Το ΒΗΜΑ, 22/07/2007 , Σελ.: C05

συνέντευξη

Ντι Ντι Μπριτζγουότερ

Ταξίδι στην Κόκκινη Γη

Ταξίδεψε ως το Μάλι αναζητώντας το παρελθόν της. Έκανε έναν «κόκκινο»

δίσκο με αυθεντικά τζαζ κομμάτια, ενώ συνεχίζει να αγωνίζεται για την

καταπολέμηση της φτώχειας στην Αφρική. Έρχεται πάλι, στην Ελλάδα για δύο

συναυλίες και μιλάει για τα προσωπικά της στοιχήματα

ΣΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Την έχουμε δει, την έχουμε ξαναδεί αλλά, όπως είναι γνωστό, κάθε συναυλία της

Ντι Ντι Μπριτζγουότερ αποτελεί ξεχωριστή εμπειρία. Τώρα μάλιστα που το

κενό που έχει αφήσει πίσω της η Νίνα Σιμόν φαντάζει πιο μεγάλο από ποτέ και οι

μεγάλες ερμηνεύτριες της τζαζ είναι είδος προς εξαφάνιση, η Ντι Ντι είναι η

μόνη που διαθέτει το προφίλ της ντίβας και η ερμηνευτική δεινότητά της απέχει

έτη φωτός από όσες νεόκοπες σταρ ευαγγελίζονται τις «ιέρειες» της τζαζ. Γιατί

βεβαίως το τζαζ τραγούδι δεν υποστηρίζεται μόνο από μια καλή φωνή και εκεί

τελειώνει όλη η ιστορία. Χρειάζεται το προσωπικό στίγμα του ερμηνευτή. Θέλει

τον ερμηνευτή να μετατρέπει σε τζαζ οτιδήποτε αγγίζει και σίγουρα χρειάζεται

εκείνη τη μαγεία με την οποία καθήλωναν το κοινό τους η Μπίλι Χολιντέι, η Ελα

Φιτζέραλντ και η Σάρα Βον.

Αυτά τα στοιχεία χωρίς αμφιβολία τα διαθέτει η Ντι Ντι Μπριτζγουότερ, η

οποία έρχεται αυτή τη φορά στη χώρα μας για δύο συναυλίες, προκειμένου να

παρουσιάσει μία από τις πιο ευφάνταστες δουλειές της χρονιάς, το πιο έθνικ

άλμπουμ της ως σήμερα, το «Red Earth». Ένα εσωτερικό ταξίδι, όπως εξηγεί

και η ίδια, για να βρει τις ρίζες της, το οποίο πραγματοποίησε στο Μάλι υπό την

καθοδήγηση του παραγωγού Τσεκ Τιντιάν Σεκ και με ντόπιους, πλην όμως

γνωστούς, μουσικούς όπως είναι ο βιρτουόζος της κόρας Τουμάνι Ντιαμπάτε και

1

η τραγουδίστρια Ούμου Σαγκαρέ. Βασισμένες σε αυτό το πολυεθνικό πρότζεκτ

θα είναι και οι συναυλίες που θα παρουσιάσει στη Σάνη και στην Αθήνα, όπου

όμως ο φωνητικός αυτοσχεδιασμός δεν θα απουσιάζει, όπως σε κάθε εμφάνιση

της Ντι Ντι, όπως φυσικά και οι εκπλήξεις, αφού ποτέ δεν ξέρεις τι να περιμένεις

από μια τόσο σπουδαία ερμηνεύτρια. Η Ντι Ντι Μπριτζγουότερ μίλησε στο

«Βήμα της Κυριακής» σχετικά.

- Πώς προέκυψε αυτό το μουσικό ταξίδι στο Μάλι;

«Ήταν μια αγωνιώδης αναζήτηση του παρελθόντος μου, μια προσπάθεια να εντοπίσω

τις ρίζες μου, και το Μάλι είναι η χώρα που με το πλούσιο μουσικολογικό εύρος που

διαθέτει πληροί τις προϋποθέσεις αυτές».

- Γιατί αυτή η έντονη αναφορά στο χρώμα και πάλι, όπως βλέπω στο εισαγωγικό

σημείωμα του άλμπουμ;

«Γιατί είμαι μαύρη, γι' αυτό...».

- Και εγώ είμαι λευκός, τι μπορεί να σημαίνει αυτό;

«Γιατί είμαι μαύρη που ζει στην Αμερική και οι πρόγονοί μου μεταφέρθηκαν εκεί ως

σκλάβοι και αναφέρονταν ως νούμερα και όχι ως ανθρώπινα όντα. Σήμερα μπορώ για

πρώτη φορά να μάθω από πού προέρχομαι. Εσύ ξέρεις ότι είσαι Έλληνας, ξέρεις πού

έχεις γεννηθεί, το οικογενειακό σου δέντρο, έχεις αυτή την πολυτέλεια. Εγώ δεν την

έχω όμως. Γνωρίζω τους παππούδες και τους προπαππούδες μου αλλά από εκεί και

πέρα τα πράγματα είναι μπερδεμένα. Είμαι γεννημένη στην Αμερική αλλά το αίμα

μου είναι ινδιανικό, κινεζικό, γερμανικό και η προέλευσή μου άγνωστη. Μην ξεχνάς

ότι ως πριν από μισό αιώνα οι μαύροι δεν ψήφιζαν καν, όχι να γνωρίζουν από πού

προέρχονται. Είναι μια αναγκαιότητα για να ολοκληρωθώ ως ανθρώπινο ον».

- Πώς συνδυάσατε αυτή την έρευνα με τη μουσική;

2

«Δεν θα μπορούσα να πετύχω αυτόν τον συνδυασμό χωρίς τη βοήθεια του

παραγωγού Τσεκ Τιντιάν Σεκ, ο οποίος κατάφερε να μας βάλει μέσα στην κουλτούρα

της μουσικής από το Μάλι. Ήταν αυτός που γνώριζε τέλεια πώς τα παραδοσιακά

όργανα της χώρας μπορούσαν να ενσωματωθούν στη μουσική μου και να ακούγονται

την ίδια ώρα και αυθεντικά και τζαζ».

- Γιατί διαλέξατε κλασικές τζαζ συνθέσεις όπως το «Afro Blue» των Μπράουν -

Σανταμαρία και το «Four Women» της Νίνα Σιμόν;

«Πρώτον, γιατί μου αρέσουν και μιλούν άμεσα στην καρδιά μου και, δεύτερον, γιατί

λειτουργούν ως οι κατάλληλες γέφυρες ανάμεσα στην τζαζ και στη μουσική από το

Μάλι. Ειδικά το δεύτερο περιέχει εξαιρετικούς προσωπικούς στίχους που

αναφέρονται στα τέλη της δεκαετίας του '70, οι οποίοι όμως ακούγονται και σήμερα

το ίδιο επίκαιροι καθώς δεν έχουν αλλάξει τα πράγματα καθόλου».

- Ήταν πρόκληση για εσάς να τραγουδήσετε με τον τρόπο που τραγουδούν στο

Μάλι;

«Ήταν κάτι που ήλθε εντελώς φυσιολογικά, γι' αυτό πιστεύω ότι προέρχομαι από

εκεί. Νιώθω τον ρυθμό και τη γλώσσα σαν δικά μου».

Η Ντι Ντι Μπριτζγουότερ κατά τη «μουσική

περιοδεία» της στο Μάλι

- Πιστεύετε ότι πρότζεκτ όπως αυτό αλλά και εκείνα που κάνατε για το γαλλικό

τραγούδι και για τον Κουρτ Βάιλ είναι τα πεδία με τα οποία πρέπει να

καταπιάνεται ένας τραγουδιστής της τζαζ σήμερα;

«Δεν με ενδιαφέρουν τα πρέπει, όπως επίσης και όσα κάνουν οι άλλοι, παρά μόνο

αυτά που κάνω εγώ. Δεν προσπαθώ να σπάσω κάποιους κανόνες περιμένοντας να με

3

4

ακολουθήσουν και άλλοι στην πορεία. Το "Red Earth" είναι ένα προσωπικό ταξίδι. Η

παραμονή μου στο Μάλι, όπου μπορούσα ως μαύρη γυναίκα να κυκλοφορώ σε μια

χώρα γεμάτη μαύρους ανθρώπους, ήταν κάτι το καταπληκτικό. Να γίνομαι αποδεκτή

γι' αυτό που είμαι για πρώτη φορά τόσο φυσιολογικά».

- Και τελικώς τι γίνεται με την Αφρική πέρα από τις συνεργασίες διάσημων

μουσικών από την Ευρώπη και την Αμερική;

«Όντως αυτό είναι ένα θέμα, από την αρχή όμως ξεκαθάρισα ότι αυτό είναι το ταξίδι

μου και δεν έχει καμία σχέση με την υποκριτική στάση κάποιων μουσικών. Η Αφρική

δεν χρειάζεται βοήθεια αλλά αλλαγή στάσης από εμάς. Δεν θα ήθελα να γίνω

γραφική διαφημίζοντας τα βαμβακερά ρούχα που φοράω από το Μάλι γιατί αυτά

είναι το κύριο εξαγωγικό προϊόν της χώρας και οι Αμερικανοί τα σαμποτάρουν

πουλώντας τα δικά τους φθηνότερα. Συνεργάζομαι με μια οργάνωση του ΟΗΕ για

την καταπολέμηση της φτώχειας, όλα αυτά όμως είναι άσχετα με το άλμπουμ. Αυτό

που χρειάζεται η Αφρική είναι οι άνθρωποι να μιλούν γι' αυτήν συνεχώς, να μην την

ξεχνούν».

- Και μετά το «Red Earth» τι;

«Ποτέ δεν επανέλαβα τον εαυτό μου ως καλλιτέχνις. Όταν έκανα το άλμπουμ για τη

Φιτζέραλντ, δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να συνδεθώ μαζί της ως εκείνη που τη

διασκευάζει. Απλώς έκανα ό,τι και εκείνη, που έπιανε σημαντικούς συνθέτες και

παρουσίαζε ολοκληρωμένες δουλειές. Έτσι ήταν και για εμένα, ένα κεφάλαιο της

καριέρας μου. Στη συνέχεια έκανα το άλμπουμ με τον Κουρτ Βάιλ και μετά τα

γαλλικά τραγούδια, συνεχίζοντας όμως την παράδοση του τζαζ τραγουδιού, όσο

διαφορετικά και αν ήταν αυτά που τραγουδούσα».

- Δεν είναι όμως πολύ υψηλά τα στάνταρντ για την επόμενη δουλειά σας;

«Ίσως, η πρόκληση όμως είναι μέρος της εξέλιξης ενός καλλιτέχνη».