ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤIΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝΘ.Ε.: Εισαγωγή στον Ελληνικό Πολιτισμό

Εξεταστική περίοδος Ιουνίου 2012Συντ.: Καθ. Ελένη Σαράντη

Θέμα 1Α. α) Ο Παρθενώνας είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς. β) Η μαζική κουλτούρα είναι το όπιο του λαού.

Αναλύσετε το περιεχόμενο του «πολιτισμού» ή της «κουλτούρας» σε κάθε μία από τις δύο φράσεις (έως 20 γραμμές).

Β. Αντιστοιχήστε τους κάτωθι όρους:

1. Michael Ventris α. Μυκήνες2. Ολυμπία β. Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή3. Σλήμαν γ. Κνωσσός4. Βεργίνα δ. Γερμανική Αρχαιολογική Σχολή5. Δελφοί ε. συλλαβική γραφή6. Sir Arthur Evans ζ. Βασιλικοί τάφοι

Θέμα 2

Α. «Η μεταβολή άρα της Αττικής εις Κοινήν δύναται κατά τινα τρόπον να θεωρηθή άμα και ως μεταβολή της γλώσσης ημών από αρχαίας εις νέαν» (Γ. Χατζιδάκης, Συνοπτική ιστορία της ελληνικής γλώσσας, 19672, σ. 71).Σχολιάστε το παράθεμα (έως 20 γραμμές).

Β. Αναφέρετε τα κύρια χαρακτηριστικά του λεξιλογίου της νέας ελληνικής (έως 10 γραμμές).

Θέμα 3Α. Σε τι διέφερε το πολίτευμα της αρχαίας Σπάρτης από το πολίτευμα της αρχαίας Αθήνας; (έως 20 γραμμές)

Β. Συμπληρώστε το ακόλουθο κείμενο:

Υπήρχαν τέσσερα είδη __________________ αγώνων. Οι Ολυμπιακοί αγώνες διεξάγονταν στο ιερό του ______________ στην Ολυμπία. Σε ιερό του ____________, στην __________________, διεξάγονταν επίσης τα Νέμεα. Τα Ίσθμια τελούνταν στο ιερό του ________________ στα _____________της Κορίνθου. Τέλος, στο ιερό του _____________στους Δελφούς τελούνταν τα ________________.

Α. Να δώσετε συνοπτικά το περιεχόμενο των ακόλουθων εννοιών (έως 20 γραμμές)

1. Τα χαρακτηριστικά της κλασικής τέχνης2. Η θεωρία του μεικτού πολιτεύματος

Β. Η Άννα Κομηνή παρατηρεί ότι στην Κωνσταντινούπολη μπορούσε κανείς να δει μεταξύ ξένων και έναν Ῥωμαῖον να μελετάει τα τὰ τῶν Ἑλλήνων συγγράμματα μεταχειριζόμενον και έναν ἀγράμματον Ἕλληνα που μάθαινε να χρησιμοποιεί ορθά την ελληνική (ὀρθῶς ἑλληνίζοντα) (Ἄννα Κομνηνή, Ἀλεξιάς XV.7.9).

Να εξηγήσετε σε μία παράγραφο ποια είναι η χρήση των όρων «Ρωμαίος», «Έλλην» και τα «Ελλήνων συγγράμματα» στο παραπάνω κείμενο (11ος-12ος αι.).

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤIΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝΘ.Ε.: Εισαγωγή στον Ελληνικό Πολιτισμό

Εξεταστική περίοδος Ιουλίου 2012Συντ.: Καθ. Ελένη Σαράντη

Να απαντήσετε σε τρία από τα τέσσερα θέματα.

Θέμα 1

Α. Ο Πλάτωνας θεωρεί ότι το ιδεώδες του Ωραίου και του Αληθινού απουσιάζει από την επική και λυρική ποίηση, που χαίρουν «τον των πολλών έρωτα» (Πολιτεία 608a).

Με βάση το ανωτέρω παράθεμα α) να εξηγήσετε την έννοια της υψηλής τέχνης, και β) να δώσετε δύο παραδείγματα υποστηρικτών της στους νεότερους χρόνους (έως 20 γραμμές).

Β. Συμπληρώσετε την αρχαία διάλεκτο (ιωνική, δωρική, αττική) στις κάτωθι λέξεις:Θάλασσα – ιωνική Ἀθανᾶν (=Άθηνῶν) – δωρικήΜέλισσα – ιωνικήΧορική ποίηση – δωρικήΙστορίη – ιωνικήΡητορία – αττικήΘουκυδίδης – αττικήΗρόδοτος – ιωνική

Θέμα 2

Α. Να αναφέρετε σε 15 γραμμές τέσσερα παραδείγματα του πνεύματος ανταγωνισμού στην αρχαία ελληνική κοινωνία.

Β. Να αναφέρετε συνοπτικά σε δύο παραγράφους 15 γραμμών συνολικά τα βασικά στοιχεία της φιλοσοφίας του Σωκράτη και του Πλάτωνα.

Θέμα 3

Α. Να συγκρίνετε την κλασική με την ελληνιστική γλυπτική α) ως προς τη θεματολογία, και β) ως προς τον ρεαλισμό και την εξιδανίκευση (έως 20 γραμμές)

Β. «Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του Νεοελληνικού Διαφωτισμού είναι η συνείδηση του δεσμού με την αρχαιότητα που αναπτύσσει ο ελληνισμός εκείνης της εποχής» (Τόμος Β΄, σελ. 427).

Να αναλύσετε το παράθεμα προσδιορίζοντας τα στοιχεία που δηλώνουν αυτή τη σχέση (15 γραμμές).

Θέμα 4

Α. Ποια ήταν η θέση των Πατέρων της Εκκλησίας στο θέμα της μελέτης της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας και φιλοσοφίας από τους Χριστιανούς και πώς αυτή επηρέασε τη βυζαντινή λογοτεχνική παραγωγή (έως 15 γραμμές).

B. Τί σημαίνει ο όρος «εγκυκλοπαιδισμός» στη βυζαντινή λογοτεχνική παραγωγή; Να δώσετε παραδείγματα Βυζαντινών λογίων που ανήκουν σ’ αυτό το κίνημα (Μέση Βυζαντινή εποχή) (έως 10 γραμμές).