Εισαγωγή στην κλασική Φιλολογία_8

Post on 31-Jan-2016

237 views 0 download

description

Αθανασάκη Μαρία

Transcript of Εισαγωγή στην κλασική Φιλολογία_8

Ο Πλάτων Ο Πλάτων

Βίος βιογραφίες Βίος βιογραφίες βιογράφοι βιογράφοι

Αυτοβιογραφική 7Αυτοβιογραφική 7ηη επιστολή επιστολή

Απουλήιος Απουλήιος De PlatoneDe Platone (2 (2οςος αιώνας αιώνας μ.Χ.)μ.Χ.)

Διογένης Λαέρτιος (3Διογένης Λαέρτιος (3οςος αιώνας μ.Χ.) αιώνας μ.Χ.)

Ολυμπιόδωρος Ολυμπιόδωρος Platonis OperaPlatonis Opera ( (55οςος αιώνας μ.Χ.)αιώνας μ.Χ.)

Πλάτων 427-347 π.Χ.Πλάτων 427-347 π.Χ.

Αριστοκρατική οικογένεια ΑθηνώνΑριστοκρατική οικογένεια Αθηνών Αρίστων – Περικτιόνη (-Πυριλάμπης)Αρίστων – Περικτιόνη (-Πυριλάμπης)

Αριστοκλής Γλαύκων ΑδείμαντοςΑριστοκλής Γλαύκων ΑδείμαντοςΠοτώνη Ποτώνη

Σπεύσιππος (ο διάδοχος στην Σπεύσιππος (ο διάδοχος στην Ακαδημεία)Ακαδημεία)

Συγγένειες και Συγγένειες και σύνδεσμοισύνδεσμοι

ΟλιγαρχικοίΟλιγαρχικοί Περικτιόνη> Χαρμίδης- Κριτίας-Περικτιόνη> Χαρμίδης- Κριτίας-

Σωκράτης Σωκράτης Τριάκοντα τύραννοι (404-403 π.Χ.)Τριάκοντα τύραννοι (404-403 π.Χ.) Σκληρή ολιγαρχική παράταξηΣκληρή ολιγαρχική παράταξη

ΔημοκρατικοίΔημοκρατικοί Πυριλάμπης (Περικλής)Πυριλάμπης (Περικλής)

Πολιτικά γεγονότα στα Πολιτικά γεγονότα στα τέλη του 4τέλη του 4ουου αιώνα. αιώνα.

Ήττα στους Αιγός Ήττα στους Αιγός Ποταμούς Ποταμούς (405π.Χ.)(405π.Χ.)

Πτώση Αθήνας Πτώση Αθήνας (404 π.Χ.)(404 π.Χ.)

Θανάτωση Θανάτωση Σωκράτη (399 π.Χ.)Σωκράτη (399 π.Χ.)

[Ξενοφών, [Ξενοφών, ΕλληνικάΕλληνικά]]

Η κύρια επίδραση: Η κύρια επίδραση: Σωκράτης Σωκράτης

η γνωριμία τους διαρκεί 8 χρόνιαη γνωριμία τους διαρκεί 8 χρόνια επίδραση σε ηθικό και πολιτικό επίπεδοεπίδραση σε ηθικό και πολιτικό επίπεδο συσχετισμός ηθικής και πολιτικήςσυσχετισμός ηθικής και πολιτικής [σωκρατικές θέσεις – πρώιμοι διάλογοι][σωκρατικές θέσεις – πρώιμοι διάλογοι]

Οὐδεὶς ἑκὼν κακόςΟὐδεὶς ἑκὼν κακός

Η αρετή είναι γνώσηΗ αρετή είναι γνώση

Δεν υπάρχει Δεν υπάρχει ακρασία (=ακρασία (=ακράτιαακράτια))

Μετά τον Σωκράτη…Μετά τον Σωκράτη…

Ταξίδια στην Αίγυπτο (?)Ταξίδια στην Αίγυπτο (?) Τρία ταξίδια στην Σικελία – Τρία ταξίδια στην Σικελία –

αποτυχημένη απόπειρα να αποτυχημένη απόπειρα να εφαρμόσει τη σύζευξη της πολιτικής εφαρμόσει τη σύζευξη της πολιτικής με τη φιλοσοφία.με τη φιλοσοφία.

387 π.Χ. Διονύσιος Β΄ και Δίων387 π.Χ. Διονύσιος Β΄ και Δίων 367 π.Χ. Διονύσιος Α΄ και Δίων367 π.Χ. Διονύσιος Α΄ και Δίων 361/360 π.Χ.361/360 π.Χ.

Ραφαήλ 1510-11Ραφαήλ 1510-11

Το έργοΤο έργο

Η ΑκαδημίαΗ Ακαδημία

Ίδρυση της Ακαδημίας Ίδρυση της Ακαδημίας 388-7 π.Χ.388-7 π.Χ.

Η σχολή παραμένει ανοικτή μέχρι το Η σχολή παραμένει ανοικτή μέχρι το 529 μ.Χ.529 μ.Χ.

Το πρώτο ‘Πανεπιστήμιο’ στην ιστορία Το πρώτο ‘Πανεπιστήμιο’ στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού: Σπουδαστές του δυτικού πολιτισμού: Σπουδαστές του μαθηματικοί και γεωμέτρες, του μαθηματικοί και γεωμέτρες, επιστήμονες, νομοθέτες.επιστήμονες, νομοθέτες.

ΟΟ Πλάτων και οι Πλάτων και οι διάλογοιδιάλογοι

Οξφόρδη: Πάπυρος του Οξφόρδη: Πάπυρος του πλατωνικού πλατωνικού ΦαίδρουΦαίδρου 2 2οςος αι. αι.

μ.Χ. Οξύρυγχος μ.Χ. Οξύρυγχος

Η παράδοση Η παράδοση

Εκτός από τον Εκτός από τον ΤίμαιοΤίμαιο κανένα άλλο κανένα άλλο πλατωνικό έργο δεν παραδόθηκε ομαλά πλατωνικό έργο δεν παραδόθηκε ομαλά στον δυτικό κόσμο.στον δυτικό κόσμο.

Όλα εισήχθησαν τον Μεσαίωνα μέσω της Όλα εισήχθησαν τον Μεσαίωνα μέσω της Μέσης Ανατολής όπου είχαν διασωθεί Μέσης Ανατολής όπου είχαν διασωθεί από Μουσουλμάνους μελετητές.από Μουσουλμάνους μελετητές.

Αρίθμηση Αρίθμηση Stephanus: Stephanus: Το Το 1578 ο 1578 ο Henri Henri EstienneEstienne κάνει την πρώτη έκδοση των κάνει την πρώτη έκδοση των διαλόγων. Κάθε σελίδα είναι διαιρεμένη διαλόγων. Κάθε σελίδα είναι διαιρεμένη σε 5 χωρία (σε 5 χωρία (a-e).a-e).

Συγγραφή (και αντιγραφή;) διαλόγων Συγγραφή (και αντιγραφή;) διαλόγων στην πλατωνική Ακαδημία (4στην πλατωνική Ακαδημία (4οςος αι. π.Χ.) αι. π.Χ.)

Οργάνωση διαλόγων σε ΤριλογίεςΟργάνωση διαλόγων σε ΤριλογίεςΑλεξανδρινοί φιλόλογοι Αλεξανδρινοί φιλόλογοι

Διογένης Λαέρτιος Διογένης Λαέρτιος 3-23-2οςος αι. μ. Χ. αι. μ. Χ.

(Αριστοφάνης Βυζάντιος 3(Αριστοφάνης Βυζάντιος 3οςος π.Χ.) π.Χ.)

Οργάνωση διαλόγων σε Οργάνωση διαλόγων σε ΤετραλογίεςΤετραλογίεςΔερκυλίδης 1Δερκυλίδης 1οςος π.Χ. π.Χ.

ΘράσυλλοςΘράσυλλος 1 1οςος αι. μ.Χ. αι. μ.Χ.

Stephanus 1578Stephanus 1578

Platonis Opera Platonis Opera (ΕΜΕΙΣ) (ΕΜΕΙΣ)(έκδοση Παν/μίου της Οξφόρδης)(έκδοση Παν/μίου της Οξφόρδης)

Θράσυλλος 1Θράσυλλος 1οςος αι μ.Χ. αι μ.Χ.

36 πλατωνικοί διάλογοι 36 πλατωνικοί διάλογοι οργανωμένοι σε οργανωμένοι σε 9 τετραλογίες. 9 τετραλογίες.

Ανάμεσα στο Ανάμεσα στο corpus corpus βρίσκονται και βρίσκονται και διάλογοι των οποίων η γνησιότητα διάλογοι των οποίων η γνησιότητα έχει αμφισβητηθεί.έχει αμφισβητηθεί.

((π. χ. π. χ. ΊωνΊων, , ΘεάγηςΘεάγης, , ΑλκιβιάδηςΑλκιβιάδης κ.α.) κ.α.)

Οι τρεις περίοδοι της Οι τρεις περίοδοι της συγγραφήςσυγγραφής

Πρώιμη ή σωκρατική περίοδος Πρώιμη ή σωκρατική περίοδος ((Απολογία, Ίων, Λύσις, Λάχης, Απολογία, Ίων, Λύσις, Λάχης, Ευθύδημος, Ευθύφρων, Γοργίας, Ευθύδημος, Ευθύφρων, Γοργίας, Πρωταγόρας, ΜένωνΠρωταγόρας, Μένων))

Μέση περίοδος - η ακμήΜέση περίοδος - η ακμή ((ΦαίδωνΦαίδων, , ΣυμπόσιονΣυμπόσιον, , ΠολιτείαΠολιτεία, , Φαίδρος, Φαίδρος, ΚρατύλοςΚρατύλος))

Ύστερη (Ύστερη (Θεαίτητος, Πολιτικός, Θεαίτητος, Πολιτικός, Σοφιστής, Τίμαιος, Φίληβος, ΝόμοιΣοφιστής, Τίμαιος, Φίληβος, Νόμοι) )

Ερμηνευτικές Ερμηνευτικές προσεγγίσειςπροσεγγίσεις

Οι Διάλογοι

ΦιλοσοφικήΦιλολογική/λογοτεχνική

Εσωτεριστές/Άγραφα ΔόγματαΣχολή Tubingen

Αριστοτέλης (ο Αριστοτέλης (ο αναγνώστης)αναγνώστης)

Κάποια βιογραφικάΚάποια βιογραφικά

384 π. Χ. Στάγειρα - 322 π.Χ. Χαλκίδα384 π. Χ. Στάγειρα - 322 π.Χ. Χαλκίδα Γονείς Γονείς Νικόμαχος και ΦαιστίςΝικόμαχος και Φαιστίς – –

χάνει τον πατέρα του νωρίς και την χάνει τον πατέρα του νωρίς και την κηδεμονία του αναλαμβάνει ο κηδεμονία του αναλαμβάνει ο Πρόξενος από τον Αταρνέα Πρόξενος από τον Αταρνέα (Μικρασιατική Αιολίδα). (Μικρασιατική Αιολίδα).

Σε ηλικία 17 ετών μπαίνει στην Σε ηλικία 17 ετών μπαίνει στην πλατωνική Ακαδημία και μένει εκεί πλατωνική Ακαδημία και μένει εκεί για 20 χρόνια  (367 – 347 π.Χ.)για 20 χρόνια  (367 – 347 π.Χ.)

22 Δύο σύζυγοι (Δύο σύζυγοι (ΠυθιάςΠυθιάς και και ΕρπυλλίδαΕρπυλλίδα) και δύο ) και δύο

παιδιά (Νικόμαχος και Πυθιάς).παιδιά (Νικόμαχος και Πυθιάς). Μετά τον θάνατο του Πλάτωνα εγκαταλείπει Μετά τον θάνατο του Πλάτωνα εγκαταλείπει

δυσαρεστημένος την Αθήνα μαζί με τον Ξενοκράτη δυσαρεστημένος την Αθήνα μαζί με τον Ξενοκράτη και εγκαθίσταται στην Άσσο, απέναντι από τη και εγκαθίσταται στην Άσσο, απέναντι από τη Λέσβο. Λέσβο.

Διδάσκει στη φιλοσοφική σχολή που έχουν ιδρύσει Διδάσκει στη φιλοσοφική σχολή που έχουν ιδρύσει εκεί παλιοί μαθητές του Πλάτωνα. Συνδέεται με εκεί παλιοί μαθητές του Πλάτωνα. Συνδέεται με δεσμούς φιλίας με τον τύραννο Ερμία.δεσμούς φιλίας με τον τύραννο Ερμία.

345 -342 π.Χ. Μετά τη θανάτωση του Ερμία, ζει 345 -342 π.Χ. Μετά τη θανάτωση του Ερμία, ζει στην Μυτιλήνη. στην Μυτιλήνη.

342 π.Χ. εγκαθίσταται στην Μακεδονία και 342 π.Χ. εγκαθίσταται στην Μακεδονία και αναλαμβάνει τη διαπαιδαγώγηση του Αλέξανδρου αναλαμβάνει τη διαπαιδαγώγηση του Αλέξανδρου (13 ετών).(13 ετών).

Το Λύκειο – ο ΠερίπατοςΤο Λύκειο – ο Περίπατος

Το ΛύκειοΤο Λύκειο

335 π. Χ. επιστρέφει 335 π. Χ. επιστρέφει στην Αθήνα και ιδρύει στην Αθήνα και ιδρύει τη δική του σχολή, το τη δική του σχολή, το Λύκειο.Λύκειο.

Έξω από τα τείχη της Έξω από τα τείχη της πόλης, μεταξύ των πόλης, μεταξύ των ποταμών Ηριδανού ποταμών Ηριδανού και Ιλισού.και Ιλισού.

Μεγάλο επιστημονικό Μεγάλο επιστημονικό κέντρο με πλούσια κέντρο με πλούσια βιβλιοθήκη. βιβλιοθήκη.

Το 323 π.Χ. ο Το 323 π.Χ. ο Αριστοτέλης Αριστοτέλης εγκαταλείπει την εγκαταλείπει την Αθήνα για την Χαλκίδα Αθήνα για την Χαλκίδα προκειμένου να σωθεί προκειμένου να σωθεί από την κατηγορία της από την κατηγορία της ασέβειας. ασέβειας.

Το 322 πεθαίνει στην Το 322 πεθαίνει στην Χαλκίδα. Χαλκίδα.

Διάδοχος στο Λύκειο Διάδοχος στο Λύκειο είναι ο μαθητής του είναι ο μαθητής του Θεόφραστος. Θεόφραστος.

Πλάτων και Πλάτων και ΑριστοτέληςΑριστοτέλης

Πολυεπιστήμων Πολυεπιστήμων φιλόσοφοςφιλόσοφος

Επιδράσεις από την ιατρική: βιολογία, φυσικές Επιδράσεις από την ιατρική: βιολογία, φυσικές επιστήμες (επιστήμες (ΦυσικάΦυσικά).).

Ηθική φιλοσοφία (Ηθική φιλοσοφία (Ηθικά Νικομάχεια, Ηθικά Ηθικά Νικομάχεια, Ηθικά ΕυδήμειαΕυδήμεια) )

Πολιτική φιλοσοφία (Πολιτική φιλοσοφία (Πολιτικά, Αθηναίων Πολιτικά, Αθηναίων ΠολιτείαΠολιτεία))

Αρχές των όντων (Αρχές των όντων (Μετά τα φυσικά = Μετά τα φυσικά = μεταφυσική) μεταφυσική)

Λογική – Συλλογισμοί (Λογική – Συλλογισμοί (Κατηγορίαι, Αναλυτικά Κατηγορίαι, Αναλυτικά Πρότερα, Αναλυτικά ΎστεραΠρότερα, Αναλυτικά Ύστερα))

ΠοιητικήΠοιητική / / ΡητορικήΡητορική//Περί ΨυχήςΠερί Ψυχής

Εμπειριστής / Εμπειριστής / ιδεαλιστής;ιδεαλιστής;

Η ψυχή Η ψυχή Η ευδαιμονίαΗ ευδαιμονία Ο άνθρωπος ως πολιτικό ονΟ άνθρωπος ως πολιτικό ον Είδη βίου (πολιτικός, Είδη βίου (πολιτικός,

φιλοσοφικός/θεωρητικός, ηδονιστική φιλοσοφικός/θεωρητικός, ηδονιστική προσέγγιση ζωής)προσέγγιση ζωής)

Ορισμός και μελέτη Τραγωδίας Ορισμός και μελέτη Τραγωδίας ((ΠοιητικήΠοιητική) )

Διεξοδική μελέτη/ κατηγοριοποίηση της Διεξοδική μελέτη/ κατηγοριοποίηση της ρητορικής τέχνης (ρητορικής τέχνης (ΡητορικήΡητορική) )

Σύνοψη: δάσκαλοι και Σύνοψη: δάσκαλοι και μαθητές..μαθητές..

ΣωκράτηςΣωκράτης ΠλάτωνΠλάτων

ΑριστοτέληςΑριστοτέλης ΘεόφραστοςΘεόφραστος