Πρόγραμμα πρόληψης και πρώιμης διάγνωσης παχυσαρκίας και διαταραχών νευροανάπτυξης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας στο νομό Ηρακλείου Κρήτης.

Επιχειρησιακό πρόγραμμα "ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ" ΕΣΠΑ 2007-2013

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Λήδα Χατζή, MD, PhD - Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Διατροφής Κατερίνα Σαρρή, PhD - Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής-Διατροφολόγος Στέλλα Κοϊνάκη, MSc - Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Hράκλειο, Δεκέμβριος 2013

Παιδική παχυσαρκία: Η σύγχρονη επιδημία

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Αίτια παιδικής παχυσαρκίας

Γενετική

Κοινωνικο-Οικονομικά

Παιδική παχυσαρκία

Ενδομήτριο περιβάλλον Βρεφική ηλικία

Συμπεριφορά Περιβάλλον

Διατροφή

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Mακροχρόνια ενεργειακή ανισορροπία

Συνήθειες οικογένειας

Κοινωνικό Περιβάλλον

Σχολικό περιβάλλον

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

• Αυξημένη κατανάλωση προϊόντων με υψηλή θερμιδική αξία

• Μεγάλες μερίδες

• Κατανάλωση έτοιμου φαγητού

• Mείωση του χρόνου που περνάει το παιδί με τους γονείς

• ΜΜΕ-Διαφημίσεις

Μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση

• Tηλεόραση

• Ηλεκτρονικά παιχνίδια

• Μετακίνηση

• Χώροι φυσικής άσκησης

• Τρόπος ζωής γονέων

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Διαταραχές στον ύπνο Πρώιμη σεξουαλική ωρίμανση Οδοντιατρικά προβλήματα Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία

Han et al, Lancet, 2010

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πρόληψη και Αντιμετώπιση

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΧΜ, 100 ετών

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πώς συμπεριφέρονται τα παιδιά σε σχέση με το φαγητό;

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3-4 ετών

• δείχνουν ενδιαφέρον για τα τρόφιμα

• τα χρώματα και τα σχήματά τους

• αναζητούν τα «αγαπημένα» τους τρόφιμα

4-5 ετών

• ιδιαίτερες προτιμή-σεις σε τρόφιμα και φαγητά

• εμφανής επιρροή από άλλα παιδιά

• ενδιαφέρον για την προέλευση και το είδος των τροφίμων

• βοηθάει στην κουζίνα

5-6 ετών

• προτιμούν «απλά » τρόφιμα

• περισσότερη δεκτικότητα σε σύνθετα τρόφιμα

• επιρροή από το κοινωνικό περιβάλλον

Διατροφικές συστάσεις για παιδιά προσχολικής ηλικίας

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

USDA, www.choosemyplate.gov

Πρωινό

Ενδιάμεσα γεύματα Σάντουιτς με αυγό ή τυρί και λαχανικά

Γιαούρτι με φρούτα / μέλι και σταφίδες / ξηρούς καρπούς

Κέηκ που έχετε φτιάξει στο σπίτι

Τυποποιημένα προϊόντα (κρουασάν, τυρόπιτα, κα)

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

USDA, www.choosemyplate.gov

Το πιάτο μιας ημέρας

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πόσα φρούτα και λαχανικά την ημέρα….

2-3 ετών 4-5 ετών

Φρούτα 1 μερίδα 1 ½ μερίδα

Λαχανικά 1 μερίδα 1 ½ μερίδα

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

USDA, www.choosemyplate.gov American Heart Association, Dietary Recommendations for children, Circulation, 2005

Πόσα δημητριακά και γαλακτοκομικά την ημέρα ….

2-3 ετών 4-5 ετών

Δημητριακά 3 μερίδες 5 μερίδες

Γαλακτοκομικά 2 φλυτζάνια 2 ½ φλυτζάνια

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

½

USDA, www.choosemyplate.gov American Heart Association, Circulation 2005.

½ 40 γραμμάρια

Πόσα πρωτεΐνούχα τρόφιμα την ημέρα ….

2-3 ετών 4-5 ετών

Πρωτεϊνούχα 2 μερίδες 4 μερίδες

¼

14 γραμμ.

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

1 τεμάχιο 30 γραμμάρια

USDA, www.choosemyplate.gov American Heart Association, Dietary Recommendations for children, Circulation, 2005

Αρχές ισορροπημένης διατροφής

• Φρούτα και λαχανικά σε καθημερινή βάση.

• Ελαιόλαδο ως το κύριο λίπος σε όλα τα φαγητά.

• Περιορισμός κατανάλωσης ζωικών λιπών.

• Άπαχα μέρη του κρέατος και προϊόντα του χαμηλά σε λιπαρά.

• Προτίμηση σε ολικής αλέσεως δημητριακά.

• Αποφυγή τροφίμων και ποτών που περιέχουν ζάχαρη, όπως γλυκά, αναψυκτικά και χυμούς.

• Ψάρι και όσπρια τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

• Γαλακτοκομικά προϊόντα σε καθημερινή βάση.

American Heart Association, 2013

Καλή διατροφή

Ισορροπία

Ποικιλία

Μέτρο

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πώς θα ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να

τρέφονται πιο υγιεινά και ισορροπημένα…

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Γονείς ως πρότυπο

• Παρόμοια σύσταση διατροφής με αυτή των γονέων

• Περισσότερα φρούτα και λαχανικά

• Ψωνίζουν τα ίδια τρόφιμα με τους γονείς τους

Sutherland et al, Arch Pediatr Adolesc Med 2008 Nicklas et al. Nutr Rev 2001

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Οικογενειακά γεύματα

έχουν μικρότερη πιθανότητα να είναι υπέρβαρα/ παχύσαρκα

τρώνε πιο «υγιεινά»

είναι πιο πιθανό να δοκιμάσουν «νέα» τρόφιμα

έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο

έχουν καλύτερη επικοινωνία με την οικογένειά τους

μαθαίνουν και εξασκούν αρκετές κοινωνικές δεξιότητες

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Hammons et al, Pediatrics 2011

Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να τρώει πιο σωστά;

«Ακούμε» το παιδί για το πότε έχει χορτάσει

Αφήνουμε το παιδί να σερβιριστεί μόνο του

Δεν το πιέζουμε να αδειάσει το πιάτο του

Δεν αγοράζουμε στο σπίτι τα τρόφιμα που θέλουμε να αποφύγει

Αποφεύγουμε την απαγόρευση προς το παιδί

Δεν χρησιμοποιούμε το φαγητό ως επιβράβευση ή ως τιμωρία «Δεν έχει γλυκό μέχρι να φας όλη τη σαλάτα σου»

«Σταμάτα να κλαις και θα σου δώσω μπισκοτάκια»

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

• Βοηθάμε τα παιδιά να δοκιμάσουν νέα τρόφιμα Μικρές μερίδες Ένα τρόφιμο κάθε φορά Τα νέα τρόφιμα στην αρχή ενός γεύματος Δώστε το «καλό» παράδειγμα Δείξτε υπομονή

• Μετατρέπουμε το οικογενειακό γεύμα σε μια ευχάριστη διαδικασία

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

• Διασκεδάζουμε στην κουζίνα με τα παιδιά Μαγειρεύουμε μαζί Παίζουμε με τα τρόφιμα

Άσκηση και καθιστικές δραστηριότητες

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Active Start: A Statement of Physical Activity Guidelines for Children From Birth to Age 5, 2nd edition. National Association for Sport and Physical Education

Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να είναι πιο δραστήριο;

Δώστε το «καλό» παράδειγμα

Κάνετε την άσκηση μέρος της καθημερινότητας

Θετικοί για τις δραστηριότητες που επιλέγει

Βγάλτε το κατοικίδιο μια βόλτα

Αποφύγετε να βάλετε τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιο

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

www.child-obesity.gr

www.child-development.gr

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Πρόγραμμα πρόληψης και πρώιμης διάγνωσης παχυσαρκίας και διαταραχών νευροανάπτυξης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας στο νομό Ηρακλείου Κρήτης.

Επιχειρησιακό πρόγραμμα "ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ" ΕΣΠΑ 2007-2013