Ο σουλτάνος Μουράτ Β΄ (1421-1451):

• Ανανέωσε την επιθετικότητά του κατά του Βυζαντίου.

• Κατέλαβε τα Γιάννενα και τη Θεσσαλονίκη (1430)

• Αντιμετώπισε νικηφόρα στη Βάρνα ένα μισθοφορικό στρατό (1444).

• Προετοίμασε την πολιορκία της Πόλης.

Τραπεζούντα

• 1453 άρχισε την πολιορκία της Πόλης.

• Η πολιορκία κράτησε 54 ημέρες (6 Απριλίου – 29 Μαΐου 1453).

• Πριν είχε κτίσει στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου το φρούριο της Ρούμελης, για να εμποδίσει τον ανεφοδιασμό της Πόλης.

• Η δημιουργία στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου του φρουρίου της Ρούμελης, για να αποκοπεί ο ανεφοδιασμός της Πόλης.

• Η κατωτερότητα των Ελλήνων σε δυνάμεις.

• Η υπεροχή των Οθωμανών σε στρατιώτες και οπλισμό.

• Η έλλειψη βοήθειας από τα Χριστιανικά κράτη της Δύσης.

• Αντιστάθηκε γενναία, αλλά οι δυνάμεις των Τούρκων ήταν πολύ μεγαλύτερες.

• Έπεσε στο πεδίο της μάχης.

• Μετά την άλωση της Πόλης σύμφωνα με το θρησκευτικό νόμο, η πόλη παραδόθηκε στους μαχητές.

• Οι σφαγές και οι λεηλασίες διήρκεσαν τρεις ημέρες.

• Ο Μωάμεθ ανήγγειλε ότι στο εξής πρωτεύουσα του Κράτους του θα ήταν η Πόλη.

• Το πνεύμα του Βυζαντίου μεταφέρθηκε από τους λογίους του στη Δύση.

• Οι Οθωμανοί έκλεισαν τους δρόμους της Ανατολής, ωθώντας τους Ευρωπαίους στις μεγάλες γεωγραφικές ανακαλύψεις.

• Οι Έλληνες , αφού θρήνησαν τη μεγάλη συμφορά που τραυμάτισε την εθνική περηφάνια τους, σταδιακά άρχισαν να ελπίζουν για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.

• Οι Ρώσοι θεώρησαν ότι ήταν κληρονόμοι της βυζαντινής πολιτικής και πνευματικής παράδοσης. Η Μόσχα θεωρήθηκε η Τρίτη Ρώμη.

• Οι Ορθόδοξοι λαοί των Βαλκανίων επηρεάστηκαν βαθιά από το Βυζαντινό πολιτισμό και χάρη στην Ορθοδοξία διατήρησαν την πνευματική τους ταυτότητα κατά την Τουρκοκρατία.

• Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία διέσωσε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό από τις αραβικές κατακτήσεις τον 7ο και 8ο αι. μ. Χ.

• Ανέπτυξε πρωτότυπη τέχνη που επηρέασε την προαναγεννησιακή τέχνη (στη Δύση) και την Οθωμανική αρχιτεκτονική παράδοση (στην Ανατολή).

• Διέσωσε και μετάδωσε στην Ευρώπη την κλασσική κληρονομιά ( ρωμαϊκή νομική παράδοση).

• Τελειοποίησε τον τρόπο οργάνωσης του κράτους, επηρεάζοντας τα Βαλκανικά κράτη, τη Ρωσία και το Οθωμανικό κράτος.

• Καλλιέργησε νέα γραμματειακά είδη (χρονογραφία, λειτουργική ποίηση).

• Ανέπτυξε τις θετικές επιστήμες (αστρονομία, μαθηματικά).• Διαμόρφωσε τη θρησκευτική μουσική, το μοναστισμό και τις

ανθρωπιστικές σπουδές.