Διεθνής Κώδικας Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος

Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC Παιδίατρος – Σύμβουλος Γαλουχίας

www.pediatros-thes.gr

Απρίλιος 2011

Ψηφίστηκε το 1981 Από αντιπροσωπείες

Υπουργείων Υγείας από όλο τον κόσμο

Κατόπιν συμφωνίας με μη κυβερνητικές οργανώσεις και εταιρίες ΕΓΑΒ

Τακτικές αναθεωρήσεις/ προσθήκες (World Health Assebly, WHA)

Σκοπός του Κώδικα

Να προστατέψει την θηλάζουσα μητέρα από επιθετική προώθηση/ marketing των Υποκατάστατων μητρικού γάλακτος

Να προστατέψει τα βρέφη από μη αναγκαία και ακατάλληλη χρήση Υποκατάστατων

Γιατί χρειαζόμαστε διεθνή έλεγχο των ΕΓΑΒ; Τα χαμηλά ποσοστά θηλασμού ευθύνονται για > 1.4

εκατομμύρια θανάτους παιδιών < 5 ετών τον χρόνοLancet 2008 Nutrition

Series Τα χαμηλά ποσοστά θηλασμού ευθύνονται για > 911

θανάτους βρεφών στις ΗΠΑ

Ο θηλασμός αποτελεί την πιο αποτελεσματική προληπτική παρέμβαση δημόσιας υγείας για να μειωθεί η βρεφική νοσηρότητα και θνησιμότητα

Κι όμως, στην χώρα μας το ποσοστό αποκλειστικού θηλασμού στους 6 μήνες είναι 0.4%!

Bartick M et al. The Burden of Suboptimal Breastfeeding in the United States: A Pediatric Cost Analysis. Pediatrics 2010 epub ahead of print.

Ποιος εχθρεύεται τον μητρικό θηλασμό;

Κέρδη της βιομηχανίας ΕΓΑΒ Μεγάλωμα της πίτας

Της μεγάλης (ενάντια στον θηλασμό) Της μικρής (ενάντια στα άλλα γάλατα ΕΓΑΒ)

Πρόβλεψη των εταιριών: αύξηση των παγκόσμιων κερδών από τις πωλήσεις βρεφικών τροφών μεταξύ 2008 και 2013: Από 31.2 δις δολάρια τον χρόνο σε 42.7 δις δολάρια

το χρόνο Αύξηση κερδών 37% (κατά 11.5 δις δολάρια)!

Υποκατάστατα μητρικού γάλακτος

Επεξεργασμένο γάλα αγελάδας 1ης βρεφικής ηλικίας (ΕΓΑΒ)

«Ειδικά» γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας Γάλατα 2ης ηλικίας!! Οποιοδήποτε άλλο υγρό για βρέφη < 6μηνών (τσάι,

ζαχαρόνερο κλπ) Πιπίλες Μπιμπερό (ΌΛΑ!) Στερεές τροφές πριν τους έξι μήνες της ζωής

Καμία διαφήμιση άμεσα προς το ευρύ κοινό

Διαφημίσεις στην τηλεόραση 2ης και 3ης βρεφικής ηλικίας;; «Συστήματα» διατροφής;; (επένδυση στο brand name,

τακτική μάρκετινγκ – διαφημίζεις το 2 για να διαφημίσεις το 1)

Ολοσέλιδες διαφημίσεις σε περιοδικά για γονείς;;

Όχι δωρεάν δείγματα σε μητέρες

35% των μητέρων στην Ελλάδα λαμβάνουν δείγματα από το μαιευτήριο σύμφωνα με πανεθνική μελέτη του 2009

Κατά κόρον από τους παιδιάτρους στις επισκέψεις ρουτίνας βρεφών

«Το πρώτο δωρεάν». Τα επόμενα;;

Όχι άμεση ή έμμεση επαφή με τους γονείς Επίδειξη προετοιμασίας γάλακτος ομαδικά σε όλες

μητέρες, και θηλάζουσες Πακέτα δώρων με το λογότυπο της εταιρίας Ενημερωτικά φυλλάδια για τον θηλασμό (!) από εταιρίες Έκθεση των γονιών στο λογότυπο της εταιρίας μέσα από

στυλό, συνταγολόγια, πόστερ κλπ Αποστολή στο σπίτι τους δωρεάν δειγμάτων ή

φυλλαδίων Συνδιαλλαγή με τους γονείς στο διαδίκτυο

(chatrooms, helplines, forums,

ιστοσελίδες, email)

Όχι δωρεάν προμήθειες σε μαιευτήρια

Όχι μόνο δωρεάν, αλλά πληρώνουν και τα μαιευτήρια για μια μαζική «καλή αρχή» στις πωλήσεις

Προώθηση μέσα από επαγγελματίες υγείας πρωτοβάθμιας περίθαλψης

Όχι δώρα και προσωπικά δείγματα σε επαγγελματίες υγείας «Κανένα οικονομικό ή υλικό κίνητρο για την προώθηση

των προιόντων δεν πρέπει να προσφέρεται στους επαγγελματίες υγείας».

Σχέση «εμπιστοσύνης» και «ιατρική συνενοχή» Κουτιά για την οικογένεια του γιατρού Δωράκια για το ιατρείο Συμμετοχή σε συνέδρια Οικονομική υποστήριξη έρευνας και προσωπικής

ανέλιξης στο πανεπιστήμιο

Πληροφορίες προς επαγγελματίες υγείας επιστημονικές και πραγματικές Επιστημονικοφανείς αιτιάσεις μη στηριζόμενες σε

τεκμηριωμένη ιατρική Στημένες μελέτες από εταιρίες που απορρίπτονται σε

ανασκοπήσεις ανεξάρτητων οργανισμών

Όχι λέξεις ή εικόνες που ιδανικοποιούν την τεχνητή διατροφήΣτα κουτιά ΕΓΑΒ εμφανίζονται:

Πουλάκια που ταίζουν τρυφερά στο στόμα τα μικρά τους.

Χαμογελαστοί ήλιοι και καρδούλες. Χαδιάρικα αρκουδάκια, ναζιάρικα ποντικάκια,

καμυλοπαρδάλεις, παπάκια που κάνουν τούμπες. Τεράστια, «ζουμερά» μπιμπερό. Βρεφικά παιχνιδάκια. Χαρούμενα, εύρωστα παιδάκια και μαμάδες

Πληροφόρηση για το κόστος και τους κινδύνους της τεχνητής διατροφής “Breast is best”: πολύ ανώδυνο «Κίνδυνοι από ξένο γάλα»: αυτό πονάει

100% μεγαλύτερο κίνδυνο για οξείες λοιμώξεις των ώτων (ωτίτιδα) · 47% μεγαλύτερο κίνδυνο για έκζεμα (ατοπική δερματίτιδα) · 178% μεγαλύτερο κίνδυνο για διάρροιες και εμετούς (γαστρεντερική λοίμωξη) · 257% μεγαλύτερο κίνδυνο για νοσηλεία στο νοσοκομείο για παθήσεις αναπνευστικού

κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής · 35% μεγαλύτερο κίνδυνο για άσθμα χωρίς οικογενειακό ιστορικό · 32% μεγαλύτερο κίνδυνο για παιδική παχυσαρκία · 64% μεγαλύτερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 · 23% μεγαλύτερο κίνδυνο για οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία · 18% μεγαλύτερο κίνδυνο για οξεία μυελογενή λευχαιμία · 56% μεγαλύτερο κίνδυνο για σύνδρομο αιφνιδίου βρεφικού θανάτου · 138% μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη νεκρωτικής εντεροκολίτιδας σε πρόωρα · 4% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο μαστού για την μητέρα, σε σύγκριση με μητέρες που

θήλασαν για ένα χρόνο .· 27% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο ωοθηκών στην μητέρα, σε σύγκριση με μητέρες

που θήλασαν για ένα χρόνο.

US Surgeon General, 2011

WHA 58.32 (2005)

Τα κράτη – μέλη να ενημερώνουν ότι το βρεφικό γάλα σε σκόνη μπορεί να περιέχει παθογόνους μικροοργανισμούς και πρέπει να προετοιμάζονται και να χρησιμοποιούνται κατάλληλα

Μη αποστειρωμένα προιόντα Enterobacter sakazakii σε 15-20% των δειγμάτων Σαλμονέλλα Να υπάρχει εμφανής προειδοποίηση στην συσκευασία

Όχι εκπτώσεις ή τεχνικές πώλησης

Νέα απόφαση για γάλατα 1ης βρεφικής ηλικίας να βρεθούν στα ράφια των σούπερ μάρκετ ώστε «να πέσουν οι τιμές»!!

Εκπτώσεις, προσφορές (2+1!), εκπτωτικά κουπόνια

Νέες τεχνικές προώθησης

Στοχοποίηση συγκεκριμένων ομάδων μητέρων Κατακερματισμός της αγοράς («ειδικά» γάλατα)

Ισχύς Διεθνούς Κώδικα

Παγκόσμια σύσταση Μη υποχρεωτικός για τις χώρες, αλλά ενθαρρύνονται να

προσαρμόσουν την εθνική τους νομοθεσία Στην Ελλάδα δεν έχει περάσει αυτούσιος ως νόμος του

κράτους

Έλεγχος τήρησης του Κώδικα

Εταιρίες πολυεθνικές με μεγάλα τμήματα μάρκετινγκ και νομικά που βρίσκουν συνεχώς τρόπους να παρακάμπτουν τον Κώδικα

Οι εταιρίες δρουν ασύδοτες σε χώρες χωρίς αντίπαλο δέος, υποχωρούν σε χώρες με ισχυρή νομοθεσία / ΙBFAN

Κανένας μηχανισμός ελέγχου στην Ελλάδα: Κυβερνητικός Μη κυβερνητικός

Προστασία του μητρικού θηλασμού

Χρειαζόμαστε επειγόντως: Ισχυρή νομοθεσία Ισχυρούς μηχανισμούς

ελέγχου για παραβιάσεις Εναρμόνιση με την διεθνή

νομοθεσία και τα διεθνή δεδομένα

Ποια η δική μας ευθύνη ως επαγγελματίες υγείας;

«Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να ενθαρρύνουν και να προστατεύουν τον θηλασμό. Όσοι έρχονται σε επαφή με μητέρες και βρέφη πρέπει να είναι γνώστες των ευθυνών τους κάτω από τον Κώδικα»

Να συμμετέχουμε σε προσπάθειες ελέγχου τήρησης του Κώδικα

Να αναφέρουμε παραβιάσεις όποτε πέφτουν στην αντίληψή μας

«Ο μητρικός θηλασμός είναι κομμάτι του δικαιώματος κάθε παιδιού για το υψηλότερο δυνατό στάνταρ υγείας.»

Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Άρθρο 24

Ευχαριστώ!