροφορίες σχετικές με τις σχολικές τους εργασίες.

Να επικοινωνήσουν με άλλους: Υπηρεσίες όπως E-mail, Instant Messaging (IM) και chat rooms είναι πιθανόν οι πιο γνωστοί τρόποι για online επικοινωνία με φίλους μέσω του Internet. Επίσης είναι δυνατή η ανταλλαγή αρχείων, ταινιών ή μουσικής, η είσοδος σε ομάδες συζητήσεων και η διασκέδαση με τα αλληλεπιδραστικά online παιχνίδια. Η επικοινωνία μέσω του Internet αποτελεί έναν πολύ δημοφιλή τρόπο για τα παιδιά, που το αντιλαμβάνονται ως διασκέδαση και επέκταση των κοινωνικών τους δραστηριοτήτων.

Να παίξουν online παιχνίδια: Τα online αλληλεπιδραστικά παιχνίδια (και δεν αναφερόμαστε στον τζόγο) είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς λόγους που χρησιμοποιούν τα παιδιά το Internet. Μπορούν είτε να «κατεβάσουν» ένα παιχνίδι από μια ιστοσελίδα για να παίξουν είτε να επισκεφθούν μια ιστοσελίδα και να παίξουν με άλλους που είναι online – είτε φίλους είτε αγνώστους που είναι συνδεδεμένοι στο Internet την ίδια χρονική στιγμή. Για να γίνει αυτό, τα παιδιά χρειάζονται είτε μία Internet-enabled κονσόλα παιχνιδιών ή έναν υπολογιστή συνδεδεμένο στο Internet, όπου υπάρχει συνήθως μία μηνιαία χρέωση για την συνδρομή.

Να αγοράσουν online: Το Internet σας συνδέει με εκατομμύρια εταιρίες, οργανισμούς και άτομα που έχουν κάτι να πουλήσουν. Ορισμένες από αυτές είναι γνωστές εταιρίες που διαθέτουν ηλεκτρονικά καταστήματα, ενώ υπάρχουν επίσης και οι online δημοπρασίες για αγορές από άτομα από όλο τον κόσμο. Τα παιδιά μπορούν να αγοράσουν βιβλία, παιχνίδια, CDs, βίντεο κτλ., παρόλο που τις περισσότερες φορές είναι απαραίτητη η ύπαρξη πιστωτικής κάρτας για την χρέωση των αγορών.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί στο Internet;

Οι κίνδυνοι μπορεί να είναι οι ακόλουθοι:

Privacy: τα παιδιά μπορεί να εμπιστεύονται το Internet και να παρέχουν προσωπικές πληροφορίες χωρίς ενδοιασμούς.

Ασφάλεια: όταν είναι online, τα παιδιά μπορεί να εκτίθενται σε ιούς (κακόβουλα προγράμματα που προκαλούν βλάβες σε υπολογιστικά συστήματα) και hackers (άνθρωποι που προσπαθούν να εισβάλουν σε υπολογιστικά συστήματα).

Ανάρμοστο περιεχόμενο: τα παιδιά μπορεί να εκτεθούν σε υλικό που είναι ανάρμοστο και μπορεί να περιλαμβάνει πορνογραφία, διαφημιστικό υλικό, βία, εχθρότητα και εξτρεμιστικές ομάδες.

Online απάτες: απάτες που πραγματοποιούνται online όπως γίνονται και στον πραγματικό κόσμο, μόνο που οι απατεώνες συνήθως δεν ενδιαφέρονται για την ηλικία του ατόμου που εξαπατούν – ενδιαφέρονται μόνο για αυτά που θα αποκομίσουν.

Ψυχολογικά προβλήματα: τα παιδιά μπορούν να εθιστούν στο Internet και να αποκτήσουν προβλήματα όσο αφορά την κοινωνικότητά τους με άλλους ανθρώπους είτε στο σχολείο είτε στο σπίτι.

Ηλεκτρονικό έγκλημα τα παιδιά μπορεί να εμπλακούν σε παράνομες online ενέργειες. Συνήθως δεν γνωρίζουν τα νομικά, ηθικά και δεοντολογικά θέματα.

Identity theft: κάποιο άλλο άτομο μπορεί να κλέψει την ταυτότητα ενός παιδιού και να εκτελέσει παράνομες online δραστηριότητες.

Ποια τα σημάδια κινδύνου για τα παιδιά;

H συμπεριφορά των παιδιών στον έξω κόσμο μπορεί να αλλάξει αν κινδυνεύουν online. Τα παιδιά συνήθως παρουσιάζουν επικίνδυνα σημάδια και αν οι γονείς τα λάβουν υπ’ όψιν τους, μπορεί να αποφευχθούν σοβαρά προβλήματα.

Ελέγξτε για τα ακόλουθα αν θεωρείτε ότι το παιδί σας κινδυνεύει online:

Περνάει μεγάλο διάστημα μπροστά στον υπολογιστή: μία ένδειξη ότι το παιδί έχει ανακαλύψει ένα χώρο στο Internet που παρέχει ενθουσιασμό ή κίνδυνο.

Ελαχιστοποιεί το παράθυρο στην οθόνη κάθε φορά που πλησιάζετε: αυτό το είδος συμπεριφοράς μπορεί να υποδείξει ότι έχει εμπλακεί με ανάρμοστο περιεχόμενο όπως πορνογραφία ή βίαιο υλικό.

Περνά αρκετό χρόνο μόνο του online: το παιδί μπορεί να δημιουργήσει online σχέσεις.

Υπερβολική χρήση των chat rooms και του instant messaging: η χρήση του υπολογιστή για επικοινωνία είναι παρόμοια με αυτή του τηλεφώνου. Έχετε υπ’ όψιν σας ότι το παιδί σας μπορεί να συνομιλεί με ξένους που μπορεί να είναι ενήλικες με καχύποπτα κίνητρα.

Υπερβολική χρήση άλλης τεχνολογίας: το παιδί μπορεί ξαφνικά να αρχίσει να σκανάρει φωτογραφίες, να αντιγράφει δισκέτες, CD’s και DVD’s. Ελέγξτε εάν είναι απλά διασκέδαση ή κάτι πιο σοβαρό.

Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος

Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την δημιουργία ενός πλάνου ασφαλείας στο Internet για την οικογένειά σας. Ένα μείγμα αυτών θα δώσει το καλύτερο αποτέλεσμα και προστασία.

Οι προσεγγίσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:1. Τεχνολογική προσέγγιση:· Φίλτρα: λογισμικό που βοηθάει στη διαχείριση της

online πρόσβασης και εμποδίζει το ανάρμοστο περιεχόμενο.

· Labelling: ρύθμιση του Internet Browser έτσι ώστε τα sites που χαρακτηρίζονται από ανάρμοστο περιεχόμενο να μην εμφανίζονται.

· Monitoring λογισμικό: λογισμικό που ελέγχει τις online δραστηριότητες.

2. Εκπαιδευτική προσέγγιση: Εκπαιδευτικό υλικό: πηγές

διδασκαλίας όπως βιβλία και βίντεο. Δραστηριότητες διασκέδασης:

δραστηριότητες που βοηθούν τα παιδιά να μάθουν για την ασφάλεια του Διαδικτύου μέσω των ενδιαφερόντων που έχουν.

Ομάδες συνομήλικων: παιδιά που μαθαίνουν τη σωστή online συμπεριφορά από τους συνομήλικούς τους.

3. Οικογενειακή προσέγγιση: Συζητήσεις: συζητήσεις με τα παιδιά για

τα πλεονεκτήματα και τους πιθανούς κινδύνους του να είσαι online.

Περιορισμός του χρόνου πρόσβασης στο Internet: η χρήση των καρτών προπληρωμένου χρόνου NetKey θα σας βοηθήσει αρκετά όσον αφορά τον έλεχγο του χρόνου που σπαταλούν τα παιδιά σας online.

Επίβλεψη: τεχνικές για επίβλεψη της πρόσβασης των παιδιών στο Internet.

4. Νομική προσέγγιση: Ενεργήστε από πριν: μάθετε τους

νόμους για την αρμόζουσα online συμπεριφορά.

Αναφέρετε το πρόβλημα: να γνωρίζετε σε ποιον και τι ακριβώς θα αναφέρετε σε περίπτωση που αντιμετωπίσετε online πρόβλημα. Μία στρατηγική θα μπορούσε να είναι να επικοινωνήσετε με οικογένεια και φίλους, νομικά γραφεία και την κυβέρνηση.

Χρήση οικογενειακών συμβολαίων για την προστασία των παιδιών σας στο Internet

Προτού τα παιδιά σας αρχίσουν να εξερευνούν το Internet, καλό θα είναι να βεβαιωθείτε πως καταλαβαίνουν τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουν στο Internet. Μια σκέψη είναι να καθίσετε μαζί τους και προδιαγράψετε από κοινού έναν οικογενειακό κώδικα συμπεριφοράς στον οποίο θα πρέπει να συμφωνήσετε όλοι.

Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα διαφορετικό συμβόλαιο για κάθε παιδί στην οικογένεια, με κανόνες χρήσης του Internet κατάλληλους για την ηλικία του.

Ο καθένας θα πρέπει να υπογράψει το συμβόλαιό του, δείχνοντας έτσι ότι κατανοεί τους κανόνες που θέσατε και συμφωνεί να τους τηρεί όταν συνδέεται στο Internet.

Παρακάτω σας δίνουμε ένα υπόδειγμα οικογενειακού συμβολαίου που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για κάθε παιδί.

Μπορείτε να αντιγράψετε το συμβόλαιο αυτό, να αλλάξετε τους κανονισμούς ανάλογα με τις ανάγκες της οικογένειάς σας και να εκτυπώσετε το συμβόλαιο αυτό για προσωπική χρήση.

Μόλις όλοι στην οικογένεια συμφωνήσουν με τους όρους και υπογράψουν το οικογενειακό συμβόλαιο χρήσης του Internet, μπορείτε να κολλήσετε τα συμβόλαια πλάι σε κάθε υπολογιστή του σπιτιού, ώστε να υπενθυμίζετε σε όλους τους οικογενειακούς κανόνες χρήσης και συμπεριφοράς στο Internet

Συμβόλαιο κανόνων συμπεριφοράς στο Ιnternet

Υποσχομαι: Να συζητήσω με τους γονείς μου για να μάθω τους κανόνες χρήσης του Internet, που περιλαμβάνουν τις

τοποθεσίες που επιτρέπεται να επισκεφθώ, τι μπορώ να κάνω, πότε μπορώ να συνδεθώ στο Internet και για πόση ώρα μπορώ να παραμείνω συνδεδεμένος ( ___ λεπτά ή ___ ώρες).

Ποτέ να μην αποκαλύπτω προσωπικά δεδομένα, όπως η διεύθυνση του σπιτιού, ο αριθμός τηλεφώνου, η διεύθυνση εργασίας των γονέων μου ή ο αριθμός τηλεφώνου, αριθμοί πιστωτικών καρτών ή το όνομα του σχολείου μου, χωρίς την άδεια των γονέων μου.

Πάντα να ενημερώνω αμέσως τους γονείς μου εάν δω ή λάβω κάτι από το Internet που με ενοχλεί ή νοιώθω ότι με απειλεί. Σε αυτά συγκαταλέγονται μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τοποθεσίες Web ή ακόμη και κάτι στην τακτική αλληλογραφία με διαδικτυακούς φίλους

Ποτέ δεν θα συμφωνήσω να συναντήσω κάποιον που γνώρισα στο Internet, χωρίς την άδεια των γονέων μου Ποτέ δεν θα στείλω φωτογραφίες του εαυτού μου ή άλλων μελών της οικογένειας σε άλλους μέσω του Internet ή με

την τακτική αλληλογραφία, χωρίς την άδεια των γονέων μου. Ποτέ δεν θα αποκαλύψω τους κωδικούς πρόσβασης στο Internet σε κανέναν (ούτε και στους καλύτερούς μου

φίλους), παρά μόνο στους γονείς μου Να μην κάνω τίποτα που μπορεί να προσβάλει ή να εξοργίσει άλλους ή είναι παράνομο Ποτέ δεν θα κάνω λήψη, δεν θα εγκαταστήσω και δεν θα αντιγράψω οτιδήποτε από κάποιο δίσκο ή από το Internet

χωρίς να πάρω άδεια Ποτέ να μην κάνω κάτι στο Internet που κοστίζει χρήματα, χωρίς την άδεια των γονέων μου. Να ενημερώσω τους γονείς μου για τα ονόματα σύνδεσης και συνομιλίας στο Internet, τα οποία γράφω παρακάτω: _____________________ _____________________ _____________________ _____________________

Όνομα (παιδιού) _______________________ Ημερομηνία ____________ Γονέας ή κηδεμόνας _______________________ Ημερομηνία ____________

Χρησιμοποιώντας κάποιες από τις παραπάνω προσεγγίσεις θα έχετε την καλύτερη προστασία για τα παιδιά σας. Επιλέξτε τις προσεγγίσεις που είναι πιο κατάλληλες για την οικογενειακή σας κατάσταση, καθώς κάθε γονέας έχει διαφορετικές απαιτήσεις.

Στρατηγικές για να βοηθήσετε να προστατευθούν τα παιδιά σας online

Τα παιδιά χρειάζονται τους γονείς για να τα βοηθήσουν να μάθουν πώς να είναι ασφαλή online. Ακολουθούν κάποιες συμβουλές προς τους γονείς:

Περάστε χρόνο με τα παιδιά σας online. Επισκεφθείτε αξιόλογες ιστοσελίδες μαζί. Το Internet μπορεί να αποτελέσει μια διασκεδαστική οικογενειακή δραστηριότητα.

Βοηθήστε τα παιδιά σας να χρησιμοποιήσουν το Internet ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο αναζήτησης για τις σχολικές τους εργασίες και καλές ιδέες γενικότερα.

Να είστε σε επιφυλακή για online άγνωστους κίνδυνους, ειδικά σε chat rooms. Ορίστε κανόνες στο σπίτι σχετικά με το τι πληροφορία μπορούν να δίνουν τα παιδιά σας στο εξωτερικό τους περιβάλλον και που μπορούν να πλοηγηθούν online.

Τοποθετήστε τον υπολογιστή σε πολυσύχναστο σημείο του σπιτιού, όπως το σαλόνι, αντί για το υπνοδωμάτιο του παιδιού.

Μιλήστε στα παιδιά σας για τις εμπειρίες στο Internet, τόσο για τις καλές όσο και για τις κακές. Πείτε τους ότι είναι καλό να σας λένε εάν βρεθούν μπροστά σε κάτι που τους ανησυχήσει (Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κινδυνεύουν).

Εκπαιδεύστε τα παιδιά σας σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αντιμετωπίσουν το ενοχλητικό υλικό – δεν θα πρέπει να απαντούν αν κάποιος τους πει κάτι ανάρμοστο και θα πρέπει να αποχωρούν από όποιες ιστοσελίδες που τους ανησυχούν ή τους κάνουν να μην νιώθουν άνετα.

Μάθετε στα παιδιά σας ότι οι πληροφορίες στο Internet δεν είναι πάντα αξιόπιστες.

Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να συμπεριφέρονται στους άλλους με τον ίδιο τρόπο που θα συμπεριφέρονταν και στον πραγματικό κόσμο δίνοντας τους να καταλάβουν τους κινδύνους που μπορεί τυχόν να συναντήσουν.

Μάθετε τους καλύτερους τρόπους για να αποφύγετε τα ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα (spam mails).

Οριοθετήστε κατάλληλες οδηγίες για την χρήση του Internet και συζητήστε τις με τα παιδιά σας

Συμβουλές προστασίας στα chat rooms

Σας αναφέρουμε μερικές συμβουλές για μεγαλύτερη προστασία των προσωπικών δεδομένων κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας σε πραγματικό χρόνο ( Ιnstant Μessaging) :

Χρησιμοποιείτε πάντα το μικρό σας όνομα ή κάποιο ψευδώνυμο. Μην χρησιμοποιείτε το username σας ή την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

αν δεν θέλετε να πέσετε θύματα ενοχλητικών ή διαφημιστικών μηνυμάτων (spamming).

Μην εισάγετε το τηλέφωνό σας, εκτός και αν επιθυμείτε όποιος σας προσθέτει στην λίστα επικοινωνίας του να έχει και αυτήν την πληροφορία.

Τέλος ρυθμίστε την εφαρμογή έτσι ώστε να δέχεται μηνύματα μόνο από τις επιτρεπόμενες επαφές (Friend list), προκειμένου να αποφύγετε το ενδεχόμενο της επικοινωνίας αγνώστων με τα παιδιά σας.

Δείξτε στα παιδιά σας τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αντιμετωπίσουν το ενοχλητικό υλικό .

Δεν θα πρέπει να απαντούν αν κάποιος τους πει κάτι ανάρμοστο και θα πρέπει να αποχωρούν από όποιες ιστοσελίδες που τους ανησυχούν ή τους κάνουν να μην νιώθουν άνετα και να μην διστάσουν ούτε στιγμή να ζητήσουν τη βοήθειά σας.

Ως γονιός υπόσχομαι...

Καταλαβαίνω ότι είναι ευθύνη μου να προστατεύσω την οικογένειά μου και να τους βοηθήσω να αποκομίσουν μόνο ότι καλύτερο από το Διαδίκτυο. Με αυτό το πνεύμα, συμφωνώ με τα εξής:

Θα ακούω πάντα ήρεμα: Εάν το παιδί μου απευθυνθεί σε εμένα με ένα πρόβλημα σχετικό με εμπειρία του από την επικοινωνία του στο διαδίκτυο υπόσχομαι να μην θυμώσω αλλά να κάνω το καλύτερο που μπορώ για να βοηθήσω το παιδί μου να επιλύσει αυτήν την κατάσταση.

Θα είμαι το καλό παράδειγμα: Δεν θα περνάω πάρα πολύ χρόνο on-line, ούτε θα ενθαρρύνω την παράνομη ή ανήθικη συμπεριφορά εκεί αλλά θα δώσω το καλό παράδειγμα στο παιδί μου.

Θα είμαι λογικός: Θα θέσω τους λογικούς κανόνες για τη χρήση Διαδικτύου. Αυτοί οι κανόνες θα βασιστούν στις συμβουλές από τις αρμόδιες αρχές και τους εμπειρογνώμονες (και όχι στις ιστορίες φρίκης που έμαθα από ανεύθυνες πηγές). Θα καθιερώσω τις λογικές συνέπειες για τα σφάλματα εκ μέρους του παιδιού μου.

Θα σεβαστώ την αξιοπρέπεια των παιδιών μου: Θα σεβαστώ τις φιλίες που μπορεί να κάνει στο Internet όπως όλους τους άλλους φίλους του.

Δεν θα είμαι ένα αδιάκριτος και περίεργος: Υπόσχομαι να μην ξεπεράσω τα όρια προκειμένου να εξασφαλίσω ασφάλεια στο Internet για το παιδί μου.Δεν θα διαβάσω τα ημερολόγια ή τα μηνύματα, ούτε θα εξετάζω τα e-mail από άλλους συγγενείς ή άλλους έμπιστους φίλους του παιδιού που δεν έχει γνωρίσει στο Internet.

Κανένα δραστικό μέτρο: Καταλαβαίνω ότι το Διαδίκτυο είναι ένα σημαντικό εργαλείο που θα μπορούσε να είναι ουσιαστικό στην επιτυχία του στο σχολείο ή την κοινωνικότητά του, και υπόσχομαι να μην το απαγορεύσω εξ ολοκλήρου.

Θα συμμετέχω: Θα αφιερώσω περισσότερο χρόνο στο παιδί μου και θα είμαι δίπλα του και κοντά του στις διαδικτυακές περιπλανήσεις του και τις σχέσεις του όπως ακριβώς με τους φίλους του εκτός διαδικτύου.

Πηγές

http://www.policenet.gr/portal/ext/prostasia-paidion.html

http://www.forthnet.gr/templates/viewcontentTmArt.aspx?p=109060

http://www.microsoft.com/hellas/protect/family/guidelines/contract.mspx