Γενικ κειο ουζακίου χολ. Έτος : 2011 -2012 άξη...
44
Γενικό Λύκειο Μουζακίου Σχολ. Έτος : 2011-2012 Τάξη Ά ΤΝTΑΚΣΙΚΗ ΟΜΑΓΑ: Θάλνπ Ηνπιία Καιιηάξα Βαλέζα Κσηνχδα Γήκεηξα Ηζιακάη Αλαζηαζία Γεσξγίνπ Αλαζηαζία Γήκνπ Ρίηα Γήκνπ Γσγψ Γθέθα Ναηάζα Κνπηζνχ Ζξψ Γάθηαο Υξήζηνο Μπαιαηζνχθαο Νίθνο Παηνχιηαο Αιέμαλδξνο Πήηαο Ακβξφζηνο Ενπκπνπξιήο Γεψξγηνο Κάληδηνο Γεκήηξεο Νηφκπξνο Γεκήηξεο Θέξκαλ Αιέμαλδξνο Φηιίππνπ σηήξεο ΤΠΔΤΘΤΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΣΔ Σξηρηά Ηθηγέλεηα Μαιιηψξα Μαξία
Transcript of Γενικ κειο ουζακίου χολ. Έτος : 2011 -2012 άξη...
Γενικό Λύκειο Μουζακίου Σχολ. Έτος : 2011-2012 Τάξη Ά
ΤΝTΑΚΣΙΚΗ ΟΜΑΓΑ: Θάλνπ Ηνπιία Καιιηάξα Βαλέζα Κσηνχδα Γήκεηξα Ηζιακάη Αλαζηαζία Γεσξγίνπ Αλαζηαζία Γήκνπ Ρίηα Γήκνπ Γσγψ Γθέθα Ναηάζα Κνπηζνχ Ζξψ Γάθηαο Υξήζηνο Μπαιαηζνχθαο Νίθνο Παηνχιηαο Αιέμαλδξνο Πήηαο Ακβξφζηνο Ενπκπνπξιήο Γεψξγηνο Κάληδηνο Γεκήηξεο Νηφκπξνο Γεκήηξεο Θέξκαλ Αιέμαλδξνο Φηιίππνπ σηήξεο ΤΠΔΤΘΤΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΣΔ Σξηρηά Ηθηγέλεηα Μαιιηψξα Μαξία
2
1. ΥΡΟΝΟΓΙΑΓΡΑΜΜΑ
ΥΡΟΝΟΓΙΑΓΡΑΜΜΑ ΔΡΓΑΙΧΝ
Δβδνκάδεο καζεκάησλ
εξγαζίεο 1ε 2ε 3ε 4ε 5ε 6ε 7ε 8ε
ΔΞΧΦΤΛΛΟ
ΥΡΟΝΟΓΗΑΓΡΑΜΜΑ ΔΡΓΑΗΧΝ
ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΧΝ
ΠΔΡΗΛΖΦΖ
ΔΗΑΓΧΓΖ
ΘΔΧΡΖΣΗΚΟ ΜΔΡΟ
Έξεπλα ζηελ αγνξά
Έξεπλα ζην θνηλφ
Πξνδηαγξαθέο- Αξαρλνεηδέο Γηάγξακκα
ρεδηαζκφο πεηξακαηηθήο δηαδηθαζίαο ε πξντφληνο
Πεξηγξαθή δηαδηθαζίαο πεηξάκαηνο ε θαηαζθεπή πξντφληνο
Αλάιεζε απνηειεζκάησλ ε έιεγρνο πξντφληνο
ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ
ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ
3
2. ΠΙΝΑΚΑ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΧΝ 1. Υξνλνδηάγξακκα εξγαζηψλ ζει. 2 2. Πίλαθαο πεξηερνκέλσλ ζει. 3 3.Πεξίιεςε ζει. 3 4.ΔΗΑΓΧΓΖ ζει. 4 4.1. Παξνπζίαζε ηνπ πξνβιήκαηνο ζει. 4 4.2. Τπφζεζε ηεο έξεπλαο ζει. 4 4.3. Μεζνδνινγία ηεο έξεπλαο ζει. 4 4.4. ξηα ηεο έξεπλαο ζει. 4 5.ΘΔΧΡΖΣΗΚΟ ΜΔΡΟ ζει. 5 5.1 Ηζηνξηθή αλαδξνκή-γεληθά ζηνηρεία ζει. 5 6. ΔΡΔΤΝΖΣΗΚΟ ΜΔΡΟ 6.1. Έξεπλα ζην θνηλφ ζει. 34 6.2. Πξνδηαγξαθέο-δηάγξακκα ζει. 34 6.3. Καηάινγνο πιηθψλ θαη κέζσλ ζει. 40 7. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ζει. 42 8. ΑΤΣΟΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ζει. 42 9. ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ ζει. 42
3. ΠΔΡΙΛΗΦΗ
Ζ εξγαζία απηή πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηελ επίβιεςε ηεο θπξίαο Σξηρηάο θαη ηεο
θπξίαο Μαιιηψξαο θαη εληάζζεηαη ζηα πιαίζηα ηνπ καζήκαηνο ηεο Δξεπλεηηθήο Δξγαζίαο
ηεο Ά Λπθείνπ. ηελ Δηζαγσγή αλαθέξεηαη ζηελ ππφζεζε ηνπ ζέκαηνο ηελ θαη ηελ
κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο, ην Θεσξεηηθφ κέξνο πεξηιακβάλεη πιεξνθνξίεο γχξσ απφ ηνλ
Μ. Αιέμαλδξν, ην Δξεπλεηηθφ κέξνο πεξηιακβάλεη ηα ζπγθεληξσηηθά απνηειέζκαηα ηνπ
εξσηεκαηνινγίνπ γηα ηνλ Μ. Αιέμαλδξν θαη ην δηάγξακκα, ην ζπκπέξαζκα είλαη φηη νη
ζπκκαζεηέο κνπ γλψξηδαλ γηα ηε δσή ηνπ Μ. Αιεμάλδξνπ.
4
4. ΔΙΑΓΧΓΗ
4.1 Παξνπζίαζε ηνπ πξνβιήκαηνο
Δκείο θαη νη ζπκκαζεηέο καο δηαιέμακε ηελ εξεπλεηηθή εξγαζία πνπ αθνξά ηε δσή
ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ, γηαηί ζέινπκε λα κάζνπκε πεξηζζφηεξα γηα ηε δσή ηνπ, ηνλ
ηξφπν πνπ δηνηθνχζε, ηηο ηαθηηθέο πνπ εθάξκνζε ζηνπο πνιέκνπο πνπ έδσζε θαη απηφο
θαη ν καθεδνληθφο ζηξαηφο.
Έλαο εμίζνπ ζεκαληηθφο ιφγνο είλαη φηη ε εξγαζία ζα γηλφηαλ ζηελ αίζνπζα ηεο
Πιεξνθνξηθήο θαη ζθεθηήθακε φηη έηζη ζα κπνξνχζακε λα βξνχκε ζεκαληηθέο
πιεξνθνξίεο γηα ηελ εξγαζία, κέζσ ηεο εχθνιεο πξφζβαζεο ζην δηαδίθηπν, πξάγκα πνπ
θάλεη ηελ εξγαζία πην εχθνιε, δηφηη ην δηαδίθηπν είλαη θαη ε θχξηα πεγή πιεξνθνξηψλ.
4.2 Τπφζεζε ηεο έξεπλαο
Σν απνηέιεζκα πνπ πξέπεη λα πεξηκέλνπκε, αλ ξσηήζνπκε ηνπο ζπκκαζεηέο καο
γηα ην αλ γλσξίδνπλ γηα ην έξγν ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ, αλακέλεηαη εθ ησλ πηνηέξσλ λα
είλαη ελήκεξνη.
4.3 Μεζνδνινγία ηεο έξεπλαο
Γηα λα είκαζηε ζίγνπξνη γηα ηελ αμηνπηζηία ηεο εξγαζίαο, εκείο θαη νη ζπκκαζεηέο
καο ζπγγξάςακε έλα εξσηεκαηνιφγην, ην κνηξάζακε ζε φινπο ηνπο καζεηέο ηεο Α΄
Λπθείνπ θαη ειέγμακε ηη απάληεζαλ. Καη βαζηδφκελνη ζε απηέο ηηο απαληήζεηο, θάλακε έλα
δηάγξακκα ζε ππνινγηζηή θαη ζπγθξίλακε ηα απνηειέζκαηα.
4.4 ξηα έξεπλαο
Τπήξραλ φκσο θαη θνξέο πνπ ε πξφνδφο καο δελ ήηαλ ε επηζπκεηή, ιφγσ
δηαθφξσλ παξαγφλησλ, φπσο ν κε επαξθήο ρξφλνο δηεξγαζίαο ζην ζρνιείν, ε
πεξηνξηζκέλε ρξνληθή δηνξία θαη άιιεο εξεπλεηηθέο εξγαζίεο κε ην ίδην ζέκα, πνπ
επεξέαζαλ ηηο πξνζπάζεηεο ζπγθέληξσζεο πιεξνθνξηψλ απφ κέξνπο καο.
5
5. ΘΔΧΡΗΣΙΚΟ ΜΔΡΟ
5.1 ΙΣΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΡΟΜΗ – ΓΔΝΙΚΑ ΣΟΙΥΔΙΑ
5.1.1 Η ΓΔΝΝΗΗ ΚΑΙ Η ΜΟΡΦΧΗ ΣΟΤ ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο γελλήζεθε ζηηο 22 Ηνπιίνπ ηνπ 365 π.ρ. ζηελ Πέιια. Ζ
γέλλεζή ηνπ, ζπλδέζεθε κε ηα εμήο γεγνλφηα:
Σε λχρηα πνπ γελλήζεθε ν Αιέμαλδξνο, ν Ζξφζηξαηνο ππξπφιεζε ην λαφ ηεο
Αξηέκηδνο ζηελ Έθεζν (έλα απφ ηα επηά ζαχκαηα ηνπ θφζκνπ).
Σελ ίδηα κέξα ν Φίιηππνο, ελψ βξηζθφηαλ ζε εθζηξαηεία, πιεξνθνξήζεθε φηη ζηελ
106ε Οιπκπηάδα πξψηεπζε έλα άινγφ ηνπ.
Ζ Πνηίδαηα θαηειήθζε.
Ο Παξκελίσλ λίθεζε ηνπο Ηιιπξίνπο.
Βέβαηα, κνηάδεη αδχλαην λα ζπλέβεζαλ απηά ηα γεγνλφηα ηελ ίδηα κέξα. Πξνθαλψο,
φινη απηνί νη ηζρπξηζκνί ζρεηίδνληαη κε ηε κπζνπιαζία πνπ δεκηνπξγήζεθε γηα ηε γέλλεζε
απηνχ ηνπ ζπνπδαίνπ εγέηε.
Ζ κεηέξα ηνπ, ε Οιπκπηάδα, πξνζέιαβε ακέζσο ηε Λαλίθε, κηα ηξνθφ επγεληθήο
θαηαγσγήο, γηα λα ζειάζεη ηνλ Αιέμαλδξν. ε φιε ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ, ν Αιέμαλδξνο
έλησζε κεγάιε ηξπθεξφηεηα θαη αγάπε γηα απηήλ. Μάιηζηα, νη δπν γηνη ηεο πέζαλαλ ζηελ
εθζηξαηεία ηεο Μ. Αζίαο θαη ν αδεξθφο ηεο Κιείηνο «ν κέιαο» αληηβαζηιέαο ηφηε ηεο
Βαθηξηαλήο (Αθγαληζηάλ) ζθνηψζεθε απφ ηνλ Αιέμαλδξν. Ο Αιέμαλδξνο δε ζπγρψξεζε
πνηέ ηνλ εαπηφ ηνπ γηα ην παξαπάλσ γεγνλφο.
Μέρξη ηα έμη ηνπ ρξφληα κεγάισζε κε ηε κεηέξα ηνπ θαη ηελ ηξνθφ ηνπ. Ο
Αιέμαλδξνο δελ απνρσξίζηεθε πνηέ ςπρηθά ηε κεηέξα ηνπ ζ‟ φιε ηε δηάξθεηα ηεο
πνιπηάξαρεο δσήο ηνπ. Ο παηέξαο ηνπ, σζηφζν, απνπζίαδε απφ ηε δσή ηνπ γηνπ ηνπ θαη
δε ζπκκεηείρε ελεξγά ζηελ αλαηξνθή ηνπ. Ο Φίιηππνο ζπλήζσο έιεηπε ζηηο δηάθνξεο
εθζηξαηείεο ηνπ, επνκέλσο ν Αιέμαλδξνο κεγάισλε ζηε ζθηά ηνπ θαη ήηαλ ππφ ηελ άκεζε
επηξξνή ηεο κεηέξαο ηνπ. Έηζη απέθηεζε έλα νηδηπφδεην ζχκπιεγκα, θαηά θάπνηνλ ηξφπν,
πνπ εθδειψζεθε αξγφηεξα κε ηηο ειηθησκέλεο βαζίιηζζεο (Άδα, βαζίιηζζα ηεο Μηιήηνπ θαη
ηζχγακβηο, ε κεηέξα ηνπ Γαξείνπ). Ζ κεηέξα ηνπ ηνλ έθαλε λα πηζηεχεη φηη ήηαλ γηνο ζενχ,
γεγνλφο πνπ επεξέαζε ζεκαληηθά ηνλ Αιέμαλδξν, ηφζν ζηηο ζρέζεηο ηνπ κε ην Φίιηππν,
φζν θαη κε ηνπο ππεθφνπο ηνπ αξγφηεξα (ηδέα ζενπνίεζεο ηνπ). Ζ Οιπκπηάδα ηνπ κίιεζε
γηα ηελ θαηαγσγή ηνπ, φηη δει. ν βαζηιηθφο νίθνο ηεο Μαθεδνλίαο πξνεξρφηαλ απφ ηνλ
Ζξαθιή, ελψ εθείλε, σο γφλνο ηνπ Ζπεηξσηηθνχ ζξφλνπ θαηαγφηαλ απφ ηνλ Αρηιιέα. Μ‟
6
απηέο ηηο αθεγήζεηο ε Οιπκπηάδα εμήςε ηε θαληαζία ηνπ Αιέμαλδξνπ θαη ζεκειίσζε ζηελ
ςπρή ηνπ ηελ επηζπκία λα θηάζεη θαη λα μεπεξάζεη ζε δφμα θαη αλδξεία ηνπο δχν απηνχο
ήξσεο. Ζ Οιπκπηάδα επίζεο ηνπ ελέπλεπζε βαζηά αθνζίσζε πξνο ηα ζεία, νδεγψληαο ηνλ
ζε θαζεκεξηλέο ζπζίεο, κηα ζπλήζεηα πνπ ζα δηαηεξήζεη ζε φιε ηνπ ηε δσή.
Απφ ηνλ παηέξα ηνπ ν Αιέμαλδξνο έκαζε ηε ζηξαηησηηθή δεμηφηεηα θαη ηελ εγεζία.
Απφ ηε κεηέξα ηνπ θιεξνλφκεζε ηε θινγεξή ζπλαηζζεκαηηθή ηεο θχζε.
Η ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΣΟΤ ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
ηελ ειηθία ησλ επηά εηψλ πεξίπνπ νη γνλείο ηνπ πξνζέιαβαλ ηνπο πην ηθαλνχο
παηδαγσγνχο γηα λα επηκειεζνχλ ηελ κφξθσζή ηνπ. Σν γεγνλφο απηφ δείρλεη πφζν πνιχ
ελδηαθέξνληαλ γηα ην δηάδνρν ηνπ ζξφλνπ. Γχν ήηαλ νη θπξηφηεξνη παηδαγσγνί ηνπ: Ο
Λεσλίδαο (ζπγγελήο ηεο κεηέξαο ηνπ, ηεο Οιπκπηάδαο, δει. Ζπεηξψηεο) θαη ν Λπζίκαρνο.
Ο Λεσλίδαο ήηαλ ιηηνδίαηηνο, απζηεξψλ εζψλ θαη ζθιεξαγσγεκέλνο. Απηά ηα
ραξαθηεξηζηηθά ήζειε λα γαινπρήζεη θαη ζηνλ Αιέμαλδξν. Γηα λα πεηχρεη ην ζηφρν ηνπ ηνλ
έληπλε ειαθξά, ηνλ έβαδε λα ηξψεη άγεπζηα θαγεηά, ηνλ ππνρξέσλε ζε θνπηαζηηθέο
ζσκαηηθέο αζθήζεηο, ζε εμαληιεηηθέο πνξείεο, κέξα θαη λχρηα, ζε νπιαζθίεο θαη ηππεπηηθέο
αζθήζεηο. Ήζειε λα δεκηνπξγήζεη έλαλ ιηηνδίαηην, ζθιεξαγσγεκέλν θαη εγθξαηή άλδξα,
πξάγκα πνπ ην πέηπρε. Σηο αξεηέο απηέο ν Αιέμαλδξνο ηηο θξάηεζε θαζ‟ φιε ηε δηάξθεηα
ηεο δσήο ηνπ. ηηο εθζηξαηείεο ηνπ πνηέ δε θάλεθε λα ππνθέξεη νχηε απφ θνχξαζε, νχηε
απφ πείλα, νχηε απφ δίςα.
Απφ ηελ άιιε κεξηά ν Λπζίκαρνο ηνπ κεηαιακπάδεπζε ηηο αξρέο ηεο Διιεληθήο
παηδείαο θαη ηνπ δίδαμε ηελ ηζηνξία ησλ πξνγφλσλ ηνπ. Ήηαλ πιεζσξηθφο ζηα ιφγηα θαη
θφιαθαο. Σνπ δίδαμε ηελ Ηιηάδα θαη πξνζπάζεζε λα ηνλ ηαπηίζεη κε ηνλ Αρηιιέα.
Έηζη, ν Αιέμαλδξνο θαηέβαιε κεγάιεο πξνζπάζεηεο φρη κφλν λα ηνπ κνηάζεη, αιιά
θαη λα ηνλ μεπεξάζεη. Δπίζεο, πξνζπάζεζε λα ηνπ δηδάμεη ηε κεηξηνπάζεηα θαη ηελ
απηνθπξηαξρία, φπσο θαη ηελ ππνηαγή ησλ παξνξκήζεσλ ζηε ινγηθή.
«Πξνηνκή ηνπ Λπζίκαρνπ»
7
Βέβαηα ππήξραλ θη άιινη ππνδεέζηεξνη παηδαγσγνί πνπ ηνπ δίδαμαλ κνπζηθή,
γξαθή θαη καζεκαηηθά. Μαδί κε ηνλ Αιέμαλδξν εθπαηδεχνληαλ θαη άιινη ζπλνκήιηθνη ηνπ
θαη θίινη ηνπ, παηδηά επγελψλ, φπσο ν Ζθαηζηίσλ, καζαίλνληαο ηελ ππνηαγή ησλ
παξνξκήζεσλ ζηε ινγηθή.
Χζηφζν ν Αιέμαλδξνο δηαθαηέρνληαλ απφ θάπνηεο ζπλήζεηεο θαη ηάζεηο πνπ δελ
ελέθξηλε ν Φίιηππνο. πγθεθξηκέλα είρε ηε καλία λα επηθξίλεη ηνπο άιινπο θαη λα ζεσξεί
ηνλ εαπηφ ηνπ ζνθφηεξν απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο. Ήηαλ αμηνπξεπήο θαη αγέιαζηνο. Σνπ
έιεηπε ην αίζζεκα ηνπ αζηείνπ, είηε απφ θπζηθνχ ηνπ είηε ιφγσ ηεο αλαηξνθήο ηνπ. Ήηαλ
φκσο πνιχ επαίζζεηνο θαη ηνλ ζπλέπαηξλε ε ήξεκε θαη ηξπθεξή κνπζηθή θαη πνίεζε. Ήηαλ
θαλαηηθφο αλαγλψζηεο ηνπ Οκήξνπ, ελψ έπαςε λα παίδεη άξπα, επεηδή ν παηέξαο ηνπ
θάπνηε ηνλ θνξφηδεςε. Απφ ηφηε αξθνχληαλ ζην λα αθνχεη κφλν ζηξαηησηηθά εκβαηήξηα. Ζ
ζρέζε ηνπ κε ηηο γπλαίθεο ήηαλ ηδηάδνπζα επίζεο. Σηο θνίηαδε «ππφ γσλία», ίζσο φρη απφ
αδηαθνξία, αιιά γηαηί απηφ άξκνδε ζε έλαλ θπξίαξρν θαη ζθιεξφ βαζηιηά.
Σν γεγνλφο απηφ, ινηπφλ, αλεζπρνχζε ζε κεγάιν βαζκφ ην Φίιηππν, θαζψο
θνβφηαλ κήπσο γίλεη ζειππξεπήο, επεηδή ε νκνξθηά ηνπ Αιέμαλδξνπ ήηαλ ήδε δηάζεκε.
Κη φια απηά ζπλέβεζαλ ζε κηα επνρή πνπ ε νκνθπινθηιία ήηαλ εληειψο απνδεθηή απφ
φιε ηελ θνηλσλία.
Γη‟ απηφλ ην ιφγν ινηπφλ, ν Φίιηππνο απνθάζηζε λα αλαζέζεη ζηα δεθαηξία ηνπ
ρξφληα ηε κφξθσζή ηνπ ζηνλ Αξηζηνηέιε, ν νπνίνο ζα ζπλέβαιε ζηελ εμαθάληζε απηψλ
ησλ αξλεηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ, ηεο κπζηηθήο επίδξαζεο ηεο Οιπκπηάδαο θαη ηεο
ζθιεξήο θαη αθνηλψλεηεο εθπαίδεπζεο ηνπ Λεσλίδα.
« Αξηζηνηέιεο, ν ζπνπδαηφηεξνο δάζθαινο ηνπ Μ. Αιεμάλδξνπ».
Ο Αξηζηνηέιεο γελλήζεθε ην 383 π.ρ. ζηα ηάγεηξα ηεο Υαιθηδηθήο, πφιε πνπ είρε
θαηαζηξέςεη ν Φίιηππνο. ηαλ ήηαλ δεθανρηψ εηψλ καζήηεπζε θνληά ζηνλ Πιάησλα, ν
νπνίνο πέζαλε ην 347 π.ρ. Ο Αξηζηνηέιεο ήηαλ ν θαιχηεξνο καζεηήο ηνπ Πιάησλα θαη
8
αλαδείρζεθε σο ν κεγαιχηεξνο θηιφζνθνο ησλ αηψλσλ. Ήηαλ ζρεδφλ ζπλνκήιηθνο ηνπ
Φηιίππνπ θαη φηαλ αλέιαβε λα δηαπαηδαγσγήζεη ηνλ Αιέμαλδξν ήηαλ 41 εηψλ. Ήηαλ
θνληφο θαη αδχλαηνο άλζξσπνο, είρε εηξσληθφ χθνο, άζρεκε εκθάληζε θαη εχζξαπζηε
πγεία. Ήηαλ φκσο πάληα θαιά ληπκέλνο, αγαπνχζε ηηο αλέζεηο, ηα θαιά γεχκαηα θαη ηελ
πνιπηέιεηα. Γελ είρε ηε θήκε εχζπκνπ ζπληξφθνπ, φκσο ν Φίιηππνο ήζειε έλαλ
παηδαγσγφ πνπ ζα έδηλε ζηνλ Αιέμαλδξν λα θαηαιάβεη φηη ε αθνζίσζε ζηε κειέηε, ζηε
ζξεζθεία, ζηελ εληαηηθή εξγαζία, δελ ήηαλ θαζφινπ αληίζεηε πξνο ηελ θαιή ζέιεζε, ην
γέιην θαη ην ηξαγνχδη.
Ο Φίιηππνο ηνλ ππνδέρζεθε πξνζθέξνληάο ηνπ πνιιέο ηηκέο θαη αλέζεηο. Σνπ
ππνζρέζεθε λα αλνηθνδνκήζεη ηελ παηξίδα ηνπ θαη γηα λα απνθχγεη ηελ επίδξαζε ηεο
Οιπκπηάδαο πξνο ηνλ Αιέμαλδξν, ηνπ φξηζε σο ηφπν δηδαζθαιίαο ηε Μηέδα (θνληά ζηε
Νάνπζα).
Ζ ζρνιή ηνπ Αξηζηνηέιε νλνκάζηεθε πεξηπαηεηηθή, επεηδή νη καζεηέο
κνξθψλνληαλ ελψ πεξπαηνχζαλ. Δθεί ν Αιέμαλδξνο καδί κε άιινπο πξίγθηπεο θαη λένπο
επγελείο δηδάρηεθε ηελ ηέρλε ηεο ινγηθήο θαη ηεο επηζηεκνληθήο ζθέςεο.
Ο Αιέμαλδξνο ήηαλ ν θαιχηεξνο καζεηήο ηεο ζρνιήο. πκκαζεηέο ηνπ ππήξμαλ
πνιινί απφ ηνπο κεηέπεηηα ζσκαηνθχιαθεο θαη ζηξαηεγνχο ηνπ. Αλάκεζα ηνπο
δηαθξίλνπκε θαη πνιινχο Έιιελεο επγελείο, φπσο ν Νέαξρνο απφ ηελ Κξήηε, ν
Πηνιεκαίνο, ν Ζθαηζηίσλαο, νη δπν γηνη ηνπ Παξκελίσλα θαη ν Άξπαινο. Ήηαλ εξγαηηθφο,
εχζηξνθνο, κε γξήγνξε αληίιεςε, αθνζησκέλνο ζηα βηβιία ηνπ. Αξγφηεξα ν Αιέμαλδξνο
επηζήκαλε φηη ν Αξηζηνηέιεο ηνπ έκαζε «λα δεη κε αμηνπξέπεηα». ΄ απηή ηελ ειηθία είρε
απνθηήζεη ηηο αξεηέο ηεο απηνθπξηαξρίαο, ηνπ θαζήθνληνο, ελψ είρε θαιή δηαγσγή θαη ήηαλ
ηίκηνο.
ηαλ ν Αξηζηνηέιεο αλέιαβε ηε κφξθσζε ηνπ Αιεμάλδξνπ ήηαλ έλα παηδί
ζπλεζηαικέλν θαη ήζπρν παξφιν πνπ ν ραξαθηήξαο ηνπ ήηαλ εηιηθξηλήο, ζεξκφο,
κεγαιφςπρνο, πξνζεθηηθφο θαη θνηλσληθφο, αλδξείνο θαη ζαξξαιένο, ήηαλ φκσο θαη πνιχ
αιαδφλαο θαη άλζξσπνο κε κεγάιε απηνπεπνίζεζε.
9
« Ο Αξηζηνηέιεο δηδάζθεη ηνλ Αιέμαλδξν»
Ο Αξηζηνηέιεο δίδαμε ζηνλ Αιέμαλδξν γξακκαηηθή, κνπζηθή, γεσκεηξία, ξεηνξηθή
θαη θηινζνθία. Ο Πινχηαξρνο πξνζζέηεη ζε απηά θαη ηελ ηαηξηθή. Δπίζεο πήξε καζήκαηα
απαγγειίαο απφ ηνλ Αλαμηκέλε. Σνπο ζηξαηηψηεο ηνπ ηνπο ζπλήξπαδε κε ην ιφγν ηνπ θαη
ήηαλ έηνηκνη λα ζπζηαζηνχλ γηα ράξε ηνπ.
Ζ εθπαηδεπηηθή κέζνδνο ηνπ Αξηζηνηέιε ζθφπεπε ζηελ αλάπηπμε ηνπ αηνκηθνχ ηνπ
ραξαθηήξα θαη έηζη έγηλε ν Αιέμαλδξνο ζπνπδαίνο ζπδεηεηήο. Σνπ άξεζε λα ζπδεηά
φξζηνο, ηφζν πνπ νη ζπλνκηιεηέο ηνπ θνπξάδνληαλ. Μεξηθέο θνξέο φκσο μεζπνχζε ζε
εθξήμεηο αληαξζίαο, επεηδή δελ άληερε ηνλ θαηαλαγθαζκφ.
Όζηεξα απφ ιίγα ρξφληα ν Αξηζηνηέιεο δεκνζίεπζε κεξηθά βηβιία ηνπ κε ηηο αξρέο
ηεο θηινζνθίαο ηνπ. Ο Αιέμαλδξνο ζχκσζε κε απηφ. Σνπ έζηεηιε επηζηνιή ιέγνληαο φηη
δελ έθαλε θαιά πνπ δεκνζίεπε ηε δηδαζθαιία ηνπ: «γηαηί ηη ζα μέξνπκε εκείο πεξηζζφηεξν
απφ ηνπο άιινπο, αλ ηα ζέκαηα πνπ απνηεινχλ ηελ ηδηαίηεξε καο κφξθσζε, γίλνπλ
πξνζηηά ζε άιινπο»; Ήζειε δειαδή γηα ηνλ εαπηφ ηνπ ην κνλνπψιην ηεο γλψζεο.
Οη ζρέζεηο ηνπ Αιέμαλδξνπ κε ηνλ Αξηζηνηέιε ράιαζαλ κεηά ηελ εθηέιεζε ηνπ
Καιιηζζέλε, πνπ ήηαλ αληςηφο ηνπ Αξηζηνηέιε. Ο Καιιηζζέλεο ήηαλ ν ηζηνξηνγξάθνο θαη ν
θχξηνο επηζηεκνληθφο παξαηεξεηήο ζηηο εθζηξαηείεο ηνπ Αιεμάλδξνπ. Χο πξαγκαηηθφο
θηιφζνθνο ηεο απιήο έδηλε κε παξξεζία ηηο ζπκβνπιέο ηνπ ζηνλ Αιέμαλδξν. Μεηά ηελ
εθηέιεζή ηνπ, νη καζεηέο ηνπ Αξηζηνηέιε άξρηζαλ λα ζπθνθαληνχλ ηνλ Αιέμαλδξν.
5.1.2 Η ΘΡΗΚΔΙΑ
Απφ ην ζχλνιν ησλ αξραηνινγηθψλ αλαζθαθψλ ζην έδαθνο ηεο Μαθεδνλίαο
απνδεηθλχεηαη φηη νη αξραίνη Μαθεδφλεο είραλ παλνκνηφηππνπο λανχο θαη ιάηξεπαλ ηνπο
10
ίδηνπο ζενχο κε ηνπο ππφινηπνπο Έιιελεο. Δπηβεβαηψλνληαη ινηπφλ νη ζαθέζηαηεο
αλαθνξέο ηεο αξραίαο ειιεληθήο γξακκαηείαο, φπσο εθείλε ηνπ Πνιχβηνπ πεξί ησλ ¨ζεψλ
πάλησλ φζνη ηε Μαθεδνλία θαη ηελ άιιε Διιάδα θαηέρνπλ¨. Ο Αιέμαλδξνο ζπλήζσο
ζπζίαδε πξνο ηηκήλ ή έρηηδε βσκνχο ηεο Αζελάο Νίθεο, ηεο ζεάο ηνπ ειιεληθνχ παλζένπ
πνπ ζηνλ πφιεκν αληαγσληδφηαλ επί ίζνπο φξνπο ηνλ Άξε θαη ηαπηφρξνλα πξνζηάηεπε ηε
ζνθία. Ο Γηφδσξνο θαη ν Πινχηαξρνο ιέλε φηη ν Αιέμαλδξνο πήξε απφ ηνλ ειιεληθφ λαφ
ηεο Αζελάο ζηελ Σξνία ηελ παλνπιία πνπ ππνηίζεηαη φηη ήηαλ αθηεξσκέλε απφ ηελ επνρή
ηνπ Σξσηθνχ πνιέκνπ. Αλ νη ζενί ησλ Μαθεδφλσλ ήηαλ δηαθνξεηηθνί απφ εθείλνπο ησλ
Διιήλσλ, είλαη απηνλφεην φηη νη παξαπάλσ ελέξγεηεο ηνπ Αιεμάλδξνπ ζα είραλ εθιεθζεί
απφ ηνπο κελ Έιιελεο σο βεβήισζε, απφ ηνπο δε Μαθεδφλεο σο βιαζθεκία. κσο θαη
απ‟ ηνπο κελ θαη απ‟ ηνπο δε είραλ ζεσξεζεί απφιπηα θπζηνινγηθέο, δηφηη νη Μαθεδφλεο
ήηαλ Έιιελεο θαη είραλ ηνπο ίδηνπο ζενχο. Ο Γηφδσξνο ιέεη αθφκε φηη ζηνπο ενξηαζκνχο
γηα ηνλ γάκν ηεο θφξεο ηνπ Κιενπάηξαο κε ηνλ Αιέμαλδξν ησλ Μνινζζψλ, ν Φίιηππνο
νδήγεζε ζην ζέαηξν ησλ Αηγψλ 12 πεξίηερλα μφαλα ησλ ζεψλ ηνπ Οιχκπνπ. Ο Ηνπζηίλνο
ιέεη φηη ν Αιέμαλδξνο πξηλ μεθηλήζεη γηα ηελ Αζία έρηηζε 12 βσκνχο ζηνπο ζενχο σο
αλαζεκαηηθή πξνζθνξά γηα ηελ επηηπρή έθβαζε ηεο εθζηξαηείαο. Δπίζεο, ιέγεηαη πσο ν
Αιέμαλδξνο πξηλ αξρίζεη ηελ επηζηξνθή, έρηηζε 12 βσκνχο απφ έλαλ γηα θάζε ζεφ ηνπ
Οιχκπνπ, σο επραξηζηήξηα πξνζθνξά πνπ ηνλ είραλ νδεγήζεη ληθεηή σο ηελ άθξε ηνπ
θφζκνπ. Δπηπιένλ, νη ζπζίεο πνπ πξνζέθεξε ν Αιέμαλδξνο, πεξηγξάθνληαη απφ ηηο
αξραίεο πεγέο ζχκθσλα κε ην ηππηθφ ηεο ειιεληθήο ζξεζθείαο θαη δειψλεηαη ξεηψο φηη
κνίξαδε ζηε ζηξαηηά ηα ζθάγηα ησλ ζπζηψλ. χκθσλα κε ηνλ Δξαηνζζέλε, νη Μαθεδφλεο
έιεγαλ φηη ζηνλ Ηλδηθφ Καχθαζν είδαλ ηελ ζπειηά φπνπ ν Γίαο είρε αιπζνδέζεη ηνλ
Πξνκεζέα θαη πήγαηλε ν αεηφο λα ηνπ θάεη ην ζπθψηη, εθεί ιέγαλε φηη πήγε θαη ν Ζξαθιήο
γηα λα ηνλ ειεπζεξψζεη. Αμίδεη λα αλαθέξνπκε πσο ν Αιέμαλδξνο έρηηζε λαφ ηνπ
Οιπκπίνπ Γηφο ζηελ Αθξφπνιε ησλ άξδεσλ, ζηελ Αιεμάλδξεηα έρηηζε λανχο θαη ζηε
Βαβπιψλα δηέηαμε ηελ αλαζηήισζε λανχ. κσο θακία απνιχησο αξραία πεγή δελ
αλαθέξεη αλέγεξζε λανχ πξνο ηηκήλ θάπνηνπ ¨καθεδνληθνχ¨ ζενχ. Λφγσ ηεο ζπλήζεηαο
ησλ αξραίσλ Διιήλσλ λα αληηζηνηρίδνπλ ηνπο ζενχο ησλ βαξβάξσλ ζηνπο δηθνχο ηνπο,
δελ έρνπλ δηαζσζεί ζηελ αξραία ειιεληθή γξακκαηεία ηα νλφκαηα ησλ ¨καθεδνληθψλ¨ ζεψλ
πνπ ππνηίζεηαη φηη ήηαλ δηαθνξεηηθνί. Απηφ είλαη μεθάζαξα πξνπαγαλδηζηηθφ εθεχξεκα θαη
πξψηα απ‟ φια δελ επηβεβαηψλεηαη απφ αξραηνινγηθά επξήκαηα, εθηφο θη αλ πξέπεη λα
πηζηέςνπκε φηη νη ίδηνη νη Μαθεδφλεο αληηζηνίρηδαλ ηνπο ζενχο ηνπο ζηνπο ειιεληθνχο θαη
φηη επίζεκε γιψζζα ηεο ζξεζθείαο ηνπο ήηαλ ηα ειιεληθά! Δπίζεο ν Καιιηζζέλεο
απαξηζκψληαο ηηο δηαθνξέο αλάκεζα ζηηο πξνβιεπφκελεο ηηκέο γηα ηνπο ζενχο θαη ηνπο
αλζξψπνπο δελ θάλεη θακία αλαθνξά ζε ηπρφλ δηαθνξέο αλάκεζα ζηελ ειιεληθή θαη ηελ
11
καθεδνληθή ζξεζθεία νχηε ζε ηπρφλ νκνηφηεηέο ηνπο. Σα δε φζα απαξίζκεζε ηα
γλσξίδνπκε απφ άιιεο πεγέο σο ραξαθηεξηζηηθά ηεο αξραίαο ειιεληθήο ζξεζθείαο.
Γειαδή είλαη απφιπηα ζαθέο φηη ν Καιιηζζέλεο κίιεζε ζηνπο Μαθεδφλεο σο Έιιελαο,
πνπ απεπζπλφηαλ ζε άιινπο Έιιελεο θαη θπζηθά θαλέλαο Μαθεδφλαο δελ ηνπ αληέηεηλε φηη
ε δηθή ηνπο ζξεζθεία ήηαλ δηαθνξεηηθή απφ εθείλε ησλ Διιήλσλ. Γηφηη νη Μαθεδφλεο ήηαλ
Έιιελεο θαη πίζηεπαλ ζηνπο 12 ζενχο ηνπ Οιχκπνπ.
5.1.3 ΟΙΚΟΓΟΜΗΗ
Ο ΗΡΟΣΡΑΣΟ ΚΑΙ Ο ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ
Γηαθφζηα ρξφληα αξγφηεξα πεξίπνπ ην 356 π.Υ ν Ναφο θαηαζηξάθεθε απφ θάπνηνλ
Ζξφζηξαην ν νπνίνο επηζπκνχζε λα γίλεη γλσζηφο. Σελ εκέξα ηεο θαηαζηξνθήο
γελλήζεθε ν Μ. Αιέμαλδξνο , ν νπνίνο επηζθέθηεθε ηελ Έθεζν θαη έδσζε δηαηαγή λα
νηθνδνκεζεί θαη πάιη ν λαφο. Βέβαηα ν λαφο επέδεζε κέρξη πεξίπνπ ηνλ 3ν (ηξίην) αηψλα
πεξίπνπ , έπεηηα ε ρψξα θαηάληεζε αζήκαληε . ήκεξα ππάξρνπλ κφλν θάπνηνη νγθφιηζνη.
Ο ΝΑΟ ΣΗ ΑΡΣΔΜΙΓΟ
Ο λαφο ηεο Αξηέκηδνο βξηζθφηαλ ζηελ Έθεζν ηεο ζεκεξηλήο Σνπξθίαο. Γηα λα
νινθιεξσζεί ν λαφο ρξεηάζηεθαλ πεξίπνπ 120 ρξφληα. Αξρηθά ηελ θαηαζθεπή ηνπ λανχ
μεθίλεζε ν βαζηιηάο ηεο Λπδίαο Κξνίζν. Σα πιηθά πνπ ρξεηάζηεθαλ γηα ηνλ λαφ ήηαλ ηα
κάξκαξα θαη νη αζβεζηφιηζνη. Ο λαφο πεξηέρεη 120 καξκάξηλνπο θίνλεο ζην θχξην κέξνο
ηνπ λανχ ηεο Αξηέκηδνο, ν θάζε θίνλαο είρε χςνο πεξίπνπ 20 κέηξα. Μεηά ηελ
νινθιήξσζε ηνπ λανχ θαιιηηέρλεο δηαθφζκεζαλ ηελ νξνθή ηνπ κε ππέξνρεο γιππηηθέο
παξαζηάζεηο. Βέβαηα ζηε κέζε ηνπ λανχ ππήξρε ην καξκάξηλν άγαικα ηεο Άξηεκεο . Ο
λαφο ηεο Αξηέκηδνο ππήξμε ν κεγαιχηεξνο λαφο ηνπ θιαζζηθνχ θφζκνπ, πνιχ
κεγαιχηεξνο θαη απφ ηνλ Παξζελψλα πνπ ρηίζηεθε αξγφηεξα ζηελ Αζήλα .
12
ΣΟ ΝΗΙ ΦΑΡΟ
Σν νηθνδφκεκα ρηίζηεθε πάλσ ζε έλα λεζάθη πνπ ιεγφηαλ ΦΑΡΟ εκπξφο απφ ηελ
Αιεμάλδξεηα ηεο Αηγχπηνπ. Σελ πφιε πνπ έρηηζε ν Μέγαο Αιέμαλδξνο ζε ζρέδην ηνπ
αξρηηέθηνλα Γεηλνθξάηε. Σν νηθνδφκεκα ηνπ Φάξνπ πήξε ην φλνκα ηνπ λεζηνχ. Ο Φάξνο
ήηαλ έξγν ηνπ σζηξάηε. Σν Φάξν ηνλ απνηεινχζαλ 3 (ηξεηο) καξκάξηλνη πχξγνη, νη
νπνίνη ήηαλ ρηηζκέλνη επάλσ ζε έλα ζεκέιην απφ πέηξηλνπο νγθφιηζνπο. Ο πξψηνο
πχξγνο ήηαλ ηεηξάπιεπξνο θαη πεξηείρε δηακεξίζκαηα γηα ηνπο εξγάηεο θαη ηνπο
ζηξαηηψηεο ηνπ Φάξνπ. Απφ επάλσ ππήξρε θαη έλαο δεχηεξνο νθηαγσληθφο θαη
ζπεηξνεηδέο θεθιηκέλν επίπεδν πνπ νδεγνχζε ζηνλ ηειεπηαίν πχξγν ηνπ Φάξνπ .
ΓΔΙΝΟΚΡΑΣΗ
Ο Γεηλνθξάηεο ήηαλ αξρηηέθηνλαο θαη πνιενδφκνο θαη απνηεινχζε ηνλ ηερληθφ
ζχκβνπιν ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ . Ο Γεηλνθξάηεο είλαη ηδηαίηεξα γλσζηφο γηα ηε
δεκηνπξγία ηνπ πνιενδνκηθνχ ζρεδίνπ ηεο. Ζ Αιεμάλδξεηα επίζεο ήηαλ ην εκπνξηθφ
θέληξν ηεο Αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ. Σα ζρέδηα γηα ηελ νηθνδφκεζε ηεο κεγαινπξεπέζηεξεο
απφ φιεο ηεο Αιεμάλδξεηεο ηα αλέζεζε ζηνλ θνξπθαίν αξρηηέθηνλα ηεο επνρήο ηνπ ηνλ
Γεηλνθξάηε. Ζ νηθνδφκεζε άξρηζε ην 331 π.Υ ζηελ ζεκεξηλή Αιεμάλδξεηα ηεο Αηγχπηνπ
θαζψο θαη γηα ηελ ζπκκεηνρή ηνπ ζην ζρεδηαζκφ ηνπ λανχ ηεο Αξηέκηδνο ζηελ Έθεζν,
ελφο απφ ηα 7 (επηά) ζαχκαηα ηνπ θφζκνπ. Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο αλέζεζε ζηνλ
Γεηλνθξάηε λα δεκηνπξγήζεη ηελ ηνπνγξαθηθή θαη πνιενδνκηθή δηάξζσζε ηεο λέαο ηφηε
πφιεο ηεο Αιεμάλδξεηαο. Ζ Αιεμάλδξεηα ηδξχζεθε ζην δπηηθφ ζηφκην ηνπ Γέιηα ηνπ Νείινπ
πεξίπνπ ην 332 π.Υ, ζην Διιεληθφ εκπνξηθφ νηθηζκφ Κάλσπν θαη απέλαληη απφ ηελ λεζίδα
Φάξνο. Ζ Αιεμάλδξεηα ζρεδηάζηεθε κε έλα ζχλεζεο ηχπν θαλλάβνπ θαη απνηέιεζε
πξφηππν γηα πνιιέο άιιεο πφιεηο ηεο Αλαηνιήο. Ο Γεηλνθξάηεο ζπλεξγάζηεθε επίζεο κε
ηνλ πεξίθεκν κεραληθφ Κξάηε, ν νπνίνο ήηαλ πδξαπιηθφο κεραληθφο, επηβιέπσλ θαη
13
ζρεδηαζηήο ελφο εμαηξεηηθνχ ζπζηήκαηνο χδξεπζεο θαη απνρέηεπζεο ηεο πφιεο ηνπ Μ.
Αιεμάλδξνπ δειαδή ηελ Αιεμάλδξεηα .
5.1.4 ΣΔΥΝΔ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΣΑ
ΟΙ ΣΔΥΝΔ ΜΔΣΑ ΣΟ ΘΑΝΑΣΟ ΣΟΤ Μ.ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Ο Μ. Αιέμαλδξνο ζε δηάθνξα ζεκεία ησλ πεξηνρψλ πνπ θαηέθηεζε ίδξπζε πνιιέο
πφιεηο. Γεθαέμη απφ απηέο νλνκάζηεθαλ Αιεμάλδξεηεο. Οη
πφιεηο ζηνιίζηεθαλ κε ιακπξά θηίξηα, λανχο, ζέαηξα,
γπκλαζηήξηα! Πνιινί έιιελεο εγθαηέιεηςαλ ηελ Διιάδα θαη
πήγαλ λα εγθαηαζηαζνχλ εθεί.
Ζ ειιεληθή γιψζζα άξρηζε λα δηαδίδεηαη παληνχ! Ο
ειιεληθφο πνιηηηζκφο δηαδφζεθε ζηηο ρψξεο ηεο Αλαηνιήο!
ηηο κεγάιεο πφιεηο , φπσο ε Αιεμάλδξεηα, ε Αληηφρεηα, ε
Πέξγακνο θ.α. ζπγθεληξψζεθαλ πνιινί κνξθσκέλνη
άλζξσπνη. Οη ηέρλεο γλψξηζαλ κεγάιε αλάπηπμε. Σν ίδην θαη νη επηζηήκεο θαη ηδηαίηεξα ε
αζηξνλνκία, ηα καζεκαηηθά θαη ε ηαηξηθή!
ηα ρξφληα πνπ αθνινχζεζαλ κεηά ην ζάλαηφ ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ γλσζηά
θαη σο ειιεληζηηθά ρξφληα, γλψξηζαλ κεγάιε αθκή νη ηέρλεο θαη ηα γξάκκαηα. Ζ
Διιεληζηηθή επνρή (323-31π.Υ) μεθίλεζε γχξσ απφ ην ζάλαηφ ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ θαη
ηειείσζε κε ηελ κάρε ηνπ Αθηίνπ ην 31π.Υ. Ο ειιεληθφο πνιηηηζκφο έρνληαο πάξεη ζηνηρεία
θαη απφ ηελ Αλαηνιή δηαδφζεθε ζε νιφθιεξν ηνλ ηφηε γλσζηφ θφζκν. πνπδαία πλεπκαηηθά
θέληξα ήηαλ νη Πξσηεχνπζεο ησλ ειιεληζηηθψλ θξαηψλ: Αιεμάλδξεηα Αληηφρεηα θαη
Πέξγακνο.
Ζ ειιεληθή ηέρλε ζέιεζε λα εθθξάζεη ηνλ άλζξσπν θαη ηελ θαζεκεξηλή δσή. Σα
θηίξηα πνπ θαηαζθεπάζηεθαλ ήηαλ ηεξάζηηα θαη κεγαιφπξεπα. Έξγα απηήο ηεο επνρήο ήηαλ
θαη ηξία απφ ηα εθηά ζαχκαηα ηνπ αξραίνπ θφζκνπ: ν Φάξνο ηεο Αιεμάλδξεηαο, ν Κνινζζφο
ηεο Ρφδνπ θαη ν βσκφο ηνπ Γία σηήξα ζηελ Πέξγακν. Ο γιχπηεο πνπ δηαθξίζεθε
1) Άγαικα ηνπ Μ. Αιέμαλδξνπ πνπ βξίζθεηαη ζηελ Αιεμάλδξεηα ηεο Αηγύπηνπ.
14
ηδηαίηεξα απηά ηα ρξφληα ήηαλ ν Λχζηππνο πνπ έθηηαμε θαη ηα πην πνιιά απφ ηα αγάικαηα
ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ.
2) Ο βωμόρ ηος Γία ζηην Πέπγαμο ένα από ηα εθηά θαύμαηα ηος κόζμος
(αναπαπάζηαζη ηος βωμού ζηο Μοςζείο ηηρ Πεπγάμος ζηο Βεπολίνο)
3) Ο κολοζζόρ ηηρ Ρόδος 4) Ο Φάπορ ηηρ Αλεξάνδπειαρ
Η ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΧΝ ΓΡΑΜΜΑΣΧΝ ΣΗΝ ΔΠΟΥΗ ΣΟΤ Μ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Μεγάιε αλάπηπμε επίζεο γλψξηζαλ θαη νη επηζηήκεο. Ο αζηξνλφκνο Αξίζηαξρνο
απφ ηε άκν πξψηνο είπε φηη ε γε θηλείηαη γχξσ απφ ηνλ ήιην, ελψ φινη ηφηε πίζηεπαλ ην
αληίζεην. Ο καζεκαηηθφο Δπθιείδεο έγξαςε βηβιίν γεσκεηξίαο. Ο Αξρηκήδεο ν πξαθνχζηνο ν
πην ζπνπδαίνο καζεκαηηθφο ηεο αξραηφηεηαο θαηαζθεχαζε πνιιέο κεραλέο.
15
Μεγάιε πξφνδν ζεκείσζε θαη ε ηαηξηθή επηζηήκε. Ο πην ζεκαληηθφο ηζηνξηθφο ησλ
ειιεληζηηθψλ ρξφλσλ ήηαλ ν Πηιάβηνο. Απφ ην κεγάιν έξγν ηνπ ζψζεθε κφλν έλα κηθξφ κέξνο.
Οη πνηεηέο έγξαςαλ θσκσδίεο κε ηηο νπνίεο ζαηίξηδαλ αλζξψπηλα ειιαηψκκαηα.
Ο ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ ΣΗΝ ΣΔΥΝΗ
Τπάξρνπλ πνιιέο απεηθνλίζεηο ηνπ Αιεμάλδξνπ ζε λνκίζκαηα πνπ θφπεθαλ πξηλ ή
κεηά ην ζάλαηφ ηνπ. ε απηέο ν Αιέμαλδξνο εκθαλίδεηαη αγέλεηνο θέξνληαο ηα θέξαηα ηνπ
Άκκσλα.
ε φιν ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ δεκηνπξγνχληαλ αληηθείκελα ηέρλεο ζρεηηθά κε ηνλ
Αιέμαλδξν. Πέξα απφ ηα έξγα ιφγνπ, ηα γιππηά θαη ηνπο πίλαθεο, ζηελ ζχγρξνλε επνρή
εμαθνινπζεί λα απνηειεί αληηθείκελν κνπζηθψλ θαη θηλεκαηνγξαθηθψλ έξγσλ.
Σαηλίεο πνπ έρνπλ γπξηζηεί κε ζέκα ηνλ Αιέμαλδξν:
΄΄Alexander the Great΄΄(1965), παξαγσγήο MGM κε πξσηαγσληζηή ηνλ Ρίηζαξλη
Μπάξηνλ .
΄΄Alexander΄΄ (2004), ζε ζθελνζεζία ιηβεξ ηφνπλ, κε πξσηαγσληζηή ηνλ Κφιηλ
Φάξει
Δπίζεο ππάξρνπλ Νεφηεξα κπζηζηνξήκαηα κε ζέκα ηνλ Αιέμαλδξν απηά είλαη:
΄΄Οη αξεηέο ηνπ πνιέκνπ΄΄ θαη ΄΄Ζ καησκέλε εθζηξαηεία΄΄ ηνπ ηίβελ Πξέζθηιλη.
Ζ ηξηινγία ΄΄Μέγαο Αιέμαλδξνο΄΄ ηνπ ηηαινχ Βαιέξην Μάζηκν Μαλθξέληη
απνηεινχκελε απφ ηα ΄΄Ο γηνο ηνπ νλείξνπ, ΄΄Ζ άκκνο ηνπ Άκσλα΄΄, θαη ΄΄Σα
πέξαηα ηνπ θφζκνπ΄΄.
6) Νφκηζκα κε ηελ θεθαιή ηνπ Αιεμάλδξνπ
16
5.1.5 ΣΡΑΣΙΧΣΙΚΑ
Ο ΜΔΓΑ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ ΣΟΝ ΣΡΑΣΙΧΣΙΚΟ ΣΟΜΔΑ.
Δίλαη θαλεξφ, ην γεγνλφο φηη, ν Μέγαο Αιέμαλδξνο απνηέιεζε κηα απφ ηηο πην
ζεκαληηθέο θπζηνγλσκίεο ηνπ αξραίνπ θφζκνπ. Ο πεξήθαλνο θαη πεξίθεκνο ζηξαηεγφο κε
ζηαδηνδξνκία κηαο ζπλερνχο αλφδνπ σο βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο θαη εγεκφλαο ηεο
Κνξηλζηαθήο ζπκκαρίαο ήηαλ κεγάινο βαζηιηάο, ζηξαηεγφο θαζψο επίζεο θαη έλδνμνο
αξρεγφο. Χο ζηξαηεγφο εθείλν πνπ εθηηκάηαη ζηε κνξθή ηνπ ήηαλ ε ηθαλφηεηα ηνπ λα
εθαξκφδεη επηηπρψο ηηο δηάθνξεο ηδέεο ζηξαηεγηθήο πνπ είηε ήηαλ δηθήο ηνπ πξσηνβνπιίαο,
είηε έκπλεπζε θάπνηνπ άιινπ αηφκνπ. Ο Αιέμαλδξνο πξνζάξκνδε θάζε θνξά ηηο
ιεπηνκέξεηεο ηεο εθηέιεζεο ζηηο αλάγθεο ηνπ πεδίνπ ηεο κάρεο θαη ζηελ ηαθηηθή ηνπ
αληίπαινπ ερζξνχ. Χο αξρεγφο είρε ηελ ηθαλφηεηα λα θεξδίδεη ηελ ζπκπάζεηα, ηνλ ζεβαζκφ
θαη ηελ εκπηζηνζχλε ηνπ ζηξαηεχκαηνο ηνπ κε ην λα ζπκκεξίδεηαη ηνπο θηλδχλνπο θαη ηηο
ηαιαηπσξίεο ηνπο.
Δθζηξαηεία ζηελ Αζία
α)ζθνπνί.
Ο πξαγκαηηθφο ζθνπφο ηεο εθζηξαηείαο ζηελ Αζία, φπσο είρε θαζνξηζηεί ήηαλ ε
εμαζθάιηζε ηνπ κεγάινπ καθεδνληθνχ θξάηνπο, ε εθδίθεζε ηεο Διιάδαο θαηά ησλ Πεξζψλ
θαζψο επίζεο θαη ε απειεπζέξσζε ησλ ησληθψλ πφιεσλ πνπ ήηαλ θάησ απφ ηνλ πεξζηθφ
Φνξάεη ηα θέξαηα ηνπ Άκκσλνο Γίνο.
17
δπγφ. Ο Αιέμαλδξνο δελ άιιαμε απηνχο ηνπο ζθνπνχο θαη κάιηζηα άξρηζε ηελ
πξνεηνηκαζία γηα ηελ επίηεπμε ηνπο.
β)θαηάζηαζε ησλ αληηπάισλ.
Αθξηβψο ηελ επνρή απηή ην πεξζηθφ θξάηνο βξηζθφηαλ ζε θαηάζηαζε απνζχλζεζεο
θαη παξαθκήο. Απφ ην Γαξείν Γ‟ έιεηπε ε πξσηνβνπιία θαη ε απνθαζηζηηθφηεηα θαη νη
ζαηξάπεο δελ ππάθνπαλ πάληνηε ζηηο δηαηαγέο ηνπ. Αθφκε, ε θαηάζηαζε ησλ Πεξζψλ
ήηαλ άζιηα. Ο εμνπιηζκφο ηνπο θαη ε ηαθηηθή ηνπ πνιέκνπ δε ζεκείσζαλ θακία πξφνδν. Ζ
ζηξαηησηηθή πεηζαξρία ήηαλ αλχπαξθηε, ηε ζηηγκή πνπ ην καθεδνληθφ θξάηνο παξνπζίαδε
ελφηεηα. Ζ καθεδνληθή θάιαγγα ήηαλ ηζρπξφ ζηξαηησηηθφ ζψκα, πνπ μερψξηδε γηα ηελ
πξσηνηππία ηνπ νπιηζκνχ ηεο θαη ηε δηάηαμε ησλ πνιεκηζηψλ πνπ ηελ απνηεινχζαλ.
Σέινο ε πξνζσπηθφηεηα ηνπ Αιεμάλδξνπ απνηεινχζε έλαλ πξφζζεην ιφγν ηεο ππεξνρήο
ησλ Διιήλσλ ζηηο ζηηγκέο ησλ κεγάισλ ζπγθξνχζεσλ.
γ)ην μεθίλεκα.
Μεηά ην ζπλέδξην ηεο Κνξίλζνπ, ν Αιέμαλδξνο μαλαγχξηζε γηα ηελ εθζηξαηεία. Οη
θπξηφηεξνη απφ ηνπο ζηξαηεγνχο ηνπ ήηαλ ν Παξκελίσλαο , νη γηνί ηνπ Φηιψηαο θαη
Νηθάλσξαο. Ο Κάιιαο δηνηθνχζε ηνπο Θεζζαινχο. Μαδί ηνπ ν Αιέμαλδξνο πήξε θαη
θηινζφθνπο, ηζηνξηθνχο θαη επηζηήκνλεο. Έηζη ε εθζηξαηεία έπαηξλε ην ραξαθηήξα
έλνπιεο εμεξεχλεζεο θαη εμάπισζεο ηνπ ειιεληθνχ πλεχκαηνο. Οη Πέξζεο, ζην πνιεκηθφ
ηνπο ζπκβνχιην απνθάζηζαλ λα παξαηαρηνχλ ζην Γξαληθφ πνηακφ.
Η Μάρε ηνπ Γξαληθνύ.
Αίηηα θαη ζεκαζία.
Χο κάρε ηνπ Γξαληθνχ ελλνείηαη ε πξψηε ζχγθξνπζε ηνπ εθζηξαηεπηηθνχ ζψκαηνο
ηνπ Αιεμάλδξνπ Γ‟ Μαθεδφλα πνπ δφζεθε παξά ηνλ Γξαληθφ πνηακφ ην 334π.Υ. Οη
Πέξζεο ζαηξάπεο απνθάζηζαλ λα αληηηαρηνχλ ζηνλ Αιέμαλδξν, κε 40.000 ζηξαηφ θαηά
18
κήθνο ηεο φρζεο Γξαληθνχ πνηακνχ. Ο ζηξαηεγφο Παξκελίσλαο, φηαλ ν ζηξαηφο ηνπ
Αιεμάλδξνπ έθηαζε εθεί, πξφηεηλε λα αλαβιεζεί ε κάρε, πξάγκα πνπ δελ δέρζεθε ν
Αιέμαλδξνο. ηε κάρε απηή κάιηζηα, θηλδχλεςε ν Αιέμαλδξνο λα ζθνησζεί απφ ην
ζαηξάπε πηζξηδάηε, πνπ ηνλ πξφιαβε ν ίππαξρνο Κιείηνο. Μεηά ην ηππηθφ επηηέζεθε ε
καθεδνληθή θάιαγγα θαη ε κάρε θεξδήζεθε απφ ηνλ Αιέμαλδξν. Οη Πέξζεο, πνπ
βξίζθνληαλ πάλσ ζ‟ έλα χςσκα, ππνρψξεζαλ θαη θπθιψζεθαλ νη Έιιελεο κηζζνθφξνη.
ζνπο Έιιελεο κηζζνθφξνπο έπηαζε αηρκαιψηνπο ηνπο έζηεηιε ζηε Μαθεδνλία γηα
θαιιηεξγνχλ ηε γε. ‟ απηή ηε λίθε ζπληέιεζαλ ε θαιή νξγάλσζε θαη γελλαηφηεηα ηνπ
ζηξαηνχ αιιά θαη ε ζσζηή δηεχζπλζε ηνπ πνιέκνπ. Πνιέκεζαλ κφλν κε ην ηππηθφ, γηαηί ην
πεδηθφ παξαηάρηεθε πίζσ απφ ην ηππηθφ θαη έηζη αρξεζηεχηεθε. ηε κάρε ηνπ Γξαληθνχ
ζπληξίθηεθε ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο δχλακεο πνπ είραλ νη Πέξζεο.
Η κάρε ηεο Ιζζνύ.
Μεηά ηε Φξπγία, ν Αιέμαλδξνο ππφηαμε ηελ Παθιαγνλία θαη ηελ Καππαδνθία, θαη
θαηεπζχλζεθε ζηελ Κηιηθία. Έπεηηα, πξνρψξεζε ζηε Ηζζφ, φπνπ είρε ζπγθεληξσζεί
ηεξάζηηνο πεξζηθφο ζηξαηφο. Ο Γαξείνο, αληί λα πξνρσξήζεη πξνο ηε πξία, φπνπ ζα
κπνξνχζε λα δψζεη κάρε ζε αλνηρηφ πεδίν, ηξάβεμε πξνο ηελ Ηζζφ, φπνπ θαη
ζηξαηνπέδεπζε ζηε βφξεηα φρζε ηνπ πνηακνχ Πηλάξνπ. Παξ‟ φιεο ηηο δπζθνιίεο πνπ
θιήζεθε λα αληηκεησπίζεη, ν Αιέμαλδξνο λίθεζε, γηαηί είρε παξαηάμεη ηε ζηξαηηά έηζη, πνπ
λα θηλείηαη ειεχζεξα θαη γξήγνξα. Ζ ζεκαζία ηεο κάρεο απηήο ήηαλ ηεξάζηηα, γηαηί, εθηφο
απφ ηηο κεγάιεο απψιεηεο ησλ Πεξζψλ θαηαξξαθψζεθε θαη ην θχξνο ηνπ βαζηιηά ηνπο.
Η θαηάθηεζε ηεο Φνηλίθεο, ηεο Παιαηζηίλεο θαη ηεο Αηγύπηνπ.
Ο Αιέμαλδξνο θαηεπζχλζεθε πξνο ην λφην θαη θαηέιαβε ηε πξία θαη ηε Φνηλίθε.
ηε Φνηλίθε ππήξραλ νη βάζεηο ηνπ πεξζηθνχ λαπηηθνχ θη απφ εδψ ζηξαηνινγνχληαλ ηα
πιεξψκαηα ηνπ ζηφινπ. Κπξηεχνληαο ηα θνηληθηθά πινία, ν Αιέμαλδξνο αλαζχληαμε ην
19
λαπηηθφ ηνπ. Αληίζηαζε ζηε Φνηλίθε πξφβαιε κφλν ε Σχξνο. Μεηά απφ πνιηνξθία επηά
κελψλ ε πφιε παξαδφζεθε. Σφηε θάλεθαλ νη εμαηξεηηθέο ηθαλφηεηεο ηνπ Αιεμάλδξνπ, σο
πνιηνξθεηή. Μεηά ηε Φνηλίθε πξνρψξεζε ζηελ Παιαηζηίλε. Αληίζηαζε πξφβαιε κφλν ε
Γάδα, πνπ ζην ηέινο θαηαζηξάθεθε. ηε ζπλέρεηα ν Αιέμαλδξνο βάδηζε πξνο ηελ Αίγππην.
θέθηεθε ζηξαηεγηθφηαηα πσο δελ έπξεπε λα πξνρσξήζεη ζην εζσηεξηθφ ηνπ πεξζηθνχ
θξάηνπο, αθήλνληαο αθάιππηα ηα λψηα ηνπ.Δμάιινπ ε Αίγππηνο, κε ηελ επθνξία ηνπ
εδάθνπο ηεο, ζα ήηαλ έλα νηθνλνκηθφ ζηήξηγκα ηεο απηνθξαηνξίαο ηνπ. Οη Αηγχπηηνη ηνλ
δέρηεθαλ σο ειεπζεξσηή απφ ηνλ πεξζηθφ δπγφ. Ο Αιέμαλδξνο θέξζεθε πξνο ηνπο
Αηγππηίνπο δηπισκαηηθά, δείρλνληαο ζεβαζκφ ζηε ζξεζθεία θαη ζηα έζηκα ηνπο.
Καηάθιπζε ηνπ πεξζηθνύ θξάηνπο.
α) Η κάρε ζηα Γαπγάκεια.
Αξρίδνπκε ινηπφλ θάλνληαο κηα ζχληνκε αλαθνξά ζε κηα απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο
κάρεο πνπ έδσζε ν Αιέμαλδξνο, ηελ κάρε ησλ Γαπγακήισλ. Χο κάρε ησλ Γαπγακήισλ
ελλνείηαη ε ηειεπηαία θαη κεγαιχηεξε κάρε ηνπ Αιέμαλδξνπ Γ' Μαθεδφλα θαηά ηνπ Γαξείνπ
Γ΄ Κνδνκαλνχ ην 331 ΠΚΔ, ράξε ζηελ νπνία ν Αιέμαλδξνο έθακςε ηελ ηειεπηαία
αληίζηαζε ηνπ κεγάινπ βαζηιέα ζηελ πνξεία ηνπ γηα ηελ θαηάιεςε ηεο απηνθξαηνξίαο ησλ
Αραηκεληδψλ. Καηέρνληαο ν Αιέμαλδξνο ηα παξάιηα ηεο Αλ. Μεζνγείνπ θαη έρνληαο
εμνπδεηεξψζεη ηνλ πεξζηθφ ζηφιν, ήηαλ έηνηκνο λα πεξάζεη ζηε Μεζνπνηακία. Απνηέιεζε
κηα κάρε ζηαζκφ ζηελ κέρξη ηψξα πνξεία ηνπ Αιεμάλδξνπ θαη νη ζπλέπεηεο πνπ είρε ήηαλ
νιέζξηεο. πγθεθξηκέλα Πεξηζζφηεξνη απφ 30.000 άλδξεο ηνπ Γαξείνπ ζθνηψζεθαλ. Οη
ζπλνιηθέο απψιεηεο ησλ Διιήλσλ ππνινγίδνληαη απφ 100 έσο 500 λεθξνχο. Ακέηξεηα
ήηαλ θαη ηα ιάθπξα πνπ πεξηήιζαλ ζηελ θαηνρή ησλ ληθεηψλ, αλάκεζά ηνπο ηα φπια θαη
ην άξκα ηνπ Γαξείνπ, νη 15 ηλδηθνί ειέθαληεο πνπ δε ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηε κάρε, ρηιηάδεο
ππνδχγηα, ρξήκαηα, ηξφθηκα θαη εθφδηα ησλ Πεξζψλ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν έιεμε ε
κεγαιχηεξε κάρε ηεο εθζηξαηείαο ηνπ Αιέμαλδξνπ, κηα κάρε πνπ πιήγσζε βαζηά θαη
αλεπαλφξζσηα ην γφεηξν ηνπ πεξζηθνχ θξάηνπο θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ κεγάινπ βαζηιέα είηε
πνιέκεζε ζθιεξά ζχκθσλα κε θάπνηνπο, είηε ήηαλ φλησο δεηιφο ζηε κάρε.
Ο κελ Αιέμαλδξνο αλαγνξεχζεθε κεγάινο βαζηιέαο ηειψληαο ηηο αλάινγεο ζπζίεο, ν δε
20
Γαξείνο θπγάδαο, έγηλε εληέιεη ζχκα ζπλσκνζίαο ελαληίνλ ηνπ κε αξρεγφ ηνλ Βήζζν, ηνλ
ζαηξάπε ηεο Βαθηξηαλήο.
β)Οινθιήξσζε ηεο θαηάθηεζεο ηνπ Πεξζηθνύ θξάηνπο
Μέζα ζε κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα ν Αιέμαλδξνο νινθιήξσζε ηε θαηάθηεζή ηνπ.
Βξήθε κεγάιεο πνζφηεηεο ρξπζνχ θαη αξγπξνχ θαη έθνςε λνκίζκαηα. Σελ άλνημε ηνπ 330
βάδηζε πξνο ηε Μεδία θαηαδηψθνληαο ην Γαξείν. Καηέιαβε ηα Δθβάηαλα θαη ηφηε
πιεξνθνξήζεθε φηη δνινθνλήζεθε ν Γαξείνο απφ ηνλ ζαηξάπε, Βήζζν.
γ)Η εθζηξαηεία ζηελ Ιλδηθή (327).
Ο Αιέμαλδξνο, δελ αξθέζηεθε ζηελ θαηάθηεζε ηνπ πεξζηθνχ θξάηνπο. Αλαδήηεζε
λέεο πεξηπέηεηεο θαη λέεο θαηαθηήζεηο. Θέιεζε λα πξνρσξήζεη πξνο ηα αλαηνιηθά, ζηηο
Ηλδίεο. Σν 327 πέξαζε ηνλ ηλδφ πνηακφ θη έθηαζε ζηελ πεξηνρή ηνπ βαζηιηά Πψξνπ, ηνλ
νπνίν λίθεζε θαη αηρκαιψηηζε. Έθηαζε σο ηνλ Όθαζε πνηακφ, αιιά νη ζηξαηηψηεο ηνπ,
εμαληιεκέλνη απφ ηνπο θφπνπο, αξλήζεθαλ λα ηνλ αθνινπζήζνπλ. Χζηφζν ε πεηζαξρία
ηειηθά δηαζψζεθε ράξε ζηηο εγεηηθέο ηθαλφηεηεο ηνπ Αιεμάλδξνπ πνπ κνηξάζηεθε κε ηνπο
ζηξαηηψηεο ηνπ φιεο ηηο θαθνπρίεο.
Η ΟΡΓΑΝΧΗ ΣΟΤ ΜΑΚΔΓΟΝΙΚΟΤ ΣΡΑΣΟΤ
Πξέπεη λα νκνινγεζεί πσο ην έκςπρν πιηθφ πνπ βξήθε ν Αιέμαλδξνο θαιά
πξνεηνηκαζκέλν απφ ηνλ παηέξα ηνπ, Φίιηππν νλ βνήζεζε πνιχ ζηηο πεξίθεκεο λίθεο ηνπ.
ηελ βαζηιηθή απιή ηεο Πέιιαο είρε ζπγθεληξψζεη ν Φίιηππνο ηνπο επγελέζηεξνπο θαη
ηθαλφηεξνπο άλδξεο ηνπ βαζηιείνπ ηνπ. Ζ δηακνλή ηνπ Φηιίππνπ ζηηο Θήβεο, πνπ είρε
νδεγεζεί σο φκεξνο απφ ηνλ Πεινπίδα, ηνπ έδσζε πνιηηηθφ, ζηξαηησηηθφ θαη νξγαλσηηθφ
λνπ κε ηνλ νπνίν κεγάισζε ηε Μαθεδνλία θαη εηνίκαζε ηελ εθζηξαηεία ζηελ Αζία. Ζ
παξακνλή ηνπ θαηά ηνπ ληθεηή ηεο πάξηεο, Δπακεηλψλδα ηνπ γλψξηζε ηελ θαηάζηαζε θαη
ηα πνιηηεχκαηα ηεο Διιάδαο θαη ηνπ έκαζε ηελ νξγάλσζε ηνπ ζηξαηνχ ησλ Αζελαίσλ, ησλ
21
Θεβψλ θαη ηεο πάξηεο. Οη Μαθεδφλεο ήηαλ ξσκαιένο ζηξαηφο πνπ είρε ζπλεζίζεη ζηνπο
πνιέκνπο ηφζν ζηα ζχλνξα φζν θαη κεηαμχ ηνπο, φκσο δελ είρε θαη άξηηα νξγάλσζε θαη
πξηλ απφ ην Φίιηππν ππήξρε κφλν νπιηζκέλν θαη αζθεκέλν ηππηθφ.
Ο Φίιηππνο νξγάλσζε ηέιεηα, ην ζηξαηφ ηνπ, ν νπνίνο πξνεξρφηαλ απφ ηηο έμη
επαξρίεο πνπ δηαηξνχληαλ ην Μαθεδνληθφ Κξάηνο. Ζ ζηξαηνινγία ήηαλ ππνρξεσηηθή θαη
θάζε επαξρία ζπγθξνηνχζε κνλάδα, πνπ ηελ νλφκαδε ηάμε ή θάιαγγα. Ζ δχλακε θάζε
θάιαγγαο, ήηαλ απφ 4.000 κέρξη 5.000 άλδξεο, αλάινγα κε ηνλ πιεζπζκφ θάζε επαξρίαο.
Ο ζηξαηφο απνηεινχληαλ απφ ην πεδηθφ θαη ην ηππηθφ. Σν πεδηθφ απνηεινχζαλ νη
πεδέηαηξνη ή θαιαγγίηεο, νη ππαζπηζηέο θαη νη ςηινί. Οη πεδέηαηξνη απνηεινχζαλ ην βαξχ
πεδηθφ θαη αληηζηνηρνχζαλ πξνο ηνπο νπιίηεο ησλ Αζελαίσλ θαη ησλ Θεβαίσλ. Κχξην φπιν
ηνπο ήηαλ ε ζάξηζα κήθνπο 6,30κ. ην θξαηνχζαλ κε ηέηνην ηξφπν ψζηε ν πέκπηνο δπγφο
παξαηάμεσο λα πξνβάιιεη ηελ αηρκή ηεο ζάξηζαο ζην κέησπν ηεο πξψηεο παξάηαμεο.
Δίραλ αθφκε θξάλνο, δεξκάηηλν ζψξαθα θαη κηθξή θπθιηθή αζπίδα (0,60) ηελ νπνία
θξαηνχζαλ έηζη ψζηε λα επηηξέπεηαη θαη ε θαη ε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ αξηζηεξνχ ρεξηνχ, πνπ
θξαηνχζε ηε κηθξή αζπίδα, ζηνλ ρεηξηζκφ ηεο ζάξηζαο. Με ηνλ ηξφπν απηφ ην κέησπν ηεο
θάιαγγαο γηλφηαλ ηείρνο αδηαπέξαζην. Οη ςηινί απνηεινχζαλ ην ειαθξχ πεδηθφ. Ήηαλ
νπιηζκέλνη κε ηφμν θαη αθφληην θαη πνιεκνχζαλ κεκνλσκέλνη.
Οη ππαζπηζηέο απνηεινχζαλ θη απηνί βαξχ πεδηθφ, ειαθξχηεξν φκσο ησλ
πεδέηαηξσλ θαη ηζνδπλακνχζαλ κε ηνπο Αζελαίνπο πειηαζηέο. Δίραλ μίθνο, θαη
δφξπ(βξαρχ). Φνξνχζαλ ζψξαθα απφ ιεπθφ ρνλδξφ χθαζκα. Σν ζψκα απηφ ήηαλ ην κηζφ
ηνπ αξηζκνχ ησλ πεδέηαηξσλ.
Σν πεδηθφ ζπγθξνηνχζε ηε θάιαγγα. Γεθαέμη(16) άλδξεο ζηε ζεηξά απνηεινχζαλ ην
ιφρν. Ο πξψηνο άλδξαο ηεο ζεηξάο νλνκαδφηαλ ινραγφο θαη ν ηειεπηαίνο νπξαγφο. Γχν
ιφρνη ζηε ζεηξά απνηεινχζαλ δηινρία κε 32 άλδξεο θαη δχν δηινρίεο έθηηαρλαλ ηελ
ηεηξαξρία κε 64 άλδξεο. Σέζζεξηο ηεηξαξρίεο ζηε ζεηξά απνηεινχζαλ ην ζχληαγκα κε 256
άλδξεο. Απηή ήηαλ ε βαζηθή δηνηθεηηθή κνλάδα. ε παξάηαμε ην ζχληαγκα απνηεινχζε
ηεηξάγσλν (16 x16 άλδξεο). Γχν ζπληάγκαηα ζηε ζεηξά απνηεινχζαλ ηελ πεληαθνζηαξρία.
Γχν πεληαθνζηαξρίεο απνηεινχζαλ ηε ρηιηαξρία ελψ ηέζζεξηο ρηιηαξρίεο απνηεινχζαλ ηελ
θαιαγγαξρία πνπ ήηαλ 256 ιφρνη. Σν ηππηθφ απνηεινχληαλ απφ εηαίξνπο, ζαξηζνθφξνπο
θαη ςηινχο ηππείο.
Οη εηαίξνη απνηεινχζαλ ην βαξχ ηππηθφ. Έθεξαλ μίθνο, δφξπ, πεξηθεθαιαία,
ζψξαθα, επσκίδεο θαη παξακεξίδηα. Οη ίππνη ήηαλ πξνθπιαγκέλνη κε πξνκεησπίδα θαη
πξνζηεξλίδην. Σν βαζίιεην ησλ Μαθεδφλσλ είρε ρσξηζζεί ζε 15 ηππηθέο πεξηνρέο, απφ ηηο
νπνίεο θαζεκία ζηξαηνινγνχζε κία ίιε δπλάκεσο 200 πεξίπνπ ίππσλ. Μηα επηπιένλ ίιε, ε
16, ήηαλ ε έθηππε θξνπξά ηνπ βαζηιηά.
22
Οη ζαξηζνθφξνη απνηεινχζαλ ηππηθφ κάρεο θαη έθεξλαλ ειαθξφ ακπληηθφ νπιηζκφ,
δειαδή ζάξηζα 3 κέηξσλ πνπ ηε ρξεζηκνπνηνχζαλ κε ην δεμί ρέξη. πληάζζνληαλ ζε ίιεο.
Καζεκία είρε 120-150 ηππείο, πνπ πξνέξρνληαλ απφ ηε Θξάθε.
Οη ςηινί ηππείο ήηαλ ειαθξφηαηα νπιηζκέλνη θαη δελ απνηεινχζαλ κνλάδα, αιιά
ηνπο ρξεζηκνπνηνχζαλ γηα αλαγλσξίζεηο, ελέδξεο θ.α. θαη πξνέξρνληαλ απφ ηνπο
ππνηειείο ηεο Μαθεδνλίαο. Δπίζεο είραλ νξγαλσζεί ηα κεραληθά κέζα πνιηνξθίαο θαη νη
βνεζεηηθέο ππεξεζίεο. Δθεί πξέπεη λα πξνζηεζεί ε ζηδεξά πεηζαξρία, ε ζσκαηηθή νξκή, ε
εζηθή ζέιεζε θαη θπξίσο ε ηπθιή αθνζίσζε ζην Βαζηιηά Αιέμαλδξν.
Σελ δχλακε πνπ παξαηαζζφηαλ γηα κάρε απνηεινχζε ε ιεγφκελε Μαθεδνληθή
Φάιαγγα ηελ νπνία απνηεινχζαλ 4 ζπλήζσο θαιαγγαξρίεο θαη ηελ νλφκαδαλ
ηεηξαθαιαγγαξρία. Ζ κεγάιε απηή θάιαγγα απνηεινχληαλ απφ 16.000 πεδέηαηξνπο,
8.000 ππαζπηζηέο θαη 4.000 ηππείο.
Ο Φίιηππνο, πξέπεη αθφκε λα πξνζζέζνπκε, πσο είλαη ν πξψηνο πνπ εηζήγαγε ην
ζχζηεκα εθπαίδεπζεο αμησκαηηθψλ, ηνπο νπνίνπο θαη κνληκνπνίεζε. Απφ ηφηε
θαζνξίζηεθε ηα παηδηά ησλ επγελψλ λα θαηαηάζζνληαη απφ κηθξά ζην «άγεκα» θαη λα
νλνκάδνληαη «βαζηιηθνί παίδεο». Δθεί εθπαηδεχνληαλ ζπζηεκαηηθά κε απνηέιεζκα «ην
άγεκα» λα ζεσξείηαη ζήκεξα ην πξψην ζηξαηησηηθφ ζρνιείν ηνπ θφζκνπ. Απφ ην άγεκα
ηέινο πξνέξρνληαλ νη αλππφηαθηνη αξρεγνί δειαδή νη Σαμίαξρνη(ηδηνθηήηεο κηθξψλ
θαιαγγψλ), νη Υηιίαξρνη, νη Πεληαθνζίαξρνη, νη Σεηξάξρεο, νη Ίππαξρνη9ηδησθηήηεο
ηππηθνχ), νη Ίιαξρνη θ.α.
Ο ηξφπνο πνπ έδηδαλ ηηο κάρεο ήηαλ ν ίδηνο κε ηνπο ηξφπνπο ησλ άιισλ Διιήλσλ.
Οη Μαθεδφλεο ζέζπηζαλ ηνπο ειηγκνχο πνπ ήζαλ ηξείο: ν Μαθεδνληθφο, ν Παλαδαηκνληθφο
θαη ν Υφξηνο. Αθφκε ν Αιέμαλδξνο αθνινπζνχζε ηε δηαξθή παξάηαμε, ηελ επίζεζε θαη ηελ
θαηαδίσμε. Ο ζηξαηφο ηνπ φκσο κε ηελ ζχλζεζε πνπ είρε θαη ηνλ νπιηζκφ πνπ έθεξε ήηαλ
εμαηξεηηθά δχζθακπηνο. Δίρε φκσο εκπηζηνζχλε θαη αθνζίσζε ζηνλ αξρεγφ ηνπ. Ο
Φίιηππνο είρε εηνηκάζεη ιακπξφ επηηειείν ζηξαηεγψλ αιιά θαλείο φζν ν Αιέμαλδξνο δε
γλψξηδε ηφζν θαιά ηελ ηθαλφηεηα θαζελφο απφ απηνχο. Ο ίδηνο ν Αιέμαλδξνο ήηαλ ε ςπρή
θαη ην παξάδεηγκα ζε θάζε κάρε. Οδεγνχζε πάληνηε ηε δεμηά πηέξπγα θαη έπεθηε πξψηνο
κε νξκή ζηνλ αγψλα θαηά ησλ ερζξψλ. Γελ ππνρψξεζε ζε θακία επηρείξεζε γηαηί πίζηεπε
ζηε δχλακε θαη ζηε ζέιεζε ηε δηθή ηνπ θαη ησλ αλδξψλ ηνπ. Πάλσ απφ φια φκσο ν
Αιέμαλδξνο είρε κπαιφ, θαξδηά θαη ςπρή θη φηαλ ηα ηξία απηά ζπκπξάηηνπλ θαη
ζπκβαδίδνπλ κφλν επηηπρίεο θαη ζξηάκβνπο έρνπκε.
23
5.1.6 Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΑ ΥΡΟΝΙΑ ΣΟΤ ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Η νηθνλνκηθή ηνπ ζηξαηεγηθή θαη ν ην ζήκεξα
Καζψο ν Φίιηππνο ν δεχηεξνο ηεο Μαθεδνλίαο είλαη πιένλ λεθξφο ην ζξφλν αλέιαβε ν
γηφο ηνπ ν Αιέμαλδξνο. Σν πεξηερφκελν ηνπ ζεζαπξνθπιαθίνπ ηεο ρψξαο ήηαλ κφιηο 120.000
ηάιαληα ελψ ρξσζηνχζε 1.500.000 ηάιαληα. Ζ πηεζηηθή αλάγθε γηα ρξήκαηα ήηαλ έλαο αθφκε
ιφγνο πνπ ηνλ ψζεζε λα επηηεζεί θαη λα θαηαθηήζεη ηελ Πεξζία θαζψο ε ίδηα ζαλ ρψξα ήηαλ
πινχζηα. Οδεγψληαο ηελ παλίζρπξε Μαθεδνληθή θάιαγγα ελαληίνλ ησλ Πεξζψλ πέηπρε
εθπιεθηηθέο λίθεο. Κέξδηζε κηα απηνθξαηνξία θαη πέξα απφ απηφ 440.000.000 ρξπζά ηάιαληα
απφ ηηο ηξάπεδεο θαη ηνπο «λανχο» ηνπ Γαξείνπ.
Οηθνλνκηθή ζεκαζία ηεο εθζηξαηείαο ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ:
1. Με ηελ θαηάθηεζε ηνπ απέξαληνπ Πεξζηθνχ θξάηνπο, ην δπλακηθφ ηνπ ειιεληζκνχ
δηνρεηεχζεθε ζηελ αλαηνιή ζαλ θπξίαξρν ζηνηρείν θαη νη Έιιελεο έπαςαλ λα
ρξεζηκνπνηνχληαη ζαλ κηζζνθφξνη ησλ μέλσλ.
2. Γηεπξχλνληαη νη νξίδνληεο ηεο νηθνλνκίαο θαη γηα πξψηε θνξά κπνξνχκε λα κηιάκε
παγθφζκην εκπφξην θαη γηα παγθφζκηα νηθνλνκία.
24
Ζ εθζηξαηεία ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ ήηαλ δσηηθή αλάγθε γηα ην Μαθεδνληθφ θξάηνο.
Έπξεπε λα θαηαθηεζνχλ λέα παξαγσγηθά εδάθε πξνο ηε κεξηά ηεο Αλαηνιήο, αθνχ
βέβαηα ζηεξεσζεί ε θπξηαξρία ηνπ ζηνλ ειιεληθφ ρψξν. Ζ επεθηαηηθή απηή πνιηηηθή ηνπ
Αιεμάλδξνπ είρε σο θχξην ζθνπφ ηεο ηελ εμεχξεζε λέσλ νηθνλνκηθψλ πφξσλ, έηζη πνπ λα
εληζρπζεί ζην έπαθξν ε νηθνλνκία ηνπ καθεδνληθνχ θξάηνπο θαη λα ζηαζεξνπνηεζεί ε
νηθνλνκηθή θαη πνιηηηθή ηνπ θπξηαξρία.
ζν αλαθνξά ηελ νηθνλνκηθή ηνπ ζηξαηεγηθή ηψξα. Μία ζηξαηεγηθή θίλεζε πνπ έθαλε ν
Αιέμαλδξνο γηα λα δηαζθαιίζεη ηελ νηθνλνκηθή θαη φρη κφλν εδαθηθή θαηάθηεζε ηνπ
θφζκνπ ήηαλ λα θηηάμεη ηελ πξψηε δηεζλή ελνπνίεζε θαζηεξψλνληαο ηε ρξήζε ελφο
λνκίζκαηνο ζε φιεο ηηο πεξηνρέο πνπ θαηέθηεζε αθήλνληαο ζηελ απηνθξαηνξία ηνλ έιεγρν
ηεο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο. ηελ αξρή ηεο βαζηιείαο ηνπ Αιεμάλδξνπ δελ ππήξμαλ
κεγάιεο λνκηζκαηηθέο αιιαγέο. Αξρηθά έθδσζε θνπέο ζην φλνκα ηνπ παηέξα ηνπ θαη κηα
βξαρχβηα ζεηξά ηεηξαδξάρκσλ ζξαθνκεθεδνληθνχ ζηαζκηηηθνχ θαλφλα πνπ
δηαθνξνπνηνχληαη ζηελ νπίζζηα φςε. χκθσλα κε εηθνλνγξαθηθά θαη άιια θξηηήξηα
βιέπνπκε φηη ν Αιέμαλδξνο είρε θαηαιάβεη ήδε ηελ Κηιηθία φηαλ πξνρψξεζε ζηελ έθδνζε
ρξπζψλ θαη αξγπξψλ λνκηζκάησλ. Ζ ρξήζε ηνπ επξχηαηα απνδεθηνχ αηηηθνχ ζηαζκηηηθνχ
θαλφλα ζεκαηνδνηεί ηελ αξρή κηαο ιακπξήο λνκηζκαηνθνπίαο.
25
Μεηά ηελ θαηάθηεζε ηνπ πινχηνπ ησλ Αηρακελίδσλ ν Αιέμαλδξνο έθαλε ξηδηθέο αιιαγέο
ζηηο νηθνλνκηθέο ζπλήζεηεο ησλ Διιήλσλ, φπσο ήηαλ ε θαζηέξσζε λνκηζκαηηθψλ ηχπσλ
επξείαο απήρεζεο φπνπ κάιινλ ζπγθεξάζηεθαλ ειιεληθέο θαη αλαηνιηθέο ζεφηεηεο.
Δπίζεο ε επηζηξνθή ησλ παιαίκαρσλ ζηξαηησηψλ ζηηο παηξίδεο ηνπο ζα ζπκβάιιεη
απνθαζηζηηθά ζηε δηαζπνξά ησλ αιεμαλδξηλψλ αξγπξψλ λνκηζκάησλ. Δπίζεο ζα
θπθινθνξήζνπλ θαη νη ρξπζέο θνπέο.
Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ ηεξάζηηνο είλαη ν φγθνο ησλ λνκηζκάησλ πνπ
εθδφζεθαλ ρξεζηκνπνηψληαο ην φλνκα θαη ηνπο ηχπνπο ηνπ απφ ηνπο δηαδφρνπο ηνπ πνπ
ζπλερίζηεθε κε θνπέο ηεηξάδξαρκνπ κέρξη ηα κηζά ηνπ 2νπ αησλα π.Υ. Σέινο ε
λνκηζκαηηθή θιεξνλνκηά ηνπ Αιέμαλδξνπ αληρλεχεηαη επίζεο ζηελ εηθφλα ηνπ θαζεαπηνχ
πνπ ζπλέρηζε λα ηαμηδεχεη ζηνλ ρξφλν σο αθνζησκέλε θαη ζενπνηήκελε κνξθή ζηηο θνπέο
ησλ δηαδφρσλ αιιά θαη ζε κεηαγελέζηεξεο πξνπαγαλδηζηηθέο εθδφζεηο ησλ ειιεληζηηθψλ
θαη ησλ απηνθξαηνξηθψλ ρξφλσλ.
Σν φλνκα ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ απνηειεί ζηηο κέξεο καο αληηθείκελν εκπνξηθήο
εθκεηάιιεπζεο ηδηαίηεξα ζηνλ ρψξν ηεο ηέρλεο. ε φιν ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ
δεκηνπξγνχληαη αληηθείκελα ηέρλεο ζρεηηθά κε ηνλ Αιέμαλδξν. Πέξα απφ ηα έξγα ιφγνπ, ηα
γιππηά θαη ηνπο πίλαθεο ζηελ ζχγρξνλε επνρή εμαθνινπζεί λα απνηειεί αληηθείκελν
κνπζηθψλ θαη θηλεκαηνγξαθηθψλ έξγσλ. Δλδεηθηηθφ είλαη ην ηξαγνχδη “Alexander the
great”(ν ζπγθεθξηκέλνο δίζθνο somewhere in time πνχιεζε παγθνζκίσο πάλσ απφ
1.000.000 αληίηππα) ησλ Iron Maiden.Σαηλίεο πνπ έρνπλ γπξηζηεί κε ζέκα ηνλ Αιέμαλδξν:
1.”Sikandar” (1941), ηλδηθή παξαγσγή ζε ζθελνζεζία Sohrab Modi ζρεηηθα κε ηελ
θαηάθηεζε ηεο Ηλδηθήο απφ ηνλ Αιέμαλδξν.
2.”Alexander the Great”(1956), ,παξαγσγήο MGM κε πξσηαγσληζηή ηνλ Ρίηζαξλη
Μπάξηνλ
3.”Sikandar-e-Azam”(1965) , ηλδηθή παξαγσγή ζε ζθελνζεζία Kedar Kapoor
4.”Alexander”(2004), ζε ζθελνζεζία ιηβεξ ηφνπλ,κε πξσηαγσληζηή ηνλ Κφιηλ Φάξει.Ζ
ζπγθεθξηκέλε ηαηλία είρε θέξδε 132 εθαηνκκπξίσλ δνιιαξίσλ,έλα αζηξνλνκηθφ
πνζφ.Πέξα απφ απηφ ε ηαηλία πνχιεζε γχξσ ζηα 3,5 εθαηνκκπξηα αληίηππα.
Δπίζεο ππάξρνπλ πνιιέο αλαθνξέο ζε άιιεο ηαηλίεο θαη ηειενπηηθέο ζεηξεο.
Νεφηεξα κπζηζηνξήκαηα κε ζέκα ηνλ Αιέμαλδξν είλαη:
1.Ζ ηξηινγία “Μέγαο Αιέμαλδξνο” ηνπ Ηηαινχ Βαιέξην Μάζηκν Μαλθξέληη απνηεινχκελε
απφ ηα “ν γηφο ηνπ νλείξνπ”, ε “άκκνο ηνπ Άκσλα” θαη ηα “πέξαηα ηνπ θφζκνπ”.
2.Ζ ηξηινγία ηεο Μαίξεο Ρελψ απνηεινχκελε απφ ηα “θσηηά απφ ηνλ νπξαλφ”, “o κηθξφο
Πέξζεο” θαη “επηηάθηνη αγψλεο”.
26
3.”νη αξεηέο ηνπ πνιέκνπ” θαη “H καησκέλε εθζηξαηεία” ηνπ ηίβελ Πξέζθηιλη.
5.1.7 ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΣΟΤ Μ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Ο γεξκαλφο ηζηνξηθφο «Γξνυζελ» ιέεη φηη ήηαλ ν Αξηζηνηέιεο ζαλ θηιφζνθνο, ήηαλ
ν Αιέμαλδξνο ζαλ πνιηηηθφο νξακαηίζηεθε κηα παγθφζκηα ελφηεηα κε ηελ δεκηνπξγία κηαο
απέξαληεο απηνθξαηνξίαο, εληαίαο απφ δηνηθεηηθή θπιεηηθή πνιηηηζηηθή θαη ζξεζθεπηηθή
άπνςε. Σελ δηνηθεηηθή ελφηεηα ζα εμαζθάιηδε κε ηελ δεκηνπξγία απζηεξνχ
ζπγθεληξσηηθνχ ζπζηήκαηνο, ψζηε θάζε εμνπζία λ‟ απνξξέεη απφ ηνλ ίδην. Γη‟ απηφ
απέβιεπε ζηελ πηζηή εθαξκνγή ησλ Νφκσλ, ζηελ ρξεζηή Γηνίθεζε θαη ηελ Πεηζαξρία.
Σηκσξνχζε απζηεξά θάζε ππέξβαζε ε θαηάρξεζε εμνπζίαο, ελψ ζηελ δηνίθεζε
παξάιιεια κε ηνπο Έιιελεο ρξεζηκνπνηνχζε θαη Πέξζεο. Σελ θπιεηηθή ελφηεηα επεδίσμε
κε ηελ πνιηηηθή ηεο «Δζλνκεημίαο» δειαδή κε ηηο επηγακίεο κεηαμχ Διιήλσλ θαη Αζηαηψλ.
Πίζηεπε φηη κε ηελ αλάκημε απηή, ζα δεκηνπξγνχζε κηα λέα θνηλφηεηα αλζξψπσλ πνπ ζα
ζεσξνχζαλ παηξίδα ηνπο ηελ νηθνπκέλε. Πξνο εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο απηήο, ν ίδηνο
λπκθεχζεθε ηελ Ρσμάλε, επίζεο ηελ κεγάιε θφξε ηνπ Γαξείνπ «ηαηήξα» θαη ηελ θφξε
ηνπ ρνπ πνπ ιεγφηαλ «Παξχζαηηο». Αθφκε 10.000 πεξίπνπ Μαθεδφλεο λπκθεχζεθαλ
Πεξζίδεο. Δίλαη ν κφλνο θαηαθηεηήο πνπ δελ χςσζε αλάκεζα ζηνπο θαηαθηεηέο θαη ηνπο
θαηαθηεκέλνπο ηείρε. εβάζηεθε ηελ ζξεζθεία θαη ηα έζηκα ησλ πεξζψλ αθνινχζεζε ηελ
εζηκνηππία ηνπο θαη γεληθά απέβιεςε ζ‟ έλα ζπγρξσηηζκφ ησλ ιαψλ, ρσξίο θπιεηηθέο
δηαθξίζεηο θαη πξνθαηαιήςεηο. Σελ πνιηηηζηηθή ελφηεηα ζα ηνπο εμαζθάιηδε ε δηάδνζε ηνπ
Διιεληθνχ πνιηηηζκνχ, ε Διιεληθή γιψζζα θαη ε εμάπισζε ηνπ Διιεληθνχ ζηνηρείνπ.
Γλσξίδνληαο ν Αιέμαλδξνο ηελ κεγάιε εμεκεξσηηθή δχλακε ησλ Διιεληθψλ γξακκάησλ,
θξφληηζε πνιχ γηα ηελ επξεία δηάδνζε ηνπο. Έθηηζε έηζη, πνιιέο πφιεηο ζ‟ φιε ηελ έθηαζε
ηεο Αζίαο, γηα λα απνηειέζνπλ θάξνπο ηνπ ειιεληθνχ πνιηηηζκνχ κέζα ζηα ζθφηε ηεο
Αζίαο. Σελ ζξεζθεπηηθή ελφηεηα πξνζπάζεζε λα εμαζθαιίζεη κε ην λα πξνβάιεη ηνλ
εαπηφ ηνπ , ζαλ ζεφ.
Ο ΚΟΠΟ
Ο παηέξαο ηνπ, Φίιηππνο, ηνλ είρε κάζεη απφ παηδί λα κελ έρεη ηίπνηα άιιν ζην λνπ
ηνπ παξά απηή ηελ εθζηξαηεία. Ο Φίιηππνο αθνχ είρε ληθήζεη ηνπο Ηιιπξηνχο θαη ηνπο
Θξάθεο, ηνπο Παίνλεο θαη ηνπο θχζεο, θάιεζε ηνπο Έιιελεο λα ζπλελσζνχλ θαη κε απηφλ
αξρεγφ λα μεθηλήζνπλ γηα ηελ απειεπζέξσζε ησλ Διιεληθψλ Απνηθηψλ ηεο Αζίαο θαη ηελ
ηηκσξία ησλ απνγφλσλ ηνπ Ξέξμε. Ζ δνινθνλία ηνπ Φίιηππνπ άθεζε ζηνπο ψκνπο ηνπ
20ρξνλνπ Αιέμαλδξνπ ηε κεγάιε απνζηνιή.
27
θνπφο ηεο εθζηξαηείαο ήηαλ ε απειεπζέξσζε ησλ ειιεληθψλ ησληθψλ πφιεσλ ζηα
παξάιηα ηεο Μηθξάο Αζίαο απφ ηνπο Πέξζεο, θαζψο θαη ε θαηάιεςε ησλ πεξζηθψλ
ζεζαπξψλ ζε αληίπνηλα γηα ηελ θαηαζηξνθή πνπ είρε ππνζηεί ε Διιάδα, θαηά ηνπο
Πεξζηθνχο πνιέκνπο.[19] Καη νη δχν ηδέεο ήηαλ πνιχ δηαδεδνκέλεο ζηνπο Έιιελεο. Έηζη,
κεηά ηελ επηθξάηεζή ηνπ ζηελ Διιάδα ν Μέγαο Αιέμαλδξνο ζηξάθεθε θαηά ησλ Πεξζψλ.
Ο Μ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ Χ ΔΛΔΤΘΔΡΧΣΗ
ηελ Αίγππην φπνπ έγηλε δεθηφο σο ειεπζεξσηήο. εβάζηεθε ηνπο αηγππηηαθνχο
ζενχο θαη ην 331 π.Υ. επηζθέθηεθε ην καληείν ηνπ Άκκσλα ζηελ αζε ίβα, φπνπ νη ηεξείο
ηνπ έθαλαλ θαιή ππνδνρή. Σνλ νλφκαζαλ γην ηνπ Άκκσλα, ηίηιν πνπ δέρηεθε θαη ηνλ
αλαγλψξηζε απφ πνιηηηθή ζθνπηκφηεηα, ζέινληαο λα δεκηνπξγήζεη εληχπσζε γχξσ απφ
ην πξφζσπφ ηνπ. Απφ ηφηε ν Αιέμαλδξνο απεηθνλίδεηαη κε θέξαηα θξηνχ, ψζηε λα ελλνείηαη
ε ζετθή ηνπ θαηαγσγή. Πξηλ ηελ αλαρψξεζή ηνπ απφ ηελ Αίγππην ίδξπζε ζην Γέιηα ηνπ
Νείινπ κηα λέα πφιε πνπ νλφκαζε Αιεμάλδξεηα, θαη ε νπνία έγηλε ζπνπδαίν εκπνξηθφ θαη
πνιηηηζηηθφ θέληξν ηεο Μεζνγείνπ
Η ΜΔΣΑΒΟΛΗ ΣΟΤ Μ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Ζ άλνδνο ζηνλ ζξφλν ησλ «Αραηκεληδψλ», ε κέζε ηεο επηπρίαο, ην ζπκίακα ηεο
θνιαθείαο, ηα εγθψκηα ησλ Αζηαηψλ θαη ησλ Διιήλσλ ζνθηζηψλ, ε εμάληιεζε ηνπ λεπξηθνχ
ηνπ ζπζηήκαηνο, ιφγσ ηεο δηαξθνχο ζσκαηηθήο θαη πλεπκαηηθήο ππεξέληαζεο, είραλ
δπζκελείο επηδξάζεηο πάλσ ζηνλ ραξαθηήξα ηνπ λεαξνχ ζηξαηειάηε. Έραζε ηα παιηά ηελ
παιηά ηνπ απιφηεηα θαη ζπκπεξηθεξφηαλ ζαλ Πέξζεο εγεκφλαο. Κινλίζηεθε ε ήξεκε
ζθέςε ηνπ, θη έγηλε επέμαπηνο, αθξαηήο θαη βίαηνο. Άξρηζε λα ληχλεηαη αζηαηηθά,
αθνινπζνχζε ηελ πεξζηθή εζηκνηππία θαη επέβαιιε ηελ πξνζθχλεζε αθφκα θαη ζηνπο
ζηελνχο ζπλεξγάηεο ηνπ. Θεσξνχζε ηνλ εαπηφ ηνπ πεξηζζφηεξν ζαλ εγεκφλα ησλ Πεξζψλ
θαη ιηγφηεξν ζαλ ζηξαηεγφ-απηνθξάηνξα ησλ Διιήλσλ. Απέιπζε πνιινχο ζπκκάρνπο
ζηξαηηψηεο θαη ζηελ δηνίθεζε ρξεζηκνπνίεζε Πέξζεο ππαιιήινπο. Ζ αιιαγή απηή, πνπ
δελ άξκνδε ζηελ πξνεγνχκελε απιφηεηά ηνπ, δπζαξέζηεζε πνιινχο Έιιελεο, θπξίσο
Μαθεδφλεο ζπλεξγάηεο ηνπ. Μεξηθνί κάιηζηα, έπεζαλ ζχκαηα ζπθνθαληίαο θαη βξήθαλ
νηθηξφ ηέινο. ια απηά φκσο, ήζαλ νδπλεξά γηα ηελ επαηζζεζία ηνπ πιήγκαηα. Σνλ
βαζάληδαλ ηχςεηο θαη πνιιέο θνξέο ζε θαηάζηαζε αιινθξνζχλεο θαινχζε κε ηα νλφκαηά
ηνπο λεθξνχο θίινπο ηνπ. Ίζσο απηφο ν ςπρηθφο ηαιαληζκφο, λα είλαη κηα απφ ηηο βαζηθέο
αηηίεο ηνπ πξφσξνπ ζαλάηνπ ηνπ.Ζ θαηάθηεζε ηεο αλαηνιήο γηα ηνλ Μ.Αιέμαλδξν ήηαλ ην
28
φλεηξφ ηνπ είλαη ε πξαγκαηνπνίεζε ησλ ζρεδίσλ ηνπ παηέξα ηνπ γηα ηελ ζπληξηβή ηεο
πεξζηθήο δχλακεο θαη ε δηάδνζε ηνπ Διιεληθνχ πλεχκαηνο ζε φιν ησλ θφζκν.
Ο Μ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ ΣΟ ΘΡΟΝΟ
Ο Αιέμαλδξνο φηαλ έγηλε είθνζη ρξνλψλ αλαθεξχρζεθε απφ ην ζηξαηφ βαζηιηάο ηεο
Μαθεδνλίαο, ην επηέκβξην ηνπ 336π.Υ. ,ζε κηα θξηζηκφηαηε ζηηγκή, πνπ νη ιανί
ππνηάρζεθαλ απφ ην θίιηππν ήηαλ έηνηκνη λα απνηηλάμνπλ ηελ Μαθεδνληθή θπξηαξρία. Με
θεξαπλνβφια ηαρχηεηα ηηκψξεζε ην δνινθφλν ηνπ παηέξα ηνπ θαη εμφλησζε ηνπο
απαηηεηέο ηνπ ζξφλνπ. Πήξε πιεξνθνξίεο γηα ηε ππξεηψδεηο θηλήζεηο ηνπ Γεκνζζέλε,
πνπ πξνζπαζνχζε λα αλαζηήζεη ηελ Αζελατθή εγεκνλία θαη γηα ηηο επαλαζηαηηθέο
εθδειψζεηο ηεο Ακβξαθίαο, ηεο Αηησιίαο, ηεο Αθαξλαλίαο, ηεο Αξγνιίδαο, ηεο Ζιίαο θαη
ηεο Αξθαδίαο.
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ
Ζ εθζηξαηεία ηνπ δεκηνπξγεί έλα εθηεηακέλν θξάηνο απφ ηελ Αδξηαηηθή έσο ηνλ
Ηλδφ πνηακφ θαη απφ ηελ Καζπία έσο ηελ Αίγππην. Απηφ πεξηιάκβαλε έλα πιήζνο ιαψλ
κε δηαθνξεηηθέο γιψζζεο, ζξεζθείεο, λννηξνπίεο θαη παξαδφζεηο. Ο Αιέμαλδξνο
θαηαλφεζε φηη, γηα λα θπβεξλεζεί απηφ ην θξάηνο, έπξεπε λα εθαξκνζηεί κηα πνιηηηθή πνπ
ζα γηλφηαλ απνδεθηή απφ ηνπο ιανχο.
Γηαηεξείηαη ε δηνηθεηηθή δηαίξεζε ηεο πεξζηθήο απηνθξαηνξίαο, πηνζεηνχληαη
νξηζκέλα απφ ηα έζηκα ηεο πεξζηθήο απιήο θαη ελζαξξχλνληαη νη κεηθηνί γάκνη, έλα κέζν
γηα ηε ζπκθηιίσζε Διιήλσλ θαη Πεξζψλ. ιε απηή ε ζπκπεξηθνξά έδεηρλε φηη ν
Αιέμαλδξνο επηζπκνχζε λα ζπκπεξηθεξζεί πξνο φινπο ηνπο θαηνίθνπο ηνπ θξάηνπο ηνπ
φρη σο θαηαθηεηήο αιιά σο αγαζφο εγεκφλαο.
Απηή ε πνιηηηθή ζπλεξγαζίαο ζπκπιεξψλεηαη απφ κηα πξνζπάζεηα πνιχ
πεξηζζφηεξν θηιφδνμε θαη ξηδηθά λεσηεξηζηηθή σο πξνο ηε ζχιιεςε. Ο Αιέμαλδξνο δελ
επηδηψθεη λα κεηαβάιεη ηνπο ιανχο ηεο Αζίαο ζε Έιιελεο, αιιά λα ηνπο αλακείμεη ζε έλα
αξκνληθφ ζχλνιν φπνπ ν θαζέλαο ζα έρεη ηε ζέζε ηνπ. Ο θαιχηεξνο ηξφπνο γηα λα
πεηχρεη ην ζρέδην είλαη νη κεηθηνί γάκνη. Ο Αιέμαλδξνο δίλεη ην παξάδεηγκα. Νπκθεχεηαη ηε
Ρσμάλε, ηε ζπγαηέξα ελφο επγελή απφ ηε Βαθηξηαλή. Μέζα ζε κηα εκέξα, φηαλ ν ζηξαηφο
επηζηξέθεη απφ ηελ Ηλδία νη πεξηζζφηεξνη ζηξαηεγνί ηνπ θαη 10.000 ζηξαηηψηεο
λπκθεχνληαη Πεξζίδεο ζε κηα ιακπξή ηειεηή. πγρξφλσο νξγαλψλεη ηε δηδαζθαιία ησλ
ειιεληθψλ γηα 40.000 παηδηά ηεο Πεξζίαο.
29
ΣΟ ΔΡΓΟ ΣΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ ΣΟ ΗΜΔΡΑ
Ο Αιέμαλδξνο ππήξμε πνιηηηθή θαη ζηξαηησηηθή κεγαινθπία. Ζ ίδξπζε πάλσ απφ
70 πφιεσλ κεηαμχ ησλ αθηψλ ηεο κεζνγείνπ θαη ησλ Ηλδηψλ θαη ε εγθαηάζηαζε ζε απηέο
πνιιψλ ειιεληθψλ απνηθηψλ πνπ νδήγεζαλ ζηελ εμάπισζε ηνπ ειιεληθνχ πνιηηηζκνχ. ε
πνιιέο κάιηζηα απφ απηέο ηηο πεξηνρέο ν πνιηηηζκφο απηφο δηαηήξεζε δσληαλέο ηηο κλήκεο
ηνπ ειιεληθνχ παξειζφληνο γηα πνιινχο αηψλεο, φπσο ζα δνχκε θαη παξαθάησ. Ζ
Αιεμάλδξεηα, κηα απφ απηέο ηηο πφιεηο, ίζσο ε πην ζεκαληηθή, ε ιακπξή πφιε πνπ έθηηζε ν
Αιέμαλδξνο ζηελ Αίγππην, έγηλε ηελ επνρή ησλ Πηνιεκαίσλ, ην πην ζεκαληηθφ θέληξν
θαιιηέξγεηεο θαη αθηηλνβνιίαο ησλ επηζηεκψλ, ησλ δηαδφρσλ ηνπ, ησλ γξακκάησλ θαη ηεο
ηέρλεο, θαη έκεηλε απφ ηφηε σο ζήκεξα θχξηα ζχξα εηζφδνπ ηνπ δπηηθνχ πνιηηηζκνχ ζηελ
Αλαηνιή. Ζ δηαζπνξά ησλ λέσλ πφιεσλ έθεξε ζε κφληκε επαθή ην ειιεληθφ πλεχκα κε
πνιινχο ιανχο θαη νδήγεζε ζηελ επέθηαζε ηνπ νηθνλνκηθνχ νξίδνληα απφ ηελ Ηζπαλία σο
ηηο Ηλδίεο. Αλαπηχρζεθε ηφηε γηα πξψηε θνξά κηα παγθφζκηα νηθνλνκηθή ζπλεξγαζία θαη
ηέζεθαλ νη βάζεηο γηα ηελ εμάπισζε ηνπ ειιεληθνχ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ειιεληθήο γιψζζαο,
πνπ ζηε ζπλέρεηα ζα γίλεη κέζνλ επηθνηλσλίαο ησλ ιαψλ. ε απηήλ γξάθνληαη ηα επαγγέιηα
θαη νη επηζηνιέο ησλ Απνζηφισλ, ζε απηήλ κεηαθξάδεηαη αξγφηεξα θαη ε Π. Γηαζήθε. Θα
κπνξνχζε ινηπφλ λα ππνζηεξίμεη θαλείο πσο ρσξίο ηελ πνιηηηθή ηνπ Αιεμάλδξνπ δε
λνείηαη ε χπαξμε θαη ε καθξφρξνλα αλάπηπμε ηεο ξσκατθήο απηνθξαηνξίαο αιιά ίζσο θαη
ε επηηπρία ηεο δηάδνζεο ηνπ ρξηζηηαληζκνχ.
Οη αξρέο ηεο δηαιιαθηηθήο θαη ήπηαο πνιηηηθήο πξνο ηνπο θαηαθηεκέλνπο ιανχο
είραλ ηηο ξίδεο ηνπο ζηε καθξφρξνλε πνιηηηθή ηνπ καθεδφλα βαζηιηά απέλαληη ζηνπο ιανχο
κε ηνπο νπνίνπο ζπγθξνχζηεθε. Οη λέεο αξρέο ηνπ θνζκνπνιίηηθνπ πλεχκαηνο θαηέιπζαλ
ηηο παιαηφηεξεο αληηιήςεηο ησλ Διιήλσλ γηα δηάθξηζε ησλ ιαψλ ζε Έιιελεο θαη
βαξβάξνπο, αξρέο πνπ ζηε ζπλέρεηα ζα ελζηεξληζηεί θαη ν ρξηζηηαληζκφο. πκπεξηθέξζεθε
κεγαιφςπρα ζηελ νηθνγέλεηα ηνπ Γαξείνπ πνπ αηρκαιψηηζε θαη φπσο αλαθέξεη ν
Πινχηαξρνο, ηνπο έδσζε ηελ άδεηα λα ζάςνπλ φζνπο Πέξζεο ήζειαλ θαη λα
ρξεζηκνπνηήζνπλ ελδχκαηα θαη θνζκήκαηα απφ ηα ιάθπξα. Καη απφ ηελ πεξηπνίεζε θαη
ηηο ηηκέο πνπ είραλ πξηλ ηελ αηρκαισζία δελ αθαίξεζε ην παξακηθξφ, αιιά ε πην βαζηιηθή
ράξε ηνπ ήηαλ ην φηη νη γπλαίθεο αηρκάισηεο νχηε άθνπζαλ νχηε ππνςηάζηεθαλ νχηε
πεξίκελαλ θάηη ην αηζρξφ, αιιά θπιάγνληαλ ζε ηεξνχο θαη αγλνχο παξζελψλεο θαη δνχζαλ
θξπκκέλεο θαη αφξαηεο απ‟ φινπο. Ο Αιέμαλδξνο λνκίδνληαο φηη ην λα ληθά ηνλ εαπηφ ηνπ
είλαη βαζηιηθφηεξν απφ ην ληθά ηνπο ερζξνχο ηνπ νχηε ηηο άγγημε, παξά ηελ απαξάκηιιε
νκνξθηά ηνπο.
ΙΣΟΡΙΑ
30
Έηζη ακέζσο κεηά ηε πλζήθε ηνπ Βεξνιίλνπ θαη ηε πξνζάξηεζε ηεο Θεζζαιίαο θαη
ηκήκαηνο ηεο Ζπείξνπ απφ ηελ Διιάδα άξρηζαλ φινη νη βαιθαληθνί ιανί λα ηζρπξίδνληαη φηη
νη Μαθεδφλεο ήηαλ αδέιθηα ηνπο πνπ ράζεθαλ ζην δηάβα ησλ αηψλσλ. Βέβαηα έξβνη θαη
Βνχιγαξνη κπνξεί λα είραλ θπιεηηθνχο θαη γισζζηθνχο δεζκνχο κε ηνπο ιάβνπο ηεο
Μαθεδνλίαο πιελ φκσο κεηαμχ ηνπο δηαθσλνχζαλ ζην βαζκφ ζπγγελείαο, κηα
αληηπαξάζεζε πνπ ζπλερίδεηαη κέρξη ζήκεξα. Οη Έιιελεο φκσο, εθηφο ησλ
απνδεδεηγκέλσλ ηζηνξηθψλ αμηψζεσλ θαηείραλ θαη πνιπάξηζκα ρσξηά ηδίσο ζηα λφηηα πνπ
ζρεδφλ φια ήηαλ ειιελφθσλα, θαη παξά ηελ εμάπισζε ηεο βνπιγαξηθήο Δμαξρίαο κε
επηζθφπνπο -"βνεζνχο"-, ηνπο ιεγφκελνπο protojereji (= θάηη ζαλ πξσηνζχγγεινη), ε
Διιεληθή Δθθιεζία ζπλέρηζε λα θπξηαξρεί.
Έηζη ζην ρψξν ηεο Μαθεδνλίαο, άξρηζε έλαο έληνλνο αληάξηηθνο αγψλαο κεηαμχ
ησλ ηξηψλ εζλνηήησλ πνπ απνηεινχζαλ ηνλ πιεζπζκφ ηεο, ησλ Διιήλσλ, ησλ
Βνχιγαξσλ θαη ησλ Σνχξθσλ. Γεπηεξεπφλησο δξνχζαλ ζηελ πεξηνρή έξβνη, Αιβαλνί θαη
Ρνπκάλνη. Τπήξραλ δε, θαη αξθεηνί θάηνηθνη κε αδηεπθξίληζηε, ξεπζηή ή αδηακφξθσηε
εζληθή ζπλείδεζε, νη νπνίνη είηε δελ ζπκκεηείραλ ζηνπο εζληθνχο αληαγσληζκνχο, είηε
πξνζθνιινχληαλ ζε θάπνηα απφ ηηο εζληθέο "παξαηάμεηο", είηε έκελαλ νπδέηεξνη. Απηή ηελ
θαηάζηαζε πνπ εμσζνχζαλ θαη νη ιεγφκελεο "Πξνζηάηηδεο Γπλάκεηο", ε Γαιιία, ε Ρσζία, ε
Αγγιία θαη ε ηφηε Απζηξννπγγαξία, ηε ρξεζηκνπνίεζαλ πξνθεηκέλνπ λ΄ αλαθφςνπλ ηελ
δηείζδπζε ηεο Γεξκαλίαο ζηελ Οζσκαληθή Απηνθξαηνξία θαη ην άλνηγκά ηεο πξνο ηελ
Αλαηνιή, πνπ απεηινχζε πξψηηζηα ηα νηθνλνκηθά ηνπο ζπκθέξνληα.
Σελ πεξίνδν ηεο Καηνρήο, ην ηκήκα ηεο Μαθεδνλίαο πνπ θαηείρε ε Γηνπγθνζιαβία,
είρε παξαρσξεζεί ζηελ Βνπιγαξία, κε απνηέιεζκα ην Κνκκνπληζηηθφ Κφκκα ηεο
Γηνπγθνζιαβίαο λα θάλεη απέιπηδεο πξνζπάζεηεο λα ζέζεη ππφ ηνλ έιεγρφ ηνπ ηελ ηνπηθή
θνκκαηηθή νξγάλσζε, ε νπνία είρε πξνζρσξήζεη ζην αληίζηνηρν ηεο Βνπιγαξίαο. Σειηθά
φκσο ην 1942, ν Γηφζηπ Μπξνδ Σίην κε δηαθήξπμή ηνπ, απνθάζηζε πσο ε "Γηνπγθνζιαβηθή
Μαθεδνλία" ζα απνηεινχζε κία απφ ηηο έμη νκφζπνλδεο δεκνθξαηίεο πνπ ζα απνηεινχζαλ
ηελ εληαία Γηνπγθνζιαβία, ελψ νη θάηνηθνη ηεο πεξηνρήο ζα αλαγλσξίδνληαλ σο κηα λέα
ζιαβηθή εζλφηεηα, ηε καθεδνληθή.
Αθνινχζεζε κηα καθξά πεξίνδνο έληαζεο κεηαμχ Γηνπγθνζιαβίαο θαη Βνπιγαξίαο,
κε ακνηβαίεο επηξξήςεηο επζπλψλ γηα πξνζπάζεηα πξνζέγγηζεο ηεο Γηνπγθνζιαβηθήο
Μαθεδνλίαο, ελψ ηαπηφρξνλα νη αξρέο ηνπ θξάηνπο ησλ θνπίσλ είραλ αξρίζεη κηα
ζπληνληζκέλε εθζηξαηεία γηα ηε δηάδνζε ησλ ζέζεψλ ηνπο, πνπ είραλ λα θάλνπλ κε ηελ
ηαχηηζή ηνπο κε ηνπο Αξραίνπο Μαθεδφλεο θαη ηελ αιχηξσηε καθεδνληθή εζλφηεηα πνπ δεη
ζηελ Διιεληθή Μαθεδνλία. Έηζη φηαλ ήξζε ε ψξα ηεο απνζχλζεζεο ηεο εληαίαο
Γηνπγθνζιαβίαο, ην θξάηνο ησλ θνπίσλ πξνέβαιε ην αίηεκα λα αλαγλσξηζζεί δηεζλψο κε
31
ην φλνκα Μαθεδνλία, πξνθαιψληαο αιιεπάιιεια θχκαηα αληίδξαζεο απφ ηελ πιεπξά ησλ
Διιήλσλ, ηφζν ζηελ Διιάδα φζν θαη ζηηο ρψξεο ηεο Διιεληθήο Γηαζπνξάο.
Ζ ρψξα αλαθέξεηαη ζπρλά σο «Μαθεδνλία» εθηφο Διιάδνο, πξάγκα πνπ πξνθαιεί
ζχγρπζε κε ην ειιεληθφ γεσγξαθηθφ δηακέξηζκα ηεο Μαθεδνλίαο ή ηελ επξχηεξε πεξηνρή
ηεο ιεγφκελεο γεσγξαθηθήο Μαθεδνλίαο. ηελ Διιάδα αλαθέξεηαη αλεπηζήκσο θαη σο
Γεκνθξαηία ησλ θνπίσλ, θφπηα, θξάηνο ησλ θνπίσλ, πΓΓΜ ή κε ηελ αγγιηθή
ζπληνκνγξαθία FYROM, ε νπνία ρξεζηκνπνηείηαη θαη απφ πνιιά θξάηε θαη ηνπο
πεξηζζφηεξνπο δηεζλείο νξγαληζκνχο, φπσο ε Δπξσπατθή Έλσζε, ην ΝΑΣΟ, ην
πκβνχιην ηεο Δπξψπεο θαη ν Οξγαληζκφο Ζλσκέλσλ Δζλψλ.[3] Χζηφζν πνιιά θξάηε
ηελ έρνπλ αλαγλσξίζεη θαη κε ην ακθηζβεηνχκελν ζπληαγκαηηθφ ηεο φλνκα, φζνλ αθνξά
ζηηο δηκεξείο ηνπο ζρέζεηο επηθνηλσλίαο, ελψ ζε δηεζλέο επίπεδν ζπλερίδνπλ λα
ρξεζηκνπνηνχλ ηε δηεζλή νλνκαζία FYROM.
Ζ πΓΓΜ είλαη απφ ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2005, ε ρψξα πνπ ηεο δφζεθε πην πξφζθαηα
επίζεκε ππνςεθηφηεηα πξνο έληαμε ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Γηπισκαηηθά δεηήκαηα ηεο
ρψξαο είλαη ε δηακάρε κε ηελ Διιάδα ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ηνπ νλφκαηνο Μαθεδνλία θαη νη
ςπρξέο ζρέζεηο κε ηε Βνπιγαξία. Αλ θαη ζπκκεηείρε ζηε ζχλνδν θνξπθήο ηνπ ΝΑΣΟ ζην
Βνπθνπξέζηη ζηηο 2 Απξηιίνπ ηνπ 2008, ε πΓΓΜ δελ έιαβε ηειηθά πξφζθιεζε γηα ηελ
έληαμή ηεο ζηε ζπκκαρία ιφγσ ηεο δηαθσλίαο κε ηελ Διιάδα ζρεηηθά κε ην φλνκα.
Η επηξξνή ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ ζην ζήκεξα
Αλ θαη ην ζψκα ηνπ Αιεμάλδξνπ έρεη ραζεί ε θιεξνλνκηά ηνπ εμαθνινπζεί λα είλαη
δσληαλή. Ζ κεγαινθπήο ζηξαηεγηθή ηνπ απνηειεί αθφκα θαη ζήκεξα αληηθείκελν κειέηεο
γηα ηηο ζηξαηησηηθέο αθαδεκίεο. Τπάξρνπλ δηάθνξνη ηξφπνη, κέζνδνη ζθέςεο θαη δξάζεο
πνπ αλαδεηθλχνληαη φηαλ κειεηά θαλείο ηε ζηξαηεγηθή ηνπ Αιεμάλδξνπ. Καη κάιηζηα
βξίζθνπλ εθαξκνγή ζην ζεκεξηλφ θφζκν κε ηνλ ίδην ηξφπν πνπ εθαξκφδνληαλ ηελ επνρή
ηνπ Αιεμάλδξνπ. Έλαο αλψηαηνο δηνηθεηήο είλαη ππεχζπλνο γηα ρηιηάδεο δσέο θαη πξέπεη
λα δηαζέηεη φξακα, πεηζαξρία θαη ηελ ακέξηζηε εκπηζηνζχλε ησλ αλδξψλ ηνπ.
Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο ήηαλ έλαο ραξηζκαηηθφο εγέηεο πνπ κπνξνχζε λα εκςπρψζεη
ηνπο άλδξεο ηνπ θαηά ηε κεγάιε ηνπο εθζηξαηεία. Ζ ηθαλφηεηά ηνπ λα δέλεηαη κε ηνπο
ζηξαηηψηεο ηνπ ηνπ ράξηδε ηελ απφιπηε πίζηε ηνπο ζην πεδίν ηεο κάρεο. ,ηη απαηηνχζε ν
Αιέμαλδξνο απφ ηνπο ζηξαηηψηεο ηνπ ην έθαλε θαη ν ίδηνο ζηελ πξάμε: πξσηνζηαηνχζε
ζηε κάρε θαη κνηξαδφηαλ ηνπο θηλδχλνπο. Ήηαλ αλνηρηφο θαη γλψξηδε αθφκε θαη ηνπο
απινχο ζηξαηηψηεο ηνπ. Πνιινχο απ΄ απηνχο ηνπο ήμεξε κε ην φλνκά ηνπο ηφζν θαηξφ πνπ
ζπκκεηείραλ ζηελ εθζηξαηεία. Καη απηφ έθαλε ηνπο αλζξψπνπο λα δέλνληαη καδί ηνπ.
32
Αλά ηνπο αηψλεο πνιινί ζηξαηησηηθνί δηνηθεηέο βαζίζηεθαλ ζηηο δνθηκαζκέλεο
ζηξαηεγηθέο ηνπ Αιεμάλδξνπ. Οη Ρσκαίνη απηνθξάηνξεο εκπλένληαλ απφ ηνλ δεζπνηηθφ
Αιέμαλδξν. Σνλ αγαπνχζαλ, γηαηί πέηπρε πξάγκαηα πνπ άιινη ζεσξνχζαλ αδχλαηα. ηαλ
ν Ηνχιηνο Καίζαξαο έθηαζε ζε ειηθία 32 εηψλ ιέγεηαη φηη έθιαςε ζηε ζθέςε φηη δελ είρε
θαηαθέξεη θάηη ηφζν ζπνπδαίν φζν ν Αιέμαλδξνο. Δίλαη θαλεξφ φηη, φπσο πνιινί άιινη
Ρσκαίνη ν Ηνχιηνο Καίζαξαο δηαθαηέρνληαλ απφ ην ζχκπιεγκα ηνπ Αιεμάλδξνπ. ινη νη
Ρσκαίνη ηνλ δήιεπαλ. Έλαο απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο ζηξαηεγνχο ηνπ αξραίνπ θφζκνπ ν
Αλλίβαο, επεξεάζηεθε θη απηφο απφ ηνλ Αιέμαλδξν. Καη νη δχν εκθνξνχληαλ απφ ην κίζνο
γηα έλαλ παιηφ ερζξφ. Ο Αιέμαλδξνο ήζειε λα ηηκσξήζεη ηνπο Πέξζεο θαη ν Αλλίβαο ηνπο
Ρσκαίνπο.
ηνλ πφιεκν ηεο ακεξηθαληθήο αλεμαξηεζίαο ε ζηξαηεγηθή ηνπ Σδψξηδ Οπάζηγθηνλ
φθεηιε πνιιά ζηνλ Αιέμαλδξν. ε φ,ηη έθαλε ν Οπάζηγθηνλ δηαθξίλεηαη ε επίδξαζε ηνπ
Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ. Ο δηάπινπο ηνπ πνηακνχ Νηέιαγνπεξ είλαη πηζηή αληηγξαθή, απφ
άπνςε ζηξαηεγηθήο θαη ηαθηηθήο ηεο κάρεο ηνπ Αιεμάλδξνπ ζηνλ Τδάζπε. Σνλ Γεθέκβξην
ηνπ 1776 ν ζηξαηεγφο Οπάζηγθηνλ νδήγεζε ηνπο ζθιεξνηξάρεινπο άλδξεο ηνπ λα
δηαζρίζνπλ ηνλ πνηακφ Νηέιαγνπεξ θαη λα επηηεζνχλ θαηάησλ Βξεηαλψλ. Ζ απξνζδφθεηε
λίθε ηνπο ζην Σξέληνλ ζηάζεθε απνθαζηζηηθή ζηνλ πφιεκν ηεο ακεξηθαληθήο
αλεμαξηεζίαο.
Χο καζεηήο, ν Κνξζηθαλφο ζηξαηεγφο Ναπνιέσλ Βνλαπάξηεο γνεηεπφηαλ θη απηφο
απφ ηνπο κχζνπο γηα ηνλ Μέγα Αιέμαλδξν. Ζ αδίζηαθηε θηινδνμία ηνπ Ναπνιένληα
γξήγνξα ηνλ πξνψζεζε ςειά ζηηο ηάμεηο ηνπ ζηξαηνχ. πσο θαη ν Αιέμαλδξνο εδξαίσζε
ηελ εμνπζία ηνπ ράξε ζε κηα ζεηξά απφ ηνικεξέο ζηξαηησηηθέο λίθεο. Με ηελ πξψηε
επθαηξία, αθνινχζεζε ηα ρλάξηα ηνπ Αιεμάλδξνπ… ζην ηαμίδη ηνπ ζηελ Αίγππην. Σν
επεξέαζε θπξίσο ε ζξεζθεπηηθή πνιηηηθή ηνπ Αιεμάλδξνπ… ν ηξφπνο πνπ
πξνζαξκνδφηαλ ζηηο ζπλζήθεο…θαη πηνζεηνπζε ηηο αληηιήςεηο ησλ ρσξψλ ζηηο νπνίεο
βξηζθφηαλ. Σν 1802 ν γαιιηθφο ιαφο ηνλ ςήθηζε ¨ηζφβην χπαην¨… θαη κφιηο δχν ρξφληα
αξγφηεξα, ν Ναπνιέσλ ζηέθεηαη απηνθξάηνξαο. πσο θαη ν Αιέμαλδξνο ν Ναπνιέσλ
ελέπλεε απφιπηε αθνζίσζε ζηνπο άληξεο ηνπ. Καη νη δχν γλψξηδαλ ηνπο άληξεο ηνπο κε ην
φλνκά ηνπο… θαη αληάκεηβαλ ηε γελλαηφηεηά ηνπο ζην πεδίν ηεο κάρεο. ηαλ ν Ναπνιέσλ
ζθεθηφηαλ ηελ εηζβνιή ζηε Ρσζία αλαινγηδφηαλ ζπρλά ηνλ Μέγα Αιέμαλδξν ιφγσ ησλ
κεγάισλ απνζηάζεσλ πνπ ήηαλ ην θνηλφ ζεκείν. Αληίζεηα κε ηνλ Αιέμαλδξν φκσο ν
Ναπνιέσλ αληηκεηψζηζε κηα νδπλεξή ήηηα θαη ηειηθά εμνξίζηεθε. πνηα θη αλ ήηαλ ε
θαηάιεμή ηνπ, ν Ναπνιέσλ, φπσο θαη ν Αιέμαλδξνο πίζηεπε αθξάδαληα φηη ηνλ είρε
επηιέμεη ε κνίξα γηα θάηη κεγάιν. Πίζηεπε φηη ζηνλ πφιεκν ν άλζξσπνο δελ ήηαλ ηίπνηα
αιιά θαη φηη έλαο άλζξσπνο κπνξεί λα θέξεη ηε λίθε.
33
Ο ζηξαηεγφο ηνπ Β΄ Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ Σδφξηδ Πάηνλ είρε βγεί απφ ην ίδην
θαινχπη κε ηνλ Αιέμαλδξν. Απφ ηηο πξψηεο κέξεο ζηε ζηξαηησηηθή αθαδεκία Γνπέζη Πφηλη
ν Σδφξηδ Πάηνλ ζαχκαδε ηα θαηνξζψκαηα φισλ ησλ θιαζηθψλ εξψσλ αιιάθπξίσο ηνπ
Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ. Τπάξρνπλ πνιιά θείκελα θαη ζεκεηψζεηο πνπ δείρλνπλ φηη ν Πάηνλ
ήζειε πξαγκαηηθά λα κηκεζεί ην έλδνμν παξειζφλ ηνπ Αιεμάλδξνπ. πσο θαη ην είδσιφ
ηνπ ν Πάηνλ εληφπηδε ηηο αδπλακίεο ησλ ερζξψλ ηνπ. Μπνξνχζε έηζη λα βξεη ηνλ θαιχηεξν
ηξφπν λα ηνπο ληθήζεη. Ήξσαο ηνπ ήηαλ ν Αιέμαλδξνο. Δθείλν πνπ ζαχκαδε πεξηζζφηεξν
ζ΄ απηφλ ήηαλ ε πεηζαξρία πνπ επέβαιε ζηνπο ζηξαηηψηεο ηνπ. Ο Πάηνλ φπσο θαη ν
Αιέμαλδξνο έκνηαδε ηθαλφο λα επηηχρεη εθείλν πνπ θαλείο άιινο ζηξαηεγφο δε κπνξνχζε.
ε κηα ηνικεξή θίλεζε ην 1944 ν απνθαζηζηηθφο Πάηνλ άιιαμε θαηεχζπλζε ησλ
ζηξαηεπκάησλ ζηξέθνληαο ηνπο 100.000 άληξεο ηνπ απφ ηελ αλαηνιή πξνο ην βνξξά.
Βαδίδνληαο 150 ρηιηφκεηξα ζε 3 εκέξεο, επηηέζεθαλ ζηνπο Γεξκαλνχο. Όζηεξα απφ 3
εβδνκάδεο ζθιεξψλ καρψλ ην ξηςνθίλδπλν ζηνίρεκα ηνπ Πάηνλ απέδσζε. Ζ παηξίδα ηνπ
ηνλ ππνδέρζεθε σο κεγάιν ζηξαηεγφ, φκσο ν ίδηνο έλησζε φηη δελ έθηαλε ηνλ ήξσά ηνπ
ηνλ Αιέμαλδξν.
Ο Αιέμαλδξνο απνηειεί ην κέηξν γηα φιεο ηηο επνρέο γηα ην θαιφ θαη γηα ην θαθφ.
Καη απηφ είλαη πνπ ηνλ θάλεη ηφζν ειθπζηηθφ, ζρεδφλ αθαηακάρεην. Πξφηππν γηα φινπο
φζνη απνβιέπνπλ ζηελ αξρεγία θαη ηε κεγαινζχλε. Ζ ηέρλε ηνπ πνιέκνπ είλαη κία κφλν
άπνςε ηεο θιεξνλνκηάο ηνπ Αιεμάλδξνπ. Γεκηνχξγεζε επίζεο λένπο εκπνξηθνχο
δξφκνπο. θπξειάηεζε ηηο πνιηηηζηηθέο ζρέζεηο Αλαηνιήο θαη Γχζεο. Ο Αιέμαλδξνο
δηέδσζε ηνλ ειιεληθφ πνιηηηζκφ. Έηζη, νη ειιεληθέο ηξαγσδίεο παίδνληαη ζην ζεκεξηλφ Ηξάλ
θαη ε ειιεληθή θηινζνθία θηάλεη ηειηθά κέζσ ηεο Ηλδίαο κέρξη ηε ξη Λάλθα. Πξφθεηηαη γηα
κηα απίζηεπηε πλεπκαηηθή γνληκνπνίεζε. Πάλσ απ΄ φια φκσο, ζεσξείηαη έλαο απφ ηνπο
πην πξνηθηζκέλνπο. Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο έγηλε ην ζχκβνιν ηεο αδάκαζηεο θηινδνμίαο θαη
ησλ θνινζζηαίσλ θαηνξζσκάησλ. Σν ζάξξνο, ν αηξφκεηνο ραξαθηήξαο ηνπ, ν
απζνξκεηηζκφο ηνπ, ε αθνζίσζε ηελ νπνία ελέπλεε φια απηά ηνλ θάλνπλ κηα κνξθή
αζχιιεπηε πέξα απφ θάζε θαληαζία. Ο Μέγαο Αιέμαλδξνο ππήξμε έλαο κπζηθφο εγέηεο
πνπ ηνλ βαζάληδε σο έκκνλε ηδέα ν ίδηνο ηνπ ν κχζνο. Γπφκηζε ρηιηάδεο ρξφληα αξγφηεξα
κηιάκε αθφκε γηα ηνπο εθπιεθηηθνχο άζινπο ηνπ. Σειηθά ν Αιέμαλδξνο πέηπρε απηφ πνπ
δεηνχζε.
34
6. ΔΡΔΤΝΗΣΙΚΟ ΜΔΡΟ
6.1 ΔΡΔΤΝΑ ΣΟ ΚΟΙΝΟ
Σα ζπγθεληξσηηθά απνηειέζκαηα ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ είλαη:
a b c d e
εξώηεζε 1 2 4 9 9 28
εξώηεζε 2 3 49 0
εξώηεζε 3 47 3 2
εξώηεζε 4 6 5 41
εξώηεζε 5 11 6 27 8
εξώηεζε 6 24 9 19
εξώηεζε 7 9 43
εξώηεζε 8 19 28 5
εξώηεζε 9 15 30 7
εξώηεζε 10 12 5 35
εξώηεζε 11 25 18 9
εξώηεζε 12 8 40 4
εξώηεζε 13 11 37 4
εξώηεζε 14 47 3 2
εξώηεζε 15 46 6
6.2 ΠΡΟΓΙΑΓΡΑΦΔ ΓΙΑΓΡΑΜΜΑ
Με ηελ θαηακέηξεζε θαη ηε ζπγθέληξσζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ
εξσηεκαηνιφγηνπ δηαπηζηψζεθε φηη ε πιεηνςεθία ησλ καζεηψλ πνπ ξσηήζεθαλ γλψξηδε
ηελ απάληεζε ζε πνιιά απφ ηα δεηήκαηα πνπ ηεο ηέζεθαλ. Παξαηεξήζακε, ινηπφλ, φηη νη
πεξηζζφηεξνη καζεηέο γλψξηδαλ αξθεηά ζηνηρεηά γηα ηε ζπνπδαία πξνζσπηθφηεηα ηνπ Μ.
Αιεμάλδξνπ θαη ζπγθεθξηκέλα γηα ε δσή ηνπ, ηε κφξθσζε ηνπ, ηα ζηξαηησηηθά ηνπ
επηηεχγκαηα, θάζε θαη ηελ επηξξνή πνπ άζθεζε θαη ζπλερίδεη λα αζθεί αθφκε θαη ζήκεξα
ζηνλ νηθνλνκηθφ θαη πνιηηηθφ ηνκέα αιιά θαη ζην ρψξν ησλ γξακκάησλ θαη ησλ ηερλψλ,
ηεο ζξεζθείαο θαη ηεο νηθνδφκεζεο. Διπίδνπκε σζηφζν κε απηή καο ηελ πξνζπάζεηα
λα δηεγείξακε αθφκε πεξηζζφηεξν ην ελδηαθέξνλ ησλ ζπκκαζεηψλ καο ζρεηηθά κε απηφλ
ηνλ ζπνπδαίν εγέηε ν νπνίνο έρεη θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηε δσή καο αθφκε θαη ζήκεξα.
35
Eξώηεζε 1:ε πνηνύο ηνκείο έδεημε θύξην ελδηαθέξνλ ν
Αιέμαλδξνο όηαλ έγηλε βαζηιηάο;
0
5
10
15
20
25
30
εξσηεζε 1
a)ζηελ πνιενδνκία b)ζηελ αξρηηεθηνληθή c)ζηνπο ρξεζηνύ λόκνπο d)ζηελ
θύιαμε πόιεσλ e)όια ηα παξαπάλσ
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
εηξά5
Δξώηεζε 2 :Πώο ζπκπεξηθεξόηαλ ν Αιέμαλδξνο ζηνπο
θαηαθηεκέλνπο ;
0
10
20
30
40
50
60
εξσηεζε 2
a)ηνπο ζθόησλε b)ηνπο ζεβόηαλ c)ηνπο βαζάληδε
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
εηξά5
Δξώηεζε 3 :Πνην ήηαλ ην νξακα ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ
;
0
10
20
30
40
50
εξσηεζε 3
a)κηα παγθόζκηα ελόηεηα κε ηε δεκηνπξγία κηαο απέξαληεο απηνθξαηνξίαο
b)ήζειε λα εθδηθεζεί ηνπο Πέξζεο c)έςαρλε γηα λένπο δξόκνπο ζην
εκπόξην
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
εηξά5
36
Γηαηί δελ κπήθε ζηελ Δ.Δ. ε FYROM αλ θαη έβαιε ππνςεθηόηεηα
γηα λα εληαρζεί ζηελ ζπκκαρία;
0
10
20
30
40
50
εξσηεζε 4
a)ιόγσ δηπισκαηηθώλ δηαθνξώλ b)ιόγσ δηπισκαηηθώλ δηαθνξώλ ζηα ζύλνξά ηεο
c)ιόγσ δηαθσλίαο ηνπ νλόκαηόο ηεο κε ηελ Διιάδα;
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
Δξώηεζε 5:Σα λνκίζκαηα ζηελ επνρή ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ
ήηαλ θηηαγκέλα από:
0
5
10
15
20
25
30
εξσηεζε 5
a)ρξπζό b)αζήκη c)ρξπζό θαη αζήκη d)άιιν
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
Δξώηεζε 6: Πνην ήηαλ ην πξώην λόκηζκα πνπ έθνςε ν
Αιέμαλδξνο;
0
5
10
15
20
25
30
εξσηεζε 6
a)ηεηξάδξαρκν b)ρξπζό θαη αξγπξό λόκηζκα c)θαλέλα από ηα δύν/άιιν
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
37
Δξώηεζε 7: Ξέξεηε θάηη ζρεηηθά κε ηε ζύγρξνλε ηέρλε πνπ
αθνξά ην όλνκα ηνπ Μέγα Αιεμάλδξνπ;
0
10
20
30
40
50
εξσηεζε 7
a)λαη b)όρη
εηξά1
εηξά2
εηξά3
Δξώηεζε 8:Ο Αιέμαλδξνο ζηηο πεξηνρέο πνπ θαηέθηεζε ίδξπζε
πόιεηο.Πόζεο από απηέο νλνκάζηεθαλ Αιεμάλδξεηεο;
0
5
10
15
20
25
30
εξσηεζε 8
a) 26 b) 16 c) 36
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
Δξώηεζε 9:Πνπ βξηζθόηαλ ν λαόο ηεο Αξηέκηδνο;
0
5
10
15
20
25
30
35
εξσηεζε 9
a)ζηελ Αιεμάλδξεηα b)ζηελ Έθεζν c)ζηε Βαβπιώλα
εηξά1
εηξά2
εηξά3
38
Δξώηεζε 10:Πνηόο ήηαλ ν ζπνπδαηόηεξνο δάζθαινο ηνπ
Μεγάινπ Αιμάλδξνπ;
0
10
20
30
40
εξσηεζε 10
a)Λύζαλδξνο b)Λσλίδαο c)Αξηζηνηέιεο
εηξά1
εηξά2
εηξά3
Δξώηεζε 11:Πνπ έρηηζε ην λαό ηνπ(Οιπκπίνπ Γηόο)ν Μέγαο
Αιέμαλδξνο;
0
510
15
2025
30
εξσηεζε 11
a)ζηελ Αθξόπνιε ησλ άξδσλ b)ζηελ Αιεμάλδξεηα ηεο Αηγύπηνπ c)ζηα ηάγεηξα ηε
Υαιθηδηθήο
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
Eξώηεζε 12:Ση ήηαλε ε ζάξηζζα;
0
10
20
30
40
50
εξσηεζε 12
a)μίθνο b)δόξπ c)ηόμν
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
39
Δξώηεζε 13:Πνηό ήηαλ ην απνηέιεζκα ηεο κάρεο ησλ
Γαπγακήισλ;
0
10
20
30
40
εξσηεζε 13
a)ήηηα ηνπ Αιέμαλδξνπ b)λίθε ηνπ Αιέμαλδξνπ c)ζπκβηβαζκόο κε ηνλ αληίπαιν
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
Δξώηεζε 14:Ση ήηαλ ν Γόξδηνο Γεζκόο;
0
10
20
30
40
50
εξσηεζε 14
a)πνιύπινθνο θόκπνο b)ζπλζήθε εηξήλεο κηαμύ θξαηώλ
εηξά1
εηξά2
εηξά3
εηξά4
Eξώηεζε 15:Πηζηεύεηε πσο ν Μέγαο Αιέμαλδξνο δηθαίσο ζεσξείηαη
ν κεγαιύηεξνο ζηξαηεγόο ησλ αξραίσλ ρξόλσλ;Γηαηί;
0
10
20
30
40
50
εξσηεζε 15
a)λαη b)όρη
εηξά1
εηξά2
40
6.3 ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΤΛΙΚΧΝ ΚΑΙ ΜΔΧΝ
Σν κέζν πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε απφ ηνπο εξεπλεηέο ήηαλ ην εξσηεκαηνιφγην, ζην νπνίν
απάληεζαλ νη καζεηέο ηεο Α΄ Λπθείνπ ηνπ 2011-2012.
ΔΡΧΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΣΟ ΜΔΓΑ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ
Δξσηήζεηο 1. ε πνηνπο ηνκείο έδεημε θχξην ελδηαθέξνλ ν Αιέμαλδξνο φηαλ έγηλε βαζηιηάο;
a) ζηελ πνιενδνκία b) ζηελ αξρηηεθηνληθή c) ζηνπο ρξεζηνχο λφκνπο d) ζηελ θχιαμε πφιεσλ e) φια ηα παξαπάλσ
2. Πψο ζπκπεξηθεξφηαλ ν Αιέμαλδξνο ζηνπο θαηαθηεκέλνπο;
a) ηνπο ζθφησλε b) ηνπο ζεβφηαλ c) ηνπο βαζάληδε
3. Πνην ήηαλ ην φξακα ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ;
a) κηα παγθφζκηα ελφηεηα κε ηε δεκηνπξγία κηαο απέξαληεο απηνθξαηνξίαο b) ήζειε λα εθδηθεζεί ηνπο Πέξζεο c) έςαρλε γηα λένπο δξφκνπο ζην εκπφξην
4. Γηαηί δελ κπήθε ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε ε FYROM αλ θαη έβαιε ππνςεθηφηεηα γηα
λα εληαρζεί ζηελ ζπκκαρία; a) ιφγσ δηπισκαηηθψλ δηαθνξψλ b) ιφγσ δηπισκαηηθψλ δηαθνξψλ ζηα ζχλνξα ηεο c) ιφγσ δηαθσλίαο ηνπ νλφκαηνο ηεο κε ηελ Διιάδα
5. Σα λνκίζκαηα ζηελ επνρή ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ ήηαλ θηηαγκέλα απφ:
a) ρξπζφ b) αζήκη c) ρξπζφ θαη αζήκη d) άιιν
6. Πνην ήηαλ ην πξψην λφκηζκα πνπ έθνςε ν Αιέμαλδξνο;
a) ηεηξάδξαρκν b) ρξπζφ θαη αξγπξφ λφκηζκα c) θαλέλα απφ ηα δπν/άιιν
7. Ξέξεηε θάηη ζρεηηθά κε ηελ ζχγρξνλε ηέρλε πνπ αθνξά ν φλνκα ηνπ Μέγα
Αιεμάλδξνπ; a) λαη b) φρη
Αλ λαη ηη αθξηβψο; ……………………………………………………………
41
8. Ο Αιέμαλδξνο ζηηο πεξηνρέο πνπ θαηέθηεζε ίδξπζε πφιεηο. Πφζεο απφ απηέο
νλνκάζηεθαλ Αιεμάλδξεηεο ; a) 26 b) 16 c) 36
9. Πνπ βξηζθφηαλ ν λαφο ηεο Αξηέκηδνο ;
a) ζηελ Αιεμάλδξεηα b) ζηελ Έθεζν c) ζηε Βαβπιψλα
10. Πνηνο ήηαλ ν ζπνπδαηφηεξνο δάζθαινο ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ ;
a) Λπζίκαρνο b) Λεσλίδαο ( Ζπεηξψηεο) c) Αξηζηνηέιεο
11. Πνπ έρηηζε ην λαφ ηνπ (Οιπκπίνπ Γηφο) ν Μέγαο Αιέμαλδξνο;
a) ζηελ Αθξφπνιε ησλ άξδεσλ b) ζηελ Αιεμάλδξεηα ηεο Αηγχπηνπ c) ζηα ηάγεηξα ηεο Υαιθηδηθήο
12. Ση ήηαλε ε ζάξηζζα ;
a) μίθνο b) δφξπ c) ηφμν
13. Πνην ήηαλ ην απνηέιεζκα ηεο κάρεο ησλ Γαπγακήισλ;
a) Ήηηα ηνπ Αιεμάλδξνπ b) Νίθε ηνπ Αιεμάλδξνπ c) πκβηβαζκφο κε ηνλ αληίπαιν
14. Ση ήηαλ ν Γφξδηνο Γεζκφο;
a) πνιχπινθνο θφκπνο b) ζπλζήθε εηξήλεο κεηαμχ θαξαησλ c) δηάηαγκα αλεμηζξεζθίαο
15. Πηζηεχεηε πσο ν Μέγαο Αιέμαλδξνο δηθαίσο ζεσξείηαη ν κεγαιχηεξνο ζηξαηεγφο
ησλ αξραίσλ ρξφλσλ; Γηαηί;
…………………………………………………………………………..................
…………………………………………………………………………..................
…………………………………………………………………………..................
…………………………………………………………………………..................
…………………………………………………………………………..................
…………………………………………………………………………..................
42
7. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Ζ αξρηθή ππφζεζε ήηαλ φηη: Αλ ξσηήζσ ηνπο ζπκκαζεηέο κνπ ζηελ A΄ Λπθείνπ ην
ζρνιηθφ έηνο 2011-2012 ζα γλψξηδαλ γηα ην Μ.Αιέμαλδξν. Σν ζπκπέξαζκα απνδέρεηαη ηελ αξρηθή ππφζεζε. Μεηά ηελ επεμεξγαζία ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ θαη ηελ θαηακέηξεζε ησλ απαληήζεσλ νη ζπκκαζεηέο κνπ γλψξηδαλ γηα ην Μ.Αιέμαλδξν.
8. ΑΤΣΟΑΞΙΟΛΟΓΗΗ Ζ δνπιεία ζηελ εξγαζία κε ηίηιν ε „Ζ Εσή ηνπ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ θαη ν
αληίθηππνο ηεο ζην ζήκεξα‟ έγηλε απφ εκέλα θαη ηνπο άιινπο ζπκκαζεηέο κνπ θαη ηελ νκάδα κνπ κε νκαδηθφηεηα θαη ζπλεξγαζία.
Βεβαία γηα λα ηα πεηχρνπκε ηελ νινθιήξσζε ηεο εξγαζίαο θαη λα έρνπκε ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα δειαδή λα κάζνπκε λα δνπιεχνπκε κε νκαδηθφηεηα ρξεηαζηήθακε θαη ηελ βνήζεηα κεξηθψλ εθπαηδεπηηθψλ. Καη κε ηελ θαζνδήγεζή ηνπο θαηαθέξακε απηφ ην απνηέιεζκα. Γειαδή λα έρνπκε κηα σξαία θαη θαιά δηαηππσκέλε εξγαζία. Βέβαηα δελ ζα είρακε απηφ ην απνηέιεζκα ρσξίο ηελ ζπλεξγαζία ησλ ζπκκαζεηψλ κνπ. Δπίζεο πηζηεχσ φηη ηεξνχζακε φιεο ηηο πξνδηαγξαθέο γηα λα πεηχρνπκε ζε κηα πνιχ θαιή εξγαζία.
9. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1.www.alexanderofmacedon.info 2.www.partidamou.gr 3.www.digitalschool.minedu.gov.gr 4.www.patris.gr/articles 5.www.users.otenet.gr 6.www.ogiotatos.gr 7.www.apodimos.com 8.www.el.wikipedia.gr 9.www.greekbiblos.gr 10.www.noiazomai.agrinio.org 11.www.pressnews.eu 12.www.dim-sapon.rod.sch.gr 13. ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΜΔΓΑ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟ ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΔΘΝΗΚΖ ΓΡΑΜΜΖ ΟΗΚΟΤΜΔΝΗΚΟ ΔΛΛΖΝΗΜΟ ΔΠΔ ΔΚΓΟΖ 2004 ΘΔΟΥΑΡΖ ΜΗΥ ΠΡΟΒΑΣΑΚΖ 14. ΜΔΓΑΛΖ ΔΠΗΣΖΜΖ ΚΑΗ ΕΧΖ 2005
43
Δπξηζθφκελνο ζηα πξφζπξα ηνπ ζαλάηνπ, ν Μέγαο Αιέμαλδξνο ζπγθάιεζε
ηνπο ζηξαηεγνχο ηνπ θαη ηνπο θνηλνπνίεζε ηηο ηξεηο ηειεπηαίεο επηζπκίεο ηνπ:
1. Να κεηαθεξζεί ην θέξεηξφ ηνπ ζηνπο ψκνπο απφ ηνπο θαιχηεξνπο
γηαηξνχο ηεο επνρήο.
2. Σνπο ζεζαπξνχο πνπ είρε απνθηήζεη (αζήκη, ρξπζάθη, πνιχηηκνπο
ιίζνπο) λα ηνπο ζθνξπίζνπλ ζε φιε ηε δηαδξνκή κέρξη ηνλ ηάθν ηνπ.
3. Σα ρέξηα ηνπ λα κείλνπλ λα ιηθλίδνληαη ζηνλ αέξα, έμσ απφ ην θέξεηξν,
ζε ζέα φισλ.
Έλαο απφ ηνπο ζηξαηεγνχο, έθπιεθηνο απφ ηηο αζπλήζηζηεο επηζπκίεο,
ξψηεζε ηνλ Αιέμαλδξν πνηνη ήηαλ νη ιφγνη.
Ο Αιέμαλδξνο ηνπ εμήγεζε:
1. Θέισ νη πην δηαπξεπείο γηαηξνί λα ζεθψζνπλ ην θέξεηξφ κνπ, γηα λα
κπνξνχλ λα δείμνπλ κε απηφ ηνλ ηξφπν φηη νχηε εθείλνη δελ έρνπλ,
κπξνζηά ζην ζάλαην, ηε δχλακε λα ζεξαπεχνπλ!
2. Θέισ ην έδαθνο λα θαιπθζεί απφ ηνπο ζεζαπξνχο κνπ, γηα λα
κπνξνχλ φινη λα βιέπνπλ φηη ηα αγαζά πνπ απνθηνχκε εδψ,
παξακέλνπλ!
3. Θέισ ηα ρέξηα κνπ λα αησξνχληαη ζηνλ αέξα, γηα λα κπνξνχλ νη
άλζξσπνη λα βιέπνπλ φηη εξρφκαζηε κε ηα ρέξηα άδεηα θαη κε ηα ρέξηα
άδεηα θεχγνπκε, φηαλ ηειεηψζεη γηα εκάο ν πην πνιχηηκνο ζεζαπξφο
πνπ είλαη ν ρξφλνο!
44
