ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

43
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ, ΜΕΡΟΣ 2ο (ΚΑΖΑΚΗΣ , ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ , ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ , ΣΕΡΑΦΕΙΜΑΚΗΣ , ΠΙΤΙΚΑΡΗΣ , ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ )… ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΤΙΘΕΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΞΗΣ: "Σε περίπτωση επιστροφής σε εθνικό νόμισμα, αυτό θα χρειαστεί να υποτιμηθεί; Αν ναι πόσο; Στην περίπτωση υποτίμησης δε θα αυξηθεί σημαντικά το κόστος εισαγωγής των διάφορων προϊόντων (πετρέλαιο, φάρμακα, αυτοκίνητα κ.τ.λ.), με αποτέλεσμα την αδυναμία να πραγματοποιούνται αυτές οι εισαγωγές; Επίσης σε περίπτωση υποτίμησης, δε θα έχουν την ευκαιρία όσοι έβγαλαν τα λεφτά τους έξω να αγοράζουν ότι θέλουν πάμφθηνα;" Dimitris Kazakis (ΑΡΧΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ) Θα πρέπει ευθύς εξαρχής να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει καμιά ευθεία σχέση ανάμεσα στο νόμισμα, στην υποτίμηση και στην αύξηση των τιμών των εισαγομένων. Κατά πρώτον, είναι μέγας μύθος ότι η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος είναι μονόδρομος και ότι μ’ αυτόν τον τρόπο θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Αυτό για να συμβεί θα πρέπει όλοι οι άλλοι συντελεστές του διεθνούς εμπορίου να είναι σταθεροί. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει. Η υποτίμηση του νομίσματος δεν υπήρξε ποτέ τελεσφόρα επιλογή για την ανταγωνιστικότητα. Δεν έχει να δει κανείς την πορεία της παλιάς δραχμής που υπέστη μόνο μέσα στην μεταπολίτευση υποτίμηση περίπου κατά 90%, αλλά η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας με όρους διεθνούς εμπορίου δεν βελτιώθηκε. Ο λόγος είναι απλός. Η ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας εξαρτάται από την θέση της στο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Εξαρτάται δηλαδή από το αν είναι οικονομία φθηνών υπηρεσιών και εργασίας με όρους εξάρτησης και υποταγής στην διεθνή αγορά, ή αν είναι μια οικονομία παραγωγικής επέκτασης και καινοτομιών με όρους οικονομικής αυτοτέλειας που εξασφαλίζει την ολόπλευρη αξιοποίηση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων. Επομένως καθοριστικός συντελεστής που εξασφαλίζει την ανταγωνιστική θέση μιας οικονομίας στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις είναι η άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας με βασικό μοχλό την τεχνολογία παραγωγής και τις εφαρμογές καινοτομιών. Μόνο οικονομίες που αυξάνουν διαρκώς την παραγωγικότητα της εργασίας μπορούν να διεκδικούν καλύτερη διεθνή θέση και μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα. Και για να γίνει αυτό απαιτείται πρώτα και κύρια σοβαρή επένδυση στην ζωντανή εργασία και διαρκή αναβάθμισή της με όρους απολαβών, ειδίκευσης και αξιοποίησης. Σ’ αυτό ακριβώς κρύβεται το κλειδί της ανταγωνιστικότητας. Η ανταγωνιστικότητα καθορίζεται από την παραγωγικότητα με την οποία μια εθνική οικονομία χρησιμοποιεί τους ανθρώπινους, κεφαλαιουχικούς

description

syz

Transcript of ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Page 1: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ, ΜΕΡΟΣ 2ο (ΚΑΖΑΚΗΣ, ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ , ΣΕΡΑΦΕΙΜΑΚΗΣ, ΠΙΤΙΚΑΡΗΣ, ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ)… ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΤΙΘΕΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΞΗΣ:"Σε περίπτωση επιστροφής σε εθνικό νόμισμα, αυτό θα χρειαστεί να υποτιμηθεί; Αν ναι πόσο; Στην περίπτωση υποτίμησης δε θα αυξηθεί σημαντικά το κόστος εισαγωγής των διάφορων προϊόντων (πετρέλαιο, φάρμακα, αυτοκίνητα κ.τ.λ.), με αποτέλεσμα την αδυναμία να πραγματοποιούνται αυτές οι εισαγωγές; Επίσης σε περίπτωση υποτίμησης, δε θα έχουν την ευκαιρία όσοι έβγαλαν τα λεφτά τους έξω να αγοράζουν ότι θέλουν πάμφθηνα;"

Dimitris Kazakis (ΑΡΧΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ)Θα πρέπει ευθύς εξαρχής να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει καμιά ευθεία σχέση ανάμεσα στο νόμισμα, στην υποτίμηση και στην αύξηση των τιμών των εισαγομένων. Κατά πρώτον, είναι μέγας μύθος ότι η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος είναι μονόδρομος και ότι μ’ αυτόν τον τρόπο θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Αυτό για να συμβεί θα πρέπει όλοι οι άλλοι συντελεστές του διεθνούς εμπορίου να είναι σταθεροί. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει. Η υποτίμηση του νομίσματος δεν υπήρξε ποτέ τελεσφόρα επιλογή για την ανταγωνιστικότητα. Δεν έχει να δει κανείς την πορεία της παλιάς δραχμής που υπέστη μόνο μέσα στην μεταπολίτευση υποτίμηση περίπου κατά 90%, αλλά η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας με όρους διεθνούς εμπορίου δεν βελτιώθηκε.

Ο λόγος είναι απλός. Η ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας εξαρτάται από την θέση της στο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Εξαρτάται δηλαδή από το αν είναι οικονομία φθηνών υπηρεσιών και εργασίας με όρους εξάρτησης και υποταγής στην διεθνή αγορά, ή αν είναι μια οικονομία παραγωγικής επέκτασης και καινοτομιών με όρους οικονομικής αυτοτέλειας που εξασφαλίζει την ολόπλευρη αξιοποίηση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων. Επομένως καθοριστικός συντελεστής που εξασφαλίζει την ανταγωνιστική θέση μιας οικονομίας στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις είναι η άνοδος της παραγωγικότητας της εργασίας με βασικό μοχλό την τεχνολογία παραγωγής και τις εφαρμογές καινοτομιών. Μόνο οικονομίες που αυξάνουν διαρκώς την παραγωγικότητα της εργασίας μπορούν να διεκδικούν καλύτερη διεθνή θέση και μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα. Και για να γίνει αυτό απαιτείται πρώτα και κύρια σοβαρή επένδυση στην ζωντανή εργασία και διαρκή αναβάθμισή της με όρους απολαβών, ειδίκευσης και αξιοποίησης. Σ’ αυτό ακριβώς κρύβεται το κλειδί της ανταγωνιστικότητας.

Η ανταγωνιστικότητα καθορίζεται από την παραγωγικότητα με την οποία μια εθνική οικονομία χρησιμοποιεί τους ανθρώπινους, κεφαλαιουχικούς και των φυσικούς πόρους. Για να κατανοήσουμε την ανταγωνιστικότητα, το σημείο εκκίνησης θα πρέπει να είναι οι αντικειμενικοί πόροι που μπορούν να εξασφαλίσουν την ευημερία σε μια οικονομία. Το επίπεδο ζωής μια χώρας καθορίζεται από την παραγωγικότητα της οικονομίας της, η οποία μετράται με βάση την αξία των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται ανά μονάδα των διαθέσιμων πόρων του. Η παραγωγικότητα εξαρτάται τόσο από την αξία των προϊόντων και των υπηρεσιών που παράγει η οικονομία – η οποία μετράται με βάση τις τιμές που μπορούν να έχουν στις ανοικτές αγορές – και από την αποτελεσματικότητα με την οποία μπορούν να παραχθούν. Η παραγωγικότητα εξαρτάται επίσης από την ικανότητα μιας οικονομίας να κινητοποιήσει τους διαθέσιμους ανθρώπινους πόρους.

Η αληθινή λοιπόν ανταγωνιστικότητα μετράται με την παραγωγικότητα. Η παραγωγικότητα επιτρέπει σε μια οικονομία να υποστηρίξει υψηλούς μισθούς και κοινωνικές απολαβές, με ελκυστικές αποδόσεις κεφαλαίου και ένα σταθερό νόμισμα – και μαζί τους, ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι αυτές καθαυτές οι εξαγωγές ή η

Page 2: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

εξωστρέφεια της οικονομίας, όπως μας έχουν παραμυθιάσει, αλλά η φύση και η παραγωγικότητα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα σε μια συγκεκριμένη οικονομία. Καθαρά τοπικές βιομηχανίες και οικονομικές δραστηριότητες χωρίς εξαγωγικό προσανατολισμό υπολογίζονται επίσης στην ανταγωνιστικότητα, επειδή η παραγωγικότητά τους όχι μόνο παίζει ρόλο στο ύψος των μισθών, αλλά επίσης έχει πολύ σημαντική επίδραση στο κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας γενικά, αλλά και το κόστος ζωής στη χώρα.

Σχεδόν τα πάντα που έχουν σημασία για την ανταγωνιστικότητα. Το επίπεδο των σχολείων και γενικά της παιδείας έχει σημασία, η ανάπτυξη της εγχώριας έρευνας έχει σημασία, η κατάσταση των δικτύων επικοινωνίας και μεταφορών έχει σημασία, η ύπαρξη των υποδομών έχει σημασία, το καταναλωτικό πρότυπο συνολικά της οικονομίας έχει σημασία, η ύπαρξη σχεδίου και γενικά σχεδιασμού για την αξιοποίηση των εγχώριων πόρων έχει μεγάλη σημασία, η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης χωρίς παρενέργειες χρέους και εξάρτησης από το εξωτερικό επίσης έχει τεράστια σημασία. Αυτές και άλλες πτυχές των συνθηκών που συγκροτούν μια εθνική οικονομία βρίσκονται βαθιά ριζωμένες στην πολιτική οργάνωση, στους ανθρώπους και στον πολιτισμό μιας χώρας. Το γεγονός αυτό καθιστά τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μια ιδιαίτερη πρόκληση, διότι δεν υπάρχει μια ενιαία πολιτική, ή ένα μεγάλο άλμα που μπορεί να δημιουργήσει την ανταγωνιστικότητα, μόνο πολλές αλλαγές σε όλους τους επιμέρους τομείς που χρειάζονται αναπόφευκτα χρόνο για να επιτευχθούν. «Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι ένας μαραθώνιος και όχι ένα σπριντ» , λένε οι σοβαροί οικονομολόγοι και δεν έχουν άδικο.

Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις μιας οικονομίας είναι πώς να δημιουργήσει και κατόπιν να διατηρήσει την δυναμική για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Κι αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί με υποτιμήσεις του νομίσματος, όσο καλά σχεδιασμένες, ή όσο καλές προθέσεις κι αν κρύβουν. Χρειάζεται ριζική αλλαγή των όρων λειτουργίας της οικονομίας. Χρειάζεται να τσακιστεί ο ολιγοπωλιακός και μονοπωλιακός έλεγχος της εσωτερικής και εξωτερικής αγοράς της ελληνικής οικονομίας. Μόνο το τσάκισμα των καρτέλ στο χονδρεμπόριο και στο λιανεμπόριο θα μπορούσε να ρίξει τις τιμές μέχρι και 45% στην εγχώρια αγορά, αυξάνοντας τις αποδόσεις των εγχώριων μικρών και μεσαίων παραγωγών δίνοντάς τους το κίνητρο για δραματική αύξηση της παραγωγικότητάς τους. Μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί να δοθεί ώθηση και στην εξαγωγική δραστηριότητα χωρίς να είναι σε βάρος της εσωτερικής αγοράς.

Η ανάπτυξη της τουριστικής βιομηχανίας στο έδαφος της ντόπιας παραγωγής και στη βάση της εσωτερικής τουριστικής ζήτησης, που εξασφαλίζεται από τις αυξημένες (με όρους εισοδήματος και ελεύθερου χρόνου) δυνατότητες του εγχώριου πληθυσμού για αναψυχή και τουρισμό, διασφαλίζει χαμηλότερες τιμές και αυξανόμενη ποιότητα τουριστικών υπηρεσιών και για την διεθνή τουριστική ζήτηση. Επίσης οι διακρατικές συμφωνίες προγραμματικού ή άλλου χαρακτήρα μπορούν να βελτιώσουν ριζικά τους όρους των διεθνών οικονομικών σχέσεων, εξασφαλίζοντας ανταγωνιστικές τιμές τόσο για τις αναγκαίες εισαγωγές, όσο και για τις εξαγωγές της χώρας.

Με τα παραδείγματα αυτά θέλουμε να δείξουμε ότι πρέπει να ξεφύγουμε από παρωχημένες λογικές που νομίζουν ότι με υποτίμηση του νομίσματος θα κάνουμε το πρώτο μεγάλο άλμα στην ανταγωνιστικότητα. Κάτι που δεν αληθεύει άλλωστε. Μια τέτοια προβληματική μπορεί να μας καθηλώσει σαν οικονομία σε μια λογική φτηνών προϊόντων και φτηνής εργασίας προκειμένου να γίνουμε ανταγωνιστικοί. Αυτή την λογική υπηρέτησε η παλιά δραχμή και εξάρτησε την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας πρώτα και κύρια από την προσέλκυση κεφαλαίων και τεχνολογίας από το εξωτερικό. Αυτή η λογική μας οδήγησε σε μια διαρκή παραγωγική καχεξία που συνδυαζόταν μόνιμα με πίεση πάνω στα μεροκάματα και τους μισθούς. Δεν πρέπει να ξαναγυρίσουμε σε τέτοιες λογικές.

Θέλουμε μια οικονομία που να προάγει την καινοτομία και την ανάπτυξη της τεχνολογίας στην βάση της οικονομικής αυτοδυναμίας. Μπορεί να το πετύχει αυτό η Ελλάδα; Και βέβαια. Αρκεί ένα συγκροτημένο σχέδιο ανάπτυξης έρευνας και τεχνολογίας, οι κατάλληλες υποδομές εκπαίδευσης και έρευνας που αποτελούν χρόνιο αίτημα του επιστημονικού δυναμικού της χώρας, υψηλές

Page 3: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

απολαβές στο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, ειδικά εκείνων των ειδικοτήτων που θέλεις κατά προτεραιότητα να αναπτύξεις σαν οικονομία και φυσικά διεθνή δικτύωση με την έρευνα σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η Ελλάδα έχει όλα τα προσόντα να γίνει το επίκεντρο της επιστημονικής και ερευνητικής προσπάθειας σε παγκόσμιο επίπεδο αν σκεφτεί κανείς ότι χαρακτηρίζεται από την διεθνή επιστημονική κοινότητα ως γεωφυσικό εργαστήριο της φύσης, ότι διαθέτει εξαιρετικές υποδομές για την ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής στις αγροτικές μεθόδους ανάπτυξης σε απόλυτη – όσο αυτό είναι δυνατό – σύμπνοια με το φυσικό περιβάλλον, ότι μπορεί να αποτελέσει το safe heaven για την κοινωνία της πληροφορικής με την ελεύθερη ανάπτυξη ανοιχτού λογισμικού και ασφαλούς παροχής υπηρεσιών, ότι διαθέτει ήδη το επιστημονικό δυναμικό που έχει πρωτοπορήσει σε μια σειρά μηχανικές, χημικές, βιοχημικές, κοκ, εφαρμογές, αλλά οι πατέντες του δεν βρίσκουν καμιά ανταπόκριση. Εξασφαλίζοντας ένα απόλυτα φιλικό περιβάλλον για επιστημονική ανάπτυξη και έρευνα, υψηλές απολαβές και ένα κράτος που ενδιαφέρεται όσο κανένα άλλο για R&D, τότε θα αποκτήσουμε μια οικονομία πολύ υψηλής παραγωγικότητας. Άλλωστε, όπως ορθώς λένε πολλοί, η βασική παραγωγική δύναμη της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας είναι η γνώση.

Αυτή πρέπει να είναι η βασική μας κατεύθυνση από την πρώτη κιόλας στιγμή. Έτσι αυτό που θα μας έδινε μια μεγάλη ώθηση και στην ανταγωνιστικότητα δεν είναι η υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, αλλά η ριζική αλλαγή των όρων και των πλαισίων της οικονομίας. Μην ξεχνάμε ότι θα χρειαστούμε, κάτω από τις καλύτερες προϋποθέσεις, τουλάχιστον 6 μήνες μέχρι να είμαστε σε θέση να εισάγουμε το νέο εθνικό νόμισμα. Το τελευταίο λοιπόν που θα πρέπει να μας απασχολεί είναι σε τι ισοτιμία θα εισαχθεί το νέο εθνικό νόμισμα. Κανείς δεν γνωρίζει αν θα υπάρχει ευρώ μετά από αυτό το μεταβατικό διάστημα για να καθορίσουμε την ισοτιμία του νέου εθνικού νομίσματος μ’ αυτό, ούτε καν αν θα μας συμφέρει να το κάνουμε ακόμη αν ακόμη υπάρχει και διατηρείται σ’ αυτά τα συναλλαγματικά επίπεδα.

Στο μεταβατικό διάστημα θα πρέπει να πάρουμε ορισμένα πολύ άμεσα μέτρα:

1. Την εθνικοποίηση της Τραπέζης της Ελλάδος και των μεγάλων ιδιωτικών τραπεζών που έχουν τραβήξει την περισσότερη ρευστότητα από το ευρωσύστημα. Γιατί αυτό; Για να αφήσουμε το τραπεζικό σύστημα να χρεοκοπήσει με ασφάλεια για τις καταθέσεις και την οικονομία της χώρας. Με την χρεοκοπία του θα δοθεί η δυνατότητα να ανοικοδομηθεί από μηδενική βάση χωρίς τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει προς το εξωτερικό, αλλά και με την διαγραφή των οφειλών που έχουν προς αυτό τα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίοι.

2. Αποκατάσταση των ζημιών σε εισοδήματα που υπέστησαν μισθωτοί και συνταξιούχοι από την απαρχή των μνημονίων με την επιστροφή μισθών και συντάξεων στο επίπεδο προ της 5ης Μαΐου 2010. Αυτό θα γίνει με την χρήση του ηλεκτρονικού λογιστικού χρήματος των υπό δημόσιο έλεγχο τραπεζών με παράλληλη ενίσχυση με επιδοτούμενα δάνεια λειτουργικού κεφαλαίου για τους μικρομεσαίους και επαγγελματίες.

3. Την επιβολή ελέγχου στην κίνηση του κεφαλαίου. Με αυτόν τρόπο θα σταματήσει η αιμορραγία που τυραννά την ελληνική οικονομία και της στερεί τεράστιους χρηματικούς πόρους από το εσωτερικό της. Με τις τράπεζες εθνικοποιημένες θα σταματήσει και το πλυντήριο μαύρου χρήματος για το οποίο φημίζεται διεθνώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ο έλεγχος της κίνησης κεφαλαίου γίνεται εύκολα από την στιγμή που ελέγχει κανείς το τραπεζικό σύστημα και έχει να κάνει με την επιλεκτική φορολόγηση των κεφαλαίων που οδεύουν προς το εξωτερικό, ή έρχονται από το εξωτερικό. Αφορολόγητα κέρδη, μερίσματα, τόκοι και επενδύσεις σε τίτλους στο εξωτερικό τέλος. Επίσης όσα κεφάλαια έρχονται από εξωτερικό να κερδοσκοπήσουν με αγορές ακινήτων και περιουσίας θα τους επιβάλλεται υψηλή αποτρεπτική φορολογία, ενώ όσα κεφάλαια κατευθύνονται σε επενδύσεις στην πραγματική οικονομία με όρους νέων θέσεων σταθερής απασχόλησης, ανελαστικών αμοιβών, νέας τεχνολογίας, προστιθέμενης αξίας στην παραγωγή, κοκ, τότε η μεταχείρισή τους πρέπει να είναι ευνοϊκή.

Page 4: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

4. Ρητή απαγόρευση όλων των απολύσεων, όπως και η προσφυγή σε καθεστώς πτώχευσης στον ιδιωτικό τομέα. Αν πρόκειται για μικρή επιχείρηση, ελεύθερο επαγγελματία, ή ατομικό παραγωγό, το κράτος θα φροντίσει να μην κλείσει, να μην πτωχεύσει με απευθείας ενίσχυση μέσω εγγυήσεων, ή επιδοτούμενων δανείων. Αν πρόκειται για μεγάλη επιχείρηση και κυρίως για πολυεθνική, τότε θα δίνεται η δυνατότητα να την διαχειριστούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι με υποστήριξη του κράτους. Ταυτόχρονα θα επιβληθούν ανελαστικά εργασιακά δικαιώματα έτσι ώστε να αναχαιτιστεί η ανεργία, ιδίως των νέων.

5. Άμεση παρέμβαση στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας για προϊόντα και υπηρεσίες. Μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση της οικονομίας και να πάρει μπρος η παραγωγική μηχανή με υποκατάσταση εισαγωγών με εσωτερική παραγωγή, το κράτος θα εξασφαλίσει τον δραστικό περιορισμό όσων εισαγωγών δεν είναι απολύτως αναγκαίες για την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και τις ανάγκες της κοινωνίας. Θα επιβάλλει επίσης ένα επιλεκτικό ανταγωνιστικό προστατευτισμό που θα βασίζεται στην απαγόρευση οποιασδήποτε εισαγωγής πριν εξαντληθεί η εσωτερική παραγωγή, ενώ κατόπιν το προϊόν που θα εισάγεται θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίδιας ποιότητας και παραγωγικής αξίας με το αντίστοιχο προϊόν εσωτερικής παραγωγής. Μόνο έτσι μπορείς να έχεις ανταγωνισμό με ισότιμους όρους.

6. Για το μεσοδιάστημα μέχρις ότου παραχθεί το νέο εθνικό νόμισμα, θα χρειαστεί να ενισχύσουμε τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας από τα 5, 5 δις ευρώ που είναι σήμερα και αποτελούν κατά κύριο λόγο τον διαθέσιμο νομισματικό χρυσό, σε τουλάχιστον τα διπλάσια. Αυτό μπορεί να γίνει με την δέσμευση του ιδιωτικού χρυσού που υπάρχει σε τράπεζες και μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, ντόπιους και ξένους, αλλά και με την απόσυρση από την νομισματική κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων ευρώ και άλλων σκληρών νομισμάτων, όπως το δολάριο. Κάτι που μπορεί να γίνει εύκολα εφόσον έχει εθνικοποιηθεί το τραπεζικό σύστημα και έχει εισαχθεί στις εσωτερικές συναλλαγές το ηλεκτρονικό λογιστικό χρήμα διαμέσου των τραπεζών.

Φυσικά το κλειδί σε όλα αυτά είναι η γρήγορη επανεκκίνηση της ελληνικής παραγωγής και των επενδύσεων. Αυτό μπορεί να γίνει, αφενός, με τη διάθεση ανοιχτών πιστώσεων για όσους ασχολούνται ή θέλουν να επενδύσουν στην παραγωγή με κριτήριο την προστιθέμενη αξία και τις θέσεις σταθερής απασχόλησης που παράγουν και, αφετέρου, ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στις παραγωγικές υποδομές της ελληνικής οικονομίας απαλλαγμένο από ημέτερους και μεγαλοκαρχαρίες. Όλα αυτά θα δώσουν μια απότομη ανοδική ώθηση στην οικονομία, τέτοια που όταν το εθνικό νόμισμα τελικά εισαχθεί να σταθεροποιηθεί και να αποκτήσει ισοτιμία χωρίς μεγάλες αναταράξεις.

Άλλωστε η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος δεν θα αφεθεί να καθοριστεί από τις αγορές συναλλάγματος. Η πρόσβαση σ’ αυτό από τους διεθνείς επενδυτές νομισμάτων θα είναι εξαιρετικά περιορισμένη, μιας και το εκδοτικό δικαίωμα θα το έχει αποκλειστικά το κράτος, ενώ την αγοραπωλησία του νομίσματος στο εξωτερικό θα εξαρτάται αποκλειστικά από την εθνικοποιημένη Τράπεζα της Ελλάδος. Από την άλλη οι εξωτερικές συναλλαγές της χώρας θα διαμορφώνονται με ισοτιμίες που δεν θα εξαρτώνται κυρίως από τα παγκόσμια νομίσματα, όπως το δολάριο, ή το ευρώ (αν υπάρχει ακόμη), ή την λίρα, αλλά από ένα καλάθι νομισμάτων των βασικών χωρών με τις οποίες αναπτύσσουμε ταχύτερα τις εμπορικές μας σχέσεις. Στην τελική αυτό που καθορίζει την αξία ενός νομίσματος στην διεθνή αγορά είναι και πάλι η παραγωγικότητα που επιδεικνύει η οικονομία στην οποία αντιστοιχεί.

Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουμε από την πρώτη κιόλας στιγμή μια πραγματική ώθηση στην εσωτερική παραγωγή που είναι η μόνη ικανή για να κάνει την οικονομία ανταγωνιστική με ταυτόχρονη αύξηση της αγοραστικής δύναμης του πληθυσμού και κατακόρυφη πτώση των τιμών που το ύψος τους οφείλεται κατά κύριο λόγο στον μονοπωλιακό έλεγχο των εξωτερικών και εσωτερικών αγορών της χώρας από ντόπια και ξένα καρτέλ και οικονομικοπολιτικά κυκλώματα επιχειρηματικών συμφερόντων.

Page 5: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ. ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΖΑΚΗ

1. Aris Skorpideas Δημήτρη προς το τέλος αναφέρεις τη δέσμευση του ιδιωτικού χρυσού. Καλό θα ήταν να μας το εξηγήσεις λίγο. Άσε που αποτελεί εύκολο στόχο σε τύπους στυλ Γεωργιάδη που θα λένε "Να ο Καζάκης θα σας πάρει το χρυσό σας!"

Dimitris Kazakis Aris Skorpideas Όταν αναφέρομαι στην δήμευση του ιδιωτικού χρυσού αναφέρομαι συγκεκριμένα από ποιους. Τράπεζες και μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, που δεν ξεπερνούν τους 190. Και τώρα γίνεται δήμευση ιδιωτικού χρυσού. Μόνο που γίνεται από τους αργυραμοιβούς μαυραγορίτες σε βάρος του μεσαίου και μικρού νοικοκυριού με το πιστόλι στον κρόταφο προκειμένου να επιβιώσει. Όλος αυτός ο χρυσός που αγοράζεται σήμερα βγαίνει έξω.

2. Kiriakos Heristanidis ΚΥΡΙΕ ΚΑΖΑΚΗ θεωρείτε ότι η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα θα ήταν μια διαδικασία "αναίμακτη" για την ελληνική κοινωνία; και κάτι ακόμα, λίγο ίσως εκτός θέματος αλλά θεωρώ ότι είναι σημαντικό σημείο. έστω ότι αύριο ως δια μαγείας σας αναθέτονταν να φτιάξετε μια κυβέρνηση με προοπτική το εθνικό νόμισμα, θεωρείτε ότι αυτή την στιγμή στην Ελλάδα υπάρχουν τα πρόσωπα που έχουν τις γνώσεις και την ικανότητα να ανταπεξέλθουν στις όποιες αντιξοότητες εμφανιστούν κατά την διάρκεια της διαδικασίας μετάβασης; εν ολίγης, υπάρχουν άνθρωποι φίλιοι και ικανοί στην πολιτική που προτείνεται; και αν ναι, μπορείτε να κατονομάσετε κάποιους;

Dimitris Kazakis Kiriakos Heristanidis Το κατά πόσο αναίμακτη θα είναι η μετάβαση εξαρτάται από το πώς θα λειτουργήσει ο λαός. Αν η μετάβαση επιβληθεί από έναν λαό που έχει εξασφαλίσει την δική του κοινωνικοπολιτική ενότητα μέσα από την δική του αυτοοργάνωση πρώτα και κύρια "από τα κάτω", αναδεικνύοντας συλλογικότητες και μορφές δημοκρατικής έκφρασης της δικής του θέλησης, τότε ναι θα είναι "αναίμακτη". Βίαιη, αλλά αναίμακτη. Υπάρχει οι ικανοί άνθρωποι; Ναι υπάρχουν και μάλιστα πληθώρα απ’ αυτούς. Όχι μόνο με την αναγκαία επιστημονική γνώση, αλλά πρωτίστως με την δυνατότητα να στοχάζονται ελεύθερα και μάλιστα αναδεικνύοντας το συμφέρον του λαού πάνω απ’ όλα. Όσο ξεμπερδεύει η κοινωνία με τα κομματικά κλισέ και της ιδεοληψίες που αλυσοδένουν το μυαλό και την ψυχή του λαού μας είτε με δεξιά, είτε με αριστερά πρόσημα, τόσο περισσότεροι άνθρωποι του λαού κατακτούν την ελευθερία του στοχάζεσθαι και την σιδερένια θέληση που απαιτεί η ανοικοδόμηση της ελεύθερης Ελλάδας.

3. Kiriakos Heristanidis θεωρείτε ότι το ΕΠΑΜ είναι ένας πολιτικός φορέας που έχει την δυνατότητα να ανταπεξέλθει σε κάθε απαίτηση διακυβέρνησης της χώρας; όχι μόνο επί των οικονομικών θεμάτων αλλά και εθνικών και εσωτερικής διακυβέρνησης (παιδεία, υγεία κτλ)

Dimitris Kazakis Kiriakos Heristanidis σκέφτεστε με όρους παρωχημένου κοινοβουλευτισμού του είδους που έχουμε σήμερα, όπου το εκάστοτε κόμμα όταν νικήσει στις εκλογές θα πάρει το κράτος ως λάφυρο. Το ΕΠΑΜ παλεύει για την δημοκρατία, δηλαδή για να δοθεί η δυνατότητα στον ίδιο τον λαό είτε αυτοπροσώπως, είτε δια εκπροσώπων του (σε συνθήκες ανακλητότητας, υποχρεωτικής λογοδοσίας, περιορισμένης θητείας, κοκ) να κυβερνήσει την χώρα του ο ίδιος. Προσωπικά πιστεύω ότι η σύγχρονη επικοινωνία και το επίπεδο της κοινωνίας δεν κάνει αναγκαία ούτε καν την ύπαρξη κυβέρνησης. Το μόνο που χρειάζεται είναι ένα λαϊκό κοινοβούλιο που να λειτουργεί ως εργαζόμενο σώμα που νομοθετεί, αλλά έχει απευθείας και την ευθύνη της εφαρμογής των νομοθετημάτων του. Γι’ αυτό παλεύει το ΕΠΑΜ, το οποίο δεν φιλοδοξεί να πάρει την κυβέρνηση, αλλά να λειτουργήσει καταλυτικά ώστε ο λαός να αναλάβει την διακυβέρνηση του τόπου μέσα από μια γενική πολιτική απεργία διαρκείας και μια Συντακτική Εθνοσυνέλευση που θα επαναθεμελιώση το πολιτικό σύστημα της χώρας. Έχει τις δυνάμεις το ΕΠΑΜ να τα βγάλει πέρα; Ναι, όταν μιλάμε για ανθρώπους με καθαρό μυαλό, πρωτοπόρα γνώση και ατσαλένια θέληση. Όχι, όσο ο λαός δεν είναι σε θέση να επιβάλει τα δικά του προτάγματα.

Page 6: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

4. Kiriakos Heristanidis Κύριε Καζάκη γνωρίζω σε τι ακριβώς αποσκοπεί το ΕΠΑΜ και γι αυτό άλλωστε επέλεξα να αγωνιστώ μαζί του. συμφωνώ απόλυτα με τα λεγόμενά σας αλλά θα ήθελα την γνώμη σας όσον αφορά το επίπεδο και την ωριμότητα της σημερινής κοινωνίας στο όχι μόνο να δεχτεί αλλά και να αγωνιστεί μάλιστα για τα προτάγματα στα οποία αναφερθήκατε.

Dimitris Kazakis Kiriakos Heristanidis, ο κόσμος είναι ώριμος όσο ποτέ. Μην περιμένουμε να δούμε μεγάλες συγκεντρώσεις και συγκρούσεις για να διαπιστώσουμε ότι είναι ώριμος ο κόσμος. Ορισμένοι μάλιστα θεωρούν ότι η ωριμότητα θα εκφραστεί με μια έφοδο στη Βουλή, όπως κάποιοι άλλοι παλιότερα έκαναν έφοδο στα Χειμερινά Ανάκτορα. Ο κόσμος είναι έτοιμος να κινηθεί, να θέσει θέμα κατάληψης της εξουσίας. Κάθε μέρα αυτό τον απασχολεί. Πώς θα ξεμπερδέψει μια και καλή μ’ αυτή την κατάσταση. Θα κινηθεί, θα βγει στους δρόμους, αυτό είναι σίγουρο. Θα τον βγάλει η ανάγκη αργά ή γρήγορα. Μάλλον γρήγορα όπως φαίνεται. Τώρα βρίσκεται σε αναμονή και αφουγκράζεται. Αναζητά το πολιτικό σχέδιο που θα του λύσει το πρόβλημα τώρα. Ένα πολιτικό σχέδιο που θα ανατρέψει την κατάσταση και θα του δώσει να καταλάβει πώς θα το κάνει άμεσα και πρακτικά. Φυσικά ο κόσμος δεν κινείται όλος μαζί. Ποτέ δεν έγινε αυτό. Σε τέτοιες εποχές ο κόσμος αναπτύσσει πολωτικές συμπεριφορές. Αυτό που χρειάζεται είναι μια κρίσιμη μάζα να συνειδητοποιήσει το αναγκαίο πολιτικό σχέδιο κατάληψης της εξουσίας, να το κάνει δικό της, κτήμα της και να το εκτελέσει συμπαρασύροντας και την υπόλοιπη κοινωνία που έχει ακινητοποιηθεί από την κατάσταση μιζέριας και ανασφάλειας στην οποία την έχουν βυθίσει. Υπάρχει αυτή η κρίσιμη μάζα; Υπάρχει. Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να λειτουργήσουμε καταλυτικά στην οργάνωσή της. Το ΕΠΑΜ είναι η μόνη πολιτική δύναμη σήμερα με σχέδιο κατάληψης της εξουσίας από τον ίδιο τον λαό. Εδώ και τώρα. Όχι όταν οι συνθήκες θα ωριμάσουν, όπως λένε όσοι παραπέμπουν το πρόβλημα στις ελληνικές καλένδες. Το μόνο που μένει είναι εμείς του ΕΠΑΜ, οι φίλοι και τα μέλη του, οι συνοδοιπόροι των άλλων κινημάτων να φανούμε αντάξιοι αυτού του πολιτικού σχεδίου και των προταγμάτων του. Ένα πολιτικό σχέδιο που συνοψίζεται στην γενική πολιτική απεργία διαρκείας με στόχο την Συντακτική Εθνοσυνέλευση με παράλληλη μονομερή διαγραφή του χρέους και έξοδο από την ευρωζώνη.

5. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis, λέτε: "Η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος δεν θα αφεθεί να καθοριστεί από τις αγορές συναλλάγματος. Η πρόσβαση σ’ αυτό [δηλ. στο εθνικό νόμισμα] από τους διεθνείς επενδυτές νομισμάτων θα είναι εξαιρετικά περιορισμένη, μιας και το εκδοτικό δικαίωμα θα το έχει αποκλειστικά το κράτος. " Την αγοραπωλησία του νομίσματος στο εξωτερικό θα εξαρτάται αποκλειστικά από την εθνικοποιημένη Τράπεζα της Ελλάδος. "Το μονοπωλιακό δικαίωμα κάθε κράτους για έκδοση τού εθνικού του νομίσματος δεν έχει σχέση με την πρόσβαση σε αυτό των αγορών νομισμάτων. (Να παρατηρήσω ότι δεν είναι μόνον "ξένοι επενδυτές" που εμπλέκονται στις διεθνείς αγορές. Είναι και οι οικονομικοί παράγοντες, άτομα δηλ. ή εχπι/σεις, που κάνουν δουλειές με τη συγκεκριμένη χώρα και χρειάζονται πρόσβαση στο νόμισμα της. )Η αγοραπωλησία του εθνικού νομίσματος στο εξωτερικό, από τη στιγμή που μπαίνει το νόμισμα στις αγορές του εξωτερικού, δεν γίνεται να απαγορευθεί σε τρίτους (πλην δηλ. της Τράπεζας της Ελλάδος). Πώς είναι δυνατόν να γίνει αυτό; Αφού κάθε εμπλεκόμενος στις αγορές αυτές θα μπορεί να αγοράσει Δραχμές - άρα και εν συνεχεία να τις πωλήσει, σε κάποιον τρίτο. Εάν με κάποιον τρόπο (που εγώ δεν ξέρω) θεσμοθετηθεί ότι ο ΜΟΝΟΣ που αγοράζει Δραχμές είναι η ΤΤΕ, τότε δεν θα έχει πολύ μέλλον στο "εξωτερικό" η Δραχμή. Αυτό ίσως ικανοποιεί κάποιους, επειδή φαίνεται να ικανοποιεί την επιθυμία μας για αυτονομία, αλλά είναι βέβαιο ότι θα βλάψει τις συναλλαγές μας με το εξωτερικό. Όταν πχ ένα ιταλός εισαγωγέας χρειάζεται Δραχμές για να πληρώσει τον έλληνα εξαγωγέα φρούτων, θα είναι υποχρεωμένος να ακολουθεί μία "τεχνητή" ισοτιμία που τού έχει επιβάλει η ΤΤΕ. Θα πει grazia και arrivederci.

Page 7: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Dimitris Kazakis Vassilis Serafimakis,. Ρωτάτε πώς μπορεί να μην πωλείται η δραχμή στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος. Ξεχνάτε ότι εφόσον το κράτος έχει το αποκλειστικό προνόμιο θα εκδίδει ποσότητες νομίσματος αυστηρά καθορισμένες με βάση τις εσωτερικές ανάγκες κυκλοφορίας. Αν κάποιος επενδυτής ή μη θέλει να αγοράσει δραχμές για την διεθνή αγορά συναλλάγματος θα πρέπει αναγκαστικά να πάει στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία θα μπορεί να πουλά μόνο κάτω από προϋποθέσεις. Θα δέχεται προσφορές συγκεκριμένου ύψους συναλλάγματος και πάνω, ενώ θα πουλά μόνο σε τιμές που συμφέρουν, δηλαδή αφήνουν συναλλαγματικό κέρδος για την εθνική οικονομία. Αυτό κάνει για παράδειγμα η Νορβηγία. Αυτό έκανε πριν το 2008 και η Κύπρος. Αυτό σημαίνει προστατευμένο εθνικό νόμισμα. Αν οι επενδυτές νομισμάτων θέλουν να κερδοσκοπήσουν με το εθνικό μας νόμισμα, που θα το βρουν; Αναγκαστικά μόνο από την εθνικοποιημένη Τράπεζα της Ελλάδας, που θα έχει το αποκλειστικό προνόμιο τέτοιων συναλλαγών. Σκεφτείτε το λίγο, ξεχάστε τα κλισέ και θα δείτε ότι λειτουργεί. Άλλωστε, οι εξωτερικές πληρωμές της χώρας δεν θα γίνονται με νέο εθνικό νόμισμα. Θα γίνονται εξ αντικειμένου είτε με συνάλλαγμα, είτε με μορφές κλήρινγκ, είτε με αλληλόχρεους λογαριασμούς, κοκ. Το να μην επιτρέπεις να παίζεται ελεύθερα το δικό σου εθνικό νόμισμα στις αγορές συναλλάγματος δεν είναι πρόβλημα. Καμιά οικονομία δεν έχει ωφεληθεί από την FOREX εκτός από τις διεθνείς τράπεζες και τα future option νομισμάτων. Δεν καταλαβαίνω γιατί το νόμισμά σου θα πρέπει να εξαρτάται από αυτή την κερδοσκοπία; Αντίθετα όσο πιο σπάνιο το κρατάς, όσο πιο δυσεύρετο, τόσο το καλύτερο για σένα. Dimitris Kazakis Vassilis Serafimakis, ρωτάτε πώς γίνετε να μην βρίσκουν να αγοράσουν το εθνικό νόμισμα στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος. Πολύ απλό. Που θα το βρουν; Οι εξωτερικές πληρωμές του εμπορίου της χώρας δεν γίνονται - ποτέ δεν γίνονταν - με εθνικό νόμισμα, αλλά με συνάλλαγμα, με κλήρινγκ, με αλληλόχρεους λογαριασμούς, κοκ. Ο μόνος τρόπος για να αγοράσει κάποιος από το εξωτερικό εθνικό νόμισμα, θα είναι μόνο αν απευθυνθεί στην εθνικοποιημένη Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία θα έχει και το αποκλειστικό προνόμιο να κάνει κάτι τέτοιο. Η ΤτΕ θα πουλά μόνο κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις. Αν π. χ. βλέπει να εκτυλίσσεται μια κερδοσκοπική επίθεση, δεν θα πουλά. Γενικά θα δέχεται, όταν κρίνεται από τις διεθνείς συνθήκες και τις εσωτερικές ανάγκες για συνάλλαγμα, προσφορές από ένα συγκεκριμένο ύψος και πάνω και σε τιμές που συμφέρουν, ή συμβάλουν στην σταθερότητα του εθνικού νομίσματος. Αυτό σημαίνει προστατευμένο εθνικό νόμισμα. Την τακτική αυτή εφαρμόζει η Νορβηγία. Την εφάρμοζε και η Κύπρος πριν το 2007. Όταν ρωτάτε πώς γίνεται αυτό προφανώς δεν προσέξατε ότι μιλάμε για καθεστώς ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων που δεν επιτρέπει σε κανέναν να παίζει στο εξωτερικό με το εθνικό νόμισμα. Αυτό τυπικά συνέβαινε και με την παλιά δραχμή. Γι’ αυτό και υπήρχε η υπηρεσία προστασίας εθνικού νομίσματος. Μην λέτε λοιπόν ότι δεν γίνεται. Πείτε απλά ότι δεν γνωρίζετε το όλο θέμα. Όπως επίσης δεν γνωρίζετε τίποτε από την διεθνή αγορά συναλλάγματος FOREX. Διότι θα ξέρατε ότι καμιά οικονομία δεν κερδίζει από αυτήν. Μόνο οι διεθνείς τράπεζες που την χρησιμοποιούν για δική τους χρηματοδότηση (κυρίως με on spot αγοραπωλησίες νομισμάτων) οι πολυεθνικές για να κερδίσουν από τις διαφορές ισοτιμίας και οι κερδοσκόποι νομισμάτων (όπως ο Σόρος). Από που κι ως που είναι υποχρεωμένη μια οικονομία που δεν στηρίζεται σ’ αυτές τις οικονομικές δυνάμεις να ρίχνει το εθνικό της νόμισμα βορά των αρπακτικών της FOREX; Ποιος το επιβάλει αυτό; Μόνο η άγνοια του ζητήματος, ή η θρησκευτική προσήλωση στις αγορές.

6. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis, λέτε: "[Να επιβληθεί] ρητή απαγόρευση όλων των απολύσεων, όπως και η προσφυγή σε καθεστώς πτώχευσης στον ιδιωτικό τομέα. "Πώς είναι ποτέ δυνατόν να εφαρμοσθεί κάτι τέτοιο; Πώς είναι δυνατόν να απαγορευθεί η πτώχευση; Εάν μία μικρή ΕΤΕ ή ΑΕ δεν βγαίνει (επειδή έχουν γίνει λάθος επιλογές από τους όποιους διαχειριστές της), το κράτος θα την κρατάει ζωντανή σαν ζόμπι;Εάν δηλ. κάποιος αποφάσισε να παράγει μηχανές τέλεξ κι οι μηχανές αυτές δεν πουλιούνται, το κράτος πρέπει να παρέμβει για να συνεχίσουν να παράγονται μηχανές τέλεξ; Ή μήπως το κράτος πρέπει να αναλάβει τον ρόλο του ανώτατου διαιτητή και δικαστή

Page 8: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

σε όλα τα οικονομικά θέματα, περιλαμβανομένου και του ζητήματος "ποιά εταιρεία πρέπει να ζήσει και ποιά να πεθάνει";; Αν είναι έτσι, τότε να πούμε καθαρά ότι η λύση που προτείνετε για την οικονομία, περιλαμβάνει την μετάβαση σε ένα καθεστώς όπου απλά δεν υπάρχει κανένα ίχνος ελεύθερης οικονομίας (με όλα τα βάρη που κουβαλάει αυτός ο όρος, παραδέχομαι) αλλά μιλάμε για μία καθαρά κεντρική, σοσιαλιστική οικονομία - όπου το κράτος ανέχεται τον μικρό και μεσαίο αλλά κυνηγάει τον μεγάλο. Ούτε θέλει το κράτος τον έλληνα μικρό και μεσαίο να γίνει ποτέ μεγάλος!..

Dimitris Kazakis Vassilis Serafimakis, Ρωτάτε επίσης πώς γίνεται να απαγορέψουμε τις απολύσεις και την πτώχευση. Δεν προσέξατε όμως ότι μιλάμε για τα πρώτα εικοσιτετράωρα της μεταβολής. Σε αυτές τις συνθήκες η οικονομία θα πρέπει να θωρακιστεί απέναντι σε πιέσεις, ιδιαίτερα επιχειρηματικών κυκλωμάτων που θα θέλουν να δημιουργήσουν πανικό. Πώς θα αντιμετωπιστεί κάτι τέτοιο, αν το κράτος δεν απαγορέψει τις απολύσεις και την πτώχευση; Με ευχές; Με συμφωνίες κυρίων και κυριών; Με προσευχές στον Αλλάχ; Με λιτανείες στην καλή θέληση των επιχειρηματιών; Πέρα όμως από αυτό. Γιατί είναι κακή η απαγόρευση των απολύσεων; Προφανώς δεν γνωρίζεται ότι οι απολύσεις στην Ελλάδα είχαν αυστηρότατους περιορισμούς μέχρις ότου καταργήθηκαν προς δόξαν της ελεύθερης αγοράς των μονοπωλίων. Όσο υπήρχαν οι αυστηροί περιορισμοί και ταχύτερη ανάπτυξη υπήρχε και λιγότερη ανεργία, αν και η ελληνική οικονομία κατατρεχώταν από πολύ σοβαρή παραγωγική καχεξία. Ρωτάτε τι θα γίνει αν μια επιχείρηση παράγει ατελή, προβληματικά, ή χωρίς αντικείμενο προϊόντα. Μα το πρόβλημα με τέτοιες επιχειρήσεις δεν λύνεται ούτε με επιχειρήσεις, ούτε με πτώχευση, αλλά με την ανακύκλωση της επιχείρησης. Δηλαδή με την δυνατότητα να αλλάξει αντικείμενο και τρόπο λειτουργίας. Και γι’ αυτό η αποφασιστική συμμετοχή των εργαζομένων με την στήριξη του κράτους παίζει κορυφαίο ρόλο. Στήριξη του κράτους δεν σημαίνει απλά χρηματοδοτήσεις, αλλά και επιστημονική υποστήριξη. Αυτό τον ρόλο θα πρέπει να παίζουν οι νέες κρατικές τράπεζες που θα πρέπει να υπάρξουν. Όχι μόνο χρηματοδοτική στήριξη, αλλά και επιστημονική, λογιστική, έρευνα αγοράς εντός και εκτός Ελλάδος, κοκ. Με τον τρόπο αυτό οι νέες τράπεζες που οφείλει να δημιουργήσει το κράτος θα πρέπει να είναι αποκλειστικά ειδικού σκοπού και όχι εμπορικού χαρακτήρα. Όπως π. χ. έγινε πρόσφατα στην Ισλανδία μετά την χρεοκοπία των παλιών εμπορικών τραπεζών.

7. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis, λέτε: "[Αν πρόκειται για μεγάλη επιχείρηση και κυρίως για πολυεθνική… θα δίνεται η δυνατότητα να την διαχειριστούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι με υποστήριξη του κράτους. "Νομίζω, και κάνω συντηρητική εκτίμηση, ότι μόλις ακουστεί ότι ετοιμάζομε νομοθεσία όπου θα καταλαμβάνουν τις επιχ/σεις επισήμως στην Ελλάδα και υπό την προστασία τού κράτους, τα ελληνικά σοβιέτ ("σοβιέτ": τα εργατικά συμβούλια στα ρωσικά), δεν θα μείνει ούτε ένας επενδυτής στην χώρα. Εάν αυτό θέλομε, δηλ. μία πορεία στον δρόμο της δήθεν "αυτάρκειας" της Β. Κορέας και της Αλβανίας τού Εμβέρ, να το πούμε καθαρά.

Dimitris Kazakis. Όταν μιλάμε για κατάληψη των μεγάλων επιχειρήσεων, που εγκαταλείπουν οι ιδιοκτήτες τους, ή σαμποτάρουν, ή λεηλατούν οι μέτοχοί τους, μιλάμε για σοβιέτ, για Αλβανία του Χότζα, ή Βόρεια Κορέα; Την πρόταση αυτή την υποστήριζε στο πρόγραμμα εθνικής ανασυγκροτήσεως που παρουσίασε το 1945 ο Άγγελος Αγγελόπουλος και ο Ξενοφών Ζολώτας. Ήταν κι αυτοί οπαδοί των Σοβιέτ; kάτι ανάλογο εφάρμοσε και ο πρόεδρος Κίχνερ της Αργεντινής το 2007. Με νόμο αναγνώριζε τις καταλήψεις εργοστασίων που είχαν ξεκινήσεις από το 2002 (πάνω από 347 μεγάλες επιχειρήσεις και εργοστάσια). Τότε θυμάμαι ότι η WSJ χαρακτήρισε τον νόμο Κίχνερ ως νομιμοποίηση του πλιάτσικου. Η κυβέρνηση της Αργεντινής είπε ότι είναι ο μόνος τρόπος για να προστατευθεί το παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας. Ποιος είχε δίκιο; Για εσάς η WSJ και οι λωποδύτες της αγοράς που έτσι έχαναν την ευκαιρία να εκβιάσουν την κυβέρνηση της Αργεντινής. Για μένα είχε δίκιο ο Κίχνερ γιατί έτσι προστάτευε το παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας. Μετέτρεψε μήπως την Αργεντινή σε χώρα των σοβιέτ, σε Αλβανία του Χότζα, ή σε Βόρεια Κορέα;

Page 9: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Δεν θα ήθελα να μιλήσω για την Βόρειο Κορέα. Αλλά να με συγχωρείτε δεν αποτελεί το κοινωνικό μου όραμα. Το γεγονός ότι οι ιμπεριαλιστές την ισοπέδωσαν δεν δικαιολογεί το καθεστώς νεοφεουδαρχίας, ή σωστότερα Ανατολικού Δεσποτισμού που υπάρχει σ’ αυτήν την χώρα. Ο εργαζόμενος και ο πολίτης της Βόρειας Κορέας είναι δουλοπάροικος του κράτους, το οποία ανήκει αποκλειστικά σε μια κάστα, ούτε καν σε άρχουσα τάξη, η οποία διαιωνίζεται όπως οι κληρονομικές απολυταρχίες. Γι’ αυτό και ονομάζω το καθεστώς νεοφεουδαρχικό, ή ανατολικού δεσποτισμού. Το γεγονός ότι φέρει κομμουνιστικά χρώματα είναι απλά τραγικό.

8. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis, λέτε: "Θα επιβληθούν ανελαστικά εργασιακά δικαιώματα έτσι ώστε να αναχαιτιστεί η ανεργία, ιδίως των νέων. "Κανένας εργοδότης δεν απολύει από "σαδισμό". Απολύει μόνον και πάντα βάσει των εκτιμήσεων και των δεδομένων για τα στοιχεία κόστους εργασίας. Μία μη οικονομικά λειτουργούσα ιδιωτική επιχείρηση είναι βάρος για όλη την οικονομία. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ στην κεντρικά σχεδιασμένη και (υποτίθεται) απόλυτα ελεγχόμενη οικονομία που προτείνετε, μία πρόταση που έχει τους ίδιους στόχους με αυτούς που ορθώς θέτετε (ανθρώπινη εργασία και αξιοπρέπεια) είναι η πρόταση ΕΓΓΥΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, η οποία έχει διαμορφωθεί από την σύγχρονη μετά-Κεϋνσιανή σχολή: Το κράτος δεν εξασφαλίζει την μακροβιότητα των επιχειρήσεων, διότι αυτό είναι θέμα της αγοράς, δηλ. όλων ημών. Ούτε εξασφαλίζει το επίδομα ανεργίας, διότι αυτό από μόνο του δεν προωθεί την Απασχόληση. Το κράτος εξασφαλίζει την ίδια την ΕΡΓΑΣΙΑ! Με όλα τα συναφή ψυχολογικά και κοινωνικά οφέλη, πέραν δηλ. των προφανών, οικονομικών ωφελειών.

Dimitris Kazakis Vassilis Serafimakis Ρωτάτε τι σημαίνουν ανελαστικά εργατικά δικαιώματα. Σημαίνει κάτι πολύ απλό. Ότι το ρίσκο της πρόσληψης και της εργασίας το αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου ο εργοδότης εφόσον αυτός είναι εκείνος που επωφελείται από την εργασία του εργαζόμενου. Αυτό σημαίνει μεροκάματα με βάση το Breadwinner Wage, όπως καταχτήθηκε να λέγεται ο μισθός του κουβαλητή της οικογένειας. Που σημαίνει ότι δεν μπορείς να προσλαμβάνεις κάποιον αν δεν μπορείς να του εξασφαλίσεις μισθούς σύμφωνα με τις ανάγκες επιβίωσης δικής του και της οικογένειάς του. Δεν μπορεί ο μισθός να λογίζεται ως κόστος, αλλά ως συντελεστής παραγωγής και απόδοσης. Λέτε ότι ο εργοδότης δεν απολύει από σαδισμό. Ποιος είπε κάτι τέτοιο; Ο εργοδότης απολύει με βάση την επιδίωξη μεγιστοποίησης του κέρδους του. Αν μπορεί να μεγιστοποιήσει το κέρδος, ή σωστότερα την απόδοση των κεφαλαίων του με απολύσεις θα το κάνει χωρίς δεύτερη σκέψη. Ιδίως όταν πρόκειται για μεγάλες επιχειρήσεις με μετόχους που μετράνε την απόδοση με βάση την διακύμανση της μετοχής. Αυτό σε τι συμφέρει την οικονομία και την κοινωνία; Σε τι συμφέρει την οικονομία το γεγονός ότι η Palco πριν τρία χρόνια έκλεισε την επιχείρησή της και μετακόμισε στην Βουλγαρία γιατί εκεί έχει μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους; Η Palco ήταν κερδοφόρα επιχείρηση, απλά οι μέτοχοί της είδαν την ευκαιρία για μεγαλύτερη κερδοφορία στην Βουλγαρία. Γιατί λοιπόν θα πρέπει η εθνική οικονομία να είναι έρμαιο του κυνηγητού μεγιστοποίησης του κέρδους των μεγαλομετόχων και των επιχειρηματιών; Αυτό φρενάρεται αποτελεσματικά από το καθεστώς ανελαστικών εργασιακών δικαιωμάτων, καθώς και το καθεστώς ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων. Όλες οι μεγάλες οικονομίες μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο εξασφάλισαν την παραγωγική τους ισχύ χάρις σε τέτοια καθεστώτα. Γιατί εμείς στην κατάσταση που βρισκόμαστε να εγκαταλείψουμε μια απόλυτα δοκιμασμένη μέθοδο ανάπτυξης της εσωτερικής παραγωγής και της εθνικής οικονομίας; Επειδή δεν γουστάρουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες, οι διεθνείς αγορές και μια χούφτα χώρες που εκμεταλλεύονται την δεσπόζουσα θέση στις αγορές για να λεηλατήσουν όλες τις υπόλοιπες. Γι’ αυτό επιμένουν στο θρησκευτικό δόγμα των ανοιχτών συνόρων και ελεύθερων αγορών.

Page 10: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

9. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕΤΑΞΥ Κ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Κ. ΚΑΖΑΚΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ Κ. ΚΑΖΑΚΗ ΓΙΑ ΤΗ FOREX KAI THN Τ.Τ.Ε

Panayotis Economopoulos κ. Καζάκη, κάνετε λάθος! η FOREX λειτουργεί ανεξάρτητα αν η ΤτΕ εκδίδει το εθνικό νόμισμα βάσει των αναγκών της τοπικής οικονομίας! Με συγχωρείτε αλλά είμαι ειδικός και τα έχω διδάξει όλα αυτά! η ΤτΕ δεν μπορεί να ελέγξει το FOREX, την κερδοσκοπία και την ισοτιμία μεταξύ δραχμής και πολλών νομισμάτων πάρα μόνο με μεταβολές του επιτοκίου, το οποίο βεβαία θα είναι περιοριστικό της ανάπτυξης της οικονομίας. Άρα καλύτερο είναι η ελεύθερη διατίμηση του νομίσματος, έστω και αν το FOREX επιβάλει προσωρινά τιμές που θα επηρεάσουν την αξία των εξωτερικών συναλλαγών!

Dimitris Kazakis Panayotis Economopoulos. Πότε είπα ότι η FOREX εξαρτάται από την ΤτΕ; Και πότε είπα ότι η TτΕ θα πρέπει να προσπαθήσει να ελέγξει την FOREX; Αυτό που είπα είναι ότι το εθνικό νόμισμα δεν είναι υποχρεωτικό να είναι σε ελεύθερη διατίμηση στην FOREX. Κι αυτό γιατί αποκλειστικό προνόμιο συναλλαγών στο εθνικό νόμισμα θα έχει η TτΕ, η οποία σε καμιά περίπτωση δεν θα πουλά νόμισμα στις διεθνείς αγορές κατά το δοκούν. Μόνο υπό καθεστώς αυστηρότατων περιορισμών και διαθεσιμότητας. Ελεύθερη διατίμηση του νομίσματος, σημαίνει ότι το νόμισμα είναι ανοιχτό σε κερδοσκοπικές επιθέσεις και πιέσεις, οι οποίες θα αναγκάζουν την ΤτΕ να το υποστηρίζει με τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα και τεράστιες ποσότητες νομισματικού χρυσού. Πράγμα εξαιρετικά κοστοβόρο και άκρως επικίνδυνο για την σταθερότητα της οικονομίας και του εθνικού νομίσματος. Αυτή η τακτική δοκιμάστηκε στη δεκαετία του ‘ 90 από τις μέσου επιπέδου ανάπτυξης οικονομίας και αποτέλεσε έναν από τους πιο σοβαρούς παράγοντες υπερδανεισμού τους από τις διεθνείς αγορές χρέους. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι ένα προστατευμένο εθνικό νόμισμα, όπως το περιέγραψα, που δεν εξαρτάται από την FOREX και δίνει την δυνατότητα ενός ρυθμιζόμενου καθεστώτος ισοτιμιών, το οποίο θα εξαρτάται πρώτα και κύρια από την παραγωγική δυναμική της εθνικής οικονομίας. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα γι’ αυτό το σύστημα ρυθμιζόμενων ισοτιμιών μπορείτε να δείτε τις αναλύσεις, π. χ. , του Ξενοφώντος Ζολώτα ακριβώς μετά την κατάρρευση του Bretton Woods. Panayotis Economopoulos Η ΤτΕ δεν χρειάζεται να υποστηρίξει την ισοτιμία σε μια ελεύθερη διατίμηση αλλά ούτε και να επέμβει! Όλα τα αλλά που είπατε είναι σωστά αλλά η δήθεν "προστασία" της τιμής του νομίσματος δεν είναι σωστή!

10. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis: "Εφόσον το κράτος έχει το αποκλειστικό προνόμιο θα εκδίδει ποσότητες νομίσματος αυστηρά καθορισμένες με βάση τις εσωτερικές ανάγκες κυκλοφορίας. "Η ποσότητα Χρήματος που κυκλοφορεί καθορίζεται αποκλειστικά από το κράτος μόνο εφόσον όλες οι τράπεζες είναι κρατικές! Διότι από τη στιγμή που μία ιδιωτική τράπεζα χορηγεί ένα οποιοδήποτε δάνειο, αυξάνεται ισόποσα η ποσότητα Χρήματος στη χώρα. (Αντιστρόφως, όταν εξοφλείται κάποιο δάνειο, η ποσότητα μειώνεται. ) Πχ στην Νορβηγία, που αναφέρθηκε ως παράδειγμα, δρουν και ιδιωτικές τράπεζες. Άρα, κατ’ αρχάς, μιλάτε για έναν ΕΝΤΕΛΩΣ κρατικό τραπεζικό τομέα: Μία δηλαδή τράπεζα. Για να είμαστε σαφείς.

Dimitris Kazakis Vassilis Serafimakis Ιδιωτικές τράπεζες μπορούν να υπάρχουν, αρκεί να είναι υπό τον έλεγχο της TtE και να τηρούν τους νομισματικούς κανόνες της χώρας. Ποιους; Σαν εκείνους που αναλύονται στο Σχέδιο του Σικάγο το 1932. Χορηγήσεις δεν δίνουν από μόνες τους οι τράπεζες, ιδιωτικές, ή κρατικές. Αλλά με βάση την παροχή ρευστότητας από την κεντρική τράπεζα και την καταθετική τους βάση. Με άλλα λόγια η αύξηση της κυκλοφορίας ρυθμίζεται και μάλιστα καθοριστικά με αυτούς τους μηχανισμούς. Πολύ περισσότερο αν επιβάλλουμε την κατάργηση του fractional banking, ειδικά στις ιδιωτικές τράπεζες, για να σταματήσει ο μηχανισμός δημιουργίας πιστωτικού χρήματος από το πουθενά. Επιπλέον σε καθεστώς ελέγχου κεφαλαίου καμιά τράπεζα, ιδιωτική ή κρατική δεν μπορεί να πουλήσει στο εξωτερικό εθνικό νόμισμα.

Page 11: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

11. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis: "Οι εξωτερικές πληρωμές της χώρας δεν θα γίνονται με νέο εθνικό νόμισμα. Θα γίνονται εξ αντικειμένου είτε με συνάλλαγμα, είτε με μορφές κλήρινγκ, είτε με αλληλόχρεους λογαριασμούς, κοκ. «ΚΛΗΡΙΝΓΚ: Η αξία κάθε μονάδος προϊόντος θα είναι υποχρεωτικά σε κάποιο νόμισμα – κι αν αυτό είναι το δικό μας εθνικό νόμισμα δεν νομίζω να δέχεται έτσι εύκολα ο πωλητής την ισοτιμία που εμείς θέλομε και ορίζομε! Άρα κάποια συμφωνία ισοτιμίας θα υπάρχει – και αυτή, ισχυρίζομαι, θα είναι πιο κοντά στην εξ αντικειμένου πραγματική ισοτιμία παρά σε αυτήν που εμείς θέλομε. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για ΑΛΛΗΛΟΧΡΕΩΣΗ ΛΟΓ/ΣΜΩΝ: δεν θα έχομε την δυνατότητα να καθορίζομε εμείς την όποια ισοτιμία θέλομε για αλληλοχρεώσεις. ΞΕΝΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ: Η ποσότητα ξένου συναλλάγματος που θα έχομε εξαρτάται από τις εξαγωγές και τις άλλες πράξεις που προκαλούν εισροή συναλλάγματος, πχ τουρισμό. Για να έχομε ξένο συνάλλαγμα δεν αρκεί να έχομε εθνικό νόμισμα. Χρειάζονται εξαγωγές. (Αλλιώς, να αγοράσομε συνάλλαγμα έναντι Δραχμών, δηλ. και πάλι έχομε θέμα πραγματικής ισοτιμίας. )

Dimitris Kazakis Vassilis Serafimakis Όσο για το κλήρινγκ και τους αλληλόχρεους λογαριασμούς αφορούν σε συμφωνίες κυρίως διακρατικές με ισοτιμίες αμοιβαία επωφελής. Όπως και να χει δεν εξαρτώνται από την ελεύθερη διατίμηση του νομίσματος. Πουθενά στον κόσμο οι συμφωνίες Κλήρινγκ και Αλληλόχρεων δεν ακολουθούν την ισοτιμία ελεύθερης διατίμησης. Ότι δηλαδή συνέβαινε και με τα κλήρινγκ της Ελλάδας με τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες από την δεκαετία του ‘ 60 έως τις αρχές της δεκαετίας του ‘ 80. Τέλος δεν καταλαβαίνω σε τι απαντάτε όταν λέτε ότι χρειάζονται εξαγωγές. Ποιος τις αρνήθηκε; Απλά οι εξαγωγές της χώρας πρέπει να εξαρτώνται από την παραγωγική δυναμική της εθνικής οικονομίας και όχι από την όποια ελευθερία διατίμησης του νομίσματος. Αν αφήσουμε το εξωτερικό εμπόριο της χώρας στην ελεύθερη διατίμηση της αγοράς συναλλάγματος πόσο λέτε να πάρει μέχρι να μεταβληθούμε σε Μπαγκλαντές; Πάρα πολύ γρήγορα.

12. Vassilis Serafimakis Dimitris Kazakis: "Ιδιωτικές τράπεζες μπορούν να υπάρχουν, αρκεί να είναι υπό τον έλεγχο της TtE και να τηρούν τους νομισματικούς κανόνες της χώρας. Ποιους; Σαν εκείνους που αναλύονται στο Σχέδιο του Σικάγο το 1932. [Να] επιβάλλουμε την κατάργηση του fractional banking, ειδικά στις ιδιωτικές τράπεζες, για να σταματήσει ο μηχανισμός δημιουργίας πιστωτικού χρήματος από το πουθενά. "Το σχέδιο τού Σικάγο, το οποίο τυχαίνει να έχω μελετήσει, βασίζεται ουσιαστικά στην ανά πάσα στιγμή ύπαρξη 100% αποθεματικών για τις ιδιωτικές τράπεζες. Είναι το ευαγγέλιο των μονεταριστών, τύπου Φρήντμαν! Οι μονεταριστές πιστεύουν, όπως εσείς προφανώς γνωρίζετε αλλά πολλοί όχι, στην παντοδυναμία της νομισματικής πολιτικής. Η σύγχρονη, μετά-Κεϋνσιανή σχολή, αντιθέτως, υποστηρίζει τον συνδυασμό νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής - με κυρίαρχη την δεύτερη! Δεν νοείται για μάς ανάκαμψη από μία ύφεση με "ποσοτικές διευκολύνσεις", αλλά κυρίως με δραστική δημοσιονομική πολιτική - ήτοι καθαρές κρατικές δαπάνες. Η δε κυκλοφορία τού νομίσματος σε μία σύγχρονη οικονομία δεν επιβάλλεται από το κράτος αλλά από τις (πραγματικές) ανάγκες τού ιδιωτικού τομέα. Ναι λοιπόν στον αυστηρό έλεγχο των τραπεζικών λειτουργιών - όχι (από μένα) στην εξαφάνιση του ιδιωτικού τομέα.

Dimitris Kazakis Το σχέδιο του Σικάγο δεν έχει καμιά σχέση με την σχολή του Σικάγο όπως καθιερώθηκε μετά την δεκαετία του ‘ 50 να αποκαλούμε τους οπαδούς του ακραίου μονεταρισμού. Το σχέδιο του Σικάγο συντάχθηκε από την αφρόκρεμα των οικονομολόγων του Αμερικανικού κατεστημένου, η οποία υποχρεώθηκε να απαντήσει στην κρίση του 1929. Εκεί πρότειναν για τις ΗΠΑ: (α) έκδοση εθνικού κρατικού νομίσματος, (β) κατάργηση του fractional banking, που επέτρεπε στους τραπεζίτες να παράγουν χρήμα από το πουθενά, (γ) κατάργηση του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους. Αυτές ήταν οι βασικές προτάσεις, οι οποίες συνοδεύονταν επίσης

Page 12: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

με προτάσεις εθνικοποίησης των υποδομών της αμερικανικής οικονομίας κοκ. Το σχέδιο αυτό δεν εφαρμόστηκε ποτέ, διότι ξέφευγε κατά πολύ από τα όρια και τις ανοχές των κυρίαρχων συμφερόντων της Αμερικάνικης πολιτικής και οικονομίας. Το σχέδιο του Σικάγο αποτελεί μια χαρακτηριστική περίπτωση όταν η επιστημονική εντιμότητα και συνέπεια ακόμη και οικονομολόγων του κατεστημένου συγκρούεται με τα όρια και τις ανοχές του κυρίαρχου συστήματος. Η πρόταση αυτή του Σικάγο θα μπορούσε να εφαρμοστεί όχι με όρους Νιου Ντηλ, αλλά με ριζική ανατροπή του πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου των ΗΠΑ. Πράγμα που δεν έγινε και ούτε σήμερα μπορεί να γίνει. Το γεγονός αυτός κάνει την πρόταση σοσιαλιστική; Όχι βέβαια. Απλά είναι μια πρόταση που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στο γενικό έδαφος του καπιταλισμού, αλλά από μια εξουσία που δεν δεσμεύεται από τα όρια αυτού του συστήματος.

13. Vassilis Serafimakis Να μού επιτραπεί να πω δυο λόγια για τον "κλασματικό τραπεζικό δανεισμό" ("fractional banking"), προτού σχολιάσω το κείμενο τού κ Καζάκη. Σε κάθε ιδιωτική τράπεζα επιτρέπεται συνήθως να δανείζει μέχρι ένα συγκεκριμένο πολλαπλάσιο των αποθεματικών της. Τα αποθεματικά κάθε τράπεζας είναι, χοντρικά, το χρήμα που έχει "για ώρα ανάγκης" και που αποτελείται από καταθέσεις, δάνεια από άλλες τράπεζες, κτλ. Εάν το όριο πχ είναι "10%", τότε πχ μία τράπεζα που έχει συνολικά αποθεματικά 100 δραχμές δεν μπορεί υποτίθεται να δανείσει πάνω από 90 δραχμές. Διότι τα αποθεματικά πρέπει να είναι το λιγότερο το 10% των δανείων. Αυτός ο περιορισμός έχει ερμηνευθεί λανθασμένα από την επικρατούσα οικονομική ανάλυση! Νομίζουν ότι οι τράπεζες περιορίζονται έτσι στο να δίνουν δάνεια. Και μιλάνε για "πολλαπλασιαστή δανεισμού": Εάν η τράπεζα με δανείσει πχ 90 δραχμές, αυτές κάπου θα κατατεθούν (σε κάποιο τραπ. λογ/σμό), οπότε η τράπεζα μου, δηλ. το τραπεζικό σύστημα, θα μπορεί να δανείσει άλλες 81 δραχμές (το 10% των 90 δραχμών), και ούτω καθ’ εξής έως ότου σταματήσει αυτό το γύρισμα. Πρόκειται όμως περί ενός μύθου της νεοκλασικής οικονομίας. (Δεν ισχυρίζομαι ότι αυτό λέει ο κ Καζάκης! Κάνω, είπα, μία εισήγηση στον κλασματικό δανεισμό. ).Στην πραγματικότητα, οι τράπεζες θα δανείσουν οποιονδήποτε πελάτη εφόσον υπάρχουν καλές προοπτικής αποπληρωμής του δανείου από πλευράς αξιοπιστίας πελάτη, κατάσταση εισοδήματος του, και προοπτικής οικονομίας. Εάν τυχόν ο δανεισμός ενός τέτοιου, καινούργιου πελάτη φέρει το κλάσμα αποθεματικά/δάνεια της τράπεζας πάνω από το επιτρεπτό όριο, η τράπεζα βγαίνει στην διατραπεζική αγορά και δανείζεται! Ή, εναλλακτικά, κι εφόσον δεν βρει τα λεφτά στην διατραπεζική, απευθύνεται στην κεντρική τράπεζα για να την καλύψει. Και η κεντρική τράπεζα ΠΑΝΤΑ θα την καλύψει! Αλλιώς καταρρέει η εμπιστοσύνη τού κόσμου στο τραπεζικό σύστημα, η διαφύλαξη της οποίας είναι πρωταρχικό μέλημα κάθε ΚΤρ. (Επειδή η ΚΤρ δεν θέλει να γίνεται κατάχρηση αυτής της ευκολίας, συνήθως χρεώνει την τράπεζα με επιτόκιο μεγαλύτερο από αυτό που δίνει η διατραπεζική αγορά. Βάζει μία "ποινή" δηλαδή. )Αυτό που πρέπει να κρατήσομε είναι ότι σε ένα καθεστώς "κλασματικού δανεισμού" (που έχουν σχεδόν όλες οι οικονομίες - ο Καναδάς πχ δεν έχει κανένα όριο!), ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΧΡΗΜΑ! Δηλαδή έχουν την ίδια ΣΧΕΔΟΝ δυνατότητα δημιουργίας χρήματος με την κεντρική τράπεζα! Αυτό, κατά πάμπολλους οικονομολόγους, είναι κάτι "κακό" - και οι σχολές που καταδικάζουν το καθεστώς "κλασματικού δανεισμού" καλύπτουν σχεδόν όλο το πολιτικό και ιδεολογικό φάσμα: από την προοδευτική Αριστερά μέχρι ορισμένους "Αυστριακούς", πχ Ρόθμπαρντ, Χάγιεκ. Η διαπίστωση των "Αυστριακών" ήταν ορθή, και ήταν σύμφωνη με την διαπίστωση τού Κέϋνς - ακόμα και τού Μαρξ! Δηλ. ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα εκ φύσεως "βιαίως ασταθές"!

Μετά την εισαγωγή, σχολιάζω: Η πρόταση για 100% αποθεματικά στις ιδιωτικές τράπεζες σημαίνει ότι οι τράπεζες δανείζουν μόνο ό, τι έχουν σαν καταθέσεις. Αυτό από μόνο του δεν

Page 13: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

σταματάει την Ζήτηση για κεφάλαια από τον ιδιωτικό τομέα - απλά μεταθέτει την κάλυψη της αποκλειστικά στον κρατικό τομέα, δηλ. στην κεντρική τράπεζα. Κάτι εξ ορισμού πολύ πιο δύσκαμπτο αλλά και αναρμόδιο να διαχειρίζεται την πληθώρα και την ποικιλία των δανείων που χρειάζεται ο ιδιωτ. τομέας.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 100% ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ: 1. Σε κάθε καπιταλιστικό σύστημα υπάρχουν περίοδοι όπου οι πόροι δεν αξιοποιούνται και το διεθνές εμπόριο επιτρέπει τις εισαγωγές ειδών σε έλλειψη. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, ο κλασματικός δανεισμός είναι μία εμπειρικά αποδεδειγμένα αποτελεσματική μέθοδος ώθησης των επενδύσεων δια της δημιουργίας πίστωσης. Και είναι απαραίτητο αυτό να γίνεται σε όλα τα επίπεδα - δηλ. να μην έχομε προβλήματα micro-management. 2. Το προτεινόμενο σύστημα αποτελεί ένα εξαιρετικά πολύπλοκο πρόβλημα (ακόμη και η σύγχρονη, μετά-Κεϋνσιανή ανάλυση δεν έχει καταλήξει σε μία ξεκάθαρη θέση επ’ αυτού!) και γίνεται "απλό" εάν επανέλθομε στο σύστημα τού Χρυσού. Αυτό που επιδιώκουν οι περισσότεροι μονεταριστές, διότι έτσι ουσιαστικά καταργείται ο παρεμβατικός ρόλος της Κτρ. 3. Όπως ο οικον/γος Χάϋμαν Μίνσκυ, πνευματικός πρόγονος της μετά-Κεϋνσιανής ανάλυσης, παρατήρησε, "η αποκέντρωση των πιστωτικών αποφάσεων ενισχύει την σταθεροποίηση τού πιστωτικού συστήματος". 4. Το σύγχρονο τραπεζικό σύστημα δημιουργεί χρήματα δανείζοντας. Αυτή είναι η πραγματικότητα και όχι αυτό που νομίζουν οι νεοκλασικοί, ότι δηλ. οι καταθέσεις προκαλούν δάνεια. Ισχύει το αντίθετο: τα δάνεια δημιουργούν καταθέσεις! Πηγαίνοντας στο σύστημα "100% αποθεματικά", οι τράπεζες θα πρέπει να βρίσκουν πρώτα στοιχεία του παθητικού τους, δηλ. καταθέσεις και δάνεια και μετά να δανείζουν. Αυτό προκαλεί προβλήματα χρονικού συντονισμού: όταν μία τράπεζα έχει κάποιον αξιόλογο πελάτη και δεν μπορεί να τον δανείσει, θα ψάχνει τότε (πού;) να βρει καταθέσεις - ενώ όταν έχει περισσευούμενες καταθέσεις, θα πιέζεται να δανείσει! Διότι μην ξεχνάμε το σύστημα αυτό καθιστά την ΚΤρ άβουλο παρατηρητή στο πιστωτικό σύστημα. Απλά ελέγχει εάν οι τράπεζες υπακούουν στον κανόνα. ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ:■ να μπορούν να δανείζουν μόνον απευθείας τους δανειζόμενους. Όλα τα δάνεια πρέπει να είναι καταγραμμένα στα ισοζύγια. Οι τράπεζες δεν θα είναι μεσίτες!■ δεν θα δέχονται οικονομικά πάγια σαν εγγύηση, δηλ. δεν θα δέχονται ομόλογα, συναλλαγματικές μεταχρονολογημένες επιταγές, κτλ, ως εγγύηση. Η εγγύηση θα είναι τα έσοδα από το πάγιο στοιχείο ή την επιχείρηση για την οποία δίδεται το δάνειο. should not be allowed to accept any financial asset as collateral to support loans. ■ δεν θα επιτρέπεται να έχουν πάγια «εκτός ισολογισμού» όπως στοιχεία για θυγατρικές ή συγγενείς εταιρείες που βρίσκονται νομικά εκτός τραπεζικού ελέγχου. ■ δεν θα επιτρέπεται να εμπλέκεται στην αγορά ασφαλιστικού κινδύνου. ■ θα ασχολούνται μόνο με πιστωτικές εργασίες, χωρίς να εμπλέκονται σε άλλες εμπορικές δραστηριότητες, και κυρίως επενδύσεις στις αγορές οικονομικών στοιχείων, δηλ. μετοχών, futures, κτλ. Το καθεστώς όπου δανειζόσουν από ένα γκισέ για να πάς στο διπλανό γκισέ να παίξεις στο χρημ/ριο τέλος – και για τους πελάτες της και για την ίδια την τράπεζα.

Dimitris Kazakis Η κατάργηση του Fractional banking (κλασματική τραπεζική) απαιτεί πρώτα και κύρια την υποχρέωση των τραπεζών να καλύπτουν κατά 100% την καταθετική τους βάση με ρευστά διαθέσιμα ή χρυσό, ώστε να αποτραπεί η δημιουργία χρήματος από το τίποτα και η μεγάλη μόχλευση στα δάνεια, δηλαδή η δυνατότητα μιας τράπεζας να δανείζει ανεξάρτητα από την πραγματική καταθετική της βάση. Όπως συμβαίνει σήμερα. Από κει και πέρα είναι υπόθεση της κεντρικής τράπεζας να επιτρέπει ή να μην επιτρέπει την παροχή δανείων πέρα από την υπάρχουσα διαθέσιμη καταθετική βάση. Κι αυτό εξαρτάται αποκλειστικά από τις επενδύσεις και τις αποδόσεις τους για τις οποίες πρόκειται να αντληθεί το δάνειο. Με τον τρόπο αυτό η δυναμικότητα των τραπεζών και γενικά του τραπεζικού συστήματος εξαρτάται καθοριστικά από

Page 14: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

την αύξηση της καταθετικής βάσης και όχι από τις μοχλευμένες επενδύσεις κεφαλαίου και την τοκογλυφία. Ξαναλέω, βάση μιας οικονομίας που μπορεί να αυτοχρηματοδοτείται πρέπει να είναι η ροπή προς αποταμίευση των νοικοκυριών και άρα το διαθέσιμο εισόδημα κυρίως των λαϊκών στρωμάτων. Οι τράπεζες, ειδικά οι αποταμιευτικές, οφείλουν να διαθέτουν 100% κάλυψη των καταθέσεών τους σε ρευστό, ή χρυσό. Αυτό δεν έχει καμιά σχέση με τον χρυσό κανόνα. Ο χρυσός κανόνας είναι η αντιστοίχηση της αξίας ενός νομίσματος με συγκεκριμένη ποσότητα χρυσού. Αυτός ο κανόνας οφείλει να ισχύει ειδικά αν οι τράπεζας είναι ιδιωτικές. Διαφορετικά δεν πρέπει να τους επιτρέπεται ούτε καν να δανείζουν. Η μόχλευση στον δανεισμό αποφασίζεται από την Κεντρική Τράπεζα που θα τον υποστηρίξει με έκδοση νομίσματος. Δεν μπορεί να τον αποφασίζει η κάθε τράπεζα, γιατί θα γίνει ο χαμός όπως σήμερα. Μόνο όποιος δεν ξέρει τι συμβαίνει σήμερα, λέει ότι το πρόβλημα δεν είναι η μόχλευση των δανείων, αλλά μόνο το που πάνε τα δάνεια. Τέλος η έκδοση ομολόγων ή άλλων τίτλων δανεισμού από το κράτος με στόχο την άντληση δανειακών κεφαλαίων από την εσωτερική αγορά μπορεί να αποτελέσει, καταρχάς, μια μέθοδο κάλυψης του ελλείμματος λόγω προγράμματος δημόσιων επενδύσεων το πρώτο διάστημα της μετάβασης σε εθνικό νόμισμα. Ποτέ δεν τον πρότεινα σαν μόνιμο μηχανισμό, αλλά δεν μπορούμε να τον αποκλείουμε κιόλας. Ιδίως στην αντιμετώπισης έκτακτων συνθηκών και συγκυριών, όπως όταν υπάρχει δημοσιονομικό έλλειμμα. Κατά κανόνα και τηρουμένων των αναλογιών η χρηματοδότηση του ελλείμματος με δανεισμό από την εσωτερική αποταμιευτική αγορά δεν συμβάλει τόσο στις πληθωριστικές πιέσεις, όσο η κοπή χρήματος για την κάλυψή του.

14. παναγιωτης αννινος Η οικονομική επιστήμη, δεν είναι μανιέρα… λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο παραγωγής και διάθεσης του πλούτου, το θέμα είναι από πιο μετερίζι θα την χειριστούμε.. σε μια ελεύθερη καπιταλιστική αγορά; σε μια ελεγχομένη κρατική οικονομία; σε μια δεσμευμένη λαϊκή κυριαρχία; νομίζω ότι πρέπει να προσδιορίσουμε σε ποια πολιτική πλέον οικονομία θα κινηθούμε, αλλιώς δεν θα τεθούν και τα ερωτήματα σωστά…

15. Katerina Tragalou Με αφορμή την ερώτηση του παναγιωτης αννινος "η οικονομική επιστήμη, δεν είναι μανιέρα… λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο παραγωγής και διάθεσης του πλούτου, το θέμα είναι από πιο μετερίζι θα την χειριστούμε.. σε μια ελεύθερη καπιταλιστική αγορά; σε μια ελεγχομένη κρατική οικονομία; σε μια δεσμευμένη λαϊκή κυριαρχία; νομίζω ότι πρέπει να προσδιορίσουμε σε ποια πολιτική πλέον οικονομία θα κινηθούμε, αλλιώς δεν θα τεθούν και τα ερωτήματα σωστά… "Πιστεύετε ότι ΠΡΙΝ ακόμη καθορίσουμε το νόμισμα ή οτιδήποτε άλλο τεχνικό μέρος πρέπει να επιλέξουμε πολιτική οικονομίας στην οποία θα κινηθούμε ή θεωρείτε ότι αυτό είναι κάτι που μπορεί να έπεται;

Dimitris Kazakis Η πολιτική οικονομία σαν επιστήμη είναι ενιαία. Έστω κι αν στο εσωτερικό της διατρέχεται από ασυμφιλίωτες αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε ρεύματα. Δεν υπάρχουν πολλές διαφορετικές πολιτικές οικονομίες ανάλογα με το σύστημα που υπηρετούν. Αυτή είναι μια μεταφυσική αντιμετώπιση της πολιτικής οικονομίας. Τα ρεύματα και οι θεωρητικές προσεγγίσεις στα πλαίσια της πολιτικής οικονομίας καθορίζονται ανάλογα την σκοπιά από την οποία κατανοούν τις εξελίξεις και αναλύουν τις πολιτικές διεξόδου από τα προβλήματα. Και η σκοπιά εξαρτάται όχι από την φαντασιακή θέσπιση διαφορετικών "μοντέλων", αλλά από τα εμπράγματα κοινωνικά συμφέροντα των σχέσεων όπως εκφράζονται στα οικονομικά φαινόμενα κάθε ιστορικής συγκυρίας. Με άλλα λόγια διαφορετική πολιτική οικονομία υπηρετείς αν προτάσεις την ικανοποίηση των τρεχόντων συμφερόντων του εργαζόμενου λαού, από την πολιτική οικονομία που υπηρετεί κάποιος που ορμάται από διαφορετικά συμφέροντα. Στην επιστήμη και μάλιστα σε μια τόσο ιστορική επιστήμη όπως είναι η πολιτική οικονομία, πάντως δεν υπάρχουν μοντέλα που έχουν δημιουργηθεί από τα πριν και με όρους θεωρίας για να φορεθούν κατόπιν στην πραγματικότητα. Μια τέτοια προσέγγιση οδηγεί σε θεολογικές προσεγγίσεις και σε τερατογενέσεις, ακόμη κι αν ξεκινά κανείς από τις καλύτερες των προθέσεων.

Page 15: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

16. Vassilis Serafimakis Περί ΧΡΥΣΟΥ, τώρα, θεωρώ ότι το να εξαρτάται ένα μεγάλο μέρος της αξίας ενός εθνικού νομίσματος από την αξία των αποθεμάτων σε Χρυσό που έχει η κεντρική μας τράπεζα είναι κάτι λανθασμένο διότι δίνει κεντρικό ρόλο, χωρίς να χρειάζεται να γίνει αυτό, σε κάτι ανεξέλεγκτο: την τιμή τού Χρυσού. Δηλ. πώς πάνε τα ορυχεία στη Ν. Αφρική.

Dimitris Kazakis Πότε είπα εγώ για χρυσά αποθέματα στην κεντρική τράπεζα με βάση τα οποία θα λειτουργεί το νόμισμα; Το αντίθετο υποστήριξα. Πότε είπα ότι θα πρέπει να δανείζεται το κράτος και άλλα τέτοια. Είπα δεν πρέπει να αποκλείουμε καμιά μέθοδο. Ο δανεισμός του κράτους, υπό προϋποθέσεις πάντα, γίνεται, ή μάλλον πρέπει να γίνεται για την προώθηση παραγωγικών επενδύσεων και επομένως αποτελεί προκαταβολή έναντι μελλοντικού εισοδήματος της οικονομίας. Τι σχέση έχουν όλα τα υπόλοιπα; Το κλειδί βρίσκεται στις αποδόσεις της επένδυσης. Αν αυτές οι αποδόσεις των δημόσιων επενδύσεων ισοφαρίζουν τουλάχιστον το επιτόκιο δανεισμού, τότε δεν λειτουργεί ο δανεισμός ούτε καν πληθωριστικά. Κι αποδόσεις μιας δημόσιας επένδυσης δεν εννοούμε όπως την απόδοση μιας ιδιωτικής επένδυσης, αλλά με κριτήριο την δημιουργία νέου εισοδήματος για το κράτος (ως μη φορολογικά έσοδα), αλλά και για την οικονομία ευρύτερα. Αλλά και πάλι μιλάμε για μεθόδους που εφαρμόζονται, ή θα πρέπει να εφαρμόζονται κατά περίσταση.

Leonidas Vatikiotis (αρχική τοποθέτηση) Η σημερινή ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και είναι αναντίστοιχη των θεμελιωδών μεγεθών της (π. χ. υψηλή συμμετοχή του τουριστικού τομέα στο ΑΕΠ) που προκρίνουν μια πιο μαλακή ισοτιμία. Η σημερινή μάλιστα ισοτιμία είναι υψηλή όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για όλες τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Εξυπηρετεί ωστόσο την Γερμανία και τις άλλες χώρες του κέντρου της ευρωζώνης λόγω του ότι αν η Γερμανία είχε δικό της νόμισμα θα ήταν σημαντικά ανατιμημένο από το σημερινό επίπεδο τιμής του ευρώ. Από την σημερινή λοιπόν ισοτιμία (που ως τιμή στόχο για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει το 1 ευρώ = 1, 20 δολάρια αλλά σταθερά το ευρώ κυμαίνεται σε υψηλότερα επίπεδα) η Ελλάδα κι οι άλλες νοτιοευρωπαϊκές χώρες χάνουν κι η Γερμανία ωφελείται.

Παρόλα αυτά, η εισαγωγή εθνικού νομίσματος στην Ελλάδα δεν είναι απαραίτητο να συνοδευτεί ταυτοχρόνως από υποτίμηση. Παρότι είναι σκόπιμη και αναγκαία η υποτίμηση για να στηριχθούν οι εξαγωγές, κατά την άποψή μου για ένα χρονικό διάστημα πρέπει να αποφευχθεί η υποτίμηση έτσι ώστε να αποτραπούν τα αλλεπάλληλα και παρατεταμένα σοκ στην ελληνική κοινωνία και την παραγωγική μηχανή. Το πόσο μεγάλο θα είναι αυτό το χρονικό διάστημα μένει να φανεί, κατ’ ελάχιστο πάντως τρεις μήνες. Σε αυτή την περίπτωση η ισοτιμία που θα καθορισθεί με διοικητικό τρόπο θα διαφυλαχθεί, μη επιτρέποντας το νέο νόμισμα να αποτελεί αντικείμενο διαπραγματεύσεων στις αγορές χρήματος. Έτσι η ισοτιμία του θα καθορίζεται διοικητικά, θα είναι απόφαση δηλαδή των νομισματικών αρχών της Ελλάδας και κατ’ επέκταση του κυρίαρχου λαού κι όχι του Σίτι.

Σε περίπτωση που ο κυρίαρχος λαός αποφασίσει το αντίθετο – να υποτιμηθεί δηλαδή το νέο νόμισμα – κατά ένα 50%, όπως σε αδρές γραμμές προσδιορίζεται η αναγκαία διόρθωση, τότε κατ’ αρχάς πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι επιπτώσεις στον πληθωρισμό δεν θα είναι καταστροφικές. Σκηνές αποκάλυψης με καλπάζοντα και ανεξέλεγκτο πληθωρισμό που περιγράφουν νεοφιλελεύθεροι ορκισμένοι οπαδοί του αποπληθωρισμού και της σημερινής ύφεσης κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας, της προπαγάνδας και του εκφοβισμού. Ο καθηγητής Θ. Μαριόλης έχει δείξει ότι ο πληθωρισμός θα είναι ελεγχόμενος. Προσθέτω επίσης και αναγκαίος σε μια οικονομία που από το 2008 βυθίζεται σε ένα βάλτο ύφεσης.

Page 16: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Οι επιπτώσεις στις τιμές πολλών εισαγομένων ειδών θα είναι πράγματι σημαντικές. Θα έχουμε αυξήσεις στις τιμές. Πριν φοβηθούμε όμως τις επιπτώσεις που θα έχει στην αγορά αυτοκινήτου η έξοδος από το ευρώ ας έχουμε μια εικόνα για το τι επικρατεί σήμερα. Με βάση στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας (http://www. statistics. gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A0508/PressReleases/A0508_DKT45_DT_QQ_03_2012_01_F_GR. pdf) το τρίτο τρίμηνο του 2012 ο κύκλος εργασιών στον κλάδο του αυτοκινήτου κυμαινόταν στο 28%, με σημείο αναφοράς (100) το 2005! Διαφορετικά ειπωμένο ο κύκλος εργασιών έχει μειωθεί κατά 78%!!! Η πτώση αυτή μάλιστα ξεκίνησε το 2009 και επιταχύνθηκε το 2010, όταν ξεκίνησε η «διάσωση» μας. Το επόμενο διάστημα λόγω των μέτρων ύψους 11, 5 δισ. ευρώ που αποφάσισαν με το τρίτο μνημόνιο για να ισχύσουν την διετία 2013-2014 η πτώση στην αγορά αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών θα ενταθεί!

Σε ό, τι αφορά το πετρέλαιο κι εδώ ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι η Ελλάδα σήμερα παγώνει. Υποφέρει, όχι λόγω του κρύου, αλλά λόγω της φτώχειας, λόγω των ανατιμήσεων στο πετρέλαιο που επέβαλλαν Τρόικα εσωτερικού (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ) και εξωτερικού (ΕΕ, ΔΝΤ) επειδή έχουν επιλέξει να αφήνουν τους λαθρέμπορους να θησαυρίζουν από το πετρέλαιο και να φορτώνουν σε μας τον λογαριασμό. Είναι θέμα ημερών να θρηνήσουμε κι άλλους νεκρούς από το κρύο, πέραν των τριών παιδιών που χάθηκαν όταν πήρε φωτιά το σπίτι τους από τη ξυλόσομπα. http://www. statistics. gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A0508/PressReleases/A0508_DKT45_DT_QQ_03_201www. statistics. gr

Η ίδια δραματική κατάσταση υπάρχει και με τα φάρμακα με φίλους και συγγενείς πάσχοντες να ζητούν απ’ όσους ταξιδεύουν στο εξωτερικό να μάθουν τιμές και να τους φέρουν φάρμακα. Τι χειρότερο μπορεί να συμβεί απ’ ότι ισχύει σήμερα που προσπαθούν να μας συνηθίσουν στην ιδέα ότι για τα φάρμακα πρέπει να πληρώνουμε από την τσέπη μας; Κι οι φτωχοί χρόνια πάσχοντες αφήνονται να πεθάνουν…

Αντίθετα ένα κυρίαρχο κράτος το οποίο θα έχει πάρει οριστικά διαζύγιο από ΕΕ και ΔΝΤ (δηλαδή ΗΠΑ) – που ευθύνονται για την σημερινή τραγωδία – θα επιλέξει συνειδητά και σχεδιασμένα να αφιερώνει τα συναλλαγματικά του διαθέσιμα στα τρόφιμα και την εισαγωγή μέσων παραγωγής για παράδειγμα, ενώ για την κάλυψη σε υγρά καύσιμα θα μπορεί να υπογράψει στρατηγική συμφωνία με την Ρωσία ή το Ιράν. Δύο χώρες στις οποίες ανοήτως η Ελλάδα επιλέγει να δημιουργεί προσχώματα (Ρωσία) ή να συμμετέχει σε εμπάργκο εναντίον τους (Ιράν) ικανοποιώντας τους τυχοδιωκτικούς σχεδιασμούς του Ισραήλ και του ιμπεριαλισμού. Πολύ κοντά μας λοιπόν καύσιμα… υπάρχουν, αρκεί να θελήσουμε να τα ζητήσουμε…

Τέλος σε ό, τι αφορά την… άλλη «συμμορία της δραχμής» , από την οποία πήραμε και το όνομά μας κι η οποία υποτίθεται ότι καιροφυλακτεί να αγοράσει μισοτιμής ότι πωλείται: Κατ’ αρχάς η «συμμορία του ευρώ» δε νομιμοποιείται να επικαλείται αυτό τον κίνδυνο γιατί σήμερα που μπροστά στα μάτια μας συντελείται η πιο άγρια λεηλασία του εθνικού πλούτου, κανονικό πλιάτσικο το αποκαλούν επενδυτική ευκαιρία και το χαιρετίζουν. Το νόμισμα με το οποίο θα συντελεστεί η αγοραπωλησία τους κόπτει;

Οι μόνοι οι οποίοι νομιμοποιούμαστε να ενδιαφερόμαστε για τον δημόσιο πλούτο είμαστε εμείς, που παλεύουμε από τώρα ενάντια σε κάθε μορφής ιδιωτικοποίηση. Το ίδιο θα κάνουμε και μετά την έξοδο από το ευρώ. Τότε μάλιστα πολύ πιο εύκολα και αποτελεσματικά. Ο τρόπος είναι απλός: Η Τράπεζα της Ελλάδας θα ασκεί ουσιαστικό έλεγχο σε κάθε μεγάλο ποσό που εισέρχεται στην Ελλάδα. Αν στοχεύει σε πραγματικές επενδύσεις, τότε, καλώς να ορίσει. Αν σκοπεύει σε εξαγορά ακινήτων, επιχειρήσεων ή άυλων αξιών θα μπορεί να φορολογείται με 200%, 300% ή 400% φόρο. Η Τράπεζα της Ελλάδας επίσης θα μπορεί να απαιτεί χρονικές δεσμεύσεις, καθιστώντας με αυτό τον τρόπο απαγορευτικές τις κερδοσκοπικές εισαγωγές κεφαλαίων. Σε κάθε περίπτωση, έχουν αναπτυχθεί και εφαρμοστεί και μάλιστα επιτυχημένα σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες (Αργεντινή, Βραζιλία, κ. α. ) πολύ σύγχρονα και ευφυή εργαλεία ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων που

Page 17: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

μπορούμε να τα υιοθετήσουμε κι εμείς. Θα μπορούσε μάλιστα από σήμερα να τα επιβάλλει η «συμμορία του ευρώ» αν θέλει να αποδείξει ότι νοιάζεται για τον δημόσιο πλούτο…

2 ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ Κ. ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΡΟΗ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ…

Leonidas Vatikiotis Ορισμένα σχόλια επί της συζήτησης που είναι σε εξέλιξη. Πρώτο: Ναι μεν τα ιμπεριαλιστικά κράτη δεν έχουν επιτρέψει να αγοράσουν τις νευραλγικές επιχειρήσεις του ξένοι ανταγωνιστές στο πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης (π.χ. η Γερμανία την Νόιτσε Τέλεκομ, οι ΗΠΑ τα λιμάνια) αλλά δεν πρέπει να υποτιμούμε ότι οι ιδιωτικοποιήσεις είναι γενική τάση σε όλο τον ανεπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο, από τις ΗΠΑ και την Αγγλία μέχρι τα κράτη που τελούν υπό κηδεμονία όπως αυτά του Μνημονίου (Ελλάδα, Πορτογαλία, Κύπρος). Η Ελλάδα δηλαδή δεν είναι εξαίρεση, είναι πιθανά ένα ακραίο παράδειγμα.

Leonidas Vatikiotis Σε ό,τι αφορά τα συναλλαγματικά αποθέματα που η διαχείρισή τους πράγματι θα μας ταλαιπωρήσει αν βγούμε από το ευρώ. Μην ξεχνούμε την πρωτοτυπία, την ιδιομορφία που θα έχει το ελληνικό νομισματικό πρόβλημα τουλάχιστον την πρώτη περίοδο δεδομένου πως συναλλαγματικό απόθεμα θα υπάρχει, εγχώριο νόμισμα δεν θα υπάρχει. Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα ας κρατήσουμε ωστόσο ότι η Ελλάδα θα μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες της για "σκληρό" συνάλλαγμα από τον τουρισμό, δεδομένου ότι διαθέτει αυτή την πηγή κάλυψης των συναλλαγματικών αναγκών της.

Panayotis Economopoulos (αρχική τοποθέτηση)1. Δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί το μέγεθος της υποτίμησης. Εξαρτάται από α) την τιμή μετατροπής, β) τα μέτρα ελέγχου/περιορισμού φυγής κεφαλαίου, γ) την μετατροπή όλων των εξωτερικών δανείων σε ευρώ και αλλά νομίσματα σε αποπληρωμή σε δραχμές (θα δημιουργήσει το κίνητρο υποστήριξης της δραχμής με παράγωγα και χειραγώγηση από τους κατόχους (ιδιώτες/τρόικα) των ομολόγων/δανείων δ) την διατήρηση λογαριασμών καταθέσεων προθεσμίας σε ευρώ (αλλά με ρευστοποίηση ΜΟΝΟ σε δραχμές), ε) την αρνητική επίπτωση στο ευρώ εν σχέση με το δολάριο (θα απορροφήσει μέρος της πτώσης της δραχμής εφ’ όσον οι περισσότερες εξωτερικές συναλλαγές είναι σε ευρώ σήμερα!

2. Η αρνητική επίπτωση στις εισαγωγές έχει κατά μεγάλο μέρος έχει ήδη συντελεστεί λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας της Ελληνικής οικονομίας

Είναι καιρός να καταλάβουμε, όπως έχω εξηγήσει σε επιστημονικά άρθρα μου που κυκλοφορούν διεθνώς, την διαφορά μεταξύ δημοσίου (κοινού των πολιτών), του κράτους (οργάνου του δημοσίου και ΟΧΙ το δημόσιο) και του ιδιωτικού τομέα. Τα δικαιώματα τους αλλά και τα κίνητρα τους διαφέρουν! Οι ιδιώτες έχουν κίνητρο το συμφέρον, το δημόσιο έχει κίνητρο την ευθύνη έναντι του κοινού των πολιτών και το κράτος έχει ως κίνητρο την εποπτεία α) εφαρμογής της ευθύνης του δημοσίου και β) εφαρμογής των κανόνων συμφέροντος αλλά και την πάταξη της καταχρηστικής συμπεριφοράς του ιδιωτικού συμφέροντος!

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ- ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟ1. Ishkandar Raskolnick Ένα κράτος διαπλοκής, οργανωμένο κατά παράβαση της αρχής της

διάκρισης των τριών θεμελιωδών εξουσιών. Ένα κράτος που στηρίζεται σε μια θηριώδη γραφειοκρατία, δομημένη ακριβώς για να συντηρούνται οι μηχανισμοί του παρασιτισμού,

Page 18: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

του παραγοντισμού και της παραβατικότητας που έχουν σχεδιάσει οι ίδιοι, ακριβώς έτσι, για να τους εκτρέφει και να τους αναπαράγει…

2. Stavros Tampakiotis Ο Κος. Ο Panayotis Economopoulos φυσικά αναφέρεται θεωρητικά, στην έννοια του κράτους. Εάν αναφέρεται στο Ελληνικό κράτος είναι καιρός και ο ίδιος να αναθεωρήσει όλες αυτές τις έννοιες, "προσγειώνοντας", τα γραπτά του στην Ελληνική πραγματικότητα γιατί αυτό ενδιαφέρει. Για ένα κράτος "ανίκανων απατεώνων" θα ήταν πιο χρήσιμη η γνώση του, να μας εξηγήσει, εάν γνωρίζει, γιατί από αυτό πάσχουμε.

Panayotis Economopoulos κ. Ταμβακιωτη, το θεωρητικό υπόδειγμα κυκλοφορεί και συζητείται διεθνώς μεταξύ επιστημόνων και δεν έχει σχέση με τις στρεβλώσεις της Ελλάδος! Δυστυχώς στην Ελλάδα μπερδεύουμε την έννοια και τον θεσμό του κράτους (όργανο) με το δημόσιο (δήμος πολιτών) και καταλήγουμε να είμαστε κρατικιστές που είναι στρέβλωση που εκμεταλλεύονται τα ιδιωτικά συμφέροντα που αλώνουν το κράτος!

Vassilis Serafimakis (αρχική τοποθέτηση)"ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ, ΑΥΤΟ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙ ΝΑ ΥΠΟΤΙΜΗΘΕΙ; ΑΝ ΝΑΙ ΠΟΣΟ;"

Το νέο εθνικό νόμισμα, ας πούμε η Δραχμή, θα αφεθεί να διαπραγματεύεται ελεύθερα στις διεθνείς αγορές νομισμάτων - μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα όπου θα εδραιωθεί η κυκλοφορία του και θα μπουν μπροστά τα οικονομικά μέτρα ανόρθωσης της οικονομίας. Δεν "χρειάζεται" να υποτιμηθεί. Θα πάρει απλά την ισοτιμία που θα κρίνουν οι αγορές. Να καταλάβομε ότι είχαμε ένα ξένο νόμισμα που είχε πολύ υψηλή ισοτιμία με άλλα για τα ελληνικά δεδομένα, άρα το νέο ελληνικό νόμισμα οπωσδήποτε θα υποτιμηθεί! Θα υποτιμηθεί όσο υπερτιμημένο ήταν το Ευρώ για την Ελλάδα + ένα risk premium (ένα "καπέλο" για το ρίσκο που έχει η εξέλιξη αυτή για τη χώρα μας).

"ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΥΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΔΕ ΘΑ ΑΥΞΗΘΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ (ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ, ΦΑΡΜΑΚΑ, ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ Κ. Τ. Λ) ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ;"

Το κόστος θα αυξηθεί ευθέως ανάλογα της υποτιμήσεως: Εάν είναι μικρή, μικρή θα είναι και η αύξηση του κόστους. Εάν σημαντική, σημαντική.

ΘΥΜΙΖΩ ότι όταν έχεις δικό σου νόμισμα, μικρή σημασία έχουν τα έσοδα! Άρα το κράτος θα έχει την δυνατότητα να μειώσει τους φόρους (πχ ΕΦΚ, ΦΠΑ) σε όσα είδη επιβαρύνονται με αυτούς και έτσι να μετριάσει τις επιπτώσεις επί της λιανικής τιμής. Στα καύσιμα πχ αυτό είναι αυτονόητο.

"ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΥΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΔΕ ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΟΣΟΙ ΕΒΓΑΛΑΝ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΤΟΥΣ ΕΞΩ ΝΑ ΑΓΟΡΑΖΟΥΝ ΟΤΙ ΘΕΛΟΥΝ ΠΑΜΦΘΗΝΑ;"

Αυτό πάντα μπορεί να συμβεί όταν έχεις εθνικό νόμισμα και αυτό υποτιμάται. Είναι δεδομένο ότι τουλάχιστον για ένα διάστημα θα έχεις συναλλαγματικούς ελέγχους. Εν πάση περιπτώσει, δεν μάς ενδιαφέρει εάν κάποιοι θα κερδίσουν ή θα χάσουν με την μετάβαση στη Δραχμή: μάς ενδιαφέρει το σύνολο της οικονομίας και η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών. Αυτός που έχει πολλά λεφτά έξω σήμερα, είναι εντάξει και σήμερα και θα είναι κι αύριο, είτε με Ευρώ, είτε με Δραχμή. Αν πάμε Δραχμή πιθανώς να κερδίσει λίγο περισσότερα. (Και λοιπόν;)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΒΑΣΙΛΗ ΣΕΡΑΦΕΙΜΑΚΗ

Page 19: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

1. Anna Zouravlioff "Η απορία μου είναι, γιατί επί δραχμής είχαμε τόσο μεγάλο δανεισμό και τόσο μεγάλα χρέη; Γιατί χρειαζόταν να παίρνουμε αυτά τα λεφτά, ενώ μπορούσαμε να παράγουμε δικά μας; Είχαμε κάποιο δέσιμο με άλλο νόμισμα;"

Vassilis Serafimakis Anna Zouravlioff: Επιτέλους η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ερώτηση! Διότι, Άννα, οι πολιτικές ηγεσίες μας φερόντουσαν διαρκώς στο θέμα αυτό (τού οικονομ/γου Ανδρέα συμπεριλαμβανομένου) άσχετα και δουλικά! Ένα κράτος που έχει δικό του νόμισμα (όπως η Ελλάς προ του Ευρώ) και ανεξάρτητη δημοσιονομική πολιτική (όπως η Ελλάς προ τού Μάαστριχτ) μπορεί άνετα να δανείζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο νόμισμά της - και να μην έχει έτσι ΠΟΤΕ πρόβλημα αποπληρωμής ή εξυπηρετήσεως του χρέους της!! Εμείς, όμως, δεν τολμούσαμε να κάνομε κάτι για τα "παλιά" δάνεια, που είχαν ρήτρα Χρυσού ή ξένου νομίσματος - κι όχι μόνο αυτό αλλά συνεχίσαμε να δανειζόμαστε (επί Δραχμής) με τον ίδιο τρόπο! Όταν ΜΠΟΡΕΙΣ να κάνεις κάτι (που είναι θετικό για τον τόπο) και ΕΠΙΛΕΓΕΙΣ να μην το κάνεις είσαι ή προδότης ή άσχετος με την οικονομική πραγματικότητα: δεν γνωρίζεις τι μπορείς και τι δεν μπορείς να κάνεις με τα εργαλεία που έχεις ως κράτος. -

ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΧΟΛΙΑ (ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΟΥ Κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜΑΚΗ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΜΑ (2)

2. Stavros Tampakiotis Συγγνώμη προς όλους. Είμαι λίγο κεφάλας. Εγώ πιστεύω 1 Ευρώ = 1 Δραχμή. Ακούω γενικά που μου λένε 1 Ευρω=1000 Δραχμές. Εδώ τρομοκρατούμαι, και βλέπω φαντάσματα! Όσο για την αγοραστική μου δυνατότητα, πριν από το ευρώ δυστυχούσα; Με το ευρώ ευτύχησα; Αγοράζω ποιο φτηνά; Μα δεν θέλω Mercedes η χαβιάρι. Ελληνικό τυράκι θέλω. Δεν κάνω ειρωνεία, παραδείγματα φέρνω. Λοιπόν 1 ΕΥΡΩ=; ΔΡΑΧΜΕΣ. ΠΟΙΟΣ ΤΟ ΚΑΘΩΡΙΖΕΙ; ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ; ΟΙ ΞΕΝΟΙ; ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ; Ευχαριστώ!

Vassilis Serafimakis Η ισοτιμία τού εθνικού νομίσματος κανονικά καθορίζεται από τις αγορές. Αυτό άλλωστε συνιστά η σύγχρονη, μετά-Κεϋνσιανή ανάλυση. Εάν θέλει βέβαια το κράτος μπορεί να βάλει μία "επίσημη ισοτιμία", οπότε αρχίζουν να υπάρχουν διάφορες ισοτιμίες - η επίσημη, η ανεπίσημη, της μαύρης αγοράς, κτλ. Stavros Tampakiotis Για το σπίτι μου, που θέλω να πουλήσω, κανένα πρόβλημα. Εγώ καθορίζω την τιμή πώλησης, σε ευρώ, δραχμές, η όπου θέλεις. Εάν εισάγω όμως, ένα κατσαβίδι αξίας 0, 50 ευρώ, πόσο θα το πληρώσω; 0, 50 δραχμές (1Ευρω=1 Δραχμή) η 500 δραχμές (1 Ευρω=1000 Δραχμές); Χρειάζεται πιστεύω ενημέρωση ΑΠΛΗ ο κόσμος. Εδώ υπάρχει σύγχυση, και σε αυτήν ακριβώς επωφελούνται και τρομοκρατούν τον κόσμο.

Anna Zouravlioff Το θέμα των εισαγόμενων πως θα ξεπεραστεί, εξαρτήματα, ανταλλακτικά, είδη πρώτης ανάγκης κλπ, πως θα πληρώνονται οι προμηθευτές;Stergios Zisidis Το είπαμε ποιο πάνω Άννα Θα το ξαναπώ: "ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ(Τα αποθέματα σε ευρώ των τραπεζών, ΔΕΗ, ΟΤΕ κτλ) μετατρέπονται αυτόματα σε «δραχμές «, με αυτά τα ευρώ θα κάνεις όλες τις εισαγωγέςΚωστής Βεζδρεβάνης Συνολικό εμπορικό έλλειμμα το 2012 θα έχουμε 24 δις $. Θέλουμε δυο χρόνια να γίνουμε αυτάρκεις σε τρόφιμα - ενέργεια (λιγνίτης-βιοκαύσιμα, made in Greece λοιπές ΑΠΕ) συνεπώς χρειαζόμαστε 48 δις $. Μόνο τα εκτιμώμενα κοιτάσματα χρυσού στη Β. Ελλάδα είναι 450 τόνοι = 26 δις $ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ, που σημαίνει θα μαζέψουμε άμεσα τουλάχιστον τα μισά αν τα τιτλοποιήσουμε, έτσι θα βγάλουμε το πρώτο 6μηνο τουλάχιστον. Με τη μόχλευση μόνο που θα κάνουμε για λογαριασμό του ελληνικού κράτους, για πολύ μεγαλύτερο διάστημα. Κωστής Βεζδρεβάνης Συν τα αποθέματα των ΔΕΚΟ, Ταμείων που λέει ο Στέργιος, --> no problemStergios Zisidis Όχι συν τα αποθέματα Κώστα. Από μόνα τους τα αποθέματα αρκούν για 2-3 χρόνια

Page 20: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Anna Zouravlioff Δηλαδή θέλω 300. 000 φράγκα, λίρες κλπ για να φέρω πχ. ανταλλακτικά αυτοκινήτων, πάω στην τράπεζα τις δραχμές μου και στέλνω ότι νόμισμα θέλει ο προμηθευτής μου; Αν σε μεγάλο ποσοστό τώρα είναι τα προϊόντα εισαγόμενα, δεν θα βάλουν πλαφόν, δεν θα υπάρχει θέμα;;;;;Ishkandar Raskolnick H τιμή εκκίνησης, πράγματι, καθορίζεται διοικητικά. Ας πούμε 1 δραχμή = 1 ευρώ. Αλλά ο προμηθευτής εξωτερικού για το κατσαβίδι που λέγατε παραπάνω, και που το τιμολογεί με 1 ευρώ θέλει να πληρωθεί με 1 ευρώ γιατί δεν θέλει ούτε χρειάζεται δραχμές. Από το σημείο αυτό και μετά, αν η αγορά συναλλάγματος λειτουργεί απρόσκοπτα, αρχίζει να λειτουργεί ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης: Βγαίνει η Τράπεζα της Ελλάδας και προσφέρει μια δραχμή για να αγοράσει ένα ευρώ. Προφανώς κανείς δε προσφέρει 1 δραχμή = 1 ευρώ εκτός κι αν έχει εισάγει ελληνικά προϊόντα και χρειάζεται δραχμές για να πληρώσει τον Έλληνα προμηθευτή του. Επειδή με διαλυμένη την παραγωγική βάση της χώρας οι εισαγωγές είναι τεράστιες σε σχέση με τις εξαγωγές, βάσει του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης, η ισοτιμία βαίνει ανοδική… Ελπίζω να βοήθησα… Ishkandar Raskolnick Να το πούμε πιο σωστά κ. Stavros Tampakiotis, η ισοτιμία θα βαίνει στα ύψη, γιατί αυτό δε θα είναι στατικό αλλά θα είναι ένα δυναμικό φαινόμενο. Προτού εξασφαλιστεί ότι παράγουμε τα κατσαβίδια που χρειαζόμαστε, θα είναι χρήσιμο να το ξανασκεφτούμε… Φυσικά υπάρχουν και εναλλακτικές λύσεις "barter" (=σου δίνω κηπευτικά και μου δίνεις κατσαβίδια) κ. ο. κ. αλλά ο πληθωρισμός χωρίς παραγωγική βάση βασικών αγαθών θα είναι καταστροφικός για τα κατώτερα εισοδηματικά στρώματα, όπως έλεγα και τις προάλλες… Και φυσικά θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για ριζική αναθεώρηση των καταναλωτικών μας προτύπων, πράγμα που δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό.

Vassilis Serafimakis Ishkandar Raskolnick: "Ο δεύτερος τρόπος [παραγωγής χρήματος] είναι με την παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων. "Υπάρχει σύγχυση μεταξύ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ και ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ πλούτου. Ο πραγματικός πλούτος είναι οι υπηρεσίες και τα προϊόντα που παράγομε. Εάν εγώ αύριο πλύνω δέκα αυτοκίνητα ή κατασκευάσω δέκα κιλά λάδι, αυτά ό, τι διάολο και να γίνεται με το Χρήμα, την ισοτιμία της Δραχμής, το συναλλαγματικό καθεστώς, κτλ - αυτός ο πραγματικός πλούτος ΔΕΝ αλλάζει: θα έχω ΑΚΡΙΒΩΣ 10 πρόσθετα πλυμένα αυτοκίνητα και 10 πρόσθετα κιλά λάδι. Όταν παράγω υπηρεσίες ή προϊόντα ΔΕΝ παράγω Χρήμα!.. Παράγω αυτά που παράγω. Η ΑΞΙΑ τώρα προϊόντων και υπηρεσιών αποτιμάται, ναι, σε Χρήμα. (Το Χρήμα είναι, εκτός των άλλων, μονάδα αποτίμησης). Με τον χειρισμό τού Χρήματος, δηλ. δια της νομισματικής και δημοσιονομικής της πολιτικής, η εκάστοτε κυβέρνηση επηρεάζει τις Αξίες και την ίδια την (πραγματική) οικονομία: μέσω των κινήσεων της στο επίπεδο της χρηματο-πιστωτικής και δημοσιονομικής οικονομίας, δηλ. της "φαντασιακής" οικονομίας επηρεάζει την πραγματική οικονομία. Το κράτος ΟΦΕΙΛΕΙ να ακολουθεί τις επιταγές τού ιδιωτικού τομέα σε ότι αφορά την ποσότητα χρήματος που κυκλοφορεί - διότι ο ιδιωτ. τομέας είναι αυτός που ζητάει ή δεν ζητάει Χρήμα!Vassilis Serafimakis Ishkandar Raskolnick: "Τα χρήματα από τα ΜΟΠ τα παίρναμε για να βελτιώσουμε την ελληνική παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα αυτών των εμπορεύσιμων προϊόντων, αλλά με υπερτιμολογήσεις και άλλες απάτες τα κάναμε κατανάλωση γερμανικών προϊόντων. Και τώρα μας φταίνε οι Γερμανοί".Έχετε δίκιο όταν λέτε ότι "πάντα φταίει κάποιος άλλος, εκτός από εμάς" αλλά στο συγκεκριμένο θέμα, οι έλληνες εξαγωγείς δεν ήταν χαζοί να πουλάνε τα προϊόντα τους έξω σε τιμές μη ανταγωνιστικές ενώ θα μπορούσαν να πουλάνε φτηνότερα! Οι υπερτιμολογήσεις γίνονται για διάφορους πονηρούς λόγους, πχ μεταβίβαση αλλού της φορολογικής σου υποχρεώσεως. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν στη χώρα μας υποκαθιστώντας εγχώρια προϊόντα διότι ξαφνικά βρεθήκαμε

Page 21: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

να έχομε ένα σκληρό νόμισμα! Μάς καλάρεσε αλλά δεν καταλαβαίναμε ότι αυτό δημιουργούσε όχι μόνο μεγάλο ιδιωτ. χρέος αλλά και αβάσταχτο δημ. χρέος.

Panagiotis Kalogirou Δεν μιλάω για εσωτερικές συναλλαγές αλλά για συναλλαγές με το εξωτερικό για αυτό και μιλάω για συν/κο απόθεμα, όταν λοιπόν η Ελλάδα δώσει διαταγή στην τράπεζα της μετέφερε 1 εκατ για αγορά πετρελαίου στην Ρωσία, πρέπει να υπάρχει αυτό το εκατ και να μην είναι μόνο λογιστική εγγραφή, αυτό λέω εγώ και για αυτό αναρωτιέμαι πως μπορούν σε αυτή την περίπτωση να χρησιμοποιηθούν τα ενεργητικά των τραπεζών, πέραν του πραγματικού χρήματοςVassilis Serafimakis @Panagiotis Kalogirou: Οι αγορές από το εξωτερικό γίνονται στο νόμισμα που συμφωνείται μεταξύ πωλητού και αγοραστού: πχ οι ΗΠΑ για ευνόητους λόγους συναλλάσσονται συνεχώς σε δολάρια. Εάν ο αλλοδαπός θέλει να μάς πουλήσει στο νόμισμα του, τότε θα καταβάλομε τόσες δραχμές όσες αντιστοιχούν στο νόμισμα του βάσει ισοτιμίας. Η ισοτιμία καθορίζεται από τις αγορές βάσει των εκτιμήσεων που κάνουν για την πορεία της αντίστοιχης εθνικής οικονομίας.

Panagiotis Kalogirou Τότε δεν μιλάμε για συν/κα αποθέματα σε τρις, αυτό προσπαθώ να εξηγήσω από την αρχή, ότι τα ενεργητικά των τραπεζών έχουν αξία για τις διεθνείς συναλλαγές μόνο ως προς το πραγματικό ταμείο τους, εμάς δε σαν χώρα μας συμφέρει πληρωμή των διεθνών συναλλαγών σε ευρώ ή δολάριο γιατί έτσι δεν εκδίδεις συνεχώς χρήμα, λόγω δυσμενούς εμπορικού ισοζυγίου, αυτή είναι η άποψη μου, με τα όσα καταλαβαίνωVassilis Serafimakis @Panagiotis Kalogirou: Τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας μας, όπου και να βρίσκονται, προέρχονται από συναλλαγές με το εξωτερικό: εξαγωγές, τουρισμός, εμβάσματα εξωτερικού, κτλ. Για περισσότερα συναλλαγματικά αποθέματα από αυτά που έχεις από τις πηγές αυτές πρέπει να αγοράσεις συνάλλαγμα μέσω των διεθνών αγορών. Το απόθεμα μειώνεται με εισαγωγές, εμβάσματα προς το εξωτερικό, κτλ. Δεν εξαρτάται από εμάς σε τι νόμισμα θα πληρώνομε τις εισαγωγές μας, διότι δεν μπορούμε να υποχρεώσομε τον αλλοδαπό να δεχθεί Δραχμές! Το πόσα αποθέματα θα μάς επιστρέψει η ΕΚΤ από αυτά που της εκχώρησε η ΤΤΕ όταν μπήκαμε στο ECU/Ευρώ, το πόσες εξαγωγές θα κάνομε, ή πόσες εισαγωγές, δεν το γνωρίζω. Vassilis Serafimakis @Panagiotis Kalogirou: Τώρα, αυτό που λέτε, ότι "τα ενεργητικά των τραπεζών έχουν αξία για τις διεθνείς συναλλαγές μόνο ως προς το πραγματικό ταμείο τους", δεν είναι σωστό - σας ξαναλέω για πολλοστή φορά! Εσείς εννοείτε χαρτονομίσματα + κέρματα ως "πραγματικό ταμείο", αλλά δεν είναι έτσι. Η Ελλάς μπορεί να έχει πχ 500 δις $ σε συναλλαγματικό απόθεμα χωρίς να υπάρχει στη χώρα ΟΥΤΕ ΕΝΑ χαρτονόμισμα Δολαρίου!Το ενεργητικό κάθε τράπεζας έχει μέσα ελάχιστα χαρτονομίσματα. Αυτό ισχύει για όλο τον τραπεζικό τομέα, σε οποιαδήποτε χώρα, με οποιοδήποτε οικονομικό καθεστώς.

Panagiotis Kalogirou Vassilis Serafimakis δηλαδή κάνω την αλλαγή 1 ευρώ = 1 δραχμή και αυτόματα έχω τα ενεργητικά των τραπεζών σαν συναλλαγματικό απόθεμα, το κυκλοφορούν ενεργητικό των τραπεζών, τα οποία ανέρχονται σε τρις και τα οποία κυρίως προέρχονται από καταθέσεις, ομόλογα και δάνεια προς τρίτους (ελληνικό λαό και επιχειρήσεις) και είναι άμεσα ρευστοποιήσιμα ή διαθέσιμα για συναλλαγές με άλλες χώρες πχ σήμερα κάνω την αλλαγή και αύριο μπορώ να παραγγείλω και να πληρώσω κάτι τρις πρώτες ύλες και εμπορεύματα από άλλες χώρες; γίνομαι κουραστικός ίσως, αλλά αδυνατώ να κατανοήσω αυτή την παραδοχή, πρακτικό παράδειγμα, έχω περιουσία, ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο, ένα δάνειο 10000 που έχω κάνει σε φίλο και 300 ευρώ, γίνεται η αλλαγή σήμερα εγώ με τι μπορώ να κάνω συναλλαγή αύριο για να αγοράσω 1000 ευρώ πετρέλαιοVassilis Serafimakis Panagiotis Kalogirou, να μην μπερδεύομε τα πράγματα! Οι καταθέσεις που έχομε στις τράπεζες είναι στο παθητικό τους (μάς χρωστάνε τα λεφτά που τούς δώσαμε) ενώ τα δάνεια, προς επιχ/σεις και νοικοκυριά, είναι στο ενεργητικό τους (τούς τα χρωστάμε). Εάν επιστρέψομε στο εθνικό νόμισμα, το κράτος υποχρεωτικά θα "αγοράσει" από όλους εμάς τα

Page 22: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

λεφτά που έχομε σε ευρώ και τα διαχειρίζεται το ίδιο, δηλ. είναι μέσα στο τραπεζικό/πιστωτικό σύστημα, διότι θα πάρει τα ευρώ και θα δώσει δραχμές. (Δεν μπορεί να έρθει σπίτι σας και να σας πάρει τα χαρτονομίσματα σε ευρώ. )Vassilis Serafimakis Όσο για τις εισαγωγές, Panagiotis Kalogirou, αδυνατώ να καταλάβω τι ακριβώς δεν καταλαβαίνετε. Ίσως αν θέτατε πιο καθαρά το ερώτημα, να βοηθούσε. Ξαναλέω πάντως ότι οι διεθνείς αγοραπωλησίες γίνονται σε νόμισμα που συμφωνείται μεταξύ των δύο μερών. Από εμάς, όταν πάμε στη Δραχμή, είναι βέβαιο ότι θα ζητάνε δολάρια ή ευρώ: εξαρτάται λοιπόν από την τότε ισοτιμία αυτών των νομισμάτων με τη δραχμή το πώς θα κινούμαστε, ως οικονομία. Κάθε επιχ/ση που θα θέλει να εισάγει κάτι θα "αγοράζει συνάλλαγμα" για να το πληρώσει, δηλ. θα δίνει τόσες δραχμές στις μεσολαβούσες τράπεζες όσες απαιτούνται, βάσει της ισοτιμίας, για να εξοφληθεί η αξία του εισαγομένου προϊόντος σε δολάρια ή ευρώ. Φυσικά, για όλα τα ανωτέρω, δεν χρειάζονται χαρτονομίσματα -- για τα οποία απ’ ότι καταλαβαίνω έχετε μία ιδιαίτερη αγωνία…

Ο κύριος ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΙΤΙΚΑΡΗΣ ΕΙΣΗΛΘΕ ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΣΗ:

Giwrgos Glynos Καλησπέρα και συγχαρητήρια για την συζήτηση αλλά για να επανέρθω στο θέμα αν πάμε σε εθνικό νόμισμα τί θα γίνει με τις εταιρίες που εισάγουν προϊόντα από την Ευρώπη, οκ θα συνεχίσουν να το κάνουν με συνάλλαγμα αλλά δεν θα έχουν πολλές χασούρες; Και πως θα μπορούσαμε να τις σώσουμε αυτές τις εταιρίες μέσα στο πλαίσιο του εθνικού νομίσματος;

Theodoros N Pitikaris (ΑΡΧΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ)Για τις εταιρίες που εισάγουν, αφενός καλόν είναι μέρος τις εισαγωγής να υποκατασταθεί με εγχώρια παραγωγή. Η μεταπρατική οικονομία (των αγαθών που δεν έχουν άμεση σχέση με την παραγωγή στη οικονομία λ. χ ένα μηχάνημα και καλούνται κεφαλαιουχικά αγαθά και υπηρεσίες) δεν είναι η πρώτη προτεραιότητα σε μια μεταβατική περίοδο - με εξαίρεση τα φάρμακα - άλλωστε σήμερα οι εισαγωγές έχουν μειωθεί και η μείωση αυτή θα επιτυγχάνετε καθώς αυξάνεται η ανασφάλεια των καταλυτών για το εισόδημα (έχουν δουλειά; ποιος θα είναι ο μισθός; πόσο από το εισόδημα που θα κερδίζουν θα πηγαίνει σε έκτακτες και τακτικές εισφορές φόρους και πόρους ενέργειας όπως η ΔΕΗ;) στο επόμενο διάστημα εντός ενός παρανοϊκού πλαισίου όπως έχει δοθεί από τους τεχνοκράτες της ευρωζώνης (το καλούμενο και ως ζουρλομανδύα από τους Φιλανδούς)

Το σημαντικό στοιχείο είναι να αποκατασταθεί μια εσωτερική εμπιστοσύνη στην οικονομία και την διοίκηση… Η ιστορία της ΔΕΗ ήταν συντριπτική για τη διοίκηση και το κοινό περί δικαίου αίσθημα της νομιμότητας της… Είναι φοβέρα λάθη διοίκησης ο μη σεβασμός των εγκατεστημένων θεσμών

Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι υπό τη τρέχουσα ατελή μορφή της νομισματική ένωση, χωρίς ισχυρή πολιτική εξουσία (ομοσπονδιακός χαρακτήρας με χρηματοδότηση των ελλειμμάτων από τον κεντρικό προϋπολογισμό, με δαπάνες άμυνας από τον κεντρικό προϋπολογισμό κτλ κτλ)… ΤΟ Ευρώ είναι περισσότερο μια ιδέα πάρα πραγματικό και ολοκληρωμένο νόμισμα, αυτό που αποτιμούν οι αγορές χρήματος ως αξία είναι μόνο μια διαισθητική αντίληψη

Αντίθετα άλλα νομίσματα και κυρίως το δολάριο έχουν την ιδιότητα της ολοκλήρωσης (που περιλαμβάνει ισχυρή πολιτική διοίκηση και πάσης άλλης έκφανσης κρατικής οντότητας). Ενώ θα ήταν σημαντικό να σκεφτούμε ότι καμία χώρα παραγωγός (ίσως το ΙΡΑΝ δεν είμαι σίγουρος όμως) δεν δέχεται ευρώ για να προσφέρει αργό πετρέλαιο. Το διεθνές κύκλωμα της οικονομίας δουλεύει κυρίως σε όρους δολαρίων 1 βαρέλι πετρέλαιο = 110. 15$).

Page 23: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Φοβούμαι δε ότι η αποτυχία της Ευρώπης να λύσει τα θέματα της θα μειώνει τις προοπτικές του ευρώ ως νόμισμα αποταμίευσης, οδηγώντας σε περαιτέρω υπονόμευση της οικονομίες που το χρησιμοποιούν.

Αναφορικά με την υποτίμηση οι αβεβαιότητες που υπάρχουν σε μια ακυβερνητικά ουσιαστικά νομισματική ένωση (17 κράτη μέλη με ένα στενό δημοσιονομικό κορσέ λιτότητας). Με την ευρωπαϊκή ιδέα να έχει υπονομευτεί σε ολόκληρο το νότο, με την Γερμανία να συγκλονίζεται από τα Σκάνδαλα του Τραπεζικού της κολοσσού (Deutsche Bank)… κανείς δεν μπορεί με σιγουριά να πει τι αξία θα έχει το κοινό νόμισμα σε 6 μήνες.

Για ένα εθνικό νόμισμα η αξία του θα είναι η αξία που θα διαμορφωθεί όταν αξιολογηθεί η διοίκηση του κράτους που εκδίδει, η δυνατότητα των πολιτών να μείνουν δεσμευμένη στο όραμα μια επόμενης μέρας άλλης ποιότητας (αν αυτό βεβαίως μπορεί να δοθεί), και από κει και πέρα όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο γρήγορα η χώρα θα κατανοήσει, ως κοινωνία που πρέπει να δώσει το βάρος των προσδοκιών της.

Είναι απαράδεκτο στην εποχή της τεχνολογίας και της γνώσης ακόμη να μιλάμε για το κόστος εργασίας! Αντί να επιδοτούμε με μειώσεις μισθών την απόφαση της ελληνικής ελίτ να μην ενσωματώσει καινοτομίες, που θα αύξαναν την παραγωγικότητα της χώρας, οφείλουμε να δούμε ποιες επιλογές μπορούμε να κάνουμε για να ξεφύγουμε από την νοοτροπία του 1930… Δεν είναι εύκολος δρόμος ο δρόμος της μεταρρύθμισης και της ανακατάληψης της νομισματικής πολιτικής, δεν έχει δε κανένα νόημα αν δεν είμαστε αποφασισμένοι όλοι να δούμε το επιτελικό κράτος στην πραγματική διάσταση.

Προσωπικά δίνω αξία και στο πολιτικό σύστημα που θα επικρατήσει, γνώμη μου είναι ότι η απόκτηση μιας άρτιας δημοκρατίας με πραγματική διάκριση των εξουσιών και αποτελεσματική δικαιοσύνη, και μια νομοθετική εξουσία που δεν θα είναι το μακρύ χέρι της κυβέρνησης (της εκτελεστικής) είναι θεμελιώδης απαιτήσεις για την ανάκτηση της χαμένης εσωτερικής εμπιστοσύνης πολιτείας πολίτη.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ. Theodoros N Pitikaris

1. Εβελίνα Χατζηδάκη Εγώ πιστεύω ότι η χώρα βρίσκεται υπό κατοχή, το ευρώ είναι το νόμισμα τού κατακτητή και δεν εννοώ πώς μπορούμε να θέλουμε να το κρατήσουμε. Και θεωρώ επίσης ότι να ζητάμε συνέχεια διαβεβαιώσεις για το τι θα γίνει μετά, είναι κάτι πού αν έκαναν οι λαοί καμιά απελευθέρωση δεν θα είχε γίνει ποτέ. Μια και γίνεται όμως η συζήτηση και παρόλο ότι έχω διαβάσει τις επανειλημμένες επεξηγήσεις σας, ζητάω να πιάσετε από λίγο πιο χαμηλά το θέμα τού συναλλαγματικού αποθέματος γιατί άνθρωποι σαν και μένα δεν καταλαβαίνουν. Πώς θα δημιουργηθεί αυτόματα με την αλλαγή τού νομίσματος; Το συναλλαγματικό απόθεμα πού έχουν αυτή τη στιγμή οι τράπεζες το έχουν σε ευρώ; Και πόσο σημαντικό είναι αυτό το απόθεμα πού υποψιάζομαι ότι δεν πρέπει να είναι πολύ σημαντικό, γιατί δε νομίζω ότι θα μάς άφηναν οι δανειστές μας να έχουμε αποθέματα χωρίς να θέλουν να τα αρπάξουν. Και αν η αρχική ισοτιμία, όπως όλοι συμφωνούν είναι 1 ευρώ = 1 δραχμή από πού θα υπάρχει περίσσευμα σε ευρώ για να γίνει απόθεμα των Τραπεζών;

Theodoros N Pitikaris Το πως θα οριοθετηθεί το πρώτο κεφάλαιο για την εισαγωγή των πόρων που είναι αναγκαίοι (αυτό που ονομάζετε συναλλαγματικά αποθέματα) είναι απόφαση πολιτική υπάρχουν πολλές στρατηγικές. Άλλωστε ποιος είπε ότι είναι εύκολος ο δρόμος του εθνικού νομίσματος; ποιος είπε ότι το εθνικό νόμισμα θα λύσει ως δια μαγείας όλο τα προβλήματα τους έθνους, όταν αυτά πηγάζουν από την λογική «κοιτώ τον εαυτό μου και δεν ενδιαφέρομαι για το

Page 24: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

κοινό των ελλήνων, την κοινωνία των ανθρώπων»: δεν υπάρχει ιστορικά υπόδειγμα οικονομική επιτυχίας χωρίς ισχυρά λειτουργική κοινωνία. Άλλωστε, το εθνικό νόμισμα δεν είναι η πρόταση που διατυπώνουμε, η πρόταση που κυριαρχεί στη δική μου λογική είναι η επαναφορά της Ευρώπης στη πραγματικότητα, η απόσυρση των θέσεων της Γερμανίας για ένα μοντέλο γερμανικής επικυριαρχίας! Η Ελλάδα προσχώρησε στην ΕΟΚ ως ισότιμο ΚΡΑΤΟΣ με μια ψήφο και ένα βέτο όπως όλοι! Αυτή ήταν η συμφωνία! Τι έχει μείνει από την συμφωνία προσχώρησης σήμερα;Αν η ευρωζώνη ξαναέβλεπε το θέμα, αν ήταν διευθετημένη να συζήτηση τίμια και με ειλικρινά τότε θα είχε σπουδαίο νόημα να ξαναδούμε τα πάντα, φοβάμαι όμως ότι οι καρδιές των ευρωπαϊκών λαών πολύ έχουν ψυχραθεί από το λαϊκισμό της Κύριας καγκελαρίου και των εταίρων της… Πάντως η μπάλα ακόμη παραμένει για κάποιο μικρό διάστημα στο γήπεδο της Ευρωζώνης… όμως μην απορήσουμε αν άλλες ισχυρές οικονομίες αποχωρήσουν πριν από εμάς…

ΠΑΝΟΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ (αρχική τοποθέτηση) Δεν θα μιλήσω με θεωρητικούς οικονομικούς όρους και αναλύσεις «υψηλού επιπέδου», αλλά τι πρέπει να γίνει με πρακτικό τρόπο διότι η θεωρία απέχει ΠΑΝΤΑ από την πράξη.

Οι υποστηριχτές του ευρώ λένε ότι αν γυρίσουμε στην δραχμή (Εθνικό Νόμισμα), τότε ένα ευρώ θα κάνει 700 η και 1000 δραχμές και οι τιμές των πραγμάτων θα εκτοξευτούν στα ύψη. Η αλλαγή του ευρώ σε δραχμή μπορεί να γίνει ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΚΟΛΟΥΘΟ ΤΡΟΠΟ:

1 ΕΥΡΩ = 1 ΔΡΑΧΜΗ η 1 ευρώ= 1 ευρώ Ελλάδος (ΕΘΝΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ)

Την ίδια στιγμή που γυρνάς στο Εθνικό Νόμισμα μετατρέπεις όλα τα δάνεια από ευρώ σε δραχμές και ταυτόχρονα δηλώνεις σαν κράτος, ότι θα εξοφληθούν όλα προς τους δικαιούχους σε δραχμές, χωρίς να εξετάσεις αν είναι επαχθή παράνομα κλπ.

Έτσι κανείς δεν θα τολμήσει να υποτιμήσει το νέο Εθνικό Νόμισμα γιατί αυτόματα θα «κουρέψει» τα δάνεια που έχει να λαμβάνει.

Αποτέλεσμα θα είναι να μην έχουμε καμία μεταβολή τιμών στις εισαγόμενες πρώτες ύλες άρα καμία αύξηση στις τιμές των προϊόντων αλλά και καμία «εχθρική» κίνηση από πλευράς των ξένων. Διότι το βασικό και μόνο επιχείρημα τους είναι ότι θα τους φάμε τα λεφτά που δανειστήκαμε και για αυτό γίνονται όλα με την τρόικα και τα μνημόνια.

Το κράτος λοιπόν θα έχει στα χέρια του τα ανταλλαγμένα ευρώ που θα αποτελέσουν ΤΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ και επειδή αυτό το ποσόν είναι σαν σύνολο κάποια τρις ευρώ, για να μας πούνε οι ειδικοί, πως θα έχουμε πρόβλημα να πληρώνουμε σε ευρώ για ότι θέλουμε να εισάγουμε από την πρώτη μέρα αλλαγής του νομίσματος; Απάντηση θέλω επ’ αυτού και μόνο.

Με μέρος λοιπόν από αυτό το συναλλαγματικό απόθεμα, θα μπορείς να αγοράσεις στην δευτερογενή αγορά όλα τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου που κυκλοφορούν σε τιμή πολύ μικρότερη από την ονομαστική τους αξία. Φυσικά εδώ δε θα πληρώσουμε τα ομόλογα των 233 δις ευρώ που έχουν πάρει οι τράπεζες με τον νόμο 3723/2008 και τις επεκτάσεις του, τα οποία δεν θα πληρωθούν διότι αποτελούν υπεξαίρεση και απάτη προς όλους τους πολίτες της χώρας μας. (Το χρέος της χώρας είναι 280 δις, το συναλλαγματικό απόθεμα πόσα τρις;)

Για το υπόλοιπο ποσό του χρέους που αποτελείται από δάνεια προς τα κράτη δανειστές μας θέτεις απαράβατο όρο, (επειδή δέχεσαι να πληρώσεις και τα παράνομα δάνεια), ότι τα χρήματα οι δανειστές θα τα πάρουν αντισταθμιστικά! Δηλαδή σε είδος!

Δηλαδή κάθε κράτος-δανειστής θα πληρωθεί σε:

Page 25: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

α) παραχώρηση τουριστικών καταλυμάτων χωρίς να πληρώνουν οι τουρίστες του κάθε κράτους το κόστος του δωματίου, το οποίο αντίτιμο θα δίνουν στο κράτος τους και έτσι θα εξοφλείται σταδιακά το χρέος μας. Κάθε κράτος θα προωθήσει από μόνο του τον τουρισμό προς εμάς για να πάρει τα χρωστούμενα, αυξάνοντας έτσι και την εισροή συναλλάγματος στην χώρα μας από την κατανάλωση που θα κάνει κατά την διαμονή του ο τουρίστας.

Αυτά τα ποσά που θα χαλάει κατά την διαμονή του ο τουρίστας θα τα πληρώνει ο ίδιος ο τουρίστας, το δε ποσό χρέωσης του καταλύματος το Ελληνικό κράτος θα πληρώνει στον κάθε ξενοδόχο κρατώντας και άμεσα τον φόρο εισοδήματος.

β) Σε Ελληνικά προϊόντα χωρίς να τα πληρώνει στους Έλληνες παραγωγούς το κράτος εισαγωγέας των Ελληνικών προϊόντων. Την πληρωμή δε των Ελλήνων παραγωγών θα την κάνει το ίδιο το Ελληνικό κράτος σε αυτούς.

ΕΤΣΙ ΑΠΛΑ έχουμε εξόφληση χρέους, μη επίπτωση πληθωρισμού από την μετάβαση σε Εθνικό Νόμισμα και ακύρωση όλων των μνημονίων και των μέτρων που επιβάλουν.

Στην ερώτηση ποια Ελληνικά προϊόντα θα εξάγουμε θα ακολουθήσει αύριο η απάντηση όπως και σε κάθε άλλη επώνυμη ερώτηση.

Αυτή είναι η διαφορά θεωρίας και πράξης.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΠΑΝΟ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ1. Kiriakos Heristanidis ΕΝ ΟΛΙΓΗΣ ΚΥΡΙΕ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΧΡΕΟΣ

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΩΣ ΟΡΓΑΝΟ ΜΗ ΥΠΟΤΙΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ ΕΑΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΚΑΛΑ; ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΤΟ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΙ ΚΑΙ ΣΕ ΜΟΧΛΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΣΩΣΤΑ;

Panos Theodoridis Κανένας δεν έχει αναφέρει μέχρι σήμερα ότι την στιγμή μετάβασης σε εθνικό νόμισμα, δημιουργείται αυτόματα και συναλλαγματικό απόθεμα, με το οποίο αντιμετωπίζεις για πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα τις ανάγκες σε πρώτες ύλες που χρειάζεσαι μέχρι να ομαλοποιήσεις την λειτουργία της αγοράς. Ένα αυτοκίνητο έχει πολλά μέρη που το βοηθούν να κινηθεί. Πολλοί οδηγοί δεν γνωρίζουν τα περισσότερα από αυτά, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι για να κινηθεί χρειάζεται ΒΕΝΖΙΝΗ. Έτσι και εδώ όταν το βασικό επιχείρημα των συμμοριτών του ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια, είναι που θα βρεις λεφτά να εισάγεις πρώτες ύλες αν πας σε δραχμή, ΑΥΤΟ ΑΝΑΦΕΡΕΙΣ ΠΡΩΤΟ. Και το φωνάζεις συνέχεια και όχι μόνο σε μια δυο τρεις ομιλίες. ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΡΩΤΑΕΙ ΠΩΣ ΘΑ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΛΠ. Αν πάμε σε δραχμή!!! Για αυτό φοβάται και λέει ευρώ!!! ΜΕ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΥΝΕΙΣ ΤΗΝ ΜΟΝΗ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΑΝ ΠΑΜΕ ΣΕ ΔΡΑΧΜΗ. ΕΤΣΙ ΣΒΗΝΕΙΣ ΤΟΝ ΦΟΒΟ που σπέρνει το σύστημα ότι δραχμή = καταστροφή.

2. Dimitris Kypriotis …Άρα για να συνοψίσω τώρα το ερώτημα. Εντάξει με το νόμισμα εγώ τουλάχιστον που κάνω την ερώτηση συμφωνώ. Μπορείτε όμως να μου πείτε τι θα γίνει με το χρέος; ή αν κατάλαβα καλά προτείνετε αναγνώριση του και εξόφληση με εθνικό νόμισμα; Και τι θα γίνει με το τραπεζικό σύστημα; Θα συνεχίσει να λειτουργεί με τον ληστρικό τρόπο που για χρόνια τώρα λειτουργεί; Ευχαριστώ. Επίσης σε πόσο χρόνο υπολογίζετε κύριε Θεοδωρίδη να τυπωθεί νέο εθνικό νόμισμα και για πόσο χρόνο εκτιμάτε ότι μπορούν να υπάρχουν συναλλαγματικά αποθέματα σε ευρώ; Γνωρίζετε αν υπάρχει συναλλαγματικό απόθεμα χρυσού στην ΤτΕ;

Panos Theodoridis Απάντηση στα ερωτήματα του κου Δ. Κυπριώτη όσον αφορά α) αν είμαι της άποψης να αναγνωρίσουμε το χρέος και να το πληρώσουμε σε εθνικό νόμισμα. Εδώ έχουμε δυο επιλογές η να το διαγράψουμε μονομερώς αυτό που θα βγάλουμε παράνομο η να το πληρώσουμε. Εγώ είμαι με την άποψη οτι μας συμφέρει περισσότερο και πως ένα μειονέκτημα θα

Page 26: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

το κάνουμε πλεονέκτημα. Αν το διαγράψουμε θα έχουμε την συνεχή δυσφήμιση την εναντίωση των ξένων σε κάθε θέμα που θα μας αφορά το εμπάργκο σε πολλά είδη κλπ. Αν όμως πούμε ότι το εξοφλούμε όλο μόνο αντισταθμιστικά (και όχι με νόμισμα εθνικό) τότε θα έχουμε αποτέλεσμα να στέλνουν οι ξένοι τουρίστες σε εμάς και να ζητιάνε περισσότερα Ελληνικά προϊόντα με αποτέλεσμα νέες δουλειές νέες θέσεις εργασίας νέα παραγωγή και όσο πιο γρήγορα θα θέλουν να εισπράξουν τόσο περισσότερα θα ζητάνε και τότε σκέψου ότι η αύξηση της ζήτησης ανεβάζει απλά τις τιμές. Ποιο από τα δυο ανωτέρω μας συμφέρει περισσότερο; Για μένα το αποτέλεσμα έχει σημασία. Πόσα θα πρέπει να επενδύσουμε σε χρήμα και ότι άλλο για να ατυχούμε τέτοια αύξηση παραγωγής τουρισμού και εισροής συναλλάγματος. Τα χρήματα που θα τυπώνει το κράτος θα μένουν στη χώρα και η κυκλοφορία χρήματος θα φέρει ανάπτυξη. Για το ερώτημα ότι έτσι θα εκτιναχτούν οι τιμές, λέω ότι ελευθερία δεν σημαίνει ασυδοσία και θα καθοριστούν ανώτατες τιμές που όποιος τις παραβαίνει κλείνει οριστικά και με την μια. Panos Theodoridis Στο β ερώτημα τι θα γίνει με τις τράπεζες αν θα συνεχίσουν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, λέω ότι κατ αρχάς οι τραπεζίτες, όλο τα ΔΣ αυτών, υπουργοί, βουλευτές κλπ είναι κατηγορούμενοι για υπεξαίρεση και απάτη σε βάρος ολοκλήρου του λαού, σε επίπεδο Εσχάτης Προδοσίας, με τον νομό 3723/2008 και τους υπόλοιπους νόμους που επέκτειναν τα ποσά του 3723. (Μπορείς να δεις την τελευταία ανάρτηση στο blog antistasitora και όλες τις προηγούμενες, πως τους ξεσκεπάσαμε και έχει πλέον πάρει το δρόμο η δικαιοσύνη όχι μόνο στην ποινική μορφή, αλλά εκεί που πονάει περισσότερο στην αστική, με την κατάσχεση κάθε περιουσιακού στοιχειού, όλων των εμπλεκόμενων επειδή δεν υπάρχει ασυλία για ΚΑΝΕΝΑ ΤΟΥΣ). Επειδή η Ελληνική Γλωσσά είναι πλούσια, δεν σημαίνει ότι θα αφήσουμε να μας περνάνε για ηλίθιους και να μην μιλάμε όταν λένε ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις -τράπεζες αν θέλουν κεφάλαια να κάνουν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και να βάλουν λεφτά οι μέτοχοι. Από που έως που ο φορολογούμενος θα πρέπει να πληρώνει για τις τράπεζες; Φυσικά δεν νοείτε η ΤτΕ να είναι ξένη εταιρεία και με καταστατικό που είναι ανώτερο των νόμων του κράτους να μην μπορείς να κάνεις έλεγχο, να έχει ασυλία ο κάθε Προβόπουλος της, να μην πληρώνει φόρους και αλλά εξωγήινα που ισχύουν. Αν υπάρχει κάποια απορία είμαι ελεύθερος για συνέχιση της συζήτησης τόσο διαδικτυακά όσο και από κοντά διότι το μεγαλύτερο ΚΑΛΟ που έφερε η κατάσταση κατοχής, είναι το ότι αρχίσαμε πάλι να μιλάμε μεταξύ μας και να ασχολούμαστε όλοι μαζί με τα προβλήματά ΜΑΣ. Panos Theodoridis Η χρονική διάρκεια που θα χρειαστεί να τυπωθεί το νέο εθνικό νόμισμα δεν δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα όσο ο τρόπος και η μέθοδος που θα πρέπει να ακολουθήσει μια καθαρή Ελληνική κυβέρνηση για την επαναφορά σε Εθνικό νόμισμα. Τα συναλλαγματικά αποθέματα θα είναι επαρκή διότι πρώτον μπαίνουν τώρα το χρόνο μέσα στην χώρα 20-22 δις από τις τωρινές εξαγωγές, πόσο μάλλον που θα αυξηθεί κατακόρυφα αν εξακολουθήσουμε τον τρόπο των αντισταθμιστικών. Επίσης αν απαγορεύσουμε την ελεύθερη έξοδο συναλλάγματος από τους αλλοδαπούς νόμιμους και μη που φτάνει σε κάποια δις κάθε χρόνο και δώσει το κράτος άτοκα δάνεια στον κόσμο για την παραγωγή προϊόντων που μπορούν να κατασκευαστούν εδώ από να τα εισάγουμε. Δηλαδή στην πράξη περιορίζουμε κάθε ενέργεια που φέρνει εισαγωγές και αυξάνουμε ότι δημιουργεί παραγωγή και εξαγωγές. Αυτό όμως προϋποθέτει ΕΛΛΗΝΙΚΗ κυβέρνηση και όχι δοσίλογων.

3. Panagiotis Kalogirou θα μπορούσατε να μου εξηγήσετε, πως ακριβώς με την μετατροπή του ευρώ σε εθνικό νόμισμα, το απόθεμα σε ευρώ, θα είναι αυτόματα κάτι τρις, εγώ από ότι καταλαβαίνω στην μετατροπή, σαν πραγματικό απόθεμα θα μας μείνει αυτό που υπάρχει σε φυσικό χρήμα ευρώ μέσα στην Ελλάδα και όχι το λογιστικό ενεργητικό των τραπεζών

Panos Theodoridis Απαντώντας στην ερώτηση μετά την ανάρτηση μου πως δημιουργείται το συναλλαγματικό απόθεμα κάποιων τρις με την αλλαγή σε εθνικό νόμισμα, φυσικά σε αυτό περιλαμβάνονται τα χαρτονομίσματα κέρματα αλλά και όλες οι ηλεκτρονικές εγγραφές ποσών, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά πρώτων υλών κλπ.

Page 27: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

Μην πει κάποιος ότι τα ηλεκτρονικά δεν υπολογίζονται γιατί τότε θα πρέπει να απαντήσει στην ερώτηση, πόσα είναι τα χαρτονομίσματα που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά και πόσα τα ηλεκτρονικά; ΓΙΑΤΙ πως είναι δυνατόν πχ η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα να δανείζει 24 φορές πάνω από τα κεφάλαια που διαθέτει;;; Και ο βασικός κανόνας είναι ότι δεν υπάρχουν αιώνιοι σύμμαχοι και φυσικά δεν ανήκουμε εις την Δύση, αλλά σύμμαχος μας είναι αυτός που έχει τα ίδια συμφέροντα με εμάς την ίδια χρονική στιγμή. ΕΤΣΙ εύκολα μπορούμε να βρούμε ότι πρώτη ύλη θέλουμε και δεν εξαρτόμαστε από μόνο έναν. Και ερωτώ… πόσα είναι τα χαρτονομίσματα που κυκλοφορούν στην ΕΕ;

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΕΡΩΤΗΜΑ….Vassilis Serafimakis Ξανά: το σύνολο της αξίας σε χαρτονομίσματα + κέρματα σε κάθε εθνική οικονομία είναι συνήθως το 5-10% του συνολικού Χρήματος. Μικρή σημασία έχει το "πόσα χαρτονομίσματα κυκλοφορούν"! Κυκλοφορούν όσα χρειάζεται η αγορά για τις ανάγκες της να συναλλαχθεί σε ρευστό. Panos Theodoridis Το σύνολο των χαρτονομισμάτων είναι 380 δις σύμφωνα με την ΕΚΤ. Άρα πόσα αντιστοιχούν σε κάθε πολίτη της ΕΕ και πόσο μεγάλη φούσκα είναι η ηλεκτρονική κυκλοφορία χρήματος; Απλή μέθοδος των τριών με απλή λογική. Αφού δεν ανήκει στον Ρότσιλντ τότε σε ποιον την έδωσε το 1913 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ κε Β. Σεραφιμακη; Και εγώ δεν μίλησα για καμία συνομοσιωλογία, ονόματα που είναι γραμμένα σε ΦΕΚ και αλλά δημόσια έγγραφα. Μια απορία έχω γιατί σας κόπτει αν είναι πίσω η όχι από την κρίση οι εβραίοι η οποιοσδήποτε άλλος; Σίγουρα κάποιος είναι γιατί η κάθε κρίση δεν βγαίνει από παρθενογένεση. Ας μιλάμε με συγκεκριμένα στοιχειά και νούμερα.Panos Theodoridis Θα επεξηγήσω κάποια σημεία από την αρχική ανάρτηση μου διότι κάποιοι παρεξήγησαν αυτό που είπα ή δεν διάβασαν το κείμενο. Κατ αρχάς το 1 ευρώ = 1 δραχμή, έχει σαν βασικό λόγο να μην έχει ξανά ο κόσμος δυσκολία στον υπολογισμό των τιμών που έχει συνηθίσει αυτά τα 10 χρόνια. Το δεύτερο είναι στο ότι «θα πούμε στους τοκογλύφους θα σας πληρώσουμε όλα τα δάνεια που έχουμε πάρει». Κάποιοι είπαν, όχι είναι παράνομα να τα διαγράφουμε μονομερώς. Ακριβώς της άποψης της διαγραφής μονομερώς ήμουν και εγώ, την στιγμή που έχουμε και την απόφαση της 15/6/1939 του διεθνούς δικαστηρίου για το «πρώτα ο λαός και μετά οι δανειστές». Όμως επειδή το αποτέλεσμα κέρδος η ζημιά είναι αυτό που έχει σημασία, υποστηρίζω ότι πρακτικά πρέπει να κάνουμε όπως το αναφέρω διότι οι τοκογλύφοι δεν θα έχουν κανένα πάτημα για κατηγορία. ΑΛΛΑ ΤΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ότι θα μας δώσουν εκείνοι πολλά περισσότερα από ότι εμείς σε εκείνους. Η αύξηση των τουριστών, το ξόδεμα χρημάτων κατά την διάρκεια παραμονής των, θα δημιουργήσουν δουλειές, κυκλοφορία χρήματος, αλλά και αύξηση της εγχώριας παραγωγής λόγω της υποχρεωτικής εξόφλησης με αντισταθμιστικά οφέλη. Δηλαδή το ποσόν των παρανόμων δανείων το λαμβάνουμε σαν ποσό επένδυσης, και μας το επιστρέφουν με τουρισμό και αγορά Ελληνικών προϊόντων σε πολύ μεγαλύτερο ποσόν. Αν πούμε διαγράφουμε θα έχουμε συνεχή δυσφήμιση, ότι τους φάγαμε τα λεφτά, διάφορα είδη εμπάργκο σε όλους τους τομείς κλπ. Ποιο μας συμφέρει λοιπόν; Η διαγραφή ή η πληρωμή με αντισταθμιστικά;ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ Ο ΕΓΩΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ο τσαμπουκάς. Vassilis Serafimakis Panos Theodoridis: "Το σύνολο των χαρτονομισμάτων είναι 380 δις σύμφωνα με την ΕΚΤ. Άρα πόσα αντιστοιχούν σε κάθε πολίτη της ΕΕ και πόσο μεγάλη φούσκα είναι η ηλεκτρονική κυκλοφορία χρήματος;"ΔΕΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ αν αντιστοιχούν σε κάθε πολίτη ένα ή ένα εκατομμύριο χαρτονομίσματα! Όποιος τυχόν υποστηρίξει κάτι αντίθετο οφείλει να εξηγήσει το γιατί. Το

Page 28: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

χαρτονόμισμα και τα κέρματα είναι ΜΙΚΡΗΣ ΩΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ζητήματα, ξαναλέω! Σταματήστε να έχετε κόλλημα με αυτά!! Ακόμη κι ο Δ. Καζάκης υπερτονίζει με τα λεγόμενα του την σημασία των χαρτονομισμάτων, δηλ. το ποιός τα τυπώνει (έλληνας ή ξένος), μιλάει για το ΕΛΑΣ που το 1944 πήρε στα χέρια του τα εκτυπωτικά μηχανήματα, κτλ κτλ. Το θέμα είναι ποιός εκδίδει το ΝΟΜΙΣΜΑ - και ΟΧΙ ποιός εκδίδει το ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑ - το καταλαβαίνομε αυτό ή όχι; Εάν π.χ. εμείς, ως Ελλάδα, είχαμε πάρει από τις Βρυξέλλες το δικαίωμα να εκτυπώνομε χαρτονομίσματα Ευρώ αλλά χωρίς να έχομε έλεγχο τού χρήματος, μια ΤΡΥΠΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ θα κάναμε! ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ σημαίνει "δημιουργία χρήματος από το μηδέν" - δηλαδή να μπορείς ως κράτος να κάνεις ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΕΣ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΟΚΟΥΝ! Το χαρτονόμισμα είναι ένα μικρό υποσύνολο του Χρήματος, συνήθως το 5-10% (και πολύ λέω) τού Χρήματος. ΞΕ-ΚΟΛ-ΛΕΙ-ΣΤΕ!!… Vassilis Serafimakis Σχετικά με τις παρατηρήσεις τού κ. Panos Theodoridis:ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Οι ελληνικές τράπεζες, στην πλειοψηφία τους, δεν έχουν εμπλακεί στο όργιο των σπεκουλαδόρικων "επενδύσεων" σε ύποπτης αξίας παράγωγα, κτλ. Αν είναι για κάτι ένοχες (δηλ. αυτοί που έπαιρναν τις αποφάσεις) είναι κυρίως διότι υπάκουαν στην κυβερνητική πίεση να αγοράζουν κρατικά ομόλογα - αλλά κι εκεί, το κρατικό ομόλογο τότε ήταν κάτι που ο περισσότερος κόσμος θεωρούσε σταθερή και συντηρητική επένδυση! Φυσικά, δεν αθωώνομε τις τράπεζες (δηλ. τους τραπεζίτες) για τυχόν παραβιάσεις των νόμων περί τραπεζών! Άλλο πράγμα αυτό.ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ: Λέει ο κ Panos Theodoridis: "Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις -τράπεζες αν θέλουν κεφάλαια να κάνουν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και να βάλουν λεφτά οι μέτοχοι. Από που έως που ο φορολογούμενος θα πρέπει να πληρώνει για τις τράπεζες ;"Μα ακριβώς εδώ είναι το ζήτημα! ΔΕΝ χρειάζεται να δίνει λεφτά κανένας φορολογούμενος! Η Τράπεζα της Ελλάδος (που συμφωνώ ότι πρέπει οπωσδήποτε να είναι 100% ιδιοκτησίας τού κράτους) έχει τον ρόλο να καλύπτει, ως "έσχατος δανειστής", τις ιδιωτ. τράπεζες. Πώς και ποιός θα ιδρύει μία ιδιωτική τράπεζα, και ποιοί θα επιτρέπεται να την διοικούν, θα πρέπει να καθορισθεί θεσμικά και να ελέγχεται με ιδιαίτερη αυστηρότητα. Και να εμπεδωθεί ότι άλλο τράπεζα κι άλλο καζίνο: Τέρμα τα σπεκουλαδόρικα "κέρδη" βασισμένα σε αριθμητικά κολπάκιαVassilis Serafimakis ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΚΕΙ ΚΑΙ ΠΕΡΑ ΠΡΟΣΕΞΤΕ: Σε ένα κράτος όπου έχομε κρατική κεντρική τράπεζα, δικό μας νόμισμα, ανεξάρτητη δημοσιονομική πολιτική και (κυρίως) δανειζόμαστε στο δικό μας νόμισμα, Ο ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΣ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΕΠΙΒΑΡΥΝΘΕΙ ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΔΡΑΧΜΗ! Το κράτος δημιουργεί χρήμα εκ τού μηδενός, το χρήμα αυτό είναι παραστατικό χρήμα (δηλ. μη καλυπτόμενο από.. Χρυσό, και άλλα τέτοια γελοία, παρωχημένα πράγματα), και μπορεί να καλύψει οτιδήποτε γίνεται στην τραπεζική αγορά. Εννοείται ότι όταν μία ιδιωτ. τράπεζα κάνει βλακείες, οι μέτοχοι της και οι διευθυντές της θα πληρώνουν, από αστικά έως και ποινικά, αναλόγως των πράξεων τους. Αλλά οι καταθέτες, οι πελάτες και το τραπεζικό σύστημα γενικά δεν θα αφεθούν στο έλεος της όποιας τράπεζας. Πώς; Με την κρατική κεντρική τράπεζα. Αυτόν τον ΜΥΘΟ, ότι δήθεν πρέπει οι φορολογούμενοι να τσοντάρουν για την κεντρική τράπεζά τους, τον έχουν πλασάρει και στην ΕΥΡΩΖΩΝΗ οι διάφοροι Σόϊμπλε, και γι’ αυτό ο ταλαίπωρος γερμανός φορολογούμενος έχει δασκαλευτεί να μισεί τον "σπάταλο, τεμπέλη έλληνα": επειδή πιστεύει ότι αυτός, ο γερμανός φορολογούμενος, μάς στέλνει τα πακέτα!..

Panos Theodoridis Κε Serafimakis Vassilis ΠΡΟΣΕΞΤΕ: Σε ένα κράτος όπου έχομε κρατική κεντρική τράπεζα, δικό μας νόμισμα, ανεξάρτητη δημοσιονομική πολιτική και (κυρίως) δανειζόμαστε στο δικό μας νόμισμα!!! ΑΠΟΡΙΑ = ΑΦΟΥ ΤΥΠΩΝΟΥΜΕ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΝΟΜΙΣΜΑ ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΔΑΝΕΙΖΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΝΟΜΙΣΜΑ;;;; Όσα θέλουμε μπορούμε να τα τυπώνουμε και όχι να δανειζόμαστε. Μην αρχίσετε για πληθωρισμό και… Vassilis Serafimakis Κε Panos Theodoridis, πρέπει να δεχθούμε την πραγματικότητα, δηλ. πώς λειτουργούν οι σύγχρονες κεντρικές τράπεζες και γενικά η οικονομία μίας χώρας με νομισματική

Page 29: ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ2οΜΕΡΟΣ

και δημοσιονομική ανεξαρτησία. Υπάρχει μία σύγχυση μεταξύ της έννοιας "τυπώνω" (που αφορά αποκλειστικά τα χαρτονομίσματα, μία καθαρά τεχνική ιστορία, που καμία σχέση με την ουσία δεν έχει) με την έννοια "δημιουργώ χρήμα" (που αφορά πραγματική αύξηση τού χρήματος του ιδιωτ. Τομέα μέσω δαπανών τού κράτους). Ένα κράτος σήμερα, δηλ. κυρίως από το 1971 και μετά, απλά προσθέτει χρήματα στον λογ/σμό που έχει το υπ. οικ/κών στην κεντρική του τράπεζα. Λογιστικά, αυτό εμφανίζεται όπως θέλει το κράτος - είτε σαν δάνειο μηδενικού επιτοκίου, είτε ως οτιδήποτε άλλο. Στην πραγματικότητα, το κράτος δημιουργεί χρήμα εκ τού μηδενός - όπως λέω ξανά και ξανά! Το κράτος όμως χρειάζεται να πηγαίνει ένα μέρος αυτού τού "γραμματίου" (δηλ. τουλάχιστον ένα μέρος των ομολόγων, κτλ) στον ιδιωτικό τομέα - κι αυτό ώστε να μπορέσει το κράτος να ελέγξει τα Επιτόκια Δανεισμού. Ναι, ένα κράτος που το επιδιώκει αυτό, μπορεί να ελέγξει τα επιτόκια (ή μάλλον το εύρος των επιτοκίων, δηλ. από τόσο έως τόσο) στα οποία δανείζεται το ίδιο αλλά και γίνονται οι συναλλαγές στον τραπεζικό τομέα. Μία χώρα που το έχει κατανοήσει αυτό και το χρησιμοποίησε είναι η ΙΑΠΩΝΙΑ. Panos Theodoridis κε Vassilis Serafimakis πραγματικότητα δεν είναι το πως λειτουργούν οι σύγχρονες κεντρικές τράπεζες αλλά ότι το κράτος είναι μια εταιρεία που έχει έσοδα και έξοδα και ως εκ τούτου πρέπει να λειτουργεί με βάση αυτήν την πραγματικότητα και όχι των τραπεζών. Το κράτος είναι η κορυφή και όχι η ουρά κάθε ιδιώτη. Διότι εκτός των άλλων έχει και να παράσχει και κοινωνικό έργο στις ομάδες των πολιτών του που είναι αδύνατες. Ως εκ τούτου το κέρδος από κάποιες δραστηριότητες πρέπει να πηγαίνει στους αδύναμους και όχι να είναι δωράκια στον κάθε τραπεζίτη η άλλον ιδιώτη. Δεν με απασχολεί τι κάνει η κάθε Ιαπωνία αλλά τα δικά μας δεδομένα είναι απλά και δεν χρειάζονται πολύπλοκες συνταγές. Η πολυπλοκότητα είναι για να κρύβονται τα χαρίσματα σε ορισμένους.