Είδος: Εφημερίδα / Ένθετο : ΒΙΒΛΙΑΗμερομηνία: Κυριακή, 12-12-2010Σελίδα: 6,7 (1 από 2)Μέγεθος: 1829 cm ²Μέση κυκλοφορία: 22970Επικοινωνία εντύπου: (210) 4808000

Λέξη κλειδί: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

Ζωή Ο κορυφαίος

noirrms, πεζογράφοε και κριτικόε, ο Εντγκαρ Αλαν Ποε ήταν ο πρώtos

Αμερικανόε συγγραφέαε που κατέκτησε διεθνή αναγνώριση. As

ποιητήβ ανέπτυξε ένα είδοε δραματοποιημένου εσωτερικού

μονολόγου και λυρικού υμνητικού ύφουε που αποσκοπούσε

να αποτυπώσει μια οραματική κατάσταση «υπέρτατηε ομορφιάε»,

«πέρα από τον χώρο και έξω από τον χρόνο», επενδύονταε στην ηχητικότητα

των λέξεων και στη μουσικότητα τηε υπνωτιστική5 επανάληψηε.

Os Kprtixos αντιτάχθηκε στον τοπικισμό και τον αμερικανικό λογοτεχνικό εθνικισμό και έδωσε ιδιαίτερη

σημασία στην ορθότητα -ens γλώσσαε, του μέτρου και ins δομή3. Os διηγηματογράφοε ήταν ιδιοcpuris.

Πειραματίστηκε στην προ-ε-

U Ο Κόναν Ντουλ του χρωστάει την ιδέα του μοναχικού ντετέκτιβ και της επαγωγικής μεθόδου του, ο Νίτσε και ο Κάφκα τον σέβονταν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Κόνραντ και ο Τζόυς διέκριναν στο έργο του τα σπέρματα της σύγχρονης λογοτεχνίας.

πιστημονική φαντασία, έγραψε πολυεπίπεδε5 σάτιρεε, υπήρξε πρόδρομοε

του αστυνομικού μυθιστορήματοε και τελειοποίησε το γοτθικό

αφήγημα tppixns, τρόμου και μυστηρίου, όχι μονάχα επινοώνταε ιστορίε$

με έντονη την παρουσία του τερατώδου$ και του απόκοσμου, αλλά κυρίωε αποδίδονταε τον εσωτερικό

μονόλογο διαταραγμένων n-

Ζωή Ο κορυφαίος

noirrms, πεζογράφοε και κριτικόε, ο Εντγκαρ Αλαν Ποε ήταν ο πρώtos

Αμερικανόε συγγραφέαε που κατέκτησε διεθνή αναγνώριση. As

ποιητήβ ανέπτυξε ένα είδοε δραματοποιημένου εσωτερικού

μονολόγου και λυρικού υμνητικού ύφουε που αποσκοπούσε

να αποτυπώσει μια οραματική κατάσταση «υπέρτατηε ομορφιάε»,

«πέρα από τον χώρο και έξω από τον χρόνο», επενδύονταε στην ηχητικότητα

των λέξεων και στη μουσικότητα τηε υπνωτιστική5 επανάληψηε.

Os Kprtixos αντιτάχθηκε στον τοπικισμό και τον αμερικανικό λογοτεχνικό εθνικισμό και έδωσε ιδιαίτερη

σημασία στην ορθότητα -ens γλώσσαε, του μέτρου και ins δομή3. Os διηγηματογράφοε ήταν ιδιοcpuris.

Πειραματίστηκε στην προ-ε-

U Ο Κόναν Ντουλ του χρωστάει την ιδέα του μοναχικού ντετέκτιβ και της επαγωγικής μεθόδου του, ο Νίτσε και ο Κάφκα τον σέβονταν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Κόνραντ και ο Τζόυς διέκριναν στο έργο του τα σπέρματα της σύγχρονης λογοτεχνίας.

πιστημονική φαντασία, έγραψε πολυεπίπεδε5 σάτιρεε, υπήρξε πρόδρομοε

του αστυνομικού μυθιστορήματοε και τελειοποίησε το γοτθικό

αφήγημα tppixns, τρόμου και μυστηρίου, όχι μονάχα επινοώνταε ιστορίε$

με έντονη την παρουσία του τερατώδου$ και του απόκοσμου, αλλά κυρίωε αποδίδονταε τον εσωτερικό

μονόλογο διαταραγμένων n-

www.clipnews.gr

Είδος: Εφημερίδα / Ένθετο : ΒΙΒΛΙΑΗμερομηνία: Κυριακή, 12-12-2010Σελίδα: 6,7 (2 από 2)Μέγεθος: 1829 cm ²Μέση κυκλοφορία: 22970Επικοινωνία εντύπου: (210) 4808000

Λέξη κλειδί: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

σύντομη και βασανισμένη συγγραφέας του «αλλόκοτου» αποτύπωσε στο έργο του την υπέρτατη ομορφιά

ρώων και δραματοποιώνταε σε πολλαπλά επίπεδα τον πνευματικό και

ψυχικό αναβρασμό. To σημαντικότερο είναι ότι το παρασυνειδησιακό

αποτέλεσμα που επιτυγχάνει γίνεται με εξαιρετική αρχιτεκτονική

συμμετρία και θαυμαστή αίσθηση των αναλογιών. Σκηνικό, λεπτομέρειεε

και πλοκή υφαίνονται σε ένα αδιαχώριστο σύνολο με πραγματικά αριστοτεχνικό τρόπο.

Γι' αυτό και τον ερωτεύτηκαν συμβολιστέ$ και σουρεαλιστέε: ο Βερλαίν,

ο Ρεμπώ, ο Μαλαρμέ, ο Βαλερύ τον θαύμαζαν. Ο Μπωντλέρ,

πρώτοΞ εισηγητή5 του στη Γαλλία, δήλωνε ncos στα διηγήματα και τα ποιήματά του είχε ανακαλύψει «όχι απλώ5 κάποια θέματα που είχα ονειρευτεί,

αλλά τ^ προτάσειε που είχα σκεφτεί γραμμένεε από το χέρι

του πριν από είκοσι χρόνια». Cis «άμεμπτο ποιητή», τον περιέγραφε

στον Ζιντ ο Βαλερύ- όσο για tous Αγγλουε ομοτέχνου3 του, ο Τένυσον αναγνωρίζει την «πρωτότυπη μεγαλοφυία

του», ο Τόμαε Χάρντυ το γλωσσικό του εύρο3, ο Κόναν Ντουλ του χρωστάει την ιδέα του μοναχικού

ντετέκτιβ και xns επαγωγικήε μεθόδου του, ο Νίτσε και ο Κάφκα τον

σέβονταν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Κόνραντ και ο Τζόυε διέκριναν στο έργο

του τα σπέρματα xns σύγχρονηε λογοτεχνία5.

Κι όμως, n μέθοδόε του ισορροπούσε επικίνδυνα στο χείλοε του κακού

γούστου. To παραδεχόταν ο i6ios, τονίζονται σ' έναν από tous πολλούε εκδότε$ των ιστοριών του, ότι τα αφηγήματά

του περιείχαν «το παράλογο που τονίζεται \ies στο γκροτέσκο, το τρομερό που χρωματίζεται

μεε στο τρομακτικό, το πνευματώδε5 που μεγαλοποιείται μεε στο κωμικό,

το αλλόκοτο επεξεργασμένο μέσα από το παράξενο και το μυστικιστικό».

Μεγάλη υπερβολή, πολλέε ακρότητε$, ιδιάζων ζόφο5: ίσωε γιατί

αυτόε ο κατ' εξοχήν συγγραφέοε του «αλλόκοτου», παραδομένο5 από πολύ vcopis στη σαγήνη του αφανισμού

(«Δεν θα μπορούσα v' αγαπήσω παρά μόνο εκεί όπου ο 00votos/

ενώνει την ανάσα του μ' αυτήν xns ομορφιάε» έγραφε πριν κλείσει τα είκοσι

του χρόνια) δεν έπαψε ούτε στη ζωή του να ερωτοτροπεί με τα όρια, ταλαντευόμενοε μεταξύ καταστροφήε,

κατάθλιψε, απόρριψηβ και εγκατάλειψε, nivovcas και τζογάpovtas,

βλέπονταε x\s γυναίκεβ xns ζωήβ του να πεθαίνουν μία μία και

Γης κατερινας ςχινα

. Ρ™1 Ackroyd

σύντομη και βασανισμένη συγγραφέας του «αλλόκοτου» αποτύπωσε στο έργο του την υπέρτατη ομορφιά

ρώων και δραματοποιώνταε σε πολλαπλά επίπεδα τον πνευματικό και

ψυχικό αναβρασμό. To σημαντικότερο είναι ότι το παρασυνειδησιακό

αποτέλεσμα που επιτυγχάνει γίνεται με εξαιρετική αρχιτεκτονική

συμμετρία και θαυμαστή αίσθηση των αναλογιών. Σκηνικό, λεπτομέρειεε

και πλοκή υφαίνονται σε ένα αδιαχώριστο σύνολο με πραγματικά αριστοτεχνικό τρόπο.

Γι' αυτό και τον ερωτεύτηκαν συμβολιστέ$ και σουρεαλιστέε: ο Βερλαίν,

ο Ρεμπώ, ο Μαλαρμέ, ο Βαλερύ τον θαύμαζαν. Ο Μπωντλέρ,

πρώτοΞ εισηγητή5 του στη Γαλλία, δήλωνε ncos στα διηγήματα και τα ποιήματά του είχε ανακαλύψει «όχι απλώ5 κάποια θέματα που είχα ονειρευτεί,

αλλά τ^ προτάσειε που είχα σκεφτεί γραμμένεε από το χέρι

του πριν από είκοσι χρόνια». Cis «άμεμπτο ποιητή», τον περιέγραφε

στον Ζιντ ο Βαλερύ- όσο για tous Αγγλουε ομοτέχνου3 του, ο Τένυσον αναγνωρίζει την «πρωτότυπη μεγαλοφυία

του», ο Τόμαε Χάρντυ το γλωσσικό του εύρο3, ο Κόναν Ντουλ του χρωστάει την ιδέα του μοναχικού

ντετέκτιβ και xns επαγωγικήε μεθόδου του, ο Νίτσε και ο Κάφκα τον

σέβονταν, ο Ντοστογιέφσκι, ο Κόνραντ και ο Τζόυε διέκριναν στο έργο

του τα σπέρματα xns σύγχρονηε λογοτεχνία5.

Κι όμως, n μέθοδόε του ισορροπούσε επικίνδυνα στο χείλοε του κακού

γούστου. To παραδεχόταν ο i6ios, τονίζονται σ' έναν από tous πολλούε εκδότε$ των ιστοριών του, ότι τα αφηγήματά

του περιείχαν «το παράλογο που τονίζεται \ies στο γκροτέσκο, το τρομερό που χρωματίζεται

μεε στο τρομακτικό, το πνευματώδε5 που μεγαλοποιείται μεε στο κωμικό,

το αλλόκοτο επεξεργασμένο μέσα από το παράξενο και το μυστικιστικό».

Μεγάλη υπερβολή, πολλέε ακρότητε$, ιδιάζων ζόφο5: ίσωε γιατί

αυτόε ο κατ' εξοχήν συγγραφέοε του «αλλόκοτου», παραδομένο5 από πολύ vcopis στη σαγήνη του αφανισμού

(«Δεν θα μπορούσα v' αγαπήσω παρά μόνο εκεί όπου ο 00votos/

ενώνει την ανάσα του μ' αυτήν xns ομορφιάε» έγραφε πριν κλείσει τα είκοσι

του χρόνια) δεν έπαψε ούτε στη ζωή του να ερωτοτροπεί με τα όρια, ταλαντευόμενοε μεταξύ καταστροφήε,

κατάθλιψε, απόρριψηβ και εγκατάλειψε, nivovcas και τζογάpovtas,

βλέπονταε x\s γυναίκεβ xns ζωήβ του να πεθαίνουν μία μία και

Γης κατερινας ςχινα

. Ρ™1 Ackroyd

ΠΟΕ

PETER ACKROYD Ποε. Μια σύντομη ζωή. Μει. Μαρία Φακίνου Εκδ. Πατάκη

οδηγούμενος αναπόδραστα npos ένα πρόωρο τέλοε, μέσα σε αλκοολικό παραλήρημα.

Ο Εντνκαρ ΑΑαν Ποε γεννήθηκε το 1809 στη Βοστώνη από γονείε πλανόδιουε

ηθοποιούε και ορφάνεψε νωpis και από ious δύο. Την κηδεμονία του ανέλαβε ένα5 πλούσιοβ έμπορο5

από το Ρίτσμοντ, ο Τζων Αλαν - στον οποίο ο ποιητήε χρωστάει

το μεσαίο του όνομα. Η ποίηση τον σαγήνευσε από την πρώιμη

παιδική ηλικία- λέγεται ότι ήδη από τα πέντε του χρόνια έγραφε στίxous

«μεγάληε πρωτοτυπία5», σύμφωνα με ένα δάσκαλο του. Από το

1815 eos το 1820 έζησε στην Αγγλία, όπου και φοίτησε στο σχολείο του κυρίου Μπράντσμπι, τον οποίο αποτύπωσε

και στο αφήγημά του Γουίλιαμ Γουϊλσον, επιστρέφονταε

στην Αμερική παρακολούθησε για λίγο μαθήματα στο Πανεπιστήμιο xns Βιρτζίνια, αλλά σύντομα το εγκατέλειψε.

Υπηρέτησε στον αμερικανικό στρατό, συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά

περιοδικά και εφημερίδε$ σαν ρεπόρτερ και δημοσίευσε την πρώτη του συλλογή αφηγημάτων με τίτλο Tales of the grotesque and arabesque το 1840. Στη συλλογή αυτή

συμπεριλαμβανόταν και n θρυλική Πτώση του Οίκου των Ασερ, ό-'

που εμφανίζεται, για πρώτη φορά, το πρόσωπο του θανάτου που ιδιαίτερα

γοητεύει τον συγγραφέα: ο ενταφιαστή μια3 ζωντανή5 ύπαρξηε.

Θα ακολουθήσει μια φρενιτιώδη παραγωγή πεζογραφημάτων, που εκπλήσσουν

με την ποικιλία tous. Πλάι στα διάσημα φανταστικά του διηγήματα,

oncos Ο μαϋρο5 γάτο5 ή το Μετζενγκερστάιν, στοιχίζονται εντελώ5

διαφορετικά γραπτά, που ο i6tos χαρακτήριζε «έργα επαγωγική5 λογική5», oncos το Χαμένο γράμμα, οι ιστορίε5 καθαρού τρόμου (Σαλταπήδαε,

n Μάσκα του Κόκκινου θανάτου) συμβαδίζουν με άλλε5 καθαρά

σατιρικέε oncos ο Αγγελθ5 του παράδοξου- τα γνήσια περιπετειώδη

αφηγήματα (Χειρόγραφο σε μπουκάλι) εκβάλλουν otous προδρόμου5

των αστυνομικών (Οι δολοφονίε5 xns οδού Μοργκ, To μυστήριο xns Μαpi

Ροζέ) κι ανάμεσά tous παρεμβάλλονται κάποια κείμενα περιγραφικά

και στατικά (To νησί icns νεράιδαε, To κτήμα του Αρνχάιμ), φιλοσοφικοί

διάλογοι (Η δύναμη των λόγων, Διάλογοε μεταξύ Μόνο και Omras) και αλληγορίε5 (To οβάλ

πορτρέτο, Γουίλιαμ Γουϊλσον). Η ποίησή του, τέλθ5, περιλαμβάνει έργα

«αγγελική5 ομορφιά5», oncos έγραψαν - από το Κοράκι και το Ισραφέλ

cos xis συνθέσει Αναμπελ Λι, Στην Ελένη, Ουλαλούμ, Η πόλη στη θάλασσα.

Αυτή τη σύντομη και δύσκολη ζωή, που διήρκεσε μόλιε σαράντα χρόνια αποτυπώνει στη βιογραφία του ο Πήτερ Ακρόυντ. Δεν συσσωρεύει

λεπτομέρειε5, δεν επιμένει σε συναισθηματικέ5 περιπλοκέ3, δεν αραδιάζει

εκτενεί5 βιβλιογραφία αναφορέ5. Αντίθετα, δουλεύει με εργαλεία

του τον υπαινιγμό, τΐ5 ατμοσφαιρικέ5 αποχρώσεΐ5, tous ιμπρεσιονιστικού5

διασκελισμούε. Ρίχνει σ' αυτόν τον κατ' εξοχήν maudit μια ματιά γεμάτη συμπάθεια, και συμμερίζεται τη δια βίου οδύνη του Ποε, αυτό το κράμα «ακόρεστε αγωνίαε και ανίσχυρε επιθυμίαε»

U Στη ζωή τον δεν έπαψε να ερωτοτροπεί με τα όρια, ταλαντευόμενος μεταξύ καταστροφής, κατάθλιψης, απόρρτψης και εγκατάλειψης, πίνοντας και τζογάροντας, βλέποντας τις γυναίκες της ζωής του να πεθαίνουν μία μία.

που τον σημάδεψε από vcopis. Αν το πηγάδι xns Zfnhs του Ποε «είναι πολύ

βαθύ για να ανασύρει κανεί5 την αλήθεια», oncos γράφει, ο Ακρόυντ ρίχνει ένα βότσαλο στα μαύρα του νερά και συλλαμβάνει με οξύτητα τον απόηχο. Εκείνο το απελπισμένο

«ποτέ πια» που όρισε κάθε στιγμή xns Zans του Εντγκαρ Αλαν Ποε

και κάθε σελίδα του έργου του. ¦

www.clipnews.gr