Α

Α

α

α

Α

Α

α

α

Α

Α

α

α

A α

Γ α μ

έ τ ε ς

μείωση Ι Διαχωρισμός ομολόγων

μείωση ΙΙ διαχωρισμός χρωματίδων

1ος νόμος του Mendel διασταυρώσεις μονοϋβριδισμού και μείωση

A αA α

A αA α

A αA α

Α

Α

α

α

Α

Α

Α

Α

α

α

α

α

Α

Α

α

α

Α

Α

Α

Α

α

α

α

α

Α

Α

Α

Α

Α

Α

α

α

α

α

α

α

ΑΑ

ΑΑ

αα

αα

Α

α

ΑΑ

α

Α

α

ΑΑ

α

μείωση

μίτωση

μίτωση-μείωση

Μείωση 1 Μείωση 2

Α

α

Α

α

Γαμέτες ενός ατόμου (πχ

αρσενικού)

Γαμέτες άλλου ατόμου (πχ

θηλυκού)

Χ

Τυχαίος συνδυασμός

γαμετών

Εμφανίζονται απόγονοι με

γονοτύπους: (ΑΑ) ή (Αα) ή

(αα)

25% - 50% - 25%

Καθορισμένη φαινοτυπική

αναλογία

ή ή

Τα πειράματα του Mendel

ύψος φυτού

σχήμα σπέρματος

χρώμα καρπού

χρώμα άνθους

Κληρονομικός χαρακτήρας Κληρονομικοί παράγοντες

ψηλό-κοντό

λείο-ρυτιδωμένο

πράσινο-κίτρινο

ιώδες- λευκό

Κάθε κληρονομικός χαρακτήρας ελέγχεται από δύο «παράγοντες»

Οι «κληρονομικοί παράγοντες» του Mendel είναι τα γονίδια δηλαδή τμήματα DNA.

Φυσικά ο Mendel δεν το ήξερε τότε…..

Πατρική γενιά P

Γενιά F1

Γενιά F1

Γενιά F2

Ψηλό φυτό

Κοντό φυτό

Ψηλά φυτά

Ψηλά φυτά F1 γενιάς

1/4 κοντά 2/4 ψηλά 1/4 ψηλά

ΨΨ

ψψ

όλα Ψψ

ψψ Ψψ ΨΨ

Τι γονότυπο είχαν τα αμιγή φυτά του Mendel;

Ψψ Ψψ

Συμπέρασμα «Κατά την μείωση τα δυο αλληλόμορφα που καθορίζουν ένα χαρακτήρα διαχωρίζονται μέσω των ομολόγων χρωμοσωμάτων και κατανέμονται στους γαμέτες έτσι, ώστε οι μισοί γαμέτες περιέχουν το ένα αλληλόμορφο και οι άλλοι μισοί το άλλο αλληλόμορφο. Οι γαμέτες του θηλυκού ατόμου συνδυάζονται τυχαία με τους γαμέτες του αρσενικού»

Πως μπορούμε να ξεχωρίσουμε ένα αμιγές ψηλό φυτό (ΨΨ) από ένα ετερόζυγο ψηλό (Ψψ);

Με διασταύρωση ελέγχου.

Η παραπάνω διατύπωση αποτελεί τον 1ο νόμο του Mendel

Α

α

Β β

Α

α

Β

β

Α

α

Β

β

Α

Αα

α

Β

Ββ

β

Α

Αα

α

β

βΒ

Β

Β

ΒΑ

Α

β

βΑ

Α

Β

Βα

α

β

βα

α

Α Β

Α Β

α β

α β

Α β

Α β

α Β

α Β

γ α μ

έ τ ε ςΜείωση Ι Μείωση ΙΙ

μίτωση-μείωση

animation

Γαμέτες ενός ατόμου (πχ

αρσενικού)

Γαμέτες θηλυκού ατόμου

Α Β

α β

Α β

α Β

Α Β

α β

Α β

α Β

ΧΟι γαμέτες

συνδυάζονται μεταξύ τους

Οι δυνατοί συνδυασμοί είναι 16…..

Μείωση Α Μείωση Β

Ας μελετήσουμε λοιπόν την κληρονομικότητα δυο χαρακτήρων:

• σχήμα σπέρματος : λείο (Λ) ή ρυτιδωμένο (λ)

• χρώμα σπέρματος: κίτρινο (Κ) ή πράσινο (κ)

Αμιγή φυτά με λεία και κίτρινα σπέρματα

Φυτά με ρυτιδώμενα και πράσινα

P: X

100% φυτά με λεία και κίτρινα σπέρματαF1:

ΚΚ,ΛΛ κκ,λλ

γαμέτες: ΚΛ κλ

Κκ,Λλ

φυτά με λεία και κίτρινα σπέρματα

φυτά με λεία και κίτρινα σπέρματα

F1: X

γαμέτες:

Κκ,Λλ Κκ,Λλ

ΚΛ,Κλ,κΛ,κλ ΚΛ,Κλ,κΛ,κλ

ΚΛ Κλ κΛ κλ

ΚΛ ΚΚ,ΛΛ ΚΚ,Λλ Κκ,ΛΛ Κκ,Λλ

Κλ ΚΚ,Λλ ΚΚ,λλ Κκ,Λλ Κκ,λλ

κΛ Κκ,ΛΛ Κκ,Λλ κκ,ΛΛ κκ,Λλ

κλ Κκ,Λλ Κκ,λλ κκ,Λλ κκ,λλ

αρσενικάθηλυκά

Κίτρινα και λεία: 9

Κίτρινα και ρυτιδωμένα : 3

Πράσινα και λεία: 3

Πράσινα και ρυτιδωμένα: 1

Συμπέρασμα «Τα δυο αλληλόμορφα ενός γονιδίου που ελέγχει κάποιο χαρακτήρα μεταβιβάζονται στην επόμενη γενιά ανεξάρτητα από τα δυο αλληλόμορφα ενός άλλου γονιδίου που ελέγχει ένα διαφορετικό χαρακτήρα»

Αυτό γίνεται επειδή τα χρωμοσώματα κάθε γονέα συνδυάζονται με διαφορετικό τρόπο κατά την δημιουργία γαμετών( κατά την μείωση Ι).

Ο 2ος νόμος του Mendel ισχύει μόνο για γονίδια που βρίσκονται σε διαφορετικά ζεύγη ομολόγων χρωμοσωμάτων