Μυκηναϊκός πολιτισμός-Μυκήνες (ανάμεσα στο 1600 και το 1100 π.Χ.

Η μυκηναϊκή τέχνη διαμορφώθηκε υπό την άμεση επίδραση του μινωικού πολιτισμού.

    Οι Αχαιοί γύρω στα 1600 π.Χ. κατέβηκαν από το Βορρά κι εγκαταστάθηκαν κατ’ αρχήν στα ορεινά της Βόρειας

Ελλάδας. Χρησιμοποιούσαν χάλκινα όπλα και, με την πάροδο του χρόνου, κατέκτησαν τα πεδινά μέρη του ελληνικού

χώρου, φτάνοντας μέχρι τα νότια παράλια της Πελοποννήσου. Κατόρθωσαν να αφομοιώσουν τους

Προέλληνες, που κατοικούσαν μέχρι τότε στην Ελλάδα. Θεωρούνται οι πρώτοι Έλληνες και δημιούργησαν τον

πρώτο καθ’ αυτό ελληνικό πολιτισμό, που ονομάστηκε από τους αρχαιολόγους μυκηναϊκός. Στοιχεία πολλά και

πολύτιμα για τον πολιτισμό αυτό μας δίνουν τα ομηρικά έπη.

Από το 1500 π.Χ. και μετά…

• Αναπτύχθηκε πλήρως στην ηπειρωτική Ελλάδα (Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλος, Ορχομενός, Αθήνα)

• Εξαπλώθηκε στο Αιγαίο, τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Μεσόγειο)

Μεγάλα επιτεύγματα του μυκηναϊκού πολιτισμού

• Αρχιτεκτονική (οχυρώσεις, ανάκτορα, θολωτοί τάφοι)

• Τοιχογραφίες• Μεταλλοτεχνία• Γλυπτική-αγγειοπλαστική• Γραφή

Οι οχυρώσεις

Τα κυκλώπεια τείχη: Ο όρος κυκλώπεια δόθηκε, επειδή, λόγω του όγκου τους, οι αρχαίοι πίστευαν ότι

μόνο Κύκλωπες μπορούσαν να τα κατασκευάσουν. Σύμφωνα  με την

παράδοση ιδιαίτερα δυνατοί οικοδόμοι από την Λυκία, οι Κύκλωπες,  έκοψαν από το

ασβεστολιθικό πέτρωμα  της περιοχής τους μεγάλους ογκόλιθους, που τους τοποθέτησαν κατευθείαν

πάνω στο βράχο και τους συνταίριαξαν με πολύ λίγο πελέκημα και σχεδόν χωρίς συνδετικό υλικό.

Τα τείχη αυτά ήταν χτισμένα από ακατέργαστους, συνήθως

πολυγωνικούς, ογκόλιθους. Οι ογκόλιθοι των τειχών ζυγίζουν τόνους κιλών ο καθένας. Το ύψος

φθάνει τα 8 μέτρα και το πάχος τα 5 μέτρα συνήθως.

Τα μυκηναϊκά ανάκτορα

Μικρότερα από τα μινωικά και με πιο απλό σχέδιο τα μυκηναϊκά ανάκτορα αποτελούνται από τον επίσημο χώρο που ονομάζεται μέγαρο με την κεντρική αίθουσα όπου υπάρχει η κυκλική εστία και ο θρόνος του βασιλιά. Υπάρχουν ιδιαίτερα διαμερίσματα για το βασιλιά, τη βασίλισσα και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας και ακόμα ξενώνες, αίθουσες συμποσίων, λουτρά, αποθήκες, εργαστήρια.

Αναπαράσταση μυκηναϊκών ανακτόρων

Αναπαράσταση του μεγάρου με την πλούσια διακόσμηση.

Αναπαράσταση του μεγάρου με την πλούσια διακόσμηση.

Η κυκλική εστία που βλέπουμε στο κέντρο του μεγάρου θερμαίνει και

φωτίζει το χώρο

Λουτήρας στο βασιλικό μέγαρο της Πύλου

Μυκηναϊκοί τάφοι και ταφικά έθιμα

Ένα είδος τάφων που συναντούμε στον ταφικό κύκλο της ακρόπολης των Μυκηνών είναι οι

λακκοειδείς τάφοι, σκαμμένοι στο έδαφος με χτιστά τοιχώματα σε σχήμα ορθογώνιο και

σκεπάζονταν με πλάκες (όπως οι σημερινοί). Στη συνέχεια ο τάφος καλύπτεται με τεχνητή επίχωση

που σχηματίζει ένα μικρό λοφίσκο, τον τύμβο. Συχνά οι λακκοειδείς τάφοι κατασκευάζονταν κατά

ομάδες, πάνω από τις οποίες σχηματιζόταν ένας ενιαίος κυκλικός τύμβος. Μεγάλοι τέτοιοι ταφικοί κύκλοι έχουν βρεθεί στις Μυκήνες και περιείχαν

βασιλικές ταφές.

Ταφικός κύκλος στην ακρόπολη των Μυκηνών

Λακκοειδείς τάφοι

Θολωτοί τάφοι

Άλλο είδος τάφων είναι οι θολωτοί τάφοι για τα μέλη της βασιλικής

οικογένειας και άλλους ευγενείς. Είναι κυκλικού σχήματος με θολωτή στέγη. Στους τάφους οδηγούσαν διάδρομοι με χτισμένες τις δυο πλευρές τους. Ο διάδρομος μετά την ταφή σκεπαζόταν

με χώμα, όπως και ο τάφος, ώστε σχηματιζόταν ένας τεχνητός λόφος

Ο τάφος του Ατρέα (ή θησαυρός του Ατρέα)

Θαλαμωτοί ή θαλαμοειδείς

τάφοιΤρίτος τύπος τάφων ήταν

οι θαλαμωτοί  ή θαλαμοειδείς τάφοι

ακανόνιστου σχήματος λαξευμένοι στο μαλακό

βράχο στις πλαγιές λόφων. Ήταν μάλλον

οικογενειακοί τάφοι και χρησιμοποιούνταν από τα

μεσαία στρώματα του πληθυσμού. Και αυτοί

κατασκευάζονταν κατά συστάδες σχηματίζοντας

νεκροταφεία.Φωτογραφία: Ο

θαλαμωτός τάφος των παιδιών του Οιδίποδα,

κοντά στη Θήβα

Μυκηναϊκές τοιχογραφίες

Η Μυκηναία(Μυκήνες)

Δύο κυρίες-Πύλος

Δύο κυρίες με άρμα

Ψηφιδωτό δάπεδο

Αγγειοπλαστική και γλυπτική

Ο κρατήρας των πολεμιστών

Αγγείο σε σχήμα πάπιας (από ορεία = ορυκτή κρύσταλλο) και αλαβάστρινο αγγείο

Πήλινο ομοίωμα άρματος και πήλινα ειδώλια

Ζωγραφιστό πήλινο πιάτο με παράσταση μονομαχίας του Έκτορα με

τον Μενέλαο

Πήλινο αγαλματίδιο γυναίκας με μακρύ (ποδήρη) χιτώνα

Κεφάλι γυναίκας ή σφίγγας από

ασβεστοκονίαμα-Μυκήνες

Γραφή: Η γραμμική Β΄Διαθέτει ιδεογράμματα, που

θυμίζουν μινωικές και αιγυπτιακές γραφές Και συλλαβογράμματα

Χρυσό διάδημα με έκκρουστη διακόσμηση-Μυκήνες

Χάλκινη πανοπλία και οδοντόφρακτο κράνος-Δενδρά

Χάλκινα κτερίσματα: Καθρέφτης (Δενδρά), τριχολαβίδα (Τίρυνθα), βελόνη (Μεγάλο Μοναστήρι) και πόρπη (Μυκήνες).

Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Χτένα, κοχλιάριο, περόνες και

βελόνα από ελεφαντόδοντο. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό

Χάλκινο τάλαντο. Αθήνα, Νομισματικό Μουσείο

Χρυσή ζυγαριά. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Χρυσά σκουλαρίκια σε σχήμα φύλλου κισσού. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο